AFDELING APELDOORN EN OMSTREKEN

AFDELING APELDOORN EN OMSTREKEN AFDELINGSBLAD 2014 NUMMER 4

NGV afdeling Apeldoorn en omstreken

1

AFDELING APELDOORN EN OMSTREKEN BESTUUR: Voorzitter: J.W. (Jan) Limpers Timorlaan 5, 7314 BV Apeldoorn, (055) 578 6529 e-mail: [email protected] Secretaris, tevens PR-functionaris en redacteur afdelingsblad: F.C. (Frans) Nelis Kruizemuntstraat 135, 7322 LG Apeldoorn, (055) 366 53 08 e-mail: [email protected] Penningmeester: H.A. (Henk) Weltje Westenenkerweg 103, 7335 CV Apeldoorn, (055) 5418023 e-mail: [email protected] Algemeen bestuurslid: M. (Mario) Prudon Brederodelaan 36, 7412 NH Deventer, (0570) 644580 e-mail: [email protected] Algemeen bestuurslid, PR-functionaris: C. (Carla) Scholten-de Groot Fortunalaan 142, 7321 GN Apeldoorn, (055) 360 4333 e-mail: [email protected] Afdelingswebsite: http://apeldoorneo.ngv.nl Webmaster: J.W.G. (Jan) Netelbeek Klingmakersdonk 212, 7326 GC Apeldoorn, (055) 533 1663 e-mail: [email protected] Afdelingsblad NGV Apeldoorn en omstreken ISSN: 1571-9014 Verschijnt in 2014 drie maal: maart, augustus (dubbelnummer) en december. Kaart voorzijde: "Geldria et Transisulana" - Gerard Mercator, Jodocus Hondius; Afbeelding op voorpagina: Jan Willem Limpers (1837-1901), zie ‘Van de voorzitter’ 2


VAN DE VOORZITTER Op 26 juni 1837 werd mijn overgrootvader Jan Willem Limpers geboren te (Den) Helder. In januari 2000 heb ik in het archief van Den Helder een afdruk van zijn geboorteakte gekregen. Hierin staat o.a.: Akte van Geboorte van Jan Willem Limpers, zoon van Jan Willem Limpers sergeant bij het bataillon vrijwillige Artilleristen alhier in garnisoen oud acht en dertig jaren en van Antje Landman zonder beroep oud twee en twintig jaren wonende aan den Helder bij dezelven buiten huwelijk huwelijk verwekt en zijnde gemelde vader op het passeren dezes present. Onlangs heb ik op de website zoekakten.nl deze akte gezocht en gevonden. Tot mijn grote verbazing is de akte van zoekakten.nl niet identiek aan de akte die ik zoveel jaren geleden in Den Helder ontving. Garnizoen wordt nu met “z” i.p.v. “s” geschreven en het woord huwelijk staat er nu maar één keer. Maar het meest wonderlijke is dat Antje nu en twee en dertig jaren oud is! Ook wordt bij een van de getuigen een ander woonadres opgegeven. Hoe is dat mogelijk? Kennelijk worden er twee aktes geschreven waarbij fouten en verbeteringen worden gemaakt. Beide aktes zijn ondertekend door de ambtenaar (de burgemeester), de vader en twee getuigen. Die personen zaten dus te wachten tot de schrijver klaar was en de schrijver voelde zich daardoor gehaast en maakte verschrijvingen. Of is dat mijn fantasie? Wanneer er lezers zijn die weten over dubbele aktes en hoe die tot stand kwamen dan verneem ik dat graag. Uit de aktes blijkt in ieder geval dat de vader van Jan Willem sergeant was. Dat leidde mij indertijd naar de militaire stamboeken in het CBG en daarin vond ik dat sergeant Limpers in 1830 in Mons (Bergen) gelegerd was en eind september 1830 bij het begin van de Belgische opstand door de opstandelingen gevangen genomen werd. Voor die heldendaad heeft hij in 1832 het metalen kruis ontvangen en in 1839 (want toen pas gaf de koning toe dat België onafhankelijk was) de zilveren medaille. Dat stamboek heb ik ook kunnen vinden op de website zoekakten.nl. Mijn reizen naar Den Helder en Den Haag zijn dus overbodig geweest want alles kun je tegenwoordig vinden vanuit je luie stoel. Maar eerlijk gezegd bevallen mij die bezoekjes aan de archieven wel en kun je daar bijvoorbeeld een stadsbezoek aan koppelen. U leest het goed: uw voorzitter heeft moeite met zijn tijd mee te gaan en moet nodig vervangen worden. Dus: meld u aan! NGV afdeling Apeldoorn en omstreken

3

Mijn overgrootvader is volgens de geboorteakte buiten het huwelijk geboren en de vraag is dan of sergeant Limpers de werkelijke vader is en wat hem bewogen heeft het kind te erkennen. Ik heb al in een eerder nummer van ons afdelingsblad over mijn DNAonderzoek verteld met de conclusie dat sergeant Limpers niet de vader maar slechts de naamgever van mijn overgrootvader kan zijn. De vermoedelijke vader is (volgens familie- overlevering) de latere koning Willem III en het is bekend dat met name militairen werden gedwongen dergelijke kinderen te erkennen. Mijn overgrootvader komt in 1864 naar Leiden en gaat werken bij de Koninklijke Nederlandsche Grofsmederij. Hij treedt in 1868 in het huwelijk met Johanna Susanna van der Waals en komt in 1901 te overlijden.

VAN DE REDACTIE / AFDELINGSAFGEVAARDIGDE We hebben weer een drukke tijd achter de rug. Veel te lezen in de stukken voor de Algemene Vergadering (AV), overleg over die informatie, de Afdelingsledenvergadering (ALV), de AV en dan de voorbereiding van dit blad. Tussendoor ook nog even een surprise en rijmpjes maken voor pakjesavond. Zo blijf je wel van de straat. Van de AV kan ik u melden, dat de contributieverhoging met 7 euro echt door moet gaan. We hebben het Verenigingscentrum nog hard nodig als onderkomen voor onze verzamelingen en voor activiteiten, terwijl goedkopere vervangende ruimte niet snel te vinden is, om niet te spreken van de problemen die je oproept als je het huidige gebouw zou willen verkopen. Het op gedegen onderzoek gebaseerde onderhoudsplan vergt echt de in de begroting opgenomen reserveringen. Zou Gens Nostra dan goedkoper, of digitaal kunnen? Verkijk u niet op het luxe uiterlijk: het blad wordt uiterst efficiënt geproduceerd en de redactie zal bezuinigingsmogelijkheden niet onbenut laten. Onze vereniging telt nog veel leden voor wie de papieren Gens Nostra zo ongeveer de NGV is, omdat ze geen vergaderingen (kunnen) bezoeken, geen internet hebben, of gewoon graag een papieren tijdschrift hebben, waar ze in kunnen bladeren en aantekeningen in kunnen maken. Het hoeft misschien niet per se een maandblad te blijven. Na alle uitleg volgde stemming, waarna de gewogen stemmen een ruime meerderheid voor de contributieverhoging te zien gaven. De AV heeft vastgesteld, dat heraldiek onderdeel is van genealogie en dat de afdeling straks interessegroep Heraldiek-NGV gaat heten. ‘Straks’, omdat de nieuwe terminologie eerst in de statuten moet worden opgenomen. Het hoofdbestuur gaat zelf een statutenwijziging voorbereiden om het totaal te ‘updaten’. Het zal daarbij streven naar een betere verhouding tussen hetgeen in de statuten wordt geregeld en wat in het huishoudelijk reglement wordt opgenomen. Ditmaal vond de AV plaats in Driebergen in de tuinzaal van Antropia Cultuur- en Congrescentrum. Aanzienlijk soberder dan het Jaarbeurscongrescentrum en dat werd algemeen zeer op prijs gesteld in het licht van de begroting. De penningmeester heeft van alle afdelingen gegevens verzameld over de afdelings bladen: verschijningsfrequentie, omvang, oplage, papiersoort, formaat, druk- en ver4


zendkosten. Dat maakt vergelijkingen mogelijk en dat zou afdelingen op het spoor van bezuinigingen kunnen zetten. Er schijnt ook gedacht te worden aan centralisering van druk en verzending. Het lijkt mij, dat het druk- en verzendklaar maken door vrijwilligers van de afdelingen minder kost dan uitbesteden. De totale procedure voor het maken van een blad zou ook aan flexibiliteit inboeten. Kortom: vergelijken prima, maar niet centraliseren. In dit blad treft u de gebruikelijke rubrieken aan. De sprekers waren gelukkig bereid mijn verslag nog even door te nemen en illustraties ter beschikking te stellen. Dat geldt zeker ook de deelnemers aan de themabijeenkomst over ‘Mijn meest aansprekende voor ouder’. Die themabesprekingen na een formele vergadering zijn een soort krenten in de genealogische pap. Menige afdeling zoekt vertwijfeld naar mogelijkheden om haar leden meer betrokken te krijgen. Wij mogen ons gelukkig prijzen met een flink aantal leden, die hebben ervaren hoe inspirerend het is om ervaringen en wetenswaardigheden uit te wisselen. Het begon met lijsten en staten, maar gaandeweg kwamen er meer illustraties bij en in november waren er al diverse PowerPointpresentaties bij. Voor de afwisseling werden er ook gewoon interessante verhalen verteld, waarbij soms afbeeldingen of kopieën in de kring werden getoond. Daarom noemen we het ook wel een rondetafel gesprek en blijft de drempel laag. U zult ook zien, dat we niet te strikt omgaan met het opgegeven thema. Zo is er onder de “voorouders” een kinderloze neef van een vader. Maar wel degelijk een zeer aansprekend persoon en net als de vader van degene die hem ten tonele voert een kleinzoon van Jan Willem Limpers, die in de bijdrage ‘Van de voorzitter’ wordt besproken. Met enig combineren en deduceren zouden we kunnen vermoeden, dat de liefde voor het beeldhouwen van Johan Limpers en prinses Beatrix te herleiden is op een gemeenschappelijke afstammingslijn. Zo komen we terecht bij de het afgelopen jaar veelbesproken voorouder Willem III. Het jaar spoedt zich ten einde. Laat u niet afschrikken door de contributieverhoging en blijf lid. De NGV blijft voor 45/46 euro per jaar een goede partner in uw onderzoek. Gens Nostra, afdelingsblad, Verenigingscentrum, punten voor waardevolle informatie op de website, bijeenkomsten, excursies, cursussen en veel medeleden om te raadplegen. Prettige feestdagen en een voorspoedig 2015.

BIJEENKOMSTEN, EXCURSIES, CURSUSSEN (Zie ook www.ngv.nl >> agenda)

Plaats (in januari, maart en april): De Stolp, Violierenplein 101, 7329 DR Apeldoorn; zaal open 19.00 uur en aanvang programma 19.30 uur; sluiting 21.50 à 22.00 uur. Zowel voorafgaand aan de lezing, als tijdens de pauze is er gelegenheid voor onderling contact en inzien van de periodieken van zusterafdelingen. Bijeenkomsten zijn gratis toegankelijk. De Stolp is het zalencentrum van De Maten, waarin ook een vestiging van de bibliotheek is; het ligt aan het Violierenplein, het parkeerterrein bij het winkelcentrum De Eglantier aan de Eglantierlaan. NGV afdeling Apeldoorn en omstreken

5

Dinsdag 13 januari 2015: Vereniging Veluwse Geslachten, presentaties door de heren Cees de Jong (voorzitter) en Dick van de Heg (secretaris) De heer Van de Heg zal het hebben over de historische ontwikkeling van de VVG, de reeks publicaties, de bibliotheek en het project ‘digitalisering van de bibliotheek’. Ook gaat hij in op de zaken waar de VVG nu mee bezig is, zoals transcriberen en het geven van adviezen aan bezoekers van de wekelijkse informatiedag in de studiezaal van het gemeentehuis in Barneveld. De heer De Jong zal uitvoerig de nieuwe website van de VVG belichten, de mogelijkheden ervan tonen en iets vertellen over de plannen van de VVG voor de toekomst. Een van de sprekers zal ook aangeven waar je bij het maken van een familieboek zoal mee te maken krijgt en welke eisen daarbij aan de orde komen. Dinsdag 10 februari 2015 in DEVENTER: Het (groot)burgerschap van Deventer, lezing door dr. C.M. (Clemens) Hogenstijn De inleider is ook lid van de NGV. Hij is stadshistoricus van Deventer en was verbonden aan Stadsarchief en Athenaeumbibliotheek. Na een inleiding over burgerrecht en -schap zal hij verhalen over groot- en kleinburgers. Daarna komt het verwerven en beëindigen van het burgerschap aan de orde. Vervolgens zal de spreker ons informeren over de actuele regelgeving inzake grootburgers, de totstandkoming daarvan in de negentiende eeuw en de conflicten die daarmee gepaard gingen. Ten slotte bespreekt de inleider de burgerboeken en andere voor genealogen beschik bare bronnen. Dan gaat het om de datum waarop het burgerschap werd verleend, de personalia van de nieuwe burger, diens beroep en plaats van herkomst. Soms vormen deze gegevens een mooie aanvulling op de traditionele bronnen in de kerkelijke administratie. Aan de hand van voorbeelden zal het belang van de burgerboeken voor genealogisch onderzoek worden behandeld. Let op de plaats van deze bijeenkomst: Woon-, Zorg- en Wijkcentrum St. Jurriën, P.C. Hooftlaan 97, 7412 PL (in de wijk Zandweerd-Noord) Deventer. Komt u met openbaar vervoer? Het wijkcentrum is bereikbaar met buslijn 3 vanaf het Deventer NS-station, halte St. Jurriën in de Joost van den Vondellaan. Komt u met de auto uit de richting Zwolle - Wijhe - Olst, dan gaat u op de eerste rotonde in Deventer rechtsaf, de eerstvolgende straat linksaf (Brederodelaan) en aan het eind van de straat vindt u St. Jurriën. Komt u uit de richting Apeldoorn - Twello, dan slaat u onderaan de Wilhelminabrug linksaf en bij de volgende verkeerslichten rechtsaf. U rijdt dan op de weg langs de IJssel. Deze weg twee kilometer volgen. Na de eerste hoge flat maar vóór de tweede hoge flat rechtsaf slaan (Hobbemastraat). Na 500 meter vindt u St. Jurriën aan uw rechterhand. Komt u uit de richting Zutphen of vanaf de A1 Deventer binnen, dan volgt u eerst de borden richting centrum. Over de sluis slaat u bij de verkeerslichten linksaf, u komt dan op de weg langs de IJssel. Deze weg drie kilometer volgen. Na de eerste hoge flat maar vóór de tweede hoge flat rechtsaf slaan (Hobbemastraat). Na 500 meter vindt u St. Jurriën aan uw rechterhand. 6


Er is voldoende parkeergelegenheid in de directe omgeving van het wijkcentrum. De parkeerplaatsen vlak voor de deur zijn voorbehouden aan de bewoners. De zaal gaat open om 19:15 uur, aanvang lezing 19:30 uur, einde uiterlijk 22:00 uur. Ook deze bijeenkomst is voor iedereen gratis toegankelijk. Dinsdag 10 maart 2015: Werken met Aldfaer, presentatie door J.W. (Jan) Limpers Na vijf jaar is het wel weer eens tijd om aandacht te besteden aan het veel gebruikte programma Aldfaer. Onze voorzitter zal in zijn rol van Aldfaerdocent ingaan op de wijze van werken met Aldfaer en aandacht besteden aan de diverse uitvoermogelijkheden. Hij zal ook eventuele vragen beantwoorden. CURSUS STAMBOOMONDERZOEK Georganiseerd door de Apeldoornse afdelingen van de HCC (Hobby Computer Club) en de NGV (Nederlandse Genealogische Vereniging) in samenwerking met CODA Archief. De cursus omvat drie dagdelen en wordt gegeven op: dinsdagavond 17 en 24 februari en 3 maart 2015 van 19.30 uur tot 22.00 uur in het wijkcentrum DOK Zuid aan de 1e Wormenseweg 460, 7333 GZ Apeldoorn Inhoud van de drie delen: In deel 1 behandelt F.C. (Frans) Nelis (NGV) de theorie: wat is stamboomonderzoek, hoe pak je het onderzoek aan, welke bronnen en archieven zijn beschikbaar e.d. In deel 2 geeft F.M.P. (Frans) Goedemondt (HCC) een overzicht van de belangrijkste websites op het gebied van stamboomonderzoek en wordt met deze websites geoefend. In deel 3 behandelt J.W. (Jan) Limpers (NGV) de basismogelijkheden van het veel gebruikte stamboomprogramma Aldfaer en wordt met het programma geoefend. Voor deel 2 en deel 3 is het wenselijk dat de cursist een eigen laptop meeneemt. Wie daar niet over beschikt, kan samenwerken met een cursist die er wel een heeft meegebracht. Excursie: Als afronding van de cursus biedt CODA Archief de cursisten een rondleiding aan op dinsdagmiddag 10 maart 2015 (eventueel ook 17 maart). Naast de algemene uitleg over het archief, zullen verschillende Apeldoornse bronnen worden toegelicht en enkele bijzondere archiefstukken worden getoond. Kosten en aanmelding: De kosten bedragen €5,- per dagdeel, dus €15,- voor de gehele cursus. Aanmelden kunt u bij J.W. Limpers, e-mailadres [email protected] Dinsdag 14 april 2015: Afdelingsledenvergadering (ALV) en vervolg van het thema ‘meest aansprekende voorouder'. Zie voor de agenda het volgende nummer van dit blad.


7

Eerste donderdag van de maand: Genealogisch spreekuur CODA Archief & Kenniscentrum, Vosselmanstraat 299, 7311 CL Apeldoorn, ingang bij Museum. 14:00 tot 15:00 uur. (Niet in de maanden juli en augustus). Eerste donderdag van de maand: Bijeenkomst HCC! Afd. Apeldoorn Wijkcentrum Dok Zuid, 1e Wormenseweg 460, Apeldoorn; aanvang 20.00 uur. HCC!genealogie verzorgt iedere maand een lezing of demonstratie. Zie voor actuele infor matie: www.genealogie.hcc.nl. Ook is er iedere donderdagavond op de HCC-bijeenkomst in Dok Zuid een genealoog aanwezig voor hulp. Historische Vereniging Wijhe, werkgroep genealogie Genealogische contactdagen op zaterdag in de Oudheidkamer “IJsselstreek”, Kerkstraat 34, 8131 BZ Wijhe; 10:30 tot 16:00 uur. Informatie voor beginners en mogelijkheid voor onderzoek in de beschikbare bronnen en indices. Toegang gratis, iedereen is welkom. Vrijwilligers zijn aanwezig om starters te helpen bij hun onderzoek. Zie voor data en meer informatie www.historischeverenigingwijhe.nl. Landelijke evenementen Alle evenementen zijn te vinden op de website www.ngv.nl.

OVER DE LEDEN VAN DE AFDELING Overleden De heer P. Hylkema te Ugchelen, de heer P.J.F.D. Roskam te Oss., de heer L. Takens te Apeldoorn en mevrouw A.A. De Graaf-Zwerver te Zwolle. Mogen zij rusten in vrede. Een hartelijk welkom aan onze nieuwe leden: De heer B.G. Van Griethuysen te Velp heeft zich van de afdeling Flevoland laten overschrijven naar onze afdeling. Ingeschreven als nieuw lid van de NGV en van onze afdeling: de heer M. Rooseboom te Vaassen en de heer G.J.I.M. Lobé te Apeldoorn. Bericht van een lid: De heer A. Kamerman te Wijchen was zo vriendelijk om te reageren op een bericht in deze rubriek over het bezoeken van bijeenkomsten. Als oud-lid van IJssellanden voelde hij zich aangesproken en schreef: “Hoewel ik graag bij de activiteit aanwezig zou zijn, verhindert mijn leeftijd, 89 jaar en mijn geringe mobiliteit mijn komst. Het spijt me zeer, maar het is niet anders. Ik wens u en de afdeling veel succes in de toekomst.” Waarvan akte. Is uw profiel helemaal ingevuld en actueel? Klopt uw e-mailadres nog? Het e-mailadres in uw profielgegevens op de NGV-website wordt gebruikt bij de verzen ding van nieuwsbrieven. Bezoekers van de website kunnen u langs deze weg bereiken zonder dat uw e-mailadres aan hen wordt vrijgegeven. 8


VERSLAG van de afdelingsledenvergadering (ALV) van de NGV-afdeling Apeldoorn en omstreken van dinsdag 11 november 2014. Frans C. Nelis, secretaris Opening en mededelingen. Voorzitter Jan Limpers opent de vergadering, ditmaal in de (grote) zaal 2 van De Stolp, omdat in zaal 5 deze week een cursus wordt gegeven. De notulen van de ALV 2014 worden vastgesteld met dank aan de secretaris. Begroting voor 2015. Hierover heeft de secretaris in de Nieuwsbrief vermeld, dat de penningmeester ten opzichte van de begroting van 2014 kon volstaan met het verschuiven van 50 euro van de ene naar de andere begrotingspost. Het eindbedrag is overgenomen in de landelijke begroting. Vergadering akkoord. Algemene vergadering (AV) 29 november 2014. Belangrijk bespreekpunt zal zijn de door het hoofdbestuur (HB) voorgestelde verhoging van de contributie met 7 euro. De voorzitter vreest als gevolg daarvan een afname van het aantal leden. Vooral de kosten voor instandhouding van het Verenigingscentrum (VC) worden door het HB aangevoerd als reden voor de verhoging. Jan Netelbeek noemt de schouw van het VC, waarbij de noodzaak van aanpak van de onderhoudssituatie duidelijk naar voren kwam. De NGV kan niet op korte termijn van het gebouw af en moet het fatsoenlijk onderhouden. De leden zien de kosten van Gens Nostra als mogelijkheid voor een bezuiniging. In navolging van de afdeling Delfland wordt gepleit voor tweemaandelijkse verschijning, maar ook voor een soberder uitvoering. Voorgesteld wordt om advertenties op te nemen. De afdeling blijkt in meerderheid tegen een contributieverhoging met 7 euro, maar zou 1 à 2 euro acceptabel vinden. De afdeling is voor het zes maal per jaar verschijnen van Gens Nostra, liefst in een soberder vorm. De voorzitter zegt, dat het bestuur in de stukken voor de AV geen aanleiding heeft gevonden om het beleid of voorstellen van het HB op andere punten in deze vergadering aan de orde te stellen. Dat beleid mag dan ook door de afdelingsafgevaardigde worden ondersteund. Hans Stoter vraagt naar de achtergrond van de oproep voor nieuwe HB-leden. Jan Netelbeek antwoordt, dat de uitvoering van het beleid vraagt om meer mankracht. De AV is op zaterdag 29 november in Driebergen – goedkopere gelegenheid dan de Jaarbeurs – en de afdeling zal er worden vertegenwoordigd door Frans Nelis en Henk Weltje. Verder ter tafel (rondvraag): – Frans Nelis en Carla Scholten hebben 25 oktober de PR-dag in Heesch bezocht. Een verslag met foto’s is op de website te vinden. Er was een interessant programma met veel uitwisseling van gegevens, enkele presentaties en een rondgang door het genealogisch museum van Henk Kros. Dat is ook de man achter het blad ‘Familie in beeld’. Hij noteerde ook onze e-mailadressen voor het toezenden van zijn in digitale vorm voortbestaande blad. Iedere afdeling werd ook voorzien van een update van de memory stick voor PR met vele zeer bruikbare bestanden. NGV afdeling Apeldoorn en omstreken

9

–Gevraagd naar achtergronden voor afname van het ledental zegt de voorzitter dat daar een grote verscheidenheid aan mogelijke oorzaken voor is. Verenigingen hebben het moeilijk nu er zo veel mogelijkheden zijn om individueel en op ieder gewenst moment op internet te zoeken en daar ook vragen aan forums voor te leggen. Verenigingen hebben doorgaans ook problemen om voldoende bestuursleden te vinden. Hij verwijst daarvoor naar zijn al een tijd lopende oproep om nieuwe leden voor ons eigen bestuur en herhaalt zijn uitnodiging aan belangstellenden om voorzichtig te beginnen met het bijwonen van een bestuursvergadering. Toch zien wij de voordelen van het als genealogen samenkomen, waarbij we elkaar stimuleren, voorbeelden uitwisselen en vragen beantwoorden. –Hans Stoter vraagt hoe het zit met de privacy van nog levende personen van wie de gemeente vele gegevens in de gemeentelijke advertentie plaatst om te achterhalen wat hun woon- of verblijfplaats is. Antwoord is, dat dit personen betreft die niet hebben voldaan aan hun burgerplicht en dat de gemeentelijke actie gewettigd is. - Jan Limpers zal op 4 december samen met Frans Goedemondt van HCC!genealogie aanwezig zijn op het genealogisch spreekuur van CODA in het kenniscentrum (zie ook de agenda, secr.). Zij zullen daar vragen op gebied van genealogie en genealogische software (trachten te) beantwoorden. CODA zal deze uitbreiding van het spreekuur extra ruchtbaarheid geven en hoopt zo meer belangstelling voor het spreekuur te wekken. - Woensdag 12 november geeft Frans Nelis een presentatie van de NGV en van genealogie in appartementengebouw De Stadhouder aan de Disselhof. Jan Limpers was daar bekend via zijn muziekactiviteit en uitgenodigd voor een presentatie. Frans heeft zijn presentatie voor de cursus voor dit doel aangepast en zorgt voor de uitvoering. Henk Weltje zorgt voor technische ondersteuning met de beamer.

WieWasWie

Lezing op 9 september 2014 door mevrouw S.G. (Sytske) Visscher-Visscher van het Centraal Bureau voor Genealogie; verslag Frans C. Nelis. Om te beginnen verklaart Sytske dat ze 34 jaar geleden met genealogie begon, omdat zij en haar echtgenoot dezelfde achternaam hadden. Na haar huwelijk was zij dus Sytske Visscher-Visscher. Het uitzoeken bracht de families niet met elkaar in verband en er was zelfs geen relatie met visserij; het waren allemaal boeren. Ze werkt nu al zo’n 30 jaar bij het CBG, eerst alleen voor het beantwoorden van vragen en later ook voor het geven van cursussen en deelname aan markten. Ze is ook lid van de NGV en bestuurslid van de afdeling Rijnland. In de aankondiging heeft de secretaris haar ten onrechte projectleider genoemd. Haar rol in WieWasWie (WWW) is eigenlijk een beperkte. Haar collega Hester van der Velde is verantwoordelijk voor de PR ten aanzien van WWW, maar vanuit haar lidmaatschap van de NGV verzorgt Sytske de presentaties bij de NGV-afdelingen. 10


De overgang van Genlias naar WWW was eind 2012. WWW is als opvolger ontwikkeld, omdat een aantal provinciale archiefdiensten de ontwikkelingsmogelijkheden van Genlias te beperkt vond. De invoering verliep niet bepaald soepel. Na enige tijd werd het CBG verzocht de projectleiding over te nemen. Rob van Drie werd toen projectleider. Het stopzetten van Genlias werd enkele malen uitgesteld, maar 1 januari 2013 viel definitief het doek. Toen was het inmiddels mogelijk om ook in WWW op twee personen te zoeken. Vanaf de start van WWW werd uitgegaan van een bijdrage van de gebruikers. De invoering laat nog op zich wachten. Een abonnement gaat 18 à 20 euro per jaar kosten. Desgevraagd zegt Sytske, dat niet alle archiefdiensten meedoen. Sommige zijn nog terughoudend. Ze toont vervolgens een overzicht van hetgeen WWW al te bieden heeft en wat daar nog bij komt, zoals notariële archieven. Ze zou er ook graag de militaire stamboeken van het Nationaal Archief bij hebben. Op de website staat een overzicht van de plaatsen waarvan gegevens beschikbaar zijn. Dat wordt geregeld uitgebreid en daarom is het raadzaam je te abonneren op de nieuwsbrief en/of e-mailnotificaties van WWW. Op de homepage staat ook een blog. Momenteel is de omvang: 36 miljoen documenten, 102 miljoen persoonsverwijzingen en 21 miljoen scans. Family Tree Magazine heeft WWW geplaatst op zijn lijst van 101 beste genealogische websites. Er zijn twee zoekmogelijkheden. De eenvoudige is eigenlijk alleen geschikt voor statistische doeleinden, omdat het aantal hits groot is. Voor genealogen is ‘Uitgebreid zoeken’ beter geschikt. Dat geeft de mogelijkheid om gericht te zoeken, op bijvoorbeeld namen, soort gebeurtenis en plaats. Bij zoeken op plaats komen ook gebeurtenissen elders in beeld van inwonenden van die plaats. Bijvoorbeeld van het te Eindhoven overlijden van een inwoner van Maastricht. In WWW is (was) de mogelijkheid opgenomen om online aan je stamboom te werken. Dit was een wens van de provinciale archiefdiensten. Vanuit het genealogische werkveld waren er de nodige vraagtekens bij dit onderdeel. De ontwikkeling is gestopt en de Bouwen deelmodule wordt binnenkort verwijderd. Als vervanging kan StamboomNederland worden gebruikt (zie www.stamboomnederland.nl). WWW werkt nu een halfjaar samen met Vele Handen. Begonnen werd met het indexeren van militieregisters. Breda, Rotterdam en Maastricht laten hun bevolkingsregisters via Vele Handen indexeren. Meedoen levert punten op om scans mee te bekijken. De vrijwillige medewerkers krijgen een persoonlijke pagina waarop de puntenscore is vermeld. Gevraagd wordt of er een relatie is van WWW met Alle Groningers. Die is er: je wordt doorgelinkt naar Alle Groningers voor de details en de scans. Maar de DTB zijn (nog) alleen op Alle Groningers te vinden. De controle van de gegevens is een taak van de regionale archiefdiensten; die zorgen ook voor de verwerking van foutmeldingen. NGV afdeling Apeldoorn en omstreken

11

Na de pauze gaan we online kijken hoe een en ander werkt. Zo kijken we naar de reeks meewerkende archiefdiensten. Sytske geeft een tip door van Aad Verouden om een persoon te vinden van wie de achternaam onbekend is, of veel verschillende schrijfwijzen kent. Type daarvan alleen de voornamen in. Mits die niet te algemeen zijn, is de gezochte persoon zo dikwijls goed te vinden. Dat blijkt goed te werken bij ene Hille Christiana. Als je veel zoekresultaten krijgt is het raadzaam de filters te gebruiken. Beperk geografisch, of naar soort gebeurtenis, of naar de rol van de gezochte persoon. Je kunt de filtering teniet doen door te klikken op +. Om in één keer Sytske, Sijtske en Sietske te vinden kun je het beste * gebruiken; voor één letter gebruik je ?. Op WWW staan nu ook de familieadvertenties tot 1970. Als je die wilt hebben, moet je eerst inloggen bij het CBG en je punten gebruiken. Wie nog vragen heeft kan daarmee terecht bij de helpdesk van WWW. Met applaus en een woord van dank wordt afscheid genomen van Sytske, die vervolgens naar het station wordt gebracht om op een redelijke tijd thuis te kunnen komen. Haar collega Fred Janssen, die in de toekomst ook presentaties van WWW gaat verzorgen, en die er de hele avond bij was, geeft nog aanvullende informatie en antwoord op een aantal vragen. Hij zegt dat ‘Begint met’ en * tot verschillende resultaten leidt. De knop om ‘zoeken’ te starten zit vrij laag op het scherm en dat werkt lastig. Fred raadt aan om tips en klachten te melden via ‘reacties’, of ‘feedback’ op de website van WWW. Dan worden ze meegenomen bij de afweging van welke zaken wanneer gaan worden aangepakt. – Als er problemen zijn met het kopiëren van stukjes, meld dat dan aan WWW. – Gebruik vóór een nieuwe zoekactie de knop ‘leeg alle velden’, dat voorkomt mislukking doordat er bijvoorbeeld een plaatsnaam is blijven staan, of een bepaald soort bron. – Voor Haagse gegevens is Digitale Stamboom Den Haag de primaire bron en WWW een extraatje. – Al of niet deelnemen aan WWW is een keuze van de betreffende archiefdiensten. Dat zijn namelijk de instanties met bewaarplicht – en met de plicht om gegevens ter inzage te geven. Dat laatste hoeft niet digitaal te gebeuren. Leerdam heeft bijvoorbeeld alleen een eigen archiefkamer en niets op internet. Fred Janssen wordt bedankt voor zijn interessante aanvullingen en ook hij komt niet weg zonder applaus. Nieuwsmelding door het Centraal Bureau voor Genealogie op 11 november 2014: Het eigenaarschap van WieWasWie is overgegaan van de Stichting Archiefprogrammatuur (STAP) naar het CBG. Daarbij is een overeenkomst gesloten voor jaarlijks overleg met de directeur en archiefinstellingen en voor voortzetting van het overleg met de databeheerders. 12


Publiceren op internet

Lezing door Frank Rijckaert op 14 oktober 2014; verslag Frans C. Nelis. Voorzitter Jan Limpers heet allen en in het bijzonder de spreker welkom. Voor het eerst maakt hij daarbij gebruik van een geluidsinstallatie, welke door Arthur van Gerstel is meegebracht. De lezing zal zo ook achter in de zaal goed te volgen zijn, wat goed uitkomt, gezien de grote belangstelling. Frank begint met te melden dat zijn voorouders afkomstig zijn uit de streek tussen Brugge en Gent en uit Zeeuws Vlaanderen. Door het beroep van marechaussee komt zijn grootvader op diverse plaatsen in ons land te werken en wonen. Zo is te verklaren, dat zijn vader in Sas van Gent werd geboren, maar met het ouderlijk gezin mee verhuisde naar ‘s-Hertogenbosch, waar later Frank geboren werd. De PowerPointpresentatie begint met het onderwerp Genealogie en privacy. Basis is de wet van 6 juli 2000, houdende regels inzake de bescherming van persoonsge gevens (Wet bescherming persoonsgegevens, Wbp). Toezichthouder op de wet is het College bescherming persoonsgegevens (CBP). Dit college heeft uitgegeven: Richtsnoeren voor publicatie van persoonsgegevens op internet (68 pagina’s!). Rob van Drie van het CBG heeft op basis hiervan in 2002 een schema van de regelgeving gepubliceerd waarin de relatie van de verantwoordelijke voor een publicatie met een levende betrokkene en met het CBP wordt aangegeven: 1. Voor persoonlijk gebruik: betrokkene en CBP niet hoeven te worden ingelicht. 2. Voor uitwisseling met derden, of publicatie op internet: verplichte melding aan betrok kene; inzage/correctie toestaan; toestemming vragen; melding aan CBP verplicht. 3. Voor publicatie in druk: idem, zonder melding aan CBP Op een eigen website ben je niet gebonden aan regels, mits je maar rekening houdt met de Wbp. Op genealogische sites worden veelal de gegevens van nog levende personen door een privacyfilter afgeschermd. Dat gebeurt niet bij alle sites, let daar dus op. Je kunt ook meteen al bij het maken van de Gedcom (acroniem van GEnealogische Data COMmunicatie, ontwikkeld door ‘de mormonen’ in Salt Lake City, Utah, USA) voor invoer op een genealogische site de voorwaarden voor op te nemen personen opgeven bij de instellingen. Alle genealogische programma’s bieden de mogelijkheid van uitvoer in de vorm van een Gedcom-bestand. Publiceren op een genealogische website. Voorbeelden van sites: – NGV http://www.ngv.nl/Stamboom/homepage.php – StamboomNederland http://www.stamboomnederland.nl/start – Genealogie Online http://www.genealogieonline.nl/nieuwe_publicatie/ – GeneaNet http://nl.geneanet.org/ – MyHeritage http://www.myheritage.nl/ Frank laat zien hoe je gegevens rechtstreeks, of met een Gedcom bij MyHeritage invoert NGV afdeling Apeldoorn en omstreken

13

en hoe je er een foto bij plaatst. Hij laat ook zien dat Gedcoms per programma kunnen verschillen en dat je met ‘Kladblok’, of ‘Notepad’ een Gedcom kunt bewerken. Daarbij kun je gebruik maken van een routine ‘zoek en vervang’ om in één klap een woord, of groep woorden te vervangen. Illustraties zul je afzonderlijk (in aparte bestanden) moeten overbrengen. Zorg vervolgens weer voor correcte koppeling van persoon en afbeelding. Publiceren op een eigen website Voor een eigen website moet je allereerst beschikken over een eigen internetadres, zoals www.mijnnaam.nl en vervolgens over ruimte (een account) op de server van een internet-provider. Met een plaatje van enkele computers, aangesloten op het internet en een eveneens daarop aangesloten server maakt de spreker het proces inzichtelijk. Een website bestaat uit een of meer pagina’s in HTML-formaat (HTML = Hypertext Markup Language). De pagina’s (platte tekst-bestanden) moeten naar hier worden gekopieerd (geüpload). De hele procedure om met behulp van HTML webpagina’s voor te bereiden en ze met een FTP (File Transfer Protocol) -programma te uploaden werd uit de doeken gedaan, compleet met voorbeelden. Het zou echter te ver voeren om in dit verslag alle stappen te volgen. Je kunt ook webpagina’s genereren en uitvoeren met behulp van programma’s als Micro soft Word. Als voorbeeld een Worddocument met een parenteel. Dit document kan inclusief foto’s worden opgeslagen als een MHTML-webpagina (Multipurpose Internet Mail Extensions HTML; extensie .mht), die kan dan worden geüpload naar de server van de provider en worden bekeken in een browser. De gegenereerde MHTML-pagina bevat erg veel code, in tegenstelling tot de eerder getoonde HTML-pagina. Vandaar de voorkeur van Frank voor het stap voor stap zelf opbouwen. Ook de meeste genealogische programma’s kunnen webpagina’s genereren. GensDataPro heeft zelfs een ingebouwde FTP-mogelijkheid. Frank gebruikt zelf ook deze mogelijkheid, maar bewerkt het resultaat nog wel om de webpagina aan de door hem gewenste vorm (qua taal en lay-out) aan te passen. De handleidingen van de diverse programma’s geven meer informatie over de ondersteuning van het maken van webpagina’s. Tot nu toe ging het over passieve webpagina’s; er zijn ook actieve en die bevatten een scripting code, aan de kant van de gebruiker, of die van de server. Client-side scripting is code die door de browser (zoals Internet Explorer, Mozilla Firefox en Google Chrome) wordt uitgevoerd. Dit wordt gebruikt om webpagina’s interactief te maken en web applicaties te ontwikkelen. Zo zorgt Java-script voor bijvoorbeeld pop-ups. Server-side scripting is code die op de server wordt uitgevoerd; bijvoorbeeld het verzoek om gegevens in een database op te zoeken. Deze code stuurt het resultaat naar de client als een (passieve) HTML-pagina Actieve serverpagina’s zijn zeer geschikt voor zoeken in een genealogische database. Hiervoor is op de server een databasemanagementsysteem (dbms) vereist. 14


In combinatie met PHP wordt het dbms MySQL gebruikt. Het is niet eenvoudig zelf een (PHP/MySQL)-toepassing te ontwikkelen, maar er zijn gelukkig toepassingen die het werk vereenvoudigen, de zogenaamde Site Builders. Voorbeelden: The Next Generation of Genealogy Sitebuilding (TNG), website http://lythgoes.net/genealogy/software.php; voorbeeld: http://www.dutchgenealogy.nl/tng/ van Yvette Hoitink Family Tree PHP, website http://www.familytreephp.com/ voorbeeld http://www.rijerkerk.net/databank/ HuMo-gen, website http://www.humo-gen.com/software/ voorbeeld http://www.huubmons.nl/humophp/tree_index/humo_/ Op Franks vraag hoeveel aanwezigen een eigen website hebben gaan slechts drie vingers omhoog. Daarnaast zijn er, die hun gegevens, of een deel ervan hebben geplaatst op de stamboompagina van de NGV, of bij Geneanet, Genealogieonline en dergelijke. Belangstellenden voor de complete PowerPointpresentatie kunnen een ‘hand-out’ in de vorm van een pdf aanvragen via e-mail: [email protected] De voorzitter bedankt de spreker voor zijn soms nogal technische, maar vooral zeer leerzame presentatie. Hij roept de aanwezigen op om ook de volgende bijeenkomst weer te komen: de afdelingsledenvergadering, gevolgd door rondetafelbespreking van het thema Meest aansprekende voorouder. Ook gaat hij kort in op het overleg met HCC!genealogie en CODA-archief, waar besloten is tot samenwerking bij het genealogisch spreekuur en tot herhaling van de cursus ‘Wegwijs in stamboomonderzoek’ in februari/ maart 2015. Frank Rijckaert noemt nog de komende Genealogische dag (18 okt) in het Gelders Archief te Arnhem, georganiseerd door Gelders Archief en HCC!genealogie. Themabijeenkomst na de algemene ledenvergadering van 11 november 2014:

DE MEEST AANSPREKENDE VOOROUDER VAN ...

De meest aansprekende voorouder van Taco (Jan Takes) de Vries: Jan Takes de Vries. Geboren in Meppel 26 augustus 1817; hij was tabakskerversknecht. Deze komt geregeld voor in het armenboek van de hervormde kerk. Er mag dus van worden uitgegaan, dat hij een hard bestaan had. Hij koos ervoor om vrijwillig naar de Maatschappij voor Weldadigheid in Frederiksoord te gaan met zijn vrouw en zijn zeven kinderen. In Frederiksoord werkte hij zich op tot vrijboer. Daar werden ook nog een aantal kinderen geboren onder wie in 1859 de grootvader van Taco. In zijn profiel op de NGV-website heeft Taco zijn kwartierstaat opgenomen. NGV afdeling Apeldoorn en omstreken

15

De meest aansprekende voorouder van Nel Nap: Pieter van der Stok (1769-1857). Hij is de overgrootvader van haar oma. Zijn hiernaast afgebeelde portret is in olieverf op doek door een onbekende schilder; 55 cm x 65 cm; collectie E.A.N. Kon, Amsterdam. Om elkaar te leren kennen op de geboortegrond van onze voorouders Graveland had ik met een paar internetcontacten een afspraak gemaakt op het stadhuis in Nieuwpoort met archivaris Hans Keukelaar die ons met een door zijn vrouw gebakken appeltaart opwachtte nadat we met de pont uit Schoonhoven arriveerden. Het gesprek kwam op mijn voorvader Pieter van der Stok die daar burgemeester is geweest evenals zijn zoon en kleinzoon. Over Pieter van der Stok, een strenge zuinige man waar men in die tijd niet omheen kon, is veel gepubliceerd o.a. in het Boek “De Hoge Heerlijkheid Langerak”, zoals ik ter plaatse vernam. Ik heb het meteen aangeschaft. In “De Stede Nieupoort 7”, een uitgave van de Historische Kring Nieuwpoort, staat de stamboom beschreven evenals in de patriciërsboeken. Op het stadhuis hingen nog steeds zijn portret en wapen (twee afgewende zilveren zalmen op rode achtergrond) en ik zat op zijn zetel in de raadzaal. Hij wordt in “De Hoge Heerlijkheid Langerak” met betrekking tot het bestuurlijke tijdperk dat in stand bleef tot de gemeentelijke herindeling van 1 januari 1986 als volgt beschreven: “Langerak als zelfstandige gemeente, maar met een burgemeester die tevens aan het hoofd stond van Nieuwpoort en Groot-Ammers en met een gezamenlijke secretarie te Nieuwpoort. De eerste van die, in Nieuwpoort wonende, magistraten was Pieter van der Stok die te Langerak werd benoemd op 23 oktober 1831. Hij werd te Nieuwpoort geboren op 29 juli 1769 als zoon van de meestertimmerman en koopman in hennep Jan van der Stok, die gemenelandstimmerman van Langerak was en “Fabrijk” (technisch deskundige) van de Overwaard. In het voetspoor van zijn vader legde hij zich aanvankelijk toe op de techniek en werd aannemer van een groot aantal timmer- en metselwerken. Later was hij vooral werkzaam op het gebied van weg- en waterbouw en met name in het onderhoud van vestingwerken, zoals te Nieuwpoort, Schoonhoven, Naarden, Weesp en Muiden, alleen of in samenwerking met derden, onder wie zijn broer Nicolaas. Hij werd allengs meer gevraagd voor bestuurlijke functies en zijn benoeming tot schout en secretaris van Nieuwpoort in 1805 was het begin van een uitgebreide verzameling ambten. Schout van Graveland, Achterland en Peulwijk. Schout, secretaris en ontvanger van Groot-Ammers en Gelkenes. Ontvanger van Neder-Slingeland. Later burgemeester van Nieuwpoort en Groot-Ammers. In Langerak was hij sinds 1823 polderschout en vanaf 1825 tevens secretaris van de polder. In 1831 volgde zijn benoeming tot burgemeester. Zijn zoon Willem de Bruin van der Stok werd toen secretaris. Na diens overlijden in 1835 werd Pieter ook met dat ambt bekleed. Voorts was hij waterheemraad van de 16


Overwaard. Kortom een typische regent, maar wel een met energie en verstand van zaken. Hij pakte alles groots aan, ook in zijn gezinsleven. In twee huwelijken had hij 17 kinderen. Hij stierf, 87 jaar oud, op 26 maart 1857. De naam Van der Stok was ruim een eeuw een begrip in het dorp, want in 1850 werd hij als burgemeester-secretaris opgevolgd door zijn zoon Joan Adriaan (1819-1897). Ook hij was polderschout en secretaris en verder hoogheemraad van de Alblasserwaard. Op zijn beurt maakte hij in 1887 plaats voor zijn zoon Cornelis (1863-1916) die tot zijn dood in functie bleef en daarnaast dijkgraaf van de Alblasserwaard is geweest.” De meest aansprekende ‘voorouder’ van Jan Limpers: Johan Limpers. Voor de afwisseling is dit niet echt een voorouder, maar een neef van Jans vader. Hij was getrouwd met Katinka van Rood en beiden hadden als beeldhouwer les van professor Bronner in Amsterdam. Johan is de ontwerper van het beeld Korè, door de Grieken Persephone genoemd, koningin van de onderwereld. Met dat beeld verwierf hij in 1940 de Prix de Rome. Hij nam deel aan het verzet en werd op 10 juni gefusilleerd. Hij is begraven op de erebegraafplaats te Overveen. Jan toont foto’s van enkele van zijn kunstwerken. In Haarlem is zowel een Johan Limpershof, als een Johan Limpersplantsoen, maar de Johan Limpersstraat is later vernoemd in Harry Mulischstraat. Een winkel in Haarlem heet nog steeds ‘Joh. Limpers’. In Amsterdam is nog een Johan Limpersstraat waar het beeld Korè is geplaatst.

Aan Katinka van Rood was begin 2014 nog een expositie gewijd in een bouwhuis van Museum Paleis Het Loo. Zij ontwierp onder meer medailles voor het koninklijk huis en een munt met dubbelportret van koningin Beatrix en prinses Juliana. Zij was jarenlang lerares beeldhouwen van prinses/koningin Beatrix. Na haar – kinderloos – overlijden in 2000 kwam Jan in het bezit van een aantal zaken uit haar nalatenschap, waaronder brieven en een haarlok van Johan Limpers.


17

De meest aansprekende voorouder van Jacques Bel: Johannes Jacob Bel. Dat was een zoon van een militair, geboren in Ouddorp (op Goeree). Zijn vader overleed in 1806 in Den Haag. In het in Alkmaar achterblijvende gezin waren twee zoontjes: Johannes Jacob, roepnaam Jacob en Johannes Franciscus, roepnaam Frans; in de wandeling ‘de bellenbroertjes’ genoemd. Het was een uitkomst, dat deze jongens als zoons van een militair in aanmerking kwamen voor een opleiding aan het Instituut voor Koninklijke Kwekelingen. Dat Instituut was in 1808 opgericht door koning Lodewijk om te voorzien in de grote behoefte van zijn broer aan soldaten. Het werd gevestigd in de ridderzaal op het Binnenhof in Den Haag. Die gebouwen stonden toch leeg. In februari 1810 waren de jongens kennelijk oud genoeg (8 ½ resp. 7 ½ jaar) en liet hun moeder, Maria Catharina Swack, ze in Haarlem de vereiste keuring ondergaan. Beiden werden goedgekeurd. Hun reis van Alkmaar begon als voettocht naar Haarlem en verder kon met de trekschuit worden gereisd, maar de geschiedenis vermeldt niet of die luxe voor hen was weggelegd. Op het Instituut aangekomen ondergingen ze een wasbeurt en werden zij voorzien van nieuwe kleren. Hun uniform bestond uit een grijze broek, grijze sokken, grijze buis met 12 gele knopen, zwarte schoenen, een blauw gestreepte halsdoek en een bont geruite zakdoek. Elke dag begon al vroeg met een appèl, waarbij de kwekelingen in carré moesten opstellen op de cour, of place d’armes van het Binnenhof. Het lesprogramma bestond voornamelijk uit exercitie en sport (op het Malieveld). Ze leerden niet lezen en schrijven, wat blijkt uit diverse akten, waar bij de ondertekening staat vermeld ‘niet kunnende schrijven en lezen’. Wat ze wel leerden was dansen en wel in de danszaal van het Binnenhofcomplex. Maar ze leerden ook wel een ambacht, zoals smid, timmerman, kleermaker, schoenmaker en bakker. In de zomer gingen ze één keer per week in zee zwemmen. Op zondag gingen de katholieke jongens naar de RK kapel op het Binnenhof, of de voormalige schuilkapel aan de Oude Molstraat, terwijl de protestante kwekelingen naar de Grote Kerk werden afgemarcheerd. In 1810 waren er tweeduizend Koninklijke Kwekelingen intern op het Binnenhof. Na het gedwongen vertrek van koning Lodewijk duurde het nog tot april 1811, voordat het Instituut door keizer Napoleon werd gesloten. Pas eind 1811 hadden alle jongens elders onderdak gevonden. Een deel werd soldaat, anderen gingen terug naar huis of weeshuis. De bellenbroertjes gingen terug naar huis in Alkmaar. Wat deze voorvader als jongen heeft meegemaakt maakt hem interessant. Over een andere kwekeling, Toontje Poland heeft Johan Fabricius een boek geschreven. De meest aansprekende voorouder (?) van Hans Stoter: Antonio Grietsoot Het is voor Hans een uitdaging geweest om er achter te komen waar de naam Griekspoor in zijn stamboom vandaan komt. Anna Griekspoor (1740-1819) is een voorouder uit de 18


7e generatie. Via het BHIC komt Hans in de 11e generatie uit op Jan Gricxspoor. Het Mertens Instituut geeft uitsluitsel over de naam Griekspoor: Antonio Grietsoot, geb. ca. 1545, Italiaanse huurling in het Spaanse leger waar hij met een 50-tal andere Italianen betrokken moet zijn geweest bij de verdediging van het kasteel van Breda. Vestigde zich aldaar; de naam verbasterde via Gricxspoor in Griekspoor. Hiermee belandde Hans in Breda tijdens de 80-jarige oorlog.

De tekst naast de gravure van Bartholomeus Willemsz Dolendo beschrijft de aanwezigheid van 50 Italianen in Breda tijdens de list met het turfschip in 1590. ‘Waerachtich verhael ende af-beeldinghe van het kloec-dadich feyt en vant innemen des kasteels ende stadt van Breda onder tbevel des hoochgheboren Prins Maurits van Nassau, int jaer 1590 den 4 Martii.” De meest aansprekende voorouder van Joanne Jürgens-Lulofs: Warner Lulofs. Geboren in Emden 29 juli 1627 als waarschijnlijke zoon van Berent Lulofs en N.N., hij overleed te Emden op 10 april 1699. Zijn voornaam werd ook geschreven als Werender en zijn achternaam als Lulef(f)s, Luilefs, Luiloffs en Luielts. Hij trouwde 18 december 1663 te Emden met Magdalena Haesbaert. Warner was vrijzinnig doopsgezind en lid van de Waterlandse Gemeente. Hij was 13 januari 1694 getuige bij het huwelijk van zijn dochter Elisabeth en op de 20e samen met Isaack de Weerts bij dat van Berendt de Weerd (de Weert) en Janneke Hindricks. In het familiedossier Haesbaert bij het CBG bevindt zich een door een kleinkind van Magdalena Haesbaert geschreven tekst, waarin melding wordt gemaakt van 7 kinderen (van Magdalena en Warner Lulofs). Die kinderen noemen zich allemaal Warners in de eerste plaats en daarna Lulofs. Door eigen onderzoek ontdekte Joanne, dat Warner en Magdalena geen 7, maar 9 kinderen hadden. Warner was voogd van Dieuwerke en Imke Haesbaert, de dochters van zijn zwager NGV afdeling Apeldoorn en omstreken

19

Jan Willem Haesbaert (een bekende en ernstig vervolgde Quaker). Hij was dan ook bij beider huwelijk getuige. Warner was koopman te Emden. In 1693 verkocht hij samen met Haike Crinen en Isaac de Weerdt een schip. In 1699 is er een obligatie van de stad Emden ten gunste van Warner Luiloffs tegen 3% rente. Volgens Joanne is het zoeken in Oost-Friesland (Emden, Leer en Aurich) erg lastig; dat komt niet zozeer door de taal, maar vooral door het schrift. Je moet het van contracten hebben en niet meer van kerkelijke gegevens. Ook in het Staatsarchiv in Aurich vond zij weinig mogelijkheden om verder terug te komen. De voornaam Warner wordt in de familie doorgegeven. Op 11 december 1687 wordt zoon Warner Lulofs in Emden geboren en circa 1699 een kleinzoon met dezelfde naam. De stamboom telt nu niet minder dan 26 keer de naam Warner. De meest aansprekende voorouder van Mario Prudon: Josephus Johannes Gerardus Prudon. Hij werd geboren te Nijmegen 12 januari 1848, was boekbinder, kleermaker, matrassenmaker, zouaaf, bode (1902), colporteur in boekwerken (1904), overleed te Amsterdam 7 februari 1933; trouwde te Amsterdam 30 juli 1879 met Elisabeth Piels, dochter van Theodorus Petrus Piels en Anne Ramaekers, geboren te Nijmegen 27 januari 1849 en overleden te Watergraafsmeer aan de Ringdijk 91 op 25 maart 1919. Dagblad De Tijd, van 11 januari 1928 meldt: Paus Pius IX, het hoofd van de kerkelijke staat, was in strijd met koning Victor Emanuel II die van Italië één staat wilde maken met Rome als hoofdstad. De koning werd in de strijd geholpen door Garibaldi. De paus had katholieke jongemannen opgeroepen om zijn grondgebied te komen verdedigen. Die oproep bereikte ook Josephus. Via Oudenbosch, waar pastoor Hellemons een opvangcentrum had ingericht voor de jongens die naar Rome gingen, reisde Josephus naar Brussel. Daar tekende hij op 2 december 1869 een dienstverband voor twee jaar voor het vrijwilligerslegertje van de paus. Josephus werd zouaaf. J.J.G. Prudon 20

Zouavenuniform NGV afdeling Apeldoorn en omstreken

Op zijn ‘Feuille d’Enrôlement’ werd zijn naam genoteerd als Joseph Jean Gérard Prudon. Per trein reisde hij vervolgens via Parijs naar Marseille en van daar met de boot naar de Italiaanse havenstad Civitavecchia. Het laatste stuk van de reis ging weer met de trein, naar Rome. Daar kwam hij op 12 december 1869 aan. In zijn ‘Libretto d’uomo di truppa’ van het zouavenregiment heette hij Giuseppe Prudon. Zijn legernummer was 9604. Tot zijn uitrusting behoorde een karabijn van het merk Remington. Zonder daadwerkelijk strijd te leveren, kwam aan het avontuur van Josephus een eind. Tegenover het leger van koning Victor Emanuel II, dat zo’n 50.000 man telde, stond het leger van de Paus, ongeveer 8.000 man, waarvan 4.500 zouaven. Toen het koninklijke leger dreigde Rome te overlopen, gaf paus Pius IX zich over om bloedvergieten te voorkomen. Het zouavenregiment werd op 21 september 1870 ontbonden. Josephus keerde gedesillusioneerd in Nijmegen terug. Doordat hij in vreemde krijgsdienst was getreden was hij ook zijn Nederlanderschap kwijt geraakt. 25 jaar na de Slag van Mentana ontvingen alle nog in leven zijnde zouaven als blijk voor de bewezen diensten ter verdediging van de Heilige Stoel, van paus Leo XIII een eervolle onderscheiding, de bronzen medaille ‘Bene Merenti’. Ook Josephus Johannes Gerardus kreeg de medaille en de bijbehorende oorkonde, waarop zijn naam dit keer werd geschreven als Pruden, Jozef. Josephus en Elisabeth kregen zeven kinderen waarvan er drie in hun eerste levensjaar overleden en een vierde toen die bijna 17 jaar was. Slechts drie van de zeven kinderen bereikten de volwassen leeftijd.

De meest aansprekende voorouder van Nel Bel-Schouten: Evert Schouten. Dit is haar grootvader en die was in het begin van de 20e eeuw veldwachter/gemeente secretaris van Obdam (Noord-Holland). Dat werk was niet vreemd in de familie, een schout was immers een politiefunctionaris/gemeentebestuurder. Met de computer een aantal generaties terug gaande vond Nel in 1811 een Simon Schouten als provisioneel maire, die als zodanig de nodige officiële stukken ondertekent. Stukken waar ze inmiddels afdrukken van heeft. De naam Simon Schouten kwam weer in beeld met Nels vader.


21

KORTE BERICHTEN

Gelders erfgoed De nieuwsbrief van Gelders Landschap & Kasteelen (www.glk.nl) van 9 december vermeldt onder meer: “Landgoed Biljoen ligt ingeklemd tussen Velp en Rheden. Het kasteel is na de grondige restauratie sinds enige tijd weer bewoond. Het park is gedeeltelijk toegankelijk. Maar met je smartphone in je hand kun je toch binnenkijken bij kasteel Biljoen! Dankzij de samenwerking met MijnGelderland kun je via Layar verhalen bekijken van de plekken in het park waar je niet kunt komen. De verhalen, voorzien van veel uniek beeldmateriaal, zijn ook te vinden op de site van Mijn Gelderland.” (Onder ‘Rondje Biljoen’) WWW.mijngelderland.nl is hèt portaal naar Gelders erfgoed. De homepage geeft menu’s voor: thema’s, regio’s, tijdvakken, organisaties, canons, specials, educatie, sprekers, routes en kaart. Er staan ook snelkeuzes op naar Erfgoedplatform Apeldoorn, Culemborg, Huis Bergh, Buren, Doetinchem, historisch Ede, Elburg, route-Nijmegen, Route Nijkerk, Tiel en Slot Loevestein. Over vele onderwerpen zijn ook achtergrondverhalen opgenomen en daarbij staat dan weer de mogelijkheid om door te zoeken naar verwante verhalen. Kortom: een site om eens rustig op te gaan grasduinen. Het geslacht Berends In de Bibliotheek van de Vereniging Veluwse Geslachten (VVG) is onder nr. 4.1.52 opgenomen het boek ‘Het geslacht Berends. Van Meester Papiermakers tot boekhandelaren, Verkondigers van het Woord en Anderen”. De oorsprong van het geslacht ligt in Apeldorn, Beekbergen, Ugchelen en Orden, allemaal bekende oorden voor papiermakers vanwege de aanwezige beken met watermolens. In het algemene gedeelte zijn de naam, de herkomst en de beroepen beschreven in acht hoofdstukken. In het genealogisch gedeelte worden de hoofdstukken genoemd naar de naam van de vrouw van de daar beschreven Berends. Achtereenvolgens passeren daar de revue: a. de Geurtstak; b. de Hengeveldtak; c. de Rakhorsttak; d. de Van Esttak. Dit wordt gevolgd door de bijlagen waarin de elf verschillende molens in eigendom bij familieleden met de naam Berends, familiewapens en geraadpleegde bronnen worden beschreven. Behalve in Apeldoorn en Beekbergen vinden we nakomelingen met de naam Berends in Wijhe, Zwolle, Amersfoort, Harderwijk en de USA. Het boek bevat ook een duidelijke index. Het geslacht Bloemheuvel Genoemde bibliotheek verkreeg onlangseen beknopte genealogie van het geslacht Bloemheuvel, ooit afkomstig uit het gebied van de Utrechtse Heuvelrug en de Gelderse Vallei. De genealogie begint in 1739 als Hendrik Bloemheuvel trouwt met Reijertje de Kruiff. Na een overzicht van de diverse plaatsen waar de Bloemheuvels opduiken volgt een bijlage met een overzicht van de versschillende families en een kaartje van het verspreidingsgebied. Het boek wordt afgesloten met een index. Het kreeg nr. AG280. Bron: Uit Nieuwsbrief van de Vereniging Veluwse Geslachten. 22


Inhoudsopgave: pagina: Van de voorzitter...................................................................................................3 Van de redactie / afdelingsafgevaardigde.............................................................4 Bijeenkomsten, excursies en agenda . ..................................................................5 Cursus Stamboomonderziek.................................................................................7 Over de leden van de afdeling...............................................................................8 Verslag van de afdelingsledenvergadering 11 november 2014.............................9 WieWasWie.........................................................................................................10 Publiceren op internet.........................................................................................13 De meest aansprekende voorouder van.............................................................15 Korte berichten...................................................................................................22

Aanmelden lidmaatschap NGV en adreswijzigingen Aanmelden lidmaatschap NGV (€ 39,- per jaar per acceptgiro; € 38,- per jaar bij automatische afschrijving) en doorgeven van adreswijzigingen bij de landelijke ledenadministratie. Dit gaat hel snelst via de website www.ngv.nl. Klik in de rechter kolom op Tien redenen om lid te worden van de NGV en volg de aanwijzingen, dan verschijnt een aanmeldformulier. Voor aanmelding per post is het adres: Ledenadministratie NGV, Postbus 26, 1380 AA Weesp. De landelijke ledenadministratie deelt de leden in bij één van de regionale afdelingen op grond van de postcode van de woonplaats, tenzij men heeft aangegeven bij een andere afdeling ingedeeld te willen worden. Daarnaast kan ieder lid voor € 9,- per jaar ‘bijkomend’ lid worden van een extra afdeling Voor de afdeling Apeldoorn en omstreken gelden de volgende postcodes: 3887-3889, 6876-6899, 6950-6979, 6990-6994, 7300-7429, 8000-8059, 8070-8099 en 81608199. Abonnementen en losse nummers Voor leden en bijkomende leden is een abonnement inbegrepen in de contributie. Niet-leden kunnen zich abonneren door overmaking van € 7,- per jaar op ING Bankrekening NL68INGB0003501951 ten name van NGV afdeling Apeldoorn en omstreken te Apeldoorn met vermelding van het jaar. Losse nummers kunnen à € 2,50 worden besteld door overmaking dat bedrag op voornoemde rekening met vermelding van het gewenste nummer. Overname van artikelen Toegestaan met vermelding van de bron: Afdelingsblad NGV afdeling Apeldoorn en omstreken (met jaargang en nummer). NGV afdeling Apeldoorn en omstreken

23

Kruizemuntstraat 135 7322 LG APELDOORN 24


AFDELING APELDOORN EN OMSTREKEN

Recommend Documents