Coenye Patrick
Agressie = er wordt steeds een norm overschreden, (door jezelf bepaald) en steeds als negatief ervaren. “lichte vormen horen tot het werkveld?” = betekenisvol gedrag (≠ tussen bedoeling van het gedrag en effect op iemand. Gesteld gedrag wordt niet altijd juist begrepen) = vorm van communicatie (niet altijd in staat om op de juiste manier te communiceren)
Afhankelijk van: •
Uitingsvormen van agressie
•
Oorzaken van agressie
•
Fase in de ontwikkeling van agressie
Verbale agressie (schelden, beledigingen, verwijten, woede-uitbarstingen, …)
Fysieke agressie = gewelddadig gedrag t.o.v. anderen en aanvallen gericht op het lichaam (slaan, schoppen, bijten, krabben, duwen, haartrekken, …)
Agressie gericht op objecten = roekeloze vernieling van materiaal of eigendommen van zichzelf of anderen (met deuren slaan, ruiten kapot slaan, smijten met objecten, brandstichting, …)
Uitingsvormen
Agressie gericht op zichzelf kan op ≠ manieren geuit worden vb. zichzelf verwensen, op zichzelf gerichte fysieke schade (automutilatie of suïcidepoging/zelfdoding))
Seksuele intimidatie (obscene gebaren, ongewenste seksuele toenadering, verzoeken om seksuele gunsten)
Onder invloed van alcohol en drugs (de controle over eigen gedrag verdwijnt) Het niet kunnen omgaan met slecht nieuws (machteloosheidsgevoel > geeft angst > agressie om weer vat te krijgen op zijn angst) Agressie door beperkingen bv ziekte of handicap > alle hoop opgeven > geen zin meer > strijdbaar > accepteren grenzen niet > agressie
Territorium (= soort omhulsel) Beïnvloed door kennis, zelf – vertrouwen, veiligheidsgevoel, ... Wordt beperkt door bv ziekenhuisopname (onderzoeken, in bed blijven) Geen greep meer op het eigen leven
Agressie als gevolg van een geestesziekte (dementie, psychosen)
Gevaar voor controleverlies ◦ Zorgvrager is gespannen en angstig ◦ Nog controle over zichzelf ◦ Verandering van “normaal” gedrag (stemwijziging, trillen, beven, … ). ◦ Hoe beter je je zorgvrager kent, hoe vlugger erop gereageerd kan worden = PREVENTIE
Hier voornamelijk ondersteuning en hulp aanbieden Vraag toestemming van de zorgvrager
Verlies van controle Hier is er nog weinig realiteitsbesef Uit zich in: ◦ Ontremming ◦ Agitatie ◦ Dreigen ◦ Gillen ◦ Provoceren
Hier controle overnemen; geen vragen meer stellen of hulp aanbieden > (Uitvoerbare) Grenzen stellen: > Verbaal - zorgvrager aanspreken met voornaam - Agressief gedrag benoemen - Korte eenvoudige zinnen gebruiken - effect op jezelf verwoorden - eventueel gevolgen schetsen - formuleer ik – boodschappen Belangrijker is HOE men iets zegt, dan WAT men zegt
>Non-verbaal - Veilige afstand - Oogcontact behouden - Veiligheidshouding
Ook hier belangrijk HOE men overkomt
Acting-out of chaos ◦ Destructief/gewelddadig gedrag voor personen, materiaal of zichzelf ◦ “gaat door het lint” ◦ Onderhandelen is vaak niet meer mogelijk Hier eventueel “technieken” toepassen of gepaste maatregelen. Optreden in teamverband - Toepassen van fixatie
Ontspanning ◦ Terugkeer naar de toestand vóór het incident ◦ Het team kan ventileren/evalueren ◦ Zorgvrager (= schaamte/schuldgevoel). Er is terug realiteitsbesef Begrip tonen
Eigen houding ◦ Belangrijk ◦ Wordt bepaald door relatie tussen hulpverlener en zorgvrager ◦ 5 basisregels die steeds kunnen toegepast worden
Rustig blijven ◦ Zelf rustig en kalm ◦ Niet laten meeslepen door gevoelens van angst of woede ◦ Zelf agressief reageren = escalatie
Contact houden ◦ Voornamelijk verbaal contact Blijven praten op rustige toon, zonder stemverheffing Zorgvrager niet in de rede vallen Niet terugschreeuwen
Afstand bewaren ◦ Lichamelijk contact vermijden ◦ Afstand = veiliger gevoel voor hulpverlener ◦ Zorgvrager langzaam benaderen
Respect tonen ◦ Niet bestraffen, uitdagen of bevelen geven ◦ Gevoelens erkennen, maar agressie afkeuren ◦ Zorgvrager blijft een waardige persoon
Zorgzaam zijn Agressie = controleverlies ◦ Helpen om controle over zichzelf te herwinnen ◦ Duidelijk maken dat je wilt helpen om terug controle te krijgen over situatie ◦ Lichaamshouding belangrijk Op gelijke ooghoogte van zorgvrager staan/zitten (= minst bedreigend)
Hoe je omgaat met agressie is afhankelijk van verschillende factoren (uitingsvorm – fase – oorzaak) Je eigen houding is zeer belangrijk Zorg voor je eigen veiligheid, oftewel …
SAFETY FIRST
Dank u wel
