Aon Actualiteitenseminar Risico's voor herverzekerde pensioenfondsen Erik Jan Jansen
Van de website Brief Donner 17 sept 2010
… Daarna gaat Erik Jan Jansen in op risico’s bij herverzekerde pensioenfondsen. Met name kijkt hij hierbij naar de dalende creditratings van • herverzekerd fonds heeft verzekeraars en de stand van zaken van de regelgeving op dit gebied.
meerwaarde
• herverzekerde fondsen hoeven geen rekening meer te houden met kredietrisico op de verzekeraar
1
Reactie DNB
Brief DNB 20 september 2010 aan herverzekerde fondsen: 1. Bestaand beleid blijft van toepassing totdat wet is aangepast 2. Uitstel herstelplan voor fondsen met tekort a.g.v. kredietrisico gehandhaafd 3. Kredietrisico is aanwezig, ook als daar o.g.v. wet- en regelgeving geen rekening mee hoeft worden gehouden 4. Na aanpassing wet- en regelgeving zal DNB fondsen informeren over consequenties voor toezicht
Kredietrisico en FTK 1. Afslag op de vordering op de verzekeraar bij rating lager dan AA2. Vereist Eigen Vermogen (VEV) aanhouden
2
Afslag op de vordering Vereenvoudigd voorbeeld • Technische voorziening = 100 • Assets = 6 • Rating verzekeraar A+ • Duratie 15 jaar, bijbehorende credit spread 108,7 (31-8-2010) • Afslag bedraagt 0,5 * 1,087% * 15 * 100 = 8 • Marktwaarde vordering op verzekeraar = 100 – 8 = 92 Beleggingen risico fonds Vordering met afslag
6 92
EV Techn. voorziening
-2 100
Dekkingsgraad = (92 + 6) / 100 = 98%
Afslag op de vordering Idem zonder afslag
Beleggingen risico fonds
6
Vordering op verzekeraar
100
EV Techn voorziening
6 100
Dekkingsgraad = (100 + 6) / 100 = 106%
3
(Minimaal) vereist eigen vermogen Minimaal vereist eigen vermogen (i.v.m. kostenrisico) • 1% technische voorzieningen of • 25% netto beheerskosten indien vastgelegd < 5 jaar Vereist eigen vermogen • zekerheidsmaatstaf van 97,5% dat fonds over één jaar over minstens waarde gelijk aan technische voorziening beschikt • Herverzekerde fondsen benaderingsmethode Voorbeeld • Vereiste dekkingsgraad met kredietrisico (100 + 1 +3) / 100 = 104% • Vereiste dekkingsgraad zonder kredietrisico (100 + 1) / 100 = 101%
Vergelijking Met kredietrisico • Vereiste dekkingsgraad 104% • Aanwezige dekkingsgraad 98% Zonder kredietrisico • Vereiste dekkingsgraad 101% • Aanwezige dekkingsgraad 106%
Maar betekent dat ook dat een volledig herverzekerd pensioenfonds: 1. Nooit een herstelplan hoeft in te dienen? 2. Nu geen risico meer loopt?
4
Geen herstelplan? • Geen afslag op de vordering op verzekeraar • Geen vereist eigen vermogen (VEV) • Maar: wel minimaal vereist eigen vermogen (MVEV) van ca 1% technische voorziening • Indien MVEV < 1%, dan kortetermijnherstelplan!!
obv marktwaarde
Geen risico meer?
–Actuele rentetermijnstructuur –Meest recente prognosetafel
Beleggingen risico fonds Vordering op verzekeraar
6 100
EV Techn voorziening
6 100
MAAR: werkelijke voorziening bij verzekeraar o.b.v. contract met •Vaste rekenrente •Verouderde sterftetafel •Mogelijk negatieve overrente Dus voorziening lager dan vordering Pensioenfonds draait op voor verschil bij overgang naar andere verzekeraar of bpf !!
5
Geen risico meer? Financieel risico: • Matching – Nominale aanspraken veiliggesteld bij verzekeraar – Echter: zie vorige sheet – Solvency II kan leiden tot andere risico inschatting voor verzekeraar => andere pricing of contractvormen dan tot nu toe gewend
Geen risico meer? Financieel risico: • Markt – Lage aandelen => lage overrente – Lage rentestand => hoge overrente korte termijn, lage toekomstige overrente – Let op: overrente vaak financieringsbron toeslag en backservice – Lage rentestand => hogere basispremies en garantiekosten bij nieuw contract (contractsduur vaak 5 jaar, dus op korte termijn)
6
Geen risico meer? Financieel risico: • Krediet – Heeft geen directe financiële gevolgen meer (zie voorgaande) – Maar is niet weg!! – Tijdens kredietcrisis oplossingen bedacht door verzekeraars; voortgaan op ingezette pad als beheersingsmaatregelen o Unbundling o Co-assurantie o In pand geving o Bankgarantie externe partij o Etc.
Geen risico meer? FIRM (Financiële Instellingen Risicoanalyse Methode van DNB): – Financiële risico's o Matching-/renterisico o Marktrisico o Kredietrisico o Verzekeringstechnisch risico – Niet financiële risico's o Omgevingsrisico o Operationeel risico o Uitbestedingsrisico o IT-risico o Integriteitsrisico o Juridisch risico
7
Risicomanagement voor pensioenfondsen • Benoemen gebeurtenissen • Inschatten bruto risico – benoemen beheersingsmaatregel – inschatten netto risico • Bruto risico – Risico dat inherent (los van aanwezige beheersmaatregelen) samenhangt met activiteiten/producten/omgeving • Netto risico – Risico dat resteert met inachtneming effecten aanwezige beheersmaatregelen
Risicomanagement voor pensioenfondsen • Voorbeeld ingevuld intern risicomodel AON
Risico-analyse Voorbeeld Categorie Verzekeringstechnische risico's
Financiële risico's
Operationele risico's
Onderdeel
Bruto
1.1
Voorziening & Premiestelling
Hoog
Netto Laag
1.2
Strategie & Omgeving
Nog in te vullen
Nog in te vullen
2.1
Matching
Hoog
Laag
2.2
Markt
Hoog
Laag
2.3
Krediet
3.1
Processen
Hoog
Hoog
Nog in te vullen
Nog in te vullen
3.2
Uitbesteding
Hoog
Gemiddeld
3.3
IT
Gemiddeld
Laag
3.4
Integriteit
Gemiddeld
Laag
3.5
Wet- en Regelgeving
Nog in te vullen
Nog in te vullen
8
Risicomanagement voor pensioenfondsen • Voorbeeld ingevuld intern risicomodel AON 2.2. Markt - Risico's Definitie Het risico als gevolg van het blootstaan aan wijzigingen in marktprijzen van verhandelbare financiële instrumenten binnen een (handels-)portefeuille.
Bruto risico
Hoog Laag
Netto risico
Risico
Beheersmaatregelen
Een verandering in de rente zorgt voor een negatief effect op de financiële instrumenten
Beleggingen in staatsobligaties zijn afgestemd op Jaarlijks de looptijd van de verplichtingen, waardoor het renterisico beperkt is
Een daling van marktprijzen zorgt voor een negatieve effect op de financiele instrumenten
Beleggingsbeleid geeft toegestane beleggingen aan; geborgd door goedgekeuring mandaat
Jaarlijks
Beleggingscategoriën worden periodiek door bestuur geanalyseerd en eventueel aangepast Diversificatie van aandelenbeleggingen en beleggingen in fondsen
Risico
Beheers maatregel
Frequentie
Borging beheersmaatregelen Naam bestand Verantwoordelijke
Locatie Ordner beleggingsbeleid te Plaats
Beleggingsadvies
bestuur
Borging beheersmaatregel
bestuur
bestuur
bestuur
Notulen Per kwartaal Ordner verslagen bestuursvergadering te bestuursvergadering Plaats
bestuur
bestuur
Niet vastgelegd
Niet vastgelegd
Niet vastgelegd
Ordner beleggingsbeleid te Plaats
Niet vastgelegd
Beleggingsbeleid
Uitvoering
Niet vastgelegd
Conclusies • Balansrisico voor pensioenfonds is opgeheven – (Na aanpassing wetgeving) niet langer afslag op de vordering vanwege kredietrisico – Wel MVEV (ter grootte van 1% technische voorzieningen) • Risico's financierbaarheid pensioenregeling zijn groter dan ooit • Risico's o.b.v. FIRM in kaart brengen
9
