Belgisch Congo en Congoleesch België

±^:*eeseemee*e*e*e*emeieemetes*ewee*ewe*e*e*e*e*eWÊ*wm

2 7 «aar — N. 3 5 -

l> u O

Pnis poi oummet

vooi eelgia 3 centiemen, vooi den Vreemde b c___i>)iii"'i •

Feletoon : Hed. en Adm. 2 4 7

Onik.--ter-Uitgeer_.er Verantwoordelijke bestuurder P. DE VISCH J_.oof.aanst.aat. 113, Ledeberg. . REDACTIE • • ADMINISTRATIE

HOOGPOORT, 29, GENT

Orgaan der Belgische Werkliedenpartij. — Verschijnende alle dagen.

Belgisch Congo en Congoleesch België (Vervolg) ' IV. WERVING VAN KINDEREN. — i Dit is het ergste punt. In mijn verslag heb ik vooreerst uiteengezet het stelsel van bekeering door ' de EE. PP. Jezuieten, met zijn noodlottig a a n h a n g s e l : gedwongen kinderwerving. De EE. P P . Hanquet, Le Grand en Allard hebben bekend dat men vroeger met geweld kinderen heeft aangeworven.

lingen klagen. Ik stel ze uit tot ater. Het noodlot wilde dat ik daar niet kon terugkeeren. Op 2 Maart komt de E. P. Allard te Popo. Ik spreek hem nog over de zaak. Hij zegt mij dat dit hem niet verwondert, want zijne c a t e c h k e e r m e e s t e r s zijn bandieten. Daarna bekent hij mij dat het volstond zoo het opperhoofd hem kinderen aanbracht opdat het regelmatig ware en DAT HIJ NOOIT VROEG NAAR DE TOESTEMMINC DER OUDERS.Hij verklaart zich bereid de hóeven-kapellen af te schaffen. • ' Ih: Maart ontvangt ook de Algemeene Commissaris de lijst van de kinderen uit de höeven-kapellen in Kwango. Zeer weinig weezen. Ziedaar, zoo ik mij niet vergis, genoeg bronnen om te bewijzen d a t de kindéren worden aangeworven met dwang. Daarenboven zouden de aangevangen onderzoekingen nog veel nieuwe feiten aan 't licht kunnen b r e n g e n ; daarbij heb ik van tientallen klachten van inboorlingen gehoord ; ik heb hunne namen niet opgenomen, denkend dat de verkregëti inlichtingen volstonden. Het land kennend en mij daarheen met d a t doel begevend, zou ' t mij niet moeilijk vallen nog meer feiten aan te halen. Overigens loochenen de EE. P P . Jezuieten de buitensporigheden n i e t ; zij bevestigen eenvoudig d a t dit geschiedt ondanks hunne uitdrukkelijke bevelen. Wij vragen nu nogmaals aan Volkje en Cie, aan Patriote en Bien Public, of zij de officieele stuks loochenen. Zoo j a — dan moeten zij maar met ons eischen d a t het wetsvoorstel Vander Velde, Roy er en Wauters,- zoo: spoedig mogelijk gestemd worde. Dan zal licht schijnen! Ziehier.dit wetsvoorstel:

Wat thans geschiedt. — Te Makinda, In December, hebben het sectorhoofd De Uersnijder en de handelaar Oliveira mij bevestigd dat dagelijks inboorlingen bij hen kwamen klagen omdat men hunne kinderen ontvoerde: de zendeling vestigt _loh In het dorp, zegt tot het opperhoofd dat hij zooveel kinderen noodig heeft en gaat slechts heen wanneer hij ze heeft bekomen ; of wel eischt hi] dat de degelijk ingeschrevene wees, die in de zending sterft, worde vervangen door een anderen; of we! komen de catechiseermeesters kindereen opeischen. Te Makinda hoorde ik in dezen zin klachten uitbrengen door de gemedailleerde hoofden Jongo, Bibango, Kinselele, Kiouka en Bamba. Daarvan stel ik geen proces-verbaal op, omdat de kin..ren geboeid noch aangehouden waren en énkel aangeworven door medelijken dwang oo hunne ouders. Te Katinda werden deze feiten mij bevestigd door den catechiseermeester. Overigens, overal waar ik mij vertoon, nemen de inboorlingen de vlucht; de dorpen zijn verlaten en de opperhoofden komen sidderend tot mij. Waarom? Vraag ik het hen, dan antwoorden zij: «Uit vrees dat gij_o**ze kin-teren aan de Paters zoudt seven». Dit gevolg van mijne aanwezigheid in het land was mij overigens bekend gemaakt door het sectorhoofd De Leersnljder. Te Sefo werden mij op 2 Januari 1911 Voorstel t o t instelling van een onderzoek naar den toestand van de inboorlingen dezelfde beschuldigingen uitgedrukt en de toepassing van de hervormingen door het gemedailleerd opperhoofd Luin den Belgischen Congo. koki. Te Lemfu, bevestigt de E. P. Butaye, Artikel 1. dat geene kinderen nog worden aangeEen onderzoek zal worden ingesteld houden ; « sedert onlangs » verbetert de naar den toestand der inboorlingen en E. P. Le Crano. Ik kom tot de in dit opzicht meest de toepassing van de hervormingen die, belangwekkende streek, die van Jongo, sedert 1906, werden uitgevaardigd in Tumba ManK Kinzamba.- waar de EE. den Belgischen Congo, inzonderheid wat PP. Jezuieten niet sedert lang zijn geves- betreft het verbod sterke dranken te betigd, waar zij nieuwe hóeven-kapellen reiden en te verkoopen, alsmede de beoprichten en talrijke kinderen behoeven scherming van de inboorlingen tegen inbreuken op hunne persoonlijke vrijheid, om ze te bevolken, voogdij der wees geworden of verlaHier worden de inlichtingen nog dui- de ten kinderen, de afschaffing van de bedelijker en talrijker. in natura en de invoering van Op 12 Januari kom ik te Jongo en lasting handelsvrijheid, de maatregelen gespreek daar uren lang met den E. P. Al- de ten voordeele van de vrijheid van dard. Hij bevestigt mij, — en ik geloof nomen arbeid, namelijk wat betreft de inboorhem, — dat hij enkel wettelijk wil han- lingen die in dienst van de kolonie zijn delen; doch, zegt hij, mijne catechiseer- opgenomen. meesters plegen talrijke misbruiken, Artikel 2. houden kinderen aan; zoo hij het verneemt, geeft hij ze terug, doch de ouders De Kamer zal, bij geheime stemming, durven niet klagen. En nochtans heeft eene commissie van negen leden benoede E, P. Allard, zegt hij,in een jaar meer men om tot d a t onderzoek over te gaan. dan 20 catechiseermeesters weggeArtikel 3. jaagd I Dat geeft stof tot nadenken! Op 13 Januari komt te Jongo een mijner dragers in mijn bijzijn een van de catechiseermeesters beschuldigen van kinderroof. De E. P. Allard belooft de zaak te beredderen. Ik kom t e Tumba Manl. Van 13 tot 20 Januari hoor !k de klachten van al de gemedailleerd. opperhoofden uit de omstreken, een tiental, over kinderroof of zedelijke drukking tegen de toestemming der ouders. Deze verklaringen teeken ik aan in het, dossier Ruyssinck (onderzoek naar de beschuldigingen van den E. P. Allard), ingeschreven op het op het R. M. P. Popokabaka onder n. 87 of 88 (onafgedaan onderzoek). De opperhoofden uit de omstreken van Tumba Mam verklaren mij. d a t zoo de zendeling bij hen kinderen komt halen, zij over de grens zullen trekken. Luitenant Jacob- sedert zeven maanden In de streek, bevestigt mij zulks. Op 23 Januari kom ik t e Kinzamba. Dadelijk ontstaan talrijke klachten tegen de catechiseermeesters Donguia en M a s s u n g a : aanhouding van kinderen ln massa, van opperhoofden, diefstallen, afpersing. 7 of 8 kinderen geef Ik t e r u g aan hunne ouders, ik stel een (onvoltrokken) onderzoek In, geef aanhoudings. mandaten tegen de schuldigen Ik, vertrek naar Popo Kabaka zonder er nIede , „ gedaan te krijgen. Den d a g van j mijne afreis kwamen nog talrijke inboor-

_r»

ABONNEMENTSPRIJS BELdlÊ Orie maanden . . . fr. 4.2. Zes maanden. . . . fr. 6,M Eenjaar fr. 12,50 NEDERLAND Drie maanden . . . fr. 4,78 DEN VREEMDE Drie maanden (drie maal per week verzonden) . fr. 6.Ï1

Sam. Maatschappij HET LICHT

Uw ak-aieert zlcb op alle po-tb-reele»

Maandan 1 8 December 1 9 1 1

Deze commissie kan, als getuigen, doen hooren de ambtenaren van het-burgerlijk en van het militair bestuur, benevens eiken persoon dien zij zal aanwijzen. Zij zal niet bezitten de overige bevoegdheden, door de wet aan de rechters van instructie toegekend. Zij zal zich toevoegen één of verscheidene secretarisse*", buiten haar midden benoemd. Artikel 4. Ingeval van overlijden, weigering of ontslag van een lid der commissie,wordt onmiddellijk in zijne vervanging voorzifeif door het Bureel der Kamer. Hetzelfde geschiedt wanneer een lid der commissie ophoudt deel uit te maken yan de Kamer. • Geteekeud: E M I L E VANDERVELDF.. E. R O Y E R . J. W A U T E R S .

Niemand meenen wij, kan er tegen zijn d a t men de waarheid, de volle waarheid wil leeren kennen. B. (Wordt, vervolgd).

'Geeft het blad voort aan owe weifelende menden en kennissen

KRETA

Aan onze Correspondenten De Kamer houd. daze week morgen- en nainiddagzittingen. Onze briefwisselaa-B worden verzocht hunne correspondencii zooveel als mogelijk in te krimpen. Het bestuur van-het blad «Vooruit».

DE ARGEVAARDIGDEN NAAR GRIEKENLAND gvaardigden zich in __onea ingescheept gevaardigden zich in Kanlea ingeschéept hebben aan boord van een paketboot, hebbende Piraeus als bestemmingsplaats, doch eene afdeeling Fransche matrozen heeft het schip belet te vertrekken.

Open brief aan den Heer Minister van Oorlog

BERICHT De drie liederenbundels, uitgegeven door de Werklieden-Partij zijn weer te verkrijgen. Men mag de bestellingen richten aan de Administratie Blad •«. Vooruit », Hoogpoort, 29, Gent. N. B. — Elk der bundels, 34 liederen bevattend, wordt verkocht aan 10 centiemen.

TWEE MATEN EN TWEE GEWICHTEN De gemilitariseerde werklieden van de Parken van d'Artillerie zouden willen weten, heer Minister, om welke oorzaak zij ontslagen blijven van den opslag van 0.50 (3.74 fr. op 8 jaar en 4.00 fr. op 13 jaar), welke sedert een jaar en half toegestaan is aan de gemilitariseerde werklieden van de krijgsbakkerijen, hospitalen, voedermagazijnen, beddenmagazijnen en beenhouwerijen. Alleen.de werklieden van de parken van d'Artillerie krijgen aieièz Waarom 1 . Wij hebben nochtans ook vrouw en kinderen en de levensmiddelen zijn zoo duur voor ons als voor hen. Niet dat wij hen dit benijden, integenFRANKRIJK deel, want wees gerust, men zal den werker niet te veel geven. Men rekent ons altijd ten getalle van 1800 gemilitariseerde werklieden. Waarom IN DE FRANSCHE KAMER dan wordt de eene zijn dagloon opgeslaDe debatten over de Marokko-overeen- gen en de andere niet 1 Wij hebben nog komst werden voortgezet. Partijgenoot Vail- altijd 3.50 fr. min 0.29 fr. of 3.21 fr. per lant sprak eene rede. uit die een pleidooi werkdag (als hoogste daghuur) en dat was voor een meer volledige internationa- voor werklieden die allen rond de 40 jaren zijn en vrouw en gemiddeld 3 minderjarige lisatie van Marokko. Abel Ferry (radicale linkerzijde) ver- kinderen hebben. Bovendien verbiedt het reglement dan klaarde dat Duitschiand zich opnieuw in de Fransche Marokko-polii-iek door middel van nog van een hamerslag of een pennetrek te geven die verdiensten zouden bijbrende bepaling betreffende het beschennelingstelseï zal mengen. Hij kritiseerde de bepa- gen buiten de werkuren. Is dat dan billijk? Wij denken van lingen betreffende dè spoorwegen en de regeling betreffende de mijnen. Het vergelijk neen 1 Wij vinden het dan ook noodzakelijk zal met alle gevaar van verwikkelingen in de toekomst doen verdwijnen. Het beste hier te melden dat de algemeene bestuurmiddel volgens hem om den vrede t e dienen der, generaal Verheyden, welke thans op -S-Jsi-h. vQpsr .te bereiden op iedere gebeur- rustgèld is, den opslag in sommige parken, tijdens zijn bezoek, in Mei 1910, belijkheid.'' Delahaye (rechterzijde) zegde dat Cail- loofd had aan de werklieden. Zelfs heeft de heer minister verklaard laux te - inschikkelijk is geweest voor aan zekere volksvertegenwoordigers, dat Duitsc#land. de bestaande regels van verhooging (van Millerand sprak vervolgens en zegde dat het buitenland moet weten, dat er met be- loon)_ dezelfde zijn voor gansch het leger. Wij -zullen hier nog het verschil laten trekking tot de buitenlandsche politiek geen tusschen de bovengenoemde partijen meer in de Kamer en het land be- uitschijnen gemilitariseerde werklieden van d'Intenstaan. Hij was van meerüng, dat men het dancé en deze der Parken van d'Artille-vergelijk moet goedkeuren, doch geen on- rie. zekerheden moet laten bestaan. Men heeft, 1. Deze werkzaam in de verschillende zegde hij, vrees gehad voor de toekomst van etablissementen van d'Intendancé krijgen Belgisch Congo, .doch de minister van bui- verlof volle loon voor familiezaken ; tenlandsche zaken hejeft ons gerustgesteld. wij nietmet ! Zelfs niet voor eene begrafenis Eerbied vóór de rechten der onzijdigen van vader, moeder, vrouw of kind. moet het beginsel vatt onze politiek blijven. 2. Dan krijgen al de werklieden van Duitschiand zal geen voorrecht in'Marokko d'Intendancé werkkleederen kunnen opeischen.want het vergelijk schept niettegenstaandenog zijhunne vuil werk de economische gelijkheid. Wat Spanje be- hebben dan wij, want minder de werklieden der treft, moeten • wij onderhandelen op den Parken van d'Artillerie, bij al het vuil on grondslag der verdragen, zorg dragende slaaflijk werk, krijgen geene werkkleedevoorde Fran_che belangen, zonder af te ren. Bovendien werkt men in zeer vochwijken van een hartelijke vriendschap. tige en ongezonde groote hangars, waar Millerand waardeerde de vriendschap van nooit, noch winter noch zomer, vuur in Engeland. Maar — zegt hij — wij moeten komt. In het putje van den winter, wanons niet vergasten aa% hersenscliimmen. _J_ neer men van 's morgens er in aan het opneming van de bck.Uing waarin geschil- werk gaat, is men half bevroren wanneer len naar het Haagsehé Hof verwezen wor- men er 's avonds uitkomt. den, bewijst, dSt wij geen bijgedachte koesIn den zomer krijgen bovengemelde teren, want de vrede is het beste werktuig werklieden thee (gezegd coco), alsook in voor de ontwikkeling der beschaving, doch de Vuurwerkmakersschool.Wij, nogmaals, een vrede met eere. Vertrouwend op zijn krijgen dat niet. Verleden zomer, bij de kracht, zeker van zijn vriendschappelijke warme dagen, werd het drinkyater verboverhoudingen en.zijn verbond is Frankrijk den onder voorwendsel dat het slecht was, besloten da nachten van anderen te eerbie- zoodat men moest wachten tot bij het uitscheiden van het werk om iefs te kunnen digen en de zijne te doen eerbiedigen. drinken. De beraadslaging werd verdaagd. Wij denken dan wel, heer Minister, dat DE DUITSCHE PER$ EN HET FRAN- onze klachten zeer gegrond zijn, en wij SCHE KAMERDEBAT hopen dat er zoo gauw mogelijk gehoor zal De Duitsche blaHen maken'het zich niet aan gegeven worden en dat er in het druk over de médedeelingen van de Selves. kort ook opslag komt voor de werklieden De meeste hebben het te druk met de ver- van de Parken van d'Artillerie. Een werkman kiezingscampagne. Dat het' verdrag in de Fransche Kamer verworpen zal worden, gelooft men niet. Von Kiderlen Wachter, moet itt eenige fl bladen nog onaangenaamheden, hooren, IN DE MIDDELLANDSCHE ZEE deels, omdat liij èrr van uitgegaan is om Togo af te staan, deels, omdat het Duitsehe Alle passagiers van de c Dehli» zijn thans volk nu eerst van een Franschen minister in veiligheid. Men hoopt nog de lading Hooren moet, dat de Duitsche regeering in te bergen, het schip echter is verloren. het begin bijna geheel Kongo en economiDo 'regeering'heeft den Britschen gezant sche voorrechten in een gedeelt. van Ma- te Parijs opgedragen aan Frankrijk haren rokko verlangd fceêff. Een mededeeling, dank te betuigen voor de uitnemende waartoe de regeering -elf vei-pficht was ge- diensten, door de bemanning van de «Friweest, maar om al te begrijpelijke redenen ant- bewezen bij de redding der schipbreuheeft verzwegen kelingen en haar innige deelneming in de daarbij geleden verliezen. Aan boord van de «Dehli» waren 126 personen. Degenen die niet bij middel van booten konden gered worden, werden dit bij middel eener kabel. Man per man werden zij in eene boei geplaatst en deze liet men Volgens den Teheranschen correspondent langs de kabel, tusschen het wrak en het van het Berliner Tageblatt moeten IS afge- strand gespannen afglijden. Aan de boei is vaardigden hun mandaten hebben neerge- eene stevige touw, die door de redders, aan legd om te maken, dat het Huis onbevoegd wal, ingehaald wordt. wordt tot het nemen van een besluit en zooOnvermijdelijk verdween ieder paeagier, doende de regeering in de gelegenheid te tengevolge van zijn gewicht en het buigen stellen het parlement te sluiten en op eigen van de kabel, een oogenblik onder water. hand met Rusland te onderhandelen. Trou- Er waren aan het strand groote vuren wens het Medsjliss zou de volgende week. aangestoken waar . men de geredden verwegens, het begin van de treurmaand, vast warmde. Deze redding was diep ontroerend tot Januari naar huil zijn gegaan. te midden van het ijselijk geklots det «A-

De Marokko-overeenkomst

Het vergaan van de "Dehli

Oe kritieke toestand tussclien Rusland en Perzie

^A_

ven. Aan boord bevond zich een ..jarig passagier met gebroken been. Deze moest op eene ander© wijze gered worden. De heer Halket, kunstcriticus, die aan, boord van de -Delhi» een tochtje maakte' van Londen naar Marseille, meldt, dat de hertogin van Fife, de prinses Alexandra, de heer Gilbert Mac Caul Bell en hij zelf, over boord, werden geworpen van de boot, die hen naar den wal bracht. De hertogin word gered door manmoedige pogingen van admiraal Coaddock, die de reddingsboot commandeerde, en van den hertog van Fife; prinses. Alexandra dankte haar levensbehoud aan den moed van den heer Bell, die haar met levensgevaar boven water hield en naar de kust zwom. met de prinses in zijne armen

Ongeval in een Schouwburg te Parijs Gister avond, tijdens de opvoering von «Hérodiade», in den Théatre de la Gaité, is een verhoog ingestort, talrijke figuranten medeslepende. Zeven werden min of meer erg gekwetst. Vier kinderen, moesten naar het gasthuis . overgebracht worden.

Belangrijke diefstal In een hotel TE PARIJS Een makelaar in juweelen, de -heer Schalma-m, is in een hotel, waar hij zich had laten binnenlokken, ontlast van zijn gouden ring van 500 frank, eene portefeuille met 7200 frank en talrijke voorwerpen van groote waarde. Een der dieven kon aangehouden worden. Het is een hotelbediende, komende van Milaan. Men denkt overigens dat de slag gedaan werd door een internationale dievenbende.

Eene mijn in brand TE BIRMINGHAM Vijf mijnwerkers, waarvan de een de anderen wilde redden, zijn opgesloten in eené •, mijn, die in brand stond te Cannck-Chase. De reddersploég, bestuurd door een profeesor van de Hoogeschool van Birniingham, heeft nog hoop <£s tfiijtelukk-gen te redden. De reddes moesten zich een weg banen door vlammen en brandende balken.De reddingswerken vorderen maar zeer langzaam.

De Oorlog tusschen Italië' en Turkije DE VERSTERKING DER DABDANELLEN De troepen-samentrekkingen in de vestingwerken van de Dardaneilen zij gereed. Er zijn 30.000 soldaten,waarbij 12.00 man artillerie en 14.000 man infanterie. De verschillende forten herbergen 300 tot 3000 man.; Het aantal kanonnen bedraagtt 115, waars onder 6 Kruppkanonnen van 34 centieme-': ters. In de Dardaneilen is een TurkBche' vloot bijeengetrokken, bestaande uit 11 schepen. Twaalf oude schepen worden ge- \ reed gehouden om do Dardaneilen te. vet- j sperren, zoodra Italië tot den aanval over- i gaat. De Turksche regeering zal alleen gebmik maken van contact-mijnen, die door een kabel verbonden zijn met den wal, oml de handelsvloot zoo min mogelijk in gevaar te brengen. Deze mijnen worden van heiand uit tot onploffing gebracht. EEN NIEUW CREDIET Een officieuse nota deelt mede, dat binnen kort een besluit zal worden afgekondigd, waarbij voor den tijd tot 31 . ecember een nieuw buitengewoon crediet van 25 millioen voor de expeditie naar Tripoli zal worden toegestaan.

De opstand in China DE ONDERHANDELINGEN Men verneemt uit Peking, dat Toeansjikai onmiddellijk na den afloop der onderhandelingen in Woetsjang den troon van den uitslag zal op de hoogte brengen en dan zelf zal altreden. In dit bericht wordt heel niet gesproken van eene verlegging der vred.s-! onderhandelingen van Woetsjang naar-' Shanghai. Wü ontleenen nog verder aan het telegram dat vermoedelijk uit de onderhandelingeu een zoogenaamde republiek zal voort* komen, met republikeinschen regeeringsvonu, echter met behoud van een keizer met schijngezag, die even wel niet uit de Mandsjoe-dynastig zal worden gekozen. DE REPUBLIEK Een blad uit New-York verneemt uit Shanghai, da. de iciders der revolutionnaire partij besloten hebben de republiek nit te roepen, met Soenjatsen als president. De republikeinen maken spoed m e t ' het voorbereiden van een aanval op Peking, wijl zij verwachten, dat de vredesonderhandelingen zullen mislukken omdat Joeansjikai vasthoudt aan den eisch dat de monarchie zal worden gehandhaafd. DE STRIJD DUURT VOORT. De kewe.rlijj.en hebben tv-44 do-BWifljH

Maandag 18 Dooember 1911 •treek van Chi-Kia-Tchouan ingenomen. Een edikt keurt de opening eener vader landslievende inecbvijving goed, maar buiten de Mandchoeriers,. zijn de inschrijvers raar. De onderhandelingen voer eene leeninc zijn geschorst gedurende de bespreking voor net sluiten van den vrede.

Eene werkstaking op de Minerva TE ANTWERPEN Na verscheidene langdurige onderhandelingen is er heden eene _._king uitgebroken in de vertakking der rijtuigmakers in het fabriek * Minerva-Motors \ Berchem, Antwerpen. Ongeveer 300 personen zijn in ( de staking betrokken. De uitleggingen -.uilen -eigen. - Dus, wij verzoeken de werklieden rijtuig' makers hunne diensten niet aan te Lieden waar hunne makkers in strijd lijn. Het Bestuur.

BINNENLAND LUIK VERVIERS. — Rijtuig verd wen. o. — M. Thomas Pirard. handelaar, te boiron, stel. de gister avond vast dat zijn - gespan van voor zijne woning verdwenen was, welke h-j alleen had gelaten. Er stond eene mand op die voor ISO fr. boter bivatte. . Rljtuigong-lak. — Gister morgend is eene groote buis eener wate-geleiding gesprongen in de Harmonicstraat, de steenweg op eene lengte van 16 meters uitbrekende. Al de kelders der woningen werden overstroomd. Men moest met bootjes de reizigers overzetten die den tram wilden . nemen.

(.-_Ü£fiQUW£M LA LOUVIÈRE. — Klad verdronken. — Het eenjarig zoontje der echtgenooten Le1 leu is gister in een ketel water gestuikt die op den grond was geplaatst geworden. Toen de moeder het ongeluk bemerkte haalde zij hot kind er nit en verwittigde een dokter die gedurende langen tijd de kunstmatige ademhaling toepaste, doch vruchteloos. Het wichtje wss verstikt.

WËST-VI.AAMC--.REN 1

VWVE-ST-BAAF8. — Verdronken. — Marie De Hygere, IS jaar ond dochter ran Alfons, werkman, wonende wjjk, Droegen, broodhoek, verliet Maandag avond hare woning na eene berisping haars vaders. Tot hiertoe bleven alle opzoekingen vruchteloos. Enkel bare kloefen werden teruggevonden. Gister heeft men haar lijk nit de Mandel { opgetrokken op 5 minuten afstand van hare ! woning. • Na de Hjk-rchouw'ng door dokter Van Vooren van Wakken gedaan, werd het lijk 1 naar het doodenhuis overgebraeht. GULLEGEX. — Brand. — Eérgister avond brak er brand uit in een gebouw van zekerpn Coole, herbergier * In de Rommelen », wjjk 't Hooge. Door de spoedige tnsschenkomst van do bewoners en de geburen kon het gebouw nog gedeeltelijk behtu, den 'blijven. De aangerichte schade ia door verzekering gedekt.

008T-VUIAB3E-1E.I .CKNTBRIT.GE. .— Tolk-Waderen. — Het bestuur van den kindergroep heeft besloten de repet-riên voor de kinderen aan te vangen. Gesel Mortier zal zieh voorloopig gelasten aan de kleinen het noodige onderricht te geven. Wij doen een beroep op de partijgenooten om hunne kinderen te laten inschrijven. Zij worden aanvaard van 8 tot 14 jaar. Zich te wenden lokaal -De Palm». NIEUWKERKE. — Brand. — Verleden nacht ontstond er brand in het koohnagazijn van den heer Pieter De Clereq, gehucht Bautenshoek. Het- vuur deelde zich aldra aan de stallingen mede. Twee koeien en twee kalveren kwamen in de vlammen om. . Het landbouwalm en eene groot, hoeveelheid vlas werden insgelijks de prooi van het vernielend element. Een? aanpalende schuur, aan den landbouwer Paepe toehoorend. ging ook in rook op. De oerzaak van den brand is onbekend. Men spreekt echter van kwaadwiffigheid. Er is verzekering. FECILLFTTON VAS 1 8 t ECU-REK

(106

IN 'T VADERHUIS SeeUle Roman van MINA KA LTS KV Dit bef Dnitech vertaald door H. H.-S

Een dof gebruis ging door 'de kamer, als ran teruggestuwde golven, die bet volgend oogenblik razend, met verdubbelde kracht komen aanstormen. * Alle vlammen van de gaskranen brandden nn. en in hnn licht werden de rook en de uiiad-tningen van al die menschen een witaebtige nevel, die zachte, befloerste tinten spreidde op de donkere, vaak ruwe gezichten der mannen. De .lemming was in alle districten voorbij.De fietsers.-ls de flinkste berichtf-evers, kwamen van alle kanten aan. Ze werden al aan di deur met hoeraceioep begroet en omsingeld. Ieder wilde dadelijk de boodschap nit bnn mond hooren. Br bad zich en bureau gevormd. Op bet podium waar 's Zondags de muzikanten zaten- badden voorsitler «o secretaris plaats genomen. Daarheen werden de aankomenden gestooten, geschoven, geduwd. 2 2 » br.**.._» *•-__£__ __•_-____&«->

eetn-er eene voordracht houden ln de Militiezaal tan Stadhuize, om 8 ure 's avonds, en handelen over ; Het Nederlandsch als webenscü-ppelijke taal; Dinsdag sa! spreker ook eene openbare DE SLIUTIM. OM 7 UUR l-< DE les geven in de Vrije Hoogeschool, met het GROOTE BAZAR8 onderwerp : Over -enniftheorie 'en zuiver* De vereenigde bedienden van den Groo- rede. MOLENBEEK ten Basar vergaderden, op 14 dezer om den toestand te onderzoeken hun «-••-edrongen De maandeHjksche vergadering - " nlaats door het s.handalig gtdrag van het beheer. hebben Maandag ..eoember, om 8 l/S ure De gestemde dagorde bewijst ons dat wij 's avonds, in het lokaal: Volkshuis van Moin ons vorig • rtikel nog ver onder de waar- lenbeek, Gentsche Steenweg, 83. heid zijn gebleven. Dagorde: 1. Schepenkwestie (akkoord t-sZij toekenén krachtdadig protest «an '. subeh den Liberale en Socialistische groep); gen de nahdelwijie van M. Victor Beaus- ï. De' kiezingen van 1919; 3. Verscheidensillon die niet aarze.lt in vollen wi-!.r beden. werkzame en eerlijke bedienden aan de N. B. — De vrrgaderina. wórdt acht dagen deur te werpen die reeds & en 10 jaar dienst tellen en tot een loon van 4 fr. gekomen vroct-er gehouden,ter oorzake van de Kerstmisfeesten. waren, dit om hun te vervangen door nieuK0EKELBERC we aankomelinf-en voor 2,50 (r. Haags. De dagorde wijst _p dé' leugenach-ige beFEESTEN wering v~-> M. de bestuurder, die er rnket Zondag 34 dezer.'om 5 ure, algemeen* op uit is do overeengekomen regeling der .herhaling, door de Volkskinderen van sang sluiting om 7 ure te ontkomen én besluit en tooneel, in de zaal Bruyninckx, Kerkdat het syndikaat alle middelen zal te' baat straat, 100. nemen om eene afvaardiging b..' -*»'n beMaandag, $5 desar, in de Gasafdeeling, heerraad of zelfs desnoods door stakins het 2, Werkersstraat, om 3 l/t nanoen, rood beheer er toe te brengen tot' eene meer re-i kerstfeest. delijke inachtneming dcr belanden harer 's Avonds groot tarm.iefeest in de - Cour werkers. Royale- door de Volkskinderen, aan de Het intersyndikaal bureel besliste onver-, leden van den Werkersbond aangeboden. poosd de beweging voor de sluiting te " ure Zondag, SI Januari 1918, Groot bal, ten voort te zetten. voordeele van den Werkersbond, bij BruyDuizende vlugschriften sullen onnieuw ninckx, Kerkstraat, 100. verspreid worden tegen de huizen die niet MOLENBEEK sluiten. De gesellen dio hieraan willen medehel- DE REVUE < MOLENBEEK-DOUCHE » pe_ mogen zich aanbieden in ! et ""-'kshui.De vrienden van den Dobbel-club wedijvevau Brussel. (Zaal 30). ren om iets degelijks ten töbneele te brenAAN DE GROEPEN AANGESLOTEN BW gen. De opvoeringen norden aangekondigd DEBRISSELSCIIE FEDERATIE I)J__t voor Zondagen 7, 14,-1 en 38 Januari, 4 en WEUHUEÜENl'ARTU. 11 Februari, 's Maandags op ie en 39 JaOvereenkomstig de standregelen der Brusselsche FeeUiratie, besloot de algemee- nuari. Gezellin Fiche.-Devienue zal de rol van ne vergadering van 7 December een oproep tot alle aangeslotenen te richten voor de comme re vervullen; gesel Pen- Mochior die voorstelling van kandidaturen, to onderwer- van compire. Het muziek van gezel Laiiini en de kooren pen aan den poll met het oog op de KamerKiezingen welke op 2 Juni 1813 zullen plaats onder zijne leiding hebben een waar kunstkarakter. •hebben. De tooneelschermen, kostumen en de tooDe. kandidaturen moeten ten laatste vóór 15 Januari aan het tederaal bestuur toeko- neel schikking overtreft wat wij reeds van onzen «Dobbelclub» te zien kregen. men. Daarbij is de revue geschreven door gezel Art. 46. — Om kandidaat te mogen wezen Ch. Janssens, die ons reeds verleden jaar moet men: cen voorsmaak gaf van wat hij ons zou leve1. Lid zijn der Werkliedenpartij; 2- Regelmatig opgeschreven staan als ren met den noodigen tijd en voorbereiding. Het succes is verzekerd- Men kan kaarten abonnent of lezer van een der erkende dagverkrijgen alle avonden in het «Volkshuis» bladen onzer partij i van Molenbeek, Gentsche steenweg 863. Lid zün der Samenwerkende MaatAlgemeene inkomprijs : 50 centiemen. schappij " Het Volkshuis 5. van zijnen werVoorbehouden plaatsen: 76 centiemen. . kersbond en zijn syndikaat; Art. 47. — De lijst voor het voorstellen VILVOORDE van kandidaten . moet het volgend voorNOG EEN MARTELAAR DEB schrift diagen; KLERIKALE VRUHEIDWUBGERB Wij ondergeteekenden, leden van verscheidene groepen de* Brusselsche FederaMen hoopt in 't kort het standbeeld in te tie van de Werkliedenpartij, hebben de eer huldigen op te richten in de Ducha-telsquare als kandidaten voor te stellen voor de Wet- yan den engel-chen hervormer Tijdale, die gevende kiesingen der maand Jnni, de c-ezel in onze stad de foltering en marteldood (of gezellen)... (volgen hier de namen, onderging. woonst en beroep der kandidaten). Geboren to Glocestershire in 1490 was Wij verklaren dat deze kandidaat (of Tyndale eene der eerste aanklevers der kandidaten) aan de voorwaarden voldoet (of -fieryonnir-g»; hij slot zich aan bij Luther voldoen), welke door de standregels der te Wittembreg en vestigde zich te Hamburg. Brusselsche Federatie geëischt zijn. Vervolgd door de katholieken, moest hii Art. 48. — D e voort ?tellingglijst moet de naar België en -lolland vluchten,maar werd namen, voornamen en woonplaats van ten verraden en viel in handen der klerikale minste SS peters .bevatten, alsook de naam beulen die hem opsloten in de forteree van der groep van welke deze leden zijn. Zij Vilvoorde ten jare 1635, waar hij ter dood moeten ook geteeieende aanvaarding van veroordeeld en in het openbaar verwurgd den kandidaat dragen. en verbrand werd. Een algemeene vergadering gelast de Het gedenkteeken is het werk van beeldkandidaten te bespreken en de dagen en houw. Rombaut. aren van den poll vast te stellen, zal op Men vraagt zich af of het klerikaal geDonderdag 18 Jannari, in het Volkshuis van meentebestuur dia toelating zou durven Brussel, gehouden worden. Gelieve alle weigeren. leden nit te noodigen die vergadering bij te EVER wonen en dragor te zijn van hunne aansluitinc-kaart aan de partij. KLERIKALE MORAAL SOCIALISTISCHE FRANtCLIN Na heeft il. Fe uil Hen zich eens Ieelijk Maandag, om 8 1/9 nre, in de Witte Zaal, dan vinger in het oog gesteken. buitengewone avondstond, met de volgende In zijne rede van zondyg in den klerikaartisten op het programma: len tap hield hij het mordicus staan dat er Gezellin Zoos, Kunstzangeres, en de gezel- zonder katholieke moraal geen deugdzaamlen Perquin, violonoellist; Mas Dalny, ba- heid kon bestaan. ryton, en Buffière, kunstzanger. Onmogelijk een '.atholieke huisvader zich Men zal nog opvoeren : « Le diner de te onderwerpena_n!-en onzijdig onderwijs. Pierrot >, tooneelspel in één bedrijf. «Liever zijn kind zien stsyven», zoo liiiddé De spreekbeurt komt aan gesel Octors, de onbeschaamde taal onwaardig aan een over : Het, duur leven. vader. Goed dat die Keer hier maar klucht VLAAMSCHE VOORÜITSTREVENDE speelde. STENDENTENKRING Bsd hij niet dat do vrome daden van het Hoogleeraar G. Bolland, professor aan de geestelijk onderwijzer-je ofte vuile kind.rHoogeschool te Leiden, zal Maandag 13 De- venprosser van Heimet zon aan he. licht

Brussel en omliggende

ierwij 1 het bureau zijn werk deed, gaf men hun bier en bestormde ze gelijktijdig met vragen. Maar daar stond de voorzitter al op en deelde het bericht van "t centraal-bureau mee: dat op de sociaaldemocraten in Weenen tachtigduizend stemmen waren uitgebracht. « Tachtigduizend »[ Als gedragen door vurige tongen, vlamde dit woord op, gejuich ontketenend tot in alle hoeken van de zaall Tachtigduizend! TachtigduizendI Tachtigduizend t Dat overtrof alle verwachtingen. — Dat hebben ze in Berlijn pas na vele jaren algemeen kiesrecht gehad, merkte de voorzitter op. — Luistert! Luistert! riep men in de zaal. Men lachte! applaudisseerde, men drong weer naar de deur. Weer was een fietser aangekomen,rood als een kreeft, badend in bet.zweet. — In «Favoriten» hebben we tienduizend stemmen, brulde bij in de zaal. Een vreugde-gebrul antwoordde hem. — Hoera, hiera! Favoriten, 't proletariërsdistrikt I Dat zijn onze menschen, dat zijn wij 1 De een riep 't zielsgelukkig den ander to», trots en verrukking lichtten uit alle oogen- Mannen, die elkaar nooit te voren badden gezien, drukten elkaar de hand, omhelsden en kusten elkaar. Ze badden allen gewerkt, de een voor 4-9» -uu-ex. m 4»xiitr 'jfiw&U ook- De

organisatie was solide gebleken, er was discipline in haar rijen, ze had de proef doorstaan. Niemand twijfelde meer aan den uitslag. Een groot vertrouwen, een beminnelijk, kinderlijk optimisme had zich van allen meester gemaakt. Het verkregene bracht hun in geestdrift, ze zwelgden.al van te voren in hun overwinning. En zóó zeker was hun geloof, dat toen nu na elkander de uitslag van de verkiezingen in de overige districten bekend werd, en men vernam dat de « Wieden « met de buitenwijk, dat de Jozefstad verloren waren, — dit bun toch niet vermocht te ontnuchteren. Op die districten had men nooit gerekend, daar woonde de aristocratie en de bourgeoisie, daar waren de paleizen van den hoogen adel, die hun bedienden naar de stembus stuurden en hun leveranciers erbij; daar was toch niets aan te doen. — Komt-er niet op aan... Och kom,wat kan ons dat schelen I En toen nu de naam Schönbrunner als die van een der gekozen candidaten genoemd werd,barstte een uitbundige vroolijkheid los. — Die mankeerde er nog maar aan I... Dat is de grootste ezel die er rondioopt l Die moet nn vroom worden, baron Schönbrunner; — Die barst nog van verwaandheid. — Dat zou jammer zijn, ze moeten in den Rijksdag toch ook

g«komen zijn, hij -oo er voorzekers over gezwegen -hebben. Een schoone klerikale trcraal voorwaar. Dé smeerpqet- bevlekt zich met brojrkensz.'-nde 'op ééne( I) zijner leerlingen men wil nem aan het
TURNHOUT

'T 18 AL VAN opslag dat de klok slaat I De brouwen zijg' bijeengekomen en ' ebben besloten hun hier ook 3 frank per ton op te set ten. Zij zullen dat afgekeken hebben'van'hunne eonfrateri van andere steden, en in zich. zei ven gezegd hebben : « Komt, • ij profiteeren er ook van •. Zij mochten er nochtans wel wat rnta wachten 1 , r -. . . Ais er -An-éraden' van andere plaatsen naar hier komen, is het altijd de eerste op. !lT.M.MPMT.w6l-U.WI merking welke wij hooren : c Het bier- ia is ALLEN NAAB DB M V - T . w b l Turnhout niet veel waard.» Eene groote syndikale meeting met t 'genDat is misschien ook' de reden waarom et spraak wordt belegd op Maandna 18 Deeem- hier zooveel alkool gedronken wordt: ber. om 6 ure 's avonds, bij De Mey, KolleWaarom doen de herbergiers niétt gelijk straat. de socialisten I*Waarom'komen*zij'niet bij. Gezel Martens G. zal »r . n delen over een en Hespreken sij hunne belangen -ni.tl • De duurte der levensmiddelen en de ' _nWij mllen er hun ge«n verwijt van maken bewegingen. ». dat zij ons voorbeeld volgen. Integendeel 1. MEI DEN 1 JANUARI krijgen wij, naar bet schijnt, oen nachttrein bij. Hét zai aan velen plezier doen dat zij eens naar ..ntwerpen kunnen naar therter . A...N ity/it] CAMtbllei gaan zonder te moeten uitlogeeren. Die treij Sinds eenigen tijd worden de repetitiën zou om 13 ure stipt uit Ant-wrpcn nasr van onzen zangknng niet zoo goed meer Turnhout vertrekken. ' • • bygewoond. en onzen chef drukt hierover Het zal in alle geval veel aangenamer . ijn zijn. ontevredenheid uit. Zangers en zangster., het zou toch moe- dan met den tram, van denwelke bijna nisten zijn zooals in den beginne, als de mand, tenzij in allergrootste noodzakelijkkring was samengesmolten, dat er "o t*t -0 heid, gebruik maakt. Vooral voor de handelaars, reizigers en leden op de repetitie aanwezig waren. Ja dit getal zou zelfs wekelijks moeten ver- beursmannen is het eene goede hervorming. Spijtig dat er op de arbeiders zoo weini| meerderen,want vele ledene doet vele leden bijwonen en wij beetatigen thans het tegen- gedacht wordt en er geene maatregelen Mnomen worden om den trein van B,04 u.'.a overgestelde. Dit zou hoegenaamd niet mogen zijn. i.e morgens een half uur vroeger te laten verzangers en zangsters zijn er,waarom komen trekken over Bouchout, dan kan eenieder 's morgens om 7 ure op zijn werk zijn vu zij niet regelmatig ? Als wij naar een festival gaan gaat ieder- dese die in Antwerpen gaan arbeiden. 't Is waar dat de werklieden 'nog alti;'i een gaarne mede, wat dan diKwijls voor gevolg heeft dat zij die er niets van Kennen als eene quantte négligeabk aanzien worden. de goede zangers in den kelder helpen. Wanneer doet het" werkvolk zich^Jiier ml Onze zangkring was steeds het puik der ' partij, en dit zal en moet blijven, maar een- meer gelden 1 ieder moet mcdcwillcn. REPETITIE Maan daag, om 7 ure. repetitie in VooruitEENE WELGESLAAü---. MEETINfl Mechelen. Een slechte noot voor de wegblijvers. Woensdag av-nd hadden 'Wij het genoegen gehad, gezel De Bunne, volksvertegen- j ABUIS Xusschen de nieuwstijdingen geeft de woordiger van het arrondissement Kortnjt ! -Gaaset van Mechelen», verslag over een fa- te hebben als spreker. Gezel Mansart zat voor. Meer dan SOC miliedrama dat zich te Luik voordeed: De heilige «Frut» schrijft dit ' onder hoofding: vlamingen waren in de zaal tegenwoordig. Gezel Debunne bewees hun hoe zij in 't «Drama der vrije zedeleer te Lnik*>. Tevergeefs zochten wij in hetzelfde blad Walenland hunne kroete brood moesten naar het Drama van Heimet waar een komen verdienen, om de vervolging ras broerken de kinderen van jongs af de chris- wegen de klerikalen te ontvluchten, en de ] tene zedeleer aanleerde niet alleen in the- lage loonen. Zonder strijd, zegde hij, is er niets ta orie, maar met de praktijk er bij. Wist de «Frut» er niets van II... * , veroveren van de patroons,'cn de vlamin. gen moeten zich vereenigingen in -"-nd. katen, ziëkenbonden, coöperatieven, ent, willen zij verbetering bekomen. ' Hij bewees ook. hoe het katholiek gouVerleden week heb ik geschreven over vernement handelt met de werklieden, en de nalatigheid van ons verachterd gemeen- hoe, om eene kleine hervorming te W-atebestuur aangaande de gazbekken op de men, voor de werkende klasse, hnn zul-. zaal ; nu wil ik nog eene grootere nalatig- stuk voor stuk afgedwongen wordt I Eü heid van ons veel geprezen (?) gemeente- dan nog houdt het .-ee-even stukje niets in|. Restuur aanhalen, al zaken welke zij met het is juist alsof men u een been zou toede kiezing vergeten te beloven zijn. werpen zonder vleesch. De parochie buiten de Leuvensche poort Voor de werklieden is niets te veroveren telt ongeveer 3000 personen en heeft zoo zonder strijd ook niet'van de bazen ; allen wat 80 herbergen, wat ééne herberg is op betrachten niets, dan hunnen coffre-fort 87 personen, oi eene herberg voor 5'huishou- to vullen en de werkende klasse uit te fi'oüdens van. vijf personen. ' buiten, om dus rijker é n rijker'te wdrdsn, Diezelfde, parochie heeft eene uitgestrekt- en- de armen, armer en ellendiger te worHij sprak over. het pensioen aan 's heid van omtrentitien vierkante kilometers den. met één agent van politie ; leest goed een werklieden en hoe dezen, die de 18 frank niet kunnen storten, hunne 6 centen daags agent voor die u i t g e r e k t e parochie. Diezelfde agent moet - zondag, maandag niet eens krijgen, en die, na eeheel hun leen dinsdag heel alleen die herbergen slui- ven gezwoegd te hebben naar het oudeten ; wanneer hij begint te sluiten om half mannenhuis of naar Hoogstraten'•-mogen twaalf wanneer zal hij dan eindigen zoo hij gaan. zijn dienst moest goed doen t Zon hij van Hij toonde ook aan.hoe het recht van 't Lammeken tot aan het Barreeltje of aan stemmen verkracht wordt : de rijke die den ijzeren weg, enz. niets verricht 3 en 4 stemmen, ds werk* Zoo hij er met sluit hebben die herber- man die alles voortbrengt eene I" gen e-^n voorrecht. Het algemeen stemrecht moet v*_or*-rd Als er nu vechtpartijen zijn, wat no" al worden en daarom moeten" alle vlaminge*1 eens voorvalt, kan die enkele agent dan helpen om in 1913. het katholiek gouveraltijd op die plaats zijn 1 Hoe kan hij op nement omver te werpen. d'-ven en andere kwaaddoeners waken, De Kamers sullen ontbonden worden,« want vergeet niet hij moet ook nog drie moeten 18 volksvertegenwoordigers mw dagen dienst doen op den-Kalvermarktzijn, en dan zal het.volk van -België b»»?' Dus er zouden seker drie politieagenten zen. dat het genoeg hééft van eene- np* met een inspecteur moeten zijn wil het rinor. die rot is. Meer gelijkheid es n*« voiK een weinig gerost kunnen slapen. rechtvaardigheid moeten er komen^xX*1-: ' . •: l " Wij zijn benieuwd of de nieuwe gekozene duricra toejuichingen). - • liberalen daar verandering zullen aan Om te eindigen zegt hij is eene fs-ri"' brengen. Wij wachten en zullen een oog in arbeidersbond gesticht voor de'vlaminj**11. 't zeil houden. . . Van den Branden. aehe vakvereeniging waar allen zich tuinen vereenigen, voor den strijd om i*er loon, voor de vermindering der wsrkw-i. om volle recht als mensch te bekomen. hansworst hebben t Gezel Mansart deed een Beroep oo »ue Robert, de man van Johanna, kwam nu aan bet tafeltje bij zijne vrouw terug. vlamingen om iteh krachtig te orgsni"*' en gszamentlijk den strijd asn.t»-v«* Hij scheen jonger, veerkrachtiger gewor- ren, gen voor het algemeen en gelijk tóei*»c»> den. Zijn gezicht met den donkeren •: Wij kennen geene taalkwestie, iep W baard, straalde van blijdschap. wij allen sijn allen arbeiders, en' on**" — Hebt ge het al gehoord, in Favoriten naam is socialist». gaat het prachtig... we zullen ze wel leeVoorwaar eene goede- avond dié lan. m het -'hengen der vlamingen zal blijvsa. ren! De Prooagandaclub bedankt langs d«i*" Hij wenkte den kellner. Daar moesten weg nogmaals gesel De Bunne.W alsook « ze nog eens op drinken. D Hij zette een glas bier voor zijne vrouw de vlamingen dia tegenwoordig .*™ '_ -' H. *neer, maar de juffrouw had ook mets in haar glas. Hij stortte uit het zijne in bet hare over. — 't Mag toch wel. zei hij tegen Louise. U moét met ons klinken op de overwinZEDELIJK HUID ning. ; Als men gelijk welk katholiek dagbW » J_ouise stond op. Haar hart klopte,haar handen neemt, ziet men niets anders me-' wangen gloeiden. dan schaamtelooze en persoonlijke, s»"" Wat ze in dit eene uur had gehoord en vallen tegen andersdenkende men-cMnmeegeleefd, had. haar leven grooter geDit geeft ons een belachelijk dfnkbM» maakt, en haar boven baar persoonlijk over de zedelijke waarde van hun almscw. lot verheven. geloof. '•'!_*• Het gevoel van den grooten band tusIndien zij eens wilden nadenken op »'*. schen 'de kinderen van den arbeid, de ar- geen sij beweren te gelooven dan K>UO«*J men en onderdrukten, was in baar ont- over hunne gemeene nandelwijze be-cn»-u-" waakt, haar revolutionaire instincten wa- l ü n . i-rberen gewekt. Zij begreep al de uitnoodiDoch een katholiek is voor niets m«er ging, ze deelde al de vreugde van een -** M ** me '* _.'• • J. AmmM En zeggen dat die ventjes neb <«"£ overwinning, en de geestdrift, die allen noc en monopool toaéijtenan van *« •***" vervulde, verfrischte ook haar en wekte heid I __ _,-««* haar tot nieuw leven. nu o*w»wn dat daar waar er geen *" __s op onze overwinning I riep zij. is ook geene eer is. Dat best men toupet hebb Wordt voortgezet.} na de gevallen die s-sh » o***

ME G H E L E N

LA hnllV.I.KK

Li E R

TONGEREN J

"Maandag «December Ï9lf

3 vineies dagelijks voordoen en allen o-wel door paters ofwel door groote katholieke menicnen. Moet men geloof hebben om eer te hebbent En xijn alle geloovigcn eerlijke menschen' Eenieder weet van neen. De katholieken ookMaar om hnnne goedzakkige en domme aanhoorders, wier kinderen door hnn worden verleid: ja, soms bezoedeld, het geloof in hunne woorden en werken in te duwen. bedienen zij zieh van die schoone doch niets beteekende grootspraak: Voor reeht en vrij*. voegt er nog 5000 fr. als subsidie bij. Twee pntten om het water af te leiden zullen geplaatst worden op Bilsersteenweg, achter de hnizen van Job. Fransen. Voor 400 franken nieuwe electrische lamIpen zullen geplaatst worden op het Broeck ien Zavelberg. Kiesbeloften zegt M. Vonken.

ST-NïKOT,AAS WELGELUKTE OP' NLUCHT-MEETING Onze ppzellen van St-Nikolaas hf-bhen in den ilsa'sfen ijjd VPPI propaganda gemaakt met de openlncht-rapetinss. De cemeenle-kiesstrijd was er vooral door gekenmerkt. De sijrar. nmnkers bezijden die middel fot het meren van syndikale propaganda, waarmede ze veel nieuwe leden wonnen. Onze kameraden zeggen voor hnn part: i Als de berc to' one nfet komt. gaan wij er zelf naar. Ine ». En zii lieblx-n gelijk. np-Te-iie41ond vo» Sl-*>ikolass vro»gaan de Te-tiplfpileratie haar gedacht over dit middel, om ook onder de talrijke wevers propaganda le maken voor de vakvpreeniging. Gezi. n de bijzoniiére si'nalie van St-Nikolaas sis vereeniging, gaf het Comiteit der Textielfederatie seffens zijne toestemming voor het Fc-BILL-TOS VA* 18 D-CE-BER

•391

beproeven van dit middel, om nieuwe Ieden te winnen voor den Te-tielbomi. De Ti-iüelLond van St-Nikolaas beteekent niets meer. Een SOtal leden maken deel dier vskvereeniging, alhoewel er in die slad duizende textielbewerkers "i'n. De Bond-Moyson lelt bijna 10(0 mannPlijke leden; üe samenwerking roareh. tri uit. t.k< nd. alleenlijk de vskvereei iging blijft len achter. Nochtans beslaan er in alle fabrieken van StNlkolsas onderwei.clie gebruiken, die waarlijk tot schande strekken, van dezpn die ze toepassen, als van de7en die ze verdragenOm in 1 fabriek te werken moeien de wevers !0 centiemen per week plaatsgeld Malen; zij moeten zelf nun licht van huis medebréiipen, het is te zeggen lampen en olie, en tot slot moeten zij wekelijks 3 tr. belalen voor de spoelen. Het zijn voor het meestedee! hand wevers.doch er zün ialiiieken, als • 'leert >, die donderde bandwevers Ittrigen. A s de wevers dat al betaald hebben, blijft er veel meer over om aan moeder te dragen. Het ergste nog is : als een wever in daghuar werkt aan 0,30 fr. pc-s nur.hij OOK 3 fr. moet betalen voor 't maken van spoelen. Nochtans zijn er w. vers die eentamelijk loon verdienen; maar liet werk, die zij er voor moeien afleggi-n, is niet menschelijk. Die wevers hebben eene devoot recht* positie, want men kan wel bedenken dat een goed handwever niet gauw is gevormd. Or.dauks dal alles blijven zij doof voor de vereenicing.en hebben liever de onmenscnelijkste toestonden te verduren. Het was ook om dio reden dal de Textielfederatie seflens een spreker zjnd. om het woord te vi*ien inde eeis'e openlncbt-meelii g voorde textiel werkers Woensdag avond dan waren al de bestuurleden on post,, n reedt over \ fabriek van -Mi ei to, bij *l eindigen van den arbeid, sprak gezel Hannick de i'ini.n.eKomtme wevers toe, over de noodzakelijklu-id der vakvereeniging. Hel was locli een goed teeken dat er maar weinig werklieden voortgingen. Het .OOtal luisleruen zij, gecurrr.de één uur. ondanks soms de rrgen zich liet gevoelen, naar den spreker, uie den op de duidelijKsche wijze over dun toestand en liet nul der vakvereenigingen sprak. Laat ons hopen dat dat deze maeting er wat moge toe bijdragen om den vereenigingsgeest onder de wevers van St-Nikokaas wakker te schudden. Onze mannen laten het ijzer niet koud worden. Maandag toekunnende houden zij een tweede groote meeting, deze maal in 't Volkshuis. Alle lexlirlbe werkers ziju opgeroepeni Gezellen Samyn, Cniidile en gezellin Van de Meul-broecke zuilen het woord voeren. Na de meeting wordt er een kiein concert gehouden. Texliildewerkers van St-Nikolaas. met honderden maandag avond op post in 't Volkshuis, om de gentsche spreke! ste uouren. HAN^If-K.

LEUVEN

De Leuvensche correspondent van het «Morgenblad» moeit zich ook in den strijd welke de bedienden te Brussel gevoerd hebben (en nog voort voeren). Hij wil bewijzen met een schrijven uit de «XXe Siècle», welk hij Goedkeurt, dat de socialisten tegen de belangen der bedienden gewerkt hebben, ziehier op welke wijze. Wij nemen rijn schrijven geheel op : t De Socialisten en de Kleine Bedienden » De socialisten schreeuwen aanhoudend » in hunne gazetjes, dat zij alleen werken > en ieveren voor de verbetering van het » lot van de kleine bedienden en de werk» lieden. » Zij hebben er te Brussel nomnaals een _ staaltje van gegeven, hoe zij voor de » verbetering van den kleinen bediende > ieveren. » De «XXe Siècle> geeft er ons een bes wijs van : > De socialistische bediendengroep van » het -Maison du Peuple» ging in de stad » Brussel aan de magazijnen manifestere» ren, en eischte de sluiting der magazij» nen om 7 ure 's avonds. » Eenige magazijnen zagen naar die » manifestanten niet om, andere integen» deel, onderhandelden met hen en »»• » men overeen óp een gestelden datum » hun magazijn te sluiten om 7 ure. - Een groot magazijn van de stad be< loofde dit voor de maand Februari aan» staande, maar aangezien die vroegtijdi» ge sluiting aan het magazijn 365 uren » verkoop per man minder geeft per j-ar, » en dit een verlies daarstelt van 40.000 fr. » worden nn al de oude bedienden van 4 » en 5 frank per dag afgedankt, en zullen » vervangen worden door bedienden ian » 2.50 fr. per dag. » Ziedaar' hoe de socialisten voor den - welstand van den kleinen bediende zor» gen. Moet men niet oprecht verblind zijn uit haat tegen de socialisten om zulke beesti-heid te durven schrijven ? Weihoe, het is de schuld der socialisten dat, volgens het schrijven van de «XXe Siècles, een groot magazijn zijne bedienden die 4 en 5 frank daags verdienen gaat vervangen door bedienden welke het maar«2.50 fr. zal moeten betalen I Omdat dit magazijn één uur per dag minder (-aat laten wer'wn, zal het 2.50 fr. minder aan zijne bedienden geven, en de «XXe i--ècle» valt niet op den nek van dat magazijn (uitbuiter) maar op den ne*k der socialisten, 't Is effenaf crapuleus en bespottelijk 1 De correspondent van Leuven aan het «Morgenblad» is daarmee t'akkoord. Hij ook spreekt geen woord over de schandalige handelwijze van dit magazijn, dat voor een ganschen dag nrbeid zijne beHetzeif-e vertrouwen niet meer dienden 4 en 5 frank betaalt, en dat nu. Tusschen getuigenissen van Gent en een- voor één unr minder werk pi» dag 2.50 fr. min of meer twijfelachtige van SCO mijlen gaat aftrekken ! van hier, beeft men spoedig zijne keus geHij ook zegt dat het de schuld is der vonden. socialisten. Den 87 Februari 1905 zegde ons M. ta. Maar, indien de christene syndikaten Vanhée. Wasitraat, 54, te Gent : « Sinds nu eens deden hetgeen ze nog nooit gemeer dan een jaar leed ik aan rugpijnen rn daan hebben, 't is te zeggen, indien _e rhumatiek in de beenen. Sommige oogen eenB moesten afkomen voor de een of anblikken voelde ik eene stijfheid in al de le- dere hervormini» tot verbetering van den den, ik had huiveringen en schielijke zwee- werkersstand, zooals bijvoorbeeld vermintingen ; mijne nachten waren slecht en *eeds dering van werkuren — zij ook willen clat, van 's morg.nds was ik afgemat en onbe- meenen wij — en ze moesEen gedeeltelijk kwaam het kleinste gewicht op te nemen lukken, maar... daar ware een patroon Mijn water was troebel en liet een bezink- welke niets menschelijks in zich had in sel na Ik had vele middelen zonder uitslag die, gebruik makende van de ellende van beproefd. Eenige dagen verpleging met de het volk, werklieden aannam die voor een FOSTEH PILLEN (verkocht in de apotheek uur minder te werken een halven dag loon De Moor, Burgstraat, 38. tp Gent) braehten minder kregen, zou dit 'dan de schuld der eene groote verandering tewesg. De pijnen Gilde zijn ? werden minder hevig, de kwalen verdwenen En indien het nu, volgens de zienswijze en ik bad niet veel tijd noodig om gansch van dien correspondent, de schuld ware genezen te zijn. » der Gilde, met zoo te handelen, hoe zou Den 9 April 1910 voegt M. Vsnh.e, erbij: zij dan de belangen der arbeiders in vak« Ik werk zonder moeite en de nierpijnen vereenigingen vereenigd, verdedigen ? keerden nirp"-0-* --»ier -."-"q mijne gene Zou de vereeniging nog reden van bezing met de FOKTER PILLEN ». staan hebben 1 De FOSTER PILfEN zijn onfeilbaar vonGe ziet, «Morgenblads-correspondent, -• "ii H'n^-zieV+en en h u n n e i_pvnl dat ge veel beter over zulke strijden zoudt gen, zooals : rugpijn, rhnmatiek, flerecijn zwijgen. G'hebt er zooveel verstand van heupjicht. zemi.vprjn, stijfheid der nieren als een olifant van kousenbreien. en der gewrichten, geele gelaatskleur, G'hebt de socialisten willen verdacht wranpheid des bloeds, hartkloppingen. ..e- maken en ge zijt er''slechts toegekomen nanwdheid, bedwelmingen, algemeene ver nog eens klaar te bewijzen welken haat de moeienis. wateiontlooping of opboudint-. klerikalen bezielt tegen al wat strijdt om In alle apotheken in 't algemeen. (Eischt zijn bestaan. de handteekening « Jamea Foster »). 3 fr. 50 Verplettering wilt ge steeds voor de arde doos, 19 fr. de zes of vrachtvrij testen beidende, wroetende klasse, die zich een mandaat : Engeische Apotheek van Ch. rie- weinig wil verheffen en naar een beetje laere, Condenberj-strafit. 64, Bru?spl. l' verbetering streeft.

want ik heb maar eenige honderden pachter der speelbanken eene ongelooffranljs bij. lijke pracht ontplooid, zoo hed mon—TDe sleutel hebt ik uit vooruitzicht sieur Lebanc het toch begrepen, die mede genomen, boste Alfred het doet'mij door zijn gesticht Monaco niet te laten leed, dat gij vruchteloos hebt gezocht; overtreffen ; want hier heerschte eehe doch gij moet ook niet alle dagen spe- .verblinde pracht van goud, marmer, zijlen. de, fluweel, standbeelden, snijwerk, naar het fransch — Het is toch vervelend, knorde de spiegels en glas, zoodat zelfs personen, kapitein ; ik had mij voorgesteld heden die aan dergelijke dingen gewoon wavan DUMONT GASTELLI eens goed te pointeeren en met den graaf ren, verbaasd en getroffen bleven staan, als zij de speelzaal van Monaco voor de — Hier zijn de kleederen en de koets; door dik en dun te gaan. — Dit genoegen mag ik niet missen, eerste maal betraden. . vergeet het kistje op de tafel niet; uw Naar de fijnheid en den rijkdom der brceder komt, ik hoor hem reeds op lachte Arthur; want ik ook wilde vandaag eens duchtig spelen. Mijne kas toiletten, dacht men zich hier onder het den trap. Nog eens slingerde Juliette haren arm staat tot uwen dienst 1 Hoeveel hebt gij puik der menschheid te bevinden. Bij het meerendeel was dit inderdaad om Arthur's hals; dan liet zij het kost- wel noodig? — Uw aanbod is zeer vriendelijk, en ook het geval, ten minste wat rijkdom, baar geschenk in haren zak verdwijnen en schikte nog een. weinig voor den spie- ik aanvaard het gaarne, natuurlijk op rang en stand betrof-, en toch ontbragel Haar toilet, waarna zij zich in eenen mijn parole d'honneur. Hoeveel ik noo- ken er geene gelukzoekers en gauwdiezetel.aan het venster uitstrekte, terwijl dig heb, stelt gij vast, heer graaf, daar ven, die, sierlijk gekleed en met valsche Arthur bij de tafel aan eene der was- wij gemeenschappelijk pointeeren zul- namen, titels en eereteekens, zich onder de aanzienlijkste gasten mengden. kaarsen eene sigaar aanstak. len. Onder de hooggeborenen bevonden er Nauwelijks had hij dit "gedaan, toen — Welnu, dan zal ik u tien duizend «e kapitein binnentrad, met eenen roo- franks geven ; want ik wil een ordente- zich ook slechte elementen, en Arthur van Ryndal was niet de eenige graaf die den caehermirshaw op den armlijk spel wagen ; gaat het u goed ? , — Ach, wat blijft ge lang weg, knor— Volkomen zegde de kapitein zich hier gestolen geld verbraste en verspeelde. Naar den oorsprong des gouds werd K Juliette; wij hebben ons verveeld, buigend. er in Monaco niet gevraagd, de rijkste *n de heer graaf heeft uit wanhoop Arthur ielde de banknooten, die Ju|ene zijner afschuwelijke siearen aangeis er koning. liette's broeder onverschillig in zijn zakW'ken. Arthur's optreden, zijn verkwistend doek legde en slechts zegde: .— Ik kon de schawl niet aanstonds — Merci, heer graaf, tot morgen leven en zijn dolzinnig spel hadden hem in deze zalen een twijfelachtig aanzien pinden verschoonde _ieh de kapitein, en avond! aan oe sleutel mijner schrijftafel ook Een kwart uurs later betraden de dne verschaft, en toen hij met den kapitein iet. Waar mag hij zijn? personen de schitterend verlichte speel- tot de speeltafel naderde, ontstond er een algemeen gefluister. Een fijngekleeNu heb ik geen geld bij mij kunnen zaal. Had reeds vroeger te VViesbadeB de de dw-5---8r schoof hein h»?eti« co-jon

Paleis en Klooster

Als betaalde lasteraar der Werkerspartij zqt gij in uwe rol geblevenWij benijden u die rol niet 1 OVERAL DEZELFDE 1 • Eigenaardig is bet dat, terwijl de socia• listen voor kiesrecht blijven betoogen cn • alle sociale wetten door bunne obstructie » tegenhouden, ds katholieke arbeiders ma• nitesteeren voor Talma's (Holland) wet» gevenden arbeid. » Dit is geknipt uit Booger Leven, katholiek weekblad van Leuven. En inderdaad, 't is eigenaardig. En deze eigenaardigheid bestaat hierin, dat w bet bewijs levert dat de chnstene arbeiders gedwongen worden overal deselfde rol te spelen. In Holland ook mogen se niet opkomen voor bun kiesrecht, integendeel, sij moeten daar manifesteeren tegen de socialisten,, die ook voor beu kiesrecht vragen. Het gebeurt dan ook dikwijls, -eoals het nn bet geval is in Holland, dat men da arbeiders dan paait met een stukje arbeidswet, omdat sij van bun, kiesrecht souden zwijgen. En als de socialisten zich dan aan zulke listen niet laten verschalken, .. _.m schrijven de volksvijanden, dat de socialisten beletten van wetten te stemmen ten voor. deele van bet volk. Komedianten I De eigenaardigheid welke 'Hooger Leven aanhaalt, is een bewijs dat de godsdienst slechts een doel heeft : versebeuring der onderlinge broederlijkheid onder de arbeidende klasse door bet geloof. OUDERDOMSPENSIOENEN De personen, geboren in 1843-1844 en 1845 en die het ouderdomspensioen van 65 frank 's jaars willen trekken, maar die de 18 franken neg niet gestort hebben, kunnen zich nog in regel stellen. Er is hun toegelaten Eo 18 frank in eens te storten. Er moeten dan dadelijk twee zaken gedaan worden : 1. Onmiddellijk in eene wettelijke erkende pensioenkas, voor Nieuwjaar, de noox dige stortingen doen; 2. Ten laatste op 31 December e.k. zijne aanvraag doen om in 1912 het ouderdomspensioen te trekken, indien aan de andere wettelijke eischen voldaan wordt. Om verdere inlichtingen mag men zich wenden naar het Bureel in het lokaal • De Proletaar », waar hun, in volle vertrouwen, alle aanduidingen kosteloos zullen gedaan worden. N. B. — De leden der pensioenkas « V"elzijn » worden dringend verzocht zich in regel te stellen met het boek . Het bestuur. SAMENWERKING « D E PROLETAAR » Aan onze leden. Ter gelegenheid van Kerstmis zullen al onze winkels heel den dag gesloten zijn op Maandag 25 December aanstaande, ^nze broodvoerders komen dan ook van heel den dag met geen brood. Vriendelijk verzoek aan onze leden die dienstregeling wel in acht te willen nemen. P. S. — Zondag 24 December zijn onze winkels open als gewoonte, van 8 tof 12 ure 's morgens, en kan men er ook gedurende die uren brood bekomen. Het bestuur. — NEGENDE GENEESKUNDIGE LES. — Over tuberculose. — Als wanneer de Roch bacillen in de longen ontwikkelen en woekeren, ontstaat tuberculose of longtering; de bacillen verwekken eene plaatselijke ontsteking en daaruit groeien kleine knobbeltjes verzweren, etteren en door die ettering ontstaat de koorts en de krachtvermindering .het is de 2e graad. Op den 3e graad heeft de ettering spelonken in de longen doen ontstaan en de toestand van den lijder wordt uiterst bedenkelijk. In den winter bij koude en smoorachtige lucht meet men zich verkloeken en van zoohaast men hoest om niet teringlijder te worden moet men bij de gewone middelen de THEOBROMA nemen want zooals men weet is THEOBROMA het beste ve-kloekingsmiddel dat men vinden kan. De THEOBROMA kan den hoest of de valling alleen niet genezen, maar werkt rechtstreeks op het bloed en verkloekt de borst. Ook als men van eene bronchiet genezen is dan is THEOBROMA goud waard om de vroegere krachten weer te krijgen. Depot: Apoth. DE MOOR, Burgstraat,34. (20)

fluweelen zetel toe, en de bankhouder evenals de helpers begroetten hem met eervolle buigingen. In den beginne zag Arthur aandachtig op het spel, maar eensklaps trok hij zijn zakdoek uit en begon te pointeeren. Eerst zette hij weinig in, waarin de kapitein hem volgde, terwijl hij steeds hetzelfde blad op dezelfde hoogte als Arthur bezette. Er werd gewonnen en verloren; maar de winst ging boven, want beiden begonnen zichtbaar opeen te hoopen. Arthur scheen op deze wijze het geluk des dags te hebben willen beproeven, want van nu af vermeerderde hij immer zijne inzetten. De kapitein volgde nog altijd Arthur's spel, doch.. wachtte zich, de inzetten van zijnen kant te verhoogen en toen hij bemerkte, dat Arthur ongeduldig werd bezette hij andere bladen. Arthur's driftig karakter werd door het weinig winstgevend spel opgewonden, en liet eindelijk d. inzetten staan ; ook dit hielp niet. Winst en verlies dekten zich gelijk voor en na, en zijne ontevredenheid steeg zichtbaar op. Met koortsachige glanzenden oogen vervolgde hij de opengeslagen kaarten des bankiers, en als bewusteloos woelden zijne banden in het voor hem opgehoopte goud iWor'di voortgezet.')

m

TA

Sedert twee jaren leed mij'n dochtertje Margraretha aan bloed* armoede, gepaard aan aamborstig* beid. . De verschillende gebruikte, geneesmiddelen geene de minste beternls te weeg gebraeht heb* bende, schreef onze Geneesheer de Emulsion Seott voor. Dank dit voortreffelijk heelmiddel, is mijne kleine Hargaretha thans in de bloeiendste gezondheid. (Get) H. Delathouwer, Caprycke-Bentille. 8 Haart 1911. Het is zoo een-! voudig! Wanneer een kind aan bloedeloosheid of aan aamborstig-) held lijdt, geef het de Emulsion ' Seott. Het is dan zeer gemakI keiijk; de bloedeloosheid en da . aamborstigheid verdwijnen volkomen. Wanneer bloedarmoede of aamborstigheid zich voordoen, zal-. uw Geneesheer de Emulsion Seott _.voorschrijven. Het is de Emulsion: Seott, welke ln het Gesticht der Kinderkribben te Brussel gebruikt WOrdt. Prijs 2.25 fr. ea 4,50 (r. bi; alle l kers. Staal -rachtvrij, mits 50 centiemen ia po-e*' z-_els, «-.stuur- aan M. G. Cobbenhaae-, 39, Zo-bout, Brussel

Werkersbeweging NIEUWE STAKING TE KORTRIJK In de « Linière do Courtrai - is zaterdag morgend eeue nieuwe staking uitgebroken onder de haspelaarsters; zij vragen S centiemen per haspel meer. Morgen meer nieuws daarover.

WereldientoonsteiliDg van Gent IN 1813 NIEUWE RE CL AAM ZE GELS De Maatschappij der Wereldtentoonstelling heeft eeue nieuwe reeks reclaamzegels uitgegeven, voorstellende de voornaamste gebouwen der stad. Deze zegels worden te koop gesteld r.an 30 fr. de 10.000; -_ fr. dei 5000; 5 fr. voor 1000; 3.50 fr. voor 500, 1 fr. voor 100. Men kan bestellingen doen aan het Alge-. meen bestuur der Wereldtentoonstelling,Musschens-raat. DE MODE EN ONZE WEELDTENT00NSTELUIÏG' De opsteller van een groot modeblad van j Parijs heeft de ronde gedaan bij al de groots I dameskleerm akers, die verklaard hebben het volgende jaar recht buitengewone schep- i pingen in de wereld te zullen zenden. He>b schijnt echter dat het in 1913 nog erger zal zijn en dat bij de Wereldtentoonstelling een Fransche Salon van het confectie» vak zal gevoegd worden, die een echte open-^ baring zal zijn.

GENT HULDEBETOGGING GUSTAAF DHONDT. — Vrienden van M. Dhondt, novellenschrijver en tooneelkritieker, «ijn. zinnens hem zijn geschilderd portret i_an te bieden. Toetredingen te sturen aan M. BaHens, Prinsenhof, 63, Gent. ELECTB1CITEU'8 artikelen aan de roordeeliste prijzen vcor zelfplaatsers. Franz De Corte, Mageleinstraat, 2., «ent 1916 • — TBAMWATS VAN GENT. — Onderbreking van den dienst.— Aangezien de .-annemer gelast met het herbouwen der lletelbrug alreeds gister begonnen is met de af- sluitingen te pUatsen, heeft vrijdag mor- \ gend het bestuur der tramways verplicht , geweest van haren dienst te onderbreken i tegen deze brug. Gedurende geheel den tijd j der werken zullen tien t.amways een en ! weer gaan van St-Jacobs-Heuvelpoort-Kort- 1 rijksche poort tot aan den ingang van den • Nederkouter (aan de Savaenstraat). De dienst van de Koornmarkt tot aan het paleis van Justicie zal gedaan worden door j twee tramways die langs de Schouwburg- I straat en de Korte Meire zullen terug kee- *• ren.

In eén oogenblik snijdt, doodt vermindert ' den DENTOGÈNE de hevigste tandpijnen, Ongelukkigen die lijdt aan de tanden ' .at u niet bedriegen. Vergt van uwen apotheker , een Dcntog.ne. De flesch 1.25, in al de apo- : theken. BAL. — De fanfare «De Volksvrienden > geeft op Zondag 24 December, om 5 IJS ure een BAL in cOns Huis», Vrijdagmarkt tot het vormen van een propagandafonds voor de toekomende kiezingen. Kaarten te bekomen in «Ons Huis-, Feestlokaal, > «Volksdrukkerij» en bij de leden der fan- | fare. Ingang 20 centiemen. Gezellinnen en gezellen Uijryk <•*%•**** .

S; Maandag is üeoemuer 1311

ï

Wat is MATÉ ? H A T Ê ie é-n kruid herlMmstig uit ZuidAmerika, namelijk de g-Jroogde bladeren van een boompje door deskundigen e ïlex paraguensi»» geheeteii, van overouds gebruikt door de Indianen welke deze kruiden a l s thee opgoten met Ico'-end water en et, hunnen volksdrank van m a k t e n . Vfell-e rijn de eigenschappen van d A Ï Ê l : HATÊ o - v a t dezelfde, „racbtherstellende ïelfstaodigbeden als koffie, thee, cacao, guarana, hij *• ->. Irt bet hart, vermeerdert de spierkracht, vergemakkelijk den arbeid, z o o van lichaam als van.den g e e s t ; daarenboven is hü nocb overprikkelenJ noch ophitsend. Lieden die koffie of t h o - gebruiken klagen meermalen over slapeloosheid en .enuwaci.tigheid. MATfc echter sterkt en voedt maar jaagt niet op. l u . Z u i - A i w r i k a is de H A Ï E de rechte volksdrahk, e«n vloeibaar voedsel, e n mits eenige centiemen daags vinden de Zuid-Amerikanen d- noodige krncbtherstelling welke onze i n l a n d v h e broeders ten koste van z u u r ' gewonnen geld moeten koopen. ,, , ., Wat meer . . . MATÉ heeft eene aller heileaamste werking op maag, darmen, lever en nieren. " , H e t vergemakkelijkt wonderbaar de epi'svertering, het waarborgt goede afscheidi-e der darmvochten en maakt de hchaamszuivering regelmatig. H e t sterkt de pieren en verzekerd gemakelij- waterlrssen, het weert de geelzucht af, verdrijft ' gal, de slijmen en de kwade bumeurèc. . Hoofddepot: Drogèrij VS._-GAl.EN, Veld straat, a. 51. Gent; •"'. • '•_,"_'• Ook t e verkrijgen iii ce apotheken van c Vooruit -. in pakjes vap 25 et., 75 et., en 1,2- fr

G E V B A A G D : Een goede neerstige f a b n katic-mccstcr bekwaam voor brcirabricli, kan een plaats van toekomst bekomen in een groot fabriek der Vlaanders: Aanvraak met getuigschriften zenden aan C h n s t i a e n s , blijvende post-Brussel. Middelkantoor. .

Wonderbaar het uitwerksel der

NEVRALGIEN r i P O P T C D M . mztkttit haritslliag door dt u A l i l l u 10 nUï

Pastillen RIO

•on.«r aatipiriaa ooch sclia.alljln drogli. I t* - f- H«l fr h. 11.01 tpoik. O.fla.iral, SB, .Mt-cirkl. Br.s-sl. - Daads t Ipalk. Oo -.aar. fct-t.t-lraat t l fan lirektn, -aldtmtt

GEVRAAGtr**** D raad-trekken c ablissement» P. DE BRUYCKER • te Ruysbroeok

G E V B A A G D : goedo werksters, om t e arbeiden als brcidsters, naaisters, enz. aan gebreide, onderkleederen, ter fabriek van. V. Amcye, W e t t e r e n . Zuiver en gezond werk. Goed loon.

;

en

MEN V B A A G T : werkmeisjos, kunnende goed manshemdens maken. Verzorgde confectie is geëischt maar men kan standvastig werk verzekeren aan goed betaalde prijzen. - Zich t s b e g e v e n : Dwarsstraat, 15, Gent.

Zij alteen genezen «nel H O E S T . V A L - LING, BRONCHIET. KEELPIJN,

Traansiroop Vooruit

ZONDER DE MAAG TE BEDERVEN

Uitnemend geneesmiildel voor kinderen die EENE ZWAKKE BORST HEBBEN UIT EENE ZWABE ZIEKTE KOM*» AAN DE ZENUWEN I-UDEN. SLECHTE EETLUST HEBBEN. enz. enz. DE TRAANSIROOP VOORUIT is bereid» nel allerbeste levertraan en quinquina van -ewta ^ o . ^ f ' v o l l e vertrouwen de Traanairoop Vooruit in de apotheken Vooruit Prijs : liSO- fr. de flesch.

Overal te koop

AocQuchementen

Mej. L. Denert. gedipt, van ie Ma-. Pec^'-en,^ I heime raadpleeingen eg' mKchtingen, Kasteel»

boulevard, n. 351, -ent (Tram a. 5).

'

laat uw drakwitk fervaardlgen In .1

"Volksdrukl(erljn Hoogpoort, 2 9 , . u i

MWÊÊÊt

Neem de Pastillen RIO

i

1 fi>. 2 5 de doos In all» goeds apothaken Depothouder» te Gent; Derao-r.Bui-chi-tr-ai 38; Baetslé, Keizer Karelstraat. 54; F Booflen S«--Elisa_etsg7acht, « » JOS. Bnaa. Tw.alfl.-j merstraat, 78; Colardin, I^nge Munt, 43; Kortrijlc -. Hulpiau; Lokeren : Cools; St-Nikolaas : Van A_r.ch_t.

j

'SINGER "

@@

sSilfe

SS MOER 9 0 eigen

?-

Magazijnen

.•-." erkenbaar* H e t nieuwste

,OVENSfiTROGGEN t BOUBECK. •

"•'-«

Boes* d a n 4 5 0 0 « v a n » In w©-*ktog AAHDEWROUWEN

_ en het •|

san cie r o e d e l e t t e r

volmaakste

. Naalmaohlen

mèii\%

9

op de vitrienen

B R U S S E L , 1 9 1 O, Q R A N O P A 1 X . cie hoogste onderscheiding OATALOGEN OP AAKVRAAG - G E M A K VAN BETALING

La Compagnie SINGER (De Maatschappij SINGERI Naamlooze Vennootschap : 2 7 - 3 1 . Oudkleerkoopersstraat, B R U S S E L , • g g f ^ T • 1 8 , Lanoe M u n t en 1 7 , L a n g e V i o l e t t e n s t r a a t , E E K L G O i 11 9 . Greote M a r k t ,

De remedie « o Profmor O» Tho««oiicee-WUü-tMMBMa,ereii.«wirlootea ea onmiüdellijlieo i t u l u a «tle te*tüe«. « » *e€Wu*e» " •.MBfia-ionrieD ra

H

DUBBELE BEETWATEROVEI

VERTRAGING

•y-rtae-B^VlCTO-lUw

r >respeewsi kosteloos cenoBC.es-* _ Q*deSeoui-it>irte ( t.r*-r*iscs5Cr«' ades, « » . Brussel; Vereent-iin oode/ ea-Fht - f f * * * • fran'.; ia posl-.i*mherïd
De pe-FO-ieu welke'Doüuraeniesof irilichtinge» kunnen _.._-*-.n ever'de-amitie Rijm, gelieven, .ich te weritó tot M -Leroy. Hotel de Hu-sie, aan de Zui-stMIe te Gant,-var» 2 tot 4 ure namiddag, ai tlé cfeger der -week van 18° töt W Dacem-er. •

HET GDEQK99PSTE

Overal <« koop

Dus, indien gi} hoes!, indien gij bee-ch -ij' en uwe keel pijn doel.

3i5-»ad«__9_a Taa 8p**mn_. Ba"*iariJ» • -B9WC. « « B___.aw8rk5s3.5 _5s-t_5hanpij.s alt nor

OPROEP OER FAMILIE RIJM

2 5 , 50, 100 C de doos Set L. POOL «fe ZONEN meest AMSTERDAffl aangenaamste ant'sec isebe van smaak Tandpasta

Samenge-tel- volgens de «Sriduidingen v*jn den beroemden dokter Desessart-, heoben de P A S T I L L E N RIO een er-nderb-ar ene-t op de ademhaling-organen.

( • m a - M 111 naai • •

r

-.3

MEN V B A A G X : Werktuigkundige, volkomen de naairaaohicucn van alle slacht kennende, alsook de breiuiachicncn, bij fachockaert-Smeets, Sottegem. '

met twee oitrollende •Igerea

ROECK JOZ. Zondernaamstraat, 54, GENT f a b r i e k van stoven, komfooren en kaohels in alle slach

I Vcse* aüe fi-l-o.it_.njen wtmda

O.

u_-J.cre_-ae«x>. -_-_sre__.t( v o o r -BelarU-

Aa.c-mer r__ ij_.rw.r_ TOOT gt-oawea nsafila. m ju- ai tatirlüdlDsn r ,-. Aanvaardt al|e reparatiën ';'" aan gce-koope t-rlje

Genezing door bijioa Jere hehandellni* do» i ; > o e i o l i s i : Zonils* DinsdaR en VrijdaR *•' »iot 12 uren. —««al 6 < .,.Sasa!leit«tP.,t

•MBiM--*-i*g»-aT-**g**aT-*ia*t--*-t--*-S*»B'.

ii

-.-.....

' Bijvoegsel aan

VOORUIT

en

• ; •

..-..-

. , - .

Maandag 18 December 1911

D E WERKER

De ontvoering van Eva Carson Eva Carson, het zevenjarig dochtertje van een zeer hoogeplaatst Indisch ambtenaar, was ontvoerd geworden door de Karenen, een wilden stam die de bergachtige streek t sschen de rivieren de S'ttang en de Salween, in Burins, bewoont, en er heerschte daardoor de grootste ontroering onder de blanken. Ziehier wat daartoe geleid had. Een kleingeestige ambtenaar had, u't al te groot verlangen zijn ijver ta doen blijken door de inkomsten van Burma te vermeerderen beslag gelegd op enkele rechten der Karenen. Onder meer stelde hij voor het monopolie te verkoopen van het leveren van leem voor de groote steengroeven die in Karenni bij groote menigte te vinden zijn. De aanvoerders van den daardoor benadeelden stam dienden, hoogst verontwaardigd, een protest bij het gouvernement van Burma in, wat ten gevolge had, dat Sir, Robert Carson in 1885 derwaarts werd gezonden, om een onderzoek naar hunne klachten in te stellen. Men verwachtte geen verwikkelingen of eenig gevaar, zoodat Robert zijn lieftallig kind meenam, denkende dat de gezonde, koele berglueht haar goed zou doen. üe besprekingen vielen echter niet mee. Sir Robert vond iets sombers en stijfhoofdigs in de houding der Karenen, terwijl hun woordvoerder, een oude, witharige man, De Beer genaamd, zich waarlijk onbeschaamd toonde. Hét duurde dan ook niet lang, of deze afgezant verloor zijn geduld, brak de bijeenkomst op en gebood den aanvoerders den volgenden dag zijn eindbesluit te komen vernemen, dat, hij zeide het hun kortaf, hen teleurstellen zou. Zoodra zij zich verwijderd hadden, begaf Sir Robert, die eenigzins ongesteld was, zich naar bed. Dien avond liep de kleine Eva, van hare ..ij al. vergezeld, het aan het kamp grenzend bosch in, om bloemen te plukken. Kort daarop snelde de wanhopige dienstbode gillend naar Sir Robert, met het bericht, dat drie inlanders plotseling verschenen waren, het verschrikte kind gegrepen hadden en met haar tusschen de boomen waren verdwenen. Den volgenden morgen vond men een paal dicht bij het kamp in den grond geplant, waaraan eën brief was bevestigd, meldende dat de Karenen het kind gevang hadden genomen, en indien de onrechtvaardige besluiten, door de regeering voorgesteld, niet binnen den loop van ééne maand herroepen weiden, de kleine kruisigen zouden. Onze straf colonnes drongen Karenni van alle zijden binnen. De rampzallige Sir Robert, die te vergeefs nae,. een bericht van zijn kind snakte, vergezelde die, waarbij ik destijds met een vroolijken ondeorfficier van het 41ste regiment infanterie uit Madras, diende. Op zekeren middag hadden wij een vrij ernstig gevecht met den vijand en, terwijl de officieren van de gezondheid met de rewonden bezig waren, kwam een hospitaalsoldaat naar Sir Rober, om hem te zeggen dat een gevangene hem wenschte te spreken. Hij hasste zich den man te volgen en vond tot zijn verbazing De Beer. .die tegen een boom aangeleund zat en blijk-' : baar stervende was. De beide mannen blikten elkander een "ogenblik sprakeloos aan en daarop vroeg de oude:

— Gij wenscht tijding tn hebben omtrent uwe dochter? — Ja, ja, stotterde de vader, ofschoon bevende voor hetgeen hij hooren zou. •— Gisteren is de u toegestane tijd van uitstel verstreken; gij weet dat natuurlijk. — Maar gij hebt uwe bedreiging niet volvoerd ! riep Sir Robert weenend uit. Gij hebt medelijden gehad met een onschuldig wezentje? Zeg mij dat gij haar levend hebt gespaard ! — Wij hebben haar niet gekruisigd,klonk het somber. — Gode zij dank! mompelde Sir Robert. — Maar wij begroeven haar, ging zijn vijand voort. — Gij wilt niet zeggen dat gij haar vermoord hebt? klonk het met een schreeuw. — Wij raakten geen haar van haar hoofd a a n ; maar begroeven haar levend! spotïe De Beer. Zonder meer een klank te uiten, viel bir Riber.t bewusteloos neder. Den volgenden morgen trok bijna de geheele colonne er op uit om wraak te nemen op de moordonaars van het kind. Alleen Sir Robert, eenige gekwetsten, een dokter en twintig tot dertig soldaten onder mijne orders bleven achter. . Ik was nog geen twee-jaar in dienst en had aan de expeditie deelgenomen met de vurige hoop mij daarbij te onderscheiden en het iund te redden. Thans was de kleine Eva dood en zou mij niet eens de voldoening gegund zijn de duivels te tuchtigen die haar vermoord hadden; want den volgenden dag wend er eene reserve-kolonne verwacht en ik had bevel ontvangen te wachten tot haar komst en mij verder bij haar aan te sluiten. Nog nooit had ik mij zoo teleurgesteld gevoeld. Nadat de troep opgerukt was. gaf ik knorrige orders, dat men het kreupelhout om het kamp heen om zou tot een dam opwerpen. Een aanval was niet onmogelijk. Terwijl de manschappen daarmede bezig waren, joegen zij eenige zwarte patrijzen op. in die dagen was ik een groot liefhebber, van de jacht en, nog nooit een zwarte patrijs geschoten hebbende, was ik zeer verlangend dat te doen. Ik was voorzien van een geweer en patronen, maar had ook streng verbod ontvangen het kamp te verlaten vóór de aankomst der verstenkingstroepen. Ik bood die verzoeking dan ook aanvankelijk weerstand; maar toen men in den loop van den middag andermaal patrijzen zag, werd zij mij te machtig. In het eerst bleef ik vlak bij het kamp; maar ofschoon ik een paar dier vogels zag, en andere hoorde roepen, kon ik er geen raken. Ik liep daarom wat verder en bevond mij al spoedig aan den oever eener mooie rivier, die door een dicrrtbegroeit woud stroomde. Ik besloot tot aan den voet van een grooten huevel, niet ver van cl .ar te gaan en daarna op mijne schreden terug te keeren. Ik volgde daartoe den stroom en was zeer verbaasd dat deze uit een lagen tunnel in den heuvel vloeide. Op den ingang toetredende bemerkte ik dat de Inlanders daar voor mij waren geweest; ik kon de sporen hunner naakte voeten in het zand langs de rivier zien. Een oogenblik later, holde ik als een wanzinnige naar het kamp terug; want daar, diep in het zand had ik derr vorm gezien van e<* kinderschoentje! Duizenderlei gedachten verdrongen zich elkander in mijn geest. Het arme schepseltje was ongetwijfeld aldaar vermoord geworden; ik wilde last gaan geven het lijk -ip te sporen. Manr daarop herinnerde ik mij

6

dat de tolk gezegd had dat men haar levend ha gegraven en opeens rees er een wilde hoop bij mij op. Kon zij nog in leven zijn 1 Misschien had de man bedoeld dat men haar in een of ander verborgen hol begraven had, waar zij van angst en honger moest omkomen ! Wellicht zou ik haar dan toch mogen redden. Op zijn twee en twintigste jaar twijfelt een jongeling aan niets. — Toen ik het kamp bereikte, stond mijn plan reeds vast. Ik liet soldaat Mac Aahs ter, een grijsharigen, schranderen Schot roepen, die het zonder zijne al te groote li.fde tot whisky ver in het leger zou hebben gebracht en hem alleen vertrouwde ik mijn geheim toe en vroeg hem inij te helpen. — En wat grnag ook ! antwoorde de oude Schot. De hemel ontferme zich over die duivels als ik ze beet krijg! Binnen i een half uur bevonden wij ons op wég. een dievenlantaren, eenige revolvers en enkele oiiclè: kleeren van Inlanders medenemende, die wij in eene leege hut gevonden hadden.- Buiten het kamp gekomen trokken wij deze aan, hopende daardoor minder gauw herkend te zullen worden, indien wij Karenen in een donkre grot ontmoeten mochten. Wij bereikten spoedig den tunnel-ingang. De sporen der, laarsjes waren nog duidelijk ziehbaar en alle naar den ingang gericht. Na de lantaren op te hebben gestoken, liepen wij langs de rivier d" opening in, nu slechts zeer omzichtig voortgaande. Onze komst stoorde ontelbare vleermuizen, die de lucht verpesten en aan onze haren bleven hangen. Wij moesten wéldra door het water gaan. dat ons slechts tot aan de knieën reikte; maar beiden begrepen wij dat wij ieder oogenblik in een bodemlooze diepte konden wegzinken. Ik schaam mij dan ook niet te bekennen dat ik van het hoofd tot de voeten met angstzweet was overdekt. Al spoedig werd het gewelf boven ons hooger en het water ook dieper en breeder. Wij moesten aan den zoom gekomen zijn yan een groot onderaardsch meer. En juist toen ik mij afvroeg hoe wij nog met mogelijkheid verder konden dringen zonder te verdrinken, stiet ik tegen iets aan, dat de lantaarn mij aantoondeeen paal te zijn, waaraan drij of vier booten vastgemaakt waren. Nu vatten wij wederom moed. Zonder een woord te wisselen klommen wij in een der bootjes gingen zachtjes verder, zoo dicht mogelijk bij een der wanden der reusachtige grot blijvende. Na verloop van eenigen tijd hoorden wij een gedruisch van vallend water en zagen toen ook inderdaad een kleinen bergstroom zich van eene zekere hoogte in het meer storten. Niet ver van daar lagen nog verscheidene andere booten vast en daarnast was een in de rots gevestigde ladder, die naar boven in 'de duisternis voerde. Wij keken onze revolvers na en klauterden toen, met luidkloppende harten, maar sprakeloos naar boven, overtuigd, dat, wat *ns ook te wachten stond, het beslissende oogenblilr nabij was. De ladder kwam ten einde en wij stonden op een smallen reep rots ; maar na eene minuui rondgetast te hebben, voelden wij een tweeda ladder, die wij eveneens bestegen, om al spoedig een onbestemd licht boven ons te zien, dat al duidelijker werd naarmate wij hooger kwa, men. Eindelijk stonden wij aan den ingang eener lange gang, waar een riviertje doorheen stroomde. Deze gang «eerde naar eene groot» mimte. wrlke aan
l3o thedraal herinnerde. Terwijl wij behoedzaam achter een zuil verscholen rondblikten, zagen wij drie Karenen bijeen zitten dobbelen ; naast ken hurkten vijf of zes vrouven neer, die op het spel toekeken en dichtbij baar lag wat men voor een bundel lompen zou hebben aanzien, als het zich niet nu en dan had bewogen. Na Mac Alister een teeken te hebben gogeven, doofde ik de lantaren uit en onhoorbaar van zuil tot zuil voortsluipende, naderden wij de geen kwaad vermoedende speler.. Het duurde niet lang of wij ontdekten dat tic lompen in werkelijkheid een gescheurd tinderkleedjc waren; zelfs konden wij nu onbestemd de trekken der kleine Eva onderscheiden. Ik begon be beven van blijdschap en onroering, ik zou dan toch waarlijk het arme kind hebben gered I In de diepste stilte koos elk onzor een slachtoffer uit en na elkander een wenk te hebben gegeven, snelden wij toe.Twee schoten knalden • n twee lijken rolden op den grond. Waanlinnig van schrik ever onze plotselinge verschijning, vluchten de overige Inlanders huilend de duisternis in, terwijl wij ze nog eenige kogels nazonden, die hen blijkbaar niet troffen. Daarop, onze vijanden vergetend en zonder te denken dat wij zelf nog geenszins bniten gevaar waren, liepen wij op de arme kleine Eva toe, wier enkels en polsjes wij spoedig van touwen bevrijd hadden. Maar het ongelukkig kind kroop angstig kermend voor ons weg. Bij dat onzekere licht en onder onze vermomming kon zij hare landgenoten niet herkennen. Ik knielde bij haar neer om haar haastig uit te leggen wie wij wai.n en dat wij haar baar haar vader in het kamp wilden brengen en reeds begon zij wat tot bedaren te komen, toen ons eensklaps eenige zwarte gestalten voorbij stormden. Eri volgde een slag en een gekerm en ik zag Mac Aliser ter aaide zinken. Doodelijk verschrVt hoorde ik de vluchtende Karenen de galerij doorsnellen en de ladders afgaan; maar voordat • ' iets had kunnen doe.u, volgde er een zware slag als van iets dat in het water in de diepte neerzonk. Nog een «ogenblik en het gehuil herhaald© zich. Door een somber voorgevoel aangegrepen, ging ik ik mij overtuigen van hetgeen er. plaats had en, inderdaad, in hunne vlucht hadden onze I i vijanden de ladders losgesneden. Ons eenig middel om weg te komen wee vernietigd 1 l ï wierp mij op den grond neer ten prooi aan de grootBte vertwijfeling. Het viel niet moeilijk te voorzien, dat wij veroordeeld waren hier van honger om te komen... en dat door mijne schuld! voor het eerst zag ik mijn-e houding in deze zaak volkomen juist in. Ik, en ik •Heen, was verantwoordelijk voor den vreeselijken dood, dien de arme kleine Eva en Mac Alister zouden sterven. Mijn brandend verlangen den held der gansche zaak te zijn, had mij weerhouden mijne ontdekking bekend te maken, slechts mijn zelfzuchtige eerzucht had mij verhinderd een behoorlijke reddings-expeditie t e organiseeren, uit vrees dart- ik dan door- anderen in de schaduw zou worden gesteld. Hoe bitter verweet ik mij thans mijn onvergeeflijke ijdelheid I Ik keerde naar mijne lotgenooten terug, na besloten te hebben hen geen angst aan te jagen voordat Ik mij volkomen zou hébben overtuigd, dat de grot geen anderen uitgang bezat. Moe Alister's wond bleek gelukkig niet ernstig to zijn en ik vond hem reeds overeind zitten inet Eva op zijn knie. Hij had een slag op net hoofd ontvangen met een knuppel; maar de verdooving was reeds geweken. Eva's eerste woord tot mij was dat zij tot haar vader terug wilde; ik poogde mij uit die moeilijkh' redden door te zeggen dat de Schot nog een weinig uitrusten moest, terwijl ik de grot zou gaan nazien. Maar ér viel hoegenaamd niets te ontdekken en ik keerde terug om Ma^. Alister ter zijde te nemen en hem de volle waarheid mede te deelen. — Er is nog maar één kans, prevelde ik. Het was vastgebonden met stevige touwen en •er liggen er daarginds nog meer. Wij kunnen die aan elkander binden en daarna om een dezer breede zuilen vestigen, waarna ik naar omlaag zal glijden, om aldus te trachten de bootgn te bereiken cn hulp te halen. — En als de touwen te kort blijken, terwijl gij reeds onderweg zijt i riep de brave kerel, dan beteekent dat een wissen dood. Neen, «ooit zal ik dat toelaten, ik ga in uwe plaats. , — Daar wil ik niet van hooren, sprak ik korLaf ;'nog duizelig als ge zijt van dien slag, zoudt gij het er nooit levond a-brengen. Neen, vriend, wij mógen niet denken aan ons-elven: het is het kind dat moet worden gered en ik alleen zie er nog eenige mogelijkheid toe. Kom .dij helpen. —f Hét kind, ja, dat is waar J mompelde nij len Onderwierp zich tegen wil en dank.

ONS BIJBLAD

6

Een kwartier later begon ik af te dalen langs de koord. Mijne handen waren spoedig bebloed ; geheele zwermen vleermuizen fladderden om mij heen en klemden zich uun mij vast, zonaer dat ik ze durfde afschudden. Ook mijne voeten geraakten verwond door de scherpe rotssteenen. Ik had van uitputting needs bijna allen moed verloren, toen ik halverwege aankwam en hijgend op de smalle reep ïots bleef staan, weertegen de tweede ladder bevestigd was geweest. Hoe lang ik daar uitrustte, voordat ik mijn tocht hervuttt, weet ik niet; maar wel dat ik Mac Aliser nog een woord van bemoediging toeriep en toen verder afdaalde. Daar op eens brok het touw en verdween ik in de diepte; maar ik kon reeds niet ver meer van den stroom verwijderd geweest zijn, want de aanraking met het koude water scheen mij weer te doen herleven. Ik vond er nieuwe geestkracht door, om nog een laatste poging aan te wenden tot het behoud der ongelukkigen, wier lot nog alleen afhing van de vraag of ik levend het klamp zou bereiken en ik zwom rond tot ik een der booten had gevonden en met behulp daarvan de onderaardsche gang uit kon komen. Eindelijk bevond ik mij wederom buiten in de open lucht. De zon brandde zoo hevig op mijn ontbloot hoofd en bijna naakte leden, dat het mij word als werd ik door hondend messen doorboord. Tot tweemaal toe verloor ik liet bewustzijn, maar telkens als ik weder bijkwam, wankelde ik verder en zoo kwam ik ten slotte zoo dicht bij onze legerplaats, dat ik de figuren aldaar kon onderscheiden. Op dit oogenblik echten kreeg ook een schildwacht mij in het oog die, misleid door mijne vermomming, zijn geweer op mij aanlegde. Een kogel floot mij langs het hoofd en, overmeesterd door zwakte en wanhoop, stortte ik ter aarde. Het schot bracht het gansche kamp in opschudding en toen men geen vijanden meer bespourde, kwam men kijken wie de schijnbaar doode zijn kon. Een uur later was ik geheel bijgekomen en had ik alles aan den overgelukkigen vader medegedeeld. Door twee van de twintig ons vergezellende manschappen gedragen wees ik h-m den weg en ik mocht weldra de vreugde smaken de kleine Eva behouden en ongedeerd in zijne armen te zien.

met eenigen trots: c En 'k ken m'n versje oni al. Hoor maar! > En terwijl de vrouw, nog altijd aarzelend, ia zenuwachtig handbewegen frommelt aan' dpunt van d'r boezelaar, trilt 't kindersten. metje a l : < Sinterklaas kapoentje, Gooi wat in mijn schoentje... > Met moeite dringt Moedor de opkomende tranen terug en staart dan strak voor zich uit als hoorde ze Stientje niet; ze overlegt, bc! denkt, óf ze d'r kind dat genot zal kunn.. geven. < Gooi wat iu .u'n laarsje! Dank je, Sinterklaasje ». Stientje heeft d ' r « Sinterklaas kapoentje t uitgezongen en vleit nog eens.de grooto vraag, oogen hoopvol op Moeder gericht: c Sint zal toch wel komen, Moes? 'k _iea toch zoet geweest! Of zou L_j niet wülenï > Moeder is 't met zich zelf eens geworden. E» d'r kind over ' t rossige kopje strijkend, klinkt het geruststellend: t Zeker wil hij wel, > ter wijl ze meteen uitrekent, óf en hoe 't haar nu., gelijk zal zijn, den goeden heiligen te laten komen, t God nog toe », denkt ze, « wat ga ik nou beginnen, om m'n laatste geld voor Sinterklaas uit te geven ! n Maar als ze even later de prettijze bedrijvig, heid ziet, waarmede d'r kind ' t minst kapotte schoentje aan 't uizoeken is, dan heeft ze geea berouw meer, Stientje de toezegging van Sinterklaas' komst te hebben gedaan. En ze rekent uit: « Voor Stientje is er van avond en morgenochtend nog brood genoeg. En ik kan 't vel eens 'n keer zónder doen; morgenochtend om 8 uur krijg ik toch in m'n werkhuis m'n boterhammen. Als ik zóó doe, kan 'k het het. kwartje voor 'n kind besteden. Laat es ritu, wat 't wezen zal. 'n Pop van testien cent;; ons klaaskoekjes van • — die zijn er wel I — a dan misschien nog 'n aardigheidje van suiker. goed of chocola. » 'n Uurtje later is Stientje met hoogrooilt wangen en kloppend hartje van blijde verwachting in de bedstee gekropen. Moeder heeft J gordijnen goed dicht gedaan; < Sinterklanwil voor de kindertjes niet weten, wanneer ie komt », heeft ze gezegd. En Stientje heeft met 'n wijs hoofdknikje getoond, dat ze dat wel be. greep. Zeker, en ze zou ook heel zoet zijn en stil liggen, dat ze gauw slapen ging. Moeder zit druk te verstellen. Straks, als Stientje slaapt, zal ze even wegwippen. En ze verheugt zich nu al, als ze zich 't blije gezicht van dr kindje voorstelt, dat ze ook wat van Sinterklaas gekregen zal hebben. Gelukkig toch, dat ze nog 'n kwartje had ! Wat zou d'r kind blij zijn! 't Kind kan niet slapen. Wel heeft re de oogjes stijf dicht geknepen, maar ' t geeft niet; de slaap komt niet. Aldoor en aldoor veer moet ze aan de heerlijkheid denken: Sinterklaas komt, Moeder heeft het gezegd en dil ' t Sinterklaas zijn? denkt ze. Ze houdt dei adem in en luistert, luistert. Daar hoort u hem al bij de denr. - Sinterklaas, goed hei::,' man, » prevelt ze vol angstige verrukking mt den besten Sint. Overeind gaat ze in 't W zitten, aldoor ingespannen luisterend, c _ i iloet-ie de deur open; non komt ie biaaau, juicht het in haar. Och, wat zou de _au meid nu graag even kijken, even maar. 't Gestommel wordt heviger en vergeten» Stientje, wat ze Moeder beloofd heeft; é-a, even moet ze den goeden Sint zien. En haas.) duwen zenuwachtige handjes de bedgordijn-i wat op zij, terwijl trillende lipjes prevel-H «Sinterklaas, goed heilig mans. «Verd...! Donker is 't hier U krijscht 'l dronkeman-stem en Stientje ziet, hoe waggelend d'r vader naar binnen strompelt, hoort 'm tegen Moeder zeggen: «Leelijk kreng, jij het nog wel cente». Met 'n ingehouden gil zinkt de arme kleinin 't bed terug. Verdreven, wég d'r viavoenei van den -Sinterklaas, goed heilig man». En met groote oogen van smart ligt ze stU, doodstil in d'r bedje, omdat ze vreest, dil Sinterklaas na wel met meer zal komen. 'n Harde trek plooit zich om d.n mond m de arme vrouw, die staat tegenover d'r dronken man. Zij weet. weet met besliste i-p*heid, dat Sinterklaas der.en keee wéér B-t*tje voorbij zal gaan. A.-O. Kioost»

Nuttige raadgevingen ONS LICHAAM EN ONZE GEZONDHEID Eetgerei als verbreider van besmetting. In de.Münchener Medizinale Woohen_chrift> feit, dat, al heel spoedig alle leden van het gezin verkouden plegen te worden. Bij de verklaring van de oorzaak dier algemeene infectie heeft men, naar Ritschl's meening, dehoofdzaak vergeten: den weg over het eetgerei. De bacteriën in den mond van den zieken persoon komen in innige aanraking met lepels en vorken, waaraan ze blijven kleven. Na het eten worden deze lepels en vorken gemeenschappelijk in één bak gewasschen met alle ander eetgerei, dat nu eveneens met de ziektekiemen bedekt wordt, en deze besmetten nn gemakkelijk de andere leden van het gezin. Ritschl zegt, dat als in zijn gezin iemand verkouden is, het door dezen gebruikte eetgerei gesteriliseerd wordt, en zulks met goed gevolg voor de overige leden van zijn gezin. Het is hem zelfs gelukt op bedoelde wijze, dat een geval van bof, (1) welke zooals men weet, héél infectieus is, tot één van zijn kinderen beperkt bleef, hoewel twee andere kinderen nog nooit aan bof geleden hadden. Een groot verspreider van infectie ziet Ritschl in bet eetgerei van hotels, pensions en dergelijke. Zoo ernstig acht hij de gevaren van oppervlakkige reiniging van eetgerei, dat hij bij politieverordening wil doen vaststellen, dat in hotels, enz. alle eet-rerei regematig gesteriliseerd moet worden.

SINTERKLAAS < Moes, zèg Moes, zou Sinterklaas nou nog komen 1 » 't Bleeke, magere gezichtje van zes-jarig Stientje ziet hoopvol met 'n tikje angst toch in de oogen voor mogelijke teleurstelling, tot Moeder op. Als deze geen antwoord geeft, herhaalt ' t kind nog eens met liefkoozende handst reeling: s He Moes, ik ben toch zoet geweeett > Nog zwijgt- moeder en ' t kind gaat verder (1) Waarschijnlijk: kinkhoest.

i

In België beslaan de boomgaarden .** totale uitgestrekheid van 66.000 hektareJaarligks worden er nieuwe aangelegd, -•* leder weet dat boomgaarden eene jrró-t»1* brengst-kunnen geren. •'-'•' - •*•", ».-• I

&t

ONS BITBLAD

een dezer voorwerpen gelijkt op deze welk men den bij den bouw van den Simplontunnel moeiheeft ondekt tijdens de beroemde opgravingen lijkheden met de bodemgesteldheid van den van Mittla. Zij hooren toe tot eene tot nu toe bergvoet hebben opgeleverd. Terwijl de Simplontunnel slechts 700 met. ongekeud© periode der Mexikaansche beschaving en men ziet er op treffende wijze den Oos- hoog ligt, zou do Mont-Blanctunnel op een terschen invloed in. Zekere hoofden van beel- hoogte van 1170 met. bij Taconnaz, in de buurt den gelijken op ' t werk der beeldhouwers van van Chan-onix, beginnen en aan de ItaliaanOud-Egypte; andere werken herinneren aan de sche zijde op een iets grootere hoogte bij Entréves ïh de buurt van Courmayeur eindikunst van Zuid-Azië, vooral van Borneo en gen. Indië. Onder het werkhuis bevatte een graf het geraamte van een man, verinoord of al Onaangename verrassingen zijn hierbij niet vechtend gestorven, want eene bronzen bijl zat ie vreezen, daar het geheele gevaarte uit vaste nog vast in zijn schedel. Rond dit graf zag men steenmassa's bestaat. 125 beeldjes in gebakken aarde verspreid ligDe Mont-Blanclijn zou Opper-Savoye met gen en sporen van brand dragend. Allen be- het Aosta-dal verbinden, een directe spoorzitten den Aziatischen stijl: een hunner verte- verbinding bewerken tusschen Milaan, Genua genwoordigt een zittenden god, de beenen en Boven-Italië met Savoye en Genève, en gekruist als Boedha. Binnen in het huis van hiermed. een groote toenadering tusschen de den goudsmid bezitten de wanden nog hunne landen. Een vermeerdering van het aantal geschilderde versiering. Deze schilderwerken toeristen in deze streek zou mede ' t gevolg zijn nog zeer frisch van kleur. Do overheer- zijn, zoodat de Fransche en Italiaansche Alschende kleuren zijn blauw, rood, geel, ,roen penclubs het plan zeer ondersteunen. en zwart. De woonkamers zijn even prachtig Merkwaardig is, dat reeds in 18S1 de Franversierd als het werkhuis. sche Kamer een commissie benoemde, die zich Professor Niren is van meening dat deze voor de doorboring van den Mont-Blanc verwerken oploopen tot het bloeiendste tïid,.erk klaarde ; Emiel Loubet, de latere president, der Ninivietsche beschaving, en misschien nog had toenmaals een voorstel in dien zin gedaan. •* Vooreerst de boomgaard moet bemest wor- hooger. Hij verzekert dat zijne ontdekking de Eerst nu, na verloop van 30 jaar, is zijn denkden ; iets wat gemakkelijk uit het oog wordt belangwekkendste is die men in Amerika heeft beeld iets nader tot zijn verwerkelijking geko. gedaan, maar millioenen zijn er noodig om het men. verloren. Het is nochtans gemakkelijk te verstaan dat Mexikaansche Pompei' heelemaal uit de aarde * * * * * * * * * * * * * * * * * * * de grond uitgeput wordt door het voortbren- te doen verrijzen. gen van gras en fruit, gelijk een ander stuk land door het voortbrengen van graan, aardappels, vlas enz. Men moet hem dus het voedsel terugschenAA de waardigheid des menschen ligt in de ken dat gras en boomen hem ontnomen hebben. gedachte. Eene goede bemesting is 5 kilos ijzerslakken In geen enkele Huishouding moest eigenlijk i n 5 kilos kaïniet per are, in den winter — het de citroen ontbreken, want de citroen alleen De winter vangt aan, maar de zonne rijst. is nu den oogenblik. Dan in Februari-alaart is in den zomertijd bijna een geheele huisi 1/2 kilo per are ammoniaksulfaat. apotheek; vooral in den reistijd is de citroen Verlies u zelf niet; clan blijft gij bij elk ver.In dezelfde verhouding of iets meer kan van onschatbare waande. Het sap van de .i u, benevens ander mest, de fruitboomen die citroen, ook wel limoensap geheeten, verkoelt lies rijk genecg. in den groenselhof staan bezorgen. en zuivert niet alleen ' t bloed, maar het veelBeer of ale zijn ook zeer goed voor den vuldig gebruik er van vooral 's zomers, is een Alleen met uw eigen hart k int gij het harÉ boomgaard, zoowel voor het gras als voor de voorbehoedmiddel tegen koorts, evenzeer als van uw naaste vinden. boomen. het sap von 2 citroen in een half glas water als Een. sterke lijdt zonder klagen, een krachtig middel tegen anderdaagsche 1 lc boomen behoeven nog andere zorgen dan koorts en rhumatiek wordt aanbevolen. Boven zwakke klaagt, zonder dat hij lijdt. bemesting. het sap van een citroen, drie maal In den winter moet men het overtollig hout dien wordt *********-#-*********; { in een tas sterke, onvermengde koffie uitkappen; over het algemeen laat men de daags 11. .urnen te veel hout. Daarmede heeft het fruit gedronken, aanbevolen als een middel om gebrek aan lucht en licht, welke het nochtans koorts en huiveringen te verdrijven. Maar men zorge er voor, het sap steeds Imogst noodig heeft. NIET VAN EERSTE KLAS "1 ( . Winters moet men ook den stam en da zonder suiker te gebruiken, daar de geneesuroote takken kuischen; de geborsten -pellen- kracht dan sterker is, en met een weinig water A. — Mijnheer, u hebt gezegd d a t ik' een ..cgschrabben want daaronder zitten de eiers verdund, tast het de maag en de tanden niet ezel eerste klas was. .an allerlei ongediert, welke in de lente uit- aan. B. — Verschooning, mijnheer, van eersta De warme kwast, evenwel, die men des uebroeid worden; de insekten doen dan vele > -Icade. avonds onmiddellijk vóór ' t slapen gaan ge- klas heb ik niet gesproken. ONMOGELIJK • Tot bestrijden der wollige boomluis, wassche bruikt om verkoudheid te verdrijven, mag men de aangetaste appelaars met een mengsel men zoet maken. Wie daarentegen door schor— Neem aan mij een voorbeeld. Ik heb heli iit-staande uit 400 grammen zeep, gesmolten in heid en pijn in de borst gekweld wordt, moet door oefening zóóver gebracht, dat het lastige i 1/2' liter water, waarbij men eenen liter door het wit van een ei, tamelijk tot schuim verschil in geoefendheid tusschen linkerhand geslagen en dan met het a i " van een citroen en rechterhand bij mij niet meer bestaat. Ik! |.: t-rool voegt. Om de was_ching te doen neemt men een vermengd, beterschap vinden, als hij elk half kan met mijn linkerhand alles doen wat ik met deel van dat mengsel en men lengt het op met uur een theelepeltje daarvan neemt. mijd rechterhand doen kan. : c.f 4 deelen water. Men ziet dus, dat vooral op reis, de citroen — Zoo! st eek dan eens uw linkerhand in uw Men kan die bewerking twee of driemaal in werkelijk ïn staat is, een kleine huisapotheek rechterbroekzak. 'ha winter herhalen. t e vervangen. EEN SNOKKER Indien men zoo te werk ginge zouden de Ï1t^^if_^-^t^t*^?.llf-f-f?*^f.6fi^*ni-l ','iiomgaiarden veel meer opbrengen; indien Moeder. — Pauwke, ga hier naast in de ka-: •ix regelmatig gemest werden zou men zien mer eens zien of grootvader slaapt. .lat het niet waar is dat de fruitboomen maar Pauwke (terugkomend). — Moeke, de heelt .ivorander jaar kunnen dragen. grootvader slaapt, maar zijn neus is wakker. Wat den grond betreft het ware ook goed De door de Fransche en Italiaansche regeeNOOIT TEVREDEN dat hij tusschen de boomen nu en dan kon ringen benoemde afgevaardigden om de vraag umgedolven worden, zoodanig nochtans dat van de doorboring van den Mont-Blanc gronHechter. — Hoe hebt ge het gedurfd, zoo te. de wortels zoo weinig mogelijk geschonden dig t e bestudeeren, zijn voor korten tijd te middernacht in een huis te breken en t e Bte«orden. Rome voor den eersten keer samengekomen len? Er zijn boomgaarden die er misschien hon- en zullen nog in den loop van dezen winter Beschuldigde. — J a maar, heer r.chter, hoa derden jaren liggen, en die nog nimmer zijn nieuwe beraadslagingen houden. Naar aanlei- moet het dan? Verleden jaar hebt ge me acht omgewerkt. ding van dit bericht merkt een buitenlandsch maanden gegeven,omdat ik bij vollen dag eene Het is wel te verstaan dat die grond zoo tijdschrift op, dat de gedachte een tunnel door beurs pikte. vast ligt als steen en dat de wortels er moeilijk den Mont-Blanc t e bouwen, als men aan de k linnen in woekeren; ook kan de lucht er hoogte vau den bergreus en aan de geweldige moeilijk in, wat nochtans zeer gewenscht is. gletschens denkt, bijzonder stout schijnt. Het Alleman heeft gaarne fruitboomen; maar boren van een dergelijken tunnel zou echter in ivoinigen geven zich de moeite ze te varzorgen. werkelijkheid geen technische moeilijkheden opleveren, in ieder geval niet meer dan een Hoe kan men uit de cijfers tunnel door den St-Gothard of den MontCenis. 9. 8. 7. 6. 5. 4. 3. 2. 1. De Mont-Blanctunnel zal ook niet, zooals door vermenigvuldigen en optellen ioo verkrij». men geneigd is te veronderstellen, de langste Professor Niren, lid der Akademie van We- van Europa zijn, daar de voet van den berg in gen, de cijfers latende volgen in de orde waartenschappen van New-York, ontdekte in Me- verhouding tot de hoogte klein is. De tunnel, in zij hierboven staan. xiko, in de vallei die zich uitstrekt van Tex- die Frankrijk met Italië nauwer moet verbinooco naar Thalnepantla, de overblijfsels' eener den, zou dan ook slechts 12 1/2 kilometers lang Oplossing n ' 225 stad, zooals Pompei' begraven door eene vul- zijn, terwijl da Sint-Gothardtunnel ongeveer kanische uitbarsting. Op eene diepte van eeni- 14 en de Sinrplontunnel zelfs 20 kilometers Vergeet mij nietje. ge meters trof hij straten en huizen aan, onder meet. Terwijl men eenige jaren geleden de ander dit van een goudsmid, nog voorzien van voorkeur gaf aan tunnels, die door den bergal het materieel en de decoratie. In het werk- voet boren, omdat op deze wijze een hooge Antwoorden stureu binnen de acht dagen • huis, naast gouden, zilveren en bronzen kunst- stijging van dë treinen vermeden wordt, is voorwerpen, zag.mei. meer.dan 200 modellen men heden ten dage meer geneigd da tunnels « t a bet volgende adres : in gebakken a a r d e : beeldje.!, vazen, enz, niet hooger op aan te leggen, daar de werkzaambe- BlJ-lad V o o r u i t , Hoogitoort, 2 9 , G e n t . Alle jar.en is het fruit zeer duur. De gemiddelde prijs der aardappels is 0 tot 7 fr. ; de uriddeuprij.. van 100 kilos appels draait rondom de 80 fr. ' t Verschil is groot. Er was een tijd, 40 jaren geleden, dat fruit niet geacht werd en weinig opbracht, — die tijd ia voorbij. De boomgaard maakt terzelfde-tijd eene kunstmatige weide uit, rondom de boerenwoning gelegen of er dichtbij, nevens het
GEDACHTEN

Citroensap

MOPJES

Tunnel door den Mont-Blanc

Prijsraadsel 226

Een -tfexikaanseh Pompei

•

ONS BIJBLAD

ï3a i.

Een schat van Boeken en Brochuren -A-XJ-S

PREMIEIS voor den

'IP_.^-jSkaiwD van

:. Onze Raadselprijskamp geniet een buitengewone bijval. Daarom heeft het bestuur van het blad « Vooruit » besloten, aanzienlij k de premien voor de goede oplossers te vermeerderen. Zóó zal elke goede oplosser, mits een kleine opleg, zich de schoonste en kostelijkste werken kunnen aanschaffen. Ziehier nu eene uitgebreide lijst van boeken en brochuren, welke mits de aangeduide opleg aan de goede oplossers der raadsels zal gezonden worden : Vlaamsche Werken

ONS BIJBi.AÜ

JL

Qplif vin-, on ii posiztf.a

NAMEN .DER W E R K E N Voor 't Volk Geofferd. . . Ue Gebroeders De Graeve. . Door Arm Vlaanderen. . „ De Fransche Revolutie (1848) De Voddenraper van Parijs . Martijn de Vondeling . . . De Zeven Hoofdzonden. . . De Wandelende Jood . . . De Verboreenheden des Volks Kapitalisme en Socialisme . Het Gezin van Paemel . . De Grootste Zonde. . . . . De Fransche Revolutie 1789 PastoorDe Craeyer . . \ . Collectivisme op Nijverheidsgébied De Puinhoopen. . „ . „ De Schanddaden van het Cyns-

-oord- winners raoit t-ZlD-M werden

*C a

roor de boeken

.endingiko. ten

0.50 O.30 1 .OO 2 . OO

0.22 0.14 O.24 O.tjO O.^O O.^O

3.50 3.OO 4.OO tj.oa 5.00 8.00 0.25 0.45 0.20 1.00 0.20 0.30

o.5o 0.25 1.00

1.00 1.00

O. :,0

O.3O 0 . *-o 0.00 0.05 0.05 0.05 O.fjO 0,05; ,

c •a

O.72 O.44 1.24 2.£iO 3.OO

0.

3.5O 4ö° 5.^0

10 1

n°

0.30

1

7 ' 8 . 0 '

20 ' 0 1

o.5o

1.1

0.2c, 1.S0 0.35

0 u l

O.IO 0.16 0.25 0.t)0

0.40

1 (

1.-.0

S '

0.50

1.50 1.50

S 0

0.^0

0 66 o.-,o

)-

3- c

Brochuren onder o m s l a g Germinal, » » » »

Voorwaarden ï 1 van den Prijskamp

: . ; : I

.

De antwoorden moeten gezonden worden met het opschrift: Raadselkampstrljd, Samenw. Maatsch. « Het Licht», Hoogpoort, 29, Gent. De vragen om de premies met het geld er bij in postzegels of postbon moeten na bekendmaking van het juiste antwoord 'aan hetzelfde adres gezonden •worden. 1 Voor de boeken welke ten bureele afgehaald worden betaalt men geene verzendingskosten. Men schrijvedusduidelijk naam en adres. — Wij kondigen de namen der winners niet af, maar zij die het juiste antwoord gaven hebben recht onmiddellijk de premie per brief te vragen.

»

J C jaargang. 2Ö » . 3e 1. . 4e » . 5* » •

: e«

»

, . . . .

. .

Eerste serie 50 brochuren Tweede n Derde » Vierde »

0.30 0.15 0.20 0.I5 0.30 0.15 0 30 .o- <5 0.30 0.15 O.SO D.l-j O.5O O.50 O.50 p._0 0.50 o-5° O.5O 0.50

0.35 o-35 o-35 0.35 o..35 o-35

1.00 1.00 1.00 ,1.00

Fransche Werken gebrocheeL'évolution de la femme . . Josée Evolution de la terre et de 1'homme . . . . . . La terre, astre du ciel . . . E n T e r r e liégoise . . . . Religions a vold'oiseau . . La jeunesse laïque . . .

o 45 0.75

0.15 0.15

°*45 0.45 0.25 0.50 ' o . 10

°*10 0.15 o . 15 0.20 0.05

T

*o.6o o.go o.60 '0.40

I0.70

F r a n s c h e B r o c h u r e n o n d e r omsEr. Germinal, n . »

i r e année 2e » 3? * 4e »

. • .

»

f

» •

.*

6°

»

P r e m i è r e série de 25 broei. Deuxième » » Troisième » )> Qun'rième *» » Cinquième » » Sixième » » Septième » »

0.25 0.25 0.25 0.25 0.25 0.25 O.50 0.50 o.5o 0.50 0.50

O.25

o. 30 0.30 0.30 0.30 0.30 o.io

5o o.5o 0.50 50

^°

0.50 -o o.-o o.-o 0.80 0.80 0.80 0.80

3.;o 2-V*

De premies we!. /-.is van Vooruit en De Werker dooi u.- Maatschappij « Het Licht » aangeboden worden, vor-, men nu zooals men ziet een.prachtig geheel. • •• .• ï.