Beleef !
Proef ! Ontspan !
Toscane, Umbrië of Sicilië. Ontdek het allemaal op Areaverde.nl
PUUR Puglia Salento, een feest voor de zintuigen
Tekst: Chantal Visser | fotografie: Chantal Ariëns
Vakantiewoningen met stijl www.areaverde.nl 070-3096261
Areaverde Postbus 43049 2504 AA Den Haag
[email protected]
Ontdek !
17
Het ruikt hier naar rozemarijn, eucalyptus, lavendel en jasmijn. Maar ook naar warme aarde, vis, zilte zee en rijpe vruchten.
We rijden over eenzame weggetjes, langs velden vol druivenranken en olijfbomen. Langs de kant staat een man met een kar. Hij verkoopt vers geoogste meloenen, sinaasappels en tomaten. En voor wie wil ook nog een jerrycan vol Primitivo, de volle, kruidige wijn van deze streek. We zijn in de hak van de laars. Om precies te zijn in Salento, de puurste streek van Puglia. Wat opvalt in Salento zijn de geuren. Het ruikt hier naar rozemarijn, eucalyptus, lavendel en jasmijn. Maar ook naar warme aarde, vis, zilte zee en rijpe vruchten. Naar zon op natte tegels en naar wasgoed dat te drogen hangt. Steeds als we een bocht om gaan, ruiken we iets anders. Salento is ook als een kleurenpalet. Een palet met het wit van gepelde amandelen, zeeschuim en verse ricotta. Maar ook met het groen van olijven, druivenbladeren, oude houten deuren en plastic vliegengordijnen. Met het blauw van de zee, keramieken potten en heldere luchten. En met het paars van aubergines, rijpe vijgen, visnetten en adembenemende zonsondergangen. Salento is een feest voor de zintuigen. 18
Gastvrije mensen
Hoewel Puglia nog steeds vrij ongerept is, is het toerisme in opmars. Zag je tien jaar geleden nog zelden een strandtent, nu wisselen vrije stranden en beachclubs elkaar af. En heel af en toe wordt een menukaart al in het Engels vertaald. Best bijzonder, want de Engelse taal wordt hier zelden gesproken. Goede bewegwijzering is er trouwens ook niet. Zo’n beetje alle straten buiten het dorp worden ‘provinciale weg’ genoemd. Fotografe Chantal en ik zoeken ons dus een ongeluk naar onze masseria die ook aan de provinciale weg ligt. Maar welke van de tien? Als we voor de tweede keer in het plaatsje Manduria aankomen, stoppen we om in ons gebrekkige
Italiaans de weg te vragen. Meteen schieten er tien mensen te hulp. ‘Jullie zoeken Masseria Potenti? Is dat niet van Maria Grazia? Paolo weet wel waar dat is.’ En prompt wordt Paolo opgehaald om vervolgens voor ons uit te rijden naar de masseria. Mooie masseria
Even warm is ons onthaal op Masseria Potenti. Maria Grazia en dochter Chiara geven ons meteen twee dikke zoenen en laten de masseria zien. En die is mooi! Alle gebouwen zijn wit gekalkt, wat een prachtig gezicht is in combinatie met de strakblauwe lucht. Boven de eettafels wapperen witte doeken die zorgen voor fijne schaduwplekken. Op elke tafel 19
Elke suite is versierd met kleine decoraties, zoals gedroogde bloemenkransen en rieten manden.
Hoofdstad van keramiek
We zoeken ons een ongeluk naar onze masseria die aan de provinciale weg ligt. Maar welke van de tien? staat een prachtig boeket, soms van bloemen, maar vaak ook van kruiden of rode pepers. De kamers en suites zijn allemaal ingericht als kleine romantische huisjes. Helemaal achteraan bevindt zich een groot zwembad, omgeven door fruitbomen en cactusplanten. Na de rondleiding kunnen we maar een woord uitbrengen: bellissimo! 20
We krijgen een heerlijke lunch voorgeschoteld, die door Maria Grazia zelf wordt bereid met groenten uit eigen moestuin. Zo lekker kan puur dus zijn. Een taartje van courgettes, olijfolie en citroen doet ons vijf minuten lang zwijgen en dromerig voor ons uitstaren. De verse ricotta met pepertjes is al net zo verrukkelijk en de druiven als toetje zijn lekkerder dan we ooit geproefd hebben. We vertellen Maria Grazia dat het heerlijk was en ook dat we haar servies zo mooi vinden. Haar keramieken servies komt uit Grottaglie, een plaatsje iets verderop. Grottaglie is de keramiekhoofdstad van Italië en een echte must see. En dus rijden we even later – met volle buiken – naar Grottaglie. We vinden een parkeerplek onder aan de stad en lopen naar boven. Nog zoiets fijns aan Puglia: je hoeft bijna nergens betaald te parkeren. Keramiek vind je in Grottaglie volop. Niet
alle winkeltjes verkopen dezelfde kwaliteit, maar als je een beetje kritisch bent, vind je voor weinig geld de mooiste borden en schalen. De beroemdste keramiekmaker van Grottaglie is Mimmi Vestita. Hij geeft ons een rondleiding in zijn werkplaats. Hier zien we hoe alle potten en schalen met de hand gedraaid worden. Vervolgens neemt hij ons mee naar zijn mini-museum: Casa Vestita. In deze oude villa zie je een prachtige verzameling antieke vazen, beelden en wijnkaraffen. De vloer bestaat uit stukjes antieke keramiekscherven die samen een patroon vormen. In de tuin staan nog restanten van Romeinse pilaren. Het meest bijzondere in de stad is de kerk die verscholen zit in een rots. Dit Byzantijnse meesterwerk stamt uit de twaalfde eeuw en toont fresco’s van zowel Jezus als Sinterklaas. San Nicola, zoals hij in het Italiaans heet, ligt namelijk begraven in de Zuid-Italiaanse stad Bari.
Brood en verse vis
Als we ’s ochtends aan het ontbijt genieten van zelfgebakken cake en cappuccino, vertelt Maria Grazia ons dat ze elke dag om vijf uur opstaat om brood en taart te bakken. ‘Ik houd van brood maken,’ vertelt ze vol passie. ‘Als ik verdrietig ben, ga ik deeg kneden. Zo word ik weer vrolijk.’ Vandaag bakt Maria Grazia extra veel brood. Niet omdat ze verdriet heeft, maar omdat ze ’s avonds haar verjaardag viert. En wij zijn uitgenodigd. Maar eerst gaan we de kust van Salento ontdekken. We rijden via Campomarino naar de havenplaats Gallipoli. De stranden in en om Campomarino zijn prachtig en ongerept. Eerst loop je door duinen vol geurende rozemarijn en dennenstruiken om vervolgens betoverd te worden door een lang strand en een helderblauwe zee. Op deze plek ontmoeten we de Italiaanse Marco en Francesca. Zij zijn in hun eigen Puglia op vakantie, maar
dan wel op een erg bijzondere manier: per kajak. Ze zijn al drie weken onderweg en doen elke dag een ander strand aan. Daar slaan ze hun tent op en leven verder zoveel mogelijk van wat de natuur hun brengt. Ze vangen hun eigen vis en wassen zich in zee. Marco: ‘We willen een voorbeeld stellen aan de Italiaanse jeugd. Oké, het is crisis, maar daarom kun je best op vakantie gaan en een leuke tijd hebben. We ontdekken nu echt het pure leven en hoewel het soms moeilijk is, hebben we het fantastisch.’ Mooie stad
Wij doen het net iets minder puur en rijden de kustweg af per auto, richting Gallipoli. Gallipoli betekent in het Grieks ‘mooie stad’ en dat klopt helemaal. Het is een stad waar je eigenlijk minstens twee dagen moet vertoeven. Je kunt hier op het strand liggen – de baai van Gallipoli is wonderbaarlijk schoon 21
Dit terras lijkt één te zijn met de stadsmuren, waardoor het een natuurlijke uitkijkpost op zee is.
De vrouwen kijken trots en uitdagend uit hun ogen en stampen met hun voeten, hun blikken zeggen: ‘Kom maar op.’ en heeft geelwit zand – maar ook heerlijk struinen door de smalle straatjes met vele winkeltjes en restaurants. Lunchen doen we bij visrestaurant Scoglio delle Sirene. Terwijl we uitkijken op zee, komen de meest heerlijke gerechten voorbij. Een pasta, opgediend in een grote schelp, een schaal vol zeevruchten en een frisse salade. Met als toetje een limoensorbet. Na de lunch genieten we van het echte Italiaanse leven in dit authentieke havenstadje. Oude vrouwtjes zitten op een stoel voor hun deur, aan waslijnen onder een raam hangen XL-onderbroeken te drogen en deuren staan wijd open, want waarom zou je ze hier ook op slot doen? We drinken een prosecco op het terras van loungecafé Buena Vista. Dit terras lijkt één te zijn met de stadsmuren, waardoor het een natuurlijke uitkijkpost op zee is. Een heerlijke plek om van de zonsondergang te genieten. Maar helaas moeten we weer terug; we hebben nog een Italiaans verjaardagspartijtje tegoed. 22
Dansen voor vrijheid
En wat voor een verjaardagsfeest... Chiara en Maria Grazia hebben hun mooiste jurken aangetrokken. Ze zijn antiek, van wit kant en nog van Maria Grazia’s oma geweest. Alle gasten (van oma tot een vierjarig meisje dat hier ook te gast is) krijgen een zesgangendiner voorgeschoteld. Na elke gang zingt een jonge operazangeres uit Maria’s geboortedorp Manduria de sterren van de hemel. Maar dan, als de verjaardagstaart is opgediend en aangesneden, slaat de sfeer om. Weg is de operamuziek, het is tijd voor de opzwepende pizzica, de dans van het zuiden, verwant aan de taranta-dans. De naam taranta verwijst naar de tarantula, een giftige spin, en pizzica
betekent spinnenbeet. De mensen in ZuidItalië dachten dat een tarantulabeet dodelijk was en dansten zo heftig dat ze het gif uit hun lijf zweetten. Maar omdat een tarantulabeet helemaal niet giftig is, was de dans vooral een goed excuus om eens lekker los te gaan op deze erotische muziek. Nog steeds worden de taranta en de pizzica gedanst tijdens feesten. Chiara en Maria Grazia zetten de eerste passen op de dansvloer. Een tamboerijn en een gitaar geven de maat aan. De vrouwen kijken trots en uitdagend uit hun ogen en stampen met hun voeten, hun blikken zeggen: ‘Kom maar op.’ Niet zo verwonderlijk als je beseft dat deze dans is ontstaan als een protest van vrouwen tegen hun onderdrukking en 23
Smaakgids Salento - Puglia
5x doen in sAlento - - - - -
Het blauwe water is heerlijk koel en terwijl we dobberen op de golven, schieten kleine visjes tegen onze benen aan. dagelijkse ellende. Chiara: ‘Vrouwen waren vroeger altijd maar thuis en mochten niets. Door het verhaal met de spin te verzinnen, braken ze even los. Het is onze dans van de vrijheid.’ Primitivo
De volgende dag zeggen we Maria Grazia en Chiara gedag. We gaan wijnproeven! In Puglia bloeit de wijnbouw op. De Amerikaanse wijnjournalist Robert Parker noemt Puglia zelfs ‘de meest spannende wijnregio van het moment’. Een van de beste plekken om wijn te proeven, is Masseria Le Fabriche in Vigna, iets boven Campomarino. Eigenaresse Alessia vertelt ons: ‘Puglia, en vooral Salento, heeft op wijngebied veel te bieden. Wijn is ook echt het visitekaartje van deze streek. Al sinds de Griekse tijd wordt hier wijn geproduceerd en zoals je ziet, barst het hier van de velden vol druivenranken. Een bezoek aan Puglia zonder goede wijn te 24
Je laten meevoeren op de muziek van pizzica en dansen voor vrijheid De pajara, de wat ruigere trulli van Salento bekijken. Je vindt ze in de buurt van Campomarino Shoppen en een drankje nemen in Gallipoli bij Blanc Café & Living Store in bohemienstijl Neerstrijken op een strandbed van een van de beachclubs Een bezoekje brengen aan keramiekstad Grottaglie en de bijzondere kerk in de rots bekijken
nen met een proeverij of een driegangendiner terwijl je de zon ziet ondergaan achter de druivenranken. www.lefabriche.it
Strand Posto 9
Of je nou komt om een dag aan het strand te liggen of om te eten: Posto 9 is the place to be. Op vrijdagavond draait hier een dj en kun je na het eten dansen op het strand. www.posto9campomarino.com Beach Club Isola
Eten & drinken Trattoria Scoglio delle Sirene
proeven is echt onmogelijk!’ Alessia laat ons van haar eigengemaakte Primitivo proeven. Deze smaakt zoet en kruidig tegelijk, vol en fruitig. De druiven groeien op het terrein van de masseria en worden twee keer per jaar geoogst, in augustus en eind september. We vragen aan Alessia waaraan je een goede wijn kunt herkennen. Stellig antwoordt ze: ‘Een goede wijn is een wijn die gedronken wordt op een mooi moment.’ Proeven van de zee
We hebben Salento nu op vele manieren mogen zien, ruiken en proeven, maar volgens Alessia mogen we niet naar huis voordat we ook de zee hebben geproefd. En dus gaan we naar het strand. Prosciutto Beach vlak bij Porto Cesareo staat erom bekend het mooist
Het beste visrestaurant van Gallipoli met een fantastisch uitzicht. Open voor lunch en diner. Grappig detail: er hangt een webcam aan de gevel van het restaurant, waardoor vrienden en familie in Nederland je lunch kunnen volgen op internet. www.scogliodellesirene.com
te zijn. Maar omdat het in augustus, als wij er zijn, erg druk is, kiezen we voor een iets minder toeristisch strand. We komen uit bij Posto 9 in Campomarino. Hier geniet je vanaf je strandbed, hemelbed of vanuit je hangmat van een schitterend uitzicht op zee. Het blauwe water is heerlijk koel en terwijl we dobberen op de golven, schieten kleine visjes tegen onze benen aan. De zeelucht, gecombineerd met de geur van verse vis, maakt ons twee uur later hongerig en we bestellen voor het laatst deze week een spaghetti alle vongole. De schelpjes zijn een paar uur geleden rechtstreeks uit zee gehaald. Dit is puur genieten in het meest pure deel van Puglia.
Porto Cesareo is een bij Italianen geliefde badplaats. De stranden kunnen dus erg druk zijn. Zoek daarom de rust op bij Beach Club Isola. Je bereikt deze door vanaf Piazza Nazario Sauro (achter hotel/restaurant Lo Scoglio) een klein schiereiland op te lopen. Je wandeltocht wordt beloond met witte loungebedden en koele drankjes. www.isolabeachclub.it
Buena Vista
Reisinformatie
Een mooi uitzicht heb je zeker vanaf het terras van bar Buena Vista in Gallipoli. Leuk weetje: tien jaar geleden stond dit terras op de cover van De Smaak van Italië.
Puglia heeft vier vliegvelden. Van noord naar zuid: Foggia, Bari, Taranto en Brindisi. Ryanair vliegt rechstreeks van Eindhoven naar Brindisi en vanaf Maastricht naar Bari. Alitalia en KLM vliegen op Bari en Brindisi, maar maken een tussenstop in Milaan of Rome. Om je door Puglia te verplaatsen, kun je het beste een auto huren. www.aeroportidipuglia.nl
Slapen Masseria Potenti
Geniet net als wij van Maria Grazia’s kookkunsten en kom tot rust in deze prachtige authentieke masseria. www.tenutapotenti.it Masseria Le Fabriche
Bij Le Fabriche slaap je letterlijk tussen de wijn. Laat je verwen-
Salento - Puglia Afstand vanaf Utrecht: ca.2100 kilometer
25