Isoleert u al luchtdicht?
ak
Vario Xtra, Xtra eenvoudig, Xtra veilig
Architectenkrant nl 150x25.indd 1
30/12/13 09:56
279 ●● Pag 3: The Living
●● Pag 5: HoG architektur
Klaar voor
2014 en later !
+
E
maandelijks - 19de jaargang - februari/maart 2014 - P505193 - afgiftekantoor Brussel X - ISSN 1374-5352 - verschijnt niet in juli. Verantwoordelijke uitgever: P.C. Maters, Alsembergsesteenweg 842, 1180 Brussel - www.architectenkrant.be
= + +
gezond binnenklimaat warmtebesparing warmteterugwinning
Systeem
●● Pag 6: Christophe Gulizzi
architectenkrant.be
Systeem E+®
tot
-33 E-punten !
Paleis 4 - stand 214
Wenst u meer informatie ? www.renson.be
architectenkrant_NL_0114_100x100.indd 1
9/01/14 16:48
American Folk Art Museum en ingang MoMA, New York (US)
Het omstreden project van het MoMA De New Yorkse kunstcritici zijn verontrust. Nog maar enkele dagen geleden heeft het Museum of Modern Art (MoMA) in New York het uitbreidingsplan en ‘redesign’ bevestigd van het gebouw aan de 53rd Street (de vorige zeer bekritiseerde restauratie onder signatuur van Yoshio Taniguchi dat het luttele bedrag van 800 miljoen dollars - 588 miljoen euro - kostte, is pas negen jaar oud). Het nieuwe ontwerp heeft een ongekende stroom van protesten aangewakkerd.
De sloop van een bijgebouw van het voormalige museum van volkskunst is de oorzaak van deze opspraak. Vanaf de bekendmaking van het MoMA-project om het gebouw te slopen van het American Folk Art Museum dat door Tod Williams Billie Tsien Architects is ontworpen, heeft een ware ‘Clash of the Titans’ (architectuur versus kunst) veroorzaakt. Hierbij hebben de architecten alle kans om als overwinnaars uit de strijd te komen. Nadat de architectuurgemeenschap grote bezwaren had aangedragen (waarschijnlijk zou geen enkel ander initiatief Thom Mayne, Robert A.M. Stern en Annabelle Selldorf in een en hetzelfde team tot elkaar hebben gebracht), liet het beroemde New Yorkse museum weten dat het zijn beslissing mogelijk zou heroverwegen. De New York Times bericht dat het MoMA met het architectenteam Dil-
ler, Scofidio + Renfro (DS+R) voor van dit uitbreidingsplan alternatieven overweegt anders dan de sloop van het bijgebouw. In een notitie aan de leden van de Raad van Bestuur en het personeel verklaarde Glenn D. Lowry, directeur van het museum, dat het architectenbureau zou hebben gevraagd dat ‘het bij het zoeken van een geschikte bouwkundige oplossing voor de problemen die inherent zijn aan dit project, hen tijd en enige speelruimte zou moeten worden verleend om over het volledige plaatje van de situatie na te denken, met inbegrip van het gebouw van het American Folk Art Museum’. Met dit verzoek is men akkoord gegaan waardoor DS+R moet nu het belangrijkste probleem tussen het MoMA en het American Folk Art Museum moet oplossen, namelijk het slechte arrangement van de twee l l l
MoMA, New York (US) - Architect : Diller, Scofidio + Renfro (DS+R)
lll
gebouwen, zowel in letterlijke als in figuurlijke zin. (Niet alleen staan de respectievelijke verdiepingen niet op een lijn, maar ze hebben ook een compleet tegengestelde vormgeving.) Uit niets blijkt dat het zeer populaire American Folk Art Museum zou kunnen worden gered. Maar als er een architectenbureau is om met een miraculeuze oplossing te komen dan is het DS+R. Mettertijd heeft het team een reputatie opgebouwd van radicale en bijzonder ingenieuze denkers (met name met het project Slow House of High Line Park in New York). Ze zijn zeer actief in de architecturale gemeenschap aan wie ze een grote loyaliteit tonen en het nooit nalaten om ondersteuning te bieden wanneer collega’s problemen ondervinden. In een communiqué hebben ze zelfs de heren Williams en Tsien geciteerd als ‘vrienden en collega’s die ze zeer bewonderen’. Polemiek De recente bevestiging van de op komst zijnde sloop van het voormalige American Folk Art Museum
heeft een polemiek teweeggebracht. Voor de directie van het MoMA staat het gebouw van het voormalige American Folk Art Museum een uitbreiding in de weg, omdat de grijze gevel niet in overeenstemming is met de architectonische esthetiek van het beroemde New Yorkse museum. De editie van The Wall Street Journal van 8 januari leert ons dat het nieuwe gebouw ‘een glazen structuur en twee ruimtes zal krijgen. Op straatniveau zien de voorbijgangers een tentoonstellingsruimte van drie verdiepingen, van de straat gescheiden door een glazen muur die omhoog kan schuiven, waardoor de ruimte naar de straatzijde volledig open kan gaan’. Dit ambitieuze en innovatieve project heeft echter nog geen consensus onder de New Yorkse kunstcritici gevonden. Zij zijn zeer verontwaardigd over de sloop van het gebouw dat door het tijdschrift Vanity Fair als ‘een architectonisch juweeltje’ is gekwalificeerd. Het in 2001 gebouwde pand heeft vele prijzen gewonnen, met name voor zijn zeer originele ontwerp en witbronzen textuur. De pers heeft zich tegenover dit besluit woedend maar ook vol onbegrip
uitgelaten. Op de website van het kritische architectenblad ArchDaily van 9 januari kon men bijvoorbeeld lezen ‘...dat deze sloop wordt voorgesteld door een culturele instelling als het MoMA, onbegrijpelijk is.’ Simeon Bankoff, directeur van de Historic Districts Council wiens opmerkingen werden opgenomen in New York Daily News, schetste het als een paradoxale kwestie: ‘[MoMA] met de eerste en belangrijkste architectuur- en designcollecties ter wereld, lijkt architectuur als de meest vervangbare van alle kunsten te beschouwen. ‘Ik ben erg teleurgesteld’, verklaarde Robert AM Stern, de decaan van Yale School of Architecture aan New York Times. ‘Het is een kunstwerk, in het bijzonder de voorgevel’. Architect Frank Gehry, die de structuur eveneens als een ‘kunstwerk’ omschreef, heeft inmiddels verklaard dat de destructie van het gebouw ook ‘vernietigend’ voor de ontwerpers zou uitvallen. Voor de criticus van het New York Magazine, Jerry Saltz, die tot de weinigen behoort die het gebouw van het Folk Art Museum niet zal missen, dient men het project in z’n geheel te beoordelen. ‘Het is pseudo-
intellectueel, theatraal en opzichtig.’ Wat hem stoort? Het MoMA zal haar statuut als kunsttempel nog meer verliezen om zich meer dan ooit te richten op ruimtes voor evenementen en projectontwikkelingen. ‘Een themapark waar de bezoekers naar de andere bezoekers kunnen kijken die op hun beurt ook naar bezoekers kijken.’ In tegenstelling tot de critici van de Big Apple staan hun collega’s van de Los Angeles Times veel minder vijandig tegenover het project en hebben het initiatief van het MoMA zelfs geprezen. Zij voeren aan dat deze uitbreiding van het museum een betere beleving voor de bezoekers zal betekenen. Of men nu voor of tegen is, het is duidelijk dat het moeilijk blijft om een architectonisch element te zien verdwijnen, dat tot het culturele erfgoed van een stad als New York behoort. Het project De start van de renovatiewerkzaamheden van het MoMA in New York staat voor de komende zomer gepland. Het architectenbureau Diller Scofidio + Renfro is belast met het
ontwikkelen van een complex project om nieuwe constructies te integreren in de huidige museale ruimtes om het publiek een betere toegankelijkheid te bieden en om het MoMA in de gelegenheid te stellen de presentatie van de collecties en tentoonstellingen opnieuw in te richten. Het aanvankelijke project zou specifiek gericht zijn op het opnemen van de drie binnenste niveaus van de toren in de huidige structuur, en nieuwbouw op de plek van het voormalige American Folk Art Museum. Het uitbreidingsproject van het MoMA is gecompliceerd omdat de ruimtes moeten integreren, die op verschillende niveaus liggen, en van waaruit een geheel aan galeries en openbare ruimten kan worden beheerd. De architecten hebben bovendien de uitbreiding van de huidige ingang voorgesteld door de opname van een vrije toegang tot de Abby Aldrich Rockefeller Sculpture Garden alsook de realisatie van een nieuwe volledig glazen galerie gewijd aan de hedendaagse kunst. Over het geheel genomen zou het museum met deze operatie de capaciteit van zijn expositieruimte met 30% verhogen. ✖
MoMA PS1, New York (US) - Architect: The Living
MoMA PS1paviljoen dit jaar van The Living
Zo dun, en toch zo goed isolerend: dat was al het motto van Eurowall®. De nieuwe spouwisolatie gaat nog een stap verder, met een isolatiewaarde die nog 10% beter is (λD: 0,021 W/mK). Zo besparen uw klanten stevig op hun energiefactuur en zijn ze klaar voor de toekomst.
Het plan Hy-Fi van The Living uit New York is geselecteerd als winnaar van de MoMA PS1 Young Architects competitie. Hun plan voor het zomerpaviljoen bestaat uit een toren opgebouwd uit biologische bakstenen gemaakt van maisstengels en paddenstoelen. De tijdelijke constructie op het zomerevenement van MoMA PS1 gaat bestaan uit een cluster van drie ronde torens van natuurlijke recyclebare materialen. Hiervoor werkt The Living samen met Arup en met bouwbedrijf Ecovative om de stenen, die de basis vormen van de toren, op te bouwen. De 'stenen' worden verlijmd met mycellium,
een natuurlijke lijm afkomstig van landbouwkundige nevenproducten en van champignons. Bouwbedrijf Ecovative zal de stenen de komende tijd kweken in speciale mallen die hierna worden gebruikt in de toppen van de toren. Hierdoor ontstaat naast een visueel effect ook ook extra licht voor het gebruikte
Eurowall® 21, dé nieuwe spouwisolatie van Recticel Insulation
Ontdek onze nieuwe isolatieoplossingen op Batibouw (stand 4-420). www.recticelinsulation.be
biologische materiaal. Andere finalisten waren CollectiveLOK (Jon Lott, William O'Brien Jr. en Michael Kubo), LAMAS (Wei-Han Vivian Lee en James Macgillivray), Pita + Bloom (Florencia Pita en Jackilin Hah Bloom) en Fake Industries Architectural Agonism (Cristina Goberna en Urtzi Grau). ✖
21
spouwisolatie, nu nóg beter
EC EW21 BAT14 architectenkrant ad 297x105.indd 1
24/01/14 13:08
Huis van architect Frank Lloyd Wright in museum ondergebracht Frank Lloyd Wright (1867-1959) was de architect van tientallen particuliere woningen in de Verenigde Staten, waaronder ‘Falling Water’ in Pennsylvania, een huis gebouwd boven een waterval dat nogal wat problemen ondervond en omstreeks 2000 behoorlijk veel restauraties behoefde. Een huis van de bekende Amerikaanse architect dat niet ver van New York is gelegen en regelmatig door overstromingen werd beschadigd, wordt naar een museum in Arkansas verplaatst waar het zal worden herbouwd.
Het Crystal Bridges Museum of American Art in Bentonville - eind 2011 geopend door de familie Walton, eigenaars van de Walmartsupermarkten - maakte onlangs de aanschaf bekend van het in 1954 gebouwde Bachman Wilson Huis in
Millstone, Somerset County (New Jersey). De privéwoning van 190 m2 is een ‘Usonian-huis’ van pure vormen die samenvloeien met de natuur zoals de andere particuliere woningen
Bachman-Wilson house, Millstone, New Jersey (US) - Architect : Frank Lloyd Wright
van deze belangrijke architect, beroemd voor zijn realisatie van het Guggenheim Museum in New York. Het huis is regelmatig overstroomd door de rivier die er langs stroomt en werd in toenemende mate bedreigd. De huidige eigenaren, architecten, hebben besloten om het inclusief het designmeubilair te verkopen om het elders weer op te bouwen.
De voltooiing van de herbouw van het huis in het park van het museum is begin 2015 gepland en kan vanaf dat moment in toerbeurten worden bezichtigd, liet Rod Bigelow, directeur van het Crystal Bridges Museum, weten tijdens een communiqué waarin hij verzekerde “vereerd te zijn om dit onderdeel van de Amerikaanse architectuur te mogen beschermen en delen”. ✖
VELUX modulaire lichtstraten Ontworpen in samenwerking met Foster + Partners Heruitvinding van het lichtstraatconcept:
geprefabriceerde lichtstraatsysteem “ Het zorgt voor een eenvoudig installatieproces en een snelle dichting van de bouwschil. “
Brent Møller Architect MAA, Industrieel Design VELUX Dit nieuw modulair lichtstratenconcept voor commerciële gebouwen introduceert een volledig geprefabriceerd lichtstratensysteem, dat alle voordelen van modulariteit combineert met een slank en geïntegreerd design en uitstekende energieprestaties. Meer info op: velux.be/modulairelichtstraten
Nieuwe vleugel aan kasteel In het jaar 1800 werd de zuidvleugel van het kasteel in Linz verwoest door een grote brand. Het hoger gelegen kasteel tussen de oude binnenstad en de Donau verloor zijn voorgevel met uitzicht op de stad en daarmee zijn belang binnen de stadsstructuur. In de vertrekken van het kasteel bevindt zich sinds 1965 het regionaal museum van Opper-Oostenrijk waarvan de nodige vernieuwingen en vooral de grote tentoonstellingsruimtes aanleiding gaven voor
de wederopbouw van de zuidelijke vleugel. De architectuur van de nieuwe zuidelijke vleugel is gebaseerd op twee fundamentele strategieën: het completeren van de ontbrekende zijde
zonder de volledige sluiting van de binnenplaats van het museum en het behoud van de specifieke kwaliteit van de locatie met het uitzicht op de stad, als openbare plaats die voor iedereen op elk moment en
Nieuwe vleugel kasteel, Linz (AT) - Architect : HoG Architektur
gratis toegankelijk is. De nieuwe constructie is op alle niveaus verbonden met de zijvleugels van het bestaande kasteel en het centrale deel via een verbindingsbrug en een ondergrondse gang.
Het architectenteam HoG architektur is er in geslaagd om op alle niveaus een volledige rondgang te herstellen die sinds de verwoesting van de oude zuidvleugel werd opgeschort. ✖
een samenwerking van:
Waar vind ik een complete renovatiecase?
Hoe kom ik alles te weten over een gezonde bouwschil?
Welke isolatie en afwerking raad ik aan?
Steeds meer mensen kiezen voor duurzame renovatie van hun bouwschil. Uiteraard wilt u uw klanten kwalitatieve oplossingen aanreiken. Maar hoe combineert u architectuur, comfort en duurzaamheid tot één efficiënt concept? Op www.allesoverdebouwschil.be vindt u de antwoorden, kunt u nieuwe vragen stellen en komt u alles te weten over de testwerf in Spiere in samenwerking met de KU Leuven.
www. ver de alles o CH I L S W U O B .be
Frankfurt am Main 30. 3 t/m 4. 4. 2014 www.light-building.com
[email protected] Tel. +32 (0) 2 880 95 88
DU: 18.12.2013
Internationale designprimeurs en energiebesparende concepten van de toekomst vormen de focus van de grootste beurs ter wereld voor licht, elektrotechniek, woningen gebouwenautomatisering en software voor de bouwsector. Kom uzelf ervan overtuigen dat er manieren zijn om energie te besparen die niet alleen vanwege het milieu, maar ook economisch hoogst interessant zijn. De diverse, telkens rond een bepaald thema opgezette rondleidingen kunnen architecten welkome inspiratie opleveren.
Halles Laissac, Montpellier (FR) - Architect: Christophe Gulizzi
58267-011_LB_archOut_Architectenkrant_105x297_Belnl • CD-Rom • ISO 39 • CMYK • ar 26.11.2013
Design meets Technology.
Belnl
Wereldwijd de toonaangevende vakbeurs voor Architectuur en Techniek
Architect Gulizzi in Montpellier De jury van de architectuurwedstrijd uitgeschreven voor de nieuwe en toekomstige Halles Laissac, heeft onlangs op bekendmaking van de stad Montpellier (Frankrijk) het project van de architect Christophe Gulizzi uit vijf geanalyseerde aanbiedingen gekozen.
Het geselecteerde project kreeg de voorkeur vanwege het architecturale aspect van het permanente spel tussen licht en schaduw dankzij een metalen netwerk dat een sterke optie reflecteert in de ‘binnen/buitenverhouding’ door gemeenschappelijke ruimtes ‘binnen de galerie’ te creëren. Dit netwerk doet denken aan een wijnstok op latwerk en speelt een belangrijke rol: het zorgt ervoor dat de winkelstalletjes eromheen met elkaar worden verbonden en verzekert een soepele doorgang van de bezoekers die schaduw en beschutting wordt geboden. De trapeziumvorm met afgeronde hoeken zorgt voor een flexibele integratie waarbij rekening is gehouden met de historische stadsstructuur. De installatie van de hal is hierdoor een voortzetting van de omliggende gevels en maakt in het zuidwesten plaats voor een openbare ruimte en mooie vrije ruimtes aan de andere zijden. Het hele plein en de rue Anatole France kunnen hierdoor opnieuw worden
ingericht en maken van deze operatie zowel een openbaar ruimtelijk project als een architecturale icoon. De selectiecriteria voor dit project zijn gebaseerd op: • het optimaliseren van de functionaliteiten van de markthal. Het handhaven van het winkelaanbod, uitgebreid met circa 25 kramen op een minimale oppervlakte van 550 m2, waardoor de bestaande activiteiten kunnen variëren, rekening houdend met de langere openingstijden; • nieuwe faciliteiten met: • een traditioneel restaurant (R+1) dat bijdraagt aan de animatie van de inrichting; het benadrukken van de versproducten in de markthal en op grotere schaal de opwaardering van Bd du Jeu de Paume; • openbare ruimtes en terrassen in het centrale deel van de markthal voor het genereren van de dynamiek en de toestroom naar de commerciële activiteiten;
• het behoud van de ondergrondse parkeerruimte voor de winkeliers en klanten van de markthal; • de creatie van een nieuwe gestructureerde openbare ruimte dat het nieuwe imago overdraagt in samenhang met de Bd du Jeu de Paume en Nouveau Saint Roch; • de noodzakelijke versterking en uitbreiding van het voetgangersgebied tot aan Nouveau Saint Roch, gebaseerd op het merchandisingplan dat al op de Boulevard du Jeu de Paume in werking is gesteld. Na een eerste beoordeling van de jury in juli 2013 werden vijf teams geselecteerd voor deelname aan de wedstrijd: - het architectenbureau E. Nebout - het bureau van Rudy Ricciotti - Gulizzi Architecte - Studio 013 - Matte Devaux Rousseau Architecte De Halles Laissac worden in het eerste kwartaal van 2015 gesloopt en zullen uiterlijk begin 2017 weer opengaan. ✖
Dossier : Batibouw Batibouw 2014 Bijna energieneutraal wonen
Betaalbaar wonen
De Europese richtlijn energieprestatie van gebouwen bepaalt dat vanaf 2021 alle nieuwe gebouwen bijna-energieneutraal (BEN) moeten zijn, hetgeen zonder twijfel een buitengewoon ambitieuze doelstelling is te noemen. Het bijzondere aan BEN-woningen is dat ze een minimum aan energie verbruiken voor verwarming, ventilatie, koeling en warm water. De energie die nog nodig is, wordt uit groene energiebronnen gehaald. De Europese 20-2020 doelstellingen vragen trouwens sowieso al dat tegen 2020 20% van alle energie uit hernieuwbare bronnen wordt gehaald. De meest voor de hand liggende technieken om deze visie te realiseren zijn fotovoltaïsche zonnepanelen om elektriciteit op te wekken, een zonneboiler om warm water te produceren en/of een warmtepomp. In België is er ongetwijfeld nog een pak werk aan de winkel om deze Europese doelstelling te bereiken. De verschillende Gewesten zetten alvast elk op eigen tempo hun stappen richting bijna-energieneutraliteit. Vanaf 1 januari 2014 verlaagt Vlaanderen het maximum E-peil voor nieuwe woningen van E70 naar E60. Voor Wallonië neemt men voorzichtig 2018 in de mond wanneer het gaat om het verstrengen van de energieconsumptie. In Brussel neemt men echter de grootste stap: vanaf 2015 is de passiefstandaard de norm voor ieder nieuwbouwproject in het Hoofdstedelijk gewest.
Dit brengt ons naadloos bij het tweede thema van BATIBOUW 2014: betaalbaar wonen. Investeringen in groener en duurzamer (ver)bouwen zijn ongetwijfeld een verstandige keuze. Betere isolatie en meer hernieuwbare energie zijn op termijn een goede zaak voor de portefeuille én voor het milieu. Maar wat met de initiële investering? Strengere energievereisten maken die ongetwijfeld hoger. Uiteraard kan het niet de bedoeling zijn dat de bouwkriebels bij de Belg gaan verdwijnen. Verstandige fiscale stimulansen – waaronder een vernieuwde of aangepaste woonbonus – hebben hier een cruciale rol te spelen. De federale regering besliste recentelijk alvast het fiscale voordeel van de woonbonus om te gaan zetten in een belastingvermindering. Voor leningen van vóór 2015 is dat een reductie tegen het hoogste belastingtarief, vanaf 1 januari 2015 tegen een vast tarief van 45 procent. Deze regeling zal echter moeten worden vervangen door gewestelijke oplossingen, die op dit moment nog niet zijn uitgewerkt. De hele bouwsector – en bij uitbreiding dus de hele economie – vraagt hierover na de verkiezingen van 2014 zo snel mogelijk meer duidelijkheid. Geert Maes, hoopt dan ook van harte dat BATIBOUW opnieuw zijn rol als katalysator kan vervullen.
Hout: authenticiteit troef Hout is aan een niet te stuiten opmars bezig. Bij houtskeletbouw bijvoorbeeld bestaat de basisconstructie uit hout en van hout afgeleide materialen, bij houtmassiefbouw worden de volledige wanden opgebouwd met massieve balken. En hoewel de Belg volgens het gezegde met een baksteen in de maag wordt geboren, winnen beide bouwtechnieken almaar aan populariteit. Vandaar dat als derde thema wordt gekozen voor de comeback van hout. ✖
Advertorial
Hager Op 1 januari 2010 heeft Hager Group het bedrijf Berker overgenomen. De Berker producten worden sinds september 2013 op de Belgische markt verdeeld door Hager Modulec onder de merknaam Berker by hager. Een lancering die gepaard gaat met een reeks nieuwigheden. De overname van deze toonaangevende Europese fabrikant van schakelaars maakt het de Hager Group mogelijk om zijn aanbod strategisch uit te breiden teneinde de klanten een complete oplossing te bieden voor elektrische installatiesystemen voor gebouwen. De bedrijfscultuur en de rijke traditie van de twee bedrijven vormen een uitstekende basis voor een succesvolle toekomst onder de vleugels van de Hager Group. Inderdaad, Berker is eveneens een familiebedrijf dat een sterke internationale reputatie geniet. Berker vervaardigt schakelaars van hoge kwaliteit sinds 1919 : van de tijdloze eenvoudige schakelaar tot meer geavanceerde automatiseringssystemen voor gebouwen. De nadruk op design, kwaliteit en innovatie werden bekroond met verschillende prijzen, zowel in Duitsland als elders. 2 September 2013 is een belangrijke datum in de geschiedenis van Hager Modulec. Het is namelijk vanaf deze datum dat de producten Berker by hager
dossier.indd 5
gecommercialiseerd worden via het uitgebreide Hager netwerk van partners. Deze lancering ging gepaard met een reeks nieuwigheden : • Nieuwe afwerkingen voor de serie B.IQ • Berker Generation R. (R.1, R.3 en R.classic) met speciale KNX-uitvoeringen : Touch Sensor • Nieuwe Hager KNX-producten • Multimedia toebehoren voor wandapparatuur (touch radio, VGA-wandcontactdozen, USB-oplader, …) Al deze nieuwigheden alsook het volledige gamma kunt u ontdekken op Batibouw, in Paleis 9, op de stand 9221 ! Generation R. : rond en functioneel Generation R. verwijst naar een nieuwe generatie van drie schakelaarprogramma’s (R.1, R.3 en de Serie R.classic) met de cirkel als het bepalende element. Deze aantrekkelijke designreeksen bieden talrijke functionaliteiten en een innovatieve mix van materialen. Het aanbod wordt aangevuld met bijpassende KNX-drukknopsensoren en Touch Sensoren. Kenmerkend voor Berker R.1 is de zacht afgeronde afdekplaat in combinatie met een rond centraalstuk. Berker R.3 combineert ronde centraalstukken met een hoekige afdekplaat. Deze vorm vereenvoudigt de installatie in commerciële gebouwen. Beide series zijn beschikbaar als volledige schakelaarprogramma’s met standaard inbouwelementen evenals KNX-drukknopsensoren. Ze bieden
een platform dat individueel kan worden uitgerust met verschillende centraalstukken en dus aangepast is aan alle markten. Het derde programma is de Serie R.classic, een draaischakelaar in een eenvoudige vorm net als de beroemde Serie 1930. Zijn ronde vorm zal in architectonisch verfijnde gebouwen voor bewondering zorgen. KNX - drukknopsensoren en Touch Sensoren R.1 / R.3 Om compatibel te zijn met de programma’s R.1 en R.3, zijn de KNX - drukknopsensoren (1- en 2-voudig) en de KNX - Touch Sensoren (1- tot 4-voudig) nu beschikbaar met ronde (R.1) of rechte (R.3) hoeken. Ze zijn zeer eenvoudig te bedienen en hebben dezelfde dikte (10 mm) als de stopcontacten. Een aanraking is voldoende om talrijke functies te activeren (verlichting, rolluiken, verwarming, …) of om een scenario op te halen. Een geïntegreerde buskoppelaar zorgt voor een eenvoudige installatie. De KNX Touch Sensoren kunnen uitgevoerd worden in glas zwart of in glas polarwit. De versies met ingebouwde kamerthermostaat vervolledigen het gamma. www.hager.be
18/02/14 14:42
Advertorial
Wienerberger Eco-brick nu verkrijgbaar in diverse nieuwe kleuren. De gevelsteen voor meer isolatie en woonruimte krijgt nog meer uitstraling De gekende Eco-brick, geliefd bij (ver)bouwers die zweren bij een sprekende gevel en een grotere energiezuinigheid, biedt nu nog meer esthetische troeven dankzij de introductie van diverse nieuwe kleuren uit het aanbod gevelstenen van Terca en Desimpel.
Terca Eco-brick Atlas - Cipolat Architecture, Brussel
De Eco-brick is niet alleen smaller maar ook lichter. Daardoor is er minder energie nodig voor het transport. Bovendien wordt de gevelsteen in het nieuwe kleurengamma lokaal vervaardigd met plaatselijke grondstoffen. Daardoor is kiezen voor de Eco-brick ook een keuze voor een gezonder leefmilieu. Ook biedt de lichtere steen voor de plaatser een groter gebruiksgemak. Terca Eco-brick Atlas - Tek7architecten, Antwerpen
Het verschil zit hem niet alleen in zijn slanke lijn
Terca Eco-brick Atlas - Cipolat Architecture, Brussel
De Eco-brick hoeven wij u niet meer voor te stellen. Deze gevelsteen is lichter en tot 3,5 cm smaller dan een traditionele gevelsteen en neemt daardoor minder ruimte in. Daardoor beschikt u over meer ruimte om te isoleren of meer woonruimte. Heel interessant als u streeft naar een laag E-peil of naar een nog energiezuinigere renovatie bij na-isolatie langs de buitenzijde. Om levenslang een mooie winst op uw energiefactuur te boeken, hoeft u geen binnenruimte op te offeren of een extra dikke wand te creëren.
Maar kiezen voor de Eco-brick is voor alles kiezen voor een woning met een sterke uitstraling. Met de introductie van de nieuwe kleuren is een Eco-brick beschikbaar voor elke stijl en voor elk gewenst kleurenpallet. Voor meer info: www.wienerberger.be Batibouw-beurs, Brussels Expo, 20/02/2014 – 02/03/2014, hal 5, stand 309
Advertorial
dossier.indd 1
Wienerberger ‘Bellus’: de keramische lei vol superlatieven van Wienerberger/ Koramic - Slank van silhouet - licht in gewicht - kleurvast Met de Bellus introduceert Wienerberger op Batibouw de lichtste en dunste keramische lei die momenteel op de markt te vinden is. Het ideale Koramic product om oude leien en dakpannen te vervangen. Maar ook voor een nieuwbouw hebben deze keramische leien een onmiskenbare meerwaarde. Dankzij hun slanke, hedendaagse lijn en de bijhorende hulpstukken oogt een dak met Bellus keramische leien uiterst strak en hedendaags. Bovendien voldoet de Bellus aan de strenge eisen van het milieulabel natureplus. Wienerberger is trouwens de enige producent die in België dit milieucertificaat kreeg uitgereikt voor dakbedekkingsmaterialen. Lichtgewicht, ideaal voor renovaties Door haar lichte gewicht is de Bellus keramische lei ideaal voor renovaties. Een versterking van de dakstructuur is vaak niet nodig als u oude dakpannen of leien wilt vervangen.
dossier.indd 3
18/02/14 14:41
Hedendaags De vormgeving van de Bellus leent zich perfect voor een hedendaagse nieuwbouw of renovatie. Door haar dunne voetzijde en de aangepaste breedte van de vorst lijkt een dak dat is afgewerkt met Bellus keramische leien van Koramic gewoon door te lopen. Keramische hulpstukken garanderen een strakke afwerking en detaillering, die de architectuur versterken. Doeltreffend De vorst is verkrijgbaar in twee openingshoeken, geschikt voor dakhellingen van 27° tot 50°. De gevelpannen sluiten mooi aan, zitten perfect ingevlochten in het dakvlak en voeren het hemelwater bij normale weersomstandigheden af langs het dak, zodat de gevel niet vervuilt. Kleurvast De Bellus keramische lei is kleurvast dankzij het engobeproces. Daarbij wordt een fijne, matte deklaag vastgebakken in de klei. Dat levert een esthetisch veel duurzamer resultaat op dan een gecoate afwerking. Economisch De Bellus heeft een doorlopende ophangneus. Daardoor moeten niet alle keramische leien stuk voor stuk worden vastgemaakt, wat de plaatsing vergemakkelijkt en sneller doet verlopen.
ook prima, wat wordt bevestigd door het uiterst strenge natureplus milieulabel. Voor meer info: www.koramic.com Batibouw-beurs, Brussels Expo, 20/02/2014 – 02/03/2014, hal 5, stand 309
Ecologisch De Bellus keramische lei wordt lokaal geproduceerd met behulp van plaatselijke en recycleerbare natuurlijke grondstoffen. Het transport blijft tot een minimum beperkt. In de levenscyclusanalyse scoort de Bellus dan
18/02/14 14:42
Advertorial
Vandersanden Altijd op zoek naar nieuwe inspiratie voor uw projecten Mooie gevelstenen hebben cachet. Iets extra’s. Soms niet te definiëren. Iets wat hen onderscheidt en daarom geknipt maakt voor net dat ene bouwproject. De Vandersanden Wasserstrich is een steen met cachet. Even opfrissen: de standaard Wasserstrich Een Wasserstrich gevelsteen wordt soms omschreven als een onbezande handvormsteen. Het zichtvlak is niet glad, maar licht gestructureerd. Bezanding ontbreekt. De kleur wordt bepaald door de bakkleur van de gebruikte klei-of leemsoorten. Een uitzonderlijk effect Tussen de kleibol en de vochtige wand van de vormbak ontstaan kleine luchtophopingen. Deze zorgen voor een beetje structuur op het oppervlak. Ze ontstaan als het
ware door het water waarmee de vorm bevochtigd wordt. Vandaar de naam: Wasserstrich. In tegenstelling tot de handvormsteen, is een Wasserstrich steen gladder van textuur en minder generfd. Wat maakt de Vandersanden Wasserstrich anders? Vandersanden bedekt de kleibollen voor zijn Wasserstrich gevelstenen wél met zand. Door toepassing van de Wasserstrich techniek wordt een groot gedeelte van die bezanding weliswaar afgeschraapt. Het oppervlak van de vormeling vertoont echter meer structuur, waardoor er toch zandresten achterblijven. Het resultaat na bakken? Een unieke steen met meer kleur en meer diepgang. En toch met de typische textuur van een Wasserstrich. Kortom: een Vandersanden Wasserstrich.
•
De geëngobeerde Wasserstrich
•
Voor de nieuwste ontwikkeling in het Wasserstrich gamma voegde Vandersanden Group een extra techniek toe: engoberen. Engobes zijn vloeibare kleurstoffen die grotendeels uit kleimineralen bestaan. Engoberen maakt heel speciale kleureffecten mogelijk. Naargelang de lichtinval ontstaat zelfs een subtiele glans. En … extra cachet. De nieuwe Wasserstrich kleuren met engobes zijn: • Aalborg WS: Een heloranje basiskleur met terracottarode engobevlekken • Viborg WS: Een zachtgrijze basiskleur met beige en witte engobevlekken • Billund WS: Een rode basiskleur met zachtbruine reductievlekken en paarse en donkergrijze engobevlekken
Billund WS
Kolding WS: Een donkerbruine basiskleur met beige en witte engobevlekken Herning WS: Een donkerbruine basiskleur aangevuld met paarse bezanding en donkere engobe-vlekken
U kunt niet wachten om de nieuwe Wasserstrich gevelstenen te ontdekken? Surf naar www.vandersandengroup.be. Bekijk er ons uitgebreid gamma en bestel uw gratis stalenpakket via een mail naar
[email protected] of bel onze stalendienst op 089 510 145. Of bezoek ons op Batibouw, hal 5 stand 207.
Advertorial
Billund WS dossier.indd 3
Siedle Video panelen van Siedle Een video paneel met 17,8 centimeter (7 inch) beeldschermdiagonaal is het nieuwe topmodel onder de handsfree videofoons van Siedle. Karakteristiek zijn de grote monitor en een touchscreen bij de Comfort modellen. De monitor overtuigt met briljante beeldweergave, tegelijkertijd is hij de interface voor de bediening: bij het standaard model via de kruistoetsen, bij het Comfort model via touchscreen. De twee-luidspreker techniek zorgt voor optimale akoestische kwaliteit. Functionaliteit Alle panelen voert Siedle met de nieuwe, grote formaat displays uit. De panelen integreren een beeldgeheugen
21/01/14 09:58
en kunnen schakelfuncties uitvoeren, bijvoorbeeld voor het sturen van verlichting of beschaduwing. Het Comfort paneel onderscheidt zich van het standaard model hoofdzakelijk door de uitgebreide functionaliteit en het capitatieve touchscreen. Via deze zijn tot maximaal 15 schakelfuncties te bedienen. Het interne beeldgeheugen kan met de meegeleverde SD kaart worden uitgebreid en slaat reeksen op met tot maximaal zes afbeeldingen per deuroproep. Het Comfort paneel toont tot maximaal 15 meldingen, bijvoorbeeld van de post- of bewegingsmelder of gemiste deuroproepen. Deurautomatiek en intercom-functionaliteit zijn geïntegreerd. Het standaard model is de juiste keuze voor allen, die waarde hechten aan een groot videobeeld, maar de uitgebreide functionaliteit van het Comfort paneel niet nodig hebben. Tot maximaal acht functies inclusief deurautomatiek en interne telefonie zijn via meerdere toetsen en een kruistoets te bedienen. Eenvoudige montage en bediening De panelen zijn voor het installatiesysteem In-Home bus leverbaar en onderdeel van de binnenstations van Siedle. Met hen delen zij vele goede eigenschappen, waaronder de opbouwmontage, de eenvoudige ingebruikname en de vormgevingsvrijheid. Via een accessoire veranderen de panelen in een tafelapparaat; de opstellingshoek garandeert optimale leesbaarheid. Doordacht is de montage: In het bouwplaatsgebruik wordt alleen de basisplaat vastgeschroefd en de leiding bedraad. Het eindapparaat wordt pas kort voor de gereedstelling
dossier.indd 7
ingerasterd, de toewijzing naar de oproeptoetsen is dankzij Plug+Play snel geregeld. Vormgevingsveelvoud Apparaten uit zwart of wit kunststof vormden de basis en tegelijkertijd de goedkoopste variant voor de start. Individueel wordt de vormgeving door panelen: Zij bestaan uit aluminium of edelstaal, wat verchroomd, verguld of gelakt kan worden. De display voegt zich vlak in het oppervlak in. www.siedle.com Batibouw – Hal 9, stand 201.
21/01/14 09:58
Preisliste 2/2013
De prijzenbijlage van Architectenkrant Actuele bouwprijzen De prijs van bouwmaterialen blijft maar toenemen als gevolg van de stijgende energieprijzen en de verzwaring van de normen voor wat betreft kwaliteit en energie-efficiëntie. Zo is de prijs van grindbeton in twee jaar met 12,75% gestegen, de prijs van verf en andere coatings is sinds 2010 met 35,8% toegenomen en die voor de productie van elektronische draden en elektrische kabels steeg met 17,2%. De stijging van de vaste kosten (arbeid, transport, energie, enz.) weerspiegelt zich eveneens in de prijs, maar ook de noodzaak om meer hoogwaardige materialen te gebruiken vanwege de strengere regelgeving betreffende energieprestaties speelt een rol. De stijgende bouwkosten die de inflatie overtreffen, zijn echter veel minder uitgesproken dan de stijgende kosten voor bestaande woningen. Sommige studies suggereren dat de bouwkosten in België hoger zijn dan in andere Europese landen. Er worden talrijke redenen naar voren gebracht om deze hoge kosten te verklaren: schaarste van land, aantal spelers op de markt, hoge belastingen, vergoedingen
voor tussenpersonen als percentage op de bouwkosten, financiering van sociale woningen in de particuliere woningbouw, organisatie van bouwprojecten, regelgeving, enz. De materialen vertegenwoordigen 40 procent van de bouwkosten; een zelfde percentage als voor de arbeidskosten. De keuze voor bouwmaterialen is uiteraard ook geen bijkomstige aangelegenheid. Bouwen tegen de juiste prijs heeft te maken met een materiaaluitvoering in overeenstemming met de voorstellen ten aanzien van gezondheid, conformiteit, veiligheid en duurzaamheid. Architecten hebben er dus belang bij om een hoge
mate van kostenvoorspelbaarheid te garanderen, want een slechte begroting kan vaak resulteren in de annulering van een project. De nauwkeurigheid van ramingen is merendeels afhankelijk van de complexiteit van het project en de verschillen kunnen variëren van 5% tot 30%. Architecten moeten nochtans steeds vroeger in de levenscyclus van het project nauwkeurige budgets vaststellen. De uitdaging voor alle betrokkenen is ervoor te zorgen dat de omvang en het kader van een passende kostenbeheersing worden aangenomen om de vereiste of gewenste kostenvoorspelbaarheid te garanderen. Daarnaast wordt de lokale en nationale bouwindustrie
steeds meer beïnvloed door mondiale trends en invloeden die aanleiding kunnen geven tot onverwachte volatiliteit en tot het onvoorziene karakter van de bouwmarkt. De eenheidsprijzen voor materialen die men in de actuele prijzen aantreft, zijn concrete en recente aanbiedingen van fabrikanten. Voor alle materialen en benodigde apparatuur geven ze een prijsmarge zonder btw, inclusief levering en
plaatsing onder normale omstandigheden. De gehanteerde prijzen moeten met de nodige voorzichtigheid worden geïnterpreteerd, ze dienen te worden afgestemd op de verschillen die zich kunnen voordoen op de materialenmarkt en op de arbeidskosten. Ook dient men rekening te houden met de specifieke omstandigheden van elk bouwwerk, daar elk project uniek is en verschilt van voorgaande projecten. ✖ Advertorial
StoTherm Classic
6 Eindlaag: Stolit / StoSilco / StoLotusan K/MP Cementvrije, organisch gebonden, kant-en-klare sierpleister conform DIN 18558, voor alle ondergronden. Stolit en StoSilco bevatten extra toeslagstoffen voor een verbeterde bescherming tegen micro-organismen. In te kleuren volgens het StoColor System.
Gevelisolatiesysteem StoTherm Classic heeft zijn degelijkheid al 40 jaar in de praktijk bewezen en is gedurende deze periode steeds verder geperfectioneerd. Het meest succesvolle gevelisolatiesysteem ter wereld biedt de grootste systeemzekerheid en levensduur - dit is bewezen door meer dan 100 miljoen m² referenties. Een tienmaal hogere stoot- en slagvastheid dan cementhoudende systemen, een maximale scheurvastheid en volledig cementvrije systeemcomponenten maken van StoTherm Classic een technisch superieur gevelisolatie-systeem.
Richtprijzen (materiaal + plaatsingskost / m2 excl. BTW voor ±150 m²) StoTherm Classic met witte EPS (10 cm) en StoSilco K 1,5 min 100 en max 130 €/m2 Meerprijs per extra cm isolatie 1,50 €/m2
Systeemopbouw
1 Verlijming: StoLevell Uni, StoBaukleber of StoTurbofix Hydraulisch gebonden mortel voor het verlijmen van de isolatieplaten. Machinaal verwerkbaar. 2 Isolatie: Sto-Isolatie EPS Top 32 Thermische isolatieplaat uit geëxpandeerd polystyreen, CFK-vrij, moeilijk ontvlambaar, krimpvrij. 3 Bevestiging (niet weergegeven) Volgens de voorschriften van de bevoegde overheid (lijmen, lijmen en pluggen of railbevestiging) 4 Wapeningsmortel: StoArmat Classic Cementvrije, vezelversterkte, organisch gebonden, kant-en-klare wapeningsmortel. Elastisch, spanningsarm en scheurvast. Zeer goed bestand tegen mechanische belastingen. Machinaal verwerkbaar. 5 Weefsel: Sto-Glasfasergewebe Makkelijk te verwerken, voldoet aan hoogste eisen qua scheur- en stootvastheid.
dossier-prijzen.indd 1
StoTherm Classic met Top 32 (10 cm) en StoSilco K 1,5 min 110 en max 140 €/m2 Meerprijs per extra cm isolatie 2 €/m2 Meerprijzen speciale afwerkingen Verf Sierpleister - MP Sierpleister - Stolit Milano Sierpleister - StoLotusan K Sierpleister - StoBetonoptiek Sierpleister - Stolit Effect Glasparels Sto-Steenstrippen Sto-Steenstrippen+ voegsel
20 €/m2 20 €/m2 30 €/m2 6 €/m2 37 €/m2 20 €/m2 40 €/m2 55 €/m2
17/06/13 16:43
Productinfo materialen Sto lanceert binnenisolatiesysteem StoTherm In Aevero
Koramic Fleece Premium
De kracht van het systeem is de innovatieve binnenisolatieplaat StoAevero, met een warmtegeleidingscoëfficiënt van slechts 0,016 W/(m K). Deze extreem lage thermische geleiding maakte het mogelijk om een binnenisolatiesysteem te ontwikkelen dat heel wat dunner is dan conventionele binnenisolatiesystemen.
Een 100% ademende en waterdichte onderdakfolie voor flauw hellende daken. Een goede, blijvend duurzame dakopbouw vergt een aangepaste onderdakfolie. Dat geldt des te meer voor flauw hellende daken. Daarom p re s e n t e e r t Wienerberger Koramic Fleece Premium, een gloednieuwe onderdakfolie met hoge dampdoorlaatbaarheid, bedoeld voor daken met een helling vanaf 10°. Koramic Fleece Premium heeft een hoge dampdoorlatendheid (Sd van circa 0,18 m) en maakt deel uit van een totaalsysteem waarmee een ademende en gegarandeerd waterdichte dakconstructie kan worden gerealiseerd. De onderdakfolie is geschikt voor zowel renovatie als nieuwbouw. Indien gewenst kan de isolatie probleemloos tussen de kepers worden aangebracht.
www.sto.be Batibouw Hal 5, Stand 509
www.koramic.com Batibouw Hal 5, Stand 309
Wanneer isolatie langs de buitenzijde van een gebouw niet mogelijk is, biedt StoTherm In Aevero, met zijn extreem dunne systeemopbouw, dé oplossing.
Eurowall® 21 spouwisolatie, nu nóg beter
RENSON® Fixscreen®EVO ‘next generation’
Zo dun, en toch zo goed isolerend: dat was al het motto van Eurowall®. De nieuwe spouwisolatie gaat nog een stap verder, met een isolatiewaarde die nog 10% beter is (λd 0,021 W/mK). Dat spaart u heel wat isolatie uit, waarmee u tot 1 cm woonruimte wint. Ook qua duurzaamheid zit u gebeiteld, want zo bespaart u stevig op uw energiefactuur. Dankzij de tand- en groefverbinding van de isolatieplaten (kliksysteem) creëert u moeiteloos een doorlopend isolatieschild. Eurowall® 21 isolatieplaten hebben een uitstekende isolatiewaarde (λd 0,021 W/mK) die behouden blijft.
RENSON® stelt zijn Fixscreen® ‘next generation’ voor. Dankzij een nieuwe symmetrische rits en een optimalisatie van het geleidingssysteem garandeert deze screen een windvastheid tot 130 km/h (ook getest op grote oppervlaktes). Bovendien loopt de screen soepel en geruisloos door de geleiders.
Meer info via www.recticelinsulation.be Batibouw Hal 4, Stand 420
Bij de ontwikkeling van deze Fixscreen® ‘next generation’ werd veel aandacht besteed aan het visuele aspect. De klant kan vanaf nu kiezen tussen een kast met twee verschillende vormgevingen: het afgeronde
Softline-design en het strakke Square-design. De onopvallende onderlat verdwijnt helemaal in de kast bij screens met een hoogte tot 2700 mm, bij hoogtes tot 6000 mm gedeeltelijk. De gepatenteerde waterdichte elektrische connectie (Connect & Go), het ‘Click & Safe’ principe en de U-Safe schakelaar maken de installatie nog eenvoudiger en veiliger. Deze Fixscreen® ‘next generation’ is geschikt voor glaspartijen met unieke afmetingen tot 22 m². www.renson.be Batibouw Hal 4, Stand 214
Architectenkrant is een maandblad uitsluitend bestemd voor de professionelen in de architectuur - www.architectenkrant.be Alsembergsesteenweg 842, 1180 Brussel Tel. 02 772 40 47 - Fax : 02 771 98 01
[email protected]
Drie systemen, Eén doel
A K O E S T I S C H E WA N D E N SOUNDPROTECTION SYSTEMS
Redactie
[email protected] (hoofdredacteur): + 32 (0)476 74 96 53
[email protected] Publication Manager / Advertenties Bea Buyse: Tel. + 32 (0)477 77 93 68
[email protected] Totaal bereik : 13.700 exemplaren. Artikels, foto’s en tekeningen in het redactioneel gedeelte van de Architectenkrant bevatten geen publiciteit; producten en bedrijven worden hier uit-
1
2
3
DIAMOND BOARD Hard als diamant
SOUNDSHIELD Het geluidsschild
SILENT BOARD De absolute rust
sluitend vermeld ter informatie van de lezers. Artikels met informatie van eerder publicitaire aard worden opgenomen met de vermelding “productinfo, publireportage,…”. Alleen de auteurs zijn verantwoordelijk voor de artikels, foto’s, illustraties en standpunten die in de Architectenkrant verschijnen. Verantwoordelijke uitgever: Philippe C. Maters
stand 5405
Alsembergsesteenweg 842, 1180 Brussel
[email protected] Maatschappelijke zetel: new ATON Publishing bvba, Alsembergsesteenweg 842, 1180 Brussel BE 0830.222.307 Copyright 2014- new ATON Publishing bvba. Alle rechten voorbehouden, die van vertaling inbegrepen.
Geluid en lawaai zijn niet meer weg te cijferen uit onze leefwereld. Dagelijks worden wij met dit toenemend fenomeen geconfronteerd wat niet enkel leidt tot veel ergernis, maar bovendien ook schadelijk is voor de gezondheid. Met de SoundProtection Systems van Knauf kunt u op een vrij eenvoudige wijze een leef- en werkomgeving creëren waar het akoestisch comfort alom tegenwoordig is. En daarvoor zijn de lichte scheidingswanden met gipsplaten, metalen profi elen en glaswol bijzonder nuttig om een afdoend scherm op te trekken tegen latente, storende geluiden. Vraag nù via
[email protected] naar het naslagwerk Akoestische wanden – SoundProtection Systems met alle geluidsisolatieniveaus van de verschillende wandtypes.
www.soundprotectionsystems.be
Paraît également en français.
2492_14-ann SPS 210x145.indd 1
17/01/14 15:07
ONDER
de mooiste
gevel
van Willco Products Ontdek een nieuw sierpleistersysteem met goede isolatiewaarde De gevel heeft een belangrijke isolerende rol te vervullen. Daarom ontwikkelden Willco Products en Recticel Insulation samen GLOW, een hoogst kwalitatief en vooruitstrevend gevelisolatiesysteem. GLOW koppelt de onovertroffen esthetiek van pleisterwerken aan de sterke thermische prestaties van een PUR isolatieplaat. Plaat en pleister zijn speciaal op elkaar afgestemd. Het sierpleistersysteem is verkrijgbaar in verschillende kleuren en structuren, is superisolerend ( λD 0,026 W/mK) en dus uiterst energiebesparend.
GLOW staat voor topkwaliteit: uw klanten ontvangen een isolatiecertificaat én genieten van 10 jaar garantie. Ontdek GLOW op www.willcoproducts.be.
GLOW is een kwaliteitsproduct van Recticel Insulation en Willco Products.
bepleistering... zit kwalitatieve isolatie