Bericht
Nr. 19 - juli 2012
Versteeg spreekt op internationale conferentie
Sectordirecteur vmbo neemt afscheid
Entreprenasium naar Cote d’Azur
1
Voorwoord Trots Na twee uur van handtekeningen zetten onder diploma’s en cijferlijsten, ben ik nu bezig om het voorwoord te schrijven voor het laatste Hondsrug Bericht van dit jaar. Het is een mooi gezicht om een bureau te zien vol met diploma’s. Een weergave van hard werken, zweten op samenvattingen, oefenen van moeilijke proefopgaves, examentrainingen en nog veel meer. Maar nog meer is het een sluitstuk van een ontwikkelproces. Ik zie ze nog binnen komen: schuchter, open naar alles wat groot en nieuw is en de rugtas zo vol dat ze bijna topzwaar waren en achterover leken te vallen. En dan kijk je nu naar foto’s van het gala en je ziet daar mooie dames en echte heren, klaar om de maatschappij te veroveren. Allen zijn blij dat ze eindelijk het Hondsrug College achter zich kunnen laten. Meestal binnen een half jaar horen we van velen dat ze met heimwee terug denken aan die tijd op ‘het Hondsrug’! Een tijd van lol, vriendschap, verdriet en hard werken. Een maatschappij in het klein. Iedereen die verbonden is aan het Hondsrug College is trots dat ze een bijdrage, welke dan ook, hebben kunnen leveren aan dit ontwikkelproces. Ook de school heeft een spannend jaar achter de rug. Natuurlijk kan ik veel vertellen over onderwijsontwikkelingen, maar dat is dit jaar al verscheidene ma-
len gebeurd. Nee, ik wil nu wat meer uitweiden over de kwaliteit van de school. Drie jaar geleden concludeerde de onderwijsinspectie dat het nodige moest gebeuren aan de kwaliteit van het onderwijs. Er is toen van alles in gang gezet om het niet alleen beleidsmatig , maar ook qua rendement en resultaten weer positief te krijgen. Wij hebben strakke eisen en doelen gekregen. Het is fantastisch om te melden dat we hier allemaal aan hebben voldaan. En meer dan dat. De examenresultaten zijn fantastisch, de gemiddelde examencijfers liggen boven het gemiddelde en er is weinig verschil tussen school- en centraal examen. Als dan ook nog eens blijkt dat de inschrijvingen voor het komende jaar ook weer stijgen (bijna 400 nieuwe leerlingen!), dan kun je stellen dat hier een erg tevreden en trotse schoolleider zit. Nu moeten we met ons allen er nog voor gaan zorgen dat dit ook zo blijft. Alle medewerkers, alle leerlingen, maar ook alle ouders! Het is een gezamenlijk traject dat wordt aangegaan op de allereerste schooldag. En dat pas is afgelopen als de leerling zijn of haar handtekening zet onder het diploma. Het diploma dat een toegangskaartje is tot de rest van het leven!
Column Rampenplannen Wat is dat toch met docenten en de laatste schoolweken. Het hele jaar hebben ze ruim de tijd gehad om toetsen gespreid te geven maar elk jaar proppen ze de laatste weken vol met die dingen. Ook het laatste beetje zal en moet er in gestampt worden. Eigenlijk zou het overbodig moeten zijn om te zeggen, die laatste toetsen doen er echt niet meer toe. Niveau bepalen is reeds lange tijd geleden al gebeurd. Als leerlingen nu fantastisch konden plannen, waren die overvolle weken een minder groot probleem. Regelmatig hoor je docenten zeggen dat ze de toets al vier weken van te voren hebben opgegeven en dus hebben leerlingen ruim de tijd om te leren. Welke leerling gaat in vredesnaam vier weken van te voren beginnen met het leren van een toets? Als ik op vakantie ga, zal ik pas gaan pakken vlak voordat we weggaan. Waarom verwachten wij van leerlingen pakgedrag vier weken voor een vakantie?
Gezocht vrijwilliger mediatheek De mediatheek van het Hondsrug College is op zoek naar een enthousiaste vrijwilliger die beschikbaar is op de donderdag- en vrijdagochtend. Als vrijwillige medewerker bent u het eerste aanspreekpunt aan de uitleenbalie. U verzorgt de uitleen van boeken. Daarnaast voert u werkzaamheden uit, zoals boekonderhoud en kastcontrole. Tevens houdt u toezicht op de leerlingen in de mediatheek. Wij vragen van u dat u sociaal vaardig bent en met een computer kunt werken. Wij bieden een collegiale werksfeer. Voor inlichtingen kunt u ‘s ochtends bellen met de mediatheek, 0591-657984.
Kees Versteeg, directeur-bestuurder
[email protected]
ローザ
Op de cover: Alweer een moord op het Hondsrug College opgelost Voor het tweede jaar heeft het Hondsrug College het project CSI afgerond. Potentiële vwo+ leerlingen van verschillende basisscholen hebben dit in samenwerking met de politie voor elkaar gekregen. (zie pagina 8 en 9)
2
3
Internationale onderwijsconferentie
Kees Versteeg spreker in Warschau In april werd in het Poolse Warschau een internationale Conferentie over design in het onderwijs gehouden. Negentien sprekers uit elf landen hielden daar een betoog voor zo’n 400 bezoekers. Eén van die sprekers was onze eigen directeur-bestuurder Kees Versteeg. Een hele eer voor de school en voor hemzelf een complete verrassing. “Ik kreeg op een bepaald moment een telefoontje van de Nederlandse ambassade in Polen. Het was de cultureel attaché. Hij vertelde me dat er gewerkt werd aan een conferentie in Europees verband over nieuwe leermiddelen en -methoden. Hij vroeg of ik daar een toespraak wilde houden. Ik was stomverbaasd en vroeg hem hoe ze bij mij terechtgekomen waren. Daarop kreeg ik te horen dat onze school vanuit Nederland en ook daarbuiten genoemd werd als zeer vooruitstrevend. Nou, dat wist ik niet, maar ik werd er natuurlijk wel blij van.”
Van Mars De sprekers op de conferentie
4
hadden een uiteenlopende achtergrond. “Ik heb uiteraard met iedereen kennisgemaakt. Het waren vooral uitgevers, docenten en schoolleiders. De onderwerpen die ze behandelden waren ook heel verschillend van aard. Voor mij gaf iemand een lezing over wat de beste tekening voor in een boek was. Daarna ging mijn lezing onder meer over het werken met de iPad en adaptief leren. Een heleboel toehoorders gaven echt de indruk dat ze dachten dat ik van Mars kwam. Ze vonden het onbestaanbaar en als je dan ook nog vertelt dat het beter werkt, goedkoper is en bij deze tijd past, dan zie je mensen heel moeilijk gaan kijken. Het blijkt dat digitaal leren in veel Europese landen nog heel ver weg is.”
Contacten De lezing maakte de tongen wel los. Kees Versteeg: “Het was niet interactief, maar na afloop heb ik veel gesprekken gevoerd met bezoekers en andere sprekers. Het analyseren van data is in onderwijsland nog een onbekend terrein. Wij laten zien dat je daar daad-
werkelijk iets mee kunt en dat het leren van leerlingen centraal staat. Nou, zoiets raakt iedereen die iets met onderwijs heeft. Ik heb er diverse contacten aan overgehouden. Ik heb uitnodigingen gehad vanuit onder meer Polen en Portugal.”
Apple De werkwijze van het Hondsrug College maakt internationaal faam. Dat bleek bijvoorbeeld kortgeleden, toen Apple contact opnam. Kees Versteeg: “Dat bedrijf heeft een grote educatieafdeling en heeft wereldwijd een lijst van zo’n vijftien scholen die voldoen aan het onderwijs van de toekomst en met gebruik van ICT innovatief bezig zijn. Naast Amerikaanse en Australische scholen gaat het ook om vier scholen uit Europa en daar horen wij bij!”
Rien Menheere, MenZ en Media
Kees Versteeg | Policy Maker (The Netherlands) Kees Versteeg is head of a middle school in Emmen, The Netherlands. He is known in The Netherlands for his innovative view on education. Apart from introducing entrepreneurship in Dutch education, The Hondsrug College is one of the first schools that introduced the iPad on a large scale in Dutch education. With 2000 students and 200 Teachers there are 700 Ipad’s this year and 1100 iPads in school next year. TITLE OF THE TALK: Adaptive Recommended Learning: a new design for education! On the “Od ‘Ala ma Kota’ do e-matury” he will present his view on IT innovation in education. Together with Luminis, an IT firm, he has developed a tool which helps teachers to create ‘Adaptive Recommended’ learning. By offering courses with ‘metadating’, a teacher can present personalised learning. The platform that makes it possible, uses Learning Analytics to create individual courses for each student while the teacher can overview the progress of every student by having a look on a dashboard displayed on their iPad. The platform uses the profile of the student where it takes into account the interests, learning style and learning preferences. This way of thinking, changes the structure, organisation, premises, timetables and rules of education. It is the beginning of ‘Lifelong Learning’! Zo werd de vertegenwoordiger van het Hondsrug College in de brochure en op de website van de conferentie aangekondigd
Tonnis Bos ereburger van het Taaldorp
Dinsdag 29 mei werd voor de vijfde keer het Taaldorp in gebouw De Brink geopend. Ook deze keer viel die eer te beurt aan de sectordirecteur vmbo, de heer Tonnis Bos. Hij was ook de grote stimulator achter de schermen van het taaldorpgebeuren. Tijdens het Taaldorp werd de gehele bovenverdieping van De Brink omgetoverd tot een internationale stad waar de leerlingen van vmbo 3 op bezoek gingen bij de dokter, het vvv-kantoor, het politiebureau, het postkantoor en niet te vergeten een kledingwinkel en een restaurant. Dit alles verspreid over vier dagen en natuurlijk in het Duits, Engels en Frans. Alle leerlingen startten in het gemeentehuis om een paspoort aan te vragen. Ook kon men hier dit jaar terecht voor een jodelvergunning, maar om hiervoor in aanmerking te komen moest je wel 18 jaar zijn. Natuurlijk moest op passende wijze worden stilgestaan bij dit eerste lustrum. Daarom werd
Tonnis Bos officieel benoemd tot ereburger van het Taaldorp. Mede dankzij zijn inspirerende en stimulerende kracht is het Taaldorp tot stand gekomen en heeft het zich tot zo’n groots jaarlijks evenement kunnen ontwikkelen. We hopen dat hij als ereburger ons ook de komende jaren nog wil bezoeken. Hij zal in ieder geval een graag geziene gast zijn.
Marchien Folkerts, Commissie Internationalisering
5
Vakcollege Zorg en Welzijn
Nieuws uit de sector
High Tea voor ouders en docenten
havo-vwo Het gaat goed met het Hondsrug College! De aanmelding is net als in het afgelopen jaar weer succesvol verlopen. Onze inzet in de voorlichting en onze Open Dag hebben hun effect gehad. Veel leerlingen, bijna 400, blijven de weg naar onze school vinden en daar zijn we natuurlijk erg trots op. Een goede instroom maakt dat onze toekomst er weer goed uit ziet.
Eindexamen Het is inmiddels anderhalve week geleden, op 14 juni, dat wij de geslaagden van onze havo-vwo mochten bellen met het geweldige nieuws dat ze in het bezit zijn gekomen van een diploma. Daarnaast pleegden wij op die dag de treurige telefoontjes naar de gezakten. Soms met als mededeling dat een herkansing nog mogelijk was, soms met het definitieve bericht dat er geen kans meer was. Een dag van uitersten, met tranen van blijdschap en verdriet. Op het moment dat ik dit schrijf wachten we in spanning op de resultaten van de herexamens en zijn de voorbereidingen voor de diploma-uitreiking in volle gang. De examenresultaten zijn ten opzichte van het vorige schooljaar sterk verbeterd. Op de havo staan we op dit moment boven de 89 procent, met de verwachting
6
Ik kan u zeggen dat mevrouw Brinksma dit met veel inzet en kunde heeft gedaan.
dat we na de herkansingen rond de 93 procent geslaagden gaan hebben. Een fantastische prestatie, die vooral te danken is aan een geweldige inzet van de examenleerlingen en hun docenten. Na de wat mindere resultaten van de voorgaande jaren een teken dat we op de goede weg zijn. Voor onze vwo-afdeling was het percentage, zoals wij hadden verwacht, nog wat lager. Hier geldt dat we momenteel op 73 procent geslaagden staan, met hopelijk een percentage boven de 80 als eindresultaat. Dit is nog niet op het niveau dat we nastreven, maar wel al een verbetering ten opzichte van vorig jaar. Al met al kunnen we tevreden zijn over de manier waarop de voorbereidingen voor de examens en de examens zelf zijn verlopen. Laten we hopen op een prachtige diploma-uitreiking en, voor de komende jaren, nog betere resultaten dan nu.
Vwo+ visitatie
dat u kennis neemt van de overgangsrichtlijnen van onze school. Gelukkig lijkt het erop dat er meer leerlingen dan ooit de stap naar de volgende klas gaan redden en dat is waar we met z’n allen naar streven.
Eens in de drie jaar wordt een BegaafdheidsProfielSchool, en dat zijn wij al een hele tijd, aan een visitatie onderworpen door het bestuur van de vereniging. Een afvaardiging, bestaande uit bestuursleden, directieleden van collega BP-scholen en leerlingen van een van de lidscholen, bezoeken de school en doen onderzoek, voeren gesprekken en onderzoeken de documentatie om een goed beeld te krijgen van de school. De aanleiding tot het onderzoek is de verlenging van de accreditatie.
De zorgcoördinator.
De overgang
De zorg is een belangrijk onderdeel van onze school en met gepaste trots kunnen wij u melden dat mevrouw Euving, nu een zeer gewaardeerde docente biologie en onze leerlingbegeleidster, de stap gewaagd heeft en met ingang van het volgende jaar onze nieuwe zorgcoördinator zal zijn.
Het jaar zit er bijna op en veel leerlingen hebben het vizier al op de vakantie gezet. Ik kan me dat goed voorstellen. De vakantie is ook een perfecte beloning voor een jaar waarin veel en hard gewerkt is. In dit kader kan ik zeggen dat het van belang is
In een van de volgende uitgaven van het Hondsrug Bericht zal zij zich uitgebreider aan u voorstellen. In afwachting van de start van mevrouw Euving heeft mevrouw Brinksma deze taak waargenomen.
Net als drie jaar geleden is de uitslag voor het Hondsrug College positief en daar zijn we erg tevreden over. Het is altijd goed om van een critical friend te horen dat je ruimschoots voldoet aan de eisen van het BPS.
Op vrijdag 25 mei hebben de leerlingen van het Vakcollege Zorg en Welzijn een High Tea georganiseerd voor hun ouders én voor de docenten van het Hondsrug College. Voor de lesbrief IK en ORGANISEREN gingen de leerlingen klassikaal aan de slag. Uitnodigingen maken, cupcakes maken en versieren en natuurlijk allemaal andere lekkere hapjes. Er moest een gastenboek gemaakt worden en natuurlijk werd het lokaal ‘mooi’ aangekleed. Al met al een hele klus! Maar.... met een klein beetje hulp van de praktijkdocenten tijdens de Vakcollege lessen kon na de voorbereidingen de uitvoering beginnen. Een speciaal team was samengesteld om alle gasten te ontvangen. Tijdens de High Tea
zorgden enkele leerlingen van de schoolband voor een gezellig achtergrondmuziekje en wisten ze unplugged een goede sfeer neer te zetten. De hapjes en drankjes werden op deskundige wijze geserveerd en ook het opruimen en afruimen ging prima! Zowel de ouders, opa’s en oma’s als de docenten waren zeer onder de indruk van hetgeen door de leerlingen op het zorgplein georganiseerd was! Ook de docenten die geen lessen geven aan het Vakcollege konden nu op een ontspannen wijze kennis maken met de vaardigheden van onze eerste klas leerlingen. We kunnen dan ook terug kijken op een zeer geslaagde zonnige middag.
Team Vakcollege, Zorg en Welzijn
Verder wens ik u allen een heel goede vakantie toe en ik hoop dat het weer in Nederland wat opknapt. Er is mijns inziens water genoeg gevallen.
Gerald Bossenbroek, sectordirecteur havo/vwo
7
Project CSI weer geslaagd Basisschoolleerlingen sporen ’moordenaar’ op Voor het tweede jaar heeft het Hondsrug College het project CSI afgerond. Potentiële vwo+ leerlingen van verschillende basisscholen werden uitgenodigd om een moord te onderzoeken. Om deze moord op te lossen en de dader te vinden kwamen de basisschoolleerlingen een aantal keer naar het Hondsrug toe. De eerste CSI-dag was gelijk de meest spectaculaire: kinderen moesten onderzoek doen bij het ‘lijk’, onder begeleiding van de politie Emmen, die voor het tweede jaar meewerkte aan het project. De politiemannen hielpen bij het afnemen van de meest bruikbare sporen en leerden de
8
kinderen hoe de politie kijkt naar een plaats delict.
Sporenonderzoek Het was natuurlijk reuze spannend om, net als in het echt, met plastic handschoenen aan en een scalpel in de hand, wat kruimels en poeder bij het slachtoffer weg te schrapen en in een potje te stoppen. Er waren van te voren al haren bij de verdachten afgenomen door de politie. Eén van de leerlingen moest een tekening van het slachtoffer en de plaats delict maken. Deze leerling moest op zeer nauwkeurige wijze weergeven welk voorwerp/spoor op welke plek bij het slachtoffer
werd aangetroffen, voor het latere onderzoek. Het slachtoffer, een springlevende docent, moest zich in drie etappes zo dood als een pier zien te houden, wat niet makkelijk was getuige de constatering: “Hé, ze ademt nog!” De kinderen waren diep onder de indruk en vonden het soms best een beetje eng. Ze gingen heel voorzichtig en zorgvuldig te werk. Het was soms moeilijk om iets in het potje te krijgen en op de één of andere manier durfden ze niet zo hard te praten. Misschien wel omdat de beide politiemannen de kinderen nog eens extra lieten griezelen toen ze vertelden van de soms zichtbare stuiptrekkingen van het slachtoffer.
Daderprofiel Docenten uit de vaksecties biologie, natuurkunde, Nederlands en scheikunde ondersteunden de leerlingen de volgende drie keer bij hun bezoek aan het Hondsrug. Bij het slachtoffer werd namelijk een briefje aangetroffen met daarop een cryptische boodschap. De kinderen moesten aan de hand van het briefje een inktanalyse doen. Het ontcijferen van de boodschap in geheimschrift vonden de kinderen heel moeilijk. Maar voor vwo+ leerlingen wel een uitdaging! De uitkomst werd gekoppeld aan een verdachte. Andere sporen die werden gelinkt aan een mogelijke dader waren de
kruimels, het poeder, een voetafdruk en de haren die werden aangetroffen bij het slachtoffer. De leerlingen gebruikten een tabel en konden aankruisen welke van de verdachten in het daderprofiel paste. Als laatste onderzochten de kinderen wangslijm, afgenomen van de verdachten.
Motieven Hoe moeilijk het vinden van de juiste dader ook was, de kinderen lieten zich niet uit het veld slaan en ondervroegen de verdachten (allemaal docenten van het Hondsrug) als echte rechercheurs. Daarvoor gebruikten ze de conclusies uit het sporenonderzoek en de feiten rondom de middag
voor de ‘moord’. De verdachten hadden het soms best moeilijk met de gerichte vragen van de leerlingen en probeerden de schuld af te wimpelen op andere collega’s, want eigenlijk had iedereen wel een motief. Niet elk groepje basisschoolleerlingen had de juiste dader na alle onderzoek, maar uiteindelijk kwamen in de laatste bijeenkomst de meeste groepjes uit bij de echte moordenaar. Peter R. de Vries heeft een aantal opvolgers in de dop!
Charlotte Westerman, docent
9
Geen zwart gat voor Wim Lubbers
‘Ze hebben me al gevraagd voor de buurtbus’ Aan het eind van elk schooljaar vertrekken veel leerlingen. Maar datzelfde geldt ook voor docenten. Een aantal van hen stopt zelfs helemaal met werken. Eén van hen is Wim Lubbers, bouwdocent aan het vakcollege. Na twaalf jaar zegt hij het Hondsrug College vaarwel. Voor het overbekende ‘zwarte gat’ is hij niet bang, vertelt hij als we hem opzoeken op z’n vaste stek in gebouw De Brink.
Niet solliciteren Via een omweg is Wim Lubbers in het onderwijs terechtgekomen. “Ik ben een van de zogeheten zijinstromers. Ik ben als timmerman begonnen en vertrok na een aantal
jaren in de uitvoering actief te zijn geweest bij Van Dijk Bouw in Hardenberg naar het Centrum Vakopleiding, maar dat is geen succes geworden. Die organisatie bleek een waterhoofd te hebben en was
net een duiventil. Directeuren kwamen en gingen en uiteindelijk werd het bedrijf opgedoekt. Ik was toen 50 en ook toen al was het heel moeilijk om iets anders te vinden. Ik heb enorm veel geluk gehad. Eén van mijn oudcollega’s, Sia Herder, werkte toen ook al op de administratie van het Hondsrug College. Op een dag vroeg Greet Zeeman, de toenmalige sectordirecteur, aan haar en haar collega’s of ze iemand wisten die iets voor de afdeling Bouw kon doen. Het contact was snel gelegd. Een paar dagen later was het geregeld en de maandag erop ben ik meteen
begonnen. Ik heb dus niet hoeven solliciteren.”
Vakcollege goede keus Als hij straks niet meer elke dag naar Emmen heen en weer hoeft te rijden, zal hij de sociale contacten het meest gaan missen. “De vele contacten met leerlingen en collega’s. Sommige collega’s zijn in de loop der jaren vrienden geworden. We hebben hier binnen de techniek een geweldig team waar ik heel gelukkig mee was.” Het werk bij het Hondsrug College heeft hij altijd met veel plezier gedaan. “Ik was gewend les te geven aan volwassenen en moest
overschakelen naar jeugd. Dat is me gelukkig goed afgegaan. Ik kan goed met leerlingen overweg. Belangrijk volgens mij is dat je ze serieus neemt. Als je dat doet, en het liefst met een glimlach op je gezicht, heb je ze. Wat je uitstraalt, krijg je terug, zeg ik altijd.” Binnen de afdeling Bouw leerde hij zijn leerlingen timmeren. “Het vakcollege loopt momenteel als een trein. Ik ben van mening dat het een hele goede keus geweest is deze vorm van onderwijs weer aan te bieden. Het bedrijfsleven snakt naar vakmensen.”
Rien Menheere, MenZ en Media
“Ik ga allereerst op vakantie naar Oostenrijk. Dat vind ik een prachtig land. Ik kom er al jaren, meestal in Tirol of Zuid-Tirol. Dat landschap met die bergen en prachtige natuur, ik vind het daar geweldig. Je kunt er eindeloos wandelen. Daarna ben ik van plan een tijdje rustig aan te doen, een soort sabbatical. In die periode kan ik mooi nadenken over wat ik echt leuk vind om nog te gaan doen.” De verveling zal in die periode en de tijd erna niet toeslaan, zo verzekert hij. “Ik verveel me nooit. Ik woon in Beerzerveld prachtig vrij, middenin de natuur en heb hobby’s genoeg. Ik ben lid van een zangkoor en doe het nodige in het kerkenwerk. Verder zie ik wel wat er op me afkomt. Ze hebben me al gevraagd voor de buurtbus, dus ze weten me te vinden.”
10
11
Uit de blog van Sanne en Linda Met het entreprenasium naar de Cote d’Azur
We zijn met het entreprenasium naar Frankrijk geweest. Jaja! Frankrijk, in het gebied Côte d’Azur. Deze excursie hebben we helemaal zelf bekostigd en georganiseerd. We hebben twee dagen op de markt in Emmen gestaan met lekkernijen en iedereen heeft een eigen bijdrage geleverd die ze hebben opgehaald met zijn of haar bedrijf maar ook iedereen ging iets met zijn/haar bedrijf doen in Frankrijk. Wij hebben bijvoorbeeld een blog bijgehouden en het later verwerkt in een magazine en zo ieder hun eigen ding.
12
We hebben met deze excursie Frans vervangen, we hebben i.p.v. Frans mondeling gesprekjes in het Frans gevoerd. We moesten 3 gesprekjes doen: het 1e gesprekje over jezelf en je bedrijf, het 2e gesprekje brood bestellen bij de bakker en het 3e gesprekje wat is het entreprenasium en wat hebben we in Frankrijk gedaan.
Wat hebben we allemaal gedaan? De 1e dag zijn we naar Gorges du Verdon geweest maar eerst moesten we even langs de bakker om broodjes te kopen. Iedereen bestelt en op naar de Gorges, wat een prachtige uitzichten heb je daar zeg! Hier maakten we ge-
bruik van en maakten honderden foto’s! In de avond de muziek lekker hard met meneer Schelwald’s rare dansjes. Je raadt het al, de buren kwamen klagen dat we de muziek te hard hadden staan! Dus de muziek uitgezet en lekker gaan slapen. De 2e dag om 7 uur opgestaan en we hadden een probleem! De wcpapier was op. We gingen naar de bakker om brood te kopen dus wij gelijk gevraagd of er ook een supermarkt zat. Ja, in het Frans hebben we gevraagd of er een supermarkt was en we deden het niet verkeerd hoor ! Maar er was geen supermarkt dus we hebben een halve dag zonder wc-papier
gezeten maar dat maakte niet uit want we gingen die dag naar Monaco en hebben daar wel wat gekocht! Verder in Monaco was het PRACH-TIG! Veel foto’s genomen van de haven, mooie gebouwen en natuurlijk mooie auto’s! De 3e dag, snel naar de bakker en op naar het parfum museum. We hebben daar een rondleiding gekregen in het Frans. We konden best wel wat volgen. We kregen een raar zalfje op ons gesmeerd en we konden verstaan dat het bedoeld was om de vliegen te verjagen en ze vertelden welke ingrediënten ze gebruikten voor de parfum en waar het wegkwam. Toen de rondleiding afgerond was
zijn we naar Antibes geweest en hier gebeurde de grootste blunder van de excursie. De begeleiders gingen ergens eten en ze bestelden een salade dus na een paar happen genomen zagen ze iets bewegen. Bleek dat er bladluizen in de salade zaten! Ja, bladluizen. Hierna zijn we nog even naar het strand geweest en lekker uit eten geweest. Toen we aankwamen bij het restaurant zei meneer van der Tuuk tegen de ober: Je suis reserve, ik ben gereserveerd, ze begreep het wel dus zijn we de laatste volle dag lekker uit eten geweest.
gesprekjes voor Frans moesten nog opgenomen worden. Iedereen een stokbrood besteld en 3 croissantjes voor mevrouw Westerman, eten, huis schoonmaken, koffers inpakken en op naar het vliegveld. Bijna te laat aangekomen zaten we toch in het vliegtuig weer naar Nederland. Daar door de ouders opgehaald en weer naar huis gebracht. Samengevat het was een geslaagde excursie!
Sanne van Huizen en Linda Kannegieter, V2G entreprenasium
De 4e dag, iedereen vroeg eruit en mee naar de bakker want de
13
Sectordirecteur vmbo neemt afscheid
Tonnis Bos: ‘Ik was en ben nog steeds een beetje Hondsrug College-gek’
Na ruim veertig jaar neemt Tonnis Bos afscheid van het onderwijs. Begonnen als meester op een heel kleine lagere school en geëindigd als directeur vmbo. Een carrière om trots op te zijn en die hem van Gemert via Loppersum naar Emmen voerde. Naar een school waar hij z’n draai helemaal vond. “Het Hondsrug College is altijd mijn school geweest. Ik heb weleens gezegd dat ze mij wakker mogen maken voor deze school. Ik was en ben nog steeds een beetje Hondsrug College-gek.” “Ik kom oorspronkelijk uit het Groningse Ulrum en was na de kweekschool op zoek naar een tweemansschooltje in een grote plaats. Dat leek me mooi als eerste baan. Die vond ik in het Brabantse Gemert. Mijn doel was op deze wijze de militaire dienstplicht te ontlopen. Dat kon als je je voor vijf jaar verbond aan zo’n school. Daar heb ik dus dankbaar gebruik van gemaakt. Ik begon er op 21 juni 1971. Een gekke datum, want een week later begon de zomervakantie. Het schoolbestuur beschikte echter over een ‘meestershuis’, maar dat stond vanaf april al leeg. Hun idee was: ‘Als wij die man voor de vakantie benoemen is hij verantwoordelijk voor dat huis en wij niet meer’. Achteraf heeft die datum van 21 juni me nog
14
een keer een voordeel opgeleverd tijdens fusiebesprekingen in de regio Appingedam/Delfzijl. Ik kwam op een hogere plaats op de afvloeiingslijst terecht, boven twee collega’s die op 1 augustus 1971 in het onderwijs begonnen waren.
Terug naar het noorden De periode in Gemert duurde dus vijf jaar en daarna werd uitgekeken naar iets nieuws. “Mijn schoonmoeder was in die tijd ernstig ziek en daardoor reden we nogal vaak naar het noorden. Hoewel we niet per se terug hoefden naar Groningen, werd het toch Loppersum. Daar ben ik twaalf jaar docent aan de mavo geweest. Ik was in het begin alleen bevoegd voor Nederlands. Toen heb ik mijn bevoegdheid voor biologie gehaald. Ik wilde echter meer en heb ik in drie jaar ook mijn tweedegraads bevoegdheid Nederlands gehaald. Dat viel niet mee en mijn gezin heeft in die tijd weinig aan me gehad. Het was een kleine mavo en ik was ineens verantwoordelijk voor alle uren Nederlands en biologie. Collega’s op dat gebied had ik niet. Ziek zijn kon eigenlijk ook niet, want vervanging was er niet. Na twee jaar werd ik gevraagd waarnemend directeur te worden en toen een aantal jaren later de directeur een hartinfarct kreeg en niet meer terugkwam, werd ik gebombar-
deerd tot directeur. Ik heb met erg veel plezier aan die school gewerkt, maar er was voortdurende de dreiging van opheffing doordat de school te klein werd. Er werden fusiebesprekingen gestart met de Openbare Mavo. Een bijzonder heftige periode waarin ik zag aankomen dat een van de directeuren zou moeten wijken en omdat mijn collega de oudste rechten had zou ik dat zijn. Ik dacht dus: ‘Ik moet hier weg’. Op een zaterdagochtend stond er een artikel in Trouw van de directeur van de Mavo Sleedoorn in Emmen. Hij wilde graag met de DOP, maar zijn opvolger moest aan zoveel voorwaarden voldoen. In zijn beleving bestond zo iemand niet. Ik heb hem toen een brief gestuurd met de mededeling dat ik aan die voorwaarden voldeed. De zaterdag daarna stond er een advertentie in Trouw. Ik schreef een kort briefje aan het bestuur en refereerde aan de brief die ik de directeur gestuurd had. Ook had ik gesolliciteerd naar de mavo in Roden. Ik heb beide gesprekken op dezelfde dag gevoerd, ‘s middags in Roden en ‘s avonds in Emmen. Bij de mavo Sleedoorn kreeg ik de benoeming mee en toen ik thuis kwam meldden mijn kinderen dat ik ook de benoeming in Roden had. Ik voorzag echter dat de school in Roden zou worden opgeslokt door een veel grotere
school in Leek en besloot voor Emmen te kiezen.”
Niet vervelen Van die keuze heeft hij nooit spijt gehad. “Nee, absoluut niet. Ik heb een prachtige carrière gehad. Na de lagere school in Gemert telde de mavo In Loppersum 120 leerlingen, De Sleedoorn had er 190, mavo Emmalaan had 400 leerlingen en na de fusie tot Hondsrug College werd ik directeur van de onderbouw en daar liepen een kleine 900 leerlingen rond. En nu neem ik afscheid als sectordirecteur vmbo. Het invullen van de vele vrije tijd straks ziet hij niet als een probleem. “Ik ben niet moe en kerngezond. Ik ga onder meer zitting nemen in een examencommissie van het Drenthe College. Verder zal ik me vast en zeker niet gaan vervelen. Ik had altijd al dingen naast mijn baan, zoals diverse bestuursfuncties in het kerkenwerk, en daar ga ik gewoon mee door. Ik ben ook nog dirigent van de cantorij van de protestantse wijkgemeente Emmen-Oost en ik ben regelmatig vrijwilliger voorganger in verpleeghuis De Bleerinck. Daarnaast wil ik meer gaan sporten en ik neem een volkstuin, dat lijkt me prachtig.”
Rien Menheere, MenZ en Media
15
Discovery Project Zonnewijzers Dit is alweer het derde schooljaar dat Chris van de Vegt en ik een onderdeel verzorgen van het vak Discovery. Op het gymnasium wordt in G1g en G2g Discovery als modulair vak gegeven. Kern van dit profiel is het verbreden van de kennis, het zelfstandig onderzoek doen en het presenteren van de resultaten daarvan. Discovery geeft gymnasiasten de kans extra informatie te krijgen van en via docenten. Dit concept geldt trouwens ook voor de manier waarop ik les geef tijdens de uren Creatieve Vorming.
16
De inhoud van Discovery bestaat dan ook uit lesstof naast de reguliere lesstof. Hierbij dragen wij als docenten kennis over op de leerlingen en laten hen deze verwerken door middel van actieve werkvormen.
Open atelier Gedurende het cursusjaar worden per leerjaar met betrekking tot mijn project ‘Zonnewijzers’ 25 lesuren aan de leerlingen aangeboden. Dit is inclusief de presentatie en het filmwerk. Het vak omvat dus ongeveer twaalf weken lang wekelijkse lesuren die
in een blokuur (2x 50 minuten) worden gegeven. Maar ook komen de leerlingen buiten deze lesuren om aan hun project te werken. Weliswaar bevinden zich dan ook andere leerlingen van andere klassen in mijn lokaal, maar dat is het risico van een open atelier. De leerlingen weten dit en het zien van medeleerlingen aan het werk met andere opdrachten en projecten werkt in de meeste gevallen heel inspirerend en stimulerend. De foto’s spreken voor zich, denk ik.
Thea Oost, docent
17
Film kijken? Ja leuk
Nieuws uit de sector
vmbo
In het vorige Hondsrug Bericht heb ik vermeld dat ik na 41 jaar onderwijs met FPU ga. Als u dit leest, heb ik mijn taken overgedragen aan de heer Mulder, die de vakcolleges gaat leiden, en aan de kernteamleiders die ook taken van mij overnemen. In de laatste sectorleidingvergadering heb ik aangegeven dat ik in Emmen een prachtige tijd heb gehad op de scholen waar ik gewerkt heb. De mavo Sleedoorn en Emmalaan en vervolgens het Hondsrug College, de laatste jaren als directeur van het vmbo. Steeds waren er in de school nieuwe uitdagingen, waardoor het werken op het Hondsrug College boeiend bleef. Aan de ontwikkeling van de vakcolleges heb ik erg veel plezier beleefd. Een ontwikkeling die nog lang niet af is. Ook de ontwikkeling van mavo+, als vooropleiding voor havo4, zie ik als een goede zaak, naast de mavo, die leidt naar het mbo. In mijn periode op het Hondsrug College zijn er ups en downs geweest en dat kan ook niet anders. Als je zo lang in een organisatie werkt, kan het niet alleen maar goed gaan. Wel ben ik blij dat het nu ik de school ga verlaten het weer heel goed gaat met het Hondsrug College. We hebben een prima aanmelding van bijna 400 leerlingen. En over
18
de slagingspercentages zijn we ook zeer tevreden. Ik kan terugkijken op een geweldige tijd op het Hondsrug College.
Column
De afgelopen tijd zijn we opgeschrikt door het overlijden van twee ouders van onze leerlingen. De moeder van Charlotte Pols (mavo4) overleed na een ernstig auto-ongeluk. De vader van Bas Blaak (vcC2g) overleed plotseling. Ook overleed, na een zware operatie, een leerling uit mavo4: Yanan Dijkema. Over hem is een ‘In memoriam’ in dit magazine geplaatst. We wensen allen die deze geliefden moeten missen heel veel sterkte!
lopig om enkele lessen die hij op therapeutische basis gaat geven. Van enkele collega’s nemen we afscheid. Zij gaan met FPU en gaan genieten van een welverdiende rust. De heer Lubbers (docent bouw), de heer Van den Berg (docent Nederlands) en mevrouw Renkema die al heel lang in het zorgteam zit. En van ondergetekende. De heer Hoekstra (docent wiskunde) heeft een benoeming aanvaard bij AOC Terra en mevrouw Braam (docent Ne, En en M&M) bij het Zernike College in Groningen. Ook van de docenten Mulder en Noeverman nemen we afscheid en voor een aantal collega’s is het nog onzeker of zij kunnen blijven.
Personele zaken
Slagingspercentages
Een aantal collega’s dat al lange tijd afwezig was door ziekte is voor de vakantie begonnen met re-integreren, zodat ze volgend schooljaar hun lessen of een deel ervan weer kunnen geven. We bedoelen dan mevrouw Lotterman, mevrouw Tieben en de heren Vugteveen, Linge, Mink en Renirie. Voor de heer Kugel is het nog onzeker of hij na de vakantie kan starten. Nader onderzoek van zijn nekklachten moet uitwijzen wat er precies aan de hand is.
We zijn erg blij met het aantal geslaagde leerlingen. In de Basisberoepsgerichte Leerweg en het LWT is 96% geslaagd. In de Kaderberoepsgerichte Leerweg ook 96% en van de mavoleerlingen is 90% geslaagd. Dit betekent dat we aan 94% van alle vmbo-leerlingen een diploma kunnen uitreiken. Een geweldig resultaat.
Verdriet
Na een lange tijd van afwezigheid komt de heer Strijks (docent werktuigbouw) terug. Het gaat voor-
Ten slotte Het cursusjaar zit er bijna op. Namens het personeel en de schoolleiding van het vmbo wens ik u een goede zomertijd.
Tegenwoordig geef ik niet alleen meer in het vmbo les, maar ben ik ook in het vwo actief. Dat is wel even wennen. Ik ben verbaasd dat leerlingen direct na mijn vraag om stilte, hun boeken pakken of bij controle vaak hun huiswerk af hebben! Het lijkt een stuk makkelijker… maar is dat ook echt zo? Natuurlijk weten sommige leerlingen over bepaalde onderwerpen veel meer dan ik. Ik ben blij als ze me een aantal interessante feiten vertellen die ze op Discovery hebben gezien, die ik zelf weer kan gebruiken in mijn parallelklassen. Maar of je nu in het vmbo werkt of in het vwo, één ding blijft hetzelfde en dat is dat elke klas graag film kijkt. De vervelendste vraag die leerlingen aan je stellen aan het begin van de les is: ”Gaan we vandaag film kijken?” Met deze vraag leggen de leerlingen een bepaald soort psychische
druk op je. Je MOET aan deze wens, dit verlangen, toch een keer voldoen! Wanneer het ze te lang duurt, melden ze terloops namelijk dat ze bij die andere geschiedenisleraar allang film hadden gekeken. En dat het daarom lang niet zo saaaaaaaaaaaaai was. Dan is het eindelijk zo ver. Ik ben gezwicht voor een dvd die Henk van huis heeft meegenomen. The Patriot, een echte Mel Gibson film. Henk weet de druk nog eens op te voeren met zijn vraag: ”En, heeft u hem al gekeken thuis?” Ik durf niet te zeggen dat ik al na 10 minuten Patriot op de bank in slaap ben gevallen, dus geef toe. Het verhaal van de Patriot speelt zich af tijdens de onafhankelijkheidsoorlog van de Verenigde Staten tegen Engeland. Een vader van een stuk of acht kinderen besluit na de moord op één van zijn zonen toch tegen de Engelsen te vechten, hoewel hij dat eerst niet van plan was. En dan begint de ellende. In mijn hoofd begin ik vast de mails en telefoontjes van boze ouders te beantwoorden. Ja… ik was me
ervan bewust dat deze film voor 16 jaar en ouder is en dat hun kinderen tussen de 12 en de 14 zijn. Hoewel ik tussendoor echt probeer de leerlingen te laten inzien dat de film nuttig is bij het onderwerp in het geschiedenisboek (wel 3x in de 102 minuten zegt The Patriot iets wat mijn lessen ondersteunt), zijn zij slechts gefixeerd op één ding: wanneer komt de Engelsman, die kindermoordenaar, aan zijn eind? Dat duurt irritant lang en gelukkig gaat plotseling de bel. “We willen het eind nog zien!”, wordt geroepen. “Maar de bel is gegaan”, sputter ik tegen. Het helpt niets. Net op het moment dat de leerlingen joelend de heftigste scène bekijken, gooit mijn ongeduldig wachtende collega (of zijn klas) de deur van mijn lokaal open. Wel 20 paar ogen staren mij verbaasd vanaf de gang aan. Ik durf niet terug te kijken… Juf
Tonnis Bos, sectordirecteur vmbo
19
Lenie Renkema blikt terug
‘Ik heb de leukste baan van de hele school’
van verschil. Er is sindsdien heel veel veranderd. De belangrijkste ontwikkeling is volgens mij de digitale. Daar heb ik erg tegenaan gezien, maar met hulp van collega’s heb ik me goed kunnen aanpassen. Een ander groot verschil is de omgang met de leerlingen. In het zorgteam hebben we te maken met leerlingen met leer- en gedragsproblemen. Twintig jaar geleden was er op scholen niets bekend over bijvoorbeeld ADHD en dyslexie. De problematiek die er om kinderen hangt op gebieden als leren, gedrag en thuissituaties, is enorm toegenomen. Het aantal leerlingen dat extra zorg nodig heeft groeit nog steeds. In mijn werk als remedial teacher maak ik het dagelijks van dichtbij mee.” “De kans dat ik nog te zien zal zijn in school is vrij groot. Ik heb op mijn afscheidskaart de tekst laten zetten: ‘Na 20 jaar Hondsrug College zet ik een punt, of misschien wel een komma, achter mijn loopbaan. Ik vind het namelijk nog veel te leuk hier en wil dus nog wel wat vrijwilligerswerk voor de school verrichten.” Deze uitspraak typeert docent Lenie Renkema.
20
“Achter de geraniums zitten is niets voor mij”, vervolgt ze. “Ik heb momenteel een nogal gevarieerde taak. Ik geef les, ben remedial teacher, zit in het zorgteam en doe wat aan coaching, dus er is straks vast wel iets voor me te vinden.”
Belangrijkste ontwikkelingen Stoppen is wel een bewuste keuze geweest. “Ik ben nu 63 en mijn man is twee jaar geleden gestopt.
Ik was daar toen nog niet aan toe. We hebben echter besloten dat dit schooljaar mijn laatste zou zijn en daar ben ik me het hele jaar al op aan het instellen. De laatste jaren werk ik op dinsdag, woensdag en donderdag, dus we hadden al een weekend van vier dagen.” Het afscheid brengt wel de nodige weemoed met zich mee. “Twintig jaar is niet niks. Ik ben nog voor de fusie begonnen bij het vbo. Vergeleken bij nu een wereld
In de genen “Ik was 21 toen ik het onderwijs inrolde. Het zit bij ons in de genen, zeg ik altijd. Mijn ouders zaten ook in het onderwijs, dus het ging eigenlijk vanzelf. Ik wist al op de lagere school dat ik later juf wilde worden. Ik was overigens geen makkelijke leerling. Het braafste meisje van de klas was ik niet, eerder recalcitrant. Mijn vader was hoofd van de school en
elke keer als ik weer de gang opgestuurd was, zag mijn vader dat. Het gevolg was dat ik thuis ook nog een keer op m’n kop kreeg. Er zat blijkbaar ook al vroeg een andere kant in mij, want ik mocht soms korte tijd een juf vervangen die met de bus uit Groningen moest komen en daardoor af en toe te laat was. Dan mocht een van de oudere kinderen, heel vaak ik, even haar klas opvangen. Dat vond ik prachtig om te doen.
Ontslag na bevalling Ik ben met veel plezier na de kweekschool eerst juf geweest op een lagere school. Toen ik echter een kind kreeg, moest ik vertrekken. Zo ging dat nog in die tijd. Ik heb daarna wel heel vaak ingevallen, ongeveer tot de kinderen naar de middelbare school gingen. Toen ben ik weer het onderwijs ingerold. Solliciteren was gelukkig niet nodig. Bij het vbo was iemand ziek en aan mij werd gevraagd om een paar weken in te vallen. De toen afgesproken vijf weken zijn inmiddels twintig jaar geworden en ik heb er nog geen seconde spijt van gehad. Ik begon met Nederlands en religie en in de jaren erna werd dat
takenpakketje in bepaalde perioden uitgebreid met maatschappijleer, de taalklas, aardrijkskunde, geschiedenis, Engels, Duits en misschien vergeet ik nog wel een vak.”
Mooiste baan “Ik heb op deze school in die twintig jaar geleidelijk aan precies de baan gekregen die bij me past en heb dus de dingen kunnen doen die ik leuk vind. Ik heb gemerkt dat wanneer je bereid bent je in te zetten en initiatief toont, deze school dat zeker beloont. Ik heb hier echt de mooiste baan van de hele school gehad! Ik zal het Hondsrug College zeker gaan missen. Ik had met mijn man afgesproken dat we in september, als de school straks weer begint, op vakantie zouden gaan naar een ver land. Inmiddels heb ik me echter alweer opgegeven om mee te gaan naar een introductiekamp. Die vakantie komt later wel.”
Rien Menheere, MenZ en Media
21
Personalia correctie In het vorige nummer hebben we melding gemaakt van de geboorte van Yannick Gerrits. Zijn juiste naam is echter Leander Yannick met als roepnaam Leander. Onze excuses voor deze fout.
geboorten Op 14 juni ontvingen we het bericht van de geboorte van Emma-Sophie Bakker. Zij is geboren in het gezin van onze collega mevrouw E-BakkerKerkhoven, docente Nederlands. We feliciteren haar en haar echtgenoot van harte met de geboorte van Emma-Sophie en wensen hen Gods zegen toe bij de opvoeding.
overlijden Ook in de afgelopen weken heeft een aantal collega’s te maken gekregen met het overlijden van een dierbare in de familie. Onze
gedachten gaan uit naar hen en hun familieleden. Wij wensen hen de kracht toe om met dit verlies om te kunnen gaan.
afscheid Het einde van het jaar is een periode van afscheid nemen van collega’s die om uiteenlopende redenen onze school gaan verlaten. Zo nemen we afscheid van onze docenten mevrouw L. Renkema en de heren H. van den Berg, W. Lubbers en M. van Donkelaar die allen besloten hebben gebruik te maken van de mogelijkheid om het arbeidsproces te verlaten. Dat geldt ook voor de heer T.H. Bos, de sectordirecteur van het vmbo. Wij spreken de wens uit dat zij in gezondheid mogen genieten van hun veranderde status. We feliciteren onze docenten mevrouw S. Brinksma en de heren R. Breukelman en H. Hoekstra met het feit dat zij elders in onderwijsland een benoeming hebben mogen aanvaarden.
In memoriam
Yanan Dijkema
Wij wensen hen veel succes in hun verdere loopbaan in het onderwijs. Ook moeten we afscheid nemen van een aantal collega’s, omdat hun tijdelijke contracten niet worden verlengd, er geen uren beschikbaar zijn of de vervanging waar ze inhoud aan hebben gegeven ten einde is gekomen. Op het moment van drukken van dit blad was voor een aantal collega’s nog niet helemaal duidelijk of er volgend jaar uren beschikbaar zijn. We zullen in ieder geval afscheid moeten nemen van onze docenten mevrouw J. Habing, mevrouw M. Mulder-Zuidinga, mevrouw H. Noeverman, mevrouw C. Velzing, mevrouw M. Braam, de heer M. Siekman, de heer R. Hendriks en de heer E. Maassen van den Brink. Wij wensen hen veel succes bij het vinden van een nieuwe baan in het onderwijs of daarbuiten.
* 10-11-1993
In augustus 2010 kwam Yanan via het OPDC bij ons in klas 3 mavo op school. Vanaf het begin waren er veel zorgen, aangezien Yanan een erfelijke aandoening had van het afweersysteem. Hij zou hierdoor regelmatig lessen missen in verband met onderzoeken en/of vermoeidheid. Via een webchair zou het voor Yanan toch mogelijk zijn een gedeelte van het onderwijs thuis of in het ziekenhuis te volgen. Samen met enkele klasgenoten werd dit geregeld. Enthousiast kon hij vertellen over zijn droom om met muziek
bezig te zijn, of het nu opnemen en/of muziek draaien voor publiek was/zou zijn. En trots was hij dat hij met zijn scooter niet meer afhankelijk was van het openbaar vervoer. In oktober 2011 heeft Yanan een stamceltransplantatie ondergaan. Dit is een ingewikkelde en gevaarlijke behandeling, maar uiteindelijk sloeg alles goed aan en mocht Yanan half december weer naar huis. Hij was wel snel moe, maar was gelukkig weer thuis en probeerde langzaam weer activiteiten op te pakken. Begin april 2012 bleek echter opeens dat alle nieuw gevormde cellen acuut waren afgebroken,
18-06-2012
dat Yanan terug was op het nulpunt en dat de enige mogelijkheid was opnieuw een stamceltransplantatie te ondergaan. Deze vond eind mei plaats, maar de dag erna kreeg Yanan een hersenbloeding. Uiteindelijk is deze complexe situatie hem fataal geworden. Onze gedachten gaan hierbij uit naar de familie Dijkema-Hospers. We hopen dat zij de kracht vinden om dit zware verlies te verwerken.
Albert Vrielink, teamleider mavo
Als u berichten hebt, die in aanmerking komen voor deze rubriek, graag even een mail naar
[email protected]. Dan worden ze opgenomen in het volgende Hondsrug Bericht.
Herfstvakantie: Kerstvakantie: Voorjaarsvakantie:
22
20 oktober t/m 28 oktober 22 december t/m 6 januari 16 februari t/m 24 februari
Meivakantie: Zomervakantie:
27 april t/m 12 mei 6 juli t/m 25 augustus
Colofon
Vakanties in schooljaar 2012/2013 5e Jaargang - nr. 19 - juli 2012 Hondsrug Bericht is een uitgave van het Hondsrug College. Het magazine verschijnt vijf maal per schooljaar en wordt verspreid naar medewerkers, oudmedewerkers, ouders van leerlingen en andere relaties van het Hondsrug College.
Redactie: Hondsrug College en MenZ en Media Tekstbijdragen: Hondsrug College en MenZ en Media Ontwerp/opmaak: MenZ en Media Fotografie: Hondsrug College en MenZ en Media Eindredactie: MenZ en Media Oplage: 1.750 exemplaren Druk: Van Liere Media, Emmen Redactieadres: Hondsrug College, t.a.v. de heer B.L. den Hamer, Postbus 66, 7800 AB Emmen,
[email protected]
23
Christelijke scholengem eensch
Postadres: Postbus 66 7800 AB Emmen
24
Bezoekadres: Emmalaan 25 Emmen
[email protected]
ij s ap voor v oortgezet onderw
T. (0591) 657 979 F. (0591) 617 469
www.hondsrugcollege.nl
