Leerkrachtinformatie
Groep 6–Zeehavens in Zeeland Lesduur:90 minuten (klassikaal en in tweetallen) DOEL De leerlingen
weten op een kaart van Zeeland de zeehavens te vinden en te benoemen; kunnen de werking van sluizen verwoorden en simuleren; hebben de technische principes van bruggen uitgeprobeerd; maken kennis met ontwerpen en onderzoeken binnen het thema zeehaven door er mee aan het werk te gaan; hebben kennis gemaakt met beroepen in en rond de haven.
Nederland, water in Nederland, havens in Zeeland, bruggen, sluizen, kanalen, beroepen, profielen, techniek, laden en lossen, navigatie
BENODIGDHEDEN o Werkbladen o Antwoordkaarten o Eventueel verdiepingsopdracht Voorkennis activeren: o Computer o Kaart van Nederland, Zeeland en de Zeeuwse havens o Afbeeldingen van Zeeuwse havens Opdracht 1: o Computers voor het werken in tweetallen Opdracht 2: o Les 7.10 Ontdek Kasteel Knopen leggen o Papier, plastic bekers, lijm Opdracht 3 en 4: o Computers voor het werken in tweetallen
Introductie van de activiteit 1. Licht het doel van deze les toe. 2. Activeer de voorkennis klassikaal. Gebruik hierbij de kaart van Nederland en Zeeland. Waar denk je aan bij Water in Nederland? Havens in Zeeland? Wijs op de kaart van Zeeland de havens van Vlissingen en Terneuzen aan. Laat de afbeeldingen van Vlissingen binnenhaven en Sloe en van Kanaalzone Terneuzen zien.
Noem twee verschillen tussen het varen vanaf de Westerschelde naar Vlissingen en naar Terneuzen? Welke obstakels kan een schip tegenkomen bij het binnenvaren van een haven? Hoe kan een schip zowel bij eb als bij vloed naar Terneuzen of Vlissingen varen?
Groep 6 – Zeehavens in Zeeland 1
Leerkrachtinformatie
Groep 6 – Zeehavens in Zeeland 2
Leerkrachtinformatie
Groep 6 – Zeehavens in Zeeland 3
Leerkrachtinformatie
Groep 6 – Zeehavens in Zeeland 4
Leerkrachtinformatie
Groep 6 – Zeehavens in Zeeland 5
Leerkrachtinformatie
3. De leerlingen maken de opdrachten zelfstandig. Ze werken in tweetallen en voeren drie of vier opdrachten uit:
Opdracht 1: Sluizen en kanalen Opdracht 2: Keuze tussen Knopen leggen (les 7.10 Ontdek Kasteel) Brug maken Eventueel: Ga met de leerlingen kijken naar een brug in de buurt. Kijk naar de constructies en profielen van de brug. Opdracht 3: Beroepen in de haven Ga aansluitend op bezoek bij één van de deelnemende haven bedrijven van www.bedrijfplusschool.nlof nodig een bedrijf of Techniek Ambassadeur uit in de klas om iets te vertellen over de beroepen in de havens. Opdracht 4: Techniek in de haven vroeger en nu. Er kan eventueel een extra vraag gemaakt worden.
4. Bespreek klassikaal na om te controleren of de doelen van de les bereikt zijn.
Groep 6 – Zeehavens in Zeeland 6
Werkblad
WERKBLAD Groep 6 – Zeehavens in Zeeland WAT GA JE LEREN
Je weet op een kaart van Zeeland de zeehavens te vinden en te benoemen. Je kunt de werking van sluizen verwoorden en simuleren. Je hebt de technische principes van bruggen uitgeprobeerd. Je maakt kennis met ontwerpen en onderzoeken binnen het thema zeehaven door er mee aan het werk te gaan. Je hebt kennis gemaakt met beroepen in en rond de haven.
Nederland, water in Nederland, havens in Zeeland, bruggen, sluizen, kanalen, beroepen, profielen, techniek, laden en lossen, navigatie
WAT HEB JE NODIG? Opdracht 1: o Computer Opdracht 2: o Les 7.10 Ontdek Kasteel Knopen leggen of o Papier, plastic bekers, lijm, liniaal, gum Opdracht 3 en 4: o Computer
Opdracht 1: Sluizen en kanalen
Bekijk het volgende filmpje op de computer: http://www.schooltv.nl/beeldbank/clip/20120410_kanalenensluizen01
Waarom zijn er sluizen nodig in een kanaal?
Bekijk het volgende filmpjeop de computer: http://www.pragmasoft.be/carnets/geo/ecluse/ecluse_simulation.html
Groep 6 – Zeehavens in Zeeland 1
Werkblad
Teken het principe van de werking van een sluis na.
Kijk op de antwoordkaart of je het goed hebt.
Groep 6 – Zeehavens in Zeeland 2
Werkblad
Opdracht 2: Knopen leggen of een brug maken
Je mag kiezen welke van de twee volgende opdrachten je wilt maken: o o
Knopen leggen Brug maken
Knopen leggen In de sluizen gebruikt men touwen om de schepen vast te leggen. Daarom is het handig om knopen te leren leggen. Dit kun je oefenen met een opdracht uit Het Ontdek Kasteel. o
Maak Ontdek Kasteel les 7.10 -Werken met knopen
Groep 6 – Zeehavens in Zeeland 3
Werkblad
Brug maken Om met een schip op de kanalen te kunnen varen moet je langs bruggen. Deze bruggen hebben bepaalde constructies - een constructie is de manier waarop het in elkaar gezet is -. Je gaat zo’n brug maken van papier. o
Bekijk de foto’s van de bruggen.
o
Welke van de volgende constructies herken je in de foto’s van de bruggen?
Driehoek Vierhoek Bogen Piramides
Groep 6 – Zeehavens in Zeeland 4
Werkblad
o Je gaat met maximaal één vel papier een zo lang mogelijke brug bouwen. De twee bekertjes zijn de oevers, daarop steunt de brug. Er moet een gummetje op de brug kunnen liggen.Hoe ga je ervoor zorgen dat de brug sterk is? Welke constructie ga je gebruiken?
o Bouw de brug. o Hoe lang is je brug geworden? ……… cm o Test de brug door er een gummetje op te leggen. Is de brug sterk genoeg? Ja Nee Als de brug het niet houdt: Waarom is het niet gelukt denk je?
o Er zijn meerdere mogelijkheden. Bekijk een aantal mogelijkheden op de antwoordkaart.
Groep 6 – Zeehavens in Zeeland 5
Werkblad
Opdracht 3: Beroepen in de haven
Welke beroepen denk je dat er allemaal zijn in en rond de haven? Als je het moeilijk vindt, mag je zoeken op Internet.
Kijk op de antwoordkaart voor voorbeelden van beroepen.
Welk beroep in de haven zou iets voor jou zijn? Waarom vind je dit beroep leuk?
BEROEPEN IN DE HAVEN, ook INTERESSANT voor meisjes!
Groep 6 – Zeehavens in Zeeland 6
Werkblad
Opdracht 4: Techniek in de haven vroeger en nu
Bekijk het volgende filmpje op de computer: http://www.schooltv.nl/beeldbank/clip/20071126_deruyter01
Bespreek in tweetallen waarom het standbeeld van Michiel de Ruyter in Vlissingen staat en niet in een andere plaats.
Groep 6 – Zeehavens in Zeeland 7
Werkblad
Ga aan de hand van (historische) kaarten en platen (op internet) na (op)welke technische ontwikkeling heeft plaatsgevonden, vanaf het moment dat de havens zijn ontstaan.Probeer met behulp van begrippen de technische ontwikkeling te vertellen, te tekenen, of na te bouwen. o (Leg uit op welke manieren de haven is veranderd bij het besturen van de haven naar de eindbestemming)Welke technische ontwikkelingen hebben plaatsgevonden bij het navigeren van de haven naar de eindbestemming? o Welke technische ontwikkelingen hebben plaatsgevonden bij het laden en lossen van de schepen? De volgende websites kunnen je hierbij helpen: o http://www.deruyter.nu/index.php?pid=44 o http://www.zeelandseaports.com/nl/het-havenbedrijf/profiel/historie/haven-vanvlissingen.htm o http://beeldbank.zeelandseaports.com/nl
Technische ontwikkeling bij het navigeren
Groep 6 – Zeehavens in Zeeland 8
Werkblad
Technische ontwikkeling bij laden en lossen
Bekijk de antwoorden op de antwoordkaart.
Groep 6 – Zeehavens in Zeeland 9
Werkblad
Eventueel: Extra vraag
Kunnen jullie een oplossing bedenken voor het communiceren op zee? Op welke manier heeft het schip contact met de haven? Hoe werkt dat?
Groep 6 – Zeehavens in Zeeland 10
Antwoordkaart Opdracht 1
Antwoordkaart opdracht 1 Sluizen en kanalen Waarom zijn er sluizen nodig in een kanaal? Er bestaan verschillende soorten sluizen met ieder hun eigen functie. Wat alle sluizen in ieder geval gemeen hebben, is dat ze water tegenhouden. De bekendste sluissoort is de schutsluis, bijvoorbeeld de sluis bij Vlissingen en bij Terneuzen. Deze werkt als een soort lift. Aan de ene kant van de schutsluis staat het water altijd hoger dan aan de andere kant van de sluis. Een boot die in de sluis vaart laat men zakken door water uit de sluis te laten lopen. Of ze laten de boot stijgen door water in de sluis te laten lopen. Als de boot uit de sluis komt, kan hij weer rustig doorvaren. Teken het principe van de werking van een sluis.
Groep 6 – Zeehavens in Zeeland 1
Antwoordkaart Opdracht 2
Antwoordkaart opdracht 2 Brug maken
Welke van de volgende constructies herken je in de foto’s van de bruggen?
Driehoek Vierhoek Bogen
Vier mogelijkheden om een sterke brug te bouwen. 1
2
3
4
Groep 6 – Zeehavens in Zeeland 1
Antwoordkaart Opdracht 3
Antwoordkaart opdracht 3 Beroepen
Enkele voorbeelden van beroepen in en om de havens:
Sluiswachter Vrachtwagenchauffeur Logistiek medewerker Kapitein Stuurman Machinist Loods Matroos Planner Veiligheidscoördinator
Groep 6 – Zeehavens in Zeeland 1
Antwoordkaart Opdracht 4
Antwoordkaart opdracht 4 Techniek in de haven
Technische ontwikkeling bij het navigeren Begrip Kustlijn Octant/ Sextant Kompas Radiobakens Morse Positie bepalen met vliegtuigen Satellieten (GPS)
Ontwikkeling Herkenningspunten op de kustlijn. Gebruik hemellichamen (bijvoorbeeld poolster) om plaats te bepalen. Gebruik van magnetisch noorden. IJkpunten aan de wal waardoor afstand bepaald kan worden. Het uitzenden van tekens die elkaar kruisen, waardoor afstand bepaald kan worden. Hierbij werd gebruikgemaakt van het Dopplereffect om de positie te bepalen. Nadeel hierbij was dat er slechts eens in de paar uur een positie kon worden bepaald. Afstanden bepalen vanaf de satellieten tot het schip en daarmee de plaats bepalen.
Groep 6 – Zeehavens in Zeeland 1
Antwoordkaart Opdracht 4
Technische ontwikkeling bij laden en lossen
Vroeger was er een losse vracht, die met de hand geladen en gelost werd. Toen werden er kranen gemaakt. De kranen werden eerst bestuurd door mensen. Nu zijn er op afstand bestuurbare kranen.
Groep 6 – Zeehavens in Zeeland 2