Beeldend werk van Annouk Westerling inleiding door kunstfilosoof dr. Tom De Mette

De Witte Pauw

Poëzie van Jo Gisekin Deze dichtbundel werd in het Frans vertaald door Frans De Haes. Beeldend werk van Annouk Westerling inleiding door kunstfilosoof dr. Tom De Mette

Onder de huid van Laetitia Inleiding op het beeldend werk ‘De witte pauw’ van Annouk Westerling Sommige beelden zijn van zo’n sprekende schoonheid dat ze het maagdelijke ideaal van Schoonheid benaderen. Annouk Westerling raakt dat ideaal uiterst subtiel aan in haar nieuw beeldend werk ‘De witte pauw’. Uiterst subtiel… want een pauw, en niet in het minst een witte pauw, tooit zich in potsierlijkheid. En potsierlijkheid staat de idee van schoonheid in haar meest bare, maagdelijke vorm, in de weg. In de poëzie van Jo Gisekin die het werk van Annouk in uw ervaring kan begeleiden zonder evenwel te veel richting te geven, krijgt de witte pauw een keizerlijke status. Zelf zie ik in elke cesuur tussen de pauwenveren een keizersnede. De geschiedenis van de keizersnede berust op een misvatting: Julius Caesar kwam zo goed als zeker niet met een keizersnede ter wereld. Maar het Latijnse woord voor snijden is ‘caedere’. En dat is wat mij noopt tot de vergelijking in het werk van Annouk. De schoonheid die de witte pauw ontvouwt, is ongemeen snedig en scherp. En streng bovendien. Dat heeft vooral te maken met de compromisloze kop van de pauw. De kop van de witte pauw lijkt verwant aan de marmeren buste van een Romeinse keizer. Er is iets massief aan het lijf van de pauw dat normaal gezien ontwapend of ontkracht wordt door het riant gevederte. Niet zo bij de witte pauw… hier versterken de veren de majestiek van het dier. Voorts maken de gedichten gewag van muzikaliteit in het beeldend werk van Annouk. Hoe zij de witte pauw portretteert, roept ook bij mij reminiscenties op aan een toondicht die het midden houdt tussen de ‘Fantaisie’ impromptu van Chopin en de Maanlichtsonate van Beethoven. Dat is wellicht geen toeval, want beide muziekstukken zijn grotendeels geschreven in de scherpe C-toonaard. Net die toonaard geven beide stukken die zweem van obscuriteit die we ook herkennen in Annouks beelden van de witte pauw. Je kan er ook de techniek van clair-obscur in zien, terecht. Maar wat mij meer interesseert, is niet de vormelijke emergentie van clair-obscur dan wel de zintuiglijke geladenheid die deze techniek als effect heeft op de toeschouwer. De infiltratie van witte gloed in een zwarte sfeer is een filtering van licht in de ruimte, waarbij tegenover het massieve lijf van de pauw het gevederte datzelfde licht efemeer maakt en subliem doet ‘verwazen’. Hierdoor weet Annouk de scherpte in de schoonheidsidee te doorbreken. Het licht fungeert hier als het ware verbindend, samenhoudend in een geheel dat ons zowel kosmisch en kosmetisch aandoet. De snedige transparantie is hiermee opnieuw diffuus. En met een agorische pose sluit de witte pauw zich opnieuw in, alsof de pauw zich aan het oog van de toeschouwer of de lens van de kunstenaar wil onttrekken. Wat dan ontstaat, is geen portretkunst meer, maar een relaas van een beeldende dialoog tussen dier en kunstenaar. Hier toont de pauw zich haast met een menselijke ijdelheid, nu eens schuw dan weer plagerig, flirtend, met schijnbare desinteresse en somtijds ook verlegen. Maar de interactie tussen beide is nooit ingetogen. Annouk weet echter weg te blijven van de bovenhuidse potsierlijkheid van de witte pauw.

Veeleer priemt de kunstenaar doorheen de vale huid. De beelden spelen een verraderlijk spel met wat onder de huid zit. En wat onder de huid zit, kan ik best omschrijven met de woorden van D.H. Lawrence. Lawrence liet zich voor zijn eerste roman ‘The White Peacock’ inspireren door een schilderij ‘An Idyll’ van Maurice Greiffenhagen. Aanvankelijk kreeg dit literair debuut de titel ‘Laetitia’, naar het hoofdpersonage, en Lawrence zei zelf over de roman dat het een mozaïek van stemmingen, ‘a mosaic of moods’ moest worden. Het oeuvre van Lawrence heeft bovendien gemeen met het schilderij van Greiffenhagen dat beide getuigen van ongebreidelde passie. Sommigen zien er een uitdrukkelijk doorbreken in van Victoriaanse taboes, maar wat mij vooral treft in deze referentie aan Lawrence is het naar buiten keren van wat vanbinnen aan passie en hartstocht schuilgaat. Je voelt in het schilderij van Greiffenhagen, net als in de romans van Lawrence, een samenspel van een koele, statige buitenkant en een onstuimige, woelige binnenkant. Precies dit samenspel is wat Annouk met haar fotografische beelden van de witte pauw laat zien. Uiterst subtiel. Zonder het te willen verstoren, maar ook zonder het in balans te willen brengen. De geladenheid van de camera bij Annouk wil ontketenen noch bezweren. Tegelijk voelen we ons als toeschouwer ook geen voyeur. We zijn stille getuigen, behoedzaam voor de idyllische dialoog tussen kunstenaar en dier. Zelf noemt Annouk de reeks of liever: de beeldende dialoog tussen haarzelf en de witte pauw, romantisch. Ze aarzelt een beetje als ze dit zegt over haar werk. Wellicht geeft zij uiting aan eenzelfde behoedzaamheid. De onderbelichting in de foto’s hullen de beelden niet enkel in een zweem van sensibiliteit, maar leggen ook meer detail bloot. Details die mij niet zonder meer sensibel lijken, maar des te meer sensitief. Net in het fotografische detail ligt het spel tussen romantische idylle en Romeinse bravoure. Op een bepaald punt in onze geschiedenis zouden we dit als een paradox kunnen opvatten, maar de tand des tijds leerde ons onderhand om dergelijke extremen met elkaar te vermengen tot een vage herinnering of een wazige blik achteraf. En dat is volgens mij andermaal de kracht van Annouks werk met de witte pauw: het herinnert ons aan een sterk punctum, een straffe pose in ruimte en tijd, maar verschijnt aan ons als een doorleefd studium, doordacht, doorleefd, doorgedreven en geenszins overdreven. Beste toeschouwers, beste aanwezigen… geniet zonder mate, maar behoedzaam. Ik dank u. Dr. Tom De Mette Brussel, 22 oktober 2013

Dans van de witte pauw Foto (kleur) geprint op etspapier, ingekaderd, 54 x 74 cm Nederlands gedicht geprint op etspapier, ingekaderd, 48 x 38 cm Frans gedicht geprint op etspapier, ingekaderd, 50 x 45 cm

Dans van de witte pauw Wit in wit in spetters op asfalt. Scherp gelijnd in waaiend tegenlicht. Sterrenstof op streepjespak. Hitsig danst hij rond en rond hooggehakt op spitse pumps kopje duikend in de wind schaduw snel in krijt gezet. Molenwiekend bruidsboeket met zacht geruis in tule sleep.

Danse du paon blanc De blanc en blancs éclats sur l’asphalte. Fins linéaments dans un soufflant contre-jour. Poussière d’étoiles sur costume rayé. Fougueux il danse il danse en rond sur talons aiguilles d’escarpins pointus la tête plongeant dans le vent l’ombre rapidement crayonnée. Bouquet de mariée en ailes de moulin avec un doux bruissement dans une traîne de tulle.

Dans van de witte pauw Foto (zwart wit) geprint op etspapier, ingekaderd, 54 x 74 cm Nederlands gedicht geprint op etspapier, ingekaderd, 48 x 38 cm Frans gedicht geprint op etspapier, ingekaderd, 50 x 45 cm

Kleine boog Foto (kleur) geprint op etspapier, ingekaderd, 32 x 42 cm Nederlands gedicht geprint op etspapier, ingekaderd, 56 x 46 cm Frans gedicht geprint op etspapier, ingekaderd, 56 x 49 cm

Kleine boog Kleine boog omspant mijn kort geluk. Schraagt de maannacht en het trots gewicht op vederen schouders. Snaren trillen spiccato in transparante lucht. Kom nader ! uitgestald boeket van dolle kervel fluitekruid anemoon in voorjaarstuin. Ik proef je geur. Scharrel kiezels voor je maag versmaad de zoete wormen niet. Ik streel je met verstolen vingers ik groet je met mijn liefste letterwoord ik ga ten onder in al je honderd ogen.

Petit arc Un petit arc enserre mon bonheur bref. Étaie la nuit de lune et le poids fier sur des épaules de plume. Des cordes vibrent spiccato dans l’air transparent. Approche ! bouquet étalé de ciguë anémone cerfeuil sauvage dans un jardin d’avant-printemps. Je goûte ton odeur. Gratte du gravier pour ton estomac ne néglige point les doux lombrics. Je te caresse de mes doigts dérobés je te salue de mon sigle préféré je sombre dans toute ta centaine d’yeux.

Schouwspel Foto (kleur) geprint op etspapier, ingekaderd, 47 x 57 cm Nederlands gedicht geprint op etspapier, ingekaderd, 63 x 42 cm Frans gedicht geprint op etspapier, ingekaderd, 63 x 46 cm

Schouwspel Papageno schudt zijn galamantel op. Dronken en knikkend in beide poten wuift hij het podium uit waardigheid dempt zijn stap coulissen waaien dicht. De toverfluit vlecht arabesken tussen wilgen langs het  haast verdampte pad : dit is de ultieme eer voor zoveel krolse lieflijkheden.  Wie kijkt hem na dit filigranen  erfgoed van de Pfaueninsel zich spiegelend in satijn van zijn zilveren veren ? Ik bewaar je  in de luwte van de melkweg mijn leesbaar teken en houvast.

Spectacle Papageno secoue son manteau de gala. Ivre et fléchissant des deux pattes il salue en quittant la scène une dignité tempère son pas un coup de vent et des coulisses se ferment. La flûte enchantée tresse des arabesques entre des saules le long du sentier presque évaporé : voici l’ultime honneur pour tant de lascives tendresses. Qui suit des yeux ce filigrané patrimoine de l’Île aux Paons se mirant dans le satin de ses plumes d’argent ? Je te préserve dans l’abri de la voie lactée mon signe lisible et mon point d’appui.

Postuur Foto (kleur) geprint op etspapier, ingekaderd, 64 x 44 cm Nederlands gedicht geprint op etspapier, ingekaderd, 49 x 39 cm Frans gedicht geprint op etspapier, ingekaderd, 49 x 43 cm

Postuur Wit in groen in blauw porfier rimpelend poolijs tegendraads. Hoe hij zich staande houdt. Hals en krop in steen gekapt stelt hij zichzelf te kijk in spiegels van het diepste zwart. Balancerend op wulpse kreet verstramt hij zenuwloos dit is : het koele lijfsbehoud gekroond met blitse veren.

Prestance De blanc en vert en porphyre bleu Ridules à contre-fil d’une glace polaire. Comment il se tient debout. Cou et jabot taillés dans la pierre il s’expose lui-même dans des miroirs d’un noir abyssal. Balançant sur un cri de volupté sans nerfs il se raidit et c’est : la fraîche vie sauve couronnée de plumes à paillettes.

De queeste Foto (kleur) geprint op etspapier, ingekaderd, 78 x 57 cm Nederlands gedicht geprint op etspapier, ingekaderd, 44 x 58 cm Frans gedicht geprint op etspapier, ingekaderd, 44 x 58 cm

De queeste Hartstochtelijk scharrelt hij toekomst in het zand. Blaast ijdelheid tussen plooien van zijn zinderend gewaad want zie grachten ontglazen winter houdt zich gedeisd. Wie neigt het hoofd en knielt voor hem. Wie spreidt zich open als zacht fluweel op harde kiezels smachtend naar intieme tederheid ? Verleiding speelt het eigen ritueel pluimen bestuiven de lucht : ophitsend vuur aan twee paar schenen de een verlieft zich in de ander.

La quête Passionnément il gratte de l’avenir dans le sable. Il insuffle de la vanité entre les plis de son habit scintillant car voici des fossés se dévitrifient l’hiver se tient coi. Qui incline la tête et plie le genou devant lui. Qui se déroule tel un doux velours sur galets durs languissant après une intime tendresse ? La séduction effectue son rituel propre des plumes pollinisent l’air : un feu excitant monte dans les mollets qui l’un dans l’autre s’enamourent.

De queeste Foto (kleur) geprint op etspapier, ingekaderd, 78 x 57 cm Nederlands gedicht geprint op etspapier, ingekaderd, 44 x 58 cm Frans gedicht geprint op etspapier, ingekaderd, 44 x 58 cm

Cascade Foto (kleur) geprint op etspapier, ingekaderd, 62 x 101 cm Nederlands gedicht geprint op etspapier, ingekaderd, 50 x 42 cm Frans gedicht geprint op etspapier, ingekaderd, 49 x 42 cm

Cascade   Zoals water in water in neerslaande beweging stromend en golvend grondeloos jagend als waterval uitgebraakt in angstige rivieren haperend aan springbalsemien voorspelbaar in greppels en geulen zo lijkt hij te vloeien wolkig in fuga’s van licht melodisch in contrapunt.

Cascade Comme de l’eau dans l’eau en mouvement précipité coulant par vaguelettes chassant sans fond telle une cascade vomie dans des rivières peureuses s’accrochant à l’impatiente balsamine prévisible en rigoles et goulets ainsi semble-t-il couler comme nuées en fugues de lumière mélodiquement en contrepoint.

Promenade Foto (zwart wit) geprint op etspapier, 42 x 62 cm Nederlands gedicht geprint op etspapier, ingekaderd, 45 x 57 cm Frans gedicht geprint op etspapier, ingekaderd, 45 x 56 cm

Promenade Op gladgestreken zijde verlegt hij poot na poot. Een heer van stand met gratie in de ogen het kroonjuweel uitdagend op het hoofd. Andante sostenuto. Geritsel in de veren : onverhoeds een kwartslag uit de maat ouverture met uitgespreide vleugels. Waar hij draait of keert het duister groet met hoofs gebaar maanlicht trekt een spoor orgelpunt in zicht.

Promenade Sur une soie aplanie il déplace patte après patte. Un seigneur de marque avec de la grâce dans les yeux le joyau de la couronne provocant sur la tête. Andante sostenuto. Bruissement dans les plumes : soudain un quart de temps hors mesure ouverture aux ailes déployées. Où qu’il aille d’où qu’il vienne d’un geste courtois l’obscurité salue la lumière lunaire se fraie une trace un point d’orgue en vue.

Wildernis Drie foto’s (zwart wit) geprint op etspapier, ingekaderd, afmeting per foto 70 x 45 cm Nederlands gedicht geprint op etspapier, ingekaderd, 58 x 41 cm Frans gedicht geprint op etspapier, ingekaderd, 58 x 49 cm

Wildernis Ten slotte haast hij zich het deurgat uit met beide ogen op een kier. Amechtig sleept hij zijn laatste sluiers over grint. Zieke winden zuigen snippers op van dit teloorgegaan fatsoen. Angst voor ochtendklaarte jaagt hem het braambos in. Ik wuif hem na aandachtsstrepen in mijn stem : clair-obscur vol kille treurnis. Zoveel Keizerlijke Pauw uit de spiegel van de lens gestapt bestorven in dit gedicht.

Terrain sauvage Finalement il se précipite par l’embrasure de la porte les deux yeux entrouverts. Essoufflé il traîne ses derniers voiles sur le gravier. Des vents malades aspirent les rognures d’une convenance qui s’est perdue. La peur des clartés matinales le chasse dans le buisson de ronces. Je lui fais signe de la main avec dans la voix quelques tirets : clair-obscur plein d’un glacial chagrin. Tant de Paon Impérial pas à pas éloigné du verre lenticulaire sidéré en ce poème.

Veld Foto (kleur) geprint op etspapier, ingekaderd, 48 x 62 cm

1. De Witte Pauw courtesy Galerie Tatjana Pieters Nieuwevaart 124/001 9000 Gent T +32 9 324 45 29 [email protected] www.tatjanapieters.com - Persbericht Galerie Tatjana Pieters - Foto’s opstelling De Witte Pauw Galerie Tatjana Pieters - © We Document Art - Sfeerbeelden literaire foto-expo De Witte Pauw

© Galerie Tatjana Pieters, Photography We Document Art

© Galerie Tatjana Pieters, Photography We Document Art

© Galerie Tatjana Pieters, Photography We Document Art

© Galerie Tatjana Pieters, Sfeerbeelden De witte pauw, 2013 bovenaan : Tatjana Pieters en Jo Gisekin

© Galerie Tatjana Pieters, Sfeerbeelden De witte pauw, 2013

2. De Witte Pauw door Turbulence, communicatie- & persagentschap Burgstraat 19a 9000 Gent T +32 486 60 35 06 [email protected] www.turbulence.be - Printscreen email uitnodiging met volledig persbericht Turbulence - Advertente Week Up - Advertentie Zone 09 Graag wil ik erbij vermelden dat er 5 dagen voor de show bij Galerie Tatjana Pieters contact werd opgenomen met Turbulence. Wat heel kortdag is.

Bekroonde foto-expo De Witte Pauw van Annouk Westerling genereert boeiende wisselwerking met dichter Jo Gisekin, kleindochter van Stijn Streuvels De Gentse galerie Tatjana Pieters pakt op woensdag 23 oktober om 20u uit met de literaire foto-expo De Witte Pauw, een boeiende duotentoonstelling met beeld van Annouk Westerling en woord van Jo Gisekin. Als katalysator tussen opkomende kunstenaars en publiek, gaat curator Tatjana Pieters steevast op zoek naar boeiende wisselwerkingen tussen uiteenlopende artistieke platformen. Met De Witte Pauw kiest ze voor een cross-over tussen kunst en poëzie. Wat bij Annouk ontstond als een idee voor een verjaardagscadeau, groeide uit tot een kunstzinnige fotoreeks, begeleid door gedichten van Jo Gisekin. Met deze fotoreeks rijft Annouk Westerling de prestigieuze Juror Award of Merit binnen in de Fine Art Photography Competition 2013. De Belgische kunstenares portretteert in deze expo de huispauw van haar moeder en brengt hiermee een organisch gegroeid oeuvre van dertien doordachte momentopnames van een atypische witte vogel met een intrigerende symboliek. Een inspirerend uitgangspunt voor Jo Gisekin om poëzie aan te breien. Jo Gisekin groeide op als telg van een literaire familie. Haar grootvader was de romanschrijver Stijn Streuvels (1871-1969); zijn nonkel was Guido Gezelle. Ze koos er resoluut voor om onder het pseudoniem Jo Gisekin te schrijven en debuteerde in 1969 met de bundel Een dode speelgoedvogel. Jo Gisekin put inspiratie uit kruisbestuivingen met andere creatieve sectoren. Zo schreef ze eerder al gedichten bij grafisch werk van Karel Roelants (Quatre-mains, 1987), bij textielwerken van Liev Beuten (Alja, 1994) en bij wandschilderingen van Roger Raveel (Kapel te Machelen aan de Leie, 1996). Ook haar vorige bundel ‘Dooitijd’ (2012) is een cross-over, verlucht met een gouache van Karel Dierickx. Andere bekende en deels bekroonde werken zijn Ach, hoe sereen en listig de narcissen in april, Als in een zwijgend laken. Gedichten over liefde (1984) en De tuin van Cathérine (1992). Annouk Westerling werd naast haar fotografische werk, vooral bekend dankzij natuurschetsen en tekeningen van alledaagse taferelen. Na de pop-up expo bij Galerie Tatjana Pieters, trekt haar fotoreeks De Witte Pauw samen met andere werken van haar naar Wisselland, een tentoonstelling van het Vlaams Architectuur Instituut die architecturale visies tussen zee en land in beeld brengt. De interactie tussen deze twee vrouwen, tussen woord en beeld, tussen jeugdigheid en ervaring sluit aan bij de missie van Galerie Tatjana Pieters. Enerzijds wordt Tatjana Pieters geboeid door interessante kruisbestuivingen. Anderzijds promoot ze als geen ander opkomend creatief talent, zowel uit binnen- als buitenland. En de wisselwerking tussen vrouwen inspireert haar tot verrassende expo’s.

Tatjana Pieters pioniert al jaren met haar galerij in het Belgische kunstcircuit. Haar doel is om een brug te vormen tussen kunst en publiek. De voorbije jaren werkte ze aan een sterke reputatie door de kunstwereld naar de periferie van Gent te brengen. Op woensdagavond 23 oktober ontdekt de pers in primeur deze expo. Op vrijdagavond 25 oktober om 20 uur en zondagvoormiddag 27 oktober om 11 uur leest Jo Gisekin de gedichtencyclus De Witte Pauw voor en gaat hierover in gesprek met de aanwezigen. Deze dichtbundel werd in het Frans vertaald door Frans De Haes. Meer info of beelden? [email protected] of +32 486 60 35 06 © Turbulence , www.turbulence.be

Subject : Keyword :

TURBULENCE PR ANNOUK WESTERLING

Publication : Date : Page(s) :

ZONE 09 23/10/2013 52

Frequency : Circulation :

PERIODIC 193000

Ad Value :

€ 3 731.41

Size : BE

276.38 cm² 201310280560T

Page Clippings Size : 276.38 cm²

FOR INTERNAL USE ONLY

A4+ Page 1 / 1