Federaal Agentschap voor de Veiligheid van de Voedselketen Bestuur Laboratoria
I-MET-FLVVT-088
I-MET-FLVVT-088
BEPALING VAN VITAMINE E (DL--TOCOFEROLACETAAT) IN CONCENTRATEN (HPLC)
Versie
04
Datum van toepassing
2013-07-15
Opgesteld door :
Mieke Vanbrabant, Sectieverantwoordelijke
Nazicht door :
Sophie De Volder, QAM; 2013-07-08
Goedkeuring vrijgave door :
Mandy Lekens, Laboratoriummanager; 2013-07-12
Beheer & locatie geldende versie :
FLVVT; M:\DOCUMENTEN\QAM\Kwaliteitsysteem
Bestemmelingen :
Medewerkers FLVVT
Trefwoorden :
Toevoegingsmiddelen, Vitaminen
BEPALING VAN VITAMINE E IN CONCENTRATEN (HPLC)
Overzicht wijzigingen Herziening * door/datum J. Versnick, 05/2007 QAM, 12/2008 M. Vanbrabant, 04/ 2009 M. Vanbrabant, 09/ 2010 M. Vanbrabant, 06/2013
Reden van de herziening
Tekstdeel/draagwijdte van de herziening
Opsteller initiële versie Nummering FoodLIMS geen wijziging versie
Blz 1 + 2
Nazicht en aanpassing numerieke verwijzingen
Volledige tekst
Invoering Verordening 152/2009
Volledige tekst
Update documentbeheer
Volledige tekst
*
Het verschil tussen de huidige datum en de laatste herziening mag niet meer dan 5 jaar
bedragen.
Wijzigingen ten opzichte van de vorige versie worden gemarkeerd in rood.
Indien omwille van de omvang van de wijzigingen, de tekst door gebruik van markeringen niet meer leesbaar wordt, wordt de markering van wijzigingen weggelaten in de nieuwe versie. Dit wordt vermeld in de historiek van het document.
LAB 25 I-MET-FLVVT-088 - Bepaling van Vitamine E in concentraten v.04 2/9
BEPALING VAN VITAMINE E IN CONCENTRATEN (HPLC) INHOUDSTABEL
1
DOEL .................................................................................................................................. 4
2
TOEPASSINGSGEBIED .................................................................................................... 4
3
WETTELIJKE EN NORMATIEVE DOCUMENTEN........................................................... 4
4
DEFINITIES EN AFKORTINGEN ...................................................................................... 4
5
PRINCIPE........................................................................................................................... 4
6
PRESTATIEKENMERKEN ................................................................................................ 4
7
VEILIGHEIDSVOORSCHRIFTEN EN BIJZONDERE MAATREGELEN .......................... 5
8
REAGENTIA EN HULPSTOFFEN..................................................................................... 5 8.1
REAGENTIA..................................................................................................................... 5
8.2
HULPSTOFFEN ................................................................................................................ 6
8.2.1 9
Standaarden ........................................................................................................ 6
TOESTELLEN .................................................................................................................... 6 9.1
ALGEMEEN ..................................................................................................................... 6
9.2
HPLC-CONDITIES ........................................................................................................... 7
10 WERKWIJZE...................................................................................................................... 7 10.1
ALFA-TOCOFEROLACETAAT OLIE .................................................................................. 7
10.2
ADSORBAAT 50% ....................................................................................................... 7
10.3
HPLC-BEPALING ........................................................................................................ 7
11 KWALITEITSCONTROLE ................................................................................................. 8 12 BEREKENING EN RAPPORTERING ............................................................................... 8 13 VERWIJZING NAAR BIJHORENDE PROCEDURES, INSTRUCTIES, DOCUMENTEN, FORMULIEREN OF LIJSTEN .................................................................................................. 8
LAB 25 I-MET-FLVVT-088 - Bepaling van Vitamine E in concentraten v.04 3/9
BEPALING VAN VITAMINE E IN CONCENTRATEN (HPLC)
1
Doel
Kwantitatieve bepaling van dl-alfa-tocoferolacetaat (vitamine E). Het gehalte aan vitamine E 1
wordt uitgedrukt in milligram dl-alfa-tocoferol per kg (mg/kg) .
2
Toepassingsgebied
De methode is geschikt voor de kwantitatieve bepaling van vitamine E in concentraten, olie of adsorbaat 50%.
3
Wettelijke en normatieve documenten
Een overzicht van de wettelijke en normatieve documenten wordt gegeven in LAB 25-L 18 OVERZICHT WETGEVING FLVVT.
4
Definities en afkortingen
Term HPLC RP
5
Definitie High Performance Liquid Chromatography Reversed phase
Principe
Een hoeveelheid fijngemalen monster wordt opgelost in methanol of ethanol en verdund. Het gehalte aan vitamine E wordt bepaald met behulp van RP-HPLC met UV-detectie.
6
Prestatiekenmerken
De relevante meetonzekerheden zijn terug te vinden in LAB 25-L 22 OVERZICHT MEETONZEKERHEDEN FLVVT. De
waarden
voor
de
reproduceerbaarheid
(RSDR%)
zijn
terug
te
vinden
in
M:\DOCUMENTEN\QAM\Tweedelijn\Beoordeling tweedelijn.xlsx. 1
1 IE vit E = 1 mg dl-alfa-tocoferolacetaat = 0,9090 mg dl-alfa-tocoferol
LAB 25 I-MET-FLVVT-088 - Bepaling van Vitamine E in concentraten v.04 4/9
BEPALING VAN VITAMINE E IN CONCENTRATEN (HPLC)
7
Veiligheidsvoorschriften en bijzondere maatregelen
De scheikundige producten die bij deze analysemethode gebruikt worden, zijn ondergebracht bij de potentieel giftige en kankerverwekkende stoffen. Dit maakt het noodzakelijk de nodige maatregelen in het laboratorium toe te passen om blootstelling aan of contact met deze producten tot een minimum te herleiden. Alle werkzaamheden dienen te worden verricht in diffuus daglicht, eventueel in bruin glaswerk of glaswerk dat is beschermd met aluminiumfolie. In het laboratorium wordt gebruik gemaakt van het dimmen van de verlichting. Deze wordt op minimale lichtsterkte gebracht van zodra een vitamineoplossing of –suspensie in de werkruimte aanwezig is. Alle werkzaamheden dienen te worden verricht zonder de invloed van zuurstof, vervang zuurstof waar mogelijk door stikstof. Het malen van monsters gebeurt vlak voor het wegen om het verlies aan vitamine E zo klein mogelijk te houden. Het monster wordt voorbereid volgens instructie LAB 25-I 23 BEREIDING MONSTERS.
Algemene en specifieke veiligheidsvoorschriften zijn opgenomen in LAB 25-P 07 VEILIGHEIDSINSTRUCTIES FLVVT.
8
Reagentia en hulpstoffen
8.1
Reagentia
Alle reagentia dienen van ‘pro analyse ‘-kwaliteit te zijn of van hogere kwaliteit indien vermeld.
Reagentia
Labonr.
8.1.1 Ethanol absolute 8.1.2 Methanol, HPLC-kwaliteit (CH3OH) 8.1.3 Water, HPLC-kwaliteit
R0035
8.1.4 Mobiele fase: 1% water (R1003) in methanol (R0183) (v/v) 8.1.5 Butylhydroxytolueen zuiver
W0014
8.1.6 Butylhydroxytolueen-oplossing in methanol (R0183): 1 mg/ml
W0039
R0183 R1003
R1064
LAB 25 I-MET-FLVVT-088 - Bepaling van Vitamine E in concentraten v.04 5/9
BEPALING VAN VITAMINE E IN CONCENTRATEN (HPLC) 8.2
Hulpstoffen
8.2.1
Standaarden
Vitamine E (dl-alfa-tocoferolacetaat) standaardstof van gegarandeerde zuiverheid (S0010, olie)
8.2.1.1
Vitamine E (dl-alfa-tocoferolacetaat) standaard stockoplossing, 1 mg/ml (W0056)
Weeg een druppel dl-alfa-tocoferolacetaat (olie) (S0010) in een getarreerde erlenmeyer (= x mg). Voeg vervolgens een gelijk aantal ml butylhydroxytoleen-oplossing (W0039) toe zodat de concentratie 1 mg/ml bedraagt. Zo bekomt men uiteindelijk ongeveer 50 ml standaard stockoplossing. Bewaard in een koelkast bij 4 ± 4 °C is deze oplossing 4 maanden bruikbaar.
8.2.1.2
Vitamine E (dl-alfa-tocoferolacetaat) standaard werkoplossing, 0,1 mg/ml (W0078)
Pipetteer 1 ml standaard stockoplossing (W0056) in een maatkolfje van 10 ml en voeg 9 ml methanol (R0183) toe. De concentratie bedraagt dan 0,1 mg/ml. Deze oplossing wordt bij elke analyse nieuw aangemaakt.
De concentratie van de nieuwe standaard werkoplossing uit de (nieuwe) stockoplossing wordt met behulp van HPLC vergeleken met die van de vorige standaard werkoplossing uit de (oude) stockoplossing. Zie LAB 25-P 04 RESULTAATVALIDATIE VITAMINEN en ‘Beheer standaarden.xls’. De stabiliteit moet tussen 95% en 105% liggen. De standaard werkoplossing wordt bij gebruik telkens gecontroleerd ten opzichte van de vorige run. Deze controle wordt geregistreerd in de file ‘Controlekaart Vitamine E.xlsx’.
Algemene richtlijnen met betrekking tot het beheer van standaarden worden weergegeven in LAB 25-I 19 BEHEER STANDAARDEN TOEVOEGINGSMIDDELEN.
9 9.1
Toestellen Algemeen
Een overzicht van gebruikte apparatuur wordt gegeven in LAB 25-L 21 APPARATUUR GEBRUIKT VOOR ANALYSEN FLVVT.
LAB 25 I-MET-FLVVT-088 - Bepaling van Vitamine E in concentraten v.04 6/9
BEPALING VAN VITAMINE E IN CONCENTRATEN (HPLC)
9.2
HPLC-condities
De volgende condities worden als leidraad gegeven; andere parameters mogen worden gebruikt op voorwaarde dat vergelijkbare resultaten worden verkregen.
HPLC-kolom
: Analytische kolom: LiChrospher 100 RP-18e, 5 µm, 125 x 4 mm of gelijkwaardig eventueel met overeenkomstige voorkolom
Detector
: UV op 285 nm
Eluens
: Methanol/H2O (99/1)
Loopsnelheid
: 1,0 à 1,4 ml/min
Injectievolume
: 20 µl
Dataverwerkingsysteem: HPLC System Manager (Lachrom)
10 Werkwijze 10.1 Alfa-tocoferolacetaat olie
Volg dezelfde werkwijze als voor de standaard (8.2.1.1) en (8.2.1.2). De concentratie aan dlalfa-tocoferolacetaat bedraagt dan 0,1 mg/ml. Voor de procedureblanco wordt dezelfde procedure gevolgd zonder toevoeging van monster.
10.2 Adsorbaat 50% 2
Weeg 200 mg (± 0,5 mg) monster af in een maatkolf van 100 ml . Voeg 50 ml ethanol (R0035) toe en schud gedurende 30 minuten met behulp van het schudapparaat. Breng op volume (100 ml) met methanol (R0183), homogeniseer en laat bezinken. Verdun de oplossing 10 maal met methanol. De concentratie aan dl-alfa-tocoferolacetaat bedraagt dan 0,1 mg/ml. Voor de procedureblanco wordt dezelfde procedure gevolgd zonder toevoeging van monster.
10.3 HPLC-bepaling Algemene richtlijnen m.b.t. het gebruik van het HPLC-systeem (opstart, injectieschema,…) en toegestane afwijkingen worden weergegeven in LAB 25-P 04 RESULTAATVALIDATIE VITAMINEN.
2
Wanneer het om een waterdispergeerbaar preparaat gaat: eerst 20 ml H 2O toevoegen en 15 minuten laten schudden, daarna 50 ml ethanol toevoegen en 15 minuten laten schudden.
LAB 25 I-MET-FLVVT-088 - Bepaling van Vitamine E in concentraten v.04 7/9
BEPALING VAN VITAMINE E IN CONCENTRATEN (HPLC)
11 Kwaliteitscontrole Zie LAB 25-P 04 RESULTAATVALIDATIE VITAMINEN.
12 Berekening en rapportering Het gehalte aan dl-alfa-tocoferolacetaat van het monster wordt berekend op basis van de hoeveelheid afgewogen materiaal en van de verdunningen die in de loop van de analyse zijn uitgevoerd. Document LAB 25-I 27 VERDUNNINGEN VITAMINEN dient hier weer als leidraad. De concentratie aan dl-alfa-tocoferolacetaat wordt berekend door de HPLC System Manager software. Het resultaat wordt door de software uitgedrukt in mg dl-alfa-tocoferolacetaat per kg. Om het resultaat uit te drukken als dl-alfa-tocoferol wordt het bekomen cijfer gedeeld door de conversiefactor 1,1 (1 mg dl-alfa-tocoferolacetaat = 0,9090 mg dl-alfa-tocoferol). De berekening van de hoeveelheid vitamine E wordt uitgevoerd door de software aan de hand van een standaardcurve (zie ook LAB 25-P 04).
Het gehalte aan vitamine E in mg/kg in het monster kan ook bepaald worden met behulp van formule:
waarbij :
A = piekoppervlakte of -hoogte van de monsteroplossing B = piekoppervlakte of -hoogte van de standaardoplossing V = volume van het monsterextract in ml (rekening houdend met eventueel uitgevoerde verdunningen) m = massa van het monster in g C = concentratie van de standaardoplossing in µg/ml
De rapportering en de resultaatvalidatie zijn beschreven in LAB 25-P 04 RESULTAATVALIDATIE VITAMINEN.
13 Verwijzing naar bijhorende procedures, instructies, documenten, formulieren of lijsten LAB 25-F 25
AANVRAAG ONTLENING MONSTERS VITAMINEN
LAB 25-F 62
REGISTRATIE KOLOMMEN & CONTROLEKAART
LAB 25 I-MET-FLVVT-088 - Bepaling van Vitamine E in concentraten v.04 8/9
BEPALING VAN VITAMINE E IN CONCENTRATEN (HPLC) LAB 25-I 19
BEHEER STANDAARDEN TOEVOEGINGSMIDDELEN
LAB 25-I 23
BEREIDING MONSTERS
LAB 25-I 27
VERDUNNINGEN VITAMINEN
LAB 25-L 18
OVERZICHT WETGEVING FLVVT
LAB 25-L 21
APPARATUUR GEBRUIKT VOOR ANALYSEN FLVVT
LAB 25-L 22
OVERZICHT MEETONZEKERHEDEN FLVVT
LAB 25-P 04
RESULTAATVALIDATIE VITAMINEN
LAB 25-P 07
VEILIGHEIDSINSTRUCTIES FLVVT
LAB 25 I-MET-FLVVT-088 - Bepaling van Vitamine E in concentraten v.04 9/9