Berenschot blauw en de tijdgeest

Berenschot-to-Berenschot

Alumni jaargang 3    nummer 4    april 2012

Berenschot blauw en de tijdgeest Bijna 75 jaar oud en veel dynamiek. Dat is Berenschot in deze tijden. De economische crisis is heftig, maar vergeleken met WOII en de oliecrisis is het één van de tijdvakken van het bestaan van ons bedrijf. Wanneer je als onderneming in staat bent je iedere keer weer opnieuw te positioneren in een veranderende wereld dan dwingt dit respect af. Dat merk ik ook in gesprekken waarin de huidige moeilijke economische tijden in relatie worden gebracht met ons bedrijf.

Hoe vergaat het ons nu? Sinds 15 september 2008, de dag van de val van Lehman Brothers, is het niet meer rustig geweest. Bancaire, economische, monetaire en politieke instabiliteit kenmerken de afgelopen drie jaren. De consultancymarkt is in diezelfde periode ingrijpend veranderd. Iedere golf van instabiliteit ging vergezeld van moeilijker wordende marktomstan-

digheden voor de consultancy. Prijsdruk, vraaguitval en verhoogde concurrentie strijden daarin om voorrang. Na twee jaren van zo ongeveer nulresultaat hebben we in 2011 weer een positief bedrijfsresultaat neergezet. Het kost even tijd om aan te passen aan gewijzigde omstandigheden. De teruggang in de marktvraag gaat altijd sneller dan onze interne aanpassingen. Die aanpassingen gaan niet alleen maar over bezuinigingen. Berenschot is weer door een transformatie heengegaan. Marktgroepen en competentiegroepen werken beter samen dan ooit tevoren en accountmanagement zorgt voor grote verbeteringen in onze markcoördinatie.

De B2B Alumni bevat voornamelijk artikelen die eerder zijn verschenen in de ‘interne’ B2B, het interne Berenschotmagazine. Dit blad voor medewerkers van Berenschot verschijnt circa eenmaal per maand en bestaat sinds juni 2003. Oorspronkelijk staat de afkorting B2B voor ‘Berenschot-to-Business’. Het doel van de B2B is om medewerkers te informeren over actuele opdrachten, de stand van zaken binnen het bureau en aanverwante onderwerpen. Hoewel zowel de formule als de vormgeving door de jaren heen is gewijzigd, is de basis van de B2B onveranderd gebleven; het doel is en blijft kennis uitwisselen tussen Berenschotters. Eigenlijk is het dan ook niet ‘Berenschot-toBusiness’ maar ‘Berenschotters-toBerenschotters’. Sinds 2010 heeft de B2B een ‘broertje’ gekregen, de B2B Alumni. We wensen u veel plezier met dit magazine en zijn benieuwd naar uw reactie: [email protected].

Theo Camps Directievoorzitter Berenschot

Als alumnus van Berenschot zegt u wellicht ‘niets nieuws onder de zon’. Dit soort teksten hoorde ik in mijn tijd ook al. De teksten zijn misschien wel bekend, de tijdgeest is volledig anders. Wij bewegen ons in een tijdvak met ongekende dynamiek. Maatschappelijk, technologisch en economisch maken we ontwikkelingen mee die een aantal jaren geleden in het script van Star Trek stonden. Ook in deze tijd vinden we onze weg. Berenschot blauw als thuisbasis voor professionals en als vertrouwd baken voor onze opdrachtgevers.  April - 2012  |  1

“Ik herken de problemen van professionele organisaties”

hh door Wilma Schreiber

Wat was voor u de reden om lid van de RvC te worden? Ik kende Berenschot en heb er destijds als vicevoorzitter van het college van bestuur van de OPTA in mijn werk mee te maken gehad. Na de verzelfstandiging moest de organisatie geëvalueerd worden en dat gebeurde door Berenschot. Daar bewaar ik goede herinneringen aan; de evaluatie is professioneel en kwalitatief goed verlopen. Verder heb ik affiniteit met de business, die net als de advocatuur een people’s business is. Ik herken wat de consultant doet, ik begrijp het vak. Tot slot vind ik het prettig om een breed palet te hebben. Het interessante voor mij is dat Berenschot actief is op het snijvlak van publiek en privaat. Welke bijdrage hoopt u te leveren in de RvC? Qua samenstelling van de RvC is het belangrijk te streven naar

April - 2012  |  2

Per 6 mei 2010 trad de eerste en langverwachte vrouw toe tot de RvC van Berenschot, mevrouw mr. Lilian GonçalvesHo Kang You. Voor de B2B van 23 september 2011 hadden we een gesprek met haar over haar motivatie, inbreng en eerste indrukken.

complementariteit. Ik ben jurist en breng juridische expertise in op een aantal terreinen. Daarnaast ben ik een ervaren bestuurder en heb ik

Ik herken wat de consultant doet, ik begrijp het vak  gewerkt in vergelijkbare professionele organisaties. Ik ben geïnteresseerd in de mensen die er werken. Het opvallende vind ik dat dergelijke organisaties meer kenmerken van een beweging hebben dan van een organisatie. Je hebt te maken met kikkers die - met hart voor de zaak alle kanten op springen. Dat vereist specifieke bestuurlijke vaardigheden.

Hoe kijkt u terug op uw eerste jaar als commissaris? Het was een heel interessant jaar,

met een plezierige samenwerking tussen RvC en directie. Er is sprake van een open verstandhouding en een goede, zakelijke band. Dat is wezenlijk voor wat je ook doet. Natuurlijk ben ik begonnen in een bijzondere tijd, in een financieeleconomische crisis. Een moeilijke, atypische tijd waarin de organisatie alle zeilen moet bijzetten om te zorgen dat het goed gaat. Dat vereist van de RvC bijzondere aandacht, goed overleg en fungeren als kritisch klankbord. Ik kan met trots zeggen dat ik in een club zit die scherp kan analyseren, met mensen die elkaar stimuleren om de goede keuzes te maken. Eind augustus ben ik voor het eerst in de overlegvergadering met de ondernemingsraad geweest. Een goede ervaring, waar we open over wezenlijke onderwerpen als omzetverbetering, kostenreductie en cultuurverandering hebben gesproken

en elkaar feedback hebben gegeven. Waarom is het zo moeilijk een cultuurverandering door te voeren? Een analyse alleen volstaat niet. Je moet ook bepalen wat je daar aan kunt doen en wat de individuele verantwoordelijkheid daar in is. Ik herken de problemen waar professionele organisaties mee worstelen. Het spanningsveld tussen de eigen prestatie en de toegevoegde waarde voor het bedrijf. Tussen declarabele uren die je moet maken en dat het voor het geheel nodig is dat je dingen doet die niet declarabel zijn. Die spanningen zijn sterker in moeilijke tijden. Zoals ik verwachtte, heeft Berenschot de problemen professioneel aangepakt. Er is een goed stappenplan, dat goed gemonitord wordt. En natuurlijk moeten er ook onplezierige beslissingen worden genomen.

Opleiding is essentieel om de toegenomen concurrentie in de markt aan te gaan 

Het gaat om het vinden van een balans: aan de ene kant de omzet verhogen en efficiënter werken, en tegelijkertijd leven met onzekerheden op een manier die je niet lam slaat maar waarbij je elkaar stimuleert. Ik vind het heel positief dat Berenschot ook in deze tijd aandacht geeft aan trainingen en cursussen om competenties te versterken die wezenlijk zijn voor het adviseurschap. Opleiding is essentieel om de toegenomen concurrentie in de markt aan te gaan. Het is zo gemakkelijk om te zeggen: iedereen moet de boer op om omzet binnen te halen. Nu investeren in opleiding getuigt van moed en inzicht.

Wat is in uw ogen de voornaamste taak van de RvC? Toezicht houden op de kwaliteit van bestuur en op het uitoefenen van het bedrijf in alle facetten. Omdat dit een mensenbedrijf is, is het van belang dat goed met mensen wordt omgegaan. Daarnaast bevorderen dat de directie tot goede besluitvorming komt, en deze toetsen en kritisch bevragen. Kort gezegd, zie ik de RvC als een kritische sparringpartner. Een aanrader, lid van de RvC bij Berenschot? Ja. Ik vind het verrijkend. Binnen

CV Mevrouw mr. Lilian Gonçalves-Ho Kang You is sinds 6 mei 2010 lid van de Raad van Commissarissen van Berenschot. Zij is Staatsraad en vervult daarnaast de volgende nevenfuncties: • Bestuurslid van de Stichting Katholieke Universiteit (Radboud) in Nijmegen. • Lid van de Adviesraad voor Internationale Vraagstukken in Den Haag. • Bestuurslid van het Koninklijk Kabinet van Schilderijen het Mauritshuis in Den Haag. • Voorzitter van het Prins Claus Fonds in Amsterdam. • Lid van de Raad van Commissarissen van het Concertgebouw N.V. in Amsterdam. • Voorzitter van de Stichting Juridische samenwerking Nederland-Suriname in Amsterdam.

de RvC geniet ik van de scherpte van de discussies en van de diverse complementaire invalshoeken. We kijken allen goed naar de cijfers, het management en de mensen – elk vanuit zijn eigen expertise en ook met onze eigen persoonlijke blik naar de verschillende onderwerpen. Mijn eigen aandachtspunt is de positie van de vrouw en het bredere diversiteitsbeleid. De markt is demografisch aan het veranderen, dus diversiteit is een must wil je als organisatie de toekomstige klanten kunnen bedienen.  

Raad van Commissarissen van Berenschot Holding B.V

drs. G.H.B. Verberg (voorzitter)

Mevrouw mr. Lilian Gonçalves Ho Kang You, ir.

ir. M.C. Westermann MBA

drs. A.J. Pasman

drs. J.P.M. Simons

April - 2012  |  3

Een greep uit de benoemingen: Floris Bannink nieuwe managing director Drs. F. (Floris) Bannink (37) is per 1 februari 2012 benoemd tot managing director van de adviesgroep Bestuurlijk-juridisch organiseren. In deze functie gaat hij zich bezighouden met het uitbouwen van de activiteiten van Berenschot op het snijvlak van bestuur en recht. Binnen de adviesgroep werkt een 15-tal experts, juristen en bestuurskundigen. Zij zoeken vanuit een bestuurlijk-juridische invalshoek oplossingen voor besturingsvraagstukken in het publieke domein, zoals samenwerkings- en governance vraagstukken. Floris Bannink is sinds 1999 in dienst bij Berenschot. Hij is opgeleid als bestuurskundige en heeft voor zijn aantreden als manager director ongeveer 13 jaar ervaring opgedaan als adviseur in de publieke sector. Peter Edelman nieuwe managing director Drs. P.J. (Peter) Edelman (39) is per 1 november 2011 benoemd tot managing director van de adviesgroep Assessment & Ontwikkeling. In deze functie gaat hij zich bezighouden met het uitbouwen van de activiteiten van Berenschot op het vlak van de psychologische diagnose, beoordeling en ontwikkeling van mensen in organisaties. Een competentie die al bijna 70 jaar deel uitmaakt van de dienstverlening van Berenschot. Edelman is sinds 2003 in dienst bij Berenschot. Hij is opgeleid als psycholoog en geschiedkundige en heeft voor zijn aantreden als manager director ongeveer 15 jaar ervaring opgedaan als assessment professional. Nieuwe voorzitter Stichting Berenschot Fundatie Dr. F.S (Filip) van den Bergh is de nieuwe voorzitter van de Stichting B.W. Berenschot Fundatie. Hij volgt Dr. M.M. (Myrte) Ferwerda op. Filip was al lid van het Fundatie-bestuur als algemeen bestuurslid. Sinds 1986 stimuleert de Fundatie Berenschotters hun kennis van het vakgebied te verdiepen en inzichten en methoden te vernieuwen om het instrumentarium van Berenschot up-to-date te houden. De Fundatie biedt financiële ondersteuning en inhoudelijke begeleiding van onderzoeksprojecten. Ton de Korte gekozen tot vicevoorzitter Ooa Tijdens de algemene ledenvergadering op 17 november 2011 is oud-medewerker van Berenschot, Ton de Korte MMC CMC, per direct voor de komende drie jaren benoemd tot vicevoorzitter van de Orde van organisatiekundigen en -adviseurs (Ooa). Ton de Korte was van 1989 tot 2007 in dienst bij Berenschot als adviseur en later als Managing Director. Ook is hij directeur geweest van het Nederlands Centrum voor Sociale Innovatie (NCSI).

MT100 2011: Berenschot scoort hoogste gemiddelde In de MT100, de jaarlijkse gids van Management Team met de beste adviesbureaus, staat Berenschot op de derde plaats in de categorie Management & Consulting. Dit is de vierde keer in vijf jaar dat Berenschot in de top 3 staat, waarvan twee keer op nummer 1 (2010 en 2007). Over het algemeen scoort Berenschot het hoogst gemiddelde in de MT100. Met een rapportcijfer ‘13’ voert Berenschot deze lijst aan.

April - 2012  |  4

Er gaat niets boven kantoor Groningen Veel (nieuwe) collega’s zijn nog niet op de hoogte van de beschikbare ‘noordelijke’ kennis en netwerken vanuit het kantoor van Berenschot in Groningen. Hoogste tijd voor een update. Berenschot heeft inmiddels al jaren een kantoor in het gebouw van ‘Energy Business Plaza’. Een gebouw op een A1-locatie met uitstekende congres-, hotel- en restaurantfaciliteiten en waar tevens organisaties als Energy Valley, Het Energy Delta Institute en Healthy Ageing Network Noord Nederland zijn gevestigd. Een ondernemende omgeving waar veel innovaties ontstaan en (regionaal) beleid wordt bepaald rondom de Noord-Nederlandse thema’s. Steeds meer Berenschotters maken dan ook gebruik van het kantoor wanneer zij in het noorden actief zijn. De ‘vaste bewoners’ Johan Stuiver en Martijn Röfekamp, beiden met hun roots in het noorden, adviseren in de drie noordelijke provincies innovatieve bedrijven, zorginstellingen en overheden op het gebied van projectontwikkeling, -financiering en -management. Ze bedenken oplossingen voor (financiële) vraagstukken rond innovatie, economische structuurversterking, noordelijke stimuleringsbeleid, duurzaamheid en new business development. Daarbij werken zij samen met tal van collega’s van de verschillende groepen binnen Berenschot. Voorbeelden van (lopende) opdrachten zijn:

•• Sportstad Heerenveen – procesmanagement en financiering innovatie Bob slee track •• Stichting Duurzaamheidscentrum – subsidieadvies duurzame projecten Noord Nederland •• Plattelandsprogramma Leader – Regionale ontwikkeling & duurzaamheid •• Samenwerkingsverband Innexus (Food) – Haalbaarheidsstudie R&D Centrum •• Subsidieverwerving voor bedrijven als Smilde Foods, BASF, Abott, Repoint, My Order. Vanuit kantoor Groningen is een schat aan kennis en kennissen beschikbaar voor heel Berenschot. Johan en Martijn kunnen je goed helpen met contacten, achtergrond informatie en weten welke noordelijke discussies actueel zijn; van het Groninger Museum en het Waddenfonds tot de ontwikkelingen in de Eemshaven. Doe je voordeel ermee en maak hier gebruik van! Je bent welkom aan Laan Corpus den Hoorn 300, ingang Hampshire Hotel. Bel wel even vantevoren, we zijn ook dikwijls op stap.

•• Kamer van Koophandel Noord Nederland – Uitvoering programma MKB Vriendelijk Aanbesteden •• Pezy Group – ontwikkeling en financiering InnovatieLab Healthy Ageing •• Provincie Fryslân – ontwikkeling Duurzaamheidscentrum Brinker – Afsluitdijk

[email protected] 06 - 534 011 73

[email protected] 06 - 511 496 04

Nieuwe expositie in BerenschAtkamer Op maandag 12 maart 2012 is de BerenschAtkamer tijdens de borrel virtueel heropend. De vitrines zijn vanaf dat moment gevuld met informatie over Additive manufacturing, Veiligheid & crisismanagement en Duurzaamheid en maatschappelijk verantwoord ondernemen. Dit zijn drie van de zes speerpunten die voor 2012 zijn geformuleerd.

Verder is de SchAtkamer aangevuld met een groepsfoto van Berenschot Belgium, dat dit jaar 50 jaar bestaat. Later in het jaar willen we meer aandacht besteden aan het jubileum van Berenschot Belgium, het 25-jarige jubileum van E-I Consulting Group en de opmaat naar het 75-jarig jubileum van Berenschot.  

April - 2012  |  5

hh Door Eline Oud-van Vuurde In de archieven van Berenschot zijn wij deze voorwerpen tegengekomen. Weet jij wat het is en waarvoor het werd gebruikt? Mail je ideeën naar [email protected]. We zijn benieuwd!  

Afscheid Frank Vandewalle Op 20 januari 2012 werd in het Congrescentrum Lamot in Mechelen afscheid genomen van Frank Vandewalle. Frank heeft 22 jaar lang deel uitgemaakt van de Belgische Berenschotfamilie waarvan 12 jaar als gedelegeerd bestuurder. Hij heeft er mede voor gezorgd dat Berenschot een gevestigde waarde werd op de Belgische markt; eerst met functieclassificatie en organisatie, later kwamen er onder andere verloning, assessment & develop­ment, competentiemanagement en change­ management bij. Frank gaat met welverdiend pensioen.  

Berenschot op het NVBR-congres 2011 hh Door Gert Jan Bosland en Roeland Stolk Op donderdag 29 en vrijdag 30 september 2011 was Berenschot met een stand vertegenwoordigd op het congres van de Nederlandse Vereniging voor Brandweerzorg en Rampenbestrijding

April - 2012  |  6

(NVBR). De specifieke focus van Berenschot speelde een grote rol. 2011 is namelijk het jaar van de vrijwilliger en Berenschot heeft deze gelegenheid aangegrepen om het triple-E concept op de brandweerzorg toe te passen. Congresbezoekers konden van te voren

een lijst invullen met vragen over hun organisatie. Voor nadere toelichting waren Berenschot-adviseurs bij de stand aanwezig. Daarnaast is op het congres verdere ruchtbaarheid gegeven aan het omvangrijke project Aristoteles. 

Recovery & Restructurering Perspectiefonderzoek ten behoeve van klanten van banken Berenschot ondersteunt steeds meer bedrijven die bij ‘bijzonder beheer-afdelingen’ van banken terecht zijn gekomen. Dit zijn bedrijven met financiële problemen die door de bankratio’s zoals liquiditeit en solvabiliteit heen zijn geschoten. De banken hebben daar speciale afdelingen om de bedrijven te begeleiden om weer uit de noodsituatie te komen of om de vorderingen via een faillissement af te laten wikkelen. Voorkomen is beter dan genezen

Krachtig ingrijpen geeft grip

Harde ingrepen, geen zachte heelmeesters

Voorkomen insolventie

12

12

12

12

9

3 6

9

3

9

3

6

6

9

3 6

Business Finance HR

Preventie

Eerste hulp

Chirurgie

Reanimatie

Strategiebepaling en executie

• Strategische herpositionering • Doorlichting & benchmark

• Reorganiseren • Afstoten verlies lijdende bedrijfsonderdelen

• Reddingsplan • Opknippen • Sterfhuis

• Liquiditeitsmonitor (grip op financiële positie) • Financiering en herfinanciering

• Emergency cash management • Financiële herstructurering

• Carve-out and divestures • Onderhandeling banken

• Flexibilisering • Change • Opleiding

• • • •

• Mobiliteit • Sociale afwikkeling

• Strategie • Innovatie • Organisatieinrichting • Verandermanagement • Operational Excellence • Supply Management

Uitstroom Outplacement Sociaal plan OR

Interim-management & communicatie

hh Door Luddo Oh, Hubert Sturm en Ron Benjamins Het aantal verzoeken is dit jaar sterk toegenomen. Dit is mede te danken aan de komst van associé Ron Benjamins, voorheen werkzaam bij ABN AMRO. Met name via het ING-kanaal heeft MSAS dit jaar zes verschillende cases ten behoeve van de banken begeleid. Met een hitrate van 90% hebben we concurrenten zoals Boer & Croon, Roland Berger en BCG verslagen. Berenschot onderscheidt zich met name door de combinatie tussen strategie, sales, operationele doorlichting en finance: een integrale benadering van de business over de verschillende disciplines heen. De kennis van markten blijkt in toenemende mate essentieel en met onze benchmarks kunnen we snel aangeven hoe het bedrijf het bloeden moet stoppen. Bij een aantal klanten is intensief samengewerkt met MBCF (herfinanciering) en Mazars (due dillengence).

De vragen komen vanuit verschillende sectoren zoals de bouw, zorg, ICT/logistiek, high tech industrie en automotive (dealerbedrijf). De opdrachten worden via de bank afgedwongen, maar altijd in opdracht van de klant uitgevoerd. Dat geeft een extra dimensie aan het onderzoek omdat de belangen van de bank niet altijd in lijn liggen met de belangen van het bedrijf. De doelstelling is om uiteindelijk het bedrijf te helpen om de moeilijke fase door te komen. We toetsen de strategie en het business model, bekijken of de operatie efficiënter ingericht kan worden en of er überhaupt voldoende toekomstperspectief is. De opdracht wordt afgesloten met een implementatieplan. In toenemende mate eist de bank dat Berenschot de uitvoering daarvan monitort of begeleidt. Wij ondersteunen met name bedrijven waar de bank nog toekomst in ziet en waar vaak een grote turnaround moet

plaatsvinden (de zogenaamde ‘half twaalf-situaties’). In totaal zijn circa tien adviseurs binnen de MSAS-groep en tien adviseurs uit andere groepen betrokken. Dat maakt dit type project per definitie multidisciplinair, kort en hevig durend met een hoog risicogehalte; alles wat een adviseur maar wenst.

De praktijk Een bouwonderneming is in zwaar weer geraakt. Door de ontwikkeling van de bouwmarkt is de financiële positie onder druk gekomen. De organisatie heeft behoefte aan toetsing van de strategie en de bedrijfsvoering. In een doorlooptijd van vijf weken is de organisatie doorgelicht en de strategie getoetst. Hierbij is zowel naar het business model, de vastgoedposities, de operationele uitvoering van de bouw als de overhead gekeken. Het resultaat is een oordeel over de levensvatbaarheid en toekomstperspectief van de onderneming. De organisatie heeft een duidelijk verbeterpotentieel op inkoop, onderhoud, overhead en financiering. Met de rapportage is een plan van aanpak opgesteld om het verbeterpotentieel daadwerkelijk te incasseren en te monitoren.

Onze adviezen gaan over het wel of niet voortbestaan van het bedrijf. We komen binnen op aanbeveling van de bank, waarbij de directie het als een verplicht nummer van de bank ziet. Bijna altijd is de ondernemer achteraf zeer tevreden en geeft hij aan dat hij veel eerder actie had moeten ondernemen. Door de aanhoudende problemen op de kredietmarkt, de verscherpte bankeisen en het nog beperkte vertrouwen van het Nederlandse bedrijfsleven in rendementsherstel, verwachten we nog een blijvende stroom aan opdrachten.  April - 2012  |  7

hh Door Wieke Ambrosius, Hendrik Jan Kaal en Roel van Lanen Om een goede vergelijking met de resultaten van voorgaande jaren te kunnen maken, zijn de meeste vragen dit jaar onveranderd gebleven. Wel is er een aantal vragen toegevoegd, waaronder een vraag over de insteek van het ondernemingsplan. We bevinden ons in een onzekere periode; de ene crisis is nog maar net ten einde of de volgende dient zich al aan. Verwacht ondernemend Nederland in 2012 weer groei of toch een (verdere) afname in omzet, winst en/of formatie? Nieuw dit jaar is ook het ‘Sectorbeeld’, waarin de specifieke resultaten per sector vermeld worden. The making of… Met dank aan de inzet van veel collega’s, ook van MBCF, is een mooie respons van 194 deelnemers gehaald, een stijging ten opzichte van vorig jaar. Research heeft de vragenlijst net als de eerdere jaren in een soepel werkend format gegoten en heeft de basis voor de analyse van de resultaten gelegd. De analyses vonden plaats bij KSG Berenschot waar we in alle rust de muren konden behangen met uitgeprinte Excelsheets, mogelijke kruisverbanden en rankings. Na twee dagen analyseren was het tijd om alles op papier te zetten, ook om niet te verzanden in het fenomeen waar we onze klanten altijd voor waarschuwen, ‘paralysis by analysis’. De afdeling Communicatie heeft ten slotte een mooie en toegankelijke opmaak van het rapport

Eind 2011 is voor de zesde keer op rij het Berenschot Strategy Trends onderzoek uitgevoerd. Bijna 200 eigenaren, bestuurders, directeuren en (top)managers in verschillende sectoren van de private sector hebben deelgenomen aan het onderzoek. Welke issues ervaren zij, hoe willen zij zich onderscheiden van de concurrentie en tegen welke uitdagingen lopen zij aan tijdens het formuleren en realiseren van hun strategie? Allemaal vragen waar we met dit onderzoek een antwoord op geven.

Strategy Trends 2012

Hoop in bange dagen en de nodige reuring in de markt verzorgd. Kortom, vele handen maken licht werk. Opmerkelijke resultaten De resultaten waren dit jaar enigszins verrassend, maar daarmee ook hoop­ gevend. In 2012 rekent meer dan de helft van de bedrijven op groei, zowel in omzet als in winst. Over het groeipotentieel in het buitenland zijn de bedrijven die over de landsgrenzen heen actief zijn nog veel positiever. Deze optimistische outlook geldt echter niet voor het personeelsbestand: gemiddeld genomen verwachten evenveel bedrijven groei als krimp. Onzekerheid is troef in 2012. Het lijkt erop dat de grote heersende onzekerheid bedrijven ertoe brengt zich vooral bezig te houden met alles wat onder de eigen beheersing valt. Zo zien we de klantfocus afnemen, loopt het belang van maatwerk terug en zien we dalende scores voor zaken als co-design, coproduction en allianties in de keten. Bedrijven willen zich eerst en vooral onderscheiden door de kwaliteit

April - 2012  |  8

van hun eigen producten en diensten. Het is te hopen dat dit er niet toe leidt dat de posities in netwerken verwaarloosd worden en dat bedrijven de blik te veel naar binnen gericht houden. Bedrijven hebben het lastig met het realiseren van de strategie. De waan van de dag regeert. Operationele drukte vormt met afstand het grootste struikelblok voor de realisatie van strategie. Een andere belemmering voor strategie-implementatie vormt een tekort aan de juiste competenties en een te sterke focus op interne processen. Publiciteit We hebben flink ingezet om de publicatie zo veel mogelijk onder de aandacht van ondernemend Nederland te brengen. Uiteraard hebben alle deelnemers aan het onderzoek het rapport ontvangen. Er is een persbericht uitgegaan dat op verschillende websites (waaronder www.nuzakelijk.nl en www.strategyconsulting.nl) is geplaatst. Hendrik Jan Kaal heeft een interview gegeven op BNR en binnenkort verschijnt er een artikel in MT. Maar het kan natuurlijk altijd meer! Dus mocht je jouw klanten de publicatie toe willen sturen, een presentatie of nadere toelichting willen, laat het ons weten! En voor internationaal opererende relaties is een Engelse versie beschikbaar onder de titel “Up from the downturn?”. 

Prinses Máxima kiest voor Berenschot! Op 25 oktober 2011 organiseerde de Slinger Utrecht een groot MVO-evenement: het Slinger 4x4-event. De Slinger Utrecht is een keten van individuen en Utrechtse organisaties, waaronder sociale instellingen, bedrijfsleven, overheid, scholen, sportverenigingen en culturele instellingen. Zij willen alle bijdragen aan een hechtere, veiligere en vooral leefbare Utrechtse samenleving. hh Door Marlies Willemen, Maaike Zunderdorp, Margôt Bartels en Frank Maas Berenschot had een stand in de grote hal van het evenement. Marije van Vilsteren was prominent in beeld bij het introductie­f ilmpje en Frank Beemer liep op de catwalk in een knalblauwe overall, nadat hij zijn mooiste pak had gedoneerd aan Dress for Succes. Maar absoluut hoogtepunt was natuurlijk het bezoek van Prinses Máxima. Marlies Willemen, Maaike Zunderdorp, Margôt Bartels en Frank Beemer spraken met de prinses over MVO door Berenschot en over Track the Talent.

Wat is Track the Talent? Track the Talent is een programma om jongeren, die zonder startkwalificatie dreigen uit te vallen, binnenboord te houden. Zij bezoeken binnen een jaar tien bedrijven voor verschillende activiteiten. Alleen het rondlopen in een professionele omgeving heeft vaak al een positief effect op de jongeren. Via een contact dat wij hebben opgedaan op de Alliantiefabriek Kanaleneiland, werd ook Berenschot voor dit programma benaderd. Marlies Willemen heeft vervolgens in gang gezet dat jongeren een Talent Scan krijgen. Dit is een soort assessment dat is gericht op het

in kaart brengen van talenten. ”Uit die test kwam dat ik best wel creatief ben”, vertelde een deelnemer aan Prinses Máxima. ”En ik kreeg het advies van Marlies om eens te kijken bij Nimeto (creatieve vakschool in Utrecht). Ik heb me ingeschreven en heb het prima naar mijn zin daar”. Máxima weet waar ze het over heeft De prinses kwam 10 minuten vroeger dan gepland (om 14.38 uur). Wij spraken met haar over Track the Talent. Ze luisterde aandachtig en stelde een aantal kritische vragen. Zo vroeg zij naar de meetbaarheid van het effect en het empirisch bewijs van het programma. Ze vertelde dat als het Oranje Fonds dergelijke initiatieven ondersteunt, zij wel moeten kunnen onderbouwen waarom het ene beter zou werken dan het andere. Ook ging zij het gesprek aan met de twee jonge deel­ nemers. Zij vonden het erg spannend om met de prinses te praten, maar hadden een goed verhaal. Prinses Máxima vertrok nadat ze hen op het hart had gedrukt: “Wel je opleiding afmaken hé?”. 

Het draaiboek Prinses Máxima had toegezegd naar het evenement te komen vanuit haar positie als beschermvrouwe van het Oranje Fonds. Dit betekende nogal wat voor de organisatie, de securitymaatregelen en het aantal aanmeldingen. Uit een lange lijst met aanwezige initiatieven koos zij een paar projecten waarbij ze met de initiatiefnemers zou spreken. Een paar weken voor het evenement kregen wij te horen dat Máxima van 14.48 tot 14.56 uur tijd had gepland voor ons Track the Talent-project! De eis was wel dat er ook een paar deelnemers (jongeren die het traject hebben doorlopen) aanwezig zouden zijn.

Frank Beemer met prinses Maxima op het Slinger 4x4 event

April - 2012  |  9

25 jaar Berenschot Fundatie

‘Het is belangrijk vooruitstrevend te zijn’ In 2011 bestaat de Stichting B.W. Berenschot Fundatie 25 jaar. Het jubileumjaar valt samen met de start van het honderdste Fundatieproject. Voorzitter Filip van den Bergh: “De Fundatie stelt Berenschot in staat om bij innovatie het langetermijnperspectief voor ogen te houden. Als aparte stichting is zij niet gevoelig voor de waan van de dag.” Zoals je van een voorzitter kunt verwachten, is Filip van den Bergh een warm pleitbezorger van de Fundatie. “Ten eerste vormt het de basis voor ons werk, die ervoor zorgt dat we klanten gedegen kunnen adviseren. Daarom is het essentieel om te blijven innoveren, om vooruitstrevend te zijn”, zegt hij. “De boeken, artikelen en toolkits hebben ook een belangrijke uitstraling op de advi-

seurs zelf. Iedereen kan aan de slag met zijn eigen nieuwsgierigheid. Zo steunt de Fundatie de ontwikkeling van kennis én van adviseurs.” Naast de projecten is de Fundatie ook initiatiefnemer van de Scriptieprijs, die dit jaar voor de vierde keer wordt uitgereikt. “We zijn begonnen met tien inschrijvingen en inmiddels zijn het er zestig”, ver-

telt Van den Bergh. “Voor Berenschot een mooi instrument om voeling te houden met wat op universiteiten gebeurt en om getalenteerde studenten te laten kennismaken met ons bureau.” Onlangs wierp Van den Bergh een blik op de notulen van Fundatievergaderingen van tien jaar geleden. Een feest van herkenning voor de kersverse voorzitter. “Eeuwig geld tekort voor projecten,

We willen onze betrokkenheid zowel aan het begin als aan het eind van het project uitrekken 

Het Fundatiebestuur bestaat uit: Filip van den Bergh

John Eisses

Gerben van den Berg

Gerard Putman

Voorzitter

Bestuurslid (penningmeester)

Bestuurslid

Bestuurslid

April - 2012  |  10

Op 12 december 2011 vond de jubileumbijeenkomst plaats van de Fundatie

steeds verschuivende deadlines en zorgen over de kwaliteit van het onderzoek. Daar zitten we nog steeds mee”, lacht de Fundatievoorzitter. Hij signaleert een golfbeweging: veel vrijheid voor adviseurs, wat leidt tot het overschrijden van deadlines versus continue monitoring, die van de Fundatie een minder aantrekkelijke partij maakt. “Dit hangt samen met de lastige positie van bestuursleden. Je moet zakelijk zijn tegen collega’s. Daar komt nog bij dat innovatie een zekere vrijheid nodig heeft en dat het verloop onder adviseurs hoog is. Ook dat zet projecten onder druk.” De komende tijd staan er diverse punten op de agenda van het Fundatiebestuur. Van den Bergh schetst de ambitie. “We blijven sturen op mijlpalen. Tegelijkertijd

willen we als bestuur eerder en meer mét projectleiders praten dan óver hen in vergaderingen en op die manier meer aan de basis van goede ideeën staan”, stelt hij. “Verder gaan we meer sturen op marketing. Intern maar ook na verschijning van het boek. Kortom, we willen onze betrokkenheid zowel aan het begin als aan het eind van het project uitrekken.” 

Fundatievoorzitters door de jaren heen 1986 - 1990 Wim Smit 1990 - 1994 Math de Vaan 1994 - 2005 Kees Rippen 2005 - 2008 Menno van Leeuwen 2008 - 2011 Myrte Ferwerda 2011 - Filip van den Bergh

Jan Sprenger

Ber Damen

Eline Oud-van Vuurde

Patty de Jong

Bestuurslid op voordracht van OR

Bestuurslid, vertegenwoordiger directie

Secretariaat

Financiële administratie

April - 2012  |  11

Terugblik Nieuwjaarbijeenkomst Woensdag 11 januari 2012 vond de nieuwjaarsbijeenkomst plaats van Berenschot. Op deze en volgende pagina vind je een samenvatting van het verhaal van gastspreker Maurits Hendriks en een foto-impressie van het Berenschot Cabaret.

Gaan voor Goud: sluit het toeval uit Maurits Hendriks, de Chef de Mission Olympische Spelen 2012 in Londen, tevens technisch directeur van NOC*NSF, zet uiteen hoe het halen van goud binnen bereik komt. “Vroeger overkwam goud sporters wel eens. Vandaag de dag niet. Het is geen kwestie van geluk of pech. Als je gelooft in geluk ben je per definitie ongeschikt voor topsport. Het gaat erom dat je er alles aan doet om toeval uit te sluiten.”

hh Door Jacqueline Hautus Hij illustreert dit aan de hand van twee Nederlandse zeilsters die zichzelf als doel hebben gesteld om straks die gouden medaille te halen in Londen. Samen met hun coach bekeek Hendriks welke factoren een rol spelen bij het zeilen van de 400 meter langs de Engelse Zuidkust. Door de ligging aan een baai wringt de wind zich tussen de heuvels richting zee met een lastige stroming tot gevolg. Alleen door een heel nauwkeurige meting kan die stroming in kaart worden gebracht. Dit is ook gebeurd: een gespecialiseerd bedrijf legde elke centimeter vast op zogenaamde stroomkaarten. “Als je die details in een wedstrijd niet heel goed beheerst, dan ga je niet winnen”, aldus Hendriks.

Maurits Hendriks

April - 2012  |  12

Het gaat om de details. Dat was ook zo bij het WK roeien 2010. De Holland 8 werd derde in de halve finale met slechts 3/100 seconden voorsprong op de nummer 4. Hendriks: “Synchroon ademhalen door de roeiers in de laatste 20 seconden bleek niet te worden getraind, het team deed dit op gevoel. Alleen door inpassing in de training echter, komt goud in zicht.”

“Het coachen van een team in je eentje, maar ook van een bedrijf, is lastig. Je kunt niet met iedereen dezelfde relatie hebben. De kracht van een team ligt in de onderlinge partnerships. Binnen het team als geheel zijn er de tactische eenheden. Wanneer je de ene helft van de tactische eenheid aanspreekt, komt het met de andere helft automatisch goed.” 

Refrein Slotlied Werk hard, lach veel, zet door en kom boven Concurrentie krijgt ons er niet onder Blijf steeds positief, stop het gedonder Pak die kans, zet door, vecht, en kom boven Wij allemaal!

April - 2012  |  13

Overlijdensberichten Wim Zonneveld Woensdag 5 oktober 2011 bereikte ons het droevige bericht dat onze oudcollega Wim Zonneveld (ZZ) op de leeftijd van bijna 90 jaar is overleden. Wim Zonneveld is ruim 30 jaar (1956-1986) werkzaam geweest bij Berenschot als adviseur op het terrein van de bedrijfspsychologie. Je moest overigens die Z van Zonneveld in de 50er en 60er jaren wel altijd goed articuleren om verwarring te voorkomen. Hij was gespecialiseerd in het adviseren van familiebedrijven en in het bijzonder in de advisering over opvolgingsvraagstukken. Hij heeft als een van de eerste Berenschot-psychologen een belangrijke bijdrage geleverd aan de multidisciplinaire adviesontwikkeling. Wim Zonneveld was een zeer veelzijdig georiënteerd mens en heeft mede daardoor zijn inbreng gehad op verschillende terreinen. Hij werd veelvuldig geraadpleegd als counterpart door de directie van verschillende bedrijven. In de 70-er jaren was hij voor Berenschotklanten actief bij start-up projecten in de USA en bij het werven van jonge MBA-ers voor het Nederlands bedrijfsleven. Ook na zijn pensionering was Wim nog direct betrokken bij Berenschot. Van het vele werkgerelateerde beeldmateriaal dat hij in bezit had, heeft hij verschillende filmpjes vervaardigd die ook gebruikt zijn in de BerenschAtkamer in het Berenschotkantoor in Utrecht. Bij de Nieuwjaarsbijeenkomst in 2007 werd nog een deel van de film “Dit is uw leven” (1961) met in de hoofdrol B.W. Berenschot vertoond. Wim werd op het toneel geïnterviewd door Diederick van den Wall Bake, voorzitter van Stichting Voetsporen van Berenschot. Wim was wat je noemt een Goeroe. Als technicus bouwde hij zijn eigen zeewaardig jacht, als psycholoog met min of meer paranormale eigenschappen, stond hij April - 2012  |  14

jongere collega’s met raad en daad terzijde bij hun ontwikkeling tot breed georiënteerde organisatieadviseurs. Berenschot is Wim Zonneveld bijzonder dankbaar voor al zijn bijdragen.

S Cor den Besten Op 23 november 2011 bereikte ons het droevige bericht dat onze oud-collega Cor den Besten op 69-jarige leeftijd is overleden. Cor den Besten trad in 1976 in dienst bij Berenschot als Chef Financiële Administratie. In 1982 werd hij vervolgens benoemd tot Hoofd Afdeling Financiële Zaken. Na het vertrek van de controller Bram ter Kuile volgde hij hem in 1994 op in deze functie. Cor was ook enkele jaren bestuurslid van het Berenschot Pensioenfonds. In de jaren ’70 en ’80 heeft Cor het proces van de automatisering van de boekhouding en de projectadministratie begeleid. Cor was met name gespecialiseerd op belastingtechnisch gebied en is ook na zijn vertrek regelmatig betrokken geweest bij fiscale aangelegenheden. De “Cornorm” (budgetteringsnorm) was vele jaren een gevleugeld begrip in het bureau. Cor was een vertrouwenspersoon voor de directie, maar ook voor vele andere Berenschotters. Cor heeft in 1998 om gezondheidsredenen afscheid moeten nemen van Berenschot. Hij onderhield nog regelmatig contacten met oud-collega’s en bleef belangstelling houden voor de gang van zaken bij Berenschot. Wij herinneren ons Cor als een zeer vriendelijke, bescheiden, integere en deskundige collega

S

Son & Lumière RBB opsporing verzocht Het Berenschot archief is op zoek naar: Een exemplaar van de befaamde Son & Lumière presentatie van DS (Da Silva) uit de 60’er jaren. Een prachtige dia-geluidshow samen­ gesteld door DS en ZZ (Wim Zonneveld). Het bestaat uit een cassette dia’s en een geluidsband die ook de stuurpulsen voor de dia’s zorgde. Technisch werd het bediend door twee carrouselprojectoren, gesynchroniseerd door een bandrecorder. Dat ging wel eens moeizaam, vandaar de bijnaam: Son & Misère. Er zijn ooit (eind 60’er jaren) zeven exemplaren van gemaakt, in diverse talen. Het Berenschot archief is dringend op zoek naar een compleet exemplaar. Wie heeft een set dia’s + band thuis, op zolder, kelder of waar dan ook liggen? Neem dan contact op met Diederick van den Wall Bake via 030 291 6916 of stuur een mail naar d.vandenwall.bake@ berenschot.nl

Berenschot op Performabeurs 2011 De Performa is het vakevenement voor HR-professionals dat op 12 en 13 oktober in de Jaarbeurs Utrecht werd gehouden. Berenschot heeft laten zien dat ze thought leader zijn op het gebied van HR. Dit jaar hadden we een HRMtheater en een Het Nieuwe Werkentheater. Er vonden veel afwisselend workshops plaats, die goed in de smaak vielen bij de bezoekers. Sommige werden zo massaal bezocht, dat er geen zitplaatsen meer waren. In totaal waren er 22 workshops met in totaal 500 deelnemers. Benieuwd naar de workshops, ga dan naar www.berenschot.nl/performa

Nieuwe publicaties van Berenschot Second opinion

Ken- en Stuurgetallen voor Personeels­management 2011-2012

Wegwijzer voor methoden bij projectmanagement

HR Trends 2011-2012

Geslaagd – 10 lessen in innovatie

Perspectief op herstructurering

En dan ben je burgemeester

Strategy Trends 2012

Samenwerkende brancheorganisaties

Great Governance in Small Societies: Effective public sector practices in small-scale democracies

Strategische conversatie

Russische versie Key Management Models

Kijk voor alle publicaties op www.berenschot.nl/publicaties

April - 2012  |  15

Nieuw

blauw bloed

Robbert

Melinda

van Overmeire

Schuurmans

Trainee Bedrijfsvoering en Operational Excellence

Trainee Organisatie­ ontwikkeling

Roeland

Sander

Lindy

Stolk

Wiersema

van der Veen

Trainee Veiligheid en Openbaar Bestuur

Trainee Strategie

Trainee Strategie

Laurens

Angela

Joanne

Barten

Liebregts

Kok

Trainee Operational Excellence

Trainee Duurzaamheid en Bedrijfsvoering

Trainee HRM

Maarten

Henno

Dorrit

Mackaay

van Horssen

de Jong

Trainee Internationale projecten

Trainee BestuurlijkJuridisch Organiseren

Trainee Maatschappelijke Ontwikkeling & Zorg

de trainees van 2011-2012

De website van Berenschot is sinds september vernieuwd! Berenschot heeft veel expertise in huis en is werkzaam op een breed werkterrein. Dat willen we laten zien met de nieuwe Berenschot-website. De nieuwe navigatie en vormgeving moet bijdragen aan de overzichtelijkheid van onze diensten en toegankelijkheid van de informatie. We hopen dat bezoekers snel de weg vinden op onze nieuwe website. Half mei gaat de nieuwe Engelse site live. Een website is altijd in ontwikkeling. Heeft u vragen of suggesties, laat het ons weten via [email protected].

Colofon

  Samenstelling en eindredactie  Hanneke van Nispen, Rike Weeda, Dimphy van der Zanden   Volgende uitgave  Najaar 2012  Vormgeving  Gilmar Pattipeilohy en Harrie Wilkens 

April - 2012  |  16