Allemaal meedoen! Jaarverslag Zwolse Gehandicaptenraad 2013

Allemaal meedoen!

Jaarverslag Zwolse Gehandicaptenraad 2013

Voorwoord

DE RICHTING IS DUIDELIJK, DE UITWERKING NOG NIET

Ik hoop dat de verhalen van de geïnterviewden u niet alleen een inkijkje geven in hun persoonlijke

Begin en einde van de Nederlandse

Tussen visie dat het anders moet,

omstandigheden, maar ook in wat de

verzorgingsstaat vallen min of meer

neergelegd in een aantal wetsvoor-

ZGR voor hen tezamen heeft betekend

samen met het verhaal van de gas-

stellen, en daad, uit te voeren door

in het afgelopen jaar.

winning op Nederlands gebied. En

gemeentebesturen, bevinden wij ons

dat is niet toevallig. Het geld voor

op dit moment. De richting is duidelijk,

het ene project werd voor een groot

maar nog niet de uitwerking.

deel gevonden in de baten van het

Als Zwolse Gehandicaptenraad zijn

Jaap Breugem, voorzitter

andere. Bejaarden, chronisch zieken en

wij er de afgelopen jaren op veel

Zwolle, april 2014

mensen met een beperking konden met

plaatsen en momenten bij geweest

staatsgeld verzorgd worden. Kerken en

om het Zwolse college, raadsleden en

liefdadigheids-instellingen konden zich

ambtenaren duidelijk te maken wat

op andere doelgroepen richten. En dat

bepaalde lokale voornemens zullen

gebeurde ook. In Afrika, Azië, Roemenië

betekenen voor personen en gezinnen.

enz. Nederland had zijn zaakjes goed

En vooral om te laten zien wat de

voor elkaar.

stapeling van effecten in sommige

Veel leesplezier!

gevallen teweeg kan brengen. Intussen

HET ROER MOET OM

zijn er verkiezingen geweest en is er een nieuwe raad gekozen. Het

JAAP BREUGEM | 2 |

In beide projecten manifesteerden zich

wordt nu allemaal echt. Om te peilen

tien jaar geleden de eerste scheurtjes.

hoe mensen die dicht bij de Zwolse

In Groningen werden de scheurtjes al

Gehandicaptenraad staan zich op

gauw scheuren en in Den Haag barstte

dit moment voelen hebben we hen

de begroting uit zijn voegen. Het roer

geïnterviewd. In dit jaarverslag vertellen

moest om. Zo kon het niet langer. Niet

zij u dat. Oordeelt u zelf hoe zij tegen

in Groningen en niet in Den Haag.

de huidige situatie aankijken.

ZWOLSE GEHANDICAPTENRAAD JAARVERSLAG 2013 | 3 |

LEVENSMOTTO

MIJN : EEN DAG NIET GELACHEN IS EEN DAG NIET GELEEFD! Haar grootste wens was een baan in

deel voort met een electrische rolstoel.

wijkbeheerders die open staan voor

de verpleging. Verpleegster, OK assis-

Toch blijft haar levensmotto: een dag

suggesties voor de openbare ruimte,

tente of misschien wel werken in een

niet gelachen is een dag niet geleefd!

ambtenaren die de ZGR weten te

ontwikkelingsland. Helaas, vanwege de

Dat alles neemt niet weg dat ze actief

vinden voor een toegankelijke website,

rug is het er niet van gekomen. Nu komt blijft. “Op een gegeven moment las ik

stembureaus e.d.”

ze nog wel in het ziekenhuis, maar dan

een oproep voor de Wvg cliëntenraad.

als patiënt.

Daar heb ik toen in gezeten. Later ben

Tot slot: voor de toekomst doet Inge nog

ik toegetreden tot het bestuur van de

een mooie uitspraak: “Voor de vorming

“Mijn hart ligt nog steeds in de

ZGR waar ik me speciaal bezighoud met van jonge mensen is het goed dat ze

verpleging, in de medische wereld.”,

uitgankelijkheidstrainingen.” Kijk op de

leren om te gaan met iemand met een

vertelt Inge Mennenga. “Nadat er een

inspanningen van de gemeente Zwolle

handicap. Daarmee voorkom je in de

verborgen spinabi-cula was ontdekt

om mensen met een beperking zoveel

toekomst onbegrip en vooroordelen.”

heb ik nog wel gewerkt als secretaresse, de kans te geven om te participeren maar uiteindelijk heb ik dat ook moeten kan haar dus niet ontzegd worden. “De opgeven. Zeker toen ik last kreeg van

gemeente Zwolle spant zich best wel

reumatische aandoeningen en mijn

in om gehandicapten zoveel mogelijk

gezichtsvermogen afnam tot 15%.”

tegemoet te komen. Dat vind ik wel

Nu beweegt Inge zich voor een groot

de winst van de laatste jaren. Zoals

INGE MENNENGA | 4 |


PROBEER UIT JE

LEVEN TE HALEN WAT ERIN ZIT

Martijn van Dijk is geboren met

de rest van de week intern in Arnhem.

eerste plek staat sport. En dan met

een spasme, een bewegingsstoornis

Nu werkt hij als administratief mede-

name G-voetbal waarin ik al vele

van de hersenen, (ofwel cerebrale

werker bij de WEZO in Zwolle.

jaren actief in ben. Eerst als speler en

parese). Letterlijk vertaald betekent

teambegeleider. Nu ook als bestuurslid

dat hersenverlamming. Het geeft

Gevraagd naar zijn belangrijkste

en stel ik de scheidsrechters aan .

aan dat een deel van de hersenen

beperkingen antwoordt Martijn: “Dat is

Ook binnen onze vereniging houdt

door een beschadiging niet of anders

toch mijn spraak. Mensen kunnen me

men rekening met mijn beperking.

functioneert dan normaal. In de praktijk

moeilijk verstaan en daardoor loop ik

Men vindt het daar ook belangrijk dat

uit zich dat in ongecontroleerde

het gevaar om verkeerd begrepen te

mensen met ervaring deel uit maken

bewegingen en de spraak. “Natuurlijk

worden.” De leden van de werkgroep

van het bestuur.

heb ik daar in mijn jeugd problemen

BTB (Bereikbaarheid, Toegankelijkheid

Ondanks mijn beperking ga ik nieuwe

mee gehad. Ik had het er vooral moeilijk en Bruikbaarheid), waar Martijn al sinds

uitdagingen niet uit de weg. Steeds

mee om vriendschappen te sluiten.”

jaar en dag deel van uitmaakt kunnen

weer zoek ik nieuwe dingen op om ze

Martijn werd geboren in een klein

daar best mee omgaan. “Daardoor ben

uit te proberen. Zo af en toe krijg ik een

dorpje aan de IJssel. In 1974 verhuisden

ik toch in staat om mee te denken

tip of zie ik wat op internet en dan kijk

zijn ouders naar Zwolle, voornamelijk

en mee te praten over het beleid

ik of het wat voor mij is. Geldt ook voor

vanwege het onderwijs. Hier volgde

van de ZGR. Ik hoop dat toekomstige

de vakanties. Zo ben ik vorig jaar met

Martijn het speciaal onderwijs. Eerst

generaties, die met dezelfde beperking

een groep de Alp d´Huez opgegaan en

de mytylschool (een aangepaste school

zijn geboren als ik zich niet laten

die tocht uitgereden. En dat met een

voor kinderen met een beperking),

weerhouden om ook actief te

driewieler!”

gevolgd door de LEAO in Arnhem. Dat

participeren in dit soort zaken.”

betekende in het weekend naar huis en

“Daarnaast of liever gezegd op de

| 6 |

M A R T I J N VA N D I J K

‘Een heer van stand’, staat er op een

heel wat partijen ons te vinden. MIjn

groot bord aangegeven bij de deur van

ervaring is dat ambtenaren, winkeliers

Pieter Jan de Wit. Een toepasselijke

en uitvoerders best wel gewillig zijn,

benaming voor de onderwijzer-in-ruste. maar heel veel gebeurt gewoon uit onwetendheid. En dan krijg je zo’n Nog niet zo lang geleden zwaaide

reactie als ‘Stom, dat we daar niet aan

Pieter Jan af als directeur in het

gedacht hebben.’ “

basisonderwijs. “In die tijd heb ik

PIETER JAN DE WIT | 8 |

IN ZWOLLE IS WEL IETS VAN EEN MENTALE KANTELING MERKBAAR

gelukkig altijd staand en lopend m’n

Geen wonder dat wijkbeheerders direct

werk kunnen doen, weliswaar duidelijk

contact opnemen met Pieter Jan. “Het

zichtbaar slecht lopend, maar toch …

had de gemeente Zwolle vrachten

Sommige kinderen vroegen dan ook

geld kunnen besparen als de inbreng

wel eens: ‘Waarom loop jij zo gek?’

van de gehandicapten eerder bij de

En als je het dan uitlegde waarom,

voorbereidingen was meegenomen.”

dan waren ze tevreden en vonden ze

Hij hoopt dan ook dat de enige jaren

het verder geen enkel probleem.” Op

geleden door de gemeente Zwolle

negenjarige leeftijd kreeg Pieter Jan

ondertekende Agenda22 op alle

polio. Van inentingen was in die tijd

terreinen wordt toegepast. Maar wel

in deze regio nog geen sprake. “Tja,

met een zekere flexibiliteit. “Zwolle

als…, dan had het leven er voor mij

hoeft echt niet te worden verbouwd,

heel anders uit gezien.” Neemt niet

maar met wat geven en nemen van

weg dat hij zich al jaren als secretaris

weerskanten moeten we toch een eind

van de werkgroep BTB inspant om

kunnen komen.”

het leven in Zwolle toegankelijker te maken. “Als ik zo terugkijk op de laatste jaren dan zie ik wel iets van een ‘mentale kanteling’. Werden we vroeger weggezet als notoire zeurpieten, (‘heb je die gehandicapten weer’), nu weten


VAN ZORG BIEDEN NAAR ZORG ONTVANGEN IRENE BARGEMAN

Tien jaar geleden werd Irene Bargeman,

Irene neemt ook vaak het initiatief om

werkzaam in de gehandicaptenzorg

mensen die verantwoordelijk zijn voor

getroffen door een CVA (cerebro

bouw of inrichting van de openbare

vasculair, een beroerte dus). Vanaf

ruimte mee te nemen in een rolstoel.

dat moment kwam haar leven en dat

“Dat zijn ervaringen die mensen niet

van haar directe omgeving volledig

licht vergeten,” vertelt ze. Volgens haar

op de kop te staan. Een periode van

is er sprake van een zekere kanteling

intense revalidatie volgde. “Een zware

in de wijze waarop de gemeente en

tijd, zowel voor mij als de mensen

andere partijen met mensen met een

om mij heen.” vertelt ze. “Opeens was

beperking omgaan. “Er is meer overleg,

ik van zorgbiedende zorgontvanger

er wordt meer naar je geluisterd en

geworden.” Waren haar gedachten in

wat niet onbelangrijk is: vaak ligt het

die periode voornamelijk gericht op

initiatief bij de gemeente. En dat is wel

wat ze niet meer kon, later maakte

eens anders geweest. Op deze manier

dat plaats voor wat ze nog wèl kon.

heb je toch het idee dat je er helemaal

“En dat is nog best heel wat. Eerst

bij hoort. En dat is mede te danken aan

deed ik vrijwilligerswerk voor de CVA

de inspanningen van de ZGR.”

Vereniging, later kwam de Zwolse Gehandicaptenraad op mijn pad. Daar

Wat de toekomst betreft kijkt Irene

houd ik me voornamelijk bezig met

uit naar de ratificering van Agenda22,

bereikbaarheid, toegankelijkheid en

uitgangspunten die weliswaar al door

bruikbaarheid van gebouwen en de

het college van Zwolle zijn ondertekend,

openbare ruimte. “ Als je rondkijkt in

maar nog niet door het parlement. “Met

Zwolle dan is er niet direct reden om

die richtlijnen sta je over het algemeen

te mopperen. “Er zijn de afgelopen

sterker.”

jaren best wat zaken gerealiseerd, zoals voldoende invalidenparkeerplaatsen, de toegankelijkheid van wijkcentra, open afritjes van trottoirs. Geweldig!”

| 10 |


Als Zwolse Gehandicaptenraad

nauwelijks zichtbaar maar voor Aukje

onzichtbare beperking zouden eigenlijk

behartigen we niet alleen de belangen

daarentegen zijn ze wel degelijk

altijd alert moeten zijn op hun

van mensen met een fysieke of

merkbaar: gebrek aan energie, even-

omgeving. Ik probeer dan ook zoveel

verstandelijke beperking maar ook

wichtstoornis bij het lopen en niet

mogelijk in de vrije ruimte te lopen.

van Zwollenaren met een chronische

aangeboren hersenletsel (waardoor

Maar tegelijkertijd wil ik ook graag

ziekte. Aukje Schonewille behoort

het korte termijngeheugen slechter is

deelnemer zijn in het menselijk verkeer.

tot deze categorie. Negentien jaar

geworden en snelheid van denken en

Want ik geniet ook van de gezelligheid

geleden werd bij haar een hersentumor

doen en het doen van meerdere dingen

en drukte. Dat is dus dubbel en

(een medulloblastoom) ontdekt. Een

tegelijk (multitasken) ook moeizamer

gevoelsmatig spitsroeden lopen. Maar

zeldzaam verschijnsel op haar leeftijd.

gaan). Daar zijn vier jaar geleden ook

ik laat me niet door angst beperken

Na een zware behandeling met

nog gehoorproblemen bij gekomen.

en door de ervaringen op straat weet

operatie, bestraling en chemotherapie

“Gevolg van die evenwichtsstoornis

ik ook steeds beter hoe ik er mee om

ging zij op zoek naar werk. Betaald

is bijvoorbeeld dat ik schuin ga lopen

moet gaan.

werk was, door forse beperkingen

als het trottoir ook schuin loopt. Ook

opgelopen door de behandeling en een

de energiehuishouding is ontregeld.

Misschien kan de ZGR meedenken

gebrek aan werkervaring niet direct

Ondanks dat ze gebruik kan maken

aan het opstarten van een ‘bewust-

mogelijk, maar dat belette Aukje niet

van een rolstoel probeert ze zoveel

wordingscampagne dat er mensen

om op arbeidtherapeutische basis

mogelijk te lopen. En ook daardoor is

zijn met een onzichtbare beperking

werkervaring op te doen bij diverse

haar beperking nauwelijks zichtbaar.

in Zwolle’?

bedrijven. Later ging ze aan de slag als

“Je moet toch altijd alert blijven op je

consulente bij MEE. De ervaringen die

omgeving. Het lijkt misschien niets,

ze in de jaren ervoor had opgedaan

maar als je evenwichtstoornis hebt ben

kwamen goed van pas: ze wist wat er bij je enorm gebaat bij trapleuningen. Of haar cliënten omging. De gevolgen van

bij duidelijke markeringen op trappen.

de ingreep zijn voor buitenstaanders

Mensen met een voor buitenstaanders

HET ONZICHTBARE ZICHTBAAR MAKEN | 12 |

AUKJE SCHONEW ILLE


Anno 2013 zijn er niet veel patiënten-

Zwan werkte als typograaf) en kantoren zelfde situatie ontstaan, hopelijk gaat

verenigingen meer die met succes

allemaal rookvrij gemaakt. “Geen over-

men daar wat aan doen.”

voorlichtingsbijeenkomsten uitschrijven. bodige luxe voor mij. De strijd voor Een uitzondering daarop vormt het

een rookvrije wereld is helaas nog niet

Bewegen is een van de belangrijkste

Longfonds (het voormalige Astma

gestreden. We hebben 3 jaar geleden

remedies voor astma/COPD-patiënten.

Fonds) dat met grote regelmaat

nog actie moeten ondernemen bij de

Zoals bewegen in warmwater, wandelen

een Longpunt uitschrijft voor haar

Isala locatie Weezenlanden.

en fietsen. “Door mijn ervaring met

leden. Een van de organisatoren

Daar waren bij de ingang bankjes

warmwater-bewegen en de ligfiets,

is Wim van der Zwan. Samen met

is mijn conditie sterk verbeterd. Zo

andere bestuursleden organiseert hij maandelijks deze bijeenkomst, in eerste instantie bedoeld voor de 620 leden uit het zorggebied van de Isala, inclusief de astma/COPD patiënten. Van der Zwan zelf heeft vanaf 1971 last van astma. Ontstaan door een verwaarloosde longontsteking. Dat ontdekten ze in militaire dienst. Dat was direct merkbaar, want astma heeft grote invloed op je uithoudingsvermogen.

OP NAAR EEN ROOKVRIJE WERELD

“In de jaren zeventig kreeg ik daarvoor

W I M VA N D E R Z WA N | 14 |

hebben we o.a. meegedaan aan een ligfietsexpeditie in de Spaanse Sierra Nevada in 2003. Hiervan is een film gemaakt om aan anderen te laten zien wat er allemaal mogelijk is met een beperking.” Van der Zwan was daarom ook actief bij ReVAS “de Peperbus” (Regionale vereniging voor aangepast sporten). Terugkijkend op de afgelopen jaren kunnen we gelukkig constateren dat het leven voor astma/ COPD-patiënten een stuk prettiger is geworden. Restaurants, werkplekken

nog zware medicijnen, zeg maar

neergezet voor rokers. En daar moest je

gewoon drugs, vijf pillen op een dag.”

dus als astmapatiënt wel door een wolk

enz. zijn nu allemaal praktisch rookvrij.

Een ander gevolg van de astma was, dat van rook heen om binnen te komen.

Voor deze en nog vele andere

het voor hem moeilijk was om geschikt

Met als gevolg dat je achter adem was

activiteiten heeft Wim van der Zwan

werk te vinden. In die tijd werd namelijk

als je binnenkwam in het ziekenhuis.

dan ook een koninklijke waardering

overal nog gerookt. Tot op televisie aan

Gelukkig is dat toen veranderd. Maar nu

gekregen in de vorm van “Ridder in de

toe. Later zijn werkplaatsen (Van der

is bij het nieuwe ziekenhuis weer zo’n

Orde van Oranje Nassau”.


MUZIEK

ALS WAPEN TEGEN MS

R E I N D E R VA N R A A LT E | 16 |

Dat een levensbedreigende ziekte ook

maar voor het eerste, de vermoeidheid

die nog niet gevonden.

strijdbaar kan maken bewijst Reinder

heeft hij wel een (beetje) remedie:

In Kampen hebben we een project

van Raalte. Muzikant, vader van drie

zijn muziek. Als beroepsmuzikant is

‘Op de bres voor MS’, waarvan

kinderen en wonend in een mooi huisje

hij dagelijks met muziek bezig. “Ik

de burgemeester Bort Koelewijn

in de Wipstrik (Zwolle). In 2007 werd er

speel vrijwel alle soorten muziek.

ambassadeur is. En in Zwolle

bij hem MS (Multiple Sclerose) ontdekt,

En daar krijg ik gewoon heel veel

organiseren we regelmatig benefiet-

een ziekte die de hersenen en het

energie van. Misschien is dat wel een

concerten.”

centrale zenuwstelsel aantast. Daar

escape voor mij om in deze situatie

kwam men eigenlijk trouwens bij toeval

op de been te blijven.” Van Raalte

Ondanks deze tegenslagen en de

achter tijdens een onderzoek in het

treedt regelmatig op: hij staat met

vooruitzichten blijft Reinder van Raalte

ziekenhuis.

zijn bands op hardrockfestivals en in

optimistisch. “Ik ben gezegend met veel

De verschijnselen zijn na zes jaar

bejaardentehuizen. Veel optredens

liefdevolle mensen om mij heen. Daar

al wel degelijk merkbaar. Reinder

staan in het teken van sponsoring van

doe ik het voor en daarom houd ik het

is snel moe en heeft vooral moeite

de organisatie MS Research.

ook vol.”

met zijn geheugen en met zijn

“Er vindt heel veel wetenschappelijk

gezichtsvermogen. Tegen het laatste

onderzoek plaats naar medicijnen die

bestaat helaas (nog) geen medicijn,

MS kunnen stoppen, maar helaas zijn


Een halfvol glas moet je toch altijd zelf nog aanvullen!

ziekteverloop zal zijn? Ik ben geen waarzegger.” Het bijzondere is dat hij tegelijk met zijn fysieke achteruitgang ook een mentale groei doormaakte. Schrijven is zijn passie geworden (www.geertjandenhengst.blogspot. nl) en ook voor sociale contacten en theaterbezoek maakt hij tijd vrij. Vervelen doet hij zich nooit. “Ook op een andere wijze ging er een nieuwe wereld voor mij open. Ik was niet alleen gehandicapt geworden, ik wilde mij ook gaan inzetten voor lotgenoten. Ik raakte betrokken bij de werkgroep BTB en ook bij City Unlimited, een onderdeel van de

“Ik was 29 jaar toen MS werd

beginnen ging hij op zichzelf wonen

ZGR dat de toegankelijkheid van

geconstateerd. Dat kwam niet zo

in een deels aangepast appartement.

winkels beoordeelt. Zwolle vind ik een

handig uit”, vond Geert Jan den Hengst, De lichamelijke beperkingen en een

geweldige stad om te wonen en ik kan

want hij stond nog volop in het leven:

echtscheiding maakten dit noodzakelijk. mijn draai er prima vinden. Uiteraard

zijn vrouw was hoogzwanger van

Geert Jan realiseerde zich dat hij echt

kunnen de voorzieningen voor mensen

de eerste van twee kinderen en zelf

zelf iets van zijn leven zou moeten

met een beperking altijd beter, maar

werkte hij in het voortgezet speciaal

maken. En gelukkig wist hij daarvoor

daarnaast is een goede persoonlijke

onderwijs. Totaal onverwacht was de

de juiste, positieve instelling te vinden.

instelling van belang. Blijf in jezelf

diagnose overigens niet, want al enige

Anno nu woont hij in een Fokuswoning

investeren, want het geluk komt niet

jaren daarvoor waren er lichamelijke

in de Zwolse wijk Stadshagen en is

alleen op jou af. Zelf moet je er ook aan

klachten.

volledig rolstoel-met-kinbesturing

blijven werken!”

Zeven jaar geleden begon er een

afhankelijk. “Over de toekomst durf

nieuwe fase in zijn leven. Om te

ik mij niet uit te spreken. Hoe het

| 18 |

GEERT JAN DEN HENGST ZWOLSE GEHANDICAPTENRAAD JAARVERSLAG 2013 | 19 |

Jarenlang was ze, zowel plaatselijk

EEN LEVEN ZONDER BRAILLE KAN IK ME NIET VOORSTELLEN

als landelijk een hartstochtelijk pleitbezorger voor de belangen van blinden en slechtzienden.En meer dan dertig jaar was ze, als telefoniste bij de gemeente ‘ the voice of Zwolle’. Sportief was en is ze ook nog: wandelen, fietsen, zwemmen, langlaufen. We hebben het hier over Hennie Halfwerk, blind maar midden in het leven staand. Ze werd geboren met een oogafwijking en heeft dus nog wel kunnen lezen en schrijven, maar op haar 14e werd ze blind. Toen begon een

HENNIE HALFWERK | 20 |

periode van trainen: lezen van braille,

geheel genomen is ze goed te spreken

toch weten wat er in je stad gebeurt

lopen met de witte stok. “Dat was

over Zwolle als toegankelijke stad voor

en dan mis je bijvoorbeeld de huis-

een ingrijpende periode, want op zo’n

blinden en slechtzienden. “Er liggen

aan-huis kranten. Of de informatie op

leeftijd wil je als puber-meisje vooral

goed te volgen geleidelijnen en alle

websites, die niet zijn aangepast voor

niet opvallen.” Ze volgde de MULO en

voetgangerslichten zijn voorzien van

blinden en slechtzienden. Jammer dat

werkte als secretaresse bij de Wavin

rateltikkers.” Dat is mede te danken

dingen je dan ontgaan. Gelukkig hoeven

en later als telefoniste bij de gemeente

aan de voorganger van de ZGR, de

we de informatie over de Wmo in

Zwolle. Ze trouwde met de eveneens

VOGOZ waar Henk en Hennie een

Zwolle niet te missen, want die krijgen

blinde Henk Halfwerk en woont al

actieve rol in speelden. Over haar

we digitaal tegenwoordig.”

meer dan veertig jaar in de Zwolse

beperking: “Ik heb er geen enkele

Ook een kritische noot richting de

wijk Assendorp. “Assendorp is geen

moeite mee om mensen te vragen me

ZGR. “Die zou wel eens wat vaker de

gemakkelijke wijk voor blinden door

te helpen. Als je maar duidelijk bent. “

achterban kunnen inschakelen of bij

het onoverzichtelijke stratenpatroon.

En: “Een leven zonder braille kan ik me

elkaar kunnen roepen. Dat gebeurt wat

Veel bochten. Ik ben er meer dan eens

niet voorstellen.” Toch mist ze een hoop. mij betreft nu nog te weinig.”

volstrekt verdwaald.” Maar over het

Aan informatie bijvoorbeeld. “Je wilt


ZOMAAR VAN DE ENE OP DE ANDERE DAG… DIT KAN IEDEREEN OVERKOMEN

Gerda van ’t Land behoorde in 2000

prima getroffen.” En dat heeft gewoon

tot één van de oprichters van de

ook te maken met de instelling van de

Zwolse Gehandicaptenraad.

Zwolse Gehandicaptenraad. Dat kan

In haar jeugd was ze namelijk betrok-

niet anders, is haar vaste overtuiging.

ken bij een ongeval, waardoor ze van

Als ondernemer weet ze hoe het werkt.

de ene op de andere dag in een rolstoel

“Je maakt afspraken met mensen, niet

belandde. Dat belette haar niet om

met organisaties. En als die ‘klik’ er is,

voluit deel te nemen aan alles wat

als je interesse in elkaar hebt en als de

het leven te bieden heeft. Nu staat

ander zich in jouw situatie kan inleven,

ze aan het hoofd van het reisbureau

dan kun je daar met z’n tweeën aan

Landstede Buitengewoon Reizen

gaan werken.” Natuurlijk, wel alles in

met acht werknemers, gevestigd aan

het redelijke. Zwolle kent nu eenmaal

de Diezerkade in Zwolle. Het bedrijf

een historische binnenstad en die kun

is, hoe kan het ook anders, ook

je niet zomaar op de schop gooien

gespecialiseerd in reizen voor mensen

om alles toegankelijk te maken. “Een

met een beperking. Van maatwerk

kwestie van redelijkheid, want alles

tot zakenreizen tot stedentrips. Sinds

kan natuurlijk altijd beter. Bovendien

kort is ze trouwens ook touroperator.

gaat het ook om differentiaties

Om kort te gaan: Gerda van ’t Land

van beperkingen.” Het is goed als

mag zich een geslaagde zakenvrouw

anderen beseffen dat het ook hen kan

noemen.

overkomen, zomaar van de ene op de

andere dag. “Daarom is het goed dat

Over Zwolle als toegankelijke stad is

de ZGR, de stad Zwolle hier steeds weer

ze ronduit enthousiast. “De stad ligt

van bewust maakt en bij de les houdt!”

er gewoon netjes bij, ik ondervind nauwelijks obstakels. Ik kan me in Zwolle onafhankelijk bewegen. Als je dat afzet tegen plaatsen als Utrecht en Amsterdam, dan hebben we het hier

| 22 |

G E R DA VA N ‘ T L A N D ZWOLSE GEHANDICAPTENRAAD JAARVERSLAG 2013 | 23 |

HET BEGON AAN ZEE …. Het begon allemaal zo’n veertig jaar

Riet nu op met Jenneke, haar man en

PhiladelphiaSupport. Ze maakt deel uit

geleden. Het was een turbulente tijd.

gezin. Favoriet is daarbij het fietsen op

van de Mantelzorg Adviesraad waar

We hadden de roaring sixties net

de tandem, nachtjes logeren en een

ze de belangen van de verstandelijk

achter de rug en leefden in een tijd vol

weekje vakantie. Behalve mentor en

gehandicapten en de GGZ behartigt.

veranderingen. Het was de periode dat

bewindvoerder is ze ook haar vriendin.

“De oudervereniging zie je nu

Jenneke Steen als Z-verpleegkundige

JENNEKE STEEN | 24 |

veranderen van een club waarin

(verpleegkundige in de zwakzinnigen-

Riet woont nu 12 jaar in Zwolle in de

zorg) aan de slag ging bij een grote

Middelhorst en heeft haar dagbesteding centraal stonden tot een die opkomt

instelling in Noordwijk. Een tijd ook

in de Golfslag (FRION). “We betrekken

voor de belangen van verstandelijk

waarin de professionals het voor het

Riet zoveel mogelijk bij alles wat we

gehandicapten en hun netwerk. Dit

zeggen hadden. Zij wisten wel wat

doen. We nemen haar mee op vakantie,

kan gaan over de bejegening in het

goed was voor de cliënt en zijn of haar

we fietsen samen en ze is bij onze

ziekenhuis, over het vervoer, het contact

ouders. “Toen ik me sterk maakte om

familieaangelegenheden betrokken.

met het zorgkantoor over de Pgb, over

ouders bij de verzorging te betrekken

“In Noordwijk en door Riet heb ik

de Wajong en noem maar op. Hierin

leverde mij dit zelfs een berisping op

ervaren hoe uniek mensen met een

zou de ZGR als belangenbehartiger

van de geneesheer-directeur. Nu is

verstandelijke beperking kunnen zijn.

nog meer kunnen samenwerken met

dat anders, maar toen niet: ouders

“Ze zijn eerlijk en ze prikken zo door

de achterban van ouders/verwanten

laten meedenken, meewerken als

jouw masker heen. Wij gebruiken

en mantelzorgers die voor een groot

vrijwilliger samen met andere ouders.”

het woord ‘handicap’ als zou het een

deel het netwerk vormen van de

Het was ook de tijd dat Jenneke Riet

beperking zijn. Maar in feite betekent

gehandicapte.”

leerde kennen. Riet is verstandelijk

het een voorsprong geven.”

gehandicapt. Al zo’n veertig jaar trekt

Jenneke is betrokken bij SIEN, voorheen

ontmoeting en lotgenotencontact


Iemand die in twee jaar tijd meer dan duizend winkels bezoekt zou je rustig een shopaholic kunnen noemen. Dat zou dus van toepassing kunnen zijn

ADELE BOUMAN | 26 |

SHOPAHOLIC OP VIER WIELEN

in de stad inmiddels wel afgeschud. Dat merk je wel als winkeliers je bellen om te vragen of je de toegankelijkheid van de winkel wilt komen inspecteren.

op Adele Bouman, geboren in Venlo

Maar ook de gemeente weet ons te

en sinds een aantal jaren bestuurslid

vinden als het gaat om beleidsmatige

van de Zwolse Gehandicaptenraad en

aan het afsterven waren.” Haar

aangelegenheden, de transities. En als

ambassadeur van City Unlimited. Ware

handicap belet haar niet om overal

je de goeie ambtenaar te pakken hebt

het niet dat Adele de middenstand

op af te stappen, excuus rijden. Of

is echt iedereen van goede wil. Dan zijn

niet alleen bezoekt om inkopen te

het nu de vergaderingen zijn van de

sommige belemmeringen zo opgeruimd.

doen, maar ook om na te gaan hoe

gemeenteraad van Zwolle, die van de

Als ik in Den Haag kom bijvoorbeeld,

het staat met de bereikbaarheid en

Wmo adviesraad, waar ze lid van is, de

dan is het een ramp!” Desondanks weet

de toegankelijkheid. Dat gebeurt met

plekken voor Invaliden Parkeerplaatsen

ze ook te relativeren. “Natuurlijk rijd ik

een vastberadenheid en inzet die niet

of… Bij Adele is het alles of niets.

liever over asfalt dan over kinderkopjes,

iedereen gegeven is. Zeker niet als

Ondertussen weten middenstanders,

maar je kunt nu eenmaal niet alles

je zonder je beide benen door het

ambtenaren, lotgenoten en anderen

hebben.”

leven moet en dus bent aangewezen

haar te vinden. “We hebben het in

op vier wielen. “Die benen hebben

Zwolle echt niet zo slecht getroffen als

ze moeten amputeren, omdat ze

rolstoeler. We hebben het imago van

door posttraumatische dystrofie

mensen, die altijd lopen te zeuren hier


ZGR 2013 in vogelvlucht

Het bestuur onderging nauwelijks

- Het project City Unlimited (inventa-

- In 2013 werden we betrokken bij

bij de voorbereidingen ten aanzien

een keer. Onderwerpen:

mutaties. Dat bestond in 2013 uit de

risatie van bereikbaarheid en

de verbouwing van www.zwolle.nl.

van toegankelijkheid voor Passend

Aanbesteding WMO en leerling-

dames Nieke van Klaarbergen, Adele

toegankelijkheid van winkels in

We hopen daarmee te bereiken dat

Onderwijs.

envervoer; innovaties, Rollenaer,

Bouman, Inge Mennenga en de heren

Zwolle) beleefde in 2013 naast

deze straks ook door blinden en

- Daarnaast hebben we via onze

veiligheid OV

Arnold Fransen, Piet Hoogstraten en

een dieptepuntje ook een

slechtzienden te lezen is.

vertegenwoordigers de dames

- Steeds vaker stuitten we dit jaar op

Jaap Breugem (voorzitter). Nieke van

hoogtepunt. Om met het eerste

- We namen deel aan de Veiligheids-

Adele Bouman en Inge Mennenga

criteria en uitgangspunten ten

Klaarbergen vertrok eind 2013 uit het

te beginnen: de gemeente Zwolle

dag op 31.08., hadden contacten

onze inbreng gehad in de Wmo

aanzien van bereikbaarheid en

bestuur.

en MEE IJsseloevers trokken zich

met IKEA (nieuwbouw in Zwolle),

adviesraad met name als het gaat

toegankelijkheid, die anno 2013 niet

Secretariële beleidsondersteuning in

terug uit dit project. Het hoogtepunt

Van der Valk hotel (idem), City

om de komende drie decentra-

meer voldoen aan de eisen des tijds.

de persoon van Willem van Halem werd

was ongetwijfeld de keuring van

Centrum,

lisaties (Awbz/Wmo, Jeugdzorg en

We hebben het college er dan ook

verleend door Travers Welzijn, Zwolle.

de 1000ste winkel. Dat vierden we

- De opening en ingebruikname van

Participatiewet).

meer dan eens op gewezen dat zij

Hieronder volgt een korte weergave

In november 2013 herdachten we op

met wethouder Rene de Heer en

de Isala klinieken was voor ons

- In 2013 werd ons steeds meer

in 2012 Agenda22 heeft ondertekend.

van hetgeen in 2013 in, met en rond

een bijzondere wijze het tienjarig

een ZGR quiz voor raadsleden.

niet dat grote feest waarop we

en vaker duidelijk dat de medezeg-

En dat betekent dat alle voorzie-

de Zwolse Gehandicaptenraad is

voorzitterschap van Jaap Breugem.

- In 2013 voerden we een intensieve

hadden gehoopt. Veel (toegezegde)

genschap bij zorgaanbieders niet

ningen adequaat toegankelijk

correspondentie met het RIVM

voorzieningen waren niet of nauwe-

overal optimaal is. Voor de porte-

dienen te zijn voor mensen met een

Fysieke toegankelijkheid en

over de toegankelijkheid van

lijks aangebracht.

feuillehouder aanleiding het bestuur

fysieke, psychische dan wel

Vergaderingen

bereikbaarheid

mobiele units borstkankeronderzoek

- Als ZGR waren we nauw betrok-

van de ZGR te verzoeken hiernaar

verstandelijke beperking.

Het bestuur kwam in 2013 tien keer

- Als bestuur van de ZGR hebben we

voor rolstoelers. Doordat die niet

ken hij de bouw van het nieuwe

een onderzoekje in te stellen.

- Toen we in 2010 met ons project

bijeen. Daarnaast was er bestuurlijk

ons in het verleden sterk

afdoende is worden cliënten

wijkcentrum het Anker te Westen-

- Alhoewel hier niet direct bij

MEMO (Maak Meedoen Mogelijk)

overleg met de portefeuillehouder

gemaakt voor de aanstelling van

verwezen naar Apeldoorn,

holte (Zwolle).

betrokken volgden we de voorbe-

startten hadden we grote verwach-

(drie keer in 2013), zes vergaderingen

een stadsergonoom. Deze werd

waarbij een 45 minuten reistijd

reidingen op de Participatieraad

tingen. Maar het regelmatige

van de werkgroep BTB en tal van andere

in 2012 aangesteld, maar moest

wordt aangehouden. Cliënten

Beleidsmatige aangelegenheden

met meer dan gemiddelde aandacht.

contact met c.q. het informeren van

contacten.

om bezuinigingsredenen een jaar

uit het nabijgelegen Kampen echter

- Samen met de Zwolse brandweer

De raad, die op 01.01.2014 operati-

raadsleden werd helaas door over-

later weer afscheid nemen.

kunnen worden geholpen in de Isala

bereidden we een excursie voor ten

oneel zou moeten zijn zal, voor

volle agenda’s al te vaak doorkruist.

voorgevallen.

In 2013 moesten we door overlijden

- Veel tijd is gestoken in de totstand-

te Zwolle. Want Apeldoorn is

behoeve van deelnemers aan

zover het er nu naar uitziet pas per

afscheid nemen van twee leden van de

koming van IP’s nabij de Fundatie

meer dan 45 minuten reizen. Een

het VNG congres op 14 en 15 juni in

01.07.2014 van start gaan. Daarbij

Achterban

werkgroep BTB:

(museum) en de Spiegel (theater).

ongerijmdheid die ons als onredelijk

Zwolle. Dit resulteerde helaas niet in

zullen de nu nog functionerende

- Voor de contacten met onze

- Arie Hoogers

Eind 2013 was de besluitvorming

voorkomt. Eind 2013 was deze

voldoende deelnemers;

adviesraden worden opgeheven.

achterban gaven we in 2013 vijf keer

- Henk Halfwerk.

nog niet voltooid.

correspondentie nog niet voltooid.

- Als ZGR zijn we betrokken geweest

- De Vervoersraad vergaderde in 2013

een ZGR Nieuwsberichten uit en

| 28 |


We werkgroep Bereikbaarheid,

afd. Zwolle, Fibromyalgie Vereniging

Zwolle;

Toegankelijkheid, Bruikbaarheid

Zwolle, Dit Koningskind afdeling Zwolle,

- Op 31.10 organiseerden we een

- Het uitdragen van Agenda22, dat

bestond op 31.12.2013 uit:

Longfonds rayon Overijssel, Multiple

bijeenkomst rond het Pgb met

inmiddels wel door het college van

- Pieter Jan de Wit

Sclerose (MS) Vereniging Nederland,

als gasten mevrouw Nelleke

B&W, maar nog niet door de Tweede (voorzitter/secretaris)

Parkinson Club Zwolle, Philadelphia

Vedelaar (wethouder) en

Kamer is geratificeerd.

- Jelle ter Burg

Support afdeling Zwolle, Nederlandse

Hans van der Knijf

- Martijn van Dijk

Vereniging van posttraumatische

(vertegenwoordiger van Per Saldo)

En verder:

- Geert Jan den Hengst

dystrofie patiënten, Reuma Patiënten

- Het benadrukken van het

- Gerdien Hijink

Vereniging regio Noord Veluwe, Revas

Plannen 2014. Ook in vogelvlucht

belang en noodzaak van de rol

- Jan Huisman

‘de Peperbus’, Nederlandse vereniging

Ook in 2014 zal het beleid van de

van cliënten- en verwantenraden

- Gerard Mostert

van slechthorenden, Vereniging van

gemeente Zwolle worden gekenmerkt

van zorgaanbieders met het oog

door het uitgangspunt ‘Iedereen

op de drie transities (Awbz/Wmo,

Ondersteuning: Travers Welzijn,

doet mee.’ Alle burgers van Zwolle

jeugdzorg, participatiewet)

beleidsecretaris Willem van Halem

moeten de gelegenheid hebben om te

- Het organiseren, coördineren

participeren in het sociale verkeer.

en uitvoeren van de tweejaarlijkse

Bij de ZGR zijn aangesloten:

In onze opvatting is toegankelijkheid,

Uitgankelijkheidstrainingen met het

Algemene Nederlandse Gehandicapten

bereikbaarheid en bewustwording

regionale korps Brandweer

Organisatie (ANGO), afd.Zwolle,

de sleutel tot participatie van

IJsselland.

hielden we onze website

(www.zgr.nu) up-to-date.

toegankelijkheid van de gemeente

ouders en verwanten van mensen met

Nederlandse Vereniging voor Autisme

burgers met een beperking. Immers,

een verstandelijke handicap (VOGG)

Colofon

regio Zwolle, stichting Bij Elkaar –

zonder bereikbare en toegankelijke

Het bestuur van de stichting Zwolse

Maar Apart, Nederlandse Vereniging

Een uitgave van de Zwolse

Foto’s: MarcelSenz Fotografie

voorzieningen is het moeilijk

Gehandicaptenraad bestond op

van Blinden en Slechtzienden afdeling

Gehandicaptenraad

Teksten: Willem van Halem

participeren. En dan bedoelen we hier

31.12.2013 uit:

West Overijssel, BOSK (Vereniging

Postbus 1064, 8001 BB Zwolle

Vormgeving: BEEEP

zowel het fysieke als psychische aspect. - Jaap Breugem (voorzitter)

van motorisch gehandicapten en

GRAFISCH ONTWERP BNO

- Adele Bouman

hun ouders) regio Zwolle, Crohn of

T. 038-7508300

In 2014 zetten we dan ook in op het

- Arnold Fransen

Colitis Ulcerosa, Patiëntenvereniging

E. [email protected]

volgende:

- Piet Hoogstraten

Cerebrovasculair Accident (CVA), regio

www.zgr.nu

- Het meewerken aan het formu-

- Nieke van Klaarbergen

Overijssel, Diabetes Vereniging Zwolle,

www.nietiedereenisevensnel.nl

- Inge Mennenga

Dwarslaesie Organisatie Nederland,

www.city-unlimited.com

leren van (nieuwe) beleidslijnen

| 30 |

Oplage: 500 stuks


Allemaal meedoen! Jaarverslag Zwolse Gehandicaptenraad 2013

Recommend Documents