BELEIDSPLAN KWALITEIT

BELEIDSPLAN KWALITEIT 2011 - 2012

Versie: Datum:

1.0 8 juni 2011

drs. A. Nutma, senior beleidsadviseur kwaliteit dr. M.T.F.D. Baas-Vrancken Peeters, secretaris kwaliteit prof. dr. J.F. Lange, secretaris patiëntveiligheid

Publieksversie

Van beleid naar steeds betere kwaliteit ~ NVvH Beleidsplan kwaliteit 2011-2012 ~ Als wetenschappelijke vereniging ondersteunt en stimuleert de Nederlandse Vereniging voor Heelkunde (NVvH) chirurgen bij het verbeteren van de kwaliteit van chirurgische zorg. De manier waarop de NVvH stapsgewijs werkt aan deze gewenste betere kwaliteit en optimale patiëntveiligheid is vastgelegd is het NVvH Beleidsplan Kwaliteit 2011-2012. Alle onderdelen van het plan zijn een logisch vervolg op elkaar en zijn samen de basis voor een kwaliteitsverbetering waar chirurgen voortdurend aan werken.

Zorgen voor vertrouwen Kwaliteit is het allesomvattende begrip voor: veiligheid, doelmatigheid, tijdigheid, effectiviteit en patiëntgerichtheid. Samen zorgen deze ervoor dat we vertrouwen kunnen hebben in de patiëntenzorg. Het best haalbare voor patiënten die erop mogen en kunnen vertrouwen dat de chirurg die hen behandelt alles doet voor een zo optimaal mogelijk resultaat. Patiëntveiligheid als onderdeel van een cultuur Goede zorg begint bij veilige zorg. Het is van belang dat ziekenhuizen een veiligheidscultuur creëren waarin medewerkers zich realiseren welke risico’s bepaalde behandelingen hebben voor patiënten. Naast deze bewuste werkhouding moeten ze alle mogelijke risico's inventariseren en zo veel mogelijk beperken. Een open houding waarbij men elkaar waar Kwaliteitsbeleidsplan 2011-2012, concept, versie 1.0 Nederlandse Vereniging voor Heelkunde

Datum: 8 junii 2011 Pagina 2 van 32

nodig corrigeert en helpt, is daarbij erg belangrijk. Incidenten melden en leren van fouten is essentieel. Een veiligheidsmanagementsysteem (VMS) dat eind 2012 voor alle ziekenhuizen verplicht is, draagt hieraan bij. De NVvH zet het project patiëntveiligheidsonderwijs in. Dit vraagt tijdens en na de opleiding van chirurgen aandacht voor het belang van een goede samenwerking, communicatie, organisatie, professionaliteit én het werken met een VMS. Ook wordt in nauwe samenwerking met TNO een project gestart gericht op een grotere bewustwording rond de rol van vermoeidheid bij de uitoefening van chirurgie. Kwaliteit verbeteren Een betere kwaliteit van zorg betekent tevreden patiënten die een zo goed mogelijke behandeling krijgen met zo min mogelijk complicaties. Werken aan kwaliteit betekent ook concentratie van bepaalde behandelingen in die ziekenhuizen die ze het best kunnen uitvoeren. Welk ziekenhuis het beste is in welke behandeling, is alleen te achterhalen door de kwaliteit van de chirurgische zorg uniform te meten. Dat geeft inzicht in de resultaten van het eigen handelen en dat van anderen. Het maakt ziekenhuizen en chirurgische teams bewust waar ze kunnen leren van anderen en waar de zorg mogelijk nog beter kan. Dat betekent resultaten van behandelingen registreren en met elkaar vergelijken. Daardoor kunnen chirurgen van het ene ziekenhuis blijven leren van het andere. Van richtlijnen naar beste uitkomsten In het kwaliteitsbeleid van de Heelkunde ligt de nadruk op een aantal samenhangende thema’s. Ten eerste het ontwikkelen van eenduidige richtlijnen. Ten tweede het formuleren van heldere normen voor goede zorg door ziekenhuizen. Ten derde het certificeren van individuele chirurgen die zich specialiseren in een van de deelgebieden van de heelkunde zoals vaat-, long-, kanker-, trauma-, kinder- of maagdarmchirurgie. Ten vierde het voortdurend meten en toetsen van de behaalde en geregistreerde uitkomsten van de zorg. Onderlinge kwaliteitsvisitatie is een logisch vervolg van al deze thema's die voorafgegaan worden door de opleiding tot chirurg. Richtlijnen Wetenschappelijk onderbouwde landelijk geldende richtlijnen zijn de basis voor het handelen van artsen. Deze richtlijnen beschrijven wat er nodig is voor optimale zorg. Ze zorgen voor een eenduidige manier van werken die inzichtelijk is voor patiënten. Ook maken ze het mogelijk het werk van chirurgen te toetsen. Richtlijnen ondersteunen de besluiten die genomen worden rond de behandeling en maken duidelijk wat er nodig is voor de best mogelijke zorg met zo min mogelijk complicaties. In de periode 2011-2012 werkt de NVvH aan diverse richtlijnen voor chirurgische zorg. Normering Vanuit de richtlijnen formuleert de NVvH kwaliteitseisen voor chirurgische behandelingen. Kwaliteitsnormen beschrijven de eisen waaraan de zorg minimaal moet voldoen, bijvoorbeeld voor de aanwezige specialismen en apparatuur. Ook geven de normen voor een groot aantal behandelingen de minimum aantallen operaties die een medisch team jaarlijks moet verrichten. De Inspectie zal erop gaan toezien dat ziekenhuizen aan deze normen voldoen. Zorgverzekeraars gebruiken de normen om te bepalen bij welke ziekenhuizen ze zorg inkopen. Kwaliteitsbeleidsplan 2011-2012, concept, versie 1.0 Nederlandse Vereniging voor Heelkunde


De NVvH is begin 2011 als eerste wetenschappelijke vereniging gestart met het openbaar maken van haar eigen kwaliteitsnormen. In 2011 verschijnen twee sets met normen voor behandelingen van kanker, overgewicht, long,- en vaatziekten. In 2012 volgen meer normen waardoor uiteindelijk voor de meeste chirurgische behandelingen eenduidige openbare kwaliteitsnormen gelden. De NVvH bepaalt de normen op basis van de laatste medische inzichten en blijft ze aanscherpen. Bijvoorbeeld aan de hand van de resultaten van uitgevoerde operaties waarvoor de NVvH kwaliteitsregistraties ontwikkelt. De meest recente normen zijn terug te vinden in het Document ‘Normering Chirurgische Behandelingen 2.0’ (www.heelkunde.nl). Certificering Een logisch vervolg op de normering van chirurgische behandelingen zijn de eisen die de NVvH stelt aan de individuele chirurgen. Chirurgen kunnen zich specialiseren in een of meerdere aandachtsgebieden zoals vaat-, long-, kanker-, trauma-, kinder- of maagdarmchirurgie. Aan elk specialisme zijn voorwaarden verbonden zoals het volgen van specifieke bijen nascholing. Als aan die voorwaarden is voldaan, kan een chirurg een certificaat aanvragen. Deze certificering sluit aan op het nieuwe opleidingsplan Heelkunde waarin chirurgen per 2011 direct worden opgeleid in een van de deelgebieden. Welke chirurg welk certificaat heeft, is vanaf eind 2011 in te zien op www.heelkunde.nl. Kwaliteitsregistraties Een ander belangrijke voorwaarde voor kwaliteit zijn heldere en openbare resultaten van de chirurgische behandelingen. Chirurgen zijn in 2009 gestart met de registratie van de resultaten van de chirurgische behandeling van dikke darmkanker. Deze registratie en analyse maken duidelijk hoe ziekenhuizen presteren, welke verschillen er onderling zijn in de (na)behandeling en wat de resultaten zijn bij verschillende patiëntengroepen. Doordat chirurgen hun resultaten kunnen vergelijken, hebben zij en ziekenhuizen doorlopend inzicht in het eigen handelen en krijgen ze inzicht hoe en waar de zorg beter kan. Dit jaar worden volgens dezelfde methode als voor darmkanker ook kwaliteitsregistraties opgezet voor het meten van de resultaten van slokdarm- en maagkanker. Daarna volgen de registraties van de resultaten van de andere chirurgische specialismen en andere medische disciplines. Hierdoor krijgen alle betrokkenen, zoals ziekenhuizen, medisch specialisten, patiënten en verzekeraars steeds meer inzicht in de kwaliteit van de gehele behandeling. Dankzij deze informatie kunnen chirurgen en ziekenhuizen van elkaar leren en patiënten de best mogelijke zorg geven. Onderlinge beoordeling en ondersteuning Naast het opstellen van richtlijnen, normen en eisen en het vastleggen van resultaten, beoordeelt de NVvH de kwaliteit van de chirurgische zorg in de ziekenhuizen in de praktijk met zogeheten kwaliteitsvisitaties. Daarbij bezoeken chirurgen hun collega's in andere ziekenhuizen om elkaars manier van werken te beoordelen. Doelstelling van de NVvH hierbij is niet alleen de norm voor goede zorg te stellen en te beoordelen, maar ook het ondersteunen van de leden bij het verbeteren van de zorg waar dat wenselijk en mogelijk is. Het project 'Professionalisering kwaliteitsvisitaties' is gericht op een standaard manier van

Kwaliteitsbeleidsplan 2011-2012, concept, versie 1.0 Nederlandse Vereniging voor Heelkunde


oordeelsvorming door getrainde beoordelaars die rekening houden met de meest recente normen en uitkomsten van de zorg. Nieuwe ondersteuningsvorm: Advisering bij uitkomsten van kwaliteitsregistraties Naast de traditionele kwaliteitsvisitatie en de ondersteuning van de Advies- en Begeleidingscommissie (ABC) biedt de NVvH als volgende stap in de kwaliteitscyclus een nieuwe vorm van ondersteuning: de audit-werkgroep. De werkgroep adviseert ziekenhuizen die op basis van de kwaliteitsregistraties achterblijven bij andere ziekenhuizen over de manier waarop zij de zorg kunnen verbeteren. Deze ondersteuning is vanaf eind 2011 beschikbaar.

Kernwaarden NVvH De zorg in Nederland is goed. Deze behoort tot de beste van Europa. Daar kan iedere patiënt op rekenen. Maar het kan altijd beter. De chirurg is gedreven door kwaliteit, staat midden in de maatschappij en is leidend in het waarborgen en verbeteren van de chirurgische zorg. De NVvH ondersteunt en stimuleert hem of haar daarbij. Chirurgen spreken elkaar aan op de kwaliteit van zorg ondermeer door (openbare) normen te stellen, resultaten van behandelingen te meten en die te vergelijken. De beroepsorganisatie streeft naar duurzame zorg waarbij kwaliteit, efficiency, organisatie en ethische keuzes hand in hand gaan. De zorg moet betaalbaar blijven.



Inhoud

Pagina

1.

8 8 8 10 11 11 13 13 13 14 14 15

2.

3.

Kwaliteitsbeleid 1.1 Kernwaarden NVvH 1.2 Visie op kwaliteit 1.3 Analyse kwaliteitsbeleid NVvH 1.4 Keuzes in de zorg voor kwaliteit 1.5 Kwaliteitsorganisatie Kwaliteitszorg 2.1 Patiëntveiligheid 2.1.1 Opleiding 2.1.2 Systeem 2.1.3 Cultuur 2.2 Richtlijnen 2.2.1 Ontwikkeling van nieuwe en onderhoud van bestaande richtlijnen 2.2.2 Rapport ‘Medisch specialistische richtlijnen 2.0’ 2.3 Indicatoren 2.3.1 Indicatoren IGZ en Zichtbare Zorg 2.3.2 Parallelle uitvragen ongewenst 2.4 Normering 2.4.1 Normering voor merendeel chirurgische behandelingen 2.4.2 Verantwoordelijkheden 2.4.3 Normering is leidend voor concentratie van zorg 2.5 Certificering 2.5.1 Reglementen 2.5.2 Implementatie 2.6 Clinical auditing 2.6.1 Kwaliteitsverbetering 2.6.2 Generiek model clinical auditing 2.6.3 Rol en verantwoordelijkheid NVvH 2.7 Complicatieregistratie 2.7.1 Light versie LHCR 2.8 Kwaliteitsvisitaties 2.8.1 Algemeen Digitaal Audit Systeem (ADAS) 2.8.2 Professionalisering kwaliteitsvisitaties 2.9 Advies en bemiddeling 2.9.1 Professionalisering ABC 2.10 Bij- en nascholing 2.10.1 Samenhang kwaliteit – opleidingen

15 15 15 15 16 16 16 17 17 17 18 18 18 18 18 19 19 19 19 20 20 20 20 21 21

Overzicht activiteiten 2011-2012

22



Bijlage 1: Bijlage 2: Bijlage 3: Bijlage 4:

Kwaliteitscommissies Afstemming kwaliteitscommissies – bestuur Werkzaamheden bureau NVvH Communicatie met externe partijen


24 28 29 30


1.

Kwaliteitsbeleid

Kwaliteit staat voor: veiligheid, doelmatigheid, tijdigheid, effectiviteit, patiëntgerichtheid. Het kwaliteitsbeleid is erop gericht de samenleving een gerechtvaardigd vertrouwen in de geleverde patiëntenzorg te kunnen bieden (Kwaliteitskader van medisch specialisten, OMS). 1.1

Kernwaarden NVvH

De NVvH heeft de volgende kernwaarden vastgesteld: De chirurgische beroepsgroep is leidend in het waarborgen van de kwaliteit van de chirurgische zorg. Chirurgen verenigd in de Nederlandse Vereniging voor Heelkunde ondersteunen en stimuleren elkaar in het borgen van de zorgkwaliteit. Zij spreken elkaar aan op de kwaliteit van de zorg door o.a. normen te stellen en uitkomsten te meten. Deze normen en uitkomsten zijn betrouwbaar en transparant voor iedereen die met de zorg te maken heeft en krijgt. De chirurg staat midden in de maatschappij, is gedreven door kwaliteit en efficiency en wordt daarin ondersteund door een professionele beroepsorganisatie. De beroepsorganisatie streeft naar een duurzaam kostenplaatje voor de zorg waarin kwaliteit, efficiency, organisatie en ethische keuzes hand in hand gaan. De zorg moet betaalbaar blijven.

1.2

Visie op kwaliteit

Bij de ontwikkeling en toepassing van middelen ter verbetering en borging van de kwaliteit van de heelkundige zorg, hecht de NVvH belang aan de volgende uitgangspunten: • • •

Motivatie: de chirurg wordt gedreven door kwaliteit en efficiency; hij/zij is intrinsiek gemotiveerd om de kwaliteit van zorg waar mogelijk te verbeteren. Patiëntgericht: de chirurg zoekt steeds in samenspraak met de patiënt naar het goede voor de patiënt. Teamwork: o de chirurg is geen solist maar maakt deel uit van een multidisciplinair, gespecialiseerd en ‘dedicated’ team; o De NVvH en haar stakeholders c.q. partners, onder anderen: ziekenhuizen, zorgverzekeraars, IGZ en patiëntenorganisaties. De NVVH wil actief zoeken naar afstemming met ziekenhuizen en patientenorganisaties



•

•

Aanspreekbaar: chirurgen zijn open en transparant over de uitkomsten van zorg. Zij zijn aanspreekbaar op de geleverde kwaliteit van de behandeling, voor de patiënt, collega’s en andere teamleden, RvB etc., en zij zijn bereid hierover verantwoording af te leggen. ‘All learn, all teach: chirurgen leren van elkaar en verbeteren de zorg waar mogelijk.

De NVvH stimuleert en ondersteunt chirurgen op diverse fronten bij het integraal en systematisch verbeteren van de kwaliteit van zorg. Voorwaarden voor goede zorg worden vastgelegd in richtlijnen, indicatoren, kwaliteitsnormen en eisen voor certificering van individuele chirurgen. Door middel van clinical auditing en kwaliteitsvisitaties wordt getoetst in hoeverre aan de norm wordt voldaan. Meten leidt niet alleen tot weten, maar ook tot verbeteren. Door meer inzicht in de uitkomsten van het eigen handelen en dat van anderen, ontstaat bewustwording en kan van elkaar worden geleerd en kan de zorg waar wenselijk worden verbeterd. Zodoende komt de lat steeds hoger te liggen.



1.3

Analyse kwaliteitsbeleid NVvH

Onderstaand volgt een beknopte analyse van de kansen, bedreigingen, sterke en zwakke punten met betrekking tot het kwaliteitsbeleid van de NVvH. Kansen • Synergietraject: biedt kansen voor verbetering van de onderlinge samenwerking tussen Orde en wetenschappelijke verenigingen; • Kwaliteitskoepel: biedt kansen voor meer samenhang in het kwaliteitsbeleid van de Orde en van de wetenschappelijke verenigingen; • Verbindingen leggen met het maatschappelijk veld: gestructureerd overleg met overheid (VWS, IGZ), verzekeraars, patiëntvertegenwoordiging; • Concentratie van zorg: biedt kansen voor verbetering kwaliteit van zorg; • Expertise leveren: in toenemende mate wordt een beroep gedaan op onafhankelijke deskundigheid vanuit de NVvH. Bedreigingen • Verliezen van de regierol aan derden (zorgverzekeraars, IGZ, overheid, OMS); • Externe druk om uitkomsten van zorg per direct openbaar te maken met als risico blame & shame in plaats van all learn all teach; • Leden ervaren dat de registratiedruk toeneemt, hetgeen potentieel belemmerend kan zijn voor het draagvlak van bijvoorbeeld clinical audits; • Implementatie van kwaliteitsinstrumenten hangt af van adaptatie door chirurgen, medewerking van ziekenhuizen, toezicht IGZ en inkoop zorgverzekeraars. Implementatie is beperkt te beïnvloeden vanuit de wetenschappelijke vereniging. • Bezuinigingen op de zorg. Sterke punten • Normering • Certificering • Clinical auditing • Advies en Begeleiding • Kwaliteitsorganisatie • Externe communicatie, mediabeleid Zwakke punten • Onderhoud van richtlijnen • Samenwerking met patiëntenverenigingen • Samenhang kwaliteitsinstrumenten (o.a. visitaties) en bijen nascholingen • Leden persoonlijk betrekken, informeren en commitment voor verandering creëren.



1.4

Keuzes in de zorg voor kwaliteit

Nieuwe beleidsinitiatieven en (SKMS1 gefinancierde) kwaliteitsprojecten zullen moeten bijdragen aan de geformuleerde kernwaarden en uitgangspunten. Het zwaartepunt zal daarbij in 2011-2012 komen te liggen op normering en clinical auditing. Daar zijn chirurgen goed in. En daarvan verwachten we dat de komende jaren een aanzienlijke kwaliteitswinst voor de patiënt valt te behalen. Tegelijkertijd willen we substantieel aandacht besteden aan patiëntveiligheid en gaan we stappen zetten om de genoemde zwakke punten te compenseren.

1.5

Kwaliteitsorganisatie

De rol van de Nederlandse Vereniging voor Heelkunde (NVvH) bestaat uit het signaleren, stimuleren, faciliteren, coördineren en borgen van de kwaliteit van de heelkundige zorg. De inbreng van de subverenigingen binnen de NVvH is hierin cruciaal: zij leveren de benodigde inhoudelijke input. Hierdoor ontstaan goede instrumenten die gedragen worden door de beroepsgroep. De NVvH en subverenigingen formuleren enerzijds minimumeisen als ondergrens voor verantwoorde zorg (normen), anderzijds dienen zij ook best practices aan. De rol van de NVvH heeft met name betrekking op de Plan -, Check - en Act fase van de kwaliteitscyclus en in mindere mate op de Do fase. Implementatie is namelijk primair aan de ziekenhuizen en de daarin werkzame chirurgen en andere zorgprofessionals. De NVvH heeft een dagelijks bestuur dat eindverantwoordelijk is voor het te voeren en gevoerde kwaliteitsbeleid. Specifieke deelverantwoordelijkheden zijn belegd bij de secretaris kwaliteit en de secretaris patiëntveiligheid. De secretaris kwaliteit heeft als aandachtsgebieden ‘uitkomsten van zorg’, ‘complicatieregistratie’ en ‘kwaliteitsvisitaties’. De secretaris kwaliteit is tevens voorzitter van de overkoepelende Raad voor Kwaliteit en Patiëntveiligheid van de NVvH. De secretaris patiëntveiligheid heeft als aandachtsgebieden patiëntveiligheid en richtlijnen. Beiden vervullen de rol van opdrachtgever en ‘dedicated’ bestuurslid voor de betreffende kwaliteitsdomeinen. Op deze domeinen zijn verschillende commissies werkzaam (zie Bijlage 1). Vanuit het bureau wordt het beleidsterrein kwaliteit ondersteund door een beleidsadviseur kwaliteit en bureaumedewerkers.

1

Stichting Kwaliteitsgelden Medisch Specialisten



Binnen de NVvH zijn de volgende commissies actief op het terrein van kwaliteit & patiëntveiligheid: • Commissie Patiëntveiligheid • Commissie Richtlijnen • Commissie Uitkomst van Zorg • Commissie Complicatieregistratie • Commissie Kwaliteitsvisitatie • Commissie Bij- en nascholing Er is een overkoepelende raad die zich ten doel stelt de samenhang tussen de verschillende commissies te bewaken teneinde te komen tot een integraal kwaliteitsbeleid. Voor iedere commissie zijn de doelstellingen en taken beschreven (zie Bijlage 1). Tevens zijn procedures ontwikkeld voor processen, zoals het ontwikkelen en autoriseren van richtlijnen en het uitvoeren van kwaliteitsvisitaties.’ Voor het optimaliseren van de kwaliteitsorganisatie neemt de NVvH zich voor om: • binnen de subverenigingen een aandachtsfunctionaris kwaliteit te benoemen; • zich te bezinnen op de wijze waarop leden kunnen worden geënthousiasmeerd, geworven en toegerust voor de rol als lid van een kwaliteitscommissie.



2.

Kwaliteitszorg

Onderstaand volgt een beschrijving van de wijze waarop de NVvH in 2011-2012 vorm geeft aan haar kwaliteitsbeleid. 2.1

Patiëntveiligheid

Kwaliteit begint met patiëntveiligheid, een patiënt moet zich in een ziekenhuis primair veilig kunnen voelen. Vermijdbare schade dient te worden voorkomen. Het optimaliseren van medische kennis en technische vaardigheden volstaan niet (meer). Daarvoor is de medische zorg te complex geworden. Voor het verbeteren van patiëntveiligheid is het noodzakelijk dat er: 1) gedacht en gehandeld wordt vanuit de systeemtheorie: slechts systematische vangnetten (teamwork, technologie, organisatie) kunnen human factors (individuele feilbaarheid), als hoofdoorzaak van vermijdbare schade in de chirurgie, structureel compenseren; 2) een veiligheidsmanagementsysteem (VMS) operationeel is; 3) een plaats voor patiëntveiligheidsonderwijs wordt ingeruimd in het onderwijs aan aios en chirurgen; 4) sprake is van een veiligheidscultuur. ‘Alleen een verandering in cultuur en hiërarchische structuur binnen de zorg kunnen leiden tot de noodzakelijke risicoreductie voor de patiënt. Dit vereist het doorbreken van schotten tussen beroepsgroepen en tussen afdelingen en aanpassing van de traditionele hiërarchische verhoudingen’.2 2.1.1 Opleiding In de opleiding tot chirurg zullen aios vertrouwd moeten worden gemaakt met skills op het gebied van samenwerking, communicatie, organiseren en professionaliteit alsmede met het Veiligheids Management Systeem (VMS). Gedragsbeoordeling door middel van reflectie en feedback start al in de opleiding en dient tijdens de gehele carrière te worden gecontinueerd (zie modelreglement Individueel Functioneren Medisch Specialist). De NVvH heeft het project patiëntveiligheidsonderwijs geëntameerd. Doel is het ontwikkelen van een cursorische module voor veiligheidsonderwijs in de heelkunde. Het belang van veiligheidsonderwijs in de opleiding blijkt uit recent promotieonderzoek.3 Arts assistenten zijn zich bewuster van situaties rondom patiëntveiligheid wanneer ze daarvoor tijdens de opleiding apart onderwijs volgen. Teamtrainingen vanuit het concept van Crew Resource management (CRM) uit de luchtvaart zouden eveneens een belangrijke bijdrage kunnen leveren aan de veiligheid van het operatieve proces. Hiervoor is door de NVvH (nog) geen project geïnitieerd. De mogelijkheden (het zoeken van partners en financiering) hiertoe zullen worden verkend. 2

Lange, J.F. e.a., Veiligheidscultuur in het ziekenhuis. Ned. Tijdschr Geneeskd, april 2011.

3

Jansma, J.D., Patient safety education for medical residents. Proefschrift 18-04-2011.



2.1.2 Systeem Het VMS Veiligheidsprogramma is een landelijk programma dat geïnitieerd is door onder anderen: NVZ en Orde van Medisch Specialisten. Het programma omvat de ontwikkeling van een VMS in ziekenhuizen per ultimo 2012. Het VMS vormt het systeem waarmee ziekenhuizen continue risico’s signaleren, verbeteringen doorvoeren en beleid vastleggen, evalueren en aanpassen. Bijvoorbeeld door het Veilig Incidenten Melden (VIM) en door het uitvoeren van prospectieve risico-inventarisaties. Doel van het VMS is risico’s voor de patiënt beheersen en (onbedoelde) schade aan de patiënt verminderen. Daarnaast focust het VMS Veiligheidsprogramma op 10 inhoudelijke thema’s. Hiervan zijn met name ‘het voorkomen van wondinfecties na een operatie’, ‘verwisseling van en bij patiënten’ en ‘medicatieveiligheid’ van belang voor de veiligheid van de heelkundige zorg. De ambitieuze doelstelling van het VMS Veiligheidsprogramma is het reduceren van onbedoelde vermijdbare schade met 50% per ultimo 2012 (t.o.v. 2008). Dit betekent van 1735 vermijdbare doden per jaar, naar 867 vermijdbare doden per jaar. En van 30.000 patiënten met blijvend letsel per jaar, naar 15.000 patiënten met blijvend letsel per jaar. Het VMS Veiligheidsprogramma wordt primair gefaciliteerd door de landelijke projectorganisatie en uitgevoerd door de ziekenhuizen. De NVvH steunt de ontwikkeling van het VMS door het ontwikkelen van instrumenten (zie onder SURPASS) en door het, in samenwerking met de Orde van Medisch Specialisten, infomeren en stimuleren van haar leden. De SURPASS (SURgical PAtiënt Safety System) is een goed voorbeeld van een door de beroepsgroep ontwikkeld veiligheidssysteem voor de pre-, peri- en postoperatieve zorg. Uit onderzoek (Boermeester et al, NEJM 2010) naar de effecten van de SURPASS blijkt dat het gebruik van deze checklist, inclusief time out en debrieving, door artsen en verpleegkundigen resulteert in een daling van de sterfte rondom operaties met de helft (reductie van mortaliteit van 1,5% naar 0,8%). Het aantal complicaties daalt met 30%. Met de toepassing van dit instrument in ziekenhuizen kan vanuit de Heelkunde een wezenlijke bijdrage worden geleverd aan de doelstelling van het VMS Veiligheidsprogramma. Tenslotte wordt medio 2011 een project gestart ten behoeve van het creëren van bewustwording bij de beroepsgroep over het effect van arbeidstijden op de veiligheid van zorg. Dit project wordt uitgevoerd in samenwerking met de IGZ en TNO 2.1.3 Cultuur Het ontwikkelen van een veiligheidscultuur kan door middel van directe en indirecte interventies. Een voorbeeld van een directe interventie is het meten van het veiligheidsklimaat op afdelingen waardoor inzicht en bewustwording ontstaat. Met bovengenoemde indirecte interventies op het gebied van opleidingen en systemen wordt ook gewerkt aan de ontwikkeling van een veiligheidscultuur. Een cultuur waarin geleerd wordt van fouten, waarin veilig incidenten worden gemeld, waarin sprake is van teamwork en situationeel leiderschap en waarin professionals hun grenzen kennen, professioneel (= veilig) gedrag vertonen en hierop reflecteren.



2.2

Richtlijnen

Richtlijnen beschrijven optimale zorg en ondersteunen de klinische besluitvorming en de besluitvorming door (potentiële) zorggebruikers. Hierdoor verbetert de kwaliteit van zorg. Tevens bevorderen richtlijnen de eenduidigheid, transparantie en toetsbaarheid van het handelen van chirurgen en andere bij het zorgproces betrokken medische professionals. 2.2.1 Ontwikkeling van nieuwe en onderhoud van bestaande richtlijnen De beroepsgroep is en blijft actief in het ontwikkelen van richtlijnen. Een voorbeeld van een nieuwe (maar op het moment van schrijven nog te autoriseren) richtlijn is ‘morbide obesitas’. In de periode 2011-2012 worden nieuwe richtlijnen ontwikkeld voor ‘acute buik’ en ‘acute wonden’. Daarnaast verlenen chirurgen medewerking aan de ontwikkeling van tal van door andere beroepsgroepen geïnitieerde richtlijnen. Voor de richtlijnen ‘appendicitis’ en ‘diverticulitis’ worden in 2011 e-learning programma’s ontwikkeld. In 2011 worden stappen gezet voor het onderhoud van richtlijnen. Te beginnen met een inventarisatie van richtlijnen en de ‘houdbaarheidsdatum’. 2.2.2 Rapport ‘Medisch specialistische richtlijnen 2.0’ Door OMS en Wetenschappelijke Verenigingen is het adviesrapport ‘Medisch specialistische richtlijnen 2.0’ geschreven. In dit document worden adviezen ten aanzien van het ontwikkelproces, onderhoud, implementatie, organisatie en financiering van richtlijnen gegeven. De aanbevelingen hebben betrekking op de volgende uitgangspunten: • een transparant ontwikkelproces; • meer betrokkenheid van derden (patiëntenorganisaties, ziekenhuizen, zorgverzekeraars, IGZ); • duidelijke prioritering: agenda en beleid; • doelmatigheidsoverwegingen in richtlijnen meenemen; • structurele aandacht voor normering in richtlijnen; • onderhoud en actualisatie van richtlijnen optimaliseren; • implementatie en naleving van richtlijnen optimaliseren. Kortheidshalve wordt op deze plaats naar (de samenvatting van) dit rapport verwezen. De NVvH onderschrijft de uitgangspunten van het rapport. De implicaties voor de ontwikkeling van NVvH richtlijnen zijn op dit moment nog niet helder en zullen worden uitgewerkt. 2.3 Indicatoren De beroepsgroep ontwikkelt indicatoren in het kader van de IGZ Basisset prestatieindicatoren voor ziekenhuizen en particuliere klinieken en in het kader van het programma Zichtbare Zorg. 2.3.1 Indicatoren IGZ en Zichtbare Zorg In 2011 worden IGZ-indicatoren ontwikkeld voor de bariatrische chirurgie en de time-out procedure. Kwaliteitsbeleidsplan 2011-2012, concept, versie 1.0 Nederlandse Vereniging voor Heelkunde


Binnen het programma Zichtbare Zorg participeert de NVvH in de doorontwikkeling van de volgende bestaande indicatoren: liesbreuk, varices, colorectaal carcinoom, longcarcinoom, maagcarcinoom, meniscus en voorste kruisband, chronische belemmering bloedstroom van het been, carpale tunnelsyndroom en melanoom. Daarnaast zal de NVvH een bijdrage leveren aan de ontwikkeling van twee nieuwe indicatoren te weten: bariatrische chirurgie en galblaas/galstenen. 2.3.2 Parallelle uitvragen ongewenst De NVvH is van mening dat andere uitvragen naast Zichtbare Zorg (parallelle uitvragen) ongewenst zijn, omdat Wetenschappelijke Verenigingen niet betrokken zijn bij de ontwikkeling van deze indicatoren. Uit een inhoudelijke beoordeling door de subverenigingen is gebleken dat deze indicatoren van onvoldoende kwaliteit zijn en daarmee niet geschikt voor zorginkoop. Naar aanleiding van de eerste parallelle uitvraag in 2010 heeft de NVvH haar kritiek op de parallelle uitvraag schriftelijk kenbaar gemaakt aan ZN en in een gesprek nogmaals toegelicht. Ook naar aanleiding van de tweede parallelle uitvraag is een brief naar ZN verzonden met daarin een uitnodiging voor een gesprek over de inhoud van de indicatoren. Ook andere Wetenschappelijke Verenigingen volgen – onder coördinatie van de Orde - deze werkwijze. Met de inhoudelijke reacties en met de gespreksverslagen zal door de Orde van Medisch Specialisten en Wetenschappelijke Verenigingen richting VWS en NZa een heldere boodschap worden afgeven over de wijze waarop ZN haar inkooprol op kwaliteit in het zorgstelsel vervult. 2.4

Normering

Normering is het opstellen van normen voor goede en verantwoorde chirurgische behandelingen teneinde de kwaliteit van zorg te bevorderen en transparantie te creëren. Het gaat om kwaliteitsnormen die door de leden van de beroepsgroep volgens de laatste medische inzichten zijn ontwikkeld en door hen worden ondersteund. De normen kunnen dienen als keuzeinformatie voor patiënten, stuurinformatie voor ziekenhuizen en inkoopinformatie voor zorgverzekeraars. We zien al dat zorgverzekeraars de door de NVvH ontwikkelde normen overnemen en hiervan gebruik gaan maken ten behoeve van zorginkoop. 2.4.1 Normering voor merendeel chirurgische behandelingen De NVvH streeft naar het opstellen en openbaar maken van eenduidige kwaliteitsnormen voor het merendeel van de chirurgische behandelingen. In januari 2011 is een eerste set van kwaliteitsnormen gepubliceerd voor de chirurgische behandeling van: borstkanker, darmkanker, longkanker en tumoren in bindweefsel, spieren en bloedvaten. Dit is een belangrijke stap om de kwaliteit van zorg voortdurend te verbeteren en inzichtelijk te maken. Vanaf medio juni 2011 zullen de normen voor een volgende set behandelingen - aneurysma van de aorta, slokdarmkanker, alvleesklierkanker en leverkanker - bekend gemaakt worden. De normen hebben een dynamisch karakter en zullen regelmatig worden aangescherpt. Hierbij wordt zoveel mogelijk gebruik gemaakt van gegevens uit de, door de



beroepsgroep ontwikkelde, registraties van uitkomsten van zorg. De normen staan vermeld op het openbare gedeelte van de NVvH- website. 2.4.2 Verantwoordelijkheden De NVvH stelt de norm op en toetst in de kwaliteitsvisitaties of aan de normen wordt voldaan. De Inspectie handhaaft de normen (Toezichtkader IGZ) en de zorgverzekeraars kopen zorg in (mede) op basis van kwaliteitsnormen. Zo speelt iedere partij zijn eigen rol als het gaat om normering. Actor Wetenschappelijke Vereniging Ziekenhuizen / vakgroepen Zorgverzekeraars Patiëntenorganisaties Inspectie

Minister

Verantwoordelijkheid Normeren (en visiteren) Implementeren: voldoen aan de normen Genormeerde zorg inkopen Stimuleren, transparantie vragen Stimuleren/aandringen tot normering Indien geen veldnormen: zelf toezicht normen opstellen Handhavingkader bekend maken Handhaven Zo nodig wettelijke maatregelen c.q. normering vastleggen

2.4.3 Normering is leidend voor concentratie van zorg Concentratie van zorg staat hoog op de politieke beleidsagenda en op de agenda’s van zorgverzekeraars. Aspecten als kwaliteit, veiligheid en doelmatigheid spelen hierbij een rol. Concentratie van kennis, kunde en kapitaal lijkt noodzakelijk, met name bij de hoogcomplexe, laag-volume zorg. Daarvoor moet aan een veelheid van randvoorwaarden worden gedaan. Het is de primaire verantwoordelijkheid van de beroepsgroep om die randvoorwaarden te definiëren. In de visie van de NVvH dient normering het leidende principe te zijn voor concentratie van zorg. Normering leidt (mogelijk) tot concentratie van zorg en zowel normering als concentratie van zorg zijn middelden om de kwaliteit en efficiency van zorg te verbeteren. 2.5

Certificering

Certificering behelst registratie als gedifferentieerd chirurg in een of meerdere van de volgende aandachtsgebieden: traumachirurgie, vaatchirurgie, gastro-intestinale chirurgie, oncologische chirurgie, longchirurgie en kinderchirurgie. Aan deze registratie zijn voorwaarden verbonden, zoals bijvoorbeeld het volgen van bijen nascholing in het specifieke aandachtsgebied. Certificering van chirurgen sluit aan bij het nieuwe opleidingsplan Heelkunde, ‘Structuur Curriculum Heelkunde voor Reflectieve Professionals (SCHERP). Binnen SCHERP worden aios opgeleid in een van de bovengenoemde specifieke deelgebieden. Certificering van alle chirurgen vergt een grote inspanning van alle subverenigingen en van de NVvH.



2.5.1 Reglementen Er zijn ten behoeve van certificering drie reglementen opgesteld: Reglement tot Registratie, Reglement Toetsingscommissie NVvH, Reglement Bezwarencommissie NVvH. Deze reglementen worden door het bestuur van de NVvH voorgelegd aan de ledenvergadering van mei 2011. 2.5.2 Implementatie De implementatie van certificering omvat het instellen van een NVvH-brede toetsings- en bezwarencommissie, het inrichten en beheren van een centraal register en het opnemen van dit register op het openbare gedeelte van de website van de NVvH. 2.6

Clinical auditing

De beroepsgroep is in 2009 gestart met de registratie van de resultaten van de chirurgische behandeling van dikke darmkanker (Dutch Surgical Colorectal Audit, DSCA). De intrinsieke behoefte van chirurgen om aantoonbare verbeteringen in de kwaliteit van zorg aan darmkankerpatiënten te realiseren, lag aan de DSCA ten grondslag. Omdat een betere zorg leidt tot minder complicaties leiden uitkomstenregistraties ook tot meer doelmatigheid. Tenslotte draagt het registreren van de uitkomsten van zorg bij aan het realiseren van transparantie in de zorg. 2.6.1 Kwaliteitsverbetering Uit de DSCA blijkt dat de zorg voor darmkankerpatiënten in Nederland goed is, zeker ook internationaal gezien. Het kan echter altijd beter en dat is het primaire doel van auditing. Kwaliteitsverbetering wordt gerealiseerd door inzicht in het eigen handelen te vergroten. Inzicht in bijvoorbeeld de mate waarin de richtlijn wordt nageleefd en inzicht in de uitkomsten na behandeling. De zorguitkomsten kunnen worden gespiegeld aan de zorguitkomsten van andere vakgroepen en ziekenhuizen (benchmarken). Hierdoor kunnen vakgroepen en ziekenhuizen van elkaar leren (best practices). Daarnaast worden aan de hand van uitkomstenregistraties normen en richtlijnen bijgesteld en specifieke bijen nascholingen georganiseerd (zie 2.10). 2.6.2 Generiek model clinical auditing Voor de DSCA is een generiek model van clinical auditing ontwikkeld. De belangrijkste elementen van dit model zijn: correctie voor zorgzwaarte, continue terugkoppeling van de resultaten en snelle landelijke rapportage. Dit generieke model is de kapstok voor andere uitkomstenregistraties. Hiertoe is de Stichting Dutch Institute for Clinical Auditing (DICA) opgericht. In 2011 worden aan de hand van dit generieke model uitkomstenregistraties opgezet voor slokdarm- en maagkanker (Dutch Upper GI Cancer Audit, DUCA) en borstkanker (Dutch Brest Cancer Audit, DBCA). Uiteindelijk wordt gestreefd naar uitbreiding van de chirurgische registraties tot multidisciplinaire registraties waarin ook andere disciplines, zoals radiotherapeuten en oncologen, hun gegevens vastleggen. Zodoende ontstaat meer inzicht in de kwaliteit van de gehele behandeling.



2.6.3 Rol en verantwoordelijkheid NVvH Uit de DSCA is gebleken dat een aantal vakgroepen / ziekenhuizen significant slechter presteert dan andere vakgroepen / ziekenhuizen. Dit gegeven roept de vraag op naar de rol en verantwoordelijkheid van de NVvH ten aanzien van vakgroepen die ‘onderpresteren’. Ook de wijze waarop de NVvH met de uitkomsten van clinical audits naar buiten treedt, is een punt van aandacht. Enerzijds moeten vakgroepen veilig kunnen registreren en in de gelegenheid worden gesteld om te leren en te verbeteren. Dit is in het belang van de audits, van de kwaliteit en van de doelmatigheid van zorg en daarmee ook in het belang van de patiënt. Hierbij geldt het adagium: ‘no name, no blame, no shame’. Anderzijds wil de beroepsgroep zich transparant en toetsbaar opstellen, hebben zorgverzekeraars kwaliteitsinformatie nodig om hun rol op het gebied van zorginkoop waar te kunnen maken (inkoopinformatie) en hebben patiënten het recht om te weten waar de kwaliteit van zorg het beste is (keuze-informatie). Gelet op dit spanningsveld is het van belang dat de NVvH een beleidslijn formuleert inzake haar rol, verantwoordelijkheid en werkwijze ten aanzien van die vakgroepen die kunnen verbeteren en ten aanzien van het verstrekken van kwaliteitsinformatie afkomstig uit de audits. In ieder geval stelt de NVvH zich ten doel om het delen van best practices te faciliteren. 2.7

Complicatieregistratie

Een groot deel van de beroepsgroep (circa 56%) maakt voor het registreren van complicaties gebruik van het Landelijke Heelkundige Complicatie Registratie (LHCR). Het LHCR heeft echter als nadeel dat het veel items bevat en daardoor complex is. Bovendien is er een slechte aansluiting op het ziekenhuisinformatiesysteem met als gevolg dat registraties dubbel moeten worden ingevoerd. Tenslotte ontbreekt de mogelijkheid om te benchmarken. 2.7.1 Light versie LHCR Om bovengenoemde redenen heeft de NVvH besloten een minder complexe ‘light’versie van de LHCR te ontwikkelen. Doel van dit project is het ontwikkelen van een moderne en gebruiksvriendelijke applicatie in de vorm van een multifunctionele webbased complicatieregistratie en het genereren van spiegelinformatie vanuit een landelijke database. In deze vernieuwde registratie zullen alleen de complicaties met een ernst 2 en hoger alsmede alle wondinfecties worden ingevoerd. De mogelijkheid om gebruik te maken van de huidige LHCR blijft daarnaast bestaan. Inmiddels is een demo van de ‘light’-versie ontwikkeld. Deze zal worden gepresenteerd tijdens de chirurgendagen 2011. Daarmee is dit project afgerond en dient er een besluit te worden genomen over het vervolg. 2.8

Kwaliteitsvisitatie

Kwaliteitsvisitatie vormt één van de methodieken om de kwaliteit van patiëntenzorg te beoordelen. Door te visiteren beogen professionals de organisatie van de zorgverlening Kwaliteitsbeleidsplan 2011-2012, concept, versie 1.0 Nederlandse Vereniging voor Heelkunde


en daarmee de kwaliteit van de zorg zelf te verbeteren. Deelname aan de kwaliteitsvisitatie volgens de systematiek van de beroepsvereniging is een voorwaarde voor de herregistratie als medisch specialist. 2.8.1 Algemeen Digitaal Audit Systeem (ADAS) Vanaf 1 januari 2011 worden visitaties uitgevoerd met behulp van het Algemeen Digitaal Audit Systeem (ADAS). Het systeem werkt tijdsbesparend en biedt een aantal nieuwe mogelijkheden, zoals het genereren van spiegelgegevens in de vorm van tabellen of grafieken en benchmarken. In 2011 worden de mogelijkheden van doorontwikkeling naar een nieuwe versie van het systeem (van ADAS 2.0 naar ADAS 3.0) onderzocht. 2.8.2 Professionalisering kwaliteitsvisitaties Het project ‘Professionalisering kwaliteitsvisitaties’ beoogt het ontwikkelen van een gestandaardiseerde wijze van oordeelsvorming door getrainde visitatoren en uitbreiding van de visitatie met vragen die betrekking hebben op de normering en uitkomsten van zorg. Door middel van een waarderingssystematiek worden de activiteiten van een vakgroep getoetst aan een aantal vastgestelde normen. Deze normen hebben betrekking op de kwaliteitsdomeinen ‘evaluatie van zorg’, ‘vakgroepfunctioneren’, ‘patiëntenperspectief’ en ‘professionele ontwikkeling’. Door normen te scoren op een 5-punt schaal komt men tot een voorwaarde, zwaarwegende advies, aanbeveling, good clinical practice of best practice. Deze nieuwe methode leidt tot een meer gestandaardiseerde en objectiveerbare wijze van oordeelsvorming. Bovendien worden ook de best practices benoemd. Deze voorbeelden kunnen ter inspiratie, lering en verbetering onder de aandacht worden gebracht van collega’s elders. 2.9

Advies en bemiddeling

De (NVvH) wordt met enige regelmaat benaderd door leden of derden met het verzoek om bij te dragen aan de oplossing van (dreigende) problemen met betrekking tot de kwaliteit van de geleverde zorg van individuele leden en/of het verband waarin zij functioneren in de vorm van bemiddeling, begeleiding en/of advisering. Het verzoek strekt tot doel de kwaliteit van de heelkundige praktijk en daarin werkzame personen te verbeteren of te waarborgen. 2.9.1 Professionalisering ABC In 2010 is een traject van professionalisering van de Advies en Begeleidings Commissie (ABC) ingezet. Dit traject heeft reeds geleid tot een nieuw reglement en tot een nieuw format voor gestandaardiseerde rapportage. Verder wordt een leertraject georganiseerd voor leden van de ABC en een werkwijze worden opgesteld aan de hand waarvan de effectiviteit van de interventie kan worden beoordeeld. Dit project zal daarmee ook in 2011 de aandacht vragen.



2.10

Bij- en nascholing

Naar aanleiding van de ontwikkelingen van nieuwe kwaliteitsinstrumenten en de resultaten uit bijvoorbeeld de audits, worden nieuwe eisen gesteld aan de te volgen bijen nascholingen en worden nieuwe cursussen c.q. workshops gegeven. Zo worden in het kader van certificering eisen gesteld aan de bijen nascholing van chirurgen op het specifieke deelgebied: gemiddeld 20 punten per jaar over een periode van 5 jaren. En naar aanleiding van de resultaten van de DSCA zijn er op het jaarcongres specifieke workshops over nieuwe operatietechnieken voor de chirurgische behandeling van endeldarm tumoren gegeven. Deze activiteiten passen binnen de grondhouding van het continu willen leren, waarin professionals zowel ‘student’ als ‘leraar’ zijn (all learn, all teach). 2.10.1 Samenhang kwaliteit - opleidingen De NVvH gaat zich oriënteren op de samenhang tussen kwaliteit en opleidingen. Nieuwe ontwikkelingen op het gebied van certificering, normering, kwaliteitsvisitaties, advies en begeleiding alsmede veiligheidsonderwijs, vragen om een samenhangend beleid en een passend aanbod aan bijen nascholing.



3.

Overzicht activiteiten 2011 - 2012

Kwaliteitsinstrument Kwaliteitsbeleid Patiëntveiligheid

Richtlijnen

Indicatoren

Normering

Certificering

Clinical auditing

Complicatieregistratie

Activiteit Ontwikkelen kader kwaliteit, met daarin een overzicht van bestaande kwaliteitsinstrumenten • Ontwikkelen cursorisch patiëntveiligheidsonderwijs • Het creëren van bewustwording bij de beroepsgroep over het effect van arbeidstijden op de veiligheid van zorg. • Onderzoeken mogelijkheden teamtrainingen volgens CRM principe • Richtlijn Diverticulitis • Ontwikkeling van e-learning modules voor richtlijnen appendicitis en diverticulitis • Richtlijn acute buik • Richtlijn acute wonden * • Inventarisatie actualiteit bestaande richtlijnen • Doorontwikkeling van (9) bestaande ZiZo-indicatoren • Ontwikkeling van nieuwe indicatoren voor bariatrische chirurgie en time out • Inhoudelijke beoordeling van indicatoren parallelle uitvraag en overleg met ZN. • Vaststellen en publiceren van tweede set kwaliteitsnormen voor: aneurysma van de aorta, slokdarmkanker, alvleesklierkanker en leverkanker. • Normeringen voor het merendeel van de chirurgische behandelingen. • Vaststellen reglementen • Instelling NVvH brede toetsings- en bezwarencommissie • Inrichten en beheer centraal register • Register op openbaar gedeelte website • Uitbreiding van uitkomstenregistraties met DUCA en DBCA • Uitbreiden van monodisciplinare uitkomstenregistraties naar multidisciplinaire uitkomstenregistraties • Ontwikkelen beleidslijn inzake rol en verantwoordelijkheid NVvH t.o.v. vakgroepen die significant slechter presteren dan het landelijk gemiddelde • Realisatie moderne en gebruiksvriendelijke applicatie in de vorm van een multifunctionele



Planning 01-07-2011 01-05-2012 01-07-2012 2011 01-07-2011 01-03-2012 01-12-2012 01-07-2013 01-07-2012 2011 2011 2011 Juni 2011 Medio 2013 Mei 2011 Najaar 2011 Najaar 2011 01-01-2012 Juni 2011 01-01-2012 01-01-2012

•

webbased complicatieregistratie. Presenteren demo tijdens de chirurgendagen 2011. Besluitvorming over vervolgtraject.



mei 2011 sept. 2011

Kwaliteitsinstrument Kwaliteitsvisitatie Advies en bemiddeling Bij- en nascholing

Activiteit • Digitalisering kwaliteitsvisitaties • Professionalisering kwaliteitsvisitaties • Professionaliseringstraject • Oriëntatie op de samenhang tussen kwaliteit en bijen nascholingen

* = optioneel; realisatie is afhankelijk van toekenning SKMS-gelden



Planning 01-07-2012 01-01-2012 01-10-2011 01-07-2012

Bijlage 1:

Kwaliteitscommissies

Commissie Patiëntveiligheid Samenstelling commissie De commissie Patiëntveiligheid bestaat uit een afvaardiging van de verschillende subverenigingen (Nederlandse Vereniging voor Vaatchirurgie (NVvV), Nederlandse Vereniging voor Longchirurgie (NVvL), Nederlandse Vereniging voor Chirurgische Oncologie (NVCO), Nederlandse Vereniging voor Traumatologie (NVT), Nederlandse Vereniging voor Gastrointestinale Chirurgie (NVGIC), Nederlandse Vereniging voor Kinderchirurgie (NVKC)). Daarnaast zijn er leden die zitting hebben vanwege brede ervaring op het gebied van patiëntveiligheid. Doel De commissie Patiëntveiligheid behartigt de belangen van de NVvH inzake de patiëntveiligheid van de chirurgische zorg. Taken De commissie is ingesteld met het verzoek tot het schrijven van een adviesrapport inzake patiëntveiligheid van de chirurgische zorg. 1. Definiëren van randvoorwaarden van een integrale patiëntveiligheidscultuur binnen het heelkundig behandelingstraject. 2. Monitoring van alle initiatieven met betrekking tot patiëntveiligheid, voor zover van belang voor de chirurgische praktijk en al dan niet door de Nederlandse Vereniging voor Heelkunde geïnitieerd. 3. Het voeren van een pro-actief pr-beleid met betrekking tot het maatschappelijk en zorggerelateerde, professionele veld. Commissie Richtlijnen Samenstelling De commissie richtlijnen bestaat uit een afvaardiging van de verschillende subverenigingen (Nederlandse Vereniging voor Vaatchirurgie (NVvV), Nederlandse Vereniging voor Longchirurgie (NVvL), Nederlandse Vereniging voor Chirurgische Oncologie (NVCO), Nederlandse Vereniging voor Traumatologie (NVT), Nederlandse Vereniging voor Gastrointestinale Chirurgie (NVGIC), Nederlandse Vereniging voor Kinderchirurgie (NVKC)). De commissie wordt bijgestaan door enkele epidemiologisch geschoolde chirurgen. Het bestuur bestaat uit de voorzitter en de secretaris. Doel Het bevorderen van de kwaliteit van de heelkundige zorg door het ontwikkelen van richtlijnen en het beoordelen van richtlijnen waarbij heelkundige zorg wordt beschreven.



Taken De commissie heeft zes verantwoordelijkheden: 1. Ontwikkeling van richtlijnen 2. Mandatering van leden voor richtlijnen 3. Autorisatie van richtlijnen die ontwikkeld worden door de NVvH 4. Beoordelen van bestaande richtlijnen 5. Autorisatie van richtlijnen die ontwikkeld worden door externe partijen 6. Patiëntenvoorlichting Commissie Uitkomsten van Zorg Samenstelling De commissie Uitkomst van Zorg bestaat uit een afvaardiging van de verschillende subverenigingen (Nederlandse Vereniging voor Vaatchirurgie (NVvV), Nederlandse Vereniging voor Longchirurgie (NVvL), Nederlandse Vereniging voor Chirurgische Oncologie (NVCO), Nederlandse Vereniging voor Traumatologie (NVT), Nederlandse Vereniging voor Gastrointestinale Chirurgie (NVGIC), Nederlandse Vereniging voor Kinderchirurgie (NVKC)). Daarnaast zijn er leden die zitting hebben vanwege een indicator die in de Basisset prestatie-indicatoren is opgenomen. Doel De commissie Uitkomst van Zorg behartigt de belangen van de NVvH inzake de maatschappelijke – zich goeddeels autonoom voltrekkende – ontwikkeling van het gebruik van indicatoren. Taken De commissie heeft vier taken: 1. Ontwikkeling van indicatoren 2. Eigenaar indicatoren Basisset Prestatie-indicatoren IGZ 3. Beoordeling indicatoren Zichtbare Zorg Ziekenhuizen 4. Ontwikkelen uitkomstregistraties Commissie Complicatieregistratie Samenstelling commissie De commissie complicatieregistratie bestaat uit een aantal chirurgen. Daarnaast zijn er enkele experts op het gebied van complicatieregistratie aangetrokken. Tevens is er een kleine adviesgroep samengesteld voor de samenwerking met Stichting Informatie Voorziening Zorg (IVZ) in het veranderingstraject naar een webbased systeem. Doel Het bevorderen van het toepassen van complicatieregistratie teneinde inzicht te verkrijgen in de effecten van behandelingen, daarvan te leren en te verbeteren.



Taken De commissie heeft als taak gekregen om de LHCR te evalueren en een advies te geven aan het bestuur van de Nederlandse Vereniging voor Heelkunde hoe de LHCR te vernieuwen zodat het systeem door meer maatschappen gebruikt gaat worden. Om te onderzoeken wat de verbeterpunten van de LHCR zijn, is aan onderzoeksbureau Prismant gevraagd om het onderzoek uit te voeren. Commissie Kwaliteitsvisitatie Samenstelling De commissie kwaliteitsvisitatie bestaat uit een afvaardiging van de verschillende subverenigingen (Nederlandse Vereniging voor Vaatchirurgie (NVvV), Nederlandse Vereniging voor Longchirurgie (NVvL), Nederlandse Vereniging voor Chirurgische Oncologie (NVCO), Nederlandse Vereniging voor Traumatologie (NVT), Nederlandse Vereniging voor Gastrointestinale Chirurgie (NVGIC), Nederlandse Vereniging voor Kinderchirurgie (NVKC)). De leden van de Commissie Kwaliteitsvisitatie worden op voordracht van het Bestuur van de Nederlandse Vereniging voor Heelkunde door de Algemene Ledenvergadering benoemd. Een gelijkmatige vertegenwoordiging van opleidingen niet opleidingsziekenhuizen, subverenigingen en regio’s zal bij het opstellen van de voordracht uitgangspunt zijn. Vertegenwoordigers uit de regio en de subverenigingen functioneren zonder last of ruggespraak met betrekking tot de visitaties maar wel met last en ruggespraak met betrekking tot kwaliteitsaspecten en normen. Er wordt gestreefd naar minstens de volgende samenstelling van de Commissie Kwaliteitsvisitatie: a. per regio een lid van de opleidingsziekenhuizen b. per regio een lid uit een niet- opleidingsziekenhuis c. twee leden uit een academisch ziekenhuis d. één lid per subvereniging Doel De Commissie Kwaliteitsvisitatie houdt zich bezig met intercollegiale toetsing door middel van een kwaliteitsvisitatie van chirurgische maatschappen c.q. vakgroepen. Taken De commissie heeft twee taken te weten: 1. Uitvoeren Kwaliteitsvisitatie 2. Beoordelen van de kwaliteitsvisitatie



Commissie Bij- en nascholing Samenstelling De commissie Bij- en Nascholing bestaat uit een afvaardiging van de verschillende subverenigingen. Daarnaast is er een lid die zitting heeft vanwege zijn expertise. Vertegenwoordigers uit de subverenigingen functioneren met last en ruggespraak met betrekking tot kwaliteitsaspecten en normen. De voorzitter is afgevaardigde namens het Concilium Chirurgicum en lid van de het Concilium en wordt benoemd door het bestuur van de Nederlandse Vereniging voor Heelkunde op voorstel van het Moderamen van het Concilium Chirurgicum. De secretaris Kwaliteit van het Bestuur is eveneens lid van de Commissie en vertegenwoordigt hierin het Bestuur. Doel De commissie Bij- en Nascholing zorgt voor een adequaat systeem van nascholing en accreditatie; de nadruk ligt op de inhoud van het nascholingsaanbod en het vergroten van de kwaliteit hiervan. Taken De commissie is ingesteld met de volgende taken: 1. Beoordelen van de accreditatiewaardigheid nationale en internationale bijen nascholing gericht op de heelkunde 2. Het informeren van de leden m.b.t. bijen nascholing gericht op de heelkunde 3. Invloed krijgen op het landelijke accreditatiebeleid van de KNMG. Raad voor Kwaliteit & Patiëntveiligheid Samenstelling De Raad komt vier keer per jaar bijeen en bestaat uit de voorzitters van de verschillende kwaliteitscommissies. De Raad wordt voorgezeten door de secretaris Kwaliteit, de secretaris Patiëntveiligheid is aangesteld als vicevoorzitter. De Raad wordt beleidsmatig ondersteund door de beleidsadviseur kwaliteit. De Raad voor Kwaliteit en Patiëntveiligheid bestaat uit een afvaardiging van de voorzitters van de kwaliteitscommissies. Doel Het doel van de raad is de samenhang tussen de verschillende kwaliteitscommissies te bevorderen zodat er een integraal kwaliteitsbeleid ontstaat. Taken De raad heeft als taken: 1. Opstellen kwaliteitsbeleid 2. Coördinatie kwaliteitscommissies 3. Coördinatie kwaliteitsprojecten 4. Coördinatie geldstroom SKMS 5. Monitoren voortgang kwaliteitsprojecten 6. Jaarverslag tijdens chirurgendagen Kwaliteitsbeleidsplan 2011-2012, concept, versie 1.0 Nederlandse Vereniging voor Heelkunde


Bijlage 2:

Afstemming commissies - bestuur

Terugkoppeling vanuit de commissies Vanuit het bureau wordt in ieder geval geagendeerd bij DB vergaderingen: • Vier keer per jaar overzicht mandatering richtlijnen • Vier keer per jaar overzicht commentaarronde richtlijnen • Vier keer per jaar overzicht autorisatieronde richtlijnen • Twee keer per jaar overzicht indicatoren • Twee keer per jaar overzicht voorwaarden van de verschillende kwaliteitsvisitaties • Vier keer per jaar update SKMS-projecten (financieel en inhoudelijk) • Communicatie IGZ • Communicatie Orde van Medisch Specialisten • Communicatie van VMS Jaarlijks overleg met de commissies Er is jaarlijks overleg tussen de verschillende commissies met het Dagelijks Bestuur. Hiervoor dient een agenda gemaakt te worden door de commissie. In ieder geval dienen de volgende punten te worden geagendeerd: • Visie volgend jaar • SKMS-projecten • Ondersteuning bureau



Bijlage 3:

Werkzaamheden Bureau NVvH

Beleidsmatige ondersteuning Vanuit het bureau vindt er beleidsmatige ondersteuning plaats voor: • Trajecten met de Inspectie voor de Gezondheidszorg • Trajecten met het Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport • Trajecten met de Orde van Medisch Specialisten Projectmatige ondersteuning Vanuit het bureau vindt er projectmatige ondersteuning plaats voor: • Trajecten die gefinancierd worden vanuit de SKMS-gelden Administratieve ondersteuning Vanuit het bureau vindt er administratieve ondersteuning plaats voor: • Commissie Richtlijnen • Commissie Complicatieregistratie • Commissie Kwaliteitsvisitatie • Commissie Uitkomst van Zorg • Commissie Patiëntveiligheid



Bijlage 4:

Communicatie met externe partijen

Inspectie voor de Gezondheidszorg (IGZ) De communicatie met de Inspectie voor de Gezondheidszorg wordt vanuit de Raad voor Kwaliteit en Patiëntveiligheid, in afstemming met het dagelijks bestuur, gecoördineerd. • Er zijn halfjaarlijkse gesprekken met de commissie Uitkomst van Zorg voor de Basisset prestatie-indicatoren IGZ. • Er is een jaarlijks gesprek tussen de IGZ en de commissie Patiëntveiligheid over patiëntveiligheid. Tijdens deze gesprekken komen actuele key-issues m.b.t. patiëntveiligheid aan de orde met als doel de polarisatie tussen het ‘veld’ en de controlerende/handhavende organen te reduceren. • Er is een jaarlijks gesprek met het bestuur van de Nederlandse Vereniging voor Heelkunde voor overkoepelende zaken. Ministerie Volksgezondheid, Welzijn en Sport (MinVWS) De communicatie met het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport wordt vanuit de Raad voor Kwaliteit en Patiëntveiligheid, in afstemming met het dagelijks bestuur, gecoördineerd. • Er zijn geen structurele gesprekken met het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport. Veiligheidsprogramma (VMS) De communicatie met het Veiligheidsprogramma wordt vanuit de commissie Patiëntveiligheid gecoördineerd. Er zijn geen structurele gesprekken met het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport. Raad Kwaliteit (OMS) De vergaderingen van de Raad voor Kwaliteit worden voorbereid en bezocht door de secretaris Kwaliteit. Platform Kwaliteit (OMS) De vergaderingen van het Platform Kwaliteit worden voorbereid en bezocht door de secretaris Kwaliteit. Richtlijnen (OMS) De vergaderingen inzake richtlijnen van de Orde van Medisch Specialisten worden voorbereid en bezocht door de Commissie Richtlijnen. Indicatoren (OMS) De vergaderingen inzake indicatoren van de Orde van Medisch Specialisten worden voorbereid en bezocht door de Commissie Uitkomst van Zorg. Complicatieregistratie De vergaderingen inzake complicatieregistratie van de Orde van Medisch Specialisten worden voorbereid en bezocht door de Commissie Complicatieregistratie. Kwaliteitsbeleidsplan 2011-2012, concept, versie 1.0 Nederlandse Vereniging voor Heelkunde


Visitatie De vergaderingen inzake visitatie van de Orde van Medisch Specialisten worden voorbereid en bezocht door de Plenaire Commissie Kwaliteitsvisitatie. KNMG De communicatie met de KNMG wordt vanuit de Raad voor Kwaliteit en Patiëntveiligheid gecoördineerd. Er zijn geen structurele gesprekken met de KNMG.



BELEIDSPLAN KWALITEIT

Recommend Documents