Angst en mindfulness engel nieborg
Angst is een normale helpende emo4e
Kenmerken angst -‐ Gedachten -‐ Lichamelijke sensa4es -‐ Emo4es -‐ Gedrag
-‐ Te veel angst kan leiden tot een angststoornis. -‐ De angst is niet meer realis4sch. -‐ Irreële verwach4ngen over de nega4eve gevolgen van angst op gedrag.
• Paniekstoornis met/zonder agorafobie • Agorafobie zonder paniekstoornis in de voorgeschiedenis • Specifieke fobie • Sociale angststoornis • Obsessief compulsieve stoornis • PosIrauma4sche stressstoornis • Acute stressstoornis • Gegeneraliseerde angststoornis
Behandelingen voor angststoornissen: • Cogni4eve gedragstherapie • Mindfulness
Contra-‐indica4es mindfulness: -‐ Er moet genoeg ego zijn om ego los te laten
-‐ De angst dient niet zo veel emo4onele lading te hebben dat die elke vorm van waarnemen en bewustworden onmogelijk maakt. -‐ Bij een te hoog angstniveau is CGT aangewezen
• Scholten (DT,4,2012) Effect CGT op middellange termijn (2 jaar) redelijk goed. Terugvalcijfers binnen 2-‐14 jaar tot 55% per angststoornis Tweederde van de onderzochte groep zoekt opnieuw hulp binnen die periode • Mindfulness • Cogni4eve gedragstherapie
Doelen mindfulness: • Aandacht voor en observeren van de angstervaring (met welke gedachten, emo4es, lichamelijke sensa4es en gedrag gaat het gepaard). Aandacht voor innerlijke processen (rela4e met angst, iden4fica4e, automa4sche gedachten). • Veranderen van een oordelende en controlerende houding naar een houding van accepta4e. Het veranderen van de rela4e met angst. • Vergroten kwaliteit van leven. Uit het isolement van de angst komen (spacious awareness)
Bij mindfulness en angst ligt de nadruk op inzicht in angst (en overige gevoelens), in de rela4e die je hebt met de angstgevoelens en minder om de inhoud van de angst. Het gaat om het onder ogen zien van de angst door je bloot te stellen aan de angst, deze te onderzoeken en er bij te blijven.
Mindfulness Eerste zi4ngen • inzicht in angst. Hoe zien de angstgedachten er uit, welke gevoelens zijn er, het onderkennen van de lichamelijke angstreac4es. Deze onderzoeken en aandacht hebben voor de reac4e erop; van reac4e naar response. De rela4e tot angst onderzoeken, gedachten zijn geen feiten. • Psycho-‐educa4e: angstcirkel, exposure en stress.
De tweede hel7 • Onderkennen irreële cogni4es over de angst en exposure aan de angst. • Daadwerkelijk oproepen van angstervaringen. • Hanteren angst 4jdens groep en huiswerk. • Aandacht voor terugvalsignalen en hoe deze te hanteren.
Literatuur * Brantley, Jeffrey, Angst beheersen met aandacht, een prak2sche gids voor het beheersen van angst, fobieën en paniek met mindfulness. Uitgeverij Nieuwezijds, Amsterdam 2007 • Christopher K. Germer, ‘Anxiety disorders; befriending fear’ In: C.K. Germer, R.D. Siegel en Paul R. Fulton [eds], Mindfulness and psychotherapy, uitgeverij Guilford, New York, 2005 • Greeson en Brantley, ‘MF en angststoornissen; een wijze rela\e ontwikkelen met de ervaring van vrees en angst’, in: Fabrizio Didonna [ed], Clinical handbook of mindfulness. Uitgeverij Springer, New York, 2009. • Hanson, Rick, Buddha’s brain, happiness, love and wisdom, uitgeverij New Harbinger Publica\ons, Oakland, 2009 • Hartzema, Robert, Boeddhis2sche psychologie, uitgeverij Karnak, Amsterdam, 2008
• Susan M Orsillo en Lizabeth Roemer, Acceptance and mindfulness-‐based approaches to anxiety, conceptualiza2on and treatment. Uitgeverij Springer, New York 2005 • Susan M. Orsillo en Lizabeth Roemer, The mindful way through anxiety, break free from chronic worry and reclaim your life, uitgeverij Guilford Press, New York-‐Londen 2011 • Willemijn D. Scholten, ‘Nooit meer bang’. In: Direc2eve therapie jrg. 32 nr. 4 (2012) • Segal, Zindel V., J. Mark Williams en John D. Teasedale, Aandachtgerichte cogni2eve therapie bij depressie, een nieuwe methode om terugval te voorkomen. Uitgeverij Nieuwezijds, Amsterdam, 2004, 2013 • Bob Stahl en Elisha Goldstein, A mindfulness-‐based stress reduc2on workbook Uitgeverij New Harbinger publica\ons, Oakland, 2010