Technische Rogeschool Eindhoven Vakgroep Produktietechnologie en Automatisering
Analyse en Layout-studie bij Renda B.V. door : R. de Jong WPA - rapport nr.
0323
Verslag van de eindstudie-opdracht uitgevoerd bij Renda B.V., Roermond
Begeleiders : Dhr. J.A. Rendrickx (Renda B.V.) Dhr. P.J.J. Renders (T.R. Eindhoven) Roogleraar : Prof. ir. J.G. Balkestein Eindhoven, september 1986
Voorwoord
V~~r
U ligt het eindrapport van mijn afstudeerwerk bij de firma
Henda B.V. te Roermond. Deze eindopdracht vindt plaats in het kader van de studie Werktuigbouwkunde aan de Technische Hogeschool te Eindhoven, met als specifieke afstudeerrichting de Technische Bedrijfsvoering. Het bedrijf Henda B.V. is de producent van een groot assortiment van fotoalbums van een bijzondere kwaliteit. De administratie van het bedrijf is geheel geautomatiseerd en ook de produktie is al ver gemechaniseerd. Het bedrijf Henda B.V. groeit
nog steeds gestaag en ik hoop dat ik met
mijn werk ook een bijdrage heb kunnen leveren tot een verdere groei van dit gezonde bedrijf. Vanaf deze plaats zou ik aIle medewerkers van Henda B.V. willen danken, die mijn afstudeerperiode tot een voor mij zeer leerzame periode hebben gemaakt. Een speciaal woord van dank wil ik richten aan de heer J.A. Hendrickx, technische direkteur van Henda B.V .. De heer J.A. Hendrickx heeft mij in mijn aanpak van de opdrachten een grote mate van vrijheid gegeven en heeft mij volop de kans gegeven om in het bedrijfsleven rond te kijken, in het bijzonder die van de boekbinderijen. Ook de heer P.J.J. Renders wil ik graag danken voor zijn kritische, opbouwende begeleiding. De vele ervaringen die ik in deze afstudeerperiode heb opgedaan, zullen mij, zonder twijfel, in de toekomst van groot voordeel zijn. R. de Jong.
Inhoudsopgave Voorwoord Inhoudsopgave Samenvatting / Summary Hoofdstuk 1
Inleiding
Hoofdstuk 2
Produkten, produktieproces, produktgroepen en
Hoofdstuk 3
Hoofdstuk 4
Hoofdstuk 5
1
P-Q-kromme
3
2.1. Produkten
3
2.2. Produktieproces
5
2.3. Produktgroepen
7
2.4. P-Q-kromme
11
Huidige layout, routing, goederenstroom
15
3.1. Huidige layout
15
3.2. Routing in de huidige layout
17
3.3. Sankey-diagram
19
3.4. Goederenstroom in de huidige layout
21
Organisatie
24
4.1. Organisatiestruktuur en takenmatrix
24
4.2. Opmerkingen t.a.v. de organisatie
24
Informatiestroom
31
5.1. Schriftelijke informatiestroom
31
5.1.1. Symbolen en afkortingen uit het kompositorisch schema
31
5.1.2. Opmerkingen t.a.v. de schriftelijke informatiestroom
Hoofdstuk 6
34
5.2. Mondelinge informatie-overdracht
38
Produktieplanning
39
6.1. Methode van produktieplanning
39 41 44
6.2. Doorlooptijd, bewerkingstijd en voorwachttijd 6.3. Leverdatum 6.3.1. De gehanteerde planningsmethode
46
6.3.2. Materiaalbehoefte
47
6.3.3. Overbelasting van het gespecialiseerde personeel
48
6.4. Hoofdstuk 7
Hoofdstuk 8·
Hoofdstuk 9
6.3.4. Spoedorders
49
6.3.5. Laat geplaatste bestellingn 6.3.6. Onvolledige of inkonsequente informatie 6.3.7. Afwijken van de vastgestelde produktievolgorde 6.3.8. Machine-uitval Opmerkingen t.a.v. de produktieplanning
49
50 50 50
7.1.
Gegevens over de produktiemachines
55 55
7.2.
Opmerkingen over de produktiemachines
59
Produktiemachines
Konklusies en aanbevelingen voortkomend uit de analyse
62
Nieuwe produktie-layout
66
9.1.
Inleiding
9.2.
Analyse van produkt en quantiteit
9.3.
Analyse van de materiaalstroom
66 66 68
9.4.
Analyse van de relaties tussen de (hulp)afdelingen en/of (groepen) machines
9.5.
9.6.
68
Het opstellen van een aktiviteiten-relatiediagram
Hoofdstuk 10
50
70
Het bepalen van de benodigde ruimte voor de verschillende (groepen) machines
73
9.7.
Het ontwikkelen van alternatieve layouts
74
9.8.
Kosten-baten-analyse van de verhuizing
76
10.1.
Inleiding
79
10.2.
Wisselsysteem fotokarton bij W&D's
79
10.3.
Het ins tell en van de W&D's
80
10.4.
Het transport tussen de W&D's en de lumbeckmachines of de A.K.-binder
10.5.
83
Het overzetten van het boekblok tussen lumbeckmachine en kapitaalmachine
84
10.6.
De A.K.-binder
86
10.7.
Het inhoudentransport
89
10.8.
Het stapel en van inhouden op pallets
89
10.9.
De bandenmachine
10.10. Het bandentransport
91 92
10.11. Het invoeren van de inhouden in de EMPinhangmachine
93
10.12. Het overbodig maken van het narichten van het boekblok na de EMP-inhangmachine
94
10.13. Het transport tussen de automatische boekenpers en de verpakkingsmachine Literatuurlijst
95
98
Inhoudsopgave bijlagen
100
Bijlage A Al
Aantal gefabriceerde produkten per kwartaal
101
A2
Gegevens over de ge£abriceerde inhouden
102
A3
Gegevens over de gefabriceerde sandwiches
104
Bijlage B
Gedetailleerde beschrijving van het produktieproces bij Henda B.V.
Bijlage C Cl
117
Van-Naar-matrix : transport-afstanden in de huidige produktie-layout
C2
Bijlage F Van-Naar-matrix : transport-frequentie per week
132
Van-Naar-matrix : transport-afstanden in de huidige layout met het nieuwe grondstoffenmagazijn
F3
127 131
uitgaande van 10.000 boeken per dag F2
120
Berekening van de totale bewerkingstijden van de produktie-orders uit figuur 12
F1
119
Beschrijving van de formulierenstroom a.h.v. het kompositorisch schema
Bijlage E
118
Van-Naar-matrix : transport-frequenties per week uitgaande van 8600 boeken per dag
Bijlage D
107
133
Van-Naar-matrix : transport-intensiteiten in de huidige layout met het nieuwe grondstoffenmagazijn 134
F4
Van-Naar-matrix : transport-afstanden in de nieuwe produktie-layout
F5
Bijlage G G1
Van-Naar-matrix : transport-intensiteiten in de nieuwe produktie-layout
136
Relatie-diagrammen
137
Relatie-diagram ingevuld door Dhr. Willems, bedrijfsleider
G2 G3
135
138
Relatie-diagram ingevuld door de gezamelijke voormannen
139
Relatie-diagram ingevuld door R. de Jong
140
Bijlage H
De benodigde ruimte van de verschillende machines
Bijlage I
141
Vier alternatieven voor een nieuwe produktielayout
147
Samenvatting
Dit is het eindverslag van het afstudeerwerk van R. de Jong, bij de firma Henda B.V. te Roermond. Deze eindopdracht vindt plaats in het kader van de studie Werktuigbouwkunde aan de Technische Hogeschool te Eindhoven. De opdrachten lui den : - Maak een analyse van het bedrijf Henda B.V .. - Doe voorstellen voor een nieuwe produktie-layout. - Doe voorstellen voor een verdere produktie-automatisering. Uit de analyse van de produkten, waarbij de produkten naar de bewerkingsmachines zijn ingedeeld, is een produktgroep duidelijk de grootste, zoals blijkt uit de P-Q-krornrne. Alleen voor de machines behorende tot deze produktgroep is automatisering rendabel. In de produktie-layout moeten de machines van deze grootste produktgroep goed op elkaar aansluiten, terwijl alle machines moeten zijn gerangschikt naar hun bewerkingsproces. De huidige produktie-layout, zoals die is gehandhaafd tot februari '86, is een goede layout. Goede afspraken over 'wie is verantwoordelijk voor wat', moeten de organisatie-struktuur bij Renda B.V. verduidelijken. Via kursussen moe ten de mensen beter worden opgeleid voor een leidinggevende taak. De formulierenstroom bij Henda B.V. is uitgebreid maar wel goed. Door meer gebruik te maken van de komputer kan de formulierenstroom enigszins worden vereenvoudigd. De bedrijfsleiding is verantwoordelijk voor de mondelinge informatie naar en tussen de verschillende produktie-afdelingen. Een voorman is verantwoordelijk voor de informatie-overdracht binnen zijn eigen produktie-afdeling.
Ten voordele van de produktie zou onderzocht moeten worden of het aantal boekmaten niet kan worden teruggebracht. Tevens moet onderzocht worden of de hoogte van de boekmaten 12 en 15 gelijkgemaakt kan worden aan de hoogte van de boekmaat 10. De gemiddelde doorlooptijd van de produktieorders, bij Henda B.V., kan worden verkort door : - aIleen die orders op een produktielijst te zetten waarvan het materiaal reeds binnen is, en - de verschillende bewerkingen van de produktieorders met de inhouden-orders en de sandwich-orders goed op elkaar te laten aansluiten. Er moet een onderhoudsschema worden opgesteld, waardoor prefentief onderhoud aan de produktiemachines, bij Henda B.V., gepleegd kan worden. Er moet een kwaliteitshandboek worden geschreven i.v.m. de verdere automatisering van de produktiemachines. Door de bouw van een nieuw grondstoffenmagazijn moet er een nieuwe produktie-layout komen. Inhoofdstuk 9 worden voorstellen gedaan voor een nieuwe produktielayout. Dit Iayout-probleem is opgelost na een stapsgewijze aanpak via Muther. In hoofdstuk 10 worden voorstellen gedaan tot een verdere produktieautomatisering. Hierbij is aIleen gekeken naar de machines en de transportsystemen welke behoren tot de enige grote produktgroep. Ook is gekeken hoe de omsteltijden van deze machines kunnen worden verkort.
For the advantage of the production it should be examined, if the number of book-formats can be reduced. Also should be examined whether the height of the book-formats 12 and 15 can be equalized to the height of the format 10. The average passage-time of the production-orders, at Henda B.V., can be shortened by - putting only those orders on the productionlist of which the materials have arrived, and - a good connection of the different processes of production-orders with the contends-orders and the sandwich-orders. A scheme for the maintenance of the productionmachines should be made. A handbook of quality should be written because of the further automation of the productionmachines. Because of the building of a new material-storehouse a new productionlayout should be designed. In chapter 9 some proposals are done for a new production-layout. This layout-problem is solved by following a gradual approach to the problem by Muther. In chapter 10 some proposals are done for a further production-automation. In these proposals is only looked at the machines and the means of transport which belong to the only big group of products. Also has been searched for ways to shorten the adjustment-times of these machines.
Hoofdstuk 1
Inleiding
De firma Henzo is Europa's grootste fabrikant van fotoalbums, babyalbums, receptiealbums, huwelijksalbums, reportagealbums, poesiealbums, foto-etuis, gastenboeken, dagboeken en bureaugarnituren. De grondslag voor deze firma werd gelegd in 1956 door de oprichting van een groothandel in luxe papierwaren. In 1963 werd gestart met de eigen produktie van fotoalbums. De produktie-aktiviteiten zijn thans ondergebracht in het bedrijf Henda B.V. te Roermond. Door de overname van de firma Holson te Aken, in oktober 1985, heeft Henzo er nog een produktie-bedrijf bij gekregen. De verkoop binnen Nederland en de export van de produkten worden verzorgd door de firma Henzo B.V., eveneens gevestigd te Roermond. V~~r
de verkoop in het buitenland heeft Henzo ook nog verkooppunten in
Belgie, Duitsland en Oostenrijk. De afstudeeropdracht, waarvan in dit rapport de resultaten worden weergegeven, wordt verricht bij het bedrijf Henda B.V .. De opdracht is drieledig en Iuidt als voIgt : 1. Maak een analyse van het bedrij£ Henda B.V .. 2. Doe voorstellen voor een nieuwe produktie-Iayout. 3. Doe voorstellen tot verdere produktie-automatisering. Bij de uitwerking van de analyse van het bedrij£ werden de volgende items bekeken : - Produkten, produktieproces, produktgroepen en P-Q-kromme (Hoofdstuk 2). - Huidige layout, routing en goederenstroom (Hoofdstuk 3). - Organisatie (Hoofdstuk 4). - Informatiestroom (Hoofdstuk 5), - Produktieplanning (Hoofdstuk 6). - Produktiemachines (Hoofdstuk 7) In hoofdstuk 8 worden aIle konklusies en aanbevelingen welke voortkomen uit de analyse nog eens kort weergegeven.
- 1 -
Door de bouw van een nieuw grondstoffenmagazijn, was een nieuwe indeling van de produktieruimte noodzakelijk. In hoofdstuk 9 worden, na een stapsgewijze aanpak van dit layoutprobleem, enkele voorstellen geopperd voor een nieuwe produktie-layout. Van een geselekteerde layout worden nog eens de kosten en de baten t.O.V. de huidige layout besproken. Door bestudering van het huidige produktieproces, en rekening houdende met de komende ontwikkelingen, worden in hoofdstuk 10 verschillende voorstellen gedaan tot verdere mechanisering en automatisering.
- 2 -
Roofdstuk 2
Produkten, produktieproces, produktgroepen en P-Q-kromme
•
2.1. Produkten De produktie bij de firma Henda B.V. te Roermond is erop gericht om een uitgebreid assortiment van kwalitatief goede produkten voort te brengen. Tabel 1 geeft een overzicht van de belangrijkste produkten plus hun in de periode van 1 - 7 -'84 tim
aantallen, welke geproduceerd
10 - 9 -'85 bij de firma Renda B.V .. i
produkten
hoeveelheid
fotoalbums
1.381.399
babyalbums
146.488
kommuniealbums
24.929
huwelijksalbums
58.181
gebonden reportagealbums
15.881
reportageboeken
2.982
receptieboeken
59.006
gastenboeken
17.314
dagboeken
21.152
adresboeken
5.487
vriendenboeken + klasgenoten
9.452
notitieboekjes
1.502
reportage-interieur
18.169
fotoringband-interieur
86.453
tabel 1 Een onderverdeling van deze geproduceerde hoeveelheden naar de kwartalen gedurende de bovengenoemde periode wordt nog eens weergegeven in bijlage AI.
- 3 -
Als halffabrikaten worden inhouden, sandwiches en band en geproduceerd, waarvan de eerste twee ook a1s zodanig worden geregistreerd. De bijlagen A2 en A3 geven een overzicht van de aantallen en van de kostenverde1ing, op basis van voorkalkulaties, van de inhouden, resp. van de sandwiches, welke geproduceerd zijn in de periode van 1 - 1 -'85 tim 10 - 9 -'85.
Een boek kan in eerste instantie worden gekarakteriseerd door zijn inhoud : - het formaat; - het aantal bladzijden; - de kleur van het fotokarton; - eventueel het soort voorvellen (babyalbums). Tabe1 2 geeft een overzicht van de verschillende boekformaten in kombinatie met de verschillende aantallen bladzijden.
maat
voorkant x hoogte
22
aantal bladzijden 24 26 30 36
65
345 x 280
8
215 x 245
85
215 x 305
9
250 x 245
0
0
0
0
0
95
250 x 280
0
0
0
0
0
98
280 x 280
lO
280 x 305
21
300 x 305
11
300 x 365
0
12
330 x3lO
0
l3
345 x 365
0
14
345 x 430
15
345 x 310
40
50
0
0
0 0
0
0
0
0
0 0
0
0
0
0 0
0
0
0
0
0
0
0 0
Het fotokarton is er in de kleuren wit, chamois,
- 4 -
0
0
0
, bruin en zwart.
Een boek kan vervolgens nog worden bepaald door de soort en de kleur van het omslagmateriaal. (± 700 verschillende soorten en kleuren omslagmateriaal). Het type sandwich (± 100 verschillende sandwiches) ligt echter vast door het formaat van de inhoud en de keuze van het omslagmateriaal.
2.2. Produktieproces Ret fabrikageproces bij de firma Henda B.V. kan globaal worden onderverdeeld in : - grondstoffenmagazijn; - karton- en sandwich-afdeling; - banden-afdeling; - handwerk-afdeling; - inhang-afdeling; - verpakkings-afdeling. Binnen de inhouden-afdeling kan er een onderscheid worden gemaakt tussen de inhouden die gemaakt worden op de pergamijnmachines van Winkler
& DUnnebier en van Berger & Becker (inhouden voor fotoalbums, babyalbums, reportageboeken etc .. ) en de inhouden die gemaakt worden op de vouwmachines, schutbladenplakmachine en rotorbinder (inhouden van receptiealbums, dagboeken en poesiealbums). De boekbanden worden vervaardigd op de bandenmachines of op de (stans-) lasmachines. De leren boekbanden echter worden met de hand gemaakt. Naast de eigen produktie van halffabrikaten, banden en inhouden, worden er ook banden en inhouden ingekocht. Ret machinaal samenvoegen van de inhouden en de banden geschiedt op de E.M.P. of op de Prakma. De grotere boeken (maat 14) worden met de hand ingehangen. Ret bovenstaande wordt nog eens schematisch weergegeven in figuur 1. Een meer gedetailleerde beschrijving van het produktieproces is te vinden in bijlage B. - 5 -
grondst off enmagazijn
inhou.denafd ellng
,
,
bordensnijmachine
B&B
W&D
vouw-
karton- en sandwichafdeling
mach.
bo~pen
sandwichmachire
+
behJm. mach.
opslag
I
-
-
bands=nafdehng ,
lumbeckmach.
rotorbinder
st.::mslasmach.
handmatig
band. mach.
0")
c .-
-IlJ
, I
~
III ..::t. L
IlJ
~
'0
inkoop inhOUd.
kapit. mach.
band. IaliNerk
band. aliNerk
, inhangafdeilng
--,
inhouden
Ihandmatig inhangen
.
-
inkoop band.
,
opslag
I I
,.
opslag
I EMP
I
..
banden
-
prakma
c
III
.c:.
.
JJ I
J
verpakkingsaf de ling
figuur 1
schematische weergave van het fabrikageproces bij Renda B.V.
- 6 -
2.3. Produktgroepen Om iets te kunnen zeggen over de huidige opstelling van de produktiemachines, wordt het grote assortiment van verschillende produkten, onderverdeeld in produktgroepen. Gekozen wordt voor een onderverdeling van de produktgroepen naar de bewerkingsmachines. A.h.v. figuur 1 worden de volgende produktgroepen onderscheiden
W& D, bandenmach. , E.M.P.
groep 1
fotoalbums babyalbums komrnuniealbums huwelijksalbums
W& D, bandenmach., Prakma
groep 2
fotoalbums babyalbums komrnuniealbums
B &B
gebonden reportagealbums
groep 3
W & D, bandenmach. , hand
fotoalbums
groep 4
W& D, stanslasmach. , E.M.P.
fotoalbums
W & D, stanslasmach. , Prakma
fotoalbums
W& D, stanslasmach. , hand
fotoalbums
groep 5
I
6
!
groep 7
gekochte inhouden, bandenmach. , E.M.P.
groep 8
zelfklevende fotoalbums
gekochte inhouden, bandenmach. , Prakma
zelfklevende fotoalbums gastenboeken
groep 9
gekochte inhouden, stanslasmach. , Prakma
logboek gastenboeken adresboekje
- 7 -
groep 10
gekochte inhouden, stanslaszelfklevende fotoalbums
mach. , E.M.P. groep 11
vouwmach.-rotorb., bandenmach. , receptieboeken
Prakma
dagboeken klasgenoten vriendenboekjes groep 12
vouwmach.-rotorb., stanslasreceptieboeken
mach. , Prakma
dagboeken notitieboekjes groep 13
W& D, hand, Prakma
leren fotoalbums
groep 14
W& D, gekochte banden, Prakma
leren fotoalbums
groep 15
banden op bandenmach.
reportagebanden ringbanden
groep 16
band en op stanslasmach.
reportagebanden ringbanden rug reportagebanden
groep 17
foto-interieur (snijmach.)
(W & D)
receptie-interieur fotobladen receptieinterieur
& B) (W & D)
(B
groep 18
vloeileggers
groep 19
overig handwerk
reportagebladen fotokarton
& pergamijn
tabel 3
- 8 -
Het onderscheid van de handwerk-prod uk ten in vloeileggers (groep 18) en overig handwerk (groep 19) is niet echt essentieel, maar is gedaan om te laten zien, dat de vloeileggers de belangrijkste produkten zijn van de handwerk-afdeling. Buiten de cijfers vermeld in tabel 4 zal aan dit onderscheid verder geen aandacht worden besteed. Opmerking
In de beschouwde periode van 1 - 7 -'84 tim 10 - 9 -'85 werden de inhouden van de zelfklevende fotoalbums ingekocht en bij Henda B.V. in de banden ingehangen. Sinds de aankoop van de firma Holson te Aken, in oktober '85, is het hele produktenpakket van de zelfklevende bums naar Aken overgebracht.
- 9
TOT. HOEVEELH.! PERCENT. TOT. OMZET
PRODUKT - IOMSCHRJJVING GROEP (;ROFP ! h1=l(J'!;P
IGKO!=p
...
W~D
t
W&D
?
W&1J
~
EM?
..i
W&n.
GROED
L.
GROEP
.5 \..I &D
G"ROEP
n WIl..TI d,.,V\",\
GRO!;?
-,: ~[,,"'''k
\....
G~OEP
A
.L
(';"R OFP GR()E\)
~\-, ;:(71.<.
1
~L,,,
TV'! h. n ~I<. sraV'lsl. '1"l . I 10 rl':\h.:~rJl. .c;tr'lV'lsL E.H'D 12. ~~~:
F,"ROEP
P\w~.:n. hoV\c1 '?Y'nl.
n
6'RO{;?
iL IWl!...l) h{mdno"u. D .. \
tf'lYl~\
0.2.
::a::.-:O;;::;6
(J
11=) i hnYV'loV\ (}'"
I.
Z21
60. 635 '31=)
i
3,7
St.. 9
14,2. 61.t
12.9
69,0.
15.2.
1.3
OF.
i'1. 3. 7Ai. 66
0.9 0.6
l
16.~
6 'Rm::\) 17.1
Or--.
, K
(')r--.
,-----.....
IVenc,J evs op I
I I
g,1?
stan sL
I
t.5
0,1
1 1.
i 5
-
L,g I
;
15.6.
1,9 i
-
1L..O
3.8
1.61
-
13.3
3'2-
15
52.
'2.5
0.6
'2i 2.8 3 i.
i.i 1.4 13
1.+
9.+
I
1.'2.3
55..3
20,0 .
1.5,1
S? 56!. S'%.
0,1..; I 0.9 11
L.."f..O
25,~
19.0
7.8 6.3
6~
1 1
(J.
1...6291
0.-:0;
L
tiR. 521
,6~1
.1O,6.-zd
O,S
~3
2.
~::: I-
I
6,5 !
it L I
2.36.351.61
'it:)
'7'5,<::::\
267.Q68.9L.
? 1.
"7i6!
'21-. tOQ
'203.£..30 .St
1 6
L..1.8
t5.340
i t;N.L.65 1.;1
1
58.al
0.1.
"1 l'lL
()~?
::O;OL • 1!=) j
03
i I)
i
L
I
!
.Qh L...l=;::Z;
iJ:;+. i98L..L.L I
ttl i6q
iiO.oaL 51
31.1.;95!
I i
Q
.
67.25
•
....
-
-
-
-
2,2-
I
..-....
-
0.1
0.3
0151
-
2....!
i.1
06
i
6.31 4."1 12.6 : ........~. 11.6 9.8 8,q! i 19
......
,
i
I
250
=> ..5 :
10
,i
13.0 130
l.J t=; '::;. "l 0,;;.2. I..
i. 1!L.O. 831. hnoken 12.927. f..; ~6.83
v..! <;l,.. n
1.3 1
1
L 0,
!
-
515
7L .o,On .. qq
?A.636 _h_
.J
I
I
11 '2
0 .. 3 I ,
6.610
'iiI";
1.910uOVLn VvIV'ld\ ,1Ov\,.c
2.o,a i 19,1 • 11,6 6,9
643
')..J
G"ROI==P
if.L.1
05
ib:5. L.L.8.'16
~O2.
67,0 56,S! 61.8
1 ()
! I.Lt"ZR.03"Z.3L.
I
t1.2.
65.2-
0,5 jI
q6~
2..3Doi
I
G'RnE'D is V\C\oi \ t7nnOlrc,
61.580.
16.
'"D.. . \
GliOE'\.) 16ibo.vv1oV\ f"lr"\ .:::.rf"ln<;\ G'ROEP 11 FeJrl"l _. VltOV: OIIV'
•
150
'I
?
AL.
~\.
? q
1,2 I
160.10,10.0;)
j
67,0
10, I.; i i
-:IO;:'
....I
.G'RO~P
2.....,1=,.2.....,: t::;?() S? I
"'\n.
.5,2t..2
11ya~mC\ 1"0 I:.. b .• bardM.
GRoJ;?
3.94L.
i 0, hq;11....
VOUWM.
G;
.....
......
9
it
?
0.0,
1.5.1.?it
I=MP
r-;'Q O!;"P
66,3
1..6
I
hClVlr! .11.
6~q,
WERK OEROEW/.
INOIREKTE MACHfNE- TOESLAG IPERCENT. ' MATERIAAL LOON0/. KOSTEN% KOSTEN% KOSTEN"I. KOSTEN% i I
• j . '3L.0.
-
129
c::,tnns\ "P~lh ""i ..1
6.,8
i1.9,2L.6
EM?
c;tnnc;\
B. 1:;7':1;. i
hnV"lrl
hnndm
1-7-84/10-9-85
81 5
i L.1.9.L.92
'D•• 1.
.-I.
1-7-84/10-9-85.
1
0.6
fi.S
1.0 i 0
27.9 _ 21.0
0.7.
2.L
0.2
20.8i 15,2.0
2.1.
1.e
4 SO
1.31
tabel 4
i56 11.3&
2 i
1
i..0 0.05
2.4. P-Q-kromme Tabe1 4 geeft voor e1ke produktgroep het vo1gende weer : - het aanta1 produkten welke geproduceerd zijn in de periode
~an
1 - 7 -'84 tim 10 - 9 -'85; - de omzet gedurende deze periode berekend op basis van voorkalkulatiesj de
v~~r
de produktgroep gemiddelde opbouw van de kostprijs in
procenten, eveneens berekend op basis van voorkalkulaties. Bij de interne berekening van de albumkostprijzen bij Henda B.V., zijn in de faktor 'materiaalkosten' de kostprijzen van de inhouden en van de sandwiches verwerkt. In de resultaten van tabel 4 zijn de toegevoegde waarden van de inhouden en van de sandwiches gescheiden van de materiaalkosten en ondergebracht in de overeenkomstige kostenposten. De bij de interne ber.ekening gebruikte kostenpost 'arbeidsloon' (zie ook bijlagen A2 en A3) is opgebouwd uit de posten floonkosten' (57,1 %) en, ':indirekte kosten' (42,9 :t~.
In tabel 4 is deze splitsing aangehouden. Onder de factor 'loonkosten' wordt nu verstaan - de kosten die gemaakt worden door het d-irekte personeel wanneer zij produktief zijn. De post 'indirekte kosten' bevat de kosten van het direkte personeel wanneer zij niet produktief zijn (27,03 %); - het indirekte personeel (30,88 %); - huisvesting; - gas, water, electriciteit; - aIle niet-kapitaalintensieve machines. Indien aIle loonkosten, van direkt personeel (produktief en niet-produktief) en indirekt personeel, onder een noemer worden gebracht, de totaIe loonkosten, dan is de gemiddelde kostprijsopbouw als voIgt :
I
materiaalkosten %
tot. loonkosten %
67,25 %
21,79 %
indirekte kosten %
machinekosten %
toeslag %
werkderden %
4,79 %
4,80 %
1,31 %
0,05 %
- 11 -
De post 'machinekosten' dekt de kosten van financiering, afschrijving en onderhoud van aIleen de zogenaamd kapitaalintensieve machines, die bij de vervaardiging van een produkt gebruikt worden. De toeslag wordt berekend door 5 % te nemen van het arbeidsloon (loonkosten + indirekte kosten). De gegevens uit tabel 4 zijn nogmaals weergegeven in figuur 2. In figuur 2a zijn de produktgroepen met hun quantiteiten tegen elkaar afgezet in een zogenaamde P-Q-grafiek. De grafiek is uitgezet in volgorde van afnemende hoeveelheden, waarbij de produktgroep met de grootste hoeveelheid als eerste is opgenomen. De P-Q-grafiek heeft een fundamentele relatie met de layout van de verschillende produktiemachines. De gevonden P-Q-grafiek heeft de vorm van een diepe hyperbool. Er is een produktgroep (groep 1) met een grote hoeveelheid aan produkten. De andere produktgroepen hebben een gering aantal produkten. De produktie van de produkten uit produktgroep 1 neigt naar massafabrikage. Echter door het grote assortiment van boeken is er hier geen sprake van massafabrikage, maar van een grote tot middelgrote seriefabrikage. De produkten uit de andere produktgroepen worden vervaardigd in kleine tot middelgrote series. V~~r
de opstelling van de produktiemachines bij de firma Henda B.V. be-
tekent dit, dat de machines moeten zijn gerangschikt naar hun bewerkingsprocessen (proces-layout). V~~r
de machines die nodig zijn voor de vervaardiging van de prod uk ten
uit produktgroep 1 (de W & D's, lumbeckmachines, kapitaalmachines; bordensnijmachines, sandwichmachine; bandenmachines, bandenafwerking; E.M.P.'s; verpakkingsmachines) geldt ook nog dat ze zodanig moeten zijn opgesteld, dat er sprake is van een vloeiende verbinding tussen twee machines, zowel binnen een afdeling, als tussen twee afdelingen.
- 12 -
In figuur 2b zijn de produktgroepen met hun omzet tegen elkaar uitgezet, waarbij dezelfde volgorde van de produktgroepen is aangehouden als in de P-Q-grafiek. Voor de produktgroepen 1, 2, 7 en 11 en voor aIle produktgroepen samen, is in figuur 2b ook de gemiddelde kostprijsopbouw aangegeven. Gezien de hoogte van de omzetten van de verschillende produktgroepen en ook gezien de grote percentages van deze omzetten die door de materiaalkosten worden ingenomen, kan uit figuur 2b worden gekonkludeerd dat verdere automatisering aIleen rendabel is voor de produktiemachines en transportsystemen van de produkten uit produktgroep 1. Het transport tussen de produktiemachines van groep 1, binnen een bepaald bewerkingsproces, is geschikt voor automatisering. Het transport tussen twee van deze machines, welke behoren tot twee verschillende afdelingen is moeilijker te automatiseren, daar ook andere produktgroepen van slechts een der beide machines gebruik moeten kunnen maken. Voor het transport tussen de bewerkingsmachines van de overige produktgroepen heeft, i.v.m. het lage aantal produkten, een flexibel systeem de voorkeur.
- 14 -
De stans1asmachine, de lasmachine en de stansmachine waarop ook banden worden vervaardigd, zijn niet in de banden-afde1ing geplaatst, maar zijn aan de handwerk-afdeling toegevoegd. Een voorste1 is dan ook om te kijken in hoeverre de stanslasmachines met hun bandenafwerking gekombineerd kunnen worden met de banden-afdeling.
3.2. Routing in de huidige layout Figuur 4 laat de routing van de ha1ffabrikaten zien over de verschil1ende produktiemachines voor de vervaardiging van de produkten uit de produktgroep 1. De meeste aansluitingen in deze routing, tussen de verschi11ende machines, zowe1 binnen een afde1ing als tussen twee afdelingen, zijn vloeiend en zander a1 te veel tegenstromen. De tegenstromen in figuur 4 worden veroorzaakt door het omslagmateriaal dat gecacheerd moet worden en door het dunne bordkarton dat via een lange weg naar
z~Jn
opslagplaats wordt gebracht. Zoals echter straks
zal blijken, zijn de frequenties van deze stromen laag. Konklusie : Doordat de produktiemachines inderdaad zijn opgesteld naar hun bewerkingsprocessen en de routing van de enige grote produktgroep ook een vloeiend verloop heeft, is de huidige layout bij de firma Henda B.V. een goede layout, voor de vervaardiging van de huidige produkten.
- 17 -
on
omslag':', materiaal
pergamijn n
b
I
perg<;tmijnmacb~ne
UI
~ verpakke
I
hoeklassen ' vergulden
"
1
T
Ul:illuen·Ol-)s\~g
o
•
, opslag ver.rijdb. tafels
I
tJ
..
..
.lot"
••
~
.I
)-
•
II
I
+
,
kapitaalm.,ines ~
; I-
\..
lurobecken
~
inhouden opslag
3.3. Sankey-diagram De kosten van het intern transport in een bedrijf zijn o.a. afhankelijk van de afstanden tussen de verschillende produktiemachines, waartussen de goederentransporten plaatsvinden en van de frequenties van deze transporten. In bijlage C1 zijn, in een Van-Naar-matrix, de relevante afstanden weergegeven tussen de verschillende produktiemachines of -afdelingen in de huidige layout. Bijlage C2 geeft, in een Van-Naar-matrix, de frequenties per week weer van de diverse transporten, nodig voor de fabrikage van de produkten uit produktgroep 1. Hierbij is uitgegaan van een piekproduktie van 8600 boeken per dag, gedurende vijf dagen per week. Deze transportfrequenties zijn nogmaals weergegeven in het Sankey-diagram van figuur 5. In dit diagram worden de materiaalstromen tussen twee machines en/of afdelingen weergegeven door stroken. De breedte van zoln stroom komt overeen met de frequentie per week van de betreffende materiaalstroom. De lengte van de stroom heeft nog geen. betekenis. Het transport tussen de bandenmachine, bandenafwerking, bandenopslag en de inhangmachine, geschiedt d.m.v. pallets. Doordat de band en maar tot een bepaalde hoogte op de pallet gestapeld kunnen worden, is het aantal band en per pallet relatief laag (voor maat 10 : 250 banden per pallet). Dit uit zich in een hoge transportfrequentie en in een grote vraag naar vloeroppervlak. Door toepassing van een ander transportmiddel, kan zowel de transportfrequentie als ook het benodigde vloeroppervlak worden gehalveerd. Gedacht wordt aan een transport m.b.v. : - stapelwagentjes; - kratten welke opgestapeld worden op pallets. Het transport tussen inhoudenmachine en lumbeckmachine gebeurt op ver-
- 19 -
rijdbare tafels. Doordat_bijna aIle produkten (uitgezonderd de setjes foto-interieurs) die van de inhoudenmachine komen ook naar de lumbeckmachine/kapitaalmachine gaan, en deze machines ook in dezelfde afdeling staan, is dit transport geschikt,voor automatisering. De transporten tussen de inhangmachines (E.M.P. 's) - verpakkingsmachines en de verpakkingsmachines - Henzo-magazijn gebeuren m.b.v. dezelfde stapelwagentjes. Ret optredende verschil in transportfrequentie tussen de beide transporten is als voIgt te verklaren. Bij het transport tussen de inhangmachines (E.M.P. 's) en de verpakkingsmachines, worden de fotoboeken om en om in het stapelwagentje gezet. Na de verpakkingsmachines worden de boeken in rechte hulzen verpakt, waardoor de boeken aIleen nog maar naast elkaar in het ,
stapelwagentje kunnen worden geplaatst. Hierdoor wordt het aantal boeken per stapelwagentje verminderd en wordt de transportfrequentie dus verhoogd. Doordat de E.M.P.'s met de automatische boekenpersen en de verpakkingsmachines vlak achter elkaar zijn opgesteld, en ook aIle boeken, welke de automatische boekenpersen verlaten, door de verpakkingsmachines gaan, ligt het voor de hand het transport tussen deze twee machinegroepen te gaan automatiseren.
3.4. Goederenstroom in de huidige layout Als het Sankey-diagram van figuur 5 over delayoutwordt gelegd, ontstaat het goederenstroomdiagram van figuur 6. Zoals reeds is gezegd bij het Sankey-diagram, worden de materiaalstramen voorgesteld door stroken, waarvan de breedte een maat is voor de transportfrequentie van de betreffende materiaaltransporten. In het goederenstroomdiagram geven de lengten van de stroken de transportafstanden aan. Ret oppervlak van iedere strook is derhalve een maat voar de transportkosten van het betreffende materiaaltransport.
- 21
Dit goederenstroomdiagram bevestigt nogmaals de bewering uit paragraaf 3.2., dat de huidige layout een goede layout is. -
Doordat de banden-afdeling en de inhang-afdeling naast elkaar liggen, wordt van het materiaaltransport met de grootste transportfrequentie de transportafstand klein gehouden en daarmee worden de transportkosten beperkt.
- 23 -
Hoofdstuk 4
Organisatie
4.1. Organisatiestruktuur en takenmatrix Bij de firma Henda B.Y. zijn ongeveer tachtig mensen werkzaam, waaronder een tiental uitzendkrachten. De verhouding van de direkt-produktieve medewerkers en de indirekte medewerkers ligt om en nabij de vier. In de takenmatrix van figuur 7 zijn de werkzaamheden aangegeven die verricht worden door het indirekte personeel. Een taak die volgens deze matrix verricht wordt door meerdere voormannen, wordt door iedere voorman in zijn eigen afdeling verricht. Uit de takenmatrix kan de organisatiestruktuur van de firma Henda B.V. worden afgeleid. De organisatiestruktuur wordt weergegeven in het schema van figuur 8. Het schema toont de struktuur van een lijn-staforganisatie met als stafafdelingen het produktiekantoor, de produktontwikkeling en de technische dienst.
4.2. Opmerkingen t.a.v. de organisatie Zoals ook blijkt uit het organisatieschema van figuur 8, verkeert het bedrijf Henda B.V. in een fase tussen het kleine, ambachtelijke bedrijf, waarin de eigenaar naast de organisatorische werkzaamheden
ook
de produktie regelt, en het grote bedrijf, waarin het hele produktiegebeuren is toevertrouwd aan een bedrijfsleiding. 1t.ij Henda B.Y. is de bedrijfsleiding formeel verantwoordelijk voor de
,prOduktie maar in de praktijk trekt de direktie de produktie nag steeds naar zich toe. Deze situatie, waarin de werkzaamheden van de direktie en de bedrijfsIeiding elkaar gedeeltelijk overlappen (zie takenmatrix
7),
schaadt weI het aanzien van met name de bedrijfsieiding.
Zeker wanneer
de produktie-informaties. die zowel door de direktie als door de be-
- 24
I
Direk tie
I Prod. kantoor I I Bedr.
leiding
I
I I Prod. ontwik. I
~ch.
dienst
I N
0\
I
voorman
voorman
Gronds.t. magazlJn Pers. :3
figuur 8
voorman
voorman
voorman
voorman
afdellng
Karton. Sandwich Handw.afd.
Banden afdelmg
Inhang afdellng
Verpa}< afdellng
Pers. : 14
Pers. : 15
Pers.
Pers4 : 15
Pers. : 11
Inho~den
%
10
organisatiestruktuur van de firma Henda B.V.
I
drijfsleiding aan de voormannen worden gegeven, niet eenduidig zijn. Er moe ten goede afspraken gemaakt worden omtrent de verdeling van de taken van direktie en bedrijfsleiding, hetgeen de duidelijkheid in de organisatie van het bedrijf ten goede komt. Natuurlijk is er te allen tijde een goed overleg tussen direktie en bedrijfsleiding noodzakelijk. De taak van de assistent-bedrijfsleider moet meer worden toegespitst op de organisatorische en kontrolerende taken in de produktie en minder op de taakvervulling van het intern transport. De assistent-bedrijfsleider moet duidelijker boven de voormannen staan en er moet zelfs naar worden gestreefd dat, bij afwezigheid van de bedrijfsleider, de assistent-bedrijfsleider de produktie-organisatie kan overnemen. De voormannen zijn verantwoordelijk voor de organisatie en de produktie in hun eigen afdeling. Tussen de verschillende voormannen bestaat echter weI een verschil in 'niveau', qua organisatievermogen en qua omgang met mensen. Om deze vaardigheden bij aIle voormannen op een voldoende peil te krijgen, zouden de voormannen vanuit het bedrijf meer gestimuleerd moeten , worden (of zelfs verplicht moeten worden) tot het volgen van bepaalde kursussen. Met het oog op de toekomst (2-ploegendienst of 45-urige werkweek) is het raadzaam om op iedere afdeling ook een assistent-voorman te benoemen. Van deze assistent-voorman kan worden geeist dat hij bepaalde kursussen doorloopt of heeft doorlopen. Het produktiekantoor is een zelfstandige stafafdeling die zorgdraagt voor de verwerking van de produktiegegevens en de inkoop van materialen. Hoewel een persoon informeel als het hoofd van het produktiekantoor wordt gezien, is het beter en duidelijker om formeel iemand verantwoordelijk te stellen voor de werkzaamheden van het produktiekantoor.
27 -
De technische dienst bestaat officieel uit drie medewerkers. Naast deze drie personen
zijn er nog een drietal andere medewerkers, die ook enige
taken van de technische dienst verrichten. Figuur 9 geeft een verdere onderverdeling van de takenmatrix m.b.t. de technische dienst. V~~r
een goede uitvoering van
taken van de technische dienst door
deze zes personen, is een goede koordinatie onontbeerlijk. Daarom moet er een hoofd technische dienst benoemd worden, die de koordinatie op zich neemt en die tevens verantwoordelijk is voor het hele technische gebeuren bij Henda B.V.
...:G .,....,
.::
•.-1
0
co ;.. .j..l
00
.::
Q) Q)
...:G
u
.:: co >
>
N
..0::
0..
::..;
;..
0
0
0
onderhoud machines
0
0
0
onderhoud gebouwen
0
machine stellen beurzen
- 28 -
;..
0
0
materiaal bestellen
..0::
0
0
administratie
e
Q)
•.-1 C!)
.::
Q)
e
Q)
0 p::;
~
storingen opheffen
technische ontwikkelingen
co
,.c
Q)
.-!
· ..., :::E: ..., . ...,·· ·· ::r=::c:·· ::c:. . · · · .... ..c: ..c: ...c: ...c: ...c: •.-1 ~
;..
onderhoud roll end materieel
e::l
;..
0
0
0
0 0
Frequenter overleg tussen direktie, bedrijfsleiding, voormannen en hoofden van de stafafdelingen zal de wensen, ideeen en gebreken t.a.v. de produktie sneller aan het licht brengen, hetgeen de produktie ten goede zal komen. Bovendien vergroot zo'n overleg de betrokkenheid van deze werknemers tot het bedrijf. Zoals in de takenmatrix van figuur 7 is te zien wordt dekwaliteitskontrale van de komplete boeken. na het inhangen, door vijf mensen voerd. Tijdens de interviews was er nogal kritiek op de verschillende normen die gehanteerd worden bij de kontrole van deze boeken. Dit probleem kan worden opgelost door kwaliteitsnormen t.a.v. de boeken vast te stellen (eventueel met geldigheidsgebied), die nauwkeurig de eisen beschrijven waaraan een goed boek meet voldoen. Oak t.a.v. inhouden, sandwiches en band en kunnen kwaliteitsnormen worden vastgesteld zodat oak voor de kontrole van deze halffabrikaten vaste normen worden gehanteerd. De kwaliteitsnormen kunnen dan worden vastgelegd in een zogenaamd kwaliteitshandboek. Dit kwaliteitshandboek is niet aIleen waardevol bij de kwaliteitskontrale maar ook bij het opstellen van de eisenpakketten in geval van automatisering. 'Jovendien is het kwaliteitshandboek een hardkopy van vele ervaringen. [,uiklusies : - Er moet een betere takenverdeling komen tussen de direktie, de bedrijfsleider en de assistent-bedrijfsleider. Voorts moeten er goede afspraken worden gemaakt over 'wie waarvoor verantwoordelijk is! en moeten door middel van kursussen de leidinggevende kapaciteiten van de voormannen en de assistent-voormannen worden verbeterd. Deze maatregelen zullen leiden tot een duidelijkere organisatie-struktuur bij Henda B.V., een efficient ere produktie-organisatie en oak
een organisatie-struktuur die voorbereid is op een verdere groei van het bedrijf. Er moet een kwaliteitshandboek komen waarin de eisen, die aan de halffabrikaten en aan de eindprodukten gesteld worden, nauwkeurig omschreven staan. Dit kwaliteitshandboek is nodig i.v.m. de eenduidigheid van de kwaliteitskontroles en i.v.m. het opstellen van het eisenpakket bij automatisering.
- 30 -
Hoofdstuk 5
Informatiestroom
5.1. Schriftelijke informatiestroom Voor een goede bege1eiding van het produktieproces, moet de juiste informatie tijdig op de juiste p1aats zijn. Die informatie kan zowel schriftelijk als mondeling worden overgedragen. De stroom van de schriftelijke informatiedragers kan worden weergegeven in een zogenaamd kompositorisch schema. Figuur 10 toont het kompositorisch schema, waarin de formulierenstroom bij de firma Henda B.V. wordt weergegeven. Een beschrijving van de formulierenstroom aan de hand van het kompositorisch schema is te vinden in bijlage D.
5.1.1. Symbolen en afkortingen uit het kompositorisch schema In het kompositorisch schema van figuur 10 worden de volgende symbolen gebruikt : Afdeling, bureau, etc ..
Schriftelijke informatiedrager = formulier
= (stroom)knooppunt = formulier invullen aanvullen van gegevens op het formulier X
=
n
= aantal formulieren van dezelfde soort
m
soort formulier (hoofdletter)
zoveelste formulier van eenze1fde soort
Xl
= origineel
formulier
X2 ,3,4, .. = kopieen formulier
- 31 -
j-----; 1I Xm :I ,
Reeds eerder afgebeeld(e) formulier(en) in
I
'0'
dezelfde afdeling
III.. ______ ..JI I
..
Formulierenstroom
--...-...----
Informatiestroom
Splitsen van stromen
Samenvoegen van stromen
Kontroleren Tijdelijke opslag Langdurige opslag Voorgaand verloop niet afgebeeld
x
Verdergaand verloop niet afgebeeld
De afkortingen waarmee de formulieren in het kompositorische schema worden aangeduid, staan voor de volgende benamingen : A A'
= artikelomschrijving = verzameling van verschillende
artikelomschrijvingen
AF
verzameling van verschillende afleveringsbonnen
AFI
afleveringsbon van inhouden
AFK
afleveringsbon van kompleet produkt
AFS
== afleveringsbon van sandwiches
32 -
B
= artikelomschrijving = bestelbon
DG
=
AN
DI
nieuw produkt
verzameling van verschillende (magazijn)dagstaten dagstaat voor verbruik van inhouden dagstaat voor verbruik van bordkarton
DK
=
DS FI FK FL
= dagstaat voor verbruik van sandwiches en ruggeband =
faktuur van inhouden-order
M
= faktuur van produktieorder kompleet = faktuur van materiaal-leverancier = faktuur van sandwich-order = materiaallijst
MD 1
=
magazijn-dagstaat inhouden-afdeling
2
=
magazijn-dagstaat sandwich-afdeling
3
= magazijn-dagstaat magazijn voor omslagmateriaal = magazijn-dagstaat magazijn voar niet-meetbare goederen = mutatie-produktieorder-formulier
FS
4 MP
NI NK NS
=
a
= orderbriefje
OB
= ontvangstbon
01
= inhouden-omschrijving = verzameling van verschillende
aI'
=
produkt
nakalkulatie van inhouden-order
= nakalkulatie
van produktieorder kompleet produkt
nakalkulatie van sandwich-order
inhouden-omschrijvingen
as as'
= verzameling van verschillende sandwich-omschrijvingen
P
= produktieorder
P'
=
=
sandwich-omschrijving voor het komplete produkt
verzameling van verschillende produktieorders van komplete produkt
PB PI PI' PL
=
produktielijst
PN
=
briefje met de nummers van de lopende produktieorders
PS
= sandwich-produktieorder
=
pakbon
=
inhouden-produktieorder verzameling van verschillende inhouden-produktieorders
- 33 -
PS'
==
verzameling van verschillende sandwich-produktieorders
TBl,2,3,4,5 = tijdbonnen van personeel en machines van het magazijn van de diverse produktieafdelingen VB
==
VI
= voorkalkulatie van een inhouden-order
VK
==
voorkalkulatie van een produktieorder kompleet produkt
VKP
=
voorkalkulatie van een nieuw produkt
VR
==
vrachtbrief
VS
= voorkalkulatie van een sandwich-order
kaartenbak voorraadbeheer magazijn
Als aanvulling op het kompositorisch schema wordt nog vermeld, dat de kaartenbak (VB) die in het grondstoffenmagazijn staat, regelmatig wordt vergeleken met de materiaallijst (M) die in het bestand van de komputer is opgeslagen. Eventuele korrekties, die nodig zijn doordat er een verschil is in de beide bestanden, worden doorgegeven via een voorraad-mutatie-formulier. In de takenmatrix van figuur 7 is nog eens aangeduid welke voormannen verantwoordelijk zijn voor het invullen van de verschillende produktieformulieren.
5.1.2. Opmerkingen t.a.v. de schrifteliike informatiestroom Het kompositorisch schema van figuur 10 toont een uitgebreide en op zich goede formulierenstroom, waarin iedere afdeling de informatie krijgt die daar nodig is. Het samenstellen van de produktielijst (PL) kan worden vereenvoudigd door meer gebruik te maken van de komputer. Deze vereenvoudiging is mogelijk wanneer, na het ingeven van de orders in de komputer. de komputer van iedere order de volgende gegevens kent - het produktieorder-nummer; het artikelnummer van het komplete produkt; - het artikelnummer van de inhoud, die bij het komplete produkt hoort;
- 34 -
Computer
Produktie_kantoor Henda ---------
r--,
-
::83 : .-~~~:~ r~'______--~~'fr-._:s~l
i.. __ ~
Leverancier
'----
r---,! ,];3 ~--Kt+~I~-+~~~ '-__ oJ
Afd. Financien
---
'P':t A'1 .. "
Grondstoffenmagazijn
Produktie
"P'2
Inhouden _afdeting
"'1 t
I
Ii
~
-TB3
t
*r-
-
'P'3
.--1>51
'---H
H-------+-t--"",-~'
,.-5Afl<
X-~H------l--+-------
- het artikelnummer van de sandwiches, die bij het komplete produkt horen: - het te produceren aantal komplete produkten; - het omslagmateriaal; de gewenste leverweek. In de artikelnummers van kompleet produkt, inhoud en sandwiches is informatie opgenomen over de maat van het produkt of van de halffabrikaten zodat een rangschikking van de verschillende orders naar maat mogelijk is. Nadat een selektie van orders in de komputer is ingegeven, kan de komputer de volgende (verzamelingen van) formulieren uitprinten : - de produktieorders (P) en de artikelomschrijving (A) van de geselekteerde orders; - de produktielijst (PL) waarop de geselekteerde orders naar maat staan gerangschikt; - de inhouden-produktieorders (PI) en de inhoud-omschrijvingen (Ol) die behoren tot de geselekteerde orders; - de sandwich-produktieorders (PS) en de sandwich-omschrijvingen (OS) De
behoren tot de geselekteerde orders.
materiaalvoorraad in het grondstoffenmagazijn, als ook de halffa-
brikaten, inhouden en sandwiches, staan geregistreerd op twee verschillende materiaalbestanden, te weten; de voorraadbak (VB) in het grondstoffenmagazijn en de materiaallijst (M) in de komputer van het produktiekantoor. Deze dubbele administratie kan worden vereenvoudigd door een terminal te plaatsen in het grondstoffenmagazijn, alwaar de voorman van het grondstoffenmagazijn de afgeleverde en verbruikte materialen en halffabrikaten direkt op de materiaallijst eM) in de komputer kan bijschrijven, resp. kan afschrijven. De voorman van het grondstoffenmagazijn is daarmee verantwoordelijk voor de korrektheid van de materiaallijst. AIleen deze voorman mag materiaal bijschrijven en afschrijven op de materiaallijst.
- 37 -
Doordat nu de kontrole-mogelijkheid van het vergelijken van de twee materiaalbestanden wegvalt, moet het materiaal zijn afgeschreven voordat het het grondstoffenmagazijn verlaat. De magazijndagstaten (MD) kunnen daarbij eventueel dienen als kontrole. De hoeveelheid verbruikte inhouden, sandwiches en bordkarton wordt d.m.v. dagstaten (DI, DS en DK) doorgegeven aan de voorman van het grondstoffenmagazijn. Deze aantallen kunnen worden gekontroleerd m.b.v. de ingevulde produktieorders (P). De kopieen van de inhouden-afleveringsbon (AFI2). de sandwiches-afleverings bon (AFS2), de dagstaat voor verbruik van inhouden (DI2), de dagstaat voor verbruik van bordkarton (DK2) en de dagstaat voor verbruik van sandwiches (DS2) kunnen uit de formulierenstroom worden weggelaten, zonder dat dit gevolgen heeft voor de informatie-overdracht.
5.2. Mondelinge informatie-overdracht De mondelinge informatiestroom is niet zo duidelijk zichtbaar als de schriftelijke informatiestroom. am de mondelinge informatie-overdracht toch enigszins te karakteriseren wordt er een onder scheid gemaakt tussen de mondelinge informatiestroom naar/tussen de produktie-afdelingen en de mondelinge informatiestroom binnen de produktie-afdelingen (zie ook takenmatrix figuur 7). Omdat de bedrijfsleiding verantwoordelijk is voor het totale produktieverloop, is zij ook verantwoordelijk voor de informatie-overdracht naar/tussen de verschillende produktie-afdelingen. De bedrijfsleiding moet er dus zelf voor zorgen dat bepaalde mondelinge informatie t.a.v. de produktie tijdig aan de betreffende voormannen wordt doorgegeven. Een voorman krijgt dus zijn orders rechtstreeks van de bedrijfsleiding. De voormannen zijn echter volledig verantwoordelijk voor de informatieoverdracht binnen hun eigen produktie-afdeling.
- 38 -
Hoofdstuk 6
Produktieplanning
6.1. Methode van produktieplanning De produktieplanning bij de firma Henda B.V. bestaat in de eerste plaats uit het verzamelen van voldoende orders. Deze orders worden vervolgens gegroepeerd naar de maten van de boeken en op een produktielijst gezet. Door deze groepering worden er grotere produktieseries verkregen waardoor het aantal keren omstellen van de verschil1ende produktiemachines wordt beperkt. Bovendien zijn grotere produktieseries in verhouding goedkoper dan de kleinere series omdat de produktie-aanloopkosten over meerdere produkten worden verdeeld. Aan de hand van zoln produktielijst worden de produktieorders voor de halffabrikaten, inhouden en sandwiches samengesteld (zie ook het kompositorisch schema, figuur 10). De volgorde waarin aIle orders dienen te worden afgewerkt wordt bepaald door de produktievolgorde van de inhoudenorders op de pergamijnmachines, de lumbeckmachines en de kapitaalmachines. Deze machines hebben een lange omsteltijd. Door een gunstige keuze van de produktievolgorde gaat er minder tijd verloren aan het omstellen, wat ten goede komt aan de produktie. De produktievolgorde op de pergamijnmachines wordt dan oak voorgeschreyen door de bedrijfsleiding. De andere produktiemachines moeten zich aanpassen aan deze produktievolgorde. Doordat de produktieorders worden opgespaard en in groepen van dezelfde maat worden uitgegeven, be vat niet iedere produktielijst aIle mogelijke boekmaten. In figuur 11 is weergegeven hoe vaak een bepaalde maat terugkwam op de pergamijnmachines in de periode van 1
10 -'85 tim 30 - 1 -'86.
Doordat de produktievolgorde op de pergamijnmachines bepalend is voor de volgorde van de totale
produktie, is figuur 11 ook een weergave van
de frequentie waarmee een maat in het gehele produktieproces terugkomt. Tevens is in figuur 11 te zien dat de produktielijsten met de orders, om de 2
a 2t
week worden uitgegeven.
39 -
Maat
8
9 95 98
99 I .J;:-.
o I
10
21 11 12 13 14
15
65
Proctuktie-liisten!
T
171
172
T
173
maat-frequentie op de pergamijnmachine
T
174
., 175
T
176
Na de uitgifte van een produktielijst, wordt de loop van de verschillende produktieorders gevolgd d.m.v. een voortgangskontrole. Op het planbord is dan te zien, in we1k stadium van het produktieproces een order zich bevindt.
6.2. Doorlooptijd, bewerkingstiid en voorwachttijd Figuur 12 toont het verloop in de tijd van een vier tal produktieorders met bijbehorende inhouden- en sandwich-orders. Indien de doorlooptijd van een order wordt gedefinieerd als de tijd die verstrijkt tussen de uitgifte van de produktielijst en het afleveren van de produkten, dan ligt de gemiddelde doorlooptijd van de verschillende produktieorders rond de 6 weken. eDit is ook getoetst aan een dertigtal andere orders}.
produktieorder
aantal afgelev. prod.
21048
19967
20989
992
20896
499
21118
3550
voorwachttijd
totale bewerkingstijd
door looptijd
4 weken
358,60 uur
7 we ken
week
17,17 uur
5 weken
week
31,72 uur
6 weken
week
54,24 uur
6 weken
H· !
tabel 6
In tabel 6 staan voor de vier produktieorders van figuur 12 de voorwachttijden, de totale bewerkingstijden en de doorlooptijden vermeld. Voor het berekenen van de totale bewerkingstijd van de komplete produkten zijn de deeltijden van de produktieorder, de bijbehorende sandwich-order en de bijbehorende inhouden-order bij elkaar opgeteld. Doordat het gevraagde aantal inhouden van de inhouden-order en het gevraagde aantal sandwiches van de sandwich-order ena deling door twee) kan afwijken van het gevraagde aantal komplete produkten van de produktieorder, worden de deeltijden, die nodig zijn
v~~r
de vervaardiging
van het aantal inhouden en sandwiches voor deze produktieorder als - 41 -
WEEKNR.
Produktie_order fotoalbum
21048 20000
Sandwich_order
96934 40000
Inhouden _order
94895 20000
WEEKNR.
Produktie_order babyalbum
figuur 12a
46
47
48
49
50
51
2
3
20989 1005
Sandwich_order 96937 50750
Inhouden_order
94900 2005
figuur 12b
WEEKNR.
Produktie_order huwelijksalb.
20896 500
Sandwich_order 96907 3000
lnnouden_ order
94845 figuur 12c
500 .p..
VJ I
WEEKNR.
50
51
2
3
4
6
voorber.
Produktie_order fotoalbum
21118 3600
Sandwich_order 96946 60100
Innouden_order
94933 9844
figuur 12d
voIgt berekend deeltijd inhouden
=
deeltijd sandwiches
aantal afgelev. boeken aantal afgelev. inhouden
x
2 x aantal afgelev. boeken afgelev. sandwiches
= aantal
bewerkingstijd v/d inhouden-order
x
bewerkingstijd v/d sandwich-order
De berekening van de verschillende bewerkingstijden kan worden nagelezen in bijlage E. Onder de voorwachttijd van een produktieorder wordt verstaan de tijd die ligt tussen het tijdstip van uitgifte van de produktielijst met de orders en het tijdstip waarop voor het eerst aan de produktieorder of aan de bijbehorende sandwich- of inhouden-order wordt gewerkt. Deze voorwachttijd ontstaat allereerst door het wachten op de levering van de materialen (omslagmateriaal en materiaal voor de halffabrikaten). Ret materiaal voor de halffabrikaten (fotokarton. schuim, grijs-karton en pergamijn) wordt pas besteld nadat de produktielijst is samengesteld omdat dan exakt bekend is hoeveel sandwiches en inhouden er gemaakt moeten worden. Deze material en liggen op afroep bij de materiaalleveranciers en de levertijd is 1
a2
weken (zie tabel 7).
Van invloed op de voorwachttijd is natuurlijk ook de produktievolgorde (maatvolgorde) waarin de verschillende orders van de produktielijst worden afgewerkt. De doorlooptijd minus de voorwachttijd vormt de tijd waarin zich de halffabrikaten van de betreffende order op de werkvloer bevinden (tussenvoorraden). Deze tijd wordt bepaald door de deelbewerkingstijden van de produktieorder, de inhouden-order en de sandwich-order en de mate waarin deze orders op elkaar aansluiten.
6.3. Leverdatum Bij de samenstelling van een produktielijst wordt getracht die orders te verzamelen, waarvan de leverdatum op 6 weken uitgifte van de betreffende produktielijst.
44 -
na de datum van
aantal rso a el ev. or ers
fct
I
r-
28,2%
50
40
30 14,4%
r--
12,2% r---
20 8,8% 9,4% 7,7% 6,1% 5,0%-
10
o
1,7%
-4
1,7% 0,6%
n,6%
I -5
1,7%
-3
-2
-1
o
1
2
3
4
5
6
7
8
9
aantaJ weken ---._ .. te laat afgeleverd figuur 13
onderzoek naar de afleveringsdata van de produktie a.h.v. 181 verschillende produktieorders
- 45 -
door de afdeling
De leverdatum van een produktieorder wordt
inkoop van Henzo B.V .. Om na te gaan in hoeverre de werkelijke afleveringsdatum van de produktie overeenkomt met de gestelde leverdatum, zijn 181 verschillende produktieorders onderzocht, welke zijn afgeleverd in de periode van 16
12 -'85 tim 7
2 - '86. Het resultaat is in gra-
fiekvorm weergegeven in figuur 13. Zoals in deze figuur is te zien is 28,2 % van
181 orders in de ge-
vraagde week afgeleverd. Te vroeg geleverd werd 32 % van de orders en 39,8 % werd te laat geleverd.
Er zijn verschillende redenen waarom van de gestelde leverdatum wordt afgeweken : 1) door de gehanteerde planningsmethode;
2) door materiaalbehoefte;
3) door overbelasting van het gespecialiseerde personeel; 4) door spoedorders; 5) door laat geplaatste bestellingen; 6) door onvolledige of inkonsequente informatie;
7) door afwijken van de vastgestelde produktievolgorde; 8) door machine-uitval.
6.3.1. De gehanteerde planningsmethode Zoals reeds vermeld in paragraaf 6.1. worden de verschillende produktieorders eerst naar boekmaat gerangschikt, waarna een bepaalde produktievolgorde (maatvolgorde) wordt voorgeschreven. Doordat bij het bepalen van de produktievolgorde de lever datum van ondergeschikt belang is, zullen bepaaide orders wat eerder ais oak wat later worden afgeleverd dan de gesteide leverdatum. Bij het opstellen van de produktievolgorde worden bij voorkeur de grotere, makkelijk lopende orderseries vooraan gezet (series van de maten 10, 95). De
series van de speciale formaten (maten 98, 12, 13,
14, 15) en de meer arbeidsintensieve series (inklusied de orders voor de handwerkprodukten) worden het liefst ais laatste afgewerkt. Het zijn dan oak vaak de orders met de speciale formaten en de arbeidsintensieve
46 -
orders
te laat worden afgeleverd.
Indien er onvoldoende orders van een bepaalde maat voorhanden zijn om een redeIijke produktieserie te vormen. worden
produktieorders.
Lv.m. de beperking van de omstelkosten en de aanloopkosten, vastgehouden tot een volgende produktielijst. De orders zullen dan echter weI te laat worden afgeleverd. Doordat de gemiddelde dooriooptijd van een produktieorder rond de 6 weken Iigt en er om de 2
a 2!
week een produktielijst wordt uitgegeven,
zijn er doorgaans twee of drie produktielijsten tegelijkertijd op de werkvIoer. Om het aantal keren omstellen te beperken en om ook de seriegrootte van een bepaalde maatserie te verhogen, worden de orders van een bepaaide maat van twee opeenvolgende produktielijsten weI eens samengevoegd. Hierdoor. zullen de produktieorders van de laatste produktielijst te vroeg worden afgeleverd en zullen andere orders van de eerste produktielijst weer later gereed komen.
6.3.2. Materiaalbehoefte Ais een orderbriefje op het produktiekantoor wordt afgegeven, dan wordt er vervolgens op de materiaallijst
omslagmateriaal gereserveerd voor
deze order. Komt men omslagmateriaal tekort dan wordt er materiaal bijbesteld (zie ook figuur 12a en 12d). De levertijden van de diverse materialen worden getoond in tabel 7. Wanneer de leverancier de leverdatum van het omslagmateriaal doorgegeven heeft, wordt de betreffende order op een produktielijst geplaatst. Wanneer echter het omslagmateriaal te laat geleverd wordt, treedt er een leemte op in de produktie. Er worden b.v. weI inhouden gemaakt maar geen banden en ook de inhangmachines worden niet gevoed. Natuurlijk wordt hierdoor ook de gestelde leverdatum van deze order niet gehaald. Na het samenstellen van de produktielijst worden ook de materialen van de halffabrikaten besteid. Deze materialen liggen op afroep bij de be-
-
{;7 -
treffende materiaalleveranciers (zie tabel 7). De levering van deze materialen geeft praktisch geen problemen.
materiaal
bestelgrootte
omslagmateriaal
100 - 15.000 m
levertijd
- op afroep/voorraad
1 week
- gemiddeld
5 - 6 weken
- Spanje/Italie
8 weken
schuim grijs-karton
afroep
0
1 - 2 weken
0
25 ton
1 week
0
20 ton
3 dagen
0
125 ton
5 weken
400 rollen
foto-karton - voor eind apr. '86 - na eind apr. '86 pergamijn
1 week
7 ton
0
tabel 7
In paragraaf 6.3.1. is reeds gezegd dat er doorgaans twee of drie produktielijsten op de werkvloer aanwezig zijn. Ret samenvoegen van orders van dezelfde maat van 2 opeenvolgende produktielijsten kan tot materiaalproblemen leiden. wanneer een order van de laatste produktielijst het gereserveerde materiaal gebruikt van een order (met een andere maat) van de eerste produktielijst. Deze laatste order zal daardoor natuurlijk te laat worden geleverd.
6.3.3. Overbelasting van het gespecialiseerde personeel De produktie van bepaalde artikelen bij Renda B.V. is meer arbeidsintensief doordat b.v. het omslagmateriaal gecacheerd moet worden en de banden gerild, gehoeklast en/of gestikt moe ten worden. ~t
name het cacheerwerk en het stikwerk vragen om gespecialiseerd per-
soneel. Doordat de produktieorders met deze artikelen niet mooi gelijkmatig in de tijd verdeeld zijn, maar in grote hoeveelheden ineens in produktie
- 48 -
gegeven worden, wordt dit personeel in deze piekperiodes overladen met werk. Bovendien vergen het stikwerk en het cacheerwerk nogal veel tijd. Door deze situatie zullen enkele orders pas op een later tijdstip dan de gewenste leverdatum gereed zijn.
6.3.4. Spoedorders Indien er voldoende materiaal voar een spoedorder op voorraad aanwezig is, of indien er snel materiaal te krijgen is, worden er a.h.v. de spoedorder oak een inhouden-order en een sandwich-order gemaakt. Deze orders worden via een aanvullende produktielijst aan de bestaande produktielijst toegevoegd. De nieuwe plaats van de order in de voorgeschreven produktievolgorde wordt aan elke voorman doorgegeven. Ook kan een produktieorder op de produktielijst spoedorder worden en in de produktievolgorde naar voren worden gehaald. Het tussenvoegen of naar voren halen van een spoedorder heeft als gevolg dat weer andere orders later zullen worden afgeleverd.
6.3.5. Laat geplaatste bestellingen Een laat geplaatste bestelling door de afdeling inkoop van Henzo B.V. is een vij£de reden, waardoor de gevraagde leverdatum niet wordt gehaald. 'Een laat geplaatste bestelling' omdat het niet mogelijk is v66r de gevraagde leverdatum het materiaal geleverd te krijgen en de prod ukten geproduceerd te krijgen. Vaak komen, nadat een produktielijst is uitgegeven, nog orderbrie£jes binnendruppelen waarvan de produktieorders alsnog op deze produktielijst mee moeten.
- 49 -
6.3.6. Onvolledige of inkonseguente informatie Onvolledige of inkonsequente informatie, door de afdeling inkoop van Henzo B.V. t.a.v. het artikel of de verpakkingsvoorschriften en door de bedrijfsleiding van Henda B.V. t.a.v. de produktievolgorde, leidt tot verkeerde produkten en tot stagnaties in de produktie.
6.3.7. Afwiiken van de vastgestelde produktievolgorde Wanneer een voorman zich niet houdt aan de voorgeschreven produktievolgorde, zal er een leemte ontstaan in het produktieproces. Hierdoor zal het produktieverloop worden vertraagd en zullen enkele produktieorders later worden afgeleverd.
6.3.8. Machine-uitval De produktievoortgang zal ook worden vertraagd wanneer plotseling een machinestoring op zal treden. Dit zal tot gevolg hebben dat de geplande orders later zullen worden afgeleverd.
6.4. Opmerkingen t.a.v. de produktieplanning Een storende faktor in de produktie bij Henda B.V. is de grote verscheidenheid aan boekformaten. Onderzocht zou moeten worden of dit aantal formaten niet kan worden teruggebracht. Met name de maten 98, 99, 12 en 14 zouden, uit het oogpunt van de produktie, uit het assortiment geschrapt moeten worden. De frequentie waarmee deze boekmaten geproduceerd worden is laag, zoals in figuur 11 is te zien, en ook hun seriegrootte van produktie is klein (zie tabel 8). Voorgesteld wordt ook om de hoogtemaat van de boekformaten 12 en 15 (300 mm) gelijk te maken aan de hoogtemaat van het boekformaat 10 (296 mm).
- 50 -
maat
mlnlmum seriegrootte voorkalkulatie
8
1000
85
1000
9
1000
95
1000
98
500 (altijd < 1000)
99
500 (altijd '< 1000)
10
1000
11
1000
12
500
13 14
500 of 1000 500
15
1000
21
1000
65
1000
tabel 8
De gemiddelde doorlooptijd van de produktieorders kan worden verkort : - door aIleen die orders op een produktielijst te zetten, waarvan het materiaal reeds binnen is, en - door de verschillende bewerkingen van de produktieorders met de bijbehorende inhouden- en sandwich-orders goed op elkaar te laten aansluiten. De methode om aIleen die produktieorders op een lijst te zetten waarvan het materiaal aanwezig is, vormt geen probleem voor die orders waarvan het materiaal een korte levertijd (1 week) heeft. Voor materialen die een lang ere levertijd hebben (gemiddeld 5 - 6 weken) is het verhogen van het bestelniveau op de materiaallijst een oplossing. (Deze maatregel is niet lang gel eden ingevoerd. Tot voor kort lagen de bestelniveau's van aIle materialen bij nul.) Deze verhoging van het bestelniveau hoeft niet voor aIle materialen te gebeuren. In samenwerking met de afdeling inkoop van Henzo B.V. kan een selektie worden gemaakt van de omslagmaterialen waarvan verwacht wordt dat deze gedurende een bepaalde periode veel gebruikt zullen worden.
- 51 -
De doorlooptijd van de orders, waarvan de material en op voorraad liggen of een korte levertijd hebben, kan nog verder worden verkort door ervoor te zorgen dat ook de materialen van de halffabrikaten aanwezig zijn op het tijdstip van uitgifte van de produktielijst. Direkt na de uitgifte van de produktielijst zou dan al kunnen worden gestart met de verwerking van de inhouden-orders en de sandwich-orders van die produktielijst. Het nadeel van het op deze wijze verkrijgen van kortere doorlooptijden is de hogere voorraden in het grondstoffenmagazijn. Daartegenover staat echter dat de tussenvoorraden op de produktievloer zullen afnemen en dat de voorraden in het Henzo-magazijn kunnen verminderen. In hoeverre het houden van voorraden van omslagmateriaal en materiaal v~~r
de halffabrikaten
in het grondstoffenmagzijn economisch guns tiger
is dan het houden van hogere tussenvoorraden van halffabrikaten en hogere voorraden van eindprodukten moet nader worden onderzocht. De orders van de artikelen waarvan het materiaal een lange levertijd heeft en waarvan het materiaal niet op voorraad ligt, vragen een langere doorlooptijd (i.v.m. levertijd materiaal), waarmee rekening moet worden gehouden bij het stellen van de leverdatum door de afdeling inkoop van Henzo. Een andere manier om produktielijsten te kunnen samenstellen, met orders waarvan het materiaal reeds aanwezig is, is het verminderen van het aantal produktieorders per lijsL (Huidige produktielijsten bevatten produktieorders met een gezamelijk aantal van 60.000 tot 120.000 boeken). Hierdoor zal er dus vaker een produktielijst moeten worden uitgegeven en wordt er dus met kleinere series gewerkt. Deze manier is mogelijk indien, met behulp van technische ingrepen, de omsteltijden van de verschillende machines kunnen worden verkort en ook de aanloopkosten van de produktieseries kunnen worden verminderd. Voor een goede produktie-doorstroming is ook een goede aansluiting van de verschillende bewerkingen van de produktieorders met de bijbehorende inhouden- en sandwich-orders noodzakelijk. Hiertoe moet de planning zich niet aIleen beperken tot het voorschrijven van een produktievolgorde op de pergamijnmachines, maar moe ten ook de andere afdelingen weten welke ordervolgorde zij moeten aanhouden en op
- 52 -
welk tijdstip zij moeten beginnen met een bepaalde order. Een mogelijkheid hiervoor is het aanhouden van een vaste bewerkingsvolgorde van de produktieorders met de bijbehorende inhouden- en sandwichorders. Doordat niet aIle artikelen over dezelfde produktiemachines gaan, kan het beste aIleen een vaste bewerkingsvalgarde worden aangehauden voor de produktiearders met artikelen uit de produktgroepen I, 2 en 3 (zie hoafdstuk 2). Orders met artikelen uit de overige praduktgroepen worden in deze bewerkingsvolgorde ingepast, rekening houdende met de kapaciteiten van de machines en het persaneel. Als een oorzaak van de te late levering van de goederen aan Henzo B.V. is genaemd het binnenkomen van spoedorders. Veel spoedorders komen voart uit het feit dat men bij de afdeling verkoap bij Henzo B.V. niet direkt ap de komputerlijst kan zien, hoeveel boeken van een bepaald artikelnummer met een bepaalde kleur, in het magazijn aanwezig zijn. Ook blijkt niet ieder verkaoppunt de beschikking te hebben over de meest aktuele voorraadlijst. Wanneer men bij Henzo B.V. deze twee prablemen en oak nag eventuele andere onvolkamenheden oplost, dan zal het aantal spaedorders bij Henda B.V. afnemen, waardoor het beter mogelijk is am aan de gewenste leverdata van de pradukten te voldoen. Oak de afdeling inkoop van Henzo B.V. kan eraan meehelpen om de gewenste lever data van de praduktieorders te halen. Allereerst kan de afdeling inkoap ervoor zorgen dat de orderbriefjes tijdig edit is nu 8 tot 10 weken voor de gewenste leverdatum) op het produktiekantoor van Henda B.V. aanwezig zijn. Vervolgens zou de afdeling inkoop maeten proberen om orders van artikelen met een speciale maat zoveel mogelijk samen te bestelIen, zodat deze orders tach in redelijk grate produktieseries gemaakt kunnen worden. Anderzijds zou de afdeling inkoop moeten proberen am de orders van de artikelen die gestikt en/of gecacheerd moeten worden meer te spreiden in de tijd. Dit probIeem van de arbeidsintensieve orders kan ook gedeeltelijk door Henda B.V. worden opgelost door meer personeel op te lei den voar deze werkzaamheden of door mechanisering deze werkzaamheden minder special istisch te maken. - 53 -
De a£deling inkoop van Henzo B.V. moet tenslotte ook zorgdragen voor korrekte artikelomschrijvingen en korrekte verpakkingsvoorschriften. De bedrij£sleiding van Henda B.V. schrijft de te volgen produktievolgorde
v~~r.
De voormannen moeten zich konsequent aan deze voorgeschreven produktievolgorde houden. Het is dan ook de bedrijfsleiding die bepaalt wanneer de geplande produktievolgorde wordt gewijzigd. De bedrij£sleiding zorgt er dan voor dat dit aan aIle voormannen wordt doorgegeven. Als laatste oorzaak
v~~r
de a£wijking van de gewenste leverdatum is ge-
noemd het plotseling uitvaIIen van een machine. Door preventief onderhoud te plegen aan de verschillende produktiemachines zal de kans op een machinestoring worden verkleind. Doordat de materiaalgegevens en ook de produktietijden van de verschillende (machine-)bewerkingen in het bestand van de komputer zijn opgeslagen, zou het mogelijk moeten zijn de produktieplanning van Henda B.V. m.b.v. de komputer te simuleren. Voorgesteld wordt am te bestuderen in hoeverre de komputer bij de produktieplanning kan worden ingezet en aan welke voorwaarden voldaan moet zijn.
- 54 -
Hoofdstuk 7
Produktiemachines
7.1. Gegevens over de produktiemachines
In tabel 9 zijn voor de verschillende produktiemachines bij de firma Henda B.V. de volgende gegevens opgenomen : - het bouwjaar van een machine (voor zover bekend); - het aantal produkten dat, in de periode van 1 - 7 -'84 tim 10 - 9 -'85 door de verschillende (groepen) machines is vervaardigd. Deze gegevens komen voort uit de gegevens van tabel 4 in hoofdstuk 2; - de gemiddelde produktie per uur van de verschillende (soorten) machines. Deze gegevens komen voort uit berekeningen als ook uit interviews; de gemiddeld benodigde omsteltijden. Deze gegevens zijn verkregen uit metingen en interviews; - de seriegrootte van de produkten die over de verschillende machines gaan. Deze gegevens zijn verkregen uit een aantal interviews; - de tijdsbesteding van de machines, in de peri ode van 1 - 7 -'84
tim 10 - 9 -'85 aan : - produktie - instellen - onderhoud - stilstand. Deze tijden worden voor de zogenaamd kapitaal-intensieve machines bijgehouden in de komputer. In de onderhoudsuren is niet de tijd meegenomen die in de overuren aan het onderhoud van een machine is besteed. In de stilstandsuren is ook de tijd opgenomen waarin de machines stilstaan t.g.v. verlofdagen en vakanties; - de onderhoudsuren van de verschillende machines, gesplitst naar onderhoud dat overdag wordt gepleegd en naar onderhoud dat in overwerk aan een machine wordt gepleegd, in de peri ode van 1 - 1 -'85
tim 10 - 9 -'85. Uitgaande van de gemiddelde produktie per uur van de verschillende machines in tabel 9, is in tabel 10 de gemiddelde produktie-kapaciteit van enkele (groepen) machines weergegeven.
! 'BOLl.W -
jan.\"
Aa.nto-\ prtocl. <jflm. 1-1- 'at. t fflI p'Rod/
UUYI.
10-9-'8S.
j.:1').~~~"¥,-V'\!!:'mC\~c~~,,-.--.J.W'::LS.~"'D!:L!.i-+-=i913
.i.550.~34
gflm.
"Th."lod
I
l
vo.n
1. -
r -'Sq
ornsll21tyd sl2.Yle9y'Cd.~! pyod. UV'Q.Yl ll"l':>lQ.LuvQ.Yl : ,
3~~_11J;_2.~ 2% u.
~2:'.Oo( 1
157 L., 60 I 111.5,65
l:/VY1
ol'ldQ.l{\-;oud -
LUte!n (OVflYQaIj) ~Vl
9 1.20 108.2.0
232,65 91...,80
~_ _ _ _ _ _W_'_~_3+~~i9~e~~~_ _ _~~_~_~_ _ _~___~_1~6~6=5~,9=5~~9'~5
11,60
.
5.000
.1.919 +__. _ _-+_
Wz."'D2.
-to - 9 - 'a s . ~. 1.-vas/io -9 -'as ~\stOi"ld - I:.otoJe Qantal ond0rY\oud- U-Vfl.Yl uV'Q.YlolJ~vd09
L; 08,15
2306,60
. . 161.30
1...10
36t.. ,90 ~61,OO
2.313."15
._t.;.·~'h~5
68.00
230~~
~.~
!
/ - - - - - - - - - - +. .-~-
:PeyqaVY'l4Ylrt'l
B &~
OI.l(2.V~
~
..
..
'(,~.l"'Y'="";;::;; .....:-;;""=")-t----+-----+~~····--lj--------l-----+-·----+------t-- ----+f----~ ~- - _ I
31.0~2
{b<:..\oy
~oc"··l
i I
11.;6.400 I i
/-L_UVYl_b_fZ.C_k_VY1_Cl_cJn,-,-._ _--=-1-+ i9_~1.,-,-6--+-_ :!~66. 115
2 :
% u.
625
12990 i 12.51.55 1 i 29,95
,1.S00 - 10.000
!
i9f~
: ( - - - - - - - - - - + - - -...+--....----+-----+--. . - .. \1QQi.~=CI:.::;o.l'_"'mo..cIn....:=:=.:.:._ _ _i=_+-i=9f~f_ i. 625. i~al 6Se Liz u.
~-+_--_1t_
. .-
6.5 11.25 '82,80
. - - _ t _ -..- - - - t - -.. -
i:SOO-10.000~?, t5
39, 15
~ ~.~-.~-_---2~-1-9-1-~~-~-.-..~-_--~----~---~~i~314.2~
43.213
I
...- - - -..- - - - - - i - -...-~~~-+-~-- . - - _ t _ - - - +. .-
27,LtO 11..8.05 taL. ,00
2122..'20 861.,10
925,35:
2286,00 2332..55 2322.10
L..OO-
8:{,6081,SO is.iS
~-----l~-~--+-~-~--+
. - - + _ - - -__I - - - - - - - t l - - - - - + - - - - \ ~6)95 iOS6.95 I 2'2:9 t ,40 '2. 1.10 . .fu§ 1.15 2,213 2~.50 ._~49~15 2231.75 ,
. -_+---_It_---~~--t-----+·-~·--___1C--····-~-_+-···-·--~-··--····-_t__··.... 2-.::3c::::3-=8'-!.,--'-1~0-lt:.~__ . . =i.=ic::::5+_=:::--I
yo~w-/1&~~~~=.~H~B~O+_--+--.c..9~~~i~i~2~~3~f~2-+_~1-U.-.--+_~1~5DOO~~__~2.~~~~.~1!S~-~3~2~.O~5~--_~1~~.~1~S4-~2044\15
rK~C=~=r~b=L~nd=~~~_ _ _ __+--_+--~q~1.~1~12~-=9~1a~~~~~2~U~.-+~1~s=.~~~_~9~9~.2~O~_ _~5~).~1...~5~--~i1~,.~~o~~~2~i~6~3~.~65~~22e6.0o t-'R..;,;:c:..:.te.=V'-=Q.V\::..:d=I!.=--_---'W:.:....:..g.-='D:...;2=-+_ _-+__
,:,: .6,:,: .6:. : :.4~5~3+_.~t.=2=2.-t_ =c:- 2=-i. :.: i2., -,u=.,I_-,-f
..c..OOO __!r--.._2._0L..8S . ._
9.05
. 29.~O
( - - - - - - - - - - _ t _ - - + _ - - - - - t - - - - + - - - - +..~- ...---'lt-------t-----___1----_+-~---_t_ - - - - - i t - - - - - - j..- . -
t-S_~_u1_b_l_acl-=-:.:...._\J,--'ou"_w'---.:.-/S=-nt-"Ci'--=mrl=;__---+-----_+-4.0~c..cO""()~r_Ya-iLL
t-::---------+_--+_----f.
361.'2.0
1 10.00:>-50.00:>
2
i 916
_~~ _ _ _ _ _ _3_+_-=i=9.=65-T-----~-~-~~-~~--~-----_+----
_ _ _ _ _ _ _ _----'L;-j->
19159
~t-Cl. h~ -s-C\-u.-\:o-YV'\-o.-o.-t-----+1--·1~) 6=3~L:.:2.~ :=.!~, -+i~~2=c. : 2.=.0_-l i2)tC\.V'\.s-la.s~vv\Cl.c,,~.
j
1~')
L.;.Q99
100
'1.3.90
'2291.1'5
180520
1i.15-
.. _+----!t------/------+------+--~.---~-- ...-~-~r_--_+--_i
- - - - - ' f - -...-
t-&=~I'l=d=M~m~Q~~=._ _~i~~W=-6~~~-i=.~1=24=.~0=9=S~~3=2=9~_i%~ ~-\~OO L - -.... I
\;145
1~1.05
~1~3=8~S~S~_~~~~~~~S~-2=S~2~9~,~1=5~-~6c::::~~OC~~~~ ~i2=8,,--,-='9=5'-t-_3_2.--'2~,_6CC-5-t--_2.....;~-'-t_O~,2_0--tt-_....:.t......f-"1_0+--_6o,.....;~~o
1937, So 8 i, 10 ' 1?L;,85 210.35 'fit,aS i 329,05 2388.10> 325C -~---= ~~.~~--.--~~+_--~~~_+_~~~-=_r----~--~--~~+---~
..
u._!f.-_~~i=.-O O:. :. : . .-=-·~1t-!j--~.
527, 55
5~, 60
3_6_8..:.-,L...c...0-il-_-=2...!.!i;,30.::::..:::t_-=---f 5_1.,:...'3_0-+---=-i..!-t3_~~,9..c...5=-+• .--:::.'2c..:.
-_-=5-0-0-,-10--.----3-1-,5-0-+----7-,1..-O---'--i
__-=i_1./_2.
2. u.
~,~
1
i.OCO
i
802,10
Lt65,55
51,05:
~ : : i.2.1-,-~6=-'L: ~.:. : o, -+l_--.::.2 966,10
I
2.86,00
2.286,001
S,?O 38.'35
I
rnac\'\:~ne
Aa.nto.1 pY"od. ?fm. ~V. 1.-i-'85/10-9-'&5 ! ---PQ.VlOC Q. VOJfl i -1 - 'a~ t/VV'\ -to - 9 - '65 ?!-M. I i-7 -' SLt tim prod./ om-otQ.t d i5.eYi.e9v-ool~ prod. \..l..V'eY\ l.'f\6te.\.\.lV'e.Vl 10'f\c\Ql/tIoud- sUl'i:>tOY'ld- toWQ. aa.ni:o. onc\0rnoud - u..ve'n U\.lV' 10 -9- 'as ta'l2.V1 iWIl2..n CoIJfl.Yda~ We.n o\)Q.\(ooS 0J1.Vu.;Q.~ I i %-2.u. &:0-1.0.000 I i6~,05 '2.031.60i 2266.001 83.5'S i 0.00 065
'BoUuJ-
t9
pOll" j
Ve't"QU.ld~
rXll.\Q)r
i 1990
~
1913
I
1000
....
EM?
-~.~~
1.489. sss iI
i919. 2. 1969 3! i966 1
i
1- i Yl,u. Soo-lS.QOO
382.
1011.50 . 622.80:
,
,
.....
Tnho.nama.cYJ .
186,651
I
V(e.V'zuil. 2. AuloVY\. 3 _
I
!
~g~ ..o'?
23.30
299.00
2.2~L.O
39 5S .41.05 .48.50
1a5.6~
-
2315.50
6~1°
i1L.8.8O
229~.00
9.00
-
548.1S 965,45
2'321.80 2315.95 1126.90
90.10 62.15
-
!
lSl;1.aS
I
11.1;2.20
121i.LtO
7
I
167.25 120.2.0
346.80
3,3C
19.10 !
.....
Inha.Y1ama.cX1.~ma. i
'24t·189
110
1.00- 2.000
1 Lt.
I
i
2.
! I
Ve.V?01.k vna.c.h
~c.\t
if.. u.
500
i
E;:)o -·i!;.OOO
2
3
Lt 1981
5a.ndVJi.c,\/,\- Au.loma.o...t
i
2000
!Opl.'l.qQ).pto.v.. ma. c!vI.
iJ2. U.
10.000 - 60.00:
250
1t...5.00 i313.1S 147i.ElS 1636.40
0.40
0.20
21,.40.20 916..75 811.ohOO
O.6t; 2'2.3,50
1502.30 243.00
0.10
100 7.00
!
?i.,'3S
3S5~2.5
, i
.46.Lto i
I
I
I
,I
I
I
I i
:
I i
i
I t
I ,i
I
I I I
I
1
'2'281.,00 22.<2.1.60
-
1.OC
'22.05
2286.15
0,2.0
6S3~3SI
2290.60 [
0.65
-
241.00
'2326.05
'i99.2!:
-
46 L!O
-
505.50
"198.. 2.5 •
2. loS
machine(s)
gemidd. prod.-kapaciteit prod./uur 975
pergamijnmachines (W&D) lumbeckmach./kapitaalmach.
1100
bordensnijmachines
l300
sandwichmachine
2000
bandenmachines
l316
verguldpersen
900
inhangmachines (EMF)
1146
(Prakma)
340
verpakkingsmachines (3)
1550 tabel 10
Bij het berekenen van de gemiddelde produktie-kapaciteit van een groep soortgelijke machines, in tabella, is geen rekening gehouden met de uitwisselbaarheid van de machines binnen deze groep. 20 worden de pergamijnmachines W&D 1 en 3 ingesteld op de meer gang bare maten en produceert de W&D 2 naast de gangbare maten ook de speciale maten. Van de groep bandenmachines produceren de bandenmachines 1 en 2 de banden voor de boeken met de gang bare maten. De bandenmachine 3 produceert de kleinere band en voor de receptieboeken en de dagboeken. De bandenmachine 4 vervaardigt de banden voor de boeken met grotere formaten. In de beschouwde periode van 1 - 7 -'84 tim 10 - 9 -'85 verloren de inhouden-lijnen een gedeelte van hun produktie-kapaciteit door een ongelukkige aansluiting tussen de pergamijnmachines en de lumbeckmachines. Van de twee lumbeck/kapitaal-lijnen, werd een lijn gevoed door twee W&D's en werd de andere lumbeck/kapitaal-lijn gevoed door
derde per-
gamijnmachine. Door het verschil in kapaciteit van de beide machine-soorten moest een van de twee pergamijnmachines,
samen een lumbeck/kapitaal-lijn voed-
den, enkele uren per dag worden stilgezet. De andere lumbeck/kapitaal-lijn moet ook gedurende enige tijd per dag worden stopgezet, omdat de derde pergamijnmachine niet ?enoeg boeken per uur kan produceren.
Dit probleem is nu gedeeltelijk opgelost. Door het afschaffen van de 3-rils inhouden, worden de 2-rils inhouden in grotere series gemaakt, waarbij aIle drie de pergamijnmachines, de beide lumbeck/kapitaal-lijnen voeden. Bovendien wil men binnenkort een lumbeck/kapitaal-lijn vervangen door een nieuwe machine, de A.K.-binder, die een grotere produktiekapaciteit heeft. V~~r
veel produktiemachines van Henda B.Y. geldt dat het aantal pro-
dukten, dat per uur op een machine wordt vervaardigd, sterk afhankelijk is van het formaat van het te maken produkt. Bij de pergamijnmachines is ook de dikte van de inhouden van invloed op de produktie-kapaciteit. De gemiddelde produktie per uur van de machines wordt ook befnvloed door de seriegrootte waarmee de produkten op de machines gemaakt worden. Bij kleinere series
(kleiner dan 1000 produk-
ten) is de aanlooptijd in verhouding tot de totale produktietijd groter dan bij grotere produktieseries. Hierdoor
de gemiddelde produktie
per uur bij kleinere series lager. De omsteltijd van een machine verschilt naar gelang deze machine opnieuw moet worden ingesteld naar de hoogte, de voorkant en/of de dikte van het boek.
7.2. Opmerkingen t.a.v. de produktiemachines Uit tabel 9 blijkt dat enkele machines, met name de bandenmachines, de lumbeckmachines, de kapitaalmachines en de inhangmachines niet van een recent bouwjaar zijn. De reden hiervoor is dat de fabrikanten van deze machines of niet meer bestaan, of geen machines meer maken die geschikt zijn voor de vervaardiging van fotoboeken. Wil men bij Henda B.Y. deze machines nu gaan vernieuwen, dan is men getnoodzaakt om de ontwikkeling van nieuwe machines zelf ter hand te nemen ~f
onder begeleiding extern een machine te laten ontwikkelen.
- 59 -
Uit tabel 9 blijkt voorts dat de MBO-vouwmachine en de rotorbinder slechts 10,5 %, resp. 4,3 % van de
produktief zijn. Deze lage be-
zettingsgraden van de beide machines leiden tot hoge machine-uurtarieven. Getracht moet worden om de hoeveelheid werk van deze machines te verhogen, waardoor de machine-uurtarieven lager worden en daardoor ook de kostprijzen van de produkten, die door deze machines vervaardigd worden, zullen dalen. Ook het machine-uurtarief van de stanslasmachine is hoog. Door dat hoge uurtarief, de lange omsteltijd en de lage produktiekapaciteit wordt het producer en met de stanslasmachine pas economisch interessant bij een seriegrootte boven de 1000 stuks. Orders met een seriegrootte benedende 1000 produkten worden met de handlasmachine verwerkt. Door orders, met artikelen die op de stanslasmachine kunnen worden gemaakt, in grotere series (meer dan 1000 produkten) te bestellen en door ook het aantal orders te vermeerderen, zal de bezettingsgraad van de stanslasmachine toenemen en zal het machine-uurtarief van de stanslasmachine lager worden. Het onderhoud dat overdag aan een machine wordt gepleegd, bestaat uit het verhelpen van storing en als ook het poetsen van de verschillende machines. In de periode van 1 - 7 -'84 tIm 10 - 9 -'85 werd er iedere dag ongeveer tat uur gereserveerd voor het poetsen van de verschillende machines. Door preventief onderhoud te plegen aan de verschillende produktiemachines wordt de kans op een plotselinge machinestoring en het daarmee gepaard gaande produktieverlies verkleind. Bovendien kan men preventief onderhoud laten samenvallen met de stilstandtijden van de machines (b.v. in de bedrijfsvakantie), waardoor de de produktietijd wordt verhoogd. Voor het grondig uitvoeren van preventief onderhoud aan een machine, is het nodig om eerst eens te bestuderen uit welke onderdelen deze machine is opgebouwd.
- 60 -
T.a.v. ieder onderdeel wordt dan aangegeven welke onderhoudspolitiek
er zal worden toegepast. Er zijn namelijk een drietal onderhoudspolitieken te onderscheiden : 1) men kan wachten tot een onderdeel kapot gaat en dit dan ver-
vangen (storingsafhankelijk onderhoud); 2) men kan een onderdeel na een bepaalde gebruiksduur vervangen (gebruiksafhankelijk onderhoud); 3) men kan de toestand van een onderdeel proberen te met en en afhanke1ijk van zijn konditie bes1uiten dit onderdeel a1 of niet te vervangen (toestandsafhankelijk onderhoud). Deze gegevens omtrent de verschillende onderdelen van een machine worden dan genoteerd in een zogenaamd machinerapport. In dit machinerapport
wordt dan ook vermeld, om de hoevee1 tijd een
bepaalde onderhoudsaktie moet worden uitgevoerd. A.h.v. de gegevens uit de verschillende machinerapporten kan er dan
een onderhoudsschema van de machines worden opgesteld. Ook kan met deze gegevens worden bepaald welke onderdelen er op voorraad moeten liggen in het onderdelen-magazijn van de technische dienst. Een eerst aanzet tot het kunnen opstellen van een onderhoudsschema is reeds gedaan, door het bijhouden van een storingsrapport van de verschillende machines.
- 61
Hoofdstuk 8
Konklusies en aanbevelingen voortkomend uit de analyse
De produktiemachines bij de firma Henda B.V., moeten zijn gerangschikt naar hun bewerkingsprocessen. - De machines, die nodig zijn
v~~r
de vervaardiging van de produkten uit
produktgroep 1, moe ten zodanig zijn opgesteld dat er sprake is van een vloeiende verbinding tussen twee opeenvolgende machines, zowel binnen een afdeling als tussen twee a£delingen.
- Automatisering is aIleen rendabel voor de produktiemachines en transportsystemen van de produkten uit produktgroep 1. - Het transport tussen twee produktiemachines van produktgroep 1, binnen een bepaalde a£deling, is geschikt voor automatisering (b.v. het transport tussen de inhoudenmachines en de lumbeckmachines). - Het transport tussen twee machines van produktgroep 1, welke behoren tot twee verschillende afdelingen, is moeilijk te automatiseren (b.v. het transport tussen de automatische boekenpersen en de verpakkingsmachines). - De transportfrequentie
van het bandentransport kan worden gehalveerd
door toepassing van een ander transportmiddel. V~~r
het transport tussen de bewerkingsmachines van de overige produkt-
groepen heeft een flexibel systeem de voorkeur.
De huidige layout, zoals deze is gehandhaafd tot en met januari 1986, is een goede layout.
Er moeten goede afspraken gemaakt worden over de taakverdeling van direktie en bedrijfsleiding. - In de taakvervulling van de assistent-bedrijfsleider moet het accent meer komen te liggen op de organisatorische en kontrolerende taken. - D.m.v. kursussen moe ten de leidinggevende kapaciteiten van de voormannen en ook van de assistent-voormannen worden verbeterd.
- 62 -
- Er moet iemand verantwoordelijk worden gesteld voor de werkzaamheden van het produktiekantoor. - Er moet een hoofd technische dienst worden benoemd, die verantwoordelijk is voor het hele technische gebeuren bij Henda B.V ..
Aanbevolen wordt een kwaliteitshandboek op te stellen, waarin de eisen, die aan de halffabrikaten en aan de eindprodukten
gesteld worden,
nauwkeurig omschreven staan.
- De formulierenstroom, bij Henda B.V. is uitgebreid maar weI goed. - Het samenstellen van de produktielijsten kan worden vereenvoudigd door meer gebruik te maken van de komputer. - Door een terminal te plaatsen in het grondstoffenmagazijn en door de voorman van het grondstoffenmagazijn verantwoordelijk te stellen voor de korrektheid van de materiaaIlijst kan de formulierenstroom gedeelteIijk worden vereenvoudigd.
De bedrijfsieiding is verantwoordelijk voor de mondelinge informatieoverdracht naar en tussen de verschillende produktie-afdelingen. Een voorman krijgt dus zijn orders rechtstreeks van de bedrijfsleiding. - Een voorman is verantwoordelijk voor de informatie-overdracht binnen zijn
~igen
produktie-afdeling.
- Onderzocht moet worden of het aantal boekformaten niet kan worden teruggebracht. Met name de maten 98, 99, 12 en 14 zouden, uit het oogpunt van de produktie, uit het assortiment geschrapt moeten worden. - Voorgesteld wordt ook om de hoogtemaat van de boekformaten 12 en 15 (300 mm) geIijk te maken aan de hoogtemaat van het boekformaat 10 (296 mm).
- 63 -
- De gemiddelde doorlooptijdvan deproduktieorders kan worden verkort : - door aIleen die orders op een produktielijst te zetten. waarvan het materiaal reeds binnen is, en - door de verschillende bewerkingen van de produktieorders met de bijbehorende inhouden- en sandwich-orders goed op elkaar te laten aansluiten.
- Getracht moet worden am de omsteltijden van de verschillende prod uktiemachines te verkorten, waardoor een meer flexibele produktie wordt verkregen.
- Voorgesteld wordt om te bestuderen in hoeverre de komputer bij de produktieplanning kan worden ingezet en aan welke voorwaarden voldaan moet zijn.
- Wanneer men bij Henzo B.V. de oorzaken van de problemen, die optreden bij de bevoorrading van het Henzo-magazijn, oplost, zal het aantal spoedorders bij Henda B.V. afnemen. - Een betere samenwerking tussen de afdeling inkoop van Henzo B.V. en Henda B.V. zal leiden tot minder afwijkingen van de gewenste leverdatum.
- Doordat men bij Henda B.V. genoodzaakt is am zelf machines (verder) te ontwikkelen of een externe ontwikkeling te begeleiden, is het raadzaam am de technische kennis in het bedrijf te verhogen.
- Getracht moet worden om de hoeveelheid werk voor de MBO-vouwmachine en de rotor binder te verhogen, waardoor de machine-uurtarieven van deze machines lager worden. - Eveneens moet getracht worden om de orders, met artikelen voor de stanslasmachine, in grotere series (groter dan 1000 produkten) te bestellen en het aantal orders voor de stanslasmachine te vermeerderen.
- 64 -
- Er moet een onderhoudsschema worden opgeste1d voor de produktiemachines, bij Renda B.V., waardoor het p1egen van preventief onderhoud aan deze machines moge1ijk is. Ret p1egen van preventief onderhoud is met name gewenst voor de produktiemachines die nodig zijn voor de vervaardiging van de produkten uit produktgroep 1.
Hoofdstuk 9
Nieuwe produktie-Iavout
9.1. Inleiding Door de bouw van een nieuw grondstoffenmagazijn moet de produktieruimte bij Henda B.V. opnieuw worden ingedeeld. De aanpak van dit probleem voIgt voor een groot gedeelte de procedures van de Systematische Layout Planning volgens Muther (zie figuur 14). In deze layout-studie worden stapsgewijs de volgende aspekten onderzocht : - analyse van produkt en quantiteit; - analyse van de materiaalstroom; - analyse van de relaties tussen de (hulp)afdelingen en/of (groepen) machines; - opstellen van een aktiviteiten-relatie-diagram; - het be palen van de benodigde ruimte voor de verschillende (groepen) machines; - het ontwikkelen van alternatieve layouts en het selekteren van een layout.
9.2. Analvse van produkt en guantiteit Voor de gegevens omtrent de produkten en de hoeveelheden
wordt~ ver-
wezen naar hoofdstuk 2. In hoofdstuk 2 worden de verschillende produkten onderverdeeld in produktgroepen. Deze produktgroepen worden onderscheiden naar de bewerkingsmachines, waarop de verschillende produkten worden gemaakt (zie tabel 3). In figuur 2a zlJn dan deze produktgroepen met hun quantiteiten tegen elkaar afgezet in een zogenaamde P-Q-kromme. Deze P-Q-grafiek heeft een fundamentele relatie met de layout van de verschillende produktiemachines. Als konklusie is in hoofdstuk 2 reeds gezegd dat de machines moeten zijn gerangschikt naar hun bewerkingsproces. Bovendien moe ten de machines van produktgroep 1 zodanig zijn opgesteld, dat er sprake is van een vloeiende verbinding tussen twee machines, zoweI binnen een afdeling als tussen twee afdelingen.
- 66 -
p -
Q
analyse relatie tussen afdelingen
materiaalstraam
'"
~
straom en/of relatie-aktiviteitendiagram
benadigde ruimte
beschikbare ruimte
ruimterelatiediagram
analytisch anderzaek mbv. camputerpragramma
madificerende averwegingen toekamstinvloeden
integreren
aanpassen
praktische beperkingen
antwikkelen alternatieve lay-outs
,
evaluatie en selektie lay-out
figuur 14
het SLP-patroon van procedures volgens Muther.
- 67
9.3. Analyse van de materiaalstroom De materiaalstroom voor de fabrikage van de produkten uit de produktgroep 1 wordt weergegeven in het Sankey-diagram van figuur 15. Doordat men bij Henda B.V., in de nabije toekomst, de produktie wil verhogen, is in het Sankey-diagram uitgegaan van een gemiddelde produktie van 10.000 boeken per dag. Ieder transport tussen twee machines en/of afdelingen wordt in figuur 15 weergegeven door een strook. De breedte van zo'n strook komt overeen met de transportfrequentie per week van dat materiaaltransport. Deze frequenties zijn nogmaals weergegeven in de Van-Naar-Matrix in bijlage Fl. In hoofdstuk 3 is reeds vermeld, dat door de toepassing van een ander transportmiddel, de transportfrequenties tussen bandenmachines, bandenafwerking, bandenopslag en inhangmachines kan worden gehalveerd. Deze maatregel is in het Sankey-diagram van figuur 16 weergegeven. In dit Sankey-diagram is er ook van uitgegaan dat de transporten tussen de automatische boekenpersen (achter de inhangmachines) en de verpakkingsmachines worden geautomatiseerd en niet meer via de stapelwagentjes gebeuren.
9.4. Analyse van de relaties tussen de (hulp)afdelingen en/of (groepen) machines Naast de relaties die volgen uit de materiaalstroom kunnen er tussen de (hulp)afdelingen en/of (groepen) machines ook nog andere belangrijke relaties bestaan . . am al deze relaties in beeld te brengen wordt er gebruik gemaakt van een relatie-diagram. In een relatie-diagram wordt er d.m.v. een waarderingsschaal en een cijferkode, die de reden van de waardering vermeldt, de relatie tussen de diverse (hulp)afdelingen en/of (groepen) machines vastgelegd. In het bovenste deel van de vakjes in het relatie-diagram staat de
- 68 -
belangrijkheid van de relatie (waarderingsletter). in het onderste deel de reden van de belangrijkheid (cijferkode). Ter verduidelijking wordt er ook nog een kleurkodering gebruikt.
Om de diverse relaties tussen de verschillende (hulp)afdelingen en/of
(groepen) machines bij Henda B.V. te onderzoeken is aan verschillende medewerkers gevraagd zorn relatie-diagram in te vullen. Bijlage G bevat de relatie-diagrammen die zijn ingevuld door - Dhr. J.H.A. Willems, bedrijfsleider; - de gezamelijke voormannen; - R. de Jong, onderzoeker. Uit deze drie relatie-diagrammen is een relatie-diagram samengesteld, welke in figuur 17 wordt getoond.
9.5. Het opstellen van een aktiviteiten-relatie-diagram De relaties uit het relatie-diagram van figuur 17 worden nog eens op een andere manier weergegeven in een zogenaamd aktiviteiten-relatiediagram van figuur 18. De cijfers in dit diagram. waarmee de verschillende machines of afdelingen worden aangeduid, korresponderen met de cijfers van de machines of afdelingen uit het relatie-diagram. In het aktiviteiten-relatie-diagram is snel het verband te zien tussen de diverse (groepen) machines en/of (hulp)afdelingen. In het diagram van figuur 18 zijn de relaties met de technische dienst en het produktiekantoor niet opgenomen. omdat dit toch bijna allemaal N-relaties zijn en omdat de plaatsen van de werkplaats en het prod uktiekantoor toch al vastliggen. Ook de relaties van de bandenmachines en de stanslasmachines met de inhoudenmachines. de lumbeckmachines, de kapitaalmachines en de vouwmachine/rotor binder zijn niet getekend in figuur 18. Ook hier handelt het zich om N-relaties en is de reden van deze relaties de uitwisseling van gegevens.
- 70 a -
Het aktiviteiten-relatie-diagram van figuur 18 bevat 9 A-relaties; - 11 E-relaties; - 11 I-relaties;
- 14 N-relaties. Bij het ontwerp van een nieuwe layout moet er voor gezorgd worden dat er eerst aan de A-relaties wordt voldaan. Vervolgens worden de E-relaties zo goed magelijk ingepast. Dan volgen de I-relaties en de N-relaties.
9.6. Het bepalen van de benodigde ruimte voor de verschillende (groepen) machines Het bepalen van de benodigde ruimte voar de verschillende (graepen) machines van de firma Henda B.V. geschiedt aan de hand van metingen aan bestaande machines en interviews met het personeel omtrent de benodigde werkruimte aan die machines. Ook wordt er bij het bepalen van de benodigde ruimte rekening gehouden met de komst van nieuwe machines, te weten : - 1 sandwichrnachine; 1 A.K.-binder (komt in de plaats van een lumbeckmachine/ kapitaalmachine); - 2 bandenmachines; 1 verguldpers (komt in de plaats van de Bayer-verguldpers): - 1 bordensnijmachine (komt in de plaats van 2 bordensnijmachines); - 1 pergamijnmachine CHunkIer) en de pergamijnmachine B&B wordt geheel gereviseerd; - 1 vergaarmachine: - 1 drie-snijder. In bijiage H is van verschillende (groepen) machines de benodigde ruimte weergegeven.
- 73 -
/
T.a.v. de ruimten die nodig zijn voor de diverse tussenvoorraden wordt er, bij het ontwerpen van de nieuwe layout voorlopig nog uitgegaan van de ruimten die door de huidige tussenvoorraden worden ingenomen. In tabel 11 worden de oppervlakten van deze voorraden weergegeven.
tussenvoorraad schut bladen inhouden borden sandwiches banden schuim stapelwagentjes
oppervlakte
16 m2 160 m2 16 m2 80 m2 120 m2 8 m1 2 8 m
tabel 11
9.7. Het ontwikkelen van alternatieve layouts Bij de uitwerking van de verschillende alternatieven voor de nieuwe produktie1ayout bij Henda B.V., is voornamelijk gelet op de volgende punten:
- de produktiemachines moeten zijn gerangschikt naar hun bewerkingsproces; - het materiaaltransport tussen de verschillende machines van produktgroep 1 moet in een vloeiende lijn verlopen, zonder het kruisen van de materiaalstromen en zonder a1 te veel tegenstromen; - de opstelling van de machines t.o.v. elkaar moet zo goed mogelijk beantwoorden aande waarderingenvan de verschillende relaties uit het (aktiviteiten-)relatie-diagram; - de inhoudenmachines moeten, i.v.m. de geluidsoverlast, worden gefsoleerd van de overige produktiea£delingen.
Bijlage I toont vier alternatieven vaar de nieuwe indeling van de praduktieruimte bij Henda B.V .. De voorkeur gaat echter uit naar de vijfde layout, welke getoond wordt
1
in figuur 19. \
~~
'
s.J-...--IbL
H
1~~M~J.
~~ tmLJ LLI It
o ----,I
D
D
figuur 19
9.8. Kosten-baten-analyse van de verhuizing Doordat de interne verhuizing bij Henda B.V. plaatsvindt in de overuren of in de stilstandtijden van de machines, is er geen produktieverlies t.g.v. de verhuizing. De verhuiskosten ontstaatvoornamelijk door de arbeidslonen en door het werk van derden. De kosten van de verhuizing worden geraamd op f9000,--. Zoals reeds is vermeld in paragraaf 9.3., worden de frequenties van de materiaalstromen voor de fabrikage van de produkten uit produktgroep 1 weergegeven in bijlage F, waarbij is uitgegaan van een produktie van 10.000 boeken per dag. In bijlage F zijn oak de transportafstanden en transportintensiteiten (intensiteit = afstand x frequentie) weergegeven voor het transport van de produkten van produktgroep 1, in : de huidige layout, met in gebruikname van het nieuwe grondstoffenmagazijn (bijlagen F2 en F3); de layout zoals die is voorgesteld in figuur 19 (bijlagen F4 en
FS). Uit deze bijlagen blijkt dat de transportintensiteiten voor de beide layouts weinig verschillen. ,De baten van deze verhuizing liggen dus niet in een verlaging van de transportkosten, maar ontstaan doordat : - de machines en/of afdelingen, welke onder de verantwoording van een voorman vallen, in de nieuwe layout, dichter bij elkaar gegroepeerd staan; ook de nieuwe machines nu in de afdeling van hun bewerkingsproces kunnen worden ondergebracht; - een gedeelte van de oorspronkelijke sandwichhal beschikbaar komt voor Henzo B.V.; - het transportverloop een rustig beeld geeft zonder veel kruisende transportwegen. Om het kruisen van de transportwegen in de nieuwe layout te voorkomen, moest de transportafstand van het bandentransport, tussen bandenmachines en inhangmachines, worden vergroot, waardoor de totale transport-
- 76 -
kosten niet omlaag gaan. Zoals al eerder vermeld kan de transportfrequentie van het bandentransport worden gehalveerd door toepassing van een ander transportmiddel. Deze halvering resulteert in een vermindering van de transportintensiteit met 6200 meter per week. Wanneer ook het transport tussen automatische boekenpersen en verpakkingsmachines wordt geautomatiseerd, ontstaat het Sankey-diagram van figuur 16. Door dit Sankey-diagram over de nieuwe produktielayout van figuur 19 te leggen, ontstaat het goederenstroomdiagram van figuur 20.
- 78 -
Hoofdstuk 10
Voorstellen tot verdere produktie-automatisering
10.1. Inleiding In dit hoofdstuk worden enkele voorstellen geopperd die leiden tot een verdere mechanisering en automatisering van de produktie bij de firma Henda B.V .. Bij deze voorstellen is rekening gehouden met de konklusies, die in hoofdstuk 8 t.a.v. het intern transport zijn gedaan. Ook is gekeken naar de mogelijkheden am de omsteltijden van enkele machines te verkorten. Gewezen wordt nogmaals op het belang van een kwaliteitshandboek i.v.m. het opstellen van een eisenpakket bij verdere automatisering. In dit boek moe ten de eisen nauwkeurig omschreven staan waaraan een goed produkt moet voldoen.
10.2. Wisselsysteem fotokarton bij W&D's Bij een kontinue produktie van inhouden, is de totale tijd die per dag nodig is voor het verwisselen van de rollen fotokarton - pergamijn
It - It t
uur (5
6 min. per rol);
uur (3
4 min. per rol).
Bij het wisselen van een rol fotokarton wordt eerst de terugbuiging teruggesteid en wordt de 'lege' as verwijderd. Daarna wordt de nieuwe rol fotokarton omhooggetakeld en gepositioneerd, waarna men pas het verpakkingspapier en enkele schillen van de rol kan verwijderen en opruimen. Wanneer nu de rol fotokarton al eerder kan worden opgetild, kunnen het verpakkingspapier en de schiIIen fotokarton al tijdens het draaien van de pergamijnmachine van de rol worden verwijderd en worden opgeruimd. Ook kan het plakband dan al aan de rol worden toegevoegd.
79 -
Door deze voorbereidingen zal de wisseltijd per rol fotokarton met 2 minuten kunnen worden verkort. Dit komt neer op een tijdsbesparing van! uur per dag, oftewel een produktiewinst van 250 boeken per dag. Doordat er een veband is tussen de diameter van de rol fotokarton en de mate van terugbuiging van het fotakartan, zau ook de positionering van de terugbuigstaaf kunnen worden geautomatiseerd. Deze automatisering zal niet aIleen het aantal handelingen beperken maar zal oak ten goede komen aan de kwaliteit van de bladen fotokarton.
10.3. Het instellen van de W&D's De pergamijnmachines (zie figuur 21) kunnen worden aangepast aan de voorkant van het boek en aan de hoogte van het boek.
r==l L:::::.J
Bij het instellen van de machine naar de voorkant van het boek moeten de roll en fotokarton en pergamijn worden vervangen en moet een geleidingslijst worden versteld.
(!)
+J 00
o o
..c::
voorkant
figuur 22
Voor het instellen naar de hoogte van het boek moeten de snelheden, waarmee de papierbanen van het fotokarton en het pergamijnpapier in de kapstations lopen, worden gewijzigd. Bij het kapstation van het fotokarton wordt de formaatwals omgewisseld voor een wals met een andere diameter (uitwisseltijd + 5 minuten). De omtreksnelheid van de intrekwals van het pergamijn wordt gewijzigd door een andere tandwielkombinatie te kiezen tussen de pergamijnsnijwals en de intrekwals (wisseltijd
± 5 minuten).
Vervolgens moe ten de pergamijnzuigwals en
de pergamijnsnijwals nog
zodanig worden verdraaid, dat het pergamijn juist op de zuigwals komt te liggen en daarna goed op het fotokarton komt te liggen. Tenslotte moet de pergamijnzuigwals worden afgeplakt (tijd voor verdraaien en afplakken : 15 - 30 minuten).
- 80 -
Bij het omstellen naar de hoogte van de grotere formaten van de inhouden (maat II, 13 en 14) moeten de W&D's oak worden omgesteld van dubbeIe naar enkele produktie. Het instellen van de pergamijnmachines naar de hoogte van een hoek kan worden versneld door de intrekwalsen van het pergamijn en het fotokarton aan te drijven door middel van elektromotoren, die via elektronische weg met de hoofdmotor zijn verbonden. De hoeksnelheden waarmee deze assen dan worden aangedreven zijn afhankelijk van de maat van de inhoud. De pergamijnzuigwals en de pergamijnsnijwals kunnen direkt in de juiste stand worden gezet, wanneer de walsen zijn voorzien van duidelijke merktekens, die hun stand t.o.V. de aandrijftandwielen voor iedere maat aangeven. Het afplakken van de pergamijnzuigwals kan worden vereenvoudigd door ten eerste aIle gaten, die altijd afgeplakt zijn, te dichten en voor iedere maat een standaard-patroon van afgeplakte gaten aan te houden.
Met deze maatregelen wordt de omsteltijd van·de
perg~mijnmachines
naar
de hoogte van het boek teruggebracht tot ongeveer 10 minuten.
Om het verstellen van de geleidingslijst, bij een omstelling van de W&D's naar de voorkant van het boek, tot enkele sekonden te reduceren, zouden de spindels door middel van elektromotoren kunnen worden aangedreven. Een druk op een knop is dan voldoende om de lijsten op de juiste breedte te krijgen. Deze maatregel geeft een tijdsbesparing van ongeveer 4 minuten. Gezien vanuit de produktie is het gewenst, het aantal verschillende maten voor hoogten en voorkanten van de verschillende boekformaten te beperken. Voorgesteld wordt daarom om de hoogte van de formaten 12 en 15 (300 mm) aan te passen aan de hoogte van de formaten 10, 21 en 85 (296 mm). De maat 14 heeft een uitzonderlijke hoogtemaat. Deze hoogtemaat is ook nog zodanig dat de inhouden van dit formaat niet kunnen worden verwerkt op de kapitaalmachines en de inhangmachines.
-
o~
oL
-
Het inhoudformaat 12 heeft als enige, een voorkant van 320 mm. Gezien oak de seriegrootte van de boekformaten 12 en 14, wordt er voorgesteld om deze maten te elimineren.
10.4. Het transport tussen de W&D's en de lumbeckmachines of de A.K.-binder Het transport tussen de pergamijnmachines en de lumbeckmachines gebeurt nu met behulp van verrijdbare
. De losse bladen worden vervolgens
met de hand in de lumbeckmachines gezet. Dit transport, als ook de invoer in de lumbeckmachine, kan worden geautomatiseerd. Hetzelfde geldt ook
v~~r
het transport tussen de W&D's
en de nog te ontwikkelen A.K.-binder. Een lumbeckmachine wordt, in het geval van geautomatiseerd transport en invoer, gevoed door een W&D. De A.K.-binder kan rechtstreeks worden gevoed door twee pergamijnmachines. hze automatisering levert in beide gevallen een besparing op van een arbeidsplaats, oftewel f31.500,-- per jaar. (= direkte loonkosten: f19,70 x prognose produktie-uren per jaar v~~r
W&D : 1600 uur). Dit geautomatiseerd transport kan worden gerealiseerd middels : - een goot waarin de stapeltjes met losse bladen worden meegenomen door een transportketting welke is voorzien van vingers, of - een transportsysteem waarin de stapeltjes worden meegenomen door twee vertikaal staande transportbandjes waartussen de stapeltjes zijn ingeklemd. In verband met het omwisselen van een rol gaas of een rol krepe, bij de lumbeck- en kapitaalmachine en de A.K.-binder, moe ten de stapeltjes losse bladen na de pergamijnmachine worden gebufferd. Dit bufferen kan : handmatig gebeuren doordat het meisje achter de W&D de stapeltjes opstapelt op een tafel, of
- 83 -
- machinaal gebeuren door een buffersysteem in het transportsysteem op te nemen, tussen de pergamijnmachines en lumbeckmachines of A.K.-binder. Het bufferen van de stapeltjes losse bladen is ook nodig, bij een omstelling van de lumbeck- en kapitaalmachine of de A.K.-binder, naar de dikte van de inhoud (De W&D's hoeven aIleen te worden omgesteld bij een maatverandering van de voorkant of de hoogte van de inhoud). In verband met een beperking van de buffertijd is een korte insteltijd van de lumbeck- en kapitaalmachine en van de A.K.-binder noodzakelijk. Een verdere automatisering van het transport tussen de pergamijnmachines en de lumbeckmachines of de A.K.-binder, wordt verkregen wanneer oak de meisjes achter de W&D's worden vervangen. Daartoe moeten de volgende maatregelen worden genomen - een kontrole van de papierbaan; - een automatische eindmelding van de rol pergamijn; - de losse bladen moeten automatisch worden opgestapeld; - de stapeltjes met de bladen moeten worden getransporteerd; - de schutbladen en oak de babyvoorvellen moeten automatisch aan het stapeltje worden toegevoegd; - er moet een mogelijkheid zijn tot automatisch bufferen in het geval van een tijdelijke stilstand van de A.K.-binder of van de lumbeck- en kapitaalmachine. l;Deze verdere automatisering geeft nog eens een besparing van f31.500,-per jear per pergamijnmachine.
10.5. Het overzetten van het boekblok tussen lumbeckmachine en kapitaalmachine op de lumbeckmachine wordt de stapel met de losse bladen eerst ingeklemd waarna de rug van de bladen wordt belijmd. Vervolgens wordt een stukje gaas op de rug aangebracht, dat geaktiveerd moet worden. Daartoe duwt het meisje de bladen naar beneden tussen de twee ijzers van de aktiveergaot (zie figuur 23).
-
84 -
Na het aktiveren draait het meisje het boekblok een halve slag om en zet ze de inhoud op het bandje naar de kapitaalmachine. De stand van het boek is
van belang bij de bewerking in het kapitaalstation.
De taak van het meisje zou kunnen worden vervangen door een eenvoudig robot-achtig hanteersysteem. De mechanisering van deze handelingen levert een besparing op van
j19.7oo.-- per jaar. (= direkte loonkosten :
f19,70 x produktie-uren '85 : 1000 uur).
stapeJtje Josse bladen
aktiveer_ ijzer
sJe
figuur 23 - 85 -
10.6. De A.K.-binder De A.K.-binder is een boekblokbewerkingsmachine, die aanvankelijk extern is ontwikkeld, maar nu intern verder wordt ontwikkeld. Het is nu de bedoeling dat de A.K.-binder een lumbeck-/kapitaal-lijn gaat vervangen. De A.K.-binder voert de volgende funkties uit (zie figuur 24) het invoeren van de stapeltjes losse bladen; - het inklemrnen van de bladen; - het transporteren van de bladen; - het belijmen van de rug; - het aanbrengen van het gaasje; het omzetten en het aktiveren van het gaasje; - het nogmaals belijmen van de rug; - het aanbrengen van de krepe met twee kapitaalbandjes; - het aandrukken van de rug; - het uitvoeren van het boekblok. De problemen die daarbij optreden zijn - bij het inklemrnen van het boek moet de ronding van de rug symmetrisch zijn en mag de rug niet te ver open staan (zie figuur 25);
- het gaas zit na het aktiveren niet strak om de rug; - het huidige aktiveerstation trekt de bladen omlaag in de klem; - de lijmstations zijn verkeerd ingebouwd waardoor de lijmbakken moeilijk verwijderd kunnen worden; - doordat de klemrnen een vaste kant hebben moeten aIle stations worden versteld bij een verandering van de dikte van de inhoud. De omsteltijd moet worden geminimaliseerd, i.v.m. de koppeling tussen pergamijnmachines en A.K.-binder. Het probleem van het open gaan staan van de rug kan worden opgelost door de bladen hoger in te klemrnen en de rug aan de zijkanten te geleiden, waardoor de rug wordt dichtgedrukt. Deze geleiding is ook noodzakelijk om het gaas strak om de rug te krijgen.
- 86 -
aktiveerstation
uitvoer boekblok
--"-'-'~------
losse bladen .. lijmstatiotls
figuur 24
gaas- . station
de A.K.-binder
a) invoer
b) asymmetrische ronding van rug
c) open staan van rug figuur 25
Gekozen is voor een meelopende geleiding op de klem omdat het boekblok na het gaasstation eerst de hoek om moet voor het gaasje geaktiveerd kan worden. Bovendien behoeft deze geleiding praktisch geen instellen bij overgang naar een dikkere inhoud. Oniangs is deze klemgeleiding gerealiseerd. Op de A.K.-binder maakt het hele gaasstation een ronddraaiende beweging, om een stukje gaas tegen de rug van het boekblok te duwen. Door het gaasstation vast te zetten op de machine, daarbij voorzien van een eigen aandrijving. kan de ronddraaiende massa worden beperkt tot een tafeltje waarop het stukje gaas ligt. Voor het aktiveren van het gaas moet het aktiveerstation worden aangepast. Het aktiveerstation kan als voIgt worden uitgevoerd : - een met de klem meebewegende aktiveergoot (zie ook figuur 23); - een station waarin het gaas eerst op een paar punten wordt geaktiveerd, d.m.v. hete stiften, waarna het gehele gaas wordt geaktiveerd door het boekblok aan de zijkanten te geleiden met hete kogellagers; - een stilstaande aktiveergoot met een intermitterende aandrijving van de transportklemmen. In overleg met de technische dienst van Henda B.V. is besloten de eerste mogelijkheid verder uit te werken. - 88 -
10.7. Het inhoudentransport Het transport van de inhouden geschiedt met behulp van pallets waarop de inhouden gestapeld liggen (stapelwijze zie figuur 26). In verband met het automatisch uithalen van de inhouden uit de kapitaalmachines en/of de A.K.-binder en het ook weer automatisch invoeren van de inhouden in de inhangmachines, is het raadzaam om naar geschiktere manieren van inhoudentransport te zoeken. Geschikter i.v.m. de posities van de inhouden op het transportmiddel. De randvoorwaarden, waarmee rekening moet worden gehouden bij de keuze van een inhoudentransportmiddel zijn - een boekblok moet genoeg tijd krijgen om te drogen (deze tijd kan misschien worden verkort door geforceerd drogen); - een vers boekblok is gemakkelijk te vervormen en zal na het drogen deze vervorming behoudenj - een boekblok dat op de rug wordt getransporteerd, moet met de rug in een ronde mal liggen, opdat het boekblok niet zal uitzakken.
10.8. Het stapelen van inhouden op pallets Op het ogenblik worden de inhouden met de hand opgestapeld (stapelwijze zie figuur 26), waarna de stapel inhouden op een pallet wordt gezet. Van de inhouden met 22, 24 of 26 bladen gaan er 30 inhouden in een stapel. Van de overige inhouden gaan er 24 in een stapel. Bij de meeste maten gaan er 6 stapels met inhouden op een pallet-etage. Echter bij de maten II, 13 en 14 gaan er maar 4 stapels op een etage. Een pallet met inhouden be staat uit 4 of 5 etages. De etages worden van elkaar gescheiden d.m.v. planken.
- 89 -
V~~r
het automatische opstapelen van de inhouden op pallets moeten de
volgende handelingen worden geautomatiseerd - het opstapelen van de inhouden; - het positioneren van de inhoudenstapel op de pallet; - nadat een pallet-etage is gevuld, moet een plank op de stapels worden gelegd; - een volle pallet moet worden afgevoerd en een lege pallet moet worden aangevoerd. Bij het opstapelen van de inhouden is ook de ligging van de inhoud van belang, i.v.m. het weer automatisch
invoeren van de inhoud in de in-
hangmachine. De stand van het boekblok in de kapitaalmachine of in de A.K.-binder is reeds bekend i.v.m. de bewerking in het kapitaalstation. Het stapelen van de inhouden kan gebeuren d.m.v. een stapelaar. Gezien de produktiesnelheid (A.K.-binder : max. 30 inhouden/min.) is stapelen met behulp van een robot niet mogelijk. 'Het automatisch stapelen van inhouden levert een be sparing op van
j23.600,-- per jaar. (= direkte loonkosten : j19,70 x prognose produktie-uren per jaar van
de kapitaalmachine : 1200 uur). Ret transport van de pallets met de inhouden naar de inhoudenopslag kan ook worden gemechaniseerd, door het aanleggen van een palletbaan. Door deze mechanisering hoeft een medewerker zich niet telkens vrij te maken om een pallet met inhouden naar de inhoudenopslag te rijden. Door de akkumulerende funktie van de palletbaan kan een man, enige tijd per dag achtereen, de pallets van de palletbaan in de inhoudenopslag plaatsen.
10.9. De bandenmachines Zoals reeds eerder is gezegd in hoofdstuk 7, zijn de bandenmachines niet van een recente datum. Daarom wordt er eerder gedacht aan een ver-
91 -
vanging van de huidige machines dan aan het plegen van investeringen in deze machines. Bij de aanschaf van een nieuwe bandenmachine moet vooral oak de oms teltijd van deze machine de aandacht hebben. Daar de banden gericht uit de bandenmachine kamen, moet bij de aanschaf van een nieuwe machine oak gekeken worden naar de mogelijkheid om een verguldstation direkt achter de bandenmachine te plaatsen. Met deze koppeling wordt een extra handeling bespaard. De omsteltijd van het verguldstation moet laag zijn. Dit kan bijvoorbeeld worden bereikt door gebruik te maken van uitwisselbare mallen, waarmee gedurende de produktietijd de voorbereidingen van een volgende order a1 kunnen worden verricht. De nieuwe bandenmachine moet oak in staat zijn de sandwiches binnen bepaalde plaatstoleranties in de band te leggen. Deze plaatstoleranties moeten zijn voorgeschreven in het kwaliteitshandboek. Door het voorschrijven van de plaatstoleranties van de sandwiches in de band, is een oorzaak weggevallen, waarvoor het narichten na de inhangmachine nodig was.
10.10. Het bandentransport In de hoofdstukken 2 en 9 is
vermeld, dat de transportfrequentie
tussen de bandenmachines en de inhangmachines door de keuze van een ander transportmiddel gehalveerd kan worden. In de nieuwe layout, zoals die voorgesteld is in paragraaf 9.8., komt deze halvering van de transportfrequentie overeen met een besparing in transportintensiteit van 6200 m/week. oftewel f2l00.-- per jaar. (48 weken/jaar ; loopsnelheid 5 km/uur ; arbeidsloon : f35,50). Naast een be sparing in de transportkosten geeft de toepassing van het nieuwe transportmiddel ook een besparing van de vloerruimte voor de banden.
- 92
Als mogelijk transportmiddel voor de banden wordt gedacht aan - stapelwagentjes; - kratten welke opgestapeld worden op de pallets.
10.11. Het invoeren van de inhouden in de EMP-inhangmachine De inhouden worden thans van de pallet genomen en met de hand in de EMP-inhangmachine ingevoerd. Het boekblok wordt daarbij licht geopend en de stand van het boekblok is bij de invoer in de EMP van belang. De wijze van automatiseren van de invoer in de inhangmachine is afhankelijk van de manier van het inhoudentransport. Uitgaande van het inhoudentransport op pallets, waarbij de ligging van ieder boekblok bekend is, moeten dan de volgende handelingen geautomatiseerd worden - het aanvoeren en het positioneren van de pallet; - het verwijderen van de inhoudenstapel van de pallet en het positioneren van de stapel; - het oppakken van de inhoud, rekening houdende met de ligging daarvan; - het openen van de inhoud; - het korrkt positioneren van de inhoud; - het verwijderen van de planken tussen de pallet-etages en het verwijderen van de pallet. Deze automatisering levert een besparing op van een arbeidsplaats ofte-
weI j29.550,--. (= direkte loonkosten
j19,70 x prognose produktie-uren per jaar EMP
1500 uur)Door de aankoop van de firma Holson te Aken is het hele assortiment van de zelfklevende fotoalburns bij Henda B.V. verdwenen. Daardoor komen ook de produktgroepen 7 en 10 (zie hoofdstuk 1) te vervallen.
- 93 -
Het is nu in theorie mogelijk om het inhoudentransport tussen de kapitaalmachines en/of A.K.-binder en de EMP-inhangmachine in de vorm van een vaste baan uit te voeren. De inhouden worden daarbij automatisch uit de kapitaalmachine of A.K.-binder genomen en worden rechtstreeks in de inhangmachine ingevoerd.
10.12. Het overbodig maken van het narichten van het boekblok na de EMP-inhangmachine Nadat het boekblok, in de EMF, in de boekband is gehangen, wordt het boekblok nag eens met de hand nagericht in de
b~d.
Dit narichten is
noodzakelijk omdat : de boekband scheef is; de inhoud vervormd is; - het boekblok scheef op het zwaard van de inhangmachine ligt; - het boekblok tijdens het inhangen niet overal mooi tegen de boekband aanligt. Een scheve boekband kan worden voorkomen door plaatstoleranties op te geven voor de sandwiches in de band. De bedoeling is dan, om het produktieproces zodanig in de vingers te krijgen, dat de meeste sandwiches binnen deze toleranties .in de band worden gelegd. De vervormde inhoud wordt veroorzaakt door de stapelwijze van de inhouden (zie figuur 26). Doordat de rug niet wordt ondersteund, zakt deze wat naar beneden waardoor de inhoud wat scheef trekt. Een transportwijze waarbij de inhoud niet vervormt of niet de tijd krijgt om te vervormen is de oplossing. Bij het inhangen wordt de inhoud meegenomen door het zwaard van de inhangmachine. De inhoud steunt meestal met een ril van het boekblok op het zwaard. Een enkele keer schiet het zwaard langs de ril waardoor het boekblok scheef op het zwaard komt te liggen.
- 94 -
De grootste oorzaak, waarom het narichten nodig is, zit hem in de bouw van het boekblok. Doordat de rug van het boekblok dikker is dan de rest van het boekblok, ligt de inhoud niet overal tegen de boekband aan (zie figuur 27), Om ervoor te zorgen dat de inhouden tijdens het inhangen weI overal mooi aanliggen, kunnen de volgende maatregelen worden genomen : - het zwaard wordt opgevuld; - het zwaard bevat een opblaasbaar element, dat er voor zorgt dat tijdens het inhangen het zwaard dikker wordt; - door gebruik te maken van 2 zwaarden die het boekblok aan de schutbladen optillen (zie figuur 27). Wanneer de bovenstaande maatregelen worden genomen, zal de hoeveelheid richtwerk voor de man achter de inhangmachine afnemen. Daar de produktiesnelheid van de inhangmachines wordt bepaald door de snelheid waarmee het richtwerk gebeurt, zal de produktiesnelheid van de inhangmachine kunnen toenemen. Wanneer de automatische boekenpers wordt voorzienvan een buffersysteem voor de in te voeren boeken, zou de man achter de inhangmachine de boeken zelf in het buffersysteem kunnen leggen, nu hij voor zijn richtwerk minder tijd nodig heeft.
10.13. Ret transport tussen de automatische boekenpers en de verpakkingsmachine Ret transport tussen de automatische boekenpers en de verpakkingsmachine geschiedt nu m.b.v. stapelwagentjes. Doardat de autamatische boekenpersen en de verpakkingsmachines vlak achter elkaar staan opgesteld en oak aIle boeken, die uit de boekenpersen komen, door de verpakkingsmachine gaan, ligt het voar de hand het transport tussen deze twee machinegraepen te gaan automatiseren.
- 95 -
r/
rmii rh
~,r/
.
en
"
aandrukrol
'- ~
"V
zwa:trd
boekband I
J~
belijmd schutblad J
I, I' figuur 27a
{I-\.
I
\.. v
m,,\ '- ./
I
zwaard
boekband
I~ ~ belijmd schu tblad
figuur 27b
- 96 -
Bij de automatisering van dit transport. blijft het meisje achter de automatische boekenpers gehandhaafd. omdat zij een belangrijke kontrolerende funktie vervult. De volgende handelingen worden geautomatiseerd - het transport van de boeken; het aanbrengen van de kneep (= het scharnier) in de boeken; - het aanbrengen van labels op de baeken. Deze automatisering spaart een arbeidsplaats uit aan de invoer van de verpakkingsmachine. Dit kamt overeen met een besparing van
f~~~~~
per jaar per verpakkingsmachine. (= direkte laankosten : f19.70 x prognose produktie-uren per jaar
EMP : 1500 uur). De boeken die van de Prakma-inhangmachine kamen en die door de verpakkingsmachine moeten,kunnen aIleen verpakt worden wanneer een EMP-lijn stilstaat of in de overuren. Een andere magelijkheid is het aanschaffen van een aparte verpakkingsmachine vaar de boeken die van de Prakma kamen.
- 97 -
Literatuurlijst
1) W. Both en D. Schouten: 'Bedrijfskunde' Educa - Starn Technische Boeken 3de druk, 2de oplage, 1978 ISBN 90 11 004329 2) Prof. ir. J.G. Balkestein en Ing. F.L. Langemeijer 'Technische Bedrijfsvoering - Deel l' Technische Hogeschool Eindhoven 1982 Dictaatnummer 4.507 3) R. Muther : 'Systematische Layout Planning (SLP) , Management and Industrial Research Publications, Kansas City, Missouri, USA, 1975
- 98 -
BIJLAGEN
- 99 -
Bijlage Al
Aantal gefabriceerde produkten per kwartaal in de periode van 1 - 7 -'84 tim 10 - 9 -'85
Bijlage A2
Gegevens over de gefabriceerde inhouden in de periode van 1 - 1 -'85 tim 10 - 9 -'85
Bijlage A3
Gegevens over de gefabriceerde sandwiches in de periode van 1 - 1 -'85 tim 10 - 9 -'85
- 100 -
hoeveelheid hoeveelheid hoeveelheid hoeveelheid 3e kwartaal '84 4e kwartaal '84 Ie kwartaal '85 2e kwartaal '85
hoeveelheid 3e kwartaal '85 tot 10-9-'85
totale hoeveelh. periode 1-7-'84 10-9-'85 tim
fotoalbums
272.141
289.418
312.043
310.450
197.347
1.381.399
babyalbums
26.259
31.237
33.368
33.776
21.848
146.488
402
8.666
15.373
488
13.688
14.330
7.890
8.457
11.749
2.427
1.705
994
1.000
988
kommuniealbums huwelijksalbums gebonden report. albums reportageboeken
-
13.816 -
24.929 58.181 15.881 2.982
receptieboeken
9.423
14.810
10.355
14.426
9.992
59.006
gastenboeken
1.288
3.503
5.816
3.555
3.152
17.314
dagboeken
2.007
5.522
4.042
5.327
4.254
21.152
1.429
1.031
1.532
1.495
5.487
4.368
5.084
adresboeken
-
vriendenboeken
-
-
notitieboekjes
-
977
+ klasgenoten reportageinterieur fotoringbandinterieur
-
-
6.091
1.217
6.838
4.023
11.007
26.019
5.522
27.328
-
9.452
525
1.502
-
18.169
16.577
86.453
bijlage Al
INHOUOEN
hoeveelheid
produktie - machines
1-1-85/10-9...85 1-1-85/10-9-85
W& D + Lumb~(,km. +
a
18 6L.5
10
50Q.837
Maat Moat
it
L,5.0"Si
2.03.52.9,36
i12.2~1.tI
12.
1.A9S
L.L..500,09
36.542.91
5
Maae
13
9 '708
3.I==iJ=io +,"12.
Moat Maa t
14
:;L'2.29
is
1..6.5L 6
!=IS
1.46.64 i
Maat 98 Mont 99 t--'Laat 21 f-'
LO.2.60,90
i3.9L20i
3.661.11
681,i4
i5i.860 61 1. 1 3 ·081.19
28513901
9.aS7,34
i.Li08.iS
i..Sl"'1.0.,55,9L 1.23L 011.L3 '2..06.68500
65.565.51
10.291.96
1.613 61
1.119,21
6~
1.91..3 1S
289.4C
2.8.493,08
5.1392{5
i.91.'1.51
251.97
15.2.48.82
i2.923,1;1;
i.656,O€
58(5.13
82.59
65.022,+3
50. 880,2.S
i 1.02.1.38
3.613.65
50145
61.323,31 i+.940,52
3.041,Ltt:
\:) 8.55182
371· 131 ,8Lt 129 Lt.S32.5E
Bic 'B + luVYlhl2.C.KVYI. + kObi tnalm
("I,,_hnnc-.\o.V"I
V'''nnlr_
3L "1-.92
11.66c
1.1 06
1.416
1S.2.21.U
11.662.56
'2.556.19
81469
121.09
118.01611 i4LtJ368."'?0
23.943.39
8.055.12
1.2.08.3<:
2.664.Lt83,6L IQ.1L 1.90000 1382 609.~ i21.036.A6
iQ.031.12.
22.366
~. 6L9
39. L.28 .. 4.+
Q.O. '12.L",SE
~
~'B
Loc,bl
%
'i4,4 /.
4> 5 "/.,
22 636. 3!:
i.0 2.S4.SC
5. 9g,a,gi,
S1.L
26.1
%
16.8+2.2.6 81,4 o/.
tooec:. ....
I
\l'enoV'taaQ.~ ..J
1.000
6.S?""·nc-:
5.18500
+g .. ~ "10 IB g. B
"'12.L
i.QOO.9E
92 i. 215
aoc,te.Y\b. + daab. ..., ..J + t;>!l.ce.oti,,-o.
22SL..q3t
~. 4,,+ iJ-ibt
60.4
rol:.c:whi.vv-\".v- + VCl1WVYl.
toes lag
9~B
60.108.
--lc,taa.l ~
N
arbeidsloon machinekosten
36129
MaQ.t
o
materiaalkosten
a
ManJ Mnnt NaoJ
krH·..,i r,.,,.,lm
totale omzet
o/.
15. 2. %
t
2:n.OC
1Q.6 0;':
6 o/.
i
-
%
514.38 i,3 o/.
321; 61
3.35981
16._2. 0;'
0.1
16'1.82.
a
8 O,/"
6400
1~Z
Moat 8 V'ec;taY1I:.e.V1
+.011
S.L liS 2.€
i 91.2 01:)
5 '11..201,
Lt]Q.'15
28f'~S
sni.iVYI
TV'lV!. buV'oamrn ..J
3.2'3L
i.9.~o.·~
912.L'2:
-:ros.'1'1
301.2:<;
34,21
sY\L.im. ..J
'2,'('au~12. IALoc;c0f1.
4.3~;I)
4.01Q.6C
131.+9
2. L;2L..9L
i.339.87
i23,OC
S05
2.C\3i 5-;;:
i.61~,49
1.264.42-
1-
c::;Y\i..iVYl oJ
..J
V'otoY'b.Vlcil2.V' +
..J
W 3< D
~n.
\'"O_CPDt.
.,...innb ...J
-
6262
bijlage A2a
INHOUOEN MAAT
Olanta! bladen
10
W&D
aantal
_22
2R"±80
2.l.!
8.85&
26
r---
'1.41.011
33
i
so
W
I
I
1.7
%
2.1,1
";'
Ws,1)
aantal
percentage
"4 46.236 . 315 % 25.281
11'2
2.6
6.9'-1
.. 0 •.5
"'/"
~o
73.952
5Q.L
"/0
50
416
0.3
2'2 2.L
!
2.3.819
30 2.6
I
2.L ":{ .112.
!
2.65 10 L., "1
"/.,
r-
48,6
o/.
Ina bLi\lo~ Ibahvo" II en· I
no
bi."...J -> babvlJe.Uo.n: I
I
204... 1.20 . 40.0 "/0 9,9 0;' 50.301 135.111
36
o
5,6 I ..
aantal bladen
MAAT 95
f
30
I-'
percentage
52..eaa . 1.0.4
% 26.5 %
315
1"35.117
33
50.301
9.9
SO
23.81<:\
1...7
...J
"~
...)
30
1.01.33I
"/"
.;.
bijlage A2b
7.3.2. %
II
BORDEN EN SANDW ICHES
hoeveelheid
produktie-machines
1-1-85/10-9-851 1-1-85/10-9-85
5oV\r11 nirhm.oclrJin2
~
......
totale omzet
I toeslag
machinekosten
Mant.
R
Fl 00<:\3
2. 1+8.J) 30
i Lq7"1 .39
L..965.7'1
1 60i .66
2.LlO.2.S
Mno1 H(1ot.
q
1M. hI.. L
Bo.Ei.tQ.16
31. gOi.t!22
9 226 13
Lt~6.53
1.0
i.06S.S?!)
2.912.88 20.30S.62
Mon.!.
11
NOl'l1
12
!5.Q()6
3. 5 St.. 94
Hnn.t
i3
:1.8. i.t45
i2 856 i1
Haa.t H aa..\:.
iL
2\?)6
ilS 2 i.
29069 i2i.S?3
53i.46 is .97:1.,98 59. '32.1',62-
Hon t ~L
5 6L L
i.Q91.98
Hoa.,t Ll
~
t.2.?'3f.4.63 ~34 .551.8S 69.195.2'1
Q
h<"J ""
I
'15
~+L.,
.crss
91.600,QS
i.J.7.622.46
3.252..93
Q.3SS og
12.8:1.2 35
51"2.88
:1.1"1-. :1.9
2g,S3
2.:1.56.,01
':119,36
ii9~
3Ig,7i.J.
:1.94, '30
71.6a
9.13
H.S53,l;9
3. i9i~59
:1..046.4$
'i1~,~i
4"\,225.1.6 I 'iO.lJ.55 2.8
3.:1.60.90
t.96,29
"OO'12~nl
2258
2.605.35, i 9.868.08
~
i.1.. -
13.
..,.,.,,.., .,...,.
t.
i1.61+.83
i.~
626.08
-ion. 61
6o.i9
-lo.o;;r; 48~26
r-1ar.d:. g,9 Nacl.r 99
2.:508
.i.OS3"~6
12 065
B .0.5.5. 2.i.J.
3.691.89
i.001,40
'3i3 69
rec e.ntlP6cx>~QY}
68.535
20.58393
iL .002.32
£...&31.53
:i.Si9~36
22~, 11 ............
rebOv-toae - alb. .........
is.9L3
9.489.96
i e~9~38
580.32
95,66
i. LiOo
485.80
'2.05.80
11,2.0
g,90
~
babvhoe1.. Mulder
tatc~
.
! ..
"
i.~~1:.
1'~i.
656
.l
-I
2.000
t",\ e\.()()V\ \.<.lo~V"
5.600 ...
nohtiebiok +
2.3~
I
&:-
259.00
16,9
:l.2.65L
;ebLe.Yl h-.,,1- io
6.9"
529.05, 60&.911,52 '1.'35.4.96 59 f
..
i
arbeidsloon
materiaalkosten
%
.5.2"16..72
1,:..06-1..93
2'180Q
22L.OO
'U,'i
";;'
i
91'1..09
.:1.853.. 60
BLt6~60
918.LtO
610. i8.
235,1.3
3i6,11
I
!
6.413.56 0.6 "/,;
253.0Fi.
so 62
:iO"Oo
200 44.80 :ie.61
--
,
~
S.t
oJ:
4Lt.60
bQRd !
40.640,36 •
~
BORDEN
EN
SANDW ICHE S
totale omzet hoeveelheid 1-1-85/10-9-85 1-1-85/10-9-85
produktie machines
I bord(2.'() olokkeV) eV) stahseVl
:.oCt
(\'<;oram
i
of
PODooLSLe.V'
,! leer
machine kosten
arbeids/oon
materiaalkosten
I toes lag
II
I
sortvLnd).
en
i
I i
Haal
6.016
0.
Moo1
iO
Hon.!: N ant
ii
3.038,08
26.L,2BI I iooo
15.6on..92
:(.96&49
7aq ..OO;
41':1 00
i
+.600'
i~
dr-,...\, .... ,,\..
600
../
.J
i9,1.00 aoo( 9("1
i1:t 001
10.00
(53)001
96.80
5'1.60
e.Lio
j
3,6i1,60
b20.LiOi
aL .f::J("I
165.60
159 ..00
2~2.00
':1..35.,001
:1.2.00 LtS;:r2.
5~S.00
Qa<::,1eYl boe\<
4.~so
2.963..50
i. '32.o,~L
92.8,2.81
569.. 561
29.524',,1'2
15.0:+3.. 61
9.:1.09.59
4./997.29
..
4:r.62.Li
IOtunslcIsmach'iVl,e
I GV-Q.Vl ~
I
I
22."5."52
':1..000
CUooY'
LL\VY\
~.628.,9?
6. "361201
I
VYHZ.\:.
1
46.13
S8Q t. 51
2. 7S:r .<;;6 [
adrec,'ooe~
b\:.na.l
borde.V)
956.s£'"
i Li1.t3.81.
Si.i
"/.
i66
30.9 "/.
-/.:
I
446.5'[ 5 0;:
Co.. V'O )
HaaJ
10
2:1.000
:1 i ,910 00
9.'38:7'.00
2.20500
213001
iOS,oo
Haal
i~
3.400
e.lj~i,oo
2 .o'i'2.~So
30;.00
t...Li .2.0
i1.00
Moat
i~
i. i20
61 i6. 1..i8
66.3.,ol.;
'i2.C?> .92
i6.60
6.12
6 ~ii~OL.
8,:\,,60
32.61..
"I
t
iL
reno.... tan~ - alb.
I
5.4LiO
5.S21.0l.;
l,j.181.16
giO
6.50.65
538.72
gf) .. 55
l:i .83
I.. 55
331..+0
i~
,115
'1='1,_07:
4.9>0
....)
daabo~
i.63L
462,L2
rv4.,."""\'-",...,,,.u
5.92€
i 63£,'59
::t
iaS,,~O
3Qi "121
4i.~6
1+."19
\" .ec.e.nti.e bo"_\.c:
7f.833
3.180.2.0
2. Aha Q('j
7:12. 801
t-S~33
3Q,i1
41.2.63
26 613.31:
'2. i . '2.50.. 1 2-
56031
221.76
.J
t.o\:.oo.l
';
h·c;
"1
i
4.635 is
D/.
i4 .. L! o/.
21-
O.g 0/0
0/0
I I
I
I
I
I , I
I
I
I
I
! I
I
I
I
[
1 ,.
-I
I
BORDEN
EN
SANDWICHES
prod,jktie-machines
hoeveelheid
totale omzet
1-1-85/10-9-85
1-1-85/10-9-85
'
.
maClJme
arbeidsloon
materiaalkosten
toeslag
kosten
DLa.U.e norden HrHl.:l
R
b.nnot
620.0D
~e5~OO
Hool
aB
2~.aSll,
L.LOi.LL
?',6aL,(62
rt~·1-.
I '2~L..00!
z,,-lcWe..v.o.\.bu.vY'l k lasa e.V10 te.v; 2
I L,QSOI
I
9.200
,
Ti.S;L.,
I..)Q.V'I
hnrop n
\. Q.V'\.t..VOO12..V\ -'
\1\.0
'1.'39.~2
2i.SB
I
I
660.LO
iS2 .. Lo
2C:;.L..O
i~g:t ..OO
7BS."ZO
602St~S
'11-1 i. ?S
o2 .. ~O!
6 .. iO
7:1 7.60
ld.L
,0(')
239~2.c
F;S 201
9 .. 20
6.'I52L."!.1
i.6i5.51
L.OL.L..'2. I
7:5.59
I
0.1.
%L..O
2,08 iL.hF)
5 .. 00
2 235 '2.0
FiR"n
60 VldwtcYlVYlQC VllV)('
2.5.CQ
!
i !
totaal
669~22 I
i
'? 'v
Lnr,..,;:\
,...
en
Dla.kl. : OY"l
A3~L2a
%
-I- to
20 <5
L .. 6
o.q 0/"
../c
\:.0. v: e.12.V1 + ola :t.e 1cov-de.Vl.l •
.. Rz, 604.90:1.49 1 ~6.0
"/0
i+~, ?>7Lt.8L. 11.6 "/0
"'/0
1...6.201;, i'2 •
5,5
o/.,
06
I
I
I
I
I I !
I
I I
I I
!
I
I I
I
I
I
I I
:t'.01-lS ..'03
I I I
I I
I I
"/c
Bijlage B Gedetailleerde beschrijving van het produktieproces bii Henda B. V..
In de onderstaande tabel worden de symbolen omschreven die bij de beschrijving van het produktieproces zijn gebruikt.
symbool
0 0
activiteit
bewerking
handeling
[)
transport
D
tussenopslag
V
0
langdurig opslag
bewerking!transport
- 107
Inhoyden mgken rol fotokarton
- inhangen PERGAMI1NMACHINE
buiglijn en 2 of 3 per forati elijnen roterend snijden ral pergamijn pergamijnpapier toevoegen
br~edte
IIJm sflljden 0P-. spulten
vouwen van de rilten stapelen van de losse bladen
2 schutbladen toevoegen [voorvellen babyalbums toevoegen 1 .. - stapelen op verrlJdbare ta fels
I, voorvellen babyalbums
I I
-D---O-J
x------
lege tafels retour
LUMBECKMACHINE
lijm
M
positioneren in mal voor ronde rug belijmen
gaas toevoegen
omzet ten gaas
- overzet ten + controle lijm
KA PITAALMACHINE
rug belijmen rol crepe + 2 kapitaalbandjes - controle - op pallets stapelen
2 rollen pallets + planken
- 108 -
Inhouden maken plano vellen
MBO-VOUWMACHINE 3"vouwen
op pallet plaatsen
SCHUTBLADEN PLAKMACHINE schutbladen
linker of rechter schutblad vas tplakken
VERGAARMACHINE
M vergaren
ROTORBINDER
r8l M
op pallet plaatsen
rug affrezen lijm rug belij men
gaas toevoegen gaas omze t ten en aktlveren
r8l
op pallet plaatsen
PERFECTA
SNIJMACHINE inhoud gladsnijden op pallet plaatsen
KAPITAALMACHJNE rug belijmen krep~ en 2 kapi taalbandJes toevoegen
op pallet plaatsen 2 rollen kapitaalband
- 109 -
rol
fotokarton
rol
opspannen
SCHUT BLAOENMACH.
2 buiglijnen vouwen
op breedtemaat snijdE
a fsnijden stape len pallets stapelen op pallets
- 110 -
8 abyvoorvellen snijden
plano babyvellen
PERFECTA SNIJMACHINE
op maat snijden
r-
o
op pallet plaatsen
Q VERGMRMACHINE
0
I
Q
I
machinaal vergaren
M
op pallet plaatsen
op tafel plaatsen handmatig vergaren
I
M 0.
op pallet plaatsen
y I
'-------.----'
BERGER BECKER
& 2 rillen snijden
M
rillen vouwen stapelen
5 chu
tbladen
voorste schut blad toevoegen
pallets
op pallet plaatsen
naar einde W&D
- III -
platen dik grijs kartan
PERFECTA BOROENSNIJM.l
A
platen snijden
platen dun grijs kartor
SN IJMACH INE
....----+----.
A
op ma
BO RDEN SN I1M.2
A
op maat snijden borden
hoeken ronden ap pallet stapelen
hoeken ronden op pallet stapel en
Sandwiches maken rol schuimrubber ral inhangen SANOWICHMACHINE
5 chuimbreedte snijder
schuim afsnijden lijm
schuimrubber belijmer
s~lluirnrubber ap bar
) ( - - _...
dlk grlJs karton dun grij s kart on op schulmrubber
zijkant belijmen en aandrukken stapelen stapelwagentjes
x--~'\lI------jC)>---------- .----{
- 112 -
opstape,len In stapelwagentje
Sanden maken rol omslagmateriaal ol1),slagmateri~al van rol
snlJden of wlkkelen (stc op pallet plaatsen
op pallet plaatsen om,slagmateriaal op snlJden
stpf met motief aan, een zlJde recht afknlppen n . ' - - - - j - - - - '
maa
op pallet plaatsen
l"I"'il
op pallet plaatsen
rekhaar omslagmateriaal cacheren " Ium
hoekjes afsnijden
BANDENMACHINE
lijm vel"omslagmaleriaal behjmen 2 sandwiches en rugbar
toevoegen omslagmateriaal omvouwen en aandrukken pallets op pallet plaatsen
- 113 -
Banden maken platen zwarte bordkarton platen snijden
rol oms lagmateriaal
BORDENSN IJM. 1
M M
omsla9.l}1ateriaal Van rol snlJden
nOn
omslaglT!?lteriaal op maat snlJden
BORDEN SN IJM. 2 op maat snijden borden
op pallet plaatsen
BORD.VOORLlJMM. borden van 3 lijnen . hotmelt voorzlen op pallet plaatsen
op pallet plaatsen
2 borden + 2 vellen schuimrubber + 1 vel omslagmateriaal inleggen
voorgesneden schuimrubber-vell en
nn
lassen en stansen
gaasJes
band op pers I eggen en gaasj e voor rug toevoegen
PERS
aktiveren van gaasje en aandrukken gaasJe op pallet plaatsen
verfrandje aanbrenger
onder- en boven-garen stikrand aanbrengen
Henzo-embleempjes
draadjes afknippen en embleem opzetter
)( - 114 -
Inhangen
M
inhouden
EMP
banden
~
boekblok belijmen
band rug ronden
band en inhoud samer'lVoegen
AUTOMATI SCHE BOEKENPERS
x
rol Henzo -labels
M M
Vl----C)--O--I--------i
boek uitleggen
controle en richter van de mhQud Lo).!. van de band
Henzo-wapentje opdrukken f'!n ordernummer tndrukken persen persen persen
n
stapelwagentje
uithalen, controlere en in stapelwagentj( plaatsen
Inhangen
banden
inhouden
bandrug ronden
PRAKMA boekblok belijmen
band en i nhoud SClmenvoegen contrale en richten rol Henzo-Iabels
~~__~~~~~~~~B~O~E~KENPERS
M II"
stapelwagentje
II
.
Henzo-wapentJe .oPplakken,ordernr. Indrukken en persen
in stapelwagentje
plaatsen
- 115
Verpakken fotobo eken In s tape 1- . wagentJe
uit het stapelwagentje halen kneep in het boek aanbrengen akkingslabels
VERPAkkINGSMACHINE kRIMPTUNNEL
+
boek op de invoerband van de verpakkingsmach. leggen
rollen krimpfolie krimpfolie om boek
krimpfolie strak om boe~ gekrompen
x
~___v---J[)kkingSlabels
V
verpakkingshulzen
verpakkingslabels opplakker
vouwen + plakken
boek in huls of doos verpakken
vouwen plakken +
boek in huls in stapelw2Igentje pl2latsen of doos op pallet plaatsen
gentje
Henzo -magazijn
- 116 -
transport-afstanden in de huidige produk-
Bijlage Cl
Van-Naar-matrix
Biilage C2
Van-Naar-matrix: transport-freguenties per week uitgaande van 8600 boeken per dag
- 117
~fstanden
naar
Inmeters.~
van
huid ige produktie_layout
A
B
C
0
20
10
32-
12
9V"'ond5t..YYla9°"z~Vl + sd-.u..in>opclag
A
~
schulblade.VI vouw - machine
B
20
I~
PQ..'("%o'(Y\tYYlOCYilV1eC
10
'12
0
32
ll
W'i.-,
LuVY\beckYYiac.hl~
-t \.(api.\:.aa.\vnoc.niVle
ope-lag
Ln noudQ..V)
pz.v)lz.da
sngvnac.n. T (5Ond•.,;:lldrtho.l) .
'1.2
G
2.3
H
10
I
6
p.e",eda sn9yY)ochJ[ (ho.\ 2)
t
t
~ 8
F
bo'RdQYlSn9~och.-t ~lZY\bQ\~vy\''"9t~
.
'2anc1u,ilcYwnod1i.ne
J hoY)dwer~o\dwrlj K Icande.V"wY)o&tIY")~ + L
F
G
H
I
12
2.3
i9
6
a
I~
!~
~
~
'2.6
1.0
5
9
ooV)ci2YlO\weYk. + oPS~
2'2
36
28
LnnoVl9ma c.Yt1V1es -t pv-o\c.v-no
M
59
N
~f-
St.a.nslosY"Ylo&1. + a\wQ..A. + of6lQ 9
~6
p
y3
\X)uuJYY1ac..\-). -;- YO lovh \.0.\... moch
+SCY-lulb\..
Q
12
0
P
0.
22
22
59
~t
46
1;"3
12
~ S1;
50
36
ao
9
46
2.8
69
51;
22
~ 21
0
N
50
~6
He.vrzo-magazSVl
M
~/
'50
VY\ OCV\\ n~
L
2.6
22
!.JQ..Ypa.~ Ii'Vl95-
K
151;
ops\o<.3 SoV)C\w\ciles
~HP
J
io
.~
E
E
2.2
21
51;
~
5~
L;
I~
~
22
So
22
~ 1.4
42
SLj
SO
'--!
69
I ,
i4
I
I 14 I
I
1;
L/2. :U"
~
2.
36
2.
I~
12.
36
12
22
~
22.
~
~
Frequentie per week
na ar
produktie 8600 boeken/dag
I~
-z0 Vl A
9V'Ordst. ma 9 o + sclou..i mopoLag
sc'rlu..\. blade.VI vouw - machine
B
A
van
.~
B
2
C
0
5
39
3
.~
t
pe.v%oYTItrnoch·'Y1eC W'i., 80-1:>.
0
LuVYIbec.l
+ '-'apt. taalvna~iV\e opGlo9 Ln noudQ..Yl
~
E
bov
F
~eda sn~ocn. I
G
pev)'ec.ta SVl9YY1a01·JI
H
SOndw'\&wnOu,Lne
1
op5\oS SOVldW·'01es
J
haVidwelflw\dwnIj
K
IcondexwY\oc).r\lY·w
L
(ha.\.
2;
+
H
G 25
i8
5
I
J
~1
~
LVI\nOY'\Svna cYtlY'\es 1- pra'kvno
M
\.Jevyo..'IA \i1Y'\:)s. \IYl a c'v\ \VIce.
N
He.vrzo-mogozSVI
0
L
2
9
I
~
~
I
I
I
N
i
10
0
I I
I I
~
2S
~
I
I
I
I
I,
II
!
60
19
5
~
49
~
1....9
~
~
112
~
5
I
M
60
baYld£.n~wl1.Yll. + Op5~
t.=HP
K
102
~dQ.Y)b.fll~m''''9t~ (SOVIClu:>i.&I o.\.)
F
E
180
I~
I
I
I
I
1
260
~ I
Bijlage D Beschrijving van de formulierenstroom a.h.v. het kompositorisch schema Wanneer bij de afdeling inkoop van de firma Henzo B.V. een aanvraag binnenkomt voor een nieuw produkt, dan wordt er, in drievoud een artikelomschrijving van dit nieuwe produkt (AN) gemaakt. Een kopie gaat er naar het produktiekantoor van Henda B.V. Aan de hand van deze artikelomschrijving wordt er, m.b.v. de komputer een voorkalkulatie gemaakt (VKP) , in tweevoud. De kopie van deze voorkalkulatie gaat terug naar de afdeling inkoop van Henzo B.V. Het origineel blijft op het produktiekantoor van Henda B.V. V~~r
het uitgeven van een order wordt er op de afdeling inkoop van Henzo B.V.
een orderbriefje (0) uitgeschreven in drievoud. Het origineel van deze orderbriefjes gaat naar het produktiekantoor van Henda B.V. De gegevens op dit orderbriefje worden eerst vergeleken met de gegevens welke op de voorkalkulatie (VKP) staan van het betreffende produkt. De ordergegevens worden vervolgens in de komputer ingevoerd. De komputer voert de volgende bewerkingen uit : - in de materiaallijst (M) wordt het benodigde materiaal gereserveerd; - de produktieorder voor het komplete produkt (P) wordt samengesteld en in drievoud uitgeprint; - de artikelomschrijving (A) wordt samengesteld en uitgeprint. Aan de hand van de materiaallijst kan men zien of er nog voldoende materiaal is, of dat er materiaal moet worden bijbesteld. Indien er materiaal moet worden bijbesteld, wordt er op het produktiekantoor een bestelbon (B), in viervoud uitgeschreven. Het origineel blijft op het produktiekantoor. Een kopie gaat naar het grondstoffenmagazijn. De andere twee kopieen gaan naar de leverancier van het te bestellen materiaal. De leverancier stuurt weer een kopie terug, waarop hij de te verwachten levertijd vermeldt. Nadat deze kopie van de bestelbon weer is ontvangen op het produktiekantoor van Henda B.V., wordt ze samengevoegd met het origineel. Als het materiaal is afgeleverd. tesamen met de pakbon (PB) en de vrachtbrief (VR), aan het grondstoffenmagazijn, dan schrijft de voorman van het magazijn een ontvangstbon (OB) uit, in tweevoud. Dekopie van de ontvangst-
- 120 -
bon wordt opgeborgen tesamen met de pakbon, de vrachtbrief en de kopie van de bestelbon. Het origineel van de ontvangstbon gaat naar het produktiekantoor. Op het produktiekantoor wordt het origineel van de ontvangstbon gevoegd bij het origineel en een kopie van de bestelbon. Van de faktuur (FL), die de leverancier van het materiaal uitschrijft, ontvangt het produktiekantoor het origineel en een kopie. De kopie wordt weer samengevoegd bij de ontvangstbon en het origineel en de kopie van de bestelbon. Deze vier formulieren worden dan samen opgeborgen. Inmiddels is er ookinde materiaallijst (M) bijgeschreven dat het bestelde materiaal binnen is. Ret origineel van de faktuur van het bestelde materiaal wordt doorgegeven aan de afdeling financien. De produktieorders worden bij de firma Henda B.V. met groepen tegelijk in produktie gegeven. De produktieorder van het komplete produkt (P) en de artikelomschrijving (A) worden daarom toegevoegd aan een verzameling van verschillende produktieorders (PI) resp. artikelomschrijvingen (A'). Aan de hand van de verzameling van produktieorders wordt een produktielijst (PL) samengesteld. Met de gegevens van deze produktielijst wordt de produktie van de halffabrikaten, inhouden en sandwiches samengesteld op een zogenaamd mutatie-produktieorder-formulier (MF). De gegevens van dit formulier worden weer toegevoegd aan de produktielijst, waarna de komplete produktielijst (PL) nog eens zeven maal gecopieerd wordt. De gegevens op het mutatie-produktieorder-formulier (MF), worden ook ingetoetst in de komputer. Via de komputer worden er dan vier verzamelingen van formulieren uitgeprint, te weten - een verzameling van verschillende inhouden-produktieorders (PI's) in tweevoud; - een verzameling van verschillende inhoud-omschrijvingen (01'); - een verzameling van verschillende sandwich-produktieorders (PS') in tweevoud;
121
- een verzameling van verschillende sandwich-omschrijvingen (OS'). De produktielijsten (PL), de verzameling van de verschillende produktieorders voor het komplete produkt (P') en de artikelomschrijvingen (A'), de verzameling van de verschillende inhouden-produktieorders (PI') en de inhoud-omschrijvingen (OI') en de verzameling van de verschillende sandwich-omschrijvingen (OS'), worden samen aan de produktie uitgegeven. Het origineel en twee kopieen van de produktielijst blijven op het produktiekantoor (produktiekantoor, direkteur, bedrijfsleider). Twee kopieen van de produktielijst gaan naar het grondstoffenmagazijn, terwijl de andere drie kopieen naar de drie produktieafdelingen gaan, te weten; de inhouden-afdeling, de sandwich- en handwerk-afdeling en de banden-afdeling. De verzameling van originelen van de produktieorders van de komplete produkten (PIl) blijft
_OQ
het produktiekantoor. Een verzameling van
kopieen van deze produktieorders (P'2) wordt samengevoegd met de verzameling van artikelomschrijvingen (A'). Beide gaan naar het grondstoffenmagazijn. De andere verzameling van kopieen van de produktieorders voor de komplete produkten (P I 3) gaat naar de verpakkingsafdeling. De verameling van originelen van de verschillende inhouden-produktieorders (PI'l) en van de verschillende sandwich-produktieorders (PS'l) blijfE ook op het produktiekantoor. De verzameling van kopieen van de verschillende inhouden-produktieorders wordt samengevoegd met de verzameling van inhoud-omschrijvingen en beide verzamelingen gaan naar de inhouden-afdeling. De verzameling van kopieen van de verschillende sandwich-produktieorders wordt ook samengevoegd met de verzameling van sandwich-inhouden. Deze beide verzamelingen formulieren gaan naar de sandwich-afdeling. Wanneer een inhouden-order gereed is, noteert de voorman van de inhoudenafdeling op het inhouden-produktieorder-formulier hoeveel materiaal er voor de betreffende order gebruikt is. Vervolgens schrijft de voorman een inhouden-afleveringsbon (AFI) uit, in tweevoud. Het origineel van deze afleveringsbon wordt bij de inhouden-produktieorder en de inhoudomschrijving gevoegd.
- 122 -
Ret origineel van deze afleveringsbon wordt bij de inhouden-produktieorder en de inhoudomschrijving gevoegd. Ret totaal aan materiaal dat er op een dag voor de diverse orders wordt gebruikt wordt o6k bijgehouden,op een magazijn-dagstaat (MDI). De tijd die door het personeel en door de machines aan de diverse inhouden-orders wordt be steed , wordt bijgehouden op de tijdbonnen (TBI). De inhouden-produktieorder gaat samen met de inhouden-omschrijving en het origineel van de afleveringsbon en de kopie van de inhouden-afleveringsbon en de magazijn-dagstaat naar het grondstoffenmagazijn. De tijdbonnen gaan naar het produktiekantoor. Wanneer een order voor het maken van sandwiches of kartonnen borden gereed is, noteert ook de voorman van de sandwich- en handwerk-afdeling de hoeveelheid gebruikte material en op het sandwich-produktieorderformulier. De voorman schrijft dan ook een zogenaamde sandwich-afleveringsbon (AFS), in tweevoud. Ret origineel van deze sandwich-afleveringsbon wordt bij de sandwichproduktieorder en de sandwich-omschrijving gevoegd, welke tesarnen naar het grondstoffenmagazijn gaan. Ook de kopie van de sandwich-afleveringsbon gaat naar het grondstoffenmagazijn. Evenals bij de inhouden-afdeling, wordt ook hier een magazijn-dagstaat (MD2) bijgehauden, waarop de totale hoeveelheid materiaal staat, die op een dag verbruikt wordt voor de diverse orders. Op een andere dagstaat wordt de hoeveelheid gebruikte borden vermeld, welke nodig zijn voar de vervaardiging van banden op de stanslasmachine. Deze dagstaat (DK) wordt in tweevoud uitgeschreven. Ret origineel gaat sarnen met de magazijn-dagstaat naar het grondstoffenmagazijn. De kopie van de dagstaat voor de borden blijft in de sandwich- en handwerk-afdeling. Op tijdbonnen (TB2) wordt de tijd bijgehouden die personeel en machines aan de verschillende orders besteden. De tijdbonnen gaan naar het produktiekantoor. De produktieorders voor het komplete produkt beginnen in het grondstoffenmagazijn. Na het snijden van het materiaal, wordt de hoeveelheid gebruikt materiaal op het produktieorder-formulier genoteerd.
- 123 -
Ook hier wordt weer een magazijn-dagstaat bijgehouden en worden er tijdbonnen ingevuld. Het produktieorder-formulier (P) en de artikelomschrijving (A) gaan sarnen met het gesneden materiaal naar de sandwich- en handwerk-afdeling, waar het materiaal op maat wordt gesneden. Indien de produkten van de lopende produktie-order moeten worden verpakt in hulzen, noteert de man achter de snijmachine het betreffende produktieorder-nummer op een inofficieel formuliertje (PN). Dit formuliertje gaat dan naar de verpakkingsa£deling, waar men zich alvast kan voorbereiden op de komende order. Het produktieorder-formulier en de artikelomschrijving gaan vervolgens met het materiaal mee naar de banden-afdeling. Hier worden er weer gegevens aan het produktieorder-formulier toegevoegd gegevens omtrent gebruikte materialen en afgeleverde banden. De hoeveelheid gebruikte sandwiches wordt ook op een dagstaat (DS) vermeld, in tweevoud. Het origineel van deze sandwich-dagstaat gaat naar het grondstoffenmagazijn, de kopie blijft op de banden-afdeling. De aan de order bestede tijd, door personeel en machines, wordt bijgehouden op de tijdbonnen, die aan het einde van de dag naar het produktiekantoor gaan. Na het inhangen en het verpakken van de produkten van de produktieorder, worden de hoeveelheid gebruikte materialen en de hoeveelheid afgeleverde produkten bijgeschreven op het produktieorder-formulier. Het aantal inhouden dat nodig was voor de betreffende order wordt vermeld op een inhouden-dagstaat (DI), welke in tweevoud wordt geschreven. Het origineel van deze dagstaat gaatnaarhet grondstoffenmagazijn. De kopie blijft in de verpakkingsafdeling. De op de verpakkingsafdeling reeds aanwezige kopie van het produktieorderformulier wordt bij de andere kopie van het produktieorder-formulier en bij de artikelornschrijving gevoegd. Deze formulieren gaan naar het grondstoffenmagazijn. Naast de tijdbonnen wordt er ook nog een afleveringsbon van het komplete produkt geschreven (AFK), in drievoud. Het origineel van de afleveringsbon gaat samen met de tijdbonnen naar het produktiekantoor. De twee kopieen van de afleveringsbon gaan, met de kant en klare produkten, naar het Henzo-magazijn.
- 124
In het grondstoffenmagazijn worden de gegevens die op de (magazijn-)dagstaten en op de afleveringsbonnen staan.verwerkt op de kaarten uit de kaartenbak. Op deze kaarten wordt de materiaalvoorraad in het magazijn bijgehouden (VB). De gegevens die op de produktieorder-formulieren van het komplete produkt en de halffabrikaten vermeld staan, worden gecontroleerd met de gegevens uit de kaartenbak. Het geheel van dagstaten (DG), afleveringsbonnen (AF) en produktieorderformulieren met de artikelomschrijvingen gaat vervolgens naar het produktiekantoor. Op het produktiekantoor worden de gegevens omtrent gebruikte materialen en afgeleverde halffabrikaten, in de komputer ingevoerd en op de materiaallijst (M) verwerkt. De gegevens van de dagstaten worden overgeschreven op de originelen van de produktieorders voor het komplete produkt, de inhouden en de sandwiches. Het origineel van de produktieorder van het komplete produkt wordt vergeleken met de kopie van de produktieorder, die door de fabriek is gegaan. Het origineel van de produktieorder wordt oak nag vergeleken met het origineel van de afleveringsbon van het komplete produkt. Na contrale, worden origineel en kopieen van de produktieorder, de artikelomschrijving en de afleveringsbon sarnengevoegd. De gegevens op deze formulieren worden sarnen met de gegevens op de tijdbonnen in de kornputer ingevoerd. De komputer print vervolgens een nakalkulatie (NK) uit en een faktuur van het komplete produkt (FK), in viervoud. De nakalkulatie wordt vergeleken met de voorkalkultie (VK), die overigens ook door de komputer wordt uitgeprint op een blad naast de nakalkultie. De nakalkulatie wordt vervolgens gevoegd bij de produktieorder en de afleveringsbon. Deze formulieren worden tenslotte samen opgeborgen. Het origineel van de faktuur blijft op het produktiekantoor, waar het wordt opgeborgen. Een kopie van de faktuur gaat naar de afdeling financieen en de twee andere kopieen gaan naar de inkoop van Henzo B.V.
- 125
Ook de originelen van de produktieorders van de halffabrikaten, de inhouden en de sandwiches, worden vergeleken met de respectievelijke kopieen van die produktieorders. Het origineel en de kopie van de inhouden-produktieorder, de inhoudomschrijving en de inhouden-afleveringsbon, worden samengevoegd en hun gegevens worden, samen met de gegevens van de tijdbonnen, ook weer in de komputer ingevoerd. Een nakalkulatie (NT) en een faktuur (FT) worden in tweevoud uitgeprint. De nakalkulatie wordt weer vergeleken met de voorkalkulatie (VI) en vervolgens wordt de nakalkulatie, tesamen met de inhouden-produktieorder opgeborgen. Het origineel van de faktuur blijft op het produktiekantoor. De kopie van de faktuur gaat naar de afdeling financieen. De verwerking van de formulieren van de sandwich-produktieorder is hetzelfde als die van deinhouden-produktieorder.
- 126 -
Berekening van de totale bewerkingsijden van de produktieorders uit figuur 12
order
aantal
bewerkingen
bewerk. tijden
prod.
21048
19967
voorber. mag. mater. snijden
10,15
aantal benodigde halffabr.
19967
7,65
band en maken
47,85
vergulden
15,70
inhangen
57,90
verpakken
37,05 176,30
94895
19494
schutbl. snijden inhouden maken
96934
29774
3,80 70,35
176,30 19967
31 z35 105,50
lumb./kapit.
karton snijden
28,15
sandw. maken
18,70
dun karton snijden
127
gemod. bewerk. tijden
108,06 39934
8.50 55,35 74124 tot. bewerkingstijd : 358 1 60 u.
order
aantal afgelev. prod.
20989
992
bewerkingen
bewerk. tijden
voorber. mag.
0,85
band en maken
2,10
inhangen
2,35
verpakken
2,20
aantal benodigde halffabr. 992
7,50
7,50 94900
1991
voorvel. snijden
1,65
voorvel. vergaren
3,90
voorvel. rillen schutbl. snijden
1,95 0,45
inhouden maken
5,35
lumb./kapit.
992
~
15,75 96937
51156
kart on snijden
18,50
sandw. maken
20,60
dun karton snijden
7,85 1984
8,00 47,10 tot. bewerkingstijd :
- 128 -
gemod. bewerk. tijden
1,83 17,18 u.
order
aanta1 afge1ev. prod.
20896
499
bewerkingen
bewerk. tijden
voorber. mag.
1,15
mater. snijden
0,50
banden maken
1,90
hoek lassen
3,40
stikken
7,00
draadjes knipp.
5,60
bedruk./vergu1den
0,90
inhangen
3,20
verpakken
aantal benodigde halffabr. 499
~
24,60 94845
496
voorvel. snijden
0,55
voorve1. vergaren
1,25
voorve1. rillen
0,50
schutbl. snijden
0,20
inhouden maken
1,45
lumb./kapit.
0,65
24,60 499
4,60 96907
3024
gemod. bewerk. tijden
karton snijden
1,85
sandw. maken
1,50
dun karton snijden bordo rondhoek.
1,20
4,63 988
3,00 7,55 tot. bewerkingstijd :
- 129 -
2,49 31! 72 u.
order
21118
94933
aantal afgelev. prod.
3550
13879
bewerkingen
bewerk. tijden
voorber. mag.
1,10
mater. snijden
1,85
band en maken
8,80
inhangen
8,95
verpakken
.JL1Q 29,00
schutbl. snijden inhouden maken lumb./kapit.
3,50 42,65 18,80
aantal benodigde halffabr.
3550
29,00 3550
16,61
64,95 96946
64621
karton snijden dun karton snijden sandw. maken
43,40 10,45 24,65
7100
78,50 tot. bewerkingstijd :
130 -
gemod. bewerk. tijden
~
54!24 u.
Bijlage Fl
Van-Naar-matrix: transport-freguentie per week uitgaande van 10.000 boeken per dag
Bijlage F2
Van-Naar-matrix : transport-afstanden in de huidige layout met het nieuwe grondstoffenmagazijn
Bijlage F3
Van-Naar-matrix : transport-intensiteiten in de huidige layout met het nieuwe grondstoffenmagazijn
Biilage F4
Van-Naar-matrix
transport-afstanden in de nieuwe produktie-
lavout
Bijlage F5
Van-Naar-matrix
transport-intensiteiten in de nieuwe produktie-
layout
- 131 -
naar
Frequentie
per week I~
van vouw - machi Vie
B
2
pe.V%ONlt mO o.'IV1€[
W-z..,
I c
0
6
46
'-1
I~
8
A I B
A '~
9
schu..\.blade..n -
produktie 10,000 boeken Idag
s. B.
0
wVYlbeckmoor ilYJ(2
-+ \.<.opi:. taa.\moch'iY'l12 ope. Lo9 LVinoudQ.Yl
I~
~
I
E
I~
H
'3anc\W-IQrwnOo,LYle
I
ops\as sonc\u:ilci-te.s
J
naneltJ.Jevl... qdeli ~
K
(hal 2)
~
L
LnhoYlgmo&\'YI€s EMP + pv-okmo
10
49
~
:~
~
5
N H e.V\ '"20 .. VYlOgc.rz0V1 0 VYlochlV)~
I
I
I
I
I
I
N
1
iO
0
6
56
~
56
~
I I,
\.:l(2.vpo.\di'Yl95 ·
M
30
I
M
I I
20
!
\:::cw"lCkYwY)och,ne. + boYlOsz.no.\wa.v\c.. + oPSt:s
L
10
t)
pl2:v\'ecla sn9maci-l.Jt
6
30
K
J
I
70
~d:a sn~.1: G ('bClndwiCv1
G I H
119
bo~QYl9Yl9ma&t~F
W N
F
2.0
~d(t.V\oo~mlt'9+~ I-'
I
E
I,
I I
I
I I
I
I
i I
~
I •
I I
I
I
200
~
208
I
~
I
I
I
303
~
I I
naar
Afstanden
rometers I~
A
van A
<3V'"On(:l5t.m090L~Vl + scX-.wmopslog
schu..tblade-Vl vouw - machine
I~
B
pe-..%orn~mOGh·IV1e( W .... , ll--o.
0
LumOec.kma&\l'()Q -t- \,(opi.Laa.\mochLV'\Q.
opGLog i.n houclQY)
E
boY
F
pex\~da sn~ach. T
G
~",ecla sy\~'fY)ad1.:n: C.ha.l 2)
H
I::or:tde.Yl 't:,.t!l ~V'Y\1 "'9 tcv1s (~Y\du.Ji.dr)
o.\.)
huidige layout met
nieuwe grand stoffen magaz ijn
B
E
C
53
52
I~
i1
0
IF
10
~4
K
\condexwno&\\V'\'!. +
L
I~
"/
i..Y\hon9mo &\\V'\es l.Jev po.u.li\n3S \'Yl
a cV\ \'f)((.
He.vrzo-vnogo:z0'f)
~
I
9
I~
I
0
18
81
28
52
~
~
~
S
50
Lt4
13
Lt4
2Lt
51
2.2
~
56
30
~
I
8
~
24
~
M N 0
38 1.;t
~
I
I I
N
Slot
band2Yla\w~. + oPS~
EMP + pV-OKYY'\O
90
58
58
~o
M
L
11
ops\0c:J soY\dw'\c'nes J haV'\dOJe.v~o\dcll~
K
J
I
50
Slot
I
~c\w-\&wnaOnl.V'\e
H
G
I
I
I !
I I
I
I
I I I
I
I
I~
I
I
I
I I
I
~
I!
I I
I
38 i.&
~ I
I
I
Intensiteite~
m./week
A
van A
g!{'ord'2:t..m09a"Z~V1
+ q;c.\nu.imope:loca ~hu..t'olClcle.YI
vouw - mochi ... e.
l~
B
pe.V'%a'("'n~ mod-II 'flee
W?,.,
!i
0
Lu!{'(\ be.<:k mochlYJe -t I..
ope.Log l.'fi nouclQ.Y1
E
la~out
met nleuwe grondstoffen magazijn
B
C
0
318
2392
~
136
huidige
I
I~
~90
G
~ecl:a sn9moci-l.JI:
H
\J_
(hal 2)
G
H
I
9ao
162.0
300
192.0
~
630
haYlc\we¥l.<.o\de.lirYj
K
Cande.nmo&\\'()(/. +
ban~a\w~ + o~
LY'lhangmoc,uY1es
I 580
N
90
180
0 9160
N
I~
100
100
~
12.0
12.0
I~
306
306
~
1690
1680
~
4~8
446
~
~
0
G I
I
a80 1620
232.6
300 :
1680/
82.00
82.00
YYlOOAtv>~
630
36~O
36~0
M
318 12528 1113
833 630
(JQ.y-po..~Ii\~~ .
Hevl"zo ·ma9az~Vl
M
I
tsL
EHD -t pY'akmo
!
I
I
c.::andw'\(:lrwnadH:n
J
L
iI
_ .
op5\og sanowkhes
K
J
833
F
(eanoUJic\t1
F
136
\::ov
E
832
I~ 5LtSLt ~
1148 11930 161
832 S~S2.
32.139
naar
f\fstanden In meters ""
van "'" A a go. -z9'11 A j~
9V'O'rlCi~il. Y'Y1 + 5Chw m opclo.
e,clou.\. blade.'I1 -
! vOUVJ - mochi'lle. ckmach"tl'1Q o.\mo.d;i.Y1<2.
nleuwe produktie_layout
B
c o
e
i5
E
F
G
38
30
B 0
J
H 60
KI
L 55
1-6
I~
32.
38 10
'32.
36
13
32
i6
I~
12
N IJ<2.Vpa..~I...:'\~,=, • VY1 0. c\t\ \'lilt
98
5
I~
O~maCvl\V'le.s
o
N
12.
:::.; . houdQYlE
P "\" pv-okmQ
M
2.8
15
I~
26
66
I
M N I
I
I
21.;
Intensitei~~
nieuwe produktie_layout
m./week
B
C
0
~8
690
152
I~
192
A
van
9V"o'IiCh::i.Y'Y1090L9~ ~ + 'Oc'liu.imo~og
scnu.t'otclc\en vOUVJ -
mochiVl€.
B
I
P€'V%o'(Y'\~V'lriiOChlV1ec
w?",
g,
B.
Lumbec.k:mecYil~
+ Kepi. taolmochlYle op;loS ~VlhoudQ.V1
0
I
_
E
e80
I~
G
p.
H
'2;O.vic\wic.\rwnacXl1:'V1e.
I
(hc.\. 2)
.
1l;l;O
H
I
"180
2880
J
~
He.vy'Zo-maga~Yl
,
1156
2660
~
I
862.1
+L.:t
I
1'2.60
I~
I I
S60
2660
200
200
i440
480
'-ISO
~
14~
i41.t
~
.
I
612
612.
~
N 0 I
0
595
I~
M
48
N
I 1'260
\::::anc::WnmocA,,()11. + ~
mOCV\lVl'<.
M
I
ba.nd.rz.v1a\\JJ~ + ops
\J<2.Vpo..~\i\~5-
L
1260
J hanoootVflA.o\deli~ K
pyo\.c.ma
!
550
.
ops\a<j 9C\'()OW'ICYtes
moc\ltlYles
K
595
bo'RdQYlGV19moch. + 'c:oAd~bQ\~mII"9T~
pu\'e.da 9n~.l: (oonouoi.dt\ l)
G
192
I
F
F
E
180 132'2.4 1 612
640
alto
~
I~
12400
1'2.400
I~
832.
832
~ 42.42. ~ I
118+0 115158 1.6+2
I 42.4'2
42.42-
32215
Bijlage G Relatie-diagrammen
De relatie van een afdeling (of machine) met een andere afdeling (of machine) krijgt de waarde :
*
~~~~!~~~_~~~~~~~~!~1~_~~2 ; indien deze afdeling(en) en/of maehine(s),
ongeacht de realiserings-mogelijkheden, absoluut direkt naast elkaar moeten liggen.
*
~~~~~_~~!~~~~~1~_~~2
;
indien deze afdeling(en) en/of machine(s) direkt naast elkaar moeten liggen of in ieder geval dieht bij elkaar moeten liggen.
* !~vl~~~~~1~_~!2
; indien het toch weI wenselijk is als deze afdeling(en) en/of maehine(s) dicht bij elkaar staan.
*
No~~~~!_~~2
; indien het kontakt tussen deze afdeling(en) en/of maehine(s) laag van frequentie is of klein van volume is.
* ~~~~~!~~lO~~_~~2
; indien deze afdeling(en) en/of machine(s) geen enkele binding hebben.
* ~~~!_~~~~~~!_~!2
; indien deze afdeling(en) en/of machine(s) niet naast elkaar mogen liggen.
Bijlage G1
Relatie-diagram ingevuld door Dhr. Willems, bedrijfsleider
Bijlage G2
Relatie-diagram ingevuld door de gezamelijke voormannen
Bijlage G3
Relatie-diagram ingevuld door R. de Jong
137 -
Bij1age H De benodigde ruimte van de verschillende machines
- 141 -
3 perg8lmijnmachines
o o
o -.J
800 2250
3300 13250
o
o o
2 pergamijnmachines
-.J
o
o
o o 0 --.r
0)
1200 800
4000
800
8000
10000 1400
1200
2000
-~~
3 lumbeckmachines en 2 kapitaalmachines 0 0
0
(Y)
0 0 0 r'\I ~
0
0
U1
--.r
8000
142
o o
«J
bord ensnijmachines
o
1.0
en
o o o
-.s
1250
2L.80
2000
1950
10000
2 sandwlchmachines
1500 120 0 0 «J
schutbladen-vouw/snijmachine 0 0
1.0
0 0 «J
fY)
1600
4960 7700 0 0 «J
schutbladen -vouwmachine 0 0
-.s
0 0
1500
('r')
3230 5520
143 -
o
o o
~
perfec ta snijmachine (2x)
o o(l') (',j
2510 5000
o o o
....
2000 o o o vergaarmachine
9400 11000
bandenmachine
o o
(5x)
o
/ ..."""""'"'1-----'< ~
o o
(Y)
CD
.....
800 3550
verguldpers
o
lB g
automaat
~~~L-__~.__~~__~~
3400 4500
verguldpers o
1800
- 144 -
vierzuilen
3
EMP- inhangmachines + boekenpersen
3
Verpakkingsmachines
o o o
LO
00 11850
1160 60
Prakma - inhangmach ine
o
N
If)
N
1900
vouwmachine o
o
If) Il")
7300
145 -
(2 x I
·
'U
.
~
:0 0
;3:
0
'U Q ttl
~ ~
Q
><
Uj
0
·rl ~
Q)
D:I
· ....,· <>:
·rl ~~
.!<:
•
ill ~
~
,.q ·rl q
q
0 0
~
Q)
bD
·rl 3:
'U Q
Kapaciteitsbeslis s ingen t . a .v. : :-:"_ gebQu"!..en ._. -- ma,yhine s - hoger kader persone e l - midden k ader p e r s on e e l - lap:e r kader ne rson e'O l Persone el sadministrat i e Persone e lsbegeleiding Prijs a f spr ake n materiaa l I. nkoop nieuwe mat e ri al en Inkoo p materi alen Magazijri. 1300rraad r egistrat ie Kontrole aanwezigheid materiaal Se lektie van ord ers Samenstellen van fj rodukti el ijst Kontrole produkti e l.ijst Pl a nn i ng bewerk. volgorde orde rs Omst e l len mac hines Produkti e J;.l ltEtrn transport ( banden/ inhoud.) Produktie-kontrol e Voort gangs k ontrole Mond. inf.overdr. n aar / tuss. afd . Mond. inf.overdr . binnen a fd. J:.nQe].ing person. tUBsen a fd. Indeling p e r s on. binne n a fd. Kwaliteitskontrole inhouden Kwalit eitskontrole sandwiches Kwaliteitskontrole hand we rk Kwali teitskontro le banden Kwaliteitskontrol e n a inh ange n Kwalit e itskontrol e n a verpakk e n Invullen v an tijdbonnen ( prod ) - prod. order komp l . fjrodukt -- pr od. order inhoud e n - prod. order sandwiches - __ m ag~d_agstaat inhouden-afd . - mag.d ag st aat sandwich-a fd. - mag .d ags t a at omslagmat eri aa l - _dagstaat v e r bruikte inhouden - dagstaat verb ru ikte s andwiche s - dagstaat verbru ikt bordkar ton i nhouden-a fl eve ring sbon - sandwiches-aflev erin gs bon - kompl. prod.-afl everingsb on Verwer~i !l$ tijdbonnen Kontrole mater. verbruik orde r s li:o ntrol e voorka lkul a ti es Ko ntrol e n a kalkul at i es Onderhoud machin e s -Machine storingen verhelpe n Onde rho ud ge bOl1','l_e n 'r echn ische ontwikkel ing I nvullen ti,jdbonnen techno dien st Ad ministr atie techno di e nst Produktontwikkeling
Q
El
~
Q
·rl
<>:· · ....,· · ,.q
D:I
~
q
'U
·rl
'H 'r;)
·rl ~
'U Q)
P'1
•
M Ul
~
'H
'U
'r:>
M
·rl ~
U)
•
D:I
•
~
t1
~ ;::l
•
...:
+>
~
Ul
0 0
Q
+>
M
~
D:I
0 0
Q ttl
.!<: I
'U
Q)
·rl
H
P=<
;::l
• ~ :> Q)
.!<:
•
'U
,.q
~
~
0
q
P<
0
~
:E
P,
·rl M
El
Q)
;::l
·rl ;3:
·rl q
Q
Q)
.!<:
·
'U 0
~
Q)
P<
:E
0
I
Q)
,.q 0 Ul
.!<:
·rl
•
'U
,.q
,.q
~
Q)
~
q
;::l 0
P<
Q 0
8
~
ill
bD
N
ttl bD ttl
El
El
0 M
Q
'H 'H
....,•
·
~
Q
,.q ·rl M
0
;::l
Q)
ttl
~
·•
'U 'H ttl I Q
0
....,
Ul
P< '0
• +>
3:
'U Q 0
~
t1 '"'
Q
Q)
;::l 0
· ,.q ,.q ~
Q
q
H
:> Q;
bD
0
Q
~
~
:>
Q)
,.q ·rl ~
+>
Q)
·rl
bD
+> Q)
·rl
11<
Q
r",
M
Q
· ·•
....,
• +>
•
'U Q ttl
·•
P<
...:
2!
:E
Q)
>~
~
:>
0
~
~
,.q
ttl
q
~
·rl bD M
~
Q Q)
bD
Q
Ul
'U 'H (tl I Q Q)
~
,.q q
P'1
bD
Q
·rl
· · '"· H
2.:
M <1'
'H ttl I
bD
Q ttl
,.q
Q
(:1
H
Q)
,-.ttl
'U
'U 'U
I
3:
"D
• ,.q
~
Q
·rl
Ul
·•
H
3:
· ,.q ~
q
0
0 0
0 0 0
0
0
0 0 0 0
0 0 0
..
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0 0
0 0
0 0 0
0
0
0
0 0
0 0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0 0 0 0 0
-
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0 0 0
0
0
0 0
=
fi guur 7
Q
·rl
Ul
P'1
· +>
;::l
'r;)
~
El
Ul
Q
P,
Q ttl
+>
.!<:
+>
:E
'U
'r;)
...: ....,•
.!<:
;::l
Q
• .!<: I •
'"'
+>
Q
ttl .0
·rl
Q)
•
• +>
Ii<
I
bD
+>
@ +>bD @ :> ;::l .!<:
P'1
Q)
Ul Ul
0 0
~
'U
P'1
,.q
'U
0
0 0 0 0 0 0 0
0
0
0
0
0
0 0 0
0 0
0
0 0 0
0 0 0
takenmatrix
0
0
0
0
0
0
0
bD
Q
·rl .!<: ~ (Ij
P< ~
:>
500 1000 rotorbinder
o o o
~
o o
"
('I')
schutblad enplakmachine
o o
Q)
o
0
0 t..O ('I')
o o N
1000 4000
stikmachines
2200
11
3300
o o
hoeklasmachine
t.O
1100
11
Handwerk-afdeling
-t
stans-las- machines
- 146 -
290 rrf
Bijlage I
Vier alternatieven voor een nieuwe produktie-layout
- 147 -
H
H
vc....'l"""...-
..........l. .....
Vv<po..kk'~5.s n.,c..c.I."..:",,-s
I-,-----~
jIj:
t>...... 9,c... 1It ........ 'j"" ......... .,l.,.;...., ..."
L..........b ...c.L .......J.. .... kt..p~~-l ........J,.
cOlJi if p...!
o
ScJ......tU. $f)'!/........, t>->....J,.
H
3-'!h~~
sd..k.tk.Lll .IM-'-:
p\J..
h" ..... W
. . . "'J,
t..:"-p~i",.,J""Q"]' .
""'....,J.,.
Ikf.u::l..... Snoj""""l
Wl"j"4"I-
.
~-
1-
",",,,,J,.
"Fk...-\t
u<'RF'O-kL. . p h-lc..c..hL"""lQ....S
E 111" T
v., h"""".,.,0.."'1.. . bo..1"'~pefls.
D-L...-tOM...
o
~4"-">,.I,,s·
.......... 1.......
L"",-
",,,-,,-l, .
~bL. s ...
ii/lJo....,
...... o..c..h.
1
j
H
L........J".."'l.,"""-J.. . ... k"f' ~t.,.,J ..... .,.,J...
-5"'~cl ,-" .. Iv_
""Oo.<-I...:"...c
ep:.lo..9 !>t<>'i",J"""-5'"~i)u
oD oiD d
~crJJ'W 1"",1'----111·.,..,.,.....
<.A ....-Io.......& . , . . - - -
""l..\d~ o
___
r
150 -
D
I
...l
i1-i...;J.
s-\",,, .. -I<>,:; I~'
~ 3
D D
o
sJ...%\,l:--
"...c,/",,".,....>,..,
H
VOLA.W-
.........k.
n.-..co..<:...~:nlit.s
ID 1c..~.J:
1t
O'....L.
\.l«.R.pc...ll...:.~:'!.-
.
~u
r..-.o...c...~~V;.AZ..S
cF].-
/
opsl. / ~,
m·
:rla.p..l..,o..~ ...-l.i'<S
c\::. ..\<..~
"'I1o. ... t·d .. ~......J.,
...
.M_~
\
l.o..s
~~\..,.
~h..,
:,r,
E ~
~~d
.......J..,
4-'il...J. '
~~ r:r-
Iiil
lilJ
o
cll"-1<> .......-l
""'~~.
-5
d
II
~
-itr:J 3
II I
-1
I I
