belgië-belgique P.B. P 3A 9110 afgiftekantoor Brussel X Oude Graanmarkt Brussel BC 6386 pante-a Brusselse pleinen: Beursplein

P 3A 9110 afgiftekantoor Brussel X Oude Graanmarkt 5 1000 Brussel

belgië-belgique P.B. Brussel x BC 6386

Maandblad > Jaargang 37 > nummer 7 > september 2013 (behalve in juli en augustus)

Buren van De Markten > p5 Gerlinda Swillen

het uithangbord > p8 pante-a

in de weer voor brussel © Arnout Willems

Brusselse pleinen: Het Beursplein

Stadschap Vijfhoek > p10 Beursplein

September in De Markten tentoonstelling

Transformatie Transformation De Markten organiseert in september en oktober een belangrijk tentoonstellingsproject. Hierin zal de kunst in de openbare ruimte in vraag gesteld worden. Het project omvat een grote tentoonstelling met nieuw werk van hedendaagse kunstenaars, gekoppeld aan een ruim programma randactiviteiten.

© Arnout Willems

het beursplein Dit seizoen trekt De Vijfhoek op weer een andere manier de straat op. We selecteerden 10 Brusselse pleinen. We tekenen er een denkbeeldige cirkel rond met een straal van 300 meter. En we kijken wat voor interessants er te beleven valt. Een verantwoording voor dit opzet lees je in de inleiding van Stadschap op pagina 10. De spits wordt afgebeten door het Beursplein, allicht het meest gemediatiseerde plein van Brussel. En de passer bracht ons tot net bij het De Brouckèreplein, de Grote Markt, het Anneessensplein en de Oude Graanmarkt. O, wondere speling van het lot.

2

Kunstenaar Niele Toroni realiseerde enkele jaren geleden een kunstintegratie in De Markten (schilderijen op plexi “Empreintes de pinceau n°50 à l’intervalles de 30cm”.) Hij ontwierp tevens het patroon van de granietvloer van de binnenkoer (zonder titel, 2003). De restauratie en ingrepen die zullen worden uitgevoerd op deze werken, zijn de aanleiding geweest voor deze nieuwe tentoonstelling. Doorheen het werken in en met de ruimte eigenen de kunstenaars zich de ruimte toe. Ze interpreteren, herdenken en transformeren de ruimte, ze voegen er elementen aan toe of halen er elementen uit weg. Er wordt gewerkt met evenwicht, spanning, confrontatie, positionering in de ruimte.

© Sylvain Bayart

Alle deelnemende kunstenaars maken nieuw werk voor deze tentoonstelling.

Vertrek aan De Markten om 10u30, duur: 3 uur. Eindpunt: De Markten.

Deelnemende kunstenaars: Gertjan Bisschop, Paul Gees, Nathalie Joiris, Nicolas Kozakis Niele Toroni en Roeland Tweelinckx.

Deelnemen kost 10 euro, bus en gids inbegrepen.

De tentoonstelling loopt van 6 september tot en met 27 oktober (behalve op maandag) en is gratis te bezoeken van 12u tot 18u.De vernissage is op donderdag 5 september van 19u tot 21u30.

Randactiviteiten in september: Op zaterdag 7 september is er een begeleide bustoer ism Korei. Een parcours in de stad langs een aantal integraties van kunst in de openbare ruimte. De uitleg zal verstrekt worden door een Nederlandstalige gids en doorkunstenaars Nathalie Joiris en Florence Freson (FR).

Het aantal plaatsen is beperkt, inschrijven via demarkten@demarkten en vooraf betalen is noodzakelijk . Tijdens de Open Monumentendagen op 14 en 15 september zijn er begeleide rondleidingen in de tentoonstelling. Op zaterdag 14 september om 11u in het Nederlands en om 15u in het Frans, op zondag 15 september om 11u in het Frans en om 15u in het Nederlands. Gratis, inschrijven niet nodig. Op 22 september (Autoloze Zondag) biedt De Markten u een fietsparcours aan langs integraties van kunst in de binnenstad. Kom uw gratis parcours halen aan de Binnenbandstand van De Markten op de Oude Graanmarkt. U fietst uw parcours individueel of met vrienden of met uw vereniging. Deze tocht kan ook perfect bewandeld worden.

evenement

Open Monumentendagen

autoloze zondag

Buiten de lijntjes feest

De Binnenband Fietsers die het tijdens Autoloze Zondag graag bewegwijzerd willen hebben komen aan hun trekken tijdens De Binnenband. Dit is een fietsparcours dat je in z’n XXL versie (74 km) langs de 22 gemeenschapscentra brengt. Veel vliegen in één klap: je fysieke paraatheid vaart er wel bij, je maakt kennis met de 22 en wat ze je dit jaar te bieden hebben, en je komt langs onvermoede schone wegen in Brussel. Misschien heb je zin om de buurten waar je doorkwam later nog eens op eigen houtje te doorkruisen. Wie het iets korter wil houden wordt op z’n wenken bediend. Op een handige kaart krijg je allerlei alternatieven aangereikt. • Start: vanaf 10u aan één van de 22 gemeenschapscentra (ook De Markten) Gratis deelname Info: www.cultuurcentrumbrussel.be, 02 563 03 26

AND DE NENBLONS BINUCYC BR 22 G

ze utolo

TRA CEN APS SCH EEN

MET

DE

TS A FIE

/1U3IT 9 0 / 22 SGRAT

EM

DAG ATI ZONNCHE GR A DIM A

itu s vo san

re

Fiets langs bewegwijzerde routes tussen 1 en 74 km Suivez à vélo les parcours fléchés entre 1 et 74 km Voor groot en klein, recreatief of sportief Pour grands et petits, amateurs ou sportifs Vertrek vanaf 10 u aan één van de 22 gemeenschapscentra Départ à partir de 10 h depuis l’un des 22 gemeenschapscentra

www.cultuurcentrumbrussel.be 02 563 03 26

/DeBinnenband

V.U. Eric VERREPT, leidend ambtenaar, E.Jacqmainlaan 135, 1000 BRUSSEL

De Markten zet de deuren open tijdens de Open Monumentendagen met als thema: Brussel, m’as-tu vu. We bevinden ons in het gezelschap van theaters en concertzalen, bioscopen, dansgelegenheden en balzalen, jazzclubs,… Allemaal plekken waar het schoon volk graag komt en graag gezien wil worden. Naar aanleiding van de Open Monumentendagen vinden er gratis begeleide bezoeken plaats in de tentoonstelling Transformatie/Transformation. • Zaterdag 14 en zondag 15 september van 10 tot 18u. Gratis toegang

Salon Dansant 48

Grupetto Grupetto is een ensemble van viool, altviool, piano, klarinet en cello en brengt waardevolle (ontspannings)muziek uit de voorbije eeuw weer tot leven. In 1996 brachten zij als eersten de oorspronkelijke muziek die werd gespeeld op de Titanic, weer tot leven. Een tweede historische muzikale ontdekkingstocht, draait rond filmdiva en zangeres Marlene Dietrich. Hun derde project In

Flanders Fields is een indringende, zij het muzikaal zeer aangename voorstelling over de absurde gruwelijkheid van de Eerste Wereldoorlog. Op dit Salon Dansant brengen zij fragmenten uit deze drie projecten. Na het concert draait DJ Oxana plaatjes die u goesting geven om de benen op de dansvloer te strekken. Musici: Henk Saenen, Valentijn Biesemans, Jan Lust, Bruno De Schaepdrijver en Jo Vercruysse.

O VÉL

• Zondag 29 september om 15u. (deuren: 14u) Toegang: 6,20 euro

Buiten de lijntjes is de naam van de Brede Schoolwerking in en rond De Kleurdoos in de Moutstraat. 13 Partnerorganisaties, waaronder De Markten, ontplooien in de wijk rond De Kleurdoos een werking voor kinderen en jongeren, en voor wie met kinderen en jongeren begaan is. Ze doen dat omdat ze ervan overtuigd zijn dat leren en ervaren niet alleen iets is van op school of van thuis. Samen doen die partners een aanbod op het vlak van creativiteit, sport, belangenverdediging,… Soms en wellicht is het niet altijd even duidelijk waarover dat nu precies gaat. Daarom organiseert Brede School De Kleurdoos een feest waarop iedere partner zichzelf voorstelt. Ouders en kinderen komen kijken, proberen, vragen,… hoe het allemaal in elkaar zit. En ze kunnen daarna beslissen of ze aan dit aanbod of een onderdeeltje ervan willen deelnemen. De Kleurdoos Vrijdag 13 september van 15u30 tot 18u30 Deelname gratis Info: [email protected], 0471 57 22 25

3

Cursussen en kinderateliers Beste lezer,

Inschrijvingen

Door een samenloop van omstandigheden valt De Vijfhoek wellicht een week te laat bij u in de bus.

De inschrijvingen voor de cursussen en kinderatliers van dit najaar starten op zaterdag 7 september. Inschrijven kan tussen 14 en 16u.

Onze gemeende verontschuldigingen hiervoor. Volgende afspraak: 1 oktober. Beloofd.

Picnic more streets David Leyssens picknicker van het eerste uur en bewoner van de Heyvaertwijk vlakbij de Ninoofse Poort. Geen plek is symbolischer voor de verkeersproblematiek dan de centrale lanen. Maar we zijn ervan overtuigd dat de picknicks een goede manier zijn om de aandacht ook op minder gekende of minder zichtbare plekken te vestigen. Wellicht zullen de picknickers veel lokaler zijn dan bij de eerste bezettingen. Maar dat is niet erg.”

Het volledige cursusprogramma vind je in de cursusbrochure, te vinden in De Markten of op www.demarkten.be

laplan

Oproep On y va! In 2010 sloegen Laplan en Hobo vzw de handen in elkaar om een gezamenlijk theaterproject te creëren. Tijdens het najaar doen we dat voor een vierde keer. Dit project bestond telkens uit

een heel diverse groep spelers. Sommigen hadden al enige ervaring op het podium en anderen stonden voor het eerst op de planken. Het is een traject van onderzoek, improvi-

satie, praten, samen tafelen en kameraadschap. Eind december performen we voor het grote publiek en houden we drie voorstellingen. Het project valt onder begeleiding van Yves van den Boogaart. De repetities vinden iedere zaterdag plaats. We starten steeds met een gezamenlijke maaltijd en eindigen om 17u. Info en inschrijven: [email protected] of 02 550 19 18 Gratis deelname. Repetities: elke zaterdag van 12u tot 17u Van 7 september tot 21 december De Markten Oude Graanmarkt 5, 1000 Brussel

© vincent

4

Picnic the streets bewees bij het begin van de zomer 2012 en die van 2013 de kracht van de gemeenschap. Weinig acties in de openbare ruimte konden op zoveel bijval en media-aandacht rekenen. Het sprak blijkbaar tot ieders verbeelding om het picknick deken eens te kunnen open spreiden op het asfalt van het Beursplein en de Anspachlaan. Maar ook de reden om dat te doen was catchy en eenduidig: maak het Beursplein verkeersvrij. In september wordt de formule ook op andere plaatsen beproefd, in meer en andere straten. Vandaar: Picnic more streets . Dat worden in de Vijfhoek de Ninoofse Poort en in Elsene het Fernand Coqplein. “We zijn er ons van bewust dat de opkomst wellicht veel kleiner zal zijn dan die op het Beursplein,” aldus

Stilaan heeft de Ninoofse Poort echter ook een statuut van symbooldossier verworven. Het is een voorbeeld van hoe onzorgvuldig diverse overheden omspringen met publieke open ruimte, met de plaats van privéverkeer en openbaar vervoer daarin, met infrastructuur voor wie er in de buurt woont. De omwonenden zijn het palaver stilaan zat. Na kleine acties (zoals de opruim van grasvelden en speelterreinen) is het tijd om de wensen kracht bij te zetten. En die wensen zijn, in het kort: kwaliteitsvolle, kindvriendelijke ruimte die ontmoeting stimuleert, een herinrichting van de ruimte ten voordele van zachte weggebruikers en openbaar vervoer en eenvoudige ingrepen die snel resultaat opleveren. Uiteraard is ook wie niet in de buurt van de Ninoofse Poort woont van harte welkom met zijn mandje. • Zondag 15 september op de middag Info: www.facebook/Picnic The Street

buren van de markten Buurvrouw Gerlinda Swillen

Gerlinda Swillen is een oorlogskind, een kind dat tijdens de Tweede Wereldoorlog door een Duitse soldaat bij een Belgische vrouw is verwekt. Over haar eigen ervaringen en over die van vele tientallen andere kinderen publiceerde ze in 2009 een boek. Sindsdien laat het thema haar niet meer los, in die mate dat ze op dit moment verder onderzoek doet en begin 2015 een doctoraat over het onderwerp hoopt neer te leggen. Dat binnen het vakgebied geschiedenis, terwijl ze nota bene Germaanse filologe is en als dusdanig jarenlang les gaf binnen het gemeenschapsonderwijs.

De Vijfhoek: Stel je jezelf even voor? Gerlinda Swillen: Ik ben in 1953 naar Brussel gekomen met mijn ouders. Ik ben van Oostende, een kosmopolitische stad, naar de internationale stad Brussel gekomen, met een tussenstop in Gent. Ik woonde in Koekelberg, in Elsene, in Oudergem en ik ben in Sint Jans Molenbeek naar school gegaan. Daarna ging ik naar de ULB-VUB. Toen ik van Gent naar Brussel kwam wende ik hier moeilijk, wegens de vijandige sfeer tussen Vlamingen en Franstaligen. In Gent kende ik dat niet, enkel een Franse elite. Ik was er trots op dat ik twee talen sprak. Ik heb Brussel moeten veroveren. Eens het zover was, vond ik het hier prettig rondlopen als jongere. Rond de Dansaertstraat had je een volkse wijk, met kleine handelszaken. Het was een stad die leefde. D.V.: Je zegt niet zomaar kosmopolitisch en internationaal. Leg je het verschil even uit? G.S.: Oostende heeft door Leopold II een kosmopolitische roeping gehad. Dat ziet men nu minder aan de stad behalve aan de restanten. Het was een stad met een internationale uitstraling en aantrekkingskracht. Ook in de periode

net voor de Tweede Wereldoorlog. Tijdens de jaren ’30 streken er nogal wat vluchtelingen neer. Brussel is met de jaren een echte internationale stad geworden. Daar ben ik echt blij om. Brussel is eigenlijk een kleine grootstad, maar in vergelijking met Parijs en Madrid zeer provinciaal. D.V.: En zeer verspreid, met veel verschillende centra. G.S.: Veel grootsteden hebben dat. In Berlijn waar het hele stadsweefsel kapot gegaan is in de oorlog nog veel meer. Ik noem Berlijn een boerenstad. Het is een stad zonder hart, zonder historisch centrum. Berlijn bestaat uit een paar dorpen die naar elkaar toe gegroeid zijn. D.V.: Hoe spring je zelf om met het internationale karakter van Brussel? G.S.: Ik vind het fantastisch om een wisselwerking te hebben tussen het internationale niveau en het lokale. Ik ben voorzitter van het Masereelfonds, een culturele vereniging in Brussel en Vlaanderen, maar ik ben ook woordvoerder van een internationaal netwerk van alle verenigingen van kinderen van de oorlog. De internationale aanwezigheid is niet nieuw. Die was er al voor de Europese gemeenschap hier zijn instellingen onderbracht: Italianen, Spanjaarden,... Ik pleit sinds begin de jaren ’70 voor meer openheid bij de Vlamingen voor de

migranten. Meer openheid in hun werking en in hun huizen. Ik heb het gevoel dat iedereen zich een beetje in getto’s verschanst. Dat heeft geen zin. Want wat is een Belg? In veel gevallen toch iemand bij wie je niet eens zo ver in zijn stamboom hoeft te klimmen om te merken dat hij voor een stuk de nazaat is van een of meer mensen van buitenlandse oorsprong. Mijn moedertaal is het Nederlands, mijn kleutertaal is het Frans en mijn vadertaal is het Duits. Ik ben voor mijn onderzoek in Vlaanderen, Wallonië en de Oostkantons rondgetrokken om met oorlogskinderen te spreken. Het is spijtig dat weinigen die rijkdom van België onder ogen zien. De historici schrijven nooit de geschiedenis van België met inbegrip van de Oostkantons, terwijl het zo interessant is. De Oostkantons worden misprezen door het Belgisch bestuur. D.V.: Neem je deel aan het internationale leven in Brussel? G.S.: Ik ken de mensen van de Europese Unie wel, maar ik vind dat ze ook in getto’s blijven. Bovendien zijn die niet altijd aangenaam, zeer superieur. Ik vind het ook niet fijn te merken dat we bij internationale contacten zo snel terugvallen op het Engels. Vlamingen zijn de kruipers van vroeger gebleven. Eerst voor het Frans, nu voor het Engels. Ik vind dat Engelstaligen zich moeten proberen te bedienen van een

van onze drie landstalen. Maar wellicht houden we de opmars van het Engels niet tegen. Het is het gevolg van de globalisering. Ik vind het verschrikkelijk te bedenken dat er elke dag talen verdwijnen in de wereld. Talen houden identiteit in. Dat groeit met ons, dat verandert. Een algemene taal is niet mogelijk zonder lokale taal. Ik heb een jaar Chinees geleerd. Fantastisch welke wereld voor me openging. Hoe woordtekens daar gevormd worden. Taal is een ongelooflijke rijkdom. En terug naar de mensen van de Europese Unie, ik heb de indruk dat ze zich daar niet bewust van zijn. D.V.: Komt u uit een familie van collaborateurs? G.S.: Nee, helemaal niet. Het is niet omdat mijn verwekker een Duitser is dat mijn moeder of mijn grootouders Duitsgezind waren. Integendeel, we hebben zeer sterke Joodse bindingen. Gelukkig is dat nooit aan het licht gekomen, of ik was in een concentratiekamp geboren. Voor oorlogskinderen heeft men oplossingen gezocht om de smet van het verleden uit te wissen: ze kregen een nieuwe naam van de stiefvader, ze trokken weg naar de grote steden,… Ze zijn nogal eenzaam opgegroeid en met een familiegeheim dat ze moeilijk aankonden. Kinderen van de collaborateurs zijn ook niet schuldig aan de opinies van hun 5

Buren van de Markten (vervolg)

ouders, maar zij zijn verder opgevoed in kringen van nostalgische oudstrijders en nazigezinde nationalisten. Ik heb dat altijd een soort psychische mishandeling van die kinderen gevonden.

6

onmiddellijk dat hij niet kwam als toerist, wel om met zijn zus te praten.

“Ik ben er achtergekomen dat ik twee zussen en een broer heb van dezelfde vader.“

D.V.: Nu bent u dus een doctoraat aan het schrijven over oorlogskinderen, nadat u eerder al een boek publiceerde. G.S.: Dat klopt. In 2007 heeft mijn moeder eindelijk de naam prijsgegeven van mijn verwekker, waarna ik onmiddellijk in archieven naar hem op zoek ben gegaan. Na het boek zat ik met zoveel gegevens, het onderwerp boeide me zo, ik was op zoveel nuances gestoten. Dat wil ik nu weergeven in mijn onderzoek. Ik ben er achtergekomen dat ik twee zussen en een broer heb van dezelfde vader. In Noord Frankrijk heeft mijn verwekker twee kinderen gemaakt. Zijn vrouw is hem daarna gevolgd naar Duitsland maar mocht niet met hem tot aan het Oostfront. Daarna hebben ze zich in München gevestigd waar nog een broertje geboren is.

D.V.: Waarmee we terug bij onze geliefde stad zitten. G.S.: Ik moest hem absoluut de Sint-Hubertusgalerij laten zien. Dat is de plek waar ik altijd naar terug kom. Ik vind de galerij zo mooi, ook de geschiedenis ervan: de verbinding tussen de Grote Markt en de meer volkse wijk. Daar heeft men de prostitutiewijk weggeruimd door het bouwen van de galerij. De galerij verbindt, er hangt een aparte cultuur. Je kuiert, niet gehinderd door het weer, je kan er zitten, praten,… Je bent een ander mens.

D.V.: Heb je je zussen en broer al ontmoet? G.S.: Een zus is gestorven en mijn andere zus en mijn broer heb ik inderdaad ontmoet. Ze beschouwen me als hun grote zus. Toen we afspraken dat ze eens naar Brussel zouden komen stelde ik hen voor om hen de stad te laten zien. Maar mijn broer reageerde

D.V.: Je bent voorzitter van het Masereelfonds. Wat stelt een vereniging nog voor op dit moment? En zeker in Brussel. G.S.: . Dankzij het verenigingsleven kan je een stedelijke structuur in leven houden. We hebben de gemeenschapscentra nodig voor de infrastructuur. Maar de centra moeten een politiek van grote openheid voeren. Heel wat mensen

van recente inwijking willen ons leren kennen. Ik sprak ooit met de directeur Personeel bij de Europese Unie. Hij vertelde over het grote aantal zelfdodingen bij echtgenotes van ambtenaren. Hij weet dat grotendeels aan het feit dat ze zich hier niet thuis voelen. Daar hebben de Vlaamse instellingen ook een opdracht. We hebben de taak om een internationale rol te spelen. Ook de verenigingen. We moeten streven naar uitwisseling. We kunnen op een kleine schaal internationaler worden dan steden als Parijs of Madrid. Nergens vind je zo’n vermenging van culturen. D.V.: Terug naar deze plek. Je hebt een “geweldig mooi” uitzicht op de kantoren onder Parking 58. Enig idee wat daarmee gaat gebeuren? G.S.: Men zegt dat het zou afgebroken worden, geen idee wanneer, en dat de Stad er een woning- en bureaucomplex van maakt. Wat er nu staat is wegens de smalle straten rondom veel te hoog. Onderaan zou er parking komen voor de bewoners. De publieke parking zal dus verdwijnen, maar dat moet volgens mij gecompenseerd worden door vrije parkings rond Brussel. Maar weet je wat ik hier vooral mis? Een paar goede winkels voor voedingswaren. De concurrentie voor Delhaize is nu nul. En dat merk je aan de prijzen. Ik zou het fijn vinden mochten er in de hallen van Sint Goriks terug voedingshandelszaken komen.

Mei 2009, Gerlinda ziet voor het eerst haar Duitse broer, Karl Weigert. Hier op het terras van Mokafé, haar lievelingsplek in Brussel.

D.V.: Doet het jou wat om uitgerekend op deze plek, op de boulevard te wonen, tussen De Brouckère en het Beursplein? G.S.: Ik vind het fantastisch. Ik heb altijd in Brussel les gegeven, op het einde in het atheneum in Etterbeek. Het oude gebouw van die school was de vroegere woning van Anspach. En ik woonde op de Anspachlaan. Nu moet je weten dat burgemeester Anspach ooit gezegd heeft: “Hier zal nooit meer Vlaams gesproken worden.” En ik was trots: leraar Nederlands wonende op de Anspachlaan en les gevende in het huis van Anspach.

Ik heb ooit gedacht dat ik terug naar Oostende of Gent zou trekken. Maar nu is daar geen sprake meer van. Als ik zou verhuizen zou het Madrid of Parijs worden. Niet terug naar de provincie. Ik heb hier alles bij de hand. Ik woon pal in het centrum en toch is het hier rustig. Ik hoor het geluid van spelende kinderen op de patio. Dat geeft me een gerust gevoel. Ik heb geen enkel excuus om me op te sluiten achter mijn televisie. Maar tegelijk kan ik binnen blijven en anoniem zijn als ik dat wil. Ik kan de contacten hebben die ik wil en dat is fantastisch.

De Brusselse Beurs

Het is genoegzaam bekend dat over enkele jaren het Beursgebouw van Brussel een nieuwe bestemming krijgt. Erg concreet zijn de plannen nog niet, maar het is zo goed als zeker dat het majestatische gebouw in het centrum van de stad wordt omgevormd tot biertempel. Voorlopig wordt het gebouw verhuurd voor overzichtstentoonstellingen, zoals de afgelopen maanden een over het genie van Leonardo Da Vinci. Wij vroegen ons af in welke mate de Beurs van Brussel nog de rol van handelsbeurs vervult. We spreken daarom af met, Vincent Van Dessel de aimabele en perfect tweetalige topman van de Beurs van Brussel. De Beurs van Brussel bestaat niet als aparte entiteit maar is een deel van Euronext, de fusie van de beurzen van Brussel, Amsterdam, Parijs en Lissabon. Eigenlijk zit er nog de Beurs van New York bij, maar die gaat binnenkort haar eigen weg. Het gesprek gaat door in zijn kantoor op de tweede verdieping. Van natuurlijke lichtinval is tijdens tijdelijke tentoonstellingen in de grote hal geen sprake omdat alle ramen met zeildoeken werden afgedekt en dus moet de ceo van de Beurs elke dag bij kunstlicht werken. In 2012 verbrak de Stad Brussel de 99-jarige erfpachtovereenkomst met Euronext en gaf die in concessie aan de vzw Tentoonstellingspark die er nu tijdelijke tentoonstellingen organiseert. Je zou kunnen stellen dat Van Dessel het financiële verhandelen met de paplepel heeft meegekregen: zijn overgrootvader, Henri, was al voorzitter van de Beurs sinds de jaren 1940 en ook zijn grootvader Louis en zijn vader Pierre Van Dessel hebben het noteringscomité voorgezeten. Zelf liep hij als 14-jarige jongen al op de beursvloer als wisselaar.

“Eigenlijk zijn beursgebouwen nergens ter wereld nog functioneel. Alleen Wall Street gebruikt het nog, maar eigenlijk alleen nog maar als publiciteitstrekker, gewoon voor de show: om iemand de bel te laten rinkelen bij het openen van de beurs voor een beursgang van een of ander bedrijf of voor een promotioneel event. Door de informatisering gebeuren alle transacties virtueel”. Zelf vindt hij het spijtig dat zo’n prachtige salle des pas perdus niet meer gebruikt wordt als promotieruimte voor de financiële wereld. “De banken wilden niet, die zijn op dat vlak erg conservatief en schuw. Het is een prachtige plek die traders goesting hadden kunnen geven om naar de beurs te komen. Wij hadden daarom het plan opgevat om hier een campus van te maken voor de Vlerick Management School. Alles was in orde, zelfs Monumenten & Landschappen had zijn fiat gegeven maar uiteindelijk haalde de Stad

Brussel, die eigenaar is van het gebouw, bakzeil. Het moest een publiek karakter krijgen en dus werd het project verworpen. Nu worden er tentoonstellingen georganiseerd, maar wat ik niet begrijp is dat ze de voorgevel ontsieren met die publiciteitsdoeken die tussen de zuilen hangen. Vroeger werd zoiets slechts uitzonderlijk toegestaan en dan nog maar voor een paar uur. Kan het echt niet discreter?” Een concreet plan om Euronext naar een andere plek te verhuizen is er niet: “We hebben nu een verlengbare huurovereenkomst met de stad, van minimum zes jaar en maximum 10. Verhuisplannen zijn er niet, maar echt gemakkelijk is het niet: als we een bel doen (dat is een officiële opening van een beursdag) dan geraken veel mensen hier niet op tijd. Bij zo’n bel wordt er ontbijt geserveerd, een speech gegeven en om 9u wordt dan plechtig de bel gerinkeld.”

gaten. De Angelsaksische banken hebben heel sterke lobbyisten. Zij winnen altijd, er staat dan ook enorm veel op het spel. Wat dat betreft is het wel een harde markt.” Toch blijft de topman de beurs door dik en dun verdedigen en de kritiek dat het er soms heel irrationeel aan toe gaat, ontkent hij categoriek: “De handel op de beurs is juist heel rationeel. Eigenlijk begrijpen veel mensen niet hoe eenvoudig de beurs werkt: iedereen kan er wat kopen of verkopen en het is zichtbaar over de hele wereld. Dat onbegrip komt voort uit het feit dat ze deze transparantie niet kunnen rijmen met hun eigen vooroordeel. Wat wel klopt is dat het tegenwoordig ontzettend snel gaat: we spreken hier over transacties die verlopen in nanoseconden. Wist je dat tegenwoordig de kabels naar de verschillende computers worden

nagemeten omdat sommigen vrezen dat een langere kabel een nadeel zou kunnen opleveren ten opzichte van een computer van een concurrent die met een kortere kabel is aangesloten op het netwerk? Ik heb nog de tijd gekend dat de gsm op de beursvloer werd verboden omdat dit een oneerlijk concurrentieel voordeel opleverde aangezien niet iedereen over één beschikte! En voor de tijd van de gsm had de geldwisselaar die werkte in de telefooncabine, die het dichtst bij de beursvloer stond, ook een niet te onderschatten voordeel. Maar ondanks al die razendsnelle vernieuwingen blijft de beurs dé markt bij uitstek die nodig is om vertrouwen te geven aan investeerders die geld uitgeven aan producten van bedrijven die welvaart creëren” Stefan Moens

Vroeger werkten op de beursvloer honderden mensen. We kennen ook de jachtige beelden van Wall Street. Hoeveel mensen werken hier nu? “Hier werken nog altijd een dertigtal mensen. We hebben een juridische dienst, een human resources manager, iemand die verantwoordelijk is voor het gebouw en ook een zestal lobbyisten. Die moeten de regelgeving in het oog houden want Europa houdt de banken en de beurswereld nauwlettend in de 7

het Uithangbord > pante-a

Farshid Ebrahim Zadeh komt uit Iran en houdt sinds enkele jaren een krantenwinkel open op de Kiekenmarkt n° 8, naast café L’archipel. Enige tijd na de islamitische revolutie ontvlucht Farshid zijn land, belandt als politiek vluchteling in België waar hij aan de slag gaat als taxichauffeur. Hij ruilt het jachtige leven als chauffeur in voor de iets stabielere stiel van krantenverkoper in het centrum van Brussel. Hij heeft nu al meer dan twintig jaar zijn land niet meer gezien, maar hij blijft er optimistisch bij: het gaat de goede kant op met Iran.

De kans is groot dat als u hem vraagt waarom hij zijn krantenwinkel de naam PressPante-a heeft gegeven, hij ronduit begint te vertellen over de oude Perzische cultuur en de nefaste invloed die de invoering van de islam hierop heeft gehad, over het voluntaristische karakter van de Iraniërs – on veut toujours avancer dans la vie! -, over de steden die je in zijn land zeker moet bezoeken - Shiraz, Persepolis, Isfahan, …-, over de rijke intellectuele cultuur van Perzië, en tenslotte ook over Pante-a: een bloedstollend mooie prinses die enkele slordige millennia geleden leefde in de Perzische glorietijd en wier passie en

Stadsbericht > Een laan wordt een park

trouw nu nog heel wat Iraanse vrouwen en mannen met trots vervult. Ze werd alom geprezen om haar schoonheid, was erg verliefd op haar man, een krijger uit het leger van veldheer Cyrus. Deze veldheer toonde ook wel belangstelling voor haar en vatte het snode plan op om de man van Pante-a naar het front te sturen in de hoop dat zij weduwe zou worden en vervolgens met hem zou kunnen trouwen. Cyrus’ plan verloopt naar wens: Pante-a’s man sneuvelt op het veld van eer: het moment voor Cyrus om zijn interesse voor de mooie Pante-a te openbaren… Maar zij houdt zelfs als weduwe vast aan de trouw voor haar gesneuvelde echtgenoot. Cyrus kan alle begrip tonen voor die houding en respecteert haar keuze. Even later pleegt Pante-a zelfmoord. Farshid vindt het een tragisch maar mooi verhaal. Indien hij een dochter had gehad, dan zou hij haar zeker Pante-a noemen, maar hij heeft twee zonen. Hij heeft dan maar zijn krantenwinkel naar zijn Perzische lievelingsprinses genoemd... Stefan Moens

© Arnout Willems

8

Picniccen voor een verkeersvrij beursplein is leuk, dachten ze bij Bral, maar laten we het af en toe ook een beetje serieus houden. En ze lanceerden in de zomer van 2012 een ideeënoproep voor het ParcAnspachPark. Een park? Aan de Anspachlaan? Op de Anspachlaan? Een en ander mondde uit in een tentoonstelling van 16 projecten voor een volledige reorganisatie van de Anspachlaan en het middenin liggende Beursplein. In de zomer viel er een zeer lezenswaardige samenvatting van de bevindingen na afloop van het project in de bus. De jury Dat het Bral menens was met deze wedstrijd mag blijken uit de samenstelling van de jury waarin stedenbouwkundigen, samenlevingsspecialisten, verkeersspecialisten, bewoners en gebruikers van de Anspachlaan vertegenwoordigd waren. Bij het beoordelen van de projecten ging de jury uit van een aantal parameters die hij zelf cruciaal vond. Voorop stond de ommekeer van de rol die de Anspachlaan speelt. Van scheidslijn tussen twee stadsdelen waarop razend veel verkeer zit van Noord naar Zuid naar verzamelplaats, ontmoetingsplaats, verbindingsplaats tussen oost en west. Niet verwonderlijk is ook de keuze voor een betere mobiliteit waarin een even-

wicht moet gevonden worden tussen verkeer op mensenmaat (fiets en voetgangers), noodzakelijk gemotoriseerd verkeer (leveringen, hulpdiensten,…) en openbaar vervoer, ondergronds en bovengronds. Verder kiest de jury voor nieuwe kansen voor handel en horeca en boort daarmee het vooroordeel de grond in dat wie de auto uit de stad wil weren het niet goed voor heeft met handelaars en andere neringdoeners. Tenslotte pleit de jury voor een gefaseerde heraanleg of een heraanleg met testfases om bewoners en gebruikers de kans te geven zich de plek toe te eigenen en ervaren. Die verschillende fases bieden bewoners ook de kans tot inspraak en participatie. De winnaars De uitgangspunten van de jury worden in het winnende project van 1V4M2A wonderwel in concrete voorstellen gepresenteerd. “De Anspachlaan zou moeten verbinden in plaats van te delen” is de weinig verrassende, maar daarom niet minder belangrijke stelling van de winnaars. En dus zal er plaats voor ontmoeting moeten gecreëerd worden op de plaats waar nu de auto’s gebruik van maken. Het doorgaand verkeer moet langs de kleine ring. Snelle fietsers worden langs parallel straten geleid, kuierende fietsers vinden hun plek tussen de voetgangers.

Uitstervende beroepen > DVD-verhuurder Lucien Maggio Een ontwerp waaruit blijkt dat het park wat 1V4 M2A betreft ook de hoogte in mag gaan.

In deze reeks gaan we op zoek naar de laatste der Mohikanen in een bepaalde beroepscategorie: zij die soms tegen beter weten in maar altijd met passie een uitstervend beroep uitoefenen.

© 1V4 M2A

Leveringen aan handelszaken gebeuren met kleine elektrische voertuigen vanuit tot overslagplaatsen omgebouwd parkings in de directe omgeving van de centrale lanen. Ook over het verzoenen van verschillende functies hebben de architecten nagedacht: elk plein op de centrale as én het Muntplein vlakbij krijgt een eigen functie, die te verzoenen is met de omgeving. De winnaars pleiten tenslotte voor een snelle aanpak van de heraanleg met kleine voorbereidende en tot denken aanzettende stapjes in afwachting van de werken. Het laatste woord is uiteraard nog niet gezegd. Maar het is duidelijk dat de bal nu in het kamp van de Stad ligt. Al meer dan 10 jaar zit er van alles in de pipeline,

maar is er nauwelijks meer dan wat markeringen ten voordele van de fietsers uit de bus gekomen. En ook bij het aantreden van het nieuwe college werd het onderwerp hoog op de agenda gezet door ontevreden en picniccende bewoners. Het blijft echter wachten op een plan waar haalbare ambitie uit spreekt.

Meer lezen over de IdeeënoproepParcAnspachPark? Vraag een gedrukte versie van het verslag bij Bral, 02 217 56 33, of vind een digitale versie op bralvzw.be/ alert. Een overzichtelijke presentatie van het winnende project vind je op www.1V4M2A.eu

Deze maand het knelpuntberoep van dvd-verhuurder. Lucien Maggio is een typisch product van de tweede generatie Italiaanse migranten. Zijn vader ruilde een halve eeuw geleden het mooie maar straatarme Apulië in voor België om hier in de mijnen te komen werken. Zoon Lucien studeerde en schopte het tot goedbetaalde vertaler voor de Europese Unie. Maar hij vond het werk saai en besloot na wat omwegen om zijn cinefiele hart te volgen: hij startte daarom in het centrum van Brussel een dvd-theek op. Op zijn hoogtepunt had hij een collectie van 37.000 films. Na twintig jaar vond hij het tijd om het wat rustiger aan te doen en deed zijn collectie van de hand. Maar het begon te kriebelen, hij miste zijn dvd-theek en op een dag vond hij in het centrum een goedkoop huurpand en begon weer een dvd-collectie op te bouwen. Tot groot genoegen van de cinefielen in het centrum. Ondertussen is hij de enige nog overblijvende verhuurder van kwaliteitsdvdfilms en -series in Brussel-Stad en biedt hij in zijn collectie een 4000-tal films aan. “Om je brood te verdienen, moet je dit niet doen”, maakt Lucien mij al van in het begin duidelijk. “Ik zou het jonge gasten niet aanraden om een dvd-

theek te openen. Dat brengt te weinig op. Ik verveelde me eigenlijk wat, nadat ik mijn eerste dvd-collectie van de hand had gedaan. Toen ik een vrij goedkoop huurpand leeg zag staan in het centrum van Brussel, op enkele passen van de Beurs, besloot ik de draad terug op te nemen”. Toch is het niet zomaar een dvd-theek geworden. Lucien vindt het erg dat er zoveel slechte films op de markt worden gebracht en dat mensen de slechte beeldkwaliteit op het internet verkiezen boven dvd of blue-ray. Hij wil daarom kwaliteitsvolle films aanbieden, voor de bewuste filmliefhebber die bijvoorbeeld op zoek is naar een Iraanse of Marokkaanse film die niet meer in omloop is of nooit in België werd uitgebracht: “Neem nu Syngué Sabour, een prachtige film gebaseerd op een al even prachtige roman die in 2008 de Prix Goncourt won. Zo’n film vind je nergens meer, speelde nauwelijks in Belgische zalen. Bij mij kan je zo’n films wel nog vinden. Ik maak er ook werk van om op de hoogte te blijven. Maar vaak zijn het ook klanten die er mij soms opmerkzaam op maken van het bestaan van deze of gene film. Wat mij ook het meest aanspreekt in dit beroep is het contact met de klan-

ten. En echt rendabel is het allemaal niet, maar de zaken gaan eigenlijk helemaal niet slecht. Bon, misschien komt dat ook wel omdat ik op den duur de enige ben die overblijft!” En van welke films houdt hij zelf eigenlijk? “Ik ben een fan van Visconti en de films van Marcel Carné. Maar die films kan je hier niet huren, daar is trouwens geen vraag naar, wat me wel wat betreurt. Nu, als er een klant is die echt naar zo’n klassieker op zoek is, dan wil ik hem wel eens een dvd uit mijn privécollectie lenen.” • Videoshop Bourse, Plattesteen 3, 1000 Brussel Stefan Moens 9

Stadschap Vijfhoek > beursplein

De Brusselse Vijfhoek telt meer dan vijftig pleinen, de meesten heten gewoon plein anderen markt of square en nog anderen zijn gewoon openbare ruimten zonder naam. De herbergzaamheid van vele pleinen laat dikwijls te wensen, velen zijn slechts verkeersknooppunten of eerder lege plekken. Verkeersplein Minder dan één derde heeft zitbanken, slechts een vijftal heeft sportinfrastructuur en nog veel minder hebben speelgelegenheid voor jonge kinderen. Terrassen zijn er op slechts een vijftiental pleinen. De lay-out van de meeste pleinen is nog steeds getekend met verkeersjablonen, maximum voor auto’s, voor draaicirkels, voor allerlei signalisatie, de restruimte kan gebruikt worden voor trottoirs en als er dan nog wat overblijft ook nog een vluchtheuvel in het midden en een plantenbak hier of daar en dat zou dan een plein moeten zijn.

foto’s: Marcel Rijdams, Nels en Google Earth

10

De openbare ruimte wordt nog steeds gedomineerd door een overdaad aan asfalt, aan wit op zwarte lijnen en pictogrammen die het samen rijden in banen moeten houden, het samenleven is sinds lang verdrongen naar de randen en wordt dan nog meestal gehinderd door een wildgroei van hinderpaaltjes, verkeersborden, telecommunicatiekasten en ongelukkige plantenbakken.

Ontmoetingsplein Straten en pleinen zijn nochtans de publieke leefruimten, de plaats van samenleven, van ontmoeting, de woonkamers van de stad. Wat van een plein een aangename plek maakt hangt van vele factoren af: ligging, oriëntatie, animatie, inbedding in de stedelijke looplijnen, aanwezigheid van: winkels, terrassen, zitbanken, speelhoek, architectuur, groen, rust, en veel meer. Twee neppleinen Brussel centrum is nog steeds een droevig voorbeeld van dit vorige eeuwse auto denken, de centrale lanen ontworpen als stadsautosnelweg splijten de er langs liggende pleinen. Het Brouckèreplein is herleid tot twee overbemeten trottoirs zonder enige samenhang, het illustreert ook de dualiteit van Brussel met aan de hoge kant de terrassen van de Metropole “le chique”, en aan de lage kant de cinema’s en populaire eettentjes en gelegenheden. Het Beursplein is haast gevierendeeld, de trappen met hun parterre, de

middenrichel, de restruimten voor Mc Donalds en Exki gevuld met metro lucht- en toegangskokers. Het plein komt alleen tot leven op feestelijke of combattieve momenten. Het Fontenasplein proper in twee vluchtheuvels gedeeld met een slagorde aan zitbanken die dikwijls op andere plaatsen schromelijk ontbreken. Al meer dan tien jaar spreekt men over de heraanleg van de Centrale lanen en bestelt men dure studies die men zelfs niet durft tonen, laat staan aan een openbaar debat onderwerpen en die waardeloos in schuiven verkwijnen. “Picnic the streets” heeft op gepaste wijze de problematiek van de centrale lanen en van de openbare ruimte in het algemeen in beeld en in beweging gebracht. Een plein voor u De leefbaarheid van de stad van morgen vraagt duidelijk een andere aanpak van de openbare ruimte, het gaat niet enkel over stadsverfraaiing, over pittoreske kasseistraatjes en bloemen(hof) pleintjes, over plaats voor de voet-

ganger en fietspaden, over vergroening. Alhoewel daar veel vraag naar en ook nood aan is, over een fontein hier en daar. (Zie ook Anspachpark-wedstrijd) De Centrale lanen moeten vooral ook hun economische dynamiek terugvinden en hun attractiviteit voor bewoners en bezoekers, er moet nagedacht worden hoe dat kan en welke aanmoedigingen, initiatieven en inrichtingen daarvoor nodig zijn. Brussel zal morgen kosmopolitisch “zijn of niet zijn”, de feitelijke multiculturele stad vraagt veel meer dan de traditionele behoudsgezinde aanpak: een participatieve aanpak. De vele duizenden picknickers vormen een creatief potentieel en een dynamiek waarvan de overheden de mogelijkheden zouden moeten inzien en inzetten om samen na te denken, samen te ageren, samen Brussel opnieuw vorm en inhoud te geven. We moeten Brussel samen durven heruitvinden, beginnend met de Anspach-as. Marcel Rijdams

Bruxella 1238 > Een ondergrondse geschiedenis Voor de lezers van De Vijfhoek

Bezoek aan de graftombe van Jan I De Markten organiseert op woensdag 25 september voor 12 lezers een begeleide rondleiding in de ondergrondse site Bruxella 1238. De rondleiding duurt ongeveer anderhalf uur. Afspraak om 14u op de trappen van het Broodhuis op de Grote Markt. Reservatie 02 512 34 25, [email protected] (2 personen per reservatie)

Vlak naast het Beursgebouw in de Beursstraat bevindt zich een ondergrondse archeologische site. Talloze voorbijgangers die de site van op straat kunnen aanschouwen, vragen zich af wat daar in feite te zien is en ook waarom de deuren altijd gesloten zijn. We kregen het voorrecht om in gezelschap van Marie-Claude Van Grunderbeek, educatief medewerkster en kunsthistorica bij Musea van de Stad Brussel, af te dalen in de vier kamers die zich ondergronds bevinden. Op het einde van de 10 eeuw ontstond Brussel bij de aanleg van een Romeins legerkamp in de omgeving van het Sint-Gorikseiland, waar de Zenne geregeld buiten de oevers trad. Rond 1238 vestigt zich iets verder een Franciskaner klooster, dat lange tijd een belangrijke rol speelde in het sociale en religieuze Brusselse leven. De orde had daar 500 jaar haar plek, tijdens een woelige periode uit de geschiedenis. Oorspronkelijk leefden de Franciskaners buiten de stad, ze vroegen toestemming om in de stad te komen wonen. Wat hen goed uitkwam, aangezien er meer volk was om naar hun preken te luisteren. In 1988 werden tijdens renovatiewerken in de Beursstraat talrijke graftombes en het koor van de kloosterkerk blootgelegd. Met de medewerking van de ‘Koninklijke Vereniging van Archeologie van Brussel’ maakte de Stad Brussel de site in 1997 toegankelijk voor het publiek.

Wanneer we de eerste ruimte betreden bemerken we dat die omgeven wordt door oude muren van verschillende tijdperken. We zien eerst een muur van mooie witte steen, die verstevigd werd door drie steunberen. Het koor van de kerk is de voornaamste attractie , het bevindt zich in het centrum van de site. In 1695, tijdens de negenjarige oorlog, wordt de stad 3 dagen lang onder vuur genomen door de Fransen. Het klooster is ernstig getroffen, maar het koor heeft de beschietingen goed overleefd. In het midden van het koor - dat men van op straat kan opmerken - voor het altaar is het graf van Jan I, hertog van Brabant en Neder-Lotharingen. Samen met zijn tweede vrouw, Margaretha van Vlaanderen ligt hij er begraven. In de derde ruimte zien we een waterput, die heeft echter niets met het klooster te maken. Het is duidelijk een overblijfsel van de Botermarkt die zich hier in het begin van de 19de eeuw bevond. Op het einde van die eeuw werd de Botermarkt vervangen door een handelsbeurs. In deze ruimte bevinden zich ook grafkelders met de graven van hooggeplaatste personen en vooraanstaande families, deze dienden zich eerst aan te sluiten bij de Franciskanerof Minderbroedersorde om in het koor begraven te worden. Ons oog valt meteen op een half

skelet dat ergens in een hoekje ligt en dat waarschijnlijk uit een gemeenschappelijke graftombe komt die voor de overleden monniken bestemd waren. De gevonden beenderen dienden tevens als onderzoek naar mogelijke kwetsuren of aandoeningen .

keramiek, dobbelstenen, rivieroesters en een constructie van hertog Jan I.

De maquette (zie foto) toont hoe de site er begin 17de eeuw uitzag.

Spijtig genoeg is de site enkel de eerste woensdag van de maand te en op aanvraag te bezichtigen.Ondanks de kleine, muffe ruimtes en de vele onhandige trappen is het de moeite waard om dit stukje Brusselse geschiedenis te ontdekken.

In de vierde en laatste ruimte zijn een aantal voorwerpen tentoongesteld: stukjes Middeleeuwse vloertegels in

• Inlichtingen voor openingsuren en rondleidingen: 02 279 43 71 of 02 279 43 76 11

TIPS van ccbxxl! De

Studio Orka & Theater antigone

• De Vlaamse Club voor Kunst, Wetenschap en Letteren organiseert in september 2 activiteiten in De Markten, telkens om 19u45. Op 9 september is er de openingsdrink van het tweede deel van het werkingsjaar. De gastspreekster is Ans Persoons, schepen van Nederlandstalige Aangelegenheden en Participatie. Op 23 september is er een voordracht door literator Geert Van Istendael die het verband tussen de Vlaamse Club en het Goudblommeke in Papier zal verduidelijken. • Info:www.vlaamseclubbrussel.be, [email protected] • Op woensdag 11 september van 9u30 tot 13u organiseert VIVA-SVV in De Markten het inleefdebat “Vrouwen en alcoholisme” Het debat behandelt het taboe rond vrouwen met een alcoholprobleem en de gevolgen hiervan op hun herstel. Twee deskundigen schetsen de problematiek. Een hulpverlener en een ervaringsdeskundige gaan in gesprek. Het geheel wordt in goede banen geleid door moderator Betty Mellaerts. Na het debat is er een broodjeslunch voorzien. • Info: Toegang gratis. Verplicht inschrijven ten laatste op 9 september via 02 515 04 81 12

• Het huisvandeMens Brussel organiseert op 28 september een openingsfeest aan de Akenkaai 1, 1000 Brussel. Vanaf 13u is iedereen welkom in en rondom het huis voor een breed programma bestaande uit workshops, theater, muziek, verschillende exposities en films. Om 18u sluit Johan Verminnen af met een gratis concert. • Info: huis vandeMens Brussel, 02 242 36 02, [email protected]

Helemaal vrijwillig • Vzw De Lork zoekt vrijwilligers die een handje willen toesteken in de begeleiding van volwassenen met een verstandelijke beperking. Je begeleidt mensen in kleine werktrajecten buitenshuis of in het activiteitencentrum en draagt hiermee een steentje bij aan een meer inclusieve samenleving waarin iedereen een kans krijgt. • Info: Vzw De Lork, Artesiëstraat 15, 1000 Brussel. William Deraedt, Riet De Bock of Kim Valtin 02 503 29 10, [email protected], [email protected]

Wel en gezond • Griep is een zeer besmettelijke ziekte die elke winter opnieuw opduikt. Gemiddeld krijgt ongeveer één op 10 mensen griep. Meestal genees je

na enkele dagen vanzelf, maar bij sommige mensen kan griep ernstige gevolgen hebben. Vaccinatie is de enige manier om je tegen griep en vooral de gevolgen ervan te beschermen. Laat je dus tijdig vaccineren tegen seizoensgriep. Meer informatie over griep en griepvaccinatie vind je op www.griepvaccinatie.be en www.influenza.be. De griepvaccinatiecampagne is een initiatief van het Vlaams Griepplatform en de Vlaamse overheid.

DuIkvluchT bInnenbanD 8+

5, 6, 7 & 8 september 2013

zondag 22 september 2013

© Phile Deprez

Verenigingen en andere leuke activiteiten

© De Fietsersbond

BERICHTJES VAN HIER EN GINDER

• Info Logo Brussel – VGC , hugo. [email protected] of 02 563 03 41

Bijleren • Centrum Basiseducatie Brusseleer organiseert een cursus “slim beheer”. Wil je graag weten hoe je zuiniger kan winkelen en wonen? Hoe jij je inkomsten en uitgaven in kaart kan brengen? Welke verzekeringen je wel niet nodig hebt? Kortom, wil je leren hoe jij je budget slim kan beheren? De lessen vinden plaats vanaf 12 september tussen 10u en 12u in het Huis van het Nederlands, Philippe de Champagnestraat 23, 1000 Brussel. In september gaat er tevens een kennismakingscursus “computer voor beginners” van start. • Info: Centrum Basiseducatie Brusselleer 02 223 20 45

colofon Werkten aan dit nummer mee: Nora De Kempeneer, Pol Vervaeke, Etienne Philips, Jan Op de Locht, Veronique Van Craen, Marcel Rijdams, Stefan Moens en Arnout Willems. Foto’s: De Markten en ingezonden Lay-out en druk: Drukkerij Atlanta Schaffen Oplage: 7.000 Advertentiewerving: De Markten, 02 512 34 25, [email protected] Verantwoordelijke uitgever: Isolde Boutsen De Vijfhoek is het maandblad van De Markten, Oude Graanmarkt 5, 1000 Brussel, 02 512 34 25, [email protected], www.demarkten.be

Met de steun van de Vlaamse Gemeenschapscommissie. De Markten maakt deel uit van Cultuurcentrum Brussel. Steun De Vijfhoek: Uw steun blijft welkom op rekeningnummer 433-1147061-61 van De Markten met vermelding “steun De Vijfhoek”. Voor het oktobernummer van De Vijfhoek zijn teksten en aankondigingen welkom tot uiterlijk 12 september. Openingsuren onthaal: maandag tot donderdag van 9 tot 20u, vrijdag van 9 tot 17u en zaterdag van 9 tot 13u (behalve tijdens de schoolvakanties)