bezoekadres
postadres
Marnixkade 109
Postbus 15262
1015 ZL Amsterdam
1001 MG Amsterdam E
[email protected] T +31 (0)20 589 83 83 F +31 (0)20 589 83 00 W www.motivaction.nl
'Beraken van Nieuwe Nederlanders' Bereik van cultuurgebonden media - kwantitatief onderzoek -
Amsterdam, augustus 2007 Projectnummer: L1166 drs. Pieter Paul Verheggen (Motivaction) drs. Ahmed Ait Moha (Motivaction) drs. Claudia Gomes (Motivaction) René Romer (TransCity)
Bankrelatie: Rabobank 3447.44.817, IBAN: NL77 RABO 0344 744 817, BIC/SWIFT: RABONL2U. Dossiernummer Motivaction International B.V. bij KvK Amsterdam: 33289976. Prijsopgaven en leveringen geschieden conform de Leveringsvoorwaarden gedeponeerd ter Griffie van de Arrondissementsrechtbank te Amsterdam.
Het auteursrecht op dit rapport berust bij Motivaction International B.V. Voor het ter beschikking stellen aan derden en voor publicatie van (gedeelten van) dit rapport in de nieuwsmedia, vakliteratuur of andere uitgaven is schriftelijke toestemming van de directie van Motivaction nodig. Bovendien verzoeken wij de opdrachtgever om bij publicatie Motivaction als bron te vermelden. Voor de opdrachtgever zijn een exemplaar van de bij dit onderzoek gehanteerde vragenlijst en gedetailleerde onderzoekstechnische achtergrondinformatie op aanvraag verkrijgbaar.
5
Inhoudsopgave
1 Inleiding 1.1 Achtergrond 1.2 Doelstelling en probleemstelling 1.3 Methode van onderzoek 1.3.1 Fase 1: Verkennende interviews 1.3.2 Fase 2: Media-onderzoek Deel 2: Onderzoek onder achterban cultuurgebonden media 1.4 Leeswijzer
1 1 2 2 2 3 6 7
2 Cultuurgebonden printmedia 2.1 Turkse en multiculturele printmedia 2.1.1 Bereikcijfers Turkse bladen 2.1.2 Bereik van Turkse kranten 2.2 Marokkaanse en multiculturele Printmedia 2.2.1 Bereikcijfers Marokkaanse en multiculturele bladen 2.3 Surinaamse en multiculturele printmedia 2.3.1 Bereikcijfers Surinaamse en multiculturele bladen 2.4 Antilliaanse en multiculturele printmedia 2.4.1 Bereikcijfers Antilliaanse en multiculturele bladen 2.5 Bereikcijfers reguliere printmedia 2.5.1 Weekbladen 2.5.2 Maandbladen 2.5.3 Landelijke kranten 2.6 Leesduur cultuurgebonden- reguliere printmedia
8 8 8 10 11 11 12 12 14 14 17 17 19 21 27
3 Cultuurgebonden websites 3.1 Turkse en multiculturele websites 3.1.1 Bereik Turkse en multiculturele websites onder Turken in Nederland 3.2 Marokkaanse en multiculturele websites 3.2.1 Bereik Marokkaanse en multiculturele websites 3.3 Surinaamse en multiculturele websites 3.3.1 Bereik Surinaamse en multiculturele websites 3.4 Antilliaanse en multiculturele websites 3.4.1 Bereik Antilliaanse en multiculturele websites
28 28 28 29 29 30 30 31 31
4 Cultuurgebonden radiozenders en radioprogramma's 4.1 Turkse en multiculturele radiozenders en programma's 4.2 Marokkaanse en multiculturele radiozenders en programma's 4.3 Surinaamse en multiculturele radiozenders en programma's 4.4 Antilliaanse en multiculturele radiozenders en programma's
33 33 34 35 37
5 Cultuurgebonden tv-zenders en tv-programma's 5.1 Turkse en multiculturele tv-zenders en tv-programma's 5.2 Marokkaanse en multiculturele tv-zenders en programma's 5.3 Surinaamse en multiculturele tv-zenders en programma's 5.4 Antilliaanse en multiculturele tv-zenders en programma's
39 39 41 42 43
Bijlage A: verkennende interviews
45
Bijlage B: EtnoMentality EtnoMentality: vijf milieus Verklarende factoren Vijf EtnoMentality-milieus Religieuze familiegerichten Behoudende arbeidsgerichten Statusgerichte carrièremakers Moderne statuszoekers Ambitieuze ontplooiers EtnoMentality naar Etniciteit Te verwachten dynamiek
48 48 48 49 51 53 54 56 57 59 62
1
Inleiding In samenwerking met Diversity Marketingbureau TransCity heeft Motivaction onderzoek gedaan naar de mediaconsumptie van cultuurgebonden media onder Turkse, Marokkaanse, Surinaamse en Antilliaanse Nederlanders. Dit onderzoek is op initiatief van Motivaction en TransCity uitgevoerd en is mogelijk gemaakt door het Bedrijfsfonds voor de Pers, Agis Zorgverzekeringen, het Nederlandse Rode Kruis en UPC Nederland.
1.1
Achtergrond
De Nederlandse samenleving is multicultureel. Bijna 1 op de 5 Nederlanders heeft een niet-Nederlandse achtergrond en is officieel ‘allochtoon’. Deze groep is echter heel breed gedefinieerd: ook kinderen met één ouder uit bijvoorbeeld Duitsland vallen in deze groep (zoals Willem-Alexander). Aan de andere kant vallen de steeds talrijker wordende kinderen van bijvoorbeeld Surinaamse afkomst die ouders hebben die allebei in Nederland zijn geboren, weer niet onder deze definitie van allochtoon. Zij zijn volgens de officiële CBS-statistieken autochtone Nederlanders. Met andere woorden: in de toekomst zal de definitie ‘allochtoon’ steeds minder zeggen over de etnisch-culturele wortels van mensen, omdat ook de autochtone bevolking wordt gekenmerkt door een toenemende etnisch-culturele diversiteit. Conform de door het CBS gehanteerde definitie van allochtonen, vormen de nietwesterse allochtonen of Nieuwe Nederlanders de groep waar gewoonlijk de meeste aandacht naar uitgaat. Volgens deze definitie zijn de grootste groepen de Turken, Marokkanen, Surinamers en Antillianen (TMSA): in totaal ruim 7% van de bevolking. In de grote steden en in de jongere leeftijdsklassen is het percentage hoger dan in de rest van Nederland en in oudere leeftijdsklassen. Het mediagedrag van Nieuwe Nederlanders is op een aantal punten anders dan dat van autochtone Nederlanders. Zo is de internationale oriëntatie (met name op het land van herkomst) en dus het schotelbezit onder Nieuwe Nederlanders vele malen groter dan onder autochtone Nederlanders. Daarnaast is er voor Nieuwe Nederlanders ook een specifiek aanbod van cultuurgebonden Print- en internetmedia. Tot op heden worden cultuurgebonden (allochtone) media slechts mondjesmaat door adverteerders meegenomen als integraal onderdeel van hun mediaplan. Een belangrijke oorzaak hiervan is dat er onvoldoende inzicht is in het cultuurgebonden medialandschap in Nederland. De meeste adverteerders, reclamebureaus en mediabureaus zijn niet of nauwelijks op de hoogte van de toenemende diversiteit van het medialandschap in Nederland. De cultuurgebonden media komen niet voor in de reguliere mediabereiksonderzoeken, en dus bestaan er geen onafhankelijke bereikscijfers. Naast het ontbreken hiervan is er nog een factor die bijdraagt aan de ‘onzichtbaarheid’ van de cultuurgebonden media: veel
1
van de cultuurgebonden printmedia worden niet gedistribueerd via de - voor Nederlandse begrippen - reguliere kanalen. Bij adverteerders, reclamebureaus en mediabureaus bestaat behoefte aan inzicht in hoe Nieuwe Nederlanders (via cultuurgebonden media) bereikt kunnen worden. Om de cultuurgebonden media op te kunnen laten nemen in mediaplannen zijn echter cijfers nodig. Dit niet alleen om aan te tonen dat de media niet alleen maar marginaal opereren, maar ook om ze een meer volwaardige plek in mediaplannen te kunnen geven. Tegen deze achtergrond heeft Motivaction in samenwerking met TransCity een onderzoek geïnitieerd om deze informatielacunes te vullen. De onderzoeksopzet en subsidieaanvraag hiervoor is gehonoreerd door het Bedrijfsfond voor de Pers en verder nog mede mogelijk gemaakt door Agis Zorgverzekeringen, het Nederlandse Rode Kruis en UPC Nederland. In voorliggend onderzoeksrapport zijn de resultaten weergegeven van dit onderzoek.
1.2
Doelstelling en probleemstelling
De tweeledige doelstelling van het project luidt: Het verschaffen van inzicht in: − de mediaconsumptie (breed) van TMSA (de achterban van de belangrijkste cultuurgebonden media in Nederland) − het gebruik van de belangrijkste cultuurgebonden media en het profiel van de achterban
1.3
Methode van onderzoek
Het onderzoek is uitgevoerd in twee fases. Aan het daadwerkelijke mediaonderzoek is een verkennende fase voorafgaan. Op basis van deze eerste fase is de precieze opzet van het onderzoek en de te hanteren vragenlijst vastgesteld. 1.3.1
Fase 1: Verkennende interviews
In de verkennende fase zijn de contouren van de output van het mediaonderzoek in een aantal gesprekken voorgelegd aan relevante partijen: −
Mediabureaus. Er is met vier grote mediabureaus gesproken en een vertegenwoordiger van het NOM.
−
Adverteerders. Er is met vijf adverteerders gesproken, waarvan er drie actief zijn op het gebied van multiculturele communicatie. Op deze manier is het mogelijk geweest om te achterhalen wat de werkelijke kennis en behoeftes zijn. De gesprekken zijn gevoerd met verantwoordelijken op de marketing- en communicatieafdeling.
2
−
Exploitanten van cultuurgebonden media: Onder deze groep is niet alleen draagvlak gecreëerd voor het onderzoek, maar ook geanalyseerd waar zij tegenop lopen in het werven van landelijke adverteerders.
Door de gesprekken is getracht te waarborgen dat het onderzoek aan de minimale gebruikseisen van de toekomstige gebruikers en afnemers voldoet. In de gesprekken zijn de volgende thema's besproken. − − − −
hun kennis over en houding en gedrag ten aanzien van ‘Nieuwe Nederlanders en communicatie’ hun behoeftes op het gebied van ‘Nieuwe Nederlanders en communicatie’ en multiculturele mediaplanning hun beoordeling van het concept van de output van het media-onderzoek (sterke punten, zwakke punten, verbeterpunten, toevoegingen) hun wensen met betrekking tot de rapportageformat
In bijlage B staat beschreven met welke partijen is gesproken en wat daarvan de belangrijkste conclusies zijn. Wanneer dit onderzoek zich in de toekomst herhaalt, wat nadrukkelijk wordt beoogd, zal worden gepoogd om bij bovenstaande partijen ook een actieve betrokkenheid te creëren, bijvoorbeeld in de vorm van lidmaatschap van een adviescommissie.
1.3.2
Fase 2: Media-onderzoek
De kwantitatieve fase van het onderzoek is gehouden onder consumenten uit de TMSA-groepen. Aan hen zijn lijsten voorgelegd met cultuurgebonden en crossculturele media. Met cultuurgebonden media worden media bedoeld die door mensen uit één specifieke etnisch-culturele gemeenschap worden geproduceerd ten behoeve van doelgroepen uit diezelfde gemeenschap. Die media kunnen b.v. het Turks als voertaal gebruiken, maar ook het Nederlands. Voorbeelden zijn tijdschriften als Ekin (Turks) en Mzine (Marokkaans). Met crossculturele of multiculturele media worden media bedoeld die nadrukkelijk content hebben ontwikkeld die aansprekend beoogd te zijn voor zowel Nieuwe Nederlanders als autochtone Nederlanders, maar daarbij Nieuwe Nederlanders wel als een van de belangrijkste doelgroepen voor ogen hebben. Voorbeelden zijn FunX Radio, Juize FM en MTNL Televisie. Binnen het cultuurgebonden en crossculturele medialandschap vinden geregeld wijzigingen plaats. Sommige media hebben hun bestaansrecht bewezen, getuige de jarenlange aanwezigheid in het landschap. Denk hierbij aan b.v. Pleasure Caribbean & Latin Magazine, dat al zo’n 25 jaar bestaat, Ekin, dat al 12 jaar bestaat, of FunX, dat al weer 5 jaar actief is. Sommige andere media komen en gaan. Binnen het voorgestructureerde media-overzicht dat aan respondenten is voorgelegd, is uitgegaan van de stand van zaken in juni 2007. Media die op dat moment niet meer operationeel waren of waarvan bekend was dat ze er op korte termijn mee zouden ophouden, zijn niet in het overzicht meegenomen. Zo was in juni bekend dat het Rotterdams Hindostaanse Radiostation Amigo op korte ter3
mijn van de kabel zou worden gehaald in de regio Rotterdam. Om die reden is de zender niet in dit overzicht meegenomen. Andere media, zoals het Turkse TV Magazine TUM, waren op het moment van het opstellen van de vragenlijst net gelanceerd, zijn dus wel in de vragenlijst meegenomen, maar zullen vanwege de recente lanceringsdatum nog geen goede score in dit mediabereiksonderzoek kunnen hebben. De kwantitatieve fase van het onderzoek is in twee delen opgesplitst. Het eerste deel betreft een representatief onderzoek onder de TMSA-groepen. Deel twee is een onderzoek onder de achterban van de belangrijkste cultuurgebonden printmedia en online media in Nederland (zie figuur 2). Dit deel is dus niet representatief, maar maakt het wel mogelijk om een idee te krijgen van de beweegredenen om lid te worden en zich te abonneren etc. Figuur 2: Opzet onderzoek
Kwantitatief onderzoek
Representatief onderzoek Mixed-mode
Online via MixxitPanel
Face-to-face
Onderzoek onder leden/achterban cultuurgebonden media
Abonnees
Abonnees
Abonnees
Abonnees
Abonnees
Medium A
Medium B
Medium C
Medium D
Medium E
Specifieke vragen over medium A
Specifieke vragen over medium B
Specifieke vragen over medium c
Specifieke vragen over medium D
Specifieke vragen over medium E
Algemene vragen over mediaconsumptie zowel reguliere media als cultuurgebonden (tv, radio, print, internet)
Deel 1: Representatief onderzoek Afbakening Motivaction heeft zich in dit onderzoek gericht op de vier grootste groepen Nieuwe Nederlanders Turken, Marokkanen, Surinamers en Antillianen in de leeftijd van 15 tot 65 jaar, representatief naar leeftijd, opleiding en geslacht. Hierbij zijn dus ook Nieuwe Nederlanders ondervraagd die de Nederlandse taal niet goed beheersen. Voor waarborging van de representativiteit is gebruikge-
4
maakt van een uitgebalanceerde benaderingswijze van online-onderzoek en offline-onderzoek met native speakers. mixed-mode opzet Voor dit onderzoek is gebruikgemaakt van een mixed-mode opzet van face-toface-onderzoek en online onderzoek. Het online deel heeft plaatsgevonden via het MixxitPanel van Motivaction. Mixxit is een panel speciaal opgezet voor Nieuwe Nederlanders en dus ook in de "look & feel" die Nieuwe Nederlanders aanspreekt. In het MixxitPanel is het mogelijk om representatieve steekproeven te trekken onder Nieuwe Nederlanders in de leeftijd van 15 tot 35 jaar. Vanaf 35 jaar is het aantal digibeten en analfabeten onder de doelgroep te groot om representativiteit te kunnen waarborgen. Aanvullend is daarom ook offline onderzoek gedaan in de linking-pin methode. Hierbij zijn verschillende wijzen van werving ingezet: op straat, bij mensen thuis, via moskeeën, en bij verenigingen. Het voordeel van deze methode is dat het 'bereik' van het onderzoek heel groot is en dat ook personen die niet zo snel uit zichzelf aan onderzoek deelnemen, een grote kans hebben om bij het onderzoek betrokken te worden. Verder kan bij deze methode rekening worden gehouden met de karakteristieken van moeilijk benaderbare groepen. Zo worden (eerste generatie) moslimvrouwen voornamelijk thuis benaderd. Bij deze wijze van werving wordt zorggedragen voor een uitgebalanceerde samenstelling van de steekproef. Het is dus niet zo, dat de respondenten voornamelijk bestaan uit moskeebezoekers of mensen geworven bij het Centraal Station. Verder zijn de respondenten die op straat zijn geworven op een rustige plek geïnterviewd, waar de respondenten niet door anderen konden worden beïnvloed. Bij het veldwerk is gebruikgemaakt van quotalijsten om het onderzoek representatief te krijgen naar leeftijd, opleiding, geslacht en etniciteit. Verder is in zes agglomeraties met de meeste Nieuwe Nederlanders geënquêteerd (ongeveer 85% van de Nieuwe Nederlanders is woonachtig in deze gebieden). De interviews zijn afgenomen in Amsterdam, Rotterdam, Den Haag, Utrecht, Eindhoven en Twente. Op deze wijze is de representativiteit naar regio gerealiseerd. In de methodologische verantwoording in de bijlage wordt verder ingegaan op de representativiteit van het onderzoek. Verder is in dit onderzoek gebruik gemaakt van vertaalde vragenlijsten in het Turks. Dit om er voor te zorgen dat de vragenlijsten op een uniforme wijze werden afgenomen. Steekproef In totaal zijn 768 Nieuwe Nederlanders ondervraagd in de leeftijd van 15 tot 65 jaar, waarbij circa de helft online is ondervraagd en de andere helft offline. Bij een steekproefomvang van N=768 (wanneer resultaten over de gehele groep Nieuwe Nederlanders worden gepresenteerd) geldt bij een betrouwbaarheid van 95% een maximale onnauwkeurigheidsmarge van 3,6%. Dit betekent dat een in de steekproef gevonden percentage van 50% in de populatie tussen de 46,4% en 53,6% ligt. Hiermee kan een goed inzicht worden gekregen in de houding van de totale groep Nieuwe Nederlanders. 5
Verkleining van de steekproef, betekent ook een vergroting van de onnauwkeurigheidsmarge. Dit is dus bijvoorbeeld het geval waneer alleen één TMSA-groep wordt bekeken, of wanneer wordt ingezoomd op een subgroep, bijvoorbeeld vrouwen. In geval van bovenstaande steekproefgroottes per TMSA-groep is de betrouwbaarheidsmarge 7,3%.
Deel 2: Onderzoek onder achterban cultuurgebonden media Afbakening De achterban van de eerder genoemde cultuurgebonden titels bestaat hoofdzakelijk uit personen van Turkse, Marokkaanse, Surinaamse en Antilliaanse herkomst, globaal in de leeftijd van 15 tot 50 jaar. Dit verschilt enigszins per titel, in de bijlage staat een preciezer profiel van de achterban van deze titels. Deze groepen zijn niet volledig representatief voor de TMSA-bevolking. Bijvoorbeeld: een groot deel van de oudere Turken en Marokkanen is analfabeet, en zal dus niet tot de achterban van de Marokkaanse media horen. Daarnaast ligt het voor de hand dat Nieuwe Nederlanders die weinig interesse hebben in geschreven media geen abonnee zullen zijn op een blad, en dat mannen dit ook minder zijn dan vrouwen. Op basis van dit onderzoek kunnen dus geen uitspraken gedaan worden over de gehele TMSA-bevolking. Wel kunnen er uitspraken gedaan worden over het mediagebruik van de achterban van deze media en hun beweegredenen hiervoor. Voor het doen van representatieve uitspraken wordt gebruik gemaakt van het voorgaande besproken mixed-mode onderzoek Veldwerkmethode Alle media hebben hun lezers, leden en/of abonnees uitgenodigd om deel te nemen aan het onderzoek. Dit is gedaan door middel van oproepen in hun tijdschriften en/of websites. Vervolgens is op alle websites een link geplaatst naar de vragenlijst. Aan de hand van de link is het mogelijk om na te gaan van welke site de respondenten afkomstig waren en zodoende zijn de respondenten ook gekoppeld aan bepaalde media. De volgende media hebben deelgenomen aan het onderzoek: MEDIA GEREALISEERDE STEEKPROEF Tijdschriften 109 Ekin 53 Mzine 34 Obsession Magazine 4 Pleasure Caribbean & Latin Magazine 14 Colorfull Magazine 4 Radiozenders AWBC/Radio Tamara Amor Fm
60 1 59
Websites www.maghreb.nl www.lokum.nl
799 15 5 6
www.turksnieuws.nl www.waterkant.net www.bollywood.nl www.hindustani.nl www.maghrebmagazine.nl www.goodtimes.org www.marokko.nl www.hababam.nl wwww.indianfeelings.nl www.sangam.nl www.beatyexpressions.nl
1 15 23 1 2 3 616 79 1 0 38
Zoals te zien in bovenstaande tabel hebben in totaal 968 respondenten deelgenomen aan het lezerskringonderzoek. Uit de tabel is ook op te maken dat veel van deze respondenten afkomstig zijn van Marokko.nl. De achterban van de overige media is minder goed vertegenwoordigd. De oorzaak is waarschijnlijk gelegen in het feit dat Marokko.NL overwegend een (zeer populair) forum is waar de bezoekers voor een belangrijk deel komen om hun mening te geven. Dat maakt dat het karakter van (het geven van een mening in een) onderzoek één-op-één aansluit op het karakter van deze Marokkaanse webcommunity. Vrijwel alle overige media hierboven kunnen veel meer worden beschouwd als ‘consumptiemedia’ dan als ‘participatiemedia.’ In totaal heeft dit deel van het onderzoek 4 weken gelopen en is voor alle media dezelfde inspanning gedaan om de lezers en abonnees deel te laten nemen aan het onderzoek. Dit is gedaan door banners op de websites en door plaatsingen van oproepen in de bladen.
1.4
Leeswijzer
Achtereenvolgens zullen in dit rapport de volgende onderwerpen aan bod komen. In hoofdstuk 2 zal worden ingegaan op de bereikcijfers van de cultuurgebonden printmedia. Hierbij zullen de cultuurgebonden media per etnische groep worden behandeld. Daarnaast zal ook worden ingegaan op de bereikcijfers van de reguliere printmedia. Hoofdstuk 3 zal ingaan op het bezoek aan cultuurgebonden websites. In hoofdstuk 4 zal het bereik van de cultuurgebonden radiozenders en radioprogramma's worden beschreven en in hoofdstuk 5 zal dit worden gedaan voor de televisiezenders en programma's.
7
2
Cultuurgebonden printmedia In dit hoofdstuk zullen de bereikcijfers van de verschillende cultuurgebonden printmedia worden behandeld. Hierbij zullen de vier etnische groepen achtereenvolgens aan bod komen.
2.1
Turkse en multiculturele printmedia
2.1.1
Bereikcijfers Turkse bladen
Ekin en Zaman worden het meest gelezen door de Turken. gevolgd door Dogus en Platform. Figuur 1: bereikcijfers Turkse en multiculturele printmedia Ekin
39%
Zaman
37%
Dogus
29%
Platform
27%
Merhaba
25%
Post
21%
Dunya
17%
Ufuk
11%
Damla
10%
Tulpia
6%
Leven in Turkije
5%
Contrast
4%
Kuzey Yildizi
4%
Mavis
3%
Tum TV
3%
Colorfull
2%
Le Man
2%
Vraagstelling: heeft u in de afgelopen 12 maanden één of meer van deze bladen gelezen of ingezien? Basis: Turken n=174
Leesfrequentie en verkrijgingswijze Turkse Printmedia Aan de respondenten die de tijdschriften lezen is vervolgens de vraag gesteld hoeveel nummers zij gewoonlijk lezen van de bladen. In tabel 1 zijn de resultaten van deze vraag voor de tijdschriften met een bereik van meer dan 15% weergegeven (bij kleinere steekproeven worden de uitsplitsingen onbetrouwbaar). Hieruit blijkt dat van Dogus en Merhaba de meeste nummers worden gelezen. Verder blijkt dat gezien over alle leeftijden en van alle Turken in Nederland zo’n 9% vrijwel elk nummer van Ekin leest, zo’n 8% van alle Turken in Nederland 8
bijna alle nummers van Merhaba en/of Zaman leest, ruim 7% van alle Turken in Nederland bijna elk nummer van Platform leest en bijna 7% van alle Turken in Nederland vrijwel elk nummer van Dogus leest. Tabel 1: hoeveel nummers leest men van de bladen
Ekin (n=67) Zaman (n=65) Dogus (n=51) Platform (n=47) Merhaba (n=44) Post (n=36) Dunya (n=30)
bijna geen 31% 19% 14% 15% 19% 26% 20%
ongeveer Helft tot een kwart driekwart 18% 17% 16% 27% 18% 32% 28% 19% 23% 16% 20% 14% 33% 14%
bijna alle 23% 20% 22% 26% 30% 20% 20%
weet niet 11% 19% 16% 13% 14% 20% 13%
Aan de respondenten is ook de vraag voorgelegd wanneer men voor het laatst een exemplaar heeft gelezen of ingezien van de door hun aangegeven bladen. In tabel 2 zijn de resultaten van deze vraag weergegeven. Hieruit blijkt dat met name Zaman en Ekin recent zijn gelezen. Gezien over alle leeftijden heeft bijna 20% van alle Turken in Nederland in de afgelopen 14 dagen voor het laatst een nummer van Ekin ingezien, terwijl ruim 19% van alle Turken in Nederland in de afgelopen 14 dagen voor het laatst een nummer van Zaman heeft ingezien. Tabel 2: wanneer heeft men voor het laatst een exemplaar ingezien of gelezen in %
% Ekin (n=67) Zaman (n=65) Dogus (n=51) Platform (n=47) Merhaba (n=44) Post (n=36) Dunya (n=30)
1-14 dagen geleden 50 52 36 41 25 38 26
2-3 weken geleden
Langer dan 3 weken geleden
weet niet
9 13 21 20 16 7 13
38 26 41 32 51 48 39
3 9 2 6 8 7 22
Aan de respondenten is de vraag voorgelegd hoe lang zij gemiddeld in de door hun gelezen tijdschriften lezen. Hieruit blijkt dat ruim driekwart tot maximaal een half uur besteed aan het lezen van het tijdschrift. Ongeveer een kwart van de respondenten besteed maximaal tien minuten aan het lezen van het tijdschrift. Uit tabel 3 kan worden opgemaakt dat men gemiddeld het langst leest in Zaman gevolgd door Platform, Dogus en Ekin. Gezien over alle leeftijden leest bijna 25% van alle Turken in Nederland ten minste 15 minuten in 1 nummer van Zaman, terwijl bijna 23% van alle Turken in Nederland ten minste 15 minuten leest in 1 nummer van Ekin.
9
Tabel 3: hoe lang leest men gemiddeld in de tijdschriften in %
% Ekin (n=67) Zaman (n=65) Dogus (n=51) Platform (n=47) Merhaba (n=44) Post (n=36) Dunya (n=30)
Tot 10 min.
Kwartier tot halfuur
3 kwartier tot een uur
1,5 uur of langer
Weet niet
38 25 34 23 24 35 30
33 40 51 51 42 37 38
23 24 6 10 14 9 7
2 3 1 1 1 1 2
4 9 10 15 19 18 23
Aan de respondenten is ook de vraag voorgelegd op welke wijze zij aan de tijdschriften zijn gekomen. In tabel 4 zijn de resultaten op deze vraag weergegeven. Hieruit blijkt dat het meest gelezen tijdschrift Ekin, voornamelijk wordt verkregen doordat men deze van iemand anders krijgt (42%). Bij 12% is er sprake van een abonnement in het huishouden. Dit beeld is ook terug te zien bij de overige media. Die worden eveneens met name verkregen doordat men deze van iemand buiten het huishouden krijgt en slechts een klein deel heeft een abonnement op het tijdschrift. Tabel 4: verkrijgingswijze van tijdschrift in %
Abonnement in huishouden
% Ekin (n=67) Zaman (n=65) Dogus (n=51) Platform (n=47) Merhaba (n=44) Post (n=36) Dunya (n=30)
2.1.2
12 22 9 5 7
Gedeeld abonnement met iemand buiten het huishouden 10 5 1 3 5
3 3
2 6
Los Gekregen gekocht van iemand (door uzelf buiten het of iemand huishouden anders) 11 42 18 32 13 38 19 26 19 34 18 19
33 31
Anders
Weet niet
21 17 33 37 23
3 7 6 10 13
31 26
13 15
Bereik van Turkse kranten
Aan de Turkse respondenten is de vraag voorgelegd wanneer zij voor het laatst de volgende Turkse kranten hebben gelezen of ingezien: Hürriyet, Tükiye, Milliyet, Zaman, Sabah en Milli Gazete. Hieruit blijkt dat de Hürriyet de meest gelezen krant is. Deze is wordt door meer dan driekwart van de Turken gelezen. Hiervan heeft een kwart Hurriyet in de laatste drie dagen gelezen.
10
Tabel 5: wanneer heeft men voor het laatst een exemplaar van gelezen in % (n=174)
%
Nooit
Gisteren
2 tot 3 dagen geleden
32 49 46 46 48 64
22 14 12 20 15 4
3 12 13 13 11 8
Hürriyet Türkiye Milliyet Zaman Sabah Milli Gazete
Langer dan een week geleden 32 22 27 19 22 21
2.2
Marokkaanse en multiculturele Printmedia
2.2.1
Bereikcijfers Marokkaanse en multiculturele bladen
weet niet 1 2 2 2 3 3
Er zijn relatief weinig lokale Marokkaanse printmedia in Nederland. Uit figuur 2 blijkt dat het aantal Marokkanen dat cultuurgebonden tijdschriften leest kleiner is dan onder Turken. Bij de Marokkanen kan gesteld worden dat alleen Mzine een redelijk bereik heeft. 26% van de Marokkanen geeft aan in het afgelopen jaar minimaal één keer het tijdschrift gelezen te hebben. Figuur 2: bereikcijfers Turkse en multiculturele printmedia
Mzine
26%
Contrast
9%
PMJU (Platform Marokkaanse Jongeren Utrecht)
9%
Mavis
4%
Vraagstelling: heeft u in de afgelopen 12 maanden één of meer van deze bladen gelezen of ingezien? Basis: Marokkanen n=178
Colorfull
0%
Gezien het lage bereik van de printmedia kan alleen voor Mzine een uitsplitsing worden gemaakt naar leesfrequentie.
11
Tabel 6: hoeveel nummer leest men gewoonlijk van Mzine in %
% Mzine (n=46)
Bijna geen 39
Ongeveer een kwart 29
helft tot driekwart 21
Bijna alle 10
weet niet 1
Tabel 7: wanneer heeft men voor het laatst een exemplaar ingezien of gelezen van Mzine
%
1-14 dagen geleden
2-3 weken geleden
Langer dan 3 weken geleden
20
23
57
Mzine (n=46)
Tabel 8: Hoe lang leest men gemiddeld in Mzine in %
% Mzine (n=46)
tot 10 minuten
kwartier tot halfuur
3 kwartier tot een uur
Langer dan 1,5 uur
22
55
21
1
Tabel 9: verkrijgingwijze van Mzine in % Abonnement Gedeeld in huishouabonnement den met iemand buiten het huishouden
Los gekocht (door uzelf of iemand anders)
%
Mzine (n=46)
8
5
8
Gekregen van iemand buiten het huishouden
40
Anders
39
Bovenstaande tabellen wijzen uit dat het voor meer dan de helft van de lezers meer dan drie weken geleden is dat zij een exemplaar van Mzine hebben gelezen of ingezien. 13% van de lezers geeft aan dat zij een abonnement hebben op Mzine (eigen abonnement of gedeeld). 40% van de lezers heeft het tijdschrift van iemand anders gekregen. Een meerderheid van 55% geeft aan een kwartier tot een halfuur in het tijdschrift te lezen. Dit wijst erop dat Mzine in vergelijking met de overige tijdschriften onder Marokkaanse Nederlanders een sterke positie heeft.
2.3
Surinaamse en multiculturele printmedia
2.3.1
Bereikcijfers Surinaamse en multiculturele bladen
Uit figuur 3 blijkt dat het aantal Surinamers dat cultuurgebonden tijdschriften leest, net als bij de Marokkanen kleiner is dan onder Turken. De Ware Tijd Weekeditie Nederland heeft het grootste bereik.
12
Figuur 3: bereikcijfers Surinaamse printmedia
De Ware Tijd
34%
Volkskrant Suriname
22%
Pleasure
Vraagstelling: heeft u in de afgelopen 12 maanden één of meer van deze bladen gelezen of ingezien?
19%
Basis: Surinamers n= 234 Tabel 10: hoeveel nummers leest men van de bladen
% De Ware Tijd (n=75) Volkskrant Suriname (n=45) Pleasure (n=53)
Bijna geen 28 18
Ongeveer een kwart 22 29
helft tot driekwart 16 29
Bijna alle 32 18
weet niet 2 6
33
29
12
26
1
Aan de respondenten is ook de vraag voorgelegd wanneer men voor het laatst een exemplaar heeft gelezen of ingezien van de door hun aangegeven bladen. In tabel 11 zijn de resultaten van deze vraag weergegeven. Hieruit blijkt dat met name Volkskrant Suriname het meest recent is gelezen. Uit deze tabel blijkt ook dat 17% van alle Surinamers in Nederland de afgelopen 14 dagen voor het laatst een exemplaar van de ware Tijd Weekeditie Nederland heeft ingezien, terwijl ruim 12% van alle Surinamers in Nederland de afgelopen 14 dagen voor het laatst een exemplaar van Volkskrant Suriname heeft ingezien. Tabel 11: wanneer heeft men voor het laatst een exemplaar ingezien of gelezen in %
% De Ware Tijd (n=75) Volkskrant Suriname (n=45) Pleasure (n=53)
1-14 dagen geleden
2-3 weken geleden
Langer dan 3 weken geleden
Weet niet
52 63 42
8 4 15
38 30 43
2 3 0
Aan de respondenten is de vraag voorgelegd hoe lang zij gemiddeld in de door hun gelezen tijdschriften lezen. Hieruit blijkt dat 41% tot bijna een half uur leest in Volkskrant Suriname. Men leest gemiddeld het langst in De Ware Tijd. Uit deze tabel blijkt ook dat bijna 23% van alle Surinamers in Nederland ten minste 15 minuten leest in 1 exemplaar van De Ware Tijd Weekeditie Neder-
13
land, terwijl ruim 16% van alle Surinamers in Nederland ten minste gedurende 15 minuten leest in 1 exemplaar van Volkskrant Suriname. Tabel 12: Hoe lang leest men gemiddeld in de tijdschriften %
% De Ware Tijd (n=75) Volkskrant Suriname (n=45) Pleasure (n=53)
Weet niet
32 38
Langer dan 1,5 uur 10 5
20
6
0
tot 10 min.
kwartier tot halfuur
3 kwartier tot een uur
29 15
29 41
34
39
1 2
Aan de respondenten is ook de vraag gesteld op welke wijze zij aan de tijdschriften zijn gekomen. Uit tabel 13 blijkt dat de lezers van Volkskrant Suriname vaker een abonnement hierop hebben. De Ware Tijd Weekeditie Nederland, dat het meest gelezen wordt, wordt voornamelijk verkregen door het los te kopen. Tabel 13: verkrijgingwijze van tijdschriften AbonneGedeeld ment in abonnement huishouden met iemand buiten het huishouden
Los gekocht (door uzelf of iemand anders)
%
De Ware Tijd (n=75) Volkskrant Suriname (n=45) Pleasure (n=53)
Gekregen van iemand buiten het huishouden
Anders
9 14
2 3
21 10
16 19
51 52
3
8
10
24
55
2.4
Antilliaanse en multiculturele printmedia
2.4.1
Bereikcijfers Antilliaanse en multiculturele bladen
Uit figuur 4 blijkt dat het aantal Antillianen dat cultuurgebonden tijdschriften leest, groter is dan onder Surinamers. Amigoe heeft het hoogste bereik, gevolgd door het Antilliaans Weekblad en Extra.
14
Figuur 4: bereikcijfers Antilliaanse printmedia
31%
Amigoe
Antilliaans Weekblad
27%
Extra
27%
26%
Pleasure
24%
Ultimo Noticias
15%
Resumen
Vraagstelling: heeft u in de afgelopen 12 maanden één of meer van deze bladen gelezen of ingezien?
14%
Basora
Basis: Antillianen n= 182 Voor de meest gelezen tijdschriften is vervolgens de vraag gesteld hoeveel nummers men gewoonlijk leest van deze tijdschriften. Uit tabel 14 blijkt dat van het Antilliaans Weekblad de meeste nummers worden gelezen. Uit deze tabel blijkt ook dat ruim 8% van alle Antillianen en Arubanen in Nederland bijna elke editie van Extra leest. En 7% alle edities van het Antilliaans Weekblad. Tabel 14: hoeveel nummers leest men van de bladen
% Amigoe (n=53) Antilliaans Weekblad (n=43) Extra (n=47) Pleasure (n=46) Ultimo Noticias (n=40) Resumen (n=25) Basora (n=25)
Bijna geen 22 17
Ongeveer een kwart 18 26
helft tot driekwart 34 26
Bijna alle 23 25
weet niet 3 6
29 38 23 27 39
13 21 29 26 32
19 19 28 30 9
31 18 18 15 16
8 4 2 3 4
Aan de respondenten is ook de vraag voorgelegd wanneer men voor het laatst een exemplaar heeft gelezen of ingezien van de door hun aangegeven bladen. In tabel 15 zijn de resultaten van deze vraag weergegeven. Hieruit blijkt dat met name het Antilliaans Weekblad het meest recent is gelezen, gevolgd door Resumen en Extra. Bijna 15% van alle Antillianen en Arubanen in Nederland heeft de afgelopen 14 dagen een exemplaar van Antilliaans Weekblad ingezien, bijna 15% van alle Antillianen en Arubanen in Nederland heeft de afgelopen 14 dagen een exemplaar van Extra ingezien, terwijl ruim 14% van alle Antillianen en Arubanen in Nederland de afgelopen 14 dagen een exemplaar van Amigoe heeft ingezien.
15
Tabel 15: wanneer heeft men voor het laatst een exemplaar ingezien of gelezen in %
% Amigoe (n=53) Antilliaans Weekblad (n=43) Extra (n=47) Pleasure (n=46) Ultimo Noticias (n=40) Resumen (n=25) Basora (n=25)
1-14 dagen geleden
2-3 weken geleden
Langer dan 3 weken geleden
Weet niet
47 62 56 40 46 57 35
16 17 6 7 9 6 13
35 19 28 46 45 38 40
2 2 9 7 0 0 13
Aan de respondenten is de vraag voorgelegd hoelang zij gemiddeld in de door hun gelezen tijdschriften lezen. Hieruit blijkt dat bijna 45% tot bijna een half uur leest in Ultimo Noticias. Men leest gemiddeld het langst in het Antilliaans Weekblad. Uit tabel 16 blijkt verder dat bijna 22% van alle Antillianen en Arubanen in Nederland ten minste een kwartier leest in 1 exemplaar van Amigoe, terwijl bijna 19% van alle Antillianen en Arubanen in Nederland ten minste een kwartier leest in 1 exemplaar van Antilliaans Weekblad. Tabel 16: hoe lang leest men gemiddeld in de tijdschriften %
% Amigoe (n=53) Antilliaans Weekblad (n=43) Extra (n=47) Pleasure (n=46) Ultimo Noticias (n=40) Resumen (n=25) Basora (n=25)
tot 10 min.
kwartier tot halfuur
23 18
43 37
32 36 30 38 40
43 33 45 33 33
3 kwartier tot Langer een uur dan 1,5 uur 28 4 28 15 13 18 16 24 14
3 6 5 0 0
Weet niet
2 2 9 7 3 5 13
Aan de respondenten is ook de vraag gesteld op welke wijze zij aan de tijdschriften zijn gekomen. In tabel 17 zijn de resultaten op deze vraag weergegeven. 28% van de lezers van het Antilliaans Weekblad heeft hier een abonnement op. Het blad dat het meest gelezen wordt, Amigoe, wordt echter vaker via een andere wijze verkregen dan de genoemden.
16
Tabel 17: verkrijgingwijze van tijdschriften % Abonnement Gedeeld in huishouabonnement den met iemand buiten het huishouden
%
Amigoe (n=53) Antilliaans Weekblad (n=43) Extra (n=47) Pleasure (n=46) Ultimo Noticias (n=40) Resumen (n=25) Basora (n=25)
Los gekocht (door uzelf of iemand anders)
Gekregen van iemand buiten het huishouden
Anders
8 28
4 6
22 30
25 8
40 26
0 4 0
0 3 5
42 20 37
10 37 25
39 29 30
0 0
4 3
21 26
35 21
40 37
2.5
Bereikcijfers reguliere printmedia
2.5.1
Weekbladen
In tabel 18 zijn de resultaten weergegeven op de volgende vraag: Hebt u in de afgelopen 12 maanden één of meer van deze bladen gelezen of ingezien? Uit de tabel kan worden opgemaakt dat de Surinamers en Antillianen vaker bladen lezen dan de Turken en Marokkanen. Tabel 18: bladen gelezen in de afgelopen 12 maanden in %
%
T
M
S
A
T
M
S
A
Veronica Magazine
13
10
27
25
Mijn Geheim
4
9
8
6
Privé
12
13
22
22
Esta
3
7
6
7
Donald Duck
14
15
21
19
Intermediair Weekblad
2
7
5
8
AutoWeek
18
15
17
13
NL10/NL20/NL30/NL70
3
6
5
7
Aktueel
14
9
21
17
Tina
4
8
2
6
Panorama
8
11
22
13
VARA TV Magazine
3
5
6
3
Libelle
11
14
13
17
Vrij Nederland
4
3
6
3
Voetbal International
13
13
17
9
Troskompas
6
2
4
4
Elsevier
13
13
15
10
Zone 020 / 030 / 010
1
3
6
5
Margriet
9
10
15
16
TV Krant
1
4
5
4
Flair
8
11
11
18
AVRObode
3
4
2
3
Yes
9
17
10
12
Bingo!
1
4
2
5
Story
7
8
14
15
Power Unlimited
1
1
4
4
Party
6
10
11
14
Mikro Gids
4
3
3
2
Nieuwe Revu
5
8
16
9
VPRO Gids
1
2
5
2
Viva
10
7
11
11
Visie
1
4
3
2
Hitkrant
8
6
9
10
TeleVizier
1
2
5
2
HP/ De Tijd
8
6
10
6
NCRV-gids
2
2
1
3
Vriendin
6
7
9
7
Studio KRO Magazine De Groene Amsterdammer
3
3
1
0
1
2
1
1
17
In tabel 19 is voor elke etnische groep de top tien weergegeven van gelezen/ingeziene bladen in de afgelopen 12 maanden. Bij de Surinamers en Antillianen is Veronica Magazine het meest gelezen of ingezien. Zowel bij de Turken als Marokkanen worden Autoweek en Donald Duck goed gelezen. Tabel 19: top tien meest ingeziene bladen in de afgelopen 12 maanden
1 2 3 4 5 6
Turken
Marokkanen
Surinamers
Antillianen
Autoweek 18%
Yes 17%
Veronica Magazine 27%
Veronica Magazine 25%
Aktueel 14%
Donald Duck 15%
Privé 22%
Privé 22%
Donald Duck 14%
AutoWeek 15%
Panorama 22%
Donald Duck 19%
Veronica Magazine 13%
Libelle 14%
Donald Duck 21%
Flair 18%
Voetbal International 13%
Privé 13%
Aktueel 21%
Libelle 17%
Elsevier 13%
Voetbal International 17% AutoWeek 17%
Aktueel 17%
Privé 12%
Voetbal International 13% Elsevier 13%
Libelle 11%
Panaroma 11%
Nieuwe Revu 16%
Story 15%
Viva 10%
Flair 11%
Margriet 15%
Party 14%
Margriet 9%
Margriet 10%
Elsevier 15%
Panorama 13%
7 8 9 10
Margriet 16%
In tabel 20 is te zien hoeveel nummers men heeft gelezen van de 15 meest gelezen bladen. Hierbij zijn in verband met de steekproefgrootte de vier etnische groepen samengevoegd. Uit de tabel blijkt dat bijna de helft van de Veronica lezers bijna alle nummers heeft gelezen. Of te wel 10% van de Nieuwe Nederlanders heeft bijna alle nummers van de Veronica Magazine gelezen. Ook van Voetbal International worden relatief veel nummers gelezen. Tabel 20: hoeveel nummers leest men van de bladen in %, TMSA samengenomen
bijna geen
ongeveer een kwart
helft tot driekwart
Bijna alle
weet niet
Veronica Magazine (n=149)
18
14
16
49
2
Privé
31
30
19
16
3
Donald Duck (n=134)
41
22
15
22
0
AutoWeek (n=121)
35
25
19
21
1
Aktueel (n=120)
43
31
17
8
1
Panorama (n=109)
35
31
18
14
2
Libelle (n=107)
43
20
22
15
0
%
Voetbal International (n=102)
20
24
22
35
0
Elsevier (n=99)
38
29
18
14
0
Margriet (n=98)
39
19
21
21
0
Flair (n=92)
34
18
30
18
0
Yes (n=91)
29
21
32
16
2
Story (n=86)
32
30
17
21
1
Party n=80)
29
25
26
18
3
Nieuwe Revu (n=77)
46
25
17
12
0
Ruim de helft van de lezers van Veronica Magazine heeft een abonnement hierop. Dit is in overeenstemming met het grote aantal lezers dat alle exemplaren heeft ingezien. Voor het overige geldt alleen voor Voetbal International dat daar nog een redelijk aantal abonnee van is. De overige bladen worden voornamelijk los gekocht of men krijgt deze van personen buiten het eigen huishouden.
18
Tabel 21: verkrijgingswijze van tijdschrift in % Abonnement Gedeeld in huishouabonnement den met iemand buiten het huishouden Veronica Magazine 54 1 (n=149) Privé 5 4
%
Donald Duck (n=134) AutoWeek (n=121) Aktueel (n=120) Panorama (n=109) Libelle (n=107) Voetbal International (n=102) Elsevier (n=99) Margriet (n=98) Flair (n=92) Yes (n=91) Story (n=86) Party n=80) Nieuwe Revu (n=77)
2.5.2
Los gekocht (door uzelf of iemand anders uit het huishouden)
Gekregen van iemand buiten het huishouden
Anders
21
7
16
17 7 6 9 10 27
2 0 5 4 1 3
26 23 35 28 24 26 22
27 23 22 16 21 23 28
38 35 36 43 41 39 20
7 8 8 9 6 2 4
6 1 1 1 3 5 4
25 27 46 44 30 27 23
18 26 19 21 26 33 19
44 38 27 25 36 33 50
Maandbladen
Een tweede selectie van reguliere printmedia, de maanbladen, is tevens voorgelegd aan de respondenten. In onderstaande tabel zijn wederom de resultaten weergegeven op de volgende vraag Hebt u in de afgelopen 12 maanden één of meer van deze bladen geleen of ingezien? Opnieuw blijkt dat de Surinamers en Antillianen vaker de bladen lezen dan de Turken en Marokkanen.
19
Tabel 22: bladen gelezen in de afgelopen 12 maanden in % Ariadne at Home
T 2
M 2
Avant Garde
3
Bizz
S 1
A 2
Living
T 1
M 0
S 3
3
5
5
Management Team
3
4
4
1
4
2
1
Marie Claire
3
4
5
4
Buitenleven
1
2
3
3
Mens Health
3
4
8
5
Celebrity
5
5
7
11
Nouveau
0
1
3
2
Computer Idee
6
2
11
9
Opzij
2
4
1
3
Computer Totaal
3
0
11
6
Ouders van Nu
4
6
5
8
Playboy
4
2
7
8
Plus Magazine
1
0
3
4 3
Consumentengids
7
5
12
5
Cosmopolitan
9
8
14
14
Elegance
1
6
5
2
Preview
1
1
2
A 4 3
Elle
6
6
8
6
Psychologie Magazine
4
6
5
9
Elle Wonen
3
3
5
3
Quest
4
4
9
14
FHM
1
3
6
4
Quote
1
9
5
4
Gezondheid
5
1
3
5
Rails
2
4
5
8
Glossy
6
7
11
11
J/M
0
4
3
5
Kampioen
7
13
21
Kijk
0
2
2
Kinderen
2
6
Linda
4
12
Readers's Digest
6
3
7
7
Red
0
3
3
1
14
Reizen
4
5
4
1
3
Santé
2
2
3
5
3
7
Seasons
2
3
2
3
7
6
Van deze selectie zijn opnieuw top tien lijsten samengesteld voor de verschillende etnische groepen. De Kampioen wordt door alle etnische groepen goed gelezen, waar die er bij de Surinamers ook echt uitspringt. Bij de Turken staat er ten opzichte van de andere groepen een ander blad op één, namelijk de Cosmopolitan. Tabel 23: top tien meest ingeziene bladen in de afgelopen 12 maanden
Turken Cosmopolitan 9 % 1 Kampioen 7 % 2 3 Consumentengids 7 % Glossy 6 % 4 5 Readers's Digest 6 % 6 Computer Idee 6 %
7 8
Elle 6 % Celebrity 5 %
9
Gezondheid 5 % Linda 4 %
10
Marokkanen
Surinamers
Antillianen
Kampioen 13 % Linda 12 % Quote 9 % Cosmopolitan 8 % Glossy 6 % Ouders van Nu 6 % Elegance 6 % Psychologie Magazine 6 % Elle 6 % Kinderen 6 %
Kampioen 21% Cosmopolitan 14% Consumentengids 12% Computer Totaal 11% Computer Idee 11% Glossy 11% Quest 9% Elle 8%
Kampioen 14% Quest 14% Cosmopolitan 14% Glossy 11% Celebrity 11% Psychologie Magazine 9% Computer Idee 9% Rails 8%
Mens Health 8% Readers's Digest 7%
Ouders van Nu 8% Playboy 8%
Vanwege de steekproefgrootte zijn voor de volgende tabellen de etnische groepen samengevoegd. Uit onderstaande tabellen blijkt dat de Kampioen goed gelezen wordt, 41 % geeft aan (bijna) alle nummers van deze titel te lezen. De Cosmopolitan wordt minder frequent gelezen.
20
Tabel 24: Hoeveel nummers leest men van de bladen in %
bijna geen Kampioen (n=111) Cosmopolitan (n=87)
19 33
ongeveer een kwart 12 27
helft tot driekwart 28 12
Bijna alle
weet niet
41 27
0 1
In onderstaande tabel valt te zien dat men de Kampioen veelal ontvangt als abonnee van het blad, terwijl de Cosmopolitan veel meer los wordt gekocht of ontvangen wordt van iemand buiten het huishouden. Tabel 25: verkrijgingwijze van tijdschrift in % Abonnement Gedeeld in huishouabonnement den met iemand buiten het huishouden
%
Kampioen (n=111) Cosmopolitan (n=87)
2.5.3
Los gekocht (door uzelf of iemand anders uit het huishouden)
Gekregen van iemand buiten het huishouden
Anders
11 24
75
7
1
6
11
1
37
27
Landelijke kranten
Turken Met name de gratis kranten Spits en Metro worden goed gelezen door de Turken. 40% geeft aan nog de dag ervoor de Spits gelezen te hebben en 34% geeft dit aan voor de Metro. Op afstand worden Metro en Spits gevolgd door de Telegraaf. 35% van de Turken heeft wel eens de Telegraaf gelezen. Bij 20% is dat langer dan drie dagen geleden. Tabel 26: gelezen landelijke kranten Turken % (n=174)
Turken in % Spits Metro De Telegraaf Algemeen dagblad Regionaal dagblad De Volkskrant De Pers Trouw NRC Handelsblad Dag Het Financiële Dagblad Nederlands Dagblad Reformatorisch Dagblad
Nooit 37 44 63 65 69 72 73 75 78 79 84 85 92
Gisteren 2 tot 3 dagen geleden 40 9 34 10 9 6 12 5 10 4 3 5 13 6 2 3 2 2 9 3 1 1 0 2 0 2
Langer dan drie dagen geleden 13 11 20 16 15 20 7 15 16 8 11 10 5
weet niet 0 0 2 2 3 1 2 5 2 2 3 3 3
Naast bereik is ook gevraagd hoe men aan de kranten is gekomen. Voor de gekochte kranten is in onderstaande tabel te zien dat de Telegraaf en het Algemeen Dagblad veelal gekregen wordt van iemand buiten het huishouden.
21
Tabel 27: verkrijgingwijze landelijke kranten Turken % AbonneGedeeld Los gekocht ment in abonnement (door uzelf of huishouden met iemand iemand buiten het anders uit het huishouden huishouden) Algemeen dagblad (n=61) 3 1 21 Het Financiële Dagblad (n=28) NRC Handelsblad (n=38) De Telegraaf (n=64) Trouw (n=44) Nederlands Dagblad (n=26) De Volkskrant (n=49) Regionaal dagblad (n=54) Reformatorisch Dagblad (n=14)
Gekregen van iemand buiten het huishouden
Anders
Weet niet
1
3
9
31 27
40 41
5 18
1 9 0 1
3 6 2 0
6 11 3 5
26 29 28 31
56 39 50 44
8 5 17 19
6 29 7
1 2 0
10 4 0
20 22 10
54 32 51
9 11 33
Voor de gratis verstrekte kranten is gevraagd hoe men aan het exemplaar gekomen is. De kranten worden het vaakst zelf uit een krantenbak gepakt op een openbaar vervoerlocatie. Tabel 28: Hoeveel nummers leest men van de gratis verstrekte kranten in %, Turken Lag op Zelf uit Zelf uit Uit Opgepikt het krantenbak krantenbak handen op de werk of gepakt op een gepakt van een zitplaats op Lag ov-locatie elders uitdeler in ov school thuis Anders Metro (n=98) 37 15 16 11 11 3 8 Spits (n=109) 39 14 14 10 12 6 5 8 De Pers (n=48) 29 18 3 22 10 3 Dag (n=36)
22
12
7
15
11
6
Weet niet 0 0 6
15
11
Marokkanen Met name de gratis kranten Spits, Metro en De Pers worden goed gelezen door de Marokkanen. 38% geeft aan nog de dag ervoor de Spits gelezen te hebben en 39% geeft dit aan voor de Metro. De gratis kranten worden gevolgd door de Telegraaf. 25% van de Marokkanen heeft wel eens de Telegraaf gelezen.
22
Tabel 29: Gelezen landelijke kranten Marokkanen % (n=178)
Marokkanen in %
Spits Metro De Pers De Telegraaf Algemeen dagblad De Volkskrant Dag NRC Handelsblad Regionaal dagblad Trouw Het Financiële Dagblad Nederlands Dagblad Reformatorisch Dagblad
Nooit
Gisteren
39 44 68 69 75 77 77 78 79 80 83 84 89
38 39 20 11 7 7 13 8 5 4 3 3 2
2 tot 3 dagen geleden
Langer dan drie dagen geleden
weet niet
3 3 1 3 1 2 0 1 3 1 1 1 0
10 7 7 12 10 9 5 8 10 10 9 7 5
11 27 4 5 7 5 3 6 3 5 4 5 2
Naast bereik is ook gevraagd hoe men aan de kranten is gekomen. Voor de gekochte kranten is in onderstaande tabel te zien dat men de Telegraaf veelal krijgt van iemand buiten het huishouden en dat het Algemeen Dagblad vaker lost wordt gekocht. Tabel 30: verkrijgingwijze landelijke kranten Marokkanen % Abonnement Gedeeld Los gekocht in huishouabonnement (door uzelf of den met iemand iemand anders buiten het uit het huishuishouden houden) Algemeen 3 4 23 dagblad (n=44) Het Financiële 7 1 16 Dagblad (n=30) NRC Handels14 1 25 blad (n=40) De Telegraaf 9 10 15 (n=56) Trouw (n=44) 3 3 25 Nederlands Dagblad (n=36) De Volkskrant (n=29) Regionaal dagblad (n=38) Reformatorisch Dagblad (n=19)
Gekregen van iemand buiten het huishouden
Anders
20
51
0
26
49
0
19
41
0
24 17
42 51
0 0
Weet niet
1
5
14
32
48
0
4
5
22
19
49
1
4
10
20
15
51
0
0
6
16
37
34
6
Voor de gratis verstrekte kranten is gevraagd hoe men aan het exemplaar gekomen is. De kranten worden het vaakst zelf uit een krantenbak gepakt op een openbaar vervoerlocatie. De Pers wordt echter vaker opgepikt op een zitplaats in het openbaar vervoer en op het werk of op school.
23
Tabel 31: Hoeveel nummers leest men van de gratis verstrekte kranten in %, Marokkanen
Metro n=100) Spits (n=109) De Pers (n=57) Dag (n=41)
Zelf uit krantenbak gepakt op een ovlocatie
Zelf uit krantenbak gepakt elders
Uit handen van een uitdeler
Opgepikt op de zitplaats in ov
Lag op het werk of op school
Lag thuis
Anders
Weet niet
43
3
15
11
16
6
6
0
40
4
14
10
22
4
6
0
23 17
7 12
6 10
26 14
27 31
0 0
10 12
2 3
Surinamers Met name de (gratis kranten) Spits, Metro en De Telegraaf worden goed gelezen door de Surinamers. 74% geeft aan nog de dag ervoor de Spits gelezen te hebben en 71% geeft dit aan voor de Metro. 53% van de Surinamers heeft wel eens de Telegraaf gelezen. Tabel 32: gelezen landelijke kranten Surinamers % (n=234)
Surinamers in %
Spits Metro De Telegraaf De Pers Algemeen dagblad De Volkskrant Regionaal dagblad Dag NRC Handelsblad Trouw Het Financiële Dagblad Nederlands Dagblad Reformatorisch Dagblad
Nooit
Gisteren
2 tot 3 dagen geleden
Langer dan drie dagen geleden
weet niet
26 29 47 58 59 63 64 70 72 77 81 82 92
37 39 19 17 13 12 11 12 5 3 2 5 0
10 7 5 7 5 5 4 3 3 0 2 1 1
27 26 30 18 23 21 21 15 20 18 14 12 7
0 0 0 0 0 0 0 0 0 1 0 0 0
Naast bereik is ook gevraagd hoe men aan de kranten is gekomen. Voor de gekochte kranten is in onderstaande tabel te zien dat de Telegraaf het meest los wordt gekocht. 13% van de Surinamers heeft een abonnement op het NRC Dagblad.
24
Tabel 33: verkrijgingwijze landelijke kranten Surinamers % Abonnement Gedeeld Los gekocht in huishouabonnement (door uzelf of den met iemand iemand anders buiten het uit het huishuishouden houden) Algemeen dagblad 9 5 21 (n=97) Het Financiële 3 3 7 Dagblad (n=44) NRC Handelsblad 13 4 10 (n=66) De Telegraaf 9 2 24 (n=125) Trouw (n=54) 0 3 7 Nederlands Dagblad (n=43) De Volkskrant (n=87) Regionaal dagblad (n=85) Reformatorisch Dagblad (n=20)
Gekregen van iemand buiten het huishouden
Anders
Weet niet
18
48
0
7
79
0
16
57
0
17 21
47 66
1 3
0
6
16
11
66
1
10
2
22
18
47
1
21
2
13
17
49
0
0
3
7
5
85
0
Voor de gratis verstrekte kranten is gevraagd hoe men aan het exemplaar gekomen is. De kranten worden het vaakst zelf uit een krantenbak gepakt op een openbaar vervoerlocatie. De Pers wordt daarnaast ook vaker opgepikt op het werk of op school. Tabel 34: Hoeveel nummers leest men van de gratis verstrekte kranten in %, Surinamers
Metro (n=166) Spits (n=172) De Pers (n=99) Dag (n=71)
Zelf uit krantenbak gepakt op een ovlocatie
Zelf uit krantenbak gepakt elders
Uit handen van een uitdeler
Opgepikt op de zitplaats in ov
Lag op het werk of op school
Lag thuis
Anders
Weet niet
49
8
5
14
17
2
5
0
46
6
8
16
18
2
4
0
36
12
4
11
21
5
11
0
24
14
10
16
16
6
12
1
Antillianen/Arubanen Met name de Spits, Metro(gratis kranten) en De Telegraaf worden goed gelezen door de Antillianen/Arubanen. 56% geeft aan nog de dag ervoor de Spits gelezen te hebben en 57% geeft dit aan voor de Metro. De helft van de Antillianen/Arubanen heeft wel eens de Telegraaf gelezen.
25
Tabel 35: gelezen landelijke kranten Antillianen/Arubanen % (n=182) Antillianen/Arubanen in % Nooit Gisteren 2 tot 3 Langer
Metro Spits De Telegraaf Algemeen dagblad De Volkskrant De Pers Dag Regionaal dagblad NRC Handelsblad Trouw Het Financiële Dagblad Nederlands Dagblad Reformatorisch Dagblad
20 20 50 50 58 61 66 68 71 72 78 80 89
dagen geleden
dan drie dagen geleden
15 13 3 2 5 7 5 3 1 1 0 0 0
21 23 30 29 22 13 15 16 19 19 14 15 7
44 43 16 15 12 15 12 11 5 5 4 2 2
weet niet
0 1 2 4 3 3 1 2 4 4 4 3 2
Naast bereik is ook gevraagd hoe men aan de kranten is gekomen. Voor de gekochte kranten is in onderstaande tabel te zien dat de Telegraaf het meest los wordt gekocht, daarnaast heeft 15% er een abonnement op. 13% van de Antillianen/Arubanen heeft een abonnement op het NRC Dagblad. Tabel 36: verkrijgingwijze landelijke kranten Antillianen/Arubanen % Abonnement Gedeeld Los gekocht Gekregen in huishouabonnement (door uzelf of van iemand den met iemand iemand anders buiten het buiten het uit het huishuishouden huishouden houden) Algemeen dagblad 6 2 20 22 (n=90) Het Financiële 6 0 6 20 Dagblad (n=39) NRC Handelsblad 13 0 5 19 (n=53) De Telegraaf 15 3 20 18 (n=91) Trouw (n=51) 6 2 8 20 Nederlands Dagblad (n=36) De Volkskrant (n=76) Regionaal dagblad (n=57) Reformatorisch Dagblad (n=20)
Anders
Weet niet
40
9
49
18
45
18
37 48
6 16
3
0
9
13
60
15
14
5
19
17
37
8
24
2
10
17
41
6
6
0
3
20
55
16
Voor de gratis verstrekte kranten is gevraagd hoe men aan het exemplaar gekomen is. De kranten worden het vaakst zelf uit een krantenbak gepakt op een openbaar vervoerlocatie. Dag wordt daarnaast ook vaker opgepikt op het werk of op school (23%).
26
Tabel 37: Hoeveel nummers leest men van de gratis verstrekte kranten in %, Antillianen/Arubanen
Metro (n=145) Spits (n=145) De Pers (n=70) Dag (n=61)
2.6
Opgepikt op de zitplaats in ov
Lag op het werk of op school
Lag thuis
Anders
Weet niet
10
17
13
3
2
0
7
15
18
11
3
3
1
30
8
11
19
15
3
6
7
19
12
11
23
16
4
11
4
Zelf uit krantenbak gepakt op een ovlocatie
Zelf uit krantenbak gepakt elders
45
10
43
Uit handen van een uitdeler
Leesduur cultuurgebonden- reguliere printmedia
In onderstaande tabel wordt weergegeven hoeveel tijd men wekelijks besteedt aan het lezen van reguliere printmedia én cultuurgebonden media. Te zien valt dat men binnen alle etnische groepen per week meer tijd besteedt aan het lezen van reguliere printmedia. Dat is uiteraard niet verwonderlijke gezien de verhoudingsgewijs geringe omvang van het Surinaamse medialandschap in Nederland. Zo zijn er bijvoorbeeld binnen Surinaamse gemeenschap een handvol cultuurgebonden titels verkrijgbaar ten opzichte van honderden reguliere titels. De kans dat je op je werk, bij de tandarts of waar dan ook met een van die titels wordt geconfronteerd is daardoor uiteraard erg groot. De Antillianen en Surinamers besteden van de groepen de meeste tijd hier aan reguliere Nederlandse media. Wel blijkt dat de Turken hun tijd gelijkmatig verdelen over de reguliere en de cultuurgebonden media, terwijl de Surinamers en Antillianen relatief veel meer tijd besteden aan reguliere printmedia ten opzichte van cultuurgebonden media. Tabel 38: Gemiddelde leesduur van de media per week (in minuten). Turks Marokkaans Surinaams minuten Reguliere printmedia Cultuurgebonden media
57 51
75 31
104 31
Antilliaans
165 70
27
3
Cultuurgebonden websites 3.1
Turkse en multiculturele websites
3.1.1
Bereik Turkse en multiculturele websites onder Turken in Nederland
Lokum.nl, Turkije.pagina.nl en Partypeeps2000.com zijn de meest bezochte websites door Turken. Figuur 5 : bereik Turkse en multiculturele websites Lokum.NL
18%
Turkije.pagina.NL
16%
Partypeeps2000.COM
15%
FunX.FM
12%
TurksNieuws.NL
11%
TurksNL.NET
10%
Ekinonline.COM
7%
Hababam.NL
7%
Alemim.NL
Vraagstelling: heeft u in de afgelopen 12 maanden één of meerdere van de volgende websites bezocht?
5%
SEN Magazine.NL
4%
HollandaRehberi.COM
4%
Damla.NL
4%
Goodtimes.ORG
2%
Basis: Turken n= 174
Tabel 39: frequentie bezoek aan websites
% Lokum.NL (n=42) TurksNieuws.NL (n=22) Turkije.pagina.NL (n=31) TurksNL.NET (n=17) Alemim.NL (n=12) Ekinonline.COM (n=14) Damla.NL (n=9) HollandaRehberi.COM (n=9) SEN Magazine.NL (n=10) Partypeeps2000.COM (n=27) FunX.FM (n=25) Goodtimes.ORG (n=5) Hababam.NL (n=17)
Dagelijks
Eén of twee keer per week
Eén keer in de twee of drie weken
18 18 11 30 31 11 14 10 16 54
17 42 18 20 40 17 15 48 44 12
17 3 20 10 0 24 0 0 0 0
Minder dan één keer per maand 41 30 46 17 16 25 56 25 40 28
32 56 5
22 0 9
0 11 9
38 0 69
28
De respondenten die de websites bezoeken is ook gevraagd hoe lang men gemiddeld per week op het internet surft. Turken geven aan gemiddeld 9,15 uur per week op het internet te surfen. Op Turkse en multiculturele sites wordt gemiddeld 2,57 uur per week gesurft.
3.2
Marokkaanse en multiculturele websites
3.2.1
Bereik Marokkaanse en multiculturele websites
Marokko.nl, Yasmina.nl en Maghreb.nl zijn de meest bezochte websites door Marokkanen. Figuur 6 : bereik Marokkaanse en multiculturele websites Marokko.NL
39%
Yasmina.NL
30%
Maghreb.NL
26%
Marokko.pagina.NL
20%
Maroc.NL
19%
Partypeeps2000.COM
15%
Amazigh.NL
15%
Maroc.NU
12%
FunX.FM
12%
Mocros.NL
11%
ShagitOut.NL
9%
Mzine.NL
9%
Tawiza.NL
7%
Maghrebonline.NL
6%
MaghrebMagazine.NL
6%
Berberia.NL
6%
Goodtimes.ORG
2%
SEN Magazine.NL
2%
Vraagstelling: heeft u in de afgelopen 12 maanden één of meerdere van de volgende websites bezocht? Basis: Marokkanen n= 178
Aan de respondenten die de websites bezoeken is vervolgens gevraagd hoe vaak men deze websites bezoekt. In tabel 40 zijn de resultaten weergegeven van de websites met een bereik van meer dan 10%. Geconstateerd kan worden dat gezien over alle leeftijden, ruim 30% van de Marokkaanse bevolking in Nederland ten minste één keer per week op Marokko.NL is te vinden.
29
Tabel 40: frequentie bezoek aan websites
%
Dagelijks
Eén of twee keer per week
Eén keer in de twee of drie weken
Minder dan één keer per maand
53 37 22 21
24 27 42 43
3 9 5 8
18 25 28 28
21 26
26 24
14 23
35 23
39 33 25 35
18 31 35 24
22 9 11 3
18 24 30 38
Marokko.NL (n=80) Yasmina.NL (n=57) Maghreb.NL (n=48) Marokko.pagina.NL (n=40) Maroc.NL (n=38) Partypeeps2000.COM (n=26) Amazigh.NL (n=24) Maroc.NU (n=19) FunX.FM (n=24) Mocros.NL (n=23)
De respondenten die de websites bezoeken is ook gevraagd hoe lang men gemiddeld per week op het internet surft. Marokkanen geven aan gemiddeld 10,09 uur per week op het internet te surfen. Op Marokkaanse en multiculturele sites wordt gemiddeld 2,22 uur per week gesurft.
3.3
Surinaamse en multiculturele websites
3.3.1
Bereik Surinaamse en multiculturele websites
Waterkant.nl is de meest bezochte website door Surinamers, gevolgd door Suriname.pagina.nl en DWTonline.com Figuur 7: bereik Surinaamse en multiculturele websites Waterkant.NL
44%
Suriname.pagina.NL
29%
DWTonline.COM
26%
Partypeeps2000.COM
21%
DBSuriname.COM
17%
FunX.FM
16%
Bollywood.NL
11%
Woelig.NL
8%
Hindustani.NL
8%
Surinaams.caribiana.NL
8%
Ujala.NL
7%
Zorgenhoop.nps.NL
7%
Hindulife.NL
6%
Sangam.NL
6%
Amorfm.NL
6%
Vraagstelling: heeft u in de afgelopen 12 maanden één of meerdere van de volgende websites bezocht? Basis: Surinamers n= 234
30
Aan de respondenten die de websites bezoeken is vervolgens gevraagd hoe vaak men deze websites bezoekt. In tabel 41 zijn de resultaten weergegeven van de websites met een bereik van meer dan 10%. Geconstateerd kan worden dat gezien over alle leeftijden, bijna 25% van de Surinaamse bevolking in Nederland ten minste één keer per week op Waterkant.NL is te vinden. Uit de tabel blijkt verder dat de bezoekers van DWTonline.com deze website frequenter bezoeken dan bij andere websites het geval is. Tabel 41: frequentie bezoek aan websites
% Waterkant.NL Suriname.pagina.NL DWTonline.COM Partypeeps2000.COM DBSuriname.COM FunX.FM Bollywood.NL
Dagelijks
Eén of twee keer per week
Eén keer in de twee of drie weken
Minder dan één keer per maand
36 28 45 42 39 28 25
20 27 33 19 43 14 23
6 10 5 5 10 12 11
37 34 17 34 9 45 35
De respondenten die de websites bezoeken is ook gevraagd hoe lang men gemiddeld per week op het internet surft. Surinamers geven aan gemiddeld 12,26 uur per week op het internet te surfen. Op Surinaamse en multiculturele sites wordt gemiddeld 1,91 uur per week gesurft.
3.4
Antilliaanse en multiculturele websites
3.4.1
Bereik Antilliaanse en multiculturele websites
Amigoe.com is de meest bezochte website door Antillianen, gevolgd door Wakmi.com en Partypeeps2000.com
31
Figuur 8 : bereik Antilliaanse en multiculturele websites Amigoe.COM
26%
Wakmi.COM
25%
Partypeeps2000.COM
21%
Extra.AN
20%
Antillen.pagina.NL
20%
Kayente.COM
18%
FunX.FM
12%
Caribbean.NL
12%
Laprensracur.COM
11%
BasoraTotal.COM
11% 10%
Aruba.pagina.NL Waterkant.NL
9%
Suriname.pagina.NL
Vraagstelling: heeft u in de afgelopen 12 maanden één of meerdere van de volgende websites bezocht?
7%
DWTonline.COM
5%
Caribiaba.NL
5%
Basis: Antilianen n= 182
Aan de respondenten die de websites bezoeken is vervolgens gevraagd hoe vaak men deze websites bezoekt. In onderstaande tabel zijn de resultaten weergegeven van de websites met een bereik van meer dan 10%. Geconstateerd kan worden dat gezien over alle leeftijden, bijna 17% van de Antilliaanse en Arubaanse bevolking in Nederland ten minste één keer per week op Wakmi.COM is te vinden. Uit de tabel blijkt dat de bezoekers van Extra.AN deze website vaker dagelijks bezoeken dan bij andere websites het geval is. Tabel 42: frequentie bezoek aan websites
%
Amigoe.COM Wakmi.COM Partypeeps2000.COM Extra.AN Antillen.pagina.NL Kayente.COM FunX.FM Caribbean.NL Laprensracur.COM BasoraTotal.COM
Dagelijks
Eén of twee keer per week
26 28 40 46 30 21 34 11 25 14
33 39 33 22 28 49 38 30 31 44
Eén keer in de twee of drie weken 12 19 13 7 6 21 21 14 10 25
Minder dan één keer per maand 27 16 13 23 37 6 7 44 35 17
De respondenten die de websites bezoeken is ook gevraagd hoe lang men gemiddeld per week op het internet surft. Antillianen geven aan gemiddeld 11,51 uur per week op het internet te surfen. Op multiculturele sites wordt gemiddeld 2,24 uur per week gesurft.
32
4
Cultuurgebonden radiozenders en radioprogramma's 4.1
Turkse en multiculturele radiozenders en programma's
Aan de respondenten is gevraagd of men thuis of ergens anders wel eens naar de radio luistert. 55% van de Turken luistert wel eens naar de radio. Vervolgens is de vraag gesteld hoe lang men gemiddeld per dag naar de radio luistert. In onderstaande figuur is het resultaat weergegeven. Figuur 9 : gemiddelde luistertijd per dag Meer dan 2 uur
36%
1 uur
17%
15 minuten
10%
2 uur
9%
Half uur
9%
5 minuten of minder
Vraagstelling: hoe lang luistert u gemiddeld per dag naar de radio?
7%
Basis: Turken die naar radio luisteren n= 96 1,5 uur
5%
Drie kwartier
5%
De Turkse radioluisteraars luisteren gemiddeld vaker meer dan 2 uur per dag naar de radio.
Bereik Turkse en multiculturele radiozenders en radioprogramma's De respondent is een aantal radiozenders en radioprogramma's voorgelegd met de vraag aan te geven of men er nooit, een enkele keer of vaak naar luistert. Voor de zenders waar men wel eens of vaak naar luistert is in onderstaande tabel het resultaat weergegeven.
33
Tabel 43: bereikcijfers Turkse en multiculturele radiozenders en radioprogramma's
%
Enkele keer
Vaak
18 11 6 5 4
24 9 0 2 0
FunX Juize FM Damla Radyo Ekin Radyo Tambu Radio (Turks Magazine, Radio 5)
Uit de tabel valt op te maken dat er vaker een enkele keer dan vaak naar de radiozenders en radioprogramma's wordt gekeken. De zender FunX heeft het meeste bereik. 24% van de radioluisteraars luistert er vaak naar. Naast het bereik is ook gevraagd naar de gemiddelde luistertijd per week van de genoemde multiculturele zenders. Gemiddeld luisteren Turken 3,58 uur naar de genoemde zenders.
4.2
Marokkaanse en multiculturele radiozenders en programma's
Aan de respondenten is gevraagd of men thuis of ergens anders wel eens naar de radio luistert. 47% van de Marokkanen luistert wel eens naar de radio. Vervolgens is de vraag gesteld hoe lang men gemiddeld per dag naar de radio luistert. In onderstaande figuur is het resultaat weergegeven. Figuur 10: gemiddelde luistertijd per dag Meer dan 2 uur
32%
15 minuten
18%
Half uur
17%
1 uur
15%
Drie kwartier
6%
5 minuten of minder
6%
2 uur
1,5 uur
4%
Vraagstelling: hoe lang luistert u gemiddeld per dag naar de radio? Basis: Marokkanen die wel eens naar de radio luisteren n= 84
2%
De Marokkaanse radioluisteraars luisteren gemiddeld vaker meer dan 2 uur per dag naar de radio.
34
Bereik Marokkaanse en multiculturele radiozenders en radioprogramma's De respondent is een aantal radiozenders en radioprogramma's voorgelegd met de vraag aan te geven of men er nooit, een enkele keer of vaak naar luistert. Voor de zenders waar men wel eens of vaak naar luistert is in onderstaande tabel het resultaat weergegeven. Tabel 44: bereikcijfers Marokkaanse en multiculturele radiozenders en programma's
% FunX Juize FM Nieuws Show (Razo) VPGE Radio Word FM Mart Radio Famiri Club Paradise Groove FM Matinee (Razo) Radio Mundial (Razo) Night Shift (Razo) Women Affairs Razo Plaza Zefanja Resurrection Arabica FM
Enkele keer
Vaak
24 9 6 5 5 5 5 5 5 5 5 5 5 5 5 5 4
32 6 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 1
Uit de tabel valt op te maken dat er vaker een enkele keer dan vaak naar de radiozenders en radioprogramma's wordt geluisterd. De zender FunX heeft het meeste bereik op ruime afstand gevolgd door Juize FM. Naast het bereik is ook gevraagd naar de gemiddelde luistertijd per week van de genoemde multiculturele zenders. Gemiddeld luisteren Marokkanen 4,26 uur naar de genoemde zenders.
4.3
Surinaamse en multiculturele radiozenders en programma's
Aan de respondenten is gevraagd of men thuis of ergens anders wel eens naar de radio luistert. 79% van de Surinamers luistert wel eens naar de radio. Vervolgens is de vraag gesteld hoe lang men gemiddeld per dag naar de radio luistert. In onderstaande figuur is het resultaat weergegeven.
35
Figuur 11: gemiddelde luistertijd per dag Meer dan 2 uur
31%
1 uur
18%
Half uur
14%
1,5 uur
10%
2 uur
9%
15 minuten
5 minuten of minder
Drie kwartier
8%
5%
4%
Vraagstelling: hoe lang luistert u gemiddeld per dag naar de radio? Basis: Surinamers die wel eens naar de radio luisteren= 184
De Surinaamse radioluisteraars luisteren gemiddeld vaker meer dan 2 uur per dag naar de radio. Bereik Surinaamse en multiculturele radiozenders en radioprogramma's De respondent is een aantal radio-zenders en radio-programma's voorgelegd met de vraag aan te geven of men er nooit, een enkele keer of vaak naar kijkt. Voor de zenders waar men wel eens of vaak naar luistert is in tabel 45 het resultaat weergegeven. Tabel 45: bereikcijfers Surinaamse en multiculturele radiozenders en radioprogramma's
% Juize FM FunX Zorg en Hoop (Radio 5) Radio Stanvaste Amor FM SMS/Faya Lobi Mart Haagstad Radio FM Alle Kleuren Ujala Radio SME Radio Paigham Radio Surya Radio Radio Ebony Calypso Radio Krsna Radio Famiri Night Shift (Razo) Radio Srinagar Sunshine Radio Good Morning Show (Razo)
Enkele keer
Vaak
14 13 8 8 7 6 5 4 4 3 3 3 3 2 2 2 2 2 2 2 2
8 23 3 5 8 11 10 4 1 10 8 2 3 1 5 1 4 2 2 2 3
36
Uit de tabel valt op te maken dat er vaker een enkele keer dan vaak naar de radiozenders en radioprogramma's wordt geluisterd. Ook bij de Surinamers wordt FunX het meest beluisterd, gevolgd door SMS/Faya Lobi, Mart en Ujala Radio. Naast het bereik is ook gevraagd naar de gemiddelde luistertijd per week van de genoemde multiculturele zenders. Gemiddeld luisteren Surinamers 3,20 uur naar de genoemde zenders.
4.4
Antilliaanse en multiculturele radiozenders en programma's
Aan de respondenten is gevraagd of men thuis of ergens anders wel eens naar de radio luistert. 75% van de Antillianen luistert wel eens naar de radio. Vervolgens is de vraag gesteld hoe lang men gemiddeld per dag naar de radio luistert. In onderstaande figuur is het resultaat weergegeven. Figuur 12: gemiddelde luistertijd per dag Meer dan 2 uur
35%
1 uur
16%
Half uur
13%
2 uur
10%
15 minuten
10%
1,5 uur
6%
5 minuten of minder
6%
Drie kwartier
Vraagstelling: hoe lang luistert u gemiddeld per dag naar de radio? Basis: Antillianen die wel eens naar de radio luisteren n= 136
3%
De Antilliaanse radioluisteraars luisteren gemiddeld vaker meer dan 2 uur per dag naar de radio. Bereik Antilliaanse en multiculturele radiozenders en radioprogramma's De respondenten is een aantal radiozenders en radioprogramma's voorgelegd met de vraag aan te geven of men er nooit, een enkele keer of vaak naar luistert. Voor de zenders waar men wel eens of vaak naar luistert, is in onderstaande tabel het resultaat weergegeven.
37
Tabel 46: bereikcijfers Antilliaanse en multiculturele radiozenders en radioprogramma's
% FunX Juize FM Antiyas Nos Rais Cariba FM Radio Latino Media Radio Ebony Calypso Radio Radio Stanvaste Amor FM SMS/Faya Lobi Zorg en Hoop (Radio 5) Pasta
Enkele keer
Vaak
16 10 9 6 6 5 5 4 4 3 3 3 3
19 6 0 1 2 0 2 1 2 2 4 1 0
Uit de tabel valt op te maken dat er vaker een enkele keer dan vaak naar de radiozenders en radioprogramma's wordt gekeken. De zender FunX heeft het meeste bereik, gevolgd door Juize FM. Naast het bereik is ook gevraagd naar de gemiddelde luistertijd per week van de genoemde multiculturele zenders. Gemiddeld luisteren Antillianen 1,92 uur per week naar de genoemde zenders.
38
5
Cultuurgebonden tv-zenders en tv-programma's 5.1
Turkse en multiculturele tv-zenders en tv-programma's
Aan de respondenten is gevraagd of men thuis of ergens anders wel eens naar de televisie kijkt. 95% van de Turken kijkt wel eens televisie. Vervolgens is de vraag gesteld hoe lang men gemiddeld per dag naar de televisie kijkt. In onderstaande figuur is het resultaat hiervan weergegeven. Figuur 13: gemiddelde kijktijd per dag Meer dan 4 uur
16%
3 uur
16%
2 uur
16%
1,5 uur
13%
4 uur
10%
1 uur
10%
2,5 uur
8%
Half uur
5%
3,5 uur
Drie kwartier
2%
1%
Vraagstelling: hoe lang kijkt u gemiddeld per dag naar de televisie? Basis: Turken n= 165
De Turkse tv-kijkers kijken gemiddeld vaker meer dan 2 uur per dag televisie.
Bereik Turkse en multiculturele tv-zenders en tv-programma’s De respondent is een aantal Turkse en multiculturele tv-zenders en tvprogramma's voorgelegd met de vraag aan te geven of men er nooit, een enkele keer of vaak naar kijkt. Voor de zenders waar men wel eens of vaak naar kijkt is in onderstaande tabel het resultaat weergegeven.
39
Tabel 47: bereikcijfers Turkse tv-zenders en tv-programma's
% NMO Feza TV Demet Islamic Relief TV NIO MTNL Klas TV OHM Programma: MTNL in de stad Programma: Boter, Kaas en eieren Programma De Mix Programma: BRUJA
Enkele keer
Vaak
19 12 12 10 6 5 4 4 1 1 1 1
2 2 2 0 1 1 0 0 0 0 1 0
Uit de tabel valt op te maken dat er vaker een enkele keer dan vaak naar de tvzenders en tv-programma's wordt gekeken. De omroep NMO heeft het meeste bereik. Hierbij moet wel de kanttekening worden gemaakt dat NMO, NIO en OHM van bovenstaande zenders en programma’s de enige zijn met een landelijk bereik. De overige zenders en programma’s hebben uitsluitend bereik in één of meer van de grote steden. Uitsplitsing naar de respondenten per stad heeft in de tabellen hier niet plaatsgevonden maar kan indien gewenst apart worden opgevraagd. Naast het bereik is ook gevraagd naar de gemiddelde kijktijd per week van de genoemde multiculturele zenders. Gemiddeld kijken Turken 0,93 uur naar de genoemde zenders.
40
5.2
Marokkaanse en multiculturele tv-zenders en programma's
Aan de respondenten is gevraagd hoe lang men gemiddeld per dag naar de televisie kijkt. In onderstaande figuur is het resultaat weergegeven. Figuur 14: gemiddelde kijktijd per dag Meer dan 4 uur
26%
3 uur
15%
2 uur
14%
4 uur
11%
2,5 uur
8%
Half uur
7%
1,5 uur
7%
1 uur 3,5 uur
5% 2%
15 minuten of minder
1%
Drie kwartier
1%
Vraagstelling: hoe lang kijkt u gemiddeld per dag naar de televisie? Basis: Marokkanen n= 148
De Marokkaanse tv-kijkers kijken gemiddeld vaker meer dan 4 uur per dag televisie. Bereik Marokkaanse en multiculturele tv-zenders en tv-programma’s De respondent is een aantal tv-zenders en tv-programma's voorgelegd met de vraag aan te geven of men er nooit, een enkele keer of vaak naar kijkt. Voor de zenders waar men wel eens of vaak naar kijkt is in onderstaande tabel het resultaat weergegeven. Tabel 48: bereikcijfers Marokkaanse tv-zenders en tv-programma's
% NMO NIO MTNL OHM Atlas Media Islamic Relief TV Programma: BRUJA Programma: Boter, Kaas en eieren Programma: MTNL in de stad
Enkele keer
Vaak
30 14 13 11 10 10 8 8 7
14 10 5 0 4 0 0 1 1 41
Uit de tabel valt op te maken dat er vaker een enkele keer dan vaak naar de tvzenders en tv-programma's wordt gekeken. De omroep NMO heeft het meeste bereik. Ook hier geldt de nuancering: alleen NMO, NIO en OHM hebben een landelijk bereik. Naast het bereik is ook gevraagd naar de gemiddelde kijktijd per week van de genoemde multiculturele zenders. Gemiddeld kijken Marokkanen 1,11 uur naar de genoemde zenders.
5.3
Surinaamse en multiculturele tv-zenders en programma's
Aan de respondenten is gevraagd of men thuis of ergens anders wel eens naar de televisie kijkt. 98% van de Surinamers kijkt wel eens televisie. Vervolgens is de vraag gesteld hoe lang men gemiddeld per dag naar de televisie kijkt. In onderstaande figuur is het resultaat weergegeven. Figuur 15 : gemiddelde kijktijd per dag Meer dan 4 uur
24%
2 uur
19% 13%
3 uur 4 uur
9%
1,5 uur
8%
3,5 uur
8% 6%
2,5 uur 1 uur
5%
Half uur Drie kwartier
4%
Vraagstelling: hoe lang kijkt u gemiddeld per dag naar de televisie?
2%
Basis: Surinamers n= 205 15 minuten of minder
1%
De Surinaamse tv-kijkers kijken gemiddeld vaker meer dan 4 uur per dag televisie. Bereik Surinaamse en multiculturele tv-zenders en tv-programma’s De respondenten is een aantal tv-zenders en tv-programma's voorgelegd met de vraag aan te geven of men er nooit, een enkele keer of vaak naar kijkt. Voor de zenders waar men wel eens of vaak naar kijkt is in onderstaande tabel het resultaat weergegeven.
42
Tabel 49: bereikcijfers Surinaamse tv-zenders en tv-programma's
%
Enkele keer
Vaak
16 9 8 6 6 5 3 3 3
5 12 3 3 2 1 2 2 6
OHM SME TV NMO Calypso TV MTNL Programma: MTNL in de stad Maranatha Programma: Boter, Kaas en eieren Natraj TV
Uit de tabel valt op te maken dat er vaker een enkele keer dan vaak naar de tvzenders en tv-programma's wordt gekeken. De omroep OHM heeft het meeste bereik. SME TV wordt door 12% van de Surinaamse tv-kijkers vaak bekeken. Ook hier geldt de nuancering: van bovenstaande zenders en programma’s hebben alleen OHM en NMO een landelijk bereik. Naast het bereik is ook gevraagd naar de gemiddelde kijktijd per week van de genoemde multiculturele zenders. Gemiddeld kijken Surinamers 0,76 uur naar de genoemde zenders.
5.4
Antilliaanse en multiculturele tv-zenders en programma's
In onderstaande figuur is weergegeven hoe lang men gemiddeld per dag naar de televisie kijkt. Figuur 16: gemiddelde kijktijd per dag Meer dan 4 uur
23%
2 uur
15% 14%
3 uur 2,5 uur
9%
3,5 uur
9%
4 uur
9% 7%
1,5 uur 1 uur
6%
Half uur Drie kwartier 15 minuten of minder
4% 2%
Vraagstelling: hoe lang kijkt u gemiddeld per dag naar de televisie? Basis: Antillianen n= 165
1%
De Antilliaanse tv-kijkers kijken gemiddeld vaker meer dan 4 uur per dag televisie.
43
Bereik Antilliaanse en multiculturele tv-zenders en tv-programma’s De respondent is een aantal tv-zenders en tv-programma's voorgelegd met de vraag aan te geven of men er nooit, een enkele keer of vaak naar kijkt. Voor de zenders waar men wel eens of vaak naar kijkt is in onderstaande tabel het resultaat weergegeven. Tabel 50: bereikcijfers Antilliaanse tv-zenders en tv-programma's
% A-TiVi Antillean TV NMO MTNL Calypso TV Programma: Boter, Kaas en eieren Nos Rais Caribe TV OHM
Enkele keer
Vaak
13 11 9 7 6 6 5 5 4
4 3 1 0 6 2 0 4 1
Uit de tabel valt op te maken dat er vaker een enkele keer dan vaak naar de tvzenders en tv-programma's wordt gekeken. De betaaltelevisiezender A-TiVi heeft het meeste bereik, gevolgd door Antillean TV. Ook hier geldt de nuancering: van bovenstaande zenders en programma’s hebben alleen OHM en NMO een landelijk bereik. Naast het bereik is ook gevraagd naar de gemiddelde kijktijd per week van de genoemde multiculturele zenders. Gemiddeld kijken Antillianen 0,58 uur per week naar de genoemde zenders.
44
Bijlage A: verkennende interviews In een verkennende fase is er met vier grote mediabureaus plus een vertegenwoordiger van het NOM gesproken, daarnaast is er met enkel adverteerders gesproken alsmede met enkele media-exploitanten. De gesprekken hebben plaatsgevonden met vertegenwoordigers van: − − − − −
Universal Media Mindshare Starcom OMD Adviesbureau MediaCraft (betrokken bij het NOM)
Met deze bureaus wordt een relevant deel van de mediamarkt afgedekt. De adverteerders waarmee is gesproken, zijn: − − − − −
KPN/Simyo Unilever Koninklijke Luchtmacht Western Union Money Transfer Gemeente Rotterdam
De exploitanten waarmee is gesproken zijn: − − − − − − − − −
Ekin Pleasure Beauty Expressions Sen Magazine Mzine Marokko.nl Maghreb.nl FunX Hababam.nl
Op basis van gesprekken met bovenstaande partijen, alsmede met talrijke ervaringen van TransCity in de afgelopen jaren, kan worden geconstateerd dat de meeste mediabureaus weinig tot geen kennis hebben over het cultuurgebonden en crossculturele medialandschap in Nederland. De oorzaken hiervan zijn: -
Nieuwe Nederlanders zijn als respondent onvoldoende vertegenwoordigd binnen de reguliere - en door mediabureaus toegepaste - mediabereiksonderzoeken in Nederland. Als we constateren dat 20% van alle inwoners in Nederland onder de CBS-definitie allochtoon valt, dan zou dat percentage ook kunnen worden losgelaten op de respondentenpanels. Dat is op dit moment niet het geval. Bovendien worden cultuurgebonden en crossculturele media niet meegenomen in de voorgestructureerde vragenlijsten van de reguliere mediabereiksonderzoeken, zodat deze media door de respondenten
45
niet eens kunnen worden aangekruisd. Ook daarom komen deze media binnen de resultaten van reguliere mediabereiksonderzoeken niet naar voren. -
Veel mediabureaus kunnen nauwelijks titels van cultuurgebonden media terugkoppelen. Goedscorende titels als onder meer De Ware Tijd, Volkskrant Suriname, Waterkant.NL, Marokko.NL, Ekin, Zaman en Partypeeps2000.COM zijn vaak onbekend.
-
De meeste opdrachtgevers van mediabureaus leggen geen verzoeken neer om cultuurgebonden en crossculturele media in te kopen. Wanneer dat wel gebeurt, zijn veel mediabureaus niet in staat daar een voldoende onderbouwd mediaplan voor te ontwikkelen. Dat leidt bij sommige adverteerders tot de keus om deze media dan maar rechtstreeks, buiten hun mediabureau om, in te schakelen.
-
Mediabureaus willen graag meer kennis verwerven over het cultuurgebonden en crossculturele medialandschap. Zij vinden het een goede ontwikkeling dat een cultuurgebonden mediabereiksonderzoek zoals nu voor u ligt, van de grond komt. Om dit cultuurgebonden mediabereiksonderzoek in de praktijk te kunnen gebruiken, zal de output ervan toepasbaar moeten zijn in Pressure (Point Logic). Daarmee kunnen mediabureaus echter nog niet garanderen dat ze in de toekomst ook actief cultuurgebonden en crossculturele media aan hun klanten zullen aanbevelen, omdat ze in hun media-advies vaak zo min mogelijk versnippering van de mediabudgetten nastreven.
-
Om de kans te vergroten dat het type cultuurgebonden mediabereiksonderzoek dat nu voor u ligt in de toekomst vaker door mediabureaus wordt gebruikt, is een sterkere betrokkenheid van deze bureaus bij de opzet en uitvoering van dit onderzoek aan te bevelen. Bij het huidige onderzoek hebben Motivaction en TransCity dat nog in onvoldoende mate ingevuld. Die betrokkenheid kan plaatsvinden in de vorm van een adviescommissie waarin vertegenwoordigers van mediabureaus zitting nemen. Het is ook een nadrukkelijk streven van Motivaction en TransCity om hier bij een hernieuwde uitvoering van dit cultuurgebonden mediabereiksonderzoek invulling aan te geven. Daarbij is echter wel ook de betrokkenheid van de mediabureaus gewenst in het trachten verkrijgen van de benodigde financiering voor dit onderzoek. Dat laatste is immers de afgelopen jaren het grote struikelblok geweest in het van de grond krijgen van dit onderzoek. Aanvankelijk zou dit onderzoek al in 2003 hebben plaatsgevonden, maar wegens het niet kunnen verkrijgen van voldoende financiering, is de uitvoering uiteindelijk pas in 2007 gebeurd.
Ook veel adverteerders hebben weinig tot geen kennis over het cultuurgebonden en crossculturele medialandschap in Nederland. Dat blijkt onder meer uit de gesprekken die in het kader van dit onderzoek hebben plaatsgevonden, alsmede uit de ervaringen van TransCity in de afgelopen jaren. Mediabureaus adviseren gewoonlijk geen cultuurgebonden en crossculturele media, adverteerders vragen er vaak niet om. Wanneer adverteerders er wel om vragen, krijgen ze de indruk dat de adviezen van hun mediabureaus onvoldoende kennis ten toon spreiden. Het gevolg is dat sommige adverteerders deze media dan maar rechtstreeks inkopen, bijvoorbeeld door met een etno- of diversitymarketingbureau te werken, 46
of door mensen van bijvoorbeeld Turkse, Surinaamse of Marokkaanse afkomst voor het betrokken project in dienst te nemen. Probleem bij de inkoop van cultuurgebonden en crossculturele media is dat dit veelal niet gebeurt op grond van harde cijfers, maar vooral op gevoel. Harde cijfers waren tot op heden immers vaak onvoldoende bekend. In dat opzicht zullen cultuurgebonden en crossculturele media ook de hand in eigen boezem moeten steken. Een gezamenlijke (gedeeltelijke) investering van deze media in een type onderzoek dat nu voor u ligt, zou zeker mogelijk zijn geweest. Het enthousiasme bij veel cultuurgebonden media om hierin daadwerkelijk te investeren, is tot op heden echter gering. Dat maakt het klagen over de vaak te verwaarlozen inkomsten vanuit grote landelijke adverteerders, niet helemaal terecht. Aan de andere kant is de voorzichtigheid met het zelf investeren in dit type onderzoek ook weer niet geheel onbegrijpelijk. Het vertrouwen dat op basis van zo’n onderzoek de advertentie-inkomsten flink zullen stijgen, is er eigenlijk niet, wat in zekere zin ook werd bevestigd door de hier eerder beschreven gesprekken met mediabureaus. Eerst zien dan geloven. Zo heeft het Surinaamse en Antilliaanse Pleasure Caribbean Magazine zich gedurende enkele jaren aangesloten bij het HOI. Het publiceren van de HOI-oplagecijfers, heeft echter geen enkele stijging van landelijke adverteerders tot gevolg gehad. Het merendeel van de adverteerders bleef afkomstig uit de eigen Antilliaanse, Arubaanse en Surinaamse gemeenschap en inkoop via mediabureaus vond nauwelijks plaats. Als gevolg daarvan heeft Pleasure besloten deze op zich geringe investering in HOI weer te staken. Een ander probleem waar cultuurgebonden media tegenop lopen is de houding van sommige adverteerders om voor een dubbeltje op de eerste rang te willen zitten. Veel adverteerders vinden de tarieven van cultuurgebonden media te hoog, en ondernemen daarom soms pogingen om een deal te sluiten op basis van 50% of minder dan de gangbare tarieven. Op zich niet onbegrijpelijk. Dat wekt bij cultuurgebonden media echter geregeld irritatie op, omdat ze soms het gevoel hebben dat dit alleen maar gebeurt omdat ze allochtoon zijn. Er zijn zelfs wel eens adverteerders die helemaal niet willen betalen, onder het mom dat ‘jullie toch blij moeten zijn met het binnenhalen van een groot merk als het onze.’ Ook in dat opzicht voelen veel cultuurgebonden zich niet altijd op een volwassen manier behandeld. Dat adverteerders en mediabureaus terughoudend zijn met het inkopen van media waar veel allochtone Nederlanders gebruik van maken, blijkt waarschijnlijk het beste uit het voorbeeld van FunX. Jongeren zijn voor veel adverteerders een belangrijke doelgroep. In de leeftijd 16-25 jaar is FunX Radio marktleider in de vier grote steden. Bovendien is bekend dat stadsjongeren vaak veel invloed hebben op jongeren elders in Nederland. Voor het bereiken van jongeren in deze leeftijdsgroep, is een combinatie van bijvoorbeeld de landelijke marktleider 538 en FunX een wel erg voor de handliggende. Dat dit desalniettemin nauwelijks gebeurt, heeft mogelijk te maken met meer dan alleen harde cijfers. De persoonlijke belevingswereld van marketers en media-inkopers - voor wie ‘de wereld van’ 538 vaak wèl en ‘de wereld van’ FunX vaak níet bekend is - zou ook wel eens een rol kunnen spelen bij het al dan niet inkopen van media.
47
Bijlage B: EtnoMentality EtnoMentality: vijf milieus De Turk, de Marokkaan, de Surinamer bestaan niet en de allochtoon al helemaal niet. Niet alle Nieuwe Nederlanders zijn religieus ingesteld, en gericht op status en geld. De Nieuwe Nederlanders zijn zoveel gevarieerder dan dit standaardbeeld. Het EtnoMentality-model deelt Nieuwe Nederlanders in op basis van vijf handzame profielen, met hun eigen persoonlijke opvattingen, waarden en leefstijlen. Nieuwe Nederlanders binnen elk van die groepen lijken sterk op elkaar qua belevingswereld en oriëntaties. Verklarende factoren De vijf groepen zijn ontstaan uit de antwoorden op diverse stellingen die varieerden van 'de reputatie van mijn familie is belangrijker dan mijn persoonlijke geluk' en 'Ik doe geen moeite om hogerop te komen' tot ' Ik besteed veel geld aan mijn kleding en hoe ik eruit zie'. Uit een factoranalyse bleek dat er sprake was van vier factoren op basis waarvan Nieuwe Nederlanders onderling sterk verschillen. Deze factoren zijn gebruikt om hen te kunnen indelen in homogene groepen. Hierna volgt een beschrijving van deze vier dimensies. Steeds wordt ingegaan op wat een hoge of lage score op deze dimensie betekent. Traditie Sommige Nieuwe Nederlanders zijn erg plichtsgetrouw ingesteld op het gebied van gezin, familie en godsdienst en hechten aan tradities uit het land van herkomst. Zij conformeren zich naar de mening en belangen van de groep en de eer van de familie speelt een belangrijke rol. Zij hechten aan instandhouding van vertrouwde gebruiken en gewoontes binnen het geloof en de cultuur. Over het algemeen zijn deze mensen niet tot nauwelijks veranderingsgezind. Daarentegen streven anderen naar een onafhankelijk leven, zonder belemmeringen die worden opgelegd door familie, herkomst of cultuur. Zij willen zich emanciperen, zich als individu ontwikkelen en als individu iets bereiken in het leven, ook als dit in tegenspraak is met gezinsconventies of het geloof. De factor traditie geeft dus aan in welke mate Nieuwe Nederlanders gericht zijn op familie (eer en reputatie), geloof en gezin. Statusgericht Staat men het allerliefst hoog in aanzien? Vindt men de look' enorm belangrijk en showt men graag met kleding en luxe producten? In hoeverre is men consumentistisch ingesteld? Nieuwe Nederlanders die erg statusgericht zijn, zijn sterk gericht op uiterlijkheid en materialisme en hieraan ontlenen zij aanzien. Voor deze mensen is “er goed uitzien” belangrijk (onder meer door de aanschaf van merkkleding). Consumeren, vergaren en bezitten is van groot belang voor deze groep. Rijk worden wordt als ideaal gekoesterd en veel geld is belangrijker dan meer vrije tijd. 48
Nieuwe Nederlanders die niet statusgericht zijn streven veelal een intrinsieke beleving na. Daarmee wordt aangeduid bevrediging vinden in een niet-materieel streven. Hierbij kan worden gedacht aan persoonlijke kennisontwikkeling en het verbreden van de kennis van de islam. Geld wordt besteed aan duurzame goederen, het levensonderhoud en eventueel financiële steun aan de familie (delen van je bezit). Verder is meer geld ondergeschikt aan meer vrije tijd. De factor statusgerichtheid geeft dus aan in welke mate men materialistisch is Intrinsieke motivatie Nieuwe Nederlanders die sterk intrinsiek gemotiveerd zijn willen het maximale uit zichzelf halen. Deze groep spreekt over ‘je talenten benutten’ en jezelf ontplooien. Nieuwe Nederlanders dienen volgens deze groep door anderen vooral beoordeeld te worden op basis van hun innerlijk en niet op basis van hun uiterlijk. Nieuwe Nederlanders die niet sterk intrinsiek gemotiveerd zijn, hechten weinig belang aan de ontwikkeling van zichzelf en het benutten van hun talenten. Zij zijn minder met hun ontwikkeling en de toekomst bezig en zijn sterk berustend. De motivatie zal bij deze mensen met name opgewekt worden door externe impulsen. Deze factor geeft dus aan in welke mate men intrinsiek is gemotiveerd om zichzelf te ontwikkelen en ontplooien. Carrièregerichtheid Mensen die hier hoog op scoren vinden het belangrijk om te presteren in het werk (en eerst in de opleiding). Een goede baan geeft motivatie en een gevoel van trots en zelfwaarde. Zij willen hun eigen grenzen verleggen. Zij zijn gemotiveerd en gedreven te laten zien ‘wat ze waard zijn’. Ze zijn prestatie- en succesgericht in opleiding en in de carrière. Hierbij laten ze hun privé leven er nogal eens bij inschieten. Daarnaast is er een deel van de Nieuwe Nederlanders die hun uitdaging niet in het werk kunnen of willen terugvinden. Vrije tijd, familie en het privé-leven zijn om diverse redenen belangrijker dan het werk. Werk is slechts een noodzaak om een inkomen te verwerven en wordt nauwelijks beschouwd als een middel om succes te verwerven of verder te komen. Werk vormt geen doel op zich en is een ondergeschikt levensdomein. De factor carrière geeft dus aan in welke mate Nieuwe Nederlanders gericht zijn op het maken van carrière en het presteren in het werk en opleiding.
Vijf EtnoMentality-milieus Op basis van analyses gebaseerd op de scores op bovengenoemde vier factoren zijn vijf homogene segmenten onderscheiden. Deze vijf segmenten zijn te zien in onderstaande figuur. Voor de visuele weergave van de vijf segmenten zijn de twee meest verklarende (meest differentiërende) factoren gebruikt. Dit omdat een visuele weergave op basis van alle factoren zou leiden tot een vierdimensio49
naal figuur. Gezien de onmogelijkheid van een dergelijke visualisatie is gekozen voor een visuele weergave op basis van de twee meest verklarende factoren, waarbij de overige factoren terug te vinden zijn in de beschrijving van de segmenten. Op de horizontale as is de factor traditie geplaatst en op de verticale as de factor status. De segmenten in de figuur zijn vormgegeven op basis van hun omvang en op basis van hun scores op de twee factoren. Wat in één oogopslag uit de figuur valt af te leiden, is dat de meerderheid van de Nieuwe Nederlanders materialistisch is ingesteld en hieruit status ontleent. Het betreft hier de milieus: behoudende arbeidsgerichten, statusgerichte carrièremakers, moderne statuszoekers. In totaal 58% van de Nieuwe Nederlanders. In de volgende paragrafen zal de invulling die deze milieus geven aan het materialisme verder worden toegelicht. In het model is ook te zien dat twee milieus gericht zijn op immateriële waarde, namelijk de religieuze familiegerichten en de ambitieuze ontplooiers. Zij doen dit echter op twee verschillende manieren. Dit zal in de paragrafen hierna verder worden uitgewerkt. Figuur 1: EtnoMentality-segmentatie
Moderne statuszoekers (22%)
Behoudende arbeidsgerichten (20 %)
Significant hoger
Statusgerichte carrièremakers (18%)
Gemiddeld
Immaterieel
STATUSGERICHTHEID
Materieel
EtnoMentality TMSA (15-80 jaar)
Religieuze familiegerichten Ambitieuze
(25%)
ontplooiers (16%) Significant lager
Behoudend
Modern
TRADITIE
T 2007
50
Uitleg visueel EtnoMentality-model Aan de rechterkant van het model worden basisaspecten van de input weergegeven. Het betreft hier het volgende: - T=Het jaar waarin de data is verzameld die de basis vormt van het plaatje - Gemiddeld=het steekproefgemiddelde - Significant hoger=In het plaatje worden de milieus die significant hoger scoren, dan het steekproefgemiddelde in rood weergegeven. - Significant lager=In het plaatje worden de milieus die significant lager scoren dan het steekproefgemiddelde blauw weergegeven. Verder betreffen de percentage in de milieus, de omvang van de groepen.
Onderstaand worden de vijf milieus verder beschreven en zijn kenmerkende foto's verkregen uit de kwalitatieve fase toegevoegd. Ook zijn portretjes van kenmerkende respondenten uit de kwalitatieve fase toegevoegd. Religieuze familiegerichten Nieuwe Nederlanders die hechten aan traditionele waardepatronen. Het gezin, familie en het geloof staan op nummer één, andere levensdomeinen zijn ondergeschikt. Religieuze familiegerichten hechten aan traditionele normen- en waardenpatronen. Het gezin en religie staan op nummer één. Men voelt zich sterk verantwoordelijk jegens gezin en familie. De reputatie van de familie is voor deze groep belangrijker dan het persoonlijke geluk en men brengt veel tijd door met familie en gezin. Men houdt zich volledig aan de richtlijnen van het geloof, waarbij de religie de leidraad in het leven vormt. Hij/zij krijgt aanzien van anderen vanwege intensieve geloofsbelijdenis. Zich verdiepen in religie wordt gezien als een belangrijke vorm van ontplooiing. Vrijwel geen waarde wordt in dit segment gehecht aan materialistische zaken en consumptie. Zo wordt de aanschaf van luxe artikelen gezien als geld over de balk gooien en wordt men niet gelukkig van het uitgeven van geld. Status wordt bij deze groep vooral ontleend aan religie en familie en minder aan bezit. Werk dient of heeft gediend als inkomstenbron. Presteren in het werk is minder relevant, echter vindt men het goed voor de mens om hard te werken. Men is gedreven in het werk, maar doorgroeien in het werk is geen ‘must’. Het werk is ook ondergeschikt aan quality time met familie en te spenderen aan de beleving van de religie.
51
Ik ben Mohammed, 54 jaar en van Marokkaanse afkomst. Vanaf 1970 woon ik in Nederland. Ik ben indertijd als gastarbeider naar Nederland gekomen. Ik heb vier kinderen die hier opgroeien, dus ik denk niet dat ik ooit nog definitief terug zal gaan naar Marokko. Ik hou daar bij de opvoeding van mijn kinderen ook rekening mee. Ik geef mijn kinderen de vrijheid om zich te kunnen ontwikkelen, maar ze moeten wel de Nederlandse en Marokkaanse normen en waarden respecteren. De familie-eer is daarbij heel belangrijk. De goede reputatie van onze familie mag niet ten schande worden gebracht. Bijvoorbeeld doordat een dochter naar een discotheek gaat of doordat één van mijn zoons in het criminele circuit terechtkomt of wordt opgepakt. Andere waarden die ik mijn kinderen meegeef zijn de islamitische. Ik ben zelf 100% gelovig. Ik bid 5 keer per dag, dit doe ik zelfs op mijn werk, waar een speciale ruimte is om te bidden. Door mijn kinderen een islamitische opvoeding te geven leren ze ook respect te hebben voor de medemens Ik werk momenteel als productiemedewerker en heftruckchauffeur bij een isolatiebedrijf. En ik ben er tevreden mee. Ik kan goed omgaan met mijn collega’s, maar het belangrijkste is dat ik voldoende geld in het laatje breng om mijn vrouw en kinderen te onderhouden. Mijn vrije tijd breng ik vooral in het volkstuintje door, lekker ontspannend. Sociodemografie • • • • • • • •
Meer Marokkanen en Turken Minder Surinamers en Antillianen Evenveel mannen als vrouwen Meer lager opgeleiden en minder middelbaar- en hogeropgeleiden Meer lagere inkomens (met name € 1.000,- tot € 1.500,-) Ruim ¾ is gehuwd Meer 40-plussers Meer arbeidsongeschikten en gepensioneerden en minder werkenden
52
Behoudende arbeidsgerichten Nieuwe Nederlanders gedreven door materialisme, arbeid, consumptie en verwerving van status, met een sterke gerichtheid op traditie, gezin en religie. Behoudende arbeidsgerichten zijn plichtsgetrouw naar gezin en familie. Dit komt tot uitdrukking in het feit dat ze veel van hun vrije tijd doorbrengen met familie en gezin. Verder vinden ze de reputatie van hun familie belangrijker dan hun persoonlijke geluk. Voor de jongeren in dit segment zonder gezin, vormt het stichten van een gezin één van de belangrijkste doelen in het leven. Het behoudende van deze groep wordt ook bevestigd doordat men trouw blijft aan de tradities van hun ouders en men zich ook zoveel mogelijk houdt aan de richtlijnen van het geloof. Deze groep combineert traditie met een sterke materialistische focus. Geld uitgeven en het kopen van nieuwe producten vindt men één van de leukste dingen in het leven. Aan het bezit van consumptieve producten en geld ontleent men ook status. Naast de focus op geld komt het materialisme tot uitdrukking in het belang dat men hecht aan het uiterlijk. Het uiterlijk en ‘laten zien dat het goed met hen gaat’ is van groot belang. Kleding, veelal merkkleding, is een instrument om zich te onderscheiden van anderen. Om hun materialistische wensen te vervullen speelt het verrichten van arbeid een belangrijke rol in hun leven. Zo laat men voor het werk het privé leven er bij inschieten. Men heeft echter niet de intentie om zichzelf te ontwikkelen en te ontplooien via het werk. Deze groep is daarin ook pessimistisch, zo geeft men aan dat presteren in het werk toch niks oplevert. In dat opzicht is men niet zozeer opzoek naar kwaliteit in het werk, maar met name naar kwantiteit ('hard werken is goed voor de mens'). Door veel te werken op inkomen te verwerven. Ik ben Songul, 35 jaar en van Turkse afkomst. Ik ben op tienjarige leeftijd naar Nederland gekomen in verband met gezinshereniging. Ik ben Al 7 jaar gelukkig getrouwd met een jongen uit Turkije. Ik heb drie kinderen. Mijn kinderen en man zijn heel belangrijk voor mij. Daarnaast heb ik ook een hechte band met mijn familie. Zo past mijn moeder twee dagen in de week op de kinderen zodat ik kan werken. Daarnaast is het ook goed voor mijn kinderen om twee dagen in de week door mijn ouders opgevoed te worden. Mijn ouders zijn namelijk nog heel traditioneel en het is goed als mijn kinderen ook nog een traditionele opvoeding krijgen. En belangrijke islamitische waarde meekrijgen. Ik werk twee dagen in de week bij mijn man in de bakkerij. Het is voor zowel mijn man als mijzelf een zware baan, maar we kunnen er goed mee rondkomen en hoeven we niet op de kleintje te letten en kunnen we leuke spullen kopen en ons goed kleden.
53
Sociodemografie1: behoudende arbeidsgerichten • • • • • •
Meer Turken en minder Surinamers Meer mannen dan vrouwen Meer lager opgeleiden Iets meer lageren middelbaaropge-leiden en minder hogeropgeleiden Iets meer 18-30-jarigen en minder 50-plussers Vaker huishoudinkomens € 1000,tot €2000,-
Statusgerichte carrièremakers
Nieuwe Nederlanders die sterk gericht zijn op presteren en genieten van materialistische dingen in het leven. Balancerend tussen plichtsgetrouwheid en onafhankelijkheid. De Statusgerichte carrièremakers nemen geen uitgesproken positie in op het gebied van familie en gezin. Familie is niet het belangrijkste bij het maken van keuzes, maar zij worden ook niet uit het oog verloren. Dit is wel iets meer het geval met religie. Men houdt zich minder aan de regels van het geloof. In relatie/gezinsverband is men moderner ingesteld. Zo is men er voorstander van dat de partner onafhankelijk van de ander eigen beslissingen kan nemen. Maatschappelijk succes en hogerop komen vormen voor de statusgericht carrièremakers de belangrijkste drijfveer. Mensen binnen dit milieu willen zelf iets bereiken in het leven. Hun geluk wordt voor een belangrijk deel door hun carrière bepaald. Zij hechten er tevens veel waarde aan om aan anderen te kunnen laten zien wat zij hebben bereikt. Over het algemeen is men materialistisch ingesteld; (veel) geld verdienen en consumeren zijn belangrijk. Het streven naar maatschappelijk succes is soms ook een bron van zorg: statusgerichte carrière1 De sociodemografische gegevens zijn afgezet tegenover het gemiddelde. Wanneer dus over meer lageropgeleiden wordt gesproken, dan is dit in vergelijking met het gemiddelde. Dit geldt voor alle sociodemografische kenmerken van de EtnoMentality-milieus.
54
makers zijn vaak ontevreden over de erkenning die zij van de samenleving krijgen en willen op basis van hun prestaties worden beoordeeld. Binnen dit milieu is men sterk prestatie- en succesgericht. Werk staat centraal en voor het privé-leven en men is ook actief bezig om in een hogere inkomensklasse terecht te komen. Werken wordt belangrijk gevonden, vanwege zowel de maatschappelijke erkenning en beloning (extrinsieke motivatie) als ook de behoefte zichzelf te ontplooien (intrinsieke motivatie). Ik ben Romano en van Surinaamse afkomst. Ik ben in Nederland geboren en woon hier nu 34 jaar. Ik heb het atheneum afgerond en heb daarna economie gestudeerd in Tilburg. Die opleiding heb ik echter niet afgemaakt. De verleiding was te groot om te gaan werken en geld te verdienen, ook omdat mijn ouders gescheiden waren en mijn moeder het daardoor financieel moeilijk had. Sindsdien heb ik heel wat banen gehad onder andere in modewinkels en in de reisbranche. Ik ben in de modewinkels terecht gekomen, omdat ik zelf een liefhebber ben van modekleding, ik kwam regelmatig in de PC Hooftstraat. Maar de reisbranche paste echt bij mij, omdat ik een fascinatie heb voor reizen. Ik ben inmiddels in 53 landen geweest. Door te reizen ontmoet je andere mensen en culturen en wanneer je landen zoals Cuba en Mexico bezoekt, dan merk je ook hoe goed wij het hebben in Nederland. Nu ben ik zelfstandig taxiondernemer met twee auto’s, maar mijn doel is om een bedrijf te starten in de reisbranche, bijvoorbeeld in het internationale personenvervoer. Om dat te bereiken ben ik in mijn vrije tijd bezig met het behalen van mijn middenstandsdiploma. De combinatie van werken en studeren is wel zwaar, maar ik heb het er wel voor over om mijn droom te verwezenlijken. Na zes jaar samengewoond te hebben met een Nederlandse vriendin, ben ik sinds twee jaar weer vrijgezel. Ik ben nu niet echt opzoek naar en vrouw, ik zie wel wat de toekomst brengt. Sociodemografie • Meer Surinamers en minder Turken • Evenveel mannen als vrouwen • Minder lageropgeleiden en meer middelbaar- en hogeropgeleiden (met name HBO) • Meer hogere inkomens (> € 2000,-) • Meer alleenstaanden • Meer 18-30-jarigen en minder 40-plussers
55
Moderne statuszoekers Nieuwe Nederlanders gedreven door materiele- en consumptieve waarden. Voelt zich niet gebonden door 'wat zou moeten' volgens familie of geloof. Weinig prestatiegericht ingesteld. Een groep die gedreven wordt door materiële waarden. Men voelt zich niet verbonden met traditie of tot wat zou moeten volgens familie of geloof. Een duidelijk onderscheid wordt gemaakt tussen familie en gezin. Weinig tijd wordt met familie doorgebracht. De reputatie van familie is ook minder belangrijk. Religie speelt in mindere mate een rol in het dagelijks leven van deze groep. Deze groep is sterk materialistisch en consumptief ingesteld. 'Lekker leven' en gemak staan voorop. Binnen dit milieu bestaat de behoefte zo veel mogelijk te kunnen doen en laten waar men zin in heeft. Men geeft liever nu het geld uit dan te sparen voor later. Zij houden van luxe, comfort en zichzelf verwennen. Bovendien hecht men relatief veel belang aan uiterlijke zaken, zoals kleding, verzorging en inrichting. Men is niet sterk gemotiveerd zich te ontwikkelen via werk. De moderne statuszoeker is niet carrièregericht. Men streeft in het werk vooral naar zekerheid en regelmaat en aan zelfontplooiing heeft men minder behoefte. Zo geeft men sterk de voorkeur aan vaste werktijden en gaat het privé leven voor het werk. Men onderschrijft minder vaak dat hard werken goed is voor de mens. En men heeft niet het doel om in een hogere inkomensklasse te komen. Kenmerkend voor dit milieu is dat men zich aangetrokken voelt tot rijkdom, luxe en glamour, maar het leven niet primair wordt ingericht om dit te bereiken.
Ik ben Abbi, 33 jaar oud. Ik ben gelukkig getrouwd en heb 4 kinderen. Ondanks dat ik in Marokko ben opgegroeid en nu 6 jaar in Nederland woon, voel ik mij geen Marokkaan en ook geen Nederlander. Ik ben een mens en wereldburger. Een groot deel van de Marokkaanse waarden zoals de islam en de afhankelijkheid van familie heb ik overboord gegooid. De islam is te streng en te zwart/wit, verder wil ik mijn doen en laten niet afhankelijk maken van de denkbeelden van mijn familie. Ik leef voor mezelf en mijn gezin en niet voor mijn familie. Mijn kinderen vertel ik ook altijd zelf na te denken en niet alles zomaar aan te nemen van anderen. Ze hoeven van mij ook niet gelovig te zijn en mogen zelf bepalen wat ze met hun leven doen. Ik ben nu werkzaam in de automatisering en het bevalt me prima. Maar mijn werk is niet mijn leven. Het is vooral een middel om geld te verdienen en mijn gezin te kunnen onderhouden. Als er geld over is, geef ik dat meestal uit aan technologische producten. Bijvoorbeeld heb ik onlangs een navigatiesysteem aangeschaft. 56
Sociodemografie • • • • • • • •
Meer Turken en Antillianen Minder Marokkanen en Surinamers Evenveel mannen als vrouwen Meer gehuwden Grotere gezinnen (meer vier en vijf persoonshuishoudens) Meer 18-40-jarigen en minder 50-plussers Meer middelbaaropgeleiden en minder laagopgeleiden Vaker werkzaam (minder werklozen en arbeidsongeschikten)
Ambitieuze ontplooiers Nieuwe Nederlanders die zelfstandig en onafhankelijk in het leven staan en zichzelf willen ontplooien. Mensen binnen dit milieu hechten er veel belang aan te kunnen leven volgens hun eigen principes en hierbij niet gedwarsboomd te worden door familie of religie. Deze groep hecht vrijwel geen waarde aan de reputatie van de familie en is ook vrijwel niet bezig met het geloof. Dit milieu is gericht op individuele ontwikkeling en ontplooiing en weinig of niet gericht op uiterlijkheden of materialisme. Deze groep kenmerkt zich door ambitie (hard werken en maatschappelijk hogerop komen), behoefte aan zelfontplooiing en sociale betrokkenheid. Nieuwe ervaringen en kennis opdoen om zich persoonlijk te verrijken vormen belangrijke drijfveren voor dit milieu. Men toont een sterk geloof in het realiseren van persoonlijke en sociale ambities. Niet alleen werk, maar ook activiteiten in de vrijetijdssfeer worden aangewend om zich persoonlijk te verrijken. Zo wordt dit milieu gekenmerkt door een interesse op het gebied van kunst en cultuur.
57
Ik ben Hafida 32 jaar, van Marokkaanse afkomst en woonachtig in Amsterdam. Ik heb geneeskunde gestudeerd en ben momenteel werkzaam in een ziekenhuis. Door mijn ouders ben ik streng opgevoed. Zo werd de omgang met jongens verboden, mocht ik geen strakke kleding aan, moest ik een hoofddoek om, tot aan mijn huwelijk maagd blijven, mocht ik niet uitgaan en ging aan schoolreisjes een hele discussie vooraf. Het ergste vond ik nog dat mij niet duidelijk werd gemaakt waarom ik mij aan al die regels moest houden. Op een gegeven moment kwam zelfs het volgen van een studie in het geding. Dit terwijl ik er al vanaf mijn zesde van droomde om dokter te worden. Mijn vader vond een studie maar onzin en die vond dat ik op achttienjarige leeftijd moest trouwen, hij had zelfs al een heel huwelijk gearrangeerd. Mijn moeder was het hier niet mee eens en steunde mij bij het volgen van een opleiding. De verschillende opvattingen over de opvoeding die daarna steeds duidelijker werden hebben ertoe geleid dat mijn ouders zijn gescheiden. Ik ben gaan studeren en ben op kamers gaan wonen, wat bij Marokkanen niet vaak voorkomt. Ik wou niet meer bij mijn ouders wonen. In deze periode heb ik mij helemaal vrijgevochten van alle beperkende islamitische en culturele regels die mij in mijn opvoeding zijn opgelegd. ik heb leren leven! Ik kan nu werkelijk laten zien wat ik in mijn mars heb. Het gaat nu heel goed met mij, ik ben door mijn baan financieel onafhankelijk en ik heb een fantastische Nederlandse vriend, waarmee ik binnenkort hoop te gaan trouwen. Sociodemografie • • • • • • •
Meer Surinamers en Marokkanen Minder Turken Meer vrouwen als mannen Meer alleenstaanden en minder gehuwden Meer hogeropgeleiden en middelbaar opgeleiden en minder lageropgeleiden Vaker werkzaam Meer 30 tot 50-jarigen
58
EtnoMentality naar Etniciteit Zoals uit bovenstaande beschrijvingen van de segmenten af te leiden is, zijn de milieus vrij divers naar sociodemografische variabelen. Een bepaalde Turk kan veel meer gemeen hebben met een bepaalde Surinamer uit het zelfde EtnoMentality-milieu dan met een Turk uit een ander EtnoMentality-milieu, ook al zijn ze qua achtergrondvariabelen identiek aan elkaar. Er zijn echter wel mentaliteitsprofielen zichtbaar van mensen met een verschillende afkomst. Onderstaand wordt voor de vier grootste etnische groepen aangegeven hoe deze zich verhouden naar de EtnoMentality-milieus. Turkse Nederlanders De Turkse Nederlanders zijn sterk oververtegenwoordigd bij drie groepen, namelijk de behoudende arbeidsgerichten, de religieuze familiegerichten en de moderne statuszoekers. En zijn ondervertegenwoordigd bij de ambitieuze ontplooiers en de statusgerichte carrièremakers. Hieruit is af te leiden dat een groot deel van de Turkse Nederlanders vasthoudt aan tradities en sterk gericht is op familie, gezin en religie (traditie). Hierin is echter wel een tweedeling te zien. De helft combineert deze traditionele waarden met een sterk materialistische oriëntatie, daar waar het andere deel hier minder waarde aan hecht en status ontleent aan het belijden van de religie en toewijding aan familie en gezin. De Turkse Nederlanders zijn verder oververtegenwoordigd onder de moderne statuszoekers, juist een groep die sterk materialistisch en consumptief is ingesteld, met weinig binding met familie en religie. De Turkse Nederlanders zijn ondervertegenwoordigd onder de groepen die meer carrière- en ontplooiingsgericht zijn, zichzelf willen bewijzen en daarbij zelf hun keuzes willen maken en niet door anderen belemmerd willen worden (statusgerichte carrièremakers en ambitieuze ontplooiers). Figuur 2: EtnoMentality-verdeling Turkse Nederlanders
Turkse Nederlanders
29%
30% 7%
5% 29%
59 2006
Marokkaanse Nederlanders De Marokkaanse Nederlanders zijn oververtegenwoordigd bij één groep, namelijk de religieuze familiegerichten. En zijn zij ondervertegenwoordigd bij de moderne statuszoekers. Onder de overige groepen zijn zij gemiddeld vertegenwoordigd. Hieruit is af te leiden dat de Marokkaanse Nederlanders heel divers zijn samengesteld naar waardenoriëntatie en mentaliteit. De oververtegenwoordiging bij de religieuze familiegerichten is te verklaren vanuit een sterke gerichtheid op de islam. Gezien de ondervertegenwoordiging onder de moderne statuszoekers wordt duidelijk dat wanneer Marokkaanse Nederlanders de drang hebben naar status (materialistisch), dat zij dit dan veelal combineren met een ander aspect, zoals familie en religie of carrièregerichtheid het komt minder vaak voor dat status en materialisme op zichzelf het overheersende doel zijn, zoals sterk het geval is bij de moderne statuszoekers. Figuur 3: EtnoMentality-verdeling Marokkaanse Nederlanders
Marokkaanse Nederlanders
17%
13% 16%
23%
31%
198
Surinaamse Nederlanders
2006
60
Surinaamse Nederlanders De Surinaamse Nederlanders laten een tegengesteld beeld zien van de Turkse Nederlanders. In tegenstelling tot wat bij de Turken het geval is, zijn zij ondervertegenwoordigd bij de behoudende arbeidsgerichten,de religieuze familiegerichten en de moderne statuszoekers. En zijn zij oververtegenwoordigd bij de ambitieuze ontplooiers en de statusgerichte carrièremakers. Hieruit is af te leiden dat een groot deel van de Surinaamse Nederlanders onafhankelijk in het leven staat en minder gericht is op familie, gezin en religie (traditie). De Surinaamse Nederlanders zijn meer georiënteerd op zelfontwikkeling en zelfontplooiing. Met hierin wel een tweedeling, namelijk een gedeelte dat sterk vanuit het verwerven van status en materialisme zichzelf wil ontwikkelen tegenover een groep die meer de nadruk legt op zelfontplooiing. Figuur 4: EtnoMentality-verdeling Surinaamse Nederlanders
Surinaamse Nederlanders
14%
16%
29%
28% 13%
201 2006
Antilliaanse Nederlanders De Antilliaanse Nederlanders zijn enigszins gelijk verdeeld over de verschillende milieus met een lichte oververtegenwoordiging bij de statusgerichte carrièremakers en de moderne statuszoekers en een ondervertegenwoordiging bij de religi euze familiegerichten. Uit onderstaande figuur is ook op te maken dat de Antilliaanse Nederlanders gemiddeld genomen meer modern ingesteld zijn. Onder Antillianen is ook te zien dat men statusgericht is ingesteld (moderne statuszoekers, statusgerichte carri61
èremakers). Ook is er binnen deze groep een verschil te zien tussen groepen die meer gedreven zijn ingesteld (statusgerichte carrièremakers, ambitieuze ontplooiers) en een relatief grote groep die minder gedreven is (moderne statuszoekers). Figuur 5: EtnoMentality-verdeling Antilliaanse Nederlanders
Antilliaanse Nederlanders
17% 25% 23%
20%
16%
176 2006
Te verwachten dynamiek In deze paragraaf zal kort worden aangegeven in welke richting het model zich in de loop der jaren (waarschijnlijk binnen tien tot 15 jaar) naar verwachting zal verschuiven. Hierbij dient wel opgemerkt te worden dat deze verwachtingen gestoeld zijn op de leeftijdsopbouw. Het is echter zo dat bij verschuivingen over tijd ook andere externe, veelal lastig te beïnvloeden, factoren een belangrijke rol spelen. Te denken valt hierbij aan de mate waarin men zich thuis voelt in Nederland, de economische conjunctuur etc.. Daarnaast is het voor het doen van betrouwbare uitspraken van belang om meerdere metingen uit te voeren over de jaren heen. Het blijven dus hypotheses. Op basis van de samenstelling van de EtnoMentality-milieus naar leeftijd en daarmee samenhangend sterfte en geboorte, kan gesteld worden dat bepaalde milieus in de toekomst in omvang zullen afnemen en anderen juist in omvang zullen toenemen en dat het model in totaliteit een bepaalde richting opschuift. Hierbij wordt ervan uitgegaan dat waarden over het leven stabiel blijven. Op het moment vormen de religieuze familiegerichten veruit het oudste milieu, op afstand gevolgd door de ambitieuze ontplooiers. De jongste milieus zijn de 62
Statusgerichte carrièremakers en de moderne statuszoekers. Op basis van deze gegevens kan gesteld worden, dat het model zich in twee richtingen zal ontwikkelen. Enerzijds zullen de religieuze familiegerichten in omvang afnemen (ervan uitgaande dat de instroom in deze groep laag zal blijven). Dit omdat jongeren meer statusgericht en carrièregericht zijn dan de ouderen, die veelal hun waarden in het land van herkomst hebben ontwikkeld. De statusgerichte carrièremakers en de moderne statuszoekers zullen daarmee naar verwachting in omvang toenemen. Daarnaast is het met deze verschuiving ook goed denkbaar dat het model in totaliteit meer richting de (post)moderne hoek (sterk gericht op beleven en ontplooiing) zal ontwikkelen. Waarbij de ambitieuze ontplooiers zich al sterk in die richting ontwikkelen. En zich daarmee meer richting het huidige reguliere Mentality-model ontwikkelen. Een milieu dat waarschijnlijk in de loop der tijd stabiel zal blijven is dat van de ambitieuze ontplooiers. Dit doordat dit milieu een vrij gedifferentieerde leeftijdsopbouw heeft. In onderstaande figuur zijn de verschuivingen visueel weergegeven met behulp van plusjes en minnetjes. Figuur 6: visuele weergave verschuivingen over tijd
EtnoMentality
++ 0 0
0
+ 0
--
63