Benchmark stedelijke invalswegen. Vergelijkbaar met Westplein

Benchmark stedelijke invalswegen Vergelijkbaar met Westplein

2

Benchmark stedelijke invalswegen

‘‘The street is the river of life of the city, the place where we come together, the pathway to the center’’

William H. Whyte The social life of small urban spaces (1980)


3

BENCHMARK STEDELIJKE INVALSWEGEN Vergelijkbaar met Westplein

4

Opdrachtgever

Gemeente Utrecht

Kenmerk

UTT498/Asm/2474.01

Datum publicatie

24 september 2014

Projectteam opdrachtgever:

Peter van der Akker, Pieter van Sluijs

Projectteam Goudappel Coffeng

Marco Aarsen (projectleider), Jacob Tiellemans, Christiaan Kwantes, Rico Andriesse

Status

Definitief


INHOUD 1

2

3

Inleiding . 1.1

Aanleiding

1.2

Uw vraag

Aanpak .

.

.

.

.

.

.

6

.

.

.

.

.

.

10

.

.

.

.

18

2.1

Selectie van wegen en steden

2.2

Locatiebezoek

2.3

Deskresearch

2.4

Met de steden in gesprek

Benchmark

.

.

Marialaan, Nijmegen Sint Annastrraat, Nijmegen Groesbeekseweg, Nijmegen Vleutenseweg, Utrecht Heidelberglaan, Utrecht Croeselaan, Utrecht Brinkgreverweg, Deventer Avenue Ceramique, Maastricht IJburglaan, Amsterdam Overtoom, Amsterdam Mathenesserlaan, Rotterdam Prinsegracht, Den Haag Willemstraat, Eindhoven Boschdijk, Eindhoven Aalsterweg, Eindhoven Sophiastraat, Breda Index


5

6


1

INLEIDING Inleiding

1.1

Aanleiding

De gemeente Utrecht maakt in 2014 samen met alle betrokken stakeholders een structuurvisie voor de tweede fase van het stationsgebied. Eén van de hoofdvragen is het bepalen van het eindbeeld van de infrastructuur op het Westplein. In de stad Utrecht is het Westplein en omgeving een plek van stedelijk belang. Het Westplein ligt direct tegen de Nationale OVknoop en het Jaarbeursgebied aan, het is een druk knooppunt van fietsstromen en stedelijke OV-lijnen en hier loopt een belangrijke autoverbinding tussen A2 en de binnenstad van Utrecht (Fly in). Het is ook een plek met grote verbetermogelijkheden; op dit moment wordt het gebied gedomineerd door verkeersstromen en heeft het nog weinig ruimtelijke kwaliteit. Mits goed vormgegeven kan het een aantrekkelijke verbindingsschakel worden tussen de wijk Lombok, het Stationsgebied en de binnenstad. Doelen in hoofdlijnen De inpassing van de infrastructuur moet voldoen aan:

▪

een aantrekkelijke, leefbare inrichtingskwaliteit met goede condities voor fietsers, voetgangers en verblijf (terrassen), zoveel mogelijk doorgaande groene profielen (doorgaande boomstructuren), goede oversteekbaarheid van infrastructuur (bij voorkeur één autorijstrook per richting) en veiligheid voor gebruikers;

▪

een afdoende afwikkeling van het geprognosticeerde doorgaande autoverkeer en een goede bereikbaarheid van alle functies op en rond het Westplein;

▪

ruimte voor ontwikkeling van een nieuw vastgoedprogramma.


7

1.2

Uw vraag

Directe aanleiding voor uw vraag is de besluitvorming over het eindbeeld van de infrastructuur op het Westplein in het najaar van 2014. Om meer inzicht in mogelijkheden te krijgen, is deze benchmark uitgevoerd naar stedelijke invalswegen die vergelijkbaar zijn met het Westplein. Om dit inzicht in verschillende inpassingsmogelijkheden te verschaffen is onderzoek gedaan naar 16 stedelijke invalswegen in verschillende steden in Nederland. Bij het toekomstige Westplein gaat ‘Utrecht Aantrekkelijk en Bereikbaar’ uit van 15.000 à 20.000 mvt/etm. De Ontwikkelvisie Lombokplein uit 2012 hanteert een maximum van 15.000 mvt/etm. Wij hanteren in ons onderzoek, op verzoek van de gemeente, een bandbreedte van circa 10.000 tot 15.000 mvt/etm. Andere wensen bij de benchmark zijn:

▪ ▪ ▪

Een goede oversteekbaarheid voor voetgangers en fietsers. Relatie met het nieuwe Lombokplein. Een stedelijke invalsweg met een kwalitatief hoogwaardige ruimtelijke inpassing.

▪ ▪

Aanwezigheid van groen. Functies en levendigheid langs de weg, aanwezigheid plinten.

▪

8

Duidelijke plek voor bus en tram.



9

10


2

AANPAK Inleiding

2.1

Selectie van wegen en steden

Intensiteiten < 15.000 à 20.000 mvt/etm

Met alle aanwezige bureaukennis van stedelijke invalswegen

2 x 1 rijbaan met middenberm

in Nederland zijn we gekomen tot een eerste selectie van invalswegen met een intensiteit tot 15.000 mvt/etm. Deze hebben we vervolgens teruggebracht tot 16 wegen aan de hand van onderstaande criteria.

Intensiteiten < 15.000 à 20.000 mvt/etm

Verkeersintensiteiten op de hoofdrichting.

1 x 2 rijbanen zonder middenberm

De selectie betreft wegen met een intensiteit tussen circa 10.000 mvt/etm en 15.000 mvt/etm. De ondergrens is niet hard. Sommige wegen hebben een lagere verkeersintensiteit, maar hebben wel degelijk de capaciteit om tot 15.000 mvt/etm af te wikkelen.

Intensiteiten > 20.000 mvt/etm

Wegen met een intensiteit tot 15.000 à 20.000 mvt/etm kunnen

2 x 2 rijbanen

volstaan met 2x1 rijbaan of met 1x2 rijbanen. Dit geldt dus ook voor het nieuwe Westplein. Wegen met een intensiteit tot 15.000 à 20.000 mvt/etm kunnen volstaan met 2x1

Aangezien we de selectie beperken tot wegen tot 15.000 mvt/

rijbaan of met 1x2 rijbanen. Boven de 20.000 mvt/etm zijn er 2x2 rijbanen nodig om

etm kiezen we in deze benchmark voor wegen met 2x1 rijbaan

het verkeer af te wikkelen.

met middenberm en voor wegen met 1 x 2 rijbanen zonder middenberm.


11

Oversteekbewegingen in de dwarsrichting

Ruimtelijke inpassing

In het geval van Westplein is er de behoefte om een sterke

Een stedelijke invalsweg is de entree van het stadscentrum. Een

aanhechting tussen de wijk Lombok en het centrum te maken. Een

bepaalde allure en uitstraling zijn daarom zeker van belang. Deze

prettige en veilige oversteekbaarheid voor voetgangers en de vele

uitstraling wordt bepaald door aangrenzende bebouwing, breedte

fietsers is dus een aandachtspunt.

van profiel, toegepaste materialen, kwaliteit van groen, en mate van levendigheid.

Functie van de weg in de stad Westplein wordt een stedelijke invalsweg in het centrum van de stad. Bij de vergelijking hebben we gekeken naar de mate van stedelijkheid, uitstraling en compactheid van de wegen.

Duurzaam Veilig We bekijken in hoeverre de wegen voldoen aan de basiskenmerken van Duurzaam Veilig. Onderdelen die niet aan de basiskenmerken voldoen, worden benoemd.

Aanwezigheid van openbaar vervoer Het Westplein krijgt een gemengde tram- en busbaan. Dit is dus

De wegen die we onderzoeken zijn gebiedsontsluitingswegen

een tram in verharding. Hiermee is zoveel mogelijk rekening

binnen de bebouwde kom (GOW-bibeko). Deze hebben als functie

gehouden bij de selectie van de wegen.

uitwisselen en stromen. De onderzochte wegen zijn stedelijke invalswegen, vaak in een centrumomgeving, en hebben een

Relatie met omgeving: aanwezigheid van plein

maximum snelheid van 50 km/h.

Er zijn plannen om het Lombokplein te ontwikkelen. In een aantal toekomstvarianten heeft de weg een relatie met dit nieuwe plein.

De linkerafbeelding laat de ideale inrichting zien van een

In hoeverre maakt de weg onderdeel uit van het plein? Is het

gebiedsontsluitingsweg binnen de bebouwde kom (50 km/h).

prettig en veilig oversteekbaar voor voetgangers en fietsers of

De rechter afbeelding is een minimale inrichting van een

vormt de weg een barrière?

gebiedsontsluitingsweg binnen de bebouwde kom (50 km/h). Hier kan voor gekozen worden bij te weinig beschikbare fysieke

Stedelijke functies langs de weg.

ruimte. Beide afbeeldingen zijn afkomstig uit ‘Basiskenmerken

De nieuwe invalsweg zal een stedelijke context krijgen bestaande

wegontwerp: categorisering en inrichting van wegen’, uitgegeven

uit een combinatie van winkels en wonen. Het is wenselijk om

door het CROW.

levendige plinten te creëren.

12


Gebiedsontsluitingsweg met ideale inrichting

Gebiedsontsluitingsweg met minimale inrichting

Deze weg heeft een middenberm. Deze berm geeft auto’s voldoende

Wanneer er niet voldoende fysieke ruimte beschikbaar is, kan gekozen

mogelijkheid af te slaan zonder het achterliggende verkeer te hinderen.

worden voor deze inrichting. De fietser heeft zijn eigen plek door

De fietsers hebben een vrijliggende fietsroute, zodat ze snel en veilig

middel van fietsstroken uitgevoerd in rood asfalt. De autorijbanen

van en naar de stad kunnen. De middenberm vormt een steunpunt voor

worden van elkaar gescheiden door middel van een doorgetrokken

zowel fietsers als voetgangers bij het oversteken. Zo hoeven ze zich

asstreep. De afslag naar erftoegansgwegen is gemarkeerd met blokken

telkens slechts te concentreren op verkeer uit één richting. Dit maakt het

en haaientanden.

oversteken een stuk veiliger. Ook kan een middenberm voor een groener beeld zorgen. Het afslaande autoverkeer richting een erftoegangsweg rijdt

Maatvoering

over het trottoir en fietspad. Hierdoor is de automobilist zich er bewust van

Rijbaan: 2,75 – 3,50 meter

dat hij een 30 km/h gebied binnenrijdt.

Parkeerplaatsen: 2,20 – 2,50 meter Fietsstrook: 1,50 - 2,00 meter

Maatvoering

Asstreep met 0,18 meter tussenruimte

Rijbaan: 2,75 – 4,50 meter Parkeerplaatsen, inclusief 0,70 meter uitstapstrook: 2,50 – 2,70 meter Fietspad: 2,00 - 2,50 meter


13

2.2 Locatiebezoek De 16 geselecteerde wegen hebben we bezocht en ter plaatse

Auto

geanalyseerd en gefotografeerd. We hebben hierbij gekeken naar

▪ ▪

onderstaande punten. Duurzaam Veilig

Fiets

▪

▪ ▪ ▪

Toetsing of de weg voldoet aan basiskenmerken Duurzaam Veilig.

Aantal rijbanen. Breedte rijbaan.

Fietspaden, fietsstroken of parallelwegen. Breedte. 1 of 2 richtingen.

Hoofdrichting

▪

Geleiding verkeer in hoofdrichting.

Breedte voetpaden.

Fysieke rijrichtingscheiding.

-

Lengtemarkering.

-

Bomen.

Openbaar vervoer

-

Verlichting.

-

Opgaande elementen.

▪ ▪ ▪ ▪ ▪

Oversteekbewegingen langzaam verkeer in de dwarsrichting.

Aanwezigheid van tram en/of bus. Ligging van tram/bus in infrastructuur. Gemengd of apart. Inpassing (groen, stenig). OV-haltes.

Oversteken op kruispunten en/of wegvakken. Vormgeving kruispunten.

Parkeren

Aansluitingen op rijbaan.

▪

Aanwezigheid, ligging en maatvoering van parkeren.

Functies

Groen

▪ ▪ ▪ ▪

▪ ▪

Stedelijke functies langs de weg. Functie van weg in de stad.

Bomen. Boomsoort, hoogte en onderlinge afstand. Gras/beplanting.

Hoogte van bebouwing/bouwlagen. Aanwezigheid plint.

Ruimte

▪ ▪ ▪

14

▪

-

Dwarsrichting

▪ ▪ ▪ ▪

Voetganger

Maat van profiel. Verhouding massa/ruimte. Bepaalde mate van ruimtelijke kwaliteit.


Materialen

▪ ▪ ▪

Verharding. Openbare verlichting. straatmeubilair.

2.3 Deskresearch

8 begrippen

Worldof ofFlows Flows World

WorldofofPlaces Places World

Net

Clusteren

de positie en het belang van de straat in het netwerk

activiteiten van sociale interactie en samenklontering van mensen

Stromen

Frontyard

domein van de ‘world of flows’ en vier uit de voor de periode 2008-2012.

fluïditeit van verkeersdeelnemers in de langsrichting van de straat

manifestatie van de relatie tussen gebouwen en de straat

Functional Ambiance

Kris-Kras

Zonering

bewegingen in de dwarsrichting van de straat

organisatie van functies en activiteiten in de straat

Verweven

Symboliek

tijdelijke samenkomst en menging van verkeersdeelnemers

de manifestatie van het specifieke karakter van de straat

Verkeersintensiteiten

Bij het verzamelen van de intensiteitgegevens hebben we

Met het begrippenkader van Functional Ambiance willen we de ‘world of flows’ en de ‘world of places’ op elkaar betrekken. De telgegevens stadsstraat is Luchtkwaliteit (NSL), van modelgegevens en van immers plek en pad tegelijkertijd, bestemming én van de betreffende gemeenten. Bij iedere weg hebben onze route. In het ontwerp van de stadstraat komen het maken vanmeest plekken én het organiseren van de specialisten gekeken waar we de actuele en betrouwbare stromen beide aan bod.

gebruik gemaakt van het Nationaal Samenwerkingsprogramma

gegevens vandaag kunnen halen.

We introduceren acht begrippen die niet afkomstig zijn uit het domein van één van de Ongevalgegevens disciplines maar die tussen de disciplines in staan. Ieder begrip representeert een aspect van Om een objectief beeld te krijgen van een weg is gekeken de stadsstraat dat kan worden vormgegeven en naar ongevalcijfers. Ondanks het feit dat ongevallen steeds dat van invloed is op het gedrag van mensen op straat. minder worden geregistreerd, geeft dit toch een goed beeld van

onveiligheid op wegen en kruispunten. Ongevalcijfers zijn bekeken Van deze acht begrippen komen er vier uit het

‘world of places’. Ieder begrip is even belangrijk, maar elke specifieke stadsstraat vraagt om een uitgekiende eigen balans.

We brengen de wegen in beeld in een Functional Ambiance spidergraph. Functional Ambiance is een, mede door Goudappel Coffeng ontwikkelde methode. Het is geschikt om de huidige situatie en de gewenste ambitie voor een weg in beeld te brengen. Het begrippenkader bestaat uit ‘the World of Flows’ en ‘the World of Places’, we kijken dus zowel door een verkeerskundige als door een ruimtelijke bril naar het gebied. Het sterke van deze methodiek is dat de 8 begrippen ‘disciplineneutraal’ zijn en dus voor iedereen te begrijpen. Het zorgt er voor dat burgers, politiek, stakeholders en experts dezelfde taal spreken.

Functional Ambiance


15

cht lijnen in de FA-spidergraph hebben een De FA-spidergraph kan op twee manieren ingevuld en in de FA-spidergraph hebben een De FA-spidergraph kan op twee manieren ingevuld ing waardoor het mogelijk is elk van de begripworden. In de eerste plaats kan de spidergraph ardoor het mogelijk is elk van de begripworden. In de eerste plaats kan de spidergraph symbolen) te waarderen en als ‘score’ in te gebruikt worden om de bestaande situatie te waarlen) te waarderen en als ‘score’ in te gebruikt worden om de bestaande situatie te waarn (veel-weinig / hoog-laag / belangrijk-onbederen. Hoe scoort de straat zoals die nu is op de -weinig / hoog-laag / belangrijk-onbederen. Hoe scoort deofstraat zoals die nu is op de De spidergraph is opgebouwd uit de volgende acht begrippen: World Places rijk). Door de scores op de begrippen onderling acht begrippen? Maar dezelfde FA-spidergraph kan ▪ Clusteren: activiteiten van sociale interactie enkan samenklontering or de scores op de begrippen onderling acht begrippen? Maar dezelfde FA-spidergraph rbinden ontstaat inof de ook gebruiktvan worden mensen. voor het waarderen van de World Flowsspidergraph een unieke n ontstaat in de▪ spidergraph een unieke ook gebruikt worden voor het waarderen van de ▪ Frontyard: manifestatie van de relatie tussen gebouwen en de Net: de positie en het belang van de straat in het netwerk. ur die ingekleurd kan worden. De figuur maakt gewenste nieuwe situatie, de ambitie. Wat willen we ▪ Stromen: Fluïditeit van verkeersdeelnemers in de langsrichting van straat. gekleurd kan worden. De figuur maakt gewenste nieuwe situatie, de ambitie. Wat willen we ewaardeerde onderlinge veranderen? Op welke begrippen moet hetin ontwerp ▪ Zonering: organisatie functies en de straat. de straat. ‘balans’ tussen de eerde onderlinge ‘balans’ tussen de veranderen? Op welke begrippenvanmoet hetactiviteiten ontwerp Symboliek: De de manifestatie van het specifieke karakter die van de ▪ zichtbaar. Kris-Kras: bewegingen in de dwarsrichting van de straat. dan beter▪ ‘scoren’? ippen eenvoudig spidergraph verbeeldt envoudig zichtbaar. dan beter ‘scoren’? De spidergraph verbeeldt die ▪ Verweven: tijdelijke samenkomst en menging van straat. ambitie. verkeersdeelnemers. ambitie. Deze methodiek zou in een later stadium ook kunnen worden toegepast bij het bepalen van het ambitieniveau van het nieuwe Westplein.

n me

we

ver

we

ven

ver

n

me

stro

we

ver

ven

ven

net

-kra

s

-kra

kris

kris s

g

clu

liek bo

liek bo sym

sym

ard

nty

ste

rin

fro

g

ard

nty

fro

clu

ste

rin

g

clu

ard

nty

ste

rin

fro

g

liek

bo

rin

bo

sym

ste

ard

nty

fro


clu

sym

g

erin

g

erin

zon

g

erin

g

erin

zon

zon

Analyse: De straat zoals die is wordt in Analyse: De straat zoals die is wordt in één spidergraph gewaardeerd Analyse: De straat zoals die is wordt in één spidergraph gewaardeerd op alle op alle berippen van Functional Ambiance. één spidergraph gewaardeerd op alle begrippen van Functional Ambiance begrippen van Functional Ambiance

16

zon

liek

s

-kra

s

-kra

kris

kris

net

ven

we

stro

net

stro

ver

net

n

me

stro

n me

Ambitie: Na de analyse (grijs) worden Ambitie: Na analyse (grijs) worden de worden ambities voor de weg Ambitie: Nadede analyse (grijs) de ambities voor de stadstraat gescoord gescoord in dezelfde spidergraph (geel). de ambities voor de stadstraat gescoord in dezelfde spidergraph(geel). in dezelfde spidergraph(geel).

2.4 Met de steden in gesprek Naast onze kwantitatieve en kwalitatieve analyse van de 16 invalswegen is het uiteraard ook erg interessant om te horen wat de gemeenten er zelf van vinden. Wat ervaart de gemeente als sterke en zwakke punten van de weg? Wat zouden ze nu anders doen? Deze leerpunten kunnen zeer waardevol zijn voor het ontwerpproces van het Westplein. Om deze informatie te verkrijgen hebben we gesprekken gehad met onze contacten binnen de gemeenten Breda, Utrecht, Amsterdam, Den Haag, Nijmegen, Rotterdam, Deventer, Eindhoven en Maastricht.

‘‘If you plan for cars and traffic, you get cars and traffic. If you plan for people and places, you get people and places’’ William H. Whyte The social life of small urban spaces (1980)


17

18


3

BENCHMARK Inleiding

Willemstraat

Eindhoven

Boschdijk

23 meter

Eindhoven pag 98

pag 92

Aalsterweg

Eindhoven

Marialaan

23,5 meter

Nijmegen

Deventer

Prinsegracht

24 meter

Den Haag

Breda

29 meter

Mathenesserlaan Rotterdam

Nijmegen

Vleutenseweg

30 meter

Utrecht

Amsterdam

31 meter

Avenue Ceramique

Utrecht

32 meter

Nijmegen

42 meter

IJburglaan Amsterdam

43 meter

pag 68

pag 50

Sint Annastraat

Maastricht pag 62

pag 74

Croeselaan

41 meter

pag 38

pag 32

Overtoom

38 meter

pag 80

pag 110

Groesbeekseweg

36 meter

pag 86

pag 56

Sophiastraat

35 meter

pag 20

pag 104

Brinkgreverweg

33,5meter

33,5 meter

pag 26

Heidelberglaan Utrecht

45 meter

pag 44

De 16 wegen op volgorde van profielbreedte bekeken van gevel tot gevel. Deze breedte is zeer bepalend voor het stedelijke karakter en het functioneren van een weg. Benchmark stedelijke invalswegen

19

MARIALAAN Nijmegen GEBRUIK

INRICHTING

ONGEVALGEGEVENS 2008-2012

Verkeersintensiteit:

12.000 mvt/etmaal

Groen:

gras en bomen

Aantal ongevallen:

12

Auto:

2 x 1 rijbaan met middenberm

Boomsoort:

zuileik

Aantal gewonden:

0

Openbaar vervoer:

bus op rijbaan

Verlichting:

middenberm

Aantal verkeersdoden:

0

Fiets:

op parallelweg

Breedte:

35 meter

Langzaam verkeer betrokken:

4

Parkeren:

langs parallelweg

Functies omgeving:

wonen

20


N325

Be

rg e

Keizer Karelplein

als

ew eg

Sint Anna straat

A73

Ha te r

ts

ew eg

g we kse

ee

esb

Gro

eg ew afs Gra

nD


21

22 Benchmark stedelijke invalswegen 1,80 3,70 2,50

voortuin

3,25

voetpad

0,30

parkeren

2,00

parallelweg

3,25

berm en bushalte

1,80

rijbaan

1,50

berm

3,70

rijbaan

0,30

berm en bushalte

1,60

parkeren

parallelweg

parkeren

voetpad 2,50 0,30 3,50 3,00

Toelichting De Marialaan (12.000 mvt/etm) is een invalsweg door een woongebied in het noorden van de stad. De weg eindigt aan de achterkant van het station. De weg heeft gescheiden rijbanen met een groene middenberm en groene tussenbermen met bomen. Er zijn bijna geen voorzieningen langs de weg, anders dan een enkele horecavoorziening. De weg heeft daardoor een groen en rustig karakter. De rijbanen zijn 3,25 meter breed met een middenberm van 2 meter. Hierdoor is er niet het gevoel dat er door een drukke verkeerstraat gereden wordt. Sterke punten aan de Marialaan zijn de groene middenberm en tussenbermen, de levendigheid langs de weg door enkele horecavoorzieningen, de parallelweg zodat fietsverkeer van het autoverkeer op de hoofdrijbaan wordt gescheiden en de inpassing van bushaltes in de tussenberm. Punten die beter kunnen zijn de opstelruimtes voor fietsen in de middenberm en de breedte van de parkeervakken in de parallelweg.

Op de Marialaan zijn in de periode 2008-2012 twaalf ongevallen geregistreerd waarbij vier keer langzaam verkeer was betrokken. Dit zijn relatief weinig ongevallen in deze periode. Door gescheiden verkeersstromen ontmoeten de verschillende modaliteiten elkaar weinig. Dit is goed voor de verkeersveiligheid. De straat voldoet grotendeels aan de richtlijnen van Duurzaam Veilig. Idealiter worden alle verkeersstromen gescheiden, dus met een apart fietspad. De parkeervakken zijn te smal waardoor auto’s niet helemaal van de rijbaan af zijn. Voor auto’s op de hoofdrijbaan is de vergevingsgezindheid laag, door hoog opstaande randjes en korte maken deel uit van het domein de bij “world afstand tot lantaarnpalen is de kans opvan schade een foutje redelijk hoog. of flows” terwijl de begrippen aan de onderzijde

onderkant meer in het teken staan van de “world of places”

n

me

“De gemeente Nijmegen is zeer tevreden met deze straat. Het aantal directe aantakkingen op deze weg is verlaagd. Deze zijn op de parallelwegen aangesloten. Dit verhoogt de verkeersveiligheid. Het LARGAS (Langzaam Rijden Gaat Sneller) principe is hier van toepassing.’’

stro

ver

figuur die ingekle de gewaardeerde begrippen eenvo

we

ven

s

-kra

net

kris

sym

erin g

bo

zon

liek

Guus Cornelissen, verkeerskundig adviseur gemeente Nijmegen

clu

ste

rin

g

ard

nty

fro

Waardering van de weg aan de hand van Functional Ambiance

Functional Ambiance


23

Oversteekplaats voor fietsers

Voetgangersoversteek bij horeca

24


bus op rijbaan

Bushalte als onderdeel van berm


Levendigheid langs weg

Parallelweg met parkeren aan beide zijden. Relatief smalle parkeervakken

Groene inpassing van de weg

Krappe opstelruimte voor fietser


25

SINT ANNASTRAAT Nijmegen GEBRUIK

INRICHTING



15.000 mvt/etmaal

Groen:

bomen

Aantal ongevallen:

37

Auto:

1 x 2 rijbanen zonder

Boomsoort:

linde

Aantal gewonden:

7

middenberm

Verlichting:

tussen weg en parallelweg


0

Openbaar vervoer:

n.v.t.

Breedte:

33,5 meter


9

Fiets:

op parallelweg

Parkeren:

langs parallelweg

Functies omgeving:

wonen en bedrijven

26


N325

Keizer Karelplein

rg e

nD

ee esb Gro

eg ew afs Gra

Be

als

ew eg

Ha te r

ts ew eg

g we kse

A73


27

28 Benchmark stedelijke invalswegen 1,50 3,50

voortuin

3,50

voetpad

3,50

parallelweg

1,50

parkeren

3,50

rijbaan

1,25

parkeren

parallelweg

voetpad

voortuin 6,00 1,25 6,00

Toelichting

De straat voldoet grotendeels aan de richtlijnen van Duurzaam Veilig. Idealiter worden alle verkeersstromen gescheiden, dus met een apart fietspad. De parkeervakken zijn te smal waardoor auto’s niet helemaal rijbaan zijn. Voor auto’s hoofdrijbaan is de maken van deeldeuit van af het domein vanopdede“world vergevingsgezindheid laag, door hoog opstaande randjes en korte of flows” terwijl de begrippen aan de onderzijde afstand tot lantaarnpalen is de kans op schade bij een foutje redelijk onderkant meer in het teken staan van de “world of hoog.

places”

“Deze weg vormt een overgang van een gebiedsontsluitingsweg naar een erftoegangsweg en is daarom smaller. Hierdoor is de doorstroming wat minder goed en zijn er relatief meer aanrijdingen.’’

n

me

stro

ver

we

ven

sym

erin g

bo

zon

liek

s

-kra

net

kris

rin

g

ard

nty

fro


figuur die ingekle de gewaardeerde begrippen eenvou

ste

Sterke punten aan de Sint Annastraat zijn de groene aankleding en de parallelwegen, zodat fietsers en parkerende auto’s gescheiden zijn van het doorgaand verkeer. Een ander sterk punt zijn de zijwegen met uitritconstructie, die de verkeersveiligheid ten goede komen. Punten die beter kunnen zijn de inpassing van bomen en de breedte van de parkeervakken.

Op de Sint Annastraat zijn in de periode 2008-2012 37 ongevallen geregistreerd tussen de spoorlijn en het Keizer Karelplein. Hierbij zijn 7 gewonden gevallen en was 9 keer langzaam verkeer betrokken. Dit geeft aan dat de oversteekbaarheid op kruispunten, waar de verschillende verkeersstromen samen komen, de gevaarlijkste punten zijn.

clu

De Sint Annastraat (15.000 mvt/etm) is een invalsweg vanuit het zuiden. Het verbindt de universiteit van Nijmegen met het centrum en eindigt op het Keizer Karelplein en geldt als één van de belangrijkste verkeersaders van Nijmegen. De Sint Annastraat is een stenige weg langs veel monumentale woningen, hetgeen een statig beeld geeft aan de straat. De rijloper is 7 meter breed (2 x 3,5 meter) met aan weerszijden een parallelweg die ook door fietsers wordt gebruikt. De bomenrij aan weerszijden tussen de weg en de parallelweg, in combinatie met de voortuinen zorgt voor een groen en natuurlijk karakter.


Functional Ambiance


29

Statige panden langs Sint Annastraat

Parallelwegen aan beide zijden

Voorsorteervak voor fietsers

30


Fietsoversteek

Aantal fietsoverstreken geregeld met verkeerslichten

Boomspiegels vaak te klein

Parkeren deels in molgoot

Aantal kruispunten geregeld met verkeerslichten

Duidelijke plek voor de fietser

Zijweg met uitritconstructie


31

GROESBEEKSEWEG Nijmegen GEBRUIK

INRICHTING



12.000 mvt/etmaal

Groen:

bomen

Aantal ongevallen:

17

Auto:

1 x2 rijbanen zonder

Boomsoort:

Witte paardenkastanje

Aantal gewonden:

3

middenberm

Verlichting:

tussen weg en voetpad


0

Openbaar vervoer:

bus op rijbaan

Breedte:

30 meter


4

Fiets:

op fietsstrook

Parkeren:

aanliggend

Functies omgeving:

wonen en bedrijven

32


N325

Keizer Karelplein

rg e

nD

als

ew eg

Sint Anna straat

A73

Ha te r

ts

ew eg

eg ew afs Gra

Be


33


voortuin

3,50

voetpad

3,50

parkeren

2,00

fietsstrook

rijbaan

1,75

fietsstrook

2,30

parkeren

voetpad

voortuin 5,00 2,30 5,00

Toelichting

Sterke punten aan de Groesbeekseweg zijn de groene aankleding, de steunpunten voor de voetgangersoversteken, de groene allure van de weg en, ondanks een vrijliggend fietspad de voorkeur geniet, de brede fietsstroken. De bushalte gaat daarbij niet ten koste van de fietsstrook. Een verbeterpunt zou zijn een vrijliggend fietspad te creëren in plaats van fietsstroken. Daarnaast is de oversteekbaarheid van de weg niet goed door de breedte van de weg. De parkeervakken zijn net iets te smal.

De straat voldoet redelijk aan de richtlijnen van Duurzaam Veilig. Idealiter worden alle verkeersstromen gescheiden, dus met een apart fietspad. De parkeervakken zijn te smal waardoor auto’s niet helemaal van de rijbaan af zijn. Voor auto’s op de hoofdrijbaan is de maken deel uit van goed, het domein van de “world vergevingsgezindheid er zijn uitwijkmogelijkheden. Gezien defiguur die ingekleurd functie van terwijl invalsweg een basisschool langs de weg niet ideaal. de gewaardeerde ond of flows” deisbegrippen aan de onderzijde begrippen eenvoudig onderkant meer in het teken staan van de “world of

places”

n

me

stro

ver

we

ven

kris

“Dit noemen we een luxeprobleem. De weg is te breed en daardoor te veel ingericht als autogebied. In de toekomst zou dit de hoofdverbinding richting het oosten kunnen worden. Nabij het centrum is de Groesbeekseweg te krap, hier is qua inpassing meer ruimte gewenst.”

Op de Groesbeeksweg zijn in de periode 2008-2012 tussen de Heyendaalseweg en het Keizer Karelplein 17 ongevallen geregistreerd waarbij 3 gewonden zijn gevallen. Vier keer was langzaam verkeer betrokken bij de ongevallen. Gezien de functie en inrichting van de weg valt het aantal ongevallen mee, al zou de verkeersveiligheid wel sterk verbeteren als verschillende verkeersstromen gescheiden zouden zijn.

s

-kra

net

De Groesbeekseweg (12.000 mvt/etm) is een invalsweg vanuit het zuidoosten. De weg loopt langs de Heilige Landstichting naar het centrum van Nijmegen en eindigt op het Keizer Karelplein. De weg geldt als één van de belangrijkste verkeersaders van Nijmegen. De rijloper is in totaal 11 meter breed (fietsstroken van 2 meter aan weerzijde van de weg), waardoor de weg ondanks de bomen en de monumentale panden voelt als een verkeersgebied. Wel zorgt de bomenrij aan weerszijden, in combinatie met de voortuinen voor een groen en zachte uitstraling.

zon e

liek bo


sym

ring

A éé

b

clu

ste

rin

g

ard

nty

fro


Functional Ambiance


35

Bushaltes tussen weg en fietsstrook

Extra aandacht voor oversteken bij basisschool

36


Weg met groene allure

Mensen maken niet altijd gebruik van steunpunt


Oversteek met klein steunpunt

Lastige oversteeknbaarheid zonder steunpunt

Door grote boom minder ruimte voor voetpad


37

VLEUTENSEWEG Utrecht GEBRUIK

INRICHTING



13.000 mvt/etmaal

Groen:

gras en bomen

Aantal ongevallen:

170

Auto:

2 x 1 rijbaan met

Boomsoort:

linde

Aantal gewonden:

26

middenberm

Verlichting:

tusssen weg en parallelweg


0

Openbaar vervoer:

bus op busbaan

Breedte:

41 meter


9

Fiets:

op parallelweg en fietspad

Parkeren:

aanliggend en langs parallelweg

38


n ixl aa ar n

M

Am ste rd am se str aa tw eg

Kard

inaal

de Jo

ngwe

g

ijne

har

Cat

A28 gel sin

A2

ew eg ini Wa ter l

n

laa

dn ay

hH

ep Jos

A27


39

40 Benchmark stedelijke invalswegen 2,00

voetpad

2,95

fietspad

3,80

parkeren

4,50

rijbaan

3,80

busbaan

2,95

berm

2,50

busbaan

2,70

rijbaan

2,90

berm

2,00

fietspad

parallelweg

parkeren

voetpad 3,40 2,80 3,30

Toelichting

Goed aan de weg zijn de gescheiden verkeersstromen (bus, auto, fiets), zelfs op de parallelweg. De groene middenberm en tussenbermen zorgen daarnaast voor een natuurlijk aanzicht. Enkele winkels en horeca gelegenheden gebruiken (een deel van) de stoep, dit verhoogt het gevoel van levendigheid. De oversteekbaarheid van de weg is niet zo goed aangezien alleen bij kruispunten doorsteken

Op de Vleutenseweg zijn in de periode 2008-2012 170 ongevallen geregistreerd waarbij 26 gewonden zijn gevallen. In 15 gevallen was langzaam verkeer betrokken bij de ongevallen.

figuur die ingekl de gewaardeerd begrippen eenvo

maken deel uit vanaan het “worldVeilig. De straat voldoet goed dedomein richtlijnenvan van de Duurzaam Voor auto’s opterwijl de hoofdrijbaan is de vergevingsgezindheid goed of flows” de begrippen aan de onderzijde vanwege de aanliggende busbaan. De weg is monofunctioneel en de onderkant meer in het teken staan van de “world of herkenbaarheid is goed. De parkeervakken zijn voldoende breed. Alle places” verkeersstromen zijn gescheiden, zelfs op de parallelweg.

n

me

stro

ver

we

ven

kris g

erin

b sym

zon

ste

rin

g

ard

nty

fro

Zanne Schors, landschapsarchitect gemeente Utrecht

clu

We krijgen veel verzoeken voor vergroenen van de weg, blijkbaar hebben bewoners wel behoefte aan wat meer eigenheid en fleurigheid hier (en vanwege alle opgeknipte bermstrookjes tussen weg en busbaan zou dat wel weer erg lastig om te beheren zijn).’’

olie

k

s

-kra

’’Dit is een brede stadsstraat. Er lag ooit een waterweg in. Daarom is de verhouding gevel-straat heel anders, veel minder compact. Door de busbaan in het midden vormt het een barrière. Gelukkig zijn er wel enkele goede gelijkvloerse oversteken, waardoor het enigszins aansluit bij het verdere weefsel van de stad. Verder is de straat helemaal opgeknipt in veel te veel aparte stroken: bus, fiets, weg, parallelweg, berm, nog een berm enz. Aan de bomen zie je dat het niet goed is zo, die staan te kwijnen in te smalle strookjes. Terwijl de enorme ruimte toch vraagt om echt goede forse bomen. Voor het faciliteren van een levendige plint zou ook de stoep (m.n. aan de zonzijde) meer ruimte moeten krijgen. Zelfs voor de automobilist is het zoeken tussen al die verschillende stroken.

in de middenberm zijn, en op enkele fietsoversteekpunten. Fietsers rijden op de parallelweg op een verhoging wat onveilig kan zijn bij drukte op het fietspad. Bushaltes gaan ten koste van de middenberm, wat op deze punten de weg een stenig karakter geeft. De weg heeft een totale breedte van 41 meter. Door deze grote maat, voelt het minder aan als een stedelijke invalsweg. Hekwerkjes in de middenberm moeten ‘voorkomen’ dat voetgangers hier oversteken. Aangezien ze vrij laag zijn, kan men zich afvragen hoe functioneel dit is.

net

De Vleutenseweg (13.000 mvt/etm) is een gebiedsontsluitingsweg in het westen van het centrum van Utrecht. De weg loopt binnen stedelijk gebied van de Spinozaweg tot het Westplein. De rijbanen zijn 5,75 meter breed (busbaan van 3,80 meter en een rijstrook van 2,95 meter) met een groene middenberm van 4,5 meter breed. Aan de noordzijde zijn er langsparkeervakken, aan de zuidzijde is een parallelweg met parkeervakken en een vrijliggend en verhoogd fietspad. Langs de weg zitten voornamelijk woningen. In de plinten zitten verspreid over de weg enkele winkels en andere publieke voorzieningen. Aan de horizon is de Dom te zien, de weg loopt dus richting het centrum. Zijstraten zijn aangesloten met inritconstructies.


Functional Ambiance Benchmark stedelijke invalswegen

41

Oversteekplaats bij bushaltes

Zicht op de Dom

Zijstraat met uitritconstructie

Berm met hekwerkje tussen busbanen

Kruispunt met verkeerslichten

42


Verhoogd fietspad naast parallelweg

Oversteken

Bij bushaltes geen middenberm


43

HEIDELBERGLAAN Utrecht GEBRUIK

INRICHTING



Niet van toepassing. Alleen toegankelijk

Groen:

gras en bomen

Aantal ongevallen:

1

voor bussen en taxi’s. Weg heeft echter

Boomsoort:

plataan en taxus

Aantal gewonden:

1

wel voldoende capaciteit.

Verlichting:

tusssen busbanen


0

Openbaar vervoer:

bus op busbaan

Breedte:

circa 45 meter


0

Fiets:

op fietspad

Functies omgeving:

Universiteit en horeca

44


an xla ni ar

M


Kard

inaal

de Jo

ngwe

g

el

ing

nes

ij har

Cat

A28

Jos

iew eg Wa ter lin

n

laa

dn ay

hH

ep

A27


45

46 Benchmark stedelijke invalswegen circa 6,00 circa 5,00

pleinverharding

3,00

gazonelementen

3,00

pleinverharding

circa 6,00

busbaan

circa 3,00

busbaan

5,00

pleinverharding

circa 3,00

gazonelementen

fietspad

gazonelementen

pleinverharding circa 7,00 circa 3,00

Toelichting De Heidelberglaan is een weg in het zuidoosten van Utrecht, op de campus van De Uithof. De weg loopt van de Genevelaan tot aan de Hoofddijk, om het UMC heen. De Heidelberglaan is een busbaan waar taxi’s ook gebruik van mogen maken. Het wegprofiel bestaat uit een rijbaan met 2x1 rijstroken, gescheiden door een klein randje. De weg zou wat betreft weginrichting echter ook prima tot circa 15.000 mvt/ etm moeten kunnen afwikkelen. Tussen het vrijliggende 1x2 fietspad en de rijbaan ligt een stoep van circa 9 meter. Bussen halteren langs de rijbaan. Zijstraten zijn met voorrangsconstructies aangesloten op de Heidelberglaan. Door grasperken verhoogd aan te leggen worden voetgangers op een natuurlijke manier gestuurd naar oversteeklocaties. Hier lopen de pleinen als het ware over de weg heen. Deze grasperken liggen zowel tussen de rijbaan en het fietspad als aan de buitenzijden. Aan weerzijden van de weg zijn universiteitsgebouwen. Aan de noordkant van de weg staan een aantal bomen. Door de grote grasperken en bomen, in combinatie met kleurrijke gebouwen en levendigheid van studenten doet de straat prettig en leefbaar aan. Andere sterke punten aan de weg zijn de gescheiden verkeersstromen en het weren van autoverkeer.

De weg heeft een breed profiel van 45 meter. Dit is voor een stedelijke invalsweg zoals Westplein wellicht wat aan de brede kant. Door de verhouding tussen de breedte van het profiel en de hoogte van de aanliggende massa, zal het waarschijnlijk niet voldoende aanvoelen als een stedelijke invalsweg in een centrumomgeving. Tijdens collegedagen is het heel druk met fietsers en OV reizigers, waardoor verkeersonveilige situaties kunnen ontstaan als deze stromen gemengd worden. Doordat deze gescheiden zijn, wordt dit voorkomen. Op de Heidelberglaan is in de periode 2008-2012 1 ongeval geregistreerd waarbij 1 gewonde is gevallen. Dit ongeval vond plaats tussen een fietser en een bus, waarbij rood licht werd genegeerd. De straat voldoet goed aan de richtlijnen van Duurzaam Veilig. De functionaliteit, homogeniteit, herkenbaarheid, vergevingsgezindheid en statusonderkenning zijn goed.

maken deel uit van het domein van de “world of flows” terwijl de begrippen aan de onderzijde onderkant meer in het teken staan van de “world of “Functioneert prima. De busbaan stroomt goed” places”

figuur die ingekleu de gewaardeerde o begrippen eenvoud

Dirk-Jan Hoekstra, verkeerskundige gemeente Utrecht

n

me

stro

ver

we

ven

b sym

g

erin

clu

ste

rin

g

ard

nty

fro


zon

k olie

s

-kra

net

kris

’’Eendimensionale straat in een eendimensionaal gebied. Voor de hele Uithof geldt dat er eigenlijk nauwelijks een stedelijk weefsel is. Alle wegen en alle gebouwen staan op zichzelf, er is weinig uitwisseling. Bezoekers komen er gaan naar hun bestemming, blijven daar de hele dag, en gaan weer naar huis. Doordat de Heidelberglaan alleen voor bussen is, weten andere voertuigen niet hoe ze de gebouwen moeten bereiken. Die gaan daarom vaak noodgedwongen over de fietspaden (koeriers, leveranciers enz.). Omdat er niet veel alternatieve verblijfsplekken zijn binnen snel bereik (in een korte pauze), zie je wel eens studenten hier zitten op diverse plekken aan de straat. Maar het is er snel winderig. Kortom, dit is niet het type straat dat je gebruikt om een (levendig) stukje stad te maken.’’


Functional Ambiance


47

vrijliggend fietspad in twee richtingen

Door gazonelementen een groene uitstraling

Doorlopende pleinverharding. Gazonelementen ‘geleiden’ voetgangers bij oversteken.

48


Inpandige fietsenstalling langs fietspad

oversteekplaats

Brede bermen

Geregelde oversteekplaats

bushaltes


49

CROESELAAN Utrecht GEBRUIK

INRICHTING



12.000 mvt/etmaal

Groen:

gras en bomen

Aantal ongevallen:

61

Auto:

2 x 1 rijbaan met

Boomsoort:

linde

Aantal gewonden:

17

middenberm

Verlichting:

tusssen weg en fietspad


0

Openbaar vervoer:

bus op rijbaan

Breedte:

32 meter


18

Fiets:

op vrijliggend fietspad

Parkeren:

aanliggend langs weg

Functies omgeving:

wonen en winkels

50


an xla ni ar

M


Kard

inaal

de Jo

ngwe

g

ijne

har

Cat

A28

gel

sin

A2

ini Wa ter l

n

laa

n yd Ha

ew eg

ph

e Jos

A27


51


voortuin

1,90

voetpad

3,45

fietspad

4,30

parkeren

1,20

rijbaan

4,30

middenbern

3,45

onverhard wandelpad

1,90

middenbern

rijbaan

2,20

parkeren

fietspad

voetpad 3,10 4,00

Toelichting

Grote kracht van de weg is de brede middenberm die als een wijkparkje functioneert. De wandelroute centraal in deze middenberm wordt veel gebruikt door mensen om even te wandelen of hun hond uit te laten. De bomen zorgen in combinatie met de fraaie architectuur voor een prettig straatbeeld. Er is voldoende ruimte voor fietser en voetganger. De oversteekbaarheid van de weg is goed aangezien maar één rijbaan tegelijk overgestoken hoeft te worden.

’’Dit is een typische stadsstraat in een vooroorlogse woonwijk met een vrij smal profiel voor de verkeersafwikkeling, maar wel veel ruimtelijke kwaliteit. De ruimtelijke kwaliteit zit hem in de sterke structuur van de middenberm met bomen. Daarnaast in de kruisingen, die zijn namelijk gewoon gelijkvloers en zonder opstelvakken om links- dan wel rechtsaf te slaan. Hierdoor is de laan continu in zijn ruimtelijke structuur. Een andere kwaliteit is de ruimte aan de gevel van stoep en fietspad samen, hoewel die nog wel iets breder zou kunnen.

De straat voldoet redelijk goed aan de richtlijnen van Duurzaam Veilig. Voor auto’s op de hoofdrijbaan is de vergevingsgezindheid redelijk, er zijn beperkt uitwijkmogelijkheden vanwege langsparkerende auto’s. Er is aparte infrastructuur voor de fiets. De parkeerplaatsen zijn met een breedte van 1,90 meter wat aan de smalle kant.

“De weg is erg rustig geworden na de knip bij de Jaarbeurs. Dit heeft als negatief bijeffect dat er te hard wordt gereden nu. Daarnaast maakt zwaar verkeer nu gebruik van de weg waar ze eigenlijk om moeten rijden. Het grootste gevaar ontstaat bij oversteken, hoge snelheid en slecht zicht maken deelgevaarlijke uit van het domein leveren situaties op.” van de “world of flows” terwijl de begrippen aan de onderzijde onderkant meer in het teken staan van de “world of places” Martijn Dijkhof, Verkeerskundige

figuur die ingekleu de gewaardeerde begrippen eenvou

gemeente Utrecht

n

me

stro

ver

we

ven

kris s

-kra

Door de compactheid en de bomen is het een straat die geen barrière is, maar deel van de woonbuurt en de stad.’’

Op de Croeselaan zijn in de periode 2008-2012 61 ongevallen geregistreerd waarbij 17 gewonden zijn gevallen. In 18 gevallen was langzaam verkeer betrokken bij de ongevallen.

net

De Croeselaan (12.000 mvt/etm) is een gebiedsontsluitingsweg in het westen van het centrum van Utrecht. De weg loopt binnen stedelijk gebied van de Vondellaan tot het Westplein. De rijbanen zijn 3,45 meter breed met een zeer brede en groene middenberm van 9,80 meter breed. De bus rijdt en halteert op de rijbaan. Parkeren van auto’s vindt plaats langs de rijbaan. De fietspaden zijn vrijliggend aan beide zijden. Langs de weg zitten voornamelijk woningen. In de plinten zitten verspreid over de weg enkele winkels en andere publieke voorzieningen.

g

erin

b sym

zon

k olie


clu

ste

rin

g

ard

nty

fro


Functional Ambiance


53

Extra attentie doorsteek door middel van grote keien

Brede middenberm fungeert als wijkpark

Fietsoversteek

54


Extra attentie wegversmalling en oversteek

Bus halteert op rijbaan

Voetgangersoversteek

Ruimte voor fietsparkeren

Flexibele ‘busdrempel’

Gras deels overrijdbaar door middel van grasbetonstenen

Aansluiting van zijstraat

Extra markering bij zebra oversteek

Vrijliggende fietspaden en parkeren langs rijbaan


55

BRINKGREVERWEG Deventer GEBRUIK

INRICHTING



10.000 mvt/etmaal

Groen:

bomen

Aantal ongevallen:

53

Auto:

2 x 1 rijbaan middenberm

Boomsoort:

robinia

Aantal gewonden:

5

Openbaar vervoer:

bus op rijbaan

Verlichting:



0

Fiets:


Breedte:

24 meter tot aan hek plein


10

Parkeren:

aanliggend langs weg

Functies omgeving:

wonen, winkels en plein

56


y nt na

Du an

la

e

nr

We ll

aat str

nd

o eH

g

Ho

He

Ce int uu rba an

Snipperling

sdijk

N344


57

58 Benchmark stedelijke invalswegen 3,25 1,90 1,10

plein

fietspad

2,10

verharde berm

3,25

parkeervakken

rijbaan

1,10

verharde middenberm

rijbaan

2,10

verharde berm

3,30

fietspad

plein

plein 2,10 3,50

Toelichting De Brinkgreverweg (10.000 mvt/etm) is een erftoegangsweg in het oosten van Deventer. De weg loopt vanaf het spoor tot aan de Henri Dunantlaan (N337). De Brinkgreverweg heeft 2 rijbanen met daar tussenin een middenberm van 1,90 meter. Aan weerszijden van de rijbanen ligt een vrijliggend fietspad. Het geheel is verder bestraat met gebakken klinkers. Bussen rijden en halteren op de rijbaan. Zijstraten zijn met inritconstructies aangesloten op de Brinkgreverweg. De klinkerverharding van de Beestenmarkt loopt door in de weginrichting van deze weg. Achterliggende doel hiervan is om de weg onderdeel uit te laten maken van het geheel. Er is echter tussen de Beestenmarkt en de weg een hek geplaatst. Dit staat eigenlijk haaks op deze gedachte.

Goed aan de weg zijn de gescheiden verkeersstromen. Fietsers en automobilisten zijn gescheiden op het wegvak tussen het spoor en de beestenmarkt, evenals autoverkeer in tegengestelde richting. De oversteekbaarheid van de weg is goed. Wat minder goed is de kwaliteit van de inrichting. De weg doet wat stenig aan. De Beestenmarkt is niet meer aangesloten op de Brinkgreverweg, doordat er een hek tussen is geplaatst, dit maakt het ook afstandelijker.

figuur die ingek de gewaardeerd begrippen eenvo

maken deel uit vanzijn hetindomein de “world Op de Brinkgeverweg de periodevan 2008-2012 53 ongevallen waarbij gewonden zijnaan gevallen. In 10 gevallen was ofgeregistreerd flows” terwijl de5 begrippen de onderzijde langzaam verkeer betrokken bij de ongevallen. onderkant meer in het teken staan van de “world of places” De straat voldoet goed aan de richtlijnen van Duurzaam Veilig. De functionaliteit, homogeniteit, herkenbaarheid, en statusonderkenning zijn goed, de vergevingsgezindheid kan beter door de smalle rijstroken.

ver

we

ven

net sym

erin g

bo

zon

liek

s

-kra

clu

ste

rin

g

ard

nty

fro

Tom Draisma, verkeerskundige gemeente Deventer

n

me

stro

kris

“Deze weg is een typische, historische radiaal die van oudsher de binnenstad van Deventer verbindt met het Sallandse achterland ten noorden van de stad.” Deze functie van ontsluitingsweg heeft hij nog steeds. Met de herstructurering van de aanliggende Beestenmarkt enkele jaren geleden, is gekozen voor een wegprofiel met aparte fietspaden. De bus halteert op de rijbaan, hetgeen geen (doorstromings)knelpunten geeft en voor de bus in ieder geval een prima oplossing is. Ook de fysiek gescheiden rijbanen werken naar behoren, omdat hierdoor inhalen wordt voorkomen en bijvoorbeeld oversteken in etappes mogelijk is. De aanwezige voetgangersoversteekplaats wordt goed gebruikt en mijn eigen ervaring is ook dat deze voldoende opvalt voor de automobilist (met als gevolg dat deze over het algemeen ook stopt). De weg maakt qua uitstraling en materialisering onderdeel uit van het plein (Beestenmarkt). Hier is destijds bewust voor gekozen.’’


Functional Ambiance


59

Blinde plinten bij supermarkt

60

Zebra

Begeieiding oversteek

Middenberm plrettig steunpunt om overal over te kunnen steken

Zebra naar plein


Bus op rijbaan

Fietspad over plein

Markering worddt door gezet in verharding plein

Aanliggend plein ‘De Beestenmarkt’


61

AVENUE CERAMIQUE Maastricht GEBRUIK

INRICHTING



15.000 mvt/etmaal

Groen:

bomen en blokhagen

Aantal ongevallen:

20

Auto:


Boomsoort:

Robinia

Aantal gewonden:

6

Openbaar vervoer:

bus op busbaan

Haagsoort:

Lonicera


0

Fiets:


Verlichting:



8

Parkeren:

aanliggend langs busbaan

Breedte:

42 meter

Functies omgeving:

wonen, winkels, bedrijven en (binnen)pleinen

62


Viad

uctw eg

rug

b der oor

N

Wi

a

lhe

Vi

l

ge sin ina

ia

lm

g Re

traat Bergers

Maas

8 N27

boule vard

N278


63


voetpad

3,00

fietspad

3,00

voetpad

3,00

parkeren

6,00

busbaan

3,00

rijbaan

3,00

middenberm

3,00

rijbaan

2,00

busbaan

parkeren

2,00

voetpad

fietspad

voetpad 5,00 2,00 5,00

Toelichting De Avenue Céramique (15.000 mvt/etm) is een wijkontsluitingsweg in het zuidoosten van het centrum, tussen de Maas en het spoor naar Luik. De weg loopt van de rotonde bij de op- en afrit van de N278 naar de Wilhelminasingel. De rijbanen bestaan uit een rijstrook van 3 meter breed en een busstrook van 3 meter breed. Daartussen ligt een groene middenberm met dubbele bomenrij van 6 meter breed. Aan de buitenzijden van de rijbanen liggen parkeervakken. Daarnaast zijn bomenrijen, een vrijliggend fiets en een voetpad. In de plinten zitten verschillende luxe winkels als Bang & Olufsen, Swiss Sense en Hästens. Door deze invulling van de plinten, de symmetrische bomenrijen en moderne bouwstijl van de gebouwen aan weerzijde, geeft het de Avenue Céramique een statige en chique uitstraling. Goed aan de weg zijn de gescheiden verkeersstromen, de aparte busstrook, de brede parkeervakken, het groene karakter van de weg en winkels in de plint. Hoewel geen grote publiekstrekkers, zorgen de winkels wel voor beweging op straat. De oversteekbaarheid van de weg is goed door de vele doorsteken van de middenberm. Wel kan de voetganger alleen oversteken op plekken waar een doorsteek is. De haag zorgt er voor dat er niet op iedere gewenste plek kan

worden overgestoken. De verschillende zijstraten zijn door middel van inritconstructies aangetakt, waardoor ze de doorstroming van de hoofdrijbaan niet belemmeren. Door de breedte van het profiel ontstaat een afstandelijkheid tot de bebouwing. De brede stoepen naar de gevels toe zorgen voor veel afstand. Op de Avenue Céramique zijn in de periode 2008-2012 20 ongevallen geregistreerd waarbij 6 gewonden zijn gevallen. In 8 gevallen was langzaam verkeer betrokken bij de ongevallen. Deze ongevallen zijn mogelijk op kruispunten, waar langzame verkeersstromen de autostromen kruisen.

De straatdeel voldoet goedhet aandomein de richtlijnen van“world Duurzaam Veilig. Voorfiguur die ingekleurd k maken uit van van de auto’s op de hoofdrijbaan is de vergevingsgezindheid goed. De wegde gewaardeerde onde of flows” terwijl de begrippen aan de onderzijde is duidelijk een ontsluitingsweg, de parkeervakken zijn breed genoeg begrippen eenvoudig z onderkant meer in het teken staan van de “world of en verschillende verkeersstormen hebben hun eigen infrastructuur. places”

n

me

we

ven

sym

bo

zon erin g

An één beg

clu

ste

rin

g

ard

nty

fro

Viviane de Groot, verkeerskundige/stedenbouwkundige gemeente Maastricht

liek

bo

liek

s

-kra

net

kris

“Binnen de gemeente zijn we heel blij met het uiteindelijke ontwerp van de Avenue Céramique. De vormgeving en inpassing is een goed voorbeeld dat voor meerdere plekken in de stad wordt gebruikt als ideale toekomstsituatie. De doorstroming is goed (15.000 mvt/ etmaal). Er komen nooit klachten over de straat.’’

ver

net

stro


Functional Ambiance


65

Aansluiting

Zebra

Middenberm van haag zorgt voor statig beeld. Oversteekbaarheid voor voetgangers en fietsers alleen mogelijk op aangewezen plekken. Hagen hebben intensief onderhoud nodig.

66


Verlichtingsmast met twee hoogtes

Keien ingezet als ‘sturend’ elelement

Binnenpleinen langs de weg

Statige laanbomen

Voldoende opstelruimte voor auto

brede parkeerstrook

Middenberm zorgt voor groene en statige uitstraling. Ook biedt het opstelruimte voor auto’s en vormt het een rustpunt voor overstekende fietsers en voetgangers. Fietsers en voetgangers kunnen niet op iedere plek over steken.


67

IJBURGLAAN Amsterdam GEBRUIK

INRICHTING



15.000 mvt/etmaal

Groen:

bomen en hagen

Aantal ongevallen:

24

Auto:


Boomsoort:

Plataan

Aantal gewonden:

6

Openbaar vervoer:

bus op rijbaan

Haagsoort:

Beukenhaag


1

tram in middenberm

Verlichting:



4


Breedte:

43 meter

Fiets: Parkeren:

aanliggend langs rijbaan

Functies omgeving:

wonen, winkels, bedrijven

68


Nas sau kad e

Haarlemmerweg

t straa

lerq

De C

A10 at stra aut Wib

M

id

de

nw eg

A10

A2


69


voetpad

2,30

fietspad

4,50

voetpad

2,00

parkeren

9,00

rijbaan

2,00

beukenhaag

4,50

tram

2,30

beukenhaag

3,00

rijbaan

parkeren

2,30

voetpad

fietspad

voetpad 3,00 3,00

Toelichting

Wat goed is aan de weg is de vrijliggende infrastructuur (gescheiden trambaan, rijstroken en fietspaden). Ook heeft de weg door de hagen en bomen een groene uitstraling.

Op de IJburglaan zijn in de periode 2008-2012 24 ongevallen figuur die ingekleurd k geregistreerd 6 gewonden zijnvan gevallen en 1 dode. In 4 maken deelwaarbij uit van het domein de “world gevallen wasterwijl langzaam betrokken bijonderzijde de ongevallen. de gewaardeerde ond of flows” de verkeer begrippen aan de begrippen eenvoudig onderkant meer in het teken staan van de “world of De straat voldoet goed aan de richtlijnen van Duurzaam Veilig. De places” functionaliteit, homogeniteit, herkenbaarheid, vergevingsgezindheid en statusonderkenning zijn goed.

n

me

stro

ver

we

ven

kris

sym

g

An éé be

clu

ste

rin

g

ard

nty

fro

Fokko Kuik, beleidsadviseur verkeer en vervoer gemeente Amsterdam

erin

bo

zon

liek

s

-kra

‘’Qua doorstroming levert de ochtendspits kort problemen op nadat ouders de kinderen naar school hebben gebracht en naar hun werk gaan. Het was ook een sluiproute voor de A1, maar dat is niet meer. Winkeliers klagen over de oversteekbaarheid van de weg. De trambaan en de heggen zorgen ervoor dat mensen om moeten lopen. Ook het parkeren zorgt voor discussie doordat bewoners de winkelplekken bezet houden. Op de IJburglaan is dit een spagaat tussen verkeersveiligheid en belangen van winkeliers”.

Wat minder goed is aan de weg is de oversteekbaarheid. Er kan alleen op bepaalde punten de trambaan overgestoken worden. Hierdoor moet men vaak ‘omlopen’, iets waar de winkeliers niet blij mee zijn. Ook is de totale breedte van 43 meter aan de ruime kant. Het voelt daardoor niet echt als een stedelijke weg. Daarnaast zorgen de lange rechtstanden voor een groter risico van snelheidsoverschrijdingen. Ook het feit dat de rijbanen aan de brede kant zijn (4,5 meter) draagt hieraan bij.

net

De IJburglaan (15.000 mvt/etm) is een wijkontsluitingsweg aan de oostzijde van Amsterdam. De weg loopt als centrale ader door de wijk IJburg, vanaf de A10 recht de wijk in. De twee rijbanen van 4,50 meter worden gescheiden door een trambaan van 9,00 meter. Aan weerzijden van de trambaan zijn heggen met bomen waardoor ze niet oversteekbaar zijn. De rijbanen zijn opgedeeld in een rijstrook en een parkeerstrook. Deze zijn voldoende breed. Aan de rand van het voetpad is een ook een bomenrij. Daarnaast liggen vrijliggende fietspaden. Zijwegen zijn er enkel op de kruispunten met verkeerslichten of inritconstructies. Omdat er weinig winkels in de plinten zitten en deze geen uitrol op straat hebben, in combinatie met de vele rechte lijnen (heg, gebouwen, belijning, rechtstanden), is het aanzicht klinisch en rustig.


Functional Ambiance


71

Brede rijbaan

Oversteken met verkeerslichten en zebra.

Zijstraat

72


Bus op rijbaan

Functies als ondergrondse containers en fietsenstallingen opgenomen in zone

Fietspad

Tram vormt met brede hagen voor tweedeling in het gebied.


Hagen zorgen voor barrière om snel aan de overkant te komen.


73

OVERTOOM Amsterdam GEBRUIK

INRICHTING



14.000 mvt/etmaal

Groen:

bomen

Aantal ongevallen:

174

Auto:

2 x 1 rijbaan

Boomsoort:

Iep

Aantal gewonden:

62

Openbaar vervoer:

bus en tram gemengd in

Verlichting:



1

het midden

Breedte:

31 meter


55

Fiets:


Parkeren:


Functies omgeving:

wonen, winkels, bedrijven

74


Nas sau

kad

e

Haarlemmerweg

t straa

lerq

De C

A10 at stra aut Wib

M

id

de

nw eg

A10

Benchmark stedelijke invalswegen A2

75

76 Benchmark stedelijke invalswegen voetpad

2,00

fietspad

3,30

verharde berm

6,60

parkeren

3,30

rijbaan

2,00

tram en bus

rijbaan

1,00

parkeren

1,80

verharde berm

fietspad

voetpad 5,00 1,00 1,80 3,20

Toelichting

n

me

stro

ver

we

ven

g

sym

erin

zon

liek bo

s

-kra

net

kris

rin

g

ard

nty

fro

Fokko Kuik, Beleidsadvieur verkeer en vervoer gemeente Amsterdam

Op de Overtoom zijn in de periode 2008-2012 174 ongevallen geregistreerd waarbij 62 gewonden zijn gevallen en 1 dode. In 55 gevallen was langzaam verkeer betrokken bij de ongevallen. Bij een groot aantal van de ongevallen was een snor- of bromfiets betrokken. Deze rijden samen met fietsers op het smalle fietspad dat voor veel gevaarlijke situaties kan zorgen. Daarnaast is het kruispunt met de Van Baerlestraat zeer druk en gevaarlijk. Hier zijn dan ook veel ongevallen gebeurd. figuur die ingekle maken deel uit van het domein van de “world de gewaardeerde flows” terwijl de begrippen aan de onderzijde Deofstraat voldoet redelijk goed aan de richtlijnen van Duurzaam begrippen eenvo Veilig. Voor auto’s op in dehet hoofdrijbaan is devan vergevingsgezindheid onderkant meer teken staan de “world of redelijk, er zijn beperkt uitwijkmogelijkheden vanwege places” langsparkerende auto’s. Gezien de functie van wijkontsluitingsweg is het goed dat voorzieningen en zijstraten niet direct en ongeregeld aangesloten zijn op de doorgaande weg. Er is aparte infrastructuur voor de verschillende modaliteiten voor de verschillende modaliteiten.

ste

“De Overtoom is een drukke uitvalsweg voor het centrum van de stad. Je ontkomt hier niet aan autoverkeer. Het is een notoire knelpuntlocatie voor trams, auto’s en fietsverkeer. Voor een levendige stadstraat zijn veel passanten gewenst. De fietsers en voetgangers zorgen voor het meeste winkelbezoek. De straat heeft problemen met luchtkwaliteit en het laad- en losverkeer is echt een zorg. Er zijn te veel functies in de straat voor het profiel. Het beste van IJburglaan en Overtoom samen zou een ideale straat zijn”.

Wat goed is aan de weg is de vrijliggende infrastructuur (gescheiden trambaan, rijstroken en fietspaden). Daarnaast zorgen activiteiten op het voetpad van verschillende winkels en horeca gelegenheden voor een levendig beeld. De oversteekbaarheid van de weg is redelijk goed geregeld, er zijn een aantal zebrapaden aangelegd. Wat minder goed is aan de weg zijn inritten naar ruimtes achter de bebouwing (garages), de breedte van de fietspaden en de inpassing daarvan. Regelmatig lopen de fietspaden rakelings langs andere voorzieningen.

clu

De Overtoom is een wijkontsluitingsweg aan de zuidwesten van het centrum van Amsterdam. De weg loopt vanaf de Stadhouderskade tot de Amstelveenseweg, parallel aan het Vondelpark. De twee rijbanen van 3,30 meter worden gescheiden door een trambaan van 6,60 meter. Aan weerzijden van de rijloper zijn voldoende brede langsparkeervakken, een bomenrij en een vrijliggend fietspad. Taxi’s maken ook gebruik van de trambaan. Boven de trambaan hangt een bovenleiding. Er zijn heel veel fietsparkeervoorzieningen met waarvan de capaciteit niet voldoende is om het aanbod fietsen volledig te kunnen plaatsen. De fietspaden lopen vaak rakelings langs de fietsenrekken en uitstallingen op de stoep (bijv. terrassen). Zijwegen zijn er enkel op de kruispunten met verkeerslichten. Er zijn wel een aantal bedrijven met een garage achter het gebouw, die bereikbaar zijn via inritconstructies. Door de levendigheid op straat, de vele geparkeerde fietsen en de relatief smalle rijstroken en fietspaden oogt de verkeersruimte stedelijk en druk.



77

Levendige plinten

Bus en tram in middenligging

Geregelde oversteekplaatsen met zebrapaden.

78


Zeer veel behoefte aan fietsparkeerplaatsen

Levendige plinten

Zebra



79

MATHENESSERLAAN Rotterdam GEBRUIK

INRICHTING



8.000 mvt/etmaal

Groen:

bomen

Aantal ongevallen:

82

Auto:


Boomsoort:

Plataan

Aantal gewonden:

23

middenberm

Verlichting:

tusssen rijbaan en parallelweg


0

Openbaar vervoer:

bus, tram en auto gemengd

Breedte:

38 meter


14

Fiets:

op parallelweg

Parkeren:

aanliggend langs rijbaan en langs parallelweg

Functies omgeving:

80

wonen en horeca


A20

Kralingse Plas

A13

Weena sdijk Beukel laak Westb

La ijk eed stz We

an

op

Zu id


81


voetpad

4,20

parkeren

2,00

parallelweg

6,00

berm

2,00

parkeren

4,20

rijbaan

4,00

parkeren

1,80

berm

parallelweg

parkeren

voetpad 4,00 1,80 4,00

Toelichting

Op de Mathenesserlaan tussen de Heemraadssingel en de Rochussenstraat zijn in de periode 2008-2012 82 ongevallen geregistreerd waarbij 23 gewonden zijn gevallen. In 14 gevallen was langzaam verkeer betrokken bij de ongevallen. De meeste ongevallen gebeurden tussen personenauto’s waarbij geen voorrang werd verleend. Door de scheiding van verkeersstromen raakten maken deel uit vaninhet domein van de “world fietsers relatief weinig conflict met autoverkeer.

figuur die ing de gewaarde begrippen ee

of flows” terwijl de begrippen aan de onderzijde De straat voldoet redelijk aan de richtlijnen van Duurzaam Veilig. onderkant meer in het teken staan van de “world of Voor auto’s op de hoofdrijbaan is de vergevingsgezindheid redelijk, places” er zijn beperkt uitwijkmogelijkheden vanwege veel langsparkerende

auto’s. Gezien de functie van wijkontsluitingsweg is het goed dat voorzieningen en zijstraten niet direct en ongeregeld aangesloten zijn op de doorgaande weg, maar op de parallelwegen. Meerijdende bussen en eventueel trams zijn geen probleem. n

me

stro

ver

we

ven

kris s

-kra

‘’Ik was destijds projectleider bij de herstructurering van de weg. De Mathenesserlaan loopt deels in het centrum en deels in de wijk Delfshaven. De weg is een twijfelgeval wat betreft functie. Het is een verbinding tussen het centrum en de westelijke wijken, maar niet een hoofdverbinding. Toch is het wel een belangrijke wijkontsluitingsweg met veel lokaal verkeer. Hierdoor heeft het een tussenstatus. De ventwegen moeten bestemmingsverkeer opvangen. De afweging tussen parkeerplaatsen en bomen was een lastige. Uiteindelijk zijn parkeerplaatsen opgeofferd voor de leefbaarheid van de bomen. Deze geven een uniek karakter aan de weg. De meeste klachten komen over parkeren. De vakken zijn net te smal en er wordt vaak met 2 wielen op de stoep geparkeerd. Dit willen we niet, maar wordt gedoogd. We hadden achteraf gezien de parkeervoorzieningen iets breder moeten maken”.

Een sterke eigenschap van de weg is de smalle inrichting. Door de parkeervakken aan weerszijden en de grote bomen langs de weg wordt de snelheid op een natuurlijke manier geremd. De parallelwegen vangen het fietsverkeer en de grootste parkeervraag op. De parkeervakken langs de rijbaan zijn voldoende breed. Op oversteekpunten zorgt een middeneiland dat voetgangers in 2 keer kunnen oversteken. Voor bewoners zijn fietskluizen op straat in parkeervakken neergezet. Hierdoor staan er niet veel fietsen op de stoep. Verbeterpunten zijn het aantal oversteekpunten, het is enkel fatsoenlijk mogelijk over te steken bij zebrapaden. Daarnaast is op donkere dagen de weg erg donker door de dichte begroeiing.

net

De Mathenesserlaan is een wijkontsluitingsweg aan de westrand van het centrum van Rotterdam. De weg loopt vanaf de Vierambachtsstraat tot de Rochussenstraat, waarbij het de Heemraadsingel gelijkvloers kruist en de ’s-Gravendijkwal ongelijkvloers. De rijloper is 6 meter breed met parkeervakken langs de weg. Er liggen tramrails in de weg die niet regulier worden gebruikt. Er rijden bussen die op de rijbaan halteren. Tussen de rijbaan en de parallelwegen ligt een groenstrook met bomen. Door de dichte begroeiing van de bomen oogt de straat intiem en donker. De parallelwegen zijn 4 meter breed met parkeervakken van 1,80 meter. Aan de parallelweg staan veel monumentale panden. De stoep is breed en de parallelwegen trekken voornamelijk bestemmingsverkeer. Daardoor oogt het geheel rustig en vriendelijk.

sym

erin g

bo

zon

liek

Frank Romijn, Beleidsadvieur verkeer en vervoer gemeente Rotterdam

clu

ste

rin

g

ard

nty

fro


Functional Ambiance


83

Bussen halteren op rijbaan

Kruispunt

Begeieiding oversteek

Parallelwegen met parkeren

84


Duidelijke plek voor de fiets

Verkeerslichten in combinatie met verlichting met bijzondere vormgeving

Zeer groen straatbeeld door grote platanen

Horeca langs de weg zorgt voor extra levendigheid


85

PRINSEGRACHT Den Haag GEBRUIK

INRICHTING



9.000 mvt/etmaal

Groen:

bomen

Aantal ongevallen:

35

Auto:


Boomsoort:

Linde

Aantal gewonden:

11

Openbaar vervoer:

tram in middenligging

Verlichting:

hangsysteem


0

bus op rijbaan

Breedte:

36 meter


11s

Fiets:

op fietspad

Parkeren:


Functies omgeving:

wonen, winkels, bedrijven en horeca

86


ort

A12

rvo

rde

ee

M an nv

Laa

Volendam

laan g we ag

Ha

re

Ge

A4

g we

us

sm

Era

n

laa

or

po

lS

a na


87

88


3,60

voetpad

2,00

fietspad

1,80

parkeren

3,90

rijbaan

3,00

berm

6,60

tram

3,00

berm

3,90

rijbaan

1,80

parkeren

2,00

fietspad

voetpad

3,20

Toelichting

figuur die ingekleu maken deel uit van het domein van de “world De straat voldoet redelijk aan de richtlijnen van Duurzaam Veilig. de gewaardeerde o of flows” terwijl de begrippen aan de onderzijde Voor auto’s op de hoofdrijbaan is de vergevingsgezindheid redelijk, begrippen eenvoud onderkant meereen in ontsluitingsweg het teken staanalsvan “world of de weg is zowel eende bestemmingsweg. places” De parkeervakken zijn niet overal breed genoeg. Verder is de homogeniteit en statusonderkenning goed.

n

me

stro

ver

we

ven

net

g

sym

bo

zon erin

liek

s

-kra

ste

rin

g

ard

nty

fro

Frans Botma, Verkeerskundige gemeente Den Haag

Op de Prinsegracht zijn in de periode 2008-2012 35 ongevallen geregistreerd waarbij 11 gewonden zijn gevallen. In 11 gevallen was langzaam verkeer betrokken bij de ongevallen. Er zijn redelijk wat conflictsituaties mogelijk tussen langzaam verkeer onderling (ladenen lossen, (brom)fiets) en personenauto’s, waardoor er relatief veel verkeersonveilige punten zijn.

kris

“Bij de aanleg van de Grote Markttunnel een paar jaar geleden is de Prinsegracht aangepast. Daarvoor was het met 2x2 rijstroken zonder fietspaden een echte verkeersplek. Het evenwicht tussen de functies is nu veel beter. De weg functioneert goed, geen klachten. Weg nodigt niet echt uit om te snel te rijden. De trottoirs zijn wat aan de smalle kant. In Den Haag is het de eis dat nooddiensten over de trambaan kunnen rijden, daarom is deze geasfalteerd in plaats van groen. Een groene trambaan had het geheel een softere aanblik gegeven. Combi fiets, auto, tram en groen is erg naar de zin van de gemeente. Klacht van de Fietsersbond is geweest dat masten van bovenleiding dicht op het fietspad staan, waardoor “schrikruimte” niet zo groot is.

Goed aan de weg zijn de gescheiden verkeersstromen, de aparte voorzieningen voor de tram en de breedte van de rijbanen (waardoor snelheid wordt gedrukt). Door de voorzieningen in de plinten wordt de levendigheid vergroot. De oversteekbaarheid van de weg is niet zo sterk, door de breedte van het profiel en de trambaan, en het beperkt aantal oversteekplaatsen is het lastig de overkant van de weg te bereiken. De parkeervakken aan de noordzijde zijn iets te smal en de fietspaden gaan vlak langs de palen van de bovenleiding.

clu

De Prinsegracht is een wijkontsluitingsweg in het zuidwesten van het centrum van Den Haag. De weg loopt van de Grote Marktstraat naar De Lijnbaan. In de middenberm is een dubbel tramspoor, de tram gaat aan het einde van de Prinsegracht ondergronds onder de Grote Markt door. De rijbanen zijn 3,9 meter breed met een stenige middenberm van 6,6 meter breed en parkeervakken langs de weg. Daarnaast liggen aan weerszijde vrijliggende fietspaden van 2 meter breed. Bussen halteren op de rijbaan. Aan de zuidzijde van de weg zitten veel winkels en horeca, aan de noordzijde zitten meer kantoren en woningen. Er is niet veel groen langs de weg, de groenstroken langs de trambaan en de bomenrijen staan niet in verhouding tot de hoeveelheid asfalt. Zijstraten zijn vaak weergegeven met inritconstructies. De weg doet stedelijk aan door het zicht op de hoogbouw van Den Haag, de bovenleiding en trambaan, en de voorzieningen langs de weg.



89

Zijstraten met inritconstructie

Oversteken van deze weg is lastig

Oversteekplaatsen

90


Tram deels ondergronds

Geregelde oversteekplaats met zebrapaden

Bus halteert op de rijbaan

Bus op rijbaan

Tram deels ondergronds met stedelijke achtergrond


91

WILLEMSTRAAT Eindhoven GEBRUIK

INRICHTING



9.000 mvt/etmaal

Groen:

bomen

Aantal ongevallen:

3

Auto:


Boomsoort:

Robinia

Aantal gewonden:

0

middenberm

Verlichting:

tussen weg en fietspad


0

Openbaar vervoer:

bus op rijbaan

Breedte:

23 meter


1

Fiets:

op fietspad

Parkeren:


Functies omgeving:


92


nndeylaan John F. Ke

laan

Marconi

N270

Til

bu

an

rg s

Fuutla

ew eg

eg telw Has

l re

Ka

Bou

de

e ot Gr

an

la

Geldro

psew eg

ten s

laan

g we

der

n Lee


93


voetpad

6,00

fietspad

2,10

verharde berm

rijbaan

1,00

parkeren

1,80

verharde berm

fietspad

voetpad 5,10 1,80 3,20

Toelichting De Willemstraat is een erftoegangsweg en heeft een wijkontsluitingsweg functie tussen de binnenring van Eindhoven en de tussenring. Ondanks dat er een 30 km/u regime heerst geldt de weg als een ontmoetingsplaats voor zijwegen uit de wijken. De rijbaan kent geen gescheiden rijstroken. Daarentegen zijn de fietspaden wel vrijliggend. Zijstraten zijn gelijkwaardig aangesloten op de Willemsstraat. Aan weerszijden van de Willemstraat staan bomen en aan de lantaarnpalen. Aan de noordzijde van de weg zijn parkeervakken en aan de zuidzijde zijn, ter hoogte van de winkels (nabij de binnenring (Emmasingel)), laad- en losplaatsen. Dit zijn boetiekjes en kleinschalige winkels. Aan de noordzijde van de weg zitten kantoren. Bussen halteren op de rijbaan. Door het smalle profiel van de weg, veel groen en hoogbouw heeft de straat een vriendelijk en stedelijk karakter.

Goed aan de weg zijn de vrijliggende fietspaden, het groene karakter van de weg (bomen, hanging baskets, plantsoentje) en brede stoepen. Ook heeft de weg een relatie met het Clausplein. Minder goed is dat de weg niet conform Duurzaam Veilig ingericht is, wat voor verwarring kan zorgen. Op de Willemstraat zijn in de periode 2008-2012 3 ongevallen

geregistreerd waarbij geen gewonden zijnde gevallen. In 1 geval was er maken deel uit van het domein van “world een fietser bij betrokken. of flows” terwijl de begrippen aan de onderzijde De straat voldoet aan de richtlijnen onderkant meer inniet hetgoed teken staan van van de Duurzaam “world of Veilig. Op een erftoegangsweg wordt volgens de richtlijnen geen places” onderscheid gemaakt tussen verschillende verkeersstromen, dat wordt hier wel gedaan. De straat heeft veel bestemmingen en is homofunctioneel. De herkenbaarheid is redelijk, de vergevingsgezindheid en statusonderkenning zijn goed.

“De Willemstraat is een mooie straat. Hier zijn we trots op. Veel groen, zo willen ze het overal maken. 30 km/u was de wens overal in het centrum, maar politiek niet te doen. Willemstraat is grijs gebied, niet helemaal ingericht als 30 km/u weg.’’

n

me

stro

ver

we

ven

-kra

net

kris zon

lie bo

k

s

Jacques Splint, Verkeerskundige gemeente Eindhoven

g

sym

erin

clu

ste

rin

g

ard

nty

fro


Functional Ambiance


95

figuur die in de gewaard begrippen e

Vrijliggende fietspaden

Weg ligt tegen Clausplein aan

96


Hanging baskets

Clausplein

Parkeren langs rijbaan

Zijstraat

Parkeren achter groen


97

BOSCHDIJK Eindhoven GEBRUIK

INRICHTING



12.000 mvt/etmaal

Groen:

bomen

Aantal ongevallen:

41

Auto:

2 X 1 rijbaan met

Boomsoort:

Eik

Aantal gewonden:

10

middenberm

Verlichting:



0

Openbaar vervoer:

bus op rijbaan

Breedte:

33,5 meter


7

Fiets:

op fietspad

Parkeren:


Functies omgeving:


98



laan

Marconi

N270

Til

bu

an

rg s

Fuutla

ew eg

eg telw Has

l re

Ka

Bou

de

e ot Gr

an

la

Geldro

psew eg

ten s

laan

g we der

n Lee


99


voortuin

1,10

voetpad

2,20

fietspad

2,90

verharde berm

2,40

parkeren

2,90

rijbaan

2,50

middenberm

rijbaan

1,10

parkeren

2,10

verharde berm

2,00

fietspad

voetpad

voortuin 5,00 2,00 5,00

Toelichting De Boschdijk (12.000 mvt/etm) is een wijkontsluitingsweg tussen de binnenring van Eindhoven en de A50. De Boschdijk is een radiaal van de stad en van oudsher een belangrijke invalsweg. Op het gedeelte tussen de Alard du Hamelstraat en de Marconilaan heeft de straat een voorstedelijk en rustig karakter. De rijbanen zijn gescheiden door een groene middenberm van 2,40 tot 5 meter breed met een rij bomen in het midden. Aan de noordzijde zijn langsparkeerplaatsen en aan weerszijden van de weg zijn vrijliggende fietspaden. Er staan voornamelijk woonhuizen langs de weg. Sommige huizen bevatten kantoren of kleine winkels. De zijstraten zijn aangesloten uit de voorrang. Bussen rijden op de rijbaan en halteren in een haltekom. De straat doet door de afstand tot de gevels en het gebrek aan levendigheid op straat afstandelijk aan.

Goed aan de weg zijn de vrijliggende fietspaden en het groene karakter van de middenberm. Minder goed zijn het gebrek aan levendigheid, de grote oversteekvoorziening bij de Barrierweg en de oversteekbaarheid op andere punten van de weg. Er zijn namelijk weinig oversteekpunten.

Op de Boschdijk zijn op het gedeelte tussen de Alard du Hamelstraat en rotonde Marconilaan in de periode 2008-2012 41 ongevallen geregistreerd waarbij 10 gewonden zijn gevallen. In 7 gevallen was figuur die ingekl maken deelverkeer uit van het domein van de “world langzaam betrokken bij de ongevallen.

of flows” terwijl de begrippen aan de onderzijde De straat voldoet goed de richtlijnen vande Duurzaam onderkant meer in hetaan teken staan van “worldVeilig. of De verschillende verkeersstromen zijn gescheiden, de parkeervakken places” zijn breed genoeg en de weg is herkenbaar en breed genoeg om

de gewaardeerd begrippen eenvo

vergevingsgezind te zijn. De weg is homogeen van functie.

‘’Deze weg hebben we circa 10 jaar geleden van 2x2 naar 2x1 getransformeerd op verzoek omwonenden. Er was veel discussie bij de ombouw van deze weg van 2x2 naar 2x1, maar het resultaat is goed en zeer positief ontvangen door omwonenden. Ze willen dit profiel doortrekken naar het stuk tussen de rotonde en de centrumring als daar geld voor is.’’

n

me

stro

ver

we

ven

s

-kra

net

kris g

sym

erin

bo

zon

liek


clu

ste

rin

g

ard

nty

fro


Functional Ambiance


101

Bus op rijbaan

Fietspad in combinatie met parkeren

102


Hekwerken rondom oversteekpunt




103

AALSTERWEG Eindhoven GEBRUIK

INRICHTING



15.000 mvt/etmaal

Groen:

bomen

Aantal ongevallen:

52

Auto:

2 X 1 rijbaan met

Boomsoort:

Plataan

Aantal gewonden:

4

bus in middenligging

Verlichting:



0

Openbaar vervoer:

bus op busbaan

Breedte:

23,5 meter


3

Fiets:

op fietspad

Parkeren:


Functies omgeving:


104



laan

Marconi

N270

Til

bu

an

rg s

Fuutla

ew eg

eg telw Has

l re

Ka Bou

ten

de

e ot Gr

an

la

Geldro

psew eg

slaa

n

g we der

n Lee


105

106 Benchmark stedelijke invalswegen

1,00 2,00

voetpad

2,00

fietspad

2,90

verharde berm

3,40

parkeren

2,90

rijbaan

busbaan

2,00

rijbaan

1,00

parkeren

2,00

verharde berm

fietspad

voetpad 1,90 2,30

Toelichting De Aalsterweg (15.000 mvt/etm) is een gebiedsontsluitingsweg tussen de Stratumsedijk en de N2. De Aalsterweg is een radiaal van de stad en van oudsher een belangrijke invalsweg. Op het gedeelte tussen de Leostraat (buitenring) en de Stratumsedijk ligt een busstrook in het midden van de weg en zitten aan weerszijden van de weg winkels. De drie rijstroken (motorvoertuigen, bussen de stad uit, motorvoertuigen) zijn gescheiden door doorgetrokken strepen. Aan weerzijden van de weg staan platanen. Bussen halteren op de busbaan in het midden van weg nabij het kruispunt Stratumsedijk, Leenderweg, alwaar de busbaan 2 rijstroken krijgt. Aan weerszijden van de weg zijn vrijliggende fietspaden. Zijwegen zijn aangesloten door middel van inritconstructies. De slechte kwaliteit asfalt op de busstrook en de niet eenduidige bebouwing aan weerszijden van de straat (leegstand en lage kwaliteit aankleding) zorgen voor een rommelig beeld. Door de 3 rijstroken te combineren tot een rijbaan ontstaat een stenig gevoel.

‘’We zijn de HOV baan aan het aanleggen op het 2e stuk. Aan dit gedeelte van de Aalsterweg is niet veel te doen vanwege winkels en hoge intensiteit. Bij voorkeur zou er een 2e busbaan bij worden gemaakt en meer groen, maar dat past niet.”

Goed aan de weg zijn de vrijliggende fietspaden en de breedte van de parkeervakken. De winkels zorgen voor levendigheid in de straat. Het fietspad is voldoende breed, maar de stoep is daardoor smal. De oversteekbaarheid is door de breedte van de weg met 3 rijstroken minder goed. Er zijn weinig oversteekpunten. Op de Aalsterweg zijn op het gedeelte Leostraat en de Stratumsedijk in de periode 2008-2012 52 ongevallen geregistreerd waarbij 4 gewonden zijn gevallen. In 4 gevallen was langzaam verkeer betrokken bij de ongevallen. Dit aandeel is zeer klein. Door de grote verkeersruimte voor gemotoriseerd verkeer is de kans op conflicten hier groot.

figuur die ingek de gewaardeerd begrippen eenvo

maken deel uit van het domein van de “world De straat voldoet matig aan de richtlijnen van Duurzaam Veilig. of flows” terwijl de begrippen aan de onderzijde De verschillende verkeersstromen zijn niet gescheiden (bussen onderkant meerinin het teken staanDe van dekent “world of en autoverkeer 2 richtingen samen). weg een aantal bestemmingen, maar is ook een drukke ontsluitingsweg. places”

Daarentegen zijn de parkeervakken breed genoeg en de weg is herkenbaar en breed genoeg om vergevingsgezind te zijn. De fietsers hebben eigen infrastructuur.

n

me

stro

ver

we

ven

g

sym

erin

bo

zon

liek

s

-kra

net

kris


clu

ste

rin

g

ard

nty

fro


Functional Ambiance


107

Vrijliggend fietspad

Kerk als oriëntatiepunt aan einde van radiaal

Aansluiting zijstraat

108


Platanen in parkeerstrook

Bussen de stad uit op busbaan, bussen de stad in op rijbaan

Bus rijdt en halteert op de rijbaan

Ondergrondse containers opgenomen in strook van parkeren en bomen

Parkeren langs rijbaan

Zeer slechte gesteldheid van asfalt busbaan zorgt voor rommelig beeld Grote hoeveelheid asfalt zorgt voor stenig karakter en lastige oversteekbaarheid.


109

SOPHIASTRAAT Breda GEBRUIK

INRICHTING



12.000 mvt/etmaal

Groen:

bomen en hagen

Aantal ongevallen:

43

Auto:

2 X 1 rijbaan met

Boomsoort:

Plataan

Aantal gewonden:

12

groen en parkeren in

Haagsoort:

Veldesdoorn


1

middenligging

Verlichting:

tussen weg en voetpad


4

Openbaar vervoer:

bus op rijbaan

Breedte:

29 meter

Fiets:

op fietsstrook

Parkeren:


Functies omgeving:


110


Nieuwe Kadijk

l in ge

Ettensebaan

W ilh elm in as

A16

Lu ne tst raa t

A27 illem

nW

Joha

an isola

Fr


111

112 Benchmark stedelijke invalswegen

1,50 1,90

voetpad

3,20

parkeren

1,70

fietsstrook

1,90

rijbaan

3,80

haag

1,90

parkeren

1,70

rijbaan

3,20

parkeren

1,50

haag

rijbaan

1,90

fietsstrook

parkeren

voetpad 2,50 2,50

Toelichting

Op de Sophiastraat/Nassaustraat zijn in de periode 2008-2012 43 ongevallen geregistreerd waarbij 12 gewonden zijn gevallen en 1 dode (aanrijding tussen bromfiets en voetganger). In 7 gevallen was langzaam verkeer betrokken bij de ongevallen.

De straatdeel voldoet redelijk de richtlijnen van Duurzaam Veilig. figuur die ingekl maken uit van hetaan domein van de “world Voor auto’s op de hoofdrijbaan is de vergevingsgezindheid goed. De de gewaardeerd of flows” terwijl de begrippen aan de onderzijde weg is duidelijk een ontsluitingsweg. Fietsverkeer is niet gescheiden begrippen eenvo onderkant meer in het teken staan van de “world of van autoverkeer en de parkeervakken zijn niet breed genoeg. De places” weg heeft meer functies door de middenberm waarin geparkeerd kan worden. Dit zorgt voor extra kruisende stromen. De weg is als ontsluitingsweg redelijk homogeen.

n

me

stro

ver

we

ven

s

-kra

net

kris g

sym

erin

zon

‘’Deze doorgaande route wordt in 2015 grotendeels afgesloten voor verkeer bij de Kennedylaan. Ook worden de bussen eraf gehaald. Er wordt geklaagd over hoge snelheden ’s nachts, als het rustig is op straat. We zouden de weg graag als 30 km/u weg gebruiken. Echter zijn er te lange rechtstanden en zijn de rijstroken te breed. Daarnaast is de auto intensiteit te hoog en zit er een buslijn op, waardoor het niet mogelijk is de weg af te waarderen. De weg wordt in 2015 wel aan één kant afgesloten, waardoor het doorgaand verkeer af zal gaan nemen. Het profiel wordt niet gewijzigd, het is een mooi 19e eeuwse straat met veel groen. Horeca past in de straat. We verwachten dat de minder mooie winkeltjes gaan verdwijnen na afsluiting. Parkeren in de middenberm is niet ideaal. We zouden het liefst een grote groene middenberm hebben, maar de parkeervraag is te groot en andere oplossingen zijn slechter.”

Sterke punten aan de weg zijn de groene middenberm met parkeervoorzieningen (in de grote vraag wordt zo voorzien), het grote plein op de grens tussen de Sophiastraat en de Nassaustraat waar veel opstelruimte is en de veilige voetgangersoversteken. De toegang tot de parkeerplaatsen in de middenberm is niet veilig met krappe in- en uitritten, en daarom een punt dat beter kan. Daarnaast zijn verkeersstromen niet gescheiden, fiets, bus en auto zitten op dezelfde rijbaan.

liek bo

De Sophiastraat is een wijkontsluitingsweg in het noordoosten van het centrum, tussen het Valkenbergpark en de Wilhelminasingel. De twee rijbanen zijn gescheiden door een groene middenberm, waar in delen van deze middenberm parkeerplaatsen aanwezig zijn. Deze zijn via een eigen weggetje bereikbaar. Deze parkeerkamers zijn afgescheiden door middel van hagen van veldesdoorn met hierin platanen. De rijstroken zijn gecombineerd met fietsstroken. Zijstraten zijn uit de voorrang of door middel van inritconstructies vormgegeven. Bussen rijden op de rijbaan en halteren in een haltekom. In de plinten van de gebouwen zitten enkele horeca voorzieningen en advocatenkantoren in monumentale panden. Door deze monumentale panden in combinatie met de zeer groene middenberm, flinke bomen en uitzicht op het park oogt de weg statig en stedelijk groen. Er is redelijk wat fietsverkeer en doorgaand autoverkeer op de weg, waardoor het levendig is.

Jack de Bokx, Verkeerskundige gemeente Breda clu

ste

rin

g

ard

nty

fro



113

Zijstraten met inritconstructie

Brede groene middenberm

Aansluiting zijstraat

114


Diagonale zebra

Fontein als natuurlijke ‘verkeersgeleiding’ op kruispunt

Bus op rijbaan met haltekom

Aantal fietsparkeerplaatsen

Parkeerkamer in middenberm. Zo wordt gehoor gegeven aan parkeervraag en het zorgt voor een groene inpassing.


115

Openbaar vervoer tram op rijbaan

Marialaan Nijmegen

Sint Annastraat Nijmegen

Groesbeekseweg Nijmegen

Vleutenseweg Utrecht

Heidelberglaan Utrecht

Croeselaan Utrecht

Brinkgreverweg Deventer

Avenue Ceramique Maastricht

IJburglaan Amsterdam

Overtoom Amsterdam

Mathenesserlaan Rotterdam

Prinsegracht Den Haag

Willemstraat Eindhoven

Boschdijk Eindhoven

Aalsterweg Eindhoven

Sophiasingel Breda

116


tram vrijliggend

bus op rijbaan

bus vrijliggend

Haltering bus en tram op naast gemengd rij/busbaan rijbaan

Fiets parallelweg

Auto

Parkeren

vrijliggende fietsstroken 2x1 met 1x2 zonder langs fietspaden middenberm middenberm rijbaan

langs parallelweg

Wanden wonen

winkels

bedrijve

Parkeren

zonder langs denberm rijbaan

langs parallelweg

Verblijfsfunctie

Wanden wonen

winkels

bedrijven

plein

horeca/ terrassen

Kruispunten verkeerslichten

zonder verkeerslichten

Aansluitingen zijstraten

Voetgangersoversteken

erftoegang verkeerslichten

zebra

markering

Fietsoversteken verkeerslichten

markering

Verlichting centraal

weerszijden

Bomen centraal

weerszijden


117

Deventer Snipperlingsdijk 4 7417 BJ Deventer Postbus 161 7400 AD Deventer T +31 (0)570 666 222

Den Haag Verheeskade 197 2521 DD Den Haag T +31 (0)70 305 30 53 Eindhoven Flight Forum 92-94 5657 DC Eindhoven T +31 (0)40 235 25 00 Leeuwarden F. HaverSchmidtwei 2 8914 BC Leeuwarden T +31 (0)58 253 44 46 Amsterdam De Ruyterkade 143 1011 AC Amsterdam T +31 (0)20 420 92 17

www.goudappel.nl

118


Benchmark stedelijke invalswegen. Vergelijkbaar met Westplein

Recommend Documents