Beesd Samen Herdenken Oktober 2012
Evaluatie
Inhoudsopgave 1. Aanleiding
3
2. Organisatie
4
3. Ontmoetingsavond zondag 14 oktober 2012
5
4. Herdenkingsavond woensdag 17 oktober 2012
8
5. Berichtgeving in de media
12
6. Daarnaast….
15
7. Financiën
18
8. Nazorg
20
9. Tenslotte
21
----Bijlage 1: Toespraak burgemeester dr. M.W.M. de Vries
22
Bijlage 2: Gedicht
25
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------
2
Aanleiding In de vroege ochtend van zondag 14 oktober 2012 vond er op de Rijksweg A2 Den Bosch richting Utrecht, kort voor het tankstation ‘De Lucht’ en ter hoogte van de kruising van de rijksweg met het spoor Utrecht-Den Bosch (gemeente Maasdriel) een ernstig auto-ongeluk plaats.
Bij dit ongeluk kwamen drie passagiers van de betrokken auto om het leven, een vierde raakte zwaargewond.
Zodra duidelijk werd, dat het hier ging om jonge inwoners van het tot de gemeente Geldermalsen behorende dorp Beesd werd de burgemeester hierover door de politie geïnformeerd. De slachtoffers behoorden allen tot een hechte vriendengroep binnen de jongeren van Beesd die in het recente verleden al eerder met het noodlot was geconfronteerd. Om het leven kwamen Patrick Kroeze (20), Jos Klein (21) en Stefan van Wonderen (20). Zwaargewond raakte Andy van Drenth (18).
In het besef dat deze tragische gebeurtenis een grote impact zou hebben op niet alleen de direct getroffen families, maar op de gehele gemeenschap van Beesd heeft de burgemeester direct een kernteam geformeerd om in gezamenlijkheid na te gaan of en zo ja welke rol de gemeente Geldermalsen op zich zou moeten nemen. Daarbij werd dankbaar gebruik gemaakt van de adviezen van de piketdienst van het Nederlands Genootschap van Burgemeesters. Uit dit overleg is een aantal acties voortgevloeid die in het vervolg van deze evaluatie de revue zullen passeren. Uitsluitend het gemeentelijke optreden komt hierin aan de orde. Niet wordt in gegaan op het optreden van de politie en andere betrokken hulpdiensten alsmede op zaken die mogelijk de privacy van direct betrokkenen kunnen schaden.
3
Organisatie Coördinatieteam: •
Bestuurlijk verantwoordelijk: burgemeester dr. M.W.M. de Vries
•
Ambtelijk verantwoordelijk: gemeentesecretaris J.C. Steurrijs
•
Algehele coördinatie: senior-communicatieadviseur J.C. van Leeuwen
•
Ambtenaar openbare veiligheid S. van Zoeren
Bij de voorbereiding en uitvoering van activiteiten is onder grote tijdsdruk intensief samengewerkt door: •
Taakveld Communicatie
•
Piket- en buitendienst afdeling Ruimtelijk Beheer
•
Tal van medewerk(st)ers van verschillende afdelingen
•
Wijkagent
Als schakel tussen de gemeente en de direct betrokken families, in de vorm van nuttige inhoudelijke adviezen en ook in de concrete organisatorische uitvoering zijn bijzonder waardevol gebleken •
Dhr. M.T. Dokman van Uitvaartverzorging Monuta Dokman/regionaal rouwcentrum ‘De Einder’
•
Mw. J. Tucker van Condolea Uitvaartverzorging/partner Monuta Dokman.
Daarnaast werd de organisatie van zowel het ontmoetingsmoment op 14 oktober als de grote herdenkingsavond op 17 oktober in ‘Het Klokhuis’ enorm vergemakkelijkt door de vrijwel continue aanwezigheid en bereikbaarheid aldaar van mw. J. Bredero van de Stichting Kulturhus Beesd.
4
Ontmoetingsavond zondag 14 oktober 2012 Al vrij snel nadat het coördinatieteam op zondagochtend 14 oktober, omstreeks 11.00 uur, bijeen was gekomen groeide het besef, dat het ongeval een enorme impact zou hebben op de dorpsgemeenschap van Beesd. Het eerste signaal in die richting was het afgelasten van alle voetbalwedstrijden van de voetbalvereniging Beesd.
Centraal stond de vraag welke rol de gemeente in deze op zich zou moeten c.q. kunnen nemen. Conclusie: •
niet het collectieve verdriet binnen de dorpsgemeenschap naar de gemeente toe willen trekken;
•
geen gemeentelijke profilering;
•
uitsluitend faciliteren van datgene waaraan behoefte zou kunnen bestaan.
Ontmoetingsavond
De inschatting bestond, dat er binnen Beesd behoefte zou kunnen bestaan aan een moment/plaats waar mensen gezamenlijk informatie over het ongeval zouden kunnen delen en elkaar tot steun en troost zouden kunnen zijn. Alvorens de organisatie hiervan op te pakken is eerst telefonisch bij een aantal inwoners en naaste familie afgetast of deze inschatting een juiste zou kunnen zijn. De reacties waren positief en bevestigend. Hierop werd besloten tot het nog dezelfde dag organiseren van een ontmoetingsavond in ‘Het Klokhuis’ aan de Jeugdlaan te Beesd, van 19.00 tot 21.00 uur.
Communicatie
De dorpsgemeenschap werd op de hoogte gesteld van de georganiseerde ontmoetingsavond via een bewonersbrief die diezelfde middag nog door medewerkers van de buitendienst van de gemeente huis-aan-huis in de bebouwde
5
kom van Beesd en de directe omgeving van de Oude Waag is verspreid. In een persoonlijke brief heeft de burgemeester de getroffen families met hun verlies gecondoleerd en hen geïnformeerd over het initiatief om een ontmoetingsavond te organiseren. De overige leden van het college van burgemeester en wethouders zijn gedurende de dag actief op de hoogte gehouden en de leden van de gemeenteraad zijn via e-mail over de ontmoetingsavond geïnformeerd. Ook op de gemeentelijke website en via Twitter werd de ontmoetingsavond aangekondigd.
Vanzelfsprekend trok het ongeval veel aandacht van lokale, regionale en landelijke media. In de veelvuldige contacten die hebben plaatsgevonden heeft het gemeentelijke team Communicatie zich beperkt tot informatieverstrekking over het initiatief m.b.t. de ontmoetingsavond. Hieromtrent is ook een persbericht verspreid. Voor inhoudelijke informatie over aard en toedracht van het ongeval werd consequent verwezen naar de woordvoering van de politie. 6
Het was nadrukkelijk de bedoeling om de aanwezigen zoveel mogelijk af te schermen van de media. Dit is vooraf ook naar de media gecommuniceerd. Desgewenst was de burgemeester bereid om vooraf een toelichting te geven. Een drietal cameraploegen heeft een interview met haar opgenomen. Binnen in ‘Het Klokhuis’ zijn geen opnamen gemaakt en geconstateerd mag worden dat de media op respectvolle wijze met dit moment zijn omgegaan.
Opnamen Omroep Gelderland: http://www.youtube.com/watch?v=z6IYH8t3JYk
Slachtofferhulp
Omdat onmogelijk kon worden ingeschat hoeveel belangstelling er voor de ontmoetingsavond zou zijn en hoe de aanwezigen met hun emoties zouden omgaan werd besloten tot het inschakelen van het Bureau Slachtofferhulp. Twee medewerksters van dit bureau waren herkenbaar aanwezig, maar op hun hulp werd op dat moment geen beroep gedaan.
Belangstelling
De ontmoetingsavond voorzag duidelijk in een behoefte. De inschatting van zondagochtend bleek een juiste. Ruim driehonderd belangstellenden grepen deze informele mogelijkheid aan om met elkaar als dorpsgemeenschap gevoelens te delen. Tegelijkertijd bleek het een uitstekend moment voor de burgemeester om de impact van het ongeval voor het dorp Beesd te duiden en om samen met de aanwezige wijkagent - voor zover mogelijk – misverstanden uit de wereld te helpen en inhoudelijke informatie over de toedracht van het ongeval en het optreden van de hulpdiensten te schetsen.
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------
7
Herdenkingsavond woensdag 17 oktober 2012 De grote belangstelling tijdens de ontmoetingsavond op 14 oktober toonde aan, dat velen in Beesd meeleefden met de direct getroffen families en hier op enigerlei wijze ook later die week richting de families uiting aan wilden geven. Om de families de gelegenheid te geven hun verlies in redelijke rust te kunnen verwerken, werd hen via de betrokken begrafenisondernemer het aanbod gedaan als gemeente - wederom in ‘Het Klokhuis’ - een herdenkingsavond te organiseren waar belangstellenden in aanwezigheid van de families de slachtoffers op een respectvolle wijze zouden kunnen herdenken. In de namiddag van maandag 15 oktober werd hiervoor toestemming gegeven en kon met de voorbereidingen worden gestart.
Organisatorische aandachtspunten •
Inrichting van de zaal o Stoelen o Bloemen o Spreekgestoelte o Plaatsreservering o Afscherming podium o Herinneringshoek voor het achterlaten van een persoonlijke herinnering of blijk van medeleven
8
o Foto’s van de drie overledenen o Licht en geluid •
Bewonersbrief wederom huis-aan-huis te verspreiden
•
Persbericht
•
Website gemeente
•
Programma: o Algemene leiding o Toespraak burgemeester o Overige sprekers o Muzikale invulling
•
Opvang van de betrokken families
•
Begeleiding van de bezoekers
•
Begeleiding van de aanwezige media
Programma
Voornaamste punt van aandacht is geweest de uitwerking van het programma voor deze avond, waarbij voor wat betreft de lengte een tijdsduur van maximaal 45 minuten werd aangehouden. Het lag voor de hand, dat de burgemeester een toespraak zou houden. Er is vrij kort nagedacht over wie nog meer het woord zouden kunnen/moeten voeren. Zonder enige aarzeling werd desgevraagd direct medewerking toegezegd door de voorzitter van de voetbalvereniging Beesd, dhr. Maarten van der Hulst en door de oud-directeur van de St. Antoniusschool, dhr. Ton van Balken. De heer Van der Hulst werd benaderd vanwege de jarenlange betrokkenheid van de drie slachtoffers bij de voetbalvereniging en de samenbindende rol die deze vereniging binnen de jeugd van Beesd vervult. De heer Van Balken heeft een langdurige staat van dienst binnen het onderwijs in Beesd en heeft de huidige generatie tieners en jong volwassenen in Beest van nabij zien opgroeien.
Voor het uitspreken van een toepasselijk gedicht werden jongeren uit de kring van de families en naaste vrienden bereid gevonden.
9
Heel nadrukkelijk is gezocht naar passende muzikale begeleiding. Een muzikale begeleiding die goed zou aansluiten bij de naar verwachting aanwezige grote groep jongeren. De tijd bleek erg beperkt, velen waren bereid maar niet beschikbaar. Uiteindelijk is het toch gelukt en kon de muzikale begeleiding worden verzorgd door Harm Jan Schenkel en Loes van Schaijk uit Rotterdam.
Bij de opstelling van het definitieve programma kon dankbaar gebruik worden gemaakt van de ervaring en expertise van mevrouw J. Tucker die tevens bereid was de leiding van de avond op zich te nemen.
Opvang van de betrokken families
Op verzoek van de betrokken families werden zij afgeschermd van de aanwezige belangstellenden en de media. Zij werden in een aparte ruimte ontvangen en verlieten na afloop van de herdenking als eersten de zaal. De ontvangst vooraf werd verzorgd door de burgemeester, haar echtgenoot en de gemeentesecretaris. Zij begeleidden de families ook na afloop, waarbij ook de overige leden van het college van burgemeester en wethouders aansloten.
Communicatie
Voor de bekendmaking van de te houden herdenkingsavond werd binnen Beesd opnieuw als het meest geschikte communicatiemiddel de huis-aan-huis bewonersbrief ingezet, wederom verspreid door de Buitendienst. Daarnaast natuurlijk berichtgeving hierover via een verzonden persbericht, de gemeentelijke website, Twitter en richting de gemeenteraad via e-mail.
Dit keer was het de media wel toegestaan in ‘Het Klokhuis’ aanwezig te zijn, dit onder een aantal voorwaarden die een terughoudende opstelling zouden garanderen. Vooraf is aangegeven, dat maximaal twee cameraploegen zouden worden toegelaten, te weten de lokale omroep RTV-Betuwe en de regionale Omroep Gelderland. Andere mogelijk geïnteresseerde omroepen zouden voor het verkrijgen van filmbeelden hierover een afspraak met Omroep Gelderland moeten maken. Op deze regeling werd geen beroep gedaan. Uiteindelijk was er in de zaal sprake van 10
twee vaste cameraopstellingen en een tweetal aanwezige persfotografen die eveneens vanaf een vast punt hun foto’s maakten. Net als op zondagavond hebben de vertegenwoordigers van de media zich keurig aan de vooraf gemaakte afspraken gehouden.
Beelden Omroep Gelderland (korte samenvatting): http://www.youtube.com/w atch?v=in8tfHaP4a0 Beelden RTV-Betuwe (uitgebreide samenvatting): http://www.youtube.com/watch?v=djIHzth1fV0
Belangstelling
Vooraf kon moeilijk worden ingeschat hoe groot de publieke belangstelling voor de herdenkingsavond zou zijn. Gelet op de grote drukte tijdens de ontmoetingsavond op zondag werd uitgegaan van vijfhonderd zitplaatsen, dit in de wetenschap dat de zaal daarnaast nog voldoende ruimte zou kunnen bieden voor het opvangen van nog meer mensen die dan de herdenking wel staande zouden moeten bijwonen. In totaal hebben naar schatting ongeveer 700 mensen de herdenking bijgewoond. Ruim 150 aanwezigen maakten gebruik van de mogelijkheid om via het invullen van een herinneringskaart een persoonlijke boodschap voor de getroffen families achter te laten. De grote belangstelling heeft in de directe omgeving van ‘Het Klokhuis’ niet tot verkeersproblemen geleid.
11
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Berichtgeving in de media De Gelderlander
12
Het Kontakt
13
14
De Gelderlander
15
Daarnaast….. Direct contact met betrokken families
Zoals hiervoor al eerder aangegeven, vond in eerste instantie het contact tussen gemeente en betrokken families plaats via de door hen ingeschakelde begrafenisondernemer dhr. M. Dokman. Dit nog op de dag van het ongeval zelf gevolgd door een schriftelijke condoleance van de burgemeester gericht aan de families van de omgekomen jongeren en een persoonlijk schrijven van haar aan de familie Van Drenth. Later was er enkele malen sprake van telefonisch contact en nog voor de herdenkingsavond hebben de burgemeester en gemeentesecretaris de drie gezinnen bezocht. Zij waren beide voorafgaande aan en direct na afloop van de herdenkingsavond primair verantwoordelijk voor de begeleiding van de naaste families.
In goed overleg heeft de gemeente direct na het bekend worden van het ongeval een organisatorische rol naar zich toegetrokken. Na de herdenkingsavond is vervolgens heel bewust gekozen voor een terughoudende opstelling. Hiermee werd beoogd de getroffen families alle ruimte te geven het afscheid van hun dierbare op geheel eigen wijze vorm en inhoud te geven in de door henzelf gewenste kring van aanwezigen. Tegen die achtergrond is besloten geen gemeentelijke vertegenwoordigers af te vaardigen naar de afzonderlijke begrafenissen/crematie.
Ook in de weken hierna had de burgemeester nog enkele malen telefonisch en persoonlijk contact.
Verkeer
Voorafgaande aan de begrafenissen/crematie werd door de getroffen families elk afzonderlijk op vrijdag19/zaterdag 20 oktober een bijeenkomst georganiseerd in Herinneringshuis ‘De Einder’ in Rhenoy. Verwacht mocht worden dat ook hier de belangstelling groot zou zijn. Om verkeersoverlast nabij de afslag van de Provincialeweg N327 en in het dorp zoveel mogelijk te voorkomen had de
16
begrafenisondernemer zelf al verkeersregelaars ingeschakeld. Hun inzet is afgestemd met de politie en de gemeente. Door de gemeente zijn dranghekken beschikbaar gesteld om waar nodig tot afzetting van bepaalde weggedeelten over te kunnen gaan.
Twee slachtoffers werden begraven op de begraafplaats aan de Schuttersweg in Beesd. Deze weg werd tijdens de begrafenissen tijdelijk met dranghekken afgesloten. Het doorgaande verkeer werd door bij de afzetting aanwezige gemeentelijke medewerkers van de buitendienst opgevangen en gewezen op een alternatieve route.
Personele inzet
Aan de organisatie van de ontmoetingsavond op 14 oktober, de herdenkingsavond op 17 oktober en de begeleiding van het verkeer op 19/20 oktober hebben in totaal ongeveer 25 gemeentelijke medewerkers korter of langer een bijdrage geleverd. Vermeldenswaardig is de grote betrokkenheid en inzet die al direct vanaf zondagmiddag werd getoond.
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------
17
Financiën De gemeente heeft op eigen initiatief de organisatie van de ontmoetingsavond en de herdenkingsavond op zich genomen. Over de financiële consequenties van dit besluit heeft vooraf geen overleg plaatsgevonden binnen het college van burgemeester en wethouders en met de gemeenteraad. Gekozen is voor een sobere maar nette invulling van beide avonden, wetende dat dit niet zonder het maken van kosten geregeld zou kunnen worden. Na afloop van een al ingeplande bijeenkomst met de gemeenteraad op dinsdagavond 16 oktober werd de Raad door de burgemeester op dit feit gewezen. Daarbij is aangegeven, dat de kosten voor rekening van de gemeente zouden komen en dat deze ten laste zouden worden gebracht van het financiële resultaat van het jaar 2012. Overzicht Naam:
Betreft:
Nettobedrag:
BTW
Brutobedrag
Dekkers Verhuurgroep
Huur stoelen
405,00
85,05
490,05
Party Point Beesd
Consumpties 14/17 oktober
707,37
44,68
752,05
Heuvelman Culemborg
Licht en geluid
1.500,00
315,00
1.815,00
293,50
17,85
311,35
250,00
15,00
265,00
72,17
4,33
76,50
Leerdam
herdenkingsavond Afterbeat Harm Jan
Muzikale begeleiding
Schenkel
herdenkingsavond
Rotterdam Kunst & Denkwerk Loes
Muzikale begeleiding
van Schaijck
herdenkingsavond
Rotterdam VOF De Fleurie
Bloemen voor dhr. Dokman,
Geldermalsen
mw. Tucker, mw. Bredero
Leo Akkerman BV Beesd
Bloemen herdenkingsavond
160,38
9,62
170,00
Het Klokhuis Beesd
Zaalhuur en servicekosten
209,07
15,93
225,00
Wakkermans Audio Beesd
Geluid ontmoetingsavond
213,64
44,86
258,50
3.811,13
552,32
4.363,45
Totaal
Voor de herdenkingsavond op 17 oktober werd door de firma Clavis Piano’s uit Nieuwegein een elektrische piano beschikbaar gesteld. Dit bedrijf heeft aangegeven, gezien de bijzondere omstandigheden, voor haar diensten geen kosten in rekening te zullen brengen. 18
De gemeentelijke personele inzet wordt binnen bestaande budgetten opgevangen. Uiteraard zijn tijdens de inzet binnen reguliere werktijden andere werkzaamheden tijdelijk blijven liggen.
De BTW kan deels worden verrekend. Zoals aangegeven zullen de kosten ten laste worden gebracht van het resultaat 2012.
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------
19
Nazorg Na een week van ontmoeten, herdenken, begrafenissen en crematie moet de gemeenschap van Beesd de draad weer oppakken. Met name voor de families van de omgekomen jongeren én voor de familie Van Drenth zal het niet eenvoudig zijn hetgeen gebeurd is een plaats te geven. Dat kost tijd en mogelijk kan ook daarbij enigerlei ondersteuning vanuit de gemeente gewenst zijn. De burgemeester heeft richting hen aangegeven altijd beschikbaar te zijn voor het mogelijk verstrekken van nuttige tips of simpelweg een luisterend oor. Inmiddels is al van dit aanbod dankbaar gebruik gemaakt.
De families Kroeze, Klein en Van Wonderen hebben alle drie een CD ontvangen met daarop de ingescande herinneringskaartjes, gemaakte foto’s, krantenartikelen, persberichten, bewonersbrieven, de toespraak van de burgemeester en het tijdens de herdenkingsavond uitgesproken gedicht.
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------
20
Tenslotte De gemeente heeft zowel direct als indirect vele positieve reacties gekregen naar aanleiding van haar optreden gedurende deze bijzondere week. In de hoop dat een dergelijke situatie zich nooit meer zal voordoen is desondanks intern kritisch geëvalueerd en gekeken naar gemaakte keuzes, de uitvoering daarvan en de inzet van het gemeentelijke personeel. Dit vooral om te leren….voor het geval dat….
Conclusie: dergelijke situaties zullen nooit 100% vergelijkbaar zijn, dus er zal met inachtneming van de omstandigheden altijd sprake zijn en blijven van een geheel nieuwe afweging. Bij een volledige identieke situatie zou op exact dezelfde wijze zijn gehandeld.
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------
21
Bijlage 1: Toespraak burgemeester dr. M.W.M. de Vries – Herdenkingsavond 17 oktober 2012
Loslaten De afgelopen dagen hebben velen zich actief ingezet voor het organiseren van deze herdenking hier in ‘Het Klokhuis’. Het is hartverwarmend te mogen constateren dat dit initiatief overduidelijk in een behoefte voorziet. Bezig zijn, praktisch handelen, er is tijdsdruk en je wilt het goed doen. Uiteindelijk lukt het allemaal en vallen de puzzelstukjes keurig op hun plaats. Maar dan kom je pas bij het echte probleem. Wat ga je zeggen op een moment als dit?
Wat ga je zeggen tegen families, vrienden en kennissen die zo abrupt een dierbare zijn verloren? Wat ga je zeggen tegen een dorpsgemeenschap in rouw? En hoe vind je de juiste woorden richting diegenen hier onder u die zelf, nog niet zo lang geleden, een naaste hebben verloren en voor wie op dit moment dat gemis weer heel nadrukkelijk aanwezig is. Ik zal eerlijk zijn, ik weet het niet precies. De tragedie die zich afgelopen zondagnacht heeft afgespeeld is moeilijk te bevatten en inderdaad, dan schieten woorden tekort. In het besef dat dit nauwelijks mogelijk is heb ik mij de afgelopen dagen geprobeerd te verplaatsen in de positie van de naasten rond Patrick, Jos en Stefan. Telkens kwam daarbij één woord nadrukkelijk naar boven: ‘loslaten’.
Loslaten is moeilijk en voor ouders eigenlijk onmogelijk. Het begint al op het moment dat je kind de eerste stapjes zet en daarmee tegelijkertijd op eigen kracht de wereld gaat ontdekken. Het valt en je helpt met opstaan, keer op keer totdat het lukt en je er vanaf dat moment achteraan kunt rennen. Het zijn meestal de trotse vaders die hun kinderen het fietsen leren. Eerst nog met de veilige zijwieltjes, maar al snel vrijwel los met enkel nog een stevige vaderhand in de nek, tot het moment dat ook die moet loslaten. Weer een verdere stap naar zelfstandigheid. Maar het loslaten blijft doorgaan, vanaf het moment dat ze zelfstandig naar de basisschool mogen lopen en je als bezorgde moeder ze toch nog even om het hoekje nakijkt, tot het moment dat
22
ze in de trein stappen op weg naar een grote school in een grote stad. Alhoewel, dat laatste geldt niet voor een ieder, Patrick vond de trein helemaal niets. Hoeveel ouders hebben hun kinderen niet bezorgd op een bromfiets zien wegrijden en de eerste stappen op het uitgaanspad zien zetten. Het hoort er allemaal bij en rationeel weet je natuurlijk best dat dit de natuurlijke weg is en dat je moet loslaten. Dat ook, wanneer de eerste verliefdheden zich aandienen en wanneer de kinderen de definitieve keuzes voor de rest van hun leven gaan maken. Zo stond natuurlijk ook het leven van Patrick, Stefan en Jos in het teken van loslaten. Zij gingen zelfbewust steeds meer hun eigen weg, Patrick stoer met een opleiding bij de marine, Stefan sportief, na het CIOS in opleiding tot fysiotherapeut of in geval van Jos al actief aan het werk bij de firma Zuurmond.
Loslaten is moeilijk. Ouders zullen het nooit leren en dat is eigenlijk maar goed ook. Iedereen leeft met wensbeelden en een ideaalplaatje voor de toekomst. Je wilt je kinderen zien opgroeien, gelukkig worden, een gezinnetje stichten, zelf weer kinderen krijgen, waarop je zelf dan weer als trotse grootouders kunt oppassen.
Loslaten is ook moeilijk voor broers en zussen. Verschillende karakters willen natuurlijk wel eens botsen, zeker in de pubertijd. Met elkaar stoeien, wedijveren, soms gewoon ronduit ruzie, het hoort er allemaal bij. Maar toch, ook al wordt het niet altijd uitgesproken – dat is immers niet cool - ze houden van elkaar en ze kunnen elkaar niet missen….elkaar niet loslaten.
En dan plotseling wordt alles anders en moet je definitief loslaten op een onvoorstelbare manier. Een manier die niemand wenst. Een ouder zei het deze week treffend: ‘Op het moment dat je denkt het allemaal goed voor elkaar te hebben, gebeurt er dit en niets is meer belangrijk’. Toekomstverwachtingen vervagen per direct, de harde realiteit confronteert.
Juist wanneer de bodem onder je voeten dreigt weg te glijden, merk je dat familie, vrienden en kennissen elkaar steunen en niet loslaten. Pijn wordt gedeeld en daardoor een beetje draaglijker. De komende dagen zullen zwaar zijn, de dagen van het definitieve afscheid van een dierbare. De enorme belangstelling tijdens de bijeenkomst zondagavond en ook vandaag weer, toont aan dat jullie er niet alleen 23
voor staan. De gemeenschap van Beesd staat om jullie heen, toont veerkracht en laat niet los. Het is goed te zien dat hierbij ook Andy van Drenth en zijn familie niet uit het oog worden verloren.
‘Gemeente’ betekent ‘samen’ en zo hebben wij, voor zover dat ook maar mogelijk was, ook uw verlies ervaren. Wij hebben dat ‘samen’ geprobeerd op een respectvolle wijze invulling te geven. Dit in de hoop u hiermee enigszins de ruimte te geven uw verdriet te kunnen uiten en met elkaar te delen. Na deze week samen verder, en elkaar niet loslaten. Ik wens u daarbij heel veel sterkte.
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------
24
Gedicht uitgesproken tijdens Herdenkingsavond 17 oktober 2012
Voetsporen in je hart Veel mensen zijn mij gepasseerd, sommigen leken op de wind, waren duidelijk aanwezig, kwamen en verdwenen uit mijn leven. Sommigen leken op een regenbui, bleven een tijdje hangen, stortten hun hart uit, en vertrokken. Sommigen leken op de zon, schenen en gaven je warmte, maar uiteindelijk gingen ze onder en het werd donker. Sommigen leken op een sterretje, je zag ze alleen als het donker werd, dan stonden ze te schitteren, maar soms leken ze op vallende sterren. Vele mensen zijn al bij mij binnengelopen, maar ik heb wel ontdekt, dat alleen echte vrienden blijven en voetsporen nalaten in je hart! -----------------------------------------------------------------------------------------------------------------
25