beheren Klachten, bezwaarschriften Huurachterstanden Ontruimingen Verkoop 28

G A L S R E V R JAA

2012

G A L S R E V R JAA

2012

Inhoud

Proloog Verslag directeur-bestuurdeR Verslag raad van commissarissen Missie EN BELEIDSCYCLUS

4 6 8 16

1. Wonen: Woonruimte verdelen en beheren 20

2.3 Op de koffie

35

2.4 Waardevolle inzet van vrijwilligers

35

1.1 Woonruimteverdeelsysteem

21

2.5 Prestatieafspraken met gemeenten

36

1.2 Inkomensgrenzen

21

2.6 Contacten met andere corporaties

37

1.3 Toewijzen aan doelgroepen

21

1.4 Aantal woningzoekenden

22

3. Wonen: Kwaliteit van woningen

38

1.5 Slaagkans

23

3.1 Woningvoorraad

39

1.6 Verhuren

24

3.2 Woningbezit

39

1.7 Huurtoeslag

25

3.3 Onrendabele investeringen

39

1.8 Tijdelijke bewoning

26

3.4 Planmatig onderhoud

43

1.9 Leegstand

26

3.5 Niet planmatig onderhoud

43

1.10 Huurbeleid

26

3.6 Beheer voor derden

44

1.11 Klachten, bezwaarschriften

27

3.7 Sloop

44

1.12 Huurachterstanden

27

1.13 Ontruimingen

27

3. Wonen: Kwaliteit van woningen 4. Wonen: NIEUW BOUWEN

45

1.14 Verkoop

28

4.1 Invloed crisis op koopprojecten

46

1.15 Koopgarant

29

4.2 Kernontwikkelingen

47

1.16 Verenigingen van Eigenaren

29

4.3 Opgeleverde nieuwbouw

47

4.4 Woonmatch®

50

2. Wonen: Midden in de samenleving 31

4.5 Projecten in uitvoering en in ontwikkeling

50

2.1 De huurder centraal

32

4.6 Opdrachten voor derden

56

2.2 Onze belanghouders

33

4.7 Deelname aan rechtspersonen

56

2

5. Leefbaarheid in de kernen

58

9. Energie en duurzaamheid

72

5.1 Structuur in contactmomenten

59

9.1 Pilotprojecten DuBo-beleid

73

5.2 Focus op bewonersparticipatie

59

9.2 Aandacht voor duurzaamheid interne organisatie 73

5.3 Leefbaarheid in het Land van Heusden en Altena 60

9.3 Betrekken bewoners bij energie en duurzaamheid 74

5.4 Leefbaarheid in Zaltbommel

60

9.4 Energielabels woningen bestaande voorraad

74

6. Maatschappelijk vastgoed

62

10. Kwaliteit van de organisatie

75

6.1 Verankerd in de organisatie

63

10.1 Kwaliteit van dienstverlening

76

6.2 Maatschappelijk Fonds voor Investeren

63

10.2 Goed werkgeverschap

76

6.3 Realisatie van maatschappelijk vastgoed

63

10.3 Medewerkers vinden, binden en boeien

77

6.4 Ondersteunen maatschappelijke organisaties

64

10.4 Opleiding

78

10.5 Bezetting

78

7. Leren en werken

65

10.6 Personeelsstatistieken

78

7.1 Promotie bouwen corporatiesector op scholen

66

10.7 Ondernemingsraad

78

10.8 Interne en externe communicatie

79

7.2 Samenwerking met partners rond werkgelegenheid 67 7.3 Realiseren werkervaringsplaatsen

67

7.4 Project Wonen & Werken in de Wijk

68

11. Financiering van de opgaven

80

7.5 Stageplaatsen bij Woonlinie

69

11.1 Financiële transparantie

81

11.2 Risicoparagraaf

82

8. Welzijn en zorg

70

11.3 Brede toegang tot de kapitaalmarkt

85

8.1 Huisvesten bijzondere doelgroepen

71

11.4 Verbetering ‘Loan to value’

85

8.2 Krachten bundelen met zorgaanbieders

71

11.5 Overige verklaringen

87

8.3 Nieuwbouw woon-zorgwoningen

71

3

Jaarrekening 2012

89

Accountantsverklaring

126

BijlageN

127

Proloog

De woonpolitiek blijft in 2012, vaak wonderbaarlijk, in beweging. Helaas met geen enkel effect op de woningmarkt. Die zit op slot en daar lijkt voorlopig geen beweging in te komen. Terwijl het twee voor twaalf is. Woonlinie realiseert zich dat als er nu niets gebeurt, in 2013 een zorgvuldig opgebouwde sector sneuvelt en huurders en woningzoekenden in de kou komen te staan door een onevenredige stapeling aan overheidsmaatregelen. Het is tijd voor een moderne en flexibele woningmarkt.

Ondanks een politiek turbulente tijd hield Woonlinie in 2012 vast aan dezelfde bevlogenheid en ondernemingszin die u van ons kent, en waarmee het Meerjarenperspectief 2009-2013 tot stand kwam. Hierdoor wisten we dit jaar weer een groot deel van de doelen die we ons stelden, te realiseren. We hebben hard gewerkt aan de woonopgaven in het Land van Heusden en Altena en de Bommelerwaard. Veel van wat we ons hebben voorgenomen, is bereikt, maar lang niet alles. We realiseren ons dat omstandigheden zijn veranderd. De financiële en economische crisis is niet tijdelijk en heeft inmiddels een nieuwe realiteit ingeluid. Daarom besloten we dat 2012 het laatste jaar van ons Meerjarenperspectief ‘Mensen kleuren wonen’ vormde. Onze ambities zijn niet veranderd, maar de huidige tijd vraagt om een nieuwe koers. Flexibel als we zijn, spelen we daar tijdig op in.

4

5

Gewoon Woonlinie In deze bewogen tijden was 2012 het jaar voor Woonlinie

g a l s r r e V e d r u u t s e b r u e t c e r di

om stil te staan en vooruit te kijken. Eind 2012 heeft Woonlinie het Meerjarenperspectief 2013-2017 opgesteld, met in het achterhoofd de aanbevelingen van de visitatie, die afgerond is in 2012. Daarin wordt duidelijk wat van Woonlinie mag en kan worden verwacht de komende jaren. Onze koers is uitgewerkt in het thema ‘Goed Wonen’, met ‘Verantwoord Investeren’ en ‘Slim Organiseren’ als onderliggende focusvelden. Onze missie en visie zijn niet wezenlijk veranderd: Woonlinie is dezelfde maar toch anders. In het jaarverslag kijken we echter naar de prestaties van het afgelopen jaar. Een jaar waarin we hebben laten zien dat een woningcorporatie als brede volkshuisvester meer voor de maatschappij kan betekenen dan alleen het verhuren van goedkope woningen. Een kleine bloemlezing van de behaalde resultaten: • voor de wijk de Vergt is samen met de gemeente Zaltbommel een wijkvisie tot stand gekomen, waarin een combinatie van sociale, fysieke en economische maatregelen is verwerkt; • door een actief doorstroombeleid zit er weer een beetje beweging in de woningmarkt van Zaltbommel; door onze inzet hebben we mensen kunnen stimuleren naar

6

een nieuwbouwapparte-

• h et bouwen van kleine series

heel lang meekunnen, zal de bedrijfswaarde van Woonlinie

ment te verhuizen en zijn

goedkope starterswoningen in

(in financiële zin) toenemen. Dat is ook nodig gezien de

goedkopere huurwoningen

verschillende kernen, waardoor ook

lastenverzwaringen die ons vanuit de rijksoverheid worden

vrijgekomen;

kleine kernen vitaal blijven;

opgelegd.

• door de oplevering van een nieuw winkelcentrum met

• v eel bouwplaatsen van Woonlinie zijn leerling-bouwplaatsen.

huurappartementen heb-

Tot slot Al met al kijken we terug op een intensief jaar waarbij we

ben twee wijken in Zaltbommel een flinke opwaardering

Dit lijstje is niet volledig, maar het geeft een goed beeld

hebben laten zien dat Woonlinie blijvend in staat is zich

gekregen;

van wat een woningcorporatie voor een regio kan beteke-

aan te passen, zonder haar identiteit te verliezen. Dezelfde

nen, zolang zij zich mag begeven in een breed werkdomein.

en toch anders. Ik wil iedereen – onze klanten, medewer-

En dus wat er niet gebeurt als corporaties dat niet meer

kers, belanghouders en leveranciers – die betrokken is

zouden mogen, zoals de contouren van de nieuwe Woning-

geweest bij de activiteiten van Woonlinie, bedanken voor

projecten is voorbereid, dan wel gerealiseerd, denk aan

wet nu aangeven. Ook in economisch slechte tijden kan

hun inzet in 2012.

Portage en ’t Schootsveld in Zaltbommel;

een corporatie een partij zijn die lokaal het verschil maakt.

• de bouw van een nieuw winkelcentrum in Sleeuwijk, met huur- en koopappartementen, is gestart; • de oplevering van verschillende grote nieuwbouw-

• de totstandkoming van ons eerste Lean-bouwproject,

Onze samenwerkingspartners zijn daarvan wel overtuigd,

dat geleid heeft tot een kortere voorbereidingstijd, een

op landelijk en Europees niveau is dat echter (nog) niet het

kortere bouwtijd en lagere bouwkosten;

geval. We voeren een actieve lobby om dat te veranderen.

• verdere concretisering van een woon-zorgservicezone in Zaltbommel; • handhaving van het convenant uit 2011 om huishou-

Directeur-bestuurder In 2012 hebben we onze eigen organisatie en de bijbehorende kostenstructuur kritisch bekeken. Onder de noemer

dens met een inkomen tot E 43.000 te kunnen blijven

‘Slimmer kiezen, slimmer werken’ zijn keuzes gemaakt die

huisvesten;

moeten gaan leiden tot een hogere bedrijfswaarde. Zo kan

• de start van de bouw van 20 woningen op Saba, zodat

Mr. P.A.W. van den Heuvel

Woonlinie in de toekomst financieel gezond blijven. Door de

ook daar mensen met een smalle beurs goed kunnen

kosten te verlagen, de opbrengsten te verhogen waar het

wonen;

kan en natuurlijk ook door het besef dat veel woningen nog

7

Verslag raad van commissarissen De raad van commissarissen (RvC) is belast met het toezicht op de algemene gang van zaken binnen Woonlinie en op het beleid van de directeur-bestuurder. Tevens adviseert de RvC het Management team van Woonlinie en vervult de RvC voor de directeur-bestuurder de werkgeversrol. Woonlinie hecht belang aan een goed ondernemingsbestuur. Daarom onderschrijft de RvC de Aedes-code en de principes uit de Corporate Governance-code voor woningcorporaties. Deze code bevat normen voor goed bestuur en toezicht, transparantie, externe verantwoording en financiële beheersing. In dit hoofdstuk legt de RvC verantwoording af over de wijze waarop in 2012 invulling is gegeven aan de uitvoering van de taken en bevoegdheden.

8

Taak en werkwijze RvC

wordt vastgesteld/goedgekeurd. Ook is er overleg met de

van de code en Woonlinie is daarmee gebonden aan de

De taken, verantwoordelijkheden en bevoegdheden van de

Ondernemingsraad van Woonlinie. De commissarissen die

contractbepalingen op dit gebied.

RvC staan omschreven in artikel 11 tot en met 22 van de

vanuit de huurdersverenigingen in de RvC zitting hebben,

statuten van Woonlinie. Deze statuten zijn te vinden op de

brengen vanuit die doelgroepen informatie in.

Er is een klokkenluiderregeling en een integriteitscode vastgesteld, die zowel voor het bestuur en de medewerkers

website www.woonlinie.nl. De leden van de RvC bezoeken relevante symposia, cursus-

van Woonlinie geldt, als voor de leden van de RvC. Deze

Woonlinie kent voor haar volkshuisvestelijke taak als

sen en congressen en zijn aanwezig bij kerngesprekken

documenten zijn te vinden op www.woonlinie.nl. Beide re-

werkgebied het Land van Heusden en Altena en de Bom-

met stakeholders. Daarnaast ontvangen de leden van de

gelingen zijn in 2011 opnieuw beoordeeld en vastgesteld.

melerwaard en biedt ondersteuning in twee overzeese,

RvC veel informatie over wat er zich regionaal en landelijk

nieuwe Nederlandse gemeenten: Saba en Sint Eustatius.

afspeelt in de sector van de volkshuisvesting. Dit komt

Dit met inachtneming van wat in het Besluit beheer

iedere vergadering aan de orde.

sociale-huursector (Bbsh) is neergelegd. Het betreft het

Tegenstrijdige belangen/leningen/ garanties In 2012 is geen sprake geweest van (transacties met)

huisvesten van de primaire doelgroep, het betrekken van

Toepassen Governance-code

tegenstrijdige belangen waarbij leden van de RvC of

bewoners bij beheer en beleid, leefbaarheid, kwaliteit van

In de Aedes Governance-code is vastgelegd wat de sector

het bestuur betrokken waren. Alle leden van de RvC zijn

het woningbezit, wonen en zorg en het waarborgen van de

verstaat onder Goed Bestuur. Woonlinie onderschrijft deze

onafhankelijk in de zin van de Governance-code 111.2.2.

financiële continuïteit.

code. Er is echter een aantal punten waarop Woonlinie

Woonlinie verstrekt geen leningen of garanties aan leden

afwijkt:

van de RvC, de directeur-bestuurder en/of medewerkers

• Benoeming van de bestuurder voor een (her-)benoe-

van Woonlinie.

Om de toezichthoudende taak goed uit te kunnen voeren laat de RvC zich door het bestuur van Woonlinie informe-

mingsperiode van maximaal 4 jaar.

ren over de financiële en volkshuisvestelijke resultaten. Als

De huidige bestuurder van Woonlinie is benoemd voor de

Samenstelling RvC

kader voor het uitoefenen van de toezichtstaak hanteert

invoering van de code en Woonlinie is daarmee gebonden

De RvC bestaat uit minimaal 3 personen en maximaal 7

de RvC het Bbsh, de missie, het Meerjarenperspectief, de

aan een contract voor onbepaalde tijd.

personen. In de statuten is bepaald dat ten minste twee

jaarplannen, de begroting en de managementrapportages.

• Beperking van de ontslagvergoeding tot het vaste deel

leden zijn voorgedragen door de huurdersverenigingen.

Daarnaast licht de accountant elk jaar het rapport van

van de bezoldiging over 1 jaar.

Binnen de raad is een diversiteit aan expertise aanwezig,

bevindingen toe in de vergadering waarin de jaarrekening

De huidige bestuurder is benoemd voor de invoering

waarmee ook de RvC vorm en inhoud kan geven aan 1 van

9

Samenstelling raad van commissarissen per 31 december 2012 Naam

Functie

Geb. jaar

(Her)benoemd per

Benoemd t/m

Beroep

Herbenoembaar

Deskundigheidsgebied

Lid auditcommissie

Lid Lid wervingremuneratie- en selectiecommissie commissie

NevenfunCties

Mevr. W.J.J.H. Ademavan der Pol

Voorzitter

1973

1-1-2009

31-12-2016

Directeur adviesbureau; projectleider onderwijsontwikkeling ROC Midden Nederland

Nee

Onderwijs, Strategische communicatie

Nee

Ja

Ja

Gecertificeerd assessor OCC

Dhr. A.A. van Dalen

Vicevoorzitter

1956

1-1-2010

31-12-2015

Commercieel directeur Coöperatieve Rabobank Altena U.A.

Nee

Financiën en Commercieel

Nee

Ja

Ja

Tot oktober 2012: voorzitter Bedrijvenkring Altena; lid van de Raad van Toezicht Zorgplein Maaswaarden

Mevr. A.E.A.M. van Eijkeren

Lid

1953

1-1-2011

31-12-2015

Communicatie-adviseur gemeente Maasdriel

Nee

Overheid, PR en Communicatie

Nee

Nee

Nee

Dhr. C. J. Ambachtsheer

Lid

1950

1-1-2011

31-12-2014

Gepens. hoofddirecteur SNS REAAL Invest N.V. + DGA Alm Investment BV + DGA Alm Aktief BV

Ja

Financiën en Organisatiekunde

Ja

Nee

Nee

Voorzitter raad van commissarissen Skala Home Electronics bv te Culemborg; voorzitter Stichting Ontwikkeling Woudrichem; lid Raad van Advies DAS Legal Finance te Amsterdam; voorzitter Stichting Muziektent te Almkerk; vicevoorzitter Rivierenlandfonds te Gorinchem; lid raad van commissarissen Handel und Kredit GmbH te Frankfurt; lid raad van commissarissen Honeywell Bull Nederland te Amsterdam; lid raad van commissarissen Heuvelman Sound en Vision bv

Dhr. D. Tangemann

Lid vanuit HV Bommelerwaard

1967

1-1-2010

31-12-2013

Vicepresident HR Performance Management ABN-AMRO + DGA iCarYou International BV + directeur Comoveo GmbH

Ja

HRM, Financiën en Technische Innovaties

Ja

Nee

Nee

Bestuurslid Stichting Capacitor

Dhr. J.W. de Joode

Lid vanuit HV Inbreng

1946

1-1-2012

31-12-2015

Gepensioneerd consultant

Ja

Organisatiekunde, Leefbaarheid

Nee

Nee

Nee

Voorzitter kerkenraad Gereformeerde Kerk Sleeuwijk/ Woudrichem

10

dat, naast het eigen netwerk, vacatures ook extern bekend

onder firma. In vof Beersteeg heeft Bouwlinie een aandeel

worden gemaakt. Nieuwe leden worden beoordeeld door de

van 50% en in de Spellewaard vof heeft Bouwlinie B.V.

Binnen de RvC kunnen de leden in een drietal commissies

werving- en selectiecommissie, die vervolgens een advies

50% van de aandelen. In 2010 heeft Woonlinie Bouwlinie

actief zijn:

uitbrengt aan de raad. In de profielschets is aandacht

Sleeuwijk B.V. opgericht en zij bezit 100% van de aan-

• Remuneratiecommissie: hierin zitten de voorzitter en de

voor de samenstelling, de gewenste deskundigheid en de

delen. Bouwlinie Sleeuwijk B.V. heeft samen met Bimo

vicevoorzitter.

achtergrond van de leden van de RvC. De profielschets is

Transvaal De Es B.V. in 2010 Ontwikkelingscombinatie

• Werving- en selectiecommissie: hierin zitten de voorzit-

in 2011 beoordeeld en opnieuw gewijzigd vastgesteld.

De Es en Transvaal vof opgericht voor de ontwikkeling van

de kernwaarden ‘Bij mensen betrokken’ van Woonlinie.

het plangebied Transvaal De Es in Sleeuwijk.

ter, de vicevoorzitter en de directeur-bestuurder. • Auditcommissie: hierin zitten 2 leden, de directeur-

De werving- en selectiecommissie is in 2012 niet bij elkaar

bestuurder en de manager Backoffice.

gekomen, omdat er geen vacatures waren.

Honorering leden RvC De honorering voor de individuele leden van de RvC

Remuneratiecommissie

Auditcommissie

was in 2012 E 5.000 per jaar. Voor de voorzitter en de

Aan het einde van het jaar heeft er een beoordeling-

De auditcommissie is in 2012 tweemaal bij elkaar geko-

vicevoorzitter was de honorering E 7.500. De vergoeding

en functioneringsgesprek plaatsgevonden tussen de

men. Er is onder andere gesproken, al dan niet in bijzijn

is in overeenstemming met de richtlijnen zoals deze zijn

remuneratiecommissie en de directeur-bestuurder. Dit

van derden, over voor de organisatie relevante onderwer-

vastgelegd binnen de adviescommissie-Meijering. De RvC

gesprek is gevoerd aan de hand van de resultaten van een

pen. Hieromtrent is verslag uitgebracht aan de RvC.

heeft geen apart budget voor advies of andere onkosten. De vergoeding van de RvC is niet gekoppeld aan de pres-

vergadering van de RvC waarin het eigen functioneren van de RvC en het functioneren van de directeur-bestuurder is

Verbindingen

besproken (de zogeheten ‘zelfevaluatievergadering’).

De rol van de RvC strekt zich ook uit tot de verbindingen

taties van Woonlinie.

van Woonlinie. Deze verbindingen betreffen een zevental

Beloning directeur-bestuurder

Werving- en selectiecommissie

Verenigingen van Eigenaren, maar ook een deelname in

Het arbeidscontract met de directeur-bestuurder is aan-

De selectie van nieuwe leden van de RvC is gebaseerd

een Commanditaire Vennootschap Partners Uithof III, een

gegaan voor onbepaalde tijd. De directeur-bestuurder had

op een actuele profielschets en een procedure werving en

project in het kader van matching van taken en middelen.

in 2012 een belastbaar loon van E 179.000. In onderling

selectie van nieuwe leden. De RvC streeft op dit punt naar

Verder heeft Woonlinie 100% van de aandelen van Bouw-

overleg tussen de remuneratiecommissie en het bestuur is

een transparante aanpak. Onderdeel van deze procedure is

linie B.V. Bouwlinie B.V. neemt deel in 2 vennootschappen

overeengekomen om in 2012 een verlaging van het salaris

11

Naam

Functie

Geb. jaar

benoemd per

Benoemd t/m

Herbenoembaar

Deskundigheidsgebied

Lid auditcommissie

Lid remuneratie commissie

Lid werving- en selectie commissie

Dhr. P.A.W. van den Heuvel

Directeur-bestuurder

1962

1993

n.v.t.

n.v.t.

Volkshuisvesting & Zorg

Ja

Nee

Ja

door te voeren van 8%. Ook in 2013 wordt een salarisver-

Werkzaamheden RvC 2012

laging van 8% doorgevoerd.

In 2012 is de RvC 6 keer bijeengekomen, namelijk:

Centraal Fonds Volkshuisvesting); • kennisname van managementletter en verslag van

• 4 reguliere vergaderingen; De afdracht aan het pensioenfonds bedroeg in totaal

• 1 (zelf)evaluatiebijeenkomst;

E 57.000, waarvan E 41.000 als werkgeversdeel.

• 1 bijzondere bijeenkomst: beleidsdagen op 11 en

De directeur-bestuurder was het gehele jaar fulltime in

• beoordeling benchmark (Corporaties in Perspectief,

bevindingen van de accountant; • kennisname van managementrapportages; • behandelde punten meerjarenkalender:

12 oktober.

- overleg met huurdersverenigingen;

Reguliere vergaderingen

- overleg directeur-bestuurder en OR;

Met de directeur-bestuurder is een pensioen overeenge-

Bij een reguliere vergadering van de RvC zijn, naast de

- opleidingenoverzicht RvC;

komen op basis van de pensioenregeling van de Stichting

directeur-bestuurder, ook andere MT-leden aanwezig,

- benchmark met andere corporaties;

Pensioenfonds Woningcorporaties.

afhankelijk van de te bespreken onderwerpen. Bij de

- evaluatie uitkomsten en proces visitatie;

vergadering waarin de jaarrekening wordt vastgesteld, is

- evaluatie beoordeling accountant;

De directeur-bestuurder heeft als nevenfunctie het

tevens de accountant en de controleleider van BDO Audit

- beoordeling extern toezicht;

voorzitterschap van de RvC van Stichting Thuiszorg West-

& Assurance B.V. aanwezig. Tijdens de vergaderingen

- beoordeling meerjarenbeleidsplan;

Brabant. Deze stichting is niet actief in het werkgebied

heerst er een open en transparante sfeer, met respect voor

• besluiten tot goedkeuren investeringen en desinveste-

van Woonlinie. Ook is de directeur-bestuurder actief als

elkaars rollen.

dienst.

ringen, alsmede enkele besluiten tot aan- en verkopen inzake projecten;

voorzitter van het bestuur van de VVD afdeling Uden. De belangrijkste agendapunten van de (reguliere) verga-

• kennisname van ontwikkelingen op fiscaal gebied;

deringen waren:

• kennisname van solvabiliteitsoordeel en continuïteits-

• goedkeuring jaarrekening 2011, jaarverslag 2011 en

oordeel CFV; • terugkoppelingen van de bijeenkomsten van de remune-

begroting 2013;

12

ratiecommissie en auditcommissie;

CFV en verhuurdersbelasting);

Het functioneren van de directeur-bestuurder wordt

• jaardoel ‘Slimmer kiezen, slimmer werken’;

• actuele ontwikkelingen (BTW, RJ645 etc.);

geëvalueerd aan de hand van een document van EVZ

• toelichting maatregelen in het kader van risicobeheer-

• keuze waardering op bedrijfswaarde of historische

Organisatie Adviseurs (Criteria toekennen variabele bonus

sing van een aantal majeure projecten (Portage, Den Doorn, Den Eng en de Nieuwe S); • visitatie uitgevoerd door KWH in 2012;

kostprijs;

directeur/bestuurder). De resultaten van dit gesprek wor-

• verbindingen;

den vervolgens teruggekoppeld aan de directeur-bestuur-

• derivaten.

der door de Remuneratiecommissie tijdens het jaarlijkse beoordelingsgesprek.

• beloning RvC vanaf 2013 (i.v.m. wetswijziging); • stand van zaken ontwikkeling op Saba & Sint Eustatius;

(Zelf)evaluatievergadering

• afboeking waarde grondposities.

De evaluatievergadering vindt plaats zonder de aanwezig-

Bijzondere bijeenkomsten

heid van de directeur-bestuurder. In deze vergadering

Op 11 en 12 oktober 2012 is de RvC bijeen geweest op de

De RvC heeft vanuit haar rol als toezichthouder veel

wordt zowel het eigen functioneren, als het functioneren

beleidsdagen. Hierbij is uitgebreid stilgestaan bij de na-

aandacht voor de risico’s en kansen die verbonden zijn aan

van de directeur-bestuurder geëvalueerd.

dere uitwerking van het jaardoel ‘Slimmer kiezen, slimmer

projectontwikkeling. Bepaalde projecten met een bijzonder

werken’. Daarnaast is op deze dagen het concept Meer-

risicoprofiel worden doorgesproken. Daarbij is niet alleen

Het functioneren van de RvC wordt geëvalueerd op basis

aandacht voor de financiële aspecten, maar ook voor

van een document van PwC (De evaluatie, vragenlijst

bijvoorbeeld mogelijke imagoschade en andere afbreukri-

Institutioneel/procedureel en Relationeel). Hier zijn de

Informatievoorziening

sico’s. Ook wordt uitgebreid stilgestaan bij de maatregelen

volgende punten besproken:

De RvC baseert haar oordeel mede op basis van informatie

die Woonlinie neemt of wil nemen om risico’s te beperken

• verloop van de visitatie;

afkomstig van de organisatie, zoals managementrap-

dan wel aanvaardbaar te houden.

• kwaliteit van de bedrijfsvoering;

portages, het jaarverslag en de begroting. Daarnaast

• afwaardering grondposities;

komt er ook informatie van externe bronnen, zoals het

De accountant heeft het jaarverslag en de management-

• onrendabele toppen;

accountantsverslag, rapportages van het Ministerie van

letter in de vergadering van juni toegelicht aan de voltal-

• samenstelling en profiel RvC;

Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties, gemeenten,

lige RvC. Daarbij kwamen de volgende punten aan bod:

• introductieprogramma voor nieuwe leden RvC;

het Waarborgfonds Sociale Woningbouw (faciliterings-

• verantwoording over de controle 2011;

• opleidingsactiviteiten vanuit VTW.

volume) en het Centraal Fonds Volkshuisvesting (o.a.

• financiële ontwikkelingen en vooruitzichten (o.a. heffing

jarenperspectief voor de periode 2013-2017 besproken.

Corporaties in Perspectief). Verder heeft de RvC inzage

13

in publicaties vanuit de pers. Ook van de publicaties van

Tot slot

KWH ten aanzien van Woonlinie wordt kennis genomen. De

Hoewel de toekomst van de woningmarkt nog altijd onzeker

Verklaring RvC Decharge

RvC is van mening dat al deze informatie een betrouwbare

is, mede als gevolg van de Europese economische crisis,

De RvC van Woonlinie heeft BDO Audit & Assurance B.V.

basis vormt, om een oordeel over het functioneren van

is 1 ding inmiddels wel duidelijk: er komen andere tijden.

aangewezen als accountant. De RvC heeft in overeenstem-

Woonlinie op te kunnen baseren. Het gaat daarbij om het

De veranderingen zijn niet langer van tijdelijke aard en zo

ming met artikel 25, lid 4 van de statuten kennis genomen

functioneren op de beleidsvelden zoals deze in het Bbsh

langzamerhand horen we steeds meer geluiden dat dit de

van de bevindingen van de accountant.

staan aangegeven.

nieuwe realiteit is. De RvC heeft haar goedkeuring verleend aan het jaarver-

De RvC en de Ondernemingsraad

In het Meerjarenperspectief 2013-2017 is dan ook duide-

slag en de jaarrekening 2012, zoals deze door het bestuur

Zoals gebruikelijk zit een lid van de RvC 1 keer per jaar

lijk te zien dat er bij deze andere tijden, een andere manier

van Woonlinie zijn vastgesteld en dechargeert het bestuur

een vergadering van de Ondernemingsraad met de directie

van kijken nodig is. Er zijn andere keuzes nodig om tijdig

conform artikel 25, lid 6 van de statuten.

bij. Het belangrijkste onderwerp van gesprek was in 2012

voor te kunnen sorteren op deze nieuwe werkelijkheid. De

het jaardoel ‘Slimmer kiezen, slimmer werken’, waarin

gevolgen hiervan zijn inmiddels duidelijk voelbaar in de

onder andere doelstellingen zijn opgenomen over het

organisatie. Deze keuzes zijn echter bewust en verant-

terugbrengen van het aantal fte in de periode 2012-2014.

woord gemaakt. Er is gezocht naar een solide basis; want

Mevr. W.J.J.H. Adema-van der Pol

daar kunnen we gelukkig met elkaar van spreken.

Voorzitter RvC

We zien dan ook het komende jaar met veel vertrouwen tegemoet. Als Raad van Commissarissen zullen we scherp zijn en blijven, als toezichthouder en sparringspartner.

14

Juni 2013

15

Missie

Missie en beleidscyclus

Woonlinie past zich aan aan de nieuwe realiteit, maar laat zich niet afleiden van haar missie. Woonlinie wil een bijdrage leveren aan bloeiende woonkernen met een eigen karakter en een gevarieerd aanbod van woningen en voorzieningen. Als netwerkorganisatie werkt Woonlinie samen met andere partijen aan een omgeving waarin mensen zich prettig en veilig voelen, kunnen groeien en waaraan zij zelf een waardevolle bijdrage leveren.

uwe ven staan in een nie ga op ze on al: h zic t nlinie he net zo ingrijIn 2011 realiseerde Woo or zijn misschien wel ct se ur hu de in en ing ardoor realiteit. Alle hervorm leidsvlak was 2012 da be Op . en led ge r jaa van 15 keuzes pend als de brutering transitiejaar omdat we n Ee . ar sja lan ba en t vooral een transitieuwe werkelijkheid in he nie n ee op en er rt so voor te ‘Mensen moesten maken om het ondernemingsplan 12 20 in we t da om ar te wonen. Een balansjaar om onze opgaven wa s du r jaa te ts laa t ten. He bitie was om kleuren wonen’ afslo e opbrengsten. De am all n va en ak m te op maken én de balans splan. n nieuw onderneming ee et m n pe ap tr te januari 2013 af oeidelijkheid over de inv du on de en ur td or vo door de 2012 werd beheerst ving vanuit de uwe weten regelge nie bij n ke uk st ag ra de extra ringen uitvoeringsv emen. Dit keer kwam no te e iti ad tr n ee s bijna overheid. Dat is helaa l van het kabinet. vertraging door de va 16

Voor de ene woonkern betekent dit een actieve rol van Woonlinie, met veel initiatief en begeleiding. Voor andere kernen zal Woonlinie meer belangstellend en waar nodig behulpzaam zijn. Waar mogelijk legt Woonlinie het initiatief bij de mensen.

Profiel Veel aspecten kenmerken het karakter van Woonlinie: professioneel, betrouwbaar, sociaal betrokken, kleurrijk. We zijn een netwerkorganisatie, die kwaliteit levert en voor duurzaamheid zorgt. De mensen in hun woonomgeving staan hierbij centraal. Met als prioriteit nummer één: het leveren van een kwalitatief goed en betaalbaar huur-, koop- en serviceproduct.

Visitatie

professioneler en transparanter is geworden en zich meer

Het was al weer vier jaar geleden dat Woonlinie als

openstelt voor de buitenwereld. En dat waren precies de

één van de eerste corporaties deelnam aan een pilot-

doelen die we ons 4 jaar eerder stelden.

visitatie. De visitatiemethodiek is inmiddels een formele verplichting geworden. Eind 2011 startten we daarom de

We kregen ook van onze belanghouders veel positieve

voorbereidingen voor een tweede visitatie bij KWH, het

woorden, weergegeven in deze ‘word cloud’:

Kwaliteitscentrum Woningcorporaties Huursector. Als één van de weinige geaccrediteerde bureaus bieden zij binnen deze kwaliteitscontrole de mogelijkheid extra vragen op te nemen en ligt de focus op leren en verbeteren. Ander voordeel van een tweede visitatie bij KWH was (bijna) dezelfde visitatiecommissie, met volkshuisvestingsexpert professor Jan van der Schaar als voorzitter en Gerard van Bortel en Joris Hoekstra van Onderzoeksinstituut OTB als visitatoren. De commissie kreeg als extra opdracht te kijken naar de ontwikkeling die Woonlinie sinds de visitatie in 2007 doormaakte en de agenda op te halen bij stakeholders voor het nieuwe Meerjarenperspectief. In april 2012 ontving Woonlinie een zeer positief visitatierapport. Met zinsneden als ‘uitmuntende processturing’, ‘voortreffelijk vormgegeven beleidscyclus‘ en een ‘ijzersterke reputatie’ mag Woonlinie trots zijn op de resultaten. De organisatie heeft zich duidelijk in positieve zin ontwikkeld. Meerdere belanghouders gaven aan dat Woonlinie

17

WONEN

1

LEEFBAARHEID IN DE KERNEN

2

LEREN EN WERKEN

MAATSCHAPPELIJK VASTGOED

3

WELZIJN EN ZORG

5

4

ENERGIE EN DUURZAAMHEID

6

Lettertype van namen thema’s: DTLArgoTBlack

KWALITEIT VAN DE ORGANISATIE

7

FINANCIERING VAN DE OPGAVEN

8

Het advies om onze sterke punten te koesteren, volgden

‘Slimmer kiezen, slimmer werken’

Beleidsthema’s Meerjarenperspectief

we natuurlijk op. De uitdaging ligt bij een aantal verbeter-

De genoemde aanbevelingen van de visitatiecommissie

Het Meerjarenperspectief 2009-2013, dat leidend is voor

punten dat genoemd is. De commissie schreef Woonlinie

kwamen niet uit de lucht vallen. Woonlinie was zich al

de activiteiten en jaarplannen, kent acht beleidsthema’s:

twee aanbevelingen toe. Maar Woonlinie zou Woonlinie niet

bewust dat efficiency en kostenbesparende verbetersla-

1. Wonen

zijn als we niet tussen de regels nog meer verbeterpunten

gen gewenst waren en gaf deze een plek in het jaarplan

2. Leefbaarheid in de kernen

wisten te vinden. Maakten we er in 2007 nog een 100-pun-

2012. Onder de noemer ‘Slimmer kiezen, slimmer werken’

3. Maatschappelijk vastgoed

tenplan van dat afdelingsbreed met enthousiasme werd

heeft Woonlinie een organisatie brede besparingsdoelstel-

4. Leren en Werken

opgepakt, dit keer formuleerden we een top drie om aan te

ling van E 1,2 miljoen vastgesteld. Dit jaardoel kent een

5. Welzijn en Zorg

pakken:

vervolg en is verwerkt in de begroting 2013-2017.

6. Energie en Duurzaamheid

1. A mbities beter vertalen naar SMART doelstellingen en externe opgaven vastleggen in een taakstelling. 2. S cherper sturen op vermogensinzet door duidelijke en transparante afwegingskaders.

7. Kwaliteit van de organisatie Het maken van verantwoorde, maar niettemin ingrijpende

8. Financiering van de opgaven

keuzes stond centraal. Om de continuïteit van Woonlinie te waarborgen waren ingrepen nodig in de aard en omvang

De focus van Woonlinie is duidelijk breder dan wonen

van activiteiten. Herpositionering en prioritering was

alleen; het gaat om leven en prettig wonen. Producten

noodzakelijk. ‘Slimmer kiezen, slimmer werken’ kent drie

en diensten moeten voldoen aan hoge kwaliteitsnor-

hoofdrichtingen: verhogen van de (huur- en verkoop)op-

men, keuze- en combineermogelijkheden en een goede

De resultaten schetsten een herkenbaar beeld van onze or-

brengsten, verlagen van de (bedrijfs)kosten en het verlen-

prijs-kwaliteitverhouding. Ook aan milieuaspecten en

ganisatie en bieden houvast voor het Meerjarenperspectief

gen van de restant levensduur. Een mix van maatregelen is

energiebesparing worden steeds hogere eisen gesteld.

dat Woonlinie voor de beleidsperiode 2013-2017 opstelt.

ingevoerd, die tot de gedefinieerde besparing moet leiden.

Toch merken we dat tijden veranderen. In de toekomst

eer focus en prioritering in de brede taakopvatting 3. M brengen.

18

is Woonlinie genoodzaakt focus aan te brengen in haar

MT, middenkader en staf deelden we de opbrengsten met

thema’s van beleid, vanzelfsprekend zonder in te boeten op

elkaar. Waar nodig was er discussie over de status van

kwaliteit en dienstverlening.

jaardoelen en het maatschappelijk rendement.

In de volgende hoofdstukken wordt de opbrengst van 2012

2012 was het laatste jaar om onze ambities uit 4 jaar

op de acht thema’s gedeeld. Het thema Wonen is gesplitst

Meerjarenperspectief ‘Mensen kleuren wonen’ waar te

in de onderwerpen Woonruimte verdelen en beheren, Mid-

maken. Eerder maakten we een tussentijdse balans van de

den in de samenleving, Kwaliteit van woningen en Nieuw

opbrengst van dit Meerjarenperspectief. Met de jaardoelen

bouwen.

uit 2012 wisten we een extra opbrengst aan deze resultaten toe te voegen.

Jaarplan 2012 In 2012 maakte Woonlinie een pas op de plaats. Tijd om terug te blikken, standvastig te blijven in roerige tijden en de koers voor de toekomst te bepalen. Dit betekende dat we rekening hielden met de omvang van het jaarplan 2012. Er zijn 28 jaardoelen geformuleerd. Een belangrijk thema van het jaarplan was het ‘verleanen’ van de organisatie. Na de eerste succesvolle ervaring met Leanprojectontwikkeling, willen we kijken hoe Woonlinie meer Lean kan zijn. Eén van de Lean-jaardoelen was ‘Slimmer kiezen, slimmer werken’, waar kostenreductie en opbrengst maximalisatie centraal stond. We stelden ons de opdracht om minimaal 80% van de jaardoelen te halen. Tijdens de jaarlijkse beleidsdagen met

19

1

Wonen: Woonruimte verdelen en beheren

ONDANKS NIEUWE REGELGEVING, DIE MEER KWAAD DAN GOED DOET VOOR HET IN BEWEGING BRENGEN VAN DE WONINGMARKT, HEEFT WOONLINIE IN 2012 TAL VAN ACTIVITEITEN ONTPLOOID OM HUURWONINGEN VOOR EEN BREDE DOELGROEP TOEGANKELIJK TE HOUDEN EN DOORSTROMING TE BEVORDEREN. EEN VOORBEELD IS DE VOORTZETTING VAN EEN REGIONAAL CONVENANT INKOMENSGRENZEN WAARDOOR IN 2012 41 HUISHOUDENS MET EEN MIDDENINKOMEN TOCH IN AANMERKING KWAMEN VOOR EEN SOCIALE HUURWONING. MAAR OOK MET HET HOUDEN VAN ‘WOONCOACHGESPREKKEN’ ZETTEN WE ALLE ZEILEN BIJ OM ZO VEEL MOGELIJK MENSEN PASSENDE WOONRUIMTE TE BIEDEN.

20

‘Voor iedereen een passende woning. Daarvoor moet de woningmarkt in beweging komen.’

1.1 Woonruimteverdeelsysteem

1.2 Inkomensgrenzen

huurwoning biedt. Dit convenant is in 2012 verder voort-

Woonlinie werkt samen met de corporaties in het Land van

Corporaties zijn verplicht om 90% van de woningen toe

gezet. Er is voor gekozen om ruimere inkomensgrenzen

Heusden en Altena en de Bommelerwaard op het gebied

te wijzen aan de doelgroep met een belastbaar inkomen

te hanteren. Woningzoekenden met een middeninkomen

van woonruimteverdeling.

tot € 34.085. De overige 10% is gereserveerd voor hogere

(tussen € 34.085 en € 43.000) komen in aanmerking

inkomens en uitzonderingen, zoals herstructurering, zorg

voor woningen met een huurprijs vanaf € 561 tot en met €

of calamiteiten. In 2012 voldeed Woonlinie aan de gestelde

€ 664 per maand. Hiermee laat Woonlinie haar statutaire

norm. Woonlinie heeft in 91,1% van de gevallen passend

regels prevaleren boven die van de tijdelijke regelgeving;

toegewezen.

in onze optiek behoort ook deze groep woningzoekenden tot de klasse die moeilijk zelfstandig in eigen woonruimte kan

Woningzoekenden met een belastbaar inkomen hoger

voorzien.

dan € 34.085 komen, volgens de ‘tijdelijke regeling diensten van algemeen economisch belang toegelaten

1.3 Toewijzen aan doelgroepen

Doel van beide woonruimteverdeelsystemen is transparan-

instellingen volkshuisvesting’, per 1 januari 2012 niet

In het Bbsh is bepaald hoe woningen passend worden

tie en eenduidigheid voor woningzoekenden. Afstemming

meer in aanmerking voor een sociale huurwoning (met een

toegewezen. Passend toewijzen is nodig en vloeit voort uit

tussen de verschillende corporaties in de regio’s maakt het

huurprijs tot € 664). Zij hebben echter in ons werkgebied

de volkshuisvestelijke gedachte dat sociale huurwoningen

zoeken van een woning eenvoudiger.

onvoldoende alternatieven. Hun inkomen is niet toereikend

alleen beschikbaar mogen zijn voor hen die daarin niet

om een hypotheek te krijgen. Huurwoningen in de vrije

zelfstandig kunnen voorzien. Hierbij wordt gewerkt met

In 2012 is Woonlinie samen met haar collega-corporaties

sector zijn schaars in het werkgebied en de huurprijzen

inkomens- en huurprijsgrenzen. Het landelijk gemiddelde

van Wonen in Altena en Wonen Bommelerwaard een onder-

beginnen veelal bij € 900. De middeninkomens vallen met

(2008-2011) van woningen die passend worden toegewe-

zoek gestart naar de mogelijkheden om het huidige woon-

de nieuwe regelgeving tussen wal en schip.

zen is 87%, waarvan 72,5% aan de primaire doelgroep.

ruimteverdeelsysteem verder te optimaliseren. Verbreding

Dit zijn huishoudens met een inkomen variërend tussen €

van het woningaanbod, het vergroten van het zoekgemak

Woonlinie heeft samen met de collega-corporaties en ge-

€ 20.325 en € 29.350, afhankelijk van leeftijd en huis-

voor de woningzoekenden en het besparen van kosten door

meenten in het werkgebied, de huurdersverenigingen en de

houdsamenstelling.

het maken van slimme samenwerkingsverbanden staan

Woonbond begin 2011 een convenant getekend waarmee

centraal. De implementatie staat gepland voor 2013.

zij deze doelgroep toch de mogelijkheid van een betaalbare

21

(In bijlage -1 is het aantal toewijzingen volgens de Bbsh-tabel opgenomen.)

Aantal (ACTIEF) woningzoekenden IN DE TWEE werkgebiedEN Aantal 2012

Aantal 2011

Actief 2012

Actief 2011

8.113

7.710

1.122

1.081

6.922 15.035

6.705 14.415

1.069 2.191

1.211 2.292

Bommelerwaard Land van Heusden en Altena Totaal % toename ten opzichte van vorig jaar

4,3%

-4,4%

1.4 Aantal woningzoekenden

vrij kwamen. Met nieuwe appartementencomplexen op de

In 2012 reageerde 94% van de woningzoekenden van

Het aantal woningzoekenden is met 4,3% toegenomen ten

markt was het animo voor bestaande senior-gelabelde

Wonen Bommelerwaard en 92% van de woningzoekenden

opzichte van 2011. Het aantal actief woningzoekenden is

huurwoningen minder en werd er minder gereageerd:

van het Land van Heusden en Altena via internet.

gedaald met 4,4%.

gemiddeld 9 reacties per woning.

In de Bommelerwaard bedroeg het aantal actief woningzoekenden 14% van het totaal aantal woningzoekenden gedurende het hele jaar. In het Land van Heusden en Altena was dit 15%. Gemiddeld reageerden op elke woning die vrijkwam in het aanbodmodel 25 woningzoekenden in de Bommelerwaard en 20 woningzoekenden in het Land van Heusden en Altena. Het aantal reacties in Zaltbommel is afgenomen ten opzichte van 2011: van 41 naar 25. Vooral de grote toevoeging van het aantal nieuwbouwwoningen resulteerde in een afname van het aantal reacties per woning. Daarnaast is een verhuisstroom in Zaltbommel ontstaan, waarbij bestaande (vaak oudere) huurwoningen

22

DE LEEFTIJDSKLASSEN VAN INGESCHREVEN EN TEVENS ACTIEF WONINGZOEKENDEN LEEFTIJDSKLASSEN

ZALTBOMMEL

LAND VAN HEUSDEN EN ALTENA

9,3%

9,6%

23 tot en met 30 jaar

35,7%

30,8%


38,2%

35,2%


6,6%

7,6%

10,2% 100%

16,8% 100%

< 23 jaar

> 65 jaar Totaal

Aanbodmodel: iedereen kan reageren, indien ingeschreven voor een huurwoning. Selectie naar inschrijvingsdatum In 2012 bestond de grootste groep woningzoekenden uit

Heusden en Altena is de slaagkans gedaald van 26% in

(met uitzondering van urgentie, woonzorgindicatie et

eenpersoonshuishoudens. In beide regio’s bedroeg deze

2011 naar 23% in 2012. Dit komt vooral omdat het aantal

cetera).

groep ongeveer de helft van het totaal aantal woningzoe-

verhuringen in het Land van Heusden en Altena is afgeno-

Lotingmodel: alle woningzoekenden kunnen reageren,

kenden.

men in 2012 ten opzichte van het jaar ervoor.

ongeacht inschrijving of urgentie. Toewijzing vindt plaats door loting.

1.5 Slaagkans

De woningen zijn op verschillende manieren aangeboden

Optiemodel: woningzoekenden kunnen een optie nemen

De slaagkans geeft aan hoeveel kans iemand heeft om een

aan de huurders. In de tabel is de uitsplitsing te zien naar

op een woning. De wachtrij wordt bepaald door de datum

woning toegewezen te krijgen, wanneer diegene reageert.

aanbodmodel, lotingmodel en optiemodel.

waarop de optie is genomen.

De slaagkans voor woningen in de kern Zaltbommel is gestegen ten opzichte van vorig jaar, namelijk van 11% in 2011 naar 12% in 2012. Het toevoegen van veel woningen in een kern resulteert er in dat woningzoekenden met een kortere inschrijftijd sneller in aanmerking komen. Dit is van invloed op de slaagkanscijfers. In het Land van

aanbodmodel

lotingmodel

optiemodel

Bommelerwaard

94%

4,5%

1,5%

Land van Heusden en Altena

93%

7%

0%

23

Taakstelling

in 2012 zijn de vrijgekomen woningen als volgt toegewezen: LEEFTIJDSKLASSEN

In 2012 heeft Woonlinie 12 statushouders gehuisvest,

ZALTBOMMEL


Eenpersoonshuishoudens

45%

59%

Tweepersoonshuishoudens

20%

18%

bommel. In alle gemeenten is eind 2012 sprake van een

Eénoudergezinnen

15%

15%

achterstand. Dit is het gevolg van een landelijke wijziging

20% 100%

8% 100%

in werkwijze. Waar de corporatie voorheen actief een wo-

Drie- en meerpersoonshuishoudens Totaal

waarvan 7 in het Land van Heusden en Altena en 5 in Zalt-

ning aan de gemeente kon aanbieden, moet zij nu wachten tot de statushouder zich aanmeldt om in ons werkgebied te komen wonen. Van een actieve naar een passieve werkwijze. Dit maakt dat corporaties minder invloed hebben op

1.6 Verhuren

aan urgenten (sociaal en herstructureringskandidaten).

In 2012 zijn er 255 woningen beschikbaar gekomen voor

Daarvan heeft Woonlinie, als 1 van de 3 corporaties

verhuur: 118 in het Land van Heusden en Altena en 137

van Wonen in Altena, 4 woningen verhuurd. Alle urgente

WMO en woonzorgindicatie

in Zaltbommel. De mutatiegraad is gestegen van 5,2% in

woningzoekenden zijn binnen de termijn van 6 maanden

Zowel in het Land van Heusden en Altena als in Zalt-

2011 naar 5,8% in 2012. Het aantal doorstroomwoningen

geholpen met woonruimte. In 2012 zijn door Wonen

bommel zijn geen woningen met WMO-label verhuurd.

dat is vrijgekomen naar aanleiding van de nieuwbouwtoe-

Bommelerwaard 19 woningen toegewezen aan urgenten.

De toewijzing voor WMO-woningen gaat via de diverse

voeging is hiervoor een logische verklaring. In vergelijking

Daarvan heeft Woonlinie, als 1 van de 3 corporaties, 9

gemeenten en op basis van CIZ-indicaties (Centrum

met het landelijk gemiddelde (7,9% in 2011) is onze

woningen verhuurd.

Indicatiestelling Zorg).

Referentie-corporaties hebben een gemiddelde mutatie-

Eind 2012 staat er nog 1 sociale urgente op de wachtlijst

Wel zijn er woningen verhuurd op basis van een woonzor-

graad van 7,1%. Huurders blijven ‘zitten waar ze zitten’,

van Wonen in Altena en 2 sociale urgenten op de wachtlijst

gindicatie. Dat betekent dat alleen woningzoekenden met

meer dan landelijk.

van Wonen Bommelerwaard. Zij hebben onlangs een

een bepaalde zorgbehoefte voor een dergelijke woning in

urgentie toegekend gekregen en reageren op dit moment

aanmerking komen. Aanvragen voor woonzorgindicaties

op het woningaanbod.

worden beoordeeld door een onafhankelijke indicatiead-

het al dan niet realiseren van de taakstelling.

mutatiegraad ondanks de stijging aan de lage kant.

Urgenten

viseur. In Zaltbommel zijn in 2012 35 woningen met een

In 2012 zijn door Wonen in Altena 9 woningen toegewezen

24

TAAKSTELLING VERDEELD OVER DE VIER GEMEENTEN IN HET WERKGEBIED

woonzorgindicatie aangeboden. In het Land van Heusden en Altena waren dit er 12. We merken dat het aantal woonzorgindicatie-aanvragen stagneert. Verhuizen is een intensief, kostbaar en emotioneel traject voor senioren. Ook de onzekere financiële tijd maakt dat men voorzichtiger wordt in het maken van de

GEMEENTE

TAAKSTELLING

DEEL WOONLINIE BEGROOT 2012

GEREALISEERD EINDSTAND DOOR WOONLINIE GEMEENTENIVEAU 2012

Aalburg

4

3

3

1 (achterstand)

Werkendam

8

2

1

1 (achterstand)

Woudrichem

5

3

3

2 (achterstand)

Zaltbommel

11

7

5

2 (achterstand)

keuze om te verhuizen. Door de toevoeging van twee grote woon-zorgcomplexen in Zaltbommel is de keuzevrijheid voor woningzoekenden toegenomen. Maar het vaak hogere in 2012 zijn de vrijgekomen woningen als volgt toegewezen:

huurprijsniveau van nieuwbouwwoningen, in vergelijking tot de goedkope huidige woning waar ze vaak langdurig gewoond hebben, maakt verhuizen voor senioren minder aantrekkelijk.

1.7 huurtoeslag De overheid levert een financiële bijdrage aan huurders met een kleine portemonnee voor de huur van een woning,

ZALTBOMMEL


Urgenten

9

4

Taakstelling

5

7

WMO

0

0

35

12

0 100%

2 100%

Woonzorgindicatie Overig (bijzondere doelgroepen) Totaal

in de vorm van huurtoeslag. De hoogte van de bijdrage is afhankelijk van de gezinssamenstelling, het inkomen en het vermogen van de aanvrager(s). Medewerkers van Woonlinie informeren klanten en op verzoek helpen zij met het aanvragen van huurtoeslag. Ook ondersteunt Woonlinie klanten met het doorgeven van wijzigingen of het stopzetten van aanvragen.

Aantal huurders dat per einde jaar aanspraak maakt op huurtoeslag via Woonlinie

25

2012

2011

2010

2009

2008

651

708

768

773

881

Huurders kunnen kiezen om de huurtoeslag te laten storten

worden uitgevoerd. Gemiddeld stonden in 2012 opgezegde

werd € 664,44. De maximale huur in de regeling voor de

op hun eigen bankrekening of op de rekening van Woon-

verhuureenheden (woningen, garages en bedrijfspanden)

huurtoeslag is gekoppeld aan de liberalisatiegrens.

linie. Alleen in het laatste geval ziet Woonlinie dat een

24 dagen leeg. Bij mutatie is het mogelijk dat de huur van een woning

huurder huurtoeslag ontvangt. Het aantal huurders dat huurtoeslag ontvangt via Woonlinie is gedaald. De reden

1.10 Huurbeleid

wordt geharmoniseerd. Woonlinie zit wat betreft huur met

hiervoor kan zijn dat een aantal huurders de huurtoeslag

Volgens de afspraak in het coalitieakkoord van 2007 werd

een gemiddelde van 58% van de maximaal toegestane

op hun eigen rekening ontvangt.

ook in 2012 de stijging van de huren gekoppeld aan het

huur onder het landelijk gemiddelde van 70% (in 2011).

inflatiecijfer van voorgaand kalenderjaar. Het voorstel van

1.8 Tijdelijke bewoning

het kabinet om naast het inflatievolgende huurbeleid een

De maximaal toegestane huur wordt bepaald door de

Woonlinie schakelt Camelot Beheer B.V. in om sloopwo-

inkomensafhankelijke huurverhoging mogelijk te maken

punten van het woningwaarderingssysteem. Het gemid-

ningen tijdelijk te laten bewonen. Hiermee voorkomen we

voor huishoudens met een verzamelinkomen van meer dan

deld aantal punten van een woning van Woonlinie is 158,

dat woningen aan vandalisme bloot worden gesteld. Een

€ 33.085 heeft de goedkeuring in 2012 niet gehaald. Dit

landelijk is het gemiddelde 137. De gemiddelde huurprijs

straat of wijk blijft voor de overige bewoners veilig en

betekent dat het maximale huurverhogingspercentage voor

per maand van een woning van Woonlinie is lager dan

bewoonbaar. Camelot Beheer B.V. biedt verder het voordeel

de periode 1 juli 2012 tot en met 30 juni 2013 gelijk was

het landelijk gemiddelde, de streefhuur van Woonlinie ligt

dat woningzoekenden met een urgente vraag, die aan

aan het inflatiepercentage 2011, namelijk 2,3%. Woonlinie

lager. Gezegd kan worden dat huurders van Woonlinie meer

de eisen van Camelot voldoen, snel gehuisvest kunnen

heeft zich hieraan geconformeerd. De huurverhoging heeft

‘waar‘ krijgen voor hun euro.

worden. In 2012 waren 41 woningen in beheer bij Camelot

betrekking op alle (on)zelfstandige woningen, woonwagens

Beheer B.V.

en standplaatsen, exclusief woningen op de slooplijst

1.11 Klachten, bezwaarschriften

waar een sloopbesluit voor is genomen. Voor garages,

De Klachtencommissie Bommelerwaard heeft in 2012

1.9 Leegstand

bergingen en parkeerplaatsen bedroeg de huurverhoging

3 klachten in behandeling genomen, waarvan 1 klacht

Leegstand betekent huurderving. Uiteraard is het streven

3%. Bij bedrijfspanden is het huurverhogingspercentage

niet ontvankelijk is verklaard. Het onderwerp was in de

om leegstand en dus huurderving van huurwoningen

doorgaans afhankelijk van het consumentenprijsindex

andere 2 gevallen woonruimteverdeling (uitschrijven en

zo beperkt mogelijk te houden. Het is echter niet altijd

cijfer (CPI-cijfer), gepubliceerd door het CBS.

niet verlengen). Deze klachten zijn afgewezen door de commissie. De Regionale Geschillencommissie in het Land van

te voorkomen, bijvoorbeeld als voor een pand nog geen nieuwe huurder is gevonden of als er werkzaamheden

Per 1 januari 2012 is de liberalisatiegrens verhoogd, deze

26

Heusden en Altena heeft geen geschillen behandeld.

Sinds 2010 houdt Woonlinie uitingen van ontevredenheid

Woonlinie wil voorkomen dat huurders in een duur en

te voorkomen. Indien de huurachterstand aanhoudt na

van klanten en relaties bij in een registratiesysteem. We

lang gerechtelijk (incasso)traject terecht komen. Daarom

verschillende aanmaningen, brieven en een persoonlijk

noemen dit klachtenmanagement. Door bij te houden

worden huurders, als de lasten te hoog oplopen, verwezen

gesprek draagt Woonlinie de huurder over aan gerechts-

waarover onze klanten ontevreden zijn, kunnen we proces-

naar gemeentelijke schuldhulpverlening, maatschap-

deurwaarder Tempelman-de Niet in Tiel. Criterium is dat

sen bijsturen of onze werkwijze aanpassen. We leren van

pelijk werk en budgetbeheerders voor budgetbegeleiding.

de huurder minimaal 2 maanden huurachterstand heeft

onze klanten.

Met deze organisaties is een goed contact opgebouwd. In

en dat de huurder in ieder geval eenmaal persoonlijk is

2012 is dit contact verder versterkt door regelmatig casus

gesproken.

In 2012 zijn er in totaal 169 ‘uitingen van ontevredenheid’

overleggen te voeren en er wordt geprobeerd in een vroeg

geregistreerd, verdeeld in de categorieën:

stadium ‘achter de voordeur’ te komen van de betreffende

1.13 Ontruimingen

• planmatig onderhoud

huurder. Woonlinie en instanties zoals gemeenten en

Ontruiming is het laatste middel dat wordt ingezet om

• niet planmatig onderhoud

maatschappelijk werk, proberen gezamenlijk een lage

bijvoorbeeld een overlastsituatie een halt toe te roepen.

• woonruimteverdeling

drempel te creëren voor huurders om huurbetalingspro-

Woonlinie is terughoudend in het ontruimen van woningen.

• huurprijs, incasso of servicekosten

blemen te bespreken. Woonlinie heeft gemerkt dat door

Echter, soms kan het niet anders. Bij extreme overlast

• communicatie, medewerkers, service of dienstverlening

vroeg persoonlijk contact te zoeken met de huurder of deze

start Woonlinie een gerechtelijke procedure. Deze proce-

• overig

tijdig door te verwijzen naar andere instanties, oplopende

dure heeft als doel ontbinding van de huurovereenkomst.

schulden kunnen worden voorkomen.

Een dergelijke procedure starten we niet zomaar op. In

Ingediende klachten worden volgens een uniforme werkwij-

In 2012 bedroeg het huurachterstandspercentage 1,4%

eerste instantie proberen onze medewerkers te bemiddelen

ze in behandeling genomen. De persoon die ontevreden is,

(huurachterstand t.o.v. de totale huurinkomsten). Landelijk

tussen klagers en veroorzakers. Maar ook wordt de hulp

weet wanneer hij een antwoord van ons mag verwachten.

gezien lag de gemiddelde huurachterstand in 2011 op

van partners ingeschakeld, denk hierbij aan buurtbemid-

1,3%. Woonlinie verwacht niet dat dit percentage in 2012

deling of politie. Wanneer verschillende inspanningen niet

is gedaald, gezien de berichtgeving in de media.

voldoende blijken te zijn en de overlast blijft aan, dan start

1.12 Huurachterstanden

Woonlinie een procedure voor ontruiming.

Ondanks een intensieve incassoprocedure zien we dat huurders in deze economische moeilijke tijden steeds

Deurwaarder

vaker betalingsproblemen hebben. Er wordt vaker een be-

Het gehele incassoproces is erop gericht om overdrachten

Indien een ontruiming door huurachterstanden plaats

roep gedaan op de mogelijkheid van een betalingsregeling.

aan de deurwaarder met in het ergste geval ontruimingen

moet vinden, is er op diverse manieren contact geweest en

27

GEMEENTE

GEMEENTE

REGULIER VERKOCHT

AANTAL ONTRUIMINGEN IN 2012

REDEN VAN ONTRUIMING

Gemeente Aalburg

1

Huurachterstand

Aalburg

6

Gemeente Werkendam

2

Huurachterstand

Werkendam

9

Gemeente Woudrichem

4

2x Overlast, 2x Huurachterstand

Woudrichem

22

Gemeente Zaltbommel TOTAAL

1 8

Huurachterstand

Zaltbommel TOTAAL

10 47

geprobeerd hulp te verlenen. Ontruimen is niet het doel.

dam, 259 woningen in de gemeente Woudrichem en

Er vindt op diverse tijdstippen persoonlijk contact plaats.

134 woningen in de gemeente Zaltbommel.

Huurders worden doorverwezen naar instanties die hulp kunnen bieden, denk aan Humanitas (thuisadministratie)

De verkoop van woningen uit de bestaande woningvoor-

of de Sociale Dienst van de gemeente. Bij de ontruimingen

raad was beter dan verwacht, gezien de verslechterde

op basis van huurachterstand was soms ook sprake van

marktomstandigheden. In 2012 zijn 47 woningen uit de

overlastgevend gedrag.

woningvoorraad verkocht met een totale opbrengst van € 7,4 miljoen. Er waren er 51 begroot. We zijn tevreden

1.14 Verkoop

met dit resultaat. 40 woningen zijn bij mutatie verkocht

In 2012 is het verkoopbeleid van Woonlinie niet gewijzigd.

aan particulieren. 7 woningen zijn aan de zittende huur-

Zittende huurders hebben het recht hun woning te kopen,

ders verkocht.

als deze daarvoor gelabeld is. Per 31 december 2012 zijn 616 woningen voor verkoop gelabeld: 118 woningen in de gemeente Aalburg, 105 woningen in de gemeente Werken-

28

1.15 Koopgarant Woonlinie biedt huurders de mogelijkheid om met Koopgarant gelabelde woningen met korting te kopen. De huurder wordt eigenaar van de woning, met bijbehorende bevoegdheden en verantwoordelijkheden. Wil de eigenaar de woning later verkopen, dan koopt Woonlinie de woning weer terug. Het resultaat van de verkoop wordt vervolgens gedeeld. De korting die Woonlinie verstrekt, kan variëren van 7,5% tot 27% op de marktwaarde. Door de korting en de terugkoopgarantie is Koopgarant een gewild product geweest, vooral bij starters op de koopmarkt. Voor mensen in de lagere en middeninkomensgroepen wordt hiermee de stap naar een koopwoning mogelijk. De woning komt door de terugkoopregeling altijd bij Woonlinie terug. Woonlinie kan de woning op deze wijze ook voor volgende bewoners betaalbaar houden. In 2005 heeft Woonlinie de eerste woningen verkocht onder

Appartementencomplex De M

arkt, Wijk en Aalburg

Koopgarant voorwaarden. Eind 2012 heeft Woonlinie in totaal 98 terugkoopverplichtingen (76 woningen en 22

woningen zijn 9 woningen in 2012 verkocht, waarvan 5

administratie van de meeste VvE’s wordt uitgevoerd door

appartementen).

zonder Koopgarant-voorwaarden.

een externe VvE-beheerder. Woonlinie treedt tijdens vergaderingen op als lid/eigenaar van de woningen.

Van de totale voorraad eerder verkochte Koopgarantwonin-

1.16 Verenigingen van Eigenaren (VvE)

gen is circa 10% terug aangeboden. Van de teruggekochte

Als gevolg van de verkoop van appartementen in diverse

Woonlinie nam in 2012 deel in de volgende VvE’s:

en per eind 2011 op de voorraad staande Koopgarant-

complexen is Woonlinie binnen meerdere VvE’s actief. De

• Vereniging van Eigenaren Rooie Wiel in Hank. Het

29

betreft een complex van 10 huur- en 4 koopapparte-

is gebaseerd op de vloeroppervlakte. De administratie

merciële ruimten en 1 voor de appartementen van het

menten. Het complex is in 1997 gebouwd. Het appar-

wordt gedaan door Woonlinie.

betreffende blok. Het appartementsrecht is gebaseerd

tementsrecht is gebaseerd op de vloeroppervlakte. De

• Vereniging van Eigenaren De Vlinder in Zaltbommel. Het

op de vloeroppervlakte. Het complex is nog in aanbouw.

administratie gebeurt door Adviesbureau Verhoeven.

betreft een complex van 38 koopappartementen. Woonli-

Op dit moment is er nog geen administratiekantoor

• Vereniging van Eigenaren Benjaminslaan in Woudri-

nie maakt deel uit van de VvE zolang niet alle woningen

geselecteerd.

chem. Het betreft een complex van 10 huurapparte-

zijn verkocht. In 2012 hadden we nog 1 appartement in

menten en 2 medische ruimten, een apotheek en een

eigendom. Het appartementsrecht is gebaseerd op de

huisartsenpraktijk. Het bouwjaar van het appartemen-

vloeroppervlakte. De administratie wordt verzorgd door

tencomplex is 1999. Het appartementsrecht is geba-

AAC Administraties.

seerd op de vloeroppervlakte. De administratie gebeurt door Clijbedi. • Vereniging van Eigenaren Residence d’Altenaer in

• Vereniging van Eigenaren Portage in Zaltbommel. Het betreft een complex met 74 huurappartementen en 9 winkelruimtes. Het appartementsrecht is gebaseerd op

Werkendam. Het betreft een complex van 42 huur- en 13

de vloeroppervlakte. De administratie wordt gedaan door

koopappartementen. Het bouwjaar van het complex is

Panen Vastgoed B.V.

2002. Het appartementsrecht is gebaseerd op de vloeroppervlakte. De administratie gebeurt door Clijbedi.

• Vereniging van Eigenaren ’t Rond Woudrichem. Het betreft een complex van 52 appartementen. Het betreft

• Vereniging van Eigenaren De Markt in Wijk en Aalburg.

hier deelname in drie VvE’s voor hoofdsplitsing ap-

Het betreft een complex van 20 huur- en 60 koopap-

partementen, ondersplitsing appartementen en deel

partementen. Het bouwjaar van het complex is 2007. Het

appartementen Woonlinie. Het appartementsrecht is

appartementsrecht is gebaseerd op de vloeroppervlakte.

gebaseerd op de vloeroppervlakte. Het complex is nog in

De administratie gebeurt door de penningmeester

aanbouw. Op dit moment is er nog geen administratie-

(bewoner).

kantoor geselecteerd.

• Vereniging van Eigenaren Hoogstraat 15 en 17 in Woud-

• Vereniging van Eigenaren de Nieuwe S. Het betreft een

richem. Het betreft hier 2 bedrijfsruimtes, 1 huurappar-

complex met 3 blokken die zijn onderverdeeld in een

tement en 1 koopappartement. Het appartementsrecht

hoofdsplitsing en 2 ondersplitsingen: 1 voor de com-

30

2

Wonen: Midden in de samenleving

MENSEN ZIJN ONZE INSPIRATIEBRON. WOONLINIE STAAT DICHT BIJ DE MENSEN EN ZET ZICH ACTIEF IN OM HEN TE ONTMOETEN EN DAADWERKELIJK IN BEWEGING TE BRENGEN. WOONLINIE WIL OPEN EN RESPONSIEF ZIJN. EEN ORGANISATIE DIE LUISTERT NAAR HAAR PARTNERS EN KLANTEN EN HAAR WERKZAAMHEDEN ZO INRICHT DAT DIE TEGEMOETKOMEN AAN HUN BEHOEFTEN. MET ANDERE ORGANISATIES IN HET WERKGEBIED ZETTEN WE ONS IN OM EEN THUIS TE CREËREN VOOR ONZE DOELGROEP.

31


2.1 De huurder centraal Woonlinie besteedt veel aandacht aan haar huurders, onder andere via overleg met de huurdersverenigingen, het organiseren van klantpanels en andere inspraakbijeenkomsten en het meten van de klanttevredenheid. Zo leert de organisatie de wensen van de huurder kennen en kan zij sneller en beter op behoeften inspelen. In 2012 is bij wijze van pilot het gesprek aangegaan met een groep actieve woningzoekenden in Zaltbommel. Bij de mensen thuis is, onder het genot van een kopje koffie, de huidige woonsituatie besproken, maar ook de woonwensen voor de toekomst. Zo was een aantal huurders in de leeftijd vanaf 55+ toe aan een volgende stap in hun wooncarrière. Zij waren op zoek naar een gelijkvloerse woning in Zaltbommel. Deze mensen zijn

er, Woudrichem

gen ’t Kwarti in on w rs te ar st g in Oplever

De totstandkoming van het toekomstige wooncomplex met zorg in Dussen, waar bewoners van steunpunt De Molen-

geïnformeerd over de twee nieuwbouwprojecten Portage en ’t Schootsveld. Veel huurders stelden het op prijs dat

In 2012 zijn de starters huur- en koopwoningen in ‘t Kwar-

wiek volgend jaar naartoe verhuizen, gebeurt met inspraak

medewerkers bij hen thuis kwamen om het gesprek aan

tier in Woudrichem opgeleverd aan de nieuwe bewoners.

van een vast klantpanel. Dit klantpanel heeft meegedacht

te gaan over hun woonwensen, maar ook om financieel

Medewerkers van Woonlinie zijn na enkele weken op bezoek

over de vorm en indeling van het gebouw, maar ook over

inzicht te geven in nieuwe huurprijzen, eventuele huur-

gegaan om met de bewoners het verkoopproces te eva-

de manier waarop de woningen onder de bewoners van

toeslag en het voordeel van een energiezuinigere woning.

lueren. De bewoners waren heel tevreden over de nieuwe

De Molenwiek worden verdeeld. De huidige bewoners van

Dankzij de ‘wooncoachgesprekken’ zijn er ouderen verhuisd

woning. De verbeterpunten die zij aangaven, hebben intern

De Molenwiek zijn ook betrokken. Zo worden bijvoorbeeld

naar een meer geschikte woning.

voor verbeteringen in het proces gezorgd.

plannen over de groeninrichting besproken.

32

2.2 Onze belanghouders

bedrag per woning: Woonlinie stelt E 2,50 per verhuureen-

Woonlinie benut verschillende (digitale) communicatie-

Woonlinie onderscheidt verschillende groepen belang-

heid ter beschikking. In 2012 is een totaalbedrag van

kanalen meer en beter. Een actuele website, frequent

houders. Onze primaire belanghouders zijn de colleges

E 10.000 uitgekeerd.

verschijnende digitale nieuwsbrieven en actieve social media zijn een functionele en waardevolle aanvulling op

van burgemeester en wethouders en gemeenteraden van

het persoonlijke contact met belanghouders.

Aalburg, Werkendam, Woudrichem en Zaltbommel, de

Secundaire belanghouders van Woonlinie zijn maat-

provincie Noord-Brabant, de provincie Gelderland en het

schappelijke partners, bijvoorbeeld zorg-, welzijn- en

Ministerie van Binnenlandse Zaken. Huurders, vertegen-

onderwijsinstellingen, partners in het bouwen en wonen,

‘Spitsuurbijeenkomsten’

woordigd door huurdersverenigingen, bewonerscommis-

brancheorganisaties en commerciële partijen waarmee

Volgens de beleidscyclus organiseert Woonlinie het ene

sies, buurtcomités, steunpuntcommissies, wijken dorps-

Woonlinie samenwerkt. Tertiaire, toezichthoudende be-

jaar een Woonlinie Venster voor een brede groep belang-

raden en klantpanels, zijn ook de primaire belanghouders

langhouders zijn Centraal Fonds Volkshuisvesting (CFV) en

houders, afgewisseld met individuele stakeholderbijeen-

van Woonlinie.

Waarborgfonds Sociale Woningbouw (WSW).

komsten in het andere jaar. In 2012 beloofde Woonlinie iedere gemeente individueel te spreken.

In het werkgebied van Woonlinie zijn twee huurdersvereni-

Woonlinie haalt haar beleidsagenda op bij belanghou-

gingen actief, namelijk:

ders. Gezamenlijk worden speerpunten opgesteld, die

Een snelle, effectieve vergadering aan het eind van de

• Huurdersvereniging Inbreng voor het Land van Heusden

vertaald worden in een meerjarenbeleid en operationele

werkdag, met onze belangrijkste samenwerkingspartners;

doelstellingen. Belanghouders mogen hun verwachtingen

dat was het idee achter de ‘spitsuursessies’. In november

• Huurdersvereniging Bommelerwaard voor Zaltbommel

aan Woonlinie helder maken. Zij zijn immers onze samen-

2012 ging Woonlinie in gesprek met de colleges van

Woonlinie heeft in 2012 structureel overleg gevoerd

werkings- en sparringpartners in maatschappelijke vraag-

burgemeester en wethouders en de gemeenteraden van

met beide huurdersverenigingen. De onderwerpen van

stukken (gemeenten) en vertegenwoordigen de wensen

de vier gemeenten in het werkgebied. Woonlinie nam haar

gesprek waren onder andere het huurverhogingsbeleid,

en behoeften van onze klanten (huurdersverenigingen).

stakeholders mee in de veranderende tijden en wat deze

het Europadossier, het convenant Inkomensgrenzen en het

Woonlinie bouwt haar belanghoudercommunicatie steeds

tijden voor Woonlinie betekenen.

strategisch voorraadbeleid.

verder uit. Met alle reguliere (bestuurlijke) overleggen met

en Altena

partners, diverse casus overleggen, koffiegesprekken en

Daarnaast wilde Woonlinie voor haar nieuwe beleidsvor-

Woonlinie steunt de huurdersverenigingen ieder jaar met

klantpanels komt er steeds meer structuur en frequentie in

ming horen wat volgens de gemeenten de lokale woonop-

een financiële bijdrage. Deze bijdrage is gebaseerd op een

alle contactmomenten.

gaven zijn. Deze input is verwerkt is in het Meerjaren-

33

presenteerden de corporaties een Handreiking, met daarin een top 10 aan woonopgaven. Het is een visiedocument geworden, waarin de woonopgaven voor Rivierenland tussen 2013 en 2020 beschreven staan. Inclusief een wensbeeld en passende oplossingsrichtingen volgens de corporaties. Tijdens het opstellen van deze Handreiking was sprake van onduidelijkheid over de gevolgen van het regeerakkoord Rutte II. ‘Terug naar de basis’ is de boodschap aan het adres van de corporatiesector. Alle beperkende maatregelen zetten de budgetten sterk onder druk. De woonopgaven veranderen hier echter niet door. Om deze te verwezenlijken, hebben de corporaties ruimte en, niet te vergeten, hun partners nodig. In een brief aan de politieke bestuurders van Rivierenland kondigden we als SWR-corporaties gelijktijdig met de Handreiking aan dat ons investeringsvermogen fors

Handreiking Woonopgaven Rivierenland

afneemt door de nieuwe overheidsmaatregelen. De bood-

perspectief 2013-2017. Van ieder college en iedere raad

Samen met onze collega-corporaties in Rivierenland

schap was en is helder: “Alleen met elkaar kunnen we ons

waren maximaal 10 mensen aanwezig. Bijeenkomsten in

(Samenwerkende Woningcorporaties Rivierenland, SWR)

voorbereiden op de veranderingen van deze tijd. We zijn

klein comité dus, maar deze setting leverde aandachtige

zocht Woonlinie actief het gesprek met regiogemeenten en

samen aan zet om nog intensiever dan we al deden, sa-

en informele gesprekken op, die wederzijds gewaardeerd

andere stakeholders om samen de toekomst van wonen

men te werken en met z’n allen concrete stappen te zetten

werden.

in Rivierenland te bespreken. Om dit gesprek te openen,

om Rivierenland als woonregio aantrekkelijk te houden.”

34

2.3 Op de koffie

2012 samen met 28 vrijwilligers. Zij onderhouden ook

Regelmatig spreken de woonconsulent en de rayonop-

Medewerkers van Woonlinie voerden in 2011 100 klant-

contacten met huurders en andere wijkbewoners. Vooral in

zichters met de vrijwilligers. De signalen van vrijwilligers

gesprekken met huurders. We gingen op de koffie bij onze

een woon-zorgcomplex, waar voornamelijk ouderen wonen,

geven medewerkers inzicht in het reilen en zeilen in een

‘stille’ klanten, om hen en hun leefomgeving beter te

nemen vrijwilligers klussen ter hand. Denk hierbij aan het

buurt of wooncomplex.

leren kennen. De gesprekken leverden een maatschap-

beheren van een ontmoetingsruimte, het bijhouden van

pelijke agenda op voor het nieuwe Meerjarenperspectief.

een vijver en het helpen met klussen bij mensen thuis.

De belangrijkste resultaten en de mooie verhalen die we

Woonlinie vindt de vrijwilligers en hun inzet zeer waarde-

onderweg tegen kwamen, hebben we gebundeld in een

vol.

‘koffieboekje’. Dat is in de zomer van 2012 aan alle huurders en belanghouders van Woonlinie toegestuurd.

2.4 Waardevolle inzet van vrijwilligers Verschillende bewoners uit een buurt of wooncomplex doen op vrijwillige basis kleine klussen. Woonlinie werkt eind

35

Huismeesters Portage

2.5 Prestatieafspraken met gemeenten De samenwerking met gemeenten is van groot belang voor het realiseren van lokale en regionale woonopgaven. De woonopgaven staan verwoord in woonvisies. Dit zijn beleidsmatige stukken die vragen om een vertaalslag naar de praktijk. Prestatieafspraken zijn hierin een belangrijk middel. Onder de noemer ‘Passend en prettig wonen in de Bommelerwaard/het Land van Heusden en Altena, wij zorgen ervoor’, sloot Woonlinie in 2012 2 nieuwe prestatieovereenkomsten. De overeenkomsten zijn regionaal opgezet

Ondertekening prestatieafspraken

en er ligt wederkerigheid in de afspraken besloten. De overeenkomsten zijn opgesteld en ondertekend door de samenwerkende collega-corporaties en regiogemeenten van beide werkgebieden. Een deel van de afspraken uit deze overeenkomsten zijn ‘hard’. Naast deze afgesproken handelingen, garanties of transacties, zijn er ook ‘zachte’ uitspraken en intenties, die beklonken liggen in proces- en inspanningsafspraken. Op 11 april 2012 was de ondertekening in Bommelerwaard een feit. Met de prestatieafspraken wil Woonlinie met haar primaire samenwerkingspartners komen tot een meer doelgerichte en efficiënte uitvoering van activiteiten en

36

Land van Heusden en Altena

Bommelerwaard

investeringen op het gebied van woningbouw, herstructu-

Samenwerkende Woningcorporaties Rivierenland (SWR).

organisatie Aedes en de regering om de werkzaamheden

rering, leefbaarheid en de ontwikkeling en het beheer van

Onder de naam ‘De wereld van SWR-corporaties 2012’

van corporaties niet door tal van nieuwe regels verder in te

maatschappelijke en zorgvoorzieningen.

vond op 18 januari 2012 in Druten een SWR-conferentie

laten perken, kreeg veel bijval. Het interactieve program-

plaats. Tijdens deze interactieve middag namen de

ma bestond verder uit de veranderende demografische

De ondertekening in het Land van Heusden en Altena

SWR-corporaties hun partners mee langs de belangrijkste

ontwikkelingen in de regio. Centraal stond de vraag welke

volgde op 5 juli 2012. De regio staat onder andere door

ontwikkelingen in het speelveld. Namens Woonlinie stond

keuzes het inspelen op een krimpende bevolking met zich

vergrijzing en ontgroening voor een complexe woonopgave.

directeur-bestuurder Peter van den Heuvel stil bij de

mee brengt. Met de oproep tot het bundelen van krachten

Regionale afstemming en samenwerking zijn van belang,

politieke ontwikkelingen en de gevolgen van de door de

werd de conferentie afgesloten. Ruim 150 genodigden

zodat gezamenlijk de schouders onder deze opgaven gezet

overheid gestelde inkomensgrens. De oproep aan branche-

woonden de SWR-conferentie bij.

kunnen worden. Bij beide ondertekeningen was een vertegenwoordiging van de Huurdersverenigingen aanwezig. Zij ondersteunen de samenwerking tussen corporaties en gemeenten.

2.6 Contacten met andere corporaties Woonlinie hecht veel waarde aan de samenwerking met haar collega-corporaties. Naast een gezamenlijk woonruimteverdeelsysteem vormt de nieuwe regionale prestatieovereenkomst binnen het Land van Heusden en Altena de basis van de samenwerking tussen corporaties in dit werkgebied. Naast de samenwerking van de drie Bommelerwaardse corporaties met gemeenten in de Regionale Volkshuisvesting Commissie, is er ook breder contact. De negen corporaties van Rivierenland vormen samen de

ie

Peter van den Heuvel tijdens de SWR conferent 37

3

Wonen: Kwaliteit van woningen

WOONLINIE STELT ZICH TEN DOEL HAAR HUURDERS EN KOPERS KWALITATIEF GOEDE WONINGEN TE BIEDEN. WONINGEN WAAR MENSEN FIJN KUNNEN WONEN EN LEVEN. DE ORGANISATIE BIEDT HEN EEN BREED STANDAARD PRODUCTASSORTIMENT, AANGEVULD MET MAATWERK. WOONLINIE HEEFT WONINGEN MET EEN DIVERSITEIT IN PRIJSKLASSEN, TYPEN EN EIGENDOMSVORMEN. DE WONINGVOORRAAD WORDT MET DEGELIJK ONDERHOUD OP HOGE KWALITEIT GEHOUDEN. NIEUWBOUW WORDT VOLGENS MODERNE EISEN ONTWIKKELD. IEDEREEN MOET KUNNEN WONEN IN EEN HUIS DAT PAST BIJ ZIJN WENSEN ÉN PORTEMONNEE.

38


De vraag naar huurwoningen blijft, met uitzondering

genheden, zoals commerciële ruimten, parkeerplaatsen

van enkele kernen, onverminderd groot. We zien wel dat

en maatschappelijk vastgoed. Woonlinie onderscheidt

er minder reacties per woning zijn. In de huurmarkt zit

maatschappelijk en bedrijfsonroerend goed. Maatschap-

weinig beweging. Mensen blijven vaak in hun (goedkope)

pelijk vastgoed omvat bijvoorbeeld ontmoetingsruimten,

huurwoningen wonen, ook als zij meer kunnen betalen. Dit

peuterspeelzalen en een brede school.

noemen we scheefwonen. Binnen de beperkte mogelijkheden die Woonlinie heeft, probeert zij voor meer evenwicht

3.3 Onrendabele investeringen

op de woningmarkt te zorgen, onder andere door:

Vaak investeert Woonlinie meer geld in nieuwe woningen

• nieuwe woningen te bouwen: vooral woningen die voor

dan de huuropbrengsten rechtvaardigen. Dit is een

doorstroming zorgen, zoals woningen met zorg voor

gevolg van het streven van Woonlinie naar de verhuur

ouderen;

van kwalitatief goede en betaalbare woningen. Op de

• huurwoningen te verkopen met een bereikbare koopprijs zodat deze woningen voor meer mensen bereikbaar zijn; • voorzieningen te scheppen voor starters die een woning willen kopen onder Koopgarantvoorwaarden.

3.1 Woningvoorraad

volgende pagina staat een uitsplitsing van de onrendabele investeringen in 2012 naar project. Soms moeten ook eerder genomen onrendabele toppen worden gecorrigeerd in verband met wijzigingen van huurprijzen, toekenning van subsidies of verandering van waarderingsgrondslagen

Door het ontwikkelen van nieuwbouw huurwoningen en

3.2 Woningbezit

het (gefaseerd) starten van nieuwbouwprojecten probeert

Het woningbezit van Woonlinie bestond op 31 december

Woonlinie de woningmarkt op gang te houden. De koop-

2012 uit 4.085 woningen en 178 overige wooneenheden.

(RJ645). Naast de genoemde onrendabele toppen is een bedrag van circa E 0,3 miljoen aan grondposities afgewaardeerd.

markt in het middensegment en het duurdere segment zit vast, met als gevolg dat sommige projecten aangepast

Het woningbezit van Woonlinie is te verdelen in vier

Daarnaast is ook E 1,2 miljoen afgeboekt aan projecten

moeten worden voordat het minimale verkooppercentage

prijscategorieën: goedkoop, bereikbaar, duur tot de huur-

die geen doorgang kunnen vinden.

behaald wordt. Door projecten te faseren en door het

toeslaggrens en duur boven de huurtoeslaggrens.

Tabellen op volgende pagina:

aanbieden van Woonmatch® is in 2012 toch met diverse projecten gestart.

Woonlinie is ook in het bezit van 200 niet-woongele-

39

VERDELING WONINGBEZIT PER 31 DECEMBER 2012 PLAATS

WONINGEN

OVERIGE

TOTAAL

WONINGEN

SOCIAAL

WOONEENHEDEN

SOCIAAL

COMMERCIEEL

TOTAAL

SOCIAAL Babyloniënbroek

6

0

6

0

6

Drongelen

15

0

15

0

15

Eethen

26

0

26

0

26

Genderen

61

12

73

4

77

Meeuwen

20

0

20

0

20

Veen

141

0

141

0

141

Wijk en aalburg Gemeente Aalburg

365 634

0 12

365 646

0 4

365 650

Dussen

252

0

252

1

253

Hank

401

50

451

1

452

15

0

15

5

20

86 754

0 50

86 804

6 13

92 817

0

36

36

0

36

Andel

190

0

190

0

190

Giessen

104

0

104

0

104

Rijswijk

193

0

193

0

193

Woudrichem Gemeente Woudrichem

574 1.061

53 89

627 1.150

8 8

635 1.158

Zaltbommel Gemeente Zaltbommel Totaal

1.537 1.537 3.986

27 27 178

1.564 1.564 4.164

74 74 99

1.638 1.638 4.263

Sleeuwijk Werkendam Gemeente Werkendam Almkerk

40

VERDELING WONINGBEZIT NAAR HUURPRIJSKLASSE PER 31 DECEMBER 2012 GOEDKOOP

BEREIKBAAR

DUUR TOT

DUUR BOVEN

TOT E 366,37

E 366,37 - E 561,98

TOESLAGGRENS

TOESLAGGRENS

E 561,98 - E 664,66

> E 664,66

HUUR PER MAAND

TOTAAL

Gemeente Aalburg

141

460

33

4

638

Gemeente Werkendam

147

533

74

13

767

Gemeente Woudrichem

278

705

78

8

1.069

Gemeente Zaltbommel Totaal

400 966

945 2.643

192 377

74 99

1.611 4.085

VERDELING NIET-WOONGELEGENHEDEN PER 31 DECEMBER 2012

ONRENDABELE INVESTERINGEN 2012 (bedragen x E 1.000) TOTAAL

PARKEER-

OVERIG

OVERIG

VOORZIENINGEN

BEZIT

BEZIT

INVESTERING

SOCIAAL

SOCIAAL

COMMERCIEEL

2012

(GARAGES) Gemeente Aalburg

PROJECTOMSCHRIJVING

ONRENDABELE

Project 413 ’t Kwartier, Woudrichem

98

Project 828A Den Eng (fase 1), Veen

659

0

2

3

5

Gemeente Werkendam

29

8

1

38

Project 845 Molenhuis, Veen

520

Gemeente Woudrichem

14

6

3

23

Project 854 ’t Rond, Woudrichem

806

Gemeente Zaltbommel Totaal

105 148

26 42

3 10

134 200

Project 908A Portage, Zaltbommel (correctie eerdere jaren)

-1.957

Project 924 Waluwe, Zaltbommel

1.463

Project 972 de Nieuwe S, Sleeuwijk

1.766

Project 980 Zuideveldlaan, Dussen Totaal ONRENDABELE TOP 2012

280 3.635

41

Groot onderhoudswerkzaamheden in de Schouwstraat, Zaltbommel

voor

na

voor

na 42

3.4 Planmatig onderhoud

In de Van der Beekstraat in Genderen en het Hoofdveld

Woonlinie € 3,3 miljoen uitgegeven aan niet-planmatig

Het planmatig onderhoud omvat alle werkzaamheden aan

in Eethen zijn de gevelkozijnen vervangen en is er

onderhoud. De kosten zijn verminderd ten opzichte van

de woningen van Woonlinie die een terugkerend karakter

isolatieglas aangebracht. Gelijktijdig zijn ook de houten

2011 en binnen de begroting gebleven.

hebben. De meeste onderhoudsactiviteiten hebben een

borstweringen op de eerste verdieping vervangen door

cyclisch karakter en zijn daarom goed te plannen. Het gaat

steen en geïsoleerd.

De verdeling van de totale niet planmatige onderhoudslasten wordt uitgesplitst:

hier bijvoorbeeld om het vervangen van cv-ketels of het uitvoeren van bouwkundig onderhoud en buitenschilder-

In Woudrichem zijn planmatige werkzaamheden verricht

werk. In 2012 heeft Woonlinie € 4,8 miljoen uitgegeven

in de Burgemeester van der Lelystraat. Daken van wonin-

Reparatieonderhoud

aan planmatig onderhoud. Hiervan is € 1,4 geactiveerd.

gen zijn vervangen en voorzien van isolatie. Ook zijn de

Reparatieonderhoud heeft een niet-cyclisch karakter. Dit

zijwangen van de dakkapellen geïsoleerd. Bij verschillende

betekent dat Woonlinie deze vorm van onderhoud uitvoert

In 2012 zijn planmatige werkzaamheden verricht aan

adressen is spouwisolatie en isolatieglas aangebracht.

na een reparatieverzoek van de huurder. Het gaat hierbij

woningen aan de Westlanderstraat 20 t/m 42 en Schouw-

Aan het Waalplein en de Wethouder de Joodestraat in

meestal om het verhelpen van een gebrek of storing. In

straat 1 t/m 23 in Zaltbommel. De schoorstenen en daken

Woudrichem is de dakbedekking van de bergingsdaken

2012 is er 7.500 keer een verzoek tot reparatie gedaan.

zijn vernieuwd (inclusief isolatie), er zijn nieuwe kozijnen

vervangen door kunststof dakbedekking en zijn de daken

geplaatst (inclusief HR++ beglazing), de spouwmuur is

gelijktijdig geïsoleerd.

Mutatieonderhoud

geïsoleerd en het gevelvoegwerk is vervangen. Hierdoor is

Ook mutatieonderhoud heeft een niet-cyclisch karakter.

het energielabel van de woningen verbeterd van E-, F- en

3.5 Niet planmatig onderhoud

Dit betekent dat Woonlinie deze vorm van onderhoud

G-labels naar een B-label.

Onder niet planmatig onderhoud verstaan we al het onder-

uitvoert tijdens een mutatie, als gevolg van een wisseling

houd aan de woning, waarbij het initiatief bij de huurder

van huurder. Dit onderhoud bestaat voor een deel uit het

Aan de Prinses Christinastraat in Andel is een volledige

ligt. Dit kunnen reparatieverzoeken zijn, maar ook onder-

opheffen van gebreken die door de vorige huurder zijn

cascorenovatie uitgevoerd. Dit houdt het vervangen van

houdswerkzaamheden als gevolg van verhuizing (mutatie).

veroorzaakt. Voor een deel bestaat het uit preventieve

de daken, het gevelvoegwerk en de gevelkozijnen in. Ook is

Het niet planmatig onderhoud kan gesplitst worden in

onderhoudsmaatregelen die tijdens het leegstaan van de

dakisolatie, spouwisolatie en isolatieglas aangebracht bij

reparatie-, mutatie- en contractonderhoud. Het beleid voor

woning gemakkelijker getroffen kunnen worden. Zo worden

deze woningen.

het uitvoeren van niet planmatig onderhoud is gestoeld

in woningen, waarvan tijdens groot onderhoudswerk-

op de uitganspunten schoon, heel en veilig. In 2012 heeft

zaamheden de huurders niet hebben meegewerkt, alsnog

43

NIET-PLANMATIGE ONDERHOUDSKOSTEN 2012 (X E 1000) 2012

2011

Reparatieonderhoud

1.640

1.827

Mutatieonderhoud

1.054

1.457

Contractonderhoud Totaal

554 3.248

463 3.747

Sloopwerkzaamheden De BinnenVergt, Zaltbommel

badkamers, keukens en toiletruimten gerenoveerd. Bij 50 mutaties was sprake van een omvangrijke renovatie van het interieur van de woning. Met deze mutaties was in 2012 totaal € 750.000 gemoeid (gemiddeld € 15.000 per

cyclisch karakter heeft of waarvan uitval een hoog

woning).

afbreukrisico vormt, wordt niet jaarlijks aanbesteed maar

voornamelijk het technische en administratieve beheer

is ondergebracht in onderhoudscontracten. Voorbeelden

voor deze woningen en gebouwen. Het niet-planmatig

Het aantal mutaties in 2012 was hoger dan in 2011. In

hiervan zijn het onderhoud aan cv-installaties, liften en

onderhoud is door Woonlinie uitgevoerd op verzoek van de

2011 waren er 215 mutaties, terwijl er in 2012 255 muta-

automatische deuren, maar ook schoonmaakonderhoud.

vastgoedeigenaren.

ties hebben plaatsgevonden: 137 mutaties in het Land van

Voor diverse nieuwbouwcomplexen, zoals Brede School De

Heusden en Altena en 118 mutaties in Zaltbommel. Het

Waluwe in Zaltbommel en woon-zorgcomplex Antonia in

3.7 Sloop

hogere aantal mutaties in Zaltbommel is te verklaren door

Almkerk, zijn nieuwe contracten afgesloten.

In 2012 zijn 27 woningen gesloopt. 15 woningen in Dussen

de oplevering van 74 nieuwbouwappartementen in Portage

zijn gesloopt voor de ontwikkeling van een woon-zorgcom-

en de doorstroming van huurders naar deze appartemen-

3.6 Beheer voor derden

plex en het bouwen van 4 energiezuinige huurwoningen.

ten.

Eind 2012 beheerde Woonlinie 176 woningen voor derden.

In Veen zijn 4 woningen gesloopt, de vrijgekomen grond

Het gaat om 25 panden voor de gemeente Woudrichem,

is bestemd voor verkoop van kavels. In Zaltbommel zijn

Contractonderhoud

66 woningen voor Stienstra Beleggingen en 85 woningen

8 woningen gesloopt in verband met de ontwikkeling van

Een aantal onderhoudswerkzaamheden dat een kort

voor het Wooninvesteringsfonds. Woonlinie verzorgt

nieuwbouw in De BinnenVergt.

44

4

Wonen: Nieuw bouwen

HET BOUWEN VAN NIEUWE WONINGEN EN HET VERKOPEN VAN BESTAANDE WONINGEN KAN DOORSTROMING OP GANG BRENGEN. IN 2012 ZIJN VERSCHILLENDE INSPANNINGEN GELEVERD OM DE WONINGMARKT IN BEWEGING TE BRENGEN, ZOALS HET VERMARKTEN VAN WOONMATCH® EN EEN HERIJKING VAN DE WONINGVOORRAAD. HET LIGT IN DE LIJN DER VERWACHTING DAT DE KOMENDE JAREN ALLEEN STARTERS - EN DOOR DE AANGESCHERPTE REGELGEVING OOK MAAR EEN BEPERKT AANTAL STARTERS - EEN WONING KUNNEN KOPEN. DIT ZAL IN 2013 EN VERDER INVLOED HEBBEN OP HET AANTAL TE VERKOPEN BESTAANDE ÉN NIEUWBOUWWONINGEN.

45


4.1 Invloed crisis op koopprojecten

in Zaltbommel is boven verwachting verlopen. Voor 12

we op diverse locaties bouwkavels verkocht, bijvoorbeeld

In 2012 zijn 44 nieuwbouw koopwoningen en -apparte-

woningen waren er 31 inschrijvingen. Dat mag in deze tijd

aan de Schmitzstraat en in de wijk Den Eng in Veen. In

menten en 9 kavels voor nieuwbouw verkocht.

uniek genoemd worden. In fase 1b van De BinnenVergt is

dit plangebied is door de Hersteld Hervormde Gemeente

nog een drietal dure woningen verkocht, met een verkoop-

van Veen ook een kavel gekocht voor de realisatie van een

prijs vanaf E 300.000 vrij op naam. Daarnaast hebben

nieuw kerkgebouw.

Het mag duidelijk zijn dat ook Woonlinie de gevolgen van de crisis ondervindt bij de verkoop van de koopprojecten. In 2012 zijn in Almkerk 9 startersappartementen vanaf E 139.000 vrij op naam en 10 duurzame ‘Brabantwoningen’ vanaf E 199.000 vrij op naam op de markt gebracht. Door onvoldoende gegadigden waren we genoodzaakt om beide projecten uit de verkoop te halen. Ook het derde project dat ter plaatste is aangeboden, duurdere Woonmatch® woningen langs de Alm, is onvoldoende verkocht. We hadden slechts 3 serieuze gegadigden voor het project Roode Camer in Hank. Dit project is ver voor de crisis ontwikkeld en sloot door de prijsstelling onvoldoende aan op de prijs die starters op de woningmarkt kunnen betalen. In Werkendam, Veen en Zaltbommel was de verkoop van woningen wel succesvol. In Werkendam zijn 9 van de 10 woningen in Werkense Polder II verkocht. In Den Eng in Veen zijn zelfs 15 woningen verkocht, 4 meer dan de bedachte 11. Eind 2012 zijn nog eens 6 woningen in verkoop gebracht. Ook de verkoop van 12 woningen, scherp

kense Polder Artist impression Wer

geprijsd voor starters, in fase 4b van De BinnenVergt

46

II, Werkendam

4.2 Kernontwikkelingen

In 2012 is het SVB verder uitgewerkt, onder meer ten aan-

Gemeente Aalburg

Het strategisch voorraadbeleid (SVB) wordt per kern

zien van streefhuren, leefbaarheid en onderhoudsmaatre-

Project 832B Bollenhoef/De Hoek fase 2, Eethen

ontwikkeld en vormt het afwegingskader voor Woonlinie als

gelen. De verdere doorvertaling vindt plaats in 2013. SVB

In maart 2012 zijn in Eethen 4 starterskoopwoningen

het gaat om investeringen. De unieke kenmerken van de

is een doorlopend proces voor Woonlinie, om te kunnen

opgeleverd. De woningen zijn allemaal verkocht.

kern, de leefbaarheid en onderhoudsmaatregelen worden

voorzien in de woonbehoeften per kern.

Gemeente Werkendam

meegewogen in de keuzes op het gebied van de woning in de voorraad behouden, slopen of verkopen en project-

4.3 Opgeleverde nieuwbouw

Project 980 Zuideveldlaan, Dussen

ontwikkeling. Woonlinie wil in de kernen waarin zij actief

In 2012 heeft Woonlinie 98 nieuwe huurwoningen in

Aan de Zuideveldlaan in Dussen bouwt Woonlinie in

is zoveel mogelijk maatwerk leveren, met een maximaal

diverse kernen opgeleverd:

2 fasen 2 blokken van 4 huurwoningen. De eerste 4 wo-

maatschappelijk rendement. In iedere kern spelen weer

ningen zijn in het najaar van 2012 opgeleverd. Deze pilot-

andere zaken. Dit komt terug in het strategisch voorraad-

woningen zijn van diverse energiebesparende maatregelen

beleid (SVB) van Woonlinie.

voorzien. Het tweede blok, dat in het voorjaar van 2013

Verdeling nieuwbouw per project

KERN

OMSCHRIJVING

PROJECT-

AANTAL

PROJECT

NUMMER

HUUR

P832B

4

AANTAL

KOOP KOOPGARANT

Gemeente Aalburg

Eethen

Bollenhoef/De Hoek fase 2

Gemeente Werkendam

Dussen

Zuideveldlaan

P980

4

Gemeente Woudrichem

Woudrichem

‘t Kwartier

P413

4

Gemeente Zaltbommel

Zaltbommel

De BinnenVergt fase 1b

P321B

Zaltbommel

De BinnenVergt fase 2a

P321C1

16

Zaltbommel

Portage

P908A

74 98

Totaal

8

9

13

47

AANTAL

8

Centrumplan Portage

wordt gebouwd, zijn standaardwoningen. De komende 3 jaar monitoren we de energiekosten van deze woningen.

Gemeente Woudrichem Project 413 ’t Kwartier, Woudrichem In Woudrichem is in 2011 een project ontwikkeld met rugaan-rug woningen. Door 4 woningen slim te ontwerpen zijn fraaie, goedkope starterswoningen op de markt gekomen. Van de 12 woningen zijn er 8 in verkoop gebracht en verkocht onder Koopgarant-voorwaarden. De overige 4 woningen zijn verhuurd. In mei 2012 ontvingen de kopers en huurders de sleutel. In oktober 2012 is het project met een aantal kopers en huurders geëvalueerd en positief beoordeeld.

Gemeente Zaltbommel Project 908A Centrumplan Portage, Zaltbommel Woonlinie ontwikkelt een centrumplan in de nieuwe wijk Waluwe in Zaltbommel. Portage is een winkelcentrum met

In november 2012 is het winkelcentrum feestelijk geopend.

3.500 m2 aan commerciële ruimten, met daarboven 74

Een mix van sociale en geliberaliseerde huur heeft het

huurappartementen. De commerciële ruimten zijn verkocht

woningaanbod in Zaltbommel verbreed. De winkels in het

Na de realisatie van deze commerciële ruimten en de

aan Stichting Pensioenfonds TDV.

segment van dagelijkse boodschappen zijn voortvarend

verhuizing van winkeliers is het deels leegkomende

van start gegaan. De twee supermarkten, slager, bakker,

winkelcentrum aan de Vergtweg/Klipperstraat opnieuw

De bouw van Portage is halverwege 2011 gestart en de

bloemist en gemakswinkel worden nog versterkt met een

ingericht. Ook dit winkelcentrum zal worden verkocht aan

oplevering heeft in het najaar van 2012 plaatsgevonden.

drogist en een horecagelegenheid.

een belegger.

48

-

ergt, Zaltbommel

Koopwoningen fase 1 b De BinnenV

Project 321B De BinnenVergt fase 1b, Zaltbommel

Project 321C1 De BinnenVergt fase 2a, Zaltbommel

uitgebroken in het complex. Hierdoor zijn in 2012 alleen

In de tweede tranche van dit plan zijn in maart 2012

Eind 2011 is gestart met de bouw van fase 2a: 43 woon-

de 16 appartementen voor Stichting Prezzent opgeleverd.

9 woningen opgeleverd. Alle woningen zijn verkocht. Van

zorghuurappartementen en 16 appartementen die geschikt

De oplevering van de woon-zorghuurappartementen is

1 woning vindt de levering nog plaats in 2013.

zijn voor mensen met een lichamelijke of geestelijke beper-

uitgesteld tot eind januari 2013.

king. Vlak voor de oplevering in oktober 2012 is er brand

49

4.4 Woonmatch®

• Woonlinie heeft met het Woonmatch®-concept de

Project 828 Den Eng, Veen

In 2010 heeft Woonlinie voor het nieuwbouwplan Werkense

tweede fase van de nieuwbouwwijk Werkense Polder in

Op 6 september 2012 startten de bouwwerkzaamheden in

Polder een nieuwe manier ontwikkeld om woningen in

verkoop gebracht.

plangebied Den Eng in Veen. Die dag is het informatie-

de verkoop te zetten: Woonmatch® was geboren. Om

• De gemeente Geertruidenberg heeft Woonmatch® in

centrum op de bouwplaats geopend. Het informatiecen-

Woonmatch® in 2012 verder te vermarkten, zijn we ook dit

haar woonvisie voor de komende jaren opgenomen. In

trum, ook wel de ‘Dome’ genoemd, is ontworpen door een

jaar aanwezig geweest op het VNG congres in Den Haag en

2013 voert Woonlinie met de gemeente overleg om dit te

vierdejaars leerling Bouwkunde van het Da Vinci College in

werken we samen met een aantal partners.

concretiseren.

Gorinchem. De Dome is een ontmoetingsplek in de nieuwe wijk. Er is projectinformatie te vinden. Bimo Bouw bouwt voor Woonlinie in de eerste fase van

licentie afgesloten en is nu samen met Bimo Bouw/Van

4.5 Projecten in uitvoering en in ontwikkeling Gemeente Aalburg

Wijnen uit Harderwijk licentiehouder.

Project 415 multifunctionele accommodatie, Veen

verloopt voorspoedig; op 5 december 2012 is het hoogste

•W oonlinie heeft in opdracht van aannemersbedrijf Van

Woonlinie en de gemeente Aalburg hebben in 2011 een

punt gevierd. De woningen worden in 2013 opgeleverd. De

Leeuwen de ontwikkeling gedaan van het plan Slagen

haalbaarheidsstudie verricht ten aanzien van een nieuw

koopwoningen zijn allemaal verkocht.

van Graafland in Groot Ammers. Dit plan is eind 2012 in

te bouwen multifunctionele accommodatie (MFA) in Veen.

verkoop gegaan met het Woonmatch®-concept.

In 2012 zijn diverse schetsen gemaakt en is het nieuwe

Project 842 Schmitzstraat, Veen

bestemmingsplan vastgesteld. Voor Woonlinie bleek het

Aan de Schmitzstraat in Veen stonden 8 verouderde

niet mogelijk om binnen de (gewijzigde wettelijke) kaders

seniorenwoningen. 4 hiervan zijn in 2012 gesloopt. Op

tot realisatie te komen. De gemeente Aalburg en Woonlinie

deze plaats zijn in 2012 2 riante kavels verkocht aan

zetten daarom het Maatschappelijk Fonds voor Investeren

particulieren, die aan de Schmitzstraat hun eigen huis

(MFI) in, zodat de gemeente zelf tot realisatie over kan

kunnen bouwen.

De resultaten in 2012: • A annemersbedrijf Van Leeuwen heeft een Woonmatch®-

Den Eng 12 huurwoningen en 11 koopwoningen. De bouw

gaan. De aanvraag hiervoor is in november 2012 ingeProject 845 Molenhuis, Veen

diend en goedgekeurd.

Met originele materialen en klassieke details wordt het Molenhuis in Veen herbouwd. In 2012 is het vervallen pand

50

Den Eng, Veen

aan de Maasdijk in Veen gesloopt om plaats te maken voor

Gemeente Werkendam

vervangende nieuwbouw. In het nieuwe Molenhuis, gelegen

P418 Werkense Polder II, Werkendam

naast de molen in Veen, komen 5 appartementen en een

In 2010 heeft Woonlinie op deze uitbreidingslocatie

algemene activiteitenruimte. Deze ruimte wil de dorpsraad

20 koopwoningen gebouwd. De woningen zijn in oktober

in Veen gaan gebruiken voor toeristische activiteiten, een

2011 opgeleverd. Dit was het eerste succesvolle

museum en ontmoetingsplek. Het is bijzonder dat Woon-

Woonmatch®-project. In mei 2012 zijn we met dit concept

linie dit erfgoed voor de kern Veen kan behouden.

opnieuw in verkoop gegaan, in de volgende fase van de nieuwe wijk Werkense Polder II. Inmiddels zijn 9 woningen verkocht. Begin 2013 start de bouw van twee rijen van

Molenhuis, Veen

5 rijwoningen.

51

Project 972 de Nieuwe S, Sleeuwijk Samen met Bimo Bouw uit Harderwijk en de gemeente Werkendam is Woonlinie actief bij de ontwikkeling van een nieuw winkelcentrum voor de kern Sleeuwijk. Het huidige centrum voldoet niet meer aan de eisen van deze tijd. Het nieuwe winkelcentrum komt op een nieuwe locatie, aan de rand van het dorp. Boven de winkels komen 74 huur- en koopappartementen. Rondom het winkelcentrum worden circa 57 woningen gerealiseerd. Wanneer het nieuwe centrum gereed is, wordt de huidige locatie van het winkelcentrum opnieuw ingericht. Naar verwachting wordt hier door de gemeente een brede school gerealiseerd. In oktober 2012 is de bouw van het dorpscentrum met bovengelegen appartementen gestart. Tegelijkertijd heeft de

Bouwplaats de Nieuwe S, Sleeuwijk

civiele aannemer grote delen van het terrein bouwrijp gemaakt. Eind 2012 waren 16 van de 35 koopappartementen verkocht. De oplevering van de winkels en appartementen staat voor eind 2013-begin 2014 gepland.

Project 938 Roode Camer, Hank In de Roode Camer in Hank is in mei 2012 de verkoop

is het project gestopt. De plannen staan in de ‘ijskast’, te

Project 973 Munsterkerk, Dussen

gestart van 16 eengezinswoningen. Een plan met een bij-

wachten op betere tijden. Wel zijn we eind 2012 gestart

Eind 2012 zijn 11 eengezinswoningen aan de Munsterkerk

zondere architectuur is bedacht voor dit nieuwe woonhofje.

met een nieuwe ontwikkeling van het plangebied, waarbij

in Dussen gesloopt. De woningen maken plaats voor de

De bouw kon beginnen zodra 8 van de 16 woningen waren

we inzetten op goedkopere woningtypes dan in de eerste

nieuwbouw van een woon-zorgcomplex met 22 wooneen-

verkocht. Helaas is dit verkoopresultaat niet gehaald en

fase.

heden en een grote activiteitenruimte. De bedoeling is

52

dat bewoners van het bestaande complex De Molenwiek

P980 duurzame woningen Zuideveldlaan, Dussen

bouwplan omvat 53 woningen, een nieuwe supermarkt en

in Dussen naar het nieuwe pand aan de Munsterkerk

Aan de Zuideveldlaan in Dussen bouwt Woonlinie in totaal

diverse dagwinkels. De parkeerkelder is gerealiseerd en

verhuizen, zodra dit gereed is. De bewoners zijn betrokken

8 nieuwe woningen. 4 woningen zijn bijzonder van aard: er

eind 2012 verschenen de eerste muren boven het maai-

bij de totstandkoming van het plan. In klantpanels is hun

zijn diverse energiebesparende maatregelen aangebracht.

veld. De oplevering is gepland voor eind 2013, begin 2014.

mening gevraagd. De wensen van bewoners zijn in een

De 4 woningen zijn eind 2012 opgeleverd. Op 3 december

vroeg stadium verwerkt in de nieuwbouwplannen. De start

2012 heeft wethouder Prosman van de gemeente Werken-

Project 884 Den Doorn, Almkerk

van de bouw is voorzien in het tweede kwartaal van 2013.

dam het grijswatersysteem van de huizen symbolisch in

Woonlinie ontwikkelt in samenwerking met de gemeente

De Molenwiek zal daarna gesloopt worden.

gebruik gesteld.

Woudrichem een nieuwbouwwijk aan de westzijde van Almkerk: Den Doorn. De grond is in bezit van de gemeente

Project 974 wooninitiatief Cocon Syndion, Sleeuwijk Syndion en Woonlinie werken samen aan een woonvoorzie-

Gemeente Woudrichem

en Woonlinie. De aanwezige sportterreinen worden opnieuw

ning voor 15 jongeren met een verstandelijke beperking,

Project 417 brede school, Giessen-Rijswijk

ingericht. Een deel van de grond van Woonlinie is verkocht

als onderdeel van nieuwbouwproject de Nieuwe S in

Op 18 december 2012 heeft de gemeenteraad van de

en in 2012 is het regionale hoofdkantoor van de Coöpera-

Sleeuwijk (project 972). Het gaat om 15 appartementen

gemeente Woudrichem besloten dat de voetbalvelden van

tieve Rabobank Altena U.A. en de bioscoop Hollywoud ge-

en bijbehorende algemene ruimten zoals een woonkamer,

VV Rijswijkse Boys worden verplaatst naar de overzijde

bouwd. Naast deze twee afnemers zullen er in de komende

keuken en een gezamenlijke daktuin. In februari 2012 zijn

van de weg: het Almbos. Daardoor ontstaat er ruimte voor

jaren circa 110 woningen, in alle prijsklassen, in de wijk

hiervoor 2 huurovereenkomsten met Syndion getekend.

een nieuw centrum van Giessen en Rijswijk. Woonlinie

worden gerealiseerd.

ontwikkelt voor de gemeente Woudrichem de school die op Project 975 Rijksstraatweg 180, Sleeuwijk

deze plek bedacht is. In 2013 wordt een start gemaakt met

In maart 2012 is gestart met de verkoop van 10 Brabant-

In 2010 heeft Woonlinie een deel van de kavel aan de

het ontwerp voor dit project. Medio 2015 moet een volledig

woningen en een appartementencomplex voor starters.

Rijksstraatweg 180 verkocht aan Garagebedrijf Van Andel.

functionerende brede school gereed zijn.

Ondanks meerdere pogingen om de verkoop van de grond te krijgen, is dit niet gelukt. In september 2012 is dan ook

In 2012 is de bouw van het nieuwe garagebedrijf afgerond. De bestaande woning op het resterende perceel is opge-

Project 854 ‘t Rond, Woudrichem

besloten om het project in zijn huidige vorm uit de verkoop

knapt. Zowel de bestaande woning als de 2 bouwkavels

Woonlinie heeft in het nieuwe centrumplan in Woudrichem

te halen. Om toch tot een succesvol project te komen is

zijn nog te koop.

18 appartementen ‘turn key’ gekocht om te verhuren. Deze

besloten om één-op-één gesprekken aan te gaan met

appartementen zijn in 2012 in aanbouw. Het totale nieuw-

potentiële kopers. Uit deze gesprekken is een duidelijk

53

beeld ontstaan wat het merendeel van de geïnteresseerden

Project 321 De BinnenVergt, Zaltbommel

In ’t Schootsveld, is wijkontmoetingscentrum de Grote Aak

zoekt. Samen met de aannemer worden deze wensen en

Dit herstructureringsproject bestaat uit circa 340 koop- en

gerealiseerd, ter vervanging van de huidige ontmoetings-

eisen vertaald in een woning, waarna we in januari 2013

huurwoningen, inclusief woon-zorgappartementen. Het

plek De Aak. Stichting Thuiszorg Maatschappelijk Werk

opnieuw in gesprek gaan met deze potentiële kopers. Het

project wordt in verschillende fasen gebouwd. De start

Rivierenland, Stichting Prezzent en Stichting Bejaarden-

doel is om in maart 2013 opnieuw in verkoop te gaan.

van de bouwwerkzaamheden van fase 1a, een woon-

werk Zaltbommel (Stibeza) werken samen in dit kloppend

zorgcomplex met 66 appartementen, was in 2008. Nije Hof,

hart van de woonzorgservicezone. Bewoners uit de wijk

In 2012 zijn ook de kunstgrasvelden van korfbalvereni-

zoals het gebouw genoemd is, is in het voorjaar van 2010

kunnen er terecht voor yoga, bingo of verschillende andere

ging ACKC en voetbalvereniging VV Almkerk in gebruik

aan de huurders opgeleverd. De omliggende fase 1b is

activiteiten. Ook is er voor bewoners van ’t Schootsveld en

genomen. De realisatie van deze velden is onderdeel

gefaseerd in verkoop gebracht. Er zijn nog een paar plekjes

inwoners uit de wijk een eetgelegenheid in de Grote Aak.

van de samenwerking tussen Woonlinie en de gemeente

van de 29 geplande woningen beschikbaar. Elke woning

Ter voorbereiding op de planvorming in 2013 zijn eind

Woudrichem.

die verkocht wordt, wordt direct gebouwd.

2012 basisschool De Walsprong en portiekwoningen aan de Johan van Oldenbarneveldtstraat gesloopt. Dit is de

Gemeente Zaltbommel

Fase 2 bestaat ook uit 2 delen. Eind 2011 is gestart met

plek waar fase 2b is gepland. In 2013 worden concrete

Project 131 Agnietentuin, Zaltbommel

de bouw van fase 2a: woon-zorgcomplex ‘t Schootsveld

plannen gemaakt voor deze locatie, om begin 2014 te kun-

Project Agnietentuin is een herstructureringsproject met in

met 43 woon-zorghuurappartementen en 16 appartemen-

nen starten met de bouw.

totaal 64 woningen. Delen van de Agnietenstraat en Voge-

ten die geschikt zijn voor mensen met een lichamelijke of

lenzang worden in dit nieuwbouwproject opnieuw ingevuld.

geestelijke beperking. Het project is met behulp van de

De planvorming voor fase 4 is in april 2012 gestart.

Het project aan de zuidoostkant van de vesting biedt

Lean-methode ontwikkeld en gebouwd. Dit is een vernieu-

Samen met de gemeente Zaltbommel is gekozen om hier

wonen binnen de vestingwal, met uitzicht op de kerktoren

wend concept in de bouwwereld om het bouwproces sneller

ruimte te bieden aan starters op de woningmarkt. 12

en de oude stadsmuur. In 2009 is de bouw van de eerste

te laten verlopen. Vlak voor de oplevering in oktober 2012

starterswoningen zijn in oktober 2012, met de succesvolle

fase gestart: 20 huurappartementen, 6 eengezinshuur-

is er brand uitgebroken in het complex. De schade was

marketingcampagne via Facebook ‘Koop je eigen huis,

woningen en 2 eengezinskoopwoningen. Bij de verkoop

groot. De oplevering van de woon-zorgappartementen is

vanaf € 155.000’, in verkoop gebracht. Op het hoogtepunt

van de tweede fase (4 woningen, 6 appartementen en 3

uitgesteld tot eind januari 2013.

hadden we 100 volgers op Facebook. Voor het einde van

penthouses) is het voorverkooppercentage niet gehaald.

het jaar waren alle 12 woningen verkocht. De bouw start

Het plan is uit de verkoop gehaald.

medio maart 2013.

54

Project 910 Beersteeg, Zaltbommel

een eerste concept van de anterieure overeenkomst en het

onderkomen kunnen zij nog beter de buurt voorzien van

Woonlinie en Van Wanrooij Projectontwikkeling zijn geza-

bijbehorende programma van eisen gemaakt.

advies en bijdragen aan de veiligheid van Zaltbommel. Dit ligt besloten in de wijkvisie ‘Zo doen we het in De Vergt’,

menlijk eigenaar van een aantal percelen aan de Beersteeg. Eerdere omvangrijke plannen zijn wegens omstan-

Project 924 Waluwe, Zaltbommel

digheden geannuleerd. Met de gemeente Zaltbommel is in

Woonlinie bouwt in de Waluwe in Zaltbommel aan 38

2012 een verkenning gedaan naar een nieuwe invulling op

nieuwe huurwoningen. Eind 2012 is de eerste paal

beperktere schaal. Resultaat van deze verkenning is een

geslagen. De woningen, die grotendeels worden gebouwd

Project 990 Under the Hill, Saba

gezamenlijk gedragen plan met 7 bouwkavels en 24 rijen

als vervangende woningen voor de te slopen huizen in De

(Caribisch Nederland)

hoekwoningen, in 3 blokken van 8 woningen. In 2012 is

BinnenVergt, worden gebouwd in circa 80 werkbare dagen.

Op de locatie Under the Hill is een

een samenwerking met de gemeente Zaltbommel.

Overige projectontwikkeling

De oplevering verloopt gefaseerd tot juni 2014. Het heeft

nieuwbouwwijk gepland van circa 40

jaren geduurd voor er gebouwd kon worden in de Waluwe,

woningen, waarvan er op dit moment 20 door Woonlinie

vanwege bezwaren op het bestemmingsplan. Dat er nu

worden gebouwd. De Uitvoeringsorganisatie Stichting

gebouwd kan worden, is daarom met recht een mijlpaal te

Ontwikkeling Nederlandse Antillen (USONA) heeft subsidie

noemen.

gegeven voor de aanleg van de infrastructuur en de watervoorziening. De eerste 20 woningen bouwt Woonlinie

Project 986 winkelcentrum De Vergt, Zaltbommel

in samenwerking met de plaatselijke corporatie Own Your

Dit voormalig dagelijkse boodschappencentrum wordt

Own Home Foundation (OYOHF) en de overheid op Saba. Er

door Woonlinie opnieuw ingevuld met detailhandel in de

is een aannemingsovereenkomst gesloten met Windward

non-food sector. De voormalige ruimte van de supermarkt

Roads op Sint Maarten (onderdeel van het Nederlandse

is eind 2012 ingevuld door een winkel van Action en een

Janssen de Jong Groep). Zij realiseerden ook de waterbak-

ruimte voor het Veiliger Wijk Team.

ken en de fundering voor de woningen voor USONA.

Het Veiliger Wijk Team van de gemeente Zaltbommel heeft

Project 992 Lodi, Sint Eustatius (Caribisch Nederland)

met de verhuizing naar het winkelcentrum een centrale

In 2008 heeft de plaatselijke corporatie Statia Housing

plaats gekregen in de wijk De Vergt. Vanuit hun nieuwe

Foundation een aantal woningen gebouwd in de wijk Lodi.

55

Tegenover deze nieuwbouwlocatie ligt nog een braaklig-

Aankoop gronden en overige

collega-corporatie Land van Altena in Nieuwendijk, 5

gend terrein, waar 7 woningen van hetzelfde type gebouwd

In 2012 zijn voor de ontwikkeling van 5 projecten, te weten

appartementen en een algemene ruimte ontwikkeld en

kunnen worden. Dit project zou worden uitgevoerd in

Den Doorn (rotonde) in Almkerk, Basisschool De Walsprong

gerealiseerd in Almkerk. 1 projectontwikkelaar is 2 dagen

samenwerking met de lokale corporatie en overheid op Sint

in Zaltbommel, de Nieuwe S in Sleeuwijk, Winkelcentrum

per week gedetacheerd bij de gemeente Werkendam en is

Eustatius. In 2012 is de samenwerking tussen de lokale

De Vergt in Zaltbommel en Werkense Polder in Werkendam

daar werkzaam als procesmanager.

corporatie en Woonlinie geëvalueerd. Door verschillende

(grond)aankopen gedaan voor € 2,6 miljoen.

4.7 Deelname aan rechtspersonen

bestuurswisselingen in deze gemeente en het wachten op de nodige besluitvorming zijn de activiteiten van Woonlinie

4.6 Opdrachten voor derden

C.V. de Uithoff III, statutaire vestigingsplaats Utrecht

voorlopig ‘on hold’ gezet.

Woonlinie heeft in 2012 een aantal bouwprojecten van

Woonlinie neemt deel aan de commanditaire vennootschap

derden begeleid. 1 projecleider heeft de directievoering

C.V. de Uithof III. Samen met 16 andere corporaties is

en het toezicht op de bouw uitgevoerd voor Scholen-

geïnvesteerd in de bouw van ruim 300 studenteneenheden

groep Cambium, locatie Courtine en de bibliotheek in

voor Stichting Studenten Huisvesting (SSH) uit Utrecht.

Zaltbommel. Daarnaast heeft Woonlinie, in opdracht van

De oorspronkelijke inbreng van Woonlinie voor dit project is € 500.000. In 2012 is de inbreng teruggebracht naar € 325.000. Het belang van € 175.000 is door SSH overgenomen. Het belang van Woonlinie in C.V. de Uithof III is daarmee teruggebracht van 1,7% naar 1,3%. Het project

, ouw Nieuwb roep Cambium g Scholen mel Zaltbom

is onder andere opgezet in het kader van de matching tussen verschillende corporaties. De studenteneenheden zijn in 2008 opgeleverd. In 2012 was het resultaat van deze investering € 9.750. Bouwlinie B.V., statutaire vestigingsplaats Woudrichem Woonlinie heeft 100% van de aandelen van Bouwlinie B.V. Eind 2005 is deze B.V. opgericht en is het kapitaal gestort.

56

Er hebben in 2012 geen transacties plaatsgevonden. De

opbrengsten van de vof worden door beide vennoten gelijk

de Es B.V. een nieuwe onderneming opgericht: Ontwikke-

directeur-bestuurder van Woonlinie vertegenwoordigt de

verdeeld (50%). Bouwlinie B.V. treedt op als penvoerder.

lingscombinatie De Es en Transvaal vof. Deze vof heeft tot

corporatie als statutair bestuurder in Bouwlinie B.V. Verder

Er zijn in 2012 geen garanties/verplichtingen aangegaan

doel een nieuw winkelcentrum in Sleeuwijk te ontwikkelen.

heeft Bouwlinie B.V. dezelfde organisatiestructuur en raad

en er hebben geen kapitaalstortingen plaatsgevonden.

Boven een commerciële plint komen appartementen waarvan een deel voor Syndion bestemd is, een organisatie die

van commissarissen als Woonlinie. Bouwlinie Sleeuwijk B.V., statutaire vestigingsplaats

zich inzet voor gehandicaptenhuisvesting. Bimo treedt op

Spellewaard vof, statutaire vestigingsplaats Hardinx-

Woudrichem

als penvoerder. Het project wordt in fases uitgevoerd. De

veld-Giessendam

In 2010 heeft Woonlinie Bouwlinie Sleeuwijk B.V. opgericht.

bouw van de eerste fase is gestart in het najaar van 2012.

Bouwlinie B.V. heeft samen met BM van Houwelingen

Woonlinie heeft 100% van de aandelen van Bouwlinie

B.V. in juli 2007 de Spellewaard vof opgericht. Deze vof

Sleeuwijk B.V. In deze onderneming is beperkt kapitaal ge-

De directeur-bestuurder van Woonlinie vertegenwoordigt de

heeft tot doel het gebied Spellewaard in Zaltbommel te

stort. Er hebben in 2012 geen transacties plaatsgevonden.

corporatie als statutair bestuurder in Bouwlinie Sleeuwijk B.V. Verder heeft Bouwlinie Sleeuwijk B.V. dezelfde organi-

ontwikkelen. De risico’s, kosten, verliezen en opbrengsten worden door de vennoten gedragen in de verhoudingen

Ontwikkelingscombinatie de Nieuwe S, statutaire vesti-

1/3 (Van Houwelingen) en 2/3 (Bouwlinie B.V.). BM van

gingsplaats Harderwijk

Houwelingen is voor deze vof de penvoerder. Er zijn in 2012

Bouwlinie Sleeuwijk B.V. heeft samen met Bimo Transvaal-

satiestructuur en raad van commissarissen als Woonlinie.

geen garanties/verplichtingen aangegaan en er hebben geen kapitaalstortingen plaatsgevonden.

Woonlinie

vof Beersteeg, statutaire vestigingsplaats Zaltbommel

100%

In de vof Beersteeg nemen Van Wanrooij Projectontwikkeling en Bouwlinie B.V. deel als vennoten. De vof is op

Bouwlinie B.V.

ontwikkelen en realiseren van bouwplannen in het gebied Beersteeg in Zaltbommel. De risico’s, kosten, verliezen en

50%

vof Beersteeg 07-2008

07-2010

67%

Spellewaard vof 07-2007

57

1,3%

Bouwlinie Sleeuwijk B.V.

12-2005

2 juli 2008 opgericht en vloeit voort uit de samenwerkingsovereenkomst van 17 juli 2003. Het doel van de vof is het

100%

C.V. de Uithof III

50%

Ontwikkelingscombinatie De Es en Transvaal vof 11-2010

2005

5

Leefbaarheid in de kernen

LEEFBAAR WONEN IS WONEN IN EEN PRETTIGE EN VEILIGE WOONOMGEVING, WAAR VOOR ELKE BEWONER EEN GOEDE EN PRAKTISCHE WONING BESCHIKBAAR IS, IN EEN BUURT DIE ZICH KENMERKT DOOR VERSCHILLENDE MENSEN EN DIVERSE DOELGROEPEN. EN NIET ONBELANGRIJK: WAAR GOEDE VOORZIENINGEN ZIJN, VOOR IEDEREEN OP REDELIJKE AFSTAND. EEN FIJNE WOONOMGEVING REALISEER JE SAMEN: SAMEN MET DE BEWONERS EN SAMEN MET ANDERE ORGANISATIES ACTIEF IN DE BUURT. WOONLINIE GAAT VOOR EEN STRUCTURELE, DUIDELIJKE COMMUNICATIE MET BEWONERS EN BETROKKEN PARTIJEN. BIJZONDERE AANDACHT WAS ER IN 2012 VOOR DE WIJK DE VERGT IN ZALTBOMMEL, WAAR SAMEN MET DE GEMEENTE ZALTBOMMEL, NA HET SCHRIJVEN VAN EEN WIJKVISIE, VERSCHILLENDE WERKGROEPEN ZIJN OPGERICHT OM DE LEEFBAARHEID TE VERBETEREN EN BEWONERSPARTICIPATIE TE STIMULEREN. 58

‘Per kern een inspirerende en kansrijke omgeving. Daartoe moeten we partnergericht samenwerken.’

5.1 Structuur in contactmomenten

Wijkerpoort in Wijk en Aalburg is een plan van aanpak

Voor een goede samenwerking is een duidelijke structuur

gemaakt voor het opknappen van het complex;

in contactmomenten met belangenhouders van groot be-

• na groot onderhoudswerkzaamheden zijn, op verzoek van

• s tructureel overleg gevoerd met dorpsraden, over de kern waar zij verantwoordelijk voor zijn; • s tructureel contact met de Marokkaanse verenging Al

lang. Zeker voor het uitvoeren van een leefbaarheidsbeleid,

verenigde buurtbewoners, schuttingen geplaatst, bij-

Amal in Zaltbommel; verschillende medewerkers van

alsook voor de ontwikkelingen die landelijk en regionaal

voorbeeld in de Hoogaarstraat in Zaltbommel; hierdoor is

Woonlinie lopen met regelmaat mee met de wekelijkse

spelen. Woonlinie komt regelmatig via reguliere (bestuur-

het aanzien van de achtertuinen aanzienlijk verbeterd;

ronde die de buurtouders van Al Amal door Zaltbommel

lijke) overleggen, diverse casus overleggen, stakeholder-

• ondersteuning geboden bij het oprichten van een wijk-

bijeenkomsten, winteravondgesprekken en klant (‘koffie’)

raad in de wijk De Vergt in Zaltbommel;

maken. Tijdens deze routes door de wijk is er contact met (hang)jongeren en worden leefbaarheidsproblemen of nieuwe ideeën voor de wijk besproken.

gesprekken in contact met haar belangenhouders. Vanuit deze persoonlijke en digitale contactmomenten is input verzameld voor de totstandkoming van het nieuwe Meerjarenperspectief van Woonlinie voor de periode 2013-2017.

5.2 Focus op bewonersparticipatie Woonlinie stimuleert bewonersparticipatie door initiatieven van huurders en omwonenden te ondersteunen. Dat kan op financieel gebied zijn, maar het kan ook om advies gaan. We proberen slim verbindingen te leggen met andere

Meneer en mevrouw Jansen bij hun nieuwe schutting in de Hoogaarstraat, Zaltbommel

partners die actief zijn in de buurt of in de wijk. Een opsomming van de resultaten in 2012: • 6 bewonerscommissies/woongroepen zijn ondersteund; • voor het nieuwe woon-zorgcomplex in Dussen is een klantpanel georganiseerd; • samen met de bewonerscommissie van het complex

59

5.3 Leefbaarheid in het Land van Heusden en Altena In 2012 heeft Woonlinie voor verschillende zaken aandacht

Buurtouders in t de wijk De Verg in Zaltbommel

gehad: • de mogelijkheden voor Buurtpreventie zijn onderzocht; • naar aanleiding van koffiegesprekken in 2011 zijn verschillende achterpaden opgeknapt; • er is in diverse overlastsituaties bemiddeld tussen buurtbewoners; • er is een actieve bijdrage geleverd aan de wijkmarkten in de gemeente Werkendam. Woonlinie neemt actief deel aan het verbeteren van de leefomgeving en het tot stand brengen van saamhorigheid onder bewoners.

5.4 Leefbaarheid in Zaltbommel In 2012 is een start gemaakt met de uitvoering van de in 2011 opgestelde wijkvisie ‘Zo doen we het in de Vergt’. Er is ingezet op vijf verschillende thema’s: 1. Accommodaties 2. Openbare ruimte 3. Wonen 4. Overlast van jongeren 5. Participatie en communicatie

60

Bewonersbijeenkomst De Vergt, Zaltbommel activiteiten en nieuws in hun buurt; • een wijkteam is verantwoordelijk voor de openbare ruimte: door de gemeente en Woonlinie een ‘gezicht’ te

en ruimen gezamenlijk het zwerfafval in de straat op; Woonlinie juicht dit initiatief toe; • pilotproject om de veiligheid te verbeteren in de Sav.

geven in de wijk en door intensievere samenwerking zijn

Lohmanstraat: het tussenpad is bij een drietal woningen

zij meer zichtbaar en worden klachten sneller afgehan-

verwijderd en de tuinen zijn voorzien van een schutting; • vervolg van de samenwerking met Iriszorg: wekelijks

deld; • het Veiliger Wijk Team verhuist naar het winkelcentrum aan de Vergtweg/Klipperstraat, waardoor er meer toezicht kan worden uitgeoefend op een plaats waar

verzorgen cliënten van Iriszorg het onderhoud aan achterpaden; de buurt is schoner en veiliger; • samenwerking met Dienstwerk: de nieuwe huurders

veel overlast was - in het Huis van de Vergt is ruimte

van Portage en ’t Schootsveld hebben waardecheques

De samenwerking met de gemeente Zaltbommel is in

vrijgekomen voor een bredere maatschappelijke invulling

gekregen waarmee zij klussen kunnen laten uitvoeren

2012 geïntensiveerd. Zo is gezamenlijk opgetreden tijdens

als buurthuis.

door uitkeringsgerechtigden, Dienstwerk begeleidt hen. Zo kunnen uitkeringsgerechtigden weer een plek krijgen

bijeenkomsten over de speeltuinen in Zaltbommel. Met

in de werkende maatschappij;

buurtbewoners is het gesprek aangegaan over de overlast

Ook heeft Woonlinie geïnvesteerd in het Klussenproject

die ondervonden werd van hangjongeren. De opbrengst uit

dat door de jongerenwerker in Zaltbommel wordt opgezet.

deze gesprekken is dat er in 2013 een nieuw pannaveld

Samen met een aantal hangjongeren wordt zwerfafval

De Vergt en Spellewaard (Courtine); de overlast van

met een jongerenontmoetingsplek wordt gecreëerd elders

opgeruimd en worden openbare ruimtes ingericht met

hangjongeren en het vandalisme is verminderd;

in de wijk.

planten en bloemen. In 2013 gaat dit van start.

• er is achterpadverlichting aangebracht in de wijken

• Woonlinie heeft bemiddeld tussen bewoners en gemeente, in het aanbrengen van achterpadverlichting bij

Verdere opbrengsten uit de wijkvisie:

In Zaltbommel zijn in 2012 verschillende leefbaarheids-

koopwoningen in de Koekoekstraat en Eksterstraat in De

• succesvolle bewonersbijeenkomst in de Aak: de

projecten te benoemen:

Vergt; de overlast van hangjongeren en vandalisme is

• er is geïnvesteerd in de inrichting van binnenterreinen

verminderd.

gemeente Zaltbommel en Woonlinie zijn tijdens deze informatiemarkt met veel bewoners in gesprek geraakt; • verschillende digitale nieuwsbrieven zijn naar bewoners in de wijk verstuurd om hen op de hoogte te houden van

van woon-zorgcomplexen; • buurtbewoners in de Hoogaarstraat hebben zich na groot onderhoudswerkzaamheden van Woonlinie verenigd

61

• tuinonderhoud en tuinoverlast is aangepakt; dit was een doorn in het oog van buurtbewoners die hun tuin wel netjes bijhouden.

6

Maatschappelijk vastgoed

ER LIGT VOOR WOONLINIE EEN STEVIGE OPGAVE VOOR HET BEHEER VAN MAATSCHAPPELIJK VASTGOED, IN ALLE GEMEENTEN WAAR DE ORGANISATIE ACTIEF IS. WOONLINIE SIGNALEERT EEN TOEGENOMEN VRAAG VAN GEMEENTEN (MAAR OOK VANUIT ANDERE INSTELLINGEN) OM HUN MAATSCHAPPELIJK VASTGOED ONDER TE KUNNEN BRENGEN. OM AAN DE AMBITIES TE KUNNEN VOLDOEN, HEEFT HET BEHEER VAN MAATSCHAPPELIJK VASTGOED EEN VASTE PLAATS IN DE ORGANISATIE GEKREGEN. ALS TOETSINGSKADER VOOR HET MAKEN VAN DE JUISTE KEUZES WERKT WOONLINIE MET EEN FONDS VOOR MAATSCHAPPELIJKE INVESTERINGEN. EEN TRANSPARANTE WIJZE VAN BESLUITVORMING VOOR ONZE BELANGHOUDERS.

62

‘We breiden uit en professionaliseren het beheer van maatschappelijk vastgoed. Voorwaarde is het verankeren en borgen van vastgoedbeheer binnen de organisatie.’

6.1 verankerd in DE organisatie

investeringen geborgd. Met het woningbezit als verdeel-

Het beheer van maatschappelijk vastgoed, zoals een brede

sleutel heeft Woonlinie een jaarlijks budget per gemeente

6.3 Realisatie van maatschappelijk vastgoed

school of woon-zorgcomplex, is in 2012 meer verankerd

beschikbaar gesteld dat voor de gemeenschap gebruikt

In 2012 is gewerkt aan de ontwikkeling en realisaties

in de organisatie. Door het invullen van de functie Vast-

kan worden. Het budget kan jaarlijks worden besteed

van verschillende multifunctionele accommodaties. De

goedadviseur is er een plaats in de organisatie gecreëerd

of worden gespaard voor een periode van 3 jaar om een

ontwikkeling van de nieuwe brede school in Giessen-

waar dit specialisme geborgd is. Accommodaties worden

grotere investering mogelijk te maken.

Rijswijk (project 417) is gestart. Ook hebben projectleiders

optimaal beheerd.

van Woonlinie de bouw begeleid van 2 locaties van een Gemeenten en Huurdersverenigingen kunnen hun verzoe-

middelbare school in Zaltbommel, Scholengroep Cambium.

2012 heeft in het teken gestaan van het inventarise-

ken voor investeringen indienen met een aanvraagformu-

In 2012 is de vestiging aan de Courtine opgeleverd, de

ren van bestaande afspraken. Ook is gekeken naar de

lier. Een adviescommissie waar Woonlinie, de betreffende

locatie voor VMBO TL, HAVO en VWO.

mogelijkheden die de gebouwen bieden, voor nu en in de

gemeente en de huurdersvereniging zitting in nemen,

toekomst.

bepaalt vervolgens of het verzoek past bij de gezamenlijke

In De BinnenVergt in Zaltbommel (project 321C) is in

visie voor maatschappelijk vastgoed.

2012 wijkontmoetingscentrum de Grote Aak in aanbouw.

6.2 Maatschappelijk Fonds voor Investeren

Van alle 4 de gemeenten is in 2012 een aanvraag ont-

wordt het bruisend hart van de wijk, een ontmoetingsplek

In 2012 zijn de eerste aanvragen voor het Maatschap-

vangen. Het MFI is zeer positief ontvangen bij de primaire

voor jong en oud, voor en door wijkbewoners. Iedereen kan

pelijk Fonds voor Investeren (MFI) binnengekomen. Met dit

belanghouders.

binnenlopen voor een kopje koffie of een warme maaltijd.

De oplevering is gepland voor begin 2013. De Grote Aak

Alles tegen een zeer betaalbare prijs. Er worden allerlei

fonds biedt Woonlinie een afwegingskader en de financiële middelen voor maatschappelijke investeringen. De be-

In 2012 is, in het kader van het jaardoel ‘Slimmer kiezen,

activiteiten georganiseerd, zoals biljarten, handwerken,

langrijkste kenmerken van het fonds zijn: transparantie en

slimmer werken’, besloten dat er na 2012 niet langer een

bridgen en kaarten. De activiteiten van de ‘oude’ Aak zijn

inspraak door de primaire belanghouders van Woonlinie

gegarandeerd budget beschikbaar is om het MFI voort te

meeverhuisd. In hetzelfde gebouw, ’t Schootsveld, komt

voorafgaand aan het beleidsproces. Dit in tegenstel-

zetten. Lopende verplichtingen maken we waar.

een winkeltje voor dagelijkse boodschappen, dat naar

ling tot verantwoording achteraf. Door de gemeenten en

verwachting begin 2013 open gaat. Cliënten van Stichting

huurdersverenigingen te betrekken in de keuze van de

Prezzent zullen dit winkeltje runnen, samen met vrijwil-

investeringen, is de maatschappelijke relevantie van deze

ligers.

63

De Grote Aak, Zaltbommel E1020). In april 2013 is het plan voor het invullen van dit gebouw gereed. Het moet een bedrijfsverzamelgebouw worden voor maatschappelijke en startende ondernemers.

6.4 Ondersteunen maatschappelijke organisaties Woonlinie stelt jaarlijks een sponsorbudget van € 25.000 beschikbaar voor de ondersteuning van diverse maatschappelijke organisaties. Voorbeelden van partijen en initiatieven die in 2012 (eenmalig dan wel jaarlijks terugkerend) een sponsorbedrag van Woonlinie hebben ontvangen, zijn: • evenementen, zoals het Festival Weekend in Woudrichem en Fiep Westendorpweek, De Slag om Bommel en muziekfestival Boombox in Zaltbommel; • sportevenementen, zoals 7-dorpenomloop in de gemeente Aalburg en Samenloop voor Hoop en Promenadeloop in De Aak, de voormalige ontmoetingsplaats van Stibeza aan

goede beheerder die mede zorg draagt voor het leren, wer-

de Gisbert Schairtweg in Zaltbommel wordt omgebouwd

ken en ontmoeten en er dé samenkomplek voor bewoners

• buurtbusverenigingen;

tot een huisartsenpraktijk (project 321C1). De komende

in De Vergt van maakt, die bijdraagt aan de leefbaarheid

• diverse lokale sportverenigingen uit het werkgebied.

5 jaar gaat een huisarts vanuit De Aak zijn activiteiten

van de wijk.

Zaltbommel;

Daarnaast ondersteunt Woonlinie haar maatschappelijke

voortzetten. Eind 2012 heeft de gemeente Zaltbommel Woonlinie

partners vaak indirect door voor hen als gesprekspartner

Het Veiliger Wijk Team is verhuisd uit het Huis van de Vergt

gevraagd een business case te maken voor het voormalige

op te treden in hun accommodatievraagstukken.

(project 321). Gemeente en Woonlinie zijn op zoek naar een

schoolgebouw van Scholengroep Cambium (project

64

7

Leren en werken

ALS MEER BEWONERS AAN HET WERK GAAN, DAN WORDEN WIJKEN STERKER. DAT GELDT OOK VOOR DE JONGEREN DIE IN ONZE KERNEN EN WIJKEN WONEN. ALS HEN DE MOGELIJKHEID GEBODEN WORDT OM WERKERVARING OP TE DOEN, GOEDE KEUZES TE MAKEN EN ALS ZE GOED WORDEN BEGELEID, DAN KUNNEN ZIJ EEN ROLMODEL VERVULLEN IN DE WIJK.

65

‘We leveren, door een actieve rol te nemen in de keten, een aandeel in het stimuleren van onderwijs en bedrijvigheid.’

De link tussen onderwijs en het bedrijfsleven is van

het werk in deze sector is. Het werken bij een corporatie

’t Kwartier gebouwd. De leerlingen volgden dit project

belang. Woonlinie wil de kansen van haar bewoners

(bouwen én beheer) komt op deze manier onder de aan-

van dichtbij. De themaweek bestond uit een bouw-

op het gebied van werk en scholing vergroten en waar

dacht van jongeren.

plaatsbezoek, een gastles en de wedstrijd ‘Maak een

mogelijk ondersteunen en faciliteren. Die inzet heeft in

• Themaweek ‘Bouwen voor basisscholen’ op basisschool

modelwoning van het bouwproject’. De jurering daarvan

2012 geleid tot:

’t Ravelijn (Woudrichem), januari 2012. Naast basis-

was een groot succes. Er was veel belangstelling van

• promotie van het werken in de bouw op basis- en

school ‘t Ravelijn heeft Woonlinie het nieuwbouwproject

(groot)ouders en ook een wethouder van de gemeente

middelbare scholen;

Woudrichem was aanwezig.

• samenwerking met partners op het gebied van werkgelegenheid; • als opdrachtgever het stimuleren van aannemers om leerlingen werkervaring te bieden, bij nieuwbouw en planmatig onderhoud; • het nemen van een voorbeeldrol, door regelmatig leerlingen en studenten een stageplek bij Woonlinie aan te bieden.

7.1 Promotie bouwen corporatiesector op scholen In 2012 heeft Woonlinie meegewerkt aan 2 projecten, die het werken in de bouw promoten: • B eroepenmarkt op Scholengroep Cambium (Zaltbommel), januari 2012. Jongeren kiezen na hun middelbare school steeds minder vaak voor de bouw. Woonlinie laat op de beroepenmarkt van het Cambium zien hoe leuk

Bouwplaatsbezoek basisschooll

eerlingen van ’t Ravelijn, Wou

66

drichem

7.2 Samenwerking met partners rond werkgelegenheid

door wijkbewoners. Action zet hierbij vanuit haar eigen bedrijfsfilosofie in op lokale werkzoekenden.

In haar zoektocht naar lokale samenwerkingspartners die arbeidsparticipatie- en welzijnsprojecten oppakken, ging

Deze samenwerkingsverbanden laten zien dat het mes

Woonlinie in 2011 al een samenwerkingsverband met

aan twee kanten snijdt. Huurders ervaren de voordelen

IrisZorg en Dienstwerk aan voor de kern Zaltbommel. Dit

van het vrijwillige dan wel betaalbare dienstenaanbod óf

jaar intensiveerde de samenwerking:

hebben meer kans op werkgelegenheid in de eigen wijk.

• Iriszorg was wekelijks voor Woonlinie aan de slag in

Deelnemers aan de projecten krijgen een zinvolle dagbe-

de Vergt. Allerlei klussen in de buitenruimte gaven de

steding. Enkele langdurig werkzoekenden hebben dankzij

cliënten van deze samenwerkingspartner voor versla-

de genoemde projecten zelfs weer een inkomen uit werk.

vingszorg en maatschappelijke opvang een zinvolle dagbesteding. Tijdens hun inzet in de wijk was het contact

7.3 Realiseren werkervaringsplaatsen

met bewoners opnieuw erg positief. Bewoners waarderen

Woonlinie zet op 2 manieren haar rol als opdrachtgever in

de zorg voor hun wijk en worden, onder andere door de

voor werkervaringsplaatsen. Zo kunnen we een belangrijke

deurhanger met de boodschap ‘Schoon is het weer, doet

schakel zijn in het vergroten van kansen op een diploma

u het de volgende keer?’, opmerkzaam gemaakt voor de

en daarmee op werkgelegenheid.

verantwoordelijkheid die zij ook zelf voor hun wijk horen te nemen. • De Klussendienst van Dienstwerk kreeg na de eerste opstartmaanden in 2012 meer bekendheid. Bij de oplevering van het nieuwbouwproject Portage gaf Woonlinie

De eerste betreft leerling-bouwplaatsen bij nieuwbouw. via de Sociale Dienst Bommelerwaard 26 re-integratie

Als opdrachtgever stimuleren we aannemers dit concept

cliënten in voor haar klussen.

te realiseren op de bouwlocatie. Jongeren die hun ervaring

• Eind 2012 betrok winkelketen Action het winkelcen-

via een leerling-bouwplaats opdoen, ronden namelijk vaker

als welkomstcadeau aan bewoners vouchers voor een

trum aan de Klipperstraat/Vergtweg, dat in eigendom

hun opleiding succesvol af met een diploma, kiezen vaker

klus via de Klussendienst. Mogelijk levert dit Dienstwerk

van Woonlinie kwam. In de gesprekken met deze

voor een vervolgstudie en ronden in kortere tijd hun studie

bij 74 (nieuwe) huurders een klus op! Het eerste jaar

huurder is afgesproken dat een belangrijk deel van de

af.

van de Klussendienst was een succes. Dienstwerk zette

arbeidsplaatsen die de winkel biedt, ingevuld wordt

67

jaar in het vak, is 0 2 l a ), 9 (5 r e ss Vi Herman Houwelingen: n va M B j bi r e st e e leerm ijke rol, zeker in gr n la be n e e ft e he “Woonlinie ie heeft zich hard lin n oo W . e z de ls a jd een ti uden van de leerho d n a st in t he or gemaakt vo enten dat BM van om m op k oo , ts a a pl ling-bouw nken vanwege da be st oe m rs e pz Houwelingen z r werk is. de in m r e t da it fe t he nog steeds van n a rm e H t ie n ge n Na al die jare nnis over, maar e k ijn z gt a a dr ij H . zijn werk “Jongeren zijn r. de n a n e n e e t he leert zelf ook ger was, toen oe vr lf e z ik t da n da inventiever leermeester je je t a w l a or vo h c to volgde je r vragen stele e m e z t da je rk e vertelde. Nu m Dat is lastig soms, . n e bb he n ë e e id n e len en eig t zelf ook da ik t da rk e m ik n E maar ook leuk. meer ga doen.”

In 2012 hebben meerdere vaklieden in spé een leerwerkplek gevonden via onze partners in de bouw. Deze werklieden zijn ingezet bij de volgende projecten: • Project 321 De BinnenVergt (fase 2a) in Zaltbommel • Project 828 Den Eng in Veen • Project 845 Molenhuis in Veen • Project 908A Centrumplan Portage in Zaltbommel • 2 nieuwe locaties van Scholengroep Cambium, in opdracht van de school

7.4 Project Wonen & Werken in de Wijk De tweede manier om in te zetten op opleiding en werkgelegenheid is als opdrachtgever voor planmatig onderhoud. In 2012 heeft dat ertoe geleid dat, bij wijze van pilot, een aannemer waar Woonlinie regelmatig mee werkt een leerling in dienst heeft genomen met een afstand tot de arbeidsmarkt. De organisatie Wonen & Werken in de Wijk (www.wwenw.nl) is sterk in het vinden van de kandidaten en begeleidt hen. Woonlinie is de verbindende schakel; we enthousiasmeren onze aannemers om leerlingen een kans te geven. In 2012 hebben we het moment gevierd dat de eerste aannemer een jongere in dienst nam. We hebben Jan van Son Onderhoud uit Waalwijk een toepasselijke taart aangeboden!

68

7.5 Stageplaatsen bij Woonlinie Woonlinie vindt opleiding en ontwikkeling in wijken en buurten belangrijk. Dit geldt ook voor de eigen organisatie. Ook of juist ín deze tijd van recessie is het belangrijk jongeren een werkervaringsplek te bieden. De investeringen van voorgaande jaren in contacten met opleidingsinstituten leiden tot een constante vraag van studenten en leerlingen naar stageplekken. Woonlinie hecht er aan dat er een balans is in ‘halen & brengen’. Jongeren kunnen hier iets leren, maar steken ook de handen uit de mouwen. In 2012 heeft Woonlinie 6 jongeren met een stage ruimte voor werk, groei en ontwikkeling geboden: • 1 student Bouwkunde van de Technische Universiteit Eindhoven, op de afdeling Wonen; • 1 student Bouwtechnische Bedrijfskunde van de Hogeschool Utrecht, op de afdeling Vastgoed; • 3 MBO studenten Bouwkunde en Administratie, op de afdelingen Wonen en Backoffice; • 1 leerling van een middelbare school voor een praktijkprofieloriëntatie. In 2012 hebben we opnieuw de erkenning als leerbedrijf

Feestelijk moment project Wonen & Werken in de Wijk

ontvangen van Ecabo. We zijn erkend als leerbedrijf voor de MBO-opleidingen Bouwkunde, Secretarieel en Administratief.

69

8

Welzijn en Zorg

WOONLINIE IS NIET DE ZORGVERLENER EN WELZIJNSWERKER VAN DE GEMEENSCHAP. MAAR WE LOPEN OOK NIET WEG VOOR ONZE VERANTWOORDELIJKHEID EN DRAGEN ACTIEF BIJ AAN ZORG EN WELZIJN IN DE DORPEN WAAR WE WERKZAAM ZIJN. WOONLINIE STELT ZICH OP ALS ACTIEVE PARTNER, MEDE-INRICHTER VAN NIEUWE WOONZORGSERVICEZONES EN GESPREKSPARTNER. WE ZETTEN ACTIVITEITEN IN BEWEGING EN NEMEN ONZE VERANTWOORDELIJKHEDEN IN DE KETEN.

70

‘Actief en initiërend zijn op het terrein van welzijn en zorg, met een duidelijke taakafbakening in de keten.’

8.1 Huisvesten bijzondere doelgroepen Woonlinie heeft extra aandacht voor mensen in kwetsbare posities. Ook in de toekomst zullen er mensen in ons werkgebied zijn, jong of oud, met een fysieke en/of sociale

Woon-zorgcomplex ’t Schootsveld, Zaltbommel

beperking of een grote dosis pech. Woonlinie richt zich nadrukkelijk op deze categorie mensen. Vaak hebben zij minder kansen op de arbeidsmarkt. Hun inkomenspositie is daardoor zwak en hun keuzemogelijkheden zijn beperkt. We zetten ons in voor hun huisvesting.

8.2 Krachten bundelen met zorgaanbieders

Hierbij worden per gebied verschillende aspecten van

In 2012 zijn 43 woon-zorgappartementen in ’t Schoots-

Woonlinie werkt intensief samen met verschillende zorg-

wonen, zorg en welzijn aan elkaar gekoppeld.

veld in aanbouw. In samenwerking met Stichting Thuis-

aanbieders in zowel de Bommelerwaard als in het Land

zorg Maatschappelijk Werk Rivierenland wordt wonen en

van Heusden en Altena, zoals Stichting Zorgplein Maas-

8.3 Nieuwbouw woon-zorgwoningen

zorg onder één dak aangeboden.

waarden, Stichting De Riethorst Stromenland, Stichting

Woonlinie bouwt in opdracht van zorgaanbieders nieuw-

Thuiszorg Maatschappelijk Werk Rivierenland, Stichting

bouw woon-zorgwoningen. 2 projecten waren in 2012 in

Prisma, Stichting Prezzent, Syndion en Stichting Cello.

voorbereiding, dan wel uitvoering.

• 43 woon-zorgappartementen

Project 982 centrumplan Sleeuwijk, 15 appartementen voor Syndion In 2012 is Woonlinie een samenwerking aangegaan

Zorgpartijen zijn belangrijke samenwerkingspartners voor

Project 321A De BinnenVergt

met Syndion. Boven het te ontwikkelen winkelcentrum

Woonlinie, omdat zorgdiensten essentieel zijn voor de

• 16 woningen voor Stichting Prezzent

de Nieuwe S worden 15 appartementen gemaakt voor

kwaliteit van wonen. Er is sprake van dubbele vergrijzing

In 2012 is in Zaltbommel de eerste vleugel van een

cliënten van Syndion, een zorgverlener voor mensen met

in ons werkgebied. Samen met tal van organisaties op

woon-zorgcomplex opgeleverd. Stichting Prezzent

een lichamelijke of verstandelijke beperking. Ook komt er

het gebied van zorg en welzijn en de gemeenten wordt er

verhuurt 16 appartementen aan mensen met een ver-

een ontmoetingsruimte met professionele keuken, zodat de

gewerkt aan de optimalisatie van woon-zorgservicezones.

standelijke beperking, die zelfstandig wonen.

groep bewoners samen kan eten en recreëren.

71

9

Energie en Duurzaamheid

WOONLINIE HELPT DE AMBITIES TE REALISEREN VAN DE OVERHEID OP HET VLAK VAN ENERGIEBESPARING, BINNEN HAAR EXPERTISE. NIET ALLEEN HET DIRECTE MILIEUBELEID BINNEN WOONLINIE EN DAT VAN DE TOELEVERANCIERS STAAT CENTRAAL, MAAR OOK MILIEU-VERBETERMAATREGELEN VOOR BESTAANDE HUURWONINGEN. WOONLINIE ZOEKT NAAR CREATIEVE EN BETAALBARE OPLOSSINGEN, DIE VOOR BEWONERS BESPARINGEN OP DE WOONLASTEN MET ZICH MEEBRENGEN. ENERGIEBESPARING EN DUURZAAMHEID ZIJN VERANKERD IN ONZE BEDRIJFSVOERING.

72

‘Energiebesparing en duurzaamheid zijn verankerd in onze bedrijfsvoering. Belanghouders, gemeenten en huurders ondervinden de voordelen van de maatregelen die wij nemen.’

9.1 Pilotprojecten DuBo-beleid Aan de Zuideveldlaan in Dussen (project 980) bouwt Woonlinie 8 nieuwe woningen. 4 zeer duurzame woningen zijn eind 2012 opgeleverd. In deze 4 woningen zijn diverse

Energiezuinige huurwoningen Zuideveldlaan, Dussen

energiebesparende maatregelen aangebracht. Op 3 december 2012 heeft wethouder Prosman van de gemeente Werkendam het grijswatersysteem van de huizen symbolisch in gebruik gesteld. Dankzij dit project doet Woonlinie ervaring op met duurzame technieken. De maatregelen die zijn aangebracht verbeteren de kwaliteit en duurzaamheid van de woningen.

komende 5 jaar het energiegebruik, de hoeveelheid water

2. Duurzame eigen gebouwen

De woningen hebben een A+ of A++ energielabel. In

en het gasverbruik van de 8 woningen gemeten. Met deze

Wegens het veranderende speelveld voor de corporatiesec-

2 huizen wordt dit label bereikt met vooral duurzame

informatie kunnen we onderzoeken welke maatregelen echt

tor overweegt Woonlinie anders om te gaan met de huidige

isolatietechnieken, zoals Triple HR++ glas en geïsoleerde

geschikt zijn om in de toekomst te gebruiken voor woning-

kantoorlocaties. De opdracht aan het installatieadviesbu-

kozijnen. In de andere 2 huizen zijn vooral duurzame oplos-

bouw en welke ingrepen daadwerkelijk de duurzaamheid

reau dat de transitie naar meer duurzame installaties zou

singen voor de installaties toegepast, bijvoorbeeld een

van de woning verbeteren.

verzorgen, is dan ook even ‘on hold’ gezet totdat er meer

opvangtank voor regenwater, dat hergebruikt wordt voor

duidelijkheid is over de toekomst van beide locaties. 3. Duurzaam wagenpark

luchtwarmtepompen geplaatst en zijn de woningen uitge-

9.2 Aandacht voor duurzaamheid interne organisatie

rust met PV-zonnepanelen, geïsoleerde houten kozijnen en

In 2010 is het duurzaamheidsbeleid van Woonlinie vastge-

schaft worden, hebben ten minste energielabel A of B.

drievoudig isolatieglas.

steld. Voor 2012 is een aantal aandachtsvelden benoemd:

4. Duurzame communicatie(middelen) met klanten en

1. Duurzaam inkopen

relaties

In een volgende fase worden 4 traditionele woningen

Met de vaste leveranciers van kantoorartikelen zijn afspra-

In 2012 is meer ingezet op digitale communicatie. Op

gebouwd. Als deze huizen zijn opgeleverd, wordt de

ken gemaakt. Inkoop van duurzame energie volgt in 2013.

verschillende manieren is digitaal gecommuniceerd met

toiletspoeling en wasmachinewater in de woning. Ook zijn

73

Alle nieuwe zakelijke personenauto’s die worden aange-

woningzoekenden, huurders en overige relaties. Zo worden

We zijn door onze huurders zeer gastvrij ontvangen.

digitale nieuwsbrieven en social media ingezet. Ook voor de verkoop van nieuwbouwwoningen is geëxperimenteerd

Het energieniveau van de woningen van Woonlinie (percen-

met digitale communicatie, ter vervanging van papier.

tage woningen in de verschillende energiecategorieën):

9.3 Betrekken bewoners bij energie en duurzaamheid

Labels

Vanuit het strategisch voorraadbeleid wordt gekeken naar het niveau van de energielabels van onze woningen. Met de medewerking van bewoners kunnen werkzaamheden in

A, B en C

D en E

F en G

2011

44%

39%

17%

2012 Verbeterd in 2012

55% 12%

37% -3%

8% -9%

en rond de woningen worden verricht, om de woonlasten van de bewoners te verlagen en de duurzaamheid van de

Woonlinie heeft de energielabels van woningen verdeeld in

woning te verbeteren.

drie energiecategorieën: Groen energielabels A, B en C

9.4 Energielabels van de woningen

Oranje energielabels D en E

In 2012 hebben technische medewerkers een inspectie

Rood

energielabels F en G

uitgevoerd bij 479 huurwoningen in het werkgebied van Woonlinie en de woningen voorzien van een energielabel.

In 2012 is 3% van de woningen met een oranje label en

De bezochte woningen stonden model voor het gehele

9% van de woningen met rood label verduurzaamd tot een

bezit, waardoor we alle woningen konden voorzien van

groen energielabel.

een definitief energielabel. Dit is voor Woonlinie belangrijk omdat we nu en in de toekomst gericht energetische verbeteringen voor de juiste woningen kunnen inplannen. Het energielabel maakt onderdeel uit van het woningwaarderingsstelsel, dat de basis vormt voor de huurprijsbepaling.

74

10

Kwaliteit van de organisatie

WOONLINIE IS EEN GOED EN FIJN BEDRIJF OM VOOR TE WERKEN. DIE CULTUUR BEWAREN EN BEWAKEN WE. WOONLINIE STIMULEERT MEDEWERKERS (MAATSCHAPPELIJKE) ACTIVITEITEN OP TE PAKKEN WAAR ZE GOED IN ZIJN. BOVENAL STREEFT DE ORGANISATIE ERNAAR EEN WERKGEVER TE ZIJN, WAAR PLEZIER EN PASSIE ONDERDEEL VORMEN VAN HET DAGELIJKS WERK. WOONLINIE WERKT VOLGENS EEN GESTRUCTUREERDE BELEIDSCYCLUS WAARMEE DE KRACHT VAN INFORMELE STURING WORDT VERBONDEN AAN RESULTAATGERICHTE AFSPRAKEN MET MEDEWERKERS. GOEDE, DOORDACHTE INTERNE EN EXTERNE COMMUNICATIE IS ONMISBAAR.

75

‘We willen leren en verbeteren, om de interne organisatie en de externe communicatie verder te professionaliseren.’

10.1 Kwaliteit van dienstverlening

Woonlinie zelfs boven de 8. Dankzij deze score heeft Woon-

verbeteren. Er is de afgelopen jaren op het gebied van

Woonlinie vindt het belangrijk dat haar klanten en

linie het KWH-Huurlabel opnieuw behouden.

Goed Werkgeverschap ook al veel gerealiseerd. We bouwen daarop voort. Goed is goed namelijk!

woningzoekenden tevreden zijn over de kwaliteit van de dienstverlening. Al een aantal jaren laat Woonlinie haar

10.2 Goed werkgeverschap

dienstverlening meten door KWH, een landelijke organisa-

Het label Goed Werkgeverschap heeft Woonlinie, net als

In onze bedrijfsvoering zijn opbrengstenverhoging en

tie die de ontwikkeling van woningcorporaties naar meer

de andere labels van KWH, geholpen om te leren en te

kostenreductie van groot belang. Maar wel op een manier

klantgerichte organisaties bevordert. Dit onderzoek wordt beloond met een keurmerk: het KWH-Huurlabel. De resultaten van het Huurlabel worden gebruikt om van te leren en de dienstverlening aan de klant te verbeteren.

Klachten behandelen

Woonlinie kiest er in 2012 voor om zich gedurende het jaar

Onderhoud Onderhoud

8,0

iedere maand te laten meten op het onderdeel ‘Verhuizen’.

Reparaties

8,0

Klachten behandelen

6,9

Op deze manier is er kort na de sleuteloverdracht al contact met de klant. Het eventueel bijsturen op proces-

Verhuizen

Woning verlaten

sen wordt dan veel gemakkelijker. De overige thema’s

Nieuwe woning

7,9

‘Klachten’, ‘Klantcontact’ en ‘Onderhoud’ uit de meting

Woning zoeken

7,8

oktober 2012. In tegenstelling tot voorgaande jaren worden

Klantcontact

Communicatie en informatie

alle thema’s vanaf nu jaarlijks in plaats van tweejaarlijks

Bereikbaarheid

8,0

gemeten.

Contact

7,8

In 2012 scoort Woonlinie gemiddeld een 8,0. Voor de

Totaalscore 2012

8,0

8,8

voor het KWH-Huurlabel vond plaats van juli tot en met

onderdelen ‘Woning verlaten’, ‘Onderhoud’, ‘Reparaties’,

8,9

0

‘Bereikbaarheid’ en ‘Communicatie en informatie’ scoort

76

1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

die bij Woonlinie past. Medio 2012 hebben we, onder het

Deze twee speerpunten resulteren in 4 Human Resource-

Vinden, binden en boeien van talenten

motto ‘Slimmer kiezen, slimmer werken’ een aantal keuzes

doelstellingen:

Het vinden van talent blijft, ook in laagconjunctuur, een

gemaakt om de continuïteit in de toekomst te borgen.

uitdaging. In 2012 hebben we nieuwe collega’s gevonden

Keuzes over onze locatie en de bezetting. De consequenties

Ontwikkelen

via ons eigen netwerk en collega-corporaties.

voor de bezetting zijn in juni 2012 zorgvuldig met iedere

Ook in 2012 is geïnvesteerd in opleidingen voor medewer-

In 2012 is ook aandacht besteed aan een andere rand-

medewerker doorgesproken.

kers. Het budget is gedeeltelijk gerealiseerd. Medewerkers

voorwaarde van een fijn bedrijf: een gezonde en veilige

kijken kritisch naar de kostprijs en gaan waar mogelijk

omgeving. In dat kader hebben we medewerkers een peri-

10.3 Medewerkers vinden, binden en boeien

naar gratis bijeenkomsten. Ook leren we van elkaar, 2

odiek medisch onderzoek en werkplekadvies aangeboden.

medewerkers hebben bijvoorbeeld een workshop ‘Getting

37 medewerkers hebben meegedaan aan het periodiek

In het Meerjarenperspectief ‘Mensen Kleuren Wonen’

things done’ (time management met behulp van MsOut-

medisch onderzoek. 26 medewerkers hebben een werk-

benoemt Woonlinie 2 speerpunten om de kwaliteit van de

look) verzorgd voor geïnteresseerde collega’s. In 2011 en

plekadvies gekregen. Daarnaast is aandacht besteed aan

ontwikkeling van de organisatie te realiseren:

2012 heeft de afdeling Vastgoed Lean bouwen als metho-

omgaan met agressie. Er zijn namelijk enkele incidenten

diek geïmplementeerd op hun vakgebied. Dit wordt in 2013

geweest met agressieve huurders of woningzoekenden.

verder in de organisatie uitgerold.

In de laatste personeelsbijeenkomst van 2012 heeft een

Lerende organisatie

officier van justitie de rol van de politie toegelicht in het

Woonlinie biedt medewerkers de ruimte voor persoonlijke groei. Organisatie en medewerker stellen de gewenste en

Resultaatgericht sturen

aanwezige kennis, vaardigheden en competenties vast en

We maken heldere afspraken: van afdelingsplan tot indivi-

gaan aan de slag met het planmatig ontwikkelen daarvan.

dueel planningsgesprek. Ook in 2012 zijn er weer aanspre-

Leiderschap

kende resultaten neergezet, zowel in ons reguliere werk als in

In 2012 hebben we aandacht besteed aan het thema

Talenten binden en boeien

de ontwikkeling van de organisatie. De KWH-metingen laten

maatschappelijke leiderschap. Management team en

We willen mensen binden aan de organisatie. We zijn een

zien dat de resultaten van ons dagelijkse werk er mogen zijn.

directie hebben met behulp van een ‘leiderschapsspiegel’

goed en fijn bedrijf om voor te werken.

Ook de ontwikkeling van de organisatie, die we realiseren

het maatschappelijk leiderschap in beeld gebracht.

door de jaardoelenmethodiek, leidt tot resultaten. In 2012 is

Daarbij draait het om een juiste balans in samenwerken,

wederom een groot deel van de jaardoelen gerealiseerd: 80%

ondernemen, resultaatgerichtheid en het nastreven van

van de 24 jaardoelen is afgerond of op schema.

kwaliteit. Die balans is voldoende aanwezig in het team.

77

voorkomen van agressie.

10.4 OPLEIDINGEN opleiding 2011

begroot gerealiseerd

Het verzuim zat dit jaar ruim onder de prognose van 3%,

10.7 Ondernemingsraad

namelijk 1,88%. De norm is afgeleid van het algemeen

In 2012 bestond de OR uit een voorzitter, een secretaris en

geldende kengetal van onvermijdbaar verzuim, dat

2 leden. Eind 2012 treden 2 OR-leden af, nadat ze beiden

Aantal stagiaires

4

6

bedraagt 2%. Ook de meldingsfrequentie (1,34) is minder

het maximaal aantal zittingstermijnen hebben bereikt. De

Opleidingsbudget

€ 80.000

€ 14.000

dan de norm van 1,5. Het lage verzuimcijfer is een van de

oproep voor nieuwe leden leidt tot 5 kandidaten. Na een

resultaten van de inspanningen op het gebied van goed

verkiezing via intranet verwelkomt de OR van Woonlinie

werkgeverschap.

begin 2013 2 nieuwe leden.

10.6 Personeelsstatistieken

De leden van de OR kunnen volgens de statuten 3 termij-

Het opleidingsbudget dat werkelijk is besteed aan opleidingen is hoger dan € 14.000. Er zijn forse bedragen ontvangen van de nieuwe werkgever van een oud-collega,

nen van 3 jaar deel uitmaken van de OR.

vanwege de terugbetaling van een overeengekomen studieovereenkomst. Ook is een vergoeding ontvangen

2012

2011

49

55

24/25

26/29

44,5

49,5

van een ketenpartner voor het gezamenlijk volgen van een

Aantal medewerkers

opleiding in 2011.

Verhouding man/vrouw

10.5 Bezetting

Aantal stagiaires

6

9

Uitstroom (aantal)

8

5

Instroom (aantal)

2

7

Doorstroom

1

4

1,88 %

2,9%

1,34

1,07

€ 14.000

€ 80.000

De begroting voor 2012 bedroeg 48,3 fte eind 2012. Deze bezetting is medio 2012 echter herijkt in het kader van het jaardoel ‘Slimmer kiezen, slimmer werken’. De werkelijke formatie is teruggebracht van 49,5 fte (55 medewerkers)

Aantal fte

Ziekteverzuim (excl. zwangerschapsverlof)

begin 2012 naar 44,5 fte (49 medewerkers) eind 2012.

Gemiddelde meldingsfrequentie

Het budget voor tijdelijke medewerkers is dit jaar over-

Opleidingsbudget (gerealiseerd)

schreden; er was tijdelijke versterking nodig vanwege twee zwangerschappen en het invullen van een vacature.

(Het organigram van Woonlinie kunt u vinden in bijlage 2.) 78

In 2012 heeft de OR 4 keer overlegd met de directeurbestuurder. De volgende thema’s zijn besproken: jaardoel ‘Slimmer kiezen, slimmer werken’, nieuwe vakantiewetgeving per 2012 en Arbo-onderdelen als een werkplekadvies en het periodiek medisch onderzoek. De OR heeft onderling 4 bijeenkomsten belegd om de geplande overleggen met de directeur-bestuurder voor te bereiden.

bewonersmagazine

1e termijn

2e termijn

3e termijn

Piet de Joode (voorzitter)

1-01-2004 t/m 31-12-2006

1-01-2007 t/m 31-12-2009

1-01-2010 t/m 31-12-2012

Carla van der Heijden

1-01-2004 t/m 31-12-2006

1-01-2007 t/m 31-12-2009

1-01-2010 t/m 31-12-2012

Thijs Voncken

1-06-2007 t/m 31-05-2010

1-06-2010 t/m 31-05-2013

Opnieuw verkiesbaar

Tjerk Pruyssers

25-06-2012 t/m 25-06-2015 Opnieuw verkiesbaar

Woonlinie in de

De interne en externe communicatie van Woonlinie is geformuleerd en middelen ingezet. Het intranet wordt de

In 2012 is voor medewerkers een sociaal jaarverslag gemaakt. Bestaande middelen, zoals de website en het bewonersmagazine worden voortdurend geëvalueerd. Digitale communicatie neemt een groter aandeel in de communicatiemix in: social media voor corporate communicatie nieuwsbrieven voor primaire en secundaire stakeholders bijvoorbeeld. Voor het gebruik en beheer van social media

toekomst

www.woonlinie.nl

doordacht en doelmatig. Per doelgroep zijn doelstellingen

en de marketing van nieuwbouwprojecten en digitale

ber 2012

Mooi voorbeeld van rs betrokken huurde

10.8 Interne en externe communicatie

intensief gebruikt als digitaal intern informatiekanaal.

| nummer 03 | decem

16 karakterist ieke met een intiem woningen e sfeer in Hank

kanalen is in 2012 beleid geformuleerd.

nieuw te koop

Start bouw gegarandeerd begin 2013!

0,9.00 E 20 .o.n. v !

Begane grond: • woonkamer

• open keuken • hal (entree) • toiletruimte • meterruimte

79

er!

nog 1 tweekapp of garage voor een uitbouw • U kunt nog kiezen 2 circa 225 m • Ruim perceel van • Tuin op het zuiden

Voorbeelden van communicatie-uitingen

in den eng:

www.woneninveen.nl T (088) 520 4000

1e verdieping: 2 • slaapkamer 1 en • badkamer

• overloop Zolder: • onbenoemde ruimte trap) (bereikbaar via vaste

ardij.nl

www.hofstedemakela T (0416) 693 800

veen

11

Financiering van de opgaven

WOONLINIE WIL EEN EFFICIËNTE EN EFFECTIEVE REALISATIE VAN DOELSTELLINGEN WAARBORGEN. DAT VRAAGT OM EEN TRANSPARANTE WIJZE VAN STUREN EN BEHEERSEN. MAAR OOK OM OPENHEID EN JUISTE EN TIJDIGE INFORMATIE OVER KOSTEN, OPBRENGSTEN, RISICO’S EN KANSEN. IN 2012 STOND HET JAARDOEL ‘SLIMMER KIEZEN, SLIMMER WERKEN’ CENTRAAL. OPBRENGSTMAXIMALISATIE EN KOSTENREDUCTIE MOETEN DAAR HET RESULTAAT VAN ZIJN.

80

‘Om onze (maatschappelijke) opgaven te bekostigen, moeten we voldoende financieringsruimte hebben. Een blijvend vertrouwen van de kapitaalmarkt in Woonlinie is noodzakelijk.’

11.1 Financiële transparantie Opbrengsten

De verkoop van bestaande woningen heeft te lijden gehad

De afschrijvingen waren in 2012 hoger dan 2011,

onder dezelfde moeilijke marktomstandigheden, maar

doordat conform de voorschriften in de RJ645 Woonlinie

De huuropbrengsten zijn € 0,6 miljoen hoger dan in 2011.

bracht toch € 4,1 miljoen meer opbrengsten op. De

is overgestapt van annuïtaire afschrijving naar lineaire

Dit komt voornamelijk door de huurverhoging en toevoe-

verkoopopbrengsten per woning waren echter lager dan

afschrijving.

ging van nieuwbouw. Het grootste deel van de nieuwe

in 2011. In 2011 zijn ruim 300 woningen ‘omgelabeld’

woningen, namelijk 74 appartementen in winkelcentrum

naar verkoop. De daadwerkelijke verkopen, het moment

De ‘overige waardeveranderingen van materiële vaste

Portage in Zaltbommel (project 908a) is opgeleverd in

van levering bij de notaris, hebben vooral in het begin van

activa’ worden in de volkshuisvesting vaak vertaald als

oktober/november 2012, waardoor de invloed hiervan op

2012 plaatsgevonden. Ook aan het einde van 2012 was

‘onrendabele toppen’; in 2012 een totaal bedrag van

de huuropbrengsten in 2012 beperkt is. Door het jaar heen

een kleine opleving te zien, in verband met gewijzigde

€ 5,5 miljoen. In 2012 is echter in deze post een bedrag

zijn ook woningen verkocht. In 2012 is een beperkt aantal

regelgeving op het gebied van hypotheken. Ook bij dit

van € 1,2 miljoen inbegrepen aan afboekingen van plan-

woningen gesloopt, de invloed hiervan op de huuropbreng-

bedrijfsonderdeel worden de organisatiekosten als gevolg

kosten voor projecten die zijn opgeschort of afgeblazen.

sten is beperkt.

van de RJ645 toegerekend vanaf 2012. De kosten van financiering lagen in 2012 op ongeveer

Het resultaat op de verkoop van nieuwbouw in 2012 is

Kosten

ongeveer gelijk aan 2011, hoewel de omzet bijna

In 2012 is circa € 6,7 miljoen uitgegeven aan onderhoud,

€ 2,9 miljoen (28%) hoger was. Dit komt doordat in 2012

dat is ongeveer € 0,9 miljoen meer dan in 2011. Daarbij

De teruggave van de vennootschapsbelasting pakte in

conform de RJ645 de kosten die de organisatie maakt voor

moet worden vermeld dat de onderhoudskosten van 2012

2012 lager uit dan in 2011, doordat in 2011 de eerste de-

dit bedrijfsonderdeel, ook hieraan worden toegerekend.

meer in lijn liggen met de kosten van 2010 en eerder.

finitieve beschikkingen van 2008 t/m 2010 zijn ontvangen.

hetzelfde niveau als in 2011.

Door gebruik te maken van fiscale mogelijkheden, valt de

De markt voor nieuwbouwverkoop was in 2012 niet best. In vrijwel alle projecten zien we een lager verkooptempo

De personeelsuitgaven zijn slechts met 1% gestegen ten

vennootschapsbelasting lager uit dan waar eerder van

en lagere marges. Een belangrijk deel van de verkochte

opzichte van 2011, met name dankzij in 2012 genomen

was uitgegaan.

woningen is via het nieuwbouwconcept Woonmatch® ont-

maatregelen om de beheerslasten terug te dringen. De

wikkeld. Een steeds belangrijker deel van de opbrengsten

overige exploitatiekosten liggen ongeveer op gelijk niveau

Het totale jaarresultaat is ruim € 4,1 miljoen hoger dan

komt uit de opbrengst van kavelverkopen.

met 2011.

vorig jaar, met name door de hoge opbrengsten van verkoop van woningen uit exploitatie.

81

Balans

voegd. Door het positieve resultaat stijgt de solvabiliteit

voor 2013 veilig gesteld. Afhankelijk van de uitkomsten

Materiële vaste activa

van 23,8% in 2011 naar 26,2% in 2012, volgens de

van het strategisch voorraadbeleidsplan zal nader worden

De investeringen worden als gevolg van de bepalingen

bepalingen van de RJ645.

vastgesteld welke financieringsbehoefte Woonlinie heeft en hoe deze behoefte nader wordt ingevuld.

van de RJ645 ingedeeld in sociaal (diensten van algemeen belang, daeb) en commercieel vastgoed (niet-daeb). De in-

Voorzieningen

vesteringen in sociaal vastgoed die vallen onder materiële

Eind 2011 was deze voorziening bedoeld voor project

vaste activa zijn in 2012 per saldo, dus na aftrek van de

BinnenVergt (59 woningen). Inmiddels is dit complex

afschrijvingen, toegenomen met € 5,4 miljoen.

gereed, maar zijn nieuwe projecten opgestart waarvoor een

Financiële meerjarenprognose

voorziening moest worden gevormd. Het gaat hierbij om de

De financiële positie van corporaties staat enorm onder

Vastgoedbeleggingen

volgende projecten:

druk. De verhuurdersbelasting en de heffing voor sane-

Het commercieel vastgoed is toegenomen met E 6,1

• 4 woningen Zuideveldlaan, Dussen (project 980);

ringssteun zorgen er voor dat alle corporaties hun investe-

miljoen, met name door de oplevering van Portage, waarbij

• 41 huurwoningen en winkelcentrum de Nieuwe S,

ringen voor de komende jaren zullen afbouwen. Woonlinie

41 woningen een huurprijs hebben die hoger is dan E 664

Sleeuwijk (project 972);

Woonlinie heeft geen derivatencontracten afgesloten.

is hierop geen uitzondering, hoewel we de komende jaren

per maand (grens voor sociale huur). Maar het komt ook

• 38 woningen de Waluwe, Zaltbommel (project 924);

nieuwbouw zullen blijven toevoegen. In de prognose voor

doordat aan het eind van het jaar het oude winkelcentrum

• 20 woningen in het plan Under the Hill (Saba).

5 jaar is rekening gehouden met de bouw van ruim 300

De Vergt is overgenomen van de belegger die het nieuwe

woningen en maatschappelijk vastgoed. De nadruk ligt op Langlopende en kortlopende schulden

de jaren 2013 en 2014.

Per saldo is, met name door reguliere aflossing, de lening-

Daarna zal het accent meer komen te liggen op verbetering

Ook nieuw is de (verplichte) vermelding van Koopgarant-

portefeuille afgenomen. Met 1 geldgever kon geen over-

van de bestaande woningvoorraad.

woningen, ofwel Verkoop onder Voorwaarden. Het betreft

eenstemming worden bereikt over het nieuw vast te stellen

Minstens zo invloedrijk als de heffingen is de nieuwe

hier 98 woningen die in het verleden zijn verkocht, maar

rentepercentage, waarna de lening is afgelost.

Woningwet. De eerste contouren van deze wet lijken aan

winkelcentrum heeft gekocht.

waarvoor een terugkoopverplichting bestaat.

te geven dat het werkdomein van corporaties aanzienlijk De financierbaarheid van Woonlinie is goed te noemen.

wordt beperkt. Hierdoor kan het zijn dat de meerjaren-

Eigen vermogen

Door het aantrekken van een financiering van E 10,0

prognose zoals deze nu is opgesteld nog moet worden

Aan het eigen vermogen is het resultaat van 2012 toege-

miljoen (storting in februari 2013) is ook de financiering

aangepast.

82

11.2 Risicoparagraaf

ook een enorme impact op woningcorporaties. Dit zijn

per jaar bijeenkomt en voornamelijk dieper ingaat op

Woonlinie is een maatschappelijke onderneming die

echter ontwikkelingen waar een woningcorporatie weinig

financiële en fiscale aangelegenheden. Binnen de gestelde

zich bewust is van het gegeven dat het realiseren van

invloed op kan uitoefenen. Zij kan slechts ontwikkelingen

termijnen wordt aan Corpodata de DVI- en DPI-informatie

ondernemingsdoelstellingen gepaard gaat met het bewust

in de woningmarkt signaleren en daarop anticiperen.

verstrekt.

wordt op hoofdlijnen ingegaan op deze risico’s en de

Het risico van projectontwikkeling is evident. Ook hierbij is

Van de belangrijkste processen bestaan procedurebe-

manier waarop Woonlinie de risico’s probeert te beheersen.

duidelijk dat meer en meer de volatiliteit van de markt in

schrijvingen, die gepubliceerd worden op de intranetpa-

De risico’s binnen de activiteiten van Woonlinie zijn te

schril contrast staat met de gemiddelde doorlooptijd van

gina van Woonlinie. In 2012 is verder gewerkt aan het

verdelen in:

een project.

verwerken van processen in werkstromen. Van alle functies

nemen van aanvaardbare risico’s. In deze risicoparagraaf

zoals deze binnen Woonlinie zijn gedefinieerd, bestaan

A. beheersingsrisico’s

functiebeschrijvingen. Er is een adequaat systeem van

C. financiële risico’s

Interne risicobeheersing en controle systemen

D. onderhoudsrisico’s

A. Beheersingsrisico’s

gesprek en beoordelingsgesprek) waarbij een koppeling

E. projectrisico’s

Onder beheersingsrisico’s worden vooral de operationele

wordt gemaakt met de jaardoelen en afdelingsspecifieke

F. fiscale risico’s

risico’s van de dagelijkse activiteiten verstaan. Woonlinie

doelstellingen. Binnen Woonlinie is een intern controleplan

G. compliance risico’s (weten regelgeving)

hanteert een stelsel waarbij de jaarbegroting wordt goed-

opgesteld. Tot de beheersingsrisico’s behoort ook een

gekeurd door de raad van commissarissen. Er is verder

adequaat en strikt huurachterstandenbeleid. Uitgangs-

Risicoprofiel

sprake van een tweemaandelijkse managementrapportage

punt van Woonlinie daarbij is dat huisuitzettingen zoveel

Een van de grootste risico’s die elke woningcorporatie

ten behoeve van de directie en het Management team. De

mogelijk moeten worden voorkomen. Dit kan het beste door

loopt, is de inertie van het woningbezit, ofwel de moeizame

raad van commissarissen ontvangt 3 keer per jaar een

huurschulden niet te laten oplopen.

aanpassing van het aanbod aan de vraag. De vraag ver-

managementrapportage, evenals 2 keer per jaar een re-

andert namelijk snel, terwijl de voorraad woningen moeilijk

view van de jaardoelen. De jaarrekening wordt vastgesteld

B. Woningmarktrisico’s

kan worden aangepast en doorgaans een groot aantal

door de directeur-bestuurder en goedgekeurd door de raad

Onder woningmarktrisico’s worden de risico’s verstaan die

jaren mee moet gaan. Het overheidsbeleid ten aanzien van

van commissarissen. Naast de raad van commissarissen

Woonlinie loopt wanneer de vraag naar woningen (en wo-

de woningmarkt en de noodzakelijke bezuinigingen hebben

is een auditcommissie ingesteld die minstens tweemaal

ningtypes) zich anders ontwikkelt dan het aanbod. Daarbij

B. woningmarktrisico’s

83

functioneringsgesprekken (planningsgesprek, voortgangs-

is nadrukkelijk gekeken naar de huidige en toekomstige

vooraf een minimaal verkooppercentage aangehouden,

E. Projectrisico’s

klanten van Woonlinie, onder andere door het analyseren

voordat tot start van de bouw over wordt gegaan. In de

Woonlinie is een corporatie die actief is in het ontwikkelen

van de woningmarkt per kern. In 2012 is vervolg gegeven

diverse managementrapportages wordt gerapporteerd

van nieuwe projecten, waarbij vaak sprake is van een

aan het in 2011 opgestelde strategisch voorraadbeleids-

over de ontwikkeling van de liquiditeiten. Over de ontwik-

combinatie van huur- en koopwoningen. Een risico in de

plan (SVB), onder andere door het goed monitoren van de

keling van in aanbouw zijnde koopwoningen, dan wel de

huidige economische omstandigheden is dat huurwonin-

reactieaantallen per segment en het op grond daarvan

al opgeleverde maar nog niet verkochte nieuwbouw, wordt

gen niet gebouwd kunnen worden, omdat de voorverkoop

aanpassen van de streefhuur.

wekelijks in het Management team gesproken. Woonlinie

van koopwoningen niet wil vlotten.

heeft in 2008 het treasurystatuut aangepast en met het Met behulp van het Strategisch Beleidsinstrument (SBI)

aantrekken van nieuwe leningen wordt rekening gehouden

Woonlinie heeft als beleid dat het risico van (risicovolle)

is een wensportefeuille vastgesteld. Hierdoor is voor de

met de vervalkalender. Woonlinie heeft geen (rente)

projecten, met grotere aantallen koop- en huurwoningen,

komende 10 jaar een koers bepaald voor de toevoegingen

derivaten.

wordt gedeeld met andere partijen. Dit kunnen gemeenten zijn, zoals de gemeente Aalburg in het plan Den Eng in

en onttrekkingen aan de woningvoorraad. Met behulp van de gegevens van onder andere Woningnet zijn nieuwe

D. Onderhoudsrisico’s

Veen (project 828) maar ook private partijen, zoals Bimo

streefhuren bepaald, passend binnen de grenzen van SBI.

Het bezit van Woonlinie staat er goed bij. Dit is ook

Bouw in het nieuwe centrumplan in Sleeuwijk (project

Deze uitgangspunten zijn ook bij de begroting 2013-2017

gebleken tijdens de rondgang per kern bij het vaststellen

972). Om de projectrisico’s per project zo goed mogelijk te

leidend geweest.

van het strategisch voorraad beleid. Vaak kan worden

monitoren wordt gebruikgemaakt van Projex.

geconstateerd dat de huurwoningen in sommige wijken C. Financiële risico’s

beter onderhouden zijn dan de koopwoningen. Er zijn geen

Vanwege het maatschappelijk belang is Woonlinie actief

Een financieel risico voor Woonlinie betreft het risico van

structurele achterstanden op het gebied van onderhoud.

in de realisatie van maatschappelijk vastgoed. Vaak wordt

onvoldoende liquiditeiten. Grote fluctuaties in liquide mid-

Het planmatig onderhoud wordt door middel van een

daarbij van de huurder, doorgaans een zorgorganisatie

delen worden doorgaans veroorzaakt door investeringen

softwareprogramma gepland. Vanuit dit systeem volgt een

of gemeente, verwacht dat deze partij een langlopend

en de verkoop van huurwoningen. Met de projectenmodule

gedetailleerde onderhoudsbegroting voor het komende jaar

huurcontract tekent ter beperking van exploitatie- en

Projex, die is gekoppeld aan de integrale liquiditeitenplan-

en de daaropvolgende jaren.

leegstandsrisico’s. De solvabiliteit van de huurders van

ning per maand, wordt de ontwikkeling van liquiditeiten

maatschappelijk vastgoed is dan ook van belang. Tevens

op de voet gevolgd. Bij projecten met koopwoningen wordt

wordt in het ontwerp waar mogelijk zoveel mogelijk reke-

84

vastgesteld dat Woonlinie actief aan de slag is gegaan

belang bij heeft om de achtervang in stand te houden.

met de aanbevelingen van de visitatiecommissie. Dit heeft

Hierbij moet worden opgemerkt dat het dossier Vestia nog

F. Fiscale risico’s

onder meer geleid tot een nieuw meerjarenbeleidsplan,

allerlei gevolgen kan hebben. Woonlinie heeft nog geen

De vaststellingsovereenkomst (VSO II) die in 2008 met de

waarbij belanghouders op een actieve wijze betrokken zijn.

ervaring opgedaan met het aantrekken van financiering

Belastingdienst is gesloten en een einddatum kende in

Maar compliance omvat meer: het stelsel van wetgeving

zonder WSW-borging.

2012, is stilzwijgend verlengd met 1 jaar.

waar corporaties zich aan hebben te houden is complex en

ning gehouden met alternatief gebruik van het vastgoed.

bovendien aan frequente verandering onderhevig. Het is

11.4 Verbetering ‘Loan to Value’

De bepaling van de vennootschapsbelasting vergt

dus zaak dat medewerkers bijblijven op juridisch vlak, op

Een belangrijk onderwerp voor Woonlinie in 2012 was het

specialistische kennis die een relatief kleine organisatie

alle werkterreinen waarop Woonlinie actief is. Ook het TCF

jaardoel ‘Slimmer kiezen, slimmer werken’. Duidelijk is

als Woonlinie niet altijd in huis heeft. Voorafgaand aan

dat in 2011 is opgesteld, is een vorm van compliance.

dat de financiële bedrijfswaarde van Woonlinie van groot

projecten vindt overleg plaats met een fiscalist om af te

belang is voor het blijvend kunnen investeren. Diezelfde bedrijfswaarde staat onder druk door relatief lage huurop-

de VSO II geeft op een aantal onderdelen onduidelijkhe-

11.3 Brede toegang tot de kapitaalmarkt

den. Door inzet van externe deskundigen en veel inzet van

De ’Tijdelijke regeling diensten van algemeen economisch

lasten en een lage restant levensduur. De bedrijfswaarde

eigen mensen verwacht Woonlinie de nodige kennis op te

belang’ zal waarschijnlijk integraal worden verwerkt in

van Woonlinie in maatschappelijke zin lijkt daarentegen

bouwen, om onnodige kosten en risico’s te vermijden. In

de nieuwe Woningwet. Gelet op het huidige beleid van

hoog: belanghouders en klanten waarderen Woonlinie in

2011 is een Tax Control Framework opgesteld (TCF) om

Woonlinie betekent dit dat er in de nabije toekomst vanuit

hoge mate. Dit blijkt onder andere uit het visitatierapport

risico’s en afwegingen op fiscaal terrein meer met elkaar

moet worden gegaan dat niet alle nieuwbouwactivi-

van 2012 en de waardering vanuit het KWH-Huurlabel.

in verband te brengen. In 2012 is dit TCF met de Belas-

teiten volledig met WSW-geborgd geld kunnen worden

tingdienst besproken.

gefinancierd, omdat de rijksgarantie als een vorm van

Om de bedrijfswaarde in financiële zin structureel te

staatssteun wordt beschouwd. In een ideale wereld zou

verbeteren zijn in het jaardoel ‘Slimmer kiezen, slimmer

G. Compliance (weten regelgeving)

deze ‘staatssteun’ ook helemaal niet nodig zijn. De sector

werken’ 3 hoofdrichtingen uitgezet:

Woonlinie werkt zoveel mogelijk conform de Corporate

is sterk genoeg om zonder achtervang van de rijksoverheid

• het verhogen van opbrengsten;

Governance-code van Aedes en waar dit niet het geval

te kunnen opereren. Maar helaas is het geen ideale wereld

• het verlagen van kosten;

is, wordt toegelicht waarom niet. Daarnaast kan worden

en moeten we constateren dat de overheid er kennelijk

• het verlengen van de restant levensduur.

stemmen of fiscale regelgeving juist wordt toegepast. Ook

85

brengsten, relatief hoge onderhoudslasten, hoge bedrijfs-

Het verhogen van opbrengsten

Het verlagen van kosten

ook de mogelijkheid om binnen 1 kantoor te gaan werken,

Verdere verhoging van de streefhuren, zoals die in 2011

Het verlagen van kosten kent 4 onderdelen:

zonder dat hiervoor een ingrijpende verbouwing nodig is. Hierdoor wordt meer bereikt dan alleen maar een bespa-

per woning zijn bepaald, is niet gewenst. Niet omdat de woningen dat niet waard zouden zijn, maar omdat het

a. het terugbrengen van de organisatieomvang en aan-

ring op huisvestingskosten. Ook reiskosten en reistijden

besteedbaar inkomen van onze (nieuwe) klanten hogere

passing van salarissen

voor bijvoorbeeld intern overleg worden verlaagd. In de

woonlasten simpelweg niet toelaat. Daar komt bij dat door

De organisatieomvang van Woonlinie wordt teruggebracht

begroting 2013 wordt rekening gehouden met huisvesting

invoering van de COROP-punten in Zaltbommel (schaar-

van 49,5 fte in 2012 naar 40,6 fte in 2015, ofwel een

in 1 kantoor vanaf 2014.

ste-toeslag) er een groter verschil is ontstaan tussen de

reductie van circa 20%. In de organisatiestructuur worden

werkelijke huur en de maximale huur. De huren worden bij

alle vastgoed-gerelateerde functies binnen de afdeling

c. het verminderen van overige beheerlasten

mutatie dus nog steeds opgetrokken, maar bij het bepalen

Vastgoed gebundeld en worden alle publieksgerichte

In de begroting voor 2013 is rekening gehouden met de

van de streefhuren wordt wel rekening gehouden met de

functies, inclusief receptie en telefoon, binnen de afdeling

uitgangspunten van het jaardoel ‘Slimmer kiezen, slimmer

huur in euro’s.

Wonen geconcentreerd. Het aantal vastgoed-gerelateerde

werken’ door op een groot aantal posten een taakstellende

functies wordt teruggebracht door een afname van

bezuiniging door te voeren. Het gaat daarbij om een varië-

Het is mogelijk om een groter aantal woningen te be-

projectontwikkeling en nieuwbouw na 2014. De afname

teit aan kostenposten.

stempelen als ‘te verkopen’. Gelet op de smalle marges

van het aantal publieksgerelateerde functies zal moeten

en toenemende risico’s moet voor de komende jaren

worden bereikt door voornamelijk op afspraak open te zijn

d. het verlagen van onderhoudsuitgaven

niet worden uitgegaan van meer inkomsten uit verkoop

en mede door een verdergaande digitalisering. Daarnaast

De taakstelling op het gebied van onderhoudskosten

nieuwbouw. Eerder minder. Duidelijk is geworden dat bij de

zal efficiënter moeten worden gewerkt, onder andere door

vereist voor dagelijks onderhoud een strakke monitoring

projecten die de meeste kans van slagen hebben het gaat

het ‘verleanen’ van interne processen. Salarissen van

van de kosten. Met name (ongeplande) badkamerreno-

om kleine aantallen, met weinig voorbereidingskosten en

bestuur en management worden neerwaarts bijgesteld en

vaties en keukenvervangingen zullen in aard en omvang

weinig afbreukrisico. Voor de leefbaarheid van met name

ook de reguliere loonsverhoging bij normaal functioneren

worden verminderd. Voor kleinere reparaties zal het naar

kleine kernen is een beetje nieuwbouw op zijn tijd wel van

wordt minstens 1 jaar niet doorgevoerd.

verwachting geen directe gevolgen hebben. Tot strakkere monitoring behoort ook intensievere inspectie vooraf of elk

groot belang. b. het reduceren van huisvestingskosten

reparatieverzoek ook wel echt ingewilligd moet worden.

Door het terugbrengen van de organisatieomvang ontstaat

Meer inspecties door rayonopzichters dus.

86

Bij mutatieonderhoud zal de omvang van het onderhoud

en woningen met een restant-levensduur tot 30 jaar te

werkzaam zijn in het belang van de volkshuisvesting’ en

meer in overeenstemming moeten worden gebracht met

verlengen met 4 jaar. Door middel van een steekproef is

dat het in het verslagjaar haar middelen uitsluitend heeft

de hoogte van de streefhuur en de (werkelijke) restant-

nagegaan of dit redelijk is. Deze steekproef is overigens

besteed in het belang van de volkshuisvesting. Tevens ver-

levensduur. Ook hier zal strakkere monitoring op moeten

de opmaat voor de herijking van het SVB in 2013, waarbij

klaart de directeur-bestuurder van Woonlinie hierbij dat er

worden toegepast. Voor de jaren na 2014 wordt het onder-

van alle woningen (per straat, per type) een dergelijke

op het moment van het opstellen van het jaarverslag geen

houd meer in overeenstemming gebracht met de financiële

inventarisatie wordt gemaakt.

belangrijke gebeurtenissen na balansdatum bekend zijn.

11.5 Overige verklaringen

Juni 2013

mogelijkheden.

Het verlengen van de restant-levensduur

Managementverklaring

Om de bedrijfswaarde te berekenen is het nodig om van

Kijkend naar de activiteiten die in 2012 zijn uitgevoerd is

Mr. P.A.W. van den Heuvel

een bepaalde restant-levensduur uit te gaan. Tot nu toe

het bestuur van Woonlinie van mening dat:

Directeur-bestuurder

ging Woonlinie erg terughoudend om met levensduurver-

• er redelijke zekerheid is dat de financiële rapportage

lengingen. Eind 2011 had 35% van de woningvoorraad van Woonlinie voor de bepaling van de bedrijfswaarde een restant-levensduur van 10 jaar of minder. Dat zijn ruim 1.400 woningen. Dit is absoluut niet het aantal woningen

geen materiële fouten bevat; • de risicomanagement- en controlesystemen in 2012 adequaat hebben gewerkt; • er voldoende inzicht is in de mate waarin de operati-

dat in de komende 10 jaar gesloopt zal gaan worden. Verre

onele, volkshuisvestelijke en financiële doelstellingen

van zelfs.

worden gerealiseerd; • er geen risico’s zijn gelopen die in tegenspraak waren

De technische staat van de woningen en de populariteit

met het vooraf gedefinieerde en goedgekeurde beleid.

van deze woningen zijn ook geen reden om tot sloop over te gaan. Daarom is besloten om de restant-levensduur

Verklaring bestuur

van alle woningen met een restant-levensduur van minder

De directeur-bestuurder van Woonlinie verklaart dat hij

dan 10 jaar met 10 jaar te verlengen, woningen met een

door middel van zijn functioneren een adequate invulling

restant-levensduur tot 20 jaar te verlengen met 7 jaar

heeft gegeven aan het uitgangspunt van ‘uitsluitend

87

Vastgesteld door de directie op 6 juni 2013

P.A.W. van den Heuvel

Goedgekeurd door de raad van commissarissen op 6 juni 2013

W.J.J.H. Adema-van der Pol Voorzitter

C.J. Ambachtsheer Lid

A.A. van Dalen

A.E.A.M. van Eijkeren

Vicevoorzitter

Lid

D. Tangemann Lid

J.W. de Joode 88

Lid

88

Kengetallen Waarderingsgrondslagen Geconsolideerde balans Geconsolideerde winsten verliesrekening

JAARREKENING

Geconsolideerd kasstroomoverzicht Toelichting op de geconsolideerde balans Niet uit de balans blijkende informatie Toelichting op de geconsolideerde winsten verliesrekening Enkelvoudige balans Enkelvoudige winsten verliesrekening Enkelvoudig kasstroomoverzicht

89

Kengetallen

Kengetallen

2012

2011

2010

2009

2008

4.147

4.170

4.122

4.142

163

163

176

176

0

72

52

44

26

4.463

4.382

4.385

4.342

4.344

Aantal nieuwbouw

98

20

72

2

67

Aantal aangekocht

0

0

0

0

0

Aantal verkocht

47

13

23

18

23

Aantal gesloopt

27

30

1

2

76

Overige mutaties

0

0

0

2

0

Saldo mutaties

24

-23

48

-20

-32

Mutatiegraad

6,0

5,2

6,0

5,7

5,8

Huurachterstand

1,4

1,2

1,7

1,6

0,7

Huurderving

0,6

0,5

0,4

0,9

0,4

Gemiddeld bedrag niet-planmatig onderhoud per woning

762

913

936

721

769

Gemiddeld bedrag planmatig onderhoud per woning

809

484

762

629

806

26,2

25,9

27,0

28,6

26,1

0,9

2,1

0,6

0,9

0,9

Rentabiliteit eigen vermogen in %

9,1

1,2

1,2

8,3

-1,6

Rentabiliteit vreemd vermogen in %

3,4

3,7

3,9

4,2

3,4

Woningbezit Woningen/woongebouwen* Woongelegenheden sociaal vastgoed

4.164

Woongelegenheden commercieel vastgoed

99

Niet-woongelegenheden sociaal vastgoed

190

Niet-woongelegenheden commercieel vastgoed Overige verhuureenheden Totaal

10

Mutaties in woningbezit

Verhuurgegevens (in %)

Onderhoud

Financieel * Vanaf 1 januari wordt de indeling volgens RJ645

Solvabiliteit in %

aangehouden, voorgaande jaren zijn niet met terugwer-

Liquiditeit (current ratio)

kende kracht aangepast. Voorgaande jaren zijn woonzorgcomplexen als 1 eenheid opgenomen onder overige

Rentabiliteit totaal vermogen in %

verhuurheden, vanaf 2012 zijn de eenheden opgenomen

Cash-flow per woning

onder woongelegenheden, 95 eenheden die hierdoor zijn toegevoegd.

4,9

3,0

3,2

5,4

2,1

2.027

895

838

1.580

428

Eigen vermogen per woning

12.051

11.264

11.072

11.061

10.095

Kapitaalslasten per woning

2.088

1.939

1.863

1.832

1.557

Jaarresultaat per woning

1.094

131

138

917

-165

Totaal aantal fte

44,5

49,5

48,1

46,5

47,0

Aantal fte per 1.000 woningen

10,4

11,9

11,5

11,3

11,3

Personeel 90

Waarderingsgrondslagen

Geconsolideerde maatschappijen

Algemene toelichting

NAAM

Statutaire zetel

Deelnemingspercentage

Hoofdactiviteit

Deze jaarrekening heeft betrekking op de periode 1 januari

Bouwlinie B.V.

Woudrichem

100%

Projectontwikkeling

tot en met 31 december 2012.

Bouwlinie Sleeuwijk B.V.

Woudrichem

100%

Projectontwikkeling

Activiteiten

Niet-geconsolideerde maatschappijen

Woonlinie levert een bijdrage aan bloeiende woonkernen en buurten in het Land van Heusden en Altena en Zaltbom-

NAAM

Statutaire zetel

Deelnemingspercentage

Hoofdactiviteit

mel. Ook levert zij een bijdrage aan een gevarieerd aanbod

C.V. de Uithoff III

Utrecht

1,3%

Studentenhuisvesting

aan woningen en voorzieningen. Samen met andere

C.V. de Uithoff III wordt niet geconsolideerd, omdat er geen sprake is van overheersende zeggenschap.

partijen werkt Woonlinie aan een omgeving waarin mensen zich prettig en veilig voelen, kunnen groeien en waaraan

Consolidatie

De geconsolideerde jaarrekening is opgesteld in overeen-

In de geconsolideerde jaarrekening van Woonlinie zijn de

stemming met de wettelijke bepalingen van Burgerlijk

Woonlinie is statutair gevestigd in Woudrichem en heeft

financiële gegevens verwerkt van de tot de groep beho-

Wetboek 2, titel 9 en de Richtlijnen voor de Jaarverslag-

een tweede vestiging in Zaltbommel.

rende maatschappijen. De geconsolideerde jaarrekening

geving.

is opgesteld met toepassing van de grondslagen voor de

waardering en de resultaatbepaling van Woonlinie.

Algemene grondslagen voor de geconsolideerde jaarrekening

De financiële gegevens van de groepsmaatschappijen zijn

De jaarverslaglegging voldoet aan de voorschriften van

volledig in de geconsolideerde jaarrekening opgenomen

het Besluit beheer sociale huursector (Bbsh). Deze voor-

onder eliminatie van de onderlinge verhoudingen en

schriften zijn gebaseerd op het Burgerlijk Wetboek 2, titel

transacties.

9. Voor verslagjaren vanaf 2004 is de door de Raad voor

zij zelf een waardevolle bijdrage leveren.

Groepsverhoudingen Woonlinie staat aan het hoofd van een groep rechtspersonen.

Jaarverslaggeving uitgevaardigde definitie Richtlijn 645

91

Toegelaten instellingen volkshuisvesting van toepassing.

onderneemt. Woonlinie beheert en exploiteert vastgoed,

beleid staat hierbij centraal. In 2011 is er geen classifica-

In deze richtlijn zijn onder meer specifieke modellen voor

ontwikkelt hiernaast voor de verkoopmarkt en verkoopt uit

tie toegepast. Deze stelselwijziging heeft geen invloed op

de balans en winsten verliesrekening opgenomen en zijn

de vastgoedportefeuille. De resultaten van deze activitei-

het eigen vermogen en op het resultaat van het boekjaar.

voor de sector specifieke presentatie-, waarderings- en

ten worden zichtbaar gemaakt in het functionele model. Herclassificatie van of naar commercieel vastgoed

verslaggevingsvoorschriften geformuleerd.

Stelselwijzigingen

vindt plaats als een verhuureenheid niet meer aan de

In 2011 heeft de Raad voor de Jaarverslaggeving een

Woonlinie past vanaf verslagjaar 2012 de herziene

voorwaarden voldoet van de betreffende klasse. Herclas-

nieuwe RJ645 uitgegeven. Vanaf 2012 past Woonlinie de

Richtlijn voor de Jaarverslaggeving, 645 Toegelaten

sificatie leidt niet tot aanpassing van het vermogen en het

nieuwe richtlijn toe.

Instellingen Volkshuisvesting (2011) toe. In deze herziene

resultaat.

Richtlijn is een aantal belangrijke wijzigingen opgenomen. De waardering van de activa en passiva en de bepaling

Het toepassen van de nieuwe RJ645 kwalificeert als een

Verkoop onder voorwaarden

van het resultaat berusten op de grondslag van verkrij-

stelselwijziging. Conform de verslaggevingsvereisten heeft

Woonlinie heeft woningen verkocht met Koopgarant-

gings- of vervaardigingsprijs of nominale waarde, tenzij

Woonlinie de vergelijkende cijfers over het boekjaar 2011

voorwaarden. Het grootste deel van deze verkopen is

hierna anders is vermeld. De baten en lasten worden

herrekend naar de nieuwe waarderingsgrondslagen en als

gerealiseerd uit nieuwbouwprojecten. Koopgarant wordt

toegerekend aan het jaar waarop zij betrekking hebben.

zodanig verwerkt in de jaarrekening.

binnen RJ645 gekwalificeerd als financieringstransactie, daarom worden de posities aangaande de verkochte

Winsten worden slechts opgenomen voor zover zij op ba-

Classificatie, kwalificatie en waardering vastgoed

Koopgarantwoningen, zijnde voorraden en verplichtingen,

lansdatum zijn gerealiseerd. Verplichtingen en mogelijke

Woonlinie heeft haar vastgoed in exploitatie geclassifi-

on-balance gepresenteerd. De vergelijkende cijfers van

verliezen die hun oorsprong vinden voor het einde van het

ceerd naar de categorieën sociaal vastgoed en commer-

2011 zijn aangepast ten opzichte van de voorgaande jaar-

verslagjaar, worden in acht genomen indien zij voor het

cieel vastgoed, waarbij het sociaal vastgoed als bedrijfs-

rekening. In 2011 zijn de Koopgarantwoningen off-balance

opmaken van de jaarrekening bekend zijn geworden.

middel wordt aangemerkt. De waarderingsgrondslag is

gepresenteerd. Deze stelselwijziging heeft geen zichtbaar

niet aangepast en blijft kostprijs of lagere bedrijfswaarde.

effect op het eigen vermogen.

Vanaf jaarrekening 2012 is gekozen voor het functionele

Woonlinie kwalificeert het sociaal vastgoed als bedrijfs-

model voor de winsten verliesrekening. Dit model geeft

middel, aangezien het beleid gericht is op het realiseren

Schattingswijzigingen

beter inzicht in de verschillende activiteiten die Woonlinie

van de volkshuisvestelijke taken. Het volkshuisvestelijk

In het kader van de bepaling van de bedrijfswaarde van de

92

lager zal zijn dan de boekwaarde.

materiële vaste activa in exploitatie en afschrijvingsme-

vastgoed en het overige sociale vastgoed (het Daeb bezit).

thodiek, zijn schattingswijzigingen doorgevoerd die verder

De huurtoeslaggrens is een algemeen huurprijsniveau dat

uiteengezet zijn in de toelichting.

jaarlijks per 1 juli door de Minister van Binnenlandse Za-

De annuïtaire afschrijvingsmethode wordt niet passend

Hiernaast zijn organisatiekosten toegerekend aan de

ken en Koninkrijksrelaties wordt vastgesteld. Maatschap-

geacht volgens RJ645, daarom wordt vanaf 1 januari de

diverse bedrijfsactiviteiten op basis van een kostenver-

pelijk vastgoed is bedrijfsonroerend goed dat is verhuurd

lineaire afschrijvingsmethode toegepast voor het sociaal

deelstaat. In de kostenverdeelstaat zijn 9 verdeelsleutels

aan maatschappelijke organisaties, waaronder zorg-,

en commercieel vastgoed in exploitatie.

opgesteld aan de hand waarvan de kosten zijn verdeeld

welzijn-, onderwijs- en culturele instellingen en dienst-

over de activiteiten. De verdeelsleutels zijn onder andere

verleners en ook staat vermeld in de bijlage zoals deze is

Uitgangspunten voor afschrijvingen

gebaseerd op inschattingen van percentages van toe te

opgenomen in de Beschikking van de Europese Commissie

• grond

geen afschrijvingen

rekenen personeelskosten.

d.d. 15 december 2009 aangaande de staatssteun voor

• bouw woningen

50 jaar

toegelaten instellingen.

• bouw maatschappelijk vastgoed 40 jaar • verbeteringen

restant-levensduur

Woonlinie kwalificeert het sociaal vastgoed als bedrijfs-

a v i t c A e t s Va

middel, aangezien het beleid gericht is op het realiseren

Componentenmethode

van de volkshuisvestelijke taken. Het volkshuisvestelijk

Voor de installaties en inrichting van het vastgoed wordt

beleid staat hierbij centraal.

waar nodig de componentenmethode toegepast. In 2012 is vastgesteld dat het percentage van de aanschaf van de

Sociaal vastgoed in exploitatie wordt gewaardeerd tegen

installaties en inrichting van de grondgebonden woningen

de laagste van:

en appartementen lager is dan 10%. Om deze reden wordt

• de historische kostprijs verminderd met de cumulatieve

niet afzonderlijk afgeschreven op deze componenten en

afschrijvingen. Tot en met 2011 zijn de afschrijvingen

worden zij meegenomen in de component opstal. Voor

Materiële vaste activa Sociaal vastgoed in exploitatie

gebaseerd op de annuïteitenmethode, vanaf 1 januari

maatschappelijk vastgoed is vastgesteld dat installaties

2012 op de lineaire methode en op basis van de ver-

niet in zijn geheel na 15 tot 25 jaar vervangen worden,

Sociaal vastgoed omvat woningen in exploitatie met een

wachte restant-levensduur, of;

maar dat onderhoud en gedeeltelijke vervanging gelijk-

huurprijs onder de huurtoeslaggrens, het maatschappelijk

• de bedrijfswaarde, als deze naar verwachting duurzaam

93

matig gedurende de levensduur plaatsvindt. Om deze

reden worden installaties niet afzonderlijk afgeschreven, maar worden zij meegenomen in de component opstal.

• woningen in het Land van Heusden en Altena, gebouwd na 1985;

deringen worden in de winsten verliesrekening verwerkt onder de post overige waardeverminderingen van mate-

• woningen in Zaltbommel, gebouwd voor 1985;

riële vaste activa.

Afschrijving vindt voor het eerst plaats in het volgende

• woningen in Zaltbommel, gebouwd na 1985;

boekjaar na ingebruikname.

• maatschappelijk vastgoed;

De kasstroomprognoses zijn gebaseerd op redelijke en

• commercieel vastgoed.

onderbouwde veronderstellingen die de beste schatting

Groot onderhoud

weergeven van de economische omstandigheden die van

Renovaties aan woningen kunnen leiden tot levens-

Deze indeling is in overeenstemming met het strategisch

toepassing zijn gedurende de resterende levensduur van

duurverlenging. Hierbij is gekozen voor een gedeeltelijke

beleid van Woonlinie. Het strategisch beleid is onder

het actief. De kasstromen zijn gebaseerd op de eind 2012

activering van de renovatiekosten.

andere gecommuniceerd met gemeenten en huurdersver-

intern geformaliseerde meerjarenbegroting en bestrijken

enigingen. Per regio wordt divers huurbeleid gehanteerd en

een periode van 5 jaar.

Uitgangspunten bedrijfswaarde

op basis van ouderdom van het bezit is beleid ten aanzien

De bedrijfswaarde wordt gevormd door de contante waarde

van duurzaamheid en onderhoud van toepassing.

De door Woonlinie gehanteerde uitgangspunten bij het bepalen van de bedrijfswaarde zijn de volgende:

van de geprognosticeerde kasstromen op grond van toekomstige exploitatieopbrengsten en -lasten, over de

Jaarlijks worden boekwaarde en bedrijfswaarde beoordeeld

• Huurstijging

2,5% voor 2013, 2,0% voor

geschatte resterende looptijd van de investering. Daarbij

op basis van kasstroomgenererende eenheden. Bijzondere

2014 en verder;

wordt rekening gehouden met de voorgenomen aard van

waardeverminderingen die hieruit voortkomen, vinden

• Huurderving

0,50% voor 2013 en verder;

het bezit. Er wordt onderscheid gemaakt tussen woningen

alleen plaats als sprake is van een duurzaam lagere be-

• Inflatie variabele lasten

2,25% voor 2013, 2,48%

bestemd voor verhuur en bedrijfsmatige c.q. overige onroe-

drijfswaarde. Als wordt vastgesteld dat een in het verleden

voor 2014, 2,63% voor 2015;

rende zaken. Het beleid van Woonlinie is gericht op sturing

verantwoorde bijzondere waardevermindering in een kas-

2,74% voor 2016 en 3,0%

van de waarde van het vastgoed op basis van kasstroom-

stroomgenererende eenheid niet meer bestaat of duurzaam

voor 2017 en verder;

genererende eenheden. De volgende indeling wordt hierbij

is afgenomen, wordt de toegenomen boekwaarde van het

• Inflatie onderhoudslasten idem variabele lasten;

gehanteerd:

actief teruggenomen, maar niet hoger dan de boekwaarde

• Disconteringspercentage 5,25% voor 2013 en verder;

• woningen in het Land van Heusden en Altena, gebouwd

zou zijn als geen bijzondere waardeverminderingen voor

• Norm exploitatielasten

E 1.390 voor 2013 en verder;

voor 1985;

het actief zou zijn verantwoord. Bijzondere waardeveran-

• Norm onderhoudslasten

E 1.402 voor 2011 en verder;

94

• Levensduur

minimaal twintig jaar

voor verhuur gelabelde

Schattingswijziging

waarde.

Restant-levensduur

woningen;

In de norm voor de exploitatielasten zijn de kosten voor

Op basis van het strategisch voorraadbeleid is de restant-

• Restwaarde grond

einde levensduur op basis

leefbaarheid die toe te wijzen zijn aan kasstroomgenere-

levensduur van het sociaal en commercieel bezit in ex-

van gemeentelijke grond-

rende eenheden opgenomen. De kosten voor leefbaarheid

ploitatie gewijzigd. Waar tot voor vorig jaar een minimum

prijzen, kosten worden

bestaan voor het grootste gedeelte uit fysieke activiteiten.

restant-levensduur van 10 jaar werd aangehouden is dit

toegerekend aan nieuwbouw;

• Berekening

kasstromen worden contant

Een deel van het sociale bezit is gelabeld voor verkoop.

jaar. De restant-levensduur is getoetst door middel van

gemaakt medio het jaar;

In de bedrijfswaarde is rekening gehouden met een

een steekproef in diverse klassen van het bezit.

• Overheidsheffing

E 392 voor een zelfstandige

opbrengstwaarde van dit bezit voor een periode van 5

woongelegenheid voor een

jaar. De verwachte opbrengstwaarde van woningen wordt

Restwaarde grond

periode van 5 jaar

gedefinieerd als de contante waarde van het bedrag

Tot en met 2011 is in de bedrijfswaarde de historische

ingerekend, deze is apart

dat kan worden verkregen bij verkoop onder aftrek van

kostprijs voor het vastgoed in exploitatie opgenomen.

weergegeven omdat er nog

verkoopkosten. Ter bepaling van dit bedrag worden

geen wettelijke grondslag

taxaties uitgevoerd door een interne deskundige en worden

voor is.

vergelijkbare verkooptransacties van onroerende zaken als

Vastgoed in ontwikkeling bestemd voor eigen exploitatie

referentie gehanteerd.


(verhuurdersheffing)

met ingang van 2012 verhoogd tot een minimum van 20

Er is geen rekening gehouden met de extra huurverhoging

betreft investeringen in nieuwe verhuureenheden. Waar-

voor zogenaamde scheefhuurders, er is wel rekening

Bij de bepaling van de bedrijfswaarde wordt geen rekening

dering vindt plaats tegen bestede kosten en eventueel

gehouden met de toepassing van extra punten in het

meer gehouden met de rentabiliteitswaardecorrectie van

toegerekende kosten eventueel onder aftrek van bijzondere

Woningwaarderingsstelsel die van toepassing zijn in de

de bestaande leningportefeuille conform RJ645.

waardeveranderingen van te dekken stichtingskosten. Als

schaarstegebieden.

Dit is het verschil tussen de contante waarde van de

de bijzondere waardeverandering de tot dan toe gemaakte

verwachte kasstromen uit hoofde van leningen en de

kosten overschrijdt, wordt het saldo opgenomen onder de

waardering van deze post in de balans.

voorziening onrendabele investeringen.

De gemiddelde mutatiegraad bedraagt 5,0%; huurharmonisatie wordt voor 5 jaar meegenomen in de bedrijfs-

95

bij het aangaan van de verplichting het onrendabele deel

Vastgoedbeleggingen Commercieel vastgoed in exploitatie

in de winsten verliesrekening opgenomen onder de post

Het commercieel vastgoed in exploitatie omvat woningen

overige waardeveranderingen materiële vaste activa als de

in exploitatie met een huurprijs boven de huurtoeslag-

De waardemutaties in onroerende zaken verkocht onder

kasstroom genererende eenheid geen ruimte meer biedt.

grens, het bedrijfsmatig vastgoed (niet zijnde maatschap-

voorwaarden en de terugkoopverplichting worden recht-

pelijk vastgoed) en het overige commerciële vastgoed

streeks verantwoord in de winsten verliesrekening.

Wat betreft het onrendabele deel van de projecten wordt

Ingenomen grondposities worden onder deze post verwerkt

(het niet-Daeb bezit). Commercieel vastgoed in exploitatie

tegen verkrijgingsprijs en bijkomende kosten.

wordt gewaardeerd tegen kostprijs of lagere marktwaarde

Afschrijvingen vinden plaats na ingebruikname van de

welke wordt gewaardeerd tegen de reële waarde in overeenstemming met de contractvoorwaarden.

zoals hiervoor beschreven onder sociaal vastgoed in

Financiële vaste activa Leningen u/g, beleggingen en deelnemingen

exploitatie.

De leningen u/g, beleggingen en deelnemingen zijn opge-

activa.

nomen tegen de nominale waarden. Het kortlopende deel is

Onroerende en roerende zaken ten dienste van de exploitatie

Onroerende en roerende zaken verkocht onder voorwaarden De onroerende zaken verkocht onder voorwaarden betreffen

De onroerende zaken ten dienste van de exploitatie worden

Koopgarantwoningen, die verkocht zijn aan derden. Deze

gewaardeerd tegen historische kostprijs, verminderd met

zijn aan te merken als financieringstransactie, hoofdzake-

lineaire afschrijvingen.

lijk omdat een terugkoopplicht geldt voor deze transacties.

De afschrijvingstermijnen bedragen respectievelijk voor:

De Koopgarantwoningen worden gewaardeerd tegen

• kantoorpanden

30 jaar

actuele waarde. De actuele waarde na eerste verwerking is

• verbouwing kantoorpanden

10 jaar

de marktwaarde op basis van de regeling verkocht onder

• inventaris

5-10 jaar

voorwaarden.

• vervoermiddelen

5 jaar

• automatisering

4-5 jaar

Voor de in de regeling overeengekomen overdrachtswaarde

Afschrijving vindt voor het eerst plaats direct na inge-

wordt aan de creditzijde van de balans onder de langlo-

bruikname.

pende schulden een terugkoopverplichting opgenomen,

96

opgenomen onder vlottende activa.

e d n e t t o l V Activa

als passiefpost onder de kortlopende schulden verwerkt.

Voorzieningen Voorziening onrendabele investeringen nieuwbouw

KORTLOPENDE Vorderingen

Verwachte verliezen als gevolg van onrendabele investerin-

De vorderingen zijn gewaardeerd tegen de nominale

gen nieuwbouw worden als bijzondere waardeverandering

waarde.

in mindering gebracht op de materiële activa in ontwikke-

Termijnen die de geactiveerde kosten overtreffen, worden

Voorraden

ling. Indien en voor zover de verwachte verliezen de activa

De voorraad onverkochte woningen betreft opgeleverde

Liquide middelen

in ontwikkeling van het betreffende project overtreffen,

nieuwbouwwoningen, leegstaande woningen uit de vast-

Liquide middelen bestaan uit kas, banktegoeden en

wordt voor dit meerdere een voorziening gevormd.

goedportefeuille bestemd voor verkoop en teruggekochte

deposito’s met een looptijd korter dan 1 jaar. Zij zijn

Koopgarantwoningen die nog niet zijn doorverkocht en/

gewaardeerd tegen nominale waarde.

Voorziening latente belastingverplichtingen

of geleverd zijn. De nieuwbouwwoningen worden gewaar-

De voorziening voor uitgestelde belastingverplichtingen

deerd tegen de vervaardigingsprijs of verwachte lagere

wordt gevormd op basis van de balansmethode, waarbij

opbrengstwaarde. De woningen uit de vastgoedportefeuille

een voorziening wordt getroffen voor tijdelijke verschillen

worden gewaardeerd tegen kostprijs, de Koopgarantwonin-

tussen de boekwaarde van activa en verplichtingen ten

gen worden gewaardeerd tegen terugkoopwaarde.

Passiva

behoeve van de financiële verslaggeving en de fiscale boekwaarde van die posten.

Onderhanden PROJECTEN Waardering van onderhanden projecten vindt plaats tegen

Leningen

vervaardigingsprijs. Als met projecten een langere tijd is

De leningen worden afgelost op basis van annuïteiten,

gemoeid, wordt in de waardering op een voorzichtige wijze

Eigen vermogen

lineair of ineens. De contractaflossingen voor het komend

en naar evenredigheid van de stand van het project de

De overige reserves staan ter vrije beschikking van het

boekjaar worden opgenomen onder de kortlopende schul-

berekende winstopslag verantwoord. Vooruitbetalingen

bestuur. Conform de Bbsh-regels zullen deze vrije reserves

den.

door afnemers worden in aftrek gebracht op het onderhan-

uitsluitend aangewend worden voor werkzaamheden op het

den werk.

gebied van de volkshuisvesting.

97

Terugkoopverplichting onroerende en roerende zaken verkocht onder voorwaarden

huurovereenkomsten voortvloeien of boven de netto huur-

aard een toegezegde pensioenregeling. De corporatie heeft

prijs worden betaald.

in het geval van een tekort bij SPW geen verplichting tot

Woonlinie heeft in het kader van de verkoop van woningen

Lasten verhuur en beheeractiviteiten

toekomstige premies.

onder voorwaarden een terugkoopverplichting die afhan-

Onder deze post zijn de kosten verantwoord die zijn

Het SPW heeft geen objectieve sleutel voor het toerekenen

kelijk is van de waardeontwikkeling van de woningen. De

gemaakt in het kader van de bedrijfsvoering, zoals huis-

van een proportioneel aandeel in positieve of negatieve

terugkoopverplichting wordt jaarlijks gewaardeerd.

vestingskosten, bestuurskosten, algemene kosten, overige

risico’s aan de aangesloten werkgever.

het voldoen van aanvullende bijdragen anders dan hogere

personeelskosten et cetera.

Kortlopende schulden

Kosten met betrekking tot verkoop van vastgoed in ontwik-

Sociale lasten

Voor zover in het bovenstaande niet anders is aangegeven,

keling, uit de vastgoedportefeuille en overige activiteiten

Onder de sociale lasten worden de lasten van de inspectie

worden kortlopende schulden gewaardeerd op nominale

worden op basis van een kostenverdeelstaat doorbelast

directe belastingen en premies voor ziektekosten-/geldver-

waarde.

vanuit de kosten van verhuur en beheer van de vastgoed-

zekering opgenomen.

portefeuille aan de betreffende activiteiten.

GRONDSLAGEN VOOR RESULTAATBEPALING Huuropbrengsten

Lasten onderhoudsactiviteiten Lonen en salarissen

Hieronder worden de kosten ten behoeve van het plan-

Onder deze post worden de huuropbrengsten verantwoord

Deze post betreft de jaarlijkse lonen en salarissen exclu-

matig onderhoud, het groot onderhoud en reparatie- en

die betrekking hebben op het boekjaar, onder aftrek van de

sief de uitzendkrachten. De post uitzendkrachten wordt

mutatieonderhoud verantwoord. Het planmatig onderhoud

werkelijke huurderving wegens leegstand en exclusief de

verantwoord onder de overige bedrijfslasten.

omvat vervangingsonderhoud en diverse verbeteringen.

De huren worden jaarlijks in overeenstemming met het

Pensioenlasten

jaarlijkse beleid voor huurverhoging aangepast.

Onder deze post zijn de pensioenpremies verantwoord die

Overige directe operationele lasten exploitatie bezit

zijn ondergebracht bij een pensioenverzekeringsmaat-

Hieronder worden de kosten verantwoord die direct ten be-

Opbrengsten servicecontracten

schappij, evenals de premies voor vroegpensioen. De

hoeve van de woningen en leefomgeving worden gemaakt,

Dit betreft bijdragen van huurders en derden voor de

pensioenregeling is ondergebracht bij Stichting Pensi-

zoals belastingen en verzekeringen.

levering van goederen en diensten voor zover deze uit

oenfonds voor de Woningcorporaties (SPW) en is naar zijn

vergoedingen voor het leveren van goederen en diensten.

98

Afschrijvingen

Verkoopopbrengsten verkoopportefeuille

waardedaling van Koopgarantwoningen worden in deze

Deze post betreft de systematische afwaardering van een

Verkochte woningen uit exploitatie worden in het resultaat

categorie verantwoord voor het deel wat voor risico van

actief dat optreedt als gevolg van het gebruik en door het

opgenomen tegen de verkoopprijs onder aftrek van de

Woonlinie is.

verloop van de tijd. De afschrijvingen op materiële vaste

boekwaarde en verkoopkosten. Resultaten worden geno-

activa en vastgoedbeleggingen zijn gedeeltelijk gebaseerd

men op het moment van levering van de woningen.

op basis van verkrijgings- of vervaardigingsprijs en

Overige opbrengsten en kosten Activiteiten die niet geschaard kunnen worden onder de voorgaande activiteiten worden in deze categorie

vinden plaats volgens de lineaire methode, op basis van

Overige waardeveranderingen vastgoedportefeuille

de geschatte economische levensduur.

De overige waardeveranderingen op materiële vaste activa

derden.

gedeeltelijk op basis van bedrijfswaarde. Afschrijvingen

verantwoord. Het betreft onder andere dienstverlening voor

bestaan uit op- of afboekingen naar aanleiding van jaarDe bedrijfsmiddelen opgenomen onder ‘Activa ten dienste

lijkse toetsing van de bedrijfswaarde aan de boekwaarde

Leefbaarheid

van de exploitatie’ worden lineair afgeschreven.

ultimo boekjaar. De uitgangspunten bij de bedrijfswaarde-

Kosten met betrekking tot sociale en fysieke activiteiten

berekeningen zijn toegelicht bij de materiële vaste activa.

voor leefbaarheid worden hier verantwoord. Onder andere

Omzet verkocht vastgoed in ontwikkeling

Hiernaast worden afboekingen van nieuwbouwprojecten

kunnen de kosten bestaan uit veiligheidsmaatregelen in

De omzet van de verkochte nieuwbouwwoningen wordt

die niet tot realisatie komen onder deze post verantwoord.

buurten en straten.

Niet-gerealiseerde waardeveranderingen vastgoedportefeuille

Rentebaten en rentelasten

Waardeveranderingen van grondposities worden op basis

rekening houdend met de effectieve rentevoet van de

van taxaties onder deze post opgenomen.

betreffende activa en passiva.

Niet-gerealiseerde waardeveranderingen vastgoedportefeuille verkoop onder voorwaarden

Vennootschapsbelasting

Waardemutaties voortkomend uit waardestijgingen of

de Belastingdienst hebben een tweede vaststellings-

verantwoord bij oplevering van projecten en bestaat uit de gefactureerde termijnen onder aftrek van kortingen en de over de omzet geheven omzetbelasting.

Uitgaven verkocht vastgoed in ontwikkeling

Rentebaten en rentelasten worden tijdsevenredig verwerkt,

Uitgaven van de omzet van verkochte woningen betreffen vervaardigingskosten en mutatie van het onderhanden werk.

99

Sinds 1 januari 2008 is Woonlinie integraal vennootschapsbelastingplichtig. Brancheorganisatie Aedes en

overeenkomst opgesteld, waarin afspraken zijn gemaakt

Kasstroomoverzicht

voor onder andere de bepaling van de openingsbalans

Het kasstroomoverzicht is opgesteld volgens de indirecte

van 1 januari 2008, projecten herontwikkeling. Woonlinie

methode. Bij deze methode wordt het bedrijfsresultaat

heeft deze vaststellingsovereenkomst getekend en volgens

aangepast voor posten van winsten verliesrekening die

deze richtlijnen en wettelijke bepalingen de vennoot-

geen invloed hebben op ontvangsten en uitgaven in het

schapsbelasting opgenomen in de winsten verliesreke-

verslagjaar, mutaties in de balansposten en posten van

ning.

de winsten verliesrekening waarvan de ontvangsten en uitgaven niet worden beschouwd als operationele activi-

De belasting naar de winst of het verlies over het boekjaar

teiten.

omvat de over de verslagperiode verschuldigde en verrekenbare winstbelastingen en uitgestelde winstbelas-

Rente-instrumenten

tingen, berekend aan de hand van belastingtarieven die

Het gebruik van rente-instrumenten is alleen toegestaan

zijn vastgelegd op balansdatum, en correcties op de over

voor het afdekken van renterisico’s conform de uitgangs-

voorgaande jaren verschuldigde belasting.

punten van het treasurystatuut. Woonlinie maakt geen gebruik van rente-instrumenten.

Voor latente belastingen wordt een voorziening getroffen voor tijdelijke verschillen tussen de boekwaarde van activa

Rente en financieringsrisico’s

en verplichtingen ten behoeve van de financiële verslag-

Om de rente en financieringsrisico’s te beheersen, wordt de

geving en de fiscale boekwaarde van die posten.

financieringsbehoefte regelmatig bepaald. Risico’s worden zoveel mogelijk afgedekt. Woonlinie vult de financierings-

Er wordt uitsluitend een latente belastingvordering

behoefte op korte termijn in door kasgeldleningen.

opgenomen voor zover het waarschijnlijk is dat er in de toekomst belastbare winsten beschikbaar zullen zijn die voor de realisatie van het tijdelijke verschil kunnen worden aangewend.

100

Geconsolideerde balans per 31-12-2012 (na resultaatbestemming, bedragen x E 1.000)

ACTIVA

31-12-2012

31-12-2011

PASSIVA

Vaste activa

Eigen vermogen

Materiële vaste activa

Overige reserves

Sociaal vastgoed in exploitatie Vastgoed in ontwikkeling bestemd voor eigen exploitatie Onroerende en roerende zaken ten dienste van de exploitatie Totaal materiële vaste activa

135.814

Resultaat lopend boekjaar

132.127

15.642

13.720

2.443

2.645

153.899

148.492

Totaal eigen vermogen Voorziening onrendabele investeringen nieuwbouw Voorziening latente belastingverplichtingen

Onroerende zaken verkocht onder voorwaarden Vastgoed in ontwikkeling bestemd voor eigen exploitatie Totaal vastgoedbeleggingen

7.171

Totaal voorzieningen

14.715

15.721

Langlopende schulden

861

995

13.322

28.898

Leningen overheid Leningen kredietinstellingen

23.887

Verplichtingen uit hoofde van onroerende zaken verkocht onder voorwaarden

Financiële vaste activa Deelnemingen

326

501

Leningen u/g

273

0

2

2

601

503

183.398

172.882

31-12-2011

46.710

46.166

4.664

544

51.374

46.710

3.680

3.606

0

201

3.680

3.807

Voorzieningen

Vastgoedbeleggingen Commercieel vastgoed in exploitatie

31-12-2012

93 118.065

14.880

15.721

395

382

127.561

134.261

Schulden aan kredietinstellingen

4.978

3.993

Schulden aan leveranciers

2.555

2.725

Vlottende activa

Belastingen en premies sociale verzekeringen

1.874

807

Voorraden

Schulden inzake pensioenen

45

89

Overige vorderingen Totaal financiële vaste activa Totaal vaste activa

Vastgoed bestemd voor verkoop

Overige schulden

89 112.197

Totaal langlopende leningen Kortlopende schulden

670

519

Vastgoed in ontwikkeling bestemd voor verkoop

3.710

1.085

Overlopende passiva

Totaal voorraden

4.380

1.604

Totaal kortlopende schulden

944

2.919

339

287

Overige schulden

508

656

3.508

2.877

13.468

11.147

196.083

195.925

Onderhanden projecten Onderhanden nieuwbouwprojecten Kortlopende vorderingen Huurdebiteuren Gemeenten

17

203

856

3.031

Overige vorderingen

1.291

671

Overlopende activa

134

129


Totaal kortlopende vorderingen

2.637

4.321

Liquide middelen

4.724

14.199

12.685

23.043

196.083

195.925

Totaal vlottende activa

Totaal activa

Totaal passiva 101

2012

2011

23.262

22.689

625

619

Bedrijfsopbrengsten Huuropbrengsten Opbrengsten servicecontracten Lasten servicecontracten

-582

-554


-3.918

-5.065

Lasten onderhoudsactiviteiten

-6.698

-5.753


-1.936

-1.890

Afschrijvingen vastgoed in exploitatie

-3.979

-3.166

Netto resultaat exploitatie vastgoedportefeuille

6.774

6.880

13.469

10.588

-11.029

-8.725

-649

0

Netto resultaat verkocht vastgoed in ontwikkeling

1.791

1.863

Verkoopopbrengst vastgoedportefeuille

7.095

2.414

-144

0

Omzet verkocht vastgoed in ontwikkeling Uitgaven verkocht vastgoed in ontwikkeling Toegerekende organisatiekosten

Toegerekende organisatiekosten Boekwaarde verkochte vastgoedportefeuille Netto gerealiseerd resultaat verkoop vastgoedportefeuille Overige waardeveranderingen vastgoedportefeuille

-609

-155

6.342

2.259

-4.805

-3.623


-331

-3.496

Niet-gerealiseerde waardeveranderingen vastgoedportefeuille verkocht onder voorwaarden

-165

0

-5.301

-7.119

353

299

-252

-81

101

218

-362

-287

256

288

Rentelasten en soortgelijke kosten

-5.178

-5.162

Saldo financiële baten en lasten

-4.922

-4.874

4.423

-1.060

231

1.604

10

0

4.664

544

Waardeveranderingen vastgoedportefeuille Opbrengsten overige activiteiten Kosten overige activiteiten Netto resultaat overige activiteiten Leefbaarheid Rentebaten en soortgelijke opbrengsten

Resultaat uit gewone bedrijfsuitoefening voor belastingen Belastingen resultaat uit gewone bedrijfsuitoefening Resultaat deelnemingen

Resultaat uit gewone bedrijfsuitoefening na belastingen

102

Geconsolideerde winsten verliesrekening over 2012 (bedragen x E 1.000)

2012

2011

Bedrijfsresultaat

9.355

3.814

• Afschrijvingen

3.979

3.166

• Waardeverandering vastgoedportefeuille

5.301

7.119

-127

3.569

1.684

-2.092

-2.776

-2.515

1.975

797

Kasstroom uit bedrijfsoperaties

Geconsolideerd kasstroomoverzicht (bedragen x E 1.000)

• Mutatie voorzieningen • Veranderingen in het werkkapitaal: - Mutatie operationele vorderingen - Mutatie voorraden - Mutatie onderhanden werk - Mutatie operationele schulden Totaal kasstroom uit bedrijfsoperaties

1.336

-22

20.727

13.836

256

288

-5.178

-5.162

Kasstroom uit rente Ontvangen rente Betaalde rente Betaalde winstbelasting

231

1.604

Totaal kasstroom uit rente

-4.691

-3.270

Kasstroom uit operationele activiteiten

16.036

10.566

-30.344

-23.819

Kasstroom uit investeringsactiviteiten Investeringen in materiële vaste activa Desinvesteringen in materiële vaste activa Termijnen nieuwbouw koopwoningen Mutatie financiële vaste activa Totaal kasstroom uit investeringsactiviteiten

549

197

9.254

16.451

-97

453

-20.638

-6.718

13

16.000

-4.886

-4.305

Kasstroom uit financieringsactiviteiten Ontvangsten uit langlopende schulden Aflossingen langlopende schulden Aflossingen kortlopende schulden Totaal kasstroom uit financieringsactiviteiten

NETTO KASSTROOM

103

0

-6.321

-4.873

5.374

-9.475

9.222

Toelichting op de geconsolideerde balans (bedragen x E 1.000)

Sociaal vastgoed in exploitatie

Grond

opstal

totaal

25.417

155.855

181.272

Saldo 1 januari Aanschafwaarde Cumulatieve afschrijvingen Aanpassingen leegstaande verkoopwoningen Boekwaarde 1 januari

0

-48.967

-48.967

-34

-144

-178

25.383

106.744

132.127

1.879

7.542

9.421

Mutaties in het boekjaar Investeringen nieuwbouw Overige investeringen Desinvesteringen

VASTE ACTIVA Materiële vaste activa in exploitatie

0

1.436

1.436

-99

-1.024

.1.123

Afschrijvingen

0

-3.419

-3.419

Afschrijvingen desinvesteringen

0

582

582

Het verloop van het sociaal vastgoed in exploitatie geeft

Bijzondere waardeveranderingen

0

-3.099

-3.099

Herclassificatie aanschafwaarde

-14

-127

-141

het volgende beeld per 31 december 2012.

Herclassificatie cumulatieve afschrijvingen

0

30

30

1.766

1.921

3.687

27.149

163.538

190.687

0

-54.873

-54.873

27.149

108.665

135.814

Saldo

Saldo 31 december Aanschafwaarde Gecumuleerde afschrijvingen Boekwaarde 31 december

De bijzondere waardeverminderingen zijn gebaseerd op bedrijfswaardeberekeningen per nieuwbouwproject. Hoewel sprake is van overwaarde in de kasstroomgenererende eenheid, worden de onrendabele toppen niet eerder teruggenomen dan wanneer er sprake is van duurzame waardevermeerdering. In verband met onzekerheid van onder andere verhuurdersheffingen, is nog geen sprake van duurzame waardevermeerding, daarom zijn onrendabele toppen niet teruggenomen. Dit geldt eveneens voor het commercieel vastgoed in exploitatie.

104

Verloop bedrijfswaarde sociaal woningbezit: BEDRAGEN IN MILJOENEN EURO’S Bedrijfswaarde per 1 januari 2012

De gemiddelde restant levensduur op 31 december 2012 van het sociaal vastgoed is

Mutaties ten gevolge van RJ645

25 jaar. GEMIDDELDE LEVENSDUUR PER KLASSE

AANTAL VHE’S

GEMIDDELDE LEVENSDUUR

Klasse voor 1985

3.139

21

Klasse na 1985

1.124

36

Totaal

186,5

4.263

Vervallen rentabiliteitswaardecorrectie

-8,8

Grondwaarde

42,9

Beleidswijzigingen Levensduurverlenging

14,8

Huurbeleid

-4,7

(Des)investeringsbeleid Nieuwbouw, aankoop en verbeteringen Realisatie uit verkoop en sloop

7,1 13,8

Overige mutaties

Verzekeringen

Autonome waarde mutatie

De activa in exploitatie is verzekerd tegen het risico van brand- en stormschade voor de

Economische parameters

herbouwwaarde. Onderverzekering is in de polisvoorwaarden uitgesloten.

-2,5 1,3

Exploitatielasten

-8,4

Onderhoudslasten

23,6

Totaal mutaties 2012

Bedrijfswaarde

Bedrijfswaarde per 31 december 2012 voor verhuurdersheffing

De bedrijfswaarde van het sociaal vastgoed bedraagt ultimo 2012 E 258,2 miljoen,

Verhuurdersheffing

(2011: E 186,5 miljoen) inclusief grond. De waarde van de grond bedraagt ultimo 2012

Bedrijfswaarde 31 december 2012 na verhuurdersheffing

E 53,1 miljoen, (2011: E 25,5 miljoen).

79,1 265,6 -7,4

258,2

WOZ waarde sociaal vastgoed De parameters en uitgangspunten zijn toegelicht bij de grondslagen.

De WOZ waarde van het sociaal vastgoed per 31 december 2012 bedraagt E 717,9 miljoen. Verkoop woningen in exploitatie Van het totale woningbezit van 4.277 woningen, is te verwachten dat 30 woningen in 2013 voor verkoop beschikbaar komen. In totaal zijn 616 woningen voor verkoop gelabeld per 31 december 2012. Het aantal woningen dat in de komende 5 jaar naar verwachting verkocht zal worden is 187. Zekerheden Er zijn geen activa als zekerheden gesteld voor verstrekte kredietfaciliteiten. 105

Vastgoed in ontwikkeling bestemd voor eigen exploitatie (bedragen x E 1.000)

Materiële vaste activa in ontwikkeling

31-12-2012

31-12-2011

13.720

24.807

Investeringen

25.040

19.309

Beginsaldo Mutaties van het boekjaar Correctie/afboeking onrendabele top

-5.575

-3.335

Afwaardering grondposities en projecten

-1501

-3.495

Ontvangen termijnen koopwoningen

-7.837

-11.505

Overige opbrengsten

-1.417

-4.946

Overgeboekt naar materiële vaste activa in exploitatie

-6.322

-8.676

Mutatie onderhanden projecten en voorraden

-180

-1.604

Mutatie voorzieningen onrendabele investeringen nieuwbouw

-190

3.491

-96

-326

15.642

13.720

Overig

Eindsaldo

In het saldo materiële vaste activa in ontwikkeling voor eigen exploitatie is voor E€8,5 miljoen (2011: E 7,9 miljoen) aan grondposities opgenomen. De grondposities bevinden zich in alle gemeenten.

106

(bedragen x E 1.000)

ONROERENDE EN ROERENDE ZAKEN TEN DIENSTE VAN DE EXPLOITATIE

KANTOORGEBOUWEN

INVENTARIS

VERVOERMIDDELEN

TOTAAL

Saldo 1 januari Aanschafwaarde Gecumuleerde afschrijvingen Boekwaarde 1 januari

3.647

2.327

456

6.430

-1.718

-1.825

-242

-3.785

1.929

502

214

2.645

0

18

205

223

0

-735

-175

-910

-182

-148

-87

-417

0

735

167

902

-182

-130

110

-202

Mutaties in het boekjaar Aankopen Desinvesteringen Afschrijvingen Afschrijvingen desinvesteringen Saldo

Saldo 31 december Aanschafwaarde

3.647

1.610

486

5.743

-1.900

-1.238

-162

-3.300

1.747

372

324

2.443

Grond

opstal

totaal

1.540

6.291

7.831

0

-660

-660

1.540

5.631

7.171

1.748

5.538

7.286

0

-143

-143

Bijzondere waardeveranderingen

0

-1.103

-1.103

Herclassificatie aanschafwaarde

14

127

141

0

-30

-30

1.762

4.389

6.151

3.302

11.956

15.258

0

-1.936

-1.936

3.302

10.020

13.322

Gecumuleerde afschrijvingen Boekwaarde 31 december

commercieel vastgoed in exploitatie

Vastgoedbeleggingen

Saldo 1 januari

Het verloop van het commercieel vast-

Aanschafwaarde

goed in exploitatie geeft het volgende

Cumulatieve afschrijvingen

beeld per 31 december 2012.

Boekwaarde 1 januari

Mutaties in het boekjaar De gemiddelde restant levensduur is 44 jaar op 31 december 2012. Verzekeringen De activa in exploitatie zijn verzekerd tegen het risico van brand- en stormschade voor de herbouwwaarde. Onderverzekering is in de polisvoorwaarden uitgesloten.

Investeringen nieuwbouw Afschrijvingen

Herclassificatie cumulatieve afschrijvingen Saldo

Saldo 31 december Aanschafwaarde Gecumuleerde afschrijvingen Boekwaarde 31 december

107

Bedrijfswaarde commercieel vastgoed

WOZ waarde commercieel vastgoed

De bedrijfswaarde van het commercieel vastgoed in

De WOZ waarde van het commercieel vastgoed per

exploitatie is berekend op basis van de uitgangspunten die

31 december 2012 bedraagt E 23,4 miljoen.

bij de grondslagen zijn toegelicht. De bedrijfswaarde per 31 december 2012 bedraagt E 16,0 miljoen (31 december

Verkoop woningen in exploitatie

2011 E 11,6 miljoen) inclusief grond ter waarde van

Van het commercieel vastgoed zijn 37 woningen gelabeld

E 0,6 miljoen (2011: E 1,7 miljoen). De grootste mutatie

voor verkoop, de verwachting is dat deze woningen in 2013

(ca. E 6,2 miljoen) wordt veroorzaakt door toevoeging van

worden verkocht.

nieuwbouwwoningen van project Portage in Zaltbommel.

Zekerheden Actuele waarde commercieel vastgoed

Er zijn geen activa als zekerheden gesteld voor verstrekte

De actuele waarde in verhuurde staat van de commerciële

kredietfaciliteiten.

vastgoedportefeuille bedraagt E 15,1 miljoen. De woningen worden jaarlijks getaxeerd. De woningen zijn grotendeels getaxeerd door de interne makelaar, een aantal panden is door een externe makelaar getaxeerd. Bij de vaststelling van de marktwaarden is gebruik gemaakt van referentieobjecten, de WOZ waarden en recente verkooptransacties. De marktwaarde in verhuurde staat is 70% van de vrije verkoopwaarde. Dit is een gemiddelde van de samenstelling van het vastgoed en recente aanbiedingen van complexen. Hierbij is rekening gehouden met verkoopkosten voor levering van de panden.

108

(bedragen x E 1.000) ONROERENDE ZAKEN VERKOCHT ONDER VOORWAARDE (VOV)

(bedragen x E 1.000) 31-12-2012

31-12-2011

VASTGOEDBELEGGING IN ONTWIKKELING BESTEMD VOOR EIGEN EXPLOITATIE

15.721

0

0

15.721

Desinvesteringen

-1.245

0

Correctie/afboeking onrendabele top

Waardemutaties

-999

0

Overgeboekt naar commercieel vastgoed in exploitatie

1.238

0

14.715

15.721

Saldo per 1 januari

Voorraad Koopgarantwoningen Saldo per 1 januari Eerste waardering Koopgarantwoningen

Overboeking activa in ontwikkeling

Totaal onroerende zaken vov

31-12-2012

31-12-2011

995

0

3.994

1.168

Mutaties boekjaar Investeringen

1.940

-288

-6.183

0

Mutatie voorziening onrendabele investeringen

115

115

Totaal vastgoed in ontwikkeling

861

995

325

500


Per 1 januari 2012 zijn er 98 woningen in de Koopgarantvoorraad, waarvoor een terugkoopver-

Deelnemingen CV Partners Uithof III

plichting is aangegaan met de kopers. Hiernaast was voor 8 nieuwbouwwoningen al een ver-

1

1

326

501

Gemeente Woudrichem

273

0

woningen zijn opgenomen onder voorraden. Per 31 december 2012 is de voorraad Koopgarant-

Totaal leningen u/g

273

0

woningen 98 stuks. De waardeontwikkeling in 2012 laat een daling van 6,5% zien.

Overige vorderingen Overige

2

2

Totaal overige vorderingen

2

2

Deelnemingen Woningnet

plichting aangegaan. Hiervoor is nog geen waarde toegekend in verband met nieuwbouw 2012.

Totaal deelnemingen

5 woningen zijn aan de Koopgarantvoorraad onttrokken doordat deze woningen na aankoop

Leningen u/g

zonder voorwaarden zijn verkocht. 3 woningen zijn teruggekocht en nog niet doorverkocht. Deze

De verleende kortingen op de Koopgarantwoningen liggen tussen 7,5 en 27%. De woningen worden jaarlijks getaxeerd. De woningen zijn getaxeerd door de interne makelaar. Bij de vaststelling van de marktwaarden is gebruik gemaakt van referentieobjecten, de WOZ waarden en recente verkooptransacties. Verkoopkosten zijn meegenomen in de waardebepaling. In de gemeente Werkendam heeft Woonlinie een subsidie ontvangen voor de ontwikkeling van Koopgarant woningen. Indien de woningen binnen 20 jaar uit de Koopgarant constructie gehaald worden, moet Woonlinie de subsidie terugbetalen. In de gemeente Zaltbommel geldt tot 2025 een boeteconstructie voor de Koopgarant woningen in Nederhemert. 109

Vlottende activa

Vorderingen


Huurdebiteuren 31-12-2012

31-12-2011

177

178

Het totale debiteurensaldo aan het einde van het verslagjaar bedroeg E 339.000. Dit bedrag bestaat uit huurachterstanden van E 268.000 en 100 betalingsregelin-

Vastgoed bestemd voor verkoop Voorraad woningen uit exploitatie

gen voor een totaalbedrag van E 71.000.

Voorraad teruggekochte Koopgarantwoningen

493

341

Totaal vastgoed bestemd voor verkoop

670

519

De huurachterstanden kunnen als volgt naar tijdsduur en aantal huurders worden gespecificeerd:

Vastgoed in ontwikkeling bestemd voor verkoop Saldo 1 januari

1.085

1.410

3.468

599

-843

-924

3.710

1.085

AANTAL MAANDEN

Mutaties boekjaar Investeringen Desinvesteringen Totaal vastgoed bestemd voor verkoop

2011

2012

2011

141

186

57

59

1 tot 2 maanden

39

31

32

28

2 tot 3 maanden

47

30

65

46

3 tot 4 maanden

12

5

27

11

Zaltbommel. Het overig vastgoed bestemd voor verkoop is gelegen in de ge-

> 4 maanden

meenten Aalburg en Werkendam.

Totaal

Saldo 1 januari

2.919

716

Mutaties boekjaar Investeringen Desinvesteringen Totaal onderhanden werk

23

30

87

113

262

282

268

257


Onderhanden projecten

944

2.919

-2.919

-716

944

2.919

110

HUURACHTERSTAND

2012 Tot 1 maand

Van het saldo per 31 december 2012 is E 3,2 miljoen gelegen in de gemeente

AANTAL HUURDERS

< vervolg Vlottende Activa

31-12-2012

31-12-2011

Te vorderen bedragen van diverse gemeenten

17

203

Totaal vorderingen gemeenten

17

203

Te vorderen vennootschapsbelasting

856

3.031

Totaal vorderingen belastingen en sociale verzekeringen

856

3.031

832

328

Gemeenten


Overige vorderingen Te ontvangen bedragen koopwoningen Overige vorderingen

459

343

1.291

671

Transitorische rente

134

129

Totaal overlopende activa

134

129

4.722

14.196

Totaal overige vorderingen Overlopende activa

Liquide middelen Banksaldi Kas Totaal liquide middelen

2

3

4.724

14.199

111

Passiva

31-12-2012

31-12-2011

46.710

46.166

eigen vermogen Overige reserve


Beginsaldo Jaarresultaat

4.664

544

51.374

46.710

Beginsaldo

3.606

0

Ontrekking

Totaal algemene bedrijfsreserve

Voorziening onrendabele investeringen nieuwbouw

Toelichting In de overige reserve is een ongerealiseerde herwaardering opgenomen voor

-1.594

0

Dotatie

1.668

3.606

Met deze herwaardering is geen rekening gehouden met toekomstige winstbe-

Eindsaldo voorziening

3.680

3.606

lasting.

Voorziening latente belastingverplichting 201

238

Koopgarant voorraden van E 3,1 miljoen per 31 december 2012.

Beginsaldo Mutaties

-201

-37

0

201

99

931

Reguliere aflossingen

-8

-832

Saldo per 31 december

91

99

Eindsaldo voorziening

Rentevoet, aflossing 2012 en leningen langer dan vijf jaar

langlopende schulden Leningen overheid

De gemiddelde rentevoet van de uitstaande leningen bedraagt per 31 december 2012

Saldo per 1 januari

4,31%. Het aflossingsbestanddeel vanaf 2018 bedraagt in totaal E 113,6 miljoen voor de huidige leningenportefeuille. Het aflossingsbestanddeel in het komende boekjaar bedraagtE 5,0 miljoen en is onder de kortlopende schulden verantwoord. De gemiddelde looptijd van de leningenportefeuille is 25 jaar.

Af te lossen in volgend boekjaar

-2

-6

Saldo per 31 december

89

93

122.052

109.499

Leningen kredietinstellingen Saldo per 1 januari

Van het WSW is voor E 111,1 miljoen aan borging verkregen.

Storting nieuwe leningen Aflossingen Saldo per 31 december Af te lossen volgend boekjaar Saldo per 31 december

0

16.000

-4.880

-3.447

117.172

122.052

-4.975

-3.987

112.197

118.065

Verplichtingen uit hoofde van onroerende zaken verkocht onder voorwaarden Verplichtingen Koopgarantwoningen Saldo per 1 januari Eerste waardering verplichtingen Koopgarantwoningen

0

0

15.721

1.238

0

Desinvesteringen

-1.245

0

Waardemutaties

-834

0

14.880

15.721

Verplichting bij overdracht

112

15.721

Totaal

< vervolg PASSIVA

31-12-2012

31-12-2011

waarborgsommen Beginsaldo

Dit betreft de van huurders ontvangen gelden bij aanvang van het huurcontract. 382

408

Mutatie boekjaar

4

-35

Rente waarborgsommen

9

9

395

382

Aflossingsverplichting langlopende schulden

4.978

3.993

Totaal schulden aan kredietinstellingen

4.978

3.993

Schulden aan leveranciers

2.555

2.725

Totaal schuld aan leveranciers

2.555

2.725

1.782

709

92

98

1.874

807

Pensioenen

45

89

Totaal schuld pensioenverzekeraars

45

89

Totaal waarborgsommen

kortlopende schulden Kredietinstellingen

Leveranciers

Belastingen en premies sociale verzekeringen BTW Loonheffing Totaal schulden fiscus

Schulden inzake pensioenen

Overige schulden Nog te betalen vakantiedagen

60

117

Vooruitontvangen huurtoeslag

123

117

0

79

Rekening courant deelnemingen Onderhanden werk Overige Totaal overige schulden

324

195

1

148

508

656

136

212

Overlopende passiva Vooruitontvangen huur

2.212

2.479

Nog te ontvangen termijnen

Niet vervallen rente leningen

810

0

Overige

350

186

3.508

2.877

Totaal overlopende passiva

113

2012

2011

23.404

22.812

-127

-118

-15

-5

23.262

22.689

625

619

-582

-554

43

65

3.408

3.366

bedrijfsopbrengsten Huren

Toelichting op de geconsolideerde winsten verliesrekening

Netto huur Huurderving Kortingen Totaal huren


Servicecontracten Opbrengsten servicecontracten Kosten servicecontracten Totaal servicecontracten

Lasten verhuur en beheeractiviteiten Personeelslasten Overige bedrijfslasten

In 2012 zijn voor het eerst, op basis van een kostenverdeelstaat,

Doorbelaste kosten aan overige activiteiten

de kosten aan de verschillende bedrijfsactiviteiten toegerekend.

Totaal lasten verhuur en beheeractiviteiten

1.544

1.699

-1.034

0

3.918

5.065

2.549

2.532

513

509

Personeelslasten

De vergelijkende cijfers zijn hier niet op aangepast.

Lonen en salarissen inclusief vakantiegeld Pensioenlasten Sociale lasten Totaal personeelslasten

346

325

3.408

3.366

Overige bedrijfslasten Uitzendkrachten Overige personeelskosten

216 307

Huisvestingskosten

155

162

Automatisering en telecomkosten

353

392

Woonruimteverdelen

108

96

Advieskosten en externe dienstverlening

206

280

Afboeking huurachterstanden

125

27

Sectorspecifieke heffing

83

260

BTW pro rata teruggave

-107

-441

Beloningen leden Raad van commissarissen Overige Totaal overige bedrijfslasten

114

81 204

35

40

301

360

1.544

1.699

< vervolg Toelichting op de geconsolideerde winsten verliesrekening

2012

2011

Lasten onderhoudsactiviteiten Kosten niet-planmatig onderhoud

3.248

3.747

Kosten planmatig onderhoud

3.450

2.006

Totaal lasten onderhoud

6.698

5.753

1.525

1.513

Overige directe operationele lasten exploitatie bezit Belastingen en overige lasten Verzekeringen Overige Totaal overige directe operationele lasten

65

56

346

321

1.936

1.890

3.118

2.076

444

688

Afschrijvingen Woningen en woongebouwen Overige onroerende zaken niet zijnde woningen Materiele activa ten dienste van de exploitatie Totaal

417

402

3.979

3.166

Schattingswijziging afschrijvingen De afschrijvingen van 2012 zijn gebaseerd op de lineaire methode, de afschrijvingen van 2011 zijn gebaseerd op de annüitaire methode.

Overigen De jaarrekening is gecontroleerd door BDO Audit & Assurance B.V. De algemene kosten bevatten ook voor E 68.000 aan honoraria voor accountants. De kosten voor de controle bedroegen E 37.000. Daarnaast hebben zij overige controles uitgevoerd voor een bedrag van E 18.000. BDO accountants & belastingadviseurs B.V. heeft voor een bedrag van E 13.000 fiscaal advies gegeven. Het loon van de directeur-bestuurder volgens artikel 383 van BW2 is E 222.000.

115

Nieuwbouw

Verkoop



Omzet verkocht vastgoed in ontwikkeling

2012

2011

13.469

10.588

Kosten met betrekking tot nieuwbouwprojecten

Opbrengsten verkoop woningen vastgoedportefeuille

Totaal Toegerekende organisatiekosten

-10.228

-9.280

-801

555

-11.029

-8.725

-649

0

2011

7.425

2.200


Uitgaven verkocht vastgoed in ontwikkeling Mutatie onderhanden werk

2012

Resultaat Koopgarantwoningen

51

284

-381

-70

7.095

2.414

Doorbelaste kosten vanuit operationele lasten exploitatie bezit

144

0

Totaal

144

0

Boekwaarde verkochte vastgoedportefeuille

609

155

Totaal

609

155

Kosten van verkopen woningen vastgoedportefeuille Totaal Toegerekende organisatiekosten

In de gemeenten Zaltbommel, Aalburg en Woudrichem zijn 8 projecten opgeleverd in 2012. In totaal is hierbij het resultaat genomen voor 25 koopwoningen, 1 kavel en een winkelcentrum met 3500 m2 winkelruimte. In de mutatie onderhanden werk is het percentage of completionresultaat opgenomen van 1 kavel en 11 woningen.

In 2012 zijn 47 uit de sociale woningvoorraad verkocht uit diverse kernen.

116

2012

2011

Overige waardeveranderingen vastgoedportefeuille Vaste activa Onrendabele toppen

3.635

3.623

Afwaarderingen projectportefeuille

1.170

0

Totaal overige waardeveranderingen vastgoedportefeuille

4.805

3.623

P131A Agnietentuin Zaltbommel

0

-1.198

P321C1 BinnenVergt fase 1a Zaltbommel

0

3.601

Onrendabele toppen

P413 ‘t Kwartier Woudrichem

98

110

P828A Den Eng fase 1 Veen

659

0

P845 Molenhuis Veen

520

0

P854 ‘t Rond Woudrichem

806

0

0

-1.008

P879 Voorstraat Almkerk P908A Portage Zaltbommel daeb

-17

0

-1.940

0

P924 Waluwe 38 woningen Zaltbommel

1.463

0

P972 De nieuwe S Sleeuwijk

1.766

0

P980 Zuideveldlaan Dussen

280

0

P908A Portage Zaltbommel niet daeb

P992 Under the Hill Saba

0

2.118

3.635

3.623

P131 Agnietentuin Zaltbommel

528

0

P938 Roode Camer Hank

329

0

Overige projecten

313

0

1.170

0

Totaal onrendabele toppen Afwaardering projectportefeuille

Totaal afwaardering projectportefeuille

Niet-gerealiseerde waardeveranderingen vastgoedportefeuille Afwaardering grondposities P844 Polstraat Wijk en Aalburg

0

292

P910 Beersteeg Zaltbommel

0

387

P916 Spellewaard Zaltbommel

0

2.816

P829 Grote Kerkstaat bij 56 Wijk en Aalburg

75

0

P895 Reijgerboslaan Giessen

256

0

Totaal afwaardering grondposities

331

3.495

Niet-gerealiseerde waardeveranderingen vastgoedportefeuille verkocht onder voorwaarden Niet-gerealiseerde waardedaling Koopgarantwoningen

165

0

Totaal

165

0

117


Overig (bedragen x E 1.000)

2012

2011

353

299

Overige activiteiten Opbrengsten overige activiteiten Kosten overige activiteiten

-8

-81

-244

0

101

218

Leefbaarheidsuitgaven Zaltbommel

151

173

Leefbaarheidsuitgaven Land van Heusden en Altena

Doorbelaste kosten vanuit operationele lasten exploitatie bezit Totaal Leefbaarheid

173

13

Overige

38

101

Totaal

362

287

Andere rentebaten en soortgelijke opbrengsten Rentebaten 134

130

Rente uitstaande leningen

Rente rekening-courant banken

0

70

Rente verkoop nieuwbouwwoningen

0

37

Overige rentebaten

122

51

Totaal rentebaten

256

288

5.168

5.023

Overige rentelasten

1

130

Rente waarborgsommen

9

9

5.178

5.162

0

0

rentelasten en soortgelijke kosten Rentelasten Renteleningen

Totaal rentelasten Vennootschapsbelasting Vennootschapsbelasting boekjaar Dotatie voorziening latente belastingverplichting

-201

-37

-30

-1.567

-231

-1.604

Uitkering Uithoff III

10

0

Totaal resultaat deelnemingen

10

0

Vennootschapsbelasting voorgaande jaren Totaal vennootschapsbelasting Resultaat deelnemingen

118


2012

2011

4.433

-1.060

Afschrijvingen

3.500

2.800

Waardeveranderingen

3.600

3.600

Verkopen uit exploitatie

-6.500

-1.700

Resultaten nieuwbouwprojecten

-5.300

-4.800

1.150

1.200

-1.100

-700

200

-440

0

1.100

-17

0

Bedrijfseconomisch resultaat voor belastingen

De effectieve belastingdruk over 2012 bedraagt 0% (2011: 0%).

Fiscale aanpassingen

Te activeren rente Onderhoudsuitgaven Overig Herbestedingsreserve Fiscaal resultaat Vennootschapsbelasting huidig boekjaar

0

0

Vennootschapsbelasting vorige boekjaren

-30

-1.567

Mutatie voorziening latente belastingen

-201

-37

Vennotschapsbelasting

-231

-1.604

Het resultaat van het boekjaar wordt toegevoegd aan de overige reserves.

Overzicht van het totaal resultaat over 2012 Geconsolideerd nettoresultaat na belastingen Geconsolideerd nettoresultaat na belastingen

4.664

544

Totaalresultaat

4.664

544

119

e d t i u t e i N e d n e k j i l b s n bala informatie

Woonlinie heeft een bouwclaim voor 15 huurappartementen in de gemeente Woudrichem. Woonlinie heeft een bouwclaim in de gemeente Aalburg in ruil voor grond.

Aangegane verplichtingen nieuwbouw Voorwaardelijke verplichting

Het restant van de aangegane verplichtingen uit over-

In verband met de garantiestelling voor leningen o/g

eenkomsten ten behoeve van nieuwbouwprojecten voor

door het Waarborgfonds Sociale Woningbouw (WSW) is er

31 december 2012 ten aanzien van nieuwbouwprojecten

sprake van een obligo aan het WSW uit hoofde van de door

bedragen E 15,4 miljoen. Ontwikkelingscombinatie De Es

het WSW geborgde leningen, dat opeisbaar wordt indien

en Transvaal vof is in 2012 een aannemingsovereenkomst

blijkt dat het aan het WSW betaalde disagio in totaal niet

voor E 14,8 miljoen aangegaan met Bimo Bouw voor de

voldoende is om de aanspraken van het WSW te dekken.

bouw van het winkelcentrum en appartementen in plan de

Volgens opgave van het WSW bedraagt dit obligo per

Nieuwe S.

balansdatum E 4,7 miljoen. Woonlinie heeft een verplichting voor een grondaankoop In de gemeente Werkendam is ten aanzien van de aankoop

van de gemeente Zaltbommel van maximaal E 0,5 mil-

van een perceel grond bij wijziging van het bestemmings-

joen.

plan een nabetaling verschuldigd van maximaal E 0,5 miljoen, uiterlijk tot 1 januari 2018.

Verplichtingen onderhoud Er is een verplichting voor onderhoudswerkzaamheden van

Woonlinie heeft een bouwclaim van 12 woningen en een extra optierecht voor 15 woningen in de gemeente Werkendam.

120

E 0,1 miljoen.

Omzetbelasting

voor de huur van bedrijfsruimten in Zaltbommel voor een

Van de opgeleverde nieuwbouwprojecten is er 1 woning in

bedrag van E 0,03 miljoen.

gebruik genomen zonder verkocht te zijn. Indien binnen twee jaar na ingebruikname de woning niet is verkocht,

Er zijn door aannemers bankgaranties afgegeven voor een

dan moet E 0,04 miljoen BTW worden betaald over de

bedrag van E 1,9 miljoen.

stichtingskosten voor de woning.

Verplichtingen in verband met financiering Verplichtingen in verband met financiering

In 2012 is een leningovereenkomst voor een lening van

Er zijn geen verplichtingen in verband met financiering.

E 10,0 miljoen aangegaan. De lening heeft een looptijd van 30 jaar. De lening heeft een rentepercentage van

Overige verplichtingen

2,46% en wordt in 2013 gestort.

Verplichtingen met betrekking tot kantoorautomatisering zijn aangegaan voor een bedrag van E 0,03 miljoen en lopen tot en met 30 november 2014.

Fiscale eenheid Stichting Woonlinie vormt een fiscale eenheid voor de omzetbelasting en vennootschapsbelasting met Bouwlinie B.V. Bouwlinie Sleeuwijk B.V. is hier op 1 januari 2011 aan toegevoegd. Op grond van de fiscale eenheid is Woonlinie hoofdelijk aansprakelijk voor de door de fiscale eenheid verschuldigde omzetbelasting en vennootschapsbelasting.

Bankgaranties Er zijn twee bankgaranties afgegeven aan Woonlinie

121

Enkelvoudige balans per 31 december 2012

ENKELVOUDIGE JAARREKENING Grondslagen van waardering en bepaling van het resultaat De grondslagen van waardering en van resultaatbepaling

(na resultaatbestemming, bedragen x E 1.000)

voor de enkelvoudige jaarrekening en de geconsolideerde jaarrekening zijn gelijk. Voor de grondslagen van de waardering van activa en passiva en voor de bepaling van het resultaat wordt verwezen naar de toelichting op de geconsolideerde balans en winsten verliesrekening.

122

ACTIVA

31-12-2012

31-12-2011

vaste activa Materiële vaste activa Sociaal vastgoed in exploitatie

Overige reserves 135.814

132.127

15.642

13.720

Onroerende en roerende zaken ten dienste van exploitatie

2.443

2.645

153.899

148.492

Resultaat lopend boekjaar Totaal eigen vermogen

Voorziening onrendabele investeringen nieuwbouw Voorziening latente belastingverplichtingen

Commercieel vastgoed in exploitatie

13.322

7.171

Totaal voorzieningen

Onroerende zaken verkocht onder voorwaarden

14.715

15.721

Totaal vastgoedbeleggingen

861

995

28.898

23.887


337

512

Leningen u/g

273

0

2

2

612

514

183.409

172.893

Overige vorderingen Totaal financiële vaste activa

Totaal vaste activa vlottende activa Voorraden Vastgoed bestemd voor verkoop

31-12-2011

46.710

46.166

519

Vastgoed in ontwikkeling bestemd voor verkoop

3.709

1.085

Totaal voorraden

4.379

1.604

301

2.400

544 46.710

3.680

3.606

0

201

3.680

3.807

Langlopende schulden Leningen overheid Leningen kredietinstellingen Verplichtingen uit hoofde van onroerende zaken verkocht onder voorwaarden Overige schulden

87

93

112.199

118.065

14.880

15.721

395

382

127.561

134.261

2.520

2.614

Schulden aan kredietinstellingen

4.978

3.993


1.618

882

Totaal langlopende leningen

Kortlopende schulden Schulden aan leveranciers

Schulden inzake pensioenen 670

4.664 51.374

Voorzieningen

Vastgoedbeleggingen


31-12-2012

Eigen vermogen

Vastgoed in ontwikkeling bestemd voor eigen exploitatie Totaal materiële vaste activa

PASSIVA

Overige schulden Overige passiva Totaal kortlopende schulden

45

89

508

577

3.509

2.877

13.178

11.032

195.793

195.810

Onderhanden projecten Onderhanden nieuwbouwprojecten

Kortlopende vorderingen Huurdebiteuren Gemeenten Belastingen en premies sociale verzekeringen

339

287

17

203

856

3.031

Overige vorderingen

1.725

901

Overlopende activa

134

327

Totaal kortlopende vorderingen

3.071

4.749

Liquide middelen

4.633

14.164

12.384

22.917

195.793

195.810

Totaal vlottende activa Totaal activa

Totaal passiva

123

Enkelvoudige winsten verliesrekening over 2012 (bedragen x E 1.000)

2011

23.262

22.689

625

619

bedrijfsopbrengsten Huuropbrengsten Opbrengsten servicecontracten Lasten servicecontracten

-582

-554


-3.918

-5.064

Lasten onderhoudsactiviteiten

-6.698

-5.753


-1.936

-1.890

Afschrijvingen vastgoed in exploitatie

-3.979

-3.166

6.774

6.881

13.469

10.588

-11.029

-8.725

Netto resultaat exploitatie vastgoedportefeuille Omzet verkocht vastgoed in ontwikkeling Uitgaven verkocht vastgoed in ontwikkeling Toegerekende organisatiekosten

-649

0

Netto resultaat verkocht vastgoed in ontwikkeling

1.791

1.863


7.095

2.414

Toegerekende organisatiekosten

-144

0

Boekwaarde verkochte vastgoedportefeuille

-609

-155

6.342

2.259

Netto gerealiseerd resultaat verkoop vastgoedportefeuille Overige waardeveranderingen vastgoedportefeuille

-4.805

-3.623


-331

-3.496

Niet-gerealiseerde waardeveranderingen vastgoedportefeuille verkocht onder voorwaarden

-165

0

-5.301

-7.119

353

299

Waardeveranderingen vastgoedportefeuille Opbrengsten overige activiteiten Kosten overige activiteiten Netto resultaat overige activiteiten Leefbaarheid Rentebaten en soortgelijke opbrengsten

-252

-81

101

218

-362

-287

256

301

Rentelasten en soortgelijke kosten

-5.178

-5.153

Saldo financiële baten en lasten

-4.922

-4.852

4.423

-1.037

231

1.604

10

-23

4.664

544

RESULTAAT UIT GEWONE BEDRIJFSUITOEFENING VOOR BELASTINGEN Belastingen resultaat uit gewone bedrijfsuitoefening Resultaat deelnemingen

124

2012

RESULTAAT UIT GEWONE BEDRIJFSUITOEFENING NA BELASTINGEN

2012

2011

9.336

3.815

• Afschrijvingen

3.979

3.166

• Waardeveranderingen vastgoedportefeuille

5.301

7.118

-127

3.569

1.677

-2.521

Kasstroom uit bedrijfsoperaties Bedrijfsresultaat

• Mutatie voorzieningen • Veranderingen in het werkkapitaal - Mutatie operationele vorderingen - Mutatie voorraden

-2.775

797

2.099

-1.997

- Mutatie onderhanden werk - Mutatie operationele schulden

1.161

-137

20.651

13.810

255

301

-5.178

-5.153

Betaalde winstbelasting

231

1.604

Resultaat deelnemingen

10

-23

-4.682

-3.271

15.969

10.539

-30.333

-23.817

Totaal kasstroom uit bedrijfsoperaties

Kasstroom uit rente Ontvangen rente Betaalde rente

Totaal kasstroom uit rente

Totaal kasstroom uit operationele activiteiten Kasstroom uit investeringsactiviteiten Investeringen in materiële vaste activa Desinvesteringen in materiële vaste activa

549

197

9.254

16.451

-97

476

-20.627

-6.693

13

16.000

Aflossingen langlopende schulden

-4.886

-4.305

Aflossingen kortlopende schulden

0

-6.321

Totaal kasstroom uit financieringsactiviteiten

-4.873

5.374

NETTO KASSTROOM

-9.531

9.220

Termijnen nieuwbouw koopwoningen Mutatie financiële vaste activa

Totaal kasstroom uit investeringsactiviteiten Kasstroom uit financieringsactiviteiten Ontvangsten uit langlopende schulden

125

Enkelvoudig kasstroomoverzicht (bedragen x E 1.000)

126

BIJLAGEN

127

BIJLAGE 1: TOEWIJZING AAN DOELGROEPEN 1-persoon

< 65 jaar > = 65 jaar Subtotaal

2-personen


> = 3 personen


Huur < = € 366,37 Huur € 366,38 t/m € 524,37

Totaal

< € 22.025

11

17

22

50

> = € 22.025

6

21

41

68

< € 20.675

1

4

29

34

> = € 20.675

0

1

7

8

18

43

99

160

Huur < = € 366,37 Huur € 366,38 t/m € 524,37

Huur > € 524,37

Totaal

< € 29.900

3

4

20

27

> = € 29.900

0

1

13

14

< € 28.225

0

3

17

20

> = € 28.225

1

1

10

12

4

9

60

73

Huur < = € 366,37 Huur € 366,38 t/m € 561,98

Huur > € 561,98

Totaal

< € 29.900

1

11

14

26

> = € 29.900

0

2

8

10

< € 28.225

0

0

0

0

> = € 28.225

0

0

0

0

1

13

22

36

0

0

3

3

23

65

184

272

Totaal

Huur > € 524,37

onbekend

128

BIJLAGE 2: ORGANIGRAM 31.12.2012 Raad van Commissarissen

Directeur-bestuurder Directeur STAF HRM-adviseur Beleidsadviseur Adviseur communicatie & beleid Marketing & communicatiemedewerker Managementassistent

VASTGOED manager

WONEN manager

BACKOFFICE manager

Projectleider markt & klant

Teamleider Klant

Teamleider Vastgoedbeheer

Teamleider Ontwikkeling

Klantconsulent Woonconsulent

Rayonopzichter Assistent-opzichter

Junior projectontwikkelaar Assistent projectontwikkelaar Projectontwikkelaar Adviseur civiele techniek

Teamleider Backoffice

Projectleider Medewerker vastgoed Vastgoedadviseur Verkoopadviseur

129

Medewerker secretariaat

Medewerker planning & control Vastgoedcontroller Medewerker dagelijkse administratie Medewerker salarisadministratie Apllicatiebeheerder Systeembeheerder

Colofon Redactie: Woonlinie Ontwerp: Krachtstroom Creatie | Communicatie Fotografie: Licht-Werk Teus Admiraal Fotografie Dhr. Kraker Woonlinie Drukwerk: Drukkerij Damen

130

WOONLINIE WOUDRICHEM ’t Rond 1, 4285 DE Woudrichem Postbus 51, 4285 ZH Woudrichem WOONLINIE ZALTBOMMEL Thorbeckestraat 1, 5301 NC Zaltbommel Postbus 2018, 5300 CA Zaltbommel Tel: (088) 520 4000 E-mail: [email protected] www.woonlinie.nl

beheren Klachten, bezwaarschriften Huurachterstanden Ontruimingen Verkoop 28

Recommend Documents