BEELDKWALITEITPLAN Omgeving Boekhorstlaan

BEELDKWALITEITPLAN Omgeving Boekhorstlaan Algemeen Doel Voor het gebied tussen de A28, N302 en Deventerweg wordt gedacht aan een ontwikkeling ‘Stadsentree Boekhorstlaan’. Daartoe zal het bestemmingsplan Tweelingstad 1973 moeten worden geactualiseerd. Voor dat doel wordt momenteel gewerkt aan een Structuurvisie Zuidelijke stadsrand dat vervolgens het kader vormt voor nieuwe initiatieven. Nieuwe initiatieven worden vervolgens mogelijk gemaakt in een nog op te stellen bestemmingsplan Zuidelijke stadsrand. Daarop vooruitlopend zal een bestemmingsplan Zuidelijke stadsrand – Boekhorstlaan worden opgesteld om de ontwikkelingen in de omgeving van de Boekhorstlaan mogelijk te maken. Dat bestemmingsplan heeft onder meer tot doel om de volgende ontwikkelingen mogelijk te maken: 1. Veluwe-eventcenter inclusief bijbehorende spelvoorzieningen (ook indoor). 2. Fietsmobiliteitspunt inclusief ondergeschikte detailhandel. 3. Klimwand of gelijkwaardig. 4. Nature Experience en Harderwijk bezoekerscentrum middels een buitenexpositie. 5. Restaurant met Veluwe uitstraling en gebruikmakend van natuurlijke producten. 6. Verkooppunt lokale producten. 7. Bestaand P&R terrein. Bovengenoemde punten behelzen gezamenlijk een Veluwetransferium. Verdere invulling bestaat uit: 8. Twee complementaire fastfood restaurants. 9. Duurzaam mobiliteitspunt (tankstation inclusief biobrandstoffen en/of oplaadstations). 10. Reclamemast voor de aanwezige functies 11. Pick-up point dagelijkse producten en internet afhaalpunt.

Voor wat betreft de programmapunten 1 t/m 4 en 7 voldoet het programma aan de beoogde ontwikkeling uit de visie Leisure. Voor wat betreft 4 en 6 is sprake van ondergeschikte detailhandel zoals verkoop ten behoeve van fietsers/wandelaars zoals fiets- en wandel (regen)kleding, paraplu’s, reparatiemateriaal, sportvoeding, en dergelijke en van streekgebonden producten of verkoop. Programmapunten 5, 8, 9 en 10 zijn volgens de initiatiefnemers noodzakelijk om bezoekers aan het gebied te trekken en daarnaast om de exploitatie van het hele gebied rond te krijgen (Bij programmapunt 9 is als voorwaarde gesteld dat het hier een binnen de gemeentegrenzen te verplaatsen tankstation moet zijn). Over de vormgeving daarvan kan uiteraard nog worden gesproken. Programmapunt 11 betreft een nieuw fenomeen waar landelijk nog weinig voorbeelden van zijn maar waar bijvoorbeeld ketens als Albert Heijn al mee werken. Onder andere de organisatie ‘De Buren’ is al landelijk actief. Het idee is dat mensen hun internetbestellingen of dagelijkse boodschappen kunnen afhalen op een dergelijk afhaalpunt waar door een unieke code ‘jouw kluisje met bestelling’ geopend kan worden. In dit beeldkwaliteitplan worden richtlijnen gegeven voor de vormgeving van de bebouwing en de openbare ruimte in het plangebied van het bestemmingsplan Zuidelijke stadsrand - Boekhorstlaan. Dit document geeft een ruimtelijk kader op basis waarvan de bebouwing in het plangebied Zuidelijke stadsrand - Boekhorstlaan kan worden ontworpen. Daarnaast bevat het dit document criteria waaraan de commissie ruimtelijke kwaliteit deze bouwplannen dient te toetsen.

Beeldkwaliteitplan Zuidelijke stadsrand - Boekhorstlaan

1

Plangebied van het bestemmingsplan Zuidelijke stadsrand – Boekhorstlaan en van dit beeldkwaliteitplan


2

Relevant beleid en advies Visie zuidelijke stadsrand (concept): Uit onderzoek blijkt keer op keer dat de naamsbekendheid van Harderwijk uitstekend is, met name vanwege de aanwezigheid van het dolfinarium en de waterrecreatie (dankzij de ligging aan de Randmeren). Behalve deze kwaliteiten zijn er echter nog een behoorlijk aantal andere kwaliteiten aanwezig in Harderwijk die minder bekend zijn bij het grote publiek. Zoals bijvoorbeeld de aanwezigheid van een mooi historisch centrum en de ligging aan de Veluwe. Harderwijk wil zich de komende jaren nog meer gaan presenteren als recreatieve stad. In deze structuurvisie wordt omschreven welke belangrijke rol de zuidelijke stadsrand daarin kan spelen. Harderwijk is zeer centraal gelegen, op de grens tussen Randstad en noord- en oost Nederland. Gelegen langs de A28 rijden zeer veel mensen iedere dag langs de gemeente Harderwijk. Toch presenteert de gemeente zich amper zichtbaar voor deze voorbijgangers. Gezien vanaf de A28 toont Harderwijk zich introvert, terwijl de mogelijkheid om de verschillende kwaliteiten te tonen juist hier het sterkst is. In deze structuurvisie wordt ingegaan op deze mogelijkheid. Behalve de positieve mogelijkheden om Harderwijk te presenteren langs de A28 heeft deze snelweg natuurlijk ook een aantal belangrijke negatieve gevolgen voor de omliggende wijken en functies. Zowel de slechte luchtkwaliteit als de geluidsoverlast zijn zaken waar de gemeente de komende tijd aan verbetering wil gaan werken. In deze structuurvisie wordt daarom een verband gelegd tussen de mogelijk toekomstige ontwikkelingen langs de A28 en in hoeverre deze een fysieke en/of financiële bijdrage kunnen leveren aan de verbetering van het leefmilieu in omliggende wijken. Doelstellingen visie Zuidelijke Stadsrand: 1. Harderwijk zichtbaar maken (presenteren) langs de A28 2. De aanwezige kwaliteiten van Harderwijk zichtbaar maken 3. Een visie ontwikkelen op geluidwering langs de A28 4. Inkomsten uit ontwikkelingen (grex) inzetten t.b.v. geluidwering Dankzij de centrale ligging biedt de Boekhorstlaan, te midden van de samenkomst van de A28 en N302, de kans om verder uit te groeien als belangrijk recreatief centrumgebied voor de regio. Dit centrumgebied (Boekhorstlaan / economisch gerelateerd programma/leisure/nature experience) dient een karakter/uitstraling te krijgen waarin kwaliteiten van Harderwijk zichtbaar zijn. En liefst zelfs zichtbaar gemaakt wordt dat deze specifieke locatie het knooppunt is van routes waarlangs men die verschillende kwaliteiten daadwerkelijk kan bereiken (themaroutes). Als Harderwijk zich op de kaart zet als startpunt om de Veluwe te verkennen, en op die wijze een plek in het nationale collectieve geheugen van de gemiddelde Nederlander verovert heeft dat een enorm effect op de wens van bedrijven om onderdeel te zijn van zo’n gebied. Dit deelgebied (Boekhorstlaan) is qua directe bereikbaarheid, zowel vanaf de A28 als vanuit Harderwijk, zeer goed bereikbaar. Gelegen tussen de A28 en N302 duidelijk zichtbaar voor alle voorbijgangers, maar via de Deventerweg en de nieuwe fietsbrug ook voor Harderwijkers zeer goed bereikbaar. Door de ontwikkeling van de P-Veluwe en de toekomstige invulling van de kavels rondom de Boekhorstlaan (met onder andere een uitkijktoren) ontstaat hier het schakelpunt tussen snelweg en Veluwe. Door de ontwikkeling van het juiste aanvullende programma kan deze plek een uiterst aantrekkelijke plek worden om vanuit de Randstad de Veluwe te bezoeken. Dit aanvullende programma kan bestaan uit horeca- en leisure-achtige functies, een informatiecentrum (interactief natuurmuseum) met fietsverhuur, maar wellicht ook plekken voor (sport)activiteiten, zoals een klimhal of een kartbaan. Ontwikkelingen mogen het groene karakter langs de A28 niet in hoge mate aantasten. Wel is het noodzakelijk dat functies zichtbaar zijn vanaf de A28. Reclame uitingen zijn (welstandtechnisch) niet toegestaan. De verschijningsvorm van de functies op zich moeten dus een signaalfunctie hebben zonder dat deze het groen aantasten.


3

De uitstraling van de gezamenlijke functies moet Harderwijk op een positieve wijze in de etalage zetten, zowel langs de A28 als langs de N302. De locatie bevindt zich op een plek die als perifeer omschreven zou kunnen worden, aan de rand van de stad, omgeven door grote infrastructurele elementen. Over het algemeen worden perifere gebieden functioneel ingericht, waarbij de ruimtes tussen de gebouwen weinig tot geen verblijfskwaliteit hebben. Het gevaar bestaat dat door een ad-hoc invulling de uiteindelijke sfeer ook daadwerkelijk een perifere zal worden, dit is onwenselijk. Het is daarom zeer belangrijk dat de ‘openbare’ ruimte tussen de toekomstige programma’s ingericht wordt op een kwalitatieve manier die verblijfskwaliteiten heeft. Diezelfde ruimte moet tenslotte ervaren worden als uitloper van de Veluwe. Een bezoeker zou bij het verlaten van zijn auto niet het gevoel moeten hebben dat hij zich langs de snelweg bevindt, maar aan de rand van de Veluwe. Dit betekent dat de toekomstige gebouwen in een groene setting ontwikkeld moeten worden, op een campusachtige wijze. De invulling van de groene ruimte zal verwijzingen naar het Veluwse karakter moeten hebben, door middel van lichte glooiingen, keuze van boomtypes en wellicht zandafzettingen? Een andere belangrijke eis bij mogelijke ontwikkelingen is het feit dat parkeren opgelost moet worden op eigen terrein, zonder dat een zee aan geparkeerde auto’s ontstaat. Ook hier geldt wederom dat de ‘open’ ruimte verblijfskwaliteit dient te hebben. Advies Werkgroep Grote Bouwinitiatieven: De WGB is positief gestemd over de voorgestelde ontwikkeling. Het biedt o,a, kansen om een aantal functies binnen de gemeente te vestigen, te weten: - een bezoekerscentrum Veluwe, - een startpunt voor fietsers en wandelaars, - fietsverhuur. Tevens biedt de ontwikkeling kansen voor een aantal functies elders in de stad die we graag willen verplaatsen zoals: - een bestaand tankstation; - een fietsenwinkel (in combinatie met stalling, verhuur en reparatie) - een visrestaurant. De ontwikkeling biedt ook kansen om de huidige agrarische bebouwing (die momenteel bewoond wordt en waarvan 2 woningen te koop staan) te laten verdwijnen. De WGB voorziet ook echter ook een aantal bedreigingen: - de ontwikkeling moet als een geheel worden gezien met een combinatie van verschillende functies; - er moet worden voldaan aan een behoorlijke kwaliteit en dat zet de haalbaarheid onder druk; - de geluidsoverlast; - de verstorende werking op Natura2000 gebied; - de externe veiligheid vanwege de aanwezigheid van A28, N302 en de hogedrukgastransportleiding. De WGB adviseert de ontwikkeling gezamenlijk met de gemeente integraal en projectmatig op te pakken. De mogelijkheden en onmogelijkheden moeten worden verkend. Advies Stedenbouwkundig beraad: Als er om programmatische reden vrij veel (commercieel) programma naar de Boekhorstlaan zou gaan, dan zou de insteek moeten zijn, of het daar nou al Veluwe is of niet: de sfeer van de rand van het bos. Een soort pannenkoekenhuis kitsch. Landelijke sfeer, natuurlijke materialen, passend bij de houten fietsbrug, en omgeven door veel bomen (en een weitje met hertjes). Hier kan je laten zien dat in Harderwijk de Veluwe dichtbij is. Dat is voor de promotie van de stad niet onbelangrijk. Er kan dan gerefereerd worden een dergelijke beelden:


4

Er zijn ook mogelijkheden te verzinnen waarin een landelijke sfeer met natuurlijke materialen op een abstractere manier worden weergegegeven.

Welstandsnota In de welstandsnota Harderwijk is de stad in drie welstandsniveaus verdeeld: gebieden met een lichte welstandstoets, met een gemiddelde welstandstoets en met een zware welstandstoets. Het plangebied Zuidelijke stadsrand – Boekhorstlaan is aangemerkt als behorend bij de invalswegen en daarom ondergaan ontwikkelingen de zware welstandstoets.


5

In het kader van de planontwikkeling zijn of worden voor ontwikkelingsgebieden beeldkwaliteitplannen gemaakt; bouwplannen voor deze locaties worden daaraan getoetst. Voor ontwikkelingsgebieden is het beleid gericht op realisering van bebouwing van hoge ruimtelijke kwaliteit, passend in het beoogde karakter van het gebied. Beoogd karakter van de invulling van het plangebied, algemene typering Voor het gehele plangebied wordt gestreefd naar bebouwing en terreininrichting die doet denken aan een Veluwse karakteristiek in combinatie met de Stedelijkheid van Harderwijk. De toe te voegen bebouwing zal in vorm, beeld en materiaal refereren aan Veluwse traditionele bebouwing met ook een duidelijke verwijzing naar de middeleeuwse importantie van de stad Harderwijk. Hierdoor zal de nieuwe bebouwing verwijzen naar de in het gebied al aanwezige historische bebouwing. Tussen de panden onderling dient een duidelijke verwantschap te bestaan. Cultuurhistorische aspecten in het plangebied Uitgangspunt voor de planontwikkeling is het in stand houden van het tracé van de Boekhorstlaan en de aanwezige bomen van meer dan 50 jaar oud. In het plangebied toe te voegen bebouwing en inrichtingselementen dienen hierop te worden afgestemd.


6

Beeldkwaliteit Algemeen o In het gebied Zuidelijke stadsrand - Boekhorstlaanmoet worden voldaan aan de Algemene welstandscriteria voor gebieden met een zware welstandstoets uit de Welstandsnota (zie bijlage 1) . Bebouwing o Karakteristiek van het gebied Gestreefd wordt naar inrichting en bebouwing van het plangebied die doet denken aan traditionele Veluwse bebouwing. De bebouwing op het terrein zal in vorm, beeld en materiaal refereren aan Veluwse rietgedekte agrarische bebouwing met (deels) donker gebeitst houten exterieur. o Meerzijdige oriëntatie De bebouwing dient vanaf verschillende kanten een attractief ruimtelijk ensemble te vormen; zowel gezien vanaf Harderwijk (A28) als vanaf de Veluwe (N302). Er wordt uitgegaan van een meerzijdige oriëntatie van de bebouwing. Alle naar de openbare ruimte gekeerde gevels dienen een hoogwaardige uitstraling te hebben. o Bouwhoogte maximaal 9 meter De bouwhoogte van de te realiseren bebouwing bedraagt maximaal 9 meter. Omwille van een attractief bebouwingsbeeld heeft een gevarieerde bouwhoogte de voorkeur. Maximaal drie bouwwerken mogen vanwege hun functie tot 50 meter hoog worden waarbij de publieke toegankelijkheid maximaal 36 meter is. o Goothoogte maximaal 4,5 meter De goothoogte van de te realiseren bebouwing bedraagt maximaal 4,5 meter. De onder het vorige punt bedoelde drie bouwwerken hebben vanwege hun functie geen beperkende goothoogte. o Samenhang maar geen gelijkvormigheid Voor alle bebouwing geldt dat een architectuurbeeld wordt nagestreefd dat doet denken aan een historisch gegroeid ensemble. Voor elk pand afzonderlijk geldt dat de verschijningsvorm in vorm en kleur refereert aan traditionele bebouwing. Daarbij is het wenselijk dat de panden van elkaar verschillen door variaties in kleur, materiaalgebruik en/of detaillering, zonder dat de samenhang verloren gaat. Dit is ook bij historisch gegroeide ensembles vaak het geval. o Refereren aan de historie, maar niet zonder meer imiteren Voor alle bebouwing geldt dat een architectuurbeeld wordt nagestreefd dat refereert aan historische bebouwing, zonder echter te vervallen in imitatie. Het is gewenst dat in architectuur, detaillering en/of materiaalgebruik zichtbaar wordt gemaakt wordt dat het geen overgeleverde historische bebouwing betreft, maar als zodanig herkenbare nieuwbouw. o Reclame uitingen integreren in ontwerp Het reclamebeleid voor de binnenstad is van toepassing (Welstandsnota 2013 paragraaf 4.5.4.) Reclame-uitingen zijn in omvang bescheiden; vormgeving en kleurgebruik van reclame dient te worden afgestemd op het beoogde karakter van de bebouwing en de terreininrichting. Terreininrichting o informele inrichting met traditionele materialen Uitgegaan wordt van het aanleggen van een informele voetgangers- en fietsroute door het gebied, ingericht met traditionele materialen (zoals gebakken straatklinkers), passend bij het beoogde karakter van de bebouwing. Behalve bij infrastructuur en terrassen wordt geen verharding toegepast. o Passende inrichting van terrassen De inrichting van terrassen (schermen, parasols, meubilair) dient in kleur en materiaalgebruik te worden afgestemd op het beoogde karakter van de bebouwing en de terreininrichting. o Opslag uit het zicht De opslag van goederen dient zoveel mogelijk inpandig plaats te vinden en bij uitzondering op onbebouwde terreindelen buiten het zicht vanuit de openbare ruimte.


7

Criteria Algemeen o In het gebied Zuidelijke stadsrand - Boekhorstlaanmoet worden voldaan aan de Algemene welstandscriteria voor gebieden met een zware welstandstoets uit de Welstandsnota (zie bijlage 1) . Situering o Bebouwing en uitbreidingen daarvan worden zodanig gesitueerd dat tussen de bebouwing een informele voetgangers- en fietsroute kan worden aangelegd ter ontsluiting van de verschillende functies op het terrein. o Uitgegaan wordt van meerzijdige oriëntatie; de bebouwing presenteert zich zowel naar de A28 als naar de Deventerweg en N302. o Bij het situeren van gebouwen wordt rekening gehouden met zichtlijnen op karakteristieke elementen in de omgeving zoals de fietsbrug van Deventerweg naar Flevoweg. o De opslag van goederen dient zoveel mogelijk inpandig plaats te vinden en bij uitzondering op onbebouwde terreindelen buiten het zicht vanuit de openbare ruimte. Massa en vorm o De bouwhoogte van de bebouwing bedraagt maximaal 9 meter; bij voorkeur minder. Omwille van een attractief bebouwingsbeeld heeft een gevarieerde bouwhoogte de voorkeur. o Langs de N302 wordt uitgegaan van een lage goothoogte (niet meer dan 4,5 m). o Omwille van een gevarieerd totaalbeeld wordt uitgegaan van variatie in goothoogtes. o Op- en uitbouwen ten behoeve van installaties worden geïntegreerd in het ontwerp. o Omwille van een gevarieerd totaalbeeld verschillen de panden van elkaar door variaties in kleur, materiaalgebruik en/of detaillering, zonder dat onderlinge samenhang verloren gaat. Gevels o Voor alle bebouwing wordt uitgegaan van een architectuurbeeld dat in vorm en kleur refereert aan Veluwse of Harderwijkse bebouwing. o Het architectuurbeeld hoeft geen letterlijke imitatie te zijn van historische bebouwing; het is gewenst dat uit architectuur, detaillering en/of materiaalgebruik blijkt dat het geen overgeleverde historische bebouwing betreft, maar als zodanig herkenbare nieuwbouw. o Grote lengtes van gebouwen zijn architectonisch geleed. Materiaalgebruik o Gevels: basismateriaal verticale of horizontale houten (of houtachtige) gepotdekselde delen. ook kan metselwerk voorkomen o Dakbedekking: gebakken pannen, kleur 'Hollands rood' (zoals de pannen op de schuur van Veluvia) of riet of natuurlijke vegetatie (sedumdaken), bij voorkeur met kleuren vormschakeringen, of antraciet. o Indien zonnecellen op dakvlakken worden toegepast dienen deze zorgvuldig in het ontwerp van het dakvlak te worden ingepast; bij voorkeur het hele dakvlak in één materiaal uitvoeren. Kleurgebruik Natuurlijke kleuren, aansluiten bij Veluwe, bruin en groentinten, wellicht gebruik van cortenstaal in relatie tot viaducten N302. Afwerking erven o Erfafscheidingen passen in kleur en materiaalgebruik bij het karakter van de bebouwing, het gebied zou zo veel mogelijk als één doorlopend terrein ervaren moeten worden met zo min mogelijk erfafscheidingen. o Reclame- uitingen integreren in gebouwen. o Eenvoudige, robuuste inrichting van het erf, met toepassing van traditionele materialen. o Bij voorkeur geen damwandprofielen, betonplaten en vergelijkbare materialen in het zicht. o Waar geen verharding nodig is wordt bij voorkeur gras toegepast.


8

Referentiebeelden Het ontwerp dient rekening te houden met aanwezige karakteristieken in Harderwijk en omgeving, zoals de fietsbrug, de botterwerf en visafslag, het Beekhuizerzand, een Veluwse boerderij en de Harderwijkse stadsmuur.

Een goede referentie voor het nagestreefde beeld van de bebouwing voor de botterloods en de visafslag is de vrij recent in Huizen gebouwde botterwerf.


9


10


11

Eigentijdse kenmerken Hoewel een invulling van de locatie wordt beoogd die refereert aan een historisch gegroeid ensemble, is het goed mogelijk en wenselijk om in architectuur, detaillering en materiaalgebruik zichtbaar te maken dat het geen overgeleverde historische bebouwing betreft, maar nieuwbouw die refereert aan de historie. De onderstaande voorbeelden vormen daarvoor mogelijke referenties:

Green planet tankstation te Pesse.

Takern visitors centre


12

museum Kaap Skil, Oudeschild, Texel: transparante gevel van hout en glas

Visitors centre Jasmax


13

Takern visitors centre


14

Adfunturepark te Dokkum


15

BIJLAGE 1

bij Beeldkwaliteitplan Omgeving Boekhorstlaan

Algemene welstandscriteria voor gebieden met een zware welstandstoets (uit Welstandsnota 2013, paragraaf 4.5.1.) Algemeen Als voor een gebied een beeldkwaliteitplan is vastgesteld worden bouwplannen mede beoordeeld aan de hand van dat beeldkwaliteitplan. Relatie met de omgeving Aansluiten bij de karakteristieken van de bebouwing in de omgeving, daarbij wordt met name gelet op: oriëntatie en ontsluiting; plaatsing op de kavel; hoofdmassa (hoogte, breedte, kapvorm, …); positionering aan- en opbouwen (dakkapellen, serres, erkers, …); hoofdmateriaal- en kleurgebruik. Het bouwplan op zichzelf compositie van de hoofdmassa (verhoudingen hoofdvorm, dakvorm, ...); gevelcompositie (vlakken, openingen, onderlinge verhoudingen); vormgeving van ‘ondergeschikte elementen’ (dakkapellen, erkers, …); materiaal- en kleurgebruik. Detaillering kozijnindeling en -detaillering; detaillering van karakteristieke bouw elementen (zoals dakkapellen, erkers, goten, …); genuanceerd materiaal- en kleurgebruik.


16


17

BEELDKWALITEITPLAN Omgeving Boekhorstlaan

Recommend Documents