BEELDEN VAN BUITEN
Academie Minerva in het UMCG
Voorwoord In 2006 koos het UMCG voor de focus op Healthy Ageing in al haar activiteiten. Centraal in deze focus staat de vraag: hoe kunnen we meer gezonde jaren aan het leven toevoegen. Een focus die vele verschillende aspecten in zich heeft. Het UMCG werkt daarom met diverse andere kennisinstellingen, overheden en het bedrijfsleven in Noord-Nederland samen en richtte met deze partners het Healthy Ageing Network Northern Netherlands op. Hiermee is dit thema een speciaal aandachtsgebied voor heel Noord-Nederland geworden; een thema waar Noord-Nederland zich onderscheidt van andere regio’s. Noord-Nederland is inmiddels voortrekker en expert op het gebied van Healthy Ageing. Healthy Ageing is een thema dat velen inspireert. Niet alleen medici en onderzoekers, maar ook filosofen, economen, schrijvers en kunstenaars. Onder de titel ‘Kunst en Healthy Ageing’ exposeren vijf jonge vormgevers en beeldend kustenaars van Academie Minerva in het UMCG. Zij geven beeldend hun zienswijze over Healthy Ageing, gezond en actief ouder worden. Healthy Ageing is een breed thema: het gaat over de levensstijl van mensen, sociale omgeving, erfelijkheid, voeding en beweging. Al deze verschillende aspecten komen terug in de kunstwerken van deze expositie. De positieve invloed van kunst op het menselijk welbevinden is al veel langer bekend. Patiënten vergeten even dat ze patiënt zijn als ze kunst in het ziekenhuis zien. Dat is de reden dat het UMCG al vele jaren een heel actief kunstbeleid voert en het kunstgenootschap Thomassen à Thuessink oprichtte. Dit kunstgenootschap organiseert tentoonstellingen, educatieve projecten en andere publieksactiviteiten waarin kunst, gezondheidszorg, wetenschap en de actualiteit elkaar raken. Het is een samenwerkingsverband van Academie Minerva, het Groninger Museum, het Drents Museum, Kunstruimte Wagemans en het UMCG. Dit Kunstgenootschap organiseert nu samen met Academie Minerva deze nieuwe tentoonstelling. Ik hoop dat de beelden van deze vijf jonge talentvolle kunstenaars bijdragen aan een prettig moment in de tijd van leven van onze bezoekers en patiënten tijdens hun verblijf in het UMCG. Ik wens u allen veel plezier toe bij deze expositie. Namens Raad van Bestuur UMCG, Frans C.A. Jaspers, MD
Kunst en Healthy Ageing Kunst en Healthy Ageing, dat is de titel van de expositie van vijf jonge vormgevers en beeldend kunstenaars van Academie Minerva in het UMCG van 13 juni tot 14 september 2012. Zij geven beeldend hun zienswijze op ‘Healthy Ageing’, gezond ouder worden. We zijn er helaas aan gewend geraakt dat kunst als een kostenpost wordt gezien. Zonde van het geld, denken veel mensen. De laatste tijd wordt hardop gezegd dat kunstbudgetten beter besteed kunnen worden aan goede zorg of onderwijs. Maar wat als kunst helemaal geen kostenpost is? Wat als kunst positieve effecten heeft die ervoor zorgen dat er juist minder bejaardenhuizen en revalidatiecentra nodig zijn en dat scholen effectiever kunnen opereren? Wat als kunst de creativiteit en de flexibiliteit van de geest prikkelt? Wat als kunst mensen gelukkiger, tevredener, socialer, gezonder en aardiger maakt? De afgelopen tien jaar is veel wetenschappelijk onderzoek gedaan naar de effecten van kunst op de maatschappij. Daaruit blijkt dat zowel zelf kunst beoefenen als er naar kijken en luisteren allerlei positieve effecten heeft. Zonder kunst en kunstenaars zouden we in een saaiere, grauwere, ziekere en ongelukkigere maatschappij leven. Kunst en cultuur worden in de gezondheidszorg steeds bewuster ingezet om mensen actief en gezond te houden. Het UMCG heeft een mooie kunstcollectie en besteedt veel aandacht aan hedendaagse kunst. Academie Minerva en het UMCG hebben een convenant gesloten waarin studenten en alumni van Academie Minerva de mogelijkheid krijgen kunst te maken en te exposeren. Het mes snijdt aan twee kanten: de regeling geeft studenten een kans hun horizon te verbreden en ervaring op te doen met
projectopdrachten. En patiënten en medewerkers van het UMCG kunnen genieten van de kunst van jonge kunstenaars. Healthy Ageing is de uitdaging voor de nabije toekomst. Hoe kunnen we de samenleving zo organiseren dat iedereen de zorg krijgt die nodig is? Een antwoord hierop is van groot belang in verband met de vergrijzing. Steeds meer mensen hebben zorg nodig en steeds minder mensen zijn beschikbaar om zorg te verlenen. De Hanzehogeschool Groningen speelt in op actief en gezond ouder worden met thema’s als bewegen, voeding, arbeid, wonen en kunst. De oud-studenten Floris de Jonge, Hannah Liem, Mirjam Offringa, Moniek Westerman, en Emma Wilson presenteren zich met hun kunstprojecten in de UMCG-vitrines. Zij verbeelden een langer actief leven, zij presenteren oplossingen voor de problemen die daarmee gepaard gaan. Ze stellen verwarrende leefstijlen aan de orde, laten beelden zien van de ouder wordende mens en ondersteunen in beeldtaal gezond gedrag. Kortom, een kans voor jonge kunstenaars die met beelden meer kunnen zeggen dan met 1000 woorden... Dorothea van der Meulen, Dean Academie Minerva Hanzehogeschool
ee
e re n zor g
g eo
v in
c ia
le co n t a c te
so
n
c ia
le co n t a c te
n
we
2 0 -j a r i g
2.000
g v in
en so
0
c ia
le co n t a c te
0
so
n
c ia
500.000
le co n t a c te
so
n
c ia
le co n t a c te
n
n
me
t s t e d e lij k e
n
ee
e re n zor g
et pl at
te
me
t s t e d e lij k e
vr
om
om
n
me
t s t e d e lij k e
n dica p te n zo
rg
z ie
z ie
ke n h u isz or g
- to
t 4 0 -j a r i g
c ia
le co n t a c te
n
me
t s t e d e lij k e
en so
ke n h u isz or g
c ia
le co n t a c te
so
n
c ia
le co n t a c te
so
n
c ia
le co n t a c te
n
we
l z ij n s z o r g
zo
rg
z ie
10.000
ke n h u isz or g
we
8.000
we
l z ij n s z o r g
6.000
we
l z ij n s z o r g
we
l z ij n s z o r g
4.000
hoeveelheid zorgkosten (in miljoenen euro) per sector
2.000
tot
2 0 -j a r i g
en so
l z ij n s z o r g
0
t s t e d e lij k e
g
me
v in
t s t e d e lij k e
0
c ia
le co n t a c te
n
so
c ia
500.000
le co n t a c te
n
so
c ia
le co n t a c te
n
nd
d
g v in ge m
nd
el a
g v in ge m
tt
nd
nd
nd
g v in ge m
nd
g v in ge
d
g v in ge
en m
et pl at
te
me
om
t s t e d e lij k e
et pl at
ed
en m
et pl at
te
n
me
t s t e d e lij k e
om
ed
en m
et pl at
te
ed
en m
et pl at
te
vr
la
ed
en m
me
et pl at
te
la
en m
et pl at
te
vr
la
ed
en m
et pl at
t s t e d e lij k e
te
la
vr
om
ed
en m
et pl at
te
la
t s t e d e li j k
g
eo
t s t e d e li j k
eo
ee
de
n z a a m h eid
n m e t pl a
v in
g
me
ge
v in
g v in
en
me
en
ge
vr
ed
la
ge
vr
la
en
m
vr
la
nd
te
om
vr
om
n
la
m
ed
nd
la
el a
te
nd
vr
nd
et pl at
tt
m
g
en m
en
en
me
t s t e d e li j k
me
t s t e d e li j k
me
t s t e d e li j k
eo
ev
eo
ev
eo
n
me
t s t e d e lij k e
om
vr
ed
en m
et pl at
te
la
ev
t
n dica p te n zo
me
ed
on
12.000
ha
n
en m
te
ge
n
ed
de
s
le co n t a c te
n
re
eid
c ia
vr
om
tev
14.000
ezo n d h
so
n
de
16.000
ke g
le co n t a c te
re
es
18.000
li j
c ia
n
tev
ge
20.000
rg
0te
om
ge
so
l z ij n s z o r g
vr
la
t
we
l z ij n s z o r g
te
on
we
et pl at
ed
ke n h u isz o r g
en m
vr
z ie
ke n h u isz o r g
ed
o nte
z ie
ar tsen
vr
om
te
h uis
t s t e d e lij k e
de
en
de
s m id d el
me
re
re
nee
n
tev
tev
ge
v in
g v in
n
t s t e d e lij k e
re
den
m et pl a
t te
l
re
den
m et pl a
t te
l
re
den
m et pl a
t te
l
1.000.000 1.500.000 2.000.000 2.500.000 3.000.000 3.500.000 4.000.000 4.500.000 5.000.000
aantal mensen per leefomgeving
DE STAAT VAN DE GEZONDHEID / DE GEZONDHEID VAN DE STAAT door Floris de Jonge ontwerper (www.dejongeontwerper.nl). Cijfers afkomstig van het Centraal Bureau voor de Statistiek (www.cbs.nl) en het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (www.kostenvanziekten.nl). Pictogrammen grotendeels afkomstig van The Noun Project (www.thenounproject.com).
rg
zo
ha
so
n
me
t
ge
ar tsen
le co n t a c te
n z a a m h eid
on
h uis
c ia
ee
m
so
ke n h u isz or g
eo
d
z ie
t s t e d e li j k
ed
s
n
l
vr
eid
le co n t a c te
t te
o nte
ezo n d h
c ia
m et pl a
te
ke g
so
n
n
te
li j
le co n t a c te
de
en
c ia
re
te
es
s m id d el
so
n
tev
ge
nee
le co n t a c te
den
an
rg
l
d
n dica p te n zo
t te
an
ha
20 ge
c ia
rg
zo
ge
ar tsen
m et pl a
ed
h uis
den
vr
s
re
o nte
eid
ev
la
te
ezo n d h
te
nd
so
ke n h u isz or g
me
te
ke g
om
de
li j
t s t e d e lij k e
re
te
t 6 0 -j a r i g
me
tev
en
- to
n
de
s m id d el
z ie
ke n h u isz or g
re
nee
es
ge
l z ij n s z o r g
z ie
ke n h u isz or g
n
tev
ge
we
z ie
ke n h u isz or g
l
g
z ie
en
t te
re
s m id d el
l
o n t ev
nee
m et pl a
ed
ge
en
den
vr
s m id d el
re
o nte
nee
et pl at
te
ge
ar tsen
le co n t a c te
re
te
h uis
c ia
en
te
rg
so
n
de
n dica p te n zo
le co n t a c te
re
ha
c ia
en
la
ge
so
ke n h u isz or g
ev
la
nd
z ie
ke n h u isz or g
ev
eo
g
z ie
ke n h u isz or g
te
ge
z ie
en
et pl at
g
s m id d el
en m
v in
nee
ed
tev
ge
vr
om
ge
zo
ge
en
t s t e d e li j k
v in
t s t e d e lij k e
te
ge
me
et pl at
nd
n
rg
s m id d el
t te
ed
nee
m et pl a
vr
ge
ar tsen
den
o nte
h uis
me
te
rg
en
te
n dica p te n zo
en m
te
ha
re
g v in
n
de
ge
s
en m
g
le co n t a c te
re
eid
ed
v in
c ia
ed
ge
so
n
vr
la
tev
ezo n d h
ev
eo
g
le co n t a c te
de
ke g
vr
v in
c ia
re
l z ij n s z o r g
t 8 0 -j a r i g
so
40 we
- to
ke n h u isz or g
te
ge
z ie
ke n h u isz or g
et pl at
tev
es
li j
t s t e d e li j k
g
z ie
ke n h u isz or g
me
v in
z ie
ke n h u isz or g
en m
ge
z ie
e re n zor g
ed
ed
oud
e re n zor g
en
vr
om
vr
oud
e re n zor g
t s t e d e lij k e
o nte
oud
me
te
en
n
de
s m id d el
n
re
ge
te
nee
le co n t a c te
tev
ge
ar tsen
c ia
nd
so
ke n h u isz or g
60 h uis
la
g
z ie
ke n h u isz or g
te
v in
z ie
ke n h u isz or g
ge
z ie
e re n zor g
ge
oud
e re n zor g
g
oud
e re n zor g
v in
oud
ge
en
et pl at
om
t
s m id d el
en m
on
nee
te
ge
en
ed
en
eo
nd
t s t e d e li j k
te
s m id d el
la
g me
de
nee
te
eo
v in
en
re
ge
l z ij n s z o r g
et pl at
t s t e d e li j k
ge
ig e n e n o
e re n zor g
g
oud
e re n zor g
tev
we
en m
me
n z a a m h eid
v in
oud
e re n zor g
ed
en
1.000.000 1.500.000 2.000.000 2.500.000 3.000.000 3.500.000 4.000.000 4.500.000 5.000.000
ge
oud
ed
en
e ud
vr
s m id d el
ja r
o nte
nee
vr
la
n m e t pl a
m
8
0-
ge
la
de
eo
aantal mensen per leefomgeving
oud
e re n zor g
te
t s t e d e li j k
r
oud
ke n h u isz or g
an
nd
g v in en m
hoeveelheid zorgkosten (in miljoenen euro) per sector
z ie
et pl at
me
v in
4.000
tot
l z ij n s z o r g
en m
ge
6.000
we
l z ij n s z o r g
ed
m
8.000
we
l z ij n s z o r g
vr
la
en
g
10.000
we
l z ij n s z o r g
om
la
v in
we
te
ge
ke n h u isz or g
et pl at
m
zo
12.000
z ie
en m
t
rg
t s t e d e lij k e
te
on
n dica p te n zo
me
ed
te
14.000
ha
n
de
ge
s
n
re
eid
le co n t a c te
ed
tev
ezo n d h
c ia
de
16.000
ke g
so
n
re
es
18.000
li j
le co n t a c te
tev
ge
20.000
rg
0te
c ia
vr
om
ge
so
l z ij n s z o r g
et pl at
n z a a m h eid
d
l z ij n s z o r g
en m
t
we
l z ij n s z o r g
t s t e d e lij k e
ed
on
we
vr
om
ed
ke n h u isz o r g
t s t e d e lij k e
vr
z ie
ke n h u isz o r g
vr
la
o nte
z ie
ar tsen
me
te
h uis
me
de
en
de
s m id d el
n
re
re
nee
n
tev
tev
ge
te
ee
an
so
n
et pl at
eo
DE STAAT VAN DE GEZONDHEID / DE GEZONDHEID VAN DE STAAT door Floris de Jonge ontwerper (www.dejongeontwerper.nl). Cijfers afkomstig van het Centraal Bureau voor de Statistiek (www.cbs.nl) en het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (www.kostenvanziekten.nl). Pictogrammen grotendeels afkomstig van The Noun Project (www.thenounproject.com).
le co n t a c te
en m
t s t e d e li j k
d
c ia
ed
me
an
so
nd
g v in
en
ke n h u isz or g
vr
la
m
t 4 0 -j a r i g
om
te
en
g
- to
t s t e d e lij k e
la
v in
z ie
ke n h u isz or g
me
te
an
z ie
n
et pl at
ge
rg
zo
rg
n
et pl at
t
n dica p te n zo
le co n t a c te
en m
on
ha
c ia
en m
ed
ge
ar tsen
so
n
ed
vr
h uis
le co n t a c te
vr
om
o nte
s
c ia
t s t e d e lij k e
m
so
ke n h u isz or g
ed
d
z ie
vr
la
d
rg
te
an
n dica p te n zo
me
nd
ha
et pl at
nd
ar tsen
n
nd
h uis
en m
an
rg
ge
zo s
ed
ed
eid
vr
la
vr
ezo n d h
te
o nte
ke g
n
et pl at
te
eid
le co n t a c te
en m
te
ezo n d h
c ia
te
ke g
so
n
te
li j
le co n t a c te
de
en
c ia
re
te
es
s m id d el
so
n
tev
ge
nee
le co n t a c te
de
li j
20 ge
c ia
ed
nd
so
re
te
t 6 0 -j a r i g
vr
om
tev
en
- to
ke n h u isz or g
de
s m id d el
z ie
ke n h u isz or g
re
nee
es
ge
l z ij n s z o r g
z ie
ke n h u isz or g
tev
ge
we
z ie
ke n h u isz or g
t s t e d e lij k e
nd
z ie
en
me
re
s m id d el
n
o n t ev
nee
en
om
ed
ge
en
t s t e d e lij k e
vr
s m id d el
me
o nte
nee
n
te
ge
ar tsen
n
te
h uis
le co n t a c te
te
rg
c ia
de
n dica p te n zo
so
n
re
ha
le co n t a c te
tev
ge
l z ij n s z o r g
c ia
nd
so
ke n h u isz or g
nd
z ie
ke n h u isz or g
n z a a m h eid
nd
z ie
ke n h u isz or g
ee
nd
z ie
en
g
s m id d el
v in
nee
ge
zo
ge
en
ge
rg
s m id d el
eo
ed
nee
t s t e d e li j k
vr
ge
ar tsen
me
o nte
h uis
en
te
rg
la
te
n dica p te n zo
te
te
ha
et pl at
de
ge
s
en m
re
eid
de
ezo n d h
re
ke g
ed
tev
tev
es
li j
vr
om
nd
t s t e d e lij k e
l
nd
me
t te
ge
n
m et pl a
m
n
den
g
le co n t a c te
re
v in
c ia
ge
so
n
ev
la
nd
le co n t a c te
te
g
c ia
et pl at
v in
en
en m
ge
t 8 0 -j a r i g
so
40 we
- to
ke n h u isz or g
ed
nd
z ie
ke n h u isz or g
vr
la
g
z ie
ke n h u isz or g
te
v in
z ie
ke n h u isz or g
et pl at
ge
z ie
e re n zor g
en m
ed
oud
e re n zor g
ed
vr
oud
e re n zor g
vr
om
o nte
oud
t s t e d e lij k e
te
en
me
de
s m id d el
n
re
ge
te
nee
n
tev
ge
ar tsen
le co n t a c te
g
60 h uis
c ia
v in
so
ke n h u isz or g
g
z ie
ke n h u isz or g
v in
z ie
ke n h u isz or g
ge
z ie
e re n zor g
ge
oud
e re n zor g
g
oud
e re n zor g
v in
oud
ge
en
g
s m id d el
t
nee
on
ge
en
te
s m id d el
de
nee
te
re
ge
l z ij n s z o r g
g
tev
we
ge
t s t e d e li j k
nd
me
nd
en
v in
ig e n e
e re n zor g
ge
oud
e re n zor g
g
oud
e re n zor g
v in
oud
ge
en
ed
s m id d el
n z a a m h eid
e
vr
nee
d n ou
o nte
ge
ja r
v in
8
0-
ge
oud
e re n zor g
m
oud
ke n h u isz or g
r
z ie
Floris de Jonge (1987) Academie Minerva Groningen 2007-2011 Opleiding Vormgeving Communicatie Grafische Vormgeving www.florisdejonge.nl
[email protected]
De staat van de gezondheid / De gezondheid van de staat Floris de Jonge Wij Nederlanders bewegen te weinig, eten ongezond en roken en drinken te veel. Maar is dat nu echt zo slecht voor onze gezondheid? We leven allemaal steeds langer en we proberen dat in goede gezondheid te doen. ‘Healthy ageing’ gaat ervan uit dat er een verband bestaat tussen de leefstijl van mensen en hun gezondheid. Als we voldoende bewegen, onze voeding in balans is, we tevreden zijn met onze leefomgeving en we voldoende sociale contacten hebben, zullen we gezond oud worden. Maar heeft onze leefstijl inderdaad gevolgen voor onze gezondheid, ons zorgstelsel en de kosten daarvan? Klopt de zienswijze dat een gezonde geest zich in een gezond lichaam bevindt? Is dat de reden dat de bestrijding van psychische stoornissen ons zoveel kost? Zal de bestrijding van overgewicht en voorlichting over gezonde voeding leiden tot een afname van hart- en vaatziekten? En wat is de rol van de huisarts of het ziekenhuis hierin? De grafiek ‘De staat van de gezondheid/De gezondheid van de staat’ stelt dergelijke vragen aan de orde. De grafiek probeert de leefwijze van mensen in verband te brengen met ten eerste hun gezondheid en ten tweede de kosten van de zorg (opgesplitst in diagnoses en sectoren) die de leefstijl met zich mee brengt. De grafiek kan daarmee fungeren als een bewijs voor het effect van de leefstijl op gezond ouder worden, maar ook als een graadmeter voor de huidige situatie. Deze situatie is namelijk niet onveranderlijk: als we ons gedrag aanpassen zal dat een nieuw beeld met zich meebrengen. Deze grafiek brengt niet alleen een probleem in kaart, de grafiek stimuleert ook het werken aan een oplossing.
Hannah Liem (1989) Academie Minerva Groningen 2007-2011 Opleiding Docent Beeldende Kunst en Vormgeving www.hannahliem.nl
[email protected]
Tast Hannah Liem Door ons te bekommeren om het ‘gezond ouder worden’, maken wij ons bewust van het feit dat wij leven. Wij erkennen daarmee sterfelijk te zijn. Het is een ongebruikelijk tafereel, een vitrinekast met daarin een oude vrouw die op de rug van een oude man zit. Zij raakt het glas aan en richt haar gezicht naar boven. Hij houdt een gouden appel vast en kijkt opzij. Met dit werk geef ik een humoristische blik op het beoogde gezonde lange leven. Tevens benader ik het besef dat wij leven én sterfelijk zijn, middels deze metaforische verbeelding. Wij helpen elkaar gezond ouder te worden en bereiden ons tegelijkertijd voor op de volgende stap. Het is zowel een vreugdeviering als het het aanvaarden van de voorwaarden van het leven.
Mirjam Offringa (1971) Academie Minerva 2005-2010 Opleiding Autonome Beeldende Kunst www.mirjamoffringa.com
[email protected]
Healthy Ageing Mirjam Offringa De installatie bestaat uit een 3 meter lange serie originele trouwfoto’s, met daaronder foto’s gemaakt van dezelfde echtparen anno 2011. Deze echtparen zijn inmiddels langer dan 40 jaren getrouwd. De originele serie is 7 meter lang en bevat tevens een aantal verlovingsfoto’s. Dat deel is vanaf 19 juni 2012 te zien op de zomerexpo ‘Liefde’ in het Gemeentemuseum Den Haag. Aan de voorkant van de presentatie in het UMCG spelen de heer en mevrouw Wubs de hoofdrol. Zij hebben zelf vanaf de jaren ’50 jarenlang als verpleegkundige in het UMCG gewerkt en trouwden in 1954. Mevrouw Wubs, inmiddels 84 jaar, kan vanwege artrose (een reumatische aandoening) nu niet meer pijnloos bewegen. Daarnaast heeft ze lekkende hartkleppen en longemfyseem waardoor ze het regelmatig benauwd heeft. Mijnheer Wubs is letterlijk en figuurlijk nog goed ter been, ondanks de ziekte van Wegener (ontstekingen die de wanden van de bloedvaten in zijn neus aantasten). Hij wandelt en fietst nog vele kilometers met plezier. Mijnheer Wubs is dan ook, met zijn conditie en jarenlange ervaring als verpleegkundige, nog steeds de perfecte mantelzorger voor zijn eigen vrouw. Tevens is hij voor haar het beste medicijn voor zowel haar geestelijk welzijn als haar lichamelijke welzijn. Uit onderzoek is namelijk gebleken dat liefde en sociaal contact Oxytonine activeren: het hormoon tegen stress en angst en voor innerlijk rust. Mijnheer Wubs gelooft dan ook dat sociaal contact en de zorg en liefde voor elkaar op de eerste plaats komen om gelukkig en gezond ouder te kunnen worden. Daarna komen gezonde voeding en beweging. Kortom: Healty ageing, by ageing together.
Moniek Westerman (1960) Academie Minerva Groningen 1998-2003 Opleiding Autonome Beeldende Kunst www.globalfatexchange.com
[email protected]
Obesogeen Moniek Westerman Wij zijn, genetisch gezien, oermensen. Met onze ‘jagers-en-verzamelaars-genen’ leven we anno 2012 te midden van verleiding en gemak. De Evolutionaire Geneeskunde laat de laatste tijd fors van zich horen. ‘Ons lijf is niet aangepast aan overdaad en bewegingsarmoede’ roepen ze. Terug naar ‘oer’ is de trend. Zij noemen de huidige leefwereld ‘obesogeen’ (dikmakend). Een voorbeeld. We eten met elkaar in Nederland gemiddeld 32 kilo suiker per jaar (bejaarden en baby’s meegeteld), het overgrote deel ervan is ‘onzichtbaar’. Juist de ‘snelle koolhydraten’ (suikers) worden door specialisten gezien als één van de fundamentele oorzaak voor welvaartziekten. Dat zijn aandoeningen waarmee we, dankzij de medici, meestal wel oud kunnen worden (de levensverwachting was nog nooit zo hoog), maar vaak met beperkingen. Vandaar dat de pijlen zich richten op Healthy Ageing, met het UMCG als koploper. Onder meer het percentage koolhydraten van onze huidige voeding wordt scherp onder de loep genomen. Dat was in de oertijd namelijk stukken lager, zonder frisdrank en Yokidrink. Ik ben diëtist en kunstenaar. In mijn beeldend werk staan voedsel en gezondheid vaak centraal. Het werk dat ik voor het UMCG heb gemaakt is 100% eetbaar – het is gemaakt van suikerfondant en veel ‘E-nummers’. Door een, qua stijl heel eclectisch werk te maken, haak ik aan bij de veelvoud van tegenstrijdigheden die we ervaren. In het centrum plaats ik ‘een weldoorvoed’ mens die de balans kwijt is met de omgeving. Hoe kan hij of zij een afweging maken tussen enerzijds supergezond eten (paleo-dieet, helemaal hip) en anderzijds het maken van ‘cup cakes’ (ook heel hip) en ander verleidelijk suikergoed? Het werk heeft elementen van basale ‘oer-decoraties’ met daarover een overdaad van kitscherige ‘barok’. Die botsende stijlen verbeelden de verwarring aan leefstijlkeuzes. ‘We all want to die young, as late as possible’. Maar hoe moeten we dat in de stadse wildernis invullen?
Emma Wilson (1990) Academie Minerva Groningen 2007-2011 Opleiding Vormgeving Communicatie Illustratie www.emmawilson.nl
[email protected]
Emma Wilson Visualisatie van ‘de tien geboden voor het brein’ In ‘De tien geboden voor het brein’ beschrijft psychiater René Kahn wat we kunnen doen om ons brein gezond en fit te houden. Een heel nuttig boek, en het sluit perfect aan bij het thema ‘Healthy Ageing’. Ik, als illustrator, heb de tien geboden van Kahn visueel gemaakt door middel van tien zwevende illustraties. Als uitgangspunt heb ik vogels genomen omdat Kahn in zijn boek veel refereert naar onderzoeken met dieren en het mij opviel hoe weinig wij eigenlijk verschillen van de rest van de dierenwereld. En, niet onbelangrijk, ik wilde de vitrine waar het in hangt natuurlijk optimaal benutten. Hoe kan dat beter dan een transparant, zwevend kunstwerk te laten zien?
colofon
tentoonstelling ‘academie minerva in het umcg’ kunst en healthy ageing 13 juni t/m 14 september 2012
tentoonstelling
bruikleengever werken floris de jonge, hannah liem, mirjam offringa, moniek westerman, emma wilson
samenstelling en coördinatie kunstzaken umcg projectbureau/amp academie minerva, frits hesseling
pr en communicatie umc-staf communicatie academie minerva
brochure
tekst academie minerva, de kunstenaars
beeldmateriaal academie minerva, de kunstenaars
omslagfoto hannah liem, onderdeel van het werk ‘last’
ontwerp gravis, nynke visser
drukwerk het grafisch huis
een uitgave van kunstgenootschap thomassen à thuessink, universitair medisch centrum groningen
Hanzeplein 1 Postbus 30 001, 9700 rb Groningen www.umcg.nl
Universitair Medisch Centrum Groningen