Beleidsplan Openbare Verlichting

Beleidsplan Openbare Verlichting 2012 - 2020 Gemeente Bloemendaal

projectnr. 217643 revisie 07 26 augustus 2011

Opdrachtgever Gemeente Bloemendaal Afdeling Gemeentewerken Team Civiele Techniek en Verkeer Postbus 201 2050 AE OVERVEEN

datum vrijgave 26 augustus 2011

beschrijving revisie 07 definitief beleidsplan

goedkeuring T. A.J. (Ton) Lesscher

vrijgave P. (Pieter) Ausema

projectnr. 217643 27 augustus 2011 revisie 07


Inhoudsopgave Inhoudsopgave 1 1 1.1 1.2 1.3 1.4

Inleiding Aanleiding Doel Procedure Leeswijzer

3 3 3 4 4

2 2.1 2.1.1 2.1.2 2.2 2.2.1 2.2.2 2.2.3 2.2.4

Wat moet ik? Wettelijke en juridische kaders Aansprakelijkheid wegbeheerder Europese Regelgeving Niet-wettelijke adviezen en aanbevelingen NSVV-aanbevelingen Politiekeurmerk Veilig Wonen Koploper programma Agentschap NL Duurzaam inkopen

5 5 5 5 5 6 6 6 7

3 3.1 3.1.1 3.1.2

8 8 8

3.1.3 3.2 3.3 3.3.1 3.3.2

Wat heb ik? Aanwezige plannen Vervangingsplan openbare verlichting 2002 - 2012 gemeente Bloemendaal Juridisch advies omtrent openbare verlichting en aansprakelijkheid gemeente Bloemendaal 2000 Beleidsnota openbare verlichting Bennebroek Huidige situatie en knelpunten per beleidsthema Huidige kwantiteit en kwaliteit Huidige kwantiteit Huidige kwaliteit

8 9 9 11 11 11

4 4.1 4.1.1 4.1.2 4.1.3 4.1.4 4.2 4.2.1 4.2.2 4.2.3 4.3

Wat wil ik? Visie Visie algemeen Visie per beleidsthema Kapitaalvernietiging Aansprakelijkheid Kwaliteitskeuze: zes varianten Beschrijving varianten Kosten LED verlichting bij vervanging binnen 15 jaar. Verschillen tussen varianten Conclusie

13 13 13 14 17 17 18 18 21 22 23

blad 1 van 28



Bijlage 1: standaardcomposities

24

Bijlage 2: beleidskeuzes Herziende richtlijnen NSVV

25

Bijlage 3: motie "aandachtspunten beleidsplan openbare verlichting gemeente Bloemendaal 2011" van GroenLinks 26 Bijlage 4: Berekening cumulatieve kosten.

blad 2 van 28

28



1

Inleiding

1.1

Aanleiding De gemeente Bloemendaal en de gemeente Bennebroek zijn in 2009 gefuseerd tot de nieuwe gemeente Bloemendaal. Beide gemeenten hebben beleid omtrent de openbare verlichting opgesteld. De voorloper van dit beleidsplan in Bloemendaal dateert uit 2001. Op basis daarvan is een vervangingsplan 2002 - 2012 opgesteld. De gemeente Bennebroek heeft een beleidsnota openbare verlichting opgesteld in 2005. Aanleiding voor dit nieuwe beleidsplan is de fusie en daarnaast technische en maatschappelijke ontwikkelingen op het gebied van verlichtingstechniek, milieu en duurzaamheid. In dit beleidsplan wordt de basis beschreven waarmee vervanging en onderhoud van armaturen / lampen etc. kan worden gepland voor ten minste 8 jaren (2012-2020) en een nieuw onderhoudscontract voor de komende jaren kan worden afgesloten. Hierbij rekening houdend met veiligheid, energie en natuur / duisternis. Dit beleidsplan beschrijft de keuzes op het gebied van visie en strategie. Specifieke aandacht gaat er uit naar de ontwikkeling op de middellange termijn. Het beleidsplan dient als kapstok voor vervolgacties in de beheer- en uitvoeringsplannen.

1.2

Doel Dit beleidsplan geeft antwoord op de vraag: 'Wat willen we de komende jaren'. Met het Beleidsplan Openbare Verlichting 2012-2020 geeft de raad aan hoe op strategisch niveau om te gaan met de openbare verlichting in de planperiode 2012-2020. Het beleidsplan beschrijft ambities, doelstellingen en budgetten. De gemeenteraad neemt een besluit over de financiële gevolgen van gemaakte keuzes op basis van een overzicht van benodigde budgetten. In figuur 1 is het beleidsplan in een algemene plannenmatrix openbare verlichting gepositioneerd. Product

Kenmerk

Doelgroep

Aard

Frequentie

Vaststelling

Strategisch

8-jaarlijks

Gemeenteraad

Raad Beleidsplan

'Wat'

College Dienstmanagement Dienstmanagement

Beheerplan

'Hoe'

Afdelingsmanagement

Dienstmangement Tactisch

4-jaarlijks

College

Operationeel

Jaarlijks

Afdelingsmanagement

Beheerders Afdelingsmanagement Onderhoudsplan

'Zo'

Beheerders

Toezichthouders Figuur 1: plannenmatrix openbare verlichting voor de gemeente Bloemendaal

blad 3 van 28


1.3

De NSVV geeft de volgende definitie aan beleid, die op dit plan van toepassing is: "Beleid richt zich enerzijds op het formuleren van ambities en doelen en anderzijds op de keuzes die in de openbare verlichting gemaakt worden om die doelen te bereiken. De ambities en doelen kunnen onder meer betrekking hebben op de openbare ruimte, milieueffecten en energieverbruik, veiligheid en leefbaarheid" Nederlandse Stichting Voor Verlichtings-kunde. (NSVV, 2007:14).


Procedure Zoals genoemd geeft dit Beleidsplan Openbare Verlichting 2012-2020 antwoord op de 'wat-vraag', waarin visie en strategie centraal staan. Vervolgens staat de 'hoe-vraag' centraal, op tactisch en budgettair beheerniveau. Een beheerplan is een vertaling van het beleidsplan, naar 'hoe' gaat de organisatie zorgen dat de doelstellingen die zijn gemaakt in het beleidsplan bereikt worden. Een beheerplan wordt door het college vastgesteld en dient als basis voor het onderhoudsbestek en het onderhoudsplan. Deze vertaling wordt gemaakt door de beheerafdeling en kan door middel van een beheerplan aan het college laten zien dat de gemaakte afspraken worden uitgevoerd. Vervolgens is een onderhoudsplan ('zo doe ik dat-vraag') een logisch vervolg om de ambitie daadwerkelijk waar te kunnen maken. Het onderhoudsplan is een operationeel plan waarin jaarlijks wordt getoond waar en wanneer er onderhoud en / of controle gaat plaatsvinden. In het onderhoudsplan is te zien waar de jaarlijkse budgetten aan worden besteed. Een onderhoudsbestek stelt de gemeente op voor een periode van vier jaar, zo mogelijk met andere gemeenten. De hier beschreven procedure openbare verlichting voor de gemeente Bloemendaal staat gevisualiseerd in figuur 2. De te maken stappen worden allemaal ondersteund middels een up-to-date (GBI-) informatie systeem, waarmee middels inventarisatiegegevens er berekeningsvarianten gemaakt kunnen worden voor beleid, beheer en onderhoud. Figuur 2: procedure openbare verlichting gemeente Bloemendaal

Beleidsplan OV

Beheerplan OV

Onderhoudsplan OV

Visie & strategie

Tactisch & budgettair

Maatregelen & controle

Informatie systeem

1.4

Leeswijzer Hoofdstuk 2 geeft antwoord op de vraag 'wat moet ik' door in te gaan op wettelijke uitgangspunten, richtlijnen en aanbevelingen. Hoofdstuk 3 beschrijft vervolgens de 'wat heb ik' vraag door de huidige situatie (per beleidsthema) te beschrijven. In hoofdstuk 4 wordt het antwoord op de vraag 'wat wil ik' (per beleidsthema) beschreven. Hier wordt ingegaan op een algemeen deel en een keuzedeel inclusief benodigde budgetten. In bijlage 1 is een overzichtstabel opgenomen met de standaard composities voor masten, armaturen en lampen. In bijlage 2 zijn beleidskeuzes herziene richtlijnen NSVV opgenomen. In bijlage 3 is de motie "aandachtspunten beleidsplan openbare verlichting gemeente Bloemendaal 2011" van GroenLinks opgenomen.

blad 4 van 28


2


Wat moet ik? Dit hoofdstuk beschrijft de wel en niet wettelijke en juridische kaders aangaande openbare verlichting. Hiermee wordt antwoord gegeven op de vraag 'wat moet ik'?

2.1

Wettelijke en juridische kaders Op dit moment zijn er geen wetten en regelgeving opgesteld op het gebied van openbare verlichting, bijvoorbeeld voor het keuren van lichtmasten. Waarschijnlijk is het een kwestie van tijd voordat keuringen, controles en regelgeving in de wet geregeld zijn. Wel is er regelgeving omtrent de aansprakelijkheid en regels omtrent het materiaalgebruik.

2.1.1

Aansprakelijkheid wegbeheerder De wegbeheerder (gemeente) is aansprakelijk, in het kader van het Burgerlijk Wetboek (BW 1992). In boek 6 van het BW bestaat de mogelijkheid om de eigenaar aansprakelijk te stellen voor schade ten gevolge van het in ondeugdelijke staat verkeren van de opstal (Art. 6:174 BW) en voor het niet dan wel onvoldoende deugdelijk functioneren van de verlichtingsinstallatie (Art. 6:162 BW). Het aansprakelijkheidsbeginsel heeft enkel betrekking op de verkeersveiligheidsfunctie van de openbare verlichting, niet op de sociale veiligheid en leefbaarheid. De aansprakelijkheid van de wegbeheerder is op deze wijze overgegaan van schuld naar risicoaansprakelijkheid. Dit houdt in dat de gemeente in voorkomende gevallen moet kunnen aantonen dat zij, zowel op het gebied van verlichtingskwaliteit als wat betreft het onderhouden van de verlichtingsinstallatie, in redelijkheid niets te verwijten valt. Het ontbreken van financiën om het onderhoudsniveau op een aanvaardbaar peil te houden dan wel gebreken te verhelpen alsmede het overdragen van het eigendom of het uitbesteden van werkzaamheden, doet de aansprakelijkheid niet teniet.

2.1.2

Europese Regelgeving In de Europese Regelgeving is beschreven waaraan de materialen voor de openbare verlichting moeten voldoen voordat ze de markt op gebracht mogen worden. Dit is te zien aan het zogeheten CEmerkteken.

2.2

Niet-wettelijke adviezen en aanbevelingen Naast de wettelijke kaders zijn er ook adviezen en aanbevelingen waarop veel gemeenten hun beleid baseren.

blad 5 van 28


2.2.1


NSVV-aanbevelingen Een van deze aanbevelingen is de 'NSVVaanbevelingen'. In 2000 zijn een nieuwe serie NSVVaanbevelingen uitgebracht, de NPR 13201-1 in aanvulling op de oude NSVV-normen daterend uit 1990. Deze NPR is een gezamenlijke uitgave van de NSVV en de NEN. De NPR werkt met verlichtingsklassen voor verblijfsgebieden en wegen met een verkeersfunctie. De hoofdweggebruiker en zijn snelheid zijn het uitgangspunt. Ook wordt aandacht besteed aan lichthinder en -vervuiling (Openbare werken voor Raadsleden, 2005: 109-111). De gemeente Bloemendaal heeft vanaf 2002 tot en met 2009 bij de vervangingen de NSVV richtlijnen toegepast. Dit zijn de oude richtlijnen die op dat moment gelden. Op dit moment wordt de NPR voor de openbare verlichting herzien. In de loop van 2011 zal de aangepaste versie verschijnen. Op dit moment zijn alleen de beleidskeuzes vrijgegeven, deze is in de bijlage 2 toegevoegd. Hierin staan handvatten voor het wel of niet toepassen van verlichting en het toepassen van alternatieven.

2.2.2

Politiekeurmerk Veilig Wonen Naast de NSVV-regeling baseren gemeenten hun beleid ook op het 'Politiekeurmerk Veilig Wonen'. Dit keurmerk is een initiatief ter voorkoming van criminaliteit in de woonomgeving. Naast een pakket van maatregelen die betrekking heeft op woningen, worden ook eisen gesteld aan de omgevingskwaliteiten van de openbare en semi-openbare ruimten (zoals brandgangen). Dit keurmerk is gebaseerd op de NSVV-aanbevelingen. Het keurmerk omvat een drietal deelcertificaten voor zowel bestaande- als nieuwbouwwoningen. Het deelcertificaat Veilige Omgeving omvat ook de openbare verlichting in verblijfsgebieden. Omdat het politiekeurmerk uitgaat van de sociale veiligheidsfunctie van openbare verlichting, is het uitgangspunt anders dan wanneer uitgegaan wordt van de verkeersveiligheidsfunctie. Zo eist het politiekeurmerk dat alle openbare ruimte verlicht is, bijvoorbeeld ook achterpaden en fietstunnels. Qua verlichtingsniveaus stelt het keurmerk dat het woongebied helder, niet verblindend en gelijkmatig verlicht moet zijn. Een persoon moet op een afstand van minimaal vier meter herkend kunnen worden. De verlichting moet bovendien gedurende de gehele periode van het etmaal continu branden1 (Openbare werken voor Raadsleden, 2005: 110). De verwachting is dat het politiekeurmerk en de NSVV-regeling worden samengevoegd in de nieuwe richtlijn.

2.2.3

Koploper programma Agentschap NL Tijdens het symposium 'Zuinig met Openbare Verlichting' op 4 maart 2009 ondertekenden de gemeenten Bergen, Den Helder, Haarlem, Naarden, Zaanstad en Velsen een intentieverklaring.

1

Wanneer gebruik wordt gemaakt van gedimde verlichting in de nachtelijke uren moet ook tijdens de minimale stand de verlichtingsnorm van het Politiekeurmerk gehaald worden.

blad 6 van 28



Daarin beloven zij om in samenwerking met de provincie Noord-Holland, snel over te schakelen op zuinige openbare verlichting. De gemeente Velsen heeft haar huidige beleid omtrent de openbare verlichting op deze intentieverklaring aangepast. De provincie Noord-Holland heeft in het najaar van 2010 besloten om subsidie te verlenen voor het opstellen van beleidsplannen openbare verlichting. De gemeente Bloemendaal heeft zich hiervoor aangemeld. De gemeente Bloemendaal is met het indienen van een subsidie-aanvraag in het kader van de SLOK-regeling (Stimulering lokale klimaatinitiatieven, ministerie van VROM) eind 2008 een inspanningsverplichting aangegaan om het energiegebruik van de openbare verlichting met 3% per jaar te verminderen en voor 70% duurzame energie in te kopen.

2.2.4

Duurzaam inkopen De gemeente is een verplichting ten aanzien van duurzaam inkopen en energiebesparing aangegaan. Producten en diensten met betrekking tot openbare verlichting dienen in 2010-2011 voor 75% duurzaam te worden ingekocht en voor 2015 voor 100% conform de door het Agentschap NL (Ministerie van Economische Zaken, Landbouw en Innovatie) opgestelde criteria voor duurzaam inkomen van de openbare verlichting.

blad 7 van 28



3

Wat heb ik? Dit hoofdstuk beschrijft de huidige aanwezige plannen, de huidige situatie en knelpunten (per beleidsthema) en de kwantiteit en kwaliteit aangaande openbare verlichting. Hiermee wordt antwoord gegeven op de vraag 'wat heb ik'?

3.1

Aanwezige plannen

3.1.1

Vervangingsplan openbare verlichting 2002 - 2012 gemeente Bloemendaal Dit plan is niet als formeel beleidsplan vastgesteld. Daarentegen is een aantal beleidsuitgangspunten opgenomen in het vervangingsplan dat na bespreking in de raadscommissies is vastgesteld door het college. Deze beleidsuitgangspunten zijn hieronder weergegeven: § Uit te gaan van de richtlijnen van de Nederlandse Stichting voor Verlichtingskunde (NSVV); § In principe uit te gaan van conische aluminium lichtmasten; § In principe de huidige armatuurkeuze voort te zetten; § In principe geelwit licht als lichtkleur toe te passen; § Bij nieuwbouw en vervanging aarding aan te brengen; § Bij nieuwbouw een eigen stroomnet te creëren. Het komt erop neer dat de bestaande situatie wordt voortgezet met gebruikmaking van de huidige vorm van de masten en armaturen, maar wel zodanig dat de richtlijnen van de NSVV worden gehanteerd. Op grond van het vervangingsplan zijn in de jaren 2002 t/m 2009 naast regulier onderhoud investeringen in vervangingen van lichtmasten en armaturen gedaan. In afwachting van dit beleidsplan zijn vanaf 2010 geen investeringen in de openbare verlichting opgenomen in de begroting. Tussen 2003 en 2010 zijn de volgende uitgaven voor de openbare verlichting gedaan:

KOSTEN OPENBARE VERLICHTING Elektriciteitsgebruik Onderhoud schades vervanging (krediet) TOTAAL

2003 40.812,00 44.071,00 14.263,00 94.834,00 193.980,00

3.1.2

2004 71.494,00 42.052,00 15.982,00 94.786,00 224.314,00

2005 126.950,00 46.539,00 3.922,00 90.397,00 267.808,00

2006 136.250,00 47.589,00 573,00 87.550,00 271.962,00

2007 101.493,00 58.970,00 1.116,00 73.003,00 234.582,00

2008 142.895,00 49.894,00 1.920,00 83.683,00 278.392,00

2009 147.563,00 140.276,00 1.658,00 289.497,00

2010 73.987,00 117.789,00 121,00 36.932,00 228.829,00

Juridisch advies omtrent openbare verlichting en aansprakelijkheid gemeente Bloemendaal 2000 De keuze voor het verlichtingsniveau en daarmee ook het wel of niet plaatsen van verlichting, waarmee het risico van aansprakelijkheid kan worden verkleind, wordt bepaald door het verwachtingspatroon van een weggebruiker over zaken die hij kan tegenkomen op een weg van dat type en in die omgeving. Door het toepassen van de richtlijnen van de Nederlandse Vereniging voor Verlichtingskunde kan het aansprakelijkheidsrisico geminimaliseerd worden.

blad 8 van 28


3.1.3


Beleidsnota openbare verlichting Bennebroek In deze beleidsnota is uitgegaan van een vervanging van 40 jaar voor de lichtmasten en 20 jaar voor de armaturen. Als er wordt uitgegaan van deze cijfers dan is het in de periode van 2005-2015 noodzakelijk om 6% van aanwezige lichtmasten en 23% van de verlichtingsarmaturen te vervangen. Om deze vervanging in de 'oude gemeente Bennebroek' uit te voeren is er van 2005-2014 jaarlijks 37.000,00 gereserveerd.

3.2

Huidige situatie en knelpunten per beleidsthema In onderstaande tabel zijn per beleidsthema de huidige situatie en enkele knelpunten genoemd. Beleidsthema Huidige situatie en / of knelpunten Verlichtingsniveaus Op basis van het vervangingsplan 2002-2012 is in een aantal wegen de openbare verlichting vervangen. In die wegen voldoet het verlichtingsniveau aan de richtlijnen van NSVV. Het verlichtingsniveau in woongebieden en centra voldoet naar verwachting niet aan de richtlijn. Exacte gegevens zijn daar niet over, maar deze conclusie kan worden getrokken op basis van de afstand tussen de masten en de toegepaste armaturen en lampen. Het politiekeurmerk is niet toegepast bij het ontwerp van openbare verlichting. De criteria daarvoor liggen hoger dan de NSVV-richtlijn. Donkertebeleid

Het buitengebied en de gemeentelijke parken worden niet verlicht, op een enkele lichtmast ter oriëntatie of op kruispunten na. Enige uitzondering zijn de parkeerterreinen te Bloemendaal aan Zee, die uit oogpunt van openbare orde en veiligheid wel verlicht worden.

Verkeersveiligheid en sociale veiligheid

Nieuwe verlichting van na 2000 voldoet aan de NSVV-richtlijnen ten aanzien van verkeersveiligheid. Oudere verlichting is daar niet aan getoetst en voldoet in veel gevallen niet. Er is geen vastgesteld beleid voor het verlichten van achterpaden. In praktijk doet de gemeente hier niets aan. Voortuinen worden bij toepassing van de NSVV-richtlijn meeverlicht.

Energiebesparing

blad 9 van 28

Verlichting heeft niet altijd een positief effect op de sociale veiligheid. Als er geen andere personen zijn heeft zichtbaarheid het omgekeerde effect. De belager kan van ver het slachtoffer aan zien komen en vanuit het duister onverwachts toeslaan. Het is dus situatie afhankelijk of en hoe er verlicht moet worden. De ambitie om de CO2-uitstoot significant te verminderen komt voort uit het speerpunt 'duurzaamheid' in het collegeprogramma



2009-2014. Op dit moment wordt er nog niet veel verlichting gedimd binnen de gemeente. Reden hiervoor is dat de bestaande armaturen niet allemaal geschikt zijn om te dimmen. Duurzaam (inkopen)

De gemeente heeft op dit moment duurzaamheid als speerpunt. Dit betekent dat men efficiënt en effectief om wil gaan met de bronnen, middelen en mogelijkheden. Men voldoet alleen nog niet aan alle criteria, zo is het op dit moment nog niet mogelijk om alle verlichting te dimmen. De verlichting heeft nog niet allemaal duurzaamheidslabel D of beter.

Verlichting van / voor derden

Er is geen beleid aanwezig waaraan particuliere verlichting kan worden getoetst. Er wordt ook niet actief voorlichting gegeven aan burgers, bedrijven en overige beheerders (zoals woningbouwverenigingen). Lichtreclame is thans niet aanwezig aan lichtmasten en wordt ook niet toegestaan. In bushokjes (abris) is wel verlichte reclame aanwezig.

(Beeld)kwaliteit openbare ruimte

De gemeente Bloemendaal heeft voor de openbare ruimte de beeldkwaliteit basis vastgesteld. Voor de openbare verlichting wordt de beeldkwaliteit vooral bepaald door de verzorging: scheefstand, beschadiging, graffiti, algen- en mosgroei, coating. In het huidige onderhoudscontract wordt aan die aspecten geen aandacht besteed.

Lichtvervuiling en lichthinder

Lichtvervuiling is het verlichten van ruimten die niet verlicht hoeven worden (strooilicht, reflectie) en wordt zo veel mogelijk voorkomen door juiste keuze van armaturen. Lichthinder wordt soms ondervonden door burgers door felle lampen, plaatsing van lichtmasten voor ramen, slecht afgestelde armaturen. In het ontwerp wordt getracht lichthinder te voorkomen, in de zelden voorkomende gevallen wordt een maatwerkoplossing gezocht.

Eigendom en beheer kabelnet

Storingen (meldingen,

blad 10 van 28

Ruim 90% van de lichtmasten is rechtstreeks aangesloten op het laagspanningnet van Liander. In enkele wijken die zijn gebouwd na 1980 is een gemeentelijk OV-kabelnet gelegd. Volgens het huidige beleid wordt bij nieuwbouw een eigen kabelnet gelegd. Storingen aan het kabelnet van Liander komen vrij vaak voor. De reparatie moet worden uitgevoerd door Liander en heeft alleen hoge prioriteit als de veiligheid (elektrisch of verkeer) in het geding is. In de praktijk komt het geregeld voor dat straten enkele weken onverlicht zijn. Meldingen over openbare verlichting kunnen online worden gedaan via het gemeentelijke meldpunt of telefonisch.



afhandeling)

De meldingen worden afgehandeld door een aannemer en in geval van kabelstoringen doorgemeld aan Liander. De afhandelingstermijn bedraagt twee weken. Knelpunt in deze systematiek is dat veel meldingen onduidelijk of onvolledig zijn en daardoor niet adequaat door de aannemer kunnen worden afgehandeld. Aansprakelijkstelling van de gemeente wegens onvoldoende verlichting komt niet voor. Wel wordt het aspect sociale onveiligheid vaak genoemd in meldingen over defecte verlichting.

3.3 3.3.1

Huidige kwantiteit en kwaliteit Huidige kwantiteit De gegevens omtrent de hoeveelheid aan openbare verlichting binnen de gemeente Bloemendaal en Bennebroek zijn opgenomen in het Geïntegreerd Beheer Informatiesysteem (GBI). Het totale areaal openbare verlichting (zie tabel 1) binnen de gemeente bestaat uit 4.505 stuks lichtmasten, (bron: databestand februari 2011). Het merendeel van het totale areaal openbare verlichting staat langs het gemeentelijke wegennet. Tabel 1: totalen openbare verlichting per structuurelement

Structuurelement woonwijk doorgaande weg buitengebied park centrum

Aantal 3.407 697 239 4 158 4.505

Inspecties De laatste algemene inspectie van de staat van masten en armaturen is uitgevoerd in 2007. In 2007 zijn alle lampen in Bloemendaal, Overveen, Aerdenhout en Vogelenzang vervangen. In Bennebroek zijn in 2005 tot en met 2007 alle lampen vervangen. In 2010 is in de Bennebroekse Meerwijk wederom een groepsremplace uitgevoerd. Meldingen In 2010 zijn er circa 600 meldingen met betrekking tot masten, armaturen en lampen door de aannemer verwerkt. Het aantal meldingen bij de gemeente bedroeg ongeveer 500 stuks.

3.3.2

Huidige kwaliteit Er vindt geen registratie van de kwaliteit van de verlichting plaats. De huidige kwaliteit van de masten, armaturen en lampen is ontleend aan de leeftijd van de onderdelen.

blad 11 van 28



De kwaliteit van de masten is goed. Van de 4.505 stuks zijn er 187 stuks met achterstand in onderhoud. Deze achterstand wordt gekapitaliseerd op 131.946,21. De kwaliteit van de armaturen is minder goed. Er zijn 2.585 armaturen met een achterstand in onderhoud. Deze achterstand wordt gekapitaliseerd op 625.433,00.

blad 12 van 28


4


Wat wil ik? Dit hoofdstuk beschrijft de visie op openbare verlichting voor de komende jaren (20122020) voor de beleidsthema's. Op basis van de vorige hoofdstukken en wensen en uitgangspunten van de gemeenteraad wordt in dit hoofdstuk antwoord gegeven op de vraag 'wat wil ik?' In dit hoofdstuk wordt allereerst een algemene visie beschreven en daarna een zestal kwaliteitskeuzes op verlichtingsniveau en energie waaruit de gemeenteraad kan kiezen.

4.1 4.1.1

Visie Visie algemeen De afgelopen jaren heeft een groot aantal ontwikkelingen op het gebied van de openbare verlichting plaatsgevonden. De gemeenteraad heeft uitgangspunten en wensen aangegeven om op deze ontwikkelingen in te spelen in het collegeprogramma 20092014, in de begroting van 2010 en in de motie "aandachtspunten beleidsplan openbare verlichting gemeente Bloemendaal 2011" van GroenLinks bij het vaststellen van de najaarsnota 2010: § voldoende lichtniveau om niet alleen verkeersveiligheid, maar ook sociale veiligheid te waarborgen. § De uitgangspunten in het huidige vervangingsplan worden één op één overgenomen. § het energiezuinig om gaan met openbare verlichting. § producten en diensten aangaande openbare verlichting duurzaam inkopen. § op beleid een milieutoets uitvoeren. § verminderen CO2 uitstoot. § verminderen van lichtvervuiling. § toepassen van LED verlichting. § inspelen op de nieuwe ontwerprichtlijnen en toetscriteria opgesteld voor openbare verlichting. § vanuit het beleid criteria voor onderhoud en vervanging kunnen herleiden. § schades worden verhaald op derden. Indien de veroorzaker niet bekend is en de schade boven de verzekeringsdrempel ligt zal deze bij de verzekering worden verhaald.

blad 13 van 28


4.1.2


Visie per beleidsthema In deze paragraaf worden bovenop de algemene visie, uitgangspunten per beleidsthema uitgewerkt. De visie is deels een aanvulling en uitwerking van de in 4.1.1. genoemde uitgangspunten. Beleidsthema Verlichtingsniveaus

Visie Hierop zijn diverse keuzes te maken, zie paragraaf 4.2. Het bestuur zal een keuze moeten maken tussen het handhaven van het huidig verlichtingsniveau of het toepassen van de nieuwe NSVV richtlijnen. Bij het toepassen van het politiekeurmerk in bepaalde gebieden zal hier het aantal lichtpunten verdubbelen en hiermee ook het energieverbruik. Toepassen van het politiekeurmerk kan in een aantal gevallen ook weer hinder veroorzaken door de grote hoeveelheid licht. Ook zal het een groot verschil opleveren in het beeld. Zijn het nu straten waar een sfeervolle verlichting staat, dan zal er bij de toepassing van het politiekeurmerk er een egaal witlicht aanwezig zijn. Het is dus belangrijk dat gekeken wordt welke verlichting in welke situatie gewenst is. De beleidskeuzes van de NSVV die in bijlage 2 is opgenomen is hierbij een handig hulpmiddel.

Donkertebeleid

Op dit moment zijn er geen structurele klachten over de verlichting. Hiermee kunnen wij constateren dat het huidige beleid in overeenstemming is met de maatschappelijke en bestuurlijk wensen. Er is dus geen aanleiding om het beleid op dit vlak aan te passen. Dat betekent dat langs wegen in het buitengebied in principe geen verlichting wordt aangebracht. Waar het wegverloop dit wenselijk maakt worden reflectoren toegepast.

Verkeersveiligheid en sociale veiligheid

Voorstel is het huidige beleid te handhaven: § meeverlichten van de voortuinen; § verlichten van achterpaden wordt overgelaten aan de eigenaar; § geen verlichting in buitengebied en parken. Aandachtspunt bij handhaven van het huidige verlichtingsniveau zijn kruispunten en fietspaden.

blad 14 van 28



Energiebesparing

Energiebesparing kan worden bereikt door : § uitschakelen of verwijderen van verlichting; § verlagen van het lampvermogen met behoud van de lichtsterkte; § dimmen van het vermogen en dus de lichtsterkte in de nachtelijke uren. In de gemeente zijn alleen de woongebieden en hoofdwegen verlicht en daaraan bestaat een grote maatschappelijke behoefte. Uitschakelen en / of verwijderen van verlichting moet daarom als onhaalbaar worden beschouwd. Ook toepassen van gebruik(ers)gestuurde verlichting in woongebieden en langs hoofdwegen wordt om deze reden afgeraden. Verlagen van het lampvermogen is zowel met conventionele als LED-verlichting mogelijk. Beide varianten zijn uitgewerkt in hoofdstuk 4.2. Dimmen is niet met alle huidige armaturen en lampen mogelijk. Bij vervanging moet worden gekozen voor dimbare armaturen. Ook hiervoor zijn varianten uitgewerkt. Toepassing van de NSVV-richtlijnen c.q. het politiekeurmerk betekent een hoger verlichtingsniveau waardoor de mogelijkheden voor energiebesparing beperkt worden.

Duurzaam (inkopen)

Voor duurzaam inkopen van Openbare Verlichting (OVL) zijn de volgende criteria vastgesteld: Minimumeisen openbare verlichting: § Energielabel op ontwerp openbare verlichting; § Dimbare verlichting; § Energiezuinige reclameverlichting. Gunningcriteria: § Duurzaam ontwerp openbare verlichting; § Duurzaam ontwerp reclameverlichting. Naar aanleiding hiervan de volgende uitgangspunten: Nieuwe ontwerpen met betrekking tot openbare (reclame) verlichting dienen van een energielabel te worden voorzien. Tevens dient een duurzaam ontwerp ten grondslag te liggen. De verlichting dient dimbaar te zijn. Energiezuinige reclameverlichting alleen toepassen in bushokjes (abri's). Ontwikkelingen op het gebied van openbare verlichting dienen aan te sluiten op de gemeentelijke beleidsvisie ten aanzien van duurzaamheid voor de lange termijn tot 2030.

blad 15 van 28



Per functioneel vergelijkbaar gebied (structuurelement) wordt één standaard type lichtmast en armatuur toegepast, te weten Aluminium materiaalklasse D. De kwaliteit van armaturen (weergegeven met de zogenaamde IP classificatie) dienen van een hoog IP getal te zijn. Stalen lichtmasten hebben een levensduur van 30 jaar, aluminium lichtmasten een levensduur van 45 jaar, armaturen een levensduur van 15 jaar en lampen een levensduur van 3 jaar. Hierna zijn deze afgeschreven. Terugverdientijd niet alleen berekenen rekening houdende met energiekosten, maar ook met de maatschappelijke kosten van kapitaalvernieling en met efficiency voordelen van groepsgewijze vervanging. Verlichting van / voor derden

Voorgesteld wordt het huidige beleid ten aanzien van reclameverlichting te handhaven : § geen lichtreclame aan lichtmasten; § wel lichtreclame in abris. De gemeente wil het energiegebruik terugdringen en geeft zelf het goede voorbeeld met het OV-beleid. Om ook particulieren, bedrijven en vereniging te stimuleren energie te besparen geeft de gemeente actief voorlichting.

(Beeld)kwaliteit openbare ruimte

Het vastgestelde beeldkwaliteitsniveau openbare verlichting voor masten en armaturen betreft CROW niveau Basis (publicatie 288). Gebruik van decoratieve lichtmasten zal per project worden voorgesteld. In het beheerplan worden activiteiten opgenomen om de beeldkwaliteit basis te handhaven voor de lichtmasten. In het nieuwe onderhoudscontract zullen de beeldkwaliteitsaspecten worden meegenomen.

Lichtvervuiling en lichthinder

blad 16 van 28

Voorkomen van lichtvervuiling en lichthinder voor mens en dier is een uitgangspunt bij het ontwerp van nieuwe straatverlichting of vervangen van armaturen en wordt als zodanig in het nieuwe contract opgenomen.



Eigendom en beheer kabelnet

Voorgesteld wordt het huidige beleid te handhaven: § alleen bij nieuwbouw een eigen kabelnet aanleggen; § bij vervanging aansluiten op kabelnet Liander. Voorts zal in de contacten met Liander voortdurend worden aangedrongen op verbetering van de dienstverlening ten aanzien van de normtijden en de kwaliteit van het kabelnet.

Storingen (meldingen, afhandeling)

Voorgesteld wordt de huidige systematiek te handhaven, waarbij storingen worden gemeld bij de gemeente en worden afgehandeld door de contractaannemer binnen door de gemeente gestelde normtijden. De kwaliteit van de meldingen moet worden verbeterd. Mogelijkheden daartoe zijn : § een meldingensysteem waarbij de burger de lichtmast op kaart of luchtfoto kan aanwijzen; § communiceren over de gegevens die de gemeente nodig heeft over de locatie van de lichtmast.

4.1.3

Kapitaalvernietiging In beginsel moet door de gemeentelijke organisatie voorkomen worden dat er kapitaalvernietiging ontstaat. Om inefficiënt gebruik van de maatschappelijke middelen te beletten en onnodige kosten te voorkomen. Kapitaalvernietiging wordt voorkomen door tijdig de juiste onderhoudsmaatregelen toe te passen, op de juiste plek. Kapitaalvernietiging ontstaat doordat in verband met onvoldoende budget of onjuist handelen noodzakelijke onderhoudsmaatregelen op de lange baan worden geschoven. Daarmee lopen de kosten van de maatregelen over het algemeen sterk op. Immers op het moment van overschrijden van de acceptabele norm is veelal een minder ingrijpende onderhoudsmaatregel nodig dan wanneer de kwalitatieve veroudering verder heeft doorgezet en een meer ingrijpende (duurdere) maatregel nodig is. Vergelijk dit met het tijdig schilderen van de masten om roest tegen te gaan, versus het niet schilderen waardoor de masten geheel moeten worden vervangen.

4.1.4

Aansprakelijkheid Hoewel het wettelijk niet is vastgelegd dat een weg of de openbare ruimte verlicht moet worden, kan het ontbreken van openbare verlichting wel worden aangemerkt als het plegen van een onrechtmatige daad. Een kleine kans op een ongeval is in beginsel geen beletsel voor het aannemen van een onrechtmatigheid. In deze situatie moet de schade wel aanzienlijk zijn. Er moet sprake zijn van een onaanvaardbaar risico (NSVV, 2007: 55). De aansprakelijkheid kan volgens de NSVV (2007: 55) beperkt worden door: § Het periodiek en systematisch uitvoeren van inspecties en onderhoud; § Een systeem van rationeel beheer (meerjaren vervangingsplan, beleidsplan); § Een goed werkend klachtenmanagement; § Snel handelen bij het verhelpen van schades en storingen.

blad 17 van 28


4.2


Kwaliteitskeuze: zes varianten Om naast de algemeen geldende visie in paragraaf 4.1.1 tot een goede keuze te komen hoe de gemeente Bloemendaal de komende 8 jaar haar openbare verlichting wil onderhouden en beheren zijn er zes varianten opgesteld, waaruit door de gemeenteraad gekozen kan worden. Deze zes varianten zijn ontstaan vanuit de algemene overwegingen in paragraaf 4.1.1, waarbij de volgende keuzes worden voorgelegd: § Wel of niet voldoen aan de NSVV-richtlijnen / het politiekeurmerk? § Doorgaan met conventionele lampen of overschakelen op LED-verlichting? § 's Nachts dimmen of niet? De effecten van deze keuzes worden in deze paragraaf toegelicht.

4.2.1

Beschrijving varianten Variant 1 - huidige verlichtingsniveau uitgevoerd in LED Bij variant 1 is gekozen voor de huidige lichtopbrengst. Hierbij wordt niet voldaan aan het politiekeurmerk en de richtlijnen van de NSVV. Er wordt wel LED-verlichting toegepast. Dat zorgt ervoor dat het verbruik met 46% daalt. Hiermee wordt voldaan aan de energiebesparing van 3% per jaar zoals beschreven in par. 2.2.3. Variant 2 - huidige verlichtingsniveau uitgevoerd in LED en in de nacht gedimd Bij variant 2 wordt gekozen voor de huidige lichtopbrengst in de avonduren, waarbij in de nacht de verlichting wordt gedimd. Ook hier wordt niet voldaan aan de richtlijnen van de NSVV en het politiekeurmerk. Wel wordt een besparing van 68% ten opzichte van het huidige verbruik gerealiseerd. Hiermee wordt voldaan aan de energiebesparing van 3% per jaar zoals beschreven in par. 2.2.3. 'Variant 3' - huidige verlichtingsniveau met bestaande armaturen en lampen Dit is de huidige situatie met de bestaande verlichting. Deze verlichting voldoet in hoofdlijnen niet aan de richtlijnen van de NSVV en het politiekeurmerk. Deze 'variant' levert geen besparing op en is niet duurzaam. Met deze variant wordt niet voldaan aan de energiebesparing van 3% per jaar zoals beschreven in par. 2.2.3. Variant 4 - huidige verlichtingsniveau met bestaande armaturen en lampen en in de avonduren gedimd Bij deze variant voldoet de verlichting niet aan de richtlijnen van de NSVV en het politiekeurmerk. Dit is de huidige situatie, waarbij de bestaande lampen worden voorzien van een dimmer. Door het gebruik van de dimmer word een besparing van 40% gerealiseerd ten opzichte van het huidige verbruik. Hiermee wordt voldaan aan de energiebesparing van 3% per jaar zoals beschreven in par. 2.2.3.

Variant 5 - verlichtingsniveau conform politiekeurmerk met LED-verlichting Bij deze variant voldoet de verlichting aan de richtlijnen van de NSVV en het politiekeurmerk. Door het toepassen van het politiekeurmerk zal het aantal lichtpunten over het algemeen verdubbelen. Bij deze variant wordt gebruik gemaakt van LEDverlichting. Het dimmen van verlichting is niet toegestaan om dat dan niet meer voldaan wordt aan het politiekeurmerk. Met deze variant wordt niet voldaan aan de energiebesparing van 3% per jaar zoals beschreven in par. 2.2.3.

blad 18 van 28



Variant 6 - verlichtingsniveau conform politiekeurmerk uitgevoerd met bestaande armatuur en lamptypes Bij deze variant wordt het aantal lichtpunten vergroot (verdubbeld) om aan de richtlijnen van het NSVV en het politiekeurmerk te voldoen. Door het gebruik van de huidige lamptypes neemt het verbruik toe met 100%. Het dimmen van verlichting is niet toegestaan om dat dan niet meer voldaan wordt aan het politiekeurmerk. Met deze variant wordt niet voldaan aan de energiebesparing van 3% per jaar zoals beschreven in par. 2.2.3. Uiteraard is het ook mogelijk om voor verschillende gebieden andere keuzes te maken (zie de tabel in paragraaf 4.2). De impact van de keuzes bij woonstraten en doorgaande wegen zijn het grootst. In het kostenoverzicht is er van uitgegaan dat de omvorming plaatsvindt aan het eind van de technische levensduur. De vermelde kosten zijn gemiddelde kosten over het totale areaal, waarbij er een gemiddelde levensduur van 45 jaar voor masten, 15 jaar voor armaturen en LED-verlichting en 4 jaar voor de huidige lampen aangehouden is. De kosten in de zijn bepaald op het prijspeil januari 2011 voor materialen, arbeidsloon en energie. Toekomstige ontwikkelingen in kostprijzen van armaturen en energietarieven zijn dusdanig onvoorspelbaar dat daarmee in de berekeningen geen rekening is gehouden.

blad 19 van 28


Woonwijk onderhoudskosten inspectie/ stabm. beeldkwaliteit verbruikskosten vastrecht subtotaal kwh Doorgaande weg onderhoudskosten inspectie/ stabm. beeldkwaliteit verbruikskosten vastrecht subtotaal kwh Centrum onderhoudskosten inspectie/ stabm. beeldkwaliteit verbruikskosten vastrecht subtotaal kwh Buitengebied onderhoudskosten inspectie/ stabm. beeldkwaliteit verbruikskosten vastrecht subtotaal kwh Park onderhoudskosten inspectie/ stabm. beeldkwaliteit verbruikskosten vastrecht subtotaal kwh Totaal onderhoudskosten inspectie/ stabm. beeldkwaliteit verbruikskosten vastrecht totaal kwh

blad 20 van 28


Huidig

Huidig

Huidig

Huidig

Politie Keurmerk LED Variant 5

Politie Keurmerk Gewoon Variant 6

LED Variant 1

LED+Dim Variant 2

Gewoon Variant 3

Dim Variant 4

162.454 11.994 21.907 20.874 34.070 251.300 208.740

182.896 11.994 21.907 12.524 34.070 263.392 125.244

101.021 11.994 21.907 36.768 34.070 205.761 367.681

121.463 11.994 21.907 22.061 34.070 211.495 220.608

324.908 23.989 43.814 41.748 68.140 502.599 417.480

202.042 23.989 43.814 73.536 68.140 411.521 735.361

33.235 2.454 4.482 9.184 6.970 56.324 91.837

37.417 2.454 4.482 5.510 6.970 56.832 55.102

20.781 2.454 4.482 18.842 6.970 53.529 188.425

24.963 2.454 4.482 11.305 6.970 50.174 113.055

66.469 4.908 8.963 18.367 13.940 112.648 183.674

41.562 4.908 8.963 37.685 13.940 107.058 376.849

7.534 556 1.016 1.074 1.580 11.760 10.735

8.482 556 1.016 644 1.580 12.278 6.441

4.592 556 1.016 2.272 1.580 10.016 22.723

5.540 556 1.016 1.363 1.580 10.055 13.634

15.068 1.112 2.032 2.147 3.160 23.519 21.470

9.183 1.112 2.032 4.545 3.160 20.032 45.446

11.396 841 1.537 2.049 2.390 18.213 20.488

12.830 841 1.537 1.229 2.390 18.828 12.293

7.177 841 1.537 3.528 2.390 15.474 35.284

8.611 841 1.537 2.117 2.390 15.496 21.171

22.792 1.683 3.074 4.098 4.780 36.426 40.975

14.354 1.683 3.074 7.057 4.780 30.948 70.568

191 14 26 296 40 566 2.957

215 14 26 177 40 472 1.774

233 14 26 672 40 985 6.720

257 14 26 403 40 740 4.032

381 28 51 591 80 1.132 5.914

467 28 51 1.344 80 1.970 13.440

214.809 15.860 28.967 33.476 45.050 338.162 334.757

241.839 15.860 28.967 20.085 45.050 351.802 200.854

133.804 15.860 28.967 62.083 45.050 285.765 620.832

160.834 15.860 28.967 37.250 45.050 287.961 372.499

429.619 31.720 57.934 66.951 90.100 676.324 669.514

267.609 31.720 57.934 124.166 90.100 571.530 1.241.664


4.2.2


Kosten LED verlichting bij vervanging binnen 15 jaar. In par. 4.2.1. zijn de kosten berekend waarbij er vanuit gegaan is dat alle verlichting op het aangegeven niveau is. Om de huidige verlichting om te vormen naar deze situatie zijn er extra investeringen nodig. Voor Variant 1 en 2 zijn deze kosten in de onderstaande tabellen weergegeven. Bij deze berekeningen is rekening gehouden met een jaarlijkse stijging van de energiekosten 7% (gebaseerd op de trend van 2003-2010) en een daling van de kostprijs van LED met 3% per jaar tot en met 2026. Jaarlijkse kosten jaar huidig

2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020 2021 2022 2023 2024 2025 2026 2027

variant 3 € 325.588 € 330.238 € 335.213 € 340.537 € 346.233 € 352.329 € 358.851 € 365.829 € 373.296 € 381.286 € 389.834 € 398.982 € 408.769 € 419.242 € 430.448 € 442.438

Huidig LED variant 1 € 660.512 € 656.099 € 651.873 € 647.819 € 643.922 € 640.166 € 636.531 € 632.998 € 629.543 € 626.143 € 622.771 € 619.396 € 615.988 € 612.509 € 608.920 € 320.927

Huidig LED dimmer Variant 2 € 689.006 € 683.571 € 678.179 € 672.803 € 667.408 € 661.962 € 656.425 € 650.755 € 644.908 € 638.833 € 632.475 € 625.775 € 618.667 € 611.079 € 602.933 € 309.890

Huidig dimmer Variant 4 € 354.082 € 356.836 € 359.651 € 362.521 € 365.439 € 368.400 € 371.394 € 374.411 € 377.441 € 380.469 € 383.482 € 386.461 € 389.388 € 392.241 € 394.994 € 397.620

Extra investeringen t.o.v. huidig Huidig Huidig Huidig LED LED dimmer dimmer variant 1 Variant 2 Variant 4 2012 € 334.925 € 363.419 € 28.494 2013 € 325.861 € 353.333 € 26.599 2014 € 316.660 € 342.966 € 24.438 2015 € 307.282 € 332.266 € 21.984 2016 € 297.689 € 321.175 € 19.206 2017 € 287.837 € 309.633 € 16.071 2018 € 277.681 € 297.574 € 12.543 2019 € 267.169 € 284.926 € 8.582 2020 € 256.247 € 271.612 € 4.145 2021 € 244.857 € 257.547 -€ 817 2022 € 232.936 € 242.640 -€ 6.353 2023 € 220.415 € 226.793 -€ 12.521 2024 € 207.218 € 209.897 -€ 19.382 2025 € 193.266 € 191.837 -€ 27.002 2026 € 178.472 € 172.485 -€ 35.454 Totaal € 3.948.516 € 4.178.104 € 60.534

Voor de berekening zijn wij er vanuit gegaan dat bij variant 1 en 2 verlichting inclusief masten in een periode van 15 in het geheel is vervangen. In de linker tabel is te zien dat de kosten van variant 4 in 2021 al lager zijn dan de huidige variant. In 2027 zijn de kosten van de varianten 1 en 2 lager dan de huidige situatie. Dit is tevens het jaar waarin er geen masten meer vervangen hoeven te worden omdat in de periode 2012-2026 alle masten vervangen moeten worden tbv. LED. De masten gaan normaal 45 jaar mee. Dit betekend dat tot 2057 geen masten meer vervangen hoeven te worden. In de rechter tabel is te zien dat voor variant 1 3.948.516 , 4.178.104 voor variant 2 en 60534 extra geïnvesteerd moet worden de komende 15 jaar om de complete omvorming te realiseren. In bijlage 4 zijn de cumulatieve kosten weergegeven tot en met 2060. Hierin zien we dat de extra investeringen pas in 2045 voor variant 2 terug verdiend zijn en voor variant 1 pas in 2048. De periode waarin variant 4 zich zelf terug verdiend is aanzienlijk korter. Deze variant is vanaf 2028 al goedkoper.

blad 21 van 28



Als we kijken naar het energieverbruik dan zien we dat zowel variant 1, 2 en 4 in het tweede jaar al een besparing van 3% opleveren, waarmee er voldaan wordt aan de par. 2.2.3. genoemde besparing van 3% op het energieverbruik. Deze besparing loopt op tot 46% voor variant 1, 68% voor variant 2 en 40% voor variant 4.

4.2.3

Verbruik jaar

huidig

2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020 2021 2022 2023 2024 2025 2026 2027

variant 3 620832 620832 620832 620832 620832 620832 620832 620832 620832 620832 620832 620832 620832 620832 620832 620832

Huidig LED variant 1 620832 601761 582689 563617 544545 525474 506402 487330 468259 449187 430115 411044 391972 372900 353828 334757

Huidig Huidig LED dimmer dimmer Variant 2 Variant 4 620832 620832 592834 604277 564835 587721 536837 571166 508838 554610 480840 538055 452841 521499 424842 504944 396844 488388 368845 471833 340847 455277 312848 438721 284850 422166 256851 405610 228853 389055 200854 372499

besparing in verbruik jaar Huidig LED

2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020 2021 2022 2023 2024 2025 2026 2027

variant 1 0% 3% 6% 9% 12% 15% 18% 22% 25% 28% 31% 34% 37% 40% 43% 46%

Huidig Huidig LED dimmer dimmer Variant 2 Variant 4 0% 0% 5% 3% 9% 5% 14% 8% 18% 11% 23% 13% 27% 16% 32% 19% 36% 21% 41% 24% 45% 27% 50% 29% 54% 32% 59% 35% 63% 37% 68% 40%

Verschillen tussen varianten

Verbruikskosten

LED

Dimmer

Reductie energie

Veiligheid

Levensduur

Lichtvervuiling

Politiekeurmerk

Variant 1 Variant 2 'Variant 3' Variant 4 Variant 5 Variant 6

Onderhoudskosten

In onderstaande tabel zijn de verschillen tussen de varianten opgenomen op basis van een negental thema's.

+ +/+++ ++ --

++ +++ +/+ --

ja ja nee nee ja nee

nee ja nee ja nee nee

++ +++ +/+ --

+/+/+ +

++ ++ +/+ ++ +/-

+ ++ +/++ + +/-

+ +

Op basis van de bovengenoemde vergelijking van de varianten en gelet op onderhoud en verbruik is 'variant 3' het meest gunstig.

blad 22 van 28


4.3


Conclusie 'Variant 3' betreft de huidige situatie. Dit is tevens de meest voordelige keuze. Kanttekening hierbij is dat deze variant geen politiekeurmerk heeft en daarmee niet voldoet aan de richtlijnen van de NSVV. Met een politiekeurmerk treedt er een hoger energieverbruik op. Ook zijn er meer lichtmasten nodig, met meer duurdere LED-lampen, waardoor de terugverdientijd lang is. Kijken we naar de ambities van de gemeente op het gebied van duurzaamheid, dan zou gekozen moeten worden voor variant 2. Hier wordt een besparing van 68% op het energieverbruik gerealiseerd ten opzichte van het huidige verbruik. In financiële zin is deze keuze 22% duurder dan de huidige situatie. De varianten met LED-verlichting (1, 2 en 5) zijn op dit moment in vergelijking met de huidige lampen en armaturen nog duur. Gezien de ontwikkelingen in de markt zullen deze prijzen de komende jaren aanzienlijk dalen. Bij een stijging van de energiekosten en een daling van de eenheidsprijzen van de LED verlichting wordt het toepassen van LED steeds interessanter en op de langere termijn aanzienlijk goedkoper. Zie berekening par. 4.2.2. Variant 4 is 2.200 duurder, maar levert wel 40% energiebesparing op ten opzichte van de huidige strategie. Uiteraard is het mogelijk om in verschillende gebieden aparte strategieën te kiezen. Hierbij dient te worden opgemerkt dat in woonwijken en langs doorgaande wegen de meeste winst te te behalen valt, omdat de arealen hier het grootst zijn (respectievelijk 3.407 en 697 masten). Conclusie is, dat de huidige situatie (variant 3) op basis van huidig prijspeil van de LED verlichting en energiekosten (variant 2) de meest voordelige keuze is, maar op de langere termijn zal LED verlichting in combinatie met dimmer de meest voordelige keuze zijn. Wel dient hierbij opgemerkt te worden dat het omslag punt pas in 2045 bereikt wordt. Variant 4 levert ook in het tweede jaar al de gewenste 3% op en heeft de kortset terugverdien tijd. De duurste variant is de variant met het politiekeurmerk en uitgevoerd in LED-verlichting. Het verschil met de huidige situatie is 390.560. De gemeente maakt op het ogenblik gebruik van lampen met een laag verbruik. De winst die nog te behalen is, zit met name in het terugdringen van het aantal lampen.

blad 23 van 28



Bijlage 1: standaardcomposities In deze bijlage is een overzichtstabel opgenomen met de standaard composities. mast 4 m wandarm 4 m wandarm 4 m gietijzer paaltop 4 m staal wandarm 4 m staal wandarm 4 m staal wandarm 4 m staal wandarm 4 m staal wandarm 4,0 m aluminium paaltop 4,0 m aluminium paaltop 4m aluminium paaltop 4m aluminium paaltop 4m aluminium paaltop 4m aluminium paaltop 4m aluminium paaltop 4m aluminium paaltop 4m aluminium paaltop 4m aluminium paaltop 4m aluminium paaltop 4m staal paaltop 4m staal paaltop 5 m aluminium dubbele uithouder 5 m aluminium dubbele uithouder 5 m aluminium dubbele uithouder 5 m aluminium enkele uithouder 5 m aluminium enkele uithouder 5 m aluminium enkele uithouder 5m aluminium enkele uithouder 5m aluminium enkele uithouder 5m aluminium enkele uithouder 5m aluminium enkele uithouder 5m aluminium enkele uithouder 5m aluminium enkele uithouder 5m aluminium paaltop 5m aluminium paaltop 5m aluminium paaltop 6 m aluminium 6 m aluminium dubbele uithoude 6 m aluminium dubbele uithoude 6 m aluminium dubbele uithoude 6 m aluminium dubbele uithoude 6 m aluminium dubbele uithoude 6 m aluminium enkele uithouder 6 m aluminium enkele uithouder 6 m aluminium enkele uithouder 6 m aluminium enkele uithouder 6 m aluminium enkele uithouder 6 m aluminium enkele uithouder 6 m aluminium enkele uithouder 6 m aluminium enkele uithouder 6 m aluminium enkele uithouder 6 m aluminium enkele uithouder 6 m aluminium enkele uithouder 6 m aluminium enkele uithouder 6 m aluminium enkele uithouder 6 m aluminium enkele uithouder 6 m aluminium enkele uithouder 6 m aluminium enkele uithouder 6 m aluminium enkele uithouder

blad 24 van 28

armatuur Philips FCW120K Schreder Altra 2 SDR Belgica Industria 2500 SNN Philips SGS Philips SGS 201 Philips XRC Schuch Industria 2000 Industria 2600 Industria 2000 Industria 2000 Industria 2000 Industria 2050 Industria 2050 Industria 2200 Industria 2500 Industria 2600 Industria padvinder Industria 2310 Industria 2310 Bega 9316 Industria 2500 Philips SGS 203 Industria 2500 Industria 2500 Philips SGS 203 Industria 2000 SNN Industria 2050 Industria 2500 Industria 2500 Industria 2550 Industria 2550 Industria 2000 Industria 2050 Industria 2500 Industria 2500 Industria 2500 Industria 2500 Industria 2600 Industria 2600 Schreder Altra 2 Industria 2500 Industria 2500 Industria 2500 Industria 2500 Industria 2500 Industria 2600 Industria 2600 Industria 2650 Industria 2650 Industria TLS Industria TLS Philips FGS Philips SGS Philips SGS Philips SOX Philips SRS Philips SRS

lamp plc18 pll36 plt32 tld18 hpl80 hpl80 soxe26 hpl125 pll24 pll24 pll24 pll36 tld24 pll24 pll36 pll24 pll36 pll24 pll24 pll24 pll36 hpl250 pll36 sont100 pll24 pll36 sont100 pll24 pll36 pll24 pll36 pll24 pll36 pll24 pll24 pll36 pll24 pll24 pll36 pll24 pll36 sont50 pll24 pll36 pll55 sont70 sox90 pll24 pll36 sont50 sont70 pll24 pll36 pll55 sont100 sont70 sox90 sont70 sox135

mast 6 m aluminium enkele uithouder 6 m aluminium paaltop 6 m aluminium paaltop 6 m staal wandarm 6m aluminium enkele uithouder 6m aluminium enkele uithouder 6m aluminium enkele uithouder 6m aluminium enkele uithouder 6m aluminium enkele uithouder 6m aluminium enkele uithouder 6m aluminium enkele uithouder 6m aluminium enkele uithouder 7 m aluminium dubbele uithoude 7 m aluminium dubbele uithoude 7 m aluminium dubbele uithoude 7 m aluminium dubbele uithoude 7 m aluminium dubbele uithoude 7 m aluminium enkele uithouder 7 m aluminium enkele uithouder 7 m aluminium enkele uithouder 7 m aluminium enkele uithouder 7 m aluminium enkele uithouder 7 m aluminium enkele uithouder 7m aluminium enkele uithouder 8 m aluminium 8 m aluminium 8 m aluminium 8 m aluminium dubbele uithoude 8 m aluminium dubbele uithoude 8 m aluminium dubbele uithoude 8 m aluminium dubbele uithoude 8 m aluminium enkele uithouder 8 m aluminium enkele uithouder 8 m aluminium enkele uithouder 8 m aluminium enkele uithouder 8 m aluminium enkele uithouder 8 m aluminium enkele uithouder 8 m aluminium enkele uithouder 8 m aluminium enkele uithouder 8 m aluminium enkele uithouder 8 m aluminium enkele uithouder 8 m aluminium enkele uithouder 8 m aluminium enkele uithouder 8 m aluminium enkele uithouder 8 m aluminium enkele uithouder 8m aluminium enkele uithouder 8m aluminium enkele uithouder 8m aluminium enkele uithouder 9 m aluminium enkele uithouder 9 m aluminium enkele uithouder 9 m aluminium enkele uithouder 9 m aluminium enkele uithouder 9 m aluminium enkele uithouder 9 m aluminium enkele uithouder 9 m aluminium enkele uithouder 9 m aluminium enkele uithouder Op VRI, staal RCR - BGL (Staal) RCR - BGL (Staal)

armatuur Schreder Onyx 2 Industria 2500 Industria 2500 Industria 2500 Industria 2050 Industria 2500 Industria 2500 Industria 2550 Industria 2600 Industria 2600 Industria 2600 Industria 2600 Industria 2500 Industria 2650 Philips FGS Schreder Altra 3 Schreder Altra 3 Industria 2500 Industria 2500 Industria 2650 Industria 2650 Philips Schreder Altra 3 Industria 2500 Industria 2500 Industria 2650 Schreder Altra 2 Industria 2500 Industria 2500 Industria 2650 Industria 2680 Industria 2500 Industria 2500 Industria 2500 Industria 2500 Industria 2500 Industria 2650 Industria 2650 Industria 2650 Industria 2680 Philips FGS Schreder Altra 2 Schreder Onyx 2 Schreder Onyx 2 Schreder Onyx 2 Industria 2500 Industria 2550 Industria 2600 Industria 2600 Industria 2600 Industria 2600 Industria 2650 Philips FGS Philips SRS 201 SRMPh SRMPh Industria 2500 Industria 2050 Industria 2310

lamp sont70 pll24 pll36 pll36 pll24 pll36 pll55 pll36 pll24 pll55 sont100 sont70 pll55 sont70 pll55 pll55 sont70 pll36 pll36 sont50 sont70 sont100 pll55 pll24 pll36 sont100 pll36 pll36 pll55 sont70 sont50 pll24 pll36 pll55 sont50 tlem40 pll36 sont100 sont70 sont50 pll55 pll36 pll55 sont100 sont70 pll55 pll36 sont70 pl24 pll55 sont100 sont70 pll55 sont100 sont100 sont70 pll55 pll24 pll24



Bijlage 2: beleidskeuzes Herziende richtlijnen NSVV

blad 25 van 28



Bijlage 3: motie "aandachtspunten beleidsplan openbare verlichting gemeente Bloemendaal 2011" van GroenLinks

Motie:

AANDACHTSPUNTEN BELEIDSPLAN OPENBARE VERLICHTING GEMEENTE BLOEMENDAAL 2011

Corsanummer: Van:

Fractie Groen Links gemeenteraad Bloemendaal

Aan:

de voorzitter van de gemeenteraad van Bloemendaal

Onderwerp: Aanbesteding Beleidsplan Openbare verlichting Datum raad in gemeente Bloemendaal in openbare vergadering bijeen op 4 november 2010:

Overwegende / constaterende dat: a. Het beleidsplan Openbare Verlichting de afgelopen paar jaar steeds is uitgesteld; b. Mede hierdoor de jaarlijkse kosten voor onderhoud momenteel toenemen; c. Er voor lichtmasten / armaturen geen afschrijvingsregels gelden zoals genoemd in de grondslagen voor de Begroting (p. 147 Begroting Bloemendaal 2010); d. Er in 2011 een nieuw plan en nieuwe aanbesteding voor openbare verlichting in de gemeente Bloemendaal dient plaats te vinden; e. dit plan uitgangspunten biedt voor het aanbesteding(scontract), f. Dat tegenover de argumenten voor uitstel (Najaarsnota Bld 2010, p. 9: "recente ontwikkelingen, met name de aankondiging van nieuwe ontwerprichtlijnen en toetsingscriteria" en de snelle doorontwikkeling van LEDverlichting”) staat, dat een nieuw contract voor vervanging en onderhoud zowel voor milieu als financieel voordelen kan opleveren en dat niet alleen kostenbesparing en C02uitstootbeperking criteria voor vervanging en onderhoud zijn, maar ook het belang van duisternis (c.q. beperking lichthinder) voor mens en dier. Te veel licht heeft negatieve effecten op flora, fauna, biodiversiteit, gezondheid, landschap."

blad 26 van 28



g. Een Verlichtingsplan overwegingen bevat m.b.t. lichtintensiteit, kleur, rendement, kosten enz. die ook voor particuliere verlichting relevant zijn; h. Input voor het Verlichtingsplan o.a. de beschrijving van de huidige situatie moet zijn, inclusief meldingen van "te veel" of "te weinig" licht op bepaalde plekken. draagt het College op om: 1. In de loop van 2011, uiterlijk in september, het Beleidsplan Openbare Verlichting aan de raad voor te leggen, op basis waarvan in vervanging en onderhoud van armaturen / lampen etc. kan worden gepland voor ten minste acht jaar en een nieuw onderhoudscontract voor de komende jaren kan worden afgesloten; 2. Rekening te houden met investeringen in openbare verlichting met het oog op veiligheid èn energie(kosten)besparing èn natuur (duisternis); 3. Bij vervangingsinvesteringen de terugverdientijd niet alleen te berekenen rekening houdende met energiekosten, maar ook met de maatschappelijke kosten van kapitaalvernietiging en met efficiency voordelen van groepsgewijze vervanging (c.q. vervanging per laan of wijk). 4. Bij vervanging(splanning) ook rekening te houden met moderne energie-besparende en bewezen oplossingen zoals: a. Reflectoren in plaats van verlichting; b. Gebruik(er)sgestuurde verlichting; c. Toepassing van de meest effectieve kleuren (bv.: bekend is dat wit-groen licht effectief kan zijn voor mensen en wit-geel licht vleermuizen het minst verstoort); d. Milieu- en kwaliteitsaspecten m.b.t. de openbare verlichting te communiceren ter inspiratie van verbeteringen in particuliere verlichting (in tuinen, bij paardenbakken, etalages, enz.). 5. Op de website van de gemeente (nogmaals) op te roepen tot het melden van gebreken in de verlichting en ook lichthinder, zodat de meldingen (via MELDPUNT) gebruikt kunnen worden als een input voor het Verlichtingsplan.

Besluit raad: Stemmen voor: Stemmen tegen:

blad 27 van 28



Bijlage 4: Berekening cumulatieve kosten. Kosten cumulatief jaar huidig

2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020 2021 2022 2023 2024 2025 2026 2027 2028 2029 2030 2031 2032 2033 2034 2035 2036 2037 2038 2039 2040 2041 2042 2043 2044 2045 2046 2047 2048 2049 2050 2051 2052 2053 2054 2055 2056 2057 2058 2059 2060

blad 28 van 28

variant 3 € 325.588 € 655.825 € 991.038 € 1.331.575 € 1.677.809 € 2.030.137 € 2.388.988 € 2.754.817 € 3.128.113 € 3.509.398 € 3.899.233 € 4.298.215 € 4.706.984 € 5.126.226 € 5.556.674 € 5.999.113 € 6.454.380 € 6.923.376 € 7.407.060 € 7.906.461 € 8.422.679 € 8.956.891 € 9.510.357 € 10.084.424 € 10.680.535 € 11.300.233 € 11.945.169 € 12.617.108 € 13.317.943 € 14.049.695 € 14.814.528 € 15.614.759 € 16.452.864 € 17.331.496 € 18.253.491 € 19.221.885 € 20.239.925 € 21.311.087 € 22.439.089 € 23.627.910 € 24.881.807 € 26.205.337 € 27.603.372 € 29.081.128 € 30.644.187 € 32.298.518 € 34.050.512 € 35.907.004 € 37.875.309

Huidig LED variant 1 € 660.512 € 1.316.611 € 1.968.484 € 2.616.303 € 3.260.225 € 3.900.391 € 4.536.923 € 5.169.920 € 5.799.463 € 6.425.606 € 7.048.377 € 7.667.774 € 8.283.761 € 8.896.270 € 9.505.190 € 9.826.116 € 10.153.961 € 10.489.207 € 10.832.374 € 11.184.015 € 11.544.724 € 11.915.136 € 12.295.929 € 12.687.831 € 13.091.619 € 13.508.125 € 13.938.239 € 14.382.914 € 14.843.170 € 15.320.096 € 15.814.860 € 16.328.711 € 16.862.984 € 17.419.109 € 17.998.615 € 18.603.140 € 19.234.435 € 19.894.374 € 20.584.961 € 21.308.342 € 22.066.812 € 22.862.829 € 23.699.020 € 24.578.197 € 25.503.369 € 26.576.255 € 27.712.657 € 28.910.075 € 30.172.558

Huidig LED dimmer Variant 2 € 689.006 € 1.372.577 € 2.050.757 € 2.723.559 € 3.390.968 € 4.052.929 € 4.709.354 € 5.360.109 € 6.005.017 € 6.643.849 € 7.276.324 € 7.902.099 € 8.520.766 € 9.131.845 € 9.734.778 € 10.044.668 € 10.358.710 € 10.677.194 € 11.000.432 € 11.328.755 € 11.662.520 € 12.002.107 € 12.347.924 € 12.700.408 € 13.060.024 € 13.427.272 € 13.802.686 € 14.186.837 € 14.580.338 € 14.983.842 € 15.398.050 € 15.823.710 € 16.261.626 € 16.712.653 € 17.177.710 € 17.657.780 € 18.153.912 € 18.667.231 € 19.198.941 € 19.750.328 € 20.322.770 € 20.917.740 € 21.536.816 € 22.181.684 € 22.854.151 € 23.654.647 € 24.488.840 € 25.358.941 € 26.267.319

Huidig dimmer variant 4 € 354.082 € 710.918 € 1.070.569 € 1.433.089 € 1.798.529 € 2.166.929 € 2.538.322 € 2.912.734 € 3.290.174 € 3.670.643 € 4.054.125 € 4.440.586 € 4.829.974 € 5.222.214 € 5.617.208 € 6.014.829 € 6.420.147 € 6.833.701 € 7.256.069 € 7.687.867 € 8.129.755 € 8.582.440 € 9.046.677 € 9.523.275 € 10.013.099 € 10.517.075 € 11.036.193 € 11.571.515 € 12.124.173 € 12.695.381 € 13.286.439 € 13.898.734 € 14.533.755 € 15.193.092 € 15.878.446 € 16.591.640 € 17.334.621 € 18.109.476 € 18.918.434 € 19.763.884 € 20.648.380 € 21.574.655 € 22.545.634 € 23.564.445 € 24.634.437 € 25.759.194 € 26.942.547 € 28.188.600 € 29.501.740

Beleidsplan Openbare Verlichting

Recommend Documents