1
Agenda 1. Wie is De Hooge Waerder ?
2. Wat is mijn bedrijf waard?
3. Is uw bedrijf verkoopklaar?
Wie is De Hooge Waerder? Vestigingen
2
Wie is De Hooge Waerder? Divisies: op alle vestigingen zijn alle divisies vertegenwoordigd • AA-accountants • RA-accountants • Belastingadviseurs • Corporate Finance • Personeel & Organisatie • Juristen
Doel: Het ondersteunen en adviseren van onze cliënten op administratief, financieel, fiscaal en juridisch gebied.
Wie is De Hooge Waerder? Corporate Finance • Waarderingen • Overnamebegeleiding • Financieringsvraagstukken • Haalbaarheidsonderzoeken • Managementbegeleiding
3
Wat is mijn bedrijf waard? Te behandelen onderwerpen: 1. Waardebegrip 2. Boekwaarde en Economische waarde 3. Waarderingsmethoden 4. Discounted Cash Flow (DCF) •
Vrije geldstromen (FCF)
•
Disconteren
•
Rendementseis
5. Conclusie
Wat is mijn bedrijf waard?
Heeft iemand een idee?
4
1. Waardebegrip In het waarderingsproces is het van belang om waarde en prijs te onderscheiden
• Waarde is subjectief • Waardeperceptie Voor wie? Omstandigheid?
2. Boekwaarde & Economische waarde
Er bestaat geen relatie tussen de boekwaarde van een object en de economische waarde van dat object
5
2. Boekwaarde & Economische waarde Boekwaarde berust op hetgeen: in het verleden voor het object betaald werd resultante van boekhoudregels
Economische waarde berust op: de verwachting van geldstromen dat het object in de toekomst opbrengsten kan genereren
2. Boekwaarde & Economische waarde
Boekwaarden spelen dus geen rol bij het vaststellen van de economische waarde van een onderneming
6
Rekenvoorbeeld Verschil boekwaarde en economische waarde van een obligatie Uitgangspunten: • Boekwaarde
: € 1.000
• Looptijd
: 3 jaar
• Rente
: 8%
• Huidige marktrente
: 4%
Boekwaarde
: € 1.000
Berekening economische waarde: 80 (1,04)1
+
80 (1,04)2
+
1080 (1,04)3
=
€ 1.111
3. Waarderingsmethoden • Intrinsieke waarde (IW) komt uit het boekhouden alle bezittingen -/- alle schulden
• Rentabiliteitswaarde (RW) eveneens ontleend aan het boekhouden basis is het boekhoudkundig begrip winst
• Accountantsmethode gewogen gemiddelde IW en RW
7
3. Waarderingsmethoden •Discounted Cash Flow methode (DCF) gericht op de toekomst gebaseerd op het contant maken van vrije geldstromen
4. Discounted Cash Flow (DCF) De DCF methode is praktisch en theoretisch gezien de beste methode ter bepaling van de waarde van: • de onderneming de marktwaarde van de onderneming is de contante waarde van de toekomstige operationele vrije geldstromen
• de aandelen de marktwaarde van de aandelen is de marktwaarde van de onderneming -/- de marktwaarde van het vreemd vermogen
8
4. Discounted Cash Flow (DCF) Economische balans Economische waarde activa
Economische waarde EV
Economische waarde VV
Totaal
Totaal
Vrije geldstromen (FCF) Bij het bepalen van de waarde van de onderneming wordt uitsluitend rekening gehouden met de vrije geldstromen
• Definitie vrije geldstroom: “de geldstroom die geheel ter beschikking staat aan de verschaffers van zowel het vreemd als het eigen vermogen”
9
Vrije geldstromen (FCF) Verschil winst en vrije geldstromen De vrije geldstromen worden als volgt berekend
-/+/+ -/+/+/=
bedrijfsresultaat voor belasting belasting over het operationeel resultaat afschrijvingen investeringen in vaste activa mutatie werkkapitaal mutatie voorzieningen vrije geldstroom
Vrije geldstromen (FCF) Voor het bepalen van de toekomstige geldstromen, wordt een prognose opgesteld van o.a. de:
• omzet • kosten • investeringen (vaste activa / werkkapitaal) • financieringen
10
Disconteren Na berekening van de toekomstige geldstromen, moeten deze contant gemaakt worden naar nu (ook wel: disconteren). “Door toekomstige opbrengsten uit te drukken in de waarde van vandaag, wordt de contante waarde verkregen”.
Disconteren
Voor het disconteren zijn twee variabelen nodig:
• verwachte geldstromen • disconteringsfactor / rendementseis
11
Rendementseis De rendementseis is afhankelijk van het geëiste rendement van de investeerder en het risico dat die investeerder vanuit zijn perspectief loopt. Hoe hoger het waargenomen risico, des te hoger het geëiste rendement. Voorbeeld rendementen Type
Rendement
Hoofdfondsen
8% - 10%
Midcap ondernemingen
10% - 12%
Grote ondernemingen
12% - 16%
MKB ondernemingen
14% - 25%
Rendementseis Factoren die meegewogen worden bij de bepaling van de rendementseis c.q. risico
• afhankelijkheid afnemers • afhankelijkheid leveranciers • afhankelijkheid van het management • merknaam en reputatie • spreiding activiteiten • toetredingsbarrière tot de markt • track record
12
5. Conclusie Het waarderen van een onderneming is een complexe zaak, wat overgelaten moet worden aan gespecialiseerde adviseurs. Waarderen is een wetenschap en niet “wat de gek ervoor geeft” Een waardebepaling is van groot belang voor zowel koper als verkoper.
Is uw bedrijf verkoopklaar? • Wat zijn de overdrachtsrisico’s bij uw bedrijf? • Op tijd beginnen met verkoopklaar maken.
13
Is uw bedrijf verkoopklaar? Doe de scan op de stand van De Hooge Waerder of www.dehoogewaerder.nl
14
15