afgiftekantoor brussel x Merho

©©Merho

sabam magazine//78

P207031

//juli>augustus>september/jaar 2014// driemaandelijks 3/4  //20de jaargang //afgiftekantoor brussel x www.sabam.be

sabam magazine//78 r e d a c t i o n e e l Christophe Depreter CEO

Vanaf nu, als een vraag bij de Customer Service en/of een andere

Hij houdt zich aan de deontologische regels. Van hem wordt verwacht

dienst of Commissie van SABAM geen duidelijk, relevant of bevredi-

zich integer, ethisch en verantwoord te gedragen. De bemiddelaar mag

gend antwoord heeft opgeleverd, kunnen vennoten, rechthebbenden

geen afbreuk doen aan de materiële en morele belangen, noch van

en gebruikers van het repertoire die een rechtmatig belang hebben,

SABAM of van de klager.

een beroep doen op de bemiddelaar van SABAM over individuele door

In de uitoefening van zijn functie geeft de bemiddelaar blijk van objec-

haar gestelde handelingen inzake rechtenbeheer.

tiviteit en eerlijkheid boven alle verdenking. De bemiddelaar zal de informatie die hij verkregen heeft nooit gebrui-

Al voor de wet ons dit oplegde, waren we deze stap aan het voorbe-

ken buiten het kader van zijn functie.

reiden. Bovendien erkent hij door het beroepsgeheim te zijn gebonden, zoals De term “bemiddelaar” wordt gebruikt wanneer men het heeft over

voorzien in de wet op het auteursrecht.

een tussenpersoon of tussenpersonen in permanente of tijdelijke

Het bovenvermelde huishoudelijk reglement, dat vrij geraadpleegd kan

opdracht. Zo zijn er institutionele bemiddelaars en bemiddelingsagen-

worden, beschrijft de modaliteiten voor het behandelen van een klacht.

ten tussen administraties en hun gebruikers, grote bedrijven en hun

Het bepaalt aan welke voorwaarden een klacht moet voldoen om te

klanten.

worden behandeld, hoe deze in te dienen, welke elementen in de klacht moeten vermeld worden, en geeft toelichting over de manier waarop

De bemiddelaar is gebonden aan het beroepsgeheim, neutraal, onpar-

ze zal behandeld worden, kortom wat de rechten en plichten van de

tijdig en onafhankelijk. Hij beoogt de communicatie tussen partijen die

partijen zijn.

met elkaar in conflict zijn te vergemakkelijken, met hun toestemming. Dit moet leiden tot het vinden van een akkoord dat hun wederzijdse

De oprichting van een bemiddelingsdienst is verder bewijs van de

noden en belangen bewaart.

wil van SABAM om voortdurend voor meer duidelijkheid, coherentie en transparantie te zorgen.

De bemiddelaar dient een klacht te behandelen in overeenstemming met de bepalingen van het huishoudelijk reglement, zoals opgesteld en goedgekeurd door het Directiecomité van SABAM.

contact : [email protected]

Haast je naar onze app, telkens je dit tableticoontje ziet bij onze artikels. je vindt er tal van exclusieve extra’s, gratis aangeboden in de appstore of via googleplay ! Veel kijk, luister en leesplezier !

i n h o u d

a r t e s

3

Zondag 5 oktober: SABAM doet mee aan Open Bedrijvendag

4

ARTES, TAZ & FFO brengen hulde aan een levende legende

5

Afscheid van“de peetvader van de Vlaamse Film” Roland Verhavert

6

François Deneyer: een auteur bezeten van en gecharmeerd door Joseph Gillain, ook wel Jijé, auteur van onze geliefde strip Robbedoes en Kwabbernoot !

7

Commissie voor bewerkingen en adaptaties op het publieke domein

8

ARTES beloont “Jong Werk”

10 Het literaire najaar van ARTES - Ontmoet gevierde auteurs op onze events ! 12 Muziek in films, een creatief en budgettair proces

2//ARTES/SABAM MAGAZINE 78//juli>augustus>september 2014

Zondag 5 oktober: SABAM doet mee aan Open Bedrijvendag Iedere eerste zondag van oktober openen traditiegetrouw honderden bedrijven, verspreid over heel België, hun deuren voor het grote publiek tijdens de jaarlijkse Open Bedrijvendag. Bezoekers krijgen die dag de kans om te ontdekken hoe producten, die ze misschien elke dag gebruiken, gemaakt worden, hoe bedrijven te werk gaan en waar vrienden en familie werken. Voor de deelnemende bedrijven is het dan weer dé gelegenheid om te tonen waar ze zich dag in dag uit mee bezig houden en wat er achter de bedrijfsmuren gebeurt. Ook SABAM neemt dit jaar voor het eerst deel aan deze Open Bedrijvendag ! In het kader van een open en transparante com­ municatie, nodigt de grootste auteursvereniging van het land iedereen van harte uit om een blik achter de schermen te komen werpen. We weten dat er veel vragen zijn over ons werk en dat er veel misvattingen bestaan over ons bedrijf. Daarom nodigen we jong en oud uit op zondag 5 oktober tussen 10u en 17u om een antwoord te bieden op al deze vragen en onduidelijkheden. De bezoekers zullen zich kunnen verdiepen in de geschiedenis van SABAM en het auteursrecht, een correct antwoord krijgen over de onjuistheden die over ons bedrijf bestaan, meer uitleg krijgen over waar het geld vandaan komt, waar het naartoe gaat en hoe wij elke dag opnieuw proberen de auteursrechten correct te innen voor - en te verdelen aan onze leden uit de verschillende disciplines. Dit alles zal gebeuren aan de hand van een boeiend parcours door ons gebouw, waarbij stapels informatie wordt aangeboden en boeiende getuigenissen door ons personeel. Ook zullen diverse auteurs hun werk voorstellen. Op het programma: optredens, signeersessies en meet & greetz. Bovendien is er ook gedacht aan creatieve animatie voor onze jongste bezoekers. Noteer 5 oktober alvast in je agenda. Dan hopen we jullie talrijk te mogen verwelkomen tijdens onze allereerste deelname aan Open Bedrijvendag. Graag tot dan ! (Kevin Vandevelde)

v Download nu onze app en maak vanaf deze pagina kans op een iPad Mini

Het verhaal: Een warme zomer zorgt voor verhitte gemoederen: de operatoren Tinkeltel en BubbelBel zijn in moordende concurrentiestrijd verwikkeld. Van der Neffes nieuwe vriendin komt bij hem inwonen. Maar het klikt helemaal niet tussen haar zoon en zijn kinderen. Nonkel Vital schiet met scherp op de aannemers die zijn huisje willen platgooien voor een ringweg. En tussen al die heethoofden door krijgt de gemeente van De Kiekeboes te maken met een ware inbrakenplaag.

Aan wie konden we beter vragen om ons uithangbord te tekenen dan aan de beste verkopende auteur en striptekenaar van Vlaanderen, lid van onze ARTES-familie bij SABAM. Merci Merho !!! Zijn De Kiekeboesalbum Zonder Vuur prijkt helemaal bovenaan de lijst van best verkopende boeken in Vlaanderen. Op 10 september verscheen er alweer een nieuw leescijferkanon, getiteld Bubbelspel.

ARTES/SABAM MAGAZINE 78//juli>augustus>september 2014//3

ARTES, TAZ & FFO brengen hulde aan een levende legende

met de steun van

©©SABAM/TG

SABAM inviteerde jullie vorige maand voor een gevarieerd “zeeparcours” met optredens van o.a. het Jef Neve Trio, Luc De Vos, Leki en Circo (lees ook p. 9) maar het was ARTES die de spits afbeet met een opmerkelijke, welverdiende hommage.

Het begon op een zonovergoten dijk in het Oostende van Raoul Servais. Ter hoogte van Drie Gapers en Vrijstaat O mocht de pionier van de animatiefilm onder massale belangstelling zijn eigen ster onthullen op de Walk of Fame van het FFO. Het was de perfecte aanzet voor een feestelijke hulde in de Panoramazaal van De Grote Post, waar presentatrice Anna Luyten een aangrijpend gesprek voerde met de enige Vlaming die de Gouden Palm in Cannes won. Willem Vermandere schonk Raoul zijn favoriete deuntjes met plezier live op het podium. Johan Verminnen, kersvers voorzitter van SABAM, Jacques Dubrulle, Erevoorzitter van het Filmfestival van Gent, Peter Craeymeersch, organisator van het FFO en Marc Didden kwamen de loftrompet afsteken.

In de schoot van het Gentse KASK, richtte Raoul Servais, geboren in Oostende, de eerste animatieschool op in Europa. Hij gaf ook les aan het Hoger Instituut La Cambre te Brussel en aan het Centre Tertiaire in Valenciennes. Hij maakte een twintigtal films die nationaal en internationaal bekroond werden. In 1979 kreeg hij voor Harpya de Gouden Palm in Cannes voor de beste kortfilm. Raoul Servais fungeert dit jaar ook als voorzitter van de publieksjury van de Taste of Europe-sectie. Dit nieuwe onderdeel van het filmfestival van Oostende focust zich op Europese films die in eigen land succesvol waren, maar de Belgische zalen niet haalden.

Ontdek de bevlogen speech van Marc Didden

Ontdek het FFO-palmares en meer over onze

aan het adres van Raoul in onze app.

aanWeziGHeid op het filmfestival van Gent in onze app !

4//ARTES/SABAM MAGAZINE 78//juli>augustus>september 2014

Afscheid van “de peetvader van de Vlaamse Film” Roland Verhavert

brugge die stille

Roland Verhavert, HIER MET DE MUZE VAN SABAM, ijverde gedurende zijn hele carrière voor de belangen voor de audiovisuele auteurs. Van maart 1990 tot juni 2002 zetelde hij in de Raad van bestuur van SABAM. In 2012 kreeg Roland Verhavert nog de Prijs van Verdienste op het sociaal filmfestival in Antwerpen. Hij werd 87.

ming van het beroep van filmauteurs. Op de uitreiking van de Lifetime Achievement Award in 2009 nam Roland de prijs af in dank en met zin voor relativering: “Zoiets kun je alleen krijgen als je te oud wordt”, liet hij optekenen met vervolgens een knipoog naar Oscar Wilde: “Sterven is erg maar vergeten worden is nog veel erger.”

de loteling

pallieter

ARTES/SABAM MAGAZINE 78//juli>augustus>september 2014//5

© Eyeworks Belgium NV

De Loteling, Pallieter maar ook Meeuwen sterven in de haven en Het afscheid… Het zijn slechts enkele legendarische titels uit het rijke oeuvre van de betreurde regisseur. Door zijn druk bezochte iconische heimatfilms als De Loteling en Pallieter was zijn naam bij jongere generaties zowat synoniem geworden voor de al te erg verguisde “boerenfilm”. Maar daarmee wordt zijn carrière en de betekenis ervan onrecht aangedaan. Roland Verhavert is immers één van de stichters van de naoorlogse Vlaamse cinema die begin jaren vijftig nauwelijks of niet bestond. Zijn eerste wapenfeit liet hij optekenen in 1953 door aan de slag te gaan als de allereerste presentator van het BRT-filmmagazine Première. Hij zou het tot 1962 presenteren om dan opgevolgd te worden door Jo Röpcke. In 1955 schreef Roland samen met Ivo Michiels en Rik Kuijpers filmgeschiedenis in Vlaanderen met Meeuwen sterven in de haven, een toen vernieuwende, dramatische thriller met in de hoofdrollen toen jonge theatersterren als Julien Schoenaerts en Dora Van Der Groen. Ruim tien jaar later volgde Het afscheid, gebaseerd op de gelijknamige experimentele roman van Ivo Michiels. In de jaren zeventig en tachtig draaide hij Vlaamse heimatfilms als Rolande met de bles, De loteling, Pallieter en Brugge, die stille. In die tijd richtte hij het productiebedrijf Visie op en stond ook mee aan de wieg van filmschool Rits, waar hij jarenlang les gaf aan tal van latere Vlaamse regisseurs. Zijn laatste film maakte de regisseur eind jaren tachtig met Boerenpsalm. Er moest plaats komen voor de jongeren meende Verhavert, die zich in de daarop volgende jaren inzette voor de bescher-

© Patrick Van Laer

“Herinnerd worden is het mooiste wat er is.” Het zijn de woorden van Roland Verhavert nadat hij in 2009 zijn welverdiende Prime Lifetime Achievement in ontvangst nam. En herinnerd worden zal hij, de peetvader van de Vlaamse Film. Ook minister-president Geert Bourgeois benadrukte na het overlijden van de regisseur nog eens hoe Roland Verhavert mee het pad heeft geëffend voor de succesvolle Vlaamse filmgeneratie van vandaag. Als één van de weinige regisseurs schrijft hij bovendien zowel selecties in Cannes als Berlijn op zijn palmares, onderstreept collega Stijn Coninx.

François Deneyer: een auteur bezeten van en gecharmeerd door Joseph Gillain, ook wel Jijé, auteur van onze geliefde strip Robbedoes en Kwabbernoot !

©©Dupuis

Als stichter van het ‘Maison de la Bande dessinée’ (Huis van het Stripverhaal) draagt hij bij tot de diepgang en onvergetelijke bekendheid van de kunstenaars. Zin in een uitstap naar een wereld waarvoor ons land zo bekend staat? François Deneyer leidt ons rond. Hij belooft ons een onvergetelijke, historische reis doorheen een tentoonstelling gewijd aan een veelzijdige en veelvormige kunstenaar die dit jaar honderd jaar zou zijn geworden: Jijé. De verzamelaar van het eerste uur verricht een ijverig en onvermoeibaar speurwerk om Jijé tot in de perfectie te doorgronden. Hij reist, ontdekt, ontmoet en verkent zo de sporen in het leven van Jijé. Hij bezoekt heel Europa en passeert langs Noord-Amerika. Hij verzamelt interviews, tekeningen, schetsen, plaatjes en veel meer en publiceert zijn tweede boek Quand Gillain raconte Jijé bij Editions Dupuis, een uitgeverij die tijdens de oorlog gered werd dankzij de eerste publicaties van Jijé! De tentoonstelling over Jijé kwam er in weerklank van dit boek, dat zelf een inkijk geeft op het leven van de auteur. François Deneyer vertelt ons dat er binnen twee jaar nog een nietgeïllustreerde biografie van Jijé zal verschijnen : Nostalgisch toont hij ons de emotionele kant die bestaat bij talrijke verzamelaars. We kennen allemaal deze bittere maar troostende emotie bij de terugkeer naar de gelukzalige jeugd overspoeld met beelden, geuren, materialen, enz. Met een licht gevoel van verdriet duiken we terug in de strips naast vertederende personages zoals Kuifje, Robbedoes, Lucky Luke, Bollie en Billie, De Smurfen en vele anderen die ons doorheen hun fictieve wereld hebben laten reizen. François Deneyer heeft zijn Huis van het Stripverhaal net in het leven geroepen opdat we onze fantastische, dromerige jeugd kunnen herleven. Een plaats van ontdekking en verkenning. Anouk Tribout www.jije.org

François Deneyer

6//ARTES/SABAM MAGAZINE 78//juli>augustus>september 2014

©©Photos Deneyer

SABAM ver welkomde ove­ rigens zopas Jean-Michel Geurts, de huidige tekenaar van Robbedoes. Welkom bij ARTES.

COMMISSIE VOOR BEWERKINGEN EN ADAPTATIES OP HET PUBLIEKE DOMEIN Intern arbeidsreglement In het verlengde van artikel 6 van het Corporate Governance Charter van SABAM, aanvaardt de Commissie voor Bewerkingen en Adaptaties op het Publieke Domein het volgende interne arbeidsreglement. 1.0 ALGEMENE BEPALING De Commissie voor Bewerkingen en Adaptaties op het Publiek Domein heeft kennis van en respecteert het Corporate Governance Charter van SABAM, in het bijzonder m.b.t. haar samenstelling, haar bevoegdheden, de gedragsregels en de vergoeding. De Commissie voor Bewerkingen en Adaptaties op het Publiek Domein heeft kennis van en respecteert de artikels van de Statuten en het Algemeen Reglement van SABAM, met name de artikels die betrekking hebben op de aangiftes van werken door de intellectueel rechthebbenden. 2.0 MISSIE De missie van deze Commissie bestaat uit het nazicht van de aangiftes van bewerkingen en adaptaties op publiek domein en om op grond van objectieve criteria te adviseren of de inschrijving ervan in het repertoire van SABAM mag gebeuren. 3.0 OBJECTIEVE CRITERIA VOOR DE WEIGERING TOT INSCHRIJVING Conform de bepalingen van het Algemeen Reglement van SABAM dient de bewerker en/of adaptator, naast het aangifteformulier, een partituur en/of een exemplaar van zijn tekst en/of een geluidsdrager van zijn werk in te dienen, alsook een exemplaar van het oorspronkelijk werk (partituur of tekst) waarop hij zich gebaseerd heeft om zijn bewerking en/of adaptatie te realiseren. De administratie zorgt voor een eerste nazicht dat eruit bestaat te controleren of de aangifte vergezeld wordt van alle voornoemde stukken. Op basis van deze stukken en objectieve criteria controleert de Commissie vervolgens de eventuele aanwezigheid van beschermde elementen en of de bewerking en/of adaptatie een originele bijdrage levert. Het gunstig advies van de Commissie houdt evenwel geen garantie qua origineel karakter van het werk in en kan geenszins, in geval van betwisting door een derde, de aansprakelijkheid van SABAM teweegbrengen.

Elk werk dat door de Commissie aanvaard wordt, verleent haar het statuut en de verdeelsleutels van een nieuw werk De bewerker en/of adaptator draagt aldus de algehele aansprakelijkheid voor zijn aangifte.

De Commissie kan aan betrokkenen alle noodzakelijke inlichtingen en documenten vragen en/of betrokkenen horen.

Kunnen in het bijzonder door de Commissie beschouwd worden als objectieve criteria voor de weigering tot inschrijving van een werk: - Transposities; - Transcripties; - Indicaties van interpretatie; - Realisaties van basso continuo; - Pedagogische adaptaties; - Eenvoudige montages, uittreksels en verkorte versies van een oorspronkelijk werk.

4.0 TUSSENKOMST VAN DE RAAD VAN BESTUUR

Alle beslissingen van de Commissie tot weigering worden gemotiveerd en worden vermeld in de notulen van de vergadering. In geval van betwisting van een beslissing van de Commissie door een lid, kan de Commissie, indien zij het noodzakelijk acht, overgaan tot een tweede onderzoek van het dossier. In geval van een tweede beslissing tot weigering kan de bewerker en/of adaptator, indien hij dit wenst, verzoeken om door de Commissie ontvangen te worden. In geval van een ongunstig advies van de Commissie of van betwisting door een derde, behoort de erkenning van het originele karakter van de bewerking op het publiek domein tot de uitsluitende bevoegdheid van de Hoven en Rechtbanken.

In het uitzonderlijke geval dat de Voorzitter meent dat hij op grond van de bevindingen van de Commissie geen advies kan geven over een bewerking of een adaptatie op het publiek domein, dient hij deze ter beslissing voor te leggen aan de Raad van Bestuur. 5.0 VERGADERING/NOTULEN De Commissie vergadert op de maatschappelijke zetel van SABAM in functie van de ingediende aanvragen. Het departement Secretariaat van de Voorzitter en de Afgevaardigde Bestuurders stelt de notulen van de vergadering op. Deze worden ter informatie aan de Raad van Bestuur verstrekt. De notulen van de vergadering worden na goedkeuring door de Voorzitter van de Commissie aan de administratie verstrekt. De Voorzitter moet de kennisneming van de notulen door de Raad van Bestuur niet afwachten voor het uitvoeren van beslissingen van de Commissie. 6.0 INLICHTING VAN HET LID OVER DE BESLISSING In geval van weigering tot inschrijving van een werk door de Commissie, ontvangt het lid hierover een kennisgeving per brief van de administratie. 7.0 BETALING VAN AUTEURSRECHTEN Elk werk dat door de Commissie aanvaard wordt, verleent haar het statuut en de verdeelsleutels van een nieuw werk.

SABAM/artes MAGAZINE 78//juli>augustus>september 2014//7

­

artes beloont “jong werk”

Davy pieters

jonas vermeulen “Big in Belgium”

Davy pieters : “jiBBe is een hele goeie sChrijver. het maken van the truth aBout kate viel zo goeD mee Dat we opnieuw gaan samenwerken. het thema van onze nieuwe voorstelling (seizoen 2015-2016) zal alvast heel toekomstgeriCht zijn.”

in oostende spoelt elke Zomer een vloedgolf jong tHeater aan. op taZ 2014 vertaalde ZicH dat in knappe, bejubelde producties als tHe GReat downHiLL JoURneY oF LittLe tommY, a Reason to taLK, a tRaGedY (simPLiFied) en last but not least tHe tRUtH aBoUt Kate, Het levensverHaal van wereldster kate – of misscHien Het gefabuleerde levensverHaal van Het ecHte Hoofdpersonage, een jonge vrouw die uit pure eenZaamHeid en verveling een documentaire over Haar leven als celebrity uit Haar bevallige duim Zuigt. maar het creatieve brein waaruit de tekst voor het verhaal ontstond is eigendom van jibbe willems, de winnaar van onze artes jong theaterschrijfprijs. Hij werd door de jury geprezen om zijn “waanzinnig wendbare en veelzijdige tekst”. ook de uitstekende regie van davy pieters werd in het juryverslag nog eens extra in de verf gezet. Zij nam de prijs namens haar kompaan in ontvangst en vertelde aan onze redactie hoe het stuk tot stand en op taZ terecht kwam. davy: taZ-programmatoren Jong werk theater Liv (Laveyne nvdr) en sophie (de somere nvdr) hadden onze voorstelling gezien in Leuven. Het hoofdpersonage is een vrouw die de documentaire van haar eigen leven speelt. dat was ook ons oorspronkelijk idee. ik kende het werk

van Jibbe goed en vroeg hem om samen met mij de tekst te ontwikkelen. er is veel research en tv kijken aan voorafgegaan. in overleg ontwikkelden we de personages. als we de allereerste versie van het stuk integraal zouden hebben gespeeld, hadden we wel tien uur toneel denk ik. Voor en tijdens het repetitieproces is er nog veel geschrapt. Jibbe zag het resultaat pas bij de première, hij vond de voorstelling heel mooi en passend bij zijn teksten. we willen niet per sé moralistisch klinken en geen schets maken van “kijk eens hoever we zijn afgedwaald en het gaat zo slecht met de mensheid” maar meer een indruk of een reactie op een soort oppervlaktecultuur weergeven. ik denk dat mensen heel erg onder de indruk zijn van de voorstelling als “kloppend geheel waaruit je niet

8//artes/sabam magaZine 78//juli>augustus>september 2014

meer kan ontsnappen”, een twee uur durende trip die je constant meesleurt, een rollercoaster waarin Kate je niet meer loslaat, alsof je uren televisie kijkt maar dan in het echt of zo… (lacht) ikzelf als maker bekeek het aanvankelijk gewoon scène per scène. dat dit dan zo’n heftig ding is geworden vind ik heel tof. The Truth about Kate is nog te zien op Het theaterfestival in nederland en circuit x, het theaterfestival in antwerpen en elders in vlaanderen dit najaar. www.jibbewillems.nl wij zagen nog veel meer jong en ervaren werk op taZ: bejubeld en hilarisch zoals duikvlucht van studio orca, verrassend en grensverleg-

© sabam

jiBBe willems

© lot vekemans

met de steun van

gend als Audience van gastcurator Ontroerend Goed en The Primal Money Scream van Micha Goldberg en Sophia Rodriguez, tragikomisch en niemand onberoerd latend als Angelena van Mieke Dobbels & Compagnie Cecilia of nog La Linea, de tekstuele parel van Michael Bijnens, onze laureaat van vorig jaar. Kersvers ARTESlid Sachli Gholamalizad viel in de prijzen met een beklijvende en vernieuwende voorstelling. Zij is klaar om in seizoen 2015-2016 te toeren langs de Vlaamse en Nederlandse cultuurhuizen. In A Reason to talk (Circuit X-prijs) legt de jonge Iraanse haar ziel bloot en gebruikt ze een mix van verschillende media. Zo wordt op originele wijze een moeder-dochterconflict annex cultuurclash in beeld gebracht. Jonas Vermeulen, die The Great Downhill Journey of Little Tommy van tekst, spel en muziek voorziet, mag zich opmaken voor het Edinburgh Fringe Festival. Hij kaapte samen met zijn partner in crime Boris Van Severen de Big in Belgium-prijs weg. Dikke proficiat verder aan How Town met Sarah Klenes, Elina Silova, Laura Polence en Lennart Heyndels in de gelederen. Zij wonnen de prijs Jong Muziek. Ook het literaire luik Uitgelezen Aan Zee was weer goed gespekt met onze auteurs. Michaël

De Cock, Tom Lanoye, Inne Eysermans, Tijs Delbeke, Bart Moeyaert, Marc Didden e.v.a. gaven er het beste van zichzelf. Theater Aan Zee wordt intussen voor het vijfde jaar op rij gesponsord door SABAM for Culture. Leden en publiek werden getrakteerd op een reeks felgesmaakte events; een aangrijpende hommage aan animatiefilmpionier

Onze tocht door TAZ in beeld vind je in onze app

Ook Freek Neirynck is trouwe TAZ-gast. Hij schreef zijn impressies neer voor jullie.

“Aan de toekomst werken met een oog op het verleden” luidt de treffende leuze van de Congolese kunstenaar Freddy Tsimba die in het kader van Bato Congo (een samenwerking tussen TAZ, KVS, 11 11 11 en het Vlaams Agentschap voor Internationale samenwerking) uit recuperatiemateriaal het Huis van de Vrede creëerde, een in situ werk als aanklacht tegen oorlog, helemaal opgebouwd uit machetes. Een boodschap die de makers op TAZ 2014 goed hebben begrepen. fragment uit Duikvlucht

FESTIVAL TAZ# OOSTENDE BARST UIT ZIJN VOEGEN Een impressie van Freek Neirynck Het jaarlijks TAZ#theaterfestival (sinds 1995) in de Koningin van de Belgische badsteden, Oostende, heeft overduidelijk meer luxelast van zijn enorme populariteit dan van zijn steeds beter wordende artistieke evolutie. Reeds de dag voor de opening verspreidde de nationale radio het bericht dat een deel van de voorstellingen al ten dele waren uitverkocht. Het verdubbelen van hun aantal en dus ook het vinden van nóg méér oorspronkelijk anders bedoelde locaties tot speelruimtes is absoluut aan de orde. En dat kunnen ze in de Koninklijke kuststad: turnzalen, spoorweggebouwen, visloodsen, gerechtszalen, het strand… worden er professioneel geëquipeerd tot functionele ruimtes. De bewuste programmatie van een hele rist premières verhoogt uiteraard de aantrekkingskracht van het enige Vlaamse theaterfeest van die omvang. Heel wat programmatoren voor Culturele Centra, receptieve theaters, andere

Raoul Servais en concerten van Luc De Vos, Circo en Leki. (TG)

festival(letjes) komen er hun staalkaart samenstellen. Bovendien geeft TAZ# in samenwerking met de Auteursvereniging SABAM niet onaardig veel creatiekansen aan jonge theatermakers (scholen en nieuwe – vaak project – gezelschappen die van hun maidentrip gebruik maken om de confrontaties aan te gaan met de inmiddels vaste waarden in het theaterlandschap. En wellicht worden de vele tientallen vrijwilligers op wie het festival logistiek draait ook wel beloond met kaartjes voor producties waar ze tijdens het seizoen misschien niet meteen toegangsgeld zouden betalen in de goed uitgeruste De Grote Post, sinds 1 jaar hun stedelijk Cultureel Centrum. In 2014 kreeg het Gentse gezelschap Ontroerend

Goed, dat ooit zelf de theaterprijs van TAZ# in de wacht sleepte en nadien een internationale carrière uitbouwde, een soort peter-/curatorschap en speelde zelf enkele werkstukken. TAZ# heeft een overduidelijke politiek ten opzichte van generatieverschuiving bij zijn publiek. Interessant, vernieuwend of be­v estigend, jeugdtheater moet de jongere leef­tijd­s­­groepen aangeboden worden om ze naar het theater als kunstvorm te leiden. Ook in deze editie was er een representatief aanbod. Spijtig wel, dat de optie wegviel om gratis familievoorstellingen te plaatsen in het Leopold­park. De brede tribune daarvoor was de voorbije jaren nochtans eivol ingenomen en de laagdrempeligheid van dat aanbod bijzonder gewaardeerd en wellicht zeer efficiënt als doorstroming. Het Oostendse Theaterfestival blijft een must, zo bewees editie 2014 alweer. En niet alleen omdat het zoveel lokale mensen interactief bij de cultuur betrekt. Zijn artistieke katalysatorfunctie in (het) volgende Nederlandstalige theaterseizoen(en) is wellicht niet helemaal meetbaar maar zeker en vast niet te onderschatten. Voor bepaalde prijswinnende of genomineerde groepen kan het ook wel een internationale lancering betekenen. Nu de cultuursubsidies in Vlaanderen zwaar aangevreten worden kan dat voor (jongere) Vlaamse theatermakers misschien nog enige vorm van overleving betekenen. (Freek Neirynck)

ARTES/SABAM MAGAZINE 78//juli>augustus>september 2014//9

Het literaire najaar van ARTES Ontmoet gevierde auteurs op onze events ! 2014 belooft een kleurrijke boekenherfst bij ARTES. Onze evenementen situeren zich dit najaar op diverse gekende, makkelijk te bereiken locaties.

met klassiekers als de Jan Monter-SF-reeks, Ons moeder, Meester meester, En toen was het oorlog, Anti-love story en Het Veenmysterie, gebaseerd op de gelijknamige televisiereeks van de toenmalige BRT. Maar dat is slechts een kleine greep uit het oeuvre van deze wereldreiziger, die ook talloze Lannoo-wandelgidsen schreef. Met meer dan driehonderd publicaties w.o. enkele van de legendarische Vlaamse Filmpjes op zijn naam verdient hij het dubbel en dik om door zijn auteursvereniging in de bloemen te worden gezet. Kijk uit naar onze uitnodiging voor deze hulde in jullie mailbox.

Julien Van Remoortere

Louis van dievel

Striptekenaars uit de lage landen maken kans om de willy vandersteen PRIJS te bemachtigen. Wij zijn alvast benieuwd wie de eerste laureaat onder ARTES-vlag wordt.

Willy Vandersteen-prijs Verder reikt ARTES vanaf 2014 ook de beroemde Willy Vandersteenprijs mee uit op diezelfde Boekenbeurs. Striptekenaars uit de lage landen maken kans om hem te bemachtigen. Wij zijn alvast benieuwd wie de eerste laureaat onder ARTES-vlag wordt. Hou onze social media in de gaten voor meer details. 10//ARTES/SABAM MAGAZINE 78//juli>augustus>september 2014

© Willy Vandersteen

© Jesse Willems

Begin november brengen we er samen met journalist-auteur en Hercule Poirotprijswinnaar Louis Van Dievel hulde aan de meermaals bekroonde jeugd- en streekromanschrijver Julien Van Remoortere (foto rechts). Deze auteur, sinds 1958 lid bij SABAM, verwierf bekendheid

© Johan Demeester

Hommage aan Julien Van Remoortere Op de Antwerpse Boekenbeurs

Lezing Patricia De Landtsheer in de Dossinkazerne Begin deze maand verscheen de nieuwe roman van Patricia bij C.de Vries-Brouwers in Antwerpen. Ook deze publicatie zal aan bod komen tijdens de lezing. Patricia: Zullen we samen schuilen is het geromantiseerde vluchtverhaal van Roger Godfrin, een achtjarig jongetje dat aan de moordpartij van de nazi’s in het dorpje Oradour-sur-Glane kon ontsnappen en waarvan ik de nog in leven zijnde dochters heb teruggevonden. Het is een gedeeltelijk realistisch-fictief verhaal. In het kader van deze roman werk ik momenteel ook samen met Steven de Lelie van Theater aan de Stroom. Zijn toneelstuk Oradour wordt in november opnieuw opgevoerd. Ik zal er mijn boek voorstellen als toelichting voorafgaand aan de voorstelling. Melissa en Patricia schreven samen het jeugdboek De wereld van het wonder, eveneens uitgegeven bij C. de Vries-Brouwers. Violist Bertoni ontpopte zich deze maand tot concertmeester voor Stad in As in Dendermonde, een totaalspektakel met de broers Kolacny en Scala. www.patriciadelandtsheer.be Ben je geïnteresseerd in één of meerdere van deze events, stuur dan een mailtje met vermelding hiervan en je motivatie naar [email protected]. (TG) In Patricia’s boeken staan vriendschap en verdraagzaamheid centraal. Een ander opmerkelijk geesteskind van de schrijfster is kunstentaverne De Kleine Notelaar in Baasrode.

© SABAM/TG

Van een heel ander kaliber is het volgende evenement op onze literaire kalender. Op 4 december is het uitkijken naar schrijfster en dichteres Patricia De Landtsheer die een unieke lezing geeft in de Dossinkazerne in Mechelen. Een bijzondere locatie die niet toevallig werd gekozen, daar Patricia meerdere romans heeft uitgegeven met ontroerende verhalen die zich afspelen ten tijde van de Holocaust. Haar boek Genummerd voor het leven met 37 getuigenissen van o.m. de onlangs overleden Régine Beer werd destijds uitgegeven door Davidsfonds/Leuven en kende zo’n overweldigend succes dat het boek na drie herdrukken momenteel is uitgeput. Na de Duo Dialoog van Patricia in de Dossinkazerne staat ook een bezoek aan het museum op ons programma. De schrijfster wordt begeleid door de Franse violist Bernard Ber toni, de Spaans-Br ussel se pianist Fernando Ferandez en de Belgische woordkunstenares Melissa Leboeuf. Zij brengen o.m. Poème van Ernest Chausson op tekst van Patricia: Lamentaties uit de dichtbundel Doorheen de duisternis het licht met projecties van beelden uit het gelijknamige fotoverhaal.

ARTES/SABAM MAGAZINE 78//juli>augustus>september 2014//11

Muziek in films, een creatief en budgettair proces Hoe vinden producenten en regisseurs de juiste weg in hun zoektocht naar de gepaste muziek in hun films ? Wim Coryn voelde dat er nood was aan ondersteuning op dat vlak in de sector en richtte een consultancybedrijf op, waarmee hij zowel in België (Vlaanderen en Wallonië) als in het buitenland actief is. Wild Cherry Consult bestaat intussen vijf jaar.

Wim: In België ben ik één van de weinigen die deze activiteit op zelfstandige basis uitoefent. Ik voelde dat er een absolute noodzaak is om mensen goed te informeren hoe ze op een correcte manier gebruik kunnen maken van (bestaande) muziek in films. Wild Cherry Consult maakt producenten en regisseurs duidelijk wat hun mogelijkheden, rechten en plichten zijn. Het gebruik van muziek is voor hen in de eerste plaats een creatieve zoektocht maar het is tevens een budgettair proces. En net daar bestaat nog veel onduidelijkheid over. Hebben we het hier bvb over wat een bepaald project aan auteursrechten filmmuziek gaat kosten of opbrengen? Jij kan daarbij adviseren ? Welke rol speel je precies? Het is een tweeledige activiteit, ik noem het music supervisor en consultant. Journalist Kurt Van de Maele (Cinevox) schreef ooit dat ik een job voor mezelf had uitgevonden (lacht). In het buitenland is een soortgelijke rol inmiddels wel ingeburgerd. In de States of in Frankrijk kàn je geen film maken zonder music supervisor, lees iemand die het volledige muziektraject coördineert, die de producent en de regisseur in­formeert maar zelf ook actief op zoek gaat naar de gepaste muziek. Vaak word ik van bij het begin van een filmproject betrokken, met het scenario op tafel. Meestal is er bestaande muziek nodig, van commerciëel tot alternatief, klassiek, jazz enz. Naast een aantal bestaande muziekstukken is er meestal ook een

gespecialiseerde componist vereist om in opdracht een score te maken. Dan begint de evenwichtsoefening tussen de vergoeding die de componist daarvoor ontvangt en de verdeling van de auteursrechten. Een deel daarvan, het publishing gedeelte, staat hij (meestal) af aan de producent, dat is gangbaar. Vroeger was dit niet zo, een componist kreeg een vergoeding voor zijn opdracht plus de integrale auteursrechten. Nu zijn de tijden enorm veranderd. Voor mensen die allang in het vak zitten, is het soms moeilijk daar aan toe te geven maar feit is dat zulke opdrachten helaas soms commerciële transacties zijn geworden. Weliswaar artistieke maar desalniettemin commerciële transacties met als hoofdvraag; wat is de vergoeding die we krijgen en wat wordt er voor af gestaan ? Niet enkel televisieomroepen maar ook filmproducenten starten muziekuitgeverijen. Ze hebben meerdere filmprojecten, meer scoringmuziek of ze laten liedjes maken, waarvan ze een deel van de rechten willen verwerven. Ze investeren geld in een componist/artiest om een score of liedjes te maken en recupereren daarvan een stuk in hun business model. Over de verdeling van de auteursrechten wordt dan een afspraak gemaakt maar meestal verwerft de producent

50% van de auteursrechten. In België is deze verdeling gangbaar in tegenstelling tot Nederland en andere landen waar de rechten doorgaans anders worden verdeeld. Maar met het succes van de laatste jaren is de Belgische en vooral Vlaamse film booming business geworden. In het licht van die recente evolutie is het veeleer een noodzaak geworden om de betrokkenen over alle aspecten te informeren. Om het met een cliché te illustreren: Veel mensen willen graag met een Porsche rijden maar stellen vast dat ze eigenlijk maar het budget hebben voor een VW-Golf. Ik probeer er dan alvast een gepimpte VW-Golf van te maken. Hetzelfde scenario doet zich vaak voor bij bestaande muziek gebruiken in een film. De rol van de music supervisor of consultant is dan om samen met de producent en de regisseur te overleggen en eventueel bij te sturen: wat staat er op zijn verlanglijst, wat zijn de muziektitels die hij graag wil gebruiken in functie van het beeld en de context? Heel veel muziek, denk maar aan Adamo, Arno of Triggerfinger, is oorspronkelijk gemaakt door de artiest om live te brengen tijdens een optreden, op een geluidsdrager uit te brengen en niet

In vijf jaar verzamelde Wim een uitgebreid, grotendeels Belgisch bestand met een brede waaier aan componisten en sound designers in diverse specialisaties. In de voorbije acht maand tijd werkte hij maar liefst aan zeven films in Wallonië mee.

12//SABAM/artes MAGAZINE 78//juli>augustus>september 2014

Belgische muziek in buitenlandse films of producties met internationale uitstraling op de kaart zetten, daar probeer ik een soort mission statement van te maken. Bij de film Halfweg is dat mooi gelukt door muziek van Red Zebra en 1000 OHM te gebruiken. We hebben toen ook een wedstrijd uitgeschreven, wat vrij uniek was.Twee nummers daaruit zijn kort te horen in de film. Daarnaast hebben we de finale kunnen omkaderen met Balthazar. Een project met 100 % Belgische classics en nieuwe muziek. Missie geslaagd. vooraf met de gedachte en in functie van een film. Dus gaat men naar titels zoeken die in een film kunnen passen. Dan volgt de oefening; het contacteren van de uitgever, een platenmaatschappij, om te komen tot het totale kostenplaatje. Red. Voor bepaalde auteurs is het toch ook mooi meegenomen dat hun nummer in zo’n film terechtkomt. Wim: Dat is nu net het mooie artistieke spel dat wordt gespeeld. Voor bestaand, ouder repertoire, dat zijn weerga en nut al heeft bewezen, wordt het eerder beschouwd als een mooie extra inkomst. Voor nieuwe artiesten of groepen kan het inderdaad een springplank zijn. Het gebruik van hun nummer in een film brengt met zich mee dat het als single kan worden uit­ gebracht op i-Tunes. Gaat het om een hele verzameling , kan er een CD van worden uitgebracht, voor zover er belangstelling voor is. Aan het gebruik van een nummer in een film blijven sowieso veel voorwaarden verbonden, bepaald door diverse factoren. Belangrijk om te weten is bvb, waar gaat de film uitkomen ? België ? De Benelux ? Europa ? De wereld ? Het antwoord heeft uiteraard een invloed op de rechten. Dat geldt ook voor de aard van de film. Een commerciële film bereikt een groter publiek dan een arthousefilm bvb. Met welk budget wordt de film gemaakt, dat is allemaal aftasten. Van low budget of mid tot full budget. Daarnaast is er het tax shelter verhaal, invloed van binnen- en buitenlands kapitaal… Het heeft allemaal invloed op de prijs-setting. Ook de recente evolutie in de muziekwereld speelt mee, vroeger had je de traditionele platenfirma’s, de vijf grote en een paar gekende independents. Nu blijft daar jammer genoeg weinig van over, de rechten gaan van de ene maatschappij naar de andere. De masterrechten worden nog eens doorverkocht. Uitgeverijen veranderen van eigenaar. Kleine firma’s stoppen, rechten worden weer verkocht. In die context is het soms heel moeilijk om catalogen te traceren om bepaalde liedjes terug te vinden. Als het over Belgisch repertoire gaat, valt dat nog mee in tegenstelling tot internationaal. Grote namen als The Beatles, U2, Coldplay e.a. zijn wel makkelijk terug te vinden maar wat one hit wonders en alternatieve muziek betreft kan het zijn dat de rechten ervan in de loop der jaren

bij vier, vijf verschillende firma’s werden ondergebracht. Dat is puur opzoekingswerk. Ik kan gelukkig gebruik maken van verschillende contacten, netwerken en databases om in te grasduinen waaronder die van SABAM voor het auteursrechtelijk luik. In 85 % van de gevallen vallen de rechten (master en auteursrechten) te traceren. maar vaak is het uitgebreid zoeken naar waar de rechten zitten. Een terugkerend fenomeen is dat de filmmaker de muziek van zijn keuze op Youtube vindt. Als dat een klassiek werk is, bestaan daar honderden uitvoeringen van. Bij zuiver publiek domein geen probleem maar bepaalde oudere nummers kunnen bvb door het London Philharmonic Orchestra heropgenomen zijn in een nieuw eigen arrangement en dan moet je alsnog naburige rechten regelen. Dat verliezen producenten en regisseurs soms uit het oog. Wat Beatles-nummers betreft is het in de sector intussen common knowledge dat de uitgaverechten grotendeels bij Michael Jackson (erfg.)/ Sony ATV zitten en dat het EMI/Warner is die de master doet. Maar soms gaat de keuze van de regisseur of producent heel ver. Dat gaat van Japanse schaalklankgeluiden naar originele muziek uit Puerto Rico of Suriname. Library muziek wordt ook wel gebruikt. Dat is een one stop omdat je master- en publishing in één keer regelt èn je hebt een vaste prijsafspraak. Hier weet je op voorhand wat er moet betaald worden voor één minuut muziek. Soms krijg je ook wel eens het deksel op de neus. Een regisseur wilde bvb graag muziek van Françoise Hardy in een film gebruiken maar tot frustratie van de regisseur en de producent weigerde de uitgever. De reden kan van budgettaire aard zijn omdat ze vinden dat een nummer van haar veel geld waard is, of dat de context waarin de muziek wordt gebruikt afbreuk doet aan het nummer of er volgens hen totaal niet bij past. Red. Beroept de auteur of componist zich daar op het moreel recht ? Op basis van moreel recht kan een nummer inderdaad geweigerd worden in een productie door de auteur, componist of zijn vertegenwoordiger de uitgever. Een “neen” krijgen al s antwoord kan soms zeer frusterend zijn maar dan start de zoektocht naar een vervangend stukje bestaande muziek, wat soms tot een

beter of andere resultaat kan leiden. In vijf jaar verzamelde Wim een uitgebreid, grotendeels Belgisch bestand met een brede waaier aan componisten en sound designers in diverse specialisaties. In de voorbije acht maand tijd werkte hij maar liefst aan zeven films in Wallonië mee. Net voor het verschijnen van dit artikel, tekenden Wim en Wild Cherry Consult een overeenkomst met Innis Talent Agency om zijn activiteiten nationaal en internationaal nog verder uit te breiden. (Tania Ghyselinck) Meer info vind je op www.wildcherryconsult.be

Wim Coryn op het internationale palmares van Wild Cherry Consult staan ook grote producties als Gooische Vrouwen. Meer interessante weetjes oveR dit onderwerp, zoals wat filmmuziek doorgaans in het totaalbudget van een film vertegenwoordigt; regisseurs die Wim succesvol reeds in de arm namen en toekomstige projecten kom je te weten in ons audio itv in de app van SABAM-Magazine.

SABAM/artes MAGAZINE 78//juli>augustus>september 2014//13

sabam magazine

hans helewaut: IK voel me “polItIeK” geëngageeRd naast de liefde voor muZiek loopt de nood om de belangen van Zijn collega-auteurs te beHartigen als een rode draad door Het parcours van Hans Helewaut. Zo engageert Hij ZicH al jaren in onZe raad van bestuur en die van galm. als Het om auteursrecHten gaat, Zijn efficiëntie en transparantie twee prioriteiten die Hem na aan Het Hart liggen. dat laatste demonstreert onZe nieuwe kapitein graag Zelf door Zijn visie op Het sabam van de komende jaren te delen. (lees ons interview met Hem op p. 22-21) ook in onZe app : meer over 2 fabiola,

i n H o u d 15 sabam-prijs beste vertolking werk de vreese voor brian tang 16 de belgische muziekregio’s, deel 7 : de kempen 19 sabam jazz awards 2014 20 nazomeren met buscemi sol y suave 22 Hans Helewaut : ik voel me “politiek” geëngageerd 23 reprografie : je rechten wachten op je !

14//sabam magaZine 78//juli>augustus>september 2014

kapitein winokio en de activiteiten van sabam for culture…

Internationale Beiaardwedstrijd Koningin Fabiola

SABAM-prijs beste vertolking werk De Vreese voor Brian Tang

met de steun van

De internationale Beiaardwedstrijd Koningin Fabiola was dit jaar toe aan haar zevende editie in Mechelen. De eerste wedstrijd werd in 1987 gewonnen door Geert D’hollander, die voor de editie van dit jaar voor één van de opgelegde werken mocht zorgen en Elegy on a ground, voor mobiele beiaard, klarinet en strijkers afleverde. Een voltreffer, zo zou bij de beluistering blijken. Het andere opgelegde werk was van de hand van Frédéric Devreese. Dit werk, Playback, kwam aan bod bij de eerste finale dag, en werd gespeeld op de torenbeiaard van de kathedraal. Een jury onder de leiding van de directeur van de internationaal vermaarde Mechelse beiaardschool, Koen Cosaert, beoordeelde en koos uit een uitgebreid repertoire, dat naast de plichtwerken ook nog een prelude van Mathias Van der Gheyn moest bevatten. Het is gekend dat deze wedstrijd de meest veeleisende is in zijn genre, en doet dus alle eer aan de hoge normen die wij hier in ons land bereikt hebben op het gebied van beiaardkunst. Ons land bezit ook zo maar eventjes een 90-tal beiaarden, die regelmatig hun klanken over straten en pleinen strooien. De tweede finale dag vond plaats in het Cultureel Centrum van Mechelen waar de mobiele beiaard opgesteld stond naast het kamerorkest van Mechelen dat Tom van Den Eynde dirigeerde. Men gebruikte de ‘Bronzen Piano’ van het duo Reverté i Van Assche. Een nieuw instrument gegoten in 2013, met 50 klokken en een totaalgewicht van ongeveer 2000kg. Toch is dit instrument, dank zij een ingenieus opbouwsysteem, makkelijk verplaatsbaar en soepel in het (de)monteren. We konden 5 x luisteren naar de ‘Elegy on a ground’ van G. D’hollander. Een boeiend en erg afwisselend werk, waarbij de beide solisten, beiaard en klarinet elkaar muzikaal stimuleren tot een boeiende dialoog en dat gedragen door een strijkersensemble. Verder hoorden we ook nog werk van Vivaldi, Devreese, Mozart, Loeillet en Bach. Deze finaledag was opgevat als een werkelijke concert, met ook nog een optreden van het handbellen ensemble van de Jef Denijn beiaardschool als extra.

Laureaten-Laue, Donkersloot, Brink Haazen en Cosaert - Tang en Beullens

Brian Tang, laureaat Sabam prijs en Wilfried Westerlinck

Geert D’ Hollander , Freddy Devreese en Wilfried Westerlinck

De prijzen werden als volgt verdeeld: 1ste Pr.: Joey Brink ( USA), 2de Pr.: Brian Tang ( USA), 3de Pr.: Thomas Laue ( Australië), 4 de Pr.: Rien Donkersloot( Nederland), 5 de Pr.: Philippe Beulens ( België) Ondergetekende mocht de SABAM-Prijs voor de beste vertolking van het werk van Freddy Devreese uitreiken aan Brian Tang. Brian Tang (1988) studeerde aan de Universiteit van Berkeley. Hij vervolmaakte zich bij Geert D’hollander die beiaardier is in ‘The Bok Tower Gardens’ in centraal Florida. Maar naast beiaard speelt Brian ook piano en cello. Deze beiaardwedstrijd werd dit jaar gekaderd in het 18 de Wereldcongres voor beiaardiers dat nog liep tot 6 juli en doorgang vond in Mechelen, Antwerpen, Lier, Leuven, Ieper, Nieuwpoort en Brugge. Een grote promotie voor ons klinkend erfgoed. (Wilfried Westerlinck)

© Jules Willems

Negen decennia op de schoolbanken De naam Jules Willems doet misschien niet meteen een belletje rinkelen maar deze pas negentig jaar geworden auteur-componist en nog steeds actieve (!) muziekleraar verdient het absoluut om eens vermeld te worden in ons magazine. Hij was de eerste leraar accordeon in Vlaanderen en kreeg intussen van het Ministerie van Cultuur de titel “Ere leraar accordeon”. Vele grote namen uit de muziekwereld van vandaag leerden de kneepjes van het vak bij Jules. Onder hen Ivan en Mike Smeulders, Ludo Mariën, Dieter Janssens, Gwen Cresens, Philippe Thuriot (zijn eerste leerling accordeon aan de Kunsthumaniora van Brussel), Milow, Luc Smets van de Pebbles e.v.a. Verschillende oudleerlingen van hem geven inmiddels zelf les. Naast zijn bedrijvigheid als muziekleraar in prestigieuze conservatoria als het KVMC in Antwerpen en beoefenaar van andere instrumenten als piano, viool en gitaar verschenen zes studieboeken en een polyfoonstudieboek voor accordeon van zijn hand. Wij wensen deze kranige muzikale duizendpoot alvast nog vele jaren op de schoolbanken ! (TG) SABAM MAGAZINE 78//juli>augustus>september 2014//15

DE BELGISCHE MUZIEKREGIO’S, DEEL 7: DE KEMPEN Doe maar gewoon is hier een veelgehoorde imperatief : Hoe moeilijk is het voor een muzikant in de kijker te lopen, wanneer hij ver van de grote stedelijke centra opereert? We vroegen het aan de nazaten van The Scabs, De Kreuners en andere bands uit de kempen, een streek die zich uitstrekt van het noorden van Vlaams-Brabant tot grote stukken van de provincies Antwerpen en Limburg.

Gepetto & the Whales

De Kempen is zo’n regio waar de media zelden hun schijnwerpers op richten. Dat neemt niet weg dat ze een belangrijke rol hebben gespeeld in de ontwikkeling van de Belgische popmuziek. The Chrome mocht in 1982 de RockRallytrofee op zak steken. Het Antler/Subway-label, tijdens de eighties in Aarschot opgericht door Maurice Engelen en Roland Beelen, speelde een voorname rol bij de popularisering van de new beat. Engelen zou later met Praga Khan en Lords of Acid zelfs mondiaal succes oogsten. The Bats, Octopus (met Paul Michiels) en The Scabs zetten Diest op de muzikale wegenkaart, terwijl de Lierenaars met De Kreuners, The Wolf Banes en, later, Ruben Block van Triggerfinger hun eigen helden naar voren schoven. En Laïs uit Kalmthout bracht tijdens de jaren negentig een heuse folkrevival teweeg. Ook vandaag is er aan jonge Kempische bands nog steeds geen gebrek. Denk maar aan het elektropunkgezelschap Psycho 44 (Grobbendonk), het atmosferische Lightning Vishwa Experience (Oost-en Westmalle), de bluesgetinte Dumb Brothers (Kalmthout) of de stonerrockers van Moonward (Diest). De Limburgse Kempen worden dan weer onveilig gemaakt door singer-songwriter Astronaute, het Pavement-achtig Tonsils en het potige, met Raketkanon verwante Guru Guru. ZIJN DE KEMPEN EEN VRUCHBARE VOEDINGSBODEM VOOR POP- EN ROCKMUZIEK? Maarten Michielsen (gitarist van You Raskal You): Toen wij begonnen, werd de scene in Hoogstraten beheerst door punk- en hardcorebandjes. In de jeugdhuizen van de omliggende gemeenten traden ieder weekend steeds dezelfde groepen op. Dat was gezellig en het besef dat zoveel streekgenoten actief met muziek bezig waren, stimuleerde je om het zelf nog beter te doen. Want ook al speelde je aanvankelijk slechts voor een handvol drankbonnen, je deed podiumervaring op en leerde hoe je met een publiek diende om te gaan. 16//SABAM MAGAZINE 78//juli>augustus>september 2014

© Sophie Schellekens

© Gert-Jan De Baets

You Raskal You

Sander Sterkens (zanger-gitarist bij Geppetto & The Whales): In Wuustwezel leefden vooral punk en harde muziek, maar dat was niet mijn kopje thee. Vaak had ik het gevoel in de woestijn te opereren. Met muziek bezig zijn was voor mij dus een zeer individuele ervaring. Ieder groepje dat ik via YouTube had ontdekt, koesterde ik als een kostbaar goed. In mijn naïviteit geloofde ik dat alles waar ik naar luisterde totaal onbekend of schromelijk ondergewaardeerd was. Tot ik in Gent ging studeren en tot mijn verbazing vaststelde dat iedereen er over Nick Drake of Bert Jansch sprak, alsof het de normaalste zaak van de wereld was. Lee Swinnen (Frontman van Tubelight): Diest is een kleine stad, waar je als muzikant op jezelf bent aangewezen. Je oefent er noodgedwongen in de garage van je ouders, je slaapkamer of het plaatselijke jeugdhonk. Maar die underdogpositie ligt me wel. Niemand kijkt je op de vingers en je kunt doen waar je zin in hebt, zonder al teveel invloeden van buitenaf. Wat in Gent of Antwerpen gebeurt, ontgaat je hier totaal. Alleen was het niet eenvoudig in Diest gelijkgestemden te vinden. De leden van Tubelight kwamen toevallig met elkaar in contact via gemeenschappelijke vrienden: ‘Ha, jij bespeelt óók een instrument, misschien kunnen we samen eens iets proberen?’ En ook al zijn er enkele cafépodia waar je welkom bent, het is niet vanzelfsprekend uit dit stadje te ontsnappen. Dank zij onze deelname aan de Rock Rally, wisten we gelukkig ook buiten onze regio optredens te versieren. Jorunn Bauweraerts (Zangeres bij folktrio Laïs en tegenwoordig ook actief bij King Dalton): Van huis uit heb ik veel muziek meegekregen, maar Kalmthout speelde daarbij geen noemenswaardige rol, al vind ik het een zalige plek om te wonen. Je bent hier vrij, wordt omgeven door de natuur, hebt een brede horizon – allemaal dingen die ik nodig heb om mij

liever in een klein dorp dat iets mythisch of romantisch heeft, dan in een stad zonder uitstraling, zoals Sint-Truiden.

als artieste goed in mijn vel te voelen. Hoewel Laïs is ontstaan tijdens een folkstage in Gooik, vond ons eerste optreden, toen nog als Triskal, plaats in een Kalmthoutse school, waar we een wedstrijd wonnen. Toch werkten we zeer geïsoleerd. We waren slechts met ons drietjes en moesten het aanvankelijk enkel van onze stemmen hebben. Dus repeteerden we, zonder versterking, bij elkaar thuis in tuin, schuur of keuken. Toen we bij Annelies ‘De wereld vergaat’ zaten in te oefenen, brak er op de Heide een gigantische brand uit. De lucht zag zwart van de rook. Maar écht representatief voor Kalmthout zijn we nooit geweest: via het folkcircuit konden we algauw in heel Vlaanderen terecht. De podia van de lokale cafés heb ik pas veel later, met King Dalton, ontdekt.

WELKE PLEKKEN IN DE STREEK ZIJN VOOR JULLIE MUZIKALE ONTWIKKELING VAN CRUCIAAL BELANG GEWEEST? Sander Sterkens: Toen de punkscene een beetje begon uit te doven, bleven er enkele belangrijke muziekwedstrijden over: Kant Noord en het provinciale rockconcours. Ook met de kroegentochten hebben we ons voordeel gedaan. Het belangrijkste festival in de buurt was Puntpop, waar de grote Belgische bands kwamen spelen. Dat maakte wel indruk. Ik heb er ooit nog mogen openen met mijn eerste groepje. Cahier de Brouillon in Hoogstraten was één van die centra waar de harde muziek floreerde, maar waar ook wij uiteindelijk vaak op het podium hebben gestaan. Het was één van de leukste plekken om naar optredens te gaan kijken. Een andere fijne club, al is die bij de jeugd minder bekend, is De Singer in Rijkevorsel: veel gevestigde artiesten doen er try-outs en er zijn ook al heel wat jazzgroten gepasseerd. De meeste muzikanten uit mijn omgeving kwam ik tegen op boerenbals, in cafés of in jeugdhuizen, maar doorgaans waren ze weinig ambiteus. Wat een verschil met Gent, waar ik momenteel studeer. Daar heb je allerlei eilandjes waar muzikanten elkaar treffen. De plek die voor Geppetto & The Whales het belangrijkst is geweest, was dan weer het Klein Seminarie in Hoogstraten, waar vier van de zes groepsleden school liepen. We hadden een gemeenschappelijke voorliefde voor The Beatles en konden met elkaar zeer gepassioneerd over muziek praten. En al klinkt het niet erg rock-‘nroll, ook de rol van onze ouders valt niet te onderschatten. De vaders van Jan en Nikas speelden vroeger onder meer bij The Candymen en beschikten nog over een goed uitgerust repetitiehok. Een meevaller, want tot voor kort waren oefenfaciliteiten in onze regio nagenoeg onbestaand.

tubelight

© Switn

Piet De Pessemier (Ex-Monza en –Krakow, vandaag de spilfiguur van Mad About Mountains): Herk-de-stad is altijd mijn thuisbasis geweest. Het is een groene omgeving en dat weidse hoor je ook in onze filmisch aandoende Americana. Mocht ik in een stad zijn opgegroeid, dan zou ik wellicht eerder als Aphex Twin hebben geklonken. Het nadeel: je hebt de goede muzikanten hier niet voor het oprapen. De andere bandleden komen allemaal uit Bree of Peer. Niet dat hier geen talent rondloopt, alleen moet je heel hard knokken om van onder de kerktoren uit te komen. Half werk is in dit deel van het land niet genoeg. Ik heb een poosje in Gent gewoond en als ik dat wilde, zat ik daar in een mum van tijd in vijftien verschillende bandjes. In Herk is het zo moeilijk de juiste mensen bij elkaar te krijgen, dat je wel verplicht bent je op dat ene ding te focussen. Dat maakt het net zo waardevol. Op het platteland kun je makkelijker het verschil maken. Ik woon dus

Maarten Michielsen: Vier leden van You Raskal You zijn jeugdvrienden die al acht jaar samenspelen en ook wij kennen elkaar van de middelbare school. Behalve muziekhandel De Gouden Toets, waar enkele repetitielokalen aan vast zaten, was er in Hoogstraten immers zo goed als niets. We moesten alles zelf ontdekken. Pas toen we elders gingen studeren, kwamen we in contact met andere muzikanten en muziekstijlen. Zo evolueerden we van hardcore punk naar rockabilly en later naar bluesrock en Americana. Die ontwikkeling is trouwens nog altijd bezig. Tegenwoordig zijn we in de ban van soul en funk, wat wellicht zijn neerslag zal vinden op onze volgende cd.

Gepetto & the Whales

© Atos Burez

mad about mountains

SABAM MAGAZINE 78//juli>augustus>september 2014//17

© Guy Kokken

HOES Gepetto & the Whales

LAÏS Lee Swinnen: Naast het jeugdhuis hebben we hier in Diest enkel het Warandepark, echt zo’n plek waar je op je zestiende naartoe trekt om stiekem wat te drinken en een jointje te roken. Het is daar dat de vriendschap tussen de leden van Tubelight is ontstaan. De bandjes uit de streek zijn ook allemaal erg solidair met elkaar. Toen, net voor we op het Spotfestival in Denemarken moesten spelen, mijn versterker stuk ging, kon ik er meteen één lenen van een vriend. Wanneer we plaatselijke collega’s tegenkomen, laten we elkaar altijd onze nieuwe nummers horen en geven we elkaar constructieve kritiek. Ook al durven onze muzikale voorkeuren al eens verschillen, we steunen elkaar zoveel we kunnen. Jorunn Bauweraerts: Gebeurde er bij ons in de buurt iets interessants, dan was het doorgaans in de Rex in Essen. Daar hadden ze ’s zomers, met Ambiorex, een eigen muziekfestival, waar ik dikwijls naar optredens ging kijken. En in Kalmthout had je Jeugdhuis De Zolder, waar we met Laïs veel gerepeteerd hebben. Veel steun van de gemeente hebben we nooit gekregen. Ooit probeerden we in een pand waar nog geen bestemming voor was iets cultureels op poten te zetten, maar het was vergeefse moeite. Jammer, want ik ken hier nogal wat muzikanten en kunstenaars die nergens terecht kunnen. Piet De Pessemier: Een festival als Rock Herk heeft de streek bij liefhebbers van alternatieve muziek zeker bekend gemaakt. En tijdens de jaren tachtig en negentig hadden we al Jeugdhuis Germinal, waar Mucky Pup en Caspar Brötzmann het podium inpalmden. Dat liet sporen na: sommigen gingen in hun kelder meteen ook van die donkere, experimentele muziek maken. Een andere pleisterplaats voor creatievelingen was jongerencafé De Pallieter. Eigenlijk omvat Herk-de-stad vijf fusiegemeenten die elk hun kroegen hebben en waar lokale groepjes hun ding kunnen doen. Maar veel onderling contact is er niet en meer dan tien interessante muzikanten kom je hier niet tegen. Gelukkig is de dichtstbijzijnde grote stad, Hasselt, slechts een kwartiertje rijden van ons verwijderd. En daar bruist het dan weer wél van het talent. IS HET, VOOR EEN GROEP UIT DE KEMPEN, MOEILIJK OM MEDIA-AANDACHT LOS TE WEKEN? Jorunn Bauweraerts: Tja, je bent minder zichtbaar dan in de grote steden en wordt van de weeromstuit ook als minder hip beschouwd. Je moet je dus letterlijk uit de klei naar boven werken. 18//SABAM MAGAZINE 78//juli>augustus>september 2014

Maarten Michielsen: Om het te maken, dien je sowieso te verhuizen. Vanuit Hoogstraten is het niet vanzelfsprekend de radio of de nationale pers te halen. De meesten van ons hebben hun geboortestreek dus verlaten en zijn naar Antwerpen uitgezwermd. Sander Sterkens: Voor ons ging dat vrij vlot. Toen we destijds, met Kluis 13, door de preselecties van de Rock Rally raakten, werd er meteen door een regionaal krantje over bericht. En zodra we eenmaal in Humo hadden gestaan, nam de belangstelling alleen maar toe. BESTAAT ER ONDER MUZIKANTEN ZOIETS ALS EEN KEMPISCHE MENTALITEIT? Piet De Pessemier: Limburgers dragen geen oogkleppen, ze zijn ruimdenkend. Dat hoor je ook aan hun muziek. Maarten Michielsen: Waar je vandaan komt, is bepalend voor wat je doet en hoe je denkt. Dat besef groeit nog naarmate ik ouder word. Sinds ik naar de grote stad ben uitgeweken, merk ik pas echt hoezeer ik verknocht ben aan mijn Kempische roots. Ze bepalen hoe ik tegen het leven aankijk en hebben invloed op wat ik schrijf. Ik wil niet veralgemenen, maar het valt me toch op dat Kempenaars doorgaans nogal bedeesd, ‘down to earth’ en nederig zijn. Ze lopen van nature niet hoog op met zichzelf. Ook muzikaal snobisme is hier zo goed als onbestaand. Maar onze underdogmentaliteit heeft natuurlijk iets paradoxaals: zodra je op een podium gaat staan, kom je vanzelf in conflict met die Kempische volksaard. Lee Swinnen: Ook in Diest blijven de meeste muzikanten met beide benen op de grond. ‘Doe maar gewoon’ is hier een veelgehoorde imperatief. Jorunn Bauweraerts: We zijn niet het soort mensen dat snel begint te zweven. Met Laïs braken we door toen we in 1996 op het festival van Dranouter speelden, en meteen werden we overspoeld met aanbiedingen van platenmaatschappijen. Voor drie zestienjarige meisjes met de ambitie de wereld te veroveren was dat nogal overrompelend. En toch beslisten we: ‘Neen, we maken nog geen cd, we willen eerst nog wat rijpen. We zien wel wanneer we er klaar voor zijn.’ Misschien is het juist dat nuchtere dat ons Kempenaars typeert? We zullen niet zo gauw naast onze schoenen gaan lopen. (Dirk Steenhaut)

met de steun van

1/ VLNR jos knaepen, Lien Van Steendam, Seppe Gebruers PATRICK MORTIER,bart maris EN HERMAN VAN LAAR

©©Christian Overdeput

SABAM Jazz Awards 2014 Op de openingsavond van het Gent Jazz Festival werden traditiegetrouw de SABAM Jazz Awards uitgereikt. Bart Maris ontving de SABAM Jazz Award in de categorie ‘Gevestigde Waarde’ (10.000€). De prijs voor jong talent, de SABAM ‘Jeugd & Muziek Jazz Award’, ging naar Seppe Gebruers (5000€). Ook ‘de Muze van SABAM‘ werd uitgereikt. Deze prijs wordt door SABAM toegekend aan een Belgische jazzpersoonlijkheid die omwille van zijn of haar verdiensten succesvolle acties ondernomen heeft ter ondersteuning van de jazz. Dit jaar gaat de muze naar fotograaf Jos L. Knaepen. In het juryrapport lazen we over Bart Maris : Een grote openheid en zin voor avontuur, gekoppeld aan muzikale intelligentie en een sterke persoonlijkheid. Daardoor betekent de aanwezigheid van de laureaat in diverse formaties steeds een creatieve meerwaarde Bart Maris : Ik ben ondertussen 25 jaar bezig met muziek. Mijn eerste groep was Fukkaduk, het combo rond de gebroeders Rosseeuw. Daarna werkte ik samen met Johan De Smet die zowat als toonzetter fungeerde voor de liedjes van Kamagurka. Johan had een orkest samengesteld met 20, soms 30 mensen. Zo leerde ik nog meer collega’s kennen. Later kwam ik in contact met Peter Vermeersch en zijn legendarische groep X-Legged Sally. Een avant-gardistische rock- en jazzband waarmee ik door Europa trok. 15 jaar geleden hield hij er mee op omdat hij bang was om in herhaling te vallen. De laatste jaren ben ik vooral bezig met de ‘Hot Club de Gand’ waar ik jamsessies speel op woensdag. Daarbuiten ben ik vooral met heel veel kleinere projecten, nationaal en internationaal, bezig : Les Poubelles, Glits (met Peter

Vandenberghe) en P’tits Cons. Daarnaast speel ik veel in duo met onder meer Lode Vercampt, Stijn Bettens en Sylvie Depauw. Je kan me ook horen en zien bij groepen als Flat Earth Society, Jaune Toujours, Moker, de Pandoering, Walabix, Synaesthetic trip en Electric Barbarian. Die contacten zijn belangrijk omdat het circuit klein is en daardoor houd ik ook een vinger aan de pols. Vroeger was ik een losse muzikant, nu ben ik verbonden met veel eigen projecten, kleine en grotere groepen. De liefde voor de muziek blijft zo centraal in mijn leven. Pianist Seppe Gebruers werd eveneens uitverkoren. Hij wordt geprezen omwille van zijn grote muzikale durf en opvallende nieuwsgierigheid die verder reiken dan de geijkte formules. Bovendien laat hij een enorm speelplezier en muzikale passie zien. Seppe Gebruers : Ik was samen met enkele vrienden genomineerd en iedereen verdiende te winnen. Ik ben de jury erg dankbaar en ook wel wat verrast, want sommigen zeggen dat ik de jazz wat ontgroeid ben. Ik kies vaak voor hedendaagse muziek en daarnaast ga ik graag improviseren bij mijn eigen composities. De oude tradtionele jazz zit daar niet meer in, er zijn andere stijlen voor in de plaats gekomen. Daarom was ik des te meer verrast door de award. Ik blijf echter nieuwsgierig en geloof rotsvast in mijn eigen ding. Ik blijf er voor werken, alleen zo bekom je appreciatie. De komende maanden concentreer ik me op Ifa y

In het juryrapport lazen we over Bart Maris : Een grote openheid en zin voor avontuur, gekoppeld aan muzikale intelligentie en een sterke persoonlijkheid. Daardoor betekent de aanwezigheid van de laureaat in diverse formaties steeds een creatieve meerwaarde .

Jos Knaepen : Ik had me totaal niet verwacht aan de prijs. Ik ben nu 30 jaar bezig en eigenlijk is er in die tijd niet zo veel veranderd. De muzikanten blijven bij voorbeeld even toegankelijk als vroeger. Xango waarbij we meer kiezen voor elektronica om zo te komen tot muziek die mogelijk dansbaar is. Daartoe kiezen we ook voor groove en allerhande ritmes. Er is ook nog Bambi Pang Pang, een ander leuk project waarmee we binnenkort gaan opnemen. Ook dat wordt hedendaagse, metrotonale muziek waarbij we experimenteren met kwarttonen en diverse stemmingen. Veel projecten dus waarbij alles in dezelfde lijn ligt, maar telkens komen er nieuwe elementen bij. Last but not least kreeg Jos L. Knaepen ‘de Muze van SABAM’. Hij fotografeert al 30 jaar de jazz-scene en zijn werk wordt gepubliceerd in internationale jazzbladen. Hij ontving de prestigieuze prijs voor zijn inzet voor de jazz en de kwaliteit van zijn werk. Jos Knaepen : Ik had me totaal niet verwacht aan de prijs. Ik ben nu 30 jaar bezig en eigenlijk is er in die tijd niet zo veel veranderd. De muzikanten blijven bij voorbeeld even toegankelijk als vroeger. Daarvoor deed ik pop- en rockartiesten en die waren lastiger. In de jazzwereld is iedereen erg benaderbaar. Helaas zijn er te veel fotografen die op de verkeerde momenten foto’s nemen waardoor de muzikanten strenger worden bij het laten nemen van foto’s. Iedereen zou eigenlijk al moeten weten dat je best niet flitst tijdens een rustige pianosolo. Ik bewaar hele mooie herinneringen. Vorig jaar kwam ik Charles Lloyd in een Antwerps hotel tegen na zijn concert op Jazz Middelheim. Hij zei me vriendelijk: I see you all the time, but you’re never in the way. Dat was voor mij een onvergetelijk moment net als het concert van Toots Thielemans in Carnegie Hall. Op het einde van dat optreden stond hij lachend te genieten van het overweldigende applaus. Dat deed me heel veel, ik kreeg er ook kippenvel van. (Steven Verhamme)

SABAM MAGAZINE 78//juli>augustus>september 2014//19

nazomeren met buscemi sol y suave

20//sabam magaZine 78//juli>augustus>september 2014

© buscemi

om de twee jaar trakteert buscemi op een nieuw album en deZe Zomer kreeg de wereld soL Y sUaVe voorgescHoteld. ik was in een Zonnige bui. lacHt dirk swartenbroekx als we Hem vragen naar Het ontstaan van de plaat. de tracks werden door Hem gescHreven en geproduceerd met medewerking van HenriQue marQues en een reeks artiesten uit binnen- en buitenland. maar ook al lijkt Het net alsof je een Hele batterij muZikanten Hoort, tocH is dat de verdienste van één man.

Latin blijft één van de hoofdkenmerken van Buscemi maar ik probeer toch steeds uitstapjes richting andere genres te nemen. Per slot ben ik nog altijd een dj die naar diverse muziekstijlen luistert. Ik vind het fijn om die in mijn muziek te integreren.

een nokvol Tour & Taxis en dito Vorst Nationaal tijdens de Wereldbeker Voetbal. Dirk: Spelen op een event rond het voetbal voor

geheel, de nieuwe versie loopt goed en staat op diverse voetbalcompilaties. Ook via compilatiereeks Swing revolution maakt de wereld kennis met Buscemi. Dirk: Dat is een nieuwe stroming van old school swingmuziek, van balkan tot charleston, uit de jaren veertig en vijftig in een nieuw jasje. Ik sluit zo’n beetje overal aan, fijn dat mijn muziek op die manier wereldwijd wordt opgepikt. Na Dirks samenwerking met Daan vorig jaar komt diens sidekick Isolde Lasoen eerstdaags aan de beurt. Dirk: Isolde brengt een EP uit en ik ga daar een track van remixen. Ook met folkjazz-groep Raft ga ik binnenkort in zee voor een gezamenlijk project. Elk jaar zijn er wel één of meerdere artiesten waarmee ik samen werk. Ik zie wel wat of wie mijn pad kruist.

vijfduizend mensen in Tour en Taxis was onwezenlijk. Het WK is sowieso fijn om te volgen, al was het alleen maar voor de mix van culturen en gebruiken van bepaalde landen. Bovendien wordt er overal naar gekeken. Dat brengt ons naadloos bij de voetbalhymne die Buscemi dit jaar remixte naar de klassieker Olé Olé van Roland Verlooven (Armath), Deja en Hans Kusters. Dirk: Heel leuk en een eer om te doen. Dat nummer gaat de wereld rond hè. Ze wilden graag dat ik er mijn eigen ding mee deed, op voorwaarde dat het herkenbaar zou blijven. Zolang “Olé Olé” erin bleef, was het voor hen OK. Ik heb dat simpel opgelost met beats en akoestische, flamenco-achtige gitaren. Ik ben heel tevreden over het

Dit najaar volgt nog een tournee met een vijfenzeventig-koppig filharmonisch orkest langs alle Kinepolis-vestigingen . Dirk: We hebben een vijftiental filmthema’s gekozen en die brengen we live in de bioscopen. Het wordt een mix van electronica en orkest. Filmscores van Buscemi zelf konden we al ontdekken in o.a. Guy Lee Thys’ film Mixed Kebab en in De Rodenburgs. Na voetbal, mode -Buscemi heeft ook een eigen zonnebrillenlijn i.s.m. Philip Hoet- en film volgt in 2015 een dansvoorstelling met muziek van Buscemi. De voorstelling met een ensemble van vijf dansers komt in maart in de zalen. Wordt vervolgd. (Tania Ghyselinck)

Aan het begin van de zomer speelde Dirk voor

O Sarracino van Rocco con Buscemi werd dit jaar uitgeroepen tot lijflied van Brussel Danst. Dirk producete de plaat van zijn beroemde streekgenoot enkele jaren geleden. Dirk: Ik heb altijd graag en goed met Rocco samengewerkt. En nu kwam de stad Brussel zelf met deze vraag. Het nummer sluit perfect aan bij de culturenmix van onze hoofdstad. Zomer nog even na en beleef Sol y Suave en O Sarracino opnieuw in onze app !

© UHO Nights, Leuven

Dirk: Ik ken van niks alles maar van veel een beetje (lacht). Ik speel zelf gitaar, piano en bas in en nadien volgt het knip- en samplewerk. Daar komen geen gastmuzikanten bij te pas, dat lijkt inderdaad alleen maar zo (lacht), omdat er zoveel in zit. Live ga ik uiteraard wel met muzikanten het podium op. Die bezetting wisselt continu, met Roland Bindi bvb (voormalig Allez Allez), percussionist MC Wilfredo Hernandez, een Antwerpse Cubaan, Hans Forceville (vroeger La Gazz), Yves Fernandez op blazers (Lady Linn), Jo Hermans, Sam Versweyveld en een paar saxofonisten. Aline Lua, een Braziliaanse zangeres met wie ik al vaak heb samengewerkt, is opnieuw van de partij op Sol y Suave. Net als Luigi Catalano, een Italiaan uit Genk met een hele mooie stem, die het midden houdt tussen Frank Sinatra en Paolo Conte. Verder Kyoko Baertsoen, Karen Verresen (Bovarii) en een paar buitenlandse MC’s. Karen, Kyoko en Aline zingen regelmatig live mee. De drie zangeressen schreven ook aan enkele nummers mee. Net als bvb. Eline De Munck en Regi Penxten aan respectievelijk Gagarin (ft.Eline) en This is Bossa Nova. Dit is bossa nova allright, zij het met een twist, zwoele beats en grave grooves, het handelsmerk van Buscemi is tijdloos. De formatie draait intussen twee decennia mee aan de top en voerde bezieler Dirk al meermaals naar Latijns Amerika. Het continent liet zich vloeiend vertalen in zijn muziek maar Buscemi’s klankenpalet wordt steeds ruimer. Dirk: De eerste platen waren duidelijk iets meer richting Latijns-Amerika. Maar intussen draai ik al meer dan tien jaar intensief en overal. Dat sluipt ook in de muziek. Je leert nieuwe mensen kennen. Van alle kanten komt er muziek op mij af. Onlangs heb ik nog een Canadese track geremixt van BET.E and STEF, een beetje Sadé-achtig… Dirk: Na een plaat blijf ik altijd verder muziek maken. Er komen constant nieuwe nummers bij. Latin blijft één van de hoofdkenmerken van Buscemi maar ik probeer toch steeds uitstapjes richting andere genres te nemen. Per slot ben ik nog altijd een dj die naar diverse muziekstijlen luistert. Ik vind het fijn om die in mijn muziek te integreren. Dirk: Sol y Suave voerde ons intussen zuid-­ waarts naar optredens op het Route du Soleilfestival in Avignon, Nabilah openluchtclub in Napels, Barcelona enz. België en Nederland moeten niet onderdoen. Deze zomer stoomde Buscemi langs het Afro Latino Festival in Bree, Marktrock Den­ dermonde, Sfinks Mixed, Parkies enz. Of er nog een festival op Dirks verlanglijstje staat ? Enkel op les Ardentes heb ik nog niet gespeeld in België. Er zijn zoveel leuke festivals, iedere stad heeft hier praktisch een eigen festival, meer dan in de rest van de wereld. Op zo’n kleine schaal zijn er zoveel mogelijkheden om te performen. De aanvragen voor optredens van Buscemi blijven continu binnenstromen.

MET ERWIN SCHELTJENS op UHO NIGHTS, LEUVEN Download nu onze app

Hoe hij zijn optredens boeiend houdt en welke Belgische topartiest hem stante pede mag bellen voor een remix verneem je in een audiofragment uit ons interview met Dirk, optimist met mensenkennis, bon vivant en rasechte nachtraaf. Zijn devies nemen we graag ter harte: “Life is music & go with the flow.” SABAM MAGAZINE 78//juli>augustus>september 2014//21

SABAM verwelkomt Hans Helewaut als nieuwe gedelegeerd bestuurder

Hans: Ik voel me “politiek” geëngageerd Wissel van de wacht bij SABAM. Johan Verminnen volgde dit voorjaar Stijn Coninx op als voor­ zitter terwijl Hans Helewaut door de Ra ad van Bestuur van 3 juni ll. werd verkozen tot onze nieuwe gedelegeerd bestuurder a an Nederlands­talige kant. Hij volgt op zijn beurt Johan op, die het mandaat gedurende zeven jaar met glans opnam. Hans kennen jullie uiteraard als een ervaren muziekproducer, -uitgever en componist van heel wat filmmuziek. Samen met zus Elsje en schoonbroer Chery Derycke maakte hij tevens furore met Elisa Waut. Van de band die o.m. popevergreen Four Times More aan ons patrimonium toevoegde, wordt eind dit jaar nieuw werk verwacht. Benieuwd hoe Elisa Waut anno 2015 klinkt. Naast de liefde voor muziek loopt de nood om de belangen van zijn collega-auteurs te behartigen als een rode draad door het parcours van Hans. Zo engageert hij zich al jaren in onze Raad van Bestuur en die van GALM. Als het om auteursrechten gaat, zijn efficiëntie en transparantie twee prioriteiten die hem na aan het hart liggen. Dat laatste demonstreert onze nieuwe kapitein graag zelf door zijn visie op het SABAM van de komende jaren te delen. Hans: Naarmate ik langer met GALM actief was, werd me voorgesteld om lid te worden van de Raad van Bestuur van SABAM. Ik had op dat moment meer tijd en voelde me “politiek” geëngageerd. Dat is misschien een vreemd woord om te gebruiken maar zo voel ik het nog steeds aan. Vroeger was het bon ton om enkel kritiek te hebben op de werking van SABAM maar intussen hebben we als belangenvereniging allang ingezien: SABAM, dat zijn wij, een coöperatieve die volledig gestuurd wordt door de leden. Maar dat impliceert engagement van die leden, deelname aan de algemene vergadering en vertegenwoordigers in het bestuur. Wat zijn de huidige prioriteiten? Hans: Het huidige politieke klimaat dicteert zelf wat er moet gebeuren. Transparantie is hoe dan ook prioriteit nummer één. Over onze werking, verdeling en de commissies die worden genomen. Tweede prioriteit is de verdere uitholling van het auteursrecht en collectief beheer te voorkomen. Ik ben een groot believer. Velen denken dat collectief beheer in deze tijden van internet niet meer is aangepast maar ik denk dat het net nu nog belangrijker is omdat je als individu niet zelf kan gaan onderhandelen met de Googles van deze wereld, de digitale televisiezenders enz. Collectief beheer, dat de auteurscomponisten rechtstreeks vergoedt voor commerciële exploitatie van hun werk door derden, lijkt mij nog altijd de beste optie. Door zelf naar Spotify te gaan en te proberen onderhandelen, gaan we er niet geraken. Dit beheer

Intussen legde Hans zopas mee de laatste hand aan Dimitri, een Franse animatieserie in co-productie met het Belgische Beast Animation. Net als nieuw werk van Elisa Waut komt er ook een langverwacht wereldmuziekproject nog dit najaar aan.

overlaten aan commerciële bedrijven heeft als gevaar dat ze niet te controleren zijn, en hun eigen commercieel belang altijd zal primeren op het belang van de auteurs-componisten. Denk je dat die boodschap al voldoende doordringt bij de auteurs ? Hans: Er is zeker nog nood aan sensibilisering over het belang van het auteursrecht. Zeker wat internet betreft, want dit wordt meer en meer het belangrijkste distributiekanaal voor ons werk. Maar ook hier moet een deel van de inkomsten terug naar de sector en de scheppende kunstenaars komen. Google, Spotify, Deezer enz. zijn per slot toch allemaal bedrijven die winst maken. Ik zie geen verschil met een radio- of televisiestation. Net dat collectief beheer maakt dat er een stukje is dat je rechtstreeks kan regelen. Natuurlijk is er de druk van die nieuwe multinationals die onze content vrij willen gebruiken, maar als er geen geld terugvloeit naar de sector en de scheppende artiesten, dan zie ik het somber in voor het culturele aanbod dat hieruit voortkomt. En er is de druk om alles op voorhand te regelen, in een contract tussen auteur en producent, waarbij de rechten 100 % overgedragen worden. Zeker in de audiovisuele sector komt dit vaak voor. Zelf ervaar ik dit met muziek in audiovisuele producties, waar er meer druk is om alles in zo’n “Amerikaans contract” te gieten: “work for hire” betekent één keer betaald en voor de rest int de producent alles. Die kan ik echter niet gaan controleren. In politieke kringen denkt men vooral aan de consument die gebaat is met die absolute marktvrijheid, want die heeft quasi gratis toegang tot alles, maar men denkt minder aan de gevolgen voor de cultuur en entertainmentsector op langere termijn als er enkel nog een businessmodel bestaat voor het ‘verpakken en herverpakken ‘van onze werken, terwijl deze zelf niet of bitter

Voor muziek is er maar één beheersvennootschap in België met wederkerigheidsakkoorden met de andere landen maar als je kijkt naar wat er in Europa gebeurt, is de kans dat alles binnen vijf of tien jaar nog lokaal zal gebeuren eerder klein. Er zit een hergroepering aan te komen en een fragmentatie van het repertoire voor online is nu reeds een feit. 22//SABAM MAGAZINE 78//juli>augustus>september 2014

weinig bijdragen voor deze werken. Als je het historisch bekijkt, is de kleine artiest altijd verliezende partij geweest. We moeten solidair zijn en opkomen voor onze rechten. De meesten beginnen er jong aan en zijn enkel begaan met een maximale verspreiding van hun werk om opgemerkt te worden en bekendheid te verwerven. Inkomsten zijn vaak pas bekommeringen voor later, en live spelen wordt gezien als enige bron van inkomen. Maar als artiesten er een paar jaar later hun job willen van maken, moeten daar ook inkomsten tegenover staan. Rechtstreeks betaald worden om te spelen of muziek in opdracht te maken is één ding maar de vruchten te kunnen plukken van commerciële exploitaties van je werk is minstens even belangrijk. Door zijn roots in de popwereld en latere activiteiten als componist van muziek op bestelling voor o.a. films, deed Hans ervaring op in diverse sectoren. Hij merkt verschillen maar ook parallellen op. Hans: Muziek en audiovisueel volgen hetzelfde parcours. Er was de CD en DVD markt en daarnaast exploitatie door radio en televisiestations, maar deze markt staat nu volledig onder druk door het internet. Literatuur volgt min of meer ook hetzelfde parcours, weliswaar aan een veel lagere versnelling omdat het boek als object standhoudt. Maar ook theater, een podiumkunst die vooral

een één op één relatie heeft met het publiek, en beeldende kunst zien hun werken geëxploiteerd door derden. Dat heb je niet meer in de hand en gaat België, Europa en de wereld rond. SABAM is als multidisciplinaire beheersvennootschap, samen met SGAE (Spanje) een buitenbeentje in Europa omdat ze meerdere disciplines vertegenwoordigt. Dit heeft zeker troeven. Er is een uitgebreide know-how en logistieke infrastructuur. Waarom deze dan niet gebruiken voor verschillende types van rechten. Economie d’échelle zoals dat zo mooi wordt genoemd, een schaalvoordeel waardoor de commissies laag kunnen gehouden worden voor een uitstekende dienstverlening, met name een zo nauwkeurig mogelijke verdeling van de rechten. Ook voor het eenheidsloket, door de overheid opgelegd, zou dit een voordeel kunnen zijn. Ontdek in de app een audio interview met Hans, waarin hij zijn kijk geeft op het gebruik van muziek door de jaren heen, communicatie en op welke manier de inkomsten op muziek e.a. vandaag en in de toekomst deels terug naar de sector kunnen gaan.

Reprografie Je rechten wachten op je ! Ben je een auteur, illustrator, fotograaf, schilder,… en werd je werk in 2013 gepubliceerd ? Lees dan snel verder !.

Wist je dit al ? Auteurs (nvdr: in de brede zin van het woord) en uitgevers hebben recht op een vergoeding wanneer hun op grafische drager (lees: papier) vastgelegde werken onder bepaalde voorwaarden gekopieerd worden. De inning van deze reporgrafierechten wordt verzorgd door de collectieve beheersvennootschap REPROBEL. SABAM ontvangt van REPROBEL elk jaar bedragen voor de fotokopieën die van de werken van haar vennoten gemaakt worden.

De deadline van 30 september verstrijkt eerstdaags en zonder aangifte kunnen we je geen reprografierechten uitkeren. Daarom vragen we je om – indien nodig- nog een aangifteformulier in te vullen en het ons uiterlijk op 31 oktober 2014 terug te bezorgen; je vindt de aangifteformulieren op onze website: http:// www.sabam.be/nl/sabam/repronet (opsturen naar [email protected]) Naast je in 2013 op grafische drager gepubliceerde werken kan je nog (tot bovenstaande

datum) een aangifteformulier indienen voor werken die in 2011 en/of 2012 gepubliceerd werden en die je nog niet bij SABAM hebt aangegeven.

Aarzel niet om ons te contacteren mocht je nog vragen hebben. (e-mail: [email protected] – tel: 02 286 82 11)

SABAM MAGAZINE 78//juli>augustus>september 2014//23

Nazomeren met Buscemi lees meer op blz. 20 en ontdek alle foto’s en clip op je tablet, download nu de app

 

Hoofdredacteur Christophe Depreter / Kern-/eindredactie Tania Ghyselinck / Redactiecomité Hans Helewaut, Johan Verminnen, Claude Martin, Christophe Depreter, Jérôme Van Win, Tania Ghyselinck, Sylvie Godefroid, Marleen Francois / Werkten eveneens mee aan dit nummer Jonas Vanhove, Felix Vermeirsch, Dirk Steenhaut en Steven Verhamme / Vertalingen Jens Devogelaere, Frédéric De Vadder / Herlezing Jens Devogelaere / Lay out Olagil / Druk en verdeling Symeta / Foto’s Illustraties © Merho, SABAM/TG, Patrick Van Laer, Deneyer, Jesse Willems, Johan Demeester, Willy Vandersteen, Jules Willems, Gert-Jan De Baets, Sophie Schellekens, Switn, Atos Burez, Guy Kokken, Christian Overdeput, Buscemi, UHO Nights Leuven  Verantwoordelijke Uitgever : Hans Helewaut, Gedelegeerd bestuurder Coördinatie : Tania Ghyselinck, Aarlenstraat 75-77, 1040 Brussel – [email protected] Burgerlijke Coöperatieve Vennootschap met Beperkte Aansprakelijkheid SABAM.- Reg. Burg. Venn. Brussel Nr. 6 -SABAM lid van CISAC - Aarlenstraat 75-77 - 1040 Brussel - BTWBE-0402.989.270 RPR Brussel - Website : www.sabam.be. Niets uit dit nummer mag opnieuw gepubliceerd worden zonder voorafgaande toestemming van de verantwoordelijke uitgever.  Coverfoto : © Merho