UIT & THUIS
BROUWERIJEN
Ryan Shaw gaat voor eeuwigheid
Zijn eerste album was al erg goed, maar z’n tweede plaat moest nog tijdlozer worden.
18
Bier drinken uit je eigen stad
Op zoek naar zon, zee en strand? Check de laatste aanbiedingen op DePers.nl/reizen
EN VERDER
Premier Rutte: hoe zou dat zijn?
27 Donderdag Mei 2010
WWW.DEPERS.NL
GRATIS, MAAR NIET GOEDKOOP ANP/BEELDBEWERKING DE PERS
Balkenende
Niemand kan zo strálend achter staan Geen mens kan zo gretig en vrolijk knokken tegen een achterstand als Jan Peter Balkenende. Een slechte premier misschien, maar wat een goed campagneverhaal. Kustaw Bessems AMSTERDAM
...
Zittend op de eerste rij, kijkend naar het eerste radiodebat dat de CDAleider voerde met zijn grootste concurrenten, stootte Femke Halsema van GroenLinks haar D66-collega Alexander Pechtold aan. Ze fluisterde: ‘De Balk is back.’ De Balk, dat is natuurlijk Jan Peter Balkenende. Die daar een ‘breekpunt’ uit zijn mouw toverde (de hypotheekrenteaftrek) om VVD-leider Mark Rutte af te troeven. En die zich als een hongerige wolf op de draaiende en hakkelende PvdA’er Job Cohen (zorgpremier) stortte: ‘Zo kun je niet regeren!’ Is de Balk al back? Niet in de zin van: hij gaat de verkiezingen wel weer winnen. Nog lang niet. Maar hij is terug met zijn agressie, met machtspolitiek. Met het politieke schaken en zijn take no prisonersmentaliteit. Balkenende staat hopeloos achter in de peilingen en zowel zijn situatie als die van zijn partij zijn deplorabel. Maar niemand kan zo strálend hopeloos achterstaan als onze minister-president.
Alle dagen dreiging
Het geweld tegen Rotterdams ov-personeel lijkt amper nog te beteugelen. ‘Het is wachten op de eerste dode.’
Commentatoren vragen zich likkebaardend af: kan hij het weer? Wat Balkenende helpt, is de hysterische nieuwscarrousel van deze verkiezingen. Er is honger naar een nieuw verhaal. Een goed verhaal. En de versmaadde premier die vanuit een verloren positie terugkomt, dat zou een héél goed verhaal zijn. In de laatste politieke barometer springt het CDA drie zetels omhoog naar 26. Nog altijd dramatisch vergeleken bij de 41 in de Kamer, maar verrassend na een daling waar geen eind aan leek te komen. En dus wordt het hem meteen voorgelegd, microfoon onder zijn neus: ‘Bent u de comeback kid?’ Commentatoren vragen zich haast likkebaardend af: kan hij het toch weer? En als iedereen dat vaak genoeg zegt, wordt het vanzelf een beetje waar.
Lees meer op pagina 5
Obama erger dan Bush Donald Rumsfeld was er al niet vies van: geheime missies van Amerikaanse militairen in het buitenland. Als minister van Defensie onder George W. Bush riep hij daarmee veel weerstand op. Maar wat blijkt nu: onder Barack Obama is het allemaal nog een tikkie erger geworden.
Lees meer op pagina 4 Lees verder op pagina 3
UIT & THUIS
EERST
‘Ik hou niet van mannen die stinken en lui zijn.’
PERSPECTIEF
Uraniumjagers Gevaarlijke reactoren
6
De kassières van Dirk van den Broek zijn de sterren in Supermarkt Songspiel. Pagina 17.
2
CAMPAGNEBRIEFING ...
PETER
MIDDENDORP
E
Eerst
en verkiezingscampagne is een aaneenschakeling van pogingen jezelf gunstiger voor te stellen dan je bent, en de ander slechter, waarbij het niet uitmaakt hoe doorzichtig die pogingen zijn, of hoezeer je de kiezers ermee motiveert om van de weeromstuit het tegendeel te gaan geloven. Ik zeg dit niet omdat ik al enkele weken achter overbelichtte campagneactiviteiten aansukkel, maar omdat ik gisteren de ‘campagnebriefing’ van de VVD heb bezocht. Een campagnebriefing is een korte ochtendbijeenkomst waarin partijmedewerkers elke dag een nieuw voorstel aan de man proberen te brengen en benadrukken hoe stom de andere partijen wel niet zijn. Tegen elven kwamen de journalisten binnen, de vorige campagnedag nog in de kleren. Vlak daarna verschenen drie medewerkers van de VVD. ‘Cohen heeft gezegd dat hij vanaf nu uit zijn hart gaat spreken,’ zei er eentje op vertrouwelijke toon. ‘Dus dat wordt nog wat,’ moesten we begrijpen. Verongelijkt: ‘Het CDA doet expres zo lang over hun briefing dat er zo weinig mogelijk journalisten tijdig hier kunnen zijn.’ Het VVD-plan van de dag luidde: MBO-scholieren die twee jaar achtereen aantoonbaar waardeloos onderwijs hebben genoten, moeten aan het einde daarvan door de school het schoolgeld op hun rekeningen terug krijgen gestort. Tweeduizend euro voor twee verloren jaren – daar zullen ze blij mee zijn. ‘Scholen moeten meer bedrijfsmatig gaan werken,’ was misschien de achterliggende gedachte, maar niet alle achterliggende gedachten zijn de benaming waard. Bedrijven streven naar winst. De school die het minste les geeft, kan aan het einde van het jaar de mooiste cijfers laten zien. Wat wel wonderlijk was: de journalisten begonnen zakelijke vragen te stellen, aantekeningen te maken. Het lozen van loze plannen is kennelijk effectief. Gelukkig volgde op de briefing nog een hele campagnedag, vol nieuwe plannen, debatten en gebeurtenissen. De kans was niet zo groot dat dit VVD-plan de krant zou halen. Het leek de VVD’ers niet te deren. Ze hadden toch weer even voeling met de pers gehouden. Ze hadden toch weer even campagne gevoerd. 1
Verkiezingen ‘Wat een chaos!’
Twijfelkonten blijven na debatten zweven ZWEVENDE KIEZER
Surinaamse verkiezingen
OVERWINNING BOUTERSE De Mega Combinatie van Desi Bouterse heeft de parlementsverkiezingen in Suriname gewonnen, maar geen absolute meerderheid behaald. Het samenwerkingsverband van Bouterse heeft volgens voorlopige tellingen 23 zetels van de in totaal 51 zetels gewonnen. Het Nieuw Front van president Ronald Venetiaan bleef steken op veertien zetels.
Toneelgroep Amsterdam
Nog nooit was het aantal zwevende kiezers in Nederland zo groot. Wie zijn zij? Wat willen ze? En hoe bepalen zij uiteindelijk hun keus? De Pers volgt zes twijfelkonten.
Marjolein van der Maat Medewerker commerciële binnendienst bij een ICT-bedrijf Utrecht, 28 jaar Zweeft ‘verschrikkelijk’.
Hicham Ismaili Alaoui Student Integrale Veiligheidskunde Lelystad, 24 jaar Zweeft tussen: PvdA, D66 en VVD.
Luc Seton Freelance filmmaker Amsterdam, 34 jaar Heeft Cohen (PvdA) afgeschreven en twijfelt nu tussen D66 en VVD.
Mieke Thielen Fysiotherapeut Utrecht, 30 jaar. ‘Ik ben er nog niet uit wat het gaat worden, maar ik neig naar links.’
Andreas van Dongen Financieel consultant bij accountancybedrijf Rotterdam, 32 jaar Zweeft tussen: PvdA, VVD en D66.
Saskia van Dierendonck Buitendienst verkoper luchtvaartmaatschappij Sassenheim, 27 jaar Zweeft tussen: VVD en Trots op Nederland.
Marcia Nieuwenhuis DEN HAAG
...
Binnen twee weken wordt van alle kiezers verwacht dat zij met het rode potlood een vakje inkleuren. Meer dan de helft van hen weet nog niet welk vakje het gaat worden. Miljoenen mensen kijken, om toch een keus te kunnen maken naar de verschillende lijsttrekkersdebatten. ‘Wat een chaos!’, roept medewerker commerciële binnendienst Marjolein van der Maat (28, Utrecht) uit na het zien van het RTL ‘premiersdebat’. ‘De heren zagen continu aan elkaars stoelpoten, maar als je die stoelpoten niet kent, dan schiet je daar natuurlijk niets mee op.’
‘Onfatsoenlijk’ Ook Mieke Thielen (30, Utrecht) vindt de debatten een domper. ‘De mensen willen horen wat er gezegd wordt, niet dat iemand er onverstaanbaar doorheen zit te tetteren.’ Bij vlagen vond de fysiotherapeut de manier waarop er gedebatteerd wordt ‘onfatsoenlijk’. CDA-leider Jan Peter Balkenende viel haar in positieve zin op. ‘Maar ik heb het eigenlijk een beetje gehad met Balkenende, die heeft zijn kans gehad.’ Als het CDA een andere lijsttrekker naar voren had geschoven, hadden de christendemocraten bij haar nog wel een kans gemaakt. Meest in het oog springen de bijdragen van Job Cohen. De ene zwevende kiezer blijft geloven in de PvdA-voorman, de ander schrijft hem definitief af. Luc Seton (34, Amsterdam) noemde zichzelf pas nog ‘fan van Job’, maar is diep teleurgesteld in zijn oude burgervader. ‘Het is een goeiige man, maar nu het zo slecht gaat met de economie hebben we een
stevige leider nodig, niet iemand die stuntelt met de cijfers’, zegt de filmmaker gedesillusioneerd. ‘Ik houd mijn hart vast, volgens mij is het einde Job.’ Waar Seton twijfelde tussen D66 en PvdA, zijn de sociaaldemocraten voor hem nu definitief afgevallen. ‘Het wordt D66 of de VVD.’
‘De mensen willen niet dat iemand er onverstaanbaar doorheen tettert.’ Zwevende kiezer Mieke Thielen
kaar houden, ook al kost dat natuurlijk ook geld.’ Niet alle zwevende kiezers zaten bij de debatten aan de buis gekluisterd. Buitendienst verkoper op de luchthaven Saskia van Dierendonck (27, Sassenheim) stond te beachvolleyballen en nam haar toevlucht tot de stemwijzer. ‘Op één kwam de VVD en op twee Trots op Nederland, precies wat ik verwacht had.’ Ze neigt nu naar de VVD. ‘De VVD is heel goed voor Schiphol, dat is mijn brood, mijn leven, mijn passie.’ Van Dierendonck merkt op dat ze Rita Verdonk nog graag in actie zou zien. ‘Van Verdonk hoor je heel weinig.’
NU OOK IN ’T ENGELS
Toneelgroep Amsterdam (TA) gaat komend seizoen met enkele voorstellingen in de Stadsschouwburg Amsterdam proefdraaien met Engelstalige boventiteling. Het stadsgezelschap hoopt hiermee ook expats en toeristen naar de voorstellingen te trekken. TA wil zich profileren als groep ‘met internationale allure’.
Strafrechtelijk onderzoek
RITA VERDONK BESCHULDIGD Tegen Tweede Kamerlid Rita Verdonk van Trots op Nederland (TON), loopt een strafrechtelijk onderzoek. Dit gebeurt na een aangifte van voormalig medewerker Jacques Smits van de partij. Hij beschuldigt de partij van laster en smaak. TON zette Smits vorig jaar uit de partij en deed aangifte tegen hem vanwege bedreiging en stalking. Smits vindt die beschuldigingen onterecht.
DARFUR
ICC GEEFT SUDAN AAN
Student veiligheidskunde Hicham Ismaili Alaoui (24, Lelystad) schrijft de PvdA-leider juist niet af. ‘Job Cohen bewaarde zijn rust en gaat niet mee in het geschreeuw. Geert Wilders die wegloopt, dát vind ik pas ongepast.’ Volgens Ismaili Alaoui is integratie met de economische malaise een extra belangrijk thema. ‘Als je uit de crisis wilt komen, heb je iedereen in de samenleving nodig. Dat zie ik bij de VVD en de PVV niet gebeuren. De PvdA wil de boel tenminste bij el-
Gecharmeerd
Presentatie programma
Olieramp
Argus Songfestival: is Sienekes keelontsteking over?
Pas in november opent het DeLaMar Theater van Joop van den Ende haar deuren in het centrum van Amsterdam, maar gisteren was het theater al even in gebruik: voor de presentatie van het theaterprogramma voor het theaterseizoen 2010/2011. Op het programma staan onder meer de musical La Cage aux Folles (met Jon van Eerd en Stanley Burleson) en het toneelstuk Ontrouw (met Linda van Dyck, Tom Jansen en Marc Klein Essink).
Oliemaatschappij BP is gisteren met de zogenoemde ‘Top Kill’-operatie begonnen om het olielek in de Golf van Mexico te bestrijden. Volgens de maatschappij is de kans 70 procent dat met de mega-operatie een einde komt aan het lekken van olie. De Amerikaanse regering had BP eerder toestemming gegeven voor toepassing van de methode. Overigens is er eerst een testfase voordat de methode daadwerkelijk wordt ingezet.
DELAMAR AL EVEN OPEN
BP BEGINT MET ‘TOP-KILL’
Melk pissen
Peuteren
Manneken Pis in Brussel plast op 1 juni een dag lang melk. Het Belgische Dierenartsen Zonder Grenzen heeft dit aangekondigd.
‘Mogen peuters ook nog gewoon peuteren?!’ Minister Rouvoet over een advies om 3-jarigen al naar de basisschool te sturen.
Financieel consultant Andreas van Dongen (32, Rotterdam), die twijfelt tussen PvdA, D66 en VVD, is op zijn beurt juist erg gecharmeerd van eurocommissaris Neelie Kroes. ‘Voor de bezuinigingen heb je een sterke premierskandidaat nodig die dat regelt. Helaas schuift de VVD nu Mark Rutte verder naar voren.’ Kroes for president had bij Van Dongen de doorslag gegeven. ‘Ik zie nog geen andere kandidaat die daartoe in staat is.’ 1
Het Internationaal Strafhof (ICC) in Den Haag heeft gisteren voor het eerst gebruik gemaakt van de mogelijkheid om de gebrekkige samenwerking van een staat aan te geven bij de Veiligheidsraad van de Verenigde Naties. Sudan werkt niet mee bij de arrestaties van oud-minister Ahmad Harun en van Ali Kushayb, leider van de beruchte Janjaweed-militie.
Eerst
3
EU-rapport
Mobiel bellen is níet duur Mobiel bellen is duur in Nederland, zou blijken uit een rapport van EUcommissaris Neelie Kroes. Het tegendeel is waar. Jan-Hein Strop AMSTERDAM
...
Mobiele belbedrijven zullen gisteren raar hebben opgekeken, toen ze in een EU-rapport lazen dat de beltarieven in Nederland heel hoog zijn. Want er is geen land in Europa waar de concurrentie tussen aanbieders zo groot is als hier – zie al die schreeuwerige advertenties. Dankzij die concurrentie zijn de tarieven juist erg laag. Die conclusie trok de Organisatie voor Economische Samenwerking en Ontwikkeling (OESO) vorig jaar al in een uitgebreid onderzoek in de dertig ledenstaten (inclusief alle grote Europese landen). Daaruit bleek dat een beller met een gemiddeld verbruik in Nederland het beste af is met een jaarlijkse rekening van 93 euro, ver onder het gemiddelde van 115 euro. De veelbeller was alleen 3 euro goedkoper uit in Denmarken.
Nederland gelooft niet in Sieneke Slechts 11 procent van de Nederlanders denkt dat Sieneke zich vanavond naar de finale van het Euro-
Tegenstrijdigheid
visie songfestival gaat zingen, blijkt uit een enquete. Als het aan de Duitse presentator en zanger Ste-
fan Raab ligt, gaat ze echter wel winnen. Hij roept Duitsers op om op haar te stemmen. 1 FOTO: ANP
Balkenende Eenzamer dan ooit
Hij had het eigenlijk gehad met dit land Vervolg van pagina 1
...
Natuurlijk was er bij veel CDA’ers twijfel toen het partijbestuur Balkenende enkele uren na de val van zijn vierde kabinet weer tot lijsttrekker uitriep. Was het geen tijd voor een nieuwe? ‘Maar je ziet nu dat het ook een groot voordeel heeft’, zegt een hoge CDA’er. ‘Want hij weet precies wat hij moet doen. De CDA-campagne-autootjes staan klaar, hij gaat er meteen op af en hij heeft daar écht weer plezier in. Aan Cohen en SPlijsttrekker Roemer zie je dat het zo makkelijk nog niet is om pas kort voor de verkiezingen aan zo’n klus te beginnen.’ Balkenende laat geen kans onbenut, laat geen fout van een tegenstander passeren. In zijn publicitaire strijd is hij eenzamer is dan ooit. Het populaire
Eindexamens
HEEL VEEL KLACHTEN Bij het Landelijk Aktie Komitee Scholieren (LAKS) zijn sinds het begin van de eindexamens vorige week 92.083 klachten binnengekomen. Met nog bijna een week te gaan is hiermee het record van 2007 met 92.000 klachten zeker verbroken. Dat maakte het LAKS gisteren bekend. Vorig jaar bleef de teller steken op 88.000 klachten van middelbare scholieren over het examen.
Big problem Drie biggetjes hebben in Duitsland voor een verkeersopstopping gezorgd.
jonge CDA-talent Camiel Eurlings is weg. Minister Maxime Verhagen van Buitenlandse Zaken, tijdens de vorige Kamerverkiezingen nog goed voor het betere sloopwerk van de oppositie, speelt een marginale rol. Steun en toeverlaat Jack de Vries is na een seksschandaal op afstand gezet. Zowel de voorzitter (Pieter van Geel) als de vicevoorzitter (Liesbeth Spies) van de CDA-fractie zwaaien af. Alleen minister Jan Kees de Jager van Financiën is naast de lijsttrekker enigszins prominent in beeld. Het lijkt Balkenende niet te deren. Evenmin dat hij – zeggen partijgeno-
ten – het eigenlijk had gehad met het premierschap en met dit land en baalde dat hij niet naar Europa kon. Vraag is nu hoe kort het geheugen is, niet alleen van journalisten, maar ook van Balkenendes politieke tegenstrevers en kiezers. Cohen valt Balkenende niet hard aan omdat die denkt te profiteren van een tweestrijd met de VVD en omdat hij Balkenende niet van nabij genoeg heeft meegemaakt om erg diepe weerzin op te bouwen. Rutte heeft een poosje prettig met Balkenende geregeerd in een eerder kabinet en ziet in het CDA een natuurlijke coalitiepart-
ner. Het betere Balkenende-jennen moet komen van de kleintjes, Halsema en Pechtold. En de kiezers? Nederland was Balkenende helemaal zat, bleek uit alle cijfers. De man die geen crisis in goede banen kon leiden, geen kabinet tot een goed eind kon brengen, geen vijf zinnen behoorlijk achter elkaar zette en sjoemelde met het staatsbelang als dat politiek nodig was. Maar weet Nederland dat nog, of is het zo verliefd op Balkenende de campaigner dat het na de verkiezingsnacht toch weer wakker wordt naast Balkenende de winnaar? 1
Wat verklaart de tegenstrijdigheid? Het EU-rapport blijkt geen rekening te houden met het gebruik van mobiele aanbieders om de aankoop van een mobiel toestel te subsidiëren, legt de woordvoerder van telecomwaakhond Opta uit. ‘Dat heeft de OESO wel meegerekend.’ Iedereen die een abonnement heeft afgesloten, kent de subsidiepraktijk. Zo lijkt het alsof het toestel gratis is, terwijl je die in feite afbetaald via het abonnement. Dat de ambtenaren die voor de verantwoordelijke EU-commissaris Neelie Kroes werken dit over het hoofd hebben gezien, is niet onverklaarbaar. Nederland is volgens Opta het enige Europese land waar de markt zo werkt. Kroes wil dat de beltarieven in de EU verder naar beneden gaan. Zij riep lidstaten daarom gisteren op de Europese telecomregels beter toe te passen, zodat er meer concurrentie op de markten ontstaat. De boodschap kwam aan, maar KPN en haar concurrenten zullen in het mobiele slagveld eerder mikken op iets anders: prijsverhoging. 1
LAAGSTE PRIJS! DE LAAGSTE PRIJS VAN NEDERLAND: GRATIS APPLE IPHONE 3GS & GRATIS HTC DESIRE!
16GB OOK IN WIT!
GRATIS! APPLE IPHONE 3GS NU VAN 25.00 VOOR
€19.95
P/MND*
GRATIS! HTC DESIRE NU VAN 25.00 VOOR
€19.95
P/MND*
+ snel internet (1e 12 mnd €7.95)
+ onbeperkt internet (1e 12 mnd €2.95)
Incl. 190 belmin./sms per maand
Incl. 190 belmin./sms per maand
Beltegoed onbeperkt houdbaar!
Beltegoed onbeperkt houdbaar
BESTEL NU RAZENDSNEL OP GSMSALE.NL 24-UURS LEVERING! VOOR 15.00 UUR BESTELD, DE VOLGENDE DAG GRATIS PER KOERIER IN HUIS!
4
Eerst
Special forces ’Amerika moet penetreren en vernietigen’
Barack Obama is zelfs nog stiekemer dan George W. Donald Rumsfeld stond bekend als Bush’ agressieve minister van Defensie. Hij kan nog wat leren van Obama. Rupert Cornwell
Geen toestemming
WASHINGTON
...
De VS hebben hun geheime militaire operaties in het Midden-Oosten en Afrika drastisch uitgebreid. Doel: terreurnetwerken vernietigen en de boel al vast in gereedheid brengen voor als de president besluit tot een aanval op Iran. Volgens The New York Times is daartoe al op 30 september vorig jaar een besluit ondertekend door generaal David Petraeus, die aan het hoofd staat van de Amerikaanse militaire operaties in het Midden-Oosten, Afghanistan en de Hoorn van Afrika.
Navy Seals Het gaat hier niet om normale soldaten, maar speciale eenheden als de Navy Seals en Delta Force. Ze mogen volgens het nieuwe bevel opereren in landen die de VS goedgezind zijn, maar ook in vijandelijk gebied. Hun belangrijkste taken zijn ‘netwerken opbouwen’,
HH
VERZEKERDE ZORG IN DE BERGMAN KLINIEK De Bergman Kliniek is in 20 jaar tijd uitgegroeid tot een van de meest vooraanstaande en toonaangevende
het ‘penetreren, ontregelen, verslaan of vernietigen’ van terroristische organisaties en de ‘omgeving gereedmaken’ voor aanvallen van de VS of plaatselijke legers – een duidelijke verwijzing naar Iran.
In sommige opzichten is dit niet meer dan een formalisering van het beleid van George W. Bush, de vorige Amerikaanse president. Met name diens minister van Defensie Donald Rumsfeld was een groot voorstander van geheime operaties. Toch zijn er grote verschillen, zo melden medewerkers van het Pentagon en de CIA. Waar dit soort operaties voorheen grotendeels voor rekening van de CIA kwamen, is het accent nu verschoven naar het Pentagon. En dat betekent dat toestemming vooraf door de president of het Congres niet in alle gevallen meer vereist is. In de acht maanden sinds het bevel van kracht werd, zijn verschillende operaties in de openbaarheid gekomen. Zo was er bijvoorbeeld de moord, vorige herfst, op Saleh Ali Saleh Nabhan in Somalië. Dit was een aanhanger van Al-Qaida die betrokken zou zijn geweest bij de aanslagen op de Amerikaanse ambassades in Nairobi en Dar-es-Salaam, in 1998.
L
I
N
I
C
Stil Het andere land waarvoor het bevel bedoeld is, is dus Iran. President Obama heeft steeds uitdrukkelijk de mogelijkheid van een militaire aanval opengelaten, mocht Iran niet stoppen met zijn omstreden nucleaire programma. Het blad The New Yorker meldde al in 2005 dat speciale eenheden vanuit Irak de grens met Iran overgingen voor verkenningsoperaties. Maar als het goed is, zijn alle Amerikaanse troepen volgend jaar weg uit Irak. Die uitvalsbasis vervalt dus. Als de havik Rumsfeld nog steeds in het Pentagon had gezeten, dan zou het bevel veel stof hebben doen opwaaien. Nu bleef het stil. 1 © The Independent
N DE U O N OK HA IN AG
BERGMAN C
De Special Forces zijn ook inniger gaan samenwerken met het leger van Jemen. Het Pentagon heeft de geldelijke steun verdubbeld naar 125 miljoen euro, en daar heeft Jemen helikopters, gewapende voertuigen en kleine wapens van gekocht. Het belangrijkste doelwit hier is de lokale tak van Al-Qaida. Die meldde eerder zelf dat ze het brein was achter de mislukte aanslag op een Amerikaans vliegtuig boven Detroit. Dat was vorig jaar met Kerstmis.
S
NIEUWE TECHNIEKEN OOK UITERMATE GESCHIKT VOOR SENIOREN MET SPATADERS
klinieken op het gebied van medisch specialistische zorg. Bergman Kliniek
Spataderen is een veelvoorkomende aandoening bij mannen en
plaatsvinden en er zijn geen operatiewonden. Daarmee is de
Den Haag is recent van start gegaan na
vrouwen. Op jonge leeftijd geven spataders weinig klachten maar
herstelperiode aanzienlijk korter dan bij een traditionele operatieve
de overname van het voormalig Me-
ze worden wel vaak als storend of lelijk ervaren. Op oudere leef-
behandelingswijze. U kunt direct weer alles doen en er zijn geen
disch Centrum Scheveningen door
tijd zijn er vrijwel altijd klachten maar vanwege de leeftijd wordt
littekens zichtbaar.
Bergman Clinics. De Bergman Kliniek
er vaak geen aanvullend Duplex onderzoek verricht. En juist dit
heeft met alle zorgverzekeraars in Ne-
Duplex onderzoek is van groot belang om de behandeling van
Onze gecertificeerde vaatchirurg, dr. Ben Disselhoff, wordt vooral
derland contractafspraken. Alle be-
spataderen efficiënt en eenvoudig zonder narcose en zonder
door zijn bijdrage aan de introductie van de Endoveneuze Laser
handelingen die onder “verzekerde
wonden te verrichten. De Bergman Kliniek maakt gebruik van de
Therapie gezien als de Nederlandse EVLT® pionier. In 2008 promo-
zorg” vallen worden rechtstreeks bij
nieuwste technieken.
veerde dokter Disselhoff aan de Universiteit Utrecht als eerste arts
de zorgverzekeraar gedeclareerd.
op de Endoveneuze Laser Therapie en is daarmee de absolute top In de Bergman Kliniek doorloopt u in een consult het volledige
specialist van Nederland.
traject van consult, diagnostiek en behandelplan. Met Duplex onderDe behandeling van spataderen is maatwerk. Daarom is het belangrijk dat altijd een volledig Duplex onderzoek wordt verricht zodat u goed geïnformeerd bent over de aard en omvang van uw spataderen. De Bergman Kliniek streeft naar een optimaal, functioneel maar ook cosmetisch resultaat want uw benen mogen gezien worden! DR. BEN DISSELHOFF, VAATCHIRURG
zoek wordt vastgesteld om welke vorm van spataderen het gaat. Vervolgens wordt de voor u meest geschikte behandelingstechniek vastgesteld. Onze specialisten hanteren behandelmethodes die niet beschadigend of belastend zijn voor het lichaam. Voor kleine en middelgrote spataderen bieden we de Duplex (echo) geleide sclerocompressie (dichtspuiten). Grote spataderen kunnen worden behandeld door middel van Endoveneuze Lasertherapie (EVLT). Endoveneuze Lasertherapie is een belangrijke ontwikkeling op het gebied van spataderbehandelingen. Met de ontwikkeling van Endoveneuze Laser Therapie is het niet meer nodig de hele spatader
W ilt u uitgebreide informatie over de kliniek?
www.be rgma nk linie k .nl of bel 0900 8099 lokaal tafief
uit het been te trekken, maar wordt deze op elegante wijze van binnenuit dichtgelaserd. De behandeling kan onder lokale verdoving
zkn
ZELFSTANDIGE KLINIEKEN NEDERLAND
Binckhorstlaan 149, 2516 BA Den Haag
KEURMERK
BERGMAN. DE BESTE BEHANDELING BEREIKBAAR
Eerst
5
Geweld OV Rotterdam
STEL... ...dat er geen bankheffing komt
E
erst bestelen ze je, daarna nemen ze veel te veel risico om zich vervolgens daarvoor te belonen met dikke bonussen. En als banken dan omvallen blijken belastingbetalers de rekening gepresenteerd te krijgen. Als je dan vraagt: goh, zouden jullie voortaan zelf de kosten willen dragen als jullie er een puinhoop van maken, dan verwacht je als antwoord: natuurlijk, doen we. Maar het gisteren gelanceerde EU-voorstel voor een bankbelasting, waarvan de opbrengst bestemd is voor de afwikkeling van toekomstige faillissementen, roept bij banken – ook de Nederlandse – louter weerzin op. Als de banken de lobby tegen de bankheffing winnen, en dat is verre van denkbeeldig gezien de lobbysuccessen in het verleden, dan is er maar één conclusie mogelijk: wij, de belastingbetalers gaan bij de volgende crisis weer bail-outs betalen. En laat die crisis nu weer voor de deur staan. Als de EU er niet in slaagt om de schuldenproblemen op te lossen en Spanje hetzelfde overkomt als Griekenland, dan is er een kans dat die landen de facto failliet gaan en uit de euro moeten. Dat zou vermoedelijk betekenen dat ze niet bereid zijn hun schulden in het geheel af te betalen, met als gevolg grote verliezen voor banken die op grote schaal geld aan Zuid-Europa hebben uitgeleend. Nederlandse financiële instellingen hebben bijvoorbeeld voor 32 miljard uitstaan in Spanje, blijkt uit cijfers van De Nederlandsche Bank. Maar ook het risico van een andere, niet voorzienbare financiële crisis is levensgroot, omdat banken maar bar weinig van de vorige hebben geleerd, zo waarschuwen specialisten. Politici hebben er zonder bankheffing een probleem bij. Want hoe moeten ze aan kiezers uitleggen dat ze weer een bail out moeten doen, nadat ze hebben geaccepteerd dat banken niet zelf meebetalen? 1
De rubriek Stel... verkent wat ook het nieuws had kunnen zijn. Reacties/suggesties:
[email protected]
Iedere dag kans op een knal Het Rotterdamse OV-personeel gaat gebukt onder extreme agressie. ‘Het is wachten op de eerste dode.’
De RET zegt dat alles in het werk wordt gesteld het geweld te verminderen. Jaarlijks wordt 34 miljoen euro gespendeerd aan beveiliging, op alle metrostations hangen camera’s en staan toegangspoortjes. Dagelijks zijn 220 werknemers op pad om passagiers te controleren. In vergelijking met de eerste vier maanden van 2009 is het aantal incidenten juist verminderd, zegt woordvoerster Nicky Jansen. ‘Wel zijn ze heftiger. In plaats van een scheldwoord is het nu van ’Ik maak je dood’. En in plaats van een opgeheven hand wordt er nu vaker daadwerkelijk geslagen.’
Arnold Karskens ROTTERDAM
...
Huib, blond met streepjesblouse, chauffeerde 33 jaar probleemloos. Tot vorige week 19 mei, op bus 68. ‘Een passagier stapte halverwege het traject op. Zijn OV-kaart werkte niet en toen ik daar iets van zei, riep hij ‘klootzak’ naar me. Bij het eindstation kwam hij naar voren en zei: ‘Je was brutaal tegen me hè’, en sloeg me recht in mijn gezicht.’ Huib wijst naar zijn mond. ‘Een tand ging door mijn lip.’ De videocamera in de bus legde het vast, maar de dader ontkwam. Op een terras in de schaduw van De Kuip beklaagt voorzitter Perry Koster van de Vakbond voor Onafhankelijk RET-Personeel zich over het tomeloze geweld tegen de 2.700 OV-werknemers. ‘Nagenoeg alle dagen zijn er bedreigingen met wapens, handgemeen en onheuse bejegening.’ En de overlast stijgt. ‘Vorig jaar werden in de eerste vier maanden 66 processen-verbaal wegens geweld opgemaakt. Dit jaar zijn dat er 73 over dezelfde periode.’ Daarbij zijn de cijfers geflatteerd. Veel vindt ’s avonds laat plaats en dan doen RET’ers liever geen aangifte. ‘Anders zitten ze tot 3 uur ’s nachts op het politiebureau.’
Code 432 Op zondag 16 mei sprak een controleur van tram 25 op de Schiekade een zwartrijder aan. Zes vrienden van hem maakten stampij en na ‘Code 432’, waarbij assistentie werd gevraagd in verband met geweld, kwam een ‘combi’ met buitengewone opsporingsambtenaren van de RET assisteren. Direct toen ze de tram binnenstapten, kreeg er een van hen een stomp in zijn gezicht. Een andere RET’er werd met een bierfust op het hoofd geslagen en kon onmiddellijk naar de eerste hulp. Weinig landen kennen zoveel OVgeweld als Nederland. In de wijk Spangen bij Marconiplein, waar metro, tram en buslijnen elkaar kruisen, belaagde een groep jongens eind maart vijf RET’ers. Een brak een kaak op drie plaatsen. ‘Hij kan nog steeds amper praten,’ vertelt een collega. Buiten het metrostation haalt een hanggroepje de schouders op. ‘Ze vragen er om’, zegt een lange jongen. ‘Een vriend van me zat laatst klem
Onthulling
Advies Onderwijsraad
Groot-Brittannië heeft openheid van zaken gegeven over zijn nucleaire arsenaal: het heeft niet meer dan 225 kernkoppen. De Britse minister van Buitenlandse Zaken William Hague zegt ‘dat de tijd is gekomen om meer open te zijn over de wapens die we hebben’. Dit om bij te dragen aan de vermindering van het aantal nucleaire wapens wereldwijd. Deze week is in New York een non-proliferatieconferentie.
De Onderwijsraad stelt voor peuters op driejarige leeftijd al de schoolbanken in te sturen. Het volgende kabinet gaat beslissen over het plan, maar het staat in ieder geval haaks op het huidige beleid. Dat is er juist op gericht om de kinderopvang en de peuterspeelzalen, waar driejarigen normaliter naartoe gaan, te versterken. Demissionair minister van Onderwijs Rouvoet heeft dan ook zijn bedenkingen bij het plan. Volgens de Onderwijsraad is het een gemiste kans dat peuters naar
Ellende vervoeren
‘Wij vervoeren de ellende van de straat.’ HOLLANDSE HOOGTE
‘Het spugen vond ik het meest onterend. Dat herbeleef ik nog bijna dagelijks.’ Chauffeur Kees
tussen de deur. Hij werd naar buiten geduwd en de bus reed gewoon verder.’ Zijn maten knikken. Een zegt: ‘Een tram reed eens vlak langs me zonder met de bel te rinkelen. Had hij me geraakt, dan had ik zijn moeder opgezocht.’ Beneden op het perron verhaalt een meisje: ‘Vorige maand werd mijn neef geslagen omdat hij voor een jongen opkwam die geen kaartje had.’ Vakbondsman Koster en zijn collega’s ontkennen dat er een heksenjacht plaatsvindt op zwartrijders, wat de agressie in de hand zou werken. ‘Door de invoering van de OV-chipkaart, waarvan nog niet iedereen weet hoe die werkt, zijn we tolerant. In 9
ONGEVEER 225 AL OP JE DERDE NAAR SCHOOL KERNKOPPEN
peuterspeelzalen gaan, in plaats van naar school. Als peuters in de ochtenden les krijgen, kunnen ze ’s middags slapen, zegt de Raad. Tussen de twee en zes jaar oud ontwikkelen kinderen zich sterk. Ze leren bijvoorbeeld te spreken, samen te spelen, zichzelf aan te kleden en te eten. En in deze ‘cruciale fase’ zouden ze begeleid moeten worden door gekwalificeerd personeel. Je dreumes naar school sturen wordt niet verplicht: kinderen zijn hier leerplichtig vanaf vijf jaar.
Bosbrand alert
Echte Hollanders
Na het AMBER Alert moet er nu ook een sms alert komen bij natuurbranden. Dit om toeristen en wandelaars te waarschuwen.
Moslima-organisatie Al Nisa start de campagne ‘Echt Nederlands’ om te benadrukken dat moslima’s ook gewoon Hollanders zijn.
op de 10 gevallen heb je bij controle de kans alsnog een kaartje te kopen.’ Op de vraag welke groep het gewelddadigst is, aarzelen de RET’ers. Totdat één zegt: ‘Antillianen en Marokkanen.’ Zijn collega’s onderbreken hem. ‘Laten we niet stigmatiseren.’ Waarop de eerste verbaasd reageert met: ‘Maar het is toch gewoon zo.’ De excessen passen bij de uitdijende verloedering van de maatschappij. Vroeger kon je mensen aanspreken op hun gedrag. ‘De hele dienstverlenende sector in Rotterdam lijdt eronder; politie, brandweer en ambulancemedewerkers’, zegt Koster. Zo hielden ze 19 mei een man aan die een groot vleesmes in zijn sok verborg. Buschauffeur Pieter: ’Het wachten is op de eerste dode.’
Er zijn samenwerkingsverbanden met scholen om de overlast van scholieren te verminderen en ’s avonds lopen agenten mee. Ze wijst op het beperkt oplossend vermogen van de RET. ‘Wij vervoeren de ellende van de straat. We hebben als een van de grootste vervoerders van Nederland nu eenmaal te maken met de grote stedenproblematiek.’ En die problematiek heeft voor sommige RET’ers langdurige consequenties. Bij de Erasmusbrug vertelt chauffeur Kees hoe hij op eerste Kerstdag 1995 een karateklap in zijn hals kreeg waardoor zijn nekwervels verschoven. ‘Ik loop nu nog bij de fysiotherapeut. Maar het spugen dat volgde vond ik het smerigst en het meest onterend. Dat herbeleef ik nog bijna dagelijks als een post-traumatische stressstoornis die je oploopt in een oorlog. Het is een film die steeds opnieuw afdraait.’ Als een van de weinigen wil hij praten. ‘Veel collega’s zitten midden in het verwerkingsproces en zijn bang voor represailles.’ Tramlijn 2, van Groene Tuin naar Kromme Zandweg, is zo berucht dat lastige passagiers een reisverbod voor twee maanden krijgen. Net als op tramlijn 23 overigens, een van de maatregelen van de RET om overlast in te binden. Controleur Peter doet luchtjes. ‘Alles hangt ervan af wie binnenstapt en hoe je ermee omgaat. Maar bij voetbalwedstrijden werk je niet voor je plezier. En waar gaat het nou om? Een kaartje van een paar euro!’ 1
Perspectief
6
Kazachstan De ontmanteling van een kernreactor
De geheime uraniumjagers Onheilspellende nostalgie. De WRR-K Onderzoeksreactor dateert uit 1967 en is nooit gemoderniseerd. FOTO’S: JUSTIN JIN/ HOLLANDSE HOOGTE
Bolshinsky (midden, in groene jas) en de Kazakse atoomingenieurs inspecteren de lege containers.
Tientallen oude atoomcentra zijn nutteloos en gevaarlijk. Deze in Kazachstan werd ontmanteld. Redactie wetenschap
...
H
et leek zo’n goed idee. Atoms for peace. In 1953 besloot de Amerikaanse president Eisenhower dat de zegeningen van de atoomenergie niet voorbehouden mochten blijven aan de Verenigde Staten. Ook hun bondgenoten mochten ervan profiteren, en konden bij hen een onderzoeksreactor bestellen, om zelf mee te experimenteren. De Russen konden niet achter blijven, en ook zij exporteerden hun atoomenergie naar hun bondgeno-
Laatste reiniging van de afsluiter van een container. Ieder vuiltje kan een stralingslek veroorzaken.
ten. Tientallen reactoren verrezen wereldwijd, die allemaal gebruik maakten van door de VS of Rusland verstrekt hoogverrijkt uranium. De vorm van uranium die ook zeer geschikt is om atoomwapens mee te maken. Een van de reactoren was de WRRK Onderzoeksreactor in Kazachstan. De centrale is zwaar verouderd, nutteloos en, sinds de komst van Al-Qaida: levensgevaarlijk. Na maandenlange onderhandelingen mocht een speciaal team onder leiding van de Amerikaans/Oekraïense veiligheidsexpert Igor Bolshinsky de centrale betreden, en het hoogverrijkt urani-
Allemaal U
Japans vuurwerk
Zuinigheid met vlijt...
Uranium komt van nature voor in twee vormen of ‘isotopen’: de meest voorkomende, U-238 is drie neutronen zwaarder dan de zeldzame lichte vorm: U-235.
De eerste atoombommen bevatten sterk ‘verrijkt’ uranium, met veel U-235, want gewoon uranium bevat veel U-238, en dat geeft geen mooie knal.
De atoommachten hebben in de loop der tijd steeds efficiëntere atoombommen ontwikkeld, die meer verwoesting veroorzaken voor minder uranium.
Perspectief
7
van Igor De containers gaan op streng beveiligde vrachtwagens naar een geheim overslagstation.
Het overladen van de containers in de speciale trein duurt de hele nacht.
Alle stadia, alle controles worden door Igor Bolshinsky nauwgezet genoteerd. Onverstoorbaar driemanschap: Igor Bolshinshky (midden), Kelly Cummins en Jay Thomas.
um afvoeren. Terug naar Rusland. Het is een uiterst nauwgezet werkje, waarbij de strengste veiligheidsmaatregelen in acht worden genomen. Bolshinsky loopt twee dagen rond met dikke pakken formulieren, waarop iedere stap aangegeven staat, en iedere stap door hem persoonlijk goedgekeurd en afgevinkt moet worden. De in de reactor opgeslagen uraniumstaven worden in speciale containers gestopt, die vervolgens per vrachtwagen naar een speciaal hiervoor gebouwde trein worden gebracht. De overslag vindt plaats op een geheim station. Het reisdoel is ook geheim – maar langs het hele traject houden atoomingenieurs, soldaten en waarnemers alles nauwlettend in de gaten. Geen grammetje uranium mag onderweg verdwijnen. Uranium is big business. De afgelopen twintig jaar zijn enkele kilo’s hoogverrijkt uranium ‘verdwenen’ in
de illegale handel, hoogstwaarschijnlijk naar het Midden-Oosten. Alles bij elkaar te weinig om een echte atoombom te maken (of het moet een zeer geavanceerde zijn), maar voldoende om een groot aantal ‘vuile bommen’ te maken: gewone explosieven verrijkt met radioactief materiaal.
Nutteloos kernwapenarsenaal ‘Mijn taak is grote gevaren te bezweren.’ Bolshinsky zegt het vaak, en korter kan zijn taak ook niet worden samengevat. De val van het Sovjetrijk begin jaren negentig zadelde de voormalige, plotseling onafhankelijk geworden Sovjetrepublieken op met grote hoeveelheden atoomwapens en atoomcentra. Allemaal langzaam weg roestend, en niet of nauwelijks beveiligd. De Amerikaanse regering, zelf ook in bezit van een grotendeels nutteloos geworden kernwapenarsenaal, sloot een deal met de Russen:
beide landen zouden het door hen ooit zo enthousiast uitgedeelde verrijkt uranium weer terugnemen en vernietigen. Maar omdat Rusland praktisch failliet was, zouden de VS de rekening daarvoor betalen. Zo ontstond het Global Threat Reduction Initiative, een organisatie die wereldwijd atoomwapens en -centrales inspecteert en, als de situatie onhoudbaar is, het uranium afvoert. De komst van Bolshinsky’s team is de afsluiting van maanden diplomatiek overleg, en vele technisch-wetenschappelijke vergaderingen. En het betekent het einde voor iedere centrale waar hij zijn voet over de drempel zet. Eenmaal verlost van de radioactieve brandstof kan de centrale ‘gewoon’ worden gesloopt. Weer een zorg minder. Bolshinsky kan weer een vakje afvinken. 1 Bron: GEO
Bewaakt door speciale Russische eenheden verlaten de vrachtwagens gevuld met uranium de reactorhal.
Doordenkertje
Nucleaire discriminatie
Goede Nederlanders
Na heel lang nadenken over klokken en meetlatten in de ruimte, kwam Albert Einstein tot de conclusie dat materie omgezet kon worden in energie.
De eerste natuurkundigen die een atoom zagen splijten, waren de Duitsers Lise Meitner en Otto Hahn. Alleen Otto kreeg daarvoor later de Nobelprijs.
De joodse Lise vluchtte in juli 1938 voor de nazi’s naar Nederland. Ze werd daarbij geholpen door de natuurkundigen Dirk Coster en Adriaan Fokker.
.66 76 .0 .76 76 .0 .46 76 .0 ./6 7, .0 ./6 76 .0 ./6 66 .6 ./6 7, .6 ./6 76 .6 .86 6, .6 .86 66 .6 .86 7, .6 .86 76 .6 1,6 7, .6 ./6 66 .7 1,6 66 .7 116 66 .7 1,6 6, .4 1.6 7, .4 116 06 .4 106 0, .4 116 0, ./ 126 0, ./
.66 4, .2 .76 4, .2 .46 4, .2 .66 76 .0 .76 76 .0 .76 4, .0 .46 76 .0 .46 4, .0 ./6 7, .0 ./6 76 .0 .86 6, .6 .86 7, .6 .86 76 .6 1,6 66 .7 1.6 66 .7
2 1 2 2 2 1 1 2 1 1 1 2 1 1 1 1 1 1 2 2 1
2
-2. -2. -2. -2 1
085,, 085,, 6.5,, 605,, 665,, 485,, 465,, 725,, 675,, 815,, 405,, 705,, /15,, .,85,, /05,, .0.5,, .265,, .245,, ..45,, .7,5,, .085,, .865,,
@B >BTVB JPPQ GN SPVVBS@
ʞʙǧ
XBKE >
085,, 605,, 605,, 705,, 6/5,, 7.5,, 645,, 465,, 715,, 785,, 785,, /05,, 425,, 885,, .085,,
^K\PKMTBT d ;:P:T?BYBT
ʞǧǧ
2O
BT aKBY aBPG :TABT Ƿ QB\ ;GB QUT\BBYA
I
ɡ?UQVPBB\
N"7 ' 'O ' '2 = '= O ' O ' 2 ' O '
Q"0 *
ʞħʙ
ʞɅħ
¸ ¸ ¸ ¸ ¸ ¸ ¸ O ¸ O ¸ 2
ʞʂʙ
} p|
Q"
=
ʂʞǧ ʙǧʞ
ʞɅ
QSGHT = Landsail F
;KM AB ;:TABT a:TŶ tyres
O'
^K\P:\BT YBQQBT Z?JUN;YBNBYZ
I OA
<WVP BN YGBK ?PL>GNBSBN +++7%"&7 UD
Z}y
QUT\BYBT@ ;:P:T?BYBT BT aBT\KBP ZPB?J\Z . B^YU VBY ;:TA
TUG GBBT NUY\KTGZV:Zéȗ
!(()')+ 76 "9 ,./. - 2./ 866
%""$(()') 76 "9 ,., - 076 /6 21
)%$+ 62 "9 ,., - 0/2 ,, 00
#!*" .. "9 ,., - 041 ,/ .4
)"% 0/ "9 ,., - 1,8 /2 41
%*()$ 76 "9 ,., - 0/. ,0 20
'9 *''"$ 18 "9 ,., - 020 ,, 81
```5;=XTWFQZ5QM
&%')"$ .6 "9 ,./, - 084 242
3) %* 12 "9 ,./. - 048 822
! !! ! ! ! " !! ! ! "
Laat je stem horen
“Treinen moeten harder kunnen rijden” Wat vind jij als treinreiziger belangrijk? Geef je mening over deze en andere stellingen via www.ns.nl/stemmen
In Business
HOEWORD IK...
Tulpenmanie Hoe 85 miljoen euro verdampte
Ex-verdachte tulpenfraude zet eigen verhaal op papier Eind 2003 ontplofte tulpenbeleggingsfonds Novacap. Daarmee verdampte zo’n 85 miljoen euro. Voormalig hoofdverdachte Mark van de Poll schreef er een boek over.
Mark van der Poll, ex-verdachte
Edward Deiters AMSTERDAM
...
In 2003 stortten ruim 120 investeerders zo’n 85 miljoen euro in het beleggingsfonds Novacap Floralis, dat dit geld zou investeren in nieuwe tulpenrassen. Dit sprookje – ruim 20 procent rendement – eindigt in 2006 met het faillissement van Novacap en als kwade genius wordt door het bollenfonds al snel de Lissense bollenmakelaar Mark van der Poll aangewezen, die met zijn bedrijf SBC een groot deel van de Novacaphandel voor zijn rekening nam. Onder de beleggers waren onder meer miljardairsfamilie De Rijcke (ex-Kruidvat), die 12 miljoen euro in Novacap stortte. Andere bekende namen in deze moderne tulpenmanie: oud-ABN Amro-bestuurder Jan Maarten de Jong (300.000 euro), exPhilips-topman Cor Boonstra (200.000 euro) en de Drentse schoenenfamilie Ziengs (11 miljoen). Hun geld is weg. Verdampt in een bizarre opwaartse vraag en aanbodspiraal, waarbij SBC-curator Eelke Muller vaststelt dat in 2002 de totale Nederlandse jaaromzet in tulpenbollen nog 200 miljoen euro bedroeg, terwijl kort na de start van Novacap omzetten van meer dan 500 miljoen euro worden geadministreerd.
...tuinbouwer? Verdiep jezelf in de sector Heb je geen ‘groene’ interesses, begin er niet aan.
Kies een functie Van modder tot management, overal zijn mensen nodig. Kijk op www.groenwerkt.nl
Maak jezelf onmisbaar
ben de hele Zuid-As aan het vreten gehouden. De advocaten zijn de enigen die hier beter van werden’.
‘We hebben de hele Zuid-As aan het vreten gehouden.’ Uw boek leest als een thriller, maar niemand is schuldig... ‘Onze intenties en die van Novacap waren aanvankelijk goed. Het fonds is volgens mij nooit opgezet om de boel te bedonderen. Pas toen ze klem zaten veranderden hun intenties. De honderden daaruit volgende rechtszaken en het gekloot van de Fiod heb-
Toch pleit u uzelf niet geheel vrij. ‘Er zijn ontzettend veel fouten gemaakt in het ellendige jaar 2003, niet in het minst door mijzelf. Ik loop niet weg voor de verantwoordelijkheid. Ik was te optimistisch, te naïef, te slordig en dat geldt voor velen’. En wordt het een bestseller? ‘Ik heb dit boek niet geschreven om er veel geld aan te verdienen. Na alle beschuldigingen aan mijn adres wilde ik nu eindelijk eens mijn eigen verhaal vertellen.’ 1
In 2040 is het aantal verdubbeld. Banen genoeg.
Tekorten Waar is nog werk?
Tuinbouwen kan ook op kantoor Tuinbouwers staan nu nog wankel op hun benen door de crisis – toch zijn er nu al hard mensen nodig. Eveline Domevscek AMSTERDAM
...
Wenen om bloemen, in de knop gebroken... MICHELLE GEOGA PHOTOGRAPHY
Werken in de tuinbouw, oftewel met bloemen, bollen, planten, bomen, groenten en fruit. Kán het Hollandser? Denk naast al het handwerk in deze sector ook aan alle (internationale) handel, techniek, logistiek en wetenschap die erbij komen kijken en je hebt zo een berg banen. Zelfs op dit moment. Ook al heeft de sector het nu ook zwaar door de naweeën van de crisis, toch zijn er jaarlijks tienduizend mensen op ‘uitvoerend niveau’ én tienduizend nieuwe mensen op mbo-, hbo- en wo-niveau nodig. En in de toekomst worden dat er alleen maar meer. Volgens de tuinbouwbedrijven is het aantal banen in 2040 zelfs verdubbeld.
1. Wie is er gewild?
Vastgoed 15.000 mensen extra in gevarenzone
Meer huiseigenaren in de puree Redactie economie AMSTERDAM
...
Door de crisis hebben nu 45.000 huiseigenaren te maken met de combinatie van hoge woonlasten en een hypotheekschuld die hoger is dan de waarde van hun woning. Vóór het uitbreken van de crisis wa-
AEX
ren dat er nog 30.000. Dat blijkt uit een nieuwe studie van het Sociaal en Cultureel Planbureau (SCP). Volgens het SCP is er sprake van (te) hoge woonlasten als meer dan 35 procent van het inkomen opgaat aan de hypotheek, lokale belastingen zoals de Onroerendezaakbelasting en de kosten voor water en energie. Bij stijgende werkloosheid kan deze
17 Beleggen
312,00 2,29% Boskalis Randstad
6,04% 5,27%
miljard euro
In 2009 hebben particulieren ruim 16,7 miljard euro in duurzame spaar- en beleggingsfondsen gestoken. Dat is 2,5 miljard euro meer dan het jaar ervoor.
9
groep als eerste de woonlasten niet meer betalen. Bovendien zijn de huizenprijzen met 5 procent gedaald, waardoor het aantal huiseigenaren dat met een restschuld blijft zitten na (gedwongen) verkoop van hun huis is toegenomen. De groep die het SCP beschrijft heeft ook geen vermogen om (een deel van) de hypotheek mee af te lossen. 1
China
ZELFMOORD VERBODEN Sinds begin dit jaar hebben zich in China bij iPhone-toeleverancier Foxconn tien mensen van het leven beroofd. De elektronicareus eist nu van al zijn Chinese werknemers de schriftelijke toezegging dat ze zichzelf niets zullen aandoen. Om suïcidale werknemers te ontmoedigen hangt het bedrijf nu ook vangnetten aan zijn gebouwen. Apple houdt Foxconn volgens de Chinese media nu extra scherp in de gaten.
Telefoonrekening
Ze kunnen wat missen
Na Malta (24 cent per minuut) en Luxemburg (21 cent), is Nederland (20 cent) het EU-land waar mobiel bellen het duurst is.
De Spaanse regering wil een extra heffing op vermogens boven 1 miljoen euro, zo zei premier Zapatero gisteren.
Jongeren. Om dat verwachte gat van 2040 te dichten besteedt het Productschap Tuinbouw, het samenwerkingsverband van werkgevers en -nemers in de tuinbouw, de meeste aandacht aan degenen die nu nog een opleiding moeten kiezen. Maar ook oudere mensen mogen solliciteren, zegt projectleider van de wervingscampagne Helga van Marwijk. ‘Voor de Nederlandse economie is deze
sector van groot belang. Dus als er functies openstaan, kunnen we zowel jong als oud gebruiken. Als ze maar worden vervuld.’ Volgens Van Marwijk gaat een crisis in haar sector niet gelijk ten koste van het aantal banen. ‘Door de crisis zijn de prijzen dan wel omlaag gegaan, maar de productie moet toch worden verhandeld met alle werkgelegenheid die daarbij hoort. In de tuinbouw draait werk altijd door.’
2. Wat kun je doen in de tuinbouw? Meer dan alleen tomaten plukken en bollen pellen. Sterker nog, in de tuinbouw werken meer mensen in de handel en industrie dan in deze zogenoemde ‘groenfuncties’ (150 duizend tegenover 135 duizend). Van Marwijk: ‘Als iemand geïnteresseerd is in oogsten of bloembinding, dan weten ze de tuinbouw als werkgever wel te vinden. Maar ook technici, economen, ‘groene’ wetenschappers en commerciële mensen zijn hard nodig.’ Zelfs (hoofd)redacteuren zijn welkom, bij één van de vele branchebladen.
3. Verdient het nog een beetje? Tja, moeilijk te zeggen. Dat varieert van minimumloon tot boven de Balkenendenorm. Maar gezien de moeite die de tuinbouwers hebben om juist hoogopgeleid personeel aan te trekken, moet er toch wel iets te onderhandelen zijn. 1
10
In Business
Groei
Wie
CV
Ambitie
Veelondernemer Wouter Theijsmeijer (33) van digitaal marketingbedrijf Ematters.
Voordat hij Ematters begon was hij eigenaar van zoekmachinemarketingbedrijf Clearsense.
Met veel plezier naar zijn werk gaan en daarna met even veel plezier huiswaarts keren.
...
Kennismaken
Marketing Goed op de winkel blijven letten essentieel
‘Niet alleen voor ’t geld gaan’ Wouter Theijsmeijer kwam erachter dat e-mailmarketing een liefdeloze dienst was geworden, waarbij bijna alles draaide om de techniek. Tjeerd Wiersma AMSTERDAM
...
E-mail- en zoekmachinemarketing. Het klinkt niet echt als spannende business. Toch is volgens eigenaar Wouter Theijsmeijer (33) van het Amsterdamse bedrijf Ematters het tegenovergestelde juist het geval. ‘Het is juist een hartstikke leuk vak.’ Theijsmeijer zegt dat hij iedere dag met veel plezier naar zijn werk gaat en ook weer met een goed gevoel naar huis. En dat het hem daarom gaat. ‘Ondernemen en alles wat daarbij komt kijken is het leukste wat er is. Wat ik met Ematters wilde doen, is de marketing terugbrengen in de emailmarketing. In ons vak draaide
‘Ematters laten groeien, is voor mij een middel, geen doel op zich.’ Wouter Theijsmeijer, Ematters
het te veel om de techniek. Dus om hoe ik een nieuwsbrief bij iemand in de inbox kreeg. Te weinig om de inhoud. Die was minder belangrijk. En daarmee schoot e-mailmarketing dus eigenlijk zijn doel voorbij’ zegt hij. Theijsmeijer kent het klappen van de zweep als geen ander. Eerder was hij mede-aandeelhouder en directielid van zoekmachinemarketingbedrijf Clearsense. Dat werd in 2006 op het hoogtepunt van de markt voor veel geld verkocht aan World Directories, de voormalige uitgever van de Gouden Gids. Met de expertise die hij daar opdeed en met het geld dat hij overhield aan de verkoop van Clearsense, begon hij in 2007 aan een nieuw avontuur. Dat werd dus Ematters. ‘Doel met mijn nieuwe bedrijf is niet om zo veel mogelijk geld te verdienen en om maar ongecontroleerd
WERK WOORD
Vorig jaar twijfelde Theijsmeijer ineens aan zichzelf. FRANK GROELIKEN
te groeien. Groei is een middel, geen doel op zich. Bij Clearsense zaten we op een gegeven moment met zestig mensen. Mijn doel met Ematters waar we nu met zijn elven zitten, is niet om hier op korte termijn 30 man aan het werk te hebben,’ stelt Theijs-
meijer. Wel om voor klanten zo veel mogelijk resultaten te boeken. Daarmee bedoelt Theijsmeijer dat het niet gaat om het versturen van de emails alleen, maar dat die berichten of nieuwsbrieven er juist zijn om mensen aan te zetten om een product of
dienst af te nemen zonder dat dat als irritant wordt ervaren. ‘Het is geen spam wat wij versturen. Wij sturen namelijk alleen berichten en nieuwsbrieven naar mensen die daar uitdrukkelijk toestemming voor hebben gegeven en die dat ook op prijs stellen‘, verduidelijkt hij. 2008 was het jaar dat het bedrijf voor het eerst echt operationeel was en dat werd vanwege allerlei opstartkosten met een verlies afgesloten. En ook in het eerste halfjaar van 2009 werd nog verlies gemaakt. ‘Dat kwam omdat de effecten van de kredietcrisis zich toen in volle hevigheid lieten voelen. Alle bedrijven hielden hun hand op de knip. Ik ben toen iets van zestig bedrijven afgegaan. Er werd geen enkel contract getekend. Dat was een moment waarop ik even serieus aan mezelf begon te twijfelen en me afvroeg of ik nog wel op de goede weg was.’ Gelukkig voor Theijsmeijer ging het in de tweede helft van 2009 ineens een stuk beter en kon dat jaar toch nog met een winst worden afgesloten. Nu zit het bedrijf op een omzet van net onder de 1 miljoen euro en wordt er nog steeds winst gemaakt. En mag het onder meer bedrijven als Yakult, Makelaarsland en seniorentijdschrift Plus Magazine tot zijn klantenkring rekenen. Over de toekomst is Theijsmeijer optimistisch. ‘Ik ben er trots op dat we het nu voor elkaar hebben gekregen om zo veel goede e-mailmarketingcampagnes voor onze klanten te maken en dat we daar ook resultaten mee boeken.’ Hoewel geld verdienen niet zijn belangrijkste drijfveer is, weet hij wel dat hij een bepaald volume en soort klanten moet hebben om de winkel draaiende te houden. ‘Natuurlijk stuur ik de boel ook financieel aan. Als ik dat niet zou doen, dan zou het slecht aflopen met Ematters. Daar heeft niemand baat bij. Ik niet, mijn personeel niet en ook mijn klanten niet. Het is daarom zaak om goed op de winkel te blijven letten.’ 1
Geen nieuwe aandeelhouders
ENECO STAAKT ZOEKTOCHT Energieconcern Eneco is gestopt met het zoeken naar nieuwe aandeelhouders. Dat gebeurde na overleg met de huidige eigenaren. Die 61 gemeenten vinden dat hun belang te veel verwatert als nieuwe aandeelhouders toetreden. Een woordvoerder van Eneco bevestigde woensdag een bericht van die strekking. Het energiebedrijf had de zakenbank van ING ingehuurd om nieuwe eigenaren voor het bedrijf te zoeken. Eneco wordt per 1 januari volgend jaar gesplitst in een bedrijf dat de energie levert en in een netwerk-
bedrijf. Om de gevolgen van die wettelijk verplichte maatregel te kunnen opvangen heeft het concern 400 miljoen euro nodig. Voor het netwerkonderdeel is 375 miljoen euro aan eigen vermogen meer nodig dan eerst werd gedacht. Ook moet Eneco investeren in de productiecapaciteit. Het concern probeert nu het eigen vermogen op te krikken met achtergesteld vermogen. Dat is een lening die bij het eigen vermogen mag worden opgeteld, maar waar relatief veel rente over moet worden betaald.
J
e maakt vast wel eens bijeenkomsten mee met een slome sfeer, induttende mensen en een totaal gebrek aan spontaniteit en creatieve bijdragen. Of juist een stroef lopend overleg met een ongemakkelijk begin en kat-uit-deboom kijkende deelnemers. Een werkoverleg, werkconferentie, vergadering, brainstormsessie, workshop of congres zou enorm kunnen profiteren van een sterke start of een goede katalysator halverwege de dag. Het vraagt een beetje lef, maar als je je creatieve impuls volgt, bereik je een groot effect. Heb je af en toe de leiding in bijeenkomsten? Probeer dan eens een warming-up of energizer. Doe bijvoorbeeld eens de volgende oefening voor een creatieve en effectieve start van je bijeenkomst, in dit geval bedoeld voor een groep waarin de mensen nog onbekenden voor elkaar zijn: • Doel: namen leren kennen • Werkwijze: de deelnemers zitten in een kring. Ze vertellen, in willekeurige volgorde, iets over hun voor- en/of achternaam. Denk aan de herkomst van de naam, de betekenis, hoe en door wie gegeven, hoe de deelnemer de naam ervaart, grappige anekdotes rond de naam, bekende persoonlijkheden met dezelfde naam, doopnamen en de ervaringen hiermee, koosnaampjes, scheldnamen. Je zult zien dat iedereen actiever, losser en enthousiaster in zijn stoel zit. Het ijs is gebroken, de bijeenkomst kan beginnen! 1
Warming ups en energizers, Voor groepen, teams en grote bijeenkomsten, Marcel Karreman, ISBN 9789058711234, € 24,95. Maak werk van je leven! Kijk op thema.nl.
Industrie
CHEMIE OP STOOM De Nederlandse chemische industrie liet in het eerste kwartaal van dit jaar ‘stevig herstel’ zien, al is structureel herstel nog onzeker, aldus de Vereniging van de Nederlandse Chemische Industrie (VNCI). De productie steeg in de eerste drie maanden van 2010 met 21,7 procent ten opzichte van een jaar eerder. Daarmee is de productie weer aardig op peil. De chemische industrie begint weer op stoom te komen.
Innovatief
Explosief
Verantwoord
Synbra Technology uit Etten-Leur, een fabrikant van ‘groen’ piepschuim, is het meest innovatieve bedrijf van Nederland. Dat zeggen Syntens en Bizz.
De verkoop van laptops en notebooks nam explosief toe. Vergeleken met vorig jaar steeg de verkoop in het eerste kwartaal met 43,4 procent.
Ondernemingen die niet kiezen voor verantwoord ondernemen zetten hun concurrentiepositie en hun voortbestaan op het spel, stelt Ernst & Young.
Weten
11
Files Het asfalt kwam er altijd
Den Haag heeft de afslag gemist Het Nederlandse autobezit groeit en groeit. En de politiek heeft niet de moed om maatregelen te nemen. De onaantastbare auto zal vanzelf tot stilstand moeten komen. Marcel Hulspas AMSTERDAM
...
Het thema ‘bezuinigen’ heeft menig maatschappelijk probleem naar de achtergrond gedrongen. Niet iedereen is daar blij mee – maar als er één thema is waar gans Den Haag de afgelopen dagen graag over zweeg, is het de fileproblematiek. Niemand weet daar raad mee. Even leek rekeningrijden een haalbare kaart, in de verre verte, maar minister Eurlings had nog maar nauwelijks zijn voeten gelicht, of het CDA stak hem een dolk in de rug. De kiezersgunst gaat voor. Het autobezit in ons land groeit nog steeds. Ondanks alle files, parkeerproblemen en dreigen met rekeningrijden. Rond 2000 telde Nederland 400 auto’s per duizend inwoners, inmiddels 450. De groei van het autobezit houdt al decennialang gelijke tred met de groei van het modale inkomen. Zodra we meer verdienen, kopen we een (tweede) auto. En dat terwijl iedereen klaagt dat autorijden duur is – en de politiek dat geklaag graag overneemt.
saties geschapen mythe uitgegroeid tot een pijler onder het Nederlands populisme. Ooit was de VVD vóór rekeningrijden (want doorrijden is goed voor de economie); nu is zij tegen. Ook banken hebben dat belang uit het oog verloren. Het Nationaal Verkeers- en Vervoersplan van 2000, waarin rekeningrijden als mogelijke maatregel voorkwam, stuitte op verzet van niet alleen bij de ANWB en De Telegraaf, maar ook van VNONCW, de ING en ABN AMRO: instellingen die dondersgoed wisten welke economische schade het nationaal ‘verkeersinfarct’ veroorzaakte. VROM moest maar met wat anders komen. De politiek, aldus Van der Vinne, had zich moeten beperken tot de principe-uitspraak dat
het gebruik van de auto belast moest worden, en had de uitwerking aan de deskundigen over moeten laten. In plaats daarvan werd en wordt er heftig gesteggeld op de millimeter, over alle vormen van beprijzen (tolheffing, spitsvignet, kastje in de auto). Elke poging langs deze weg iets te bereiken ging vergezeld van lokkertjes in de vorm van snel extra asfalt. Dat asfalt kwam er altijd. Dat beprijzen, in welke vorm dan ook, kwam er nooit. Ook Eurlings zal de geschiedenis in gaan als de minister die voor meer asfalt heeft gezorgd. En dat is exact de verkeerde weg. Al dat asfalt, alle maatregelen om de doorstroom van het verkeer te verbeteren, verergeren het probleem alleen maar. Ze vergemakkelijken het besluit om onze stijgende welvaart om
Mythe Niets is minder waar, benadrukt Vincent van der Vinne in zijn boek De autoproblematiek in Nederland. Auto’s zijn (afgezet tegen ons inkomen) qua aanschaf de afgelopen decennia steeds goedkoper geworden. En aan benzine is de gemiddelde autobezitter al ruim veertig jaar 7 procent van zijn modale inkomen kwijt. De auto kost de overheid drie à vier keer meer dan ze fiscaal oplevert. Ze is allesbehalve de ‘melkkoe’ waar organisaties als BOVAG en de ANWB het zo graag over hebben. Maar die zijn natuurlijk alleen maar gebaat bij het in stand houden van deze mythe. En inmiddels is de door deze (en andere) organi-
GRAAGPANIEK! ...
MARCEL
HULSPAS
N
et op het moment dat we gewend dreigden te raken aan vertragingen veroorzaakt door aswolken, net op het moment dat de luchtvaartautoriteiten zich opmaken om nu eens echte metingen te gaan verrichten aan de as die de Eyafjallajökull de lucht in
te zetten in nog meer auto’s, en om voor ieder wissewasje de auto te pakken. Het enige wat helpt, is autorijden veel duurder maken. Dan zullen burger en bedrijfsleven wel moeten nadenken over aanschaf en gebruik van een auto.
Arme burger Maar wie dat voorstelt, stuit op een muur van intens medelijden: dat kun je de arme burger toch niet aandoen! Tientallen schadelijke activiteiten van de burger worden door middel van belastingen gereguleerd – roken, drinken – maar als het om de auto gaat, getuigt dat ineens van onmenselijkheid. De auto is onaantastbaar. Geen enkele politieke partij durft in haar verkiezingsprogramma te schrijven dat het autogebruik en autobezit in Nederland teruggedrongen moet worden. Zonder ‘draagvlak’ durft de politiek geen maatregelen te nemen. En dat ‘draagvlak’ wordt momenteel gedomineerd door media die op dit terrein graag stemming maken tegen ‘Den Haag’ en de automobilist bezweren dat ook hij (of zij) ‘slachtoffer’ is, en die hun gelijk halen bij organisaties die alleen maar gebaat zijn bij méér auto’s en méér asfalt. De auto is te lang heilig verklaard. Met als resultaat dat we in het meest autodichte land ter wereld leven. Volkomen afhankelijk van auto en steeds duurder wordende fossiele brandstoffen. Van der Vinne (overigens zelf een groot autoliefhebber) wijdt zijn laatste hoofdstukken dan ook aan de onvermijdelijke omslag die we de komende decennia zullen moeten maken. Een omslag die in ons land traag en pijnlijk zal verlopen door het ontbreken van de noodzakelijke bestuurlijke instrumenten en een coherente politieke visie. 1 Vincent van der Vinne, De autoproblematiek in Nederland. Uitgeverij Siemes, 24,95 euro.
spuit, gaat die vervloekte vulkaan in de slaapstand. Er komt nu alleen nog maar stoom uit. Het enige dat je nog hoort, is het gekibbel van deskundigen. En dat zal nog wel even aanhouden, dankzij de Leidse astronoom Harry van der Laan, die zich in de discussie heeft gestort met een voor astronomen karakteristieke ongenuanceerde rechtlijnigheid. Harry zit vaak op La Palma naar de sterren te kijken. En dan ziet hij regelmatig Saharastof voorbijkomen, in concentraties waar de Eyja niet aan kan tippen. En ondertussen vliegen de toeristen af en aan. Dat gaat al jarenlang zo, zonder problemen. Harry
wil weten hoe dat kan. Het enige juiste antwoord is dat er voor Saharazand geen regels bestaan, en voor vulkanisch as regels in de maak zijn. Saharazand is waarschijnlijk net zo’n probaat motorschuurmiddel als vulkanisch as, maar het is nooit als gevaar beschouwd. En dus vliegt men daar dwars doorheen. Heel onlogisch, vindt Van der Laan. KNMI-directeur Peter van Velthoven: ‘We hebben nu eenmaal te maken met de normen die de International Civil Aviation Society ons oplegt.’ Een land mag blij zijn met rechtlijnige ambtenaren als Van Velthoven. Zonder hun unieke logica was Nijmegen de afgelopen week niet zo en-
thousiast op zoek gegaan naar twee krokodillen. Ik zeg twee, want nadat een vrouw die Nijmeegse plas een enkele krokodil had zien zwemmen (ze had zich niet vergist, wist ze, want ze had zo’n beest eerder gezien), vertelde een veertienjarig jochie dat ‘een man met een snor’ er niet een maar twee kroko’s in had gedumpt. Meer bewijs is nauwelijks denkbaar. En aangezien Nijmegen geen regels heeft voor de omgang met kroko’s, werd gekozen voor de totale oorlog. De gemeente liet hekken aanrukken. En terwijl zich daarachter een nieuwsgierige, lacherige menigte verzamelde, kwam de KLPD met sonarapparatuur, peurde de brandweer
in de modder in de hoop de kroko’s te prikkelen, en werd er ‘s avonds met zaklantaarns gezocht naar reflecterende krokodillenoogjes. Allemaal tevergeefs. Wat niets bewijst, natuurlijk. Kroko’s kunnen zich heel lang heel stil houden. Zeker in koud water. Maar als ze de komende dagen niet opduiken, resteert ook hier slechts het gekibbel van deskundigen. Wie was hiervoor verantwoordelijk? Allemaal. Ooit riepen autoriteiten bij voorkeur ‘geen paniek!’ Nu zijn het de burgers die hen tot kalmte moeten manen. 1
[email protected]
Een, twee, hupsakee
Doordrinken, oma!
Dramatisch verlies
Bewegingsonderzoeker Sjoerd Bruijn heeft ontdekt dat langzaam lopen, en ook het heen en weer zwaaien met de armen, het lopen niet stabieler maakt.
Onderzoekers uit Utrecht en Wageningen hebben ontdekt dat een glaasje alcohol per dag de kans op ouderdomsdiabetes bijna halveert.
Californische onderzoekers leiden uit geboortecijfers af dat de aanslagen van 9/11 geleid moeten hebben tot een stijging van het aantal miskramen.
& */ *(! &