Amsterdam Centre for Insurance Studies
Beoogde Wft- en BGfo-wijzigingen ACIS Seminar, 25.10.2011
mr. dr. Cees de Jong
Amsterdam Centre for Insurance Studies
Welke wijzigingen zijn er op komst?
Wijzigingswet financiële markten 2012 Wetsvoorstel (Kamerstukken II 2010/11, 32 781, nr. 2) Wijzigingsbesluit financiële markten 2012 Consultatiedocument Wijzigingswet financiële markten 2013 Consultatiedocument
ACIS Seminar 25.10.2011
2
Amsterdam Centre for Insurance Studies
Wijzigingswet financiële markten 2012
Wijziging art. 4:19 Wft Te verstrekken informatie mag geen afbreuk doen aan ingevolge de gehele Wft te verstrekken informatie Nu enkel voor afdeling 4.2.3 Zorgvuldige dienstverlening
Voor alle financiële ondernemingen moet alle verstrekte informatie, inclusief reclame-uitingen, correct, duidelijk en niet misleidend zijn. Nu enkel voor beleggingsondernemingen ACIS Seminar 25.10.2011
3
Amsterdam Centre for Insurance Studies
Wijzigingsbesluit financiële markten 2012
Wijziging art. 1 BGfo Nieuwe definities Commissie Pensioenverzekering
Wijziging van definities Afsluitprovisie Doorlopende provisie
ACIS Seminar 25.10.2011
4
Amsterdam Centre for Insurance Studies
Wijzigingsbesluit financiële markten 2012
Wijziging art. 1 BGfo Commissie Beloning of vergoeding, in welke vorm dan ook, voor het optreden als gevolmachtigde agent of ondergevolmachtigde agent
Pensioenverzekering een levensverzekering die een werkgever afsluit ten behoeve van zijn werknemers, waaronder de dga, bestaande uit een ouderdomspensioen of een nabestaandenpensioen als bedoeld in artikel 1 van de Pensioenwet ACIS Seminar 25.10.2011
5
Amsterdam Centre for Insurance Studies
Wijzigingsbesluit financiële markten 2012
Wijziging art. 1 BGfo Afsluitprovisie Uitbreiding van de reikwijdte: ook schadeverzekeringen
Doorlopende provisie Uitbreiding van de reikwijdte: ook schadeverzekeringen
ACIS Seminar 25.10.2011
6
Amsterdam Centre for Insurance Studies
Wijzigingsbesluit financiële markten 2012
Wijziging art. 5 BGfo Vakbekwaamheidsnorm voor pensioenadviseur Pensioenverzekeringen, al dan niet gecombineerd met arbeidsongeschiktheidsverzekeringen
ACIS Seminar 25.10.2011
7
Amsterdam Centre for Insurance Studies
Wijzigingsbesluit financiële markten 2012
Wijziging art. 149a BGfo Uitbreiding bonusverbod Geldt ook voor schadeverzekeringen
Open norm directe beloning De hoogte van de beloning mag gelet op de aard en reikwijdte van de dienstverlening niet kennelijk onredelijk zijn
Passieve transparantie schadeverzekeringen Op verzoek van de klant kosteloos, op uitvoerige, accurate en begrijpelijke wijze, opgave doen van de aard van de provisie en het provisiebedrag ACIS Seminar 25.10.2011
8
Amsterdam Centre for Insurance Studies
Wijzigingsbesluit financiële markten 2012
Open norm directe beloning ‘Onder kennelijk onredelijke beloningen wordt in ieder geval verstaan beloningen voor transacties die worden uitgevoerd met het enkele oogmerk additionele commissie of provisie te genereren, terwijl daar nauwelijks of geen (extra) advieswerkzaamheden mee gemoeid zijn.’
ACIS Seminar 25.10.2011
9
Amsterdam Centre for Insurance Studies
Wijzigingsbesluit financiële markten 2012
Open norm directe beloning ‘Bij het bepalen wat als kennelijk onredelijk kan worden beschouwd, kan ook worden gekeken naar wat in de branche in het algemeen gebruikelijk is om in rekening te brengen voor bepaalde diensten.’ ‘Indien de markt onvoldoende opvolging geeft aan de norm, zal worden bezien of een nadere invulling van deze norm nodig is.’
ACIS Seminar 25.10.2011
10
Amsterdam Centre for Insurance Studies
Wijzigingsbesluit financiële markten 2012
Kanttekeningen bij open norm directe beloning Vorm en hoogte van de beloning is een zaak tussen adviseur/bemiddelaar en klant Beginsel van partijautonomie Beginsel van contractvrijheid
Repressief karakter Creëert rechtsonzekerheid
Discretionaire bevoegdheid AFM Creëert rechtsonzekerheid
ACIS Seminar 25.10.2011
11
Amsterdam Centre for Insurance Studies
Wijzigingsbesluit financiële markten 2012
Kanttekeningen bij open norm directe beloning Gedragstoezicht is gericht op zorgvuldige behandeling van cliënten Overtreding niet van geval tot geval vaststellen Tijdsverloop, waardoor rechtsonzekerheid
Vaststelling dat er sprake is van een onredelijke beloning is geen grond voor terugvordering De Wft kent geen rechten toe aan individuele consumenten
Beperkte mogelijkheden tot handhaving Aanwijzing tot terugbetaling niet mogelijk (art. 1:75 lid 3 Wft) Bestuurlijke boete niet mogelijk (niet genoemd in Boetebesluit) ACIS Seminar 25.10.2011
12
Amsterdam Centre for Insurance Studies
Wijzigingsbesluit financiële markten 2012
Nieuw art. 149c Bgfo Beloningsregels voor gevolmachtigd agenten Alleen commissie die noodzakelijk is voor het verlenen van de dienst of deze mogelijk maakt Geen commissie die de kwaliteit van de dienst niet ten goede komt Geen commissie die afbreuk doet aan de verplichting om de belangen van de klant te dienen
ACIS Seminar 25.10.2011
13
Amsterdam Centre for Insurance Studies
Wijzigingsbesluit financiële markten 2012
Kanttekeningen bij beloningsregels voor g.a.’s Verkeerde voorstelling van zaken ‘Een gevolmachtigde agent levert diensten aan de verzekeraar zoals het accepteren van risico’s, het afwikkelen van schades en het royeren van een polis. Hij ontvangt daarvoor een vergoeding van de verzekeraar in de vorm van een commissie. Een commissie kan worden betaald voor het sluiten en beheren van een verzekeringsovereenkomst. Daarnaast worden in de praktijk ook winstgerelateerde commissies betaald: extra beloningen en vergoedingen die worden betaald als beloning voor de omvang of groei van de verzekeringsportefeuille. Deze winstgerelateerde commissies werken volumesturing in de hand.’
ACIS Seminar 25.10.2011
14
Amsterdam Centre for Insurance Studies
Wijzigingsbesluit financiële markten 2012
Kanttekeningen bij beloningsregels voor g.a.’s Geen rechtsgrond/delegatiebepaling in de Wft Consultatiedocument Wijzigingswet Wft 1: ‘Voor adviseurs en bemiddelaars is in de artikelen 4:72, derde lid, onderdeel c, en 4:73, derde lid, onderdeel c, van de wet, een grondslag opgenomen om bij of krachtens algemene maatregel van bestuur regels te stellen met betrekking tot de beloning of de vergoeding voor het adviseren over en het bemiddelen in financiële producten, en de wijze van uitbetaling daarvan. Voor aanbieders is een dergelijke grondslag nog niet in de wet opgenomen. Deze omissie wordt hierbij hersteld in die zin dat een grondslag wordt gecreëerd om voor aanbieders regels te stellen met betrekking tot provisies en de wijze van uitbetalen daarvan.’
ACIS Seminar 25.10.2011
15
Amsterdam Centre for Insurance Studies
Wijzigingsbesluit financiële markten 2012
Kanttekeningen bij beloningsregels voor g.a.’s Geen rechtsgrond/delegatiebepaling in de Wft Art. 4:72 lid 3 Wft resp. art. 4:73 lid 3 Wft: Bij of krachtens algemene maatregel van bestuur kunnen regels worden gesteld met betrekking tot: (…) c. de beloning of de vergoeding voor het adviseren over resp. bemiddelen in financiële producten, in welke vorm ook, en de wijze van uitbetaling daarvan.
ACIS Seminar 25.10.2011
16
Amsterdam Centre for Insurance Studies
Wijzigingsbesluit financiële markten 2012
Kanttekeningen bij beloningsregels voor g.a.’s Geen rechtsgrond/delegatiebepaling in de Wft Wijzigingswet financiële markten 2010: Na artikel 4:71 wordt in afdeling 4.3.1 een paragraaf ingevoegd, luidende: 4.3.1.6. Provisie Artikel 4:71a Bij of krachtens algemene maatregel van bestuur kunnen regels worden gesteld met betrekking tot de provisie die een aanbieder betaalt of verschaft en de wijze van uitbetaling daarvan.
ACIS Seminar 25.10.2011
17
Amsterdam Centre for Insurance Studies
Wijzigingsbesluit financiële markten 2012
Kanttekeningen bij beloningsregels voor g.a.’s Geen rechtsgrond/delegatiebepaling in de Wft Wijzigingswet financiële markten 2010: Na artikel 4:71 wordt in afdeling 4.3.1 een paragraaf ingevoegd, luidende: 4.3.1.6. Provisie Artikel 4:17a Bij of krachtens algemene maatregel van bestuur kunnen regels worden gesteld met betrekking tot de provisie die een arbeider betaalt of verschaft en de wijze van uitbetaling daarvan.
ACIS Seminar 25.10.2011
18
Amsterdam Centre for Insurance Studies
Wijzigingsbesluit financiële markten 2012
Kanttekeningen bij beloningsregels voor g.a.’s Geen rechtsgrond/delegatiebepaling in de Wft Wijzigingswet financiële markten 2013: ‘Per 1 januari 2012 geldt al een norm ten aanzien van commissies die worden betaald aan gevolmachtigd agenten. Die norm is gebaseerd op de algemene zorgvuldigheidsnorm van art. 4:25 van de wet.’
ACIS Seminar 25.10.2011
19
Amsterdam Centre for Insurance Studies
Wijzigingsbesluit financiële markten 2012
Kanttekeningen bij beloningsregels voor g.a.’s Geen rechtsgrond/delegatiebepaling in de Wft Art. 4:25 lid 1 Wft Een financiële onderneming houdt zich bij de behandeling van de deelnemer, de consument of, indien het een financieel instrument of verzekering betreft, de cliënt aan bij of krachtens algemene maatregel van bestuur te stellen nadere regels met betrekking tot de in acht te nemen zorgvuldigheid. (…)
ACIS Seminar 25.10.2011
20
Amsterdam Centre for Insurance Studies
Wijzigingswet financiële markten 2013
Nieuw art. 4:24 lid 5 Wft Delegatiebepaling
Inhoud van in te winnen informatie Wijze waarop deze wordt ingewonnen Wijze waarop beoordeling passendheid plaatsvindt Inhoud en vorm van waarschuwing
ACIS Seminar 25.10.2011
21
Amsterdam Centre for Insurance Studies
Wijzigingswet financiële markten 2013
Nieuw art. 4:24 lid 5 Wft
‘Het is mogelijk om bij algemene maatregel van bestuur andere financiële diensten aan te wijzen, voor welke een kennis- en ervaringstoets dient te worden toegepast en zo nodig een waarschuwing moet worden gegeven. Het zal daarbij in de eerste plaats gaan om het aanbieden van of bemiddelen in financiële producten die wat risico betreft kunnen worden gelijkgesteld met de financiële instrumenten bedoeld in de eerste situatie. Daarnaast kunnen andere financiële producten en diensten worden aangewezen die een significante impact (kunnen) hebben op de financiële huishouding van een consument en/of, complex van aard zijn en/of ten aanzien waarvan het anderszins wenselijk is om deze onder de reikwijdte van de onderhavige bepaling te brengen.’ ACIS Seminar 25.10.2011
22
Amsterdam Centre for Insurance Studies
Wijzigingswet financiële markten 2013
Nieuw art. 4:24 lid 5 Wft
‘Het is mogelijk om bij algemene maatregel van bestuur andere financiële diensten aan te wijzen, voor welke een kennis- en ervaringstoets dient te worden toegepast en zo nodig een waarschuwing moet worden gegeven. Het zal daarbij in de eerste plaats gaan om het aanbieden van of bemiddelen in financiële producten die wat risico betreft kunnen worden gelijkgesteld met de financiële instrumenten bedoeld in de eerste situatie. Daarnaast kunnen andere financiële producten en diensten worden aangewezen die een significante impact (kunnen) hebben op de financiële huishouding van een consument en/of, complex van aard zijn en/of ten aanzien waarvan het anderszins wenselijk is om deze onder de reikwijdte van de onderhavige bepaling te brengen.’ ACIS Seminar 25.10.2011
23
Amsterdam Centre for Insurance Studies
Wijzigingswet financiële markten 2013
Nieuw art. 4:25a Wft Vervangt art. 4:72 Wft en art. 4:73 Wft Vooraf te verstrekken informatie
Aard en reikwijdte dienstverlening Wijze van beloning financiëledienstverlener (en hoogte) Kosten van de dienstverlening ten laste van de cliënt Belangen die van invloed kunnen zijn op dienstverlening
Geldt voor alle financiëledienstverleners Adviseurs/Bemiddelaars Aanbieders (ook bij execution only) Gevolmachtigd agenten ACIS Seminar 25.10.2011
24
Amsterdam Centre for Insurance Studies
Wijzigingswet financiële markten 2013
Nieuw art. 4:25a lid 1 Wft Een financiëledienstverlener, met uitzondering van een herverzekeringsbemiddelaar, informeert de consument of cliënt voorafgaand aan het verlenen van een financiële dienst over de volgende onderwerpen: a. de aard en reikwijdte van de dienstverlening; b. de wijze van beloning van de financiëledienstverlener alsmede, in bij of krachtens algemene maatregel van bestuur te bepalen gevallen, de hoogte van de beloning;
ACIS Seminar 25.10.2011
25
Amsterdam Centre for Insurance Studies
Wijzigingswet financiële markten 2013
Nieuw art. 4:25a lid 1 Wft c. de kosten van de dienstverlening die in rekening worden gebracht bij, of anderszins ten laste komen van de consument of cliënt, daaronder niet begrepen beloningen die betaald worden door de aanbieder aan de bemiddelaar, gevolmachtigd agent of ondergevolmachtigd agent; d. belangen van de financiëledienstverlener die van invloed kunnen zijn op de dienstverlening aan de consument of cliënt; en e. bij algemene maatregel van bestuur aan te wijzen andere onderwerpen.
ACIS Seminar 25.10.2011
26
Amsterdam Centre for Insurance Studies
Wijzigingswet financiële markten 2013
Nieuw art. 4:25a lid 1 Wft c. de kosten van de dienstverlening die in rekening worden gebracht bij, of anderszins ten laste komen van de consument of cliënt, daaronder niet begrepen beloningen die betaald worden door de aanbieder aan de bemiddelaar, gevolmachtigd agent of ondergevolmachtigd agent; d. belangen van de financiëledienstverlener die van invloed kunnen zijn op de dienstverlening aan de consument of cliënt; en e. bij algemene maatregel van bestuur aan te wijzen andere onderwerpen.
ACIS Seminar 25.10.2011
27
Amsterdam Centre for Insurance Studies
Wijzigingswet financiële markten 2013
Nieuw art. 4:25a lid 2 Wft Bij of krachtens algemene maatregel van bestuur kunnen regels worden gesteld met betrekking tot: a. de vorm, inhoud en wijze van verstrekking van de in het eerste lid bedoelde informatie; en b. de beloning of de vergoeding, in welke vorm ook, voor het adviseren, bemiddelen, aanbieden of optreden als gevolmachtigd agent of ondergevolmachtigd agent inzake financiële producten, en de wijze van uitbetaling daarvan.
ACIS Seminar 25.10.2011
28
Amsterdam Centre for Insurance Studies
Wijzigingswet financiële markten 2013
Nieuw art. 4:25a lid 3 Wft Indien bij de financiële dienst meerdere financiëledienstverleners zijn betrokken, kan bij of krachtens algemene maatregel van bestuur worden bepaald op wie de verplichting rust de informatie als bedoeld in het eerste lid te verstrekken.
ACIS Seminar 25.10.2011
29
Amsterdam Centre for Insurance Studies
Wijzigingswet financiële markten 2013
Nieuw art. 4:25a lid 4 Wft De Autoriteit Financiële Markten kan op aanvraag geheel of gedeeltelijk, al dan niet voor bepaalde tijd, ontheffing verlenen van het op grond van het tweede lid bepaalde, indien de aanvrager aantoont dat daaraan redelijkerwijs niet kan worden voldaan en dat de doeleinden die dit artikel beoogt te bereiken anderszins worden bereikt.
ACIS Seminar 25.10.2011
30