Bedoeling van de lesbrief De lesbrief kunt u gebruiken om een les te geven over de Bijbel, ter voorbereiding en aanvulling op een bezoek aan de expositie ‘Het Boek der Boeken’. U kunt alles uit de lesbrief gebruiken, of zelf kiezen voor enkele onderdelen. De doelen van de lesbrief zijn: -
De leerlingen ontdekken dat de Bijbel een waardevol boek is De leerlingen weten na de les en het bezoek aan het museum dat de Bijbel grote invloed heeft gehad op de cultuur en kunnen daar enkele voorbeelden van noemen. De leerlingen weten dat er verscheidenheid is aan uitgaven en vertalingen. De leerlingen kennen de brontalen van de Bijbel en hebben ervaren hoe het is om te vertalen. De leerlingen kunnen een aantal Bijbelverhalen noemen en de boodschap van een Bijbelgedeelte vertalen naar deze tijd.
Over de expositie De tentoonstelling vertelt de geschiedenis van de Bijbel aan de hand van talrijke exclusieve drukwerken. Deze zeer diverse Bijbels zijn in de loop van jaren door twee verzamelaars bijeengebracht. De banden van de Bijbels zijn schitterend van eenvoud en weerspiegelen de rijke inhoud. De vakbekwame boekbinders, laten zien dat de waardevolle inhoud een bijzondere vormgeving verdient. Speciale aandacht krijgen miniaturen, landkaarten, sierlijk geschreven teksten en fraaie illustraties.
Aanvullende informatie bij de lesbrief Introductie In moment van introductie is het belangrijk om de voorkennis te peilen: wat weten de leerlingen al van de Bijbel? De docent zou kunnen vragen naar wie er een Bijbel thuis heeft of wie er wel eens uit de Bijbel heeft gelezen. Als leerlingen al wat meer van de Bijbel afweten, kan de docent ook enkele bekende Bijbelse verhalen in de kunst laten zien (zie bijlage 1). Weten ze het goede verhaal erbij te raden? Het helpt om te vragen naar het beschrijven van wat ze zien op het schilderij. Hiermee kan er het bruggetje worden geslagen: de Bijbel heeft door de tijd heen grote invloed gehad op kunst en cultuur! Leerlingen kunnen zowel voor- als na deze inleiding de introductievragen beantwoorden. Video Denkstof 1
De desbetreffende video is via deze link te vinden: https://www.youtube.com/watch?v=RZpv0med3Ow De Bijbel: een oud boek Dit is een stukje theorie wat zowel gezamenlijk kan worden gelezen, of door de docent kan worden verteld. Om het dichterbij te laten komen, is er een website aan toegevoegd waarbij de leerlingen kunnen kijken naar oude handschriften van de Bijbel. De docent kan digitaal bladeren door de Bijbel en de oude handschriften laten zien op het bord. Maar de leerlingen zouden bijvoorbeeld ook zelf op hun smartphone of iPad de website kunnen opzoeken. http://www.codex-sinaiticus.net/en/ De talen van de Bijbel Leerlingen gaan zelf in tweetallen aan de slag met Hebreeuws het schrijven van een zinnetje in het Hebreeuws. Elk van hen mag een zinnetje bedenken en door de ander laten vertalen. Terugkoppeling klassikaal: hoe ging het? Wist je de boodschap van de ander te ontcijferen? De Bijbel in het Nederlands Hierbij wordt de brug geslagen naar de Nederlandse Bijbel. Het begon allemaal bij de Statenvertaling, maar sindsdien zijn er talloze vertalingen bijgekomen. (Meest recent: Bijbel in gewone taal). Lees samen met de leerlingen verschillende vertalingen van Psalm 23 en laat leerlingen belangrijke verschillen markeren en met elkaar vergelijken. 2
Kijk vervolgens naar dezelfde psalm in straattaal : http://www.eo.nl/algemeen/video/-a-/player/-mc-/s/-stream-/44850/ Invloed van de Bijbel Leerlingen gaan zelf aan de slag met het opzoeken van spreekwoorden en gezegdes in de Bijbel. Dit 3 kan met papieren Bijbels, maar ook via de website www.debijbel.nl of een Bijbel-app.
1
De video is een uitgave van BEAM, de jongerenorganisatie van de EO. De video is een uitgave van BEAM, maar is gebaseerd op het Straatbijbelproject; een hervertelling van de verhalen uit de Bijbel in straattaal, uitgegeven door Ark Mission (2013). 3 Op deze website van het Nederlands Bijbelgenootschap is de Bijbel in diverse vertalingen te vinden. 2
Een optie ter verdieping zou zijn: discussie over uitspraak van Jezus. In Exodus 21:24 staat ‘’Oog om oog, tand om tand’’. Maar Jezus zei: als iemand jou slaat, keer hem de andere wang toe. Wat vindt je daarvan? Wie vindt het onzin, wie ziet er wel wat in, etc. Verwerkingsopdracht De verwerkingsopdracht is een opdracht als huiswerk. Als er tijd over is, kan er in de klas al een begin worden gemaakt. Bij optie 2 en optie 3 kan de docent helpen door de leerlingen suggesties te doen. Zie bijlage 2. Laat leerling een verhaal kiezen en deze zelf opzoeken via internet.
Bijlage 1: De Bijbel in de kunst
De Toren van Babel door Pieter Bruegel de Oude, 1563
David verslaat Goliath door Peter Paul Rubens, 1616
Het laatste avondmaal door Leonardo da Vinci, 1495/98
De barmhartige Samaritaan door Vincent van Gogh, 1890
De schepping van Adam door Michelangelo Buonarroti, 1475-1564. Leerlingen zullen het verhaal niet herkennen, maar het plaatje van de handen kent bijna iedereen.
Bijlage 2: Voorbeelden bij de verwerkingsopdracht Bijbelverhalen: -
Adam en Eva: de zondeval Noach: de zondvloed Jakob en Esau: Esau ruilt zijn eerstgeboorterecht voor soep Abraham en Isaak: de langverwachte zoon moet worden geofferd Jozef de dromenkoning De uittocht uit Egypte Het volk Israël in de woestijn Simson, zo sterk als een leeuw Esther, een prinses redt haar volk De geboorte van Jezus De verloren zoon De barmhartige Samaritaan De roeping van de tollenaar Het verhaal van Pinksteren: hoe de Heilige Geest op aarde kwam De bekering van christenvervolger Saulus
Psalmen: 1: Gelukkig is de mens die gelooft in God 4: Een liedje voor het slapen gaan 8: De mens als kroon op de schepping 23: De Heer is mijn herder 27: God zorgt dat ik veilig ben 84: Als kind aan huis zijn bij God 139: Ik ben door God gekend
