Tuinieren met kinderen in stedelijke context

Tuinieren met kinderen in stedelijke context Tom Weyn Projectmedewerker "Laten we samen wortels plukken" Vzw Jong Antwerpsesteenweg 195, 9040 St Amandsberg 09/268.29.50 (Centrale werking) [email protected]

Inleiding • Aanbod van 6 trajecten die je moet zien als koffers die een leidraad geven én die boordevol ideeën zitten om er mee aan de slag te gaan. De uitwerking moet nog gebeuren (en zal samen met Tom en de kinderwerking gebeuren) • Elke werking kan kiezen om aan de slag te gaan met een traject maar gaat hiermee wel een engagement aan. • Keuze tussen intensieve en laagdrempelige opties • Verschillende werkingen kunnen voor het zelfde traject kiezen, ook voor een tandem-aanpak

Traject 1: Klassiek tuinieren 'Een boer moet heel lang met zijn mond open op een heuvel staan voordat er een gebraden eend in vliegt' (Chinees spreekwoord) Aan 's mensens zolen hangt de beste mest.

• Wie intekent op dit traject weet het komende jaar wat gedaan. Je wordt verwacht op verschillende domeinen een serieuze inspanning te leveren zoals het zoeken van vrijwilligers, buurtverbondenheid creëren, teelttechnische kennis opdoen, randactiviteiten inplannen, de zomer overbruggen, oogsten verwerken,… Het hoofdaccent ligt weliswaar op het proces van zaad tot oogst. • Het lijkt ons een proces dat de kinderwerking doorheen haar dagelijkse werking wil verweven. Het thema zal in één of andere vorm centraal staan tijdens vele activiteiten.

Op bezoek in rusthuis, seniorenclub huis, OKRA Affiche maken met de kinderen

Scholen

Intekenen groentepakket

Velt

Allemaal opties

Schepencollege Siropen Buurtwerk

Lievelingssoep/gerecht maken

Green vzw Seizoensgebonden

Vrijwilligers zoeken

Zaai- en teeltplan

Teeltplan opstellen, bestellingen plaatsen

Januari

Teach the teachers

Ecowerf

Uitgewerkte spellen Voorzaaien en zaaien

Februari

Bedden zaaien plantklaar maken

Bestelling plaatsen

Torekensrestaurant

Maart

KAV

De madammen

Blog bijhouden, filmen Zaaien en planten

April

Mei

Onderhoud

Frustratiehoekje maken

Inmaak

Familie Suikerfeest

Boerenmarkt

Groentenmuziekinstrumenten Groenten delen, verkopen, ruilen

Koken Oogst

Juni

Juli

Augustus

Onderhoud

Buurtcompost opstarten

Onderhoud

September

Zaaien

Oktober

Oogst en bedden winterklaar leggen

Gedeeld “wieden” Beestjes kijken

Bezoekje

Ministerie van ideeën

Samenlevingsopbouwwerk Scholen

Green VZW Zelfoogstboerderij

Groendienst

Kruiskenshoeve

Vlaco

JNM

Buurtwerk Stadscompostmeesters

Natuurpunt

Uitleg bij verwachtingen kinderwerkers • Inschatting: Wanneer dit traject je aanspreekt, maar je bent het niet eens met de inschatting en haalbaarheid … COMMUNICEER met Tom • Ook de invulling van de verschillende trajecten staat belange nog niet vast. Veel ruimte voor eigen input. • 3 gradaties van support door Tom: – Samenwerking: Intens, zo veel mogelijk alles samen – Ondersteuning: Delen van het proces worden (mede) gedragen – Opvolging: Gedragen door de werking zelf, maar Tom als klankbord

Verwachtingen kinderwerkers: inschatting •

Sociaal & administratief luik (vergaderingen, bijeenkomsten, buurtoverleg, vrijwilligersopvolging, …) – –

Hoofdzakelijk zonder kinderen Januari tot maart: 1 dag per 14 dagen •

–

April tot oktober: 1/2 dag per 14 dagen

–

Zomerperiode (speelpleinwerking) wordt mede door vrijwilligers gedragen, opvolging blijft nodig door de werking

•

•

Kleine groep kinderen (max. 7) 1 activiteit / week Met ondersteuning van Tom Moet doorlopen in de zomer

Briefing/uitwerken verhaal – –

•

Grote groep kinderen (max. 20) 1 activiteit / maand Met opvolging van Tom Zomerperiode (speelpleinwerking, kinderen op vakantie en weinig tuin werk) kan losgelaten worden

Terreinactiviteit – – – –

•

Met ondersteuning van Tom

Warm-maak activiteiten – – – –

•

In samenwerking met Tom

In samenwerking met Tom 1u/week

Afsluitactiviteit – – –

Boerse Poortactiviteit In samenwerking met partners & Tom Vermoedelijk een week voorbereiding

Beoogde resultaat; proces - product •

We willen kinderen – – – – –

•

We willen op het einde van de rit – – – – – – – –

•

meenemen doorheen het proces van zaad tot plant en oogst warm maken voor ecologie ingebed krijgen in een breder maatschappelijk (wijkgebonden) netwerk buitenplezier leren halen uit het nuttige (spelen en werken verweven) zich “leren” inspannen om een resultaat te bereiken

een vruchtbare, productieve tuin en fiere kinderen genoeg groenten die verwerkt werden tot lekkere maaltijden af en toe de grote groep kinderen laten proeven van het onderwerp een 6tal kinderen op regelmatig basis laten verdiepen in dit thema een aantal wijkbewoners dichter bij de werking betrokken hebben een afrondende brede activiteit (oogstfeest) georganiseerd hebben zien of teelttechnische ondersteuning en een continuering essentieel zijn voor een duurzaam proces zien of regelmaat een voorwaarde is tot succes

Kijken hoe we klassiek tuinieren tot een kindvriendelijke formule kunnen maken

Traject 2: Het voedselbos De ene generatie plant de boom, de andere heeft de schaduw.

• De binnentuin van de CW wordt omgetoverd tot een eetbaar bos. Meerjarige gewassen, struiken en bomen zullen pas na jaren hun vruchten afgeven. Dit traject zit echter vol mogelijkheden binnen een ecologisch systeemdenken om kinderen een heel jaar lang te betrekken op een eetbaar stukje natuur.

• Voor velen is permacultuur nog een onbekend terrein. In Gent leeft dit thema echter volop en kadert binnen een duurzame stadslandbouwvisie. • De vrijwilligers kunnen jullie teelttechnisch ondersteunen maar worden ook gevraagd een engagement op te nemen naar de werking toe.

Allemaal opties

Teachervormingen Werkingondersteuning

Knutselactiviteiten Ontwerp 3D knutselen

Beestjes in het Voedselbos

Werk- zaterdagactiviteiten broeken Imkerbezoek

Aankoop plantenmateriaal

Inoculeren Paddestoelen wandeling

Januari

Februari

Aanleg grote elementen

Maart

April

Wormen bak

Frustratiehoekje maken

Ina Maka

Ophaalsysteem Bob

Kookactiviteit

Insectenhotel

M² of p²project

Green woodworking

Bestuivingsspel

Knutselen

Permaculturisten ontwerpen binnentuin CW

Compostchampetter

Buurtcompostsysteem

Paddenstoelen workshop

Mei

Juni

Juli

Augustus

Oogstactivite iten

Opkweek van planten en bomen

Natuurbeleefweekend

September

Oktober

Bezoeken

Kookactivite iten

Vlierbloesem ambassadeurs Knutselactiviteit

M²-tuin Noten

onderhoudspakket Blog

GFT-ophaalsysteem


Bessenkweker

Appeldag

Eetbare wandeling Voedselbos


Sociale & administratieve luik (vergaderingen, bijeenkomsten, buurtoverleg, vrijwilligersopvolging, …) – –

Hoofdzakelijk zonder kinderen Januari tot oktober:1 dag per 14 dagen •

–

•

Kleine groep kinderen (afhankelijk van hoeveel vrijwilligers) 1 activiteit / maand In samenwerking met Tom Loopt door in de zomer


•

Grote groep kinderen (max. 20) 1 activiteit / maand Met opvolging van Tom


•

Zomerperiode (speelpleinwerking) wordt door vrijwilligers gedragen, opvolging blijft nodig door de werking

Warm-maak activiteiten – – –

•




Buurtactiviteit In samenwerking met vrijwilligers & Tom Vermoedelijk een week voorbereiding


We willen kinderen – – – – – –

•

We willen op het einde van de rit – – – – – – –

•

meenemen doorheen het proces van de seizoenen van de natuur warm maken voor ecologie ingebed krijgen in een breder maatschappelijk (wijkgebonden) netwerk buitenplezier leren halen uit het nuttige (spelen en werken verweven) zich “leren” inspannen om een resultaat te bereiken al op deze leeftijd in contact brengen met een duurzame manier van kijken en denken

de eerste steen gelegd hebben in de opbouw van een ecologische tuin (ook letterlijk) oogst verwerkt hebben tot lekkere gezonde gerechten af en toe de grote groep kinderen laten proeven van het onderwerp een 10tal kinderen op regelmatig basis laten verdiepen in dit thema een aantal wijkbewoners dichter bij de werking en organisatie betrokken hebben een afrondende brede activiteit (oogstfeest) georganiseerd hebben veel leuke activiteiten gedaan hebben die op langere termijn nog steeds zichtbaar zijn

Kijken of een vernieuwend, ecologisch concept, meerjarigen met vruchten op lange termijn kindvriendelijk kan aangebracht worden.

Traject 3: Kippen in de buurt Houd van je buren, maar haal de schutting niet weg

• Dit traject begint met het vestigen en verstevigen van het buurtnetwerk. Middel daartoe is ‘de kip’. Veel voorbereiding, denkwerk en bijeenkomsten zijn nodig om dit tot een vruchtbaar traject te maken. • Bij een brede gedragenheid, “beperkt” het tot opvolging.

Op bezoek in rusthuis, seniorenclub huis, OKRA Affiche maken met de kinderen

Allemaal opties

Buren

Buurtwerk

Torekensrestaurant Schepencollege Familie

Suikerfeest

Peulhoudende meerjarige gewassen

Maïs


Eiergerechten wereldwijd

Vrijwilligers zoeken

Eieren delen, verkopen, ruilen

plantactie Levenscyclus kip

Blog bijhouden, kippenkrant

Kookactiviteiten

Januari

Maart

Februari

April

Mei

Juni

Juli

Augustus

September

Oktober

Knutselen Buurtcompost opstarten

Bezoekje

buurtactiviteiten Paaseieren blazen

Kippenhok

Functies kip Beestjes kijken

Textiel Green VZW Eeties

Samenlevingsopbouwwerk

Buurtpicknick

Buurtwerk

JNM

Vlaco Kruiskenshoeve

Stadscompostmeesters

Natuurpunt

Chicken Run voorstelling


Sociale & administratieve luik (vergaderingen, bijeenkomsten, buurtoverleg, vrijwilligersopvolging, …) – –

Hoofdzakelijk zonder kinderen Januari tot maart: 1 dag per week •

–

April tot oktober:1 dag per 14 dagen

–

Zomerperiode (speelpleinwerking) wordt door vrijwilligers gedragen, opvolging blijft nodig door de werking

•

•

Kleine groep kinderen (max. 7) 1 activiteit / maand Met ondersteuning van Tom Loopt door in de zomer


•

Grote groep kinderen (max. 20) 1 activiteit / maand Met opvolging van Tom Speelplein kan met dit thema verder aan de slag


•

Met ondersteuning van Tom


•




Buurtactiviteit In samenwerking met partners & Tom Vermoedelijk een week voorbereiding


We willen kinderen – – – –

•

We willen op het einde van de rit – – – – – – –

• •

in positief contact brengen met de omwonenden van de werking (en dus ook hun “buren”) laten kennis maken met de levende kip en haar natuur en er zorg voor leren dragen warm maken voor ecologie buitenplezier leren halen uit het nuttige (spelen en werken verweven)

een kippenren met kippenhok een systeem van gedeelde zorg met de buurtbewoners af en toe de grote groep kinderen laten proeven van het onderwerp een 6tal kinderen die zorg dragen voor de kippen een aantal wijkbewoners dichter bij de werking betrokken hebben de zin aangewakkerd hebben om verhoogde groentebedden aan te brengen tussen de fruitbomen een afrondende brede activiteit (oogstfeest) georganiseerd hebben

Kijken of dieren een grotere en bredere betrokkenheid oproepen om tot telen en kweken te bewegen. Inzetten op netwerkingvorming

Traject 4: Tuinieren in potten, mini-moestuin Een reis van duizend mijlen begint met een enkele stap.

• Dit afgeslankt tuintraject is weggelegd voor werkingen die hun eerste stapjes wensen te wagen in de voedselproductie. Makkelijke teelten en weinig onderhoud geven de kinderen zeker en vast een heerlijke return. • Dagelijks wateren wordt de hoofdzorg tijdens de zomer. • Aangezien deze minimoestuin bij jullie om de hoek staat is de betrokkenheid groot en een dagelijkse blik houdt de kinderen geboeid.

Lokale middenstand

Scholen Affiche maken met de kinderen

Intekenen groentepakket

Velt

Allemaal opties

Torekensrestaurant Schepencollege

Siropen Buurtwerk

Lievelingssoep/gerecht maken

Green vzw Seizoensgebonden

KAV

Ecowerf

Inmaak

De madammen

Familie Suikerfeest

Boerenmarkt

Groentenmuziekinstrumenten

communicatie “Zaai- en teeltplan” Teeltplan opstellen, bestellingen plaatsen

Januari

Teach the teachers

Uitgewerkte spellen Voorzaaien en zaaien

Februari

Maart

Potten zaaien plantklaar maken

Bestelling plaatsen

Blog bijhouden, filmen

Koken

Zaaien en planten

April

Oogst

Mei

Onderhoud

Groenten delen, verkopen, ruilen

Juni

Juli

Augustus

Oogst & onderhoud

Knutselen

Onderhoud

Zaaien

Paddestoelen

Beestjes kijken Bloempotten

Werkschorten

Spruitmannetjes Zelfoogstboerderij Kruiskenshoeve

Vlaco

Oktober

Oogst en potten winterklaar leggen

Buurtcompost opstarten

Bezoekje

Groendienst

September

Samenlevingsopbouwwerk

Green VZW

Kiemlaboratorium

Buurtwerk

Stammetjes Substraatzakken

Natuurpunt

Stadscompostmeesters


JNM


Warm-maak activiteiten – Grote groep kinderen (max. 20) – 1 activiteit / maand – Met opvolging van Tom

•

Terreinactiviteit – – – – –

•

Kleine groep kinderen (max. 7) 1 activiteit / week, in maart meer voorbereidingstijd Met ondersteuning van Tom Teelttechnische kennis of honger naar Moet doorlopen in de zomer

Briefing/uitwerken verhaal – In samenwerking met Tom – 1u/week

•

Afsluitactiviteit – Kleine groep kinderen – 1 activiteit – In samenwerking met Tom

Beoogde resultaat; proces - product • We willen kinderen – – – – –

meenemen doorheen het proces van zaad tot plant en oogst warm maken voor ecologie buitenplezier leren halen uit het nuttige (spelen en werken verweven) zich “leren” inspannen om een resultaat te bereiken zo veel mogelijk in contact gebracht hebben met de kweek en teelt

• We willen op het einde van de rit – – – –

een vruchtbare, productieve minimoestuin en fiere, voldane kinderen genoeg groenten en kruiden die verwerkt werden tot lekkere maaltijden af en toe de grote groep kinderen laten proeven van het onderwerp een 6tal kinderen op regelmatig basis laten verdiepen in dit thema

• Kijken of een kleine, dicht-bij-huis formule een kindvriendelijker concept is

Traject 5: Eat your city Je moet een gegeven paard niet in de mond kijken

• Wie kiest voor deze optie zal vooral genieten van oogst en opbrengst. Het is de meest laagdrempelige en lang uitgesponnen manier om kinderen warm te maken voor voeding en de teelt ervan. • Minimale input voor maximale output komt hier tot uiting al kan je alle kanten uit met dit pakket. • Je geeft ook jezelf tijd om vertrouwder met het thema te geraken

Siroop maken Beignets Guerillia Gardening

Plukken

Allemaal opties

Eetbare mars

Boer helpen

Zoektocht Multi media

Vlierbloesem

Inschrijven groot pakket

Siropen

Afhaalpunt organiseren

Oogstlid worden

Boodschappen

Inmaak Boerenproducten

De madammen

Groentenmuziekinstrumenten

Eetbaar Plan

Boerenmarkt

Groentepakket Koken Zelfplukboerderij

Januari

Appelverwerkdag

“Onkruid”

Februari

Maart

Mei

Juni

Juli

Augustus

September

Oktober

Gandazwam Schaapherder

Kruid van de maand

Afval als oogst Ministerie van ideeën

Bezoek LandFilharmoniica orkestar

Paddenstoel enwandeling

Zelfoogstboerderij Bessenkweker

Bomen

April

De Zwaluw

Kruiskenshoeve

Zwammenkweek Afvalverwerking

GFT-compost


Sociaal & administratief luik (vergaderingen, bijeenkomsten, partneroverleg, …) – –

Hoofdzakelijk zonder kinderen Februari tot oktober:1/2 tot 1 dag per 14 dagen •

•


•

Kleine groep kinderen (max. 7) 1 activiteit / maand Met ondersteuning van Tom Loopt zeker door in de zomer


•

Grote groep kinderen (max. 20) 1 activiteit / maand vanaf februari Met opvolging van Tom Speelplein kan met dit thema verder aan de slag


•



Afsluitactiviteit – – – –

Wijveld-activiteit In samenwerking met partners & Tom Vermoedelijk een week voorbereiding Grote groep kinderen


We willen kinderen – – – – –

•

We willen op het einde van de rit – – – –

•

laten proeven van alle gewassen die de natuur ons geeft langdurig prikkelen via de oogst, laten zien waar alle eten vandaan komt ingebed krijgen in een breder maatschappelijk (wijkgebonden) netwerk hun (ruime) stad leren zien als plaatsen vol mogelijkheden, ook op vlak van voeding en productie buitenplezier leren halen uit het nuttige (spelen en werken verweven)

de oogst op verschillende manieren en veel benaderd hebben een zeer breed gamma eten en hun “groeiplaats” verkend hebben externen dichter bij de werking betrokken hebben de kinderwerkers geprikkeld hebben om dit thema te verdiepen

Kijken of langdurig en laagdrempelig “masseren” (van begeleiders) meer vruchten afwerpt op lange termijn

Traject 6: Losse flodders De moeilijkste opgave voor de leraar is de leerling het plezier in het leren niet te bederven.

Vlierbloesemsiroop maken • Recipiënten verzamelen • Vlierbloesem oogsten mei-juni • Kookactiviteit: – 1ste fase: Voorbereidingen – 2de fase: 2 dagen later verwerken

• (Etiketten maken en opplakken)

Zaadbommen • Voorbereiding: inkopen • Zaadbommen maken: eind april • Activiteit op plein en braakliggende plekjes om de bloembommen te verspreiden

Appelpersdag • Appels verzamelen, zoeken naar appelboomgaard • Meebrengen naar de Gentse appeldag

Zwammen • Contact met Gandazwam • Steriliseren van substraat of bestellen/verzamelen van hout • Zwammenbroed inbrengen en kweekruimte installeren • Stockeren en af en toe naar kijken • Oogsten

Wormenbak (alternatief compostsysteem) • • • •

Knutselen van een wormenbak Begincultuur aanleggen Dagelijks GFT en andere bijvoegen Sap aftappen en verdelen

Buurtcompost opzetten • Informatie verdelen in de wijk • Aanleg compostplaats (in samenwerking met partners) • Kinderen wekelijks creatief in ophaalsysteem inschakelen en opvolging (zie vzw Green) • Opvolging compostmeester • Verdeling van compost

Tuinieren met kinderen in stedelijke context

Recommend Documents