T Titel stage/afstudeeropdracht
: Toekomstvaste Applicatie Integratie Interconnectiviteit
Duur van stage/afstuderen
: 6 à 9 Maanden
Manager
: dr. ir. J.J. Aue
Begeleider
: dr. ir. H.J.M. Bastiaansen
Locatie
: TNO Telecom Groningen/Enschede
INLEIDING De telecommunicatie wereld bevindt zich in een turbulente fase. De concurrentie wordt steeds heftiger, en tegelijkertijd zijn er steeds meer (concullegiale) partijen waar telecommunicatie operators zaken mee doen. Daarom is het voor telecommunicatie operators van cruciaal belang een efficiënte en flexibele IT-infrastructuur te hebben om twee redenen: • om concurrerend te zijn door intern de kosten te drukken, en • om de omzet te verhogen door met steeds meer partijen elektronisch zaken te doen. Applicatie integratie biedt de mogelijkheid om zowel op data – als procesniveau informatie met elkaar uit te wisselen en samen te werken. Dit kan zowel binnen de eigen bedrijfsgrenzen (men spreekt dan van Enterprise Application Integration, ofwel EAI) als tussen bedrijven (men spreekt dan van Business-to-Business, ofwel B2B). Het probleem van communicatie tussen processen en uitwisseling van data is geen nieuw probleem. Het volwassen worden van standaarden en nieuwe technologieën die deze integratie bevorderen zorgt er echter voor dat er steeds nieuwe software architecturen (en bijbehorende oplossingen/producten) op de markt verschijnen die de integratie problematiek aanpakken. De Service-oriented Architectuur (SoA) is de meest recente ontwikkeling. OPDRACHTOMSCHRIJVING De algemene probleemstelling is dat er onvoldoende inzicht bestaat welke opties en mogelijkheden de nieuwe architecturen voor applicatie integratie bieden om koppelingen tussen bedrijven (of bedrijfsonderdelen) te realiseren. Om hierin inzicht te krijgen bestaat de opdracht uit twee aspecten: •
Het eerste aspect van de afstudeeropdracht betreft het opstellen van een set van scenario’s die de verschillende (commerciële) opties beschrijven voor het realiseren van koppelingen tussen bedrijven en/of bedrijfsonderdelen. Deze scenario’s dekken het brede spectrum af, variërend van zeer strakke koppelingen binnen de eigen bedrijfsgrenzen (inclusief koppelingen op procesniveau) tot zeer losse koppelingen over het Internet voor het incidenteel afnemen van diensten (geadverteerd middels een diensten-registry). Daarnaast wordt een raamwerk opgesteld van kenmerken/eisen/essentials die voor elk van de scenario’s de eisen aan applicatieintegratie produkten in kaart brengt. • Het tweede aspect van de afstudeeropdracht betreft het praktisch toetsen van een (beperkt) aantal scenario’s aan de kenmerken/eisen/essentials uit het raamwerk. Dit behelst voor de nieuwste implementaties van de commerciële applicatie integratie suites: (1) een testomgeving te definiëren en op te zetten, (2) een evaluatieplan te definiëren en (3) de evaluatie uit te voeren. Deze twee aspecten zullen gelijktijdig worden uitgevoerd. Het resultaat van de opdracht is een rapportage waarin de scenario’s en het raamwerk worden beschreven voor het realiseren van koppelingen tussen bedrijven en/of
T bedrijfsonderdelen. Daarnaast is een tweede resultaat de validatie van het raamwerk door middel van implementatie van enkele scenario’s op een state-of-the-art applicatie integratie platform. Hiervoor kan gebruik worden gemaakt van aanwezige faciliteiten van een lab omgeving. Deze afstudeeropdracht heeft nauwe relaties met de afstudeeropdracht om de architectuuraspecten te beschouwen van de nieuwste applicatie integratie technologieën op het gebied van de Enterprise Service Bus en de Service Oriented Architectuur, maar kan wel stand-alone uitgevoerd worden. WIE ZOEKEN WIJ? Voor deze opdracht wordt gezocht naar een WO afstudeerder Informatica, Telematica of soort gelijke richting, die ook in staat is om zijn ideeën om te zetten in werkende software. Verondersteld wordt dat de student bekend is, of zich bekend wil maken met concepten en methoden rondom telecommunicatie en applicatie integratie. We verwachten dat je zelfstandig kan werken, vaak zelf het initiatief neemt in het zoeken naar contacten met inhoudelijke experts binnen TNO Informatie en Communicatietechnologie en een beetje eigenwijs bent. Natuurlijk kan je rekenen op voldoende feedback van je begeleider en de andere TNO collega's. WAT BIEDEN WIJ? Een interessante en uitdagende opdracht waarbij je je mag bezighouden met industrialstrength informatietechnologie in realistische telecommunicatie omgevingen. Je maakt kennis met de nieuwste technologie, die niet alleen in de telecommunicatie wereld toepasbaar is maar in alle bedrijfstakken waarbij elektronische koppelingen gerealiseerd moeten worden. Je doet dat samen met een team van ervaren IT-ers en telecommunicatie experts. Wanneer het werk je goed bevalt en je je goed hebt kunnen inzetten, is er de kans om bij TNO Informatie en Communicatietechnologie te komen werken. Gedurende het afstuderen zal je door een ervaren medewerker van TNO Informatie en Communicatietechnologie worden begeleid. GEINTERESSEERD? Neem voor meer informatie contact op met de begeleider vanuit TNO Informatie en Communicatietechnologie: Of stuur een sollicitatiebrief en je CV naar onze recruitment officer:
[email protected]
T Titel stage/afstudeeropdracht
: Toekomstvaste Applicatie Integratie Service-Oriented-Architectuur (SoA)
Duur van stage/afstuderen
: 6 à 9 Maanden
Manager
: dr. ir. J.J. Aue
Begeleider
: dr. ir. H.J.M. Bastiaansen
Locatie
: TNO Telecom Groningen/Enschede
INLEIDING De telecommunicatie wereld bevindt zich in een turbulente fase. De concurrentie wordt steeds heftiger, en tegelijkertijd zijn er steeds meer (concullegiale) partijen waar telecommunicatie operators zaken mee doen. Daarom is het voor telecommunicatie operators van cruciaal belang een efficiënte en flexibele IT-infrastructuur te hebben om twee redenen: • om concurrerend te zijn door intern de kosten te drukken, en • om de omzet te verhogen door met steeds meer partijen elektronisch zaken te doen. Applicatie integratie biedt de mogelijkheid om zowel op data – als procesniveau informatie met elkaar uit te wisselen en samen te werken. Dit kan zowel binnen de eigen bedrijfsgrenzen (men spreekt dan van Enterprise Application Integration, ofwel EAI) als tussen bedrijven (men spreekt dan van Business-to-Business, ofwel B2B). Het probleem van communicatie tussen processen en uitwisseling van data is geen nieuw probleem. Het volwassen worden van standaarden en nieuwe technologieën die deze integratie bevorderen zorgt er echter voor dat er steeds nieuwe software architecturen (en bijbehorende oplossingen/producten) op de markt verschijnen die de integratie problematiek aanpakken. De Service-oriented Architectuur (SoA) is de meest recente ontwikkeling. OPDRACHTOMSCHRIJVING De algemene probleemstelling is dat er weinig inzicht bestaat in welke mate applicatie integratie software op basis van het SoA-concept geschikter is dan bestaande concepten om integratie te realiseren. Om hierin inzicht te krijgen bestaat de opdracht uit twee aspecten: •
Het eerste aspect van de afstudeeropdracht betreft het opstellen van een raamwerk die het mogelijk maakt om applicatie-integratie produkten te beoordelen op een aantal geïdentificeerde kenmerken/eisen/essentials van applicatie integratie conform het SoA-concept, zowel binnen de bedrijfsgrenzen als tussen bedrijven. • Het tweede aspect van de afstudeeropdracht betreft het praktisch toetsen van een (beperkt) aantal applicatie integratie producten conform het SoA-concept aan de kenmerken/eisen/essentials uit het raamwerk. Dit behelst voor de nieuwste implementaties van de commerciële applicatie integratie suites: (1) een testomgeving te definiëren en op te zetten, (2) een evaluatieplan te definiëren en (3) de evaluatie uit te voeren. Deze twee aspecten zullen gelijktijdig worden uitgevoerd. Het resultaat van de opdracht is een rapportage waarin een raamwerk wordt beschreven waarmee de verschillende applicatie integratie produkten op belangrijke SoA-kenmerken beoordeeld en getoetst kunnen worden. Naast de beschrijving van het raamwerk is een tweede resultaat een validatie van het raamwerk door middel van de beoordeling van enkele SoA applicatie integratie produkten.
T Het opstellen van het raamwerk vergt inzicht in processen en informatie huishouding van een grote telecommunicatie operator. Er is op dit gebied al voorwerk gedaan waar gebruik van kan worden gemaakt. Om het raamwerk in de praktijk te toetsen, kan gebruik worden gemaakt van aanwezige faciliteiten van een lab omgeving. Deze afstudeeropdracht heeft nauwe relaties met de afstudeeropdracht om scenario’s voor interoperabiliteit tussen applicatie-integratie suites te beschouwen, maar kan wel stand-alone uitgevoerd worden. WIE ZOEKEN WIJ? Voor deze opdracht wordt gezocht naar een WO afstudeerder Informatica, Telematica of soort gelijke richting, die ook in staat is om zijn ideeën om te zetten in werkende software. Verondersteld wordt dat de student bekend is, of zich bekend wil maken met concepten en methoden rondom telecommunicatie en applicatie integratie. We verwachten dat je zelfstandig kan werken, vaak zelf het initiatief neemt in het zoeken naar contacten met inhoudelijke experts binnen TNO Informatie en Communicatietechnologie en een beetje eigenwijs bent. Natuurlijk kan je rekenen op voldoende feedback van je begeleider en de andere TNO collega's. WAT BIEDEN WIJ? Een interessante en uitdagende opdracht waarbij je je mag bezighouden met industrialstrength informatietechnologie in realistische telecommunicatie omgevingen. Je maakt kennis met de nieuwste technologie, die niet alleen in de telecommunicatie wereld toepasbaar is maar in alle bedrijfstakken waarbij elektronische koppelingen gerealiseerd moeten worden. Je doet dat samen met een team van ervaren IT-ers en telecommunicatie experts. Wanneer het werk je goed bevalt en je je goed hebt kunnen inzetten, is er de kans om bij TNO Informatie en Communicatietechnologie te komen werken. Gedurende het afstuderen zal je door een ervaren medewerker van TNO Informatie en Communicatietechnologie worden begeleid. GEINTERESSEERD? Neem voor meer informatie contact op met de begeleider vanuit TNO Informatie en Communicatietechnologie: Of stuur een sollicitatiebrief en je CV naar onze recruitment officer:
[email protected]
T Titel stage/afstudeeropdracht
: Diensten Integratie en Realisatie bij de Overheid
Duur van stage/afstuderen
: 6 – 9 Maanden
Manager
: dr. ir. J.P.C. Verhoosel
Begeleider
: ir. M.A. van Bekkum
Locatie
: TNO Telecom Enschede
INLEIDING Bedrijven en overheden gaan informatie en diensten steeds meer delen over afdelings- en organisatiegrenzen heen. Men gaat steeds dynamischer samenwerkingsverbanden aan, die snel en op eenvoudige wijze tot stand moeten kunnen worden gebracht en weer verbroken. Men biedt klanten, leveranciers en medewerkers uiteenlopende typen communicatie- en transactiekanalen die een gepersonaliseerde, kanaaltype-onafhankelijke, uniforme en consistente kijk op onderliggende informatie en diensten moet geven. Ook bij de overheid neemt de behoefte toe op een gestructureerde manier dit soort diensten aan te kunnen bieden. Een diensten-georiënteerde benadering biedt de overheid bovendien een goed migratie traject vanuit huidige systemen zonder in deze systemen teveel wijzigingen aan te hoeven brengen. Het concept van de dienstenbus biedt goede mogelijkheiden om een dergelijke dienstengeoriënteerde benadering te realiseren. Met de dienstenbus kan zo bij de overheid een belangrijke stap worden gezet naar een diensten-georiënteerde manier van zaken doen, waardoor de overheidsdienstverlening beter kan worden gerealiseerd dan met de bestaande systemen. Momenteel wordt er bij de overheid veel over het concept van een dienstenbus gesproken, maar is er op dit gebied weinig gespecificeerd. Voor TNO ligt hier een uitdaging om al bestaande kennis om te zetten in een concrete proof of concept.
OPDRACHTOMSCHRIJVING Het algemene probleem is erin gelegen dat er beperkt inzicht bestaat in de mogelijkheden om het concept van de dienstenbus toe te passen binnen de dienstverlening van de overheid. Het doel van deze opdracht is dan ook om het idee van de dienstenbus te toetsen aan de praktijk van de informatie- en dienstenhuishouding bij de overheid en tot een proof-of-concept demonstratie van een (of meerdere) diensten te komen. In het theoretische gedeelte worden middels een modelgedreven aanpak de mogelijkheden bekeken om bedrijfsprocessen binnen de overheid af te beelden op het concept van de dienstenbus. Het resultaat van deze analyse is een rapport waarin wordt beschreven hoe overheidsdiensten zijn af te beelden op het raamwerk van een dienstenbus. In het praktische gedeelte worden vervolgens een (of meerdere) diensten gerealiseerd op het softwareplatform van een dienstenbus. Hierbij valt bijvoorbeeld te denken aan de Enterprise Service Bus software van Sonic of open source varianten. De analyse en modellering van van diensten en processen bij de overheid vergt inzicht in de informatie-huishouding in deze omgeving. Er is op dit gebied al voorwerk gedaan waar gebruik van kan worden gemaakt. Door middel van interviews en contact met overheden kan deze analyse verder uitgediept worden. Om deze dienst in een software omgeving in de praktijk te realiseren, kan gebruik worden gemaakt van aanwezige faciliteiten van een lab omgeving.
T WIE ZOEKEN WIJ? Voor deze opdracht zoeken we een WO afstudeerder Informatica of aanverwante richting, die in staat is bedrijfsprocessen na analyse in software te realiseren. We verwachten dat je op de hoogte bent of bekend wil raken met technologieën op het gebied van applicatie-integratie en kennis hebt van modelgedreven werkmethoden. Verder gaan we ervan uit dat je in staat bent in grote mate zelfstandig te werken en zelf het initiatief neemt om contact te zoeken met partijen die zich bezighouden met de informatiehuishouding bij overheden. Je begeleiders en andere TNO collega’s zullen je daarbij natuurlijk van de nodige feedback en hulp voorzien.
WAT BIEDEN WIJ? Een innovatieve opdracht waarbij je je kan bezighouden met nieuwe concepten en technologie op het gebied van diensten-georienteerde integratie van informatiesystemen. Je maakt kennis met de inzet van deze technologie in de complexe informatieomgeving van overheden en werkt daarin samen met een groep ervaren ITers en deskundigen. Tijdens de afstudeeropdracht zal je door een medewerker van TNO Informatie- en Communicatietechnologie worden begeleid.
GEINTERESSEERD? Neem voor meer informatie contact op met de begeleider vanuit TNO Informatie- en Communicatietechnologie:
[email protected]