Asperger en werk Een dynamisch duo Natalie van Berkel Module Onderzoeksvaardigheden
Stoornis van Asperger Kwalitatieve beperkingen in de sociale interactie, zoals blijkt uit ten minste 2 van de volgende: 1. Duidelijke stoornissen in het gebruik van veelvuldig nonverbaal gedrag zoals oogcontact, gelaatsuitdrukking of lichaamshouding 2. Er niet in slagen met leeftijdgenoten tot bij het ontwikkelingsniveau passende relaties te komen 3. Tekort in het spontaan proberen met anderen plezier, bezigheden of prestaties te delen 4. Afwezigheid van sociale of emotionele wederkerigheid Beperkte, zich herhalende en stereotiepe patronen van gedrag, belangstelling en activiteiten zoals blijkt uit ten minste 1 van de volgende: 1. Sterke preoccupatie met een of meer stereotiepe en beperkte patronen van belangstelling die abnormaal is in intensiteit of aandachtspunt 2. Duidelijk rigide vastzitten aan specifieke niet-functionele routines of rituelen 3. Stereotiepe en zich herhalende motorische manierismen (bijvoorbeeld fladderen of draaien met hand of vingers 4. Aanhoudende preoccupatie met delen van voorwerpen De stoornis veroorzaakt in significante mate beperkingen in het sociaal of beroepsmatig functioneren
Methode Stap 1: Literatuuronderzoek Stap 2: Lijst opstellen aan de hand van gevonden beperkingen in de literatuur (10) Stap 3: Versturen uit de literatuur gevonden beperkingen met de Functionele Mogelijkheden Lijst (FML) aan experts (input) Stap 4: Semi-gestructureerde interviews uitvoeren Stap 5: Inventarisatie scorelijst (dataverzameling) Stap 6: Analyse van gescoorde items (tellen en rangschikken) Uitkomst: Lijst met belangrijkste beperkingen in werk bij Syndroom van Asperger, bruikbaar voor het verzekeringsgeneeskundig spreekuur
Geinterviewden 1. 2.
Psychiater gespecialiseerd in autisme Neuropsycholoog gespecialiseerd in verrichten expertises voor geschiktheid werk 3. Hoofd afdeling arbeidsrevalidatie Centrum Autisme 4. Jobcoach en oprichter van reintegratiebedrijf voor mensen met autisme 5. Woonbegeleider van RIBW, begeleide woonvorm voor jongeren met psychiatrische aandoeningen 6. Wetenschapper, aan universiteit werkzaam, met syndroom van Asperger 7. Echtgenote van 55-jarige man, recent gediagnosticeerd met syndroom van Asperger 8. HAVO-leerling van regulier onderwijs met Asperger 9. VMBO-leerling speciaal onderwijs met Asperger 10. Werkzoekende man (HBO-opleiding) met Asperger
Beperkingen Checklist Asperger (1) 1. Plannen 0 Kan zelf plannen en voert zelfstandig uit 1 Kan zelf plannen maar niet zelfstandig uitvoeren (schuift voor zich uit) 2 Kan niet zelf plannen
2. Wisselen van werkinhoud 0 Kan soepel omschakelen naar andere werktaak 1 Heeft tijd nodig voor omschakeling naar andere werktaak (overgangsmoment)
3. Omgaan met emoties 0 Niet beperkt 1 Weinig wederkerigheid, kan zich minder goed inleven in anderen
Beperkingen Checklist Asperger (2) 4. Conflicthantering 0 Normaal 1 Gevoelig voor autoriteit en bejegening 2 Letterlijk nemen van opmerkingen, grapjes 3 Loopt weg van conflicten
5. Begeleiding door jobcoach noodzakelijk 0 Niet nodig 1 Nodig, voor het vinden van werk 2 Nodig, voor het vinden van werk en gedurende het uitoefenen van werk
6. Gevoeligheid voor geluid, aanraking, geur, licht 0 Niet overgevoelig hiervoor 1 Wel overgevoelig hiervoor, namelijk..........
Beperkingen Checklist Asperger (3) 7. Productiviteit 0 Normale productiviteit 1 Lagere productiviteit 2 Periodes van niet productief gevolgd door kortere periodes van hoog productief zijn
8. Doelmatigheid 0 Normaal 1 Begint te laat 2 Volgorde deugt niet 3 Stopt niet tijdig
9. Samenwerking 0 Niet beperkt 1 Kan niet binnen een groep werken
Beperkingen Checklist Asperger (4) 10. Werkgeheugen 0 Niet beperkt 1 Moeite met omzetten theorie naar praktijk 2 Moeite met verwerken van nieuwe informatie
11. Op tijd komen 0 Komt op tijd 1 Komt af en toe te laat 2 Komt stelselmatig te laat
12. Motorische onhandigheid 0 Geen problemen met fijne motoriek (zoals schrijven) 1 Problemen met de fijne motoriek (moeite met schrijven, veel stoten en vallen)
Beperkingen Checklist Asperger (5) 13. Verbale instructies 0 Geen moeite hiermee 1 Voorkeur voor geschreven instructies 2 Voorkeur voor voordoen werkhandelingen
14. Uiten eigen emoties 0 Niet beperkt 1 Geremd, uit zich niet 2 Woede-aanvallen, boosheid
15. Persoonlijke hygiene 0 Normaal 1 Heeft aansporing nodig voor douchen, haren wassen, wisselen van kleding
