APELDOORN EGLANTIER STEDENBOUWKUNDIG PLAN EN BEELDKWALITEIT. mei resultaten ontwerpgroep eglantier. opdrachtgever:gemeente apeldoorn

APELDOORN EGLANTIER STEDENBOUWKUNDIG PLAN EN BEELDKWALITEIT

mei 2007

resultaten ontwerpgroep eglantier opdrachtgever:gemeente apeldoorn

Aad Trompert Westsingel 11b NL-3811BA Amersfoort tel 06 53176390 email [email protected]

apeldoorn, herontwikkeling eglantier

inhoud 3.

inleiding

5.

analyse

9.

planconcept

13.

architectenkeuze

15.

uitgangspunten architectuur

21.

overzicht planonderdelen

22.

fasering ontwikkelingsplan

23.

branchering ontwikkelingsplan

24.

huidige situatie eglantier

26.

ontwikkelingsplan eglantier

28.

stedenbouwkundig plan eglantier

30.

ontwikkelingsplan: violierenplein

34.

ontwikkelingsplan: kop gildenlaan

40.

ontwikkelingsplan: binnengebied

43.

ontwikkelingsplan: blok rabobank

44.

ontwikkelingsplan: drie ranken

46.

stedenbouwkundig plan: medisch centrum

48.

stedenbouwkundig plan: kop violierenplein

50.

inrichting openbaar gebied

1 Aad Trompert Oranjelaan 36 NL-3818 GR Amersfoort tel +31 (0)33 4631252 / 06 53176390 fax +31 (0)33 4480440 email [email protected]

luchtfoto beeld van het plan vlak na de realisatie circa 25 jaar geleden.

impressie stedenbouwkundig concept voor de start van de workshops

2


inleiding Het winkelcentrum Eglantier in de wijk De Maten van de gemeente Apeldoorn wordt thans herontwikkeld. Het is een gezamenlijk initiatief van de gemeente Apeldoorn en Ontwikkelaar Slavenburg uit Capelle aan de IJssel. De ontwikkelaar werkt in opdracht van de belangrijkste belegger van het centrum. Tevens hebben een tweetal woningbouwverenigingen en een klein aantal particuliere bewoners bezit in het centrum. Zij doen mee in het door de gemeente en de ontwikkelaar geïnitieerde plan. Regelmatig komen partijen in een stuurgroep bijeen om gezamenlijk beslissingen te nemen over inhoud en voortgang. Naast de stuurgroep zijn er ook klankbordgroepen waar belanghebbenden/bewoners kunnen reageren op de nog verse plannen.

in het tweede overleg met de commissie ruimtelijke kwaliteit op 15 maart 2007 geeft de commissie haar complimenten over de wijze waarop de complexiteit van het geheel wordt aangepakt. ook de vroege inschakeling van de crk ziet zij als een positief gegeven. waardering wordt uitgesproken inzake de functionele aanpak van het winkelbestand, en het streven om het winkelcentrum ook aan de buitenzijde een gezicht te geven. wel worden kanttekeningen geplaatst

Dit boekje geeft een overzicht van de huidige stand van zaken, mei 2007. Het is de weerslag van een viertal ontwerp-workshops, die de laatste drie maanden van 2005 hebben plaats gevonden en van de verdere uitwerking in het ontwerpteam in 2006 en 2007.

bij de architectonische uitwerking van het plan. de commissie benadrukt het burcht-karakter van het bestaande ontwerp van albers en van huut. dit karakter zou meer als uitgangspunt

Voorafgaand aan de workshops is een concept stedenbouwkundig ontwerp gemaakt. Dit concept is met alle belanghebbenden besproken en vormt daarmee de schetsmatige basis voor de ontwikkeling van het centrum. Na uitgebreide selectie zijn drie architecten en een landschapsarchitect gekozen. Op basis van bijgaand ontwikkelingsplan en de gezamenlijk ontwikkelde beeldkwaliteit kunnen de eerste fasen nu verantwoord worden uitgewerkt tot een bouwaanvraag voor de delen van het ontwikkelingsplan.

genomen kunnen worden en meer samenhang in de architectuur tot stand kunnen brengen. de ‘gezamelijkheid’ zou meer als uitgansgpunt moeten worden genomen, zich uitend in zich herhalende verticale en horizontale elementen. de commissie kan zich bovendien een meer eigentijds karakter van de architectuur voorstellen. zij vraag aandacht voor de

In december 2005 is het resultaat van de workshops aan de Commissie Ruimtelijke Kwaliteit voorgelegd. De CRK heeft positief op de stedenbowukundige uitgangspunten, vastgelegd in een maquette, gereageerd. De commissie vraagt aandacht voor de leefbaarheid van het plangebied in de avonduren. Ook vraagt zij aandacht voor de woonkwaliteit. Het wonen zou meer belang kunnen krijgen bij het realiseren van een neutrale verblijfskwaliteit van de buitenruimte. Er bestaat zorg voor het realiseren van een te grote mate van knusheid. Het inbrengen van lucht en ruimte op sommige plaatsen zou dit kunnen voorkomen.

samenhang van de architectuur van de deelgebieden. verder is er kritiek op de toegevoegde glazen serres in het binnengebied. de commissie kan zich vinden in de eenvoud en rust in het ontwerp van de openbare ruimte. de commissie vraagt zich wel af of het zal lukken de eglantierlaan een verblijfskarakter

Dit boekwerk dient als basis voor de beeldkwaliteit voor het gehele stedenbouwkundige plan. De in de toekomst uit te werken delen van het plan zullen aan de geformuleerde “plan-kwaliteit” in dit boekje moeten worden getoetst.

te geven en vraagt aandacht voor het brengen van lucht en ruimte in het ontwerp van het binnengebied.

Naast de weerslag van de ontwerpteams, wordt in dit boekje voor de volledigheid eerst kort het stedenbouwkundig concept van februari 2005 weergegeven, stil gestaan bij de architectenselectie en zijn enkele beelden uit de workshops toegevoegd.


de buitenzijde en entrees van het centrum worden te zeer aangetast door parkeerterreinen, bevoorrading en de wijkontsluiting. alleen de aansluiting met de westelijk gelegen buurt is goed. op enkele plaatsen zijn de toegangen tot het centrum te benauwd.

de winkelstraten zijn op veel plaatsen te breed, waardoor de straat leeg oogt (linksboven). aan de andere kant zijn de straten te druk door de hoeveelheid uitstallingen en veel aangebrachte reclame . daar waar bomen in de straten staan is de sfeer direct veel aangenamer (rechtsboven).

4


analyse slijtage. Alhoewel het centrum de Eglantier slechts 25 jaar oud is, vertoont het vormen van slijtage. Dat komt niet zozeer door het destijds gekozen concept. Het ligt vooral aan de veranderde kijk die wij op winkelen en wonen hebben ontwikkeld. Winkelen is niet alleen maar boodschappen doen. De consument wil ook vermaakt worden en mogelijkheden tot langer verblijf hebben. De consument verlangt ook een uitgebreider aanbod aan voorzieningen met meer keuzemogelijkheden. Er is steeds meer behoefte aan wonen op maat, zeker in het licht van de toenemende vergrijzing. Om te voorkomen dat de slijtage van de Eglantier in de komende jaren toeneemt, is het een goede keuze van het gemeentebestuur en de belegger/ ontwikkelaar het centrum nu aan de wensen van de tijd aan te passen.

kwaliteiten. De Eglantier heeft bijzondere kwaliteiten. Niet in de laatste plaats door de inzet van o.a. Alberts & van Huut. Zij hebben ervoor gezorgd dat het concept van het “stadje” is verrijkt met duurzame stedelijke architectuur. In het cultuur- historisch advies van Stoa (6 juli 2004) worden de kwaliteiten van het centrum helder beschreven.

artist impression plan alberts & van huut en reijenga postma hag architecten


rommelige parkeerterreinen

mooie toegangen

entree langs achterkanten

verborgen entree

omliggende woonwijk

wijkontsluiting

centrumgebied

groen

6

water


analyse korte functionele analyse . -

-

De expeditie en het beheer functioneren niet door diverse verenigingen met tegengestelde belangen. Het winkelcentrum functioneert niet goed omdat de trekkers niet goed verdeeld zijn. Het circuit werkt niet doordat er “lekken” in zitten. Er is een meer thematische opbouw van het centrum gewenst. Er zijn te veel blinde wanden en de opgangen naar woningen verstoren het winkelen. De straten zijn relatief breed waardoor het centrum op sommige plekken kaal oogt. Het aanbod van het centrum is onvolledig als wijkwinkelcentrum. De toegangen en de organisatie van het parkeren voldoen niet.

korte ruimtelijke analyse. -

Het concept van het “stadje” moet versterkt worden. De aansluiting van het centrum naar de omgeving kan beter. De zichtbaarheid vanaf de wijkontsluitingen kan beter. Het binnen - buiten gevoel moet versterkt worden. De interne ruimtelijke dynamiek moet behouden en versterkt worden. De relatie bovenstraat - benedenstraat kan versterkt worden. Het “Burchtkarakter” versterken en uitbouwen. Winkelwanden verbeteren o.a. door betere winkelverdeling en verplaatsen van de woningtoegangen. De architectonische vertikaliteit versterken. Meer aandacht voor groen. Herinrichting en versmalling van de straten, andere maatverdeling, beter materiaalgebruik en duurzamer straatmeubilair.


autoluw plein

entreeplein/bus

parkeergarages winkels

winkelboulevard met daarlangs maaiveldparkeren

omliggende woonwijk

verblijfsgebied centrum

centrumgebied

groen

8

water


planconcept bestaande situatie Het winkelcentrum De Eglantier is vooral naar binnen gekeerd. De buitenzijde en entrees van het centrum worden te zeer aangetast door parkeerterreinen en de wijkontsluiting. Alleen de aansluiting met de westelijk gelegen buurt is goed. Naar buiten ontbreken accenten en “poorten” tot het centrum. Het stadje wordt vanaf de wijkontsluitingen niet herkend. Je moet eerst langs achterkanten, voordat de door o.a. Alberts & van Huut ontworpen menselijke maat kan worden ervaren. Dat is jammer. Het beoogde stadje zal ook een herkenbare buitenzijde moeten krijgen. Het parkeren zal duidelijker gereguleerd moeten worden. Het stadje moet uitnodigend worden en afgestemd op langer verblijf.

stedenbouwkundig concept Er is ruimte om De Eglantier aan de buitenzijde herkenningspunten te geven. Het verblijfsgebied zal niet alleen binnen in het centrum, maar ook aan de rand gecreëerd moeten worden. De wijkontsluitingen zullen ter hoogte van het centrum omgevormd moeten worden tot “Boulevards”. Het is goed mogelijk langs de oostelijke ontsluiting parkeerruimte op maaiveld te creëren. Aan de noordzijde kan de benadering met de fiets en het openbaar vervoer benadrukt worden. Op deze wijze kan aan de buitenzijde de aandacht meer op verblijven en het gebruik van het centrum gericht worden, in plaats van op de ontsluiting. De automobilist moet zich aanpassen, zoals dat hoort in een stadje.

omliggende woonwijk centrumgebied wijkontsluiting


entreeplein/bus

nieuwe toegang parkeergarage bevoorradingshof gezondheidscentrum bevoorradingshof winkelcentrum parkeergarages winkelboulevard met daarlangs maaiveldparkeren bevoorrading super en toegang parkeergarage wijkcentrum en bibliotheek kerk met nieuwe zalen

verblijfsgebied centrum bestaande en nieuwe bebouwing

10


planconcept profiel eglantierlaan

planconcept

De Eglantierlaan krijgt een Boulevardachtig karakter met een “flaneerstrook” langs de winkelstrip. De “flaneerstrook” krijgt een hoogwaardige inrichting die vergelijkbaar is met de inrichting van het winkelgebied zelf. Langs de “flaneerstrook” is er plaats voor de fietsers. In de workshops wordt dit profiel nader uitgewerkt.

oorspronkelijk stedenbouwkundig concept voor de start van de workshops. in overleg met architecten, gemeente en ontwikkelaar is dit concept in de workshops nader uitgewerkt. op de volgende bladzijden is de weerslag van de workshops weergegeven.

profiel winkelstraten De winkelpassages zijn nu te breed en kil. De passages bieden te niet op alle plekken evenveel intimiteit en gezelligheid. Door de passages op een aantal plaatsen te versmallen van 10 naar 7 meter wordt een beter winkelprofiel verkregen. De straten worden heringericht met aparte rabatstroken langs de gevels en een “straatprofiel” in het midden. De verlichting wordt opnieuw bezien. Door de relatief smalle passages worden de vier pleintjes op de hoeken van het winkelrondje extra benadrukt als verblijfsplekken. De gevels van Alberts & van Huut worden zo veel mogelijk ongemoeid gelaten. In de workshops is dit profiel en de beoogde kwaliteit van de openbare ruimte nader uitgewerkt.


werkwijze workshops er is bewust niet gekozen voor het vooraf vervaardigen van een beeldkwaliteitsplan, waarin de stedenbouwkundige onderlegger nader is uitgewerkt. zo’n plan zou te eng vanuit één hand bepaald worden. de huidige aangename ruimtelijke complexiteit van het centrum en met name de duidelijke architectonische hand van alberts & van huut verlangt een andere aanpak. er is voor gekozen om samen met alle gekozen architecten het plan in samenhang verder vorm te geven. dit heeft in workshopverband

oorspronkelijk

plaats gevonden. totaal hebben in 2005 een viertal workshops plaatsgevonden. er is in 2006 nog een laatste afsluitende workshop gehouden en het plan is in ontwerpteamverband nader uitgewerkt. op deze wijze is een toetsbare basis voor de toekomstige beeldkwaliteit van het plan tot stand gekomen. dit is van belang voor de nog nader uit te werken delen van het plan, zoals de hoek van het medisch centrum en de noordwest-zijde van het violierenplein. cruciaal is dat de architecten in de workshops aansluiting hebben gevonden bij de bestaande sculpturale architectuur. niet door te kopieren, maar door eigen toevoegingen te maken, die het totaal verder verlevendigen. daarbij is de ruimtelijke dynamiek vanuit het hart van het centrum naar buiten gehaald.

-

Alberts & van Huut Reijenga Postma Hagg Overige architecten Soeters van Eldonk AGS Schwencke Rosbach Houtman en Sander

Soeters en van eldonk heeft een groot raakvlak met de architectuur van alberts & van huut.

-

ags.schwencke rosbach ontwerpt vooral tegen de

nieuw

blokken van rijenga postma hagg aan.

12


architectenkeuze Er zijn drie architecten en een landschapsarchitect geselecteerd om het plan nader uit te werken en vorm te geven. Deze selectie is tot stand gekomen na onderling overleg met de gemeente en ontwikkelaar. AGS uit Heerlen, dat al langer bij het plan betrokken is, is verantwoordelijk voor de inventarisatie van de huidige bebouwing. In het verlengde daarvan, ook voor de coördinatie en afstemming van de maatvoering tussen de verschillende plandelen en die tussen de bestaande en de nieuwe plandelen. Zij zullen met name het te realiseren winkelprogramma toetsen en de mogelijke branchering steeds bijstellen en optimaliseren. Het plan zal overigens in een aantal fasen gerealiseerd worden. AGS.Schwencke-Rosbach zal het centrum van het plan en het plandeel naast het Violierenplein ontwerpen. Witteveen uit Apeldoorn is aan AGS toegevoegd. Zij zijn verantwoordelijk voor de vormgeving van de te revitaliseren Drie Ranken. Witteveen zal dit doen binnen de kaders die AGS.Schwencke-Rosbach ontwerpt. Soeters Van Eldonk uit Amsterdam, zal het grootste deel van de nieuwe plandelen langs de Gildenlaan en de Eglantierlaan gaan vormgeven. Deze buitenzijde vormt in omvang een evenwicht met het oorspronkelijke plandeel van Alberts & van Huut. De vormgeving van het ontwerp langs de Eglantierlaan zal in vormgeving nauw worden afgestemd op het ontwerp van de bestaande architectuur langs deze laan en aan het Violierenplein. Tot slot is het bureau Houtman en Sander uit ’s Hertogenbosch verantwoordelijk voor de vormgeving van de herinrichting van het openbaar gebied, van zowel het gehele centrum, als de omliggende randen daarvan. Met name zal veel aandacht gaan naar de herinrichting van de Eglantierlaan, die omgevormd zal worden van wijkontsluitingsweg naar een bij het centrum behorend parkeer- en verblijfsgebied.

werkmaquette in de workshops is samen aan de vervolmaking van het “stadje” gewerkt. als resultaat zijn tekeningen en een werkmaquette gemaakt, waarin de nieuwe ruimtelijke structuur duidelijk wordt. op de volgende pagina’s worden de bijdragen van de afzonderlijke architecten weergegeven.


de architectuur van alberts & van huut heeft een aantal kenmerken:

1.

massa

-

sculpturale architectuur

-

horizontale plint waarin winkelfunctie is opgenomen.

-

terugliggende, verspringende blokken op de plint waarin de woonfunctie is opgenomen.

-

afdekking van de woongebouwen met daken, evenwijdig en dwars op de ruimte.

-

beëindiging blokken met hogere hoeken.

2.

detaillering

-

bijzondere trapopgangen.

-

omlijsting van de winkelpuien

3.

materialen en kleuren

-

roodbruin metselwerk in vormbaksteen.

-

bruine en rode dakpannen daken

-

betonnen omlijstingen van winkelpuien.

-

de architectuur van alberts & van huut

de door soeters en van eldonk ontworpen wand langs de gildenlaan

14

houten kozijnen wit/bruin


uitgangspunten architectuur gebied 1 Het plangebied langs de Gildelaan ligt voor het grootste deel in de invloedsfeer van de architectuur van Alberts & van Huut. Om een goede aansluiting met deze architectuur te krijgen is het belangrijk dat de architectuur in kleur en materiaalgebruik op elkaar aansluit. Verder zijn een aantal kenmerken van de architectuur van A & van H overgenomen, zoals het terugliggend bouwen van de woonblokken op een winkelplint en het beëindigen van blokken met een hoger accent dat voortkomt uit de plint. Tot slot is het noodzakelijk dat de architectuur het opgeroepen ruimtelijk beeld van het “stadje” versterkt. De nieuwe bebouwing moet de ruimten omlijsten en versterken. De blokken worden met kappen afgedekt.

uitgangspunten architectuur aansluitend op alberts & van huut :

1.

massa

-

horizontale plint waarin

-

terugliggende massa’s

winkelfunctie is opgenomen. op de plint, waarin de woonfunctie is opgenomen. -

afdekkeing van de

-

beëindiging blokken met hogere

woongebouwen met daken. hoeken.

2.

detaillering

-


-

inpandige loggia’s of kleine balkons.

3.


-

roodbruin metselwerk in vormbaksteen met

1

kleine nuancering in afzonderlijk te onderscheiden panden. -

ter verlevendiging van het beeld delen (accenten) van de architectuur stucen of bekleden met natuursteen.

-

bruine/grijze dakpannen daken

-

betonnen/natuurstenen omlijstingen van winkelpuien.

-

houten kozijnen, wit.

1

geschetste randvoorwaarden voor de nieuwe gildenlaan


de architectuur van diverse architecten langs de eglantierlaan en het violierenplein heeft een aantal kenmerken:

1.

massa

-

grootschalige blokken in 3 tot 5

-

plint waarin winkelfunctie,

lagen. maatschappelijke functies, wonen of parkeergarage is opgenomen. -

afdekkeing van de woongebouwen met platte daken.

-


2.

detaillering

-

verbijzonderde winkelpuien

3.


-

roodbruin, appelbloesem en geel metselwerk.

-

diverse architectuur langs de eglantierlaan en het violierenplein

de door ags.schwencke rosbach ontworpen wand langs de gildenlaan

16

houten kozijnen wit


uitgangspunten architectuur gebied 2 De architectuur langs de Eglantierlaan en rond het Violierenplein is zeer divers. Zowel qua kleur als verschijningsvorm. Verschillende architecten hebben langs deze ruimten gebouwen geplaatst. Een gezamelijk kenmerk is echter dat practisch alle gebouwen met platte daken zijn afgedekt. Dit specifieke kenmerk wordt dan ook overgenomen voor de nieuw te realiseren plannen in gebied 2. Aanvullend worden dezelfde kenmerken opgenomen als in het plandeel langs de Gildelaan, om op die wijze het samenhangende beeld van het stadje te versterken. Dus ook hier terugliggende woongebouwen op een winkelplint, gemetseld in een zelfde roodbruine steen en het beëindigen van blokken met een hoger accent dat voortkomt uit de plint. Ook hier moet de sfeer van het stadje versterkt worden. De huidige grootschalige blokken doen dat niet. Daarom moeten de nieuwe blokken uit kleinere delen worden opgebouwd, in de vorm van een parcelering van de woonblokken vanaf de eerste laag.

uitgangspunten architectuur langs eglantierlaan en violierenplein :

1.

massa

-

horizontale plint waarin winkelfunctie is opgenomen.

-

terugliggende massa’s op de plint, waarin de woonfunctie is opgenomen.

-

afdekkeing van de woongebouwen met platte daken.

-


2.

detaillering

-


-

inpandige loggia’s of kleine balkons.

3.


-

roodbruin metselwerk in vormbaksteen met kleine nuancering in afzonderlijk te onderscheiden panden.

2

-

ter verlevendiging van het beeld delen (accenten) van de architectuur stucen of bekleden met natuursteen.

-

bruine/grijze dakpannen daken

-

betonnen/natuurstenen omlijstingen van winkelpuien.

-

houten kozijnen, wit.

2

geschetste randvoorwaarden voor de nieuwe eglantierlaan


de architectuur van rijenga postma hagg langs de winkelstraten heeft een aantal kenmerken:

1.

massa

-

kleinschalige architectuur

-

onderbreking massa’s bij trapopgangen door de aanwezigheid van korte gallerijen.

-

soms terugliggende, verspringende blokken waarin de woonfunctie is opgenomen.

-

afdekkeing van de woongebouwen met daken, evenwijdig aan de ruimte.

-


2.

detaillering

-


3.


-

licht roodbruin metselwerk in vormbaksteen.

-

grijze dakpannen daken.

-

betonnen omlijstingen van winkelpuien.

-

houten kozijnen wit/bruin

-

lelijke trespa bekledingen en hekwerken.

de architectuur van rijenga postma hagg

de door ags.schwencke rosbach ontworpen plint in de winkelstraten

18


uitgangspunten architectuur gebied 3 De architectuur van Rijenga Postma Hagg is minder sculpturaal en eenvoudiger dan die van Alberts & van Huut. Er zijn minder consequent plinten toegepast. Door de aangebrachte gekleurde trespa platen worden de postieve aspecten van de architectuur teniet gedaan. De mestselsteen oogt fletser en goedkoper dan die van Alberts & van Huut. Om de samenhang in het plan te versterken worden langs die delen van de straten die te breed zijn, gemetselde plinten aangebracht zoals bij de andere plandelen (1 en 2). Deze plinten krijgen de kleur van de metselsteen die ook in de andere plandelen wordt toegepast. Door deze ingreep worden de nieuwe plandelen (1 en 2) met elkaar zichtbaar gekoppeld.

uitgangspunten voor de aanvullingen op architectuur van rijenga postma hagg in het binnegebied:

1.

massa

-

daar waar mogelijk horizontale plint toevoegen, waarin winkelfunctie is opgenomen.

-

onderbreking van de plint bij trapopgangen naar woningen.

2.

detaillering

-


3.


-

roodbruin metselwerk in vormbaksteen passend bij de

1 3

stenen die in de gebieden 1 en 2 worden toegepast. -

betonnen of natuurstenen omlijstingen van winkelpuien.

-

trespa vervangen door stalen antracietkleurige gepoedercoate hekwerken.

2

3

geschetste randvoorwaarden voor de plinten in het binnengebied


huidige situatie in bijgaande reeks is goed te zien in welke fasen en wanneer de plannen tot uitvoer zullen komen. de huidige situatie zal blijven bestaan totdat de planvorming, inspraak en de procedure is afgerond. in de eerste helft van 2008 zal begonnen worden met de aanpassing van de drie ranken, waarna een deel van de bestaaande kerk gesloopt kan worden.

ontwikkelingsplan: violierenplein de tweede helft van 2008 zal op de plek van de gesloopte kerkzalen gestart worden met de fase ,die tussen het violierenplein en de eglantierlaan ligt. in deze fase is een nieuwe albert heijn supermarkt, dienstverlening, nieuwe kerkzalen, horeca, woningen en een parkeergarage opgenomen. volgens de planning is dit project ongeveer medio 2009 afgerond. het violierenplein zal aansluitend worden heringericht.

ontwikkelingsplan: kop gildenlaan de planning van de kop van de gildenlaan ter plaatse van het huidige tuincentrum, loopt parallel aan de uitvoering van het violierenplein. in deze fase zijn onder meer een nieuwe vestiging van de abn amro bank, het kruidvat en een grand cafe opgenomen. op de winkels komen nieuwe woningen. onder de grond komt een nieuwe parkeergarage, die aansluit op de bestaande parkeergarage. deze garage krijgt een nieuwe entree vanaf de gildenlaan.

20


overzicht planonderdelen ontwikkelingsplan: binnengebied het binnengebied van het winkelcentrum wordt tot slot in 2009/2010 aangepast en opgeknapt. ook krijgt het binnengebied dan een nieuwe bestrating. vooruitlopend wordt het blok waar de rabobank in is gehuisvest aangepast en opgeknapt.

stedenbouwkundig plan: toekomst bijgaande maquette toont nog twee fasen die wel stedenbouwkundig voorzien zijn, maar nog niet worden ontwikkeld. het betreft een nieuw gezondheidscentrum met woningen en diensverlening op de hoek van de gildenlaan en de eglantierlaan, plus het bebouwen van het parkeerterrein langs de eglantierlaan. deze parkeergarage voorziet in voldoende parkeercapaciteit voor de vervanging van de huidige parkeerplaatsen + het benodigde aantal voor de nieuw te realiseren voorzieningen en woningen op deze plek. gedacht wordt aan een nieuwe apotheek aan de buitenzijde, uitbreiding van de medische voorziengen en dienstverlening. woningen zullen het plan afronden en zorgen voor een hoogte-accent op de hoek. er komt een nieuwe bevoorradingshof. de eglantierlaan en de gildenlaan worden heringericht. verder is het gewenst in de toekomst een afronding van het violierenplein met woningen en een nieuwe entree van de bibliotheek te realiseren. bovenstaande twee planfasen worden thans nog niet meegenomen in de ontwikkeling.


fasering ontwikkelingsplan fase 1 . blok rabobank

fase 2 . drie ranken

intertoys

fase 3 . tuincentrum noord

fase 4 . albert heijn

abn-amro kruidvat shoeby deel parkeerkelder

albert heijn gall & gall diensverlening parkeerkelder 34 woningen

fase 5 . tuincentrum zuid

fase 6 . middenblok noord

o.a. kapper horeca bloemen bruin/witgoed parkeerkelder discount supermarkt

o.a. hema blokker deel woondek

o.a. uitbreiding winkels woondek

22

fase 7 .middenblok zuid


branchering ontwikkelingsplan branchering In onderstaande tekening is de voorlopige branchering voor de Eglantier opgenomen. In rood zijn de nieuwkomers aangegeven. In geel de te verplaatsen winkels. Het veranderde trekkersbeeld zal in het winkelcentrum leiden tot een betere spreiding en circuitvorming. Thans werkt het Eglantierplein als belangrijkste bron van het centrum. Hierdoor onstaat te weinig circuitvorming en doen de andere toegangen en hoeken van het centrum minder mee. Door de nieuwe indeling en de toevoeging van parkeergarages zal het accent meer op de diagonaal van het centrum komen te liggen: de lijn tussen de toegang met de ABN-Amro langs de Gildenlaan en de Albert Heijn langs de Eglantierlaan. De toevoeging van de Hema en de verplaatsing en vergroting van de Blokker doen de rest om een betere spreiding van het winkelende publiek te bewerkstelligen. Zowel op het Violierenplein als op het kleine “Franse” pleintje in de noord-oosthoek van het centrum komen nieuwe daghorecavestigingen. Hierdoor zal de gezelligheid in het centrum toenemen en zal de Eglantier nog meer van boodschappencentrum tot winkelcentrum omgevormd worden. De in roze aangegeven winkels blijven op hun plaats. Een aantal daarvan breidt uit. De in blauw aangegeven winkelruimte moet nog nader worden ingevuld.

intertoys

rabo bank

blokker hema

horeca

horeca

kruidvat abn amro bloemen

albert heijn deca markt discount supermarkt



maatschappelijk centrum (jejocema, kolk en bibliotheek) middenblok + blok rabo

drie ranken

medisch centrum

maquette huidige situatie ontwikkelingslokaties

maatschappelijke dienstverlening wonen

huidige programma verdieping

24

tuincentrum



tuincentrum drie ranken

deka albert heijn winkels en horeca trekkers maatschappelijke dienstverlening

medisch centrum

wonen

huidige programma beg.grond

46 % parkeren in garage

197 79 34

12 22

10

45 15

70 267 in parkeergarages

92

309 parkeren op maaiveld

huidig programma parkeren



middenblok + blok rabo

drie ranken

tuincentrum

maquette ontwikkelingsplan toevoegingen modificaties

drie ranken woondek

horeca

woondek

+ 59 won.

woondek

+ 34 won.

horeca maatschappelijke dienstverlening nieuw/revitalisatie - wonen

medisch centrum

bestaand wonen

programma verdieping ontwikkelingsplan

26



blokker drie ranken

hema kruidvat

ca 1.914 m2

albert heijn

ca 1.579 m2

ca 1.114 m2

deka discount

winkels en horeca trekkers maatschappelijke dienstverlening

medisch centrum

wonen

programma beg.grond ontwikkelingsplan

55 % parkeren in garage

72 38

207

100

78 143 455 in parkeergarages

38

70 75

366 parkeren op maaiveld onder bomendak

programma parkeren ontwikkelingsplan


stedenbouwkundig plan eglantier

maatschappelijk centrum (jejocema, kolk en bibliotheek)

medisch centrum

maquette stedenbouwkundig plan toevoegingen

+ ca. 45 won.

drie ranken woondek

horeca

woondek

+ 42 won. woondek

+ 40 won.

horeca maatschappelijke dienstverlening nieuw/revitalisatie - wonen

+ ca. 60 won.

bestaand wonen

programma verdieping stedenbouwkundig plan

28


stedenbouwkundig plan eglantier maatschappelijke voorzieningen

blokker drie ranken

hema

ca 1.914 m2

albert heijn

kruidvat

ca 1.114 m2

ca 1.579 m2 deka discount

winkels en horeca trekkers maatschappelijke dienstverlening

ca 1.914 m2

wonen

programma beg.grond stedenbouwkundig plan

63 % parkeren in garage (2:1)

ca 60

72

38

207 78 143

100

38

70 ca 190

705 in parkeergarages 406 parkeren op maaiveld onder bomendak

40

programma parkeren stedenbouwkundig plan


ontwikkelingsplan: violierenplein plattegronden

begane grond winkels

parkeerkelder onder winkels 30


ontwikkelingsplan: violierenplein ags.schwencke-rosbach/witteveen

- in 2008 zal gestart worden met de fase die tussen het violierenplein en de eglantierlaan ligt. in deze fase zijn een nieuwe albert heijn, nieuwe kerkzalen, horeca, dienstverlening, woningen en een parkeergarage opgenomen. het violierenplein wordt heringericht. de weekmarkt zal tijdelijk verplaatst worden. - op de plek waar nu nog een entree van het violierenplein ligt en een deel van de drie ranken is gesitueerd, komt een geheel nieuw bouwblok met winkels, wonen en voorzieningen. het bestaande blok van de hand van alberts & van huut, waarin het chinese restaurant en de grote zaal van de drie ranken zijn gevestigd, worden volledig in het nieuwe bouwblok geïntegreerd. tussen het blok en het bestaande woontorentje aan het violierenplein komt een passage, waar de toegang tot de te realiseren albert heijn en een drankenwinkel komt. de supermarkt wordt aan de zijde van het plein en aan de kant van de eglantierlaan afgeschermd met dienstverlening. de bevoorrading van de albert heijn en de toegang tot de parkeergarage vinden plaats vanaf de eglantierlaan. de drive-in woningen in het bestaande blok van alberts & van huut krijgen nieuwe toegangen en een parkeerplaats in de te realiseren parkeergarage. op het bouwblok worden woningen gerealiseerd.


ontwikkelingsplan: violierenplein plattegronden

verdieping boven winkels

accent op hoek naast kerk 32


ontwikkelingsplan: violierenplein beeldkwaliteit gevels

noordgevel, violierenplein

zuidgevel, eglantierlaan

westgevel, entree violierenplein

oostgevel, winkelstraat 33 Aad Trompert Oranjelaan 36 NL-3818 GR Amersfoort tel +31 (0)33 4631252 / 06 53176390 fax +31 (0)33 4480440 email [email protected]

ontwikkelingsplan: kop gildenlaan

situatie

toekomstbeeld langs de gildenlaan

34


ontwikkelingsplan: kop gildenlaan jos van eldonk

- de planning voor de kop van de gildenlaan ter plaatse van het huidige tuincentrum, loopt parallel aan de uitvoering van het violierenplein. in deze fase zijn onder meer een nieuwe vestiging van de abn amro, het kruidvat en een grand café opgenomen. op de winkels komen nieuwe woningen. ondergronds komt een nieuwe parkeergarage, die aansluit op de bestaande parkeergarage. deze garage krijgt ook een nieuwe entree vanaf de gildenlaan. - de entree van het winkelcentrum krijgt vanaf de gildenlaan een geheel ander aanzien. de huidige achterzijde wordt voorzijde. de bergingen onder de woningen worden vervangen door winkels. de gildenlaan krijgt ter plaatse van het winkelcentrum de uitstraling van een entreeplein. de entree zelf wordt vormgegeven als winkelstraat, met aan twee zijden winkels. zowel de bevoorrading als de entree van de parkeergarages worden opnieuw vormgegeven, zodat deze het winkelen zo min mogelijk storen. - voor de aansluiting van deze nieuwe entree op het pleintje in het centrum zijn een drietal varianten onderzocht. de varianten verschillen in de mate waarop wordt ingegrepen in het bestaande blok van alberts & van huut. uiteindelijk is gekozen voor de variant waarin een blokje met vier woningen wordt gesloopt. deze variant werd in de workshop als beste oplossing ervaren. de nieuwe entree ligt niet geheel in het verlengde van de bestaande winkelstraat. op de plek van de bajonet komt een fris grand café in twee lagen. op deze wijze wordt het nieuwe mooi in het bestaande geïntegreerd. - boven de winkels komen appartementen. de architectuur sluit mooi aan bij de bestaande architectuur van het centrum. de hogere gebouwen vormen “pakhuizen” of “stadsvilla’s” die goed aansluiten bij het profiel van de gildenlaan, dan wel bij de uitstraling van het interne winkelpleintje.


ontwikkelingsplan: kop gildenlaan plattegronden

begane grond

parkeerkelder

36


ontwikkelingsplan: kop gildenlaan beeldkwaliteit gevels gildenlaan en nieuwe passage

aansluiting architectuur alberts & van huut met nieuwe passage naar gildenplein, noordgevel

zuidgevel, passage met rechts het nieuwe accent op het franse pleintje

entree passage 37 Aad Trompert Oranjelaan 36 NL-3818 GR Amersfoort tel +31 (0)33 4631252 / 06 53176390 fax +31 (0)33 4480440 email [email protected]

ontwikkelingsplan: kop gildenlaan verdiepingen

eerste verdieping

tweede verdieping

38


ontwikkelingsplan: kop gildenlaan beeldkwaliteit gevels “franse” pleintje

uitwerking westgevel, “franse” pleintje aansluiting met architectuur alberts & van huut

impressie “franse” pleintje 39 Aad Trompert Oranjelaan 36 NL-3818 GR Amersfoort tel +31 (0)33 4631252 / 06 53176390 fax +31 (0)33 4480440 email [email protected]


nieuwe begane grond

bestaande doorsneden

nieuwe doorsneden 40


ontwikkelingsplan:binnengebied ags.schwencke-rosbach

- het binnengebied van het winkelcentrum wordt aangepast en opgeknapt. ook krijgt dit gebied dan een nieuwe bestrating. de bestaande parkeergarage onder het middenblok wordt omgebouwd, zodat deze aan de huidige eisen voldoet. zowel de bewoners als het winkelend publiek parkeren in deze garage. - de huidige parkeerplaats en bevoorradingshof in het middenblok worden omgevormd tot winkelen op de begane grond. daarop komt een woondek met speelruimte voor de omwonenden. de bevoorrading van het middenblok

situatie middenblok

wordt geregeld met palletwagens. de trapopgangen naar de woningen op het middenblok worden vernieuwd, de bergingen worden op het dek gerealiseerd. de hoeken van het blok krijgen een betere uitstraling. zij vervangen de huidige magere architectuur ter plaatse. het trespa aan de gevels wordt vervangen door staal en glas. op een aantal plaatsen worden de winkelstraten versmald. hier is een nieuwe plint van metselwerk ontworpen die refereerd aan de plinten die in de andere nieuwe plandelen worden toegepast.

nieuwe gevel winkelpassage 41 Aad Trompert Oranjelaan 36 NL-3818 GR Amersfoort tel +31 (0)33 4631252 / 06 53176390 fax +31 (0)33 4480440 email [email protected]


nieuwe verdieping met woondek

nieuwe gevel winkelpassage 42


ontwikkelingsplan: blok rabobank ags.schwencke-rosbach

het blok van de rabobank krijgt eveneens een facelift. dit blok is van dezelfde architecten als het middenblok. de ingrepen zijn vergelijkbaar. tevens wordt de doorsteek naar het achterliggende woongebied versmald. het winkelcircuit wordt daardoor sterker. er wordt voorkomen dat sluipverkeer via deze doorsteek toegang heeft tot de winkelpassage.

situatie blok rabobank

bestaande en nieuwe gevels blok rabobank 43 Aad Trompert Oranjelaan 36 NL-3818 GR Amersfoort tel +31 (0)33 4631252 / 06 53176390 fax +31 (0)33 4480440 email [email protected]

ontwikkelingsplan: drie ranken

begane grond drie ranken

toekomstige gevel eglantierlaan

44


ontwikkelingsplan: drie ranken witteveen architecten

zijgevel drie ranken

gevel violierenplein

situatie drie ranken de kerk krijgt nieuwe zalen aan de zijde van het violierenplein. dit blok vormt een nieuw gezicht van de kerk aan het plein. het blok is iets naar voren geschoven. op die wijze kan het plein logisch worden opgedeeld in een verbijfs - en parkeerzijde. de huidige grote kerkzaal zal via een patio vanaf de eglantierlaan te bereiken zijn. deze patio vormt het stiltegebied voor de kerkzaal. na realisatie van de fase die ligt op de plek van de bibliotheek en het jongerencentrum, zal de patio een bijzondere plek worden langs de eglantierlaan. de buitengevels worden zoals de ander plandelen ook van een rode vormbaksteen opgetrokken om het project te laten passen binnen de kleur van het stadje. de bestaande kerkzaal en de nieuwe gevels die rond de patio liggen worden wit gekeimd om de kerk er als functie uit te laten springen.


stedenbouwkundig plan medisch centrum beeldkwaliteit

het huidige parkeerterrein aan de eglantierlaan kan in deze fase worden omgebouwd tot toegang tot een nieuwe parkeergarage en bevoorradingshof. in de garage moeten voldoende parkeerplaatsen worden opgenomen ter compensatie van de huidige parkeerplaatsen, plus de parkeerplaatsen voor de toegevoegde functies. vanuit de garage komt er een entree naar het winkelcentrum. vanuit het uitgebreide bevoorradingshof worden de omliggende winkels bevoorraad. - in het blok op de hoek van de eglantierlaan en de gildenlaan wordt het project afgerond. de hier te realiseren architectuur sluit aan bij de nieuw gerealiseerde architectuur langs de beide lanen. in blokken samengebonden stadsvilla’s in drie tot vijf lagen op een commerciële plint langs de eglantierlaan en pakhuisachtige blokken in vijf lagen op een commerciele plint, met daarboven appartementen aan de zijde van de gildenlaan. - aan de zijde van de eglantierlaan

situatie

worden de daargelegen woningen opgenomen in “stadsvilla’s”, vergelijkbaar met de vormgeving van de villa’s nabij de drie ranken.

beeldkwaliteit hoek eglantierlaan - gildelaan

46


stedenbouwkundig plan medisch centrum beeldkwaliteit

De hoek bij het medisch centrum en de invulling van de parkeerplaats langs de Eglantierlaan wordt nog niet in de eerste ontwikkeling meegenomen. Wel zijn hiervoor de stedenbouwkundige randvoorwaarden bepaald. Te denken valt dan aan een uitbreiding van de huidige medische voorzieningen, het realiseren van een parkeergarage en de toevoeging van woningen. Het realiseren van meer winkelruimte ligt niet voor de hand. Stedenbouwkundig is het van belang het centrum juist op deze belangrijke hoek herkenbaar te maken. De wanden aan de zijde van de Gildenlaan en de Eglantierlaan worden in hoogte, kwaliteit, detaillering en materiaalgebruik afgestemd op de ontwerpen in dit boekje voor de lokatie de Drie Ranken en de lokatie tuincentrum. Het is vanzelfsprekend dat Jos van Eldonk, eventueel in samenwerking met AGS Amsterdam, zo’n ontwerp het best zou kunnen maken. Dan is een samenhangende beeldkwaliteit aan de buitenkant van het centrum het meest gewaarborgd.

gew

ens

te s

ame

n ha

ng b

eel

dkw

a l it

gildenplein

e it

samenhangende architectuur aan buitenzijde centrum

beeldkwaliteit gildelaan, hoek tuincentrum


stedenbouwkundig plan kop violierenplein beeldkwaliteit

ge

we

ns

te

sa

me

nh

an

gb

ee

ld

kw

al

it e

it

samenhangende architectuur aan buitenzijde centrum

beeldkwaliteit gevel langs de eglantierlaan nabij de drie ranken

48


stedenbouwkundig plan kop violierenplein beeldkwaliteit

- de ambitie van het stedenbouwkundige plan is tot een afronding van het violierenplein te komen. daarmee moet het violierenplein een besloten karakter krijgen en passen binnen het idee van het stadje. dat kan door op de plaats van het jejocema, de kolk en de bibliotheek, wanden op te richten zoals op de huidige plaats van de drie ranken gebeurt. de gevels op de naastgelegen bladzijden tonen de massa en beeldkwaliteit van zo’n ontwikkeling. het idee is op de begane grond een zelfde of andere maatschappelijke functies te creëren. de verdieping is geschikt om te wonen. de bebouwing kan variëren van drie tot vijf lagen op een plint. door deze ingreep wordt het entreeplein van de drie ranken aan de eglantierlaan benadrukt en krijgt de entree tot het violierenplein karakter. het violierenplein wordt een echt marktplein voor de wijk de maten. - onder de ontwikkeling worden voldoende parkeerplaatsen voor het te realiseren nieuwe programma opgenomen. een deel van de bezoekersparkeerplaatsen kan langs de eglantierlaan gerealiseerd worden, zoals dat in het ontwikkelingsplan gebeurt.

stedenbouwkundig concept

beeldkwaliteit hoek eglantierlaan - gildelaan


inrichting openbare ruimte houtman en sander

inrichtingsplan

de huidige inrichting van de winkelstraten laat te wensen over. de bestrating ligt hol en is op meerdere plekken verzakt. winkeliers en gebruikers klagen daarover. er is qua kleur nauwelijks verschil tussen

markt

de bebouwing en de straat. hierdoor wordt een somber beeld opgeroepen. reclame en uitstallingen vragen te veel om aandacht waardoor een rommelig beeld ontstaat. door een nieuwe vlakke bestrating aan te leggen, zal het centrum beter begaanbaar worden. als de reclame wordt teruggebracht en de uitstallingen verdwijnen krijgt het centrum een helder en aangenamer uiterlijk.

50


inrichting openbare ruimte houtman en sander

eenvoud - de inrichting van het openbaar gebied wordt eenvoudig en functioneel. in hoofdzaak worden natuurlijke en gebakken materialen gebruikt om aan te sluiten bij het karakter van het stadje. met behulp van “punaises” worden zones afgebakend voor terrassen, parkeren

eglantierlaan

en fietspaden. ook kan in de “punaises” verlichting worden aangebracht, of haken worden opgenomen voor het vastzetten van de kramen op de markt. - de eglantierlaan krijgt een boulevardachtig karakter met een “flaneerstrook” langs de winkelstrip. de “flaneerstrook” krijgt een hoogwaardige inrichting die vergelijkbaar is met de inrichting van het winkelgebied zelf. langs de

pleinen en winkelgebied

“flaneerstrook” is er plaats voor de fietsers. tevens wordt de laan heringericht als parkeerterrein voor het centrum. daarmee wordt de laan een herkenbaar entreegebied voor het centrum. - de winkelpassages zijn nu te breed en kil. de passages bieden te weinig intimiteit en gezelligheid. door de passages te versmallen van 10 naar 7 meter en eenzijdig te voorzien van een transparante luifel wordt een beter winkelprofiel verkregen. de straten worden heringericht. de verlichting

fietsen

wordt opnieuw bezien. - door de relatief smalle passages worden de vier pleintjes op de hoeken van het winkelrondje extra benadrukt als verblijfsplekken. - ook het eglantierplein wordt heringericht. het deel van het plein tegen het winkelcircuit wordt heringericht als terras, voor de daar geplande horeca. het overige deel van het plein wordt gebruikt om te parkeren. de weekmarkt blijft op het plein.

parkeren 51 Aad Trompert Oranjelaan 36 NL-3818 GR Amersfoort tel +31 (0)33 4631252 / 06 53176390 fax +31 (0)33 4480440 email [email protected]

APELDOORN EGLANTIER STEDENBOUWKUNDIG PLAN EN BEELDKWALITEIT. mei resultaten ontwerpgroep eglantier. opdrachtgever:gemeente apeldoorn

Recommend Documents