RIS093298_28-01-2002 Gemeente Den Haag Bestuursdienst Commissie
Algemene Bestuurlijke en Politieen Brandweeraangelegenheden
Retouradres: Postbus 12 600, 2500 DJ Den Haag
Aan de leden van de commissie voor ABPB
Uw brief van
Uw kenmerk
Ons kenmerk
BSD/2002.217 Doorkiesnummer
070 - 3532329 Aantal bijlagen
1 Datum
25 januari 2002 Onderwerp
evaluatie jaarwisseling 2001/2002
Hierbij treft u de evaluatie aan van de afgelopen jaarwisseling. De evaluatie geeft inzicht in de met het oog op de openbare orde en het beperken van overlast/schade getroffen maatregelen en het effect van deze maatregelen. Verder wordt aangeven welke aspecten de komende jaarwisseling nadere aandacht behoeven. De evaluatie is in overleg met de betrokken gemeentelijke diensten en de hulpdiensten tot stand gekomen. De evaluatie sluit af met een voorstel aan uw commissie om het bestaande beleidskader aangevuld met de aandachts/verbeterpunten van deze evaluatie de basis te laten vormen voor de aanpak van de jaarwisseling 2002/2003. Ik stel u voor kennis te nemen van de evaluatie en in te stemen met het hiervoor vermelde voorstel.
de voorzitter,
drs. W.J. Deetman
Inlichtingen bij:
P. Mansveld Postadres: Postbus 12 600, 2500 DJ Den Haag Bezoekadres: Spui 70, Den Haag
Telefoon 070 - 3533052 Telefax 070 - 3532780
2
BSD/2002.217
AMBTELIJK COÖRDINATIEORGAAN OUD EN NIEUW (ACON) EVALUATIE JAARWISSELING 2001 - 2002 (RIS.093298 ) 1. Inleiding Met een in het algemeen rustig verlopen jaarwisseling zijn Haagse burgers en Den Haag begonnen aan het jaar 2002. Dit geldt ook voor de nieuwe gebieden Ypenburg en Leidschenveen waar de jaarwisseling probleemloos is verlopen.Daarmee zijn de met de aanpak beoogde doelen, met betrekking tot openbare orde en beperking overlast en schade, bereikt. De voorliggende evaluatie vormt het vertrekpunt voor de verdere verfijning van de aanpak met het oog op de jaarwisseling 2002 - 2003. 2. Gevoerde beleid en gevolgde werkwijze De voorbereiding op de jaarwisseling is verlopen zoals beschreven in het centrale beleidskader. Nadrukkelijke aandacht kregen de aandachtspunten uit de evaluatie van 2000/2001. De preventieve maatregelen zijn decentraal namelijk in de stadsdelen voorbereid. Aansluitend zijn op centraal niveau onder meer afspraken gemaakt over de samenhangende operationele inzet van diensten. Evenals het vorige jaar het geval was, werd informatie uit de stadsdelen gevraagd, zoals risico-inventarisaties en scenario’s voor de aanpak. Het beleidskader en voorbereide maatregelen waren enkele malen onderwerp van gesprek met het bevoegd gezag en met de raadscommissie voor Algemene Bestuurlijke en Politie- en Brandweeraangelegenheden.
-
Aandachtspunten uit de evaluatie van de vorige jaarwisseling waren: S meer denken in termen van risico' s en aantasting van leefbaarheid en van openbare orde en veiligheid, onder meer bij bouw- en sloopprojecten; nadrukkelijke aandacht voor risico-inventarisatie en planmatige aanpak vanuit de stadsdelen; het vaststellen van een plan en een tijdschema voor het in te zetten blus- en opruimmaterieel; de samenstelling van blus-en opruimmatrieel zoveel mogelijk afstemmen op de specifieke situaties in de stadsdelen; strakkere procedure voor het verwijderen van (auto)wrakken door DSB op aanwijzing van politie; controle en handhaving vuurwerkverkooppunten door DSB, brandweer en politie; 2
3
BSD/2002.217
aanpak straatvuren door politie en brandweer gezamenlijk; planmatige uitvoering en coördinatie inzet opruimmaterieel in jaarwisselingsnacht en ochtend; inzet van bestaande capaciteit voor legen containers, ophalen kerstbomen en vegen;
S
opruimen vuurwerk afval door burgers; 3. Aangepaste en extra beheersmaatregelen Stadsbeheer had op afroep door de politie extra materieel beschikbaar voor het opruimen van brandbare materialen van de openbare weg en voor het uitruimen van verzamelplaatsen van brandbare materialen in samenwerking met de politie. Voor het preventief verwijderen van brandbare materialen van te grote brandstapels en het eventueel verwijderen van vuurresten van gebluste brandstapels had Stadsbeheer op de oudejaarsavond en in de oudejaarsnacht speciaal materieel beschikbaar . Dit materieel was op 31 december vanaf 19.00 uur beschikbaar en is om 23.00 uur tezamen met vier brandweervoertuigen geformeerd tot vier zogenaamde schoonmaaktreinen. In de brandweervoertuigen was ook personeel van de politie aanwezig om bij het blussen van vreugde vuren in te kunnen spelen op openbare orde ontwikkelingen. De samenstelling van het schoonmaak materieel in de treinen is op basis van informatie uit de stadsdelen tot stand gekomen. De aanpak met treinen heeft net als in de voorgaande jaren goed gefunctioneerd. Wel zal bij de voorbereiding van de jaarwisseling 2002/2003 worden onderzocht of het mogelijk is om de inzet van de schoonmaaktreinen verder te flexibiliseren om een hogere efficiency te behalen. Het opruimen van de na inzet van de treinen op wegen en elders in de openbare ruimte nog aanwezige vuurresten geschiedde aansluitend met het reguliere materieel. In gebieden waar de reguliere ophaal dag op maandag 31 december 2001 viel is huisvuil opgehaald op een andere dag in die week . Dit stond vermeld op de huisvuil kalender en is ook nog eens aangegeven in de stadskrant en in de locale dag-en weekbladen. In twee stadsdelen (Scheveningen en Segbroek) heeft het ophalen van huisvuil toch verwarring opgeleverd in de overige stadsdelen heeft de regeling goed gefunctioneerd. Aan dit punt zal bij de voorbereiding van de jaarwisseling 2002/2003 aandacht worden geschonken. In de periode van 27 t/m 29 december en 2,3 en 4 januari 2002 is de ledigingsfrequentie van de glas-en papierbakken opgevoerd. In de nieuwe gebieden Ypenburg en Leidschenveen is DSB bij de overdracht wel geconfronteerd met volle papier-en glasbakken De toepassing van de reguliere wrakkenregeling is in de aanloop naar de jaarwisseling geïntensiveerd. Omdat relevante bedrijven in deze periode gesloten waren, zijn tussen de -3-
4
BSD/2002.217
politie en DSB aangepaste werkafspraken gemaakt en vastgelegd in een draaiboek. Dit jaar is een toename geconstateerd van het aantal voertuigen -geen wrakken - dat op vreugdevuren is terecht gekomen. Deze ongewenste ontwikkeling wordt uiteraard meegenomen bij de voorbereiding van de jaarwisseling 2002/2003. Om het wegdek te beschermen tegen hitte zijn op 14 (vorige keer 17) vuurlocaties zandlagen aangebracht. 3 (vorige keer 7) lantaarnpalen zijn tijdelijk verwijderd. Op 11 (vorig keer 3) plaatsen is aanvullende verlichting aangebracht om beter toezicht te kunnen houden en om risico volle objecten zoals slooppanden en bouwplaatsen waar nodig goed te verlichten. De toename ten opzichte van het vorig jaar van de aanvullende verlichting is vooral een gevolg van de extra verlichting om beter toezicht te kunnen houden op de slooplocatie van het toekomstige wijkpark Transvaal. Deze maatregelen hebben goed gefunctioneerd. Vooral in stadsvernieuwingsgebieden zijn in de periode oktober, november en december 367 vrijkomende objecten versneld gesloopt of zijn asbest en brandbare materialen daaruit verwijderd. Diverse woningcomplexen stonden geheel of gedeeltelijk leeg. Eigenaren hebben de risico’s beperkt door de panden dicht te maken en de terreinen af te zetten, te bewaken en te verlichten. Bij de hulpdiensten was informatie beschikbaar over op deze locaties nog aanwezige risico’s, in termen van ongewenste stoffen en nog aanwezige bewoners. In het Houtrust complex is tijdens de jaarwisseling permanent bewakingspersoneel aanwezig geweest. Op 9 plaatsen in de stad en bij de drie milieudepots kon men de eerste week van januari vuurwerkafval en kerstbomen inleveren in ruil voor een bon voor een consumptie bij Mc Donalds en een loterijlot. De afvalzakken zijn verstrekt bij de vuurwerkverkooppunten en de voorlichting op de scholen. Verder waren de afvalzakken verkrijgbaar op de stadsdeelkantoren, het Milieu Informatie Centrum en bij het Gemeentelijk Informatiepunt aan het Spui. Er zijn 2170 zakken met vuurwerk afval en 2460 kerstbomen ingeleverd. 4. Voorlichting en andere preventieve maatregelen Met een politiebrief zijn relevante ondernemers gewezen op hun verantwoordelijkheid met betrekking tot (bedrijfs-)afval en is hen gevraagd deze zaken niet aan de jeugd mee te geven voor vreugdevuren. Via de stadskrant, advertenties en berichten in diverse wijkorganen, de driehoeksreclameborden en de internetsite www.den haag.nl zijn burgers geïnformeerd over het inzamelen van huisvuil, grofvuil, glas, papier, vuurwerkafval en kerstbomen en opgeroepen om zelf hun (vuurwerk)rommel op te ruimen. -4-
5
BSD/2002.217
Via de reguliere schooladoptie van de politie zijn leerlingen in de groepen 7 en 8 van de basisschool en klas 1 van het voortgezet onderwijs in de regio voorgelicht over de gevaren rondom de jaarwisseling. De lessen zijn gegeven door politie, brandweer, medewerkers van Halt of door leraren zelf. Politie en Halt beschikten over lesmateriaal, waaronder een koffertje met voorbeelden van vuurwerk. Momenteel wordt langs deze weg circa 75% van de scholen bereikt. De inzet blijft uiteraard om het bereik via de scholen nog verder uit te breiden. Ook wordt nader bezien of het zinvol is om de voorlichting mede op de ouders van jeugdige overtreders te richten. Deze aspecten krijgen bij de voorbereidingen op de komende jaarwisseling de aandacht. Er waren 72 (vorige keer 80) reguliere vuurwerkverkooppunten. Een drietal vergunningen werd geweigerd, omdat de aanvragers eerder de vuurwerkregelgeving overtraden. Op zondag 31 december was geen verkoop van vuurwerk toegestaan. De goedgekeurde verkooppunten hadden vergunning om op 28, 29 en 31 december vuurwerk te verkopen. De goedgekeurde verkooppunten waren herkenbaar aan een bij de vergunning verstrekt raambiljet, met daarop het vergunningnummer. De reguliere vuurwerk-verkooppunten zijn ook ingeschakeld bij het distribueren van de afvalzakken, die later gevuld met vuurwerkafval door jongeren konden worden ingeleverd tegen een bon voor een consumptie bij Mc Donalds en een loterijlot. Met een poster heeft de politie de burgers geïnformeerd over de openstelling van de telefonische meldlijn voor illegale vuurwerkhandel. Deze werd 292 (vorige keer 72) maal gebeld. 5. Activiteiten, vuren en handhaving beleid Aan buurtfestiviteiten en -activiteiten, die bijdroegen aan een beheerst verloop van de jaarwisseling, is een bijdrage verstrekt in de kosten. Welzijnsorganisaties speelden vaak een stimulerende rol. Onder meer waren er activiteiten in club- en buurthuizen en in tenten op straat. Over 25 (vorige keer 28) vuurlocaties zijn afspraken gemaakt over preventieve maatregelen en over de omstandigheden, waaronder niet zou worden ingegrepen. De voorwaarden om vuurlocaties toe te staan waren identiek aan die van de voorgaande jaarwisseling. De afname van het aantal vuurlocaties is dan ook het gevolg van het feit dat zich minder initiatiefnemers hebben aangemeld. De politie heeft toezicht gehouden op het nakomen van de afspraken. De brandweer heeft daarbij geadviseerd. Bij te grote opslag van brandbare materialen en/of te grote vuurstapels zijn materialen verwijderd of afspraken gemaakt over gedoseerde toevoeging aan het vreugdevuur. Wel is vastgesteld dat de afmeting en samenstelling van de brandstapels voortdurend aandacht behoeft. Dit aspect zal bij de voorbereiding op de jaarwisseling 2002/2003 dan ook wederom als -5-
6
BSD/2002.217
aandachtspunt worden meegenomen. Hetzelfde geldt voor de constatering dat het aantal kleine illegale kleine vuurtjes waarbij op het laatste moment brandbaar materiaal naar buiten wordt gebracht over de hele linie toeneemt. Dergelijke vuurtjes leveren in het algemeen geen problemen op voor de openbare orde maar kunnen wel schade veroorzaken aan de openbare ruimte. Deze ontwikkeling heeft ook een verzwaring van de opruimlast tot gevolg. De toename van de kleine illegale vuurtjes zal een aandachtspunt zijn bij de voorbereidingen van de jaarwisseling 2002/2003. Daarbij zal ook de aanpak in Escamp worden betrokken. In dat stadsdeel is deze jaarwisseling op een aantal locaties met huis aan huis flyers gewezen op de negatieve aspecten van kleine illegale vuren. Door politiecontroles op transport en opslag is de beschikbaarheid van ongewenste materialen voor vreugdevuren of te grote hoeveelheden tegengegaan. Hierbij is wederom gebruik gemaakt van luchtfoto’s. Handhavingsteams hebben een belangrijke rol gespeeld bij het tegengaan van ongewenste opslag van brandbare materialen en van vervuiling. Deze gezamenlijke preventieve aanpak heeft goede resultaten opgeleverd en wordt gecontinueerd. De vier zogenaamde “treinen” waren van 2300 uur tot 6.00 uur inzetbaar. Ze zijn met name ingezet op tevoren bepaalde vuurlocaties en zonodig centraal aangestuurd door de politie. In de nieuwe gebieden is een bluswagen en extra schoonmaakmaterieel ingezet. Zodoende kon ook in deze gebieden adequaat worden opgetreden. In de regio is circa 5.500 kilogram (vorige keer bijna 1192 kg) vuurwerk in beslag genomen. In de aanloop naar de jaarwisseling en tijdens de verkoopdagen zijn de verkopers van consumentenvuurwerk regelmatig gecontroleerd op de naleving van de vergunningvoorwaarden. De handhavingsinspanningen zijn door de politie, het Openbaar Ministerie en de gemeente (DSB, BRW en DSO) geleverd conform de in het draaiboek vastgelegde afspraken over de controle van verkooppunten van consumentenvuurwerk. Tegen 7 verkopers is proces-verbaal opgemaakt wegens overschrijding van de toegestane hoeveelheden. In een geval is vanwege de ernst van de overtreding tevens tot onmiddellijke sluiting van het verkooppunt overgegaan. De processen-verbaal zullen worden betrokken bij de eventuele vergunningaanvragen voor de komende jaarwisseling. Halt heeft een daling van het aantal vuurwerk overtredingen van jongeren gemeld van 121 (vorig jaar) naar 114. 6. Opmerkingen ten aanzien van de getroffen maatregelen en het verloop van de jaarwisseling. In de aanloop naar de jaarwisseling hebben de meeste preventieve beheersmaatregelen, de gegeven lessen en de voorlichting, de actieve inzet van het jeugd- en jongerenwerk en -6-
7
BSD/2002.217
de wijkgebonden activiteiten goed gewerkt. Dit geldt ook voor de wijze waarop in de stadsdelen afspraken zijn gemaakt, tolerantiegrenzen zijn bepaald en handhaving en toezicht zijn ingevuld. Apart vermeld worden de maatregelen rond de vele slooplocaties en de controle op de verkoop van consumentenvuurwerk. In de aanloop naar de jaarwisseling is vrij weinig vuurwerk afgestoken. Direct na de jaarwisseling was er veel vuurwerk. De eerste uren van het nieuwe jaar waren er veel mensen op straat. Dit heeft echter niet tot problemen geleid. Op de locatie Thomsonplein is in overleg met alle betrokkenen uiteindelijk besloten tot en feest met de mogelijkheid van een beperkt vreugde vuur. Deze festiviteiten zijn mede door een incident van buitenaf niet goed verlopen Een persoon die vernielingen had aangericht in de Fahrenheitstraat vluchtte in de menigte op het Thomsonplein. De arrestatie van deze persoon had tot gevolg dat de sfeer grimmig werd. Daarna heeft de politie tot laat in de nacht inzet geleverd op en rond het plein. Er zijn vernielingen aangericht aan particuliere eigendommen (auto’s en toilet chinees restaurant dat beschikbaar was gesteld voor het feest op het plein). De situatie op het Thomsonplein in het algemeen en het verloop van de jaarwisseling in het bijzonder wordt de komende periode met vertegenwoordigers van alle partijen verder geëvalueerd. De resultaten daarvan worden uiteraard meegenomen bij de voorbereiding van de jaarwisseling 2002/2003. De gang van zaken bij het opbouwen van de vuurstapels en de exacte plaats van van de vuren blijven aandachtspunten. Aandachtspunten blijven ook de beschikbaarheid en inzet van reguliere middelen of speciaal materieel (de “trein”) voor het verwijderen van brandbare materialen voorafgaande aan de jaarwisseling en voor het opruimen van vuurresten na de jaarwisseling. De deelname van de brandweer in de “treinen”, de inzet van de brandweer op buitenbranden en de zich voordoende binnenbranden en hulpverlening vormen een aanzienlijke belasting voor de in 24-uurs rooster werkende brandweer Aandachtspunten blijven de dekking voor andere brandweertaken dan het blussen van buitenbranden en de fysieke belasting van brandweerpersoneel, c.q. het werkrooster. Dit aspect en ook de inzet van het politie personeel wordt mede betrokken bij het aandachtspunt om de inzet van de treinen te flexibiliseren. De tendens dat agressie tegen politie en brandweer personeel afneemt heeft zich doorgezet. Dit jaar heeft 1 politiefunctionaris ( vorige keer 5) lichte verwondingen -7-
8
BSD/2002.217
opgelopen. De hoofd-uitrukroutes bleven voor de hulpdiensten berijdbaar. Problemen met de bereikbaarheid van bij de aanpak van de jaarwisseling betrokken functionarissen deden zich niet voor, waardoor tot vlak voor de jaarwisseling waar nodig aanvullende maatregelen konden worden getroffen. Processen-verbaal tegen vuurwerkverkopers worden betrokken bij een eventuele volgende vergunningsaanvraag. 7. Verbeterpunten De hiervoor vermelde aandachtspunten worden binnenkort uitgewerkt en toegevoegd aan het bestaande beleidskader. Ik stel u voor dit geactualiseerde beleidskader de basis te laten vormen voor de aanpak bij jaarwisseling 2002-2003.
-8-