Bankgeheim opnieuw in the spotlights De huidige media-aandacht voor het bankgeheim zorgt voor heel watvragen. Om deze te beantwoorden organiseerde ING Private Banking een rondetafelgesprek met naast i::i[¡r...r] Ë:F: Er::n::r::tl-lË.1, Director'Wealth Analysis and Planning bij ING Private Banking, ook vier vooraanstaande fiscalisten: nir." :;;ËlË:þ;:Il'iË:l ::;r-:Flþ,:l'.1Ël (Simont Braun Company), rlr', l...rl:r-:l"l::lË: i-irll..ir.iIl.l["r(Dauginet),nir.'r:ii:'F:i-il]t't]it:t',,t'..lRE'F:l.::;(Tiberghien)ennir.,Fii:Ë.[.¡Ë::|:|,::
(Dugardyn
&
Partners). Tijdens
dit debat onder leiding van journalist
F i:f:Ë:l';:H-þli::þiF,::t
werden ook de praktijkervaringen uitgewisseld van deze bevoomechte gecLligen van het gewijzigde gedrag van heel wat Belgische belastingplichtigen. l"l-.lr::rl'lr{::;
De laatste maanden kwam het bankgeheim opnieuw in het nieuws, in het bijzonder door de druk van internationale organisaties zoals de OESO of de G20. Tijdens zijn bijeenkomst in Londen begin april publiceerde de G20 een lijst van landen die er zich toe hadden verbonden om
informatie uit te wisselen, maar terzake nog niet voldoende vooruitgang hadden geboekt. België stond op deze lijst. Om van deze grijze lijst van "belastingparadijzen" te verdwijnen, startte het ministerie van
Financiën met de amendering van een groot deel van de ongeveer honderd dubbelbelastingverdragen tussen België en derde landen.
/ ÊUGUSfUS 2øø9
Het nieuwe "artikel 26"
er nog aan toe: "ln het Protocol werd
Deze intentie van België om in zijn fiscale
ook een voorwaarde gespecificeerd: het betreft enkel precieze vragen waarbij
verdragen voortaan een paragraaf op te nemen over de uitwisseling van informatie gaat al terug tot ruim vóór de financiele crisis. Zo integreerde België in de over-
eenkomst die op 27 november 2006 met de Verenigde Staten werd ondertekend "paragraaf 5 van artikel 26 van de modelovereenkomst van de OESO voor bilaterale dubbelbelastingverdragen, waarmee ons land aanvaardt om te voldoen aan de vragen om bancaire inlichtingen door de andere staat", zo verklaarde in
een recente mededeling Bernard Clerfayt, de staatssecretaris belast met de strijd tegen de fiscale fraude. Hij voegde
de geviseerde belastingplichtige en
de
bank waar het onderzoek moet worden
gevoerd, duidelijk zijn aangegeven. ln dat geval heeft de Belgische administratie de bevoegdheid om fe ersen dat een bank de vereiste inlichtingen verstrekt." Buiten met de Verenigde Staten werden dergelijke overeenkomsten ook getekend (of geparafeerd) met Frankrijk, Neder-
land, Duitsland, Groot-Brittannië, China, Guernsey ...
Het bankgeheim haalde nog door een ander element het nieuws: de voorziene uitbreiding van het toepassingsveld van
!r
E€N PANÊL VAN
de Europese spaarrichtlijn. Het betreft hier de automatische uitwisseling van informatie tussen de fiscale administraties van de landen van de Europese Unie.
gen, enerzijds vragen over de mogelijke gevolgen van de internationale druk op het nationale niveau en anderzijds vragen die betrekking hebben op de eventuele invoering van een belasting op vermogens."
Een algemeen onbehagen
"Een aantal belastingplichtigen, die niet
"We krijgen inderdaad meer vragen, bijvoorbeeld over het al dan niet verdwijnen
over dezelfde informatie beschikken als professionelen, kennen enkel de Europese spaarrichtlijn", verlell mr. Frederik
van het bankgeheim ¡n staten
als
Zwitser-
land, Luxemburg en Singapore. Over de standvastigheid van België, enzovoot't. Kortom. een reeks reacties waaruit een algemeen onbehagen b/ry't", vertelt mr. Victor Dauginet. Mr. Gerd D. Goyvaerts pikt hierop in. "Er zijn tuvee types van vra-
Fogli. De autoriteiten vragen hen inlichtingen omdat werd ontdekt dat ze een reke-
ning in Frankrijk hebben. "Een klassieker zijn de mensen met een huis in Frankrijk en een bankrekening om de lasten ervan te betalen. Ze hebben deze rekenino niet
PROFESSIONÊLEN
V D¡uontr, vn G. D. Gow¡rars, ¡vrn- S. ScnnruÀ,
(varu rrru<s
r"rn,
rarn rucxrs):
tutn
Ê FocLr, X. Boceurr, P-H. Trrovns.
aangegeven, gewoon omdat ze er niet aan hebben gedacht!" De belastingplicht¡ge ontvangt dan van de Belgische fiscus een vraag om inlichtingen, waarbij mogelijk een onderzoek naar fraude wordt
geopend. Voor fraude werd de onderzoekstermijn recent verlengd van 5 tot 7 jaar. Tot 31 december 2010 kan de fiscus dus nog de inkomsten van het jaar 2003 controleren. "Dat kan heel nadelig zijn voor de belas-
t¡ngpl¡cht¡ge met duistere rekeningen,
ÊuÈuÈTUg 2r3r:r9
/ ourrt¡.¡e
!::: i:::
i, / Bankgeheim opnieuw in de spotlights
gewoon het feit dat 'zwarfortuinen gewoon waardeloos
riseren is
"Inkomsten van frscale frar,rcle ziln xrafrechterli j ke overtredingen."
te'
geworden zijn precies omdat ze zwart zijn en dat ze dus niet kunnen gebruikt worden. Men vroeg me een keer wat iemand rnet tegoeden in een exotische vennootschap, bijvoorbeeld in Curaçao, zou ontvangen indien hii deze structuur zou verkopen aan iemand die met
of buitenlands vastgoed waar de
fiscale
administratie geen weet van heeft", ver' klaart mr. Gerd D. Goyvaerts. Hij vervolgt: "Zo is het perfect mogeliik dat de fiscale administratie, door rekeninguittreksels aan een nader onderzoek te onderwerpen, op het spoor komt van du¡stere rekeningen in Zwitserland of Luxemburg die deze kleine re' keningen sp[zen." Temeer omdat de uit het buitenland ontvangen informatie voortaan rechtstreeks in de gegevensbanken van de fiscus wordt geïmporteerd. De uitwisseling met landen als Frankrijk en Nederland alleen al is goed voor 500.000 data. "D¡t verhoogt het onderzoekspotentæel van de fiscus gevoelig", meent mr. Gerd D. Goyvaerts.
Wat is het voordeel van het aanhouden van duistere tegoeden? Mr. Victor Dauginet: "Een van de
die belastingPlichtigen aanzet om hun situatie te regularedenen
10
ourLrNE
/ B[rSusruÊ
2Bta9
'wit' geld zou betalen. lk raamde dat hii 15o/o van de waarde zou ontvangen." Deze lage prijs wordt volledig verklaard door het risico dat de koper loopt, in het bijzonder inzake misbruik van vennoot-
schapsgoederen", aldus de advocaat. "De geleidelijke uitbreid¡ng van de Europese spaarrichtlijn is een ander belangrijk element". meent mr. Sabrina Scarnà. Neem het geval van de belastingplicht¡ge met
een structuur in het buitenland. "Beetie bij beetje zal de situatie evolueren. Er zal een dag komen dat de Zwitserse bank die
aan een trust in Guernsey moet betalen, deze betaling zal verrichten zoals aan de effectieve begunst¡gde, en de woonstaat-
heffing inhouden. lndien het een ander land is, zal er informatie worden uitge' wisseld. Wat is dan uiteindeliik nog het voordeel van het aanhouden van duistere
II
tegoeden in een dergelijke buitenlandse structuur?", vraagt ze zich af. Ten slotte is er nog een laatste element
immers tien jaar en vijf maanden", preci-
"ln het geval van een aangifte bij
seert mr. Frederik Fogli.
contactpunt fiscale regularisatie betaalt u 10o/o maar u betaalt geen ¡nteresten"
dat sommigen aanzet om de stap tot
Oude rekeningen "Meestal", bevestigt mr. Sabrina Scarnà, "contacteren mensen ons omdat ze of-
preciseert mr. Victor Dauginet.
regularisatie te zetten: de hoge beheerskosten "Eepaalde buitenlandse banken
rekenen inderdaad heel hoge kosten aan", besluit mr. Frederik Fogli.
wel tegoeden op buitenlandse rekeningen hebben (meestal heel oude rekenin-
Wie regulariseert zijn situatie? De gewijzigde internationale context zet
tot regularisatie. Maar wat is het echte profiel van de belastingmensen aan
plichtigen die de stap willen zetten? mr. Frederik Fogli: "Fen klassiek geval zijn de ouders die hiertoe worden aangezet door hun kinderen. Ouders die om begrijpelijke redenen in de jaren '60 en '70 een deel van hun tegoeden in het buitenland hebben belegd. Ze hebben de eerste Fenmalige Bevrijdende Aangifte (EBA) laten voorbijgaan. En nu, met de EBAbis en de huidige actualite¡t menen de kinderen dat het tijd is om ¡ets te doen." Ouders zijn nog meer geneigd om de stap
te zetten omdat de drie gewesten
I I
I '
...,sæi
hun
tarieven voor de schenking van roerende goederen zeer sterk hebben verlaagd. "/n die context l¡jkt het niet meer bijster verstandig orn de successie in het buitenland te laten en bijgevolg geen andere keuze te hebben dan deze te moeten aangeven en te regulariseren volgens de tarieven
van de directe belasting, of erger nog, ze m¡nstens tien jaar immobiel te moeten houden. Inzake successierechten bedragen de term|nen voor de fiscale verjaring
gen), ofwel een successiep robleem." Neem het geval van iemand die 7 jaar geleden tegoeden erfde die zich in het buitenland bevinden. "lndien deze persoon dit geld wil gebruiken, moet het worden geregulariseerd. Dit veronderstelt enerzijds een regularisatie van de inkomsten
uit
het kapitaal, en anderzijds een regularisatie van de successre", vertelt mr. Sabrina Scarnà. "ln dat geval zal de beIastingplichtige behooújk hoge successierechten betalen, nog bovenop de belasting op de aangegeven inkomsten. Een andere oplossing bestaat erin om zich tot de ontvanger der registratie te wenden en een 'aanvullende aangifte' te doen."
ln dat geval moet er op de registratierechten 10o/o boete worden betaald.
het
lndlen er meer dan tien jaar verstreken zijn sinds de erfenis, is deze 'vergetelheid' verjaard voor de successierechten. Fiscaal
dienen nog wel de inkomsten uit het kapitaal te worden geregulariseerd. De EBAbrs verleent naast een fiscale ook een strafrechtelijke amnestie. De doel-
treffendheid
van deze straf rechtelijke
bescherming staat echter ter discussie. Nu zo'n twee jaar geleden werd het Straf-
wetboek aangepast in die zin dat het witwasmisdrijf werd gelimiteerd tot kapitalen die voortkomen u¡t een ernst¡ge en georganiseerde fiscale fraude waarbìj bijzonder ingewikkelde mechanismen of procédés van internat¡onale omvang wor-
den aangewend en waarbij belangrijke bedragen gemoeid zijn. Maar deze beperking kan op verschillende manieren ge-
interpreteerd worden. "Het parket heeft in bepaalde zaken al geoordeeld dat een bedrag van 18.000 euro zeer aanzienlijk
Álcwoon waar(leloos gcwol'clen ltrccics iltrclirt zc zw2rt't zt1n."
FlLrtSr-r!Tr_r!i
2ÉB:r /
o u r r r ru r
l1
Ja
" Lr
itbr"cirì ittg
vzLt'r
[)c 1",r'tlu l'('ss icvc'
clc lì icbr li jrl
is t'r rì zr'('r' lrt'lrLltgt'ijl< clc'lllc'l'l('
"Bepaalcle belasting-
plicl-rtigeu ontclekket-r enkel cle E,uropese riclrtlijr-r. "
u¡as", stelt mr. Gerd D. Goyvaerts. En aangezien het parket de stelling verdedigt dat een witwasmisdrijf niet verjaart zolang de
fondsen verborgen worden gehouden, heerst er een zekere mate van onzekerheid bij een aantal sPecialisten.
"ln
zekere
zin is het
Belgische systeem
pervers," vervolgt mr. Gerd D. Goyvaerts' "omdat de inkomsten afkomstig uit fiscale fraude steeds een strafrechteliike inbreuk
tegenstelling tot in andere landen, zoals de Verenigde Staten kunnen vormen,
in
en Duitsland, waar de fiscale veriaringstermijn uitdooft. Je zit hier rnef een ongeliikheid op Europees niveau: als ie het onge-
tuk hebt z¡t
o U I t. I
Àr
¡Ì /
ÊLrbU:ìTt_t:r
2Êr:Jy
een Belgische ¡ngezetene te z¡in,
je met een delict dat nooit verjaart."
Sommige particuliere gevallen ziin complexer, dat kan spijtig genoeg een belastingpl¡chtige afschrikken om zijn situatie te regulariseren. "En anderen kunnen nþt", merkt mr. Victor Dauginet op. "Er zijn gevallen waarbij een belastingplicht¡ge met een vennootschap die een aan'
gifte zou doen, tegeliikertiid een straf' rechtelijk delict zou bekennen."
ls men verplicht om zijn leven
te verbeteren? De belastingplichtige wordt niet alleen vrij gelaten voor het aantal te regulariseren jaren, ook de regularisatie zelf is niet verplicht. "/n een aantal andere landen waar men eveneens een fiscale amnestie heeft
Welke rol voor bemiddelaars? ln het regularisatieproces is de rol van bemiddelaars (advocaten. bankiers, notarissen, accountants ...) verre van gemakkelijk,
omdat ze door de antiwitwaswetgeving verplicht zijn om bepaalde informatie aan de autoriteiten over te maken. "Als professional is dit een zeer delicate kwestie", merkt mr. Gerd D. Goyvaerts op. Hij beklemtoont in welke mate advocaten, net als bankiers, moeten laveren tussen de verplichtingen van het beroepsgeheim en deze van het preventieve en zelfs repressieve luik van de antiwitwaswetgevi ng. De a nt¡witwaswetten verplichten advocaten, op straffe van zelf te worden beschouwd als medeplichtige aan de witwaspraktijken, om via de stafhouder de overheid alle informatie mee te delen om haar te helpen in de strijd
tegen witwaspraktijken en bijgevolg de cliënten aan te geven waarvoor ze sterke vermoedens hebben dat deze ernstige fiscale fraude hebben gepleegd.
"De advocaat krijgt te maken met een zeer dunne deontologische scheidingsliin
toegepast, b|voorbeeH lerland, was men
anders zijn", voegt mr. Gerd D. Goyvaerts toe. De vage grens tussen fiscale en strafrechtelijke delicten zien we bijvoorbeeld bij bedrijfsleiders die hun activiteiten hebben
wanneer hij een klant, in het kader van de analyse van zijn rechtspositie de gevolgen uitlegt van het gebruik van het bankgeheim voor duistere tegoeden, en met hem de reden aansniidt waarom deze tegoeden al dan niet verborgen mogen blijven", besluit mr. Gerd
verplicht om dit te doen", verklaart mr. Victor Dauginel. "Wie het niet deed kon worden veroordeeld. ln Belgiê is dat niet expliciet in de wet voorzien. Dat betekent in de praktijk dat wie in België ziin stopgezet en hun geld in het buitenland situatre wil regulariseren, nog altijd de mogelijkheid heeft om dit te doen via België kan de de EBAbis. Maar men kan zich ook tot de lokale consituatie belastingplichtige die trole wenden en een aan-
"In
vullende aangifte doen, en 10o/o boete betalen." De Belgische fiscus pakt het probleem trouwens
wii zijn laten regulariseren gebruik maken van cle EBAltis."
minder'bot' aan dan in andere landen. "lk meen dat de fiscale administratie om weloverwogen redenen posit¡ef omgaat met mensen die zich in regel willen stellen", merkt mr. Victor Dauginet Belgische fiscus is absoluut niet op. repressief, wat veel minder het geval is in
?e
Frankrijk, Nederland of Duitsland." "Maar wanneer natuurlijk een dossier bii het parket terechtkomt, zal de aanpak enigszins
D. Goyvaerts. Ten slotte, wat raad men iemand aan die een goede kans maakt om zijn situatie te regulariseren? Onze specialisten geven unaniem het advies om het te doen. Ze zijn het ook allemaal eens over de opluch-
ting en de voldoening van hebben belegd. "lndien deze belasting' plichtigen een vennootschap hadden, rnoet eersf worden nagegaan of er geen
de berouwvolle belastingplichtige dankzij de procedure. Een procedure die vaak ge-
volgd wordt door schenkingen ...
misbruik van
vennootschapsgoederen heeft plaatsgehad, een aanklacht die onder het strafrecht valt", merkt mr. Gerd
D. Goyvaerts op. "Vervolgens moet men zien of er geen collusie tussen vennoten rs", voegt hij nog toe.
Nu de thematiek van het bankgeheim opnieuw de volle aandacht krijgt, is d¡t waarschijnlijk meer dan ooit een reden om raad in te winnen bij een gespecialiseerd adviseur.
I
Èuousrus 2øø9 / ourll¡le
13