Welkom in Apeldoorn Iedere stad heeft iets bijzonders. Iets wat de stad anders maakt en laat verschillen ten opzichte van andere steden. Ook Apeldoorn. Alleen weten of beseffen sommigen dat niet. En dat is erg jammer! Daarom leidt D66 Apeldoorn u graag rond langs de mooiste plekjes van Apeldoorn. Wellicht slaan we er een aantal over, maar anders bent u volgende week nog steeds onderweg. Wij hebben geen Amsterdamse grachten of Utrechtse Dom. Maar wij hebben wel een prachtig paleis en monumentale panden, waar we ontzettend trots op mogen zijn. En dat mogen we af en toe best wat meer uitstalen. Sowieso is het leuk om de plekjes even op een rijtje te zetten en ze extra in het daglicht te stellen, maar nog leuker is het om hem echt te bewandelen of langs de hotspots te fietsen. Het kan allemaal, afhankelijk van de tijd die u bereid bent ervoor vrij te maken. Dus trek er een dagje op uit, met uw kennissen, vrienden of familie. Deze tour zit boordevol interessante weetjes. Vol verrassingen, gegarandeerd.
Over Apeldoorn Apeldoorn is de grootste stad op de Veluwe die zich bevindt in de provincie Gelderland. Daarnaast is Apeldoorn de op elf na grootste stad van Nederland. Op 1 februari 2012 telde Apeldoorn 157.057 inwoners. Apeldoorn heeft nooit stadsrechten gekregen, omdat de stad pas in de laatste honderd jaar uitgroeide tot een van de grootste steden in Nederland. Maar D66 wil geen discussie meer voeren over of Apeldoorn een stad of een dorp is. D66 wil trots zijn op het rijke stadscentrum en de groene wijken en alle andere dingen waar de Apeldoorners voor kiezen. e
De Apeldoornse geschiedenis start in het jaar 792. In de 16 eeuw kwam de papierindustrie in Apeldoorn op gang, waarna Apeldoorn snel begon te groeien tot één van de grootste gemeenten in Nederland.
Stop 1: Station Apeldoorn Misschien moet u iemand van het Station ophalen wie u in Apeldoorn wilt rondleiden? Dat komt dan mooi uit, want over het station is al een hoop te vertellen. Voor sommigen is het station Apeldoorn misschien noodzaak en de normaalste zaak van de wereld. Een dagelijks vertrekpunt. Toch zijn er wel degelijk bijzondere aspecten aan het station op te merken. Apeldoorn is sinds 1876 aangesloten op het spoorwegennet. Dit zorgde voor een toename van de bedrijvigheid. Ook de vestiging van de Rijksdiensten (de Belastingdienst, Domeinen en het Kadaster) droeg hieraan bij. Het aantal inwoners groeide vanaf de jaren ’60 snel en daarmee de noodzaak van een goed bereikbaar Apeldoorn. Op het station bevinden zich bovendien twee kunstwerken, namelijk ‘de Kus’, welke geplaatst is ter gelegenheid van het huwelijk van kroonprins Willem Alexander en prinses Maxima en het kunstwerk ‘reizend zand’. ‘Reizend zand’ is een paneel welke met oranjegele leds verstuivende zandduinen uitbeeld. Het kunstwerk verwijst naar de zandgronden waarop Apeldoorn gebouwd is. Ook verwijzen de grove dennen op het stationsplein naar de Veluwe.
Stop 2: Het Kanaal Wanneer u vanaf het station langs de Stationsstraat loopt, dan kunt u op een gegeven moment afslaan de Kanaalsstraat in. Deze brengt u naar Kanaal Noord. Daar is een cafétje gevestigd genaamd ‘De Oude Haven’, waar u eventueel terecht kunt voor een kopje koffie of thee. In 1829 kwam het Apeldoorns kanaal tot stand, dat van de IJssel bij Hattem tot Apeldoorn loopt. In 1868 is het kanaal doorgetrokken naar Dieren. Het Kanaal is nu niet meer bevaarbaar. D66 heeft eerder een motie gesteund waarin de Gedeputeerde Staten wordt opgeroepen te onderzoeken of het mogelijk is het Apeldoorns Kanaal weer bevaarbaar te maken, in samenhang met gebiedsontwikkeling langs het Apeldoorns Kanaal. Het noordelijke deel van het kanaal volgt het riviertje De Grift, welke in de middeleeuwen is aangelegd. Vroeger voedde de Grift de watermolens van de stad. De Grift is sinds kort op veel plaatsen in Apeldoorn weer boven de grond gebracht, meerdere plaatsen volgen nog. Dit zorg niet alleen voor een verbetering in het landschap, maar heeft ook een functie om toenemende regenval op te vangen. Nog een historisch weetje is dat de Canadezen Apeldoorn in 1945 tot aan het Apeldoorns Kanaal wisten te bevrijden. Om burgerslachtoffers te voorkomen, zijn twee verzetsstrijders ’s nachts het bewaakte Apeldoorns Kanaal bij het Sluisje overgestoken, om de Canadezen te waarschuwen. Wanneer u op de brug gaat staan die de Deventerstraat over het kanaal heen loopt, kunt u het Sluisje aan de noordelijke zijde in de verte zien.
Stop 3: De Parken Wanneer u terugloopt door het centrum of terugkeert naar de Stationsstraat en deze verder afloopt, komt u uit bij het Oranjepark. Dat is meteen de volgende stop. Apeldoorn staat mede bekend om zijn stadsparken en een groene karakter. De wijk De Parken vormt hier een prachtig voorbeeld van. De Parken is een wijk grenzend aan het centrum van Apeldoorn. De wijk is genoemd naar vier aangesloten parken: het Oranjepark, het Wilhelminapark, het Prinsenpark en Verzetsstrijderspark. De parken worden omringd door monumentale woningen, tuinen, bomen en een stratenplan in Engelse landschapsstijl. De wijk is in 2005 tot rijksbeschermd stadsgezicht aangewezen. Om de wijk zijn vier scholen gevestigd, namelijk het Gymnasium, de Koninklijke Scholengemeenschap, Hoger Hotelonderwijs en de Theologische Universiteit. Heeft u alle parken en scholen kunnen vinden? Dan is het misschien tijd om wat te gaan eten.
Stop 4: Lunch Na zo’n wandeling heeft u vast trek gekregen. In het stadscentrum van Apeldoorn zijn er diverse plekken waar u terecht kunt voor een lunch. Zowel op het Caterplein, het Raadhuisplein als op kleine onverwachte terrasje op de route door de binnenstad kunt u terecht voor een hapje eten.
Stop 5: CODA U kunt via de Nieuwsstraat langs de bioscoop lopen en dan bij de bibliotheek afslaan de Vosselmanstraat in. Hier bevindt zich het CODA museum. Samen met Markant, Gigant en Orpheus werkt CODA aan het cultuurkwartier. D66 heeft zich ervoor ingezet om het Caterplein te verbinden met het Cultuurkwartier. Hiermee wordt de aantrekkingskracht van het Cultuurkwartier vergroot. Getracht wordt hiermee een verbinding te laten ontstaan tussen cultuur en horeca, gezellige terrassen en groen. CODA zelf bezit een cultuurrijke bibliotheek, museum, archief en kenniscentrum. In CODA worden belangrijke maatschappelijke ontwikkelingen verzameld en getoond, zoals muziek, literatuur, films en de geschiedenis van Apeldoorn en de regio.
Stop 6: Orpheus Voor de liefhebbers van het theater is Orpheus voor vele steden een voorbeeld. Een visitekaartje voor Apeldoorn. Wanneer u tussen het CODA-gebouw en parkeergarage het Beekpark doorkruist, kunt u aan de rechterkant langs de Kerklaan richting de Schouwburg en Congrescentrum Orpheus lopen. De nieuwste zaal heeft 1300 zitplaatsen, welke speciaal geschikt is voor muziektheater. U kunt voor een avondje musical of cabaret natuurlijk altijd terugkomen.
Stop 7: De Naald Voor de Naald moet u een eindje reizen. Maar de wandeling is het zeker waard, want wanneer u vanaf de Grote Kerk de Loolaan afloopt, komt u allerlei prachtige monumentale panden tegen. Aan het einde van deze laan bevindt zich de Naald. De Naald is een zeventien meter hoge obelisk, die in 1901 geplaatst werd als cadeau van de inwoners van Apeldoorn aan het bruidspaar van koningin Wilhelmina en prins Hendrik. De tragische afloop van koninginnendag 2009 herinnert iedere Apeldoorner zich nog wel. Tijdens de doortocht van de Koninklijke autobus naar het Loo werden verscheidene toeschouwers aangereden door een auto. Als gevolg van deze aanslag, welke vermoedelijk op de Koninklijke familie gericht was, vielen acht doden en tien gewonden. De auto kwam bij de Naald tot stilstand.
Stop 8: Paleis het Loo Naast de Naald bevindt zich het paleis en het terrein behorend bij Paleis het Loo. In 1984 begon Willem III van Oranje met de bouw van Paleis het Loo. Hij koos deze locatie, omdat Apeldoorn centraal in een jachtgebied lag. Hierna hebben verschillende leden van de Koninklijke familie gebruik hebben gemaakt van het paleis. Ook Lodewijk Napoleon zou het paleis bewoond hebben.
Sinds 1984 is het paleis een nationaal museum. Het paleis is nu eigendom van de Staat en behoort tot de Top 100 van de Nederlandse UNESCO-monumenten. Het terrein van Paleis het Loo staat bekend om haar bijzondere tuinaanleg en de natuurlijke wateraanvoer vanuit de heuvels. Voor de prijs van € 12,50 kunt u naar binnen. Heeft u voldoende tijd? Dan is een bezoekje zeker de moeite waard. En zo niet, dan is het zeker de moeite waard om er een keer voor terug te komen.
Stop 9: Kroondomein Gelegen aan het Paleis het Loo bevinden zich ook het Kroondomein. Dit gebied maakt van oorsprong deel uit van een koninklijk landgoed. De locatie wordt omringd door waardevolle cultuurhistorische elementen. Het park, de bossen en de heidevelden vormen samen het Koorndomein Het Loo. Indien u voldoende tijd heeft, dan raad ik u aan een van de wandelingen te maken door de Houtvesterij. De wandelroutes variëren van een half uur tot twee en een half uur. Heeft u minder tijd, dan zou ik zeker een kijkje nemen bij de edelherten.
Stop 10: Park Berg en Bos Het Park Berg en Bos is echt een eindje rijden en daarom alleen bereikbaar wanneer u met de auto bent gekomen of u bereid bent een bus te pakken. Het park is gevestigd aan de J.C. Wilslaan. Hier in de buurt is ook de Apenheul gevestigd. De Apenheul is een dierentuin gevestigd aan de rand van Apeldoorn waar verscheidene apensoorten leven. Nog zo’n bezienswaardigheid waar je eigenlijk een hele dag voor moet uittrekken. Het Natuurpark Berg & Bos is een natuurpark van 260 ha grootte gelegen op de Nederlandse Veluwe. Het park werd in 1934 aangelegd als werkverschaffingsproject. Het mooiste plekje van park Berg & Bos vind ik de uitkijktoren. De toren is 26 meter hoog en gelegen op een heuvel van negen meter. Van bovenaf de toren heeft u uitzicht over heel Berg & Bos en omgeving. Op heldere dagen reikt het uitzicht zelfs tot Zwolle. Ook bevinden zich in Park Berg & Bos de Bosvijver, Speelweide, Vlindertuin en het Klimbos.
Ik hoop dat u heeft genoten van alle bezienswaardigheden: het station, het Apeldoorns Kanaal, de parken, de lunch, CODA, Orpheus, de Naald, Paleis het Loo, de Kroondomeinen en Park Berg en Bos. En dat de lunch gesmaakt heeft. Misschien heeft u nog wat tijd over om terug te keren naar het centrum, om de dag af te sluiten met een kop koffie. In ieder geval hoop ik dat u een fijne dag heeft gehad, dat de route is bevallen en u veel nieuws te weten bent gekomen over Apeldoorn. Ik hoop dat ook u nu ook beseft dat Apeldoorn heel veel moois te bieden heeft. Mariëtta Buitenhuis (fractieassistent D66 Apeldoorn)