Beleidskader 3 Decentralisaties
interactief gesprek over de 3 Decentralisaties commissie samenleving 4 december 2013
3 Decentralisaties = 3 Opgaven JeugdWet (+Passend Onderwijs)
jeugdigen & ouders
AWBZ-begeleiding, dagbesteding (incl. vervoer)/ nieuwe Wmo
positief opgroeien & opvoeden
volwassenen
zelfstandig
arbeidsparticipatie naar vermogen
(blijven) wonen ouderen
ParticipatieWet
Visie en uitgangspunten Zelf- Samen-Gemeente • Eigen Kracht • Verhouding vrijwillige en professionele inzet optimaal • Balans collectieve en individuele ondersteuning • Vraag achter de vraag (oplossingsgericht) • Integraal, resultaatgericht via generalistisch vakmanschap • Lokaal wat kan, regionaal wat moet • Aandacht voor identiteit van inwoners • Zo nodig er op af
Proces Visie en uitgangspunten: ‘Zorg voor Jeugd in Barneveld’ (mrt 2013) ‘Meer WelZijn, Minder Zorg(en)’ (dec 2011) „Zelf-Samen-Gemeente’ (jul 2013)
18 sept 2013 cie samenleving voortgang beleidsvorming 3D‟s 14 okt 2013 twee klankbordbijeenkomsten 3D‟s 4 dec 2013 cie samenleving gesprek 3D‟s-beleid 15 jan 2014 cie samenleving 3D‟s beleidskader+Jeugdstukken 28 jan 2014 raadsvergadering 3D‟s beleidskader+Jeugdstukken
Onderwerpen 3D’s beleidskader • • • • • •
Missie, visie en uitgangspunten Samenleving Toeleiding Ondersteuningsaanbod Organisatorische aspecten Financiën
Samenleving • • • •
Stimuleren sociale samenhang in buurten, wijken en dorpen Bevordering vrijwillige inzet en informele hulp Publieksvoorlichting en -informatie Bevordering (vroeg)signalering
Toeleiding
Toeleiding: kenmerken van het gesprek • • • • • • • •
Competente gemeentelijke gespreksvoerders Oplossingsgerichte vraagverheldering Systeemgericht (dus ook aandacht voor mantelzorgers) Leerbaarheid en wederkerigheid Zo nodig extern specialistisch consult Maatwerkarrangement op basis van zelf-samen-gemeente Regelvermogen en betaalbaarheidsvraag Zo nodig nazorg
Integrale toegang via groeimodel
Ondersteuningsaanbod 3D’s algemeen • Binnen wettelijke kaders zo ontschot en zo gewoon/normaal mogelijk (niet direct specifiek) • Zo dichtbij en bereikbaar mogelijk • Met voldoende keuzemogelijkheden voor gebruikers
Landelijke ontwikkeling Jeugdwet Wetstraject • Aangenomen 2e Kamer 18-10-13 • Behandeling 1e Kamer 28-01-14 Woonplaatsbeginsel • Voogdij; het werkelijke verblijf van de jeugdige • Woonplaats onbekend/buitenland: de plaats van het werkelijke verblijf van de jeugdige op het moment van de hulpvraag
Positief opvoeden en opgroeien Prevalentie 0,5% 4,5% 15%
Kosten Ingrijpen Int. Ondersteuning Preventie
80%
Basisvoorzieningen
14% 60% 10%
10%
Positief opvoeden en opgroeien • De gemeente investeert in het versterken en onderhouden van een jeugdhulpstructuur waarin signalen maximaal worden opgepikt. In het bijzonder wordt hiertoe de hulpstructuur van het passend onderwijs en die van de gemeente op elkaar aangesloten • Een ambulant team zal generalistische hulp in de thuissituatie bieden aan multi-probleemgezinnen • De uitwerking van het Advies- en Meldpunt Huiselijk geweld en Kindermishandeling (AMHK), jeugdbescherming en 24-uurs spoedzorg worden in regionaal verband opgepakt
Landelijke ontwikkeling nieuwe Wmo • Persoonlijke Verzorging toch niet naar Wmo maar zo goed als geheel naar de Zorgverzekeringswet • Slimme kostenbesparende combinaties voor gemeente nu niet goed meer mogelijk • VNG in onderhandeling: budgettaire korting op hulp bij het huishouden (40%) en begeleiding (25%) substantieel omlaag + financiële compensatie overgangsjaar • Wetsvoorstel nog dit jaar naar Tweede Kamer?
Zelfstandig (blijven) wonen Hulp bij het huishouden gesplitst in eenvoudige schoonmaakondersteuning en schoonmaak met overige ondersteuning (regievoering bij schoonmaak, instructie & advies) Eenvoudige schoonmaakondersteuning niet meer als gemeentelijke vangnetvoorziening In beginsel dragen mensen kosten van eenvoudige schoonmaakondersteuning zelf, maar wanneer zij dat niet zelf of met behulp van anderen kunnen betalen, kan de gemeente inwoners hierin tegemoet komen
Zelfstandig (blijven) wonen • Kortdurende oplossingsgerichte hulp • Op het voldoende kunnen voeren van een gestructureerd huishouden gerichte coaching of ondersteuning. Hierbij is het versterken en vergroten van het sociale netwerk een vereiste • Op participatie of op ontlasting van de mantelzorger gerichte lokale, niet-arbeidsmatige, (dag)activiteiten, inclusief „zorgen dat de doelgroep komt
Landelijke ontwikkeling Participatiewet • Sociaal akkoord: de VNG, sociale partners en het Rijk werken de Participatiewet en de afspraken uit het Sociaal Akkoord verder uit in de „Werkkamer‟ • Wetsvoorstel is op 2 december naar Tweede Kamer gestuurd
Arbeidsparticipatie naar vermogen • Het verbreden en verdiepen van werkgeversgericht werken in een werkgeversservicepunt met zowel een lokale als regionale component. De kern van werkgeversdienstverlening is het realiseren van de juiste “match” en het verleiden en “ontzorgen” van de werkgever • Faciliteren van werkgevers bij het geschikt maken van werk en het begeleiden van mensen met een arbeidsbeperking • Lokale aanbieders spelen een belangrijke rol bij de uitvoering op het gebied van werk en participatie
Arbeidsparticipatie naar vermogen • Het nieuwe werkbedrijf is één van de uitvoeringsorganisaties • Van niemand wordt het onmogelijke gevraagd, maar zolang de potentiële werknemer nog geen duurzaam regulier werk heeft, accepteert hij alle werkzaamheden en activiteiten die passen in een traject naar regulier werk (wederkerigheid, tegenprestatie naar vermogen) • Onderzoeken of en welke dienstverlening wordt aangeboden aan niet-uitkeringsgerechtigden (nuggers)
Organisatorisch en Financiën Met betrekking tot PersoonsGebonden Budget: • een PGB wordt in principe niet bij leden van het sociale netwerk besteed, tenzij dit aantoonbaar tot een betere kosten/kwaliteit-verhouding leidt • binnen Arbeidsparticipatie naar vermogen/de Participatiewet wordt het instrument van een PGB niet aangeboden
landelijk bovenregionaal regionaal (Food Valley) lokaal (of subregionaal)
Aanbodkant: Inkoop, contracteren
Zeer specialistische ambulante hulp
Intensieve specialistische ambulante hulp
Opleidingen/Onderzoek Certificering Forensische jeugdzorg Advies en Meldpunt Huiselijk Geweld en Jeugdreclassering Kindermishandeling Residentiële jeugdzorg (gesloten) Logeeropvang Crisisopvang jeugd Regionaal doelgroepenvervoer residentieel Daghulp jeugd Jeugdbescherming/jeugd Veiligheidshuis/Kindertelefoon -reclassering Maatschappelijke Opvang en Beschermd Wonen (GGZ-care) Werkbedrijf Beschut werk regionaal Beleid Werkgeversdienstverlening Definitieve Loonwaardebepaling
Schaalkeuzes Sociaal Domein
Ambulante gezinsbegeleiding Afspraken met huisartsen Indicatiestelling Jeugdwet Jeugdgezondheidszorg
Vraagverheldering/toegangstoets Lokaal doelgroepenvervoer Maatschappelijk Werk Welzijnswerk & jongerenwerk Ambulante gezinsbegeleiding Centrum Jeugd en Gezin/consultatie Preventie en vroegsignalering Kinderopvang, school, sport Voorzieningen ouderen en Gehandicapten Arbeidsmatige dagbesteding Beschut werk lokaal Uitvoering Werkgeversdienstverlening Jobcoaching/loonkostensubsidie Scholing en activering lokaal (of subregionaal)
Zwart = algemeen Blauw = Jeugdwet Groen = AWBZ/WMO Rood = Participatiewet
regionaal (FoodValley)
Vraagkant: Uitvoering van diensten
bovenregionaal
landelijk
Financiën Landelijk deelfonds sociaal domein: • besteding binnen het deelfonds is ontschot • financieel risico ligt bij gemeenten • verantwoording besteding middelen aan de gemeenteraad • informatie aan het Rijk (via IV-3)
Financiële omvang 3D’s Globale inschatting van de budgettaire omvang per decentralisatie (na budgettaire korting)
Jeugdwet Nieuwe Wmo
Participatiewet
Bedragen (x miljoen) 2015 Op termijn 9,2 8 AWBZ-begeleiding/dagbesteding 4,4 Hulp bij het huishouden 2,2 Maatwerkvoorziening meerkosten 0,7 Wajong WSW/WWB/Re-integratie
7,3
7,3
16
13
7 9
Budgetbeheersing Mogelijkheden: • Taakstellend budget (mogelijke voorzieningenstop) • Open-eindfinanciering
Voorstel: het rijksbudget per decentralisatie taakstellend hanteren, waarbij voor de gemeentelijke vangnetvoorzieningen een open-eindfinanciering geldt • monitoring via maandrapportages • een dreigend structureel tekort leidt tot aanscherping van het ondersteuningsaanbod
Extra ‘eigen’ middelen Extra „eigen‟ middelen in gemeentelijke meerjarenbegroting (structureel oplopend tot € 700.000): • bij uitwerking van 3D‟s: niet op voorhand inzetten, maar zijn de overkomende budgetten leidend; • gemeenteraad kan op een later moment de € 700.000: o inzetten voor uitbreiding van beleid; o laten vrijvallen ten gunste van het tekort in de meerjarenbegroting.
Beslismomenten voor raad • Beleidskader • Verordening
januari 2014 juli 2014
In werking treden van de Jeugdwet, Participatiewet en nieuwe Wmo op 1 januari 2015