r
e
i
z
e
n
Gorilles & Porsches
au Congo! 12
13
r
e
i
z
e
n
Porschist vloog de afgelopen jaren meermaals de wereld rond op zoek naar de man of vrouw met een Porsche op plaatsen waar je niet meteen een Porsche verwacht. Een kleurrijk schilderijtje op de kamer van mijn zoon, Tintin au Congo, inspireerde me voor een nieuw verhaal. Het zette mij om ertoe aan om op zoek te gaan naar de Porsche au Congo. Al gauw bleek dit geen eenvoudige opdracht. De archieven van D'Ieteren vormden echter een belangrijke sleutel in mijn zoektocht. Daarin vond ik dat er in de jaren ’60 een Porsche showroom in Kinshasa was. In dat geval moest er toch ergens in Congo nog wel een Porsche te vinden zijn.
27 september Kinshasa Vlucht 0357 van Brussels Airlines brengt mij naar de Congolese hoofdstad. Bij de landing krijg ik zowaar de toestemming om plaats te nemen in de cockpit. Een onvergetelijk moment. Voor me doemt een groot en modern luchthavengebouw op. Tot mijn verbazing zwenkt de piloot echter naar links en taxiet hij het gebouw voorbij. Ik kijk hem vragend aan. “Neen, dàt gebouw is niet voor ons bestemd”, licht hij toe. “Dat is enkel voor officiële bezoekers”. Overigens neergepoot met Europees geld”, voegt hij er fijntjes aan toe. “Wij moeten naar dààr”. En hij wijst naar een bouwvallige barak helemaal op het einde van de landingsbaan. Het wordt mij meteen duidelijk dat er mij in dit land nog enkele verrassingen te wachten staan.
Het Memling: een rustpunt in het drukke Kinshasa Uiteraard logeer ik in het Memling Hotel, het icoon van onze vroegere nationale vliegmaatschappij Sabena. De rit van de luchthaven naar het centrum van de stad verloopt hectisch. Een busje staat met motorpech in het midden van de weg en blokkeert alle verkeer. De file die hiervan het gevolg is, is niet te overzien. Het is hier blijkbaar dagelijkse kost. De afstand van de luchthaven naar het hotel, zo’n 20 kilometer, kan je in één uurtje doen, maar evengoed in vijf uur. Het is ondertussen al pikdonker wanneer een politieman opduikt die verwoed zwaaiend met de armen het verkeer uit de knoop probeert te halen. Welkom in Kinshasa! In het hotel heb ik een afspraak met Christian Van Buggenhout, al sinds november 2001 hoofdcurator van Sabena en tevens beheerder van het Memling Hotel. Hij is een gedreven man die zich persoonlijk verantwoordelijk voelt voor ‘zijn Memling’, vandaag het enige vijfsterrenhotel in Kinshasa. Hij legt mij uit waarom het onverantwoord zou zijn om het Sabena-dossier te sluiten. Door het zeer actief beheer van de bezittingen van Sabena brengen deze momenteel een aardige duit op. Het Memling heeft vandaag een gemiddelde bezettingsgraad van 75% en de waarde van de grond is het laatste decennium verdrievoudigd. De curator maakt er dan ook een erezaak van om op termijn zoveel mogelijk schuldeisers te kunnen betalen.
12
13
r
e
i
z
e
n
First in Business
Een grensovergang à la Congolais Vandaag neem ik de boot van Kinshasa naar Brazzaville. Twee hoofdsteden die vrijwel aan elkaar grenzen met de Kongostroom als natuurlijke scheidingslijn. Kinshasa is de hoofdstad van de Democratische Republiek Congo, Brazzaville van de Republiek Congo. Met mijn op voorhand geregelde visums zou de overtocht in een half uurtje geklaard zijn. Maar dat is buiten de grillen van de Congolese ambtenaren gerekend. Ik overhandig mijn reisdocumenten aan een beambte om op de passagierslijst te komen. Goed nieuws: ik kan al met de volgende overtocht mee. Maar dan begint het spel. Mijn koffers worden binnenste buiten gekeerd. Wat zoeken ze? Gewoon om het even wat hun geld kan opleveren. Ik word van de ene naar de andere post gestuurd. Of mijn papieren voor de camera’s in orde zijn? Of mijn laptop uitstaat? Hoeveel gsm’s ik bij me heb? Ontelbare absurde vragen. Iedereen geeft zich uit voor douanebeambte, grenscontroleur of politieman en wil een graantje meepikken. Zonder smeergeld gebeurt er niets en geraak je niet verder. Behoorlijk frustrerend. Bij de vraag hoeveel euro's en hoeveel dollars ik bij me heb, loopt het helemaal uit de hand. Ik reken even snel uit en noem een benaderend bedrag. Twee norse heerschappen vragen me het geld op tafel te leggen en tellen het tergend langzaam na. En dan komt het verdict: “On pourrait vous arrêter, car ce que vous dites n'est pas correct'. Ik bleek er enkele dollars naast te zitten. “Une amende de quarante pourcent!” Ik kijk de man vol ongeloof aan. Hij kijkt onverstoorbaar terug. Ik moet mijn overzet halen, en schuif hem met tegenzin vijftig dollar toe. “Ah non, monsieur, cent dollars et vous pouvez passer”. Uiteindelijk geraak ik op de ferry naar Brazzaville, stijf van de stress en honderd dollar armer dan voorzien. Aan de overkant aangekomen neem ik een taxi naar het vliegveld van Brazzaville, waar ik al word opgewacht door een team van Wilderness Safari. Mijn avontuur in de ongerepte regenwouden in het andere Congo, de voormalige Franse kolonie, kan eindelijk beginnen.
Geniet van uniek comfort aan boord van onze revolutionaire nieuwe Business Class • Ruim: zetel kan veranderd worden in een volledig horizontaal bed van 2m voor superieur comfort • Luxueus: pneumatische technologie waarmee u de zachtheid van uw zetel kan instellen en ontspannende massagefuncties • Innovatief: zetel wordt bediend met een touchscreen; aanpasbare blauwe sfeerverlichting • Boeiend: extra groot 15.3” touchscreen; met meer dan 100 uur ‘video on demand’ Beschikbaar vanaf februari 2013 op de volledige A330 langeafstandsvloot.
brusselsairlines.com/experience 12
r
e
i
z
e
n
Brazzaville – Odzala Lango Camp Ik maak meteen kennis met een echtpaar uit New York, dat werkt voor National Geographc, een arts uit Perpignan, een Britse journalist die voor de Financial Times blijkt te werken en twee Zuid-Afrikaanse gidsen van Wilderness Safari. Ik verkeer duidelijk in goed gezelschap. Een klein chartervliegtuigje brengt ons naar het natuurpark Odzala-Kokoua National Park in het noorden van Congo-Brazzaville. Het is een van de oudste maar minst gekende parken van Afrika en strekt zich uit over 13.600 km2.
10
11
r
e
i
z
e
n
De twee jonge piloten verwittigen ons voor de mogelijke turbulentie. Wanneer één van hen indommelt achter de stuurknuppel, maak ik me toch even zorgen, maar zijn collega sust: “Pas de soucis, nous volons sur gps...” Na een vlucht van 2 uur bereiken we het kamp. Vanuit de lucht is het zicht waanzinnig mooi. Dicht regenwoud met open moerasplekken en kronkelende rivieren. Ik ontdek zes bungalows verscholen in de dichte begroeiing aan de oever van een rivier. De piloten zetten het toestel veilig neer op de M’Boko airstrip. Sandra, de Zwitserse kampverantwoordelijke, heet ons hartelijk welkom. Mijn bungalow bevindt zich een kleine vier meter boven de grond en is opgetrokken uit lokale materialen. Het dak is gevormd met bananenbladeren. Deuren zijn er niet. Open air neem je hier dus best wel heel letterlijk als je een douche neemt. Vanop het balkon heb ik duidelijk zicht op een bai. Dat is een open moerassige plek in het oerwoud bedekt met grasplanten. Veel dieren bezoeken deze plaatsen om er zich te goed te doen aan het water en de mineralen die in de grassen zitten. Ik fris me op, neem nog snel mijn wekelijkse malariapil en spuit mij volledig in met een nieuw product om muggen, teken en tseetseevliegen op afstand te houden. Hopen maar dat het werkt. Aan het diner stellen ook de andere kampgenoten zicht voor.
Om 05.00u uit de veren! De dag begint al heel vroeg voor een tocht doorheen de savanne. De gids vertelt ons dat we geen zebra's, antilopen of leeuwen moeten verwachten. De Kongostroom blijkt een natuurlijke grens voor dit wild. Wat we onderweg wel kunnen tegenkomen zijn buffels, bosolifanten, bongo’s, goudkatten en chimpansees. Na twee uur stappen in het oerwoud, dwars doorheen dik struikgewas en wadend door rivieren, waan ik mij een echte ontdekkingsreiziger. Ondertussen begrijp ik ook waarom ik absoluut twee paar sneldrogende schoenen moest meebrengen. Ondanks het volledig dichtgeknoopte hemd en de nieuwe muggenmelk zien mijn armen er ondertussen uit als een prikbord. Het zijn vooral de honderden kleine zwarte vliegjes die het op mij gemunt hebben. Behoorlijk irritant, maar ongevaarlijk. Terug in het kamp scheuren we van de honger. Raymond, de Franse kok, is een ware tovenaar. Hoe hij erin slaagt om zo’n lekkere lunch klaar te maken in deze godvergeten uithoek van Congo is voor mij een raadsel. Alles moet immers ingevlogen worden. Als dessert serveert hij ons zelfs een kaasschotel met aangepaste Franse wijnen!
Gamedrive by night De avondlijke gamedrive start met een fenomenaal onweerspektakel zoals je het enkel in Afrika kan meemaken. De donderslagen zijn oorverdovend en de bliksemschichten lichten heel de hemel op. In de verte zien wij tientallen chimpansees van de ene naar de andere boom slingeren. Kermis in apenland. Een buffelkoe loopt verschrikt weg wanneer zij in de schijnwerper van onze jeep komt . Haar kalf blijft nieuwsgierig staan. Er lopen koude rillingen over mijn rug wanneer ik vlak voor mij een vuistgrote spin haar web zie maken. Etienne, onze Zwitserse gids, maakt mij erop attent dat ik 's morgens best mijn laarzen controleer voor ik ze aantrek. Warme schoenen blijken een favoriete rustplek voor deze achtpotigen. Ik neem zijn raad zeer ter harte. ’s Nachts word ik brutaal uit mijn slaap gehaald door het kabaal van een kudde olifanten die blijkbaar geen omweg wil maken en dwars door het kamp loopt.
Sightseeing vanop het water De volgende morgen staat er opnieuw een trekking op het programma. We raken hoe langer hoe meer vertrouwd met deze prachtige omgeving en genieten des te meer van dit ongerept stuk natuur. ’s Middags varen we met een pirogue (plaatselijke kano) een heel eind de Lekoli-rivier op. Vooral de vogelliefhebbers zijn laaiend enthousiast, want net vandaag laten vele bijzondere vogelsoorten zich spotten. Aan de samenloop met de Likeni-rivier nemen we de tijd om met een sundowner (een drankje bij zonsondergang) te genieten van het prachtige kleurenspel en het regenwoud dat zich klaarmaakt voor de nacht.
12
13
r
e
i
z
e
n
Ngaga Camp Na een autotocht van drie uur bevinden we ons diep in de Afrikaanse jungle. Het Ngaga Camp is het nieuwste project van
zones. Zéphérien is de gorillatracker die mijn groep zal begeleiden. Hij houdt een machete in de hand en draagt een rugzak
Wilderness Safari en onze thuis voor de volgende dagen. Het gorilla-verkeersbord dat we onderweg zagen, zegt genoeg.
met de duidelijke belettering Africa Safe-T. Hij geeft ons meteen de raad: “Wanneer een gorilla zou chargeren, blijf dan staan
Hier moet je zijn voor gorillatracking. Het kamp bevindt zich in het Ndzehi woud. Overal om me heen zie ik metershoge
en zet het vooral niet op een lopen.” Hij duwt ons nog een pet met muggennet in de hand en we vertrekken.
muren van uitbundig groen. Het is een waanzinnig mooi decor. Opnieuw word ik verwelkomd door een enthousiast team van
In snel tempo stappen we de helling op op zoek naar één van de twee families die zich momenteel in de tracking zones
antropologen, biologen en ‘gorillatrackers’.
bevinden. Wanneer de gids ons teken doet dat hij iets hoort, hou ik mijn adem in. Iedereen heeft wel een beeld van een chimpansee, maar King Kong, is toch net van een andere orde! Met de machete hakt Zéphérien een doorgang tot aan de
Gorilla briefing!
verblijfplaats van de gorilla’s. Platgetrapte takken en bladeren, maar geen gorilla’s te bespeuren. Zéphérien vermoedt dat de
Met de geur van koffie en verse croissants word ik wakker in een geheimzinnig, mistig landschap. Donkere wolken hangen
gorillafamilie de rivier overgestoken is en zich zuidelijker bevindt. Wij stappen terug naar het kamp en praten met de andere
in de kruinen van de bomen. De dreigende sfeer verhoogt de spanning bij ons allemaal.
groep. Zij hadden meer geluk. Jupiter, de zilverruggorilla, zat in de kruin van een boom gezapig te eten, toen zij voorbijkwa-
Voor we op zoek gaan naar de gorilla’s krijgen we een uitgebreide briefing. Ieder moet een mondmasker dragen. De schrik
men. De Franse dokter Frédéric toont ons trots de foto van de gorilla op zijn iPad.
dat we ongewild menselijke bacteriën overdragen zit er diep in. Wie buikloop heeft of verkouden is, mag absoluut niet mee op
Na het avondeten maak ik kennis met Magdalena Bermejo. Zij is de drijvende kracht achter het gorillaproject in Congo en
tracking. We worden in groepen gedeeld van telkens 3 personen. Het hele gebied rondom het kamp is ingedeeld in tracking-
werkt samen met Wilderness Safari.
12
13
i
n
t
e
r
v
i
e
w
Magdalena Berjemo Magdalena Berjemo is een gerenommeerde Spaanse primatologe en antropologe. Sinds 1991 bestudeert ze samen met haar echtgenoot, de cinematograaf German Illera, de Westelijke laaglandgorilla’s. Deze komen voor in het laagland van Centraal-Afrika. Ondanks hun imposante uiterlijk zijn de dieren met uitsterven bedreigd. Door de steeds verder uitbreidende exploitatie van het regenwoud wordt hun natuurlijke leefomgeving vernietigd. Bovendien worden gorilla’s gedood voor hun vlees (bushmeat ,letterlijk: vlees uit het bos, is zeer gegeerd in Afrika) en er is de illegale jacht. Helaas hebben ook de Ebola-epidemieën van 2002, 2004 en 2005 lelijk huisgehouden onder de gorillapopulatie. In sommige regio’s van Afrika werd 95% van de populatie weggeveegd. Ook de eerste onderzoeksgroep waarmee Magdalena werkte in Losi is volledig bezweken aan het Ebolavirus. Magdalena moest terug van nul beginnen. Haar research doet ze nu vanuit de Ngaga Lodge in Congo-Brazzaville. Door haar samenwerking met Wilderness Safari kan Magdalena haar onderzoek verder zetten en krijgen de bezoekers de kans om de dieren te zien. “Dat is een unieke ervaring”, vertelt ze. “Deze gorilla’s hebben nog maar net met de mens kennisgemaakt en zijn nog niet aan hen gewend zoals de berggorilla’s in Oeganda of Rwanda. Voor die dieren is toerisme dagelijkse kost. Maar voor de gorilla’s hier is dit niet het geval.” “Het vraagt heel wat geduld om het vertrouwen te winnen van de gorilla’s en ons toe te laten hen te observeren in hun habitat”, verduidelijkt de primatologe. Maar Magdalena slaagt er telkens weer in. Om de veiligheid van zowel de gorilla’s als de bezoekers te garanderen worden alle trackers trouwens persoonlijk door haar opgeleid. Magdalena legt me verder uit dat de gorilla’s in kleine groepen leven met 1 volwassen mannetje. Dat volwassen mannetje is de groepsleider en bepaalt wanneer er wat gebeurt en welke route de groep volgt. Tevens zorgt hij voor een goede groepssfeer. Hij sust ruzies tussen de vrouwtjes en treedt verzoenend op bij generatieconflicten. Tiens, kennen ze dat daar ook? Hij is de grootste en sterkste gorilla van de groep en duidelijk te herkennen aan een zilverkleurige vacht op de rug, vandaar de naam zilverrug.
Oog in oog met Neptunus D-day. Magdalena heeft mij met haar aanstekelijk enthousiasme helemaal in de ban gebracht van de gorilla’s. Ik kijk er naar uit om ze eindelijk te ontmoeten. Zéphérien is vanmorgen al voor dag en dauw op verkenning gegaan. Met stevige tred stappen wij naar een open plek in de jungle waar enkele gigantische bomen tegen de vlakte liggen. Wij trekken zo stil mogelijk verder doorheen het gebladerte en komen uiteindelijk in een corridor terecht waar de hele familie volgens onze gids zal voorbijkomen. Niets vermoedend stap ik als eerste de doorgang in. Zéphérien loopt achter mij aan en houdt nauwlettend de kruinen van de bomen in de gaten. Totaal onverwacht komt plots Neptunus, de zilverrug van de familie, aangestormd en houdt drie meter voor me halt. Luid brullend en heftig op de borst trommelend maakt hij mij duidelijk op wiens terrein ik mij bevind. Onwillekeurig en ondanks alle raad die ons op het hart gedrukt was, wil ik mij meteen uit de voeten maken, maar Zéphérien fluistert dwingend: “Just make your photos, but stay at your place”. Nog nooit heb ik zo nerveus foto’s genomen. Maar goed dat mijn apparaat automatisch scherpstelt. Neptunus klimt ondertussen rustig in een boom en slaat mij gade terwijl ik bekom van de emotie. De blik in zijn ogen zal ik nooit vergeten. Genietend van alle aandacht en met een geamuseerde grimas lijkt hij mij te zeggen: “Je had schrik, hé!” Wat een ervaring.
12
13
i
n
t
e
r
v
i
e
w
Thierry Taymans, afgevaardigd-bestuurder van de Rawbank (Kinshasa) Mijnheer Taeymans, hoe bent u in Congo beland?
niet het aangename aan het nuttige koppelen en ook een
“Ik ben in 2001 naar Congo gekomen om er een bank te
Porsche kopen om in Congo te gebruiken? In 2008 kocht
openen, de Rawbank.
ik een zwarte Cayenne Turbo. In het begin had ik er weinig
In 10 jaar tijd is die uitgegroeid tot de grootste onafhan-
plezier aan omdat de wegen zo slecht waren. Door alle put-
kelijke bank in de Democratische Republiek Congo. Ons
ten in het wegdek moest ik bijna om de week de banden
hoofdkantoor is gevestigd in Kinshasha en de bank is
vervangen, wat me behoorlijk ergerde. Maar sinds enige
sterk vertegenwoordigd over heel het land. De Rawbank
tijd is men aan het wegennet gaan werken en verloopt het
is een commerciële bank die zich richt tot particulieren en
verkeer in en rond de hoofdstad al een stuk beter. Ik kijk
bedrijven.
uit naar het moment dat de weg naar de vlieghaven af is.”
Met mijn vrouw en drie kinderen woon ik in Kinshasa.” Kennen de mensen hier het merk Porsche? Vanwaar uw passie voor Porsche?
“Ja, toch wel. Porsche heeft toch heel wat races gewonnen,
“Wel, deze werd door mijn zoon, Nicolas, aangewakkerd.
en dat blijft de mensen bij.”
Ik had weliswaar altijd al een zwak voor auto’s, maar het
14
was nooit in mij opgekomen om zelf een Porsche te kopen.
Hoe zit het met het onderhoud?
Het was Nicolas die me over de streep trok. Mijn eerste
“Dat levert inderdaad problemen op (lacht). Alle moderne
Porsche was een 911 Cabriolet Turbo die ik na een tijd
auto’s zijn aangewezen op elektronische diagnosesystemen
doorverkocht heb. Vervolgens heb ik mij een Cabriolet
en Congo is daar nog niet klaar voor.
Turbo S aangeschaft, die ik nog steeds heb. In mijn garage
Ik heb hier een vriend die besloten heeft om een Panamera
staat bovendien ook nog een Panamera en mijn vrouw
te kopen en die zegt nu al: de dag dat mijn auto aan herstel-
rijdt met een Boxster RS 60. Maar al die auto’s blijven
ling toe is, stuur ik hem per containerboot naar België. Dan
in Brussel. Op het einde van het jaar word ik ook nog de
moet ik mijn auto weliswaar 2 maanden missen, maar dan
trotse eigenaar van een 911 Speedster, maar die auto
krijg ik hem tenminste helemaal in orde terug. Hij heeft al
beschouw ik puur als belegging. In Kinshasa zelf rijd ik met
uitgerekend dat dat grapje hem minstens vijf à zesduizend
een Cayenne.”
dollar zou kosten.”
Levert dat geen problemen op om u in Kinshasa met
Heb je er een idee van hoeveel Porsches er momen-
een Porsche op straat te wagen?
teel in Kinshasa rondrijden?
“Ik zie het zo: Ik heb een hele collectie Porsches in België,
“Ik schat een 15-tal: 2 Cayennes Turbo, de mijne was de
maar daar kan ik alleen maar van genieten als ik met vakan-
eerste, en enkele Cayennes S. Ook in Lubumbashi rijden er
tie ben. Dus daarom heb ik bij mezelf gezegd, waarom
trouwens een aantal Porsches.”
15
i
n
t
e
r
v
i
e
w
Hoe is de kwaliteit van de benzine?
“Dit klopt niet meer. Er is inderdaad een wet geweest dat
“In Congo heeft de benzine meestal een octaangehalte
er geen foto’s van strategische plaatsen door toeristen
van 91, en dat kan een probleem leveren. In feite kan men
genomen mochten worden, maar die wet is ondertussen
voor gebruik in Afrika beter een Porsche in Amerika dan in
weer ongedaan gemaakt.”
Europa kopen, omdat de Amerikaanse Porsches op benzine 91 ingesteld zijn.”
Dan is er nog de uitspraak die ik hier al vaak te horen kreeg: ‘N’oubliez pas la bièrre...’
En vanwaar komt uw Cayenne dan? Uit België of
“ou le coca. Tja, dat zit ingebakken in de geest van de
Amerika?
Congolezen. Met een extraatje valt er altijd wel een en
“Geen van beide. Ik heb mijn Porsche in Frankrijk gekocht.”
ander te regelen. De huidige regering poogt wel om hier paal en perk aan te stellen, maar dat vraagt tijd. Toen
Even terug naar Congo nu, hoe ziet u de toekomst?
Mobutu in 1973 plots zijn grote Zaïriseringspolitiek startte
“Eerlijk waar, er is een ongelooflijke verandering gaande.
en alle buitenlandse bedrijven waaronder uiteraard vele
Sinds ik hier in 2001 gearriveerd ben, toen nog het Laurent
Belgische van de ene op de andere dag nationaliseerde, zei
Kabilaregime, is er een ongelooflijke verandering merkbaar.
hij laconiek tijdens een van zijn toespraken “Vous pouvez
De verbetering van het wegennet is in volop aan de gang,
prendre, mais pas trop...”. Om maar te zeggen, ze generen
hetzelfde geldt voor de mijnsector. De koper- en kobalt-
zich niet zo gemakkelijk.”
mijnen van Katanga hebben hun productiecapaciteit de laatste jaren verdubbeld (van 500.000 ton tot 1 miljoen ton
Hoe is de relatie tussen de Belgen en de Congolezen?
volgend jaar), in het oosten van het land zijn er bedrijven
“Die is uitstekend. Congolezen noemen de Belgen ‘leurs
met Canadees kapitaal opgestart voor goudwinning en
oncles’. Maar er wonen niet veel Belgen meer in Congo.
petroleumbedrijven zoals Total starten er hun exploratieac-
Ik schat zo’n 4.000, waarvan een vierde nonnen en
tiviteiten. Met een actuele groei van 10% behoort Congo
paters zijn. In Kinshasa zelf ken ik trouwens ook niet veel
momenteel zonder twijfel tot de opkomende landen en
Belgen. We vormen maar een klein clubje en noemen ons
vormt de republiek een stabiele zone in Centraal Afrika. De
‘Le Belvingt’. Om de 14 dagen komen we lunchen in het
regering doet er alles aan om zoveel mogelijk buitenlandse
Memling Hotel.”
investeerders aan te trekken.” Zijn er veel hotels zoals het Memling in Kinshasa? En wat met het toerisme in Congo?
“Het Memling is uiteraard een historisch hotel met een
“Ik hoop dat de nationale parken opnieuw geopend zullen
rijke geschiedenis, maar er werd nog maar pas een nieuw
worden. Er zijn prachtige natuurreservaten in Congo. Een
vijfsterrenhotel geopend aan de Congorivier dat het Fleuve
vriend van me bezocht recent het park van Garamba in
Congo Hotel heet. Prachtig! Je moet het gaan bekijken.”
het noordoosten van het land, vlakbij Soedan. Hij werkt voor een Duitse onderneming in die regio. Ik heb prach-
Als afsluiter een laatste vraag: hoe is het klimaat
tige foto’s gezien van olifantenkuddes, neushoorns... een
hier?
bezoek meer dan waard. Bovendien zijn er de vermaarde
“Het klimaat in Kinshasa is hard, vermoeiend. In Katanga
gorillaparken in het Virungagebergte. Ik hoop echt dat de
daarentegen, op 2 uur vliegen van Kinshasa, is het weer
Congolezen de parken opnieuw in eer gaan herstellen. Ze
een stuk aangenamer. Het is een pak hoger gelegen.
zijn een enorme rijkdom van het land, maar ze bevinden
Tijdens het droge seizoen van mei tot oktober is het er ’s
zich in conflictueus gebied, want in de parken bevindt er
morgens fris, zo’n 5 graden, het kan er zelfs vriezen, maar
zich ook petroleum. Ik hoef er geen tekening bij te maken.
in de loop van de dag klimt het kwik naar een aangename
Ik ben benieuwd in welke richting het land wat dit betreft
20 à 25 graden onder een staalblauwe hemel. In Kinshasa
gaat evolueren.”
kan het tijdens het droge seizoen ook 25 graden zijn, maar blijft het altijd grijs en extreem vochtig. ”
Hoe zit het met Kinshasa zelf? Is de stad veilig voor
14
toeristen? Er werd mij bijvoorbeeld verteld dat ik
Waar gaat u trouwens op vakantie?
uitermate voorzichtig moest zijn en dat het nemen
“Ik ga naar België. Of bezoek de buurlanden: Tanzania,
van foto’s zonder toestemming niet toegelaten was.
Kenia, Zambia... prachtig en van hieruit ben je er snel.”
15
ANTWERPEN: ANTWERPEN: ’T POTHUIS ’T POTHUIS - Lier - 03/480.40.36 - Lier - 03/480.40.36 • BOURBON-SLEECKX • BOURBON-SLEECKX - Schilde- -Schilde 03/383.06.69 - 03/383.06.69 • DE BOOMGAARD • DE BOOMGAARD - Lille - 014/55.45.17 - Lille - 014/55.45.17 • HANOLUX • HANOLUX - Turnhout - Turnhout - 014/41.76.74 - 014/41.76.74 • WALTER • WALTER VAN GASTEL VAN GASTEL - Ekeren -- Ekeren 03/660.20.04 - 03/660.20.04 • WALTER • WALTER VAN GASTEL VAN GASTEL - Kontich- -Kontich 03/457.84.34 - 03/457.84.34 • WALTER • WALTER VAN GASTEL VAN GASTEL - Sint-Katelijne-Waver - Sint-Katelijne-Waver 015/56.91.99 015/56.91.99 • BRABANT • BRABANT WALLON:WALLON: OH! GREEN OH! (anciennement GREEN (anciennement GOLDIE)GOLDIE) - Louvain-La-Neuve - Louvain-La-Neuve - 010/48.94.89 - 010/48.94.89 • BRUXELLES: • BRUXELLES: COMPAGNIE COMPAGNIE DES JARDINS DES JARDINS - Bruxelles - Bruxelles - 02/375.72.39 - 02/375.72.39 • LIÈGE:• JARDIN LIÈGE: JARDIN SECRETSECRET - Neupré- -Neupré 04/372.13.90 - 04/372.13.90 • PAULY-ANDRIANNE • PAULY-ANDRIANNE - Verviers- Verviers - 087/31.28.37 - 087/31.28.37 • LIMBURG: • LIMBURG: BERKO BERKO - Lommel- -Lommel 011/54.53.42 - 011/54.53.42 • • CARMETUM CARMETUM - Kermt-Hasselt - Kermt-Hasselt - 011/25.46.55 - 011/25.46.55 • NAMUR: • NAMUR: Ets GILLOT Ets -GILLOT Hanret-Eghezée - Hanret-Eghezée - 081/81.17.71 - 081/81.17.71 • JARDILAND • JARDILAND - Gozée -- 071/51.88.60 Gozée - 071/51.88.60
O-VL: ‘T O-VL: HOOFT ‘T -HOOFT Gent (Drongen-Baarle) - Gent (Drongen-Baarle) - 09/282.31.22 - 09/282.31.22 • ROELANDT • ROELANDT W. & Zn W. - Massemen & Zn - Massemen - 09/369.07.42 - 09/369.07.42 • TUINMEUBELEN • TUINMEUBELEN VAN MELE VAN- Hamme MELE - -Hamme 052/47.90.14 - 052/47.90.14 • • VANDELLA VANDELLA - Lochristi- -Lochristi 09/355.65.01 - 09/355.65.01 • VANDELLA • VANDELLA - Maldegem - Maldegem - 050/71.69.86 - 050/71.69.86 • VL-BRABANT: • VL-BRABANT: HOME & HOME GARDEN & GARDEN - Korbeek-Lo, - Korbeek-Lo, Leuven - Leuven 016/46.44.47 - 016/46.44.47 • VAN DE• VELDE VAN DE VELDE - Keerbergen - Keerbergen - 015/51.36.12 - 015/51.36.12 • VANHIE• In VANHIE & Outdoor In & Outdoor LifestyleLifestyle - Meise - -02/272.01.72 Meise - 02/272.01.72 • W-VL: DECOTUIN • W-VL: DECOTUIN WOONDECO WOONDECO - Middelkerke - Middelkerke - 059/30.61.29 - 059/30.61.29 • DRAFAB • DRAFAB GREEN GREEN - Poperinge - Poperinge - 057/30.00.41 - 057/30.00.41 • GHEQUIERE • GHEQUIERE - Kortrijk-Aalbeke - Kortrijk-Aalbeke - 056/41.29.65 - 056/41.29.65 • MEUBILI • MEUBILI PURE - Zedelgem PURE - Zedelgem - 050/20.01.88 - 050/20.01.88 • MEUBILI • MEUBILI - Knokke -- Knokke 050/60.40.14 - 050/60.40.14 • SINNFOORT • SINNFOORT RoeselareRoeselare - 051/24.23.71 - 051/24.23.71
i
n
t
e
r
v
i
e
w
Christian Van Buggenhout, al 10 jaar met hart en ziel curator van Sabena
Kan u ons om te beginnen iets vertellen over het
Het Memling heeft duidelijk een speciale plaats in uw
Memling Hotel?
hart. Hoe komt dat?
“Het Memling Hotel bestaat al van voor de Tweede
“Toen ik hier in 2001 na het faillissement van Sabena aan-
Wereldoorlog en is zo’n 85 jaar oud. Dat verklaart ook de
kwam, trof ik hier een halve ruïne aan. Want hoe gaat dat?
ligging van het hotel. Het Memling ligt in het hart van het
In zo’n gebouw moet je blijven investeren om het te onder-
vroegere Leopoldstad. Het is een monument omdat het alle
houden en dat hadden de Zwitsers natuurlijk niet gedaan. Ik
stormen heeft doorstaan. Als er iets aan werd afgebroken,
heb het tot mijn persoonlijk project gemaakt om het hotel
was het om te renoveren, maar het heeft nooit plunderingen
terug in eer te herstellen. En dat is me gelukt ook. Als bij
of vernielingen gekend. Zelfs de meest drieste rebellen
toeval ben ik er in 2004 op uitgekomen dat er een lening
hebben altijd respect voor het gebouw gehad. De naam
bestond tussen het vroegere Sabena en het hotel. Om fis-
is doorheen de jaren nooit veranderd. Het is als betrek-
cale redenen stond die niet meer in de boeken. Pas als het
kelijk klein hotel begonnen, vormgegeven door de typische
hotel in 2013 volledig afbetaald is, wil ik het te koop stellen.
Brusselse aannemers van toen. Het had bij wijze van spre-
Kandidaten genoeg. Hadden we dit al vroeger gedaan, dan
ken evengoed op de Grote Markt kunnen staan. Het werd
hadden we het geld van de lening nooit teruggezien. Het
door de jaren heen regelmatig vernieuwd en uitgebreid.”
hotel is trouwens ondertussen al 5 keer meer waard dan in 2001. Het is een complex met 180 kamers en een van de
Wat is de link tussen Sabena en het Memling?
weinige hotels in Kinshasa die Westers comfort aanbieden
“Het Memling hotel behoorde tot het Sabena-imperium.
en goed draaien. Want ik kan het je verzekeren, het is niet
Het netwerk van Sabena voor de oorlog was ongelooflijk
simpel om hier in Congo iets uit de grond te stampen...”
en reikte tot in Madagascar. Reizigers gebruikten het hotel als tussenstop om vervolgens verder te reizen naar het
U vertelt er met hart en ziel over. Waar komt die
Congolese binnenland of omgekeerd. Ook het boordperso-
gedrevenheid vandaan?
neel werd telkens in het Memling ondergebracht. Het hotel
“Enige gelijkenis met Sabena gaat wel op. Sabena hield
was een deel van de activiteiten van de luchtvaarmaat-
zich met verschillende zaken tegelijkertijd bezig: vliegmaat-
schappij. Vanuit strategisch standpunt is dat een ongeloof-
schappij, catering, hotel, vastgoed... Ik zit eigenlijk ook
lijk goede zet geweest. “
zo in elkaar. Ik heb zowel economisch recht en vennoot-
12
13
i
n
t
e
r
v
i
e
w
schapsrecht, als boekhouding en economie gestudeerd. Ik
kende ze al 10 jaar voor de teloorgang van Sabena. Ik heb
ben gepassioneerd door cijfers, en tegelijkertijd geboeid
trouwens ook in mijn jeugd heel Afrika rondgereisd. Met
door recht. Ik doe dat graag. Die meccano, die zit in mijn
Rusland of Azië heb ik geen voeling, maar met Afrika wel.
hoofd en ik kan daar creatief mee omgaan. Het wetboek
Het is omdat ik die reputatie had, dat men bij mij terecht
is één ding, maar dan die verbanden leggen, daar ben ik
is gekomen voor Sabena. We waren trouwens in het begin
goed in. Het spiegelbeeld van de boekhouding en dat dan
met tien curatoren, maar we bleven al snel met maar drie
combineren met recht, dat is het ultieme. Om met mijn pas-
over. Dit terzijde.”
sie, die mix van cijfers en recht, bezig te kunnen zijn, ben ik
Gaat u het Sabenaverhaal ooit kunnen afsluiten?
faillissementen beginnen uitwerken. Ik heb het geluk gehad
“Tuurlijk. Vergeet niet, het is een faillissement, je mag de
dat ik daarin goede leermeesters had. Een faillissement
schuldeisers nooit uit het oog verliezen. Het is zoals de
moet immers actief en verstandig beheerd worden. Daarin
Ronde van Frankrijk. Het eindpunt moet de Champs Elysées
heb ik in gespecialiseerd. Niet de afzonderlijke delen, maar
zijn. En ik heb de voldoening van de rit.”
het geheel bekijken. Probleemdossiers zoals Verlipack, Boelwerf, de steenbakkerijen in Boom in de jaren ’70 en
Om af te ronden, heeft u ook een link met Porsche?
’80, ik heb ze allemaal gedaan. Het waren drama’s, maar
“Ja, ik heb zelf een 356 gehad, zelfs nog met de eerste
ik heb telkens geprobeerd er zoveel mogelijk uit te halen.
schijfremmen en Solexcarburatoren. Mijn droom was echter
Het ‘bijstaan’ is belangrijker geworden dan de vereffening
een Targa. Ik was dol op die turbine die zo prachtig kon
op zich. Ik ga daarbij vaak tegen de stroom in, niet om
aanslaan. Dat gaf gewoon een kick. Ik moest en zou die
moeilijk te doen, maar omdat ik mijn instinct volg. Daar haal
wagen hebben. Ik rijd graag en veel. Ik rij 100.000 km per
ik mijn ‘drive’ uit. Businessplannen maken, opportuniteiten
jaar. En net toen ik voldoende gespaard had om er een te
zien, creatieve oplossingen zoeken en gezond verstand
kopen, las ik dat Porsche met het model ging stoppen.
gebruiken.”
Paniek in alle gelederen, overal rondgebeld, nergens meer te verkrijgen. Uiteindelijk heb ik via een relatie die een Targa
Maar daarmee zit u nog niet in Afrika...
in leasing had toch de kans gekregen om mijn gegeerde
“In de jaren ‘90 ben ik als curator ook in Afrika beland,
Porsche te kopen. Een zilverkleurige met zwart interieur.
want er waren heel wat bedrijven die na de onafhankelijk-
Een ‘bijou’. Ik heb er 8 jaar mee gereden en er ongelooflijk
heid problemen hadden in Congo. ‘Nos amis congolais’, ik
veel plezier aan gehad.”
12
13
r
e
i
z
e
Afridisiac ?
n
Terug naar Brazzaville Bondo
De luchtzakken op de terugvlucht naar Brazzaville val-
Gemena Ouesso
Lisala
Bunia
Basankusu
mijn iPad. Ze zijn fantastisch geworden. De ultieme foto
Owando
Kisangani
Isangi Mbandaka
staat hiernaast afgedrukt. De gorilla in Congo! Ik denk
Boende
Congo Djambala
aan Neptunus en kan niet stoppen met glimlachen. Vol verwondering zijn we meer dan een uur bij de gorillafa-
Isirio
Buta
Bumba
len me nauwelijks op terwijl ik de foto’s download op
Goma
Dem Republic of Congo
Inongo
Bukavu Loubomo
Kindu-port-empain
Brazzaville
Bandundu
Kinkala
Uvira
Pointe-Noire
milie gebleven. Het was ongelooflijk. Er was een soort van evolutionaire herkenning. Wij keken naar hen en zij
Madimba Tshela
Kinshasa Kenge
Mbanza-Ngungu
Lusambo
Kikwit Luebo
Mbuji-mayi
Kananga
Kabalo
Kalemi
Tshilenge
keken naar ons en we wisten allemaal... veel verschillen wij niet van elkaar.
Pweto Kamina
Dilolo
Kolwezi
Likasi
Lubumbashi
Congo praktisch Congo-Kinshasa (Democratische republiek Congo) Algemene informatie: Congo-Kinshasa of de Democratische Republiek Congo is een land dat grenst aan Congo-Brazzaville, de Centraal Afrikaanse Republiek, Soedan, Oeganda, Rwanda, Burundi, Tanzania en Zambia. Tot 1960 was Congo-Kinshasa een Belgische kolonie. In de periode 1971-1997 werd het land Zaïre genoemd. Hoofdstad: Kinshasa • Regeringsvorm: Republiek • Oppervlakte: 2.344.858 km2 • Inwoneraantal: 71.712.867 inwoners (2012) Officiële landstaal: Frans, ook het Lingala, Kikongo, Swahili en Luba-Kasai hebben het statuut van nationale taal. Munteenheid: Er wordt betaald met de Congolese Franc (CDF) Tijdzone: Congo-Kinshasa valt in 2 verschillende tijdszones. In het westelijk deel is er geen tijdsverschil in onze wintertijd, in onze zomertijd is het er 1 uur vroeger. In het oostelijk deel is het 1 uur later tijdens onze wintertijd en is er in onze zomertijd geen tijdsverschil. Klimaat: Kinshasa en Bas Congo hebben een tropisch savanneklimaat met een maximumtemperatuur die gedurende het hele jaar rond de dertig graden ligt en minima tussen de 18 en 22 graden celcius. Kinshasa kent een regenseizoen dat loopt van oktober tot mei. Reisdocumenten: Een internationaal reispaspoort dat nog minstens 12 maanden na terugkeer geldig is. Je hebt een visum nodig dat aangevraagd dient te worden op de Ambassade van Congo, Marie Van Bourgondiëstraat 30, 1000 Brussel
Congo-Brazzaville (Republiek Congo)
U verlangt naar Afrika ?
Algemene informatie: Congo-Brazzaville of Republiek Congo grenst aan Gabon, Kameroen, de Centraal Afrikaanse Republiek, CongoKinshasa en Angola. Congo-Brazzaville is in 1960 onafhankelijk geworden van Frankrijk. Hoofdstad: Brazzaville • Regeringsvorm: Republiek • Oppervlakte: 342.000 km2 • Inwoneraantal: 4.366.266 inwoners (2012) Officiële landstaal: Frans, daarnaast wordt er ook Lingala, Kikongo, en Kituba gesproken. Munteenheid: Er wordt betaald met de CFA frank (XAF) Tijdzone: Tijdens onze zomertijd is het in Congo-Brazzaville 1 uur vroeger. Tijdens onze wintertijd is er geen tijdsverschil. Klimaat: Congo-Brazzaville heeft een tropisch klimaat. De gemiddelde temperaturen liggen tussen de 28 graden overdag en 25 graden ’s nachts. Reisdocumenten: Een internationaal reispaspoort dat nog minstens 6 maanden na terugkeer geldig is. Je hebt een visum nodig dat aangevraagd dient te worden op de Ambassade van Congo-Brazzaville, Congresstraat 5, 1000 Brussel
Probeer onze brochure: een krachtige stimulans !
Safari In Stijl
Met dank aan: Advalorem & Wilderness Safaris.
+32-3-3242710 44
I
[email protected]
I
www.advalorem.be 3
