Banaba in buitengewoon onderwijs

Banaba in buitengewoon onderwijs

KHLeuven

aangename

KENNISMAKING

Hallo! Misschien kennen we mekaar al, of misschien nog niet, maar één ding is zeker: heb je plannen om verder of bij te studeren, dan zit je goed bij de KHLeuven. In deze brochure maak je alvast kennis met ons uitgebreide aanbod aan vorming en opleidingen rond buitengewoon onderwijs en inclusie: de banaba buitengewoon onderwijs, het postgraduaat School voor Allen, permanente vorming en flexibele trajecten. Je komt alles te weten over onze passies (praktijk!), onze lesprogramma’s (flexibel!)

en

onze

studentenbegeleiding

(persoonlijk!). Voor de rest heten we je van

harte

welkom

op

onze

infodagen,

op onze website (www.khleuven.be) en in levende lijve op onze hoge school. Tot gauw?

2

1

Banaba buitengewoon onderwijs

Waarom zou je ?

Heb jij net je eerste diploma hoger onderwijs op

Buitengewoon én inclusief

zak? Of ben je misschien pas gestart in het

In de banaba buitengewoon onderwijs staat de

buitengewoon onderwijs als GON-begeleider of

aanpak van leerlingen met specifieke onderwijs­

klastitularis? Maak je deel uit van een zorg- of

behoeften centraal, in het buitengewoon én

begeleidingsteam in het gewoon onderwijs? Of wil

regulier onderwijs. Doorheen alle modules komen

je je vakgebied uitbreiden in een interdisciplinaire

voorbeelden uit beide contexten aan bod, onder

context? Aan de KHLeuven verdiept een vast

het motto “special education is a service, not a

team van lectoren zich voortdurend in diversiteit

place”.

in

het

onderwijs.

Bovendien

werd

er

een

gespecialiseerd Kenniscentrum van inclusie, zorg

Wil jij je beter kunnen inleven in de leefwereld

en leerlingenbegeleiding in het buitengewoon

van kinderen en jongeren die het moeilijk hebben

onderwijs ontwikkeld.

om hun plekje te vinden op school? Zou je graag beter willen inspelen op hun vele talenten, leerstijlen en leervragen? Zelfs wanneer die specifiek en complex zijn? Dan is de bachelor-nabachelor buitengewoon onderwijs zeker wat voor jou!

3

2

Doelgroep & Praktijk

Wie mag de opleiding ‘banaba:

Stage of werkplekleren?

buitengewoon onderwijs’ starten?

Deze opleiding kan je voltijds (één academiejaar)

De stage en het werkplekleren zijn voor een groot

1. Je hebt een diploma leraar en wil in het buiten­

of deeltijds (twee academiejaren) volgen. Werk

deel geïntegreerd in de modules. Nieuwe kennis

gewoon onderwijs werken, of als GON- of ION-

je nog niet in het buitengewoon onderwijs of als

pas je meteen toe op je eigen praktijkplek. Tegelijk

leerkacht ondersteuning bieden in het gewoon

ondersteuner in het gewoon onderwijs? Dan gaan

leent deze aanpak zich ook tot praktijkonderzoek

onderwijs (ondersteunende leerkracht bij inclusie).

we met jou op zoek naar een praktijkcontext

en zelfevaluatie. Zo ontwikkel je een kritische,

2. Je werkt als leraar in het buitengewoon

(stage) die bij je past. In het andere geval

onderzoekende

onderwijs of als GON- of ION-begeleider, zorg­

ontwikkel je je nieuwe competenties op je huidige

voortdurend te verbeteren.

coördinator of GOK-leerkracht (gelijke onder­wijs­

werkplek (werkplekleren).

kansen) in het gewoon onderwijs. 3. Je hebt geen lerarendiploma, maar wel een

De theorie krijg je van gespecialiseerde lectoren

ander bachelor­ diploma en bent bereid stage te

en ervaringsdeskundigen. Maar we vinden het

lopen in het buiten­gewoon onderwijs of inclusie.*

bijzonder belangrijk dat deze banaba nauw bij de

4. Je hebt geen lerarendiploma, maar bent wel

praktijk aansluit. Een mentor op school en/of een

tewerk­gesteld in het buitengewoon onderwijs.*

stagebegeleider van de hogeschool zullen/zal je dan ook intensief coachen.

* Je volgt in dit geval ook een extra module ‘Leraar worden’ om je didactische vaardigheden als leerkracht te ontwikkelen.

4

houding

om

je

vaardigheden

3

Competenties & evaluatie

Permanente evaluatie

Competentieontwikkeling hebben

Aan elke module zijn opdrachten verbonden. Op die

nood aan leerkrachten met specifieke onderwijs­

manier kunnen we jouw evolutie continu opvolgen.

competenties.

Dat gebeurt aan de hand van persoonlijke en

Leerlingen

met

specifieke Deze

leervragen

speciale

vaardig­ heden

vormen de bouwstenen van je opleiding. Vanuit

groepstaken,

verschillende taken en contexten werken we onaf­

werkcolleges, het verwerken van de leerstof en

voorbereidingen

van

hoor-

en

gebroken aan de ontwikkeling van je competenties

je competenties omzetten in de praktijk (stage of

als leraar buitengewoon onderwijs en specifieke

werkplek)

toepassings­domeinen. Meer

info

over

de

afzonderlijke

opleidings­

onderdelen en de onderliggende competenties (clusters) vind je in de opleidingstabellen op pag. 10 en 11.

5

4

Programma

Gemeenschappelijke vakken Planmatig werken aan leren en ontwikkelen

Maar een planmatige aanpak werkt alleen binnen

Tot slot nemen we iedereen mee doorheen het

vormt de rode draad doorheen de opleiding. In

een ruimer netwerk van collega’s en ouders. Je

traject van leerlingen met sociaal-emotionele

vier modules doorloop je alle facetten van het

leert daarom ook hoe je een duurzame en collegiale

ondersteuningsvragen. Leerlingen met autisme

planmatig handelen:

samenwerking met ouders uitbouwt.

en leerlingen met ernstige gedrags- of emotionele problemen krijgen bijzondere aandacht.

• Je leert handelingsgericht met diagnostiek om te gaan via observaties, activiteiten en overleg.

Als leerkracht of ondersteuner in het onderwijs kan

• Je leert individuele doelen te selecteren en te

je rol in de toekomst overigens ook veranderen.



Samen



integreren in de groepsgerichte aanpak van de

klas. • Je leert een aangepaste leerlijn te ontwerpen

voor individuele leerlingen of een groep en stil



te staan bij het effect van je aanpak.

• Bij dat alles vertrek je voortdurend van de

mogelijkheden en talenten van de leerlingen,



wat ook hun beperkingen zijn.

6

bekijken

we

hoe

het

buitengewoon

onderwijs in binnen- en buitenland beweegt.

Keuzevakken Naast de gemeenschappelijke modules, kies je

Vervolgens kies je in de module ‘functiebeperkingen

Ook je stage of praktijkcontext bepaal je in hoge

zelf een aantal modules die aansluiten bij jouw

en/of cognitieve vragen’ voor leerlingen met een

mate zelf. Lectoren begeleiden je verder om door­

persoonlijke opleidingsbehoeften: je maakt een

auditieve, visuele of motorische beperking, of je

heen je opleiding een leerrijke praktijkervaring

keuze uit speciefieke ondersteuningsvragen en

kiest voor de andere groep leerlingen uit het vorige

op te bouwen die aansluit bij je persoonlijke

-methodieken.

keuzetraject.

leertraject.

Een eerste keuze gaat over het leertempo van

Tot slot kies je voor ondersteunende interventies

je leerlingen: je kiest in de module ‘cognitieve

die aanpassingen of methodieken weerspiegelen in

ondersteuningsvragen’ voor leerlingen met een

het onderwijs, zoals het gebruik van technologische

leerstoornis en moeilijk lerende leerlingen, of

hulpmiddelen of aangepaste communicatie.

voor leerlingen met een matige tot ernstige verstandelijke beperking.

7

Na het werk nog snel even binnenspringen op de campus in Heverlee

Met beide voeten in de praktijk

Napraten met collega-studenten op de Oude markt. Moet kunnen!

Met dank aan de docenten voor de handige tips

Mijn beurt om te koken vandaag

Al doende leren. Wat hou ik van deze opleiding

Nog wat research voor de les Rond de tafel voor een evaluatie

Kristien 8

banaba buitengewoon onderwijs

5

Iedereen leraar?

Nog geen leraar?

Praktisch

Wie kiest voor de banaba buitengewoon onderwijs,

Kies je voor de voltijdse opleiding, dan heb je

maar nog niet over een lerarendiploma beschikt,

wekelijks les op woensdag en donderdag. Maandag

kan via deze opleiding onderwijsbevoegdheid in het

en dinsdag zijn je vaste stagedagen. Kies je voor

(buitengewoon) secundair onderwijs verwerven

de deeltijdse opleiding, dan gaan de lessen door op

voor de domeinen van je initiële bachelordiploma.

zaterdagvoormiddag en/of op woensdagnamiddag,

Door naast alle opleidingsonderdelen ook een

afhankelijk van je individueel traject.

basispakket ‘Leraar worden’ te volgen, maak je kennis met didactische kaders en basis­ vaardig­ heden, die ook op je stage of werkplek aan bod komen.

9

6

opleidingstabellen

Studiepuntentabel Banaba buitengewoon onderwijs

Cluster 1: Planmatig werken aan leren en ontwikkelen

Voltijdse eenjarige opleiding (60 SP*)

Opleidingsonderdeel Studiepunten Eerste semester Handelingsgerichte diagnostiek, planning en perspectief Op weg naar zelfstandigheid: ontwikkelend onderwijs

1ste opleidingsjaar

Tweede semester Leerlijnen en differentiatie Interventies en aanpassingen (5 opties)

6 3

6 3

Cluster 2: planmatig werken bij specifieke leervragen

Cluster 3: Netwerken van ondersteuning

Cluster 4: Reflectie en praktijkonderzoek

Opleidingsonderdeel Studiepunten

Opleidingsonderdeel Studiepunten

Opleidingsonderdeel Studiepunten

Eerste semester Cognitieve ondersteuningsvragen (2 opties) Sociaal-emotionele ondersteuningsvragen

6 6

Eerste semester Leraar worden (enkel voor bachelorstudenten zonder lerarendiploma)*

5

Eerste semester Reflecterend leren Stage & praktijkonderzoek**

4 5

3

Tweede semester Onderwijs in beweging Werken in ondersteuningsteams

3 6

Tweede semester Reflecterend leren Stage & praktijkonderzoek**

4 5

Tweede semester Functiebeperkingen en/of cognitieve ondersteuningsvragen (6 opties)

10

* Voor bachelorstudenten zonder lerarendiploma 65 SP ; tegelijk gelden voor een aantal niet-lerarendiploma’s vrijstellingen ** Er zijn wekelijks twee vaste stagedagen. Ze ondersteunen niet alleen praktijkonderzoek en reflectie, maar ook de andere modules

Studiepuntentabel Banaba buitengewoon onderwijs

Cluster 4: Reflectie en praktijkonderzoek

Deeltijdse tweejarige opleiding (60 SP*)

Opleidingsonderdeel Studiepunten Eerste jaar Reflecterend leren

8

Tweede jaar Praktijkonderzoek 10

Cluster 1: Planmatig werken aan leren en ontwikkelen

Cluster 2: planmatig werken bij specifieke leervragen

Cluster 3: Netwerken van ondersteuning

Opleidingsonderdeel Studiepunten

Opleidingsonderdeel Studiepunten

Opleidingsonderdeel Studiepunten

Eerste jaar Handelingsgerichte diagnostiek, planning en perspectief Op weg naar zelfstandigheid: ontwikkelend onderwijs

Eerste jaar Sociaal-emotionele ondersteuningsvragen

Eerste jaar Leraar worden* Werken in ondersteuningsteams

5 6

Tweede jaar Onderwijs in beweging

3

Tweede jaar Leerlijnen en differentiatie Interventies en aanpassingen

6

6 3

Tweede jaar Cognitieve ondersteuningsvragen (2 opties) Functiebeperkingen en/of cognitieve ondersteuningsvragen (6 opties)

6 3

6 3

* Voor bachelorstudenten zonder lerarendiploma 65 SP ; tegelijk gelden voor een aantal niet-lerarendiploma’s vrijstellingen

11

uit het leven

gegrepen

“In mijn vorige opleiding liep ik stage in het buitengewoon onderwijs. Het was mijn eerste stage in het onderwijs, en ik wou graag meer didactische vaardigheden leren, om ook als orthopedagoge volwaardig mee aan de slag te kunnen in de klas.” Dorien, bachelor orthopedagogie

“In mijn stages in de lerarenopleiding was ik telkens erg onder de indruk van de vele zorgvragen. Ik nam alles mee naar huis, het liet me niet los. Ik wil hier echt meer over leren en volgend jaar zou ik heel graag als GON“Als leraar wil ik graag werken in het buitengewoon onderwijs, ook met

leerkracht aan het werk gaan. Daarom wil ik hier eerst ervaring opdoen als

leerlingen die het emotioneel moeilijk hebben”

GON”

Tim, bachelor lichamelijke opvoeding

12

Lieselot, bachelor secundair onderwijs

“Door de opleiding leerde ik mezelf beter kennen, met mijn eigen mogelijkheden en beperkingen. Hierdoor kijk ik nu ook anders naar mensen met een handicap. De banaba is een hulp om in kinderen te blijven geloven en ze aan te moedigen in hun mogelijkheden ” Katrien, bachelor lager onderwijs

“Ik kijk nu heel anders naar de kleuters van mijn klas. Mijn observaties en mijn omgang met de kleuters zijn heel anders dan vroeger, veel specifieker en nauwkeuriger” Jorien, bachelor kleuteronderwijs

13

7

Postgraduaat

Postgraduaat school voor allen Leerkrachten, zorgteams en ondersteuners voelen zich steeds meer betrokken bij de vraag om leertrajecten en schoolomgevingen af te stemmen op de grote diversiteit van de leerlingenpopulatie. Een school voor iedereen is dé uitdaging voor het onderwijs van de 21ste eeuw. Heb je interesse voor begeleidingsvragen en processen van zorgbeleid? Wil je inclusieve schoolontwikkeling mee uitbouwen? Dit postgraduaat heeft een vernieuwend aanbod in petto. In dit verkort maar intensief traject gaan ervaren leerkrachten samen met directies en ondersteuningsteams (zorgcoördinatoren, leerlingenbegeleiders, para­medici, CLB-medewerkers …) en ook pas afgestu­deerden op zoek naar een efficiënte, universele klasaanpak en goede praktijken van school­ontwikkeling. Centrale ideeën als ‘alle leerlingen kunnen leren’ en ‘alle kinderen zijn welkom op school’ worden in dialoog met de lesgevers en met elkaar in meerdere modules uitgewerkt. Je rol als ondersteunende en sensibiliserende kracht bij vernieuwingsprocessen komt voortdurend aan bod in reflectie en coaching­opdrachten.

14

20 studiepunten of meer?

Praktisch

Het postgraduaat richt zich expliciet op vragen rond diversiteit

De lessen vinden plaats op vrijdag, van oktober tot maart.

in het gewoon onderwijs. De opleiding staat voor 20 credits

Enkele modules vallen samen met de banaba buitengewoon

en kan gevolgd worden als

onderwijs. Een leerproces vanuit de praktijk biedt context

• aparte opleiding (20 SP) die leidt tot een getuigschrift

voor het uitproberen van vernieuwende activiteiten en

Postgraduaat School voor allen en credits vanuit KHLeuven.

stappenplannen.

• instaptraject voor (GON)leerkrachten of paramedici met een ondersteunende rol in het gewoon onderwijs. De credits bieden dan later vrijstellingen voor de banaba-opleiding buitengewoon onderwijs (60 SP) . • vervolgtraject voor leerkrachten of paramedici met een ondersteunende rol in het gewoon onderwijs, die eerder de banaba buitengewoon onderwijs volgden en kiezen voor een actuele input en dialoog rond inclusief onderwijs. Credits van de vroegere opleiding kunnen dan worden ingezet voor vrijstellingen.

De

opleidingstabel

geeft

weer

hoe

de

opleidingsonderdelen opnieuw aansluiten bij de onderliggende onderwijscompetenties bij specifieke vragen.

15

Studiepuntentabel Postgraduaat School voor allen (20 SP)

Cluster 1: Planmatig werken aan leren en ontwikkelen Opleidingsonderdeel Studiepunten Eerste semester Burgerschap en participatie inclusief ‘Index voor inclusie’ 3 Leerbevordering 3

1ste opleidingsjaar

Cluster 2: planmatig werken bij specifieke leervragen

Cluster 3: Netwerken van ondersteuning

Cluster 4: Reflectie en praktijkonderzoek

Opleidingsonderdeel Studiepunten

Opleidingsonderdeel Studiepunten

Opleidingsonderdeel Studiepunten

Tweede semester Functiebeperkingen en/of cognitieve ondersteuningsvragen 3

Eerste semester Sociale netwerken Tweede semester Planning en coaching

16

3

3

Tweede semester Stage & praktijkonderzoek

5

7

flexibEle

trajecten Vrijstellingen

Studieduurverlenging

Steeds meer studenten met een niet-leraren­

Binnen de opleiding zelf kan je kiezen voor

diploma kiezen voor de banaba buitengewoon

flexibele trajecten die je toelaten per semester

onderwijs (60 SP) of het postgraduaat School

in te stappen of het programma sneller te

voor allen (20 SP). Vaak brengen zij kwalificaties

doorlopen. We bekijken dit graag samen met jou

of competenties mee die nauw aansluiten bij

in een persoonlijk gesprek.

wat wij in deze opleidingen beogen. Diploma’s die de voorbije jaren instroomden, zijn bachelors en masters logopedie, orthopedagogie, kinesi­­ therapie

of

bachelors

ergotherapie,

maat­

schappelijk werk, verpleegkunde. Denk je in aan­merking te komen voor vrijstellingen? Neem zeker vooraf contact op met de verantwoordelijke van de opleiding.

17

8

Permanente vorming

& onderzoek Levenslang leren Van ons hoef je nooit te stoppen met studeren. Onderwijs verandert razendsnel, en levenslang leren zorgt dat je mee bent met de laatste evoluties. In samenwerking met het Pedagogisch Didactisch Centrum Leuven biedt de KHLeuven jaarlijks een praktijkgericht en actueel nascholingsaanbod. Hiermee trachten we in te spelen op de concrete noden en wensen van leerkrachten in het buitengewoon onderwijs en/of betrokken bij inclusief onderwijs. Met nascholingen en vormingssessies werken we graag mee aan de verdere beroepsvervolmaking en persoonlijke vorming van leraren en

Onderzoek in het werkveld

schoolteams rond brede zorgthema’s, specifieke methodieken of vragen omtrent differentiatie en inclusief onderwijs.

Als kenniscentrum van buitengewoon onderwijs (inclusief GON en IONbegeleiding) en School voor allen, zijn we steeds op zoek naar wisselwerking

Meer info over dit programma kan je opvragen bij het team van de banaba

met het werkveld. Met het oog op het aanbieden van gevarieerde en

buitengewoon onderwijs (zie contactgegevens achteraan). Je kan hier

vernieuwende stages en ‘werkplekleren’ staan we open voor vragen uit

ook terecht voor intakes omtrent schoolteamgerichte nascholingen of

de praktijk. Wij gaan graag in op ondersteunings- en vernieuwingsvragen

persoonlijke navormingstrajecten.

waar schoolteams en ouders mee te maken krijgen.

18

Welkom in

leuven

h Lerarenopleiding Heverlee Campus Hertogstraat Hertogstraat 178 3001 Heverlee

Naamsesteenweg

h E40

Bru

ssels e

stee n

weg

weg steen Diestse

E314

eg enw este uurs Terv

Tien

ses teen

weg

n nlaa ewij oud ing B Kon

E40

Naamsesteenweg

h

h Lerarenopleiding Heverlee Campus Hertogstraat Hertogstraat 178 3001 Heverlee

19

LATEN WE EENS

AFSPREKEN

Departement Lerarenopleiding Bachelor na bachelor buitengewoon onderwijs Hertogstraat 178 3001 Heverlee +32 (16) 37 56 30

www.khleuven.be www.facebook.com/khleuven twitter.com/khleuven

De KHLeuven behaalde als eerste Vlaamse hogeschool het ECTS-label. Dit Europese kwaliteitslabel erkent de inspanningen waarmee de KHLeuven de internationale ervaringen van haar studenten bevordert.

V.U.: Toon Martens, KHLeuven vzw, Abdij van Park 9, 3001 Heverlee

[email protected]