In 2008 is het theorie- en praktijkexamen voor het rijbewijs B (auto) en het rijbewijs AM (brommer, scooter) op vele punten aangepast, danwel aangevuld. In Januari 2009 (theorie) en Maart 2009 (gevaarherkenning) komt hier een vervolg op. Lees in onderstaand artikel wat er in de verkeerstheorie en aan de verkeersregels veranderd is én wat er in 2009 voor veranderingen en aanvullingen te verwachten zijn.
Autorij-examen: theorie en regels 2008 én nieuws voor 2009 Na invoering van de nieuwe wijze van examineren -door het CBR- bij het praktijkexamen voor het rijbewijs B, kon een accentverschuiving bij het theorie-examen natuurlijk niet uitblijven. Binnen het examen nemen zaken als zelfstandig rijden, zelfreflectie,verkeersinzicht en gevaarherkenning een belangrijke plaats in. Om het theorieexamen beter aan te laten sluiten bij het (zelfstandig) autorijden in de praktijk, zijn een aantal thema's en inzichten binnen het theorie-examen aangevuld en! of aangepast. Hierbij een overzicht van deze aanvullingen en aanpassingen, zoals die in 2008 hebben plaatsgevonden, én welke je in 2009 nog mag verwachten.
Theorie en verkeer - aanpassingen en aanvullingen
Onderwerp A: algemene bepalingen verkeerswetgeving Januari 2009 • •
Hoe lang kan een rijverbod opgelegd worden wegens het gebruik van alcohol: maximale (onbepaalde) tijdsduur. Wat zijn de consequenties van een rijverbod wegens het gebruik van alcohol: verbod tot het besturen van voertuigen.
Onderwerp D: techniek, controle en onderhoud van voertuigen Maart 2008 •
Controlemaatregelen ruitensproe ier.
bij sneeuw: extra aandacht voor de werking van de
Juli 2008 •
Techniek, controle en onderhoud van voertuigen. Geldigheidsduur en tijdstip van de APK keuring: tijdstip, geldigheid, zowel voor motorvoertuigen met benzinemotor als dieselmotor.
Januari 2009 • •
Wat is het doel van ventieldopjes: het tegengaan van stof en vuil. Wat is de meest voor de hand liggende oorzaak van het sneller knipperen van de richtingaanwijzer: een defect.
Onderwerp E : gebruik gordels en helmen: zitplaats voor passagiers Maart 2008 •
Plaats bevestiging veiligheidshamer: beste plaats voor de bevestiging van de veiligheidshamer.
Januari 2009 •
Wanneer is een hoofdsteun goed afgesteld: visuele herkenning onjuist afgestelde hoofdsteun( en).
Onderwerp F: (milieubewust en energiezuinig rijden Januari 2009 • •
Wat kan het brandstofverbruik aanmerkelijk verhogen: airco; constante snelheid versus wisselende snelheid. ' Welke voorziening verbruikt de meeste energie: airco versus achterruitverwarming verwarming van de buitenspiegels
en
Onderwerp G: risico's i.v.m. toestand bestuurder (vermoeidheid, rijervaring, lichamelijke en geestelijke gesteldheid, alcohol, (drugs) en medicijnen) Maart 2008 •
Weten waar informatie is te vinden over medicijnen die de rijvaardigheid beïnvloeden: bijsluiter, sticker.
Januari 2009 •
•
Waarom zijnjonge, beginnende bestuurders vaker bij een ongeval betrokken dan ervaren bestuurders: overschatten van eigen vaardigheden; onderschatten van de verkeersris ico 's. Waar moetje extra rekening mee houden als je vermoeid bent en toch gaat rijden: vermindering van het waarnemings-vermogen.
• • • •
Hoeveel procent van de verkeersongevallen is het gevolg van vermoeidheid: percentage: 15% Wat zijn de gevolgen van het gebruik van medicijnen in combinatie met het gebruik van alcohol: vermindering van het reactievermogen. Waar moet extra rekening mee worden gehouden indien men passagiers vervoert: afleidende factoren. Wat kunnen de gevolgen zijn van het roken van een joint: beïnvloeding van de rijvaardigheid.
Onderwerp H: risico's i.v.m. eigenschappen en toestand eigen voertuig Maart 2008 •
•
•
Benoemen van de voor- en nadelen van een anti-blokkeersysteem (ABS): ABS heeft als voordeel dat het voertuig bij hard remmen bestuurbaar blijft. ABS geeft echter niet altijd een kortere remweg: de door de overheid gepropageerde volgafstand moet dus niet ingekort worden. Op de hoogte zijn van de mogelijke nadelen van cruise-control: gebruik kan ten koste gaan van de oplettendheid van de bestuurder, doordat hij minder belast wordt, danwel minder actief is. Het kunnen herkennen van de zogenaamde dode hoek: schematisch bovenaanzicht van een personenauto waarop onder andere de dode hoek is weergegeven.
Juli 2008 •
Risico's i.v.m. eigenschappen en toestand eigen voertuig: het kunnen herkennen van de zogenaamde dode hoek. Filmpje dode hoek. Je moet weten: schematisch bovenaanzicht van een personenauto (met of zonder aanhangwagen), motorfiets of autobus waarop onder andere de dode hoek is weergegeven.
Januari 2009 •
Wanneer heeft een band de juiste spanning voor een goede wegligging: visuele herkenningjuiste bandenspanning; te hoge bandenspanning; te lage bandenspanning.
Onderwerp J: risico's i.v.m. aanwezigheid en gedrag ander verkeer Maart 2008 •
•
Wat te verwachten en wat te doen bij het naderen van een (voorliggende) fietser. Al dan niet in combinatie met een tegenligger: verwachtingspatroon: fietser wijkt uit, rijdt rechtdoor, stopt. Gedragskeuze: snelheidsregeling, waarschuwen claxon. Wat te doen bij het invoegen op de autosnelweg met 'inhalende' vrachtauto op de hoofdrij baan: invoegen vóór of achter de vrachtauto
•
•
• • • • •
Wat te doen als een vrachtauto achteruit een uitrit verlaat en de bestuurder van de vrachtauto geen zicht heeft op het verkeer op de rijbaan: stoppen, doorrijden, waarschuwen. Wat te doen bij een inhalende tegenligger die zijn of haar inhaalmanoeuvre heeft onderschat: krachtig remmend de berm in sturen, waarschuwen, snelheid minderen, plaats op de rijbaan verleggen. Wat te doen bij een achteropkomende inhaler die zijn ofhaar inhaalmanoeuvre heeft onderschat: snelheidsaanpassing, waarschuwen. Wat te doen bij het rijden tussen twee vrachtauto's terwijl niet kan worden ingehaald: volgafstand vergroten, volgafstand verkleinen. Kennis van de relatie tussen snelheid in km. per uur en de afgelegde afstand per tijdseenheid: km. per uur, meter per seconde. Kennis van de relatie tussen snelheid en remweg: verdubbeling snelheid, verviervoudiging van de remweg. Wat te doen om de doorstroming bij fileverkeer op een autosnelweg te bevorderen: volgafstand aanpassen, wisseling rijstrook, aanhouden eenmaal gekozen rijstrook.
Juli 2008 • •
Wat te doen bij het naderen van twee achter elkaar stilstaande autobussen waar passagiers instappen: snelheidsregeling. Wat te doen wanneer men met hoge snelheid met de rechterwielen in een zachte berm terecht komt: gas loslaten; remmmen; sturen.
Januari 2009 • • •
In welke stand voorkomen de voorwielen extra risico's bij een kop- staartbotsing: wielen rechtuit; wielen naar rechts; wielen naar links. Wat is de belangrijkste oorzaak van verkeersongevallen: mens; weg; voertuig. In hoeveel procent van de ongevallen ligt de oorzaak bij de mens: percentage: 90%.
Onderwerp K: risico's i.v.m. weg-, zicht- en weersomstandigheden Maart 2008 • •
Het soort autoband kunnen benoemen dat een relatief hoger risico heeft op aquaplaning: smalle banden of normale banden ten opzichte van extra brede banden. Wat te doen met de bediening van het voertuig bij een besneeuwd wegdek: voorkomen doorslippen van de wielen, gedoseerd gebruik van het gaspedaal.
Juli 2008 •
Risico's i.V.m. weg-, zicht- en weersomstandigheden. 'N-weg' versus autosnelweg.
Januari 2009
Inzicht in risico's van wegen:
• • •
Waar moetje rekening mee houden als het begint te sneeuwen: verlenging van de remweg. Wat te doen indien het begint te sneeuwen: snelheid verminderen en rijgedrag aanpassen. Welke weggedeelten worden het eerste glad als het gaat vriezen: benoemen weggedeelte (bruggen, viaducten etc.)
Onderwerp L: handelen bij ongevallen en pech onderweg Maart 2008 • • • • •
Weten wat de juiste houding is voor een bewusteloos of brakend (verkeers)slachtoffer: stabiele zijligging. Wat te doen als eerst aanwezige bij een ongeval: zorgen voor de eigen veiligheid. Gebruik veiligheidshamer als hulpmiddel bij het ontsnappen uit het voertuig: kiezen welke ruit het beste kan worden ingeslagen. Ontsnappingsmoment bij te water raken van de auto: voertuig boven water, voertuig onder water. Gedragskeuze na ongeval met geringe schade: vrijmaken rijbaan, gebruik vluchtstrook, verder rijden naar parkeerplaats.
Juli 2008 •
• •
Handelen bij ongevallen en pech onderweg: het kiezen van een veilige plaats voor het neerzetten van een defect voertuig op een autosnelweg. Je moet weten: vluchtstrook, berm. Gebruik van de veiligheidshamer als hulpmiddel bij het ontsnappen van het voertuig: kiezen waar een ruit het beste kan worden ' ingeslagen'. Wat te doen bij het krijgen van een lekke band op een autosnelweg: remgedrag. gas loslaten, sturen.
Januari 2009 •
Wat te doen als een verkeersslachtoffer bewusteloos en rustig ademend op de grond ligt: slachtoffer laten liggen en hulpdiensten alarmeren.
Onderwerp V: geven van tekens en signalen; gebruik gevarendriehoek Juli 2008 •
Wanneer richting aangeven bij verlaten van een rotonde: bij halfrijden van rotonde, bij driekwart rijden van rotonde.
Onderwerp X: verkeersborden
Maart 2008 •
(Verkeers)borden: L14 en L19: zie artikel verkeersborden Nederland.
Onderwerp Y: verkeerslichten en aanwijzingen Maart 2008 •
Het verschil kennen tussen een 'algemeen' verkeerslicht en een verkeerslicht voor een bepaalde rijrichting: verwachtings-patroon ten opzichte van tegemoetkomend verkeer.
De nieuwe verkeersregels per 1 April 2008 vind je HlER !
Verkeersinzicht omvat het vermogen of inzicht te handelen in niet geregelde situaties. Dit houdt in: alles wat in het verkeer geregeld is door middel van aanwijzingen, verkeersregels, verkeerstekens en bij wet, is géén verkeersinzicht. Verkeersinzicht heeft wèl te maken met o.a. aangepast verkeersgedrag, sociale aspecten, betere doorstroming, veiligheid en sparen van het milieu. In dit artikel worden voorbeelden gegeven van verkeersinzichtelijk handelen en verkeersinzichtelijke oplossingen.
Verkeersinzicht Soms kan het in het verkeer nodig zijn om niet geheel in lijn te handelen met wets/verkeersregels, omdat dit in bepaalde situaties dan de veiligheid, doorstroming of het milieu ten goede komt. Je moet dan voor een verkeersinzicbtelijke en veilige oplossing kiezen of je van je sociale kant laten zien.
Verkeersinzichtelij ke oplossingen Enkele voorbeelden om duidelijk te maken, wat verkeersinzichtelijke
oplossingen kunnen
ZIJn: •
• • • •
Heb je volgens de regels voorrang, maar komt er een bestuurder op de kruisende weg met hoge snelheid aanrijden, laat deze dan voor gaan!! Laat bestuurders bij een wegversmalling -als dit niet door verkeersborden is geregeld- vóór gaan als dit de doorstroming bevordert (maak er géén wedstrijd van! !). Denk bij slecht weer of harde wind aan -met name- de zwakkere verkeersdeelnemers en laat deze vóór gaan als de situatie hier om vraagt!!. Denk om aangepast verkeersgedrag in woonwijken, bij scholen, speelplaatsen etc. Kinderen zijn vaak onoplettend en speels!! Denk ook aan minder validen en zij, die slecht ter been zijn. Houd voldoende afstand als een bestuurder wijfelend (zoeken), of bijvoorbeeld angstig gedrag (tunnelvrees) vertoont etc., etc., etc.
Aangepast verkeersgedrag Verkeerssituaties Denk bij de volgende situaties aan aangepast verkeersgedrag: • • • • • •
slechte weersomstandigheden slecht wegdek zachte berm plassen spoorvorming wegwerkzaamheden, etc., etc.
Verkeersinzichtelij khandelen Verkeersinzichtelijk handelen betekent dus: Tijdig onderkennen van, en inspelen op: • • •
verkeerssituaties zoals die zich voordoen situaties die zich gaan ontwikkelen, of zich kunnen gaan ontwikkelen (voorspellen)
Verkeersinzicht Situaties Factoren De volgende situaties of factoren kunnen bij verkeersinzichtelijjk • • • •
handelen van invloed zijn:
de mens (oud, jong, moe, medicatie, drank etc.) de weg en de omgeving (slecht wegdek, polderblindheid, druk, saai etc.) het voertuig (technische staat, bandenspanning etc.) de weersomstandigheden (regen, ijzel, stof etc.)
Verkeersinzicht Rijdend Anticiperend Probeer ook verkeersinzichtelijke situaties zoveel mogelijk rijdend op te lossen (goed anticiperen), tijdig snelheid minderen en terugschakelen, zodat je zo min mogelijk hoeft te remmen. Zoek in lastige verkeerssituaties oogkontakt met de andere verkeersdeelnemers, of let op de houding en/of gebaar van de ander. Rekening houden met bovenstaande, betekent: • • •
meer veiligheid betere doorstroming op de weg sparen van het milieu !
Voor alle verkeersborden en de betekenis hiervan, kijk op: Alle verkeersborden
Voor meer artikelen ....kijk op Verkeerstips en Autorijles
Hoe doe jij het? Test je Gedrag in het Verkeer
Met ingang van 1 april 2008 zijn er een aantal wijzigingen verkeersregels doorgevoerd. De veranderde verkeersregels bromfietsen, gehandicaptenvoertuigen, tijdelijke belijning, en meer. In dit artikel een weergave van de veranderingen
en/of aanvullingen van de gelden met name voor: plaats op de weg voor skaters binnen de verkeersregels.
Mistlampen Als de mistlampen aan de voorzijde van het voertuig branden, hoeft het dimlicht niet gebruikt te worden. Reden: Als de mistlampen en de dimlichten aan de voorzijde van de auto tegelijk branden, bestaat de kans dat je verblind wordt door de reflectie van je eigen dimlicht.
T-IOObussen De maximumsnelheid van T-100 bussen wordt op de autowegen dezelfde als op de autosnelwegen, namelijk 100 km/uur. Reden: Hiermee worden mogelijke onduidelijkheden rond de maximumsnelheid van T-100 bussen weggenomen.
Speciale dagrijlichten mogen aan Bestuurders van een motorvoertuig mogen overdag dagrijlicht voeren. Reden: Hiermee is het gebruik van dagrijlampen officieel geregeld.
Alleen passagiers vervoeren op échte zitplaats' U mag passagiers in de auto alleen vervoeren op een échte zitplaats, die gemaakt is voor het gebruik door volwassenen tijdens het rijden. Passagiers mogen dus tijdens het rijden niet zitten op een geïmproviseerde zitplaats of een zitplaats voor gebruik bij stilstand, zoals een zitbank in een camper. Er zijn uitzonderingen, bijvoorbeeld het vervoer van kinderen tot 1,35 meter op een standaard of achteraf ingebouwd bankje in een stationwagen en passagiers die gebruikmaken van een rolstoel. Reden: Hierbij gaat het er om dat er tijdens het rijden gebruik wordt gemaakt van zitplaatsen die daarvoor ook geconstrueerd zijn. Dus niet van geïmproviseerde zitplaatsen of zitplaatsen voor gebruik bij stilstand.
Tijdelijke verkeerstekens gaan voor Tijdelijke verkeerstekens op het wegdek gaan boven de andere verkeerstekens op het wegdek. Bij wegwerkzaamheden staan vaak tijdelijke verkeerstekens op het wegdek. Die gaan boven andere verkeerstekens op de weg. Reden: Bij de aanwezigheid van tijdelijke verkeerstekens op het wegdek was het voor de weggebruikers soms niet duidelijk welk teken gevolgd moest worden.
Erf
Verkeerstekens die een maximumsnelheid aangeven, gaan niet boven de maximumsnelheid op een erf. Reden: Hiermee wordt mogelijke onduidelijkheid rond de geldende maximumsnelheid op een erf weggenomen.
Matrixborden gelij k aan gewone verkeersborden Elektronische verkeersborden (matrixborden) boven of naast de weg die bijvoorbeeld een maximumsnelheid aangeven, hebben voortaan dezelfde betekenis als 'gewone' verkeersborden. Maar staat er op het matrixbord een andere maximumsnelheid dan op het verkeersbord, dan geldt het bord met de laagste maximumsnelheid. Reden: Hiermee worden mogelijke onduidelijkheden rond de geldende maximumsnelheid weggenomen, bijvoorbeeld bij files en wegwerkzaamheden.
Matrixbord 2 Verkeersborden mogen op een elektronisch signaleringsbord worden weergegeven. Reden: De weergave van verkeersborden op matrixborden riep vragen op over de juridische status hiervan.
Nieuw vlak op het wegdek: het puntstuk In de nieuwe verkeersregels komt een nieuw woord voor: 'puntstuk'. Dit is een vlak op het wegdek op de plaats waar wegen zich splitsen ofbij elkaar komen. Puntstukken mogen, net als verdrijvingsvlakken, niet gebruikt worden. Daarop is één uitzondering. Als een puntstuk in een spits strook ligt, mogen de bestuurders die deze spits strook volgen, over het puntstuk heen rijden. Reden: Het gebruik van puntstukken, zoals voor parkeren of voor gebruik bij het in- en uitvoegen op de autosnelweg kan onveilige situaties opleveren.
Bromfietsers 45 km/uur op de rijbaan Op de rijbaan mogen bromfietsers en gemotoriseerde gehandicaptenvoertuigen voortaan 45 km/uur rijden. Let wel op, want op het (brom)fietspad blijft de maximumsnelheid voor bromfietsen en gehandicaptenvoertuigen 30 km/uur binnen de bebouwde kom en 40 km/uur daarbuiten. De maximumsnelheid van de snorfiets blijft 25 km/uur. Reden: Dat is veiliger, omdat deze snelheid beter aansluit bij de snelheid van de auto's op de weg.
Gemotoriseerde gehandicaptenvoertuigen Op de stoep of het voetpad mogen gemotoriseerde gehandicaptenvoertuigen niet harder rijden dan 6 km/uur. Dit in verband met de veiligheid van de voetgangers. Reden: Het is veiliger als gehandicaptenvoertuigen op het trottoir of voetpad niet sneller gaan dan de voetgangers.
Skaters op de rijbaan
Skaters ook op het fietspad. Behalve op de stoep of het voetpad mogen skaters voortaan ook op het fietspad. En als er geen fietspad of stoep is, mogen skaters op de rijbaan. Reden: Hiermee krijgen skaters meer mogelijkheden om zich te verplaatsen.
Aanhangwagens Aanhangwagens, bestemd om door een motorvoertuig voortbewogen te worden, mogen niet geparkeerd worden op het voetpad, het trottoir, het fietspad, het fiets-/bromfietspad of het ruiterpad, ook niet als dat met de hand gebeurt. Reden: Voor de verkeersveiligheid is het wenselijk op te kunnen treden tegen fout geparkeerde aanhangwagens, ongeacht de wijze waarop ze geparkeerd zijn.
Tot slot: gordels om! Bovenstaande verkeersregels zijn per 1 april 2008 ingegaan. Er gaat er ook nog één op 1 mei in. In auto's die op alle zitplaatsen gordels hebben, mogen niet méér inzittenden worden vervoerd dan er gordels zijn. Heeft u dus maar twee gordels op de achterbank, dan mogen er geen drie personen zitten. Er zijn nog meer nieuwe verkeersregels in de maak. Die gaan naar verwachting in de loop van volgend jaar in. Daarover tegen die tijd meer.
Veranderingen theorie 2008 én 2009 Het theorie-examen is en blijft in ontwikkeling. Een en ander wordt stap voor stap ingevoerd. Kijk voor de volgende veranderingen/aanvullingen van de theorie op: Theorie en verkeer - alle aanvullingen van 2008 én 2002