1
Ambitie 2014 inzet vrijwilligers bij opvoeden en opgroeien 1. Inleiding Vijf organisaties werken in de CJG-netwerkorganisatie samen om een extra impuls te geven aan de inzet van vrijwilligers als er zich problemen voordoen in gezinnen bij het opvoeden en opgroeien van kinderen. In bijlage 1 is een situatie beschreven waarbij een 7 jarige jongetje, getuige van huiselijk geweld, het gedrag kopieert van zijn vader die zijn vrouw (de moeder van het jongetje) mishandelt. Met inzet van vrijwilligers willen we een intergenerationele overdracht van huiselijk geweld voorkomen. Kan dat en hoe doe je dat? De vijf samenwerkende organisaties zijn: Sport en Welzijn, FlexusJeugdplein, HomeStart BAR (CJG-Rijnmond), het Gilde Schuldhulpmaatje en Vivenz. Het afgelopen jaar is een 8-tal bijeenkomsten geweest om de activiteiten m.b.t. vrijwilligers op elkaar af te stemmen en de inzet te bundelen. Dit als onderdeel van het CJG-plan om in het kader van de Civil Society de inzet van vrijwilligers een flinke impuls te geven. De vijf organisaties hebben o.a. afspraken gemaakt over afstemming en samenwerking bij de werving van vrijwilligers, het benutten van de vrijwilligers-vacaturebank Connect2Act, het benoemen van competentieprofielen, de omschrijving van vacatures, de scholing en begeleiding, de aandacht voor rechten en plichten voor vrijwilligers, een vrijwilligersovereenkomst e.d. 2.
Ambitie
De ambitie 2014 is om in CJG-verband te beschikken over 60 vrijwilligers voor steun bij opvoeden en opgroeien. Dit is inclusief het consolideren van 25 vrijwilligers die al in 2013 beschikbaar waren. Derhalve een netto groei van 35 vrijwilligers.
3.
Specificatie en indicatie van de kosten
organisaties Sport & Welzijn ’t Gilde schuldh. Vivenz FlexusJeugdplein Home-Start BAR totaal
2013 aantal
2013 subsidie 5
€ 6.250
Steungezin 3 Memosa – Gez.ond.stn Ca 17 25
€ 9.750 p.m. € 16.000 + pm
2014 aantal 10 à € 1.000 5 à € 750 5 à € 1.250 8 à € 2.000 5 à 3.250 3 à 3.500 7 à 2.000 Ca 17 60
2014 subsidie € 10.000 € 3.750 € 6.250 € 16.000 € 16.250 € 10.500 €14.000 p.m. € 76.750 + pm
4. Toelichting 4.1 Sport en Welzijn: betreft nieuwe vrijwilligers lichte problematiek voor problemen aangedragen via de wijkaanpak; 4.2
’t Gilde Schuldhulpmaatje: werkt voor een brede doelgroep van jong tot oud en voor meerdere organisaties. Schuldhulpmaatje is dus niet exclusief voor de doelgroep van het CJG. ’t Gilde heeft thans 9 schuldhulpmaatjes;
Ambitie 2014 inzet vrijwilligers bij opvoeden en opgroeien, eindversie 11 juni 2013
2
hiervan rekenen we er 5 tot de doelgroep van het CJG, nl. gezinnen waarvan de kinderen de dupe zijn van de financiële situatie. Her certificering (jaarlijks onderhoud) kost € 750 per persoon. We voorzien in een uitbreiding met 5 schuldhulpmaatjes die ook werken voor de doelgroep van het CJG. De eerste certificering (nieuw schuldhulpmaatje) kost € 1.250 per persoon. Uitbreiding voor schuldproblematiek voor huishoudens zonder kinderen is uiteraard ook gewenst, doch dit laten we hier buiten beschouwing. Dit wordt in een ander verband aangekaart. Voor meer info zie www.schuldhulpmaatje.nl of www.ikwiluitdeschulden.nu. PS. De inzet van ’t Gilde coach4you (overgang basisonderwijs – voortgezet onderwijs, 10 coaches) en taalondersteuning (20 coaches) zijn hier vooralsnog buiten beschouwing gelaten. Deze inzet wordt gecontinueerd in 2014 op niveau 2013. 4.3
Vivenz: Het Algemeen Maatschappelijk Werk van Vivenz is een 1e lijns organisatie, waar o.a. maatschappelijk werkers en thuisbegeleiders in dienst zijn. Op jaarbasis worden er in Ridderkerk rond de 815 cliënten geholpen door het AMW variërend in de leeftijd van 0 tot 80 jaar en ouder . De meest voorkomend problematiek binnen het AMW is huiselijk geweld. De 2e en 3e problematiek betreft respectievelijk opvoeding, relatie ouder en kind. Voor deze groep denken we aan het inzetten van de opgeleide vrijwilligers. Vivenz heeft in andere gemeenten ook ervaring met het opleiden en inzetten van vrijwilligers. Meer informatie is te lezen op www.vivenz.nl .
4.4
FlexusJeugdplein a. Steungezin of maatjesgezin: een steungevend gezin biedt hulp aan een steunvragend gezin; dit zijn multiproblem gezinnen met een ernstige problematiek, waarbij het steungezin de allerlaatste mogelijkheid is om te voorkomen dat geïndiceerde jeugdzorg moet worden ingezet. Het steungezin is genomineerd voor de nationale Jeugdzorgprijs 2012 (transitie Jeugdzorg). Het Oranjefonds financiert de ontwikkelkosten. Zie projectplan http://www.flexusjeugdplein.nl/images/documents/nieuwsberichten/pro jectsteungezin_publieksversie.pdf b. Memosa: Huiselijk geweld is zeer ingrijpend voor de kinderen die hiervan getuige zijn. De mentoren zijn laagdrempelige vertrouwenspersonen die werken aan (zelf)vertrouwen om huiselijk geweld te doen stoppen en/of professionele hulp te zoeken, mede t.b.v. de kinderen. Zie methodiekbeschrijving effectieve interventie www.movisie.nl/esi/memosa-mentormoeders-huiselijk-geweld c. Gezinsondersteuner: vrijwilligers inzetbaar bij multiproblem gezinnen, waardoor de gezinscoach een groter rendement kan bereiken.
4.5
Home-Start BAR, onderdeel van CJG-Rijnmond Home-Start is een landelijk erkend en gecertificeerd effectieve interventie voor gezinnen waarbij minimaal één kind onder de zeven jaar is. Een verwijzing naar Home-Start wordt meestal geïnitieerd door een professionele organisatie. Een gezin wordt gestimuleerd (uiteindelijk) zichzelf aan te melden. De intake wordt gedaan door een professional die tevens de vrijwilligers begeleidt. Zie www.home-start.nl Ongeveer 45-50 gezinnen worden ondersteund in BAR-verband. Grosso modo kunnen ongeveer 15-20 gezinnen worden toegerekend aan Ridderkerk. Bij de auteur van deze notitie waren de bedragen per
Ambitie 2014 inzet vrijwilligers bij opvoeden en opgroeien, eindversie 11 juni 2013
3
vrijwilliger per gezin (nog) niet bekend. Vandaar de p.m. aanduiding. In 2014 wordt het niveau van 2013 gecontinueerd. 5. Uitgangspunten vrijwilligersbeleid 5.1
Het principe ‘één kind- één gezin – één plan – één contactpersoon’ staat voorop. Voorkomen moet worden dat verschillende instanties actief zijn in één gezin, zonder dat men dit van elkaar weer. Dit geldt ook voor vrijwilligers;
5.2
Vrijwilligers worden ingezet op verzoek van het gezin dat hulp zoekt. Dit gebeurt in een goede onderlinge afstemming hulpvrager – professional – vrijwilliger. De problematiek en de hulpvraag is van dien aard dat – eventueel op afstand – betrokkenheid van een professionele hulpverlening aan de orde is;
5.3
De vrijwilliger is geen vervanging van een beroepskracht. De effectiviteit en efficiency van de interventie door de professional wordt vergroot door de inzet van vrijwilligers;
5.4
De vrijwilliger kan worden geworven onder familie, bekenden en gemotiveerde burgers, waaronder ervaringsdeskundigen, uitkeringsgerechtigden, gepensioneerden en de actieve (werkende) Ridderkerkse bevolking;
5.5
De hulpvrager wordt ondersteund bij de ontwikkeling van Eigen Kracht, zelfverantwoordelijkheid en zelfregie. Meestal is er sprake van een verstoorde verhouding in het sociaal netwerk. We streven naar herstel van de relatie met het sociaal netwerk en het activeren van het sociaal netwerk.
5.6
Vrijwilligers zijn gratis. Het organiseren van vrijwilligerswerk kost niet veel maar kan niet voor niets. Zie de 5 B’s:
5.7
We spelen in op de motivatie(s) van vrijwilligers: hulp en steun bieden, (maatschappelijk) nuttig werk verrichten, zichzelf verder ontplooien, eigen grenzen verleggen, sociale contacten aangaan en onderhouden.
Ambitie 2014 inzet vrijwilligers bij opvoeden en opgroeien, eindversie 11 juni 2013
4
6.
Maatschappelijk resultaat 6.1
Deze aanpak anticipeert op de gemeentelijke verantwoordelijkheid voor de jeugdzorg per 2015;
6.2
Deze aanpak speelt in op de samenhang van de taken die voortvloeien uit de drie grote decentralisaties van rijkstaken naar de gemeente (jeugdzorg, AWBZ-taken naar de WMO en participatiewet), en draagt bij aan de afstemming met veiligheidsbeleid en passend onderwijs (lokale educatieve agenda);
6.3
Deze aanpak draagt bij aan een effectief en efficiënt jeugdzorgbeleid, maatschappelijk participatie, terugdringen voortijdig schoolverlaten, bevorderen van veiligheidsklimaat, participatie op de arbeidsmarkt en terugdringen van de kosten voor bijstand;
6.4
Deze aanpak draagt bij aan het terugdringen van de kosten per hulpvrager én het verhogen van de effectiviteit van de interventie. Het bedrag per vrijwilliger kan worden aangemerkt als een ‘microkrediet’ vrijwilligerswerk. Het bedrag is beduidend lager dan een persoonsgebonden budget.
Namens Sport en Welzijn, ’t Gilde Schuldhulpmaatje, Vivenz, FlexusJeugdplein en Home-Start BAR (CJG-Rijnmond) Eddie Rondelez Vrijwilliger
Ambitie 2014 inzet vrijwilligers bij opvoeden en opgroeien, eindversie 11 juni 2013
5
Bijlagen
1. Casus: 7-jarige jongetje, getuige van huiselijk geweld, kopieert gedrag van vader Beschrijving van een casus voor aanpak met Steungezin 1.1
De situatie
Het gezin bestaat uit een man (M) van zesendertig en vrouw (V) van zevenentwintig. Samen hebben ze een jongetje (J) van zeven jaar. Het gezin is al enige tijd bekend bij de hulpverlening omdat er sprake was van huiselijk geweld en overlast in de buurt. Het gezin is verhuisd naar een ander deel van Ridderkerk. Het fysiek geweld is verminderd, maar het verbaal geweld en geruzie is niet gestopt. V. voelt zich vernederd en doet dingen tegen haar wil in om het niet te laten escaleren, waaronder seksuele handelingen. Ondertussen hebben M. en V. besloten uit elkaar te gaan, maar omdat ze via de reguliere weg moeten reageren op woningen, gaat hier een langere tijd overheen en wonen ze nog bij elkaar. M. wil niet naar een sloopwoning in de buurt waar ze eerder hebben gewoond. V. wil niet weg uit de gemeente waar ze nu woont, omdat ze het belangrijk vindt dat J. zijn school(vriendjes) niet verliest. V. zoekt nadrukkelijk hulp. M. heeft geen behoefte aan (professionele) hulp. J. is vaak getuige van het huiselijk geweld en neemt het gedrag van zijn vader over ten opzichte van zijn moeder, zoals getreiter, agressieve bejegening en seksueel geladen minachtend gedrag. M. heeft eerder op het speciaal onderwijs gezeten. Hij heeft een laagbetaalde vaste baan. Hij erkent dat hij een kort lontje heeft. Als iets niet naar z’n zin verloopt, loopt de spanning bij hem hoog op. Als het teveel wordt loopt hij nu vaker weg, maar de boosheid stapelt zich wel op. Anderen kunnen dan beter uit de buurt blijven. Hij komt (meestal) niet terug op het voorval. De vader ( †) van M. zou ook agressief en driftig zijn geweest. M. heeft een dochter (D) uit een eerdere relatie. Deze dochter is uit huis geplaatst en woont in een pleeggezin. V. onderhoudt het contact met jeugdzorg over D. Nu M. en V. uit elkaar gaan, zal V. dit contact afbouwen. V. heeft een parttime laagbetaalde baan, hiervan alleen kan zij niet rondkomen. Haar moeder is – toen V nog kind was (13jr.) – samen met haar weggevlucht bij haar man naar een Blijf van mijn Lijf huis. Er was sprake van huiselijk geweld en ook het uitvoeren van seksuele handelingen tegen haar wil in. V. is hier getuigen van geweest en zelf ook het slachtoffer geweest van het huiselijk geweld. V heeft geen goede herinneringen aan haar moeder en vader. De contacten met haar vader zijn verbroken, de contacten met haar moeder zijn zeer sporadisch. V. is enigs kind, heeft geen broers of zussen. V. kiest nu duidelijk voor haarzelf en haar zoontje. J. is onderzocht door Lucertis (Jeugd Geestelijke Gezondheidszorg). Er zijn geen psychiatrische stoornissen vastgesteld. Wel bevindt J. zich in een kwetsbare positie en ongunstige opvoedsituatie. Het huiselijk geweld vindt plaats over twee generatie. Er zijn signalen dat het huiselijke geweld overgaat op de derde generatie. Uit de vakliteratuur is bekend dat er grote risico’s zijn voor intergenerationele overdracht van huiselijk geweld.
Ambitie 2014 inzet vrijwilligers bij opvoeden en opgroeien, eindversie 11 juni 2013
6
1.2. De aanpak via een Steungezin 1.2.1 Doelen Door dit gezin te koppelen aan een steungevend gezin willen we de volgende doelen realiseren: Het (gebroken) gezin, bestaande uit V en J in een rustig vaarwater brengen Positieve rolmodellen en voorbeeldgedrag inbrengen, o.a. o anders kunnen omgaan met conflicten en/of tegenstrijdige belangen o een luisterend oor kunnen bieden aan V en J o helpen te reflecteren op situaties en gedrag o afleiding, ontspanning en positieve ervaringen inbrengen o negatief gedrag leren negeren, o positief gedrag stimuleren en dit te leren ervaren o …. Grip op eigen leven/eigen gedrag krijgen en dit autonoom kunnen hanteren Nieuw positief sociaal netwerk opbouwen Zo mogelijk deze aanpak uitbreiden/toepassen bij M., de vader van J. o vertrouwen opbouwen, ‘maatjes’ gevoel ontwikkelen o inzoomen op eigen kwaliteiten van M. o betekenis van vaderschap, hoe in te vullen o invloed van voorbeeldgedrag o … 1.2.2 Profiel van het steungevend gezin (bij voorkeur) Stabiel compleet gezin (man en vrouw) met 2 of meer kinderen, waarvan ten minste 1 jongen; Volwassenen bij voorkeur ouder dan M en V, met levenservaring en inzicht in man – vrouw relatie en opvoeding van kinderen Volwassenen hebben een natuurlijk overwicht en zijn gemotiveerd voor steun aan dit gezin; Jongen bij voorkeur ouder dan en/of natuurlijk overwicht op J., kinderen gemotiveerd voor steun aan jongen; Bereid om eigen gezinsleven open te stellen voor J. Vrouw bereid als ‘maatje’ te fungeren voor V., man bereid als ‘maatje’ voor M. 1.2.3 Opties voor gezinnen die in aanmerking komen voor steungevend gezin Ouders of grootouders van V of M (lijkt weinig waarschijnlijk) Ooms of tantes van V; Vriendenkring van V, meer/anders dan ‘feestvrienden’ maar begaan met het lot van vooral J, maar ook V en M; Buren, mensen uit de buurt; Mede-ouders (moeders) via school, te bespreken met intern begeleider; Schooldirecteur en/of schoolmaatschappelijk werker; Via ‘werkcollega’s van V; FlexusJeugdplein bestand van pleeggezinnen (o.a. weekend pleegouders). 1.2.4 Begeleiding van steungevend en steunontvangend gezin De gebruikelijke begeleiding door o.a. pleeggezinbegeleiders en/of gezinscoaches Voor thema’s: zie competentieprofiel vrijwilligers Elementen uit ‘oplossingsgericht werken’ Bijzondere aandacht voor methodische aanpak bij hechtingsproblematiek, waaronder elementen uit EFT (Emotional Focused Therapy) en empowerment Ambitie 2014 inzet vrijwilligers bij opvoeden en opgroeien, eindversie 11 juni 2013
7
waaronder versterking zelfbeeld/zelfwaardering (van zelfkritiek/zelfveroordeling en zelfstraf naar herkenning bij lotgenoten en verder zelferkenning, zelfcompassie en zelfsteun). Eddie Rondelez Patricia Meijer, gezinscoach FlexusJeugdplein
Ambitie 2014 inzet vrijwilligers bij opvoeden en opgroeien, eindversie 11 juni 2013
8
2. Samenwerking Connect2Act en Ridderkerkse Organisaties via twee sporen 1. Doel van de samenwerking Het versterken van de Eigen Kracht van Ridderkerkse jeugd en gezinnen bij opvoeden en opgroeien, mede door het mobiliseren en versterken van hun Sociaal Netwerk. Heel specifiek: het werven van vrijwilligers en matchen aan jeugd en gezinnen die zijn voorgedragen door het CJG of partners in het CJG. Voor meer info: - Startnotitie ‘inzet vrijwilligers bij opvoeden en opgroeien’ - Plan van aanpak 2. Deelnemende organisaties Home-Start BAR (onderdeel van CJG-Rijnmond) - Sport en Welzijn (inclusief Connect2Act) - FlexusJeugdplein - Vivenz - ’t Gilde - MEE (waarnemend) 3. Win-Win principe Deelnemende organisaties zijn autonoom en hebben ieder hun eigen specifiek en uniek aanbod. De samenwerking gaat uit van die diversiteit en van versterking van die diversiteit: organisaties maken juist gebruik van elkaar specifieke kwaliteiten. Er wordt gewaakt voor onderlinge ongewenste concurrentie. Integendeel; organisaties helpen elkaar juist hun eigen specifieke kwaliteiten verder te ontwikkelen. 4. Basisafspraken tweesporenbeleid De werving van vrijwilligers kan zowel lopen via de eigen organisatie als via Connect2Act; De vrijwilligers vacatures staan op beide sites; de omschrijving is identiek; Bij intake van een vrijwilliger via Connect2Act wordt besproken welke type functie het meest geschikt is voor de betreffende vrijwilliger. Vervolgens wordt hij ‘warm overgedragen’ aan de desbetreffende organisatie. Als een vrijwilliger via Connect2Act opteert voor een specifieke functie bij een organisatie, dan vindt er een globale check plaats of vraag en aanbod goed op elkaar passen. Zo ja: dan is er een ‘warme overdracht’ aan de betreffende organisatie. Zo nee: dan wordt een andere meer passende functie aangeboden; Bij intake via een organisatie wordt besproken of de vrijwilliger in principe geschikt is voor een specifieke functie binnen die organisatie. Indien dit niet het geval is, wordt hij ‘warm overgedragen’ aan Connect2Act voor een eventuele andere functie bij een andere organisatie. Is de vrijwilliger wel geschikt voor een functie bij die organisatie, dan gaat die vrijwilliger het vervolgtraject in (specifiekere intake, voorlichtingsbijeenkomst, training/scholing, reflectiegesprek enz.); Organisatie zorgt vervolgens voor vrijwilligerscontract en de faciliteiten die daarin zijn genoemd. Connect2Act wordt op de hoogte gebracht van een geslaagde match. Begeleiding wordt verzorgd door de organisatie. Minimaal eens per jaar heeft de organisatie een evaluatief gesprek. Als de vrijwilliger en instelling het contract wensen te verlengen, dan doen zij dit onderling. Bij beëindiging van het vrijwilligerscontract door een organisatie wordt Connect2Act op de hoogte gesteld; desgewenst wordt via Connect2Act een ander soort vrijwilligerswerk aangeboden. Ambitie 2014 inzet vrijwilligers bij opvoeden en opgroeien, eindversie 11 juni 2013
9
Nog nader te onderzoeken: wellicht kan de VOG (Verklaring Omtrent Gedrag), WA-verzekering centraal via Connect2Act en betaald door de gemeente? Eventueel kan een afspraak worden gemaakt over een centrale online ‘vrijwilligers tevredenheidsonderzoek’ en de bekostiging ervan; Alle vrijwilligers krijgen sowieso de elektronische nieuwsbrief van Connect2Act en desgewenst een uitnodiging voor het feest der giganten. Daarnaast kunnen de specifieke organisaties hun eigen attenties en nieuwsvoorziening verzorgen om de vrijwilligers ‘te binden’ en ‘te waarderen’.
Ambitie 2014 inzet vrijwilligers bij opvoeden en opgroeien, eindversie 11 juni 2013
10
3. Stroomschema Connect2Act vrijwilligersbemiddeling. Instelling geeft bij C2A aan te willen gaan werken met vrijwilligers / meer vrijwilligers te zoeken
Bij het eerste verzoek van de instelling bezoekt C2A de instelling en bespreekt zaken die van belang zijn bij vrijwilligerswerk, zoals het beleid, inbedding in de organisatie, begeleiding en vrijwilligerscontract. C2A kan hierbij ondersteunen.
Projectomschrijving / setting waar vrijwillige inzet gevraagd wordt. Contactpersoon bekend
Instelling maakt opzet. C2A checkt op volledigheid en regelgeving.
takenpakket vaststellen, verhouding tot professionele inzet en begeleiding/training bepalen. Wel/niet VOG
Instelling bepaalt. C2A checkt op volledigheid n regelgeving en adviseert.
profiel van de vrijwilliger voor deze vacature: competenties, motivatie, omschrijving inzet inhoudelijk en in tijd
Instelling stelt dit op en C2A checkt en adviseert.
wervingsplan maken: hoe en waar gaan we op zoek naar de juiste vrijwilliger(s)
Meestal wordt een vacature geplaatst en checkt C2A of er kandidaten beschikbaar zijn in haar bestand. In specifieke gevallen kan gekozen worden om bepaalde methodes toe te passen.
vacature plaatsen en wervingsmethode in gang zetten
intakegesprek met kandidaat. Besluit wel/niet doorverwijzen
sollicitatiegesprek instelling met kandidaat. Al dan niet aanstelling als vrijwilliger
C2A plaatst vacature in vacaturebank en hangt de vacature op in 5 locaties. Evt. wordt de advertentie in de Combinatie geplaatst. C2A kan zo nodig ondersteunen bij het uitwerken van de wervingsmethode. C2A doet een eerste intakegesprek waarin zij een soort voorcheck doet of de kandidaat mogelijk geschikt is voor de vacature. Zij informeert de instelling. De instelling en de kandidaat bepalen samen of zij tot samenwerking gaan komen en hoe zij de afspraken maken en vastleggen (wel/niet een vrijwilligerscontract).
De instelling en de vrijwilliger evalueren aan Na inwerkperiode checken of het eind van de inwerkperiode en besluiten eea voor beide partijen goed samen over de voortgang of wijze van verloopt. Wel/niet doorgaan beëindiging. C2A checkt de match. evt. met aanpassingen. Ambitie 2014 inzet vrijwilligers bij opvoeden en opgroeien, eindversie 11 juni 2013
11
4. Competentieprofiel vrijwilligers bij Opvoeden en Opgroeien. De vrijwilliger wordt ingezet hetzij als preventieve maatregel, hetzij ter ondersteuning van de professionele aanpak van probleemsituaties in gezinnen bij het opvoeden en opgroeien van kinderen. Wij zoeken vrijwilligers die de problematiek en de potenties van gezinnen herkennen uit hun eigen leven. Zij hebben zelf ervaren dat opvoeden niet altijd eenvoudig is, maar ook dat het bevredigend kan zijn. Het spreekt hen aan ouders te steunen als het minder goed gaat, mede om hun eigen kracht (weer) te ontdekken. Deze persoonlijke ‘van ouder tot ouder’ ondersteuning is de kracht van deze aanpak. Op grond van het opgebouwde vertrouwen en gedeelde opvoedervaringen ontwikkelen vrijwilligers een gelijkwaardige relatie met de ouder. Hieronder staat een totaaloverzicht van mogelijk benodigde competenties. Per vacature wordt bezien welke hiervan in dat geval van toepassing zijn. De scholing en begeleiding is er op gericht om competenties te verwerven of te consolideren. Kennis (in potentie) - De vrijwilliger heeft kennis van vrijwilligers werken is op de hoogte van procedures en beleid; - De vrijwilliger heeft kennis van de sociale kaart van Ridderkerk en heeft inzicht in de OGGZ ladder; - De vrijwilliger heeft inzicht en kennis van opvoeden, o.a. over de sociaalemotionele ontwikkeling van kinderen in de verschillende leeftijdsfases en hoe daar mee om te gaan; - De vrijwilligers heeft inzicht in en kennis van de mogelijke stressfactoren in gezinnen en/of huishoudens (materieel en immaterieel) en van de mogelijkheden om die stressfactoren te reduceren of te voorkomen; - De vrijwilliger heeft inzicht en kennis van belang van ontwikkeling van talenten en potenties; - De vrijwilliger heeft inzicht en kennis in communicatieprocessen tussen gezinsleden en hun sociale omgeving, en de potenties om communicatie positief te laten verlopen; - De vrijwilliger heeft voldoende zelfkennis; - De vrijwilliger is zich bewust van eigen waarden, normen en eigen voorkomen; - De vrijwilliger heeft inzicht in eigen valkuilen en ontwikkelingspunten. Houding (in potentie) - De vrijwilliger laat respect, empathie, discretie, distantie, zelfreflectie, toegankelijkheid, assertiviteit en betrouwbaarheid zien. - De vrijwilliger is alert op gelijkwaardigheid, bondgenootschap, hoop en herkenning. Vaardigheden (in potentie) - De vrijwilliger beschikt over mondelinge en/of schriftelijke communicatieve vaardigheden; - De vrijwilliger beschikt over begeleidingsvaardigheden zoals vraaggericht kunnen werken; op de handen zitten; om kunnen gaan met andere gewoontes, waarden en normen; - De vrijwilliger beschikt over interactievaardigheden, hij kan aansluiten bij de leefwereld van ouder(s) / kind(eren); - De vrijwilliger herkent de eigen kracht en eigen kwaliteiten van het gezin en de gezinsleden; hij kan er op inspelen en zelfregulatie stimuleren; hij kan steun bieden én empowerment bevorderen; Ambitie 2014 inzet vrijwilligers bij opvoeden en opgroeien, eindversie 11 juni 2013
12
-
De vrijwilliger beschikt over sociaal-emotionele vaardigheden zoals vertrouwen geven en winnen; hij kan gelijkwaardigheid creëren; De vrijwilliger kan zichzelf laten zien, het juiste moment benutten of een stap terug te zetten indien nodig; De vrijwilliger kan de-problematiseren, mogelijkheden zien en herstelmomenten herkennen; De vrijwilliger kan de juiste momenten grenzen stellen én/of de hulpvrager aanspreken; De vrijwilliger kan goed omgaan met tegenslag of teleurstellingen; hij kan ook goed omgaan met complimenten en kritiek; De vrijwilliger beschikt over samenwerkingsvaardigheden zoals constructief in teamverband werken; hij kan gegevens en ervaringen uitwisselen en eventuele vragen aan de orde stellen; De vrijwilliger ziet het verband tussen rol/taak van de hulpvrager, de professional en de vrijwilliger; De vrijwilliger beschikt over sensitiviteit en kan omgaan met privacy en geheimhouding; hij kan veilig en gezond te werk gaan. De vrijwilliger is in staat in de juiste proporties nabijheid te tonen of afstand in acht te nemen;
Overige punten: - De vrijwilliger is (bij voorkeur) zelf ouder en/of heeft ervaring met kinderen en jongeren; - De vrijwilliger kan praktische hulp geven wanneer de ouder daar om vraagt en dit relevant is.
Ambitie 2014 inzet vrijwilligers bij opvoeden en opgroeien, eindversie 11 juni 2013
13
5. Vacature voor vrijwilligers bij opvoeden en opgroeien Dit is een algemene tekst die, afhankelijk van de specifieke activiteit, preciezer wordt ingevuld. Omschrijving
Ondersteuning bieden in gezinssituatie onder begeleiding van een professional. De ondersteuning bestaat uit het begeleiden van een of meer kinderen en/of de ouders op basis van de door het gezin, de vrijwilliger en de professional overeengekomen doelstelling en activiteiten. Meer specifiek: ….
Doelstelling
Het ondersteunen van kinderen en/of ouders bij het opvoeden en opgroeien, zodat het gezin beter op de rails komt, het kind/de kinderen en/of de ouders zich beter kunnen ontplooien, meer in hun eigen kracht komen en zoveel mogelijk zelfstandig verder kunnen. Meer specifiek: ……
Sector
Jeugd(zorg)
Tijdbesteding
Tussen 2 en …. uur per week op Vaste dag(en): ……………………. Wisselend: ………………………….. Nader te bepalen
Opleidingsniveau
LBO/MBO / HBO / Universitair* denk- en werk niveau * omcirkelen wat van toepassing is
Wat gevraagd wordt
Kennis en ervaring met opvoed-, opgroei- en gezinssituaties, vraaggericht (niet normatief) kunnen werken, goede communicatie, empathie, respect, discretie, grenzen stellen, kunnen omgaan met andere gewoontes, waarden en normen. Goede motivatie. U bent iemand die tegen een stootje kan en steeds mogelijkheden ziet.
Wat geboden wordt: win – win situatie
De mogelijkheid om een buitengewone maatschappelijk nuttige taak te verrichten en kinderen en ouders te helpen bij het opgroeien en opvoeden; De mogelijkheid uw eigen talenten in te zetten en te ontplooien; Vooraf een cursus/training te volgen, afhankelijk van de aard van de activiteit; Professionele en deskundige begeleiding; Ontmoeting en uitwisseling met collega vrijwilligers; Verzekering voor ongevallen en schade; Vrijwilligersovereenkomst met duidelijke afspraken; Attentie. Ambitie 2014 inzet vrijwilligers bij opvoeden en opgroeien, eindversie 11 juni 2013
14
6.
Vrijwilligersovereenkomst*
* Dit is een algemene overeenkomst die wordt aangepast aan de specifieke functie. De vrijwilliger: Naam
___________________________________
Adres
____________________________________
Postcode
____________________________________
Woonplaats
____________________________________
Tel
____________________________________
e-mail De organisatie ………………….(Naam betreffende organisatie) vertegenwoordigd door ………… en de vrijwilliger, hierboven genoemd, hebben de volgende afspraken gemaakt: 1. De vrijwilliger zal gemiddeld …. uur per week/per maand werkzaamheden verrichten voor (… naam betreffende organisatie...) Duur van de ondersteuning en taak van de vrijwilliger zijn afgestemd op de ondersteuningsvraag van het gezin waar de vrijwilliger aan gekoppeld is. De werkzaamheden kunnen vallen in de volgende categorieën: praatpaal/luisterend oor doorbreken van sociaal isolement leren gebruik maken van diensten/voorzieningen in de buurt ondersteuning bij opvoeding of aanpak (moeilijk) kind ouders ontlasten door aandacht te geven aan kind(eren) praktische hulp bij de verzorging van kind(eren) praktische hulp bij organisatie huishouden/huishoudenbudget steun bij ontwikkeling van talenten en potenties (eigen kracht) steun bij ont-stressen en de-problematiseren overig.................................................................................... 2. De grondbeginselen van (…naam betreffende organisatie...) zijn voor de vrijwilliger het uitgangspunt bij het uitvoeren van deze taken. (zie bijlage) 3. De vrijwilliger zal de contactpersoon/begeleider vóór aanvang van de werkzaamheden een zgn. Verklaring Omtrent het Gedrag (VOG) overhandigen. De kosten hiervan worden voor inwoners van Ridderkerk vergoed door de gemeente of zijn anderszins te declareren. Ook verstrekt de vrijwilliger aan de contactpersoon/begeleider twee namen van personen, die in staat en bereid zijn informatie te verschaffen, die ingaan op de ervaring van de vrijwilliger met het omgaan met kinderen. De contactpersoon/begeleider kan (één van) deze personen benaderen voor een referentie. 4. De vrijwilliger heeft de terzake doende voorbereidende training voor vrijwilligers gevolgd en hiervoor het certificaat ontvangen. 5. De vrijwilliger kent de ondersteuningsvraag van het gezin en voert de werkzaamheden uit in overleg met de contactpersoon/professionele begeleider. De Ambitie 2014 inzet vrijwilligers bij opvoeden en opgroeien, eindversie 11 juni 2013
15
vrijwilliger heeft recht op goede informatie over de gang van zaken bij de activiteit en op informatie over ouder(s) en kind(eren). 6. De vrijwilliger zal al hetgeen hem ter ore komt over de aan hem toevertrouwde ouders en kinderen behandelen als vertrouwelijke informatie. Deze verplichting geldt ook na beëindiging van het vrijwilligerswerk. 7. De vrijwilliger verklaart de contactpersoon/begeleider op de hoogte te zullen brengen van uit zijn werkzaamheden voortvloeiende persoonlijke contacten met kinderen of hun ouders. 8. De vrijwilliger zal geen geld of geschenken aannemen van en of geven aan de ouders en/of kinderen. Uitgangspunt hierbij is, dat de gelijkwaardigheid tussen ouder(s) en vrijwilliger niet in gevaar komt. Kleine blijken van waardering zijn wel toegestaan. Bij twijfel dient de vrijwilliger te overleggen met de contactpersoon/begeleider. 9. De vrijwilliger ziet toe op de veiligheid en gezondheid van betrokken kinderen. Mogelijke zorgen hieromtrent meldt de vrijwilliger bij de contactpersoon/begeleider. 10. Als de vrijwilliger kinderen meeneemt naar zijn/haar huis, gebeurt dit alleen als dit een gewenste en passende maatregel is, afgestemd op de ondersteuningsvraag van het betreffende gezin. Dit gebeurt alleen met medeweten en goedkeuring van het gezin en de contactpersoon/begeleider. 11. In geval van ziekte of verhindering stelt de vrijwilliger de contactpersoon/begeleider hiervan zo spoedig mogelijk op de hoogte. 12. De vrijwilliger is bereid om in overleg met de contactpersoon/begeleider deel te nemen aan trainingen/cursussen en evaluaties. 13. De vrijwilliger kan gemaakte kosten alleen declareren wanneer daar vooraf toestemming voor is verkregen van de contactpersoon/begeleider. 14. Ingeval van een klacht van de vrijwilliger over een andere betrokken medewerker zal de kwestie worden voorgelegd aan de contactpersoon/begeleider. Komt men niet tot elkaar, dan kan gebruik gemaakt worden van de klachtenprocedure van (…naam betreffende organisatie...). 15. Ingeval van een geschil tussen de vrijwilliger met een andere betrokken medewerker zal de kwestie worden voorgelegd aan de contactpersoon/begeleider die daarin uitspraak doet. In geval van een geschil tussen de vrijwilliger en de contactpersoon/begeleider geldt wat daarover is bepaald in de statuten, het huishoudelijk reglement of het ter zake doende plan van aanpak. Bij onduidelijkheid daarover is de uitspraak van de leidinggevende van de contactpersoon/begeleider bepalend. De organisatie
De vrijwilliger
datum:....................................... naam:......................................... handtekening:...............................
naam:............................ handtekening....................
Ambitie 2014 inzet vrijwilligers bij opvoeden en opgroeien, eindversie 11 juni 2013