E Y D SS ET LO I ! G E N MT I LI G
N R 15 Z O M E R 20 1 4 A F TE H A LE N B IJ DE ER K ENDE R OALTER WIND A F HA A LPU NT E N: G E E N NIE U WS MA A R F E IT E N
D
Alles wat je liever niet wilde weten over Raalte
austin vertel nog eens...
LUNCHEN MET DE SPARERIB - SPECIALIST VAN SALLAND DE GEMEENTE RAALTE GOUD
>
>
>
DIEPTE - INTERVIEW OP HET HOOGSTE PUNT VAN
CURAÇAO IN DE DEVENTERSTRAAT
KUNST KIJKEN MET TEUN DE HAAN
>
GEÏNTEGREERDE BUITENLANDER VAN SALLAND
>
ZEVENTIEN CENTIMETER TUSSEN ZILVER EN
PROGRAMMAMAKER BIJ HET HOF THEATER
>
DE EEUWIGE JEUGD IN ROALTE
>
DE MEEST
HA A L H I ER U W ROALTER W IND De Parabool De Veenhorst 2, Mariënheem
BROEKLAND De Parabool Bouwhuisplein 1 Broekland
HOFTheater Knapenveldsweg 3, Raalte
ROALTE AVE Print & Mail Praamstraat 26-30, Raalte
W
NIEU HEETEN AFHA ALPUNT Stevenskamp Stevenskamp 1 Heeten
‘Wat denk je? Is het leuk voor de foto als ik mijn duim opsteek?’ Het is ons duidelijk: Sjaak Leer van d’Olde Wettering in Lierderholthuis is een grote fan van ons blad.
HEINO Dicks Fietsen L.J. Costerstraat 45 Heino
LIERDERHOLTHUIS Café d’Olde Wettering Kerkslagen 2 Lierderholthuis
Smulbaai Canadastraat 16 Heino
Adficount Boeierstraat 9, Raalte DDMC Kaagstraat 18, Raalte Haarco Marktstraat 23, Raalte
Karin Baars, Angeline Tinga en Lyon Middelkamp van Parabool Raalte hopen dat er weer net zoveel mensen voor de Roalter Wind komen als de vorige keer: ‘Ze waren niet aan te slepen!’
De Parabool Passage 4, Raalte
LEMELERVELD EG Computerspecialisten Schoolstraat 21 Lemelerveld
Koopman Infra Spitsstraat 15, Raalte
Vitalogica Kerkstraat 6-A, Lemelerveld
Korbeld Verhuur Zompstraat 27, Raalte
NIEUW AFHAALPUNT
Brugstede Meester Gorisstraat 3, Lemelerveld
AFHAALPUNT ER KE ND
Willy Huisken van De Bagetelle adviseert de Roalter Wind-fans er snel bij te zijn. ‘De vorige keer lagen ze zelfs in een slaapzak voor de ingang!’
MARIËNHEEM De Bagatelle Nijverdalseweg 10, Mariënheem Bouwbedrijf Hoogeslag Hellendoornseweg 6, Mariënheem
‘Roalter Wind is de nieuwe mode!’, zegt Freddy Snel van De Heeren Mannenmode. Hij biedt de Roalter Wind prominent aan op de leestafel.
Kruiper Tweewielers Tjalkstraat 6, Raalte
De Heeren Mannenmode Herenstraat 6, Raalte
Autotechniek Volvo Praamstraat 1, Raalte
Gemeentehuis Zwolsestraat 16, Raalte
Salland Centraal Boeierstraat 10, Raalte Schuilenburg Landrechtweg 2, Raalte NIEUW
ROALTER WIND de glossy die nie
LEMELERVELD HEINO
t glimt
LIERDERHOLTHUIS
Swaenwoerd AFHAALPUNT Zwanenwoerd 1, Raalte
46 20-02-14 09:
NIEUW AFHAALPUNT
1 80 mm.indd
RAALTE NOORD MARIËNHEEM
WIJHE
Ernst Smeets van Toyota Morrenhof uit Raalte is blij dat zijn werkgever ‘erkend Afhaalpunt’ is geworden. ‘Het is een mooi blad!’
RAALTE
Morrenhof Raalte Klipperweg 5, Raalte
BROEKLAND HEETEN
Zwakenberg Schoolstraat 11, Raalte Roalter Wind is gratis af te halen bij de bekende ‘erkende afhaalpunten’. Dit zijn bedrijven, winkels of organisaties die Roalter Wind een warm hart toedragen en op deze manier graag een steentje bijdragen aan de ‘glossy die niet glimt.’ Roalter Wind is trots en tevreden over deze steun en hoopt dan ook dat onze lezers dit gebaar op waarde weten te schatten en deze afhaalpunten vaker met een bezoek te vereren! Een ‘erkend afhaalpunt’ is te herkennen aan de speciale sticker. Nog niet in ieder dorp van onze gemeente is Roalter Wind af te halen. Houd daarom de website roalterwind.nl en sallandcentraal in de gaten om te zien waar er nieuwe erkende afhaalpunten zijn bijgekomen.
WIJHE Keukenland Wijhe Wengelerafweg 6, Wijhe
O NZE E RK E NDE AF HA ALPU NTEN
1
ER WAAIT WEER EEN FRISSE WIND DOOR ROALTE! Anna Sikkes Illustraties
Bart van der Mark Stadse Frats
Ronny Cents Drukker De reacties op de vorige Roalter Wind waren overweldigend. Vooral onze ‘erkende Afhaalpunten’ belden ons plat. ‘Hebben jullie nog een doosje want bij mij zijn ze al op.’ Ook bereikten ons geruchten dat níet erkende Afhaalpunten de jongste bediende er op uit stuurden om exemplaren te bemachtigen als service voor de klanten in hun eigen winkel. Verschillende lezers haalden meerdere exemplaren (‘Eentje voor mijn buurman, dat mag toch wel?’) en onze fans wisten het hoofdkantoor van de Roalter Wind aan de Spitsstraat 25 in Raalte ook te vinden. ‘Ja, het is ons prima bevallen’, bevestigt regelneef Roné van der Vliet. Hij is namens zijn reclamebureau Sinds ’77 een van de oprichters van het blad. ‘Natuurlijk was het een gok om Roalter Wind niet meer huis aan huis te verspreiden. Maar
Karin de Graaff Razende reporter
Rudi Buitenkamp Razende reporter
Maarten Metz Art director
Stefan Kemper Fotograaf
we hebben over belangstelling niet te klagen gehad’. Ook voor drukker Ronny Cents van drukkerij DDMC aan de Kaagstraat in Raalte was de laatste Roalter Wind een succes. ‘Ze kwamen zelfs naar de drukkerij om boekjes op te halen. Machtig mooi toch?’ Deze goede ervaringen zorgen ervoor dat u nu weer een verse Roalter Wind in uw handen heeft. Een nummer waar de makers ook bijzonder trots op zijn. Maarten Metz, namens Ontwerpbureau Lood verantwoordelijk voor de redactie en opmaak, heeft weer genoten van de prachtige foto's en verhalen. ‘Niet moeilijk om daar zo'n mooi blad van te maken!’ Ook zijn collega Bart van der Mark, notoire ‘stadse frats’ heeft zich samen met Teun de Haan prima vermaakt op hun zoektocht naar kunstwerken in de gemeente Raalte. ‘Het is nog een hele kunst om die te vinden’,
Roné van der Vliet Regelneef
Teun de Haan Pater Familias aldus onze kunstcriticus. Het gaat te ver om alles hier al te benoemen maar u kunt er verzekerd van zijn dat onze twee journalisten Rudi Buitenkamp en Karin de Graaff vele uurtjes bezig zijn geweest met het schrijven van hun reportages. Zij zijn, net als de andere medewerkers van Roalter Wind, ‘proffesionals die voor Roalter Wind van hun werk hun hobby hebben gemaakt’, zoals fotograaf Stefan Kemper het zo fraai weet uit te drukken. ‘En dat we dit allemaal kunnen doen, komt zeker ook door onze adverteerders die als erkende Afhaalpunten de bevolking van Raalte dit blad cadeau doen’, besluit regelneef Van der Vliet. © 2014 Roalter Wind info@roalterwind. nl tel: 0572 - 36 28 30 Met dank aan: Mac Verhoef (eindredactie), Aart van Vliet (acquisitie) en Hans van Duren (distributie)
2
R O A LT E R W I N D
15
gesmeerde campagne Sinds 2006 voert Overweg Olie een eigen productlabel in de olieen smeermiddelenbranche. De uitdaging voor het nieuwe design was te kunnen concurreren met de A-merken in de branche tegen een aantrekkelijkere prijs. We hebben een herkenbaar stramien ontworpen en het aantal Overweg Olie gebruikers groeit!
SIND S7 7 ECHTE R ECLAM E M A K E RS www.sinds77.nl Spitsstraat 25 Raalte
HIER IS ECHT (be)leven Je kunt prima wonen in Salland. Je kunt prima leven in Salland. Salland is een geweldige beleving. Rudi Buitenkamp van Eyecatcher Communicatie is er niet weg te krijgen. Hij stelt alles in het werk om trouw te blijven aan zijn roots. Zelfs in zijn werk als tekstschrij tekstschrijver voor het magazine (be)leven in Salland dat wordt uitgegeven door woningcorporatie SallandWonen.
EYECATCHER COM MU N IC AT IE www.eyecatcher-communicatie.nl Spitsstraat 25 Raalte
hier is roalte echt aan toe
alle wandelgidsen Al onze wandelgidsen – dus ook die met wandelingen in het hart van Salland –compleet in uw boekenkast. Gegarandeerd Made in Raalte! Normaal € 216,40 Nu voor maar € 100,00
UI TG E V E R I J G EGA R A N D E E RD O N R E G E L M AT I G www.gegarandeerdonregelmatig.nl Spitsstraat 25 Raalte
ROALTE AAN TOE onvergetelijk Ook zo bang dat straks alles in de Cloud verdwijnt en dat er slechts een paar pixels van je overblijft? Stefan Kemper maakt nog echte foto's zodat uw achter-achterkleinkinderen hun betovergrootmoeder nog gewoon op papier hebben.
S TE F A N K E M P E R FOT OGRA FI E www.gegarandeerdonregelmatig.nl p.a. Spitsstraat 25 Raalte
3
4
roalter wind 15
austin vertel nog eens...
‘Ik wilde alles wel doen, zo lang ik maar in Raalte kon blijven.’’ austin malanda
vertel nog eens...
5
Of de duvel er mee speelt, wordt fotograaf Stefan Kemper bijna tot vervelens toe lastig gevallen in zijn poging om een niet alledaagse foto te maken van onze hoofdpersoon. Eerlijk gezegd is het ook wel een beetje de goden verzoeken. Als je tenminste een foto wilt maken in een oud papier container op een ochtend dat bijna iedere bewoner van de Blekkerhoek zijn oude krantjes en folders komt brengen. Daar komt nog bij dat iedereen Austin Malanda kent. De hartelijke begroetingen zijn niet van de lucht en de aimabele Antilliaan zuigt ze op als ware het de zilte zeewind van Curaçao. tekst: rudi buitenkamp / fotografie: stefan kemper Even daarvoor zijn we begonnen met deel één van wat uitgroeit tot een gesprek van een aantal uren. De ontmoeting in zijn huurwoning aan de Haverstraat begint met een verontschuldiging voor het feit dat we het gesprek naar een ander moment moesten verplaatsen. Malanda, in Raalte vooral bekend vanwege zijn zangkwaliteiten en zijn rol als uitbater van café Curaçao, moest even bijkomen van een operatie aan zijn kaak. ‘Wie mooi wil zijn, moet pijn lijden’, lacht hij zijn witte en gouden tanden bloot terwijl hij aangeeft dat hij van 1951 is en dit jaar dus 63 wordt. Je zou het hem zeker niet geven. ‘Mijn geheim? Ach, een echt geheim heb ik niet. Ik heb een goede vrouw!’ Wel geeft hij aan dat hij altijd uitstekend voor zichzelf heeft gezorgd. Gezond eten en een goede conditie waren het fundament voor de tropenjaren waarin hij een volledige baan combineerde met een zangcarrière. Het is bijna veertig jaar geleden dat hij met zijn vrouw naar ons land kwam. ‘Op Curaçao was ik lasser op een scheepswerf. We hadden het niet slecht, maar via een vriend in Nederland hoorde ik over de lonen die hier worden betaald. Aangezien mijn vrouw al eerder graag naar Nederland wilde, was de beslissing gauw gemaakt. In eerste instantie verbleven we bij vrienden in Haarlem waar ik na drie dagen al werk vond bij een machinefabriek. Dat heb ik een jaar volgehouden.’ In dat eerste jaar volgde meteen de kennismaking met Raalte. ‘We gingen op bezoek bij een vriend die aan de Roggestraat woonde. Met de auto. Foi, ik dacht dat er geen eind aan kwam’, laat hij merken dat zowel de Sallandse tongval als -uitspraken hem na zoveel jaren in deze regio
niet vreemd zijn. ‘Hoe dichter ik bij het centrum kwam, hoe verliefder ik werd op Raalte. In Haarlem was het altijd zo druk. We grepen elke gelegenheid aan om naar het strand van Zandvoort te vluchten. Hier in Raalte zag ik de rust en dat was wat ik wilde. De vrienden, die ik al kende vanuit Curaçao, hadden nog een kamer over, maar mijn vrouw had er geen oren naar. Dan ga jij maar alleen, zei ze. We hebben een flinke discussie gehad en uiteindelijk zijn we toch samen naar Raalte getrokken.’
Café Old Dutch Dat betekende wel dat Austin iedere dag vroeg uit de veren moest om de eerste trein te pakken. ‘Het kostte me 260 gulden in de maand om op en neer te reizen, maar ik had het er voor over. Op een gegeven moment riep mijn baas me wel op kantoor om me te laten weten dat het eigenlijk onbegonnen werk was om elke dag zo ver te reizen. Hij gaf me twee weken vrij om ander werk te zoeken. Het eerste sollicitatiegesprek bij Veenhuis had geen resultaat, maar daarna werd ik aangenomen als laarzenmaker bij Hevea. Dat het niet mijn echte ambacht was, maakte me niets uit. Ik wilde alles wel doen, zo lang ik maar in Raalte kon blijven.’ Naarmate de tijd vorderde, raakte ook zijn echtgenote verknocht aan Raalte. Wat zeker hielp, is dat ze op een gegeven moment een eigen onderkomen kregen aan de Stationsstraat. Na anderhalf jaar bij Hevea kreeg Malanda de kans om bij Veldhoen aan de slag te gaan. Daar werkte hij bijna zestien jaar in de buitendienst. ‘Ik ben overal geweest om reparaties uit te voeren. Tot in België en Duitsland aan toe.
Een fantastische baan, want ik was min of meer eigen baas! Discriminatie? Nee, daar heb ik totaal niets van gemerkt. Wel werd er soms een beetje raar gekeken…’ Nadat hij op Curaçao al veel bekendheid had gekregen met zijn zangtalent en zelfs in televisie-uitzendingen verscheen, kreeg zijn zangcarrière in Raalte onverwacht een nieuwe impuls. Notabene bij het volkscafé Old Dutch waar Austin nog wel eens op bezoek kwam om een biertje te drinken. ‘Ik begon eigenlijk spontaan te zingen op feesten zoals Stöppelhaene en carnaval. Dat ging natuurlijk als een lopend vuurtje, dus de jongens op het terras vroegen geregeld: ‘Ach Austin, zing nog eens een paar liedjes’. Al vrij snel wisten veel mensen wie ik was en zo raakte ik ook als vrijwilliger betrokken bij de Bunker. Als beheerder heb ik daar een aantal leuke bandjes, waaronder Damaged Brain, voorbij zien komen. Wanneer de mogelijkheid zich voordeed, mocht ik zelf ook graag een paar blues- en popnummers zingen’, vertelt de sympathieke Raaltenaar die destijds ook zanglessen ging volgen. ‘Ik ben vier jaar lang op bezoek geweest bij een zangpedagoog uit Apeldoorn. Hij heeft me heel goed voortgeholpen, vooral in het oefenen van toonhoogtes. Do-re-mi-fasol-la-ti-do. Hij vond dat ik een operastem had. De hoge vrouwenstemmen waren voor mij inderdaad geen probleem. Van alt tot sopraan, ik kon het wel zingen.’
Lange leren jas Als hij praat over de dingen die hem bezighouden is Austin een gepassioneerd verteller en je ziet zijn ogen fonkelen. Hetzelfde geldt als hij praat over zijn Curaçao. Hoewel hij dus al bijna veertig jaar in Ω
6
roalter wind 15
‘De naam Curaçao stond op de voorgevel, maar iedereen zei altijd ‘we gaan even naar Austin toe’ austin malanda
Nederland bivakkeert, blijft de band met het zelfstandige deel van het Nederlandse koninkrijk bijzonder sterk. ‘Om de twee jaar ga ik terug. Ik heb er nog twee oudere zussen, andere familieleden en natuurlijk vrienden wonen. Steevast als ik daar ben, vragen ze of ik weer kom ontdooien, maar eerlijk gezegd kan ik niet meer zo goed tegen de warmte. Ik ben echt een Nederlander geworden. Als het in Raalte in de winter twee graden boven nul is, loop ik rustig rond in een colbert. Dat was wel anders toen ik hier voor het eerst kwam. Het was oktober en ik moest echt wennen aan de kou. Al had ik wel veel baat bij de lange leren jas die ik van mijn oma had gekregen.’ Als geen ander weet hij dat er in de loop der jaren op Curaçao veel is veranderd en helaas meestal niet ten positieve. ‘Toen we in 1975 vertrokken, was de situatie goed, maar nu hoor je allerlei nare verhalen. Er is veel corruptie en een hoge jeugdwerkloosheid, waardoor jongeren andere dingen gaan doen. Of ik het allemaal volg? Ja, zeker wel, maar vooral aan de zijlijn. Ik heb nog een paar politici in de familie, dus je krijgt er altijd iets van mee. Duidelijk is dat er veel moet gebeuren om het tij te
doen keren. Of ik terug zou willen om de mensen te helpen? Tja, dat is lastig, we wonen hier al 39 jaar… Maar als ze laten weten dat ze mijn ervaring kunnen gebruiken, dan ga ik terug. Tot mijn zeventigste kan ik daar zeker nog van waarde zijn. Voor mijn vrouw is het gevoel nog sterker, want zij mist haar moeder heel erg.’ Als hij even hardop droomt, ziet hij allerlei baantjes voorbij komen. Van douanier tot begeleider van culinaire studenten en van professioneel zanger/entertainer tot portier. Maar dan, terug in de realiteit: ‘Stel dat het ooit zover komt, dan ga ik Raalte wel enorm missen. Gisteren was ik nog even in het dorp en dan word je overal en door iedereen uitgenodigd om een biertje te drinken. Ze zijn me hier gelukkig nog niet vergeten’, zegt hij met een brede grijns. ‘Ja, het klopt dat ik niet vaak chagrijnig ben. Eigenlijk ben ik altijd wel in een vrolijke bui.’
Soundmix Show Het gesprek gaat een beetje van de hak op de tak. Deels veroorzaakt doordat we tussen de bedrijven door de fotosessie hebben gepland. Fotograaf Stefan Kemper leeft zich helemaal uit in de papier-
container met overigens wel een fantastisch resultaat. Het kon echter niet uitblijven dat één van de Blekkerhoekers een grappige opmerking probeert te maken: ‘Hey Austin, wat doe ie toch in die container. Ie bint al zo donker…’ Deels wordt het van de hak op de tak springen ook veroorzaakt door onze hoofdpersoon zelf, want het liefst praat hij op hetzelfde moment over al zijn passies. Wat er toch altijd bovenuit blijft steken, is de muziek, dus we gaan daar maar even op door. Het gesprek komt verrassenderwijs op Sjef van Oekel. ‘Met mijn toenmalige band Evidence zijn we bij hem thuis geweest om opnames te maken. Hij wilde dat ik vooraan ging staan. Jij bent het beste, zei hij. En hij vond het grappig dat ik plat praatte. Hij had nog nooit een donker iemand plat horen praten, ha ha.’ Van Sjef van Oekel gaat het naar zijn moeder. Een grotere overgang is waarschijnlijk niet denkbaar, maar dat maakt voor Malanda niet uit, want wederom is muziek de rode draad. ‘Een paar jaar geleden heb ik samen met tekstschrijver Willem Gunneman een nummer voor
vertel nog eens... mijn moeder geschreven. Iets voor Moederdag en daar hebben we best veel publiciteit mee gekregen. Ik wilde graag iets terug doen voor mijn moeder. Zij was de eerste die mij vasthield en liefde gaf. Zij is de bron van mijn bestaan.’ Woooooh, van dit soort teksten worden zelfs wij even stil... De mooiste periode uit zijn muziekcarrière is toch wel de tijd met Evidence. ‘Ik moest eerst voorzingen, maar ik bleek precies over de stem te beschikken die ze zochten. Met deze band hebben we veel televi-
sieoptredens gehad. Wat me altijd zal bijblijven, is het AVRO Platengala en de uitreiking van de World Press Photo. Ook bijzonder waren de shows met bekende artiesten als Jeremain Jackson (inderdaad, de broer van…), Alison Moyette en Brian Ferry en de samenwerking met Patricia Paay en The Star Sisters.’ Het leidde zelfs tot een platencontract bij de in die tijd beroemde Joost den Draaijer, het pseudoniem voor Willem van Kooten. ‘Dat was geregeld door onze manager John de Mol jr. Het ging op zich prima, maar helaas bleef de echte doorbraak uit. Ik wijt dat met name aan de Soundmix Show van Henny Huisman. De artiesten die daar goed scoorden, werden echt bekend. De beste voorbeelden zijn Gerard Joling en Marco Borsato.’
Geen drugs Toch heeft Malanda met volle teugen genoten van zijn tijdelijke faam. ‘We waren heel veel in Hilversum en ik vond het te gek. Het had een bepaalde aantrekkingskracht op me. Je betekende wat. Ik kende alle artiesten en maakte deel uit van
7 dezelfde wereld. Vaak waren het ook maar gewone mensen, al gebeurden er soms wel rare dingen. Drugs? Nee, zelf ben ik er nooit aan begonnen, maar ik heb wel gezien dat je het heel gemakkelijk kon krijgen. Ik heb ook mensen kapot zien gaan. Het is een lange strijd om aan de top te komen, maar als het niet goed gaat, ben je binnen twee seconden weer beneden. Dat heb ik mezelf altijd wel voor ogen gehouden’, vertelt de sympathieke Antilliaan die in dit verband wel graag benadrukt dat hij in de persoon van Chris Frederiks een fantastische chef had bij Veldhoen. ‘Ik kreeg alle ruimte om me met de muziek bezig te houden. Hij gunde het mij gewoon. Ge Geweldig! Als we elkaar in het dorp tegenko tegenkomen, maken we nog altijd een praatje.’ Als hij zijn huidige status in de muziek moet omschrijven, volkomt hij tot de vol gende conclusie: ‘De liefde voor muziek is gebleven, de bekendheid is weg.’ Om er vervolgens aan toe te voegen dat de hogere stempartijen hem nu ook wel wat zwaarder vallen. Het wordt tijd om het bruggetje te maken naar zijn tijd als uitbater van café Curaçao. ‘Ik ben op een gegeven moment een cursus voor caféhouder gaan volgen, omdat ik voor mijn werk bij Veldhoen door de week vaak in de kost moest. En dat was ik eigenlijk wel beu. Bovendien had ik de gedachte dat je in een café veel mensen tegenkomt en dat ik misschien wel een kans had om mijn carrière in de muziek nieuw leven in te blazen.’ Dat hij interesse had in de horeca was inmiddels bekend en toen het beruchte café Runneboom in 1995 in de verkoop ging, was de Raaltenaar er als de kippen bij om het over te nemen. ‘Voordat ik eigenaar werd, waren er nogal wat wisselingen geweest, dus er werd al voorspeld dat ik het geen drie maanden zou volhouden. Het zijn uiteindelijk achttien mooie jaren geworden. Ik heb het met heel veel plezier gedaan. Het was echt een mooi, gezellig volkscafé waar de hardwerkende man
welkom was en ook allerlei muzikanten over de vloer kwamen. De naam Curaçao stond op de voorgevel, maar iedereen zei altijd ‘we gaan even naar Austin toe’, aldus Malanda die het negatieve imago dat sommige dorpsgenoten wellicht bij café Curaçao hadden zeker niet onderschrijft. ‘Dat was meer voor mijn tijd. Als je mensen met respect behandelt, krijg je ook respect terug. Ik denk ook wel dat het mijn voordeel was dat men mij al kende uit het dorp en van de muziek.’ In 2004 opende hij ook zijn eigen Tropisch Restaurant in de Molenhof. Een beetje weggestopt, maar de Raaltenaar wist het eerst wel aardig goed te vinden. ‘We serveerden gerechten als Surinaamse roti en heerlijke bami en nasi. Het heeft helaas slechts twee jaar mogen duren. Ik had een prima kok uit Zwolle aangenomen, maar door het café kon ik er zelf te weinig zijn en daardoor niet de gewenste service bieden.’
Een beetje afbouwen Bijna twee jaar geleden besloot hij ook te stoppen met café Curaçao. ‘Ik kreeg een nieuwe knie en moest daardoor iedere keer mensen inschakelen om me te helpen. Langzaam zag je het naar beneden glijden. Bovendien werd het in de totale horeca wel wat minder. Allemaal redenen voor mij om het te verkopen. Nee, het is daarna inderdaad niet meer open geweest. Volgens mij zijn ze nog steeds bezig met de vergunning. Ik heb grote twijfels of het nog wel goed komt’, stelt Malanda. Na een uurtje of drie komen we aan het eind van het gesprek. Uiteraard komen ook de kinderen nog even aan bod. Trots is hij dat ze allemaal zijn afgestudeerd. ‘Maar, ik zeg er meteen bij, dat ze vooral veel aan mijn vrouw hebben gehad. Wel ben ik van mening dat Raalte een goede invloed op ze heeft gehad. Het was hier altijd rustig. Natuurlijk zijn ze ook wel naar De Leeren Lampe geweest, maar de verleidingen zijn hier anders dan in de grote stad.’ De onvermijdelijke vraag aan het eind is of hij al enig zicht heeft op zijn toekomst. ‘Dat is moeilijk om te zeggen. Een beetje afbouwen en genieten van het leven. Als het even kan op Curaçao’, zegt hij bijna op fluistertoon. µ
8
R O A LT E R W I N D
15
UIT ETEN MET TON GROOT BEUMER voorzitter Ribs&Blues TEKST: KARIN DE GRAAFF / FOTO: STEFAN KEMPER
Lunch bij De Bagatelle. Ton Groot Beumer(61) had zich huis op een bepaald Als we elkaar spreken, moet moment ook een Ribs&Blues nog komen. Ton is ingesteld op een spiegeleitje. Gastheer Willy Huisken is feestje. ,,Samen met dus druk, maar houdt zich ineen stel maten. Ertussen, als Roja-voorzitter, ook echter vast van plan om ons in de watten te leggen. gens in een bosje, ver al bezig met Stöppelhaene. weg van de bewoonde ,,Gewoon, eenvoudig en degelijk. PannenEn laten we zijn bezigheden wereld.” Dit feestje bestaat nog steeds en koeken bij het ontbijt. Hollandse pot. voor carnaval, Maatje op Maat-project, viert dit jaar zijn 40-jarig bestaan: BosKöggies (kaantjes), balkenbrij, kruudRock&Roll-businessclub en, in de feest Lierderholthuis. ,,Mooi dat mensen moes. Dat vind ik nog steeds erg lekker.” Lantaarn in Hellendoorn, met Nooddaar nu nog mee bezig zijn!” verlichting niet vergeten. ,,Ik vind het Ook prima smaakt de varkensrouleaugewoon leuk om evenementen te amuse. Net als de verschillende soorten brood met boter, olijfolie en zeezout. Als Samen met echtgenote Janny woont Ton organiseren. Iets neerzetten, naar een jongen had Ton nooit de ambitie om het sinds 1982 in Raalte. Daar begon hij in hoogtepunt toewerken. Leuke bijkomstigboerenbedrijf over te nemen. Wel hielp 1981 met de Formido, later KlusZon. heid is dat je veel mensen leert kennen.” hij met hooien, bieten trekken, gieren en Inmiddels is hij gestopt. ,,Janny werkt nog Dat organisatievuur werd vroeg aangebij Landstede en in de thuiszorg. Ik kook wakkerd. Hij groeide op in Lierderholthuis dergelijke. ,,Vanaf ons huis kon je lopend thuis dus weleens. Vaak simpel, Hollandin een boerengezin. Met drie broers en naar de jeugdsoos, in die tijd razend podrie zussen. Een traditioneel boerenbedrijf pulair.” Ton was een tijdje jeugdsoos-voor- se pot, pasta. Laatst heb ik kip tandoori gemaakt.” Lachend: ,,Janny leerde me met koeien, kippen, varkens en wat land. zitter. En hij organiseerde in Lierderholt-
uit eten met
om goed te lezen wat er op de verpakking staat.” Dat hoeft vanmiddag niet. Even is het stil genieten. Heerlijke filet américain en pastrami van Vechtdalrund met asperges en dragoncurry. ,,Prachtig ziet het eruit. Zoiets krijg je thuis nooit voor elkaar…” Zowel Janny als zijn zoon(26) en dochter(29) blijken nauw betrokken bij Ribs&Blues. Met de paplepel ingegoten. ,,Ze vinden het gewoon leuk. Ook vrienden van hen zijn nog actief. Weet je, als je ze al jong erbij betrekt en je waardering uitspreekt zijn het gewoon allemaal gouden ventjes en meiden. En zo ontwikkelen ze zich ook weer.” Ton heeft twee deviezen. ,,Geef geluk een kans en luister naar je onderbuikgevoel. Dat liegt nooit. Er komen altijd dingen toevallig op je pad. Als iets goed voelt, dan zit de motivatie tot in je vingertoppen om je ervoor in te zetten. Anderen worden daar ook enthousiast over. Als het dan succesvol is en het loopt, haal je daar veel voldoening uit.” Na de tussenamuse gevogeltebouillon met portobello vervolgt hij: ,,Natuurlijk heeft de een meer pech, heeft de ander meer gevoel voor geluk. Ook bij mij ging niet alles vanzelf. Maar echt: als je ergens een goed gevoel over hebt, ga er dan voor. Als iets kriebelt, sta je al met 1-0 voor. Wat dat betreft is het leven simpel. Dat vind ik heel mooi.”
“Als ik op het terrein rondloop en het publiek plezier zie hebben, geniet ik daar erg van.” In 1997 liep hij rond op de eerste Ribs&Blues. ,,Ik vond het een leuk feestje. En zei tegen Ruud Hendriks: als je nog hulp nodig hebt. Het jaar erop zat ik in het bestuur.” Die eerste jaren betrok de organisatie zelf de spareribs. ,,1500 kilo, weet ik nog. Die bracht je in de kruiwagen dwars door het publiek naar de houten kraampjes…” Houdt hij trouwens zelf van spareribs? ,,Ik ben er dol op. Samen met
9
mijn zoon doe ik ook altijd een spareribtest als we ergens gaan eten. Mét cijfers. Het vlees moet zo van het botje afglijden. Als het hier op de kaart had gestaan, had ik het gekozen.” Zijn kalfsrosbief en kalfszwezerik met morillejus blijken minstens zo zalig. ,,Wat anders dan een spiegeleitje…” Heerlijk ook is de gegratineerde zalm in kruidenkorst en sint jakobsschelp met schuim van sereh en kerrie. In al die jaren werd Ribs&Blues steeds groter. Toch wil de organisatie het evenement niet verder uitbreiden. Erg leuk vindt Ton de activiteiten voor kinderen. ,,Dat groeide van een kinderhoek met clown en pony’s uit tot een groot gebied waar kinderen zich gratis kunnen vermaken. Als dat hek opengaat, vliegen ze alle kanten op. Net koeien die na de winter de wei ingaan. Je trekt hiermee een breed publiek. Ouders, opa’s en oma’s. Dat geeft een relaxte sfeer waarin geen ruimte is voor agressie. We hebben al jaren nul incidenten.” En dat met zo’n 30 à 35.000 mensen gedurende drie dagen op het terrein! Bijzonder. ,,Dat wil niet zeggen dat we niet alert zijn op ongeregeldheden. We doen er alles aan om die sfeer te bewaken. Verzinnen steeds nieuwe dingen, zoals de loungehoek, straattheater. We willen geen kaal feest.” Voor Ton was het optreden van Salomon Burke een bijzonder R&B-hoogtepunt. ,,Hij wilde 144 rode rozen. Zonder doorn. Die gaf hij weg.” Andere artiesten hadden ook zo hun eisen. Golden Earring een volgspot, Status Quo een uitgebreid ontbijt en Jools Holland een douche. ,,Verrassende eisen soms wel.” Bij de Bagatelle worden we ook verrast. Eerst met een dessertamuse met bloedsinaasappelijs en limoengelei. En even later krijgen we van Willy een prachtig opgemaakt bord met hangop, verse aardbeien, bessengelei en aardbeienijs. ,,Wat een verwennerij!” Ton kijkt niet op van al de speciale eisen van de artiesten. ,,Het is belangrijk dat artiesten zich rustig kunnen voorbereiden. Je moet mensen in
hun waarde laten. Als het voor hen goed is, volgt er ook een goede show. Als ik dan op het terrein rondloop en het publiek plezier zie hebben, geniet ik daar erg van.”
Salland biedt allerlei lekkere, verse producten. Dat weten Arno en Willy Huisken van restaurant De Bagatelle bij Mariënheem. Ze weten deze ambachtelijke producenten dan ook prima te vinden. ,,De Rosahoeve aan de Waalweg ten noorden van Raalte is een mooi boerenbedrijf”, vertelt Willy. ,,Van de dagverse zuivel van eigen koeien maken ze allerlei soorten ijs. Wij gebruiken graag hun stroopwafelijs. Dat is van uitstekende kwaliteit. Zonder conserveringsmiddelen, kleurstoffen en dergelijke. Gewoon goed en ambachtelijk.” En dat sluit weer mooi aan bij de filosofie van de Bagatelle. Voor een lunch, uitgebreid of eenvoudiger, kun je daar overigens altijd prima terecht. En vanaf 1 september heeft het restaurant ook op maandag en dinsdag de deuren wijd open. ,,Op de andere dagen loopt het erg goed, we zitten in een positieve flow. We kregen van gasten vaak de vraag of we niet ook op de eerste dagen van de week open konden. Voor ons is deze stap alleen maar logisch.” Restaurant De Bagatelle Nijverdalseweg 10, 8106 AC Marienheem 0572 358 484 www.bagatelle.nl
10
EVEN
UW
AANDACHT
VOOR
ONZE
ADVERTEERDERS
R O A LT E R W I N D
15
Fietsvitaal zo 29 juni
Zondag 29 juni: misschien wel de mooiste dag van het jaar Een fietsroute van circa 50 kilometer langs de woonlocaties van Zorggroep Raalte. Overal wordt u met open armen ontvangen. In een relaxte en sfeervolle ambiance worden allerlei activiteiten georganiseerd. Er zijn hapjes en drankjes verkrijgbaar en medewerkers en vrijwilligers staan paraat om vragen te beantwoorden. Uiteraard staat het u vrij om even rond te neuzen en u te oriënteren op mogelijke woonzorgmogelijkheden in de toekomst.
Doe mee en kijken! kom
We dagen u graag uit om u op zondag 29 juni van uw sportiefste kant te laten zien. De inschrijving voor Fietsvitaal is tussen 9.00 en 11.00 uur op één van de volgende locaties van Zorggroep Raalte: Swaenewoerd en Angeli Custodes in Raalte, Schuilenburg in Raalte-Noord, Stevenskamp in Heeten en Brugstede in Lemelerveld. Ook kunt u opstappen bij de locaties Van der Wijckstraat en Hooijlanden van Stichting de Parabool. Deelname is kosteloos! Poster Fietsvitaal.1.indd 1
21-05-14 08:16
vsk Marcel Haarman2:Opmaak 1
03-04-2012
13:53
Pagina 1
vsk Marcel Haarman2:Opmaak 1
03-04-2012
13:53
Pagina 1
vsk Marcel Haarman2:Opmaak 1
03-04-2012
13:53
Pagina 2
Marcel Haarman uitvaartverzorging persoonlijke Marcel Haarman uitvaartverzorging Marcel Haarman persoonlijke
Het Afscheidshuis
Molenweg 30 8102 EK Raalte Molenweg 30
Pleegste
8102 EK Raalte1a Oosterenkweg 0572 - 356671 | 06 - 1962 8354 8102 PD Raalte
[email protected] 0572 - 356671 | 06 - 1962 8354 www.uitvaartverzorging-raalte.nl
[email protected] 0572 - 356671 | 06 - 1962 8354 www.uitvaartverzorging-raalte.nl dag en nacht bereikbaar
[email protected] www.uitvaartverzorging-raalte.nl dag en nacht bereikbaar dag en nacht bereikbaar
pms 661 process cyan
Tjalkstraat 6 Raalte 0572 362 800 www.kruipertweewielers.nl pms 349 pms 361
vakmanschap in roalte
lauke en mario koopman Het was de ideale testcase. Halverwege mei kwam het enkele dagen met bakken uit de hemel. Als het nieuwe parkeerterrein bij voetbalvereniging Heino deze stortvloed wist te overleven, dan zat het wel goed. Koopman Infra, het verantwoordelijke bedrijf, slaagde met vlag en wimpel. ‘Er was amper een spatje water te zien’, stellen Lauke en Mario Koopman tevreden vast. In alle opzichten kan de aanleg van 69 parkeerplaatsen bij vv Heino de boeken in als een geslaagd project. Vader en zoon Koopman zijn trots en dat is zonder meer terecht. Voor het eerst in de gemeente Raalte is namelijk gebruik gemaakt van het zogenaamde Aquaflow systeem. Dat betekent dat op het gehele parkeerterrein geen riolering is toegepast. ‘Al het hemelwater wordt via de waterpasserende bestrating in de wegfundering geborgen, gezuiverd en vertraagd afgevoerd. In de voeg hebben we gebruik gemaakt van korrels in plaats van zand. Dat zorgt er voor dat het water beter infiltreert in de bodem’, aldus de directieleden van het familiebedrijf die benadrukken dat het systeem vrijwel overal toepasbaar is.
Met de aanleg van 69 parkeerplaatsen ging een lang gekoesterde wens van de plaatselijke voetbaltrots in vervulling. Jarenlang was er sprake van te weinig parkeergelegenheid en zelfs onveilige situaties bij het halen en brengen van jeugdleden. Met dank aan buurman TV Heino, die vanwege een afnemend ledenaantal afstand wilde doen van twee tennisbanen, ontstond een unieke kans die de club met beide handen aangreep. Lauke en Mario Koopman zijn van mening dat goed overleg de basis vormde voor een strakke planning. Niet alleen met beide verenigingen, maar ook met de andere bedrijven die voor deze opdracht zijn ingeschakeld. ‘Onze insteek is dat we zoveel mogelijk samenwerken met lokale bedrijven. Hier hebben we gekozen voor een installatiebedrijf, een bouwbedrijf en een hovenier uit Heino en een loonbedrijf uit Laag Zuthem. Mede daardoor liep het bijzonder gesmeerd en wisten we de klus vier dagen voor de einddatum af te ronden’, meldt het duo dat zelf regelmatig op locatie gaat kijken. Soms wel twee keer per dag. ‘Dan heb je korte lijnen en kun je snel schakelen.’
Koopman Infra • Raalte • 0572 - 355 745 • www.koopmaninfra.nl
12
R O A LT E R W I N D
15
Het is een warme dinsdagmiddag. Aan het begin van de middag verlaat René Geurts (91 jaar) zijn huurwoning aan de Wilgensingel in Raalte. Met de scootmobiel laveert hij behendig door het winkelend publiek in het centrum. Hij zet koers richting Swaenewoerd, het oudste bejaardenhuis van Nederland. Daar wachten zijn collegasporters al op hem. Want dinsdagmiddag staat in het teken van de edele sport van het koersballen. Geurts is met afstand de meest ervaren beoefenaar van deze sport en de nestor van koersbalclub Swaenewoerd. TEKST: MAARTEN METZ / FOTO'S: JEANINE BARTELDS
13
T O P S P O R T I N R O A LT E
niet rollen maar kuhlen Voor een buitenstaander, zoals uw verslaggever, lijkt koersbal op jeu de boules, hetgeen hij op de campings in Frankrijk veelvuldig beoefent. Koersbal speelt zich af op een mat van twee meter breed en acht meter lang. De twee teams (of deelnemers) proberen hun ballen zo dicht mogelijk bij het kleine witte balletje te laten eindigen. Tot zover allemaal erg simpel, maar er zit een addertje onder het gras. Het zwaartepunt van de 500 gram wegende ballen zit namelijk niet in het midden. De bal rolt dus niet in een rechte lijn. De truc zit hem erin om de koers van de bal zo goed mogelijk te beïnvloeden. Hier is ervaring, talent en doorzettingsvermogen voor nodig. Dit blijkt al snel wanneer René Geurts de Roalter Wind-medewerker er in een demonstratiepotje genadeloos van langs geeft. Tot voor een paar jaar geleden was Geurts de leider van de club. Hij legde de ballen en de mat klaar. Tegenwoordig heeft Herman Dissel deze taken overgenomen. Hij is lid van de vrijwilligersvereniging en houdt ook de administratie bij (er staat een fraaie blikken sigarendoos op tafel voor het geld voor de koffie en thee). In een schriftje noteert hij in heldere blokletters de uitslagen van de wedstrijden. De koersballers van deze middag wonen
De verslaggever krijgt een clinic Koersbal van Geurts. komt ‘gewoon op de fiets, want een auto kun je hier niet kwijt.’
Prestaties De sfeer tijdens het spelen is trouwens zeer ontspannen. ‘Vroeger deden we wel eens aan een toernooitje mee in Ommen, Lemelerveld of Dalfsen. We hebben geloof ik ooit nog eens een piepklein bekertje gewonnen’, herinnert Geurts zich. Het is ons al snel duidelijk dat enige fysieke behendigheid wel is vereist. Waar jeu de boulers de metalen ballen met een nog allemaal zelfstandig. Corry Veldhuis soort magneetje oppakken zonder zich (90 jaar) bijvoorbeeld komt met haar te hoeven bukken, staan onze koersbaleigen auto. Tot augustus tenminste. ‘Dan lers regelmatig door de knieën gebogen verloopt mijn rijbewijs en ik vind het niet rond de mat. Ook de toss, waarbij een echt meer vertrouwd. Ik ga op zoek naar muntstuk op de grond wordt geworpen, een scootmobiel’, meldt ze monter. Haar vraagt om een sportieve inspanning. Bij teamgenoot van deze middag, Dieks het spelen valt direct op dat Geurts de bal Hekman (87 jaar), is komen wandelen. niet zomaar rolt maar ‘kuhlt’. Dat is Sal‘Maar ik fiets nog regelmatig met mijn lands jargon waarmee de stilist uit Raalte vrouw een ommetje.’ Ook Willemien bedoelt dat hij de bal ‘met een subtiele’ Dekkers (86 jaar) komt al bijna dertig jaar curve zo dicht mogelijk bij de gewenste wekelijks een balletje werpen. Dat kunnen plek probeert te laten finishen. ‘Je moet we niet zeggen van Wil Driegen (77 jaar). die bal niet zomaar rollen, daar komt Deze dame zit nog maar een half jaartje meer bij kijken!’ bij de club. ‘Ik heb er eens ergens iets over De koersballers van deze middag beoegelezen en het leek me wel gezellig.’ Wil fenen de sport vaak al jaren en lijken niet van ophouden te weten. Wel stellen ze het op prijs als er zich eens wat nieuwe geMeedoen? zichten melden. Hebben ze Iedere dinsdag- en vrijdagmiddag wordt ook weer extra gespreksstof tussen 14.00 - 16.00 uur in de recreatietijdens de koffie, want dat zaal van Swaenewoerd koersbal gespeeld. koersbal vooral een sociale Herman Dissel, met 71 lentes de benjamin aangelegenheid is, wordt van de club, is de regelneef. Voor slechts ons na een middagje mee€ 1,25 kun je meedoen en rond 15.00 uur spelen al snel duidelijk. µ is er pauze met een bakkie koffie of thee. Tijd om even uit te rusten en de laatste nieuwtjes uit te wisselen. ‘We kunnen wel wat vers bloed gebruiken,’ zegt Dissel enthousiast.
14
even uw aandacht voor onze adverteerders
Met AVE print & mail vergeet je geen verjaardag meer
roalter wind 14
Niet lullig: inmiddels 750 pagina’s Roalter Wind vol geschreven!
Rudi
Erkend lid van Het Communicatiegilde
Praamstraat 26-30 Raalte 0572 - 76 36 17 www.ave-printmail.nl
[email protected]
Eyecatcher Communicatie - Spitsstraat 25 - 8102HW Raalte www.eyecatcher-communicatie.nl - telefoon 0572 363628
Agrarische bouw Woningbouw Utiliteitsbouw Verbouw
Ereprijs 31 8131 GL Wijhe 0570-606266 (dag en nacht)
[email protected] www.dwuitvaartverzorging.nl
vakmanschap in roalte
rob en tanja korbeld Vorig jaar moest Korbeld Verhuur op het laatste moment worden ‘ingevlogen’ om een aangeklede VIP-tent te leveren bij de Internationale Triathlon in Holten. Naast de nodige goodwill leverde dat het Raalter bedrijf veel enthousiaste reacties op. Mede daarom wordt opnieuw samengewerkt met Korbeld Verhuur. Zo wordt een mooie bijdrage geleverd aan dit sportieve evenement. Eigenlijk past het helemaal niet bij Rob en Tanja Korbeld om het van de daken te schreeuwen dat ze bij grote partijen aan tafel zitten. Wat ze er echter (terecht) mee willen aangeven, is dat ze veel meer doen dan de verhuur van een paar stoelen voor een privé-feestje. Wie een blik werpt in het immense magazijn aan de Zompstraat 27 beseft meteen hoe de vlag er bij hangt. Korbeld Verhuur is een grote vis in een overigens volle vijver. Van het Landstede Sportgala in Zwolle tot een grote modeshow en van het IJsbeeldenfestival tot de tenten bij de buurtfeesten; Korbeld Verhuur is van alle markten thuis. Soms worden alleen materialen geleverd en op
een ander moment wordt het complete feest of festival verzorgd. Inmiddels heeft het bedrijf negen vaste krachten in dienst en dat wordt in de zomer aangevuld met een regiment ambulante krachten. ‘Als aanvulling op onze specialisatie werken we tevens samen met externe bedrijven, bijvoorbeeld voor de aankleding van een VIPtent. Samen richten we een kale ruimte zo in dat je niet meer het idee hebt in een tent te staan.’ Het mooie van de huidige omvang van het bedrijf is dat ze grote en/of complexe feesten en partijen aan kunnen, maar dat ze tegelijkertijd nog altijd die particuliere klant met open armen ontvangen. Hoe klein of groot het feest ook is; het uitgangspunt is altijd dat er sprake is van goed overleg en korte lijnen met de organisatie. ‘In deze wereld is het essentieel dat je staat voor wat je zegt. Wij komen onze afspraken na, zijn op tijd als we iets moeten leveren, we zijn altijd bereikbaar en we zijn flexibel. Als je een melding krijgt over een kapot koffiezetapparaat, dan kunnen we direct een andere brengen.’ Dat is de service waarmee Korbeld Verhuur zichzelf op de kaart heeft gezet.
Korbeld Verhuur • Raalte • 0572 - 354 427 • www.korbeld.nl
16
TEKST: RUDI BUITENKAMP / FOTOGRAFIE: STEFAN KEMPER
ALTIJD OP ZOEK NAAR LEUKE VOORSTELLINGEN
met dank aan youtube en ‘de wereld draait door’ Kan iemand die bekend is van televisie ook de bezoekers van het HOFtheater vermaken? Geeft een filmpje op YouTube de garantie dat de grappen van een beginnende cabaretier ook in Raalte iedereen in de lach doen schieten? Het is een greep uit een flink aantal vragen die de leden van de programmacommissie elk theaterseizoen weer krijgen voorgeschoteld. Het mag dan wel eens een worsteling zijn, maar als we de vrijwilligers Dineke Renkema en Bas Bosman mogen geloven, is het wel een bijzonder aangename worsteling.
‘Roalter Wind? Nou, dan kunnen wie d’r hier ook wel eentie loat’n vlieg’n.’ Twee heren van het cabaretgezelschap 3KoteBoeBo blijken ook buiten het podium prima in staat om een grap te maken als ze kennis maken met verslaggever en fotograaf van de enige glossy die niet glimt. Ze nemen even een kijkje in het vernieuwde HOFtheater en proberen
samen met de technicus het juiste geluidsniveau te vinden voor de voorstelling van later die avond. Tegelijkertijd kijken ze geamuseerd naar de fotoshoot die Dineke en Bas moeten ondergaan. Het is een mooi bruggetje naar het gesprek over de werkzaamheden van de programmacommissie. Want natuurlijk is het gemakkelijk om dialectvoorstellingen
als die van Höllenboer, de Wierdense Revue, Helligen Hendrik of 3KoteBoeBo naar het HOFtheater te krijgen. Het is dan geheid een volle bak, want bij dit soort shows krijgen de vrouwen zelfs hun kerels, die bij cultuur denken aan een avondje in de kroeg, mee naar het theater. ‘Er is helemaal niets mis met het streekproduct, maar in zo’n lang seizoen pro-
het carré van het oosten beer je wel diverse stijlen en genres uit. Voor iedereen moet er iets bij zitten. Zo hebben we in het komende seizoen zelfs iets met dans geboekt’, vertellen Dineke en Bas enthousiast. In hun relaas worden ze gesteund door Eline Koenjer van HOFinSalland. Zij stelt ieder jaar samen met directeur Jos van den Born een zogenaamde groslijst samen van artiesten, bands en gezelschappen die interessant zijn, goed zijn voor bepaalde bezoekcijfers en binnen het budget passen. Vervolgens is het aan de programmacommissie om de keuzes tegen het licht te houden. Uiteraard is daarbij ruimte voor eigen inbreng. Er is sprake van een prima samenwerking, vindt Eline. ‘In de loop der jaren hebben Jos en ik al zoveel voorstellingen gezien dat je een eenzijdige blik krijgt. Bovendien komen wij beiden niet uit Raalte. Weliswaar weten we waar de interesses liggen, maar het is voor ons prettig om het programma eens tegen het licht te houden.’
Klankbord en denktank Dineke kent het HOFtheater inmiddels door en door. ‘Via Herman Albers (de voorganger van Jos van den Born, rb) ben ik begonnen als gastvrouw, maar inmiddels maak ik al weer voor het zesde jaar deel uit van de programmacommis-
17 sie.’ Haar jongere collega-vrijwilliger Bas kwam drie jaar geleden in de commissie terecht via een ontmoeting met Van den Born. ‘Voor mijn studie had ik met hem een interview over theatermanagement. Toen hij me vervolgens benaderde voor de programmacommissie was het alsof alles op z’n plek viel, want ik was al jaren een fervent theaterbezoeker. Niet alleen in Raalte, maar ook in andere plaatsen.’ Het duo vindt het nog steeds een mooie uitdaging om een steentje bij te dragen in het theaterprogramma. ‘Het is bijzonder leuk dat je met een divers gezelschap mede mag bepalen wat er in een nieuw seizoen HOFtheater op de planken staat. We zien onszelf als klankbord en denktank, omdat we ook kunnen meedenken over nieuwe initiatieven. We proberen daarom zo goed mogelijk op de hoogte te blijven van de ontwikkelingen in theaterland’, aldus de twee waarbij Dineke bijvoorbeeld iedere dag steevast naar het televisieprogramma ‘De Wereld Draait Door’ kijkt, terwijl Bas regelmatig in andere theaters en op YouTube te vinden is. Ook profiteert hij nadrukkelijk van het feit dat hij zelf als muzikant actief is. ‘Tussen de bedrijven door delen we onze ervaringen via een speciale Facebookgroep met de andere leden van de programmacommissie.’
Seizoen 2014-2015 Het programma voor het nieuwe theaterseizoen (2014-2015) is ruim een maand geleden bekend gemaakt. Een grote groep Sallanders heeft via de internetsite www.hofinsalland.nl al weer van de gelegenheid gebruik gemaakt om kaarten te bestellen. Ze profiteren daarbij onder andere van een aantrekkelijke vroegboekkorting die nog tot 30 juni van kracht is. Wie een blik werpt op het programma kan dus mede de hand zien van de vrijwilligers van de programmacommissie. Zelf hebben Dineke en Bas natuurlijk ook hun eigen voorkeur. Zo gaan ze de show van Jandino Asporaat op 25 oktober met meer dan gemiddelde belangstelling bekijken en kijkt Dineke reikhalzend uit naar de hernieuwde kennismaking met Gare du Nord. Muzikant Bas is erg nieuwsgierig naar de Beatles-tribute Her Majesty (met o.a. Bertolf) en Hans Liberg. Tot slot vragen we ze nog even naar een gouden tip voor het nieuwe seizoen. Wat mogen we absoluut niet missen? Dineke: ‘Trasnoche & Beatriz Aguiar met de voorstelling Tango Madrugada’ Bas: Het cabaretduo Van der Laan & Woe. Misschien niet de bekendste namen, maar wel erg goed!’ µ
Zelf de theaterkalender bepalen? HOFinSalland is altijd op zoek naar kandidaten die zitting willen nemen in de programmacommissie van het HOFtheater. Gezien de huidige samenstelling van de groep worden vooral jongeren aangemoedigd om hun invloed te laten gelden. Je krijgt een unieke kans om mee te denken in de programmering voor het nieuwe theaterseizoen. Belangstellenden kunnen contact opnemen met Eline Koenjer, e-mail:
[email protected].
18
R O A LT E R W I N D
15
WK GATGRAVEN NOOIT MEER HETZELFDE ZONDER REMCO ‘VAN DE KOK’ DIJKMAN
op jacht naar de heilige graal ‘Ik heb er 23 jaar over gedaan.’ Remco Dijkman kijkt in zijn woonkamer trots naar het dressoir waarop de ‘Gouden Schop’ staat. ‘Hier heb ik al die jaren keihard voor gewerkt. Ik ben echt heel blij dat het uiteindelijk gelukt is. ‘Het is een stofnest, meer kan ik er niet van maken’, zucht zijn partner Jill Ruitenberg. TEKST: MAARTEN METZ / FOTO’S: STEFAN KEMPER Voor de wandeling ‘Rondom Luttenberg’ zijn we op bezoek bij Remco Dijkman (1972) die onder aan de berg aan de route woont. Hij zal met ons mee wandelen naar het hoogste punt van de gemeente Raalte. Ondertussen proberen wij achter het geheim van de Kampioen der Kampioenen te komen. Want wie 23 keer meedoet aan het WK Gatgraven en 22 podiumplaatsen behaalt waarvan acht keer de hoogste trede, kunnen we met recht deze titel geven. Dijkman toont ons de schop waarmee hij vorig jaar weer eens iedereen achter, of beter gezegd, boven zich hield. Met een diepte van 2,64 meter zette hij de kroon op zijn werk en mocht hij de felbegeerde ‘Gouden Schop’ mee naar huis nemen.
Het WK Gatgraven is voor Dijkman het hoogtepunt tijdens het Luttenbergs Feest. ‘Ik deed in 1991 voor het eerst mee en werd direct vijfde. Dat was voor mij reden genoeg om het jaar er na weer mee te doen.’ In die jaren beheersten krachtpatsers als Willie Klein Koerkamp, André Alferink en Erwin Langkamp de top van het gatgraven. ‘Gatgraven is echt een specialisme’, legt Dijkman uit terwijl we over de Bergweg omhoog wandelen. ‘Veel van die jonge gastjes denken dat ze ook wel mee kunnen doen en beginnen rustig te scheppen.’ In de berm van de weg doet hij dit even voor om niet snel daarna in zijn eigen tempo verder te scheppen. In no time vliegen de plaggen de lucht in en wordt al een klein gat zichtbaar. Het is ons duidelijk: deze man weet waar hij het over heeft.
aal bijvoorbeeld kun je het verschil maken. Is je schop goed geslepen. Zit de steel onder de goede hoek aan het blad. Zijn de hengsels van de emmers stevig genoeg.’ ‘Hé Dijkman, ik dacht dat je gestopt was?’ Een voorbijganger kijkt verbaasd naar de driftig in de berm spittende Remco. ‘Ja, iedereen gaat ervan uit dat ik dit jaar niet meer mee doe.’ Dat zal een opluchting zijn voor de concurrentie die de laatste decennia door hem murw zijn gegraven. Dijkman is in zijn sport te vergelijken met Eddy Merckx of, voor de jongere generatie, Lance Armstrong of Sven Kramer. Veel jonge gatgravers beginnen er al niet eens meer aan wanneer ze Dijkman met zijn schop en emmer de arena zien betreden. ‘Het wordt komend jaar zeker weer spannend’, bevestigt hij.
Het zwarte gat Techniek Maar gatgraven is veel meer dan lompe kracht. ‘Er komt behalve techniek, conditie en doorzettingsvermogen veel meer bij kijken. Met je materi-
‘Al weer aan het trainen?’ wordt er door een wandelaar gevraagd. Dijkman kan er wel om lachen. ‘Ze hebben me nu gevraagd als jurylid.’ De gatgraver twijfelt over zijn sportieve toekomst. ‘Een kermis zonder gatgraven is niks voor mij.’ Is hij
19
W A N D E L E N R O N D O M R O A LT E
niet bang om in een gat te vallen? ‘Ze hebben me nu gevraagd om de scheidsrechter te assisteren.’ Aan alles is te zien dat Dijkman zich hier niet op verheugt. Deze man moet met zijn krachten smijten. ‘Ik kan natuurlijk wel meedoen aan het kratten stapelen of zo. Maar ja, stel dat ik dat win, dan wil ik dat het jaar erna ook weer winnen. Zo zit ik in elkaar.’ En ook de avond voor de wedstrijd zal hij missen. ‘Prachtig! Met alle gravers bier drinken in de tent. En de slappeling die dat niet doet bel ik wakker!’ Inmiddels hebben we de top van de Luttenberg bereikt. Dijkman leunt op zijn schop en kijkt voor zich uit. Het uitzicht is teleurstellend. Eigenlijk zouden ze hier
flink wat bomen moeten kappen zodat je van je af kunt kijken. Wanneer we weer de berg afdalen naar zijn huis geeft Dijkman toe dat er met het winnen van de Gouden Schop een hele last van hem is afgevallen. ‘Ik was er voortdurend mee bezig. Als iemand bijvoorbeeld een trampoline in zijn tuin wilde hebben, bood ik direct aan om hem even in te graven. Kon ik weer extra te trainen.’ Ook tijdens zijn werk als vrachtwagenchauffeur bij de Reko greep hij iedere gelegenheid aan om de schop ter hand te nemen. ‘Als er even gegraven moest worden, bleef ik echt niet in de wagen zitten.’ Op de wedstrijddag zelf bezocht hij steevast het graf van zijn ouders alvorens hij na een stevige maaltijd (‘aardappels, groente en vlees’) naar de wedstrijd ging. ‘Allemaal van die ingeslepen gewoontes. Zo mag ik van mijn vriendin ook de schop pas op de wedstrijddag zelf slijpen en niet de dag ervoor.’ Terug in de huiskamer bekijken we nog een keer de Gouden Schop. ‘Het is voorbij. Ik stop ermee.’ ‘Dat weet ik nog niet’, je vindt het nog veel te mooi’, zegt zijn vriendin. We nemen na een prachtige wandeling rondom Luttenberg afscheid van Dijkman. Hij loopt nog even mee naar achteren en laat een speciaal geprepareerde schop zien. Aan de bovenkant van het blad heeft hij aan beide zijden een stukje ijzer gelast. ‘Anders glijdt je schoen er steeds af.’ Hij hangt de schop voorzichtig weer terug aan de muur. Het is ons duidelijk: Dijkman is nog niet klaar... µ
EEUWIGE RANGLIJST WK GATGRAVEN LUTTENBERG EERSTE SCHOP 1981 Bant Veldkamp 253 cm 1982 Jos Reimink 307 cm 1983 Jos Reimink 316 cm 1984 J. Holtmaat 239 cm 1985 Willie Klein Koerkamp 281 cm 1986 Willie Klein Koerkamp 315 cm 1987 Jos Reimink 306 cm 1988 Jos Reimink 261 cm 1989 Jos Reimink 298 cm Jos Reimink won drie keer op rij en ontving hiervoor de Eerste Schop.
TWEEDE SCHOP 1990 Geen gegevens meer bekend 1991 Willie Klein Koerkamp 227 cm 1992 André Alferink 255 cm 1993 Erwin Langkamp 236 cm 1994 Erwin Langkamp 266 cm 1995 Remco Dijkman 250 cm 1996 Erwin Langkamp 278 cm 1997 Theo Holtmaat 254 cm 1998 Remco Dijkman 273 cm 1999 Theo Holtmaat 277 cm 2000 Erwin Langkamp 265 cm 2001 Remco Dijkman 243 cm 2002 Raymond Luttenberg 260 cm 2003 Remco Dijkman 251 cm 2004 Martijn Veldkamp 228 cm 2005 Erwin Langkamp 280 cm Erwin Langkamp won vijf keer en verdiende hiermee de Tweede Schop.
DERDE SCHOP 2006 Remco Dijkman 260 cm 2007 Remco Dijkman 243 cm 2008 Emiel Alferink 222 cm 2009 Paul Logtenberg 265 cm 2010 Remco Dijkman 246 cm 2011 Gerben Alferink 251 cm 2012 Gerben Alferink 231 cm 2013 Remco Dijkman 264 cm Voor acht overwinningen werd Dijkman beloond met de Derde Schop.
Op vrijdag 8 augustus 2014 barst in Luttenberg de strijd los om de Vierde Schop. Komt allen kijken! kijk voor meer wandeltips en wandelgidsen op salland.wandelweb.nl of op gegarandeerdonregelmatig.nl
20
even uw aandacht voor onze adverteerders
Komt u bij ons shoppen?
roalter wind 14
voor al uw biologische boodschappen Kerkstraat 6a 8151 AR Lemelerveld tel: 0572 - 372 930 www.vitalogica.nl
Openingstijden: woensdag tm vrijdag van 9.00 - 12.30 uur en van 13.30- 17.00 uur zaterdag van 9.30 - 16.00 uur
De Parabool heeft een gloednieuwe w e b s h o p . Vo o r o e r s t e r k e , d u u r z a m e e n h a n d g e m a a k t e p ro d u c t e n b e n t u b i j o n s a a n h e t j u i s t e a d re s . D e p ro d u c t e n w o rd e n gemaakt door mensen met een verstandelijke beperking, die veel baat hebben bij dagbesteding. Uw aankoop draagt bij aan de instandhouding van onze dagbesteding en daarmee aan het welzijn van onze cliënt. L e z e r s v a n R o a l t e r W i n d k u n n e n re k e n e n o p k o r t i n g ! B e s t e l m e t d e k o r t i n g s c o d e R O A LT E R W I N D 2 0 1 4 en krijg 10% korting op uw gehele bestelling (geldig t/m 31 augustus 2014).
w w w. w e b s h o p d e p a r a b o o l . n l
RWL14-Vitalogica1.indd 1
13-03-14 16:27
ELEKTRO COMMUNICATIE
BEVEILIGING
Laat uw woning professioneel beveiligen! · Beveilig personen die u dierbaar zijn ijn · Draadloos · Modern design · Makkelijk uitbreidbaar
DE HEEREN MANNENMODE - HERENSTRAAT 6 8102 CP RAALTE - DEHEERENMANNENMODE.NL
RWL14-De Heeren1.indd 1
Stationsstraat 40 Raalte
13-03-14 20:28
NU
999,(i (inc ncl BT BTW + mo mont ntag age) e)
0572 352511
www.beekmanelektro.nl
21
geen voetbalclub, wel een kunstgrasveld
TEKST: RUDI BUITENKAMP / FOTOGRAFIE: STEFAN KEMPER
Ineens was het daar: het woord participatiesamenleving. Later zelfs uitgeroepen tot het woord van 2013. De heren en dames politici in Den Haag vielen bijna over elkaar heen om het te pas en te onpas te gebruiken. Voornamelijk om te maskeren dat er weinig geld is om nieuwe projecten te financieren en dat er dus een ernstig beroep op de samenleving moet worden gedaan. Het woord participatiesamenleving dook zelfs op in de Troonrede van onze nieuwe koning. Hallo mensen in de rest van Nederland, word eens wakker en kijk naar de gemeente Raalte! Er is hier al jaren sprake van een participatiesamenleving. Met dank aan ons grote leger van vrijwilligers! In deze rubriek zetten we telkens een groep uit de gemeente in de spotlights. Aflevering 2: de vrijwilligers van samenlevingsveld ’t Zunneweitje in Laag Zuthem.
22
R O A LT E R W I N D
LAAG ZUTHEM KOESTERT SAMENLEVINGSVELD ‘T ZUNNEWEITJE De werkplaats van Van Munster is blijven staan. Het fungeert als een soort baken uit het verleden. Wellicht dat er ooit nog een mooie businessclub kan verrijzen als op het samenlevingsveld echt serieuze sportwedstrijden worden gespeeld. Of eventueel zelfs als de plaatselijke ouderen de strijd met elkaar aanbinden op de jeu de boules baan. Waarschijnlijk blijft het bij hersenspinsels van een scribent die zich in zijn enthousiasme laat meeslepen door dit mooie burgerinitiatief in Laag Zuthem.
15
participeren Het is een zonnige woensdagmiddag in het kerkdorp dat in afstand waarschijnlijk het verst van het gemeentehuis in Raalte is verwijderd. Je verwacht eigenlijk dat de jeugd volop geniet van alle sportieve mogelijkheden die ze ter plekke worden geboden. Niets is echter minder waar. Hoewel het veld er fantastisch bij ligt, biedt het enigszins een desolate aanblik. Het blijkt echt een uitzondering op de regel te zijn en het wordt veroorzaakt door trieste familieomstandigheden bij één van de ouders/vrijwilligers. Overigens kost het Ton Kattenberg en Gert Nijhoff geen enkele moeite om deze middag toch meer dan tien kinderen bij elkaar te krijgen voor een leuke fotoshoot. Ook dat is Laag Zuthem!
23 Ze schreeuwen het zelf niet van de daken, maar de voorzitter en penningmeester van Plaatselijk Belang zijn machtig trots op hun samenlevingsveld dat in 2011 van de grond is gekomen. ‘We hadden onlangs een vergadering met alle PB’s in de gemeente Raalte en daar werd ook wel duidelijk dat alle dorpen jaloers zijn op Laag Zuthem. Er is hier geen voetbalclub, maar we hebben wel een kunstgrasveld waar de kinderen vrijwel het gehele jaar kunnen voetballen, hockeyen of wat dan ook.’
Buiten-MFA ‘Zie het samenlevingsveld maar als een soort buiten-MFA’, vervolgen Kattenberg en Nijhoff met een knipoog naar recen-
te ontwikkelingen in Lierderholthuis en Nieuw-Heeten. De wens om in Laag Zuthem te komen tot een speelveld bestaat al behoorlijk lang en drie jaar geleden is er zelfs woningbouw voor opgeofferd. Op het zogenaamde ‘Terrein Van Munster’, aangekocht door de voormalige gemeente Heino, zijn twaalf woningen minder gebouwd dan oorspronkelijk de bedoeling was. ‘Er was al een veld waar volleybal werd gespeeld en er leefde hier een sterke wens om een klein kunstgrasveld te realiseren. We zijn vervolgens met Sportbedrijf Raalte in contact gekomen en daar was de mening Ω
‘De gemeente Raalte is ook erg enthousiast over het samenlevingsveld in Laag Zuthem. Wat mij betreft, geldt hier duidelijk het motto: ‘Samen bouwen aan samen leven’.’ wethouder gosse hiemstra
24
R O A LT E R W I N D
dat we wel echt iets moesten neerzetten. Van lieverlee is het toen groter geworden en is er een combinatie van voetbal, basketbal, volleybal, jeu de boules en een mooie kabelbaan uitgekomen. Vooral ook bedoeld om de iets oudere jeugd (tot ca. 16 jaar) te stimuleren lekker buiten te spelen en te bewegen. Dat hebben we al in het allereerste projectvoorstel benoemd.’ Het speelveld is in 2011 aangelegd, maar de voorbereidingen zijn twee jaar eerder al van start gegaan. In die periode was het natuurlijk ook belangrijk om draagvlak te krijgen, maar dat kostte in Laag Zuthem weinig moeite. Via een aantal bijeenkomsten werden alle bewoners aan de hand van plattegronden bijgepraat en kregen ze de kans om aanvullingen te geven. ‘We kunnen niet anders concluderen dan dat het samenlevingsveld vanaf het begin van onderop is gesteund. Iedereen vindt het perfect’, stellen de twee. De steunbetuigingen zijn natuurlijk geweldig fijn, maar zoals altijd eindigt het voorbereidingstraject weer bij de beschikbare middelen. ‘Daarover hadden we gelukkig evenmin te klagen. Je moet
wel even de weg weten, maar zo’n 45% van de financiën is bijeen gebracht dankzij het Europese LEADER-project en we zijn ook gesteund door het Oranjefonds. Het restant kwam van provincie en gemeente en als Plaatselijk Belang hebben we zelf 5.000 euro bijgedragen. Dat geld hebben we ooit gekregen nadat het zwembad in Lierderholthuis is opgeheven. Het wachtte al jaren op een goede bestemming…’
Lange adem Het laatste zetje in de rug van het samenlevingsveld is gegeven door een imposante groep vrijwilligers die hebben meegeholpen om het terrein in de huidige staat te brengen. ‘Gelukkig stonden de bedrijven er voor open dat ze ondersteuning kregen van vrijwilligers. Al moeten we er wel bij zeggen dat de professionals in verband met de veiligheid natuurlijk wel eindverantwoordelijk zijn voor de aanleg. Het was mooi om te zien hoe positief onze dorpsgenoten reageerden op het verzoek om zich op te geven als vrijwilligers. Je merkt aan alles dat ze heel goed door hebben dat in een klein dorp niet alles
15
vanzelf gaat. Zo’n initiatief geeft weer een enorme impuls aan de saamhorigheid. Dat zie je ook weer terug bij de jaarlijkse Burendag in september. Sinds de opening van het samenlevingsveld, dat gelijk viel met de Burendag, organiseren we ieder jaar deze dag. Met allerlei activiteiten en een grote barbecue waarbij ruim honderd mensen aanwezig zijn’, aldus Kattenberg en Nijhoff die blij zijn dat onlangs ook de samenwerking met de combinatiefunctionaris van de gemeente Raalte is verlengd. ‘In combinatie met de school en de lokale vrijwilligers worden allerlei activiteiten opgezet die ervoor zorgen dat kinderen het leuk vinden om (meer) te bewegen. Je merkt bij iedereen dat de motivatie om het samenlevingsveld tot een succes te maken echt nog steeds aanwezig is. Ook de gemeente Raalte laat geen mogelijkheid onbenut om ons als een soort voorbeeldproject te omschrijven. We zijn dan ook bijzonder tevreden over de samenwerking met zowel gemeente, LEADER als de provincie Overijssel. Je moet soms een lange adem hebben, maar we hebben volgehouden. µ
’t Zunneweitje geeft een enorme impuls aan de saamhorigheid. Dat zie je ook weer terug bij de jaarlijkse Burendag in september. ton kattenberg en gert nijhoff
25
Ons DOEL is DRUKWERK
Kaagstraat 18
|
8102 GZ
Raalte
|
www.ddmc.nl
T (0572) 33 04 68
26
even uw aandacht voor onze adverteerders
Ontwerp, aanleg en onderhoud van bedrijfstuinen en particuliere tuinen
M: 06 - 521 529 96 www.vandenberggroen.nl
WA A R I S D I C K ?
Niet lullig: inmiddels 750 pagina’s Roalter Wind geregeld!
Roné
Erkend lid van Het Communicatiegilde
Sinds77 - Spitsstraat 25 - 8102HW Raalte www.sinds77.nl - telefoon 0572 712323
T EN F RECLAME
TIP VAN DICK:
‘Zand is heel slecht voor je ketting!’
AN
IC • D KS F
I
K
O• EIN
SEN • H IET
TRAPʼ M
n eige e j n t Laa r ukke d t be 0 euro r i h t-s or 7,5 vo
bestel dit moois op
Een leuke attentie voor iedereen die het hem persoonlijk komt vertellen in zijn winkel aan de L.J. Costerstraat 45 in Heino.
R O A LT E R W I N D
onze ver nieuwde website
W W W. T E N F. N L
15
wij willen u graag wijzen op onderstaand aanbod
27
De kaartverkoop voor seizoen 2014-2015 is begonnen! Tot en met 30 juni kunt u nog gebruik maken van interessante vroegboekvoordelen!
3Koteboebo
Slagerij van Kampen
Sara Kroos
Vrouw Holland
Ali B
Raymann & Brainpower
DI-RECT
Woezel & Pip
Jandino
Van der Laan & Woe Joke Bruijs & Gerard Cox
Hans Liberg
Ricky Koole
Magic Unlimited
Sanne Vogel e.a.
Dieptriest
Javier Guzman
Erwin Nyhoff
Helligen Hendrik
En vele anderen! Bestel op HOFinSalland.nl
even uw aandacht voor onze adverteerders
VOOR AL UW STRAATWERK AGRARISCH
BEDRIJVEN
OVERHEID
PARTICULIEREN
STAATSLOTEN LOTTO KRASLOTEN TABAK WENSKAARTEN CADEAUBONNEN SNOEPGOED ELEKTRONISCH ROKEN
Winnen doe je bij www.koopmaninfra.nl
RWL14-Koopman1.indd 2
Canadastraat 16 | 8141 AC Heino | Tel. 0572 391670 | www.smulbaai.nl
13-03-14 21:32
29
30
roalter wind 14
2
2
ZILVER MET EEN GOUDEN RANDJE
2
Woensdag 26 februari stonden op het Marktplein in Raalte drie mannen op een podium. Een was geboren Raaltenaar maar woonde er niet meer. Een had alleen de middelbare school in Raalte gedaan. De derde woonde er nu. Eén ding hadden ze gemeen: een zilveren medaille. Behaald op de Olympische Spelen. In deze serie voor de Roalter Wind blikken we terug. Zilveren medailles met een nare bijsmaak of zilveren medailles met een gouden glans…?
TEKST: KARIN DE GRAAFF / FOTOGRAFIE: STEFAN KEMPER
12 duizendste van een seconde OF 17 CENTIMETER: HET VERSCHIL TUSSEN ZILVER EN GOUD
Schaatser Jan Smeekens (1987) werd geboren in Raalte, ging er naar school en woont tegenwoordig in Sneek. Zijn race op de 500 meter tijdens de Olympische Spelen in Sotsji afgelopen februari staat veel Sallanders nog op het netvlies gegrift. Of eigenlijk: vooral wat er in de minuten daarna gebeurde. Dachten ‘we’ niet allemaal goud te hebben gewonnen? Het bleek zilver. Verschil met de eerste plek: 12 duizendste van een seconde. Blij zijn met dat oranje podium vol Overijsselse atleten was lastig. In de uren en dagen erna veranderde er echter iets. Jan bleek namelijk een zeer waardig verliezer. En Raalte werd heel erg #trotsopjan. Ruim drie maanden daarna traint Jan alweer volop met zijn team BrandLoyalty. Nu zit hij in Epe. Vorige week had Jan een shorttracktraining in Dordrecht. Op het ijs. In mei. Lachend: ,,Ik ga waar het ijs ligt. Shorttrack was een leuk zijuitstapje naar een andere sport. Ik zit al sinds mijn 17e in hetzelfde stramien, dus dit is een mooie afwisseling.” Hij is blij met de meegenomen Luykens speculaas. ,,Dat is een goede binnenkomer! Die speculaas kun je nergens anders krijgen. Die gaat straks zeker op bij de koffie.” Ploeggenoten lopen heen en weer door de hotellobby. Straks volgt een fietstraining in de bossen. Jan neemt echter rustig de tijd voor het interview. ,,Dit jaar begonnen
we op 25 april. Relatief laat eigenlijk, vorig jaar was ik op 20 april al op trainingskamp. Mijn jaarplanning heb ik ook al.” Vanaf 1 mei zit zijn programma dichtgetimmerd. Nu al weten in welk hotel je in november zult slapen… ,,Ik ben eraan gewend. Per jaar ben ik 150, soms 200, dagen van huis.” De Olympische Spelen. Jan doet in 2010 ook mee. ,,De Spelen zijn echt het allerbelangrijkste evenement voor een atleet. De eerste keer ging ik erheen om veel te leren. Ik hoopte op een verrassing.” In Vancouver eindigt hij als zesde. ,,Naar Sotsji ging ik om te winnen.” Groot ver-
schil tussen beide Winterspelen is volgens hem de rol van de sociale media. ,,Veel actiever nu. In de aanloop van Sotsji merkte ik dat al. Nadat ik 7 World Cups had gewonnen hadden de media mij gevonden.” De Japanner uit Raalte in de favorietenrol. Bij de WK afstanden in dat seizoen gaat het minder. Een misser bij de start van de tweede rit. ,,Toen baalde ik, maar ik leerde er ook van. Al met al ging ik de zomer in met een goed gevoel richting Sotsji. De Spelen zijn toch een jongensdroom: gaan voor goud.” Op de weg erheen laat Jan zich niet door emoties meeslepen. Hij pakt het rationeel aan. ,,Streng zijn voor jezelf. Hoe ga je je doel bereiken? Ik deed er steeds een stapje bij op. Maar blijkbaar iets te gek.” Hij vergt net iets teveel van zijn lichaam. Is veel ziek. De World Cups gaan niet zoals het seizoen ervoor. ,,Gewoon slecht. Mijn benen waren coördinatief niet lekker. Ik had alleen tijdens het NK Afstanden in oktober een kleine opleving. Verder zat ik niet in die flow van het jaar ervoor.” Lastig, in zo’n Olympisch jaar. Met ook nog eens het Olympisch Kwalificatie Toernooi dat eraan komt. ,,Je zat al het hele jaar met dat OKT in je hoofd. Toch een drempel. Als je dat haalt, mag je meedoen met de Spelen. Vlak ervoor werd ik ziek. Buikgriep. Lag ik drie dagen met 40 graden koorts in bed. Ω
31
32
R O A LT E R W I N D
15
,,De slagen gingen beter. Coördinatief ging het weer goed. Precies op het juiste moment was ik op mijn best.” jan smeekens
Vier dagen voor mijn wedstrijd. Normaal gesproken is dat game over. Toch had ik een rustig gevoel: ik moet dat gewoon kunnen.” Inderdaad, Jan plaatst zich. De vorm vindt hij uiteindelijk terug op trainingskamp in Collalbo en Inzell. ,,De slagen gingen beter. Coördinatief ging het weer goed. Precies op het juiste moment was ik op mijn best.” De ploeg reist voor de Spelen af naar Sotsji. Op Schiphol zwaait de Nederlandse pers hen uit. ,,In Sotsji was het toen nog koud, daarna werd het steeds warmer. Alles draaide daar om rust en discipline. Ik had maar één datum in mijn hoofd: 10 februari. Daar werk je met je begeleidingsteam en ploeggenoten naartoe. Een schema van trainen, eten, slapen. Je probeert in je eigen cocon te zitten. Je niet te laten afleiden. Streng zijn.” Maar natuurlijk is het bezoek van de koning en koningin tussen de trainingen door erg leuk en bijzonder. ,,Verschrikke-
lijk aardige mensen. Ze kwamen de dag na de 500 naar ons drieën om ons te feliciteren. Ze waren erg trots op dat Nederlandse podium. Ik was jarig die dag. Kreeg drie zoenen van de koningin.” Grijnst. ,,Dat is toch een leuk verjaardagscadeau.” Dan de 10e februari. Twee 500 meter ritten in de Adler Arena. Na de eerste omloop staat hij op de eerste plek. ,,Je bent opgepompt, in wedstrijdstand.” Na de tweede finish voelt Jan zich kampioen. ,,Een minuut? Twee minuten? Daarna werd ik ruw wakker geschud. Zilver, geen goud. Ik kan er geen juiste woorden voor vinden. Het ging zo snel. Eerst dacht ik: dat kan niet, ik wil de fotofinish zien. Je hoopt dat er ergens een fout is gemaakt. Daarna wilde ik zo snel mogelijk het ijs af.” Het protocol schrijft voor dat Jan direct na de wedstrijd door de mediastraat moet. Dat doet hij niet. ,,Ik wilde graag naar mijn
vriendin. Ik kreeg heel wat over me heen, zij ook. Ik had geen mobiel bij me. Ben naar haar toe gelopen. Even het verdriet delen.” Na een minuut gaat hij vervolgens alle schrijvende pers af. Steeds weer dat verhaal doen. Die 12 duizendste van een seconde. Hoe dat voelt. ,,Een half uur na de wedstrijd sta je je verhaal al te vertellen. En je blijft het vertellen. De pers begint er toch steeds over. Het is een onderdeel van mijn leven. Dat is niet erg, beter dat dan kleurloos in de middenmoot rondrijden. Ik wil ook graag vertellen hoe het nu gaat. Soms is die zilveren plak klote. Soms is het fijn, kan ik er tevreden mee zijn.” Heeft Jan zijn rit teruggezien naderhand? ,,Ik heb er geen beelden voor nodig. De start, elke slag zit in mijn geheugen. Sport is hard. Zeker als de verschillen zo klein zijn. Ω
zilver met een gouden randje
33
34
even uw aandacht voor onze adverteerders
R O A LT E R W I N D
15
Niet lullig: inmiddels 750 pagina’s Roalter Wind opgemaakt!
Adficount voor mij een goede ondersteuning Het gaat goed met ons bedrijf. Zo goed dat we steeds meer personeel er bij aan moeten nemen. Dan blijkt een goede
Maarten en Bart
personeels- en salarisadministratie toch een uitkomst. Ik heb daarvoor Adficount ingeschakeld. Nu verzorg ik zelf een deel van de personeelsadministratie. De moeilijke dingen laat ik aan hen over. Ieder zijn werk zeg ik maar. het samenstellen van jaarrekeningen (van A tot Z) salarisadministratie en personeelsdiensten
Erkend lid van Het Communicatiegilde
het opstellen van fiscale aangiften
www.adficount.nl
Ontwerpbureau Lood - Spitsstraat 25 - 8102HW Raalte www.ontwerpbureaulood.nl - telefoon 0572 362830
Raalte-Heino T. 0572 360 090
[email protected]
Stroom... levensader voor ieder evenement!
Zompstraat 12a • 8102 HX Raalte tel: +31(0)572.351248 • www.thepowershop.nl RWL14-De Powershop1.indd 1
13-03-14 22:07
zilver met een gouden randje En dat het dan met de tijdwaarneming zo breed gecorrigeerd wordt.” Stilte. ,,So be it. Als sporter wil je maar één ding: zelf bovenaan staan. Dat doet nog steeds pijn.” Hij kijkt weg. Raalte leefde mee, die dag. ,,Dat merk je en dat doet goed. Voor de inhuldiging vroegen ze me ook voor Zwolle. Maar voor mijn gevoel moest ik gewoon naar Raalte. Geweldig, trouwens. Het hele Marktplein kon je niet meer zien. Al die mensen! En een leuke bijkomstigheid, dat Léon van Bon en Gerard Nijboer er ook waren. Ik kende Léon alleen van de toeretappes, niet van de baan. En toen Gerard zijn medaille in Moskou won was ik er nog niet eens.” Nu lekker door met schaatsen. Zolang hij het leuk vindt. ,,Het hoort nu eenmaal bij me. Je hebt toch liefde voor de sport, dat moet het uitgangspunt blijven. Ik vind de snelheid mooi. Ben daarnaast nogal perfectionistisch. Op de 500 worden de
35 kleinste dingen afgestraft. Ik ben bezig met details. Daarom weet ik ook wat er misging in de laatste bocht van de Spelen. Het is toch een zoektocht naar perfectie. Steeds beter worden. Wat ik verder mooi vind: kapot gaan in de training.” Ook leuk: veel van de wereld zien. Zijn dat niet alleen ijsbanen? ,,Ach, je ziet altijd meer dan als je er niet komt. Ik ben laatst op vakantie geweest naar Japan, even iets meer zien.” Ooit koos hij bewust voor de 500 meter. Een afstand die vroeger niet serieus werd genomen in Nederland. ,,Mijn lichaam is hiervoor gemaakt. Ik kan in 40 seconden knallen, heb veel vermogen in korte tijd. In de bochten kan ik de krachten goed aan. Heel diep zitten, dynamische krachten en dan toch krachtig je been strekken.” De 1000 heeft Jan nooit geambieerd. ,,Wel als training. Ik heb het nodig om de 500 goed te rijden.”
Voor een studie is geen ruimte in zijn leven. Jan haalde 1/3 van het eerste jaar Bedrijfskunde. ,,Er zijn gewoon opofferingen voor nodig. Om dingen te bereiken moet je dingen laten. Toch zie ik binnen de topsport ook zaken waar je veel aan hebt. Het is een leerschool, er wordt nogal dicht op je gekeken. Er ligt druk op. Zoals belangen van je sponsor. Zonder hen kan ik niet trainen. Zo leer je weer hoe andere zaken gaan. Het schaatsen op dit niveau zal helaas een keer ophouden. Tot die tijd ga ik voor een groter doel. Een titel of record.” Twee keer had hij het Nederlands record in handen. ,,Dat is leuk maar dan toch liever een wereldrecord. Je moet steeds groter dromen tenslotte. Die 33 secondegrens is magisch bijvoorbeeld. Dat geeft motivatie genoeg om het trainen leuk te blijven houden.” Dan kleedt Jan zich om en stapt op de fiets. Zijn ploegmaten wachten al. ,,Ik maak het straks bij hen wel goed met die speculaas…” µ
36
R O A LT E R W I N D
15
TEKST: KARIN DE GRAAFF / FOTO’S: STEFAN KEMPER
boeren, burgers buitenlanders ROALTE
ALBANIË
De één komt uit een grote stad in Albanië, de ander is een Overijsselse plattelandsman. Ben Misha en Jan Schokker werkten een periode samen in de gemeenteraad. De twee zagen elkaar al een tijdje niet. Niet heel vreemd, ze zijn politiek actief voor verschillende partijen. Ben haalde met 1voorAllen niet genoeg stemmen om in de gemeenteraad te blijven. Jan, fractievoorzitter van Gemeentebelangen, knoopt er nog een termijn aan vast. De eerste heeft het hart op de tong, de tweede is bedachtzamer, geeft politiek correcte antwoorden. Geen politiek duel vandaag. Lukt dat? Stel je maar eens even voor. Wie ben je, wat doe je zoal? BEN: ,,Met mijn vrouw en twee kinderen,
een jongen en een meisje, woon ik in Raalte. Ik werk als beveiliger bij evenementen en dergelijke. Dat deed ik ook toen ik in de politiek zat. Laatst moest ik tijdens het Bevrijdingsfestival als enige in pak. Stond ik bij de Vipingang. En wie kwam daar binnen? Zoon! Ik werk ook bij Dimence met gevaarlijke jongens. Maar vijf dagen achtereen op zo’n afdeling vreet energie.” JAN: ,,Je moet ogen voor en achter hebben.” BEN: ,,Zeker. Mensen die zichzelf of een ander iets aandoen. Daarom heb ik die fitness nodig om te ontspannen.” JAN: ,,Met mijn zoon heb ik een boerderij bij Raalte. Fokvarkens, varkens met biggen. En schapen, paarden en pony’s. Dat vind ik gewoon mooi. Nu weer zo’n veulentje erbij. Naast mijn zoon heb ik twee dochters en drie kleinkinderen.”
En jullie woonhistorie? BEN: ,,Ik kom uit Albanië, uit de stad Diber. Mijn vader moest daar indertijd werken van het communistisch regime. Hij leerde daar mijn moeder kennen. Toen ik 14 was, zijn we verhuisd naar Tirana, de hoofdstad met 1,2 miljoen inwoners, waar mijn vader oorspronkelijk vandaan kwam. Hij werkte als arts in het leger. Mijn moeder werkte bij een bank. We waren niet rijk maar hadden niets tekort. Gingen één keer per jaar op vakantie. Met de val van de Berlijnse Muur in 1989 werden alle Oost-Europese landen wakker. Er kwam veel onrust. Mensen wisten niet wat democratie was. Het was net als in de films waar Jan van houdt. Wildwest in Albanië. Ik had destijds een goede baan, een soort ME-er, beschermer van de regering. Als gewone soldaat kon je misschien in de gevangenis belanden. Ik dacht: zo kan ik niet leven. Daarom wilde ik in 1992 een paar jaar naar het Westen, centjes
verdienen. Via de IND, na drie maanden in het asielzoekerscentrum, belandde ik in Raalte. Een grote overgang na Tirana… In de Leeren Lampe leerde ik mijn vrouw kennen. Als ik naar Albanië ga, ben ik Albaniër maar voel ik me buitenlander. Hier ben ik buitenlander en voel ik me Raaltenaar.” JAN: ,,Toen je pas in de gemeenteraad was merkte je die Albanese achtergrond wel. Dan hadden we het over fietsen stelen. Jij zei: als je in Albanië een fiets stal, werd je door het communistisch systeem 5 jaar in de gevangenis gezet.” BEN: ,,Klaar! Dat systeem had voor- en nadelen. Ging je voor de ramadan stiekem vasten, dan riskeerde je ook 5 jaar gevangenis. Maar intussen waren mijn vader, katholiek, en mijn moeder, moslim, getrouwd. Dat is hier wel doorgeschoten.” Jan: ,,Ik ben geboren op een boerderij in Dalfsen, net achter camping Gerner. Een klein gemengd bedrijf. Koeien, varkens,
boeren, burgers, buitenlui
wat rogge en haver. Ben vertelde over het verschil van vroeger en nu. Dan denk ik: vroeger waren we met 7 kinderen, we zijn allemaal groot geworden van die 20 koeien. Nu kun je amper je brood verdienen met 600 fokzeugen! Zo snel als die ontwikkelingen zijn gegaan. In een generatie is zoveel veranderd in de schaal. De regelgeving heeft averechts gewerkt. Voor de politiek is het gezinsbedrijf belangrijk. Als ze de regels aanscherpen, hou je juist grote bedrijven over.” BEN: ,,Is dat kritiek op het CDA? Kan ik dat zo zien?” JAN: ,,Tja.” Dan vervolgt hij: ,,Nu deugt weer niets van het landschap. Dan kijk ik om me heen, is hier zoveel mis?”
Jan zit voor GB in de gemeentepolitiek. Ben begon bij de SP. Hoe keken jullie in het begin tegen elkaar aan? BEN: ,,Dat ging zo snel. Willy (Lourensen)
gooide na 1 jaar de handdoek in de ring en hup, toen kwam Misha.” JAN: ,,Ben was puur en nieuw. Willy was gelouterd. Ben was open, zei wat hij dacht. Spontaan.” BEN: ,,Dat heb ik vaak gehoord. Eerlijk, hart op de tong.” JAN: ,,Ik deed indertijd ook protestacties met de NVV (Nederlandse vakbond varkenshouders). Als je echter iets wilt
37
bereiken is het belangrijk om een brede coalitie aan te pakken. Je ziet in de Raalter politiek dat links verdeeld is. Iedereen heeft zijn eigen mening. Meer samenwerken lijkt me handiger.” BEN: ,,Dat klopt wel. Die verdeeldheid komt ook door GB en CDA, met gepraat over varkens, koeien, schuurtjes. Ik miste een gesprek over koopkracht, armoede. Ik miste eenheid tussen Raalte en Heino. De politiek moet meer praten, uitleggen. Daarom ging ik uit de SP. Begon 1voorAllen.” JAN: ,,En daarmee ga je verder?” BEN: ,,Daar blijf ik bij. Ja, hoe moet ik dat uitleggen? 1voorAllen: dat zijn mijn idealen. Als ik nu naar een andere partij ga, waren mijn idealen dan niet goed? Hoe leg ik dat de mensen uit?” JAN: ,,Je hoeft je idealen niet op te geven als je gaat samenwerken. Je kunt ook denken: wie kan me helpen die idealen te verwezenlijken. Ik begon ook als idealist. Dat idealisme moet je behouden. Ergens voor staan, dat ben ik met Ben eens. Het college moet eigenlijk een team zijn. Ik ben nu fractievoorzitter van een grotere club. Ieder moet zijn eigen waarden daarbinnen behouden. Die ruimte is belangrijk.” BEN: ,,We hebben de laatste vier jaar veel puinhopen gehad, dankzij CDA en GB. We hebben een cultuurverandering nodig.
Ik verwacht veel van bijvoorbeeld Rinus Hoogeslag, Alexander Kreule. Het gaat niet om leeftijd, maar ik hoop dat ze ervoor zorgen dat de oudere generatie wakker blijft.” JAN: ,,We hebben een bewuste mix van jong en oud.” BEN: ,,Net als Johan Seekles, oud PB Heino. Een frisse wind. Ik ben blij dat GB nu de grootste is. Het CDA liep in Raalte en landelijk als een kip zonder kop rond. Duidelijkheid staat bij GB voorop, dat is goed.” JAN: ,,Onze nieuwe mensen komen uit PB’s. Dat wilden we graag.”
Hoe kijken jullie naar de ander als persoon? BEN: ,,Jan is een rustig, verstandig iemand. Zo rustig, daar kun je niet veel over zeggen. Je moet vissen bij hem. Een beschouwer. Maar hij heeft mij altijd met respect behandeld.” JAN: ,,Ik ben ook misschien typisch een Sallander. Dat zijn geen mensen met het hart op de tong. Ik heb nooit snel een oordeel klaar, eerst kijken en luisteren. Als ik dit doe, wat zijn de gevolgen? Jij roept eerst wat je denkt. Heel open. Dat bedoel ik niet negatief. Eerlijk. Jij bent een mens die het goed bedoelt voor zijn gezin. Voor vrouw en kinderen.” Ω
38
even uw aandacht voor onze adverteerders
t e k ak ! p Uw weg op
Prob
eer P nu vo acks or
¤4,9 5 per p MAX
Uw expert in vloer-, raam- en wanddecoratie
akke t!
gord elom MAX vang 30 0cm 30 k ilo
Direct aanspreekpunt Kleine organisatie Verzenden op factuur Standaard Track & Trace Handmatige sortering Prijslijst Gekwalificeerd personeel Gespecialiseerd in breekbare goederen Standaard 24 uurs levering (buiten onmacht om)
Sfeervolle raamdecoratie Hét adres voor al uw tapijt, gordijnen, laminaat, vinyl, amdecoratie, behang en PVC vloeren
Peter Wichgers 06-41513672 I www.sallandpakketdienst.nl
E
[email protected]
2013 - 2014
RWL14-Haarco.indd 1
ook iets te vieren?
WORDT U 50 OF 65 JAAR OF BENT U 65 + VRAAG DAN GEHEEL VRIJBLIJVEND EEN OFFERTE AAN VOOR UW FEEST: DE MIDDAG OF AVOND IS GEHEEL GRATIS VOOR U EN/OF UW PARTNER MEER WETEN? BEL ONS OF KOM LANGS
0572 - 39 54 92
café d’olde wettering lierderholthuis geopend van dinsdag t/m zondag
Marktstraat 23 » 8102 CH Raalte » T (0572) 353 485 E
[email protected] » I www.haarco.nl
14-03-14 15:53
boeren, burgers, buitenlanders
39
Favoriete vakantiebestemming
Hobby
BEN: Nederland, nog steeds. Van Friesland tot Limburg… Ik hou van plat. JAN: De bergen, Zwitserland, Oostenrijk, Duitsland. Buiten zijn in de natuur.
BEN: Fitness, tuinieren, ons gezin, de kinderen.
Favoriet eten
JAN: Zonnepanelen bij het bedrijf.
BEN: Stamppot boerenkool! En Grieks en Turks.
Favoriete film
JAN: Het normale Nederlandse eten. Streekproducten als
BEN: Ik hou niet van film. Ik ben meer van tv-spelletjes als Ik hou van Holland. Gezellig met het gezin kijken. JAN: Oudere westernfilms met bijvoorbeeld John Wayne, maar ik kijk weinig tv.
kruudmoes en balkenbrij.
JAN: De natuur in, fietsen, wandelen.
Laatste aankoop BEN: Een stacaravan op camping Krieghuusbelten.
Hoe vaak zagen jullie elkaar in die periode?
Wat bevalt jullie aan Salland?
JAN: ,,Vroeger klaagde niemand over
BEN: ,,Salland is rustig leven. Dat was
JAN: ,,Nou, de raadspleinsessies heb je…”
mijn doel. Dat heb ik thuis opgebouwd met mijn vrouw. Die rustige basis heb ik ook aan Salland te danken. Ik wilde iets terugdoen voor de ménsen in Raalte. Niet voor de koeien of varkens. Daarom ben ik begonnen met de politiek.” JAN: ,,De gemoedelijkheid. Als het niet kan zoals het moet, dan moet het maar zoals het kan. Het wij-gevoel, wij als gezin, wij als buurt. Dat zie je in de kerkdorpen nog. Vrijwilligers die zich samen inzetten. Dat gemeenschapsgevoel is mooi. De politiek geeft Luttenberg 3 ton, zelf halen ze 6 op. De politiek doet iets, zij doen wat.” BEN: ,,Dat verschil zie ik ook tussen bijvoorbeeld Laag Zuthem en Raalte. Die JOP in de Drostenkamp. Ik wil juist jeugd op het schoolplein.” JAN: ,,Precies.” BEN: ,,Maar daar worden jongeren weggestuurd.”
lawaai. Op schoolpleinen of Stöppelhaene. Nu wel. In buurtdorpen wordt tijdens feesten nooit geklaagd. Begrip voor elkaar, respect, is belangrijk.” BEN: ,,De politiek hoort op straat. Om dingen te horen. Ik denk dat mensen steeds meer geprikkeld raken. De crisis, je baan kwijt, zorgen.” JAN: ,,Men is meer individualistisch. In kerkdorpen wordt die wij-cultuur bewaakt. Buren hebben de sleutel van de ander. Mijn buurman zei ooit: je mag alles lenen, behalve mijn vrouw en zeis.” BEN: ,,Als we vier weken naar mijn vader in Tirana gaan, dan wil ik al snel terug naar Raalte, de rust. Ik ben iemand zonder land.” JAN: ,,Ben je met voetbal voor Nederland of Albanië?” BEN, BESLIST: ,,Voor Holland! Met vlaggetjes ophangen en zo!” µ
BEN: ,,Vijf keer per maand?” JAN: ,,Ik denk meer. Met al die bijeen-
komsten die erbij komen.” BEN: ,,Ik was wel oppositie natuurlijk.” JAN: ,,Dat maakt niet uit. Maar als fractievoorzitter van de coalitie had je daarmee ook weer overleg.” BEN: ,,Ik mis het wel. De eerste uren na de uitslag deden pijn. Nu ben ik trots. Met 1voorAllen begon ik een jaar geleden. Nu zijn we met zijn drieën. Met 311 stemmers, een halve zetel. Van 0 naar 311%! Weet je, ik ben allochtoon, heb hier geen familie, wel wat netwerk, maar niet zoveel als andere partijen. Geen netwerk van je buurt, basisschool of middelbare school. Ik ben dus blij. En zal de Raalter gemeenteraad blijven prikkelen. Samen met de anderen.”
40
R O A LT E R W I N D
15
TEKST EN TEKENING: TEUN DE HAAN
Voetbal of misdienaar In die tijd strekten de weilanden zich nog oneindig uit van achter onze tuin in Raalte tot aan Amerika. 1952. Ik was acht jaar oud en wist zeker dat ik wilde trouwen met Sylvia van de buren. Jammer genoeg was zij protestants. Toch had ze mooie knieën, lang ravenzwart haar en kuiltjes in haar frisse wangen. De keuze van de juiste kerk was het enige obstakel in deze kwestie. Wel wist ik dat mijn vader het goed vond. Hij had moeten glimlachen toen ik het hem durfde te vertellen, terwijl hij bezig was met het inkuilen van de winterwortels. Hoewel ik de Latijnse voetgebeden van de misliturgie al aan het oefenen was, wist ik nog altijd niet of ik wel echt misdienaar wilde worden. Ik stond achter ons kippenhok geleund tegen de stam van de sterappelboom en raakte in hevige twijfel. Zou ik mij wijden aan God? Of zou ik bij de voetbal gaan, net als mijn broer. Die genoot toen al enige faam als keeper bij de aspiranten van Rohda. Voetbal bracht je het immense voordeel, dat je elke zaterdagmiddag een smoes had om niet te hoeven helpen bij het sorteren van de emballage. Want dat was rotwerk. Anderzijds was je als misdienaar toevallig wél een door God geroepene. Nadeel daarvan was weer, dat je jezelf moest opofferen voor het gehate zaterdagmiddagwerk. Weer of geen weer. Dus overlegde ik achter ons kippenhok met God en vroeg geoefend: ‘Ad Dejoem, kwie leetifikat joeventoetem mejam?’ God sprak in die dagen namelijk nog Latijn. ‘Vere dignum et justus est’, antwoordde hij vlot van de kist, maar zover was ik nog niet gekomen. Ik liep van het kippenhok in de tuin naar mijn vader om raad. Hij was in het pakhuis, waar hij suiker stond af te wegen.
Zwijgend en met routinematige precisie mikte hij met een koperen schep in één beweging de builen vol tot precies 500 gram op een Berkel weegschaal. ‘Moet ik bij de misdienaars? Want God had het er met me over achter het kippenhok, waar het brandhout ligt en ook een winterkoninkje met negen eieren’. Hij glimlachte, maar gaf geen antwoord. Daarna liep ik door de gang naar mijn moeder in de keuken. Ze deed de afwas en sopte met kopjes en borden. Omdat ik voelde dat de kachel veel te heet was, draaide ik het klepje van de luchttoevoer dicht. ‘Mama, hoe worden kinderen geboren? Want meneer op school zei dat zoiets gaat met een stralend witte engel die het kindje door het open raam aan de mensen geeft. ’s Nachts, als iedereen slaapt’. Ik stond aan de eindeloze keukentafel. Aan de andere kant draaide mijn moeder zich om en leunde met haar handen op het tafelblad. Ze keek mij aan met een blik waarin ernst was af te lezen. ‘Een vrouwe drag het kind negen moand onder het harte. Dan kumpe d’r vanzelf uut. Net as bie een koe’. In verwarring ging ik naar bed. Woedend sloeg ik op het lubberende behang om de muizen stil te krijgen. Ik keek mijn schatten na, die ik in het nachtkastje verborgen hield en trok een kussen over mijn hoofd. Slapen kon ik niet, want God bleef alsmaar tegen mij praten. De avond verstomde in lawaai. De muizen waren weer terug achter het behang. Toen stond ik op uit het bed. Ik klom over mijn broers die naast mij sliepen. Ik voelde mijn blote voeten op het koude slaapkamerzeil. Op de tast vond ik de koperen handgreep, waarvan ik wist dat hij zou gaan knarsen. Ik opende behoedzaam
de deur en zag de lange gang met de kokosmat, die naar de achterdeur leidde. Buiten liep ik rechtstreeks naar de oude lindeboom. Achter zijn dikke stam stond God verscholen. Hij sprak: ‘Antonius! Wordt het de voetbal of gaat gij liever bij de misdienaars?’ Ik kreunde radeloos en dacht aan het winterkoninkje, dat te broeden zat op haar negen eitjes. ‘Heer, ik weet het niet’, stamelde ik met dikke tranen in mijn stem, ‘meja maksima koelpa’. Dat aanvaardde hij met instemmend geknik, maar daarmee was het probleem niet opgelost. In mijn verwarde gedachten zag ik het mandje van Moses drijven in de Raalter waterleiding, die grensde aan onze grote tuin. Ik zag Job bedelen op de mestvaalt van buurman Meriens van de Beume. En mezelf, in toog en superplie, druk bezig met flessen sorteren. Langzaamaan begon het te schemeren, zodat de contouren van het kippenhok en de sterappel in de tuin vaag zichtbaar werden. De zon kwam waterig op en scheen aan zichzelf te twijfelen. Daar landde opeens een kwikstaart uit de onderste takkenbrij van de linde op de grond. Het grappige vogeltje was helemaal niet schuw. Misschien kwam het omdat het nog zo vroeg was. Het keek me van dichtbij aan met deftig opgetrokken wenkbrauwen. Zijn lange staart kwikte rusteloos op en neer. Eerst schoof ik behoedzaam achteruit. Daarna vloog ik naar de keuken. Ik greep de zoutpot van het schap en sloop op de topjes van mijn tenen terug. Haastig probeerde ik op de staart een handje zout te strooien. Want mijn vader had me verteld wat er zou gebeuren bij een vogel als je daarin slaagde. Hij zou dan opeens
verhalen van teun
stokstijf veranderen in een zoutpilaar, net als Loth in Sodom en Gomorra. Je kon hem dan zómaar pakken. Rennend achter de kwikstaart aan struikelde ik bij de lindeboom over een uitgestoken voet en smakte voorover op de grond. God tilde mij op met zijn sterke hand en vroeg dreigend: ‘Misdienaar of voetbal?’
41
Uitgeput zeeg ik neer tegen de schors van de oude boom. Ik perste het er eindelijk uit. ‘Misdienaar’. Daarop lachte God heimelijk en trok zich, in wolken van wierook gehuld, terug naar het duistere land achter de IJssel.
42
even uw aandacht voor onze adverteerders
R O A LT E R W I N D
15
BORRELT HET AL?
€ 7,50 per persoon per uur
BORRELEN DOE JE BIJ ZWAKENBERG
Dagelijks vanaf 16.00 uur gezellig met je vrienden of collega’s na het werk wat borrelen en bijkletsen. Wij serveren kleine gerechten en hapjes uit onze keuken en drankjes (bier, fris en wijn) voor € 7,50 p.p. per uur. Bar & Brasserie Zwakenberg
[email protected] tel: 0572 - 355 500 www.zwakenberg-raalte.nl Dit arrangement geldt voor minimaal twee uur, graag vooraf reserveren. roalterwind 2.pdf 31-5-2012 23:09:42
RWL14-Zwakenberg half.indd 1
14-03-14 15:27
maatwerk zonder meerprijs hoge kwaliteit vrijblijvend digitale schets van uw idee
jIPPIEjIPPIE.nl
geboortekaartjes en kinderkamerkunst C
M
Y
CM
Landelijk gerenommeerde site... ... met uw vertrouwde drukker DDMC!
MY
CY
CMY
K
www.jippiejippie.nl
43
BEELDENSTORM
Roy Morrenhof over het ter beschikking stellen van zijn auto voor deze kunstrubriek: 'Die auto van mij hoeft niet zo heel prominent in beeld hoor'. UW KUNSTKENNERS: TEUN DE HAAN EN BART VAN DER MARK – FOTOGRAFIE: STEFAN KEMPER
sallandse beeldenstorm kunstkiek'n in Roalte
Kunst is nogal persoonlijk. Juist in deze editie van de Sallandse Beeldenstorm blijkt dat zowel kunstenaar als toeschouwer een kunstwerk kan maken of breken. Ook blijkt dat de procedure die vooraf gaat aan de plaatsing van een kunstwerk nogal bepalend kan zijn voor het draagvlak bij de mensen die er dagelijks tegenaan moeten of mogen kijken. Plaatselijke kunstenaars hebben natuurlijk een streepje voor. Zij 'kennen' en zijn vaak de mensen die een mening moeten hebben over het betreffende kunstwerk. Ze lopen ook een risico, want iedereen vindt altijd wel wat van kunst. Kunstenaars met
een Sallandse inborst zullen zich daarom ook wel twee keer bedenken om in hun woonplaats eens lekker hoog van de toren te blazen met een extreem abstract conceptueel kunstwerk. De Sallanders die Teun en Bart ditmaal tegenkwamen waren opvallend eensgezind: 'Het is het leukst als het iets voorstelt'. Vaak werden de pony's uit Heeten en de haan uit Raalte geroemd om hun typisch Sallandse karakter. Abstract mag wel, maar het moet wel herkenbaar zijn. De poppetjes op de rotonde bij Heeten is een kunstwerk dat net figuratief genoeg is. Hoewel velen zich
wel afvragen wat die poppetjes daar doen. 'Woar hebb'n die twee 't over?' Over hoogdravende kunst wordt door veel Sallanders nogal schamper gedaan. Als er weinig begrip is voor de kunstuitspattingen van een arrogante randstedeling gaat het gesprek dan ook al gauw over de kosten. Gelukkig blijkt dan al snel dat die kosten vaak gedrukt zijn doordat diezelfde Sallanders niet te beroerd waren om zelf de sokkel – die vaak uitblinkt in degelijkheid – neer te zetten. Menig Sallander is dan ook meer tevreden over de sokkel dan over wat er op staat.
44
R O A LT E R W I N D
15
‘Wij hebben hier wel een mening over’ de vrijmiboys uit nieuw heeten
Als kunst bedoeld is om mensen uit hun tent te lokken dan is 'Het Gonst' van Saske van der Eerden in het centrum van Nieuw Heeten een echt kunstwerk. Alleen de locatie vraagt al om een frisse kijk van een specifieke doelgroep. We treffen de Nieuw Heetense Vrijmiboys aan hun welverdiende biertje op het terras van Café Vosman. Op vrijdagmiddag zijn deze mannen op hun best als het gaat om het beoordelen van een fraai stukje conceptuele kunst. Er is niets te merken van de normaal gesproken zo specifiek Sallandse gereserveerdheid. Er wordt over handgranaten en andere efficiënte middelen gesproken als we hen vragen wat ze van het kunstwerk vinden. De optie om de hele boel op een carnavalswagen naar Holten te verhuizen krijgt op het terras ook veel bijval. Voor deze mannen is er maar één echt kunstwerk in Nieuw Heeten: de hekken van de Hekk'n sluuters op de rotonde. Wij besluiten het kunstwerk eens door het oog van de meester te bekijken: Rondom het drukste knooppunt in Nieuw Heeten staan verschillende robuuste sokkels. Daarop staan verschillende mensenhoofden uit wit polyester opgetrokken. Er is ook een rode hondenkop. Het is een illuster gezelschap. Aan de overkant roept een hoofd iets over het kruispunt heen en een ander hoofd kijkt vanaf zijn sokkel over de straat heen naar de kerkklok. Op de grootste sokkel staan vier hoofden bij elkaar. Een dame fluistert
een oudere man iets in het oor. Een man kijkt naar de hond en er is nog een vrouw die nergens naar lijkt te kijken. De hoofden zijn nogal grof vormgegeven. 'Dat komt door het gebruikte materiaal', vertrouwt Teun mij toe. De poëzie van het kunstwerk bevalt me. Ik houd niet van de uitvoering, maar dat is een kwestie van smaak. Dan valt mijn oog op een bordje op de grootste sokkel. 't Gonst staat er op. Ook de titel is intrigerend. Het gaat mis als we nog een bordje ontwaren: Er zit een handleiding bij dit kunstwerk. Op het bordje staat in tekst wat het beeld eigenlijk zou moeten symboliseren. Daar houden wij niet van. Wie heeft bedacht dat dat nodig was? Er staan ook woorden als 'communicatie' en 'dwarsdoorsnede.' Dat zou niet misstaan in een briefing naar een pocherig reclamebureau, maar op een kunstwerk verwacht je meer gevoel en minder zakelijkheid. Eigenlijk moet er helemaal niets op staan zodat ieder zijn gevoel – van handgranaat tot tranen met tuiten – bij dit kunstwerk zou kunnen plengen. Bij navraag bij de kunstenares blijkt dat zij in 2006 slechts de kok van het kunstwerk was, maar dat de boodschappen al gedaan waren. De sokkel, de bustes en het verhaal over communicatie en dwarsdoorsnede kwamen van Nieuw Heetense hand. Wie de initiatiefnemers waren wist ze zich echter niet meer te herinneren. De kunstredactie van de Roalter Wind vindt het natuurlijk bijzonder interessant om in de volgende editie hun verhaal op te tekenen.
45
BEELDENSTORM
jhj 't Gonst (de tekst op het bordje) 't Gonst als symbool voor levendigheid en saamhorigheid. De hoofden symboliseren de dwarsdoorsnede van de bevolking van Nieuw Heeten jong en oud. De beelden verbinden het plein, de wegen en de gebouwen er omheen. De hoofden en de hondenkop staan zo ten opzichte van elkaar dat er een communicatie ontstaat. Voor de school staat een roepend meisje, kijkend naar de andere beelden, communiceert zij met het plein aan de overkant. Een dame fluistert de oudere man iets in het oor, geheim of roddel? De vogels en de man genieten van elkaars gezelschap. Het hondje blaft het baasje iets toe. De kerk geeft de tijd door aan het jongetje.
46
R O A LT E R W I N D
15
47
BEELDENSTORM
‘als je het niet mooi vindt heb je geen verstand van kunst’ jack kroese – koning van het object trouvé Jack Kroese is één van de vele lezers van de Roalter Wind die het niet kan uitstaan als zijn collectie niet compleet is. Jack toog dus naar het hoofdkantoor aan de Spitsstraat en vulde met zijn immense persoonlijkheid ons kantoor waar op dat moment druk werd overlegd over de definitie van Kunst. 'Je moet maar eens bij mij binnenlopen voor een bakkie. Dan zal ik je eens een kunstwerk laten zien.' Wij waarderen zo'n houding, dus gingen Teun en ik bij Jack op bezoek. We parkeren de TOYOTA AURIS VAN MORRENHOF op een onopvallende plaats voor het huis van Jack aan de Koriander. We krijgen niet de kans ons rustig voor te bereiden op de confrontatie met het kunstwerk. In de fraaie wilde tuin van Jack staat een metalen constructie. Een uit steigerpijpen geconstrueerde boom rijst zo'n tweeëneenhalve meter op tussen de planten. Aan het einde van de 'takken' hangen platte glazen schijven. 'Het zijn geen lampjes', constateert Teun. Een zeker gevoel van enthousiasme overmeestert ons terwijl Jack ons begroet en ons zijn achtertuin inleidt. Terwijl Jack de koffie haalt valt ons de sproei-installatie in zijn prachtig onderhouden tuin op: Een stalen in het gras geprikte staaf draagt de sproeier die bij normaal gebruik op het gras ligt. 'Dan kan ik hem makkelijker verplaatsen', verklaart
Jack de elegante constructie. 'Zelf gemaakt, net als de vlotterbollen op de schoorsteen', zegt de oud-onderwijzer electrotechniek aan het Deltion-college wijzend naar boven. Er prijken drie bollen op steeltjes op de ene schoorsteen en een windwijzer in de vorm van een motorrijder op de andere. 'Ik pruts graag met gebruikte voorwerpen', legt hij uit. 'Ah, objects trouvées', verbetert Teun hem. Het materiaal voor het kunstwerk in zijn voortuin blijkt het restafval van een verbouwing van een stal bij boer Ronald Brandwagt in Haarle. 'Ik wilde de restjes van de verzaagde stalhekken eigenlijk naar de ijzerboer brengen, maar zag de mogelijkheden van het systeem net op tijd in. In één middag stond de 'boom' er. De glazen schijven zijn isolatoren van hoogspanningsmasten. Die heb ik weer op een andere manier op de kop getikt', lacht hij schalks. Op de vraag of hij heeft overwogen er lampjes van te maken schudt hij meewarig zijn hoofd. 'Dat wordt zo'n gepruts. Het is mooi zo'. Wat de buurtgenoten ervan vinden kan Jack niet zo veel schelen. 'Als je 't niet mooi vindt heb je geen verstand van kunst', legt de zelfbenoemde kunstenaar uit. Zijn overtuigingskracht en de schoonheid van zijn 'boom' laten Teun en mij sprakeloos achter. Ω
48
R O A LT E R W I N D
15
‘Ik weet niks van kunst’ mevrouw wolfkamp (81) – mariënheem Als we de TOYOTA AURIS VAN MORRENHOF bijna geluidloos tegen het kunstwerk aan de Wissinkweg in Mariënheem parkeren kijk ik Teun aan. 'Glad ijs Teun'. Het kunstwerk heet 'Corona' wat zoiets als lichtkrans betekent. 'De plaatselijke tegelzetter is hier in ieder geval helemaal op binnengelopen', lacht Teun me toe. Ik wijs hem fijntjes op mijn papiertje. 'Uitgevoerd door vele vrijwilligers', staat er. 'Dat bedoelde ik met Glad ijs', leg ik Teun behoedzaam uit. Ene Annabel Schrijver heeft dit bedacht en vervolgens heeft ze de plaatselijke ambachtsmannen aan het werk gezet. Waar Annabel Schrijver vandaan komt kunnen we niet achterhalen. Zij kreeg de opdracht voor dit beeld van Plaatselijk Belang en de Stichting midzomerfeesten die in 1996 12,5 jaar bestond. Dat verklaart ook de insteek waar Annabel voor koos. We zien twee verspringende halve cirkels die samen weer één cirkel maken en een paar stalen buizen die als zonnestralen naar één punt leiden. De sokkel symboliseert de door de rijksweg en spoorlijn gescheiden buurtschappen. Het vakwerk van de vrijwilligers is van de bekende Sallandse degelijkheid, maar Teun en ik hebben zo onze vraagtekens bij de symboliek. De kloof die geslagen lijkt door de rijksweg en de
spoorlijn lijkt in schril contrast te staan met de Grand Canyon en de vele duizenden tegeltjes staan de poëzie wat in de weg. Wederom hebben we teveel uitleg nodig om van het kunstwerk te kunnen genieten. Mevrouw Wolfkamp doet haar dagelijkse rondje met haar rollator. Zij opent onze ogen met betrekking tot 'de kloof'. Sinds de aanleg van de tunnel onder de Rijksweg door is ze niet meer aan de overkant van de 'Grand Canyon' geweest. Haar rollator kan dat niet aan. Het kunstwerk is volledig nieuw voor haar. Verbaasd reageert ze dan ook als ze hoort dat het er al 18 jaar staat. 'Ik woon pas 5 jaar aan deze kant', verklaart ze haar onwetendheid. 'Maar het is de laatste jaren allemaal zo veranderd. De bakkers zijn allemaal weg, maar gelukkig zit de Parabool er nog', vervolgt ze. Als we haar vragen naar haar favoriete kunstwerk in Mariënheem tipt ze ons eens naar de boot bij de tunnel onder de rijksweg te gaan kijken. Als we er met de TOYOTA AURIS VAN MORRENHOF stilletjes langsrijden zien we slechts het anker van het schip nog liggen en denken aan de woorden van mevrouw Wolfkamp: 'Het is allemaal zo veranderd.'
VOOR HET L A ATSTE NIEUWS OVER ROALTER WIND:
SALL A ND CENTRAAL
“Wij gaan (binnenkort) verhuizen”
Vanaf september bent u van harte welkom in ons nieuwe pand aan de Praamstraat 2 Tot die tijd bent u van harte welkom aan de Klipperweg. Kom langs voor de Gratis Ford Vakantie inspectie en scoor een leren vijfje! (zolang de voorraad strekt) Zo gaat u onbezorgd en goed de vakantie tegemoet. Wij controleren uw auto op o.a: koelsysteem, uitlaat, accu, banden, remmen, verlichting etc.
Klipperweg 10 • Raalte Tel.: 0572 - 354 200 of 06 - 53 777 578 www.autobedrijfschulten.nl