Beleidsplan Jeugdwerk 2013-2016 Inleiding Sinds 1 oktober 2013 is Martine Versteeg werkzaam als jeugdwerker binnen de Protestantse Gemeente Amstelveen-Buitenveldert. Zij is aangesteld naast Dorien Keus, om groepen te bereiken die tot nu toe niet bereikt worden. Dorien werkt tot nu toe met het visiestuk ‘Kijk voorbij je horizon’, dat loopt tot de zomer 2014. We willen gezamenlijk vast verder kijken en hebben een beleidsplan gemaakt voor het komende jaar. WE zien dat jaar als een begin, daarna willen we vooruitkijken tot 2016. Een sterkte-/zwakteanalyse gaat eraan vooraf. Het geheel ligt nu voor u.
Waar gaan wij voor: De Protestantse JeugdRaad Amstelveen- Buitenveldert heeft tot doel kinderen en jongeren zo toerusten dat zij, op grond van een Bijbelse visie, in verbondenheid met God en in navolging van Christus, keuzes leren maken in hun persoonlijk leven, binnen de kerk en in de samenleving. Dit krijgt vorm in de volgende speerpunten: 1. Bruggen te bouwen/ nieuwe wegen zoeken naar kinderen en jongeren die zich niet onderdeel weten van geloof en gemeenschap. Over een jaar hebben we meer contacten opgebouwd met jongeren op de rand van en buiten de kerk. Aan de hand van hun wensen zetten we de twee jaar erna een programma voor hen op. Dat programma zal bestaan uit recreatieve, inspirerende en verdiepende activiteiten. 2. De gemeenschap bevorderen, tussen kinderen/jongeren en de rest van de gemeenschap en tussen kinderen/jongeren onderling (groepsbinding). Bij iedere activiteit die we organiseren bekijken we welke link er zou moeten zijn met de bestaande gemeenschap en welke intensiteit deze zou moeten hebben. 3. Kinderen en jongeren van jongs af aan helpen groeien in hun geloof. Verdieping van wat en waarom we geloven in God en in navolging van Christus. Voor kinderen tussen 4 en 16 bestaan er mogelijkheden om zich in hun geloof te verdiepen. Dit jaar breiden we het aanbod uit voor 04 jaar, 4-12 jaar, 12-16 jaar en 16+. Ook kijken we hoe huidige activiteiten functioneren, zodat we een vernieuwd aanbod kunnen opzetten voor 2013-2016. 4. Kinderen en jongeren helpen te ontdekken wat hun gaven en talenten zijn en hoe zij die kunnen inzetten ter opbouw van de gemeente, de samenleving en Gods koninkrijk. Voor tieners zijn er genoeg mogelijkheden om hun handen te laten wapperen. We kijken hoe we kinderen en 16+ers meer bij gemeenteopbouw en diaconaat kunnen betrekken. 5. Kinderen en jongeren helpen hun geloof te vieren, op een voor hen authentieke manier binnen de eredienst en daarbuiten. Veel tieners en 16+ers ervaren de zondagochtendviering niet als ‘van hen’. We zoeken komend jaar naar wegen om te vieren met jongeren. Dit kan twee kanten op gaan: veranderingen in de huidige vieringen op zondagochtend en/of aparte vieringen voor jongeren. Taak van de jeugdwerkers: De taak van de jeugdwerkers is het aansturen, ondersteunen, initiëren en stimuleren van de bovenstaande visie en missie van de PJR. Dat betekent dat een deel onze werkzaamheden ‘eerstelijns’ is: uitvoerend en in contact met kinderen en jongeren. Een ander deel is ‘tweedelijns’: we ondersteunen de vrijwilligers die het jeugdwerk uitvoeren. Taken van de jeugdwerkers kun je onderverdelen in enerzijds taken die zijn ontstaan door nieuw gevormd beleid en taken die zijn gevormd door eerder gemaakt beleid. Het eerste zal vooral initiërende taken zijn en de tweede vooral ondersteunend en continuerend van aard zijn.
1
Hoe is het nu? De PJR heeft een paar jaar geleden een onderscheid gemaakt tussen jeugdwerk 16- en 16+. Voor kinderen en jongeren onder de 16 jaar ligt het zwaartepunt in de wijk, voor jongeren vanaf 16 ligt het zwaartepunt bovenwijks. Dat bekent dat er in de Kruiskerk en in Zuid het volgende aan jeugdwerk is: • Crèche (iedere zondag) • Kinderdienst/kinderkerk (iedere zondag) • Tienerdienst (iedere twee weken) In de Kruiskerk is er daarnaast eens per maand basiscatechese voor kinderen uit groep 7-8. In Zuid wordt in januari een begin gemaakt met Kerk op Schoot, vieringen voor kinderen van 0-4 jaar. In Zuid bestaat ook een bijbelleesgroepje voor jongeren vanaf 16 jaar. Dorien en Martine ondersteunen de vrijwilligers van kinderdienst/-kerk en de tienerdienst met materialen, heidagen en een 24-uursbezinning. Bovenwijks is er voor de kinderen een Kinderzondag. Voor de tieners is het aanbod groter: • Tienerweekend • ThemaFilmEten • Diaconale activiteiten (oa. Adventpakjesactie, speurtocht door de Bijlmer) • Catechese • Theaterweekend Voor 16 tot 20-jarigen start op 13 oktober 7+1 Basiscursus geloven. In de zomer van 2013 is er een Taizéreis geweest, die staat voor 2014 ook weer op het programma. Tenslotte is Dorien verantwoordelijk voor de organisatie van de Maatschappelijke Stage. Ongeveer 15-20 jongeren doen per jaar deze (verplichte) stage in de kerk in Amstelveen-Buitenveldert. Zij bezoeken ouderen en helpen mee bij diverse activiteiten in de wijkkerken.
Sterkte-/ zwakte analyse Vanuit de visie van PJR willen we een sterkte- / zwakte analyse maken, om te kunnen zien op welke punten we ons moeten richten om te groeien in onze doel(en). Wat gaat goed? • Het basiswerk staat. Het jeugdwerk in de wijken voor kinderen en jongeren van 4 tot 16 jaar is (deels) gewaarborgd. • Er is een stevige structuur: Kruiskerk, Zuid en PJR werken intensief samen, zowel op wijkniveau als bovenwijks. • Het wijkoverstijgende tienerwerk loopt goed. • Er is een begin gemaakt met de ondersteuning van vrijwilligers. • Incidenteel zijn er verbindingen tussen jong en oud. • Sociale media worden ingezet om activiteiten aan te kondigen. • Ouders worden steeds meer betrokken bij het jeugdwerk, er ontstaat in de wijken ook een gemeenschap van ouders onderling. • We werken samen met andere organisaties (Prot. Gem. Ouderkerk, Dominicusgemeente, Makom, Stoelenproject, Stap Verder, Lutherse gemeente).
2
Wat gaat minder goed? • Voor kinderen onder 4 jaar en jongeren boven 16 jaar is er geen aanbod. Ook zijn er weinig relaties vanuit het jeugdwerk met deze doelgroep en de ouders. • In de Kruiskerk is de onderlinge band van kinderen/jongeren erg zwak. • In zowel de Kruiskerk als in Zuid is het kinderwerk kwetsbaar, in de Kruiskerk is dit ook het geval bij de tieners. • Het jeugdwerk is erg gericht op de kinderen en jongeren die er al zijn, dus te weinig naar buiten. • Er is geen sprake van structurele interesse van verschillende leeftijdsgroepen onderling. • Samenwerking van predikanten onderling; er is weinig afstemming tussen werkers in de kerk. • Er is nog geen visie op vrijwilligers of vrijwilligersbeleid. • Het is goed om een pluriforme gemeente te zijn, maar wat is onze boodschap? • Leden van de kerk vinden het lastig om met elkaar geloof te delen. • Het wijkoverstijgende kinderwerk (kinderzondag) trekt weinig bezoekers. • Het tienerwerk heet wijkoverstijgend, maar trekt in de praktijk vooral tieners uit Amstelveen Zuid. • De effectiviteit en inzet van PR verschilt erg per activiteit. Wat zijn kansen (intern)? • Westwijk – Jasmijn als zijnde de wijk met de meeste kinderen en jongeren in Amstelveen. • De Basiscursus 7+1 als opstap voor verder 16+-werk. • Het bestaan van drie 30-ersgroepen (één in de Kruiskerk, twee in Zuid) geeft toegang tot veel gezinnen. • Samenwerking met basisscholen (met name Roelof Venemaschool en Willem Alexanderschool). • In de Kruiskerk is de keuze gemaakt voor ‘nieuwe generaties’ als speerpunt. • Oudere tieners die als leiding worden ingezet. • Het gemeentebestuur van Amstelveen staat open voor contact. • Sociale media kunnen nog effectiever worden ingezet: structureler en door beter gebruik van Twitter. • Jongeren kunnen ook online, via sociale media, een gemeenschap vormen. • Sterkere koppeling nog mogelijk tussen geloofsopvoeding thuis en in de kerk. • Samenwerking met Stadshartkerk in Amstelveen. • Samenwerking met studentenwerker Uilenstede (Pelgrimskerk). Wat zijn bedreigingen (extern)? • Amstelveen is een erg seculiere stad. • De oude Pastorie van de Handwegkerk, uitvalsbasis voor de PJR, verdwijnt. • Het gevoel dat nieuwe activiteiten (met name in Westwijk) en bestaande activiteiten elkaar beconcurreren. • Door de afwezigheid van Mirjam ligt in de Kruiskerk het vernieuwende jeugdwerk stil. Het is nog maar de vraag in welke mate dit wordt opgevangen.
3
Beleidspunten jeugdwerkers voor komende jaren: Vanuit de sterkte – zwakte analyse hebben wij de onderstaande beleidspunten als meest urgent aangemerkt; aan een aantal hiervan wordt al gewerkt, andere zijn nieuw. Een aantal van deze punten is ook reden geweest voor de aanstelling van Martine. Een uitgewerkte doelstelling waar we over 3 jaar willen staan is er nog niet. Daarvoor zijn de wegen die we nu inslaan nog te nieuw. Eind 2014 zullen we komen met een visie voor de twee jaar erna. Bestaande beleidspunten jeugdwerkers: Dorien: 1. Het bevorderen van de vijf speerpunten in de wijk Zuid. Specifiek aandacht voor het opleiding van jongeren als leiding en contacten met ouders. In Zuid ondersteunt Dorien de kinderkerkleiding d.m.v. heidagen (twee maal per jaar). De tienerdienstleiding gaat eens per jaar mee op 24-uursbezinning. Dorien bouwt dit uit door interviews met vrijwilligers te houden en op basis daarvan beleid te maken. Dorien blijft ook het materiaal voor de tienerdiensten maken, zowel voor Zuid als de Kruiskerk. 2. Maatschappelijke stage Dorien blijft verantwoordelijk voor de uitvoering van de maatschappelijke stage. Daarnaast kijkt zij in samenwerking met de vrijwilligerscentrale hoe na 2015 de stage kan worden doorgezet als het verplichte karakter is verdwenen. 3. Bovenwijks tienerwerk Hoewel de nadruk voor de tieners op de wijkkerken ligt, is er een bovenwijks tienerprogramma met activiteiten die wijkkerken zelf lastig kunnen organiseren of die anders te kleine groepen opleveren. Het gaat hier deels om diaconale activiteiten (speurtocht door de Bijlmer) en vormende activiteiten (Theaterweekend, ThemaFilmEten, catechese). 4. Jeugddiaconaat Dorien blijft jeugddiaconale activiteiten organiseren voor kinderen en jongeren, in de wijk en voor heel Amstelveen. Dit doet zij in samenspraak met de twee jeugddiakenen. Ook blijft zij zorgen voor de begeleiding van jongeren die een maatschappelijke stage doen. Martine: 5. Het bevorderen van de vijf speerpunten in de wijk Kruiskerk. Specifiek aandacht voor de teamvorming bij tieners, ondersteuning van vrijwilligers en contacten met ouders. Dit is tot nu toe een taak geweest van Dorien. Martine en Dorien gaan samenwerken in het vormen van vrijwilligersbeleid. Omdat Martine gaat zorgen voor de input van vrijwilligers uit de Kruiskerk voor het vrijwilligersbeleid, is het tweedelijns begeleiden van vrijwilligers een mooi platform om vrijwilligers te horen. Aandacht voor het opleiding van jongeren tot leiding. Nieuwe beleidspunten: 6. Doordenken van visie op vrijwilligers en toewerken naar een vrijwilligersbeleid wat gedragen wordt en mede vorm wordt gegeven door de vrijwilligers. Doel is dat vrijwilligers zich gesteund voelen in hun taak, helder is hoe de vrijwilligersstructuren lopen, er duidelijkheid is over wat er van hun verwacht wordt, wat zij aan ondersteuning kan verwachten. - Interviews met de vrijwilligers is het uitgangspunt voor verdere vormgeving van vrijwilligersbeleid - Dorien en Martine zullen hierbij samenwerken. Dorien zal zich vooral richten op vrijwilligers in Zuid. Martine in de Kruiskerk. 7. Uitbreiden basiswerk onder 4 jaar in de wijk(en) In Zuid begint Dorien in januari 2014 met Kerk op Schoot, vieringen voor kinderen van 0-4 jaar en hun ouders. In eerste instantie starten we klein, met de ouders en kinderen die we al kennen. Wanneer we tevreden zijn, kondigen we de vieringen breder aan (via kinderopvang, wijknieuws).
4
Wie pakt deze doelgroep in de Kruiskerk op? In de Kruiskerk pakt Dorien dit op nav de ervaringen in Zuid. 8. Opzetten werk 16+ We merken dat er nu weinig aansluiting lijkt te zijn bij bovenwijkse activiteiten voor 16+. De in oktober gestarte basiscursus trekt jongeren uit zowel Zuid als de Kruiskerk. Er lijkt wel een grotere potentiële groep jongeren in de Kruiskerk te zijn. Ons voorstel is om in de wijken te proberen een groep te vormen, waarna we vanuit die groepen laagdrempelige/ missionaire activiteiten bovenwijks opzetten. - Omdat het hierbij gaat om relationeel werk, lijkt het ons goed als Dorien zich bezig blijft houden met de basiscursus, zoals die nu van start gaat. Gaande weg de cursus zal blijken wat nodig is als vervolg. Martine zal wel aan de cursus deelnemen, om de jongeren te leren kennen en zo de brug naar bovenwijks werk te slaan. Dorien en Martine zijn om-en-om aanwezig. - Martine zal zich in eerste instantie richten op de 16+ jongeren in de Kruiskerk. - Vanuit het ontstane 16+ werk in de wijken zal Martine laagdrempelige / missionaire 16+ werk bovenwijks opbouwen. 9. Opzetten werk 20-ers Momenteel is er nog geen specifiek 20+ werk. Het 16+ werk bestaat uit de leeftijd 16 tot en met 25 jaar. Wat ons betreft is het wenselijk om uiteindelijk toe te werken naar 16+ werk voor jongeren van de middelbare school en 20-ers werk voor jongeren / jongvolwassenen die studeren of (net) werken. - Deze verdeling is niet strak. Jongeren zullen uiteindelijk zelf bepalen waar zij zich thuis en toegerust voelen. - Martine zal verantwoordelijk zijn voor het opzetten van 20-ers werk. Hierbij wil ze onderzoeken of het concept verdieping, zinzoekers en netwerk, van Twintigers Woerden (www.twintigerswoerden.nl ) past binnen de context van Amstelveen. 10.Opzetten van missionair jeugdwerk / gezinswerk in Amstelveen Westwijk in samenwerking met Jasmijn Community. Er is nog geen zicht op concrete plannen. Om plannen te kunnen maken zal er eerst onderzoek gedaan moeten worden naar: 1. Waar ligt de behoefte van inwoners van Westwijk? 2. In welke locatie zal het vorm te geven werk zich plaatsvinden? 3. Hoe verhouden de doelen van de Jasmijn Community t.o.v. het opbouwen van missionair jeugdwerk en het jeugdwerk in PWAZ? 4. Wie willen mee helpen in het realiseren van dit werk. Draagvlak creëren. Martine zal hier vanuit verdere plannen ontwikkelen. Aandachtspunten: A. Bij alle activiteiten die we doen, houden we rekening met de relatie met de bestaande gemeente en haar leden. Per activiteit zoeken we naar mogelijkheden om deze hieraan te koppelen. B. We zoeken telkens de samenwerking met andere professionele krachten in de gemeente, zoals predikanten, kerkelijk werkers en de communicatieadviseur. C. We besteden meer aandacht aan activiteiten op sociale media en algemene media, zoals het Amstelveens Weekblad. Amstelveen, 25 november 2013 Martine Versteeg Dorien Keus
5