Jamaica
NL-versie
Inhoud
Welkom op Jamaica
Verken
Zorgeloos genieten, dat is waar het op vakantie om draait. En dan is het goed te weten dat hier op Jamaica een ervaren team voor je klaarstaat. Vragen, wensen, problemen? Deze contactmomenten en formulieren zorgen ervoor dat je vakantie vlotjes verloopt. Onze hosts en hostessen staan te popelen om je mooiste tijd van het jaar te helpen inkleuren!
7 Ook zeker de moeite waard! 8 Zonnige groeten uit…
19
Proef
18 Eten 19 Drinken 20 Breng Jamaica naar je keuken!
8
Welkomstmeeting
Ontmoet je host(ess) en je medereizigers! Tijdens de welkomstmeeting krijg je interessante weetjes te horen en stellen we je leuke uitstappen voor. Waar en wanneer? Kijk snel in je welkomstenveloppe!
Hotelbezoeken
Heb je tijdens je verblijf vragen, wensen of problemen? Je host(ess) komt regelmatig langs in het hotel om erop toe te zien dat je vakantie pico bello verloopt. Wanneer? Bezoekuren vind je op het infobord van je hotel. Ga op de dag vóór je vertrek zeker nog eens op die informatiewand kijken: je leest er alles wat je moet weten over je terugvlucht. Als er in het hotel geen infobord hangt, dan kan je alle info terugvinden in het infoboek.
Beoordelingsformulier
Misschien heb jij ook suggesties voor ons. Al je bemerkingen kan je kwijt op het beoordelingsformulier, zodat we in de toekomst nog beter op je wensen kunnen inspelen.
Beleef
22 Trek erop uit!
Ontdek
4
4 Geschiedenis 6 Maak kennis met de Jamaicanen 10 Info van A tot Z 16 Een woordje Jamaicaans 27 Woordzoeker
Contact 24
Jetair wordt vertegenwoordigd door een lokale agent: Nexus Tours Jamaica Shop EU4 Whitter Village, Ironshore Montego Bay St. James Tel.: 001 (876) 953 05 09 Fax: 001 (876) 631 70 98
Tegemoetkomingsformulier
Noodnummer Jamaica: 001 (876) 599 45 33 Noodnummer Jetair België: 011 32 59 56 56 66 Voor dringende gevallen kan je ons steeds bereiken op het lokale noodnummer dat zich op de informatieborden of in de informatieboeken bevindt aan de receptie van je hotel.
2
Kennisname van klacht
Mocht je verblijf niet aan je verwachtingen voldoen, breng dan zowel de receptie als je host(ess) op de hoogte. Het tegemoetkomingsformulier wordt ingevuld en we zullen er alles aan doen om je een gepaste oplossing te bieden.
Kan een klacht niet ter plaatse worden opgelost, vraag dan het formulier ‘kennisname van klacht’ op bij je host(ess). Het is onze job om je vakantie zorgeloos te laten verlopen!
3
Geschiedenis
1494
4
Vandaag de dag kennen we Jamaica vooral als het land van de reggae, de laidback sfeer en de vriendelijke en warme mensen. Maar dit is niet altijd zo geweest, want het ‘groene eiland’ heeft een veelbewogen geschiedenis achter de rug.
1655
1692
1838
1962
De verkoudheid van Columbus, dodelijker dan staal
Het gevolg van verwaarlozing: iemand anders gaat ermee lopen
Piraten en maroons, de nagels aan de Britse doodskist
De 19de eeuw, een keerpunt in de geschiedenis
Bloed, zweet en bananen
De oorspronkelijke bewoners van Jamaica waren de Arowakken, die het eiland de naam Xamayca of ‘land van watervallen’ gaven. Toen Christoffel Columbus in 1494 voet aan wal zette, was het gedaan met de pret. Want vijftien jaar later werd het eiland gekoloniseerd door de Spanjaarden, die niet bepaald zachtzinnig omgingen met lokale bewoners. Het duurde dan ook niet lang of de volledige indianenbevolking was uitgestorven, door uitputting en de voor hen onbekende Europese ziektes.
Jamaica bleek toch niet zoveel op te brengen als gehoopt en na verloop van tijd begon Spanje de kolonie te verwaarlozen. Toen de Britten na een mislukte poging om het eiland Hispaniola te veroveren in 1655 op Jamaica terecht kwamen, zagen ze hun kans dan ook schoon en eisten ze de kolonie op voor de Britse kroon.
De Britten voerden op massale schaal slaven in uit Afrika, die vaak in mensonwaardige omstandigheden op plantages moesten werken. Al snel braken er opstanden uit en kregen de Britten te maken met de ‘maroons’, gevluchte slaven die zich in het binnenland groepeerden. En alsof dat nog niet erg genoeg was, werd Jamaica ook nog eens een geliefkoosd toevluchtsoord voor piraten. Vooral de stad Port Royal, in de buurt van de huidige hoofdstad Kingston, stond bekend als een zeeroversnest. Dit zeer tegen de zin van Moeder Natuur, want in 1692 verdween de stad volledig onder de zeespiegel door een aardbeving.
Na het verbod op slavenhandel in 1807, werd in 1838 de slavernij in Jamaica officieel afgeschaft. Dit betekende helaas niet dat de levensomstandigheden voor de zwarte bevolking erop vooruit gingen, want de blanken zwaaiden nog steeds de scepter in het parlement. De komende jaren ging de toestand van kwaad naar erger, met een opstand in 1865 als gevolg. Deze opstand werd bloederig neergeslagen door de gouverneur, wat felle kritiek veroorzaakte in Engeland. Het Jamaicaanse parlement werd opgeheven en Jamaica kreeg de status van Britse Kroonkolonie.
De volgende decennia ging het Jamaica voor de wind, dankzij verbeterde infrastructuur en een bloeiende bananenhandel. Maar het mocht niet blijven duren, want na de Eerste Wereldoorlog werd het eiland geteisterd door werkloosheid, bananenziektes en een snelle bevolkingsgroei. In 1938 liep de ketel over en volgde er een uitbarsting van oproer en geweld. Dit leidde tot verschillende wijzigingen in de grondwet, het einde van Jamaica als kroonkolonie en uiteindelijk tot de onafhankelijkheid in 1962.
Wist je dat… ven is waar Port Royal de ha arrow aanCaptain Jack Sp n van ‘Pirates meert in het begi an: The Curse Of The Caribbe arl’? Of The Black Pe
5
Maak kennis met de Jamaicanen Jama ic waard anen hech ten ve e aan e Met e g lemen oede man l ieren. als “G taire be o “Than od mornin leefdheid g, sir” k you , respe o ct en ma’am” to f on je kom je al hee l ver.
evolking van de b Ruim 95% ersonen van it p e bestaat u anse afkomst. D ika t fr a A ta r s e e iv b u z evolking b e d n a rest v ritten, n, elijk uit B voornam , Indiërs, Chineze en n a k ri e m . A ërs n en Syri Libaneze In Jamaic a heerst er e laid-back gevoel en en gaat alles wat trage rd bent. “So an je gewoon on veel gebru come” is een ik kan naarg te uitspraak. Dit elang de situatie 1 minuten, 0 2 uur of zelf 2 dag zijn. Ged en uldig zijn en je er n in opjage iet n is bent imm de boodschap, je ers op va kantie!
6
arterme, h aan a w n zij st anen kend Jamaic nsen die be id. Humor e e lijke m uitbundigh ewone n g u n h e en e m o buien niet in h la ic z in ch r uit a a ch, m glimla gebaren. e t groo s
Rastafari
Muziek
Hoewel Jamaica overwegend christelijk is, is er één bijzondere religievorm die onmiddellijk in het oog springt: het rastafarigeloof. Rasta’s zijn meestal te herkennen aan hun dreadlocks en hun vaak bont gekleurde en zelfgebreide mutsen. Hun geloof is gebaseerd op de goddelijkheid van Haillie Selassie of Ras Tafari, de laatste keizer van Ethiopië. De rasta’s beschouwen zichzelf als een uitverkoren volk in ballingschap, dat op een dag door hun god Yah teruggevoerd zal worden naar het beloofde land Ethiopië. In tegenstelling tot andere godsdiensten is er geen overkoepelende organisatie of geloofsleer, waardoor het meer een levenswijze is dan een religie. Op dit moment is de rasta-look eerder een modeverschijnsel. Niet elke persoon met dreadlocks is dus automatisch een echte rasta.
Jamaica is ongetwijfeld één van de meest muzikale landen ter wereld. Het ritme zit de Jamaicanen in het bloed en muziek maakt onmiskenbaar deel uit van hun dagelijkse leven. Vooral het opzwepende ska en het loggere reggae zijn over heel de wereld bekend als dé Jamaicaanse muziekgenres bij uitstek. De traditionele muziek draagt de sporen van de strijd naar onafhankelijkheid en vrijheid. Muziek werd toen gebruikt als instrument tegen onderdrukking en als communicatiemiddel onder elkaar. Ook nu nog bevatten de teksten vaak politieke en sociale thema’s.
Ook zeker de moeite waard! Kingston Als hoofdstad van Jamaica biedt Kingston enerzijds een rijke geschiedenis en anderzijds een moderne infrastructuur. Als bezoeker zal je er zeker genieten van het bruisende stadsleven met zijn vele bezienswaardigheden, goede restaurants en winkels. Een absolute must voor elke reggaefan is ongetwijfeld het Bob Marley Museum!
Port Antonio Ooit was Port Antonio een belangrijke haven en het centrum van de bananenhandel, wat het de bijnaam ‘bananenhoofdstad van de wereld’ opleverde. Tegenwoordig is Port Antonio een aantrekkelijk vakantieoord voor liefhebbers van natuurpracht, rust en romantiek. Het nabijgelegen Frenchman’s Cove is dankzij het tropische groen, de lianen die boven het water hangen en het algemeen gevoel van rust één van de mooiste stranden ter wereld.
South Coast De Zuidkust is een nog ongerept gebied met groene heuvels, mooie stranden en ouderwetse stadjes. Hier deel je de stranden met de lokale vissers, trek je het groene binnenland in en maak je ontspannende boottochtjes op de Black River.
7
Zonnige groeten uit… Lucea Lucea is een zeer typisch en levendig Jamaicaans havenstadje, hoofdstad van de provincie Hanover. het toerisme staat er nog in de kinderschoenen en je proeft er dan ook nog de authentieke sfeer. Dagelijks is er een lokale markt waar Jamaicanen hun inkopen doen. De huisjes en winkeltjes, geschilderd in alle mogelijke kleuren, geven deze stad een charmante uitstraling.
Lucea
•
Montego Bay
Montego Bay
•
✈
Runaway Bay
•
Trelawny
•
Ocho Rios•
• Negril
De stad Montego Bay bestaat uit 2 delen: het toeristische gedeelte vlak bij de luchthaven en het downtown-gedeelte. Een must is de ‘Hip Strip’, een toeristisch centrum vol prachtige winkels, restaurants en bars. Verder zijn er meerdere fijnzandstranden, die uitnodigen voor urenlang genieten onder de Jamaicaanse zon.
Runaway Bay Runaway Bay is een langgerekte, groene kuststrook met prachtige All Inclusive resorts. Langs deze plaats probeerden slaven destijds het eiland te ontvluchten, vandaar de naam. Bezienswaardigheden als Dunn’s River Falls en Fern Gully zijn gemakkelijk bereikbaar.
Negril Negril, in het westen van Jamaica, staat bekend om zijn prachtige zandstranden en adembenemende zonsondergangen. De beste plaats om deze te bewonderen is ongetwijfeld Rick’s Café. Vroeger was Negril het centrum van de hippiewereld. Tegenwoordig is het een aantrekkelijke en onbezorgde vakantieplaats met allerlei toeristische faciliteiten en luxueuze All Inclusive resorts.
Ocho Rios Ocho Rios, bij de lokale bevolking gekend onder de naam ‘Ochi’, is een populaire badplaats in het noorden van Jamaica en is een geliefkoosde aanlegplaats voor cruiseschepen. Enkele mooie stranden zijn Turtle Beach en Mallards Beach. Ook het Ocho Rios Fort is de moeite waard als historische bezienswaardigheid. Maar dé trekpleister van Ocho Rios en omstreken zijn ongetwijfeld de spectaculaire Dunn’s River Falls, watervallen die trapsgewijs van ongeveer 150 m hoog de zee in storten.
Trelawny Deze aantrekkelijke vakantieplaats ligt in het noordwesten van Jamaica en is nog niet ontdekt door het massatoerisme. Trelawny had vroeger het grootste aantal maroons van heel het land. Hoogtepunten zijn de stad Falmouth en Cockpit Country, een natuurreservaat met een indrukwekkende fauna en flora
Trelawny
Wist je dat… gebruikt Dunn’s River Falls ie in de eerste at loc wordt als film ‘Dr. No’? James Bondfilm
Negril Montego Bay 8
9
Van A tot Z Info van
A tot Z
Ambassade van België
Embassy of Belgium 10, Millsborough Crescent Kingston 6 Jamaica, W.I. Ambassadeur Frederic Meurice (in functie getreden op 25 augustus 2008) Tel.: (1876) 978 97 64 (1876) 978 59 43 (1876) 978 77 91
Banken De handelsbanken hebben kantoren op het hele eiland. Openingstijden: maandag t.e.m. donderdag van 9 tot 14 uur en vrijdag van 9 tot 16 uur. De wisselkantoren op de luchthavens van Montego Bay en Kingston zijn geopend voor alle aankomende en vertrekkende internationale vluchten.
Communicatie Vanuit de meeste hotels en postkantoren kan je internationale en binnenlandse telefoongesprekken voeren. Een directe internationale telefoondienst is 24 uur per dag werkzaam. E-mail, fax, radio en lokale/kabeltelevisie zijn ook aanwezig.
Creditcards Alle bekende creditcards worden geaccepteerd.
Cruisemaatschappijen Ongeveer tien cruisemaatschappijen doen de Jamaicaanse havens Ocho Rios, Montego Bay en in mindere mate Port Antonio aan.
10
Douane
Wanneer je vanuit een niet-EU-lidstaat een lidstaat binnenkomt per boot of met het vliegtuig, moet je rekening houden met grenscontroles. Je dient aangifte te doen van alle artikelen die al dan niet in een taxfreeshop zijn aangekocht. Dit zijn de van belasting vrijgestelde maximumhoeveelheden: Tabak: 200 sigaretten, 100 cigarillo’s, 50 sigaren of 250 gram rooktabak Drank: 4 liter niet-mousserende wijn en 16 liter bier en: 1 liter sterkedrank of 2 liter, tussenproducten (tot 22°) ofwel 2 liter mousserende wijn Andere artikelen dan de bovenvermelde: maximaal totaalbedrag per persoon (deze vrijstelling is beperkt tot € 175 voor reizigers jonger dan 15 jaar): - reizigers met het vliegtuig of per boot: € 430 - andere reizigers (over de weg of reizigers met privévliegtuig of –boot): € 300 Boven dit bedrag moeten invoerrechten en BTW worden betaald. De vrijstelling voor tabak en alcohol geldt slechts voor reizigers vanaf 17 jaar. Denk er ook aan dat vloeistoffen niet in de handbagage mogen en let op het maximumgewicht van je koffer. Raadpleeg je host(ess) voor de meest recente regelgeving rond douaneformaliteiten.
Elektriciteit Standaard 110 volt/50 hertz.
Feestdagen Nieuwjaarsdag (1 januari), Aswoensdag, Goede Vrijdag, Paasmaandag, Dag van de Arbeid (23 mei), Onafhankelijkheidsdag (6 augustus), Bevrijdingsdag (1 augustus), Nationale Heldendag (3de maandag van oktober), 1e kerstdag (25 december) en 2de kerstdag (26 december).
Fooien
Buiten de All Inclusive resorts, waar de fooien deel van het pakket uitmaken, geven bezoekers doorgaans 10 tot 15% voor taxi’s, persoonlijke diensten, roomservice en restaurants, als een fooi (service fee) niet reeds inbegrepen is in de rekening. Parkerende bedienden, bellboys en portiers verwachten ook een fooi. Eén US dollar per koffer is gebruikelijk.
Geldzaken
In de meeste resorts is het mogelijk om met creditcards te betalen. Het beste kan je US dollars meenemen. Hier kan je ter plaatse overal mee betalen en deze kunnen omgewisseld worden voor Jamaicaanse dollars, de lokale munteenheid.
Gezondheid - Voor Jamaica zijn geen vaccinaties verplicht. - Zuivelproducten kunnen zonder gevaar voor de gezondheid worden geconsumeerd. Dit geldt ook voor vlees, vis, fruit en groenten - Aangezien Jamaica dicht bij de evenaar ligt en er altijd wel een verfrissend briesje is, is de kans groot dat je verbrandt. Gebruik daarom (zeker de eerste dagen van je verblijf) een zonnebrandcrème met een hoge beschermingsfactor. Verder raden we je aan om niet al te lang in de zon te gaan liggen. Om een zonnesteek te voorkomen, is het raadzaam om een hoed te dragen. - Ook adviseren wij je om bij aanvang van je verblijf in een kamer of appartement elke warmwaterkraan enkele minuten zo heet mogelijk te laten lopen. Dit geldt eveneens voor douche en/of bad. Het beste leg je de handdouche op de heetste stand enkele minuten op de afvoer. In stilstaand water van ca. 25-50°C kan zich namelijk de legionellabacterie ontwikkelen, die je op deze manier doeltreffend kan bestrijden.
Homoseksualiteit
In Jamaica is homoseksualiteit een groot taboe en heerst er een grote intolerantie tegen homo’s (battymen). Openlijk vertoon ervan kan leiden tot bedreigingen en agressie, zowel verbaal als nonverbaal.
Insecten
Net als in vele landen kan je ook in Jamaica last hebben van muggen, vooral wanneer je wandeltochten maakt door de rivierdelta’s en moerassen. Neem dan ook muggenmelk mee en kleed je bij voorkeur in een lange broek en een T-shirt met lange mouwen. Ook laarzen zijn aan te raden.
Kleding Lichte tropenkleding is het hele jaar door het meest geschikt. Op het strand is een korte broek en badkledij voldoende. Voor ’s avonds wordt een dunne sweater aangeraden, vooral in de winterperiode. In sommige hotels is gemakkelijke avondkledij voor dames en een colbert voor heren verplicht tijdens het diner. Er zijn wasserettes, stomerijen, heren- en dameskappers aanwezig.
Mayfield Falls Luchtvaart Twee internationale luchthavens: Norman Manley International Airport in Kingston en Sangster International Airport in Montego Bay. Binnenlandse luchthavens: Tinson Pen in Kingston, Negril Aerodrome in Negril, Boscobel in Ocho Rios en Ken Jones in Port Antonio.
Marihuana Hoewel Jamaica wereldwijd bekend staat om het gebruik van marihuana (of ‘ganja’), is het gebruik en bezit ervan illegaal. Drugsgebruikers kunnen gearresteerd worden, grote boetes krijgen of zelf in de gevangenis belanden.
11
Van A tot Z Telefoon
Medische voorzieningen
Er zijn medische voorzieningen en apotheken in alle belangrijke vakantiegebieden. Op het hele eiland wonen particuliere artsen en tandartsen. De meeste grote hotels hebben een inwonende verpleegkundige en een direct oproepbare arts. Indien je speciale medicijnen meeneemt, adviseren we je om een beschrijving van het doktersrecept mee te nemen. Het best aan te raden hospitaal is: Montego Bay Hope Medical Diagnostic Center, tel. (1-876) 953-3981
Openingstijden De meeste kantoren zijn geopend van maandag t.e.m. vrijdag van 8.30 tot 16.30 uur. Op zaterdag zijn maar heel weinig kantoren geopend. De meeste winkels zijn geopend van maandag t.e.m. zaterdag van 9 tot 17 uur.
Prijzen Een indicatie van enkele prijzen: Frisdrank ca. € 1 Bier ca. € 2 Cocktail ca. € 2,75 Sandwich ca. € 4,50 Salade ca. € 3,50 Ontbijt ca. € 4, 50 / € 11,50 Diner ca. € 11, 50 / € 16
Rijtijden Montego Bay naar Negril: 83 km - ca. 1 ½ uur Montego Bay naar Ocho Rios: 107 km - ca. 2 uur Negril naar Treasure Beach: 107 km - ca. 1 ¾ uur Ocho Rios naar Port Antonio: 106 km - ca. 2 ½ uur Ocho Rios naar Kingston: 86 km - ca. ½ uur Port Antonio naar Kingston: 98 km - ca. 2 uur
Safe
We raden je aan om je waardevolle bezittingen tijdens de vakantie op te bergen in een safe. Deze safes moeten telkens aangevraagd worden aan de receptie van je hotel, tenzij deze inbegrepen is in de kamerprijs.
Straatverkopers Tijdens je verblijf op Jamaica word je waarschijnlijk benaderd door straat- of strandverkopers die je van alles willen aansmeren, van souvenirs tot een taxirit of zelf excursies. Soms vinden bezoekers ze een beetje te opdringerig. De beste manier om hiermee om te gaan is een vriendelijke glimlach en een vastberaden “No thanks, mon”. Wil je wél iets kopen, dan is het best om af te dingen. Jamaicanen houden van het spel tussen koper en verkoper en zullen nooit beginnen met hun beste bod. Integendeel, als je niet afdingt, is de kans groot dat je veel te veel betaalt.
Taal De officiële taal van Jamaica is Engels, maar op het hele eiland wordt het Jamaicaanse patois (patwah) gesproken, een combinatie van diverse talen.
Taxi’s Taxi’s hebben vaak geen meter. Het is dus belangrijk om eerst te vragen hoeveel de rit gaat kosten. Op luchthavens en bij de meeste hotels staan erkende JUTA-taxi’s (JUTA is de taxicentrale van Jamaica). Chauffeurs van auto’s met rode nummerplaten hebben een vergunning om met toeristen rond te rijden. Dat zijn de officiële taxichauffeurs.
De uitgaande code is 011, gevolgd door het landnummer (vb. 01132 voor België en 01131 voor Nederland) als je belt met een vast toestel. Met de gsm is het de gebruikelijke 0032. De uitgaande code is niet nodig wanneer je belt naar de VS of Canada. Directe internationale telefoondiensten zijn beschikbaar, en de exploitanten kunnen je ook doorverbinden. De lokale mobiele telefoonexploitanten gebruiken een TDMA-netwerk dat niet samengaat met de gsm-netwerken zoals die in de meeste landen gebruikt worden.
Tijdzone Eastern Standard Time (Jamaica kent geen zomertijd). Tijdsverschil met België: - winter: 6 uur vroeger in Jamaica - zomer: 7 uur vroeger in Jamaica
Valuta De officiële wisselkoers schommelt dagelijks naargelang de valutamarkten. Koers (onder voorbehoud van wijzigingen): 1 USD = ca. 105 JMD; 1 EUR = ca. 145 JMD. Vreemd geld kan worden ingewisseld voor Jamaicaanse dollars bij banken of erkende wisselkantoren op luchthavens en in hotels. Aankopen kunnen worden gedaan in elke door de Jamaicaanse overheid erkende valuta. Op vertoon van een valutakwitantie kunnen Jamaicaanse dollars bij vertrek weer worden omgezet in vreemd geld bij het Airport Bureau of Exchange. Vreemd geld mag Jamaica in- of uitgevoerd worden. Bedragen boven de 10.000 USD (of het equivalent in een andere vreemde valuta) of 150.000 JMD moeten worden aangegeven bij de Jamaicaanse douane.
Vertrek
Informatie over je terugreis vind je 1 tot 2 dagen vóór vertrek op het informatiebord of in het infoboek. Het is internationaal gebruikelijk dat je op de dag van vertrek je kamer om 12u. verlaat, tenzij anders vermeld. Afhankelijk van de beschikbaarheid kan je je kamer behouden tot 18u., mits betaling van een supplement aan de receptie.
Vertrekbelasting Voor jou is deze belasting al inbegrepen. Dus je kan gerust je laatste dollars uitgeven!
Vuurwapens De in- en uitvoer van wapens of munitie is illegaal in Jamaica.
Blue Mountains Water Het drinkwater wordt volgens moderne methodes gezuiverd en gefilterd. Kraantjeswater drink je best niet. Gebruik enkel water uit afgesloten flessen!
Winkelen
Dolphin Cove 12
Verkeersregels
Er wordt links gereden. De maximumsnelheid is 50 km/h binnen de bebouwde kom en 80 km/h buiten de bebouwde kom.
Op de Craft Market vind je voorwerpen van hout en stro, kralen, borduurwerken en ambachtskunst. Goud, zilver, porselein en elektronische apparaten worden verkocht in de winkels van In-Bond (taxfree). Kleding, rum, alcohol, parfum, Blue Mountain-koffie en sigaretten zijn ook verkrijgbaar. Er zijn geen wettelijke openingstijden. De meeste winkels zijn geopend van maandag t.e.m. zaterdag van 9 tot 17u. Wanneer een cruiseschip de haven binnenvaart, worden de openingstijden aangepast.
13
Duurzaam toerisme Vakanties met respect voor mens, dier en natuur Voor blijvend vakantieplezier is het belangrijk dat de kwaliteit en het bijzondere karakter van je vakantiebestemming ook in de toekomst behouden blijven. Jij bent hierin onmisbaar. We helpen je graag op weg met onderstaande adviezen, zodat je kan blijven genieten van de mooiste vakanties. Koop geen foute souvenirs Elk jaar moeten duizenden vakantiegangers bij terugkeer in België foute souvenirs bij de douane inleveren. Op de invoer staat bovendien een fikse geldboete, of zelfs gevangenisstraf. Foute souvenirs zijn gemaakt van bedreigde planten en dieren en brengen schade toe aan de natuur. Ook kunst en antiek kan je beter niet kopen wanneer er geen uitvoervergunning beschikbaar is. Bij twijfel, niet kopen. Bescherm onze kinderen Hoewel school ‘de beste werkplaats’ is, werken wereldwijd miljoenen kinderen jonger dan 14 jaar lange dagen. Ook op jouw vakantiebestemming kan je werkende kinderen tegenkomen. Door van kinderen te kopen, hou je kinderarbeid in stand en kunnen zij niet naar school. Bovendien concurreren kinderen met volwassenen op de arbeidsmarkt. Wij vragen je dan ook om altijd bij een volwassen handelaar te kopen. Hoe verleidelijk ook, geef niets aan bedelende kinderen. Zij worden vaak door onbetrouwbare volwassenen gebruikt. Op sommige bestemmingen bieden minderjarigen seksuele diensten aan. Over de hele wereld zijn er kinderen en jongeren (tot achttien jaar) die slacht offer zijn van seksuele uitbuiting. We raden aan om restaurants, bars, discotheken en massagesalons waar kinderen en jongeren seksuele diensten aan bieden te mijden. Doe een dier een plezier Wereldwijd worden dieren mishandeld en uitgebuit voor het vermaak van toeristen. De dieren zijn vaak illegaal verkregen, gedrogeerd en mishandeld. Wij raden je aan bij contact en activiteiten met dieren goed op het welzijn van de dieren en op je eigen veiligheid te letten.
14
Meer tips • Ontdek de couleur locale Niets is leuker dan jezelf onder te dompelen in de couleur locale. Door je bezoek aan lokale winkeltjes en restaurants geef je een extra impuls aan de lokale economie. De restaurants kopen hun ingrediënten vaak in bij lokale boeren en op lokale markten. Hierdoor geniet je niet alleen van de lekkerste lokale gerechten, maar ook van verse producten. • Kies voor verantwoord vermaak Mooie plekjes en interessante mensen leer je vaak kennen in alle rust. Fietsen, wandelen, kanoën en snorkelen zijn sportieve activiteiten waaraan je veel ontspanning en plezier beleeft. • Bezoek een natuurpark of werelderfgoed Een natuurpark heeft zijn bestaan vooral te danken aan de inkomsten van bezoekers. Hierdoor hoeft het gebied niet worden opengesteld voor land- of bosbouw. Door je bezoek aan een nationaal park of werelderfgoed, draag je bij aan het behoud hiervan. • Wijs met water, energie en afval Water en energie kunnen schaars zijn op je vakantiebestemming. Gebruik de airconditioning en het licht alleen wanneer nodig en laat de kraan niet onnodig lopen. Als je je bed- en badlinnen nog een dag kunt gebruiken, geef dit dan aan bij de receptie of schoonmaakster. Afval hoort in de afvalbak, het liefst gescheiden.
15
Een woordje Jamaicaans De officiële taal op Jamaica is het Engels. Daarnaast spreekt een groot gedeelte van de bevolking ook nog een bijzonder dialect: het patois. Dit dialect ontstond in de 17de eeuw en is een mengsel van Engels, Frans, Spaans en verschillende West-Afrikaanse talen. Hoewel het patois heel kleurrijk klinkt, is het voor niet-Jamaicanen absoluut niet te volgen. Hieronder enkele van de meest gebruikte woorden: Bashment Feest, iets opwindends Breddah Vriend (mannelijk) Cho Uitdrukking van teleurstelling Criss Oké Crosses Problemen, pech Ello Hallo Frittas Bananen beignet Irie mon Alles oké Jelly Kokosnoot Coo Kijk Level vibes Geen probleem Massa God, oh God Nuff respect Je wordt gerespecteerd Nyam Eten Ooman Vrouw Rhaatid Ongelofelijk, wauw Soon come Komt er aan (vroeg of laat) Tedeh Vandaag Tenky Bedankt Tilit Toilet Tinite Vanavond Touris / Topanaris Toerist Usban Echtgenoot Walk good Vaarwel Wata Water Wha’appen Groet tussen vrienden Yaad Thuis Yah Hier Yah mon Jazeker, inderdaad Yahso Hier Yoush Groeten
16
Wist je dat… naar beRastafari’s nooit , omdat ze grafenissen gaan de dood elke associatie met vermijden?
17
Eten
Drinken
De kleurrijke en soms pittige combinatie van culturen en tradities die de geschiedenis van het eiland kenmerkt, komt ook terug in de Jamaicaanse keuken. Het is alsof je de geschiedenis van Jamaica herbeleeft in elk typisch gerecht. Probeer zeker eens de volgende toppers:
18
Stokvis met ackee
Bammy
Jerking
Een absolute must in Jamaica is het nationaal gerecht bij uitstek: stokvis met ackee. De ackee is een heldergele vrucht die wordt gebakken met tomaten, ui en kruiden.
Een platte, gegrilde cake van de cassave die al gegeten werd door de Arowakken. Bammy wordt het meest gegeten met verse vis.
De maroons die altijd op de vlucht waren, ontwikkelden een speciale manier om varkensvlees te kruiden en het heel langzaam te laten stoven. Deze kookwijze noemden ze ‘jerking’. Vandaag de dag worden ook vis en kip zo bereid en kan je dit op elke Jamaicaanse menukaart terugvinden.
Ook het drankaanbod op Jamaica is heel divers en lekker. Frisdrank, koffie, bier, sterke drank… er is voor elk wat wils:
Red Stripe Beer
Appleton Rum
Blue Mountain koffie
Dit blonde bier van lage gisting (4,7%) is het enige authentiek Jamaicaanse bier.
Deze nationale rum wordt al gestookt sinds 1749 en wordt meestal gedronken met cola of fruitsap.
Een must voor koffieliefhebbers, want de Blue Mountain koffie staat bekend als één van de beste koffies ter wereld.
19
Breng Jamaica naar je keuken! Kan je maar geen genoeg krijgen van de Jamaicaanse keuken? Wil je vrienden en familie in vervoering brengen met een typisch Jamaicaans gerecht? Probeer dan zeker eens het volgende recept en breng een stukje Jamaica naar je keuken!
Jamaicaans jerk varkensvlees met gegrilde ananas en maïs Ingrediënten voor 2 personen * 4 varkensfiletlapjes * 4 maiskolven * 15 gr zachte boter
Bereidingswijze Serveertips Serveren met rijst of een stuk geroosterd stokbrood.
* 1 rijpe ananas * 2 eetlepels vloeibare honing
Voor het jerkmengsel: * 2 habanero of madame Jeanette chilipepers grof gesneden * 10 vermalen pimentbessen of 1/2 theelepel poeder * 1 snufje nootmuskaat * 1 theelepel fijngesneden tijm * 2 tenen knoflook grof gehakt * 2 bosuitjes fijngesneden * 2 theelepels lichtbruine basterdsuiker * 1 eetlepel limoensap
Alle ingrediënten voor het jerkmengsel in een vijzel fijnmalen of in een keukenmachine tot een gladde puree pureren. De filetlapjes aan beide kanten dun met het mengsel insmeren en vervolgens enkellaags in een ondiepe, glazen ovenschaal leggen. Afgedekt 1-24 uur in de koelkast laten marineren. De grill op de hoogste stand voorverwarmen. Bladeren en draden van de maïskolven verwijderen en de uiteinden bijsnijden. De kolven dwars doormidden snijden, in een pan kokend water leggen, opnieuw aan de kook brengen en 10-12 minuten laten koken. Afgieten en goed laten uitlekken. Een dun laagje boter erover smeren. Intussen blad en onderkant van de ananas snijden. De vrucht dik schillen en de donkere oogjes verwijderen. Snijd de ananas in 8 parten en snijd uit elk part de harde kroon weg. Smeer de parten vervolgens in met honing. Een bakplaat in de oven schuiven en daarboven een rooster met de varkensfilet schuiven. Grill het vlees 3-4 minuten tot het kruidenlaagje een goudbruin korstje vormt. Keer het vlees en grill ze nogmaals 3-4 minuten. Uit de oven nemen en warmhouden. Leg de stukken ananas en mais 4-5 minuten onder de grill tot ze lichte schroeiplekjes vertonen. Tijdens het grillen regelmatig keren. Direct serveren met de filetlapjes en geef er voldoende servetten bij voor de vette vingers. Zaadjes en vliesjes van chilipepers bevatten een scherpe stof die een brandende pijn veroorzaakt als deze in contact komt met ogen of lippen. Was daarom zorgvuldig je handen na het schoonmaken en fijnsnijden van de chilipepers, of draag handschoenen.
* 2 eetlepels plantaardige olie 20
21
Trek erop uit! Ontdek onze brede waaier aan uitstappen die, grensverleggend of cultuurprikkelend als ze zijn, wel eens de geknipte hoogtepunten van je reis kunnen worden. Want reizen is: cultuur happen, natuur spotten, kicks opdoen, de lokale bevolking ontmoeten, proeven van streekproducten en uiteraard de sfeer van vakantie opsnuiven. Meer info en reservaties bij je host(ess)!
Safari St-Elizabeth Deze fantastische daguitstap is er één vol avontuur, natuur, cultuur en mooie herinneringen. ‘s Ochtends vertrek je naar de pittoreske Zuidkust van Jamaica. Je rijdt er langs typische dorpjes en prachtige suikerrietvelden, waar ooit zoveel slaven werkten. Vervolgens ga je aan boord van een comfortabele boot waarmee je de Black River af vaart, op zoek naar krokodillen en de vele watervogels van dit ongerepte mangrovewoud. Na dit avontuur krijg je een typische Jamaicaanse maaltijd voorgeschoteld en trek je verder naar YS Falls. Neem een frisse duik in het helderblauwe water aan de voet van de hoogste watervallen van dit prachtige eiland. Of laat je net zoals Tarzan door de lucht zweven aan de vele lianen boven het water. Yo ho ho and a bottle of rum! De laatste etappe staat volledig in het teken van rum, want je brengt een bezoek aan de distillerij van Appleton. De gids legt je het hele productieproces van de distillatie, fermentatie en rijping van rum uit. Uiteraard kan je de verschillende producten van Appleton ook proeven, heerlijk! De terugweg is ook een plezier op zich, want er wordt voor sfeer en ambiance gezorgd met reggaemuziek, zodat je op en top kan genieten van de laatste momenten van deze schitterende dag.
22
Nine Miles – Dunn’s River Falls Tijdens deze uitstap kom je alles te weten over het leven van reggaelegende Bob Marley. Samen met een ervaren gids vertrek je naar Nine Miles, zijn geboortedorp, dat zich in de bergen bevindt op 800m hoogte. Onderweg rijd je langs de Noordkust, tot aan Discovery Bay waar Christoffel Columbus ooit als eerste blanke is aangekomen. Dan ga je de bergen in en verandert het landschap drastisch in prachtige groene valleien en heuvels. Wanneer je Nine Miles binnenrijdt word je overvallen door rastakleuren en een zorgeloze sfeer. Captain Crazy, een fenomenale Jamaicaanse gids, neemt je mee naar het geboortehuis en het mausoleum van Bob Marley.. Na dit ontroerende bezoek is het tijd voor de lunch en gaat de tocht verder langs het zeldzame Fern Gully, waar de varens als het ware een dak vormen boven de weg. Souvenirs kan je kopen tijdens een kleine stop in Ocho Rios. Een bezoek aan de indrukwekkende Dunn’s River Falls staat ook op het programma. Onder begeleiding van een gids kan je deze natuurlijke watervallen, die in de zee uitmonden, beklimmen tot aan de top. Na deze schitterende excursie keer je terug naar het hotel op het ritme van Mistah Bob!
Kingston Bij een verblijf op Jamaica mag een bezoekje aan de hoofdstad Kingston zeker niet ontbreken! Deze excursie staat volledig in het teken van deze bruisende stad en haar bezienswaardigheden. Eerst rijd je door Spanish Town, waar je een blik kan werpen op het marktplein, de oude gerechtsgebouwen en het koloniale koningshuis. Vervolgens word je via de Nelson Mandela Highway tot bij Kingston gebracht, waar je eerst de tuinen van het 18de eeuwse plantagehuis Devon House te zien krijgt. Daarna breng je nog een bezoek aan het museum van Bob Marley. Deze must voor muziekliefhebbers bestaat voornamelijk uit zijn studio (gesloten voor publiek), Tuff Gong Recordings, en de bijhorende woning. Een topper!
23
Roots en cultuur
Port Antonio
Dit is de ideale excursie om het echte leven van de Jamaicanen te ontdekken, want deze interessante uitstap staat in het teken van de mensen en hun gewoontes. Je vertrekt ‘s ochtends met een minibus langs Orange Bay naar het dorpje Roaring River waar je een kleuterschooltje bezoekt (voor kinderen van 6 tot 12 jaar) en een deel van de les kan meevolgen.
Deze topexcursie brengt je naar wat misschien wel het mooiste plekje van Jamaica is: Port Antonio. ’s Morgens vroeg vertrek je met de bus naar het oosten van Jamaica. Onderweg rijd je langs prachtige baaien, typische dorpjes en adembenemende vergezichten. Er zijn genoeg stops om even de benen te strekken en mooie foto’s te nemen. Zo kan je de heerlijke Blue Montain koffie proeven in een Jamaicaanse bar bij een echte rasta. Je brengt ook nog een bezoek aan het stadje Port Antonio, met haar kenmerkende markt en jachthaven.
Vervolgens neemt de minibus je mee langs de suikerrietvelden en de dichte groene vegetatie van het ongerepte binnenland. Je stopt even in een lokale bar waar je een Red Stripe of een Appleton Rum kan drinken om de dorst te lessen. Daarna ga je naar het paradijs op aard, Mayfield Falls, gelegen in een pittoresk Tainodorp in een mooie vallei. De lokale gids neemt je mee op een adembenemende, twee uur durende wandeling doorheen de bedding van de Cabarita River. Je geniet er van heel wat natuurlijke bubbelbaden en watervallen die je al je dagelijkse zorgen doen vergeten. Nadien geniet je van een heerlijke maaltijd. Deze fantastische dag eindigt in stijl in het wereldbekende Rick’s Cafe te Negril.
Daarna ga je richting French Man’s Cove Beach, het magnifieke strand dat ooit als decor diende voor de film ‘Cocktail’ met Tom Cruise. Via een motorbootje vaar je langs de schitterende kust met als eindstop het befaamde Blue Lagoon. Een waar paradijs op aard!
Verantwoordelijke uitgever: Jetair N.V., Gistelsesteenweg 1, 8400 Oostende. Lic. A 1201 Ondernemingsnummer 0408.479.965. Datum uitgifte: 1 april 2015
24
25
Woordzoeker In dit rooster zitten 20 trefwoorden verstopt die typisch zijn voor Jamaica. Kan jij ze allemaal vinden? Zoek horizontaal, verticaal en diagonaal.
Ackee Dreadlocks Marley Rastafari Appleton 26
Jerking Maroon Reggae Arowakken Kingston
Negril Ska Bananen Koffie Patois
Ting Bammy Lucea Piraten Waterval 27
De mooiste bestemming voor je carrière! De mooiste bestemming voor je carrière! Jetair is niet alleen een begrip als het gaat om de mooiste vakanties, maar vormt ook een werkplek voor meer dan 1500 medewerkers. Wij zoeken voor verschillende afdelingen en functies nieuwe medewerkers die met de glimlach geboren zijn en die gebeten zijn door toerisme. Op www.jetaircareer.be vind je alle vacatures bij de touroperator Jetair, de airline Jetairfly en de reisbureauketen Jetaircenter.
Werken in het buitenland Wat dacht je ervan om een paar maanden op een zonnige bestemming te werken als host(ess) of animator? Surf voor een onvergetelijke ervaring naar www.jetaircareer.be/buitenland.
Gezocht meertalige hoogvliegers Jetairfly organiseert ieder jaar een doorgedreven opleiding voor steward(ess). Een job met veel verantwoordelijkheid waarin veiligheid, service en kwaliteit de hoogste prioriteit zijn. Surf naar www.jetaircareer.be/jetairfly.
Talenten in Sales, Finance, Marketing, ICT en HR Wil jij meewerken aan een van de leukste dingen in het leven: vakantie? Kijk gauw op www.jetaircareer.be voor onze vacatures in onze headquarters.
www.jetaircareer.be 28
