Beloftes in de Bijbel In de Bijbel staan heel veel beloftes. Wel meer dan vijfhonderd. We citeren vaak beloftes en hechten er veel troost aan. Kun je zomaar alle beloftes voor jezelf zien, voor wie zijn ze eigenlijk bedoeld? Om dat te kunnen zeggen moet je eerst kijken over wat voor een soort belofte het gaat en voor wie het bedoeld is. In de bijbel staan verschillende soorten beloftes oa:
Beloftes aan alle mensen Beloftes voor het volk Israël Messiaanse beloftes Beloftes met een voorwaarde of opdracht
Veel beloftes zijn in eerste instantie anders bedoeld dan wij vaak opvatten. Sommige beloftes zijn voor iedereen bedoeld, andere lijken heel specifiek. Toch zijn ook deze beloftes die misschien niet voor jou bedoeld zijn heel waardevol, omdat God erin laat zien dat Hij een goed God is die doet wat Hij belooft. Om wat beter naar beloftes te kijken nemen we Jesaja 55, dat is een bekend tekstgedeelte met daarin veel beloftes.
De profetie van Jesaja Jesaja bevat veel profetische gedachten. Elk aspect van het profetisch woord is hier aanwezig. Het profetisch woord, de Messias, de Heer Jezus, staat in zijn boek centraal. Hij spreekt over de geboorte van de Heer Jezus, zijn voedsel, zijn leven, zijn dood, zijn opstanding, zijn terugkeer, zijn vrederijk. Er is geen bijbelboek waarin we zoveel lezen over het lijden, de verheerlijking en het koninkrijk van de Heer Jezus als in Jesaja. Even wat over profetieen in het algemeen. Profeten worden door de Heer gezonden in tijden van verval. Profeten doen een beroep op een volk dat van God is afgeweken om weer tot God terug te keren, opdat God zijn volk weer kan zegenen. Luisteren ze niet, dan moet het oordeel komen. Waarschuwingen worden gevolgd door oordeel. Profetie heeft dus een directe eerste betekenis voor de situatie van de tijd waarin de profeet optreedt. In de tweede plaats zien we in de boeken van de profeten ook een profetisch perspectief. Dan zien we in de gebeurtenissen van de dagen van de profeet een voorafschaduwing van gebeurtenissen die zich aan het eind van de tijd zullen afspelen. Maar in de derde plaats is elk bijbelboek van de profeten, en dus ook Jesaja, ook een typologisch boek met beelden die voor ons geestelijke lessen bevatten (1Ko 10). Het boek Jesaja is op meerdere manier onder te verdelen. De grote indeling is die in twee delen: 1. Een profetisch deel (hoofdstuk 1-39 2. Een Messiaans deel (hoofdstuk 40-66) Wij zijn dus nu met het messiaanse deel bezig.
Hoofdstuk 55 In dit hoofdstuk verwoordt Jesaja het verlangen van de HEERE dat Zijn volk hun heil bij Hem zal zoeken. De HEERE laat hen opnieuw weten wat Hij aan zegeningen voor hen heeft klaarliggen en dat het allemaal voor hen zal zijn als ze zich bekeren tot Hem. Aan het geduld van mensen kan een einde komen, maar het handelen van de HEERE gaat veel verder dan het voorstelbare. Hij blijft zoeken en nodigen en blijft ook kracht verlenen aan Zijn Woord. Ondanks de zorgwekkende geestelijke situatie van Israël van dat moment, krijgen we een blik in de toekomst te zien van de gezegende situatie die Gods volk zal gaan meemaken. Deze boodschap vinden we al in een notendop verpakt in de naam van Jesaja: ‘de HEERE redt''. Dit tekstgedeelte is in de eerste plaats geschreven voor het volk Israël. Het was toen in ballingschap en God belooft hier door de mond van Jesaja. Omdat de beloftes een algemeen karakter hebben gelden de beloftes zelfs nu nog voor het volk Israël. Ook kunnen veel beloftes messiaans worden opgevat. Meestal leggen wij zulke teksten uit als messiaanse en persoonlijke beloftes, maar in die tijd waren ze niet bedoeld als zulke beloftes. Zo staat er bijvoorbeeld dat we verlost zullen worden, wij denken dan vanzelf verlost van onze zonden, maar in die tijd dachten ze verlost uit de ballingschap.
Vers 1 O alle gij dorstigen! komt tot de wat eren, en gij, die geen geld hebt, komt, koopt en eet, ja komt, koopt zonder geld, en zonder prijs, wijn en melk! In vers 1 gaat er een hartelijke uitnodiging uit voor mensen die dorsten. Er wordt geen onderscheid gemaakt in dit hoofdstuk, de nodiging gaat uit voor allen. Allen die dorstigen. In de tijd van Israël was dit dorstigen gewerkt door God, ze dorstigden naar vrijheid, om verlost te worden van de ballingschap en wee vrij te kunnen leven in het land Israël. Ook bij ons werkt God dorst naar hem, hij werkt een verlangen naar hem toe, zodat we tot god gaan roepen om water. Dan roept God ons op dat we het kunnen kopen, kopen zonder geld, ja zonder prijs. We krijgen het dus niet zomaar, we moeten het kopen, het wordt dus echt eigendom van ons. We hoeven er alleen niets voor te betalen. Jezus heeft het voor ons betaald toen Hij leed aan het kruis en zo de straf op de zonde voor zijn volk droeg. Wateren zijn enerzijds het beeld van de volken (17:12-13) en van macht (40:12), waarover God overigens heerst. Wijn wijst enerzijds op het – verkeerde – zorgeloze genieten (5:1), maar anderzijds op vruchtbaarheid als gevolg van zegen (16:10) en naar de komst van de Messias (25:6). Melk staat (in combinatie met honing) voor de zegen die God Zijn volk beloofde in het land Kanaän (Ex.13:5; Deut.6:3). Wijn en melk komen ook op andere plaatsen in de Bijbel in combinatie voor. Ze wijzen ons op het feit dat God het beste wil(de) voor Zijn volk (Deut.32:12-14); ze wijzen ons op komende Messias (Gen.49:12) en de situatie die er bij Zijn komst (als Koning) zal aanbreken (Joël 3:18).
Vers 2 Waarom weegt gijlieden geld uit voor hetgeen geen brood is, en uw arbeid voor hetgeen niet verzadigen kan? Hoort aandachtiglijk naar Mij, en eet het goede, en laat uw ziel in vettigheid z ich verlustigen. Hierin wordt nog een oproep gedaan om naar God te luisteren. Er wordt uitgelegd dat het aardse leven van korte duur is, en dat alle vermakingen snel weer voorbijgaan. De aarde lijkt veel te bieden, leuke feestjes, een vakantie lekker eten, maar als het voorbij is hebben we er niets meer aan; het verzadigd niet. God heeft zoveel meer te bieden, Hij wil ons het eeuwige geluk geven.
Vers 3 Neigt uw oor, en komt tot Mij, hoort en uw ziel zal leven; want Ik zal met u een eeuwig verbond maken, en u geven de gewisse weldadigheden van David. In het derde vers roept God door de mond van Jesaja opnieuw op om naar hem te luisteren en naar hem te komen. Hij zal onze ziel levend maken. En zal een eeuwig verbond sluiten en de weldadigheden van David. We lezen hier een oproep tot gehoorzaamheid. Wie op God gericht wordt, zal God een eeuwig verbond mee sluiten. Bij het woord verbond word in de kanttekeningen verwezen naar twee teksten, Genisis waar God aan Abraham belooft dat hij het land van Kanaän voor zijn nageslacht mag hebben. Jeremia, waar God ook de terugtocht belooft en zegt dat het volk gesplitst zal worden en dat het koren van het kaf geschieden zal worden. Je mag dus aannemen dat deze tekst voor de mensen in de tijd van Jesaja vooral een belofte van terugkeer naar het beloofde land was. Dat verbond had God ook gesloten met David dat er altijd een koning uit zijn nageslacht op de troon zal zitten, hier bevestigd God weer dat Hij dat zal doen, alleen wel anders dan de mensen toen misschien dachten. Want uit het geslacht van David zal de eeuwige zoon van God geboren worden die eeuwig zal regeren over zijn volk. En die dat nu nog doen en altijd al heeft gedaan. Want gaat hier over een eeuwig verbond wat God met mensen sluit. Eeuwig houd in dat het buiten de tijd om gaat, het is iets wat niet aan tijd gebonden is. Het is dus niet alleen zo dat het vanaf nu nooit meer verbroken kan worden en dat het eeuwig door zal gaan, maar ook dat het er al altijd is geweest. Want de eeuwigheid heeft geen einde, maar ook geen begin. Het verbond wat God met ons sluit als we naar hem luisteren zal dus altijd blijven bestaan, maar is er ook altijd al geweest.
Vers 4-5 Ziet, Ik heb hem tot een getuige der volken gegeven, een vorst en gebieder der volken. Ziet, gij zult een volk roepen, dat gij niet kendet, en het volk, dat u niet kende, zal tot u lopen, om des HEEREN uws Gods wil, en om des Heiligen Israëls wil, want Hij heeft u verheerlijkt. Als we de hoofdstukken 15 t/m 35 van Jesaja lezen, vinden we daar voornamelijk aanklachten tegen de omringende volken. Het is duidelijk dat God hen zal straffen voor hun rol tegenover het volk Israël. Wie immers Gods volk aanraakt, raakt Zijn oogappel aan (Zach.2:8). Toch is er ook hoop voor de volken. Daarover lezen we in Jesaja 55:4-5. De komst van de Messias is niet alleen verbonden met het herstel van Israël, maar ook met de zegen voor de volken. Ook zij zullen in het heil van Israël delen.
Vers 6-7 Zoekt den HEERE, terwijl Hij te vinden is; roept Hem aan, terwijl Hij nabij is. De goddeloze verlate zijn weg, en de ongerechtige man zijn gedachten; en hij bekere zich tot den HEERE, zo zal Hij Zich Zijner ontfermen, en tot onzen God, want Hij vergeeft menigvuldiglijk. Hier wordt weer heel duidelijk de oproep gedaan om god aan te roepen en ons tot Hem te bekeren. Een duidelijke opdracht dus. De Heere is nabij, dus we kunnen hem zoeken. We komen in contact met zijn woord, God geeft ons vrijheid zodat we Zijn naam kunnen belijden en Hij openbaart zich in Zijn woord, dus Hij is nabij, we kunnen hem aanroepen want Hij is nabij, ja Hij is overal en we kunnen tot Hem bekeren want Hij is te vinden in Zijn Woord. En dan belooft God dat Hij zich over diegenen zal ontfermen, ja dat Hij menigvuldig zal vergeven al die zonden van de goddeloze en ongerechtige mensen.
Vers 8-9 Want Mijn gedachten zijn niet ulieder gedachten, en uw wegen zijn niet Mijn wegen, spreekt de HEERE.Want gelijk de hemelen hoger zijn dan de aarde, alzo zijn Mijn wegen hoger dan uw wegen, en Mijn gedachten dan ulieder gedachten. In deze verzen laat God zien waarom dit voorgaande, al die beloftes mogelijk zijn. Wij mensen zouden nooit zo vergevingsgezind zijn als God. Wij zouden de hele aarde al vernietigd hebben, we zouden er al lang mee gestopt zijn. Dat komt omdat God zo anders is, Hij denkt anders, Hij is anders. Zijn wegen zijn totaal anders dan onze wegen. Wij willen graag begrijpen waarom God dingen doet. Het volk Israël begreep ook niet waarom God ze in ballingschap stuurde, en dat Hij zo goed was ze weer te verlossen. Het is onvoorstelbaar dat een God Zijn eigen Zoon naar de aarde stuurt voor brutale zondige mensen, die niets doen dan Zijn naam belachelijk maken. Maar, zegt God: dat moet je niet willen begrijpen, want Zijn gedachten zijn veel hoger, Zijn gedachten zijn hemels.
Vers 10-11 Want gelijk de regen en de sneeuw van den hemel nederdaalt, en derwaarts niet wederkeert; maar doorvochtigt de aarde, en maakt, dat zij voortbrenge en uitspruite, en zaad geve den zaaier, en brood den eter; Alzo zal Mijn woord, dat uit Mijn mond uitgaat, ook zijn, het zal niet ledig tot Mij wederkeren; maar het zal doen, hetgeen Mij behaagt, en het zal voorspoedig zijn in hetgeen, waartoe Ik het zende. Als God spreekt heeft dat altijd invloed. Net als de regen die op de aarde valt niet direct terugstuitert de lucht in, maar altijd de aarde bevochtigd, zo zullen Gods woorden altijd in iemand trekken en zijn invloed uitoefenen. En dan zien wij vaak niet direct het resultaat van zijn woord. Net als bij de regen. Als het regent zien we ook niet direct resultaat, er begint niet spontaan iets te groeien. Dat duurt dan nog een hele poos, maar zonder die regen kan er later niets groeien. Misschien heb jij soms ook wel het gevoel dat God nooit spreekt door zijn woord, je lees misschien elke dag wel een stukje uit je Bijbel maar het lijkt wel alsof God niet wil spreken, en de preken lijken ook wel langs je heen te gaan. Dan zegt God hier, mijn woorden zullen niet ledig tot mij wederkeren. Zijn woord zal invloed hebben. Ook veel zendelingen hebben veel troost gehad aan deze woorden, soms leek het wel alsof ze voor niets bezig waren geweest. Er was een zendeling in China lange tijd geleden die overal het woord verkondigde, maar hij heeft nog nooit iemand tot bekering zien komen. Toch ging hij door omdat God beloofde dat hij zijn woord niet ledig zal terugkeren. En nu die zendeling niet meer leeft schijnen er op veel plaatsen waar hij het woord van God verkondigd heeft mensen tot bekering komen, ja dat er zelfs gemeentes ontstaan.
Vers 12-13 Want in blijdschap zult gijlieden uittrekken, en met vrede voortgeleid worden; de bergen en heuvelen zullen geschal maken met vrolijk gezang voor uw aangezicht, en alle bomen des velds zullen de handen samenklappen.Voor een doorn zal een denneboom opgaan, voor een distel zal een mirteboom opgaan; en het zal den HEERE wezen tot een naam, tot een eeuwig teken, dat niet uitgeroeid zal worden. Het volk Israël stelde niet veel voor, het was als een doorn, ze dwaalden steeds af en luisterden niet naar Gods beloften. Ze waren nu verbannen van het land Israël, het leek niets meer voor te stellen. Toch belooft God dat Hij het weer goed zal maken hij voor een doorn zal een mirtenboom, of cipres opgaan. Dat is een prachtige boom die het hele jaar door groen is, een soort dennenboom. Dit zal tot een eeuwig teken zijn en zal niet worden uitgeroeid. Ook nu nog dus, het volk van Israël was ook verspreid over de hele wereld het is een doorn, ze hadden de Zoon van God aan het kruis gehangen. Het leek of ze door alle volken gehaat werden. Maar God heeft ze weer op een onbegrijpelijk wonderlijke manier bijeen gebracht in het beloofde land. Zoals God altijd al gedaan heeft in de hele geschiedenis van de wereld. Hij bestuurd alle machtigen van de aarde, die zelf dachten rijk te zijn waren alleen maar een hulpmiddeltje voor God. De Egyptenaren waren enorm rijk misschien wel alleen zodat de Israëlieten daarom goenoeg goud hadden voor de woestijnreis en de tabernakel. De babeloniers waren enorm machtig en slim, misschien alleen om het volk Israel weer op het goede spoor te krijgen. En de romeinen, ze dachten alle macht te hebben, maar ze waren slechts een onderdeel van Gods wonderlijk heilsplan zodat Christus kon leiden aan het kruis, en het evangelie goed verspreid kon worden. En ook nu heeft God ervoor gezorgd dat er na de tweede wereldoorlog door het machtige westen een land, het land beloofd aan Ambraham weer aan de Joden toekomt en dat Zijn volk tot een eeuwig teken dat niet uitgeroeid zal worden. Misschien lijkt jouw leven ook wel op dat van Israël zondig en goddeloos, en het lijkt wel of Gods woorden ledig tot Hem terugkeeren. Zie dan op dit teken dat er gesteld is, en geloof dat God zijn altijd beloftes waarmaakt.
