ADVIESRAPPORT SPORT&CULTUURKAART AMSTELVEEN DE KRITISCHE SUCCESFACTOREN

ADVIESRAPPORT SPORT&CULTUURKAART AMSTELVEEN DE KRITISCHE SUCCESFACTOREN

Sportbedrijf Amstelveen

Hogeschool van Amsterdam

Afdeling: Sportstimulering

Bachelor opleiding: Sport, Management & Ondernemen

Titel afstudeerproduct: Datum oplevering:

Adviesrapport Sport & Cultuurkaart Amstelveen; de kritische succesfactoren Versie 24-06-2015

Auteur Naam: Email: Telefoon: Afstudeernummer:

Peggy Buchter [email protected] 06 25585812 S1415-044

Opdrachtgever afstudeerproject Bedrijf: Website: Afdeling: Adres:

Sportbedrijf Amstelveen www.sportbedrijfamstelveen.nl Sportstimulering (Sportservice Amstelveen) Sportlaan 25

Stagebegeleiders Sportbedrijf Amstelveen Naam: Functie: Email: Telefoon:

Joris van Soerland Medewerker sportstimulering [email protected] 088 - 8585 105

Naam: Functie: Email: Telefoon:

Jan Tonkes Manager Sportservice Amstelveen [email protected] 088 - 8585 104

Afstudeerdocent Hogeschool van Amsterdam Naam: Ikina Morsch Email: [email protected] Telefoon: 06 81847494

Meelezer/coach Hogeschool van Amsterdam Naam: Erik Koning Email: [email protected]

2 Adviesrapport Sport & Cultuurkaart Amstelveen

Voorwoord Het was, zoals voor zoveel studenten, ook voor mij een lastige opgave om een leuke en uitdagende afstudeerstage te vinden. Toevallig en net op tijd hoorde ik dat het Sportbedrijf Amstelveen bezig was met een nieuw project, de Sport & Cultuurkaart. De periode die hierop volgde is niet zonder slag of stoot verlopen. Toch heb ik dit rapport, gepaard met aardig wat stress, succesvol kunnen afronden. Ik wil een aantal mensen bedanken die aan het proces en het eindresultaat hebben bijgedragen. Allereerst wil ik het Sportbedrijf Amstelveen bedanken voor de kans die zij mij hebben gegeven om op het laatste moment bij hen af te studeren. Ik wil de collega’s van de afdeling Sportstimulering bedanken voor de gezelligheid, openheid en behulpzaamheid. In het bijzonder wil ik mijn stagebegeleiders Joris van Soerland en Jan Tonkes bedanken voor hun ontspannen houding en vertrouwen in mijn kunnen. Ikina Morsch, mijn afstudeerdocent wil ik danken voor haar tijd en kritische blik. Zelf tijdens haar vakantie heeft zij mij uitgebreid van nuttige feedback voorzien. Mijn coach, Erik Koning wil ik ook bedanken voor zijn interesse en hulp gedurende mijn laatste jaren op de opleiding. Tot slot wil ik mijn lieve ouders, broer en vrienden bedanken voor hun geduld en behulpzaamheid. Zij bleven in mij geloven op de momenten dat ik dat zelf even vergat. Het Sportbedrijf Amstelveen is een bedrijf met een unieke open sfeer met medewerkers die barsten van de ervaring, gedrevenheid en collegialiteit. Het was een bewogen maar leerzame periode. Ik ben trots op het eindresultaat en hoop dat het bijdraagt aan een (nog) gezonder en sportiever Amstelveen!


Samenvatting De Sport & Cultuurkaart biedt laagdrempelig en onbeperkt toegang tot allerlei (sport)activiteiten in Amstelveen. De kaart is in het leven geroepen om inzicht te krijgen in het sportgedrag en de sportbehoefte van de Amstelvener. Gebruikers nemen de Sport & Cultuurkaart mee naar de activiteit waar de aanbieders de kaart scannen door middel van een mobiele applicatie. De registratie van de deelname maakt het mogelijk het activiteitenaanbod nog beter op de doelgroep af te stemmen. Voor sportaanbieders kan deelname extra inkomsten en nieuwe leden opleveren. De hoofdvraag van dit onderzoek luidt: Hoe kan het Sportbedrijf Amstelveen de Sport & Cultuurkaart het beste invoeren voor zowel afnemers als sportaanbieders? De afnemers zijn leerlingen van het basisonderwijs (BO) en het voorgezet onderwijs (VO). De sportaanbieders zijn alle Amstelveense sportaanbieders. Hieruit volgen twee onderzoeksvragen: •

•

Welke kritische succesfactoren zijn van belang bij het invoeren van de Sport & Cultuurkaart om voornamelijk de inactieve jeugd van Amstelveen aan het sporten te krijgen? Welke kritische succesfactoren zijn van belang bij het invoeren van de Sport & Cultuurkaart voor sportaanbieders in Amstelveen, zowel non-profit als profit, zodat zij hun medewerking willen verlenen aan het aanbod van de Sport & Cultuurkaart?

Ik verzamel data door middel van deskresearch en fieldresearch. Door middel van deskresearch ga ik op zoek naar landelijke factoren om jeugd te laten sporten. Dit zijn gegevens over het beweeggedrag van (in)actieve jongeren, motieven om wel of niet te sporten en trends en ontwikkelingen in de sportmarkt. Daarnaast analyseer ik nog enkele ‘best practices’. Deze gevonden factoren worden door middel van fieldresearch bevestigd of ontkracht voor de situatie in Amstelveen. Mijn eigen onderzoek betreft een combinatie van kwalitatief en kwantitatief onderzoek. Ik neem enquêtes af bij middelbare scholieren en houd interviews met Amstelveense sportaanbieders. Uit de enquêtes kwam in ieder geval naar voren dat 75% van de middelbare scholieren de kaart zou aanvragen. Zowel de middelbare scholieren als de basisschoolleerlingen hebben moeite hebben met het vinden van een geschikte sport. Dit is voor hen de belangrijkste reden om tijdelijk of volledig te stoppen met sporten. De belangrijkste kritische succesfactor om inactieve jongeren aan het bewegen te krijgen is het bieden van hulp bij hun sportkeuze. Bijvoorbeeld door middel van een online sportmotivatie of sportkeuze test. Ook blijkt dat de sportbehoefte is veranderd, veel kinderen willen meer dan één sport beoefenen. Om financiële en organisatorische redenen is een lidmaatschap bij meerdere sportclubs vaak niet mogelijk. Om ook een grote groep geïnteresseerde sporters bij de kaart te betrekken is het belangrijk om meerdere sporten te kunnen beoefenen op de momenten dat het hen uitkomt. Jongeren hebben het druk en kunnen kiezen uit veel verschillende vrijetijdsbestedingen. Flexibel aanbod en lidmaatschap zijn daarom voor beide doelgroepen belangrijk. Jonge kinderen hebben behoefte aan sporten via school en de sportlocatie moet dichtbij huis zijn. Dit neemt vooral voor de ouders een belangrijke organisatorische drempel weg. Daarnaast moet er


voldoende aanbod zijn voor jonge kinderen t/m 9 jaar, zij bewegen het minst. Niet-sportende middelbare scholieren willen het liefst zelfstandig sporten zonder begeleiding. Zo’n 50% van alle ondervraagde scholieren vindt de prijs van €14,95 goed, 37% vindt dit duur. Vooral de niet-sporters zijn in mindere mate bereid om geld uit te geven aan sport. Het onbeperkt kunnen sporten is belangrijk voor alle middelbare scholieren. De scholieren willen het liefst individuele sporten beoefenen namelijk: fitness, zwemmen, bootcamp en tennis. Voor de sportaanbieders is het van belang om sporters, die dreigen af te haken, op tijd over te dragen van de ene naar de andere sportaanbieder. Op deze manier voorkom je vroegtijdige sportuitval. Om dit te bereiken moeten sportaanbieders verder kijken dan hun eigen leden en samenwerken met meerdere sportverenigingen. Ook is het belangrijk dat sportaanbieders zich meer richten op recreatieve sporters. Zij haken vaak af omdat het sportieve niveau voor hen te hoog is en zij niet aan wedstrijden mee willen doen. Voor de Sport & Cultuurkaart kan dit bereikt worden door het aanbieden van instuiftrainingen speciaal voor Sport & Cultuurkaarthouders. Omdat de behoefte van de sporter in de loop der jaren is veranderd, is het ook belangrijk om deze regelmatig te blijven peilen.

Trefwoorden: Inactieve jeugd, sportaanbieders, laagdrempelig, sportstimulering, flexibel lidmaatschap.


Abstract The Sports & Culture Card offers accessible and unrestricted access to all kinds of (sports) activities in Amstelveen. The card is created to gain insight into the sports behaviour of the citizens of Amstelveen. Users take the Sports & Culture Card to the sports venues where the providers scan the card using a mobile application. The registration of the participation makes it possible to match the activities to the needs of the users. For the sports providers, participation in the project may bring additional revenues and new members. The main question of my research is: How can ‘Het Sportbedrijf Amstelveen’ introduce the Sports & Culture Card to its customers and sport providers so that it becomes the most successful? The customers are elementary and high school students. The sports providers are all kinds of sports providers established in Amstelveen. From here two questions arise ● ●

Which key performance indicators are important when introducing the Sports & Culture Card so that especially the inactive youth, becomes active? Which key performance indicators are important to the non-profit and profit sport providers in Amstelveen, when introducing the Sports & Culture Card, wherefore they want to cooperate in the project?

I gathered data through desk research and field research. Through desk research, I searched for factors that would increase sport participation among the Dutch youth, such as: exercise behaviour of (in)active youth, motives for exercising and trends and developments in the sports market. Afterwards , I analysed some best practices. All these factors are confirmed or disproved by means of field research for the local situation in Amstelveen. My own research is a combination of qualitative and quantitative research. I asked high school students to answer my surveys and I interviewed some sports providers. The surveys showed that 75% of high school students would purchase the Sport & Culture Card. Both the high school and elementary school students have difficulty finding the right sport. This is the main reason they temporarily or completely stop exercising. The most important key performance indicator to activate the inactive youth is to provide assistance in their sport choice. This could be done through an online sports choice test, for example. It also appears that the needs of athletes have changed; many children nowadays want to participate in more than one sport. Membership at several sports providers is often not possible due to financial and organizational reasons. These athletes want to be able to practice multiple sports at any time of the day. Youngsters have little time and can choose from many different leisure activities, besides sport. Flexible membership is therefore important to both groups. Young children require sports through school and the sports venue needs to be close to home. This eliminates an important organizational barrier for the parents. There also must be sufficient sports offered to children age 9 and under, as they exercise the least.


Inactive high school students prefer exercising independently without any guidance. About 50% of the surveyed students find the price of € 14.95 reasonable, 37% think it is expensive. The nonathletes are especially unwilling to spend a certain amount of money on sports. All the high school students prefer doing individual sports, namely: fitness, swimming, bootcamp and tennis. Sports providers need to transfer athletes, who risk of dropping out, to another sports provider. That’s the way to avoid early sport dropouts. In order to achieve this, sports providers need to look beyond their own members and collaborate with other sports providers. It is also important to focus more on recreational athletes. They often drop out because the sports level is too high and they don’t want to participate in competitions. As the need of the athlete has changed over the course of the years, it is important to continue to gauge the needs of the athletes.

Key words: Inactive youth, sports providers, approachable, increase sport participation, flexible membership.


Inhoudsopgave Voorwoord .............................................................................................................................................. 3 Samenvatting........................................................................................................................................... 4 Abstract ................................................................................................................................................... 6 Leeswijzer .............................................................................................................................................. 11 1. Inleiding ............................................................................................................................................. 13 1.1. Aanleiding ................................................................................................................................... 13 1.2. Vraagstelling onderzoek ............................................................................................................. 15 1.3. Werkwijze ................................................................................................................................... 15 1.3.1. Deskresearch ....................................................................................................................... 16 1.3.2. Fieldresearch ....................................................................................................................... 17 1.3.3. Betrouwbaarheid en validiteit............................................................................................. 17 1.3.4. Samenvatting....................................................................................................................... 18 2. Definiëring begrippen........................................................................................................................ 19 2.1. Kritische succesfactoren ............................................................................................................. 19 2.2. Lichamelijke activiteit en inactiviteit .......................................................................................... 20 2.3. Profit en non-profit sportaanbieder........................................................................................... 21 3. Het concept van de Sport & Cultuurkaart ......................................................................................... 22 3.1. De Golden Circle ......................................................................................................................... 22 3.2. Ontstaan van de Sport & Cultuurkaart (why) ............................................................................. 23 3.3. Hoe werkt de Sport & Cultuurkaart? (how) ............................................................................... 23 3.4. Wat is de Sport & Cultuurkaart? (what) ..................................................................................... 24 3.4.1. Sport .................................................................................................................................... 24 3.4.2. JeugdActiviteitenPas (JAP) .................................................................................................. 25 3.4.3. Cultuur ................................................................................................................................. 26 3.4.4. Gratis ................................................................................................................................... 26 3.5. Conclusie .................................................................................................................................... 26 4. Landelijke factoren om jeugd te laten sporten ................................................................................. 27 4.1. Beweeggedrag actieve en inactieve jongeren............................................................................ 27 4.1.1. Inactiviteit 2014 ................................................................................................................... 29 4.1.2. Conclusie ............................................................................................................................. 30


4.2. Afhakers...................................................................................................................................... 31 4.2.1. Conclusie ............................................................................................................................. 32 4.2.2. Motieven om te stoppen met sporten ................................................................................ 33 4.2.3. Conclusie ............................................................................................................................. 35 4.3. Motieven om meer te gaan sporten .......................................................................................... 35 4.3.1. Laaghangend fruit................................................................................................................ 36 4.3.2. Aantrekkelijkheid sportverenigingen .................................................................................. 37 4.4. Trends en ontwikkelingen sportbranche.................................................................................... 39 4.4.1. Populairste sporten bij de jeugd ......................................................................................... 39 4.4.2. Sportaanbieders .................................................................................................................. 41 4.4.3. Conclusie ............................................................................................................................. 42 4.5. Terugblik hoofdstuk 4................................................................................................................. 43 5. Best practices .................................................................................................................................... 44 5.1. Wat is een best practice? ........................................................................................................... 44 5.2. Kritische succesfactoren vanuit best practices .......................................................................... 45 5.2.1. Afnemers ............................................................................................................................. 46 5.2.2. Sportaanbieders .................................................................................................................. 47 5.2.3. Conclusie ............................................................................................................................. 49 6. Sportsituatie in Amstelveen .............................................................................................................. 51 6.1. Algemeen.................................................................................................................................... 51 6.1.1. Conclusie ............................................................................................................................. 52 6.2. Amstelveense niet-sportende jeugd .......................................................................................... 52 6.2.1. Resultaten sportdeelname interviews ................................................................................ 53 6.2.2. Conclusie sportdeelname interviews .................................................................................. 54 6.2.3. Representativiteit ................................................................................................................ 55 6.2. Resultaten enquête middelbare scholieren ............................................................................... 57 6.2.1. Methode .............................................................................................................................. 57 6.2.2. Uitkomsten enquête............................................................................................................ 60 6.2.3. Conclusie enquêtes ............................................................................................................. 68 6.3. Resultaten interviews sportaanbieders ..................................................................................... 71 6.3.1. Opzet en werkwijze ............................................................................................................. 71 6.3.2. Uitkomsten interviews ........................................................................................................ 74 6.3.3. Conclusie interviews ............................................................................................................ 77


7. Conclusies en aanbevelingen ............................................................................................................ 78 7.1. Conclusies ................................................................................................................................... 78 7.2. Aanbevelingen ............................................................................................................................ 81 Literatuurlijst ......................................................................................................................................... 86 Bijlagen .................................................................................................................................................. 89 Bijlage 1: Analyse best practices ....................................................................................................... 89 Bijlage 2: Vragen JUMP-in sportdeelname interviews ...................................................................... 97 Bijlage 3: Resultaten JUMP-in scholen sportdeelname interviews ................................................... 98 Bijlage 4: Enquête Amstelveense middelbare scholieren ............................................................... 102 Bijlage 5: Uitgewerkte interviews sportaanbieders ........................................................................ 115


Leeswijzer

De hoofdvraag van mijn onderzoek: Hoe kan het Sportbedrijf Amstelveen de Sport & Cultuurkaart het beste invoeren voor zowel afnemers als sportaanbieders? De onderzoeksvragen:  Welke kritische succesfactoren zijn van belang bij het invoeren van de Sport & Cultuurkaart om voornamelijk de inactieve jeugd van Amstelveen aan het sporten te krijgen?  Welke kritische succesfactoren zijn van belang bij het invoeren van de Sport & Cultuurkaart voor sportaanbieders in Amstelveen, zowel non-profit als profit, zodat zij hun medewerking verlenen aan het aanbod van de Sport & Cultuurkaart?

Om antwoord te vinden op bovenstaande vragen doe ik onderzoek bij de afnemers en sportaanbieders in Amstelveen. Op basis van deze informatie geef ik advies aan het Sportbedrijf Amstelveen, op welke manier zij de Sport & Cultuurkaart het beste kunnen invoeren. Het eerstvolgende hoofdstuk beschrijft de aanleiding van het onderzoek vanuit het Sportbedrijf Amstelveen. De doelstelling en vraagstelling van dit onderzoek worden beschreven. De laatste paragraaf omschrijft de onderzoeksmethodes die ik toepas om antwoord te krijgen op de onderzoeksvragen. In hoofdstuk 2 worden de begrippen die ik tijdens dit onderzoek gebruik, gedefinieerd op basis van een kort literatuuronderzoek. Ik bespreek de definities van kritische succesfactoren, inactiviteit en profit en non-profit sportaanbieders. In hoofdstuk 3 wordt het concept van de Sport & Cultuurkaart beschreven. Hier beschrijf ik de werking van de kaart, geef ik informatie over de doelgroepen, de kosten en het aanbod van de kaart. In hoofdstuk 4 bespreek ik de factoren die voor Nederlandse jongeren belangrijk zijn om te (gaan) sporten. Dat doe ik vanuit verschillende bronnen. De volgende vragen worden op nationaal niveau beantwoord:  Wat beweegt de jeugd in Nederland om te sporten?  Waarom sporten sommige Nederlandse jongeren niet?  Welke trends en ontwikkelingen spelen er in de sportwereld?  Aan welke factoren moeten sportaanbieders voldoen om aantrekkelijk te worden/blijven voor jongeren? Vervolgens analyseer ik enkele ‘best practices’ waarbij de gevonden factoren in de praktijk op verschillende manieren zijn toegepast. Deze sportstimuleringsprojecten zijn qua doelstelling


vergelijkbaar met de Sport & Cultuurkaart. De succesfactoren van deze projecten, uit verschillende gemeenten in Nederland, leveren wellicht nieuwe inzichten op voor de Sport & Cultuurkaart. In het hoofdstuk ‘Sportsituatie Amstelveen’ kijk ik of de landelijke gegevens representatief zijn voor jongeren in Amstelveen. Al deze gegevens bieden handvatten om gerichte enquête- en interviewvragen op te stellen voor de middelbare scholieren en sportaanbieders in Amstelveen. In de twee daaropvolgende paragrafen worden de resultaten van mijn eigen onderzoek beschreven. Dit zijn de uitkomsten van de enquêtes bij de middelbare scholieren en de interviews bij de sportaanbieders. Komen de resultaten overeen met de gevonden factoren uit de literatuur? In het laatste hoofdstuk worden conclusies getrokken over alle verzamelde data en worden aanbevelingen gedaan voor het succesvol invoeren van de Sport & Cultuurkaart Amstelveen.


1. Inleiding In dit inleidende hoofdstuk beschrijf ik de aanleiding voor het onderzoek. Onderdeel hiervan zijn de doelstellingen van de Sport & Cultuurkaart tegen de achtergrond van het Sportbedrijf Amstelveen. Vervolgens ga ik in op de vraagstelling en de bijdrage die mijn onderzoek kan hebben aan een succesvolle invoering van de Sport- en Cultuurkaart. De wijze waarop ik mijn onderzoek heb uitgevoerd beschrijf ik in paragraaf 1.3.

1.1. Aanleiding Het Sportbedrijf Amstelveen is een onafhankelijke stichting die is voortgekomen uit de Dienst voor Sport en Recreatie van de gemeente Amstelveen. In 2001 zijn zij verzelfstandigd maar voeren nog steeds grotendeels het sportbeleid uit namens de gemeente. Ze worden hierin bijgestaan door de Raad van Toezicht. De gemeente dient formeel als opdrachtgever van het Sportbedrijf. Schematisch zien de verhoudingen er als volgt uit:

Gemeenteraad College van B&W Ambtelijke organisatie Sportbedrijf Amstelveen

Raad van toezicht

Sportverenigingen Figuur 1: Verhoudingen Gemeente Amstelveen en Sportbedrijf Amstelveen

De missie voor de komende jaren luidt: “Amstelveen beweegt gezond.” In de Sportnota Amstelveen 2013-2020 staan een aantal doelstellingen beschreven die deze missie ondersteunen:




De Amstelveense samenleving is fit en vitaal. Bewoners uit alle lagen van de bevolking omarmen een actieve en gezonde leefstijl die ook vanuit maatschappelijke verbanden wordt gestimuleerd. Dit gebeurt: o via het uitgebreide sportstimuleringsprogramma van het Sportbedrijf om de actieve deelname aan sport en bewegen te vergroten en de bewegingsarmoede te verminderen bij kinderen, jeugd, jongeren en senioren; o door een passend aanbod van sportactiviteiten te ontwikkelen om mensen met een beperking en chronisch zieken (weer of meer) aan het sporten te krijgen; o door sportstimulering en gezondheidsvoorlichting integraal aan te bieden, in de vorm van het programma Jump-in en aansluiting bij het programma Jongeren op Gezond Gewicht (JOGG); o door het onderwijs op te roepen kwalitatief goed bewegingsonderwijs te bieden en relaties te leggen met onder meer naschoolse activiteiten en het aanbod van sportverenigingen; o door de deelname aan sport en bewegen te meten naar leeftijdscategorieën en op gestandaardiseerde normen. 1



Bewoners van Amstelveen vinden sport een leuke en belangrijke tijdsbesteding. Het is een manier om mee te doen aan de samenleving en zich te ontplooien en ontwikkelen. Om verenigingen te versterken nemen wij ons voor om: o het aanbod van sportactiviteiten waar nodig te verbeteren. Daarbij maken wij gebruik van bestaande en nieuwe samenwerkingsverbanden zoals het onderwijs, ministerie van VWS, bedrijfsleven en derden. 2

Naast andere sportstimuleringsprojecten heeft het Sportbedrijf Amstelveen gekozen om bovengenoemde doelen door middel van de Sport & Cultuurkaart Amstelveen na te streven. Het doel van de Sport & Cultuurkaart is namelijk: het verhogen van de sportparticipatie en het in kaart brengen van het sportgedrag van de Amstelvener om vervolgens effectiever in te kunnen spelen op de sportbehoefte. De cijfers die uit het gebruik van de Sport & Cultuurkaart voortvloeien, dienen ter verantwoording aan de gemeente Amstelveen. Omdat het Sportbedrijf het sportbeleid van de gemeente uitvoert, moeten zij aan de gemeente verantwoorden wat zij hebben gedaan om meer Amstelveners aan het bewegen te krijgen en wat dit concreet heeft opgeleverd. Ik ga onderzoek doen naar de wensen en behoeften van de afnemers en sportaanbieders in Amstelveen m.b.t. de Sport & Cultuurkaart. Zodat de sportparticipatie onder de Amstelveense jeugd toeneemt en het Sportbedrijf Amstelveen concrete cijfers over het sportgedrag aan de gemeente kan aanleveren.

1 2

Gemeente Amstelveen, 2013, p. 15. Gemeente Amstelveen, 2013, p. 21.


1.2. Vraagstelling onderzoek Tijdens mijn onderzoek staan de factoren die van belang zijn voor het succesvol ontwerpen en invoeren van de Sport & Cultuurkaart centraal. De hoofdvraag van mijn onderzoek luidt: Hoe kan het Sportbedrijf Amstelveen de Sport & Cultuurkaart het beste invoeren voor zowel afnemers als sportaanbieders? In dit onderzoek bestaan de afnemers uit leerlingen van het basisonderwijs (BO) en het voorgezet onderwijs (VO). Dit zijn jongeren t/m 18 jaar. Vanuit de hoofdvraag ontstaan twee onderzoeksvragen: 

Welke kritische succesfactoren zijn van belang bij het invoeren van de Sport & Cultuurkaart om voornamelijk de inactieve jeugd van Amstelveen aan het sporten te krijgen?



Welke kritische succesfactoren zijn van belang bij het invoeren van de Sport & Cultuurkaart voor sportaanbieders in Amstelveen, zowel non-profit als profit, zodat zij hun medewerking verlenen aan het aanbod van de Sport & Cultuurkaart?

1.3. Werkwijze Om antwoord te geven op de onderzoeksvragen verzamel ik data door middel van deskresearch en fieldresearch. Ik voer verkennend (exploratief) onderzoek uit omdat ik onderzoek doe naar de kritische succesfactoren voor de Amstelveense jeugd en sportaanbieders bij invoering van de Sport & Cultuurkaart. Ik verken daarmee het terrein waar de Sport & Cultuurkaart zich in bevindt. Om deze informatie te verzamelen maak ik gebruik van diverse bronnen.3 Het onderzoek betreft een combinatie van kwalitatief en kwantitatief onderzoek omdat ik zowel interviews als enquêtes afneem. De onderzoeksmethodes die ik per onderzoeksvraag toepas, zijn weergegeven in onderstaande tabel.

Tabel 1: Onderzoeksmethodes per onderzoeksvraag

Onderzoeksvraag Welke kritische succesfactoren zijn van belang om voornamelijk de inactieve jeugd van Amstelveen aan het sporten te krijgen? 3

Verzameling data Deskresearch

Methode/uitwerking Literatuuronderzoek: Cijfers/onderzoeken sportdeelname en sportmotivatie van de (inactieve) jeugd

Alles over marktonderzoek, z.d. a


Welke kritische succesfactoren zijn van belang bij het invoeren van de Sport & Cultuurkaart voor sportaanbieders in Amstelveen, zowel non-profit als profit, zodat zij hun medewerking willen verlenen aan het aanbod van de Sport & Cultuurkaart?

Deskresearch

Interne bronnen: Resultaten sportinterviews JUMP-in basisscholen Amstelveen

Fieldresearch

Afnemen van enquêtes bij Amstelveense middelbare scholieren Literatuuronderzoek: Trends en ontwikkelingen in de Nederlandse sportmarkt

Deskresearch

Deskresearch

Externe bronnen: Best practices

Fieldresearch

Afnemen van interviews bij Amstelveense sportaanbieders

1.3.1. Deskresearch Deskresearch is het verzamelen en analyseren van secundaire data. Dit zijn gegevens die al zijn verzameld en beschikbaar gesteld door andere onderzoekers. Een specifieke vorm van deskresearch is literatuuronderzoek. 4 Ik heb voor deskresearch gekozen omdat hierdoor een grote hoeveelheid informatie snel en goedkoop kan worden bemachtigd. De bronnen die ik met deskresearch verzamel kunnen worden opgedeeld in interne en externe bronnen. Interne bronnen zijn alle beschikbare gegevens binnen de organisatie en externe bronnen zijn gegevens van buiten de organisatie. 5 Interne bronnen zijn gegevens van projecten die door het Sportbedrijf worden uitgevoerd. In dit verslag zijn dat de resultaten van de JUMP-in sportdeelname interviews. Hier komt naar voren welke kinderen op de JUMP-in scholen niet sporten en waarom zij dit niet doen. Ter beantwoording van beide onderzoeksvragen verzamel ik gegevens over het beweeggedrag van jongeren, motieven om wel of niet te sporten en trends en ontwikkelingen in de sportmarkt. Deze externe bronnen staan uitgewerkt in hoofdstuk 4 (landelijke factoren om jeugd te laten sporten). Ik gebruik veelal bronnen van landelijke (sport)onderzoeksinstanties als het Sociaal Cultureel Planbureau (SCP), Nederlands Instituut voor Sport & Bewegen (NISB), TNO en NOC*NSF. Scripties of onderzoeksrapporten van studenten horen hier ook bij mits data hieruit theoretisch en/of wetenschappelijk zijn onderbouwd. De factoren die uit deze bronnen naar voren komen, gebruik ik vervolgens om gerichte interview- en enquêtevragen op te stellen voor de Amstelveense jeugd en sportaanbieders. 4 5

De Afstudeerconsultant, z.d. Alles over marktonderzoek, z.d. b


De ‘best practices’ die ik analyseer vallen ook onder deskresearch. Dit zijn externe, soortgelijke projecten als de Sport & Cultuurkaart, zoals de schoolsportvereniging in Rotterdam. Hieruit komen ook een aantal kritische succesfactoren naar voren die wellicht nuttig zijn voor de invoering van de Sport & Cultuurkaart.

1.3.2. Fieldresearch Fieldresearch is het verzamelen van nieuwe gegevens, ook wel primaire data. Het gaat hierbij om gegevens waar je zelf onderzoek voor hebt verricht. 6 In dit onderzoek zet ik een enquête uit bij de Amstelveense middelbare scholieren en neem ik zelf interviews af bij Amstelveense sportaanbieders. De middelbare scholieren worden ondervraagd door middel van een enquête. Ik stel hen vragen over hun sportgedrag. Hoe vaak sporten zij? Waarom sporten zij wel of niet? Zouden ze de Sport & Cultuurkaart aanschaffen? Waar moet de kaart aan voldoen? Met een enquête kan in korte tijd meer informatie worden verzameld. De enquête wordt digitaal verspreid, hierdoor kunnen de resultaten snel worden verwerkt. Om uit te vinden wat de sportaanbieders in Amstelveen kritische succesfactoren vinden voor het succesvol invoeren van de Sport & Cultuurkaart, heb ik hen geïnterviewd. De interviewvragen zijn gebaseerd op de factoren die uit de literatuur en best practices naar voren komen. Tijdens de interviews ga ik vooral in op hun specifieke aanbod en eventuele knelpunten die zij verwachten wanneer zij meewerken aan de Sport & Cultuurkaart. Ook zal ik tijdens de interviews vragen of zij bereid zijn in te spelen op de huidige trends in de sportmarkt. Bij een interviewvorm kan je hier dieper op ingaan en de werking van de Sport & Cultuurkaart direct demonstreren. Het is ook prettig om persoonlijk kennis te maken, dit zal verdere communicatie bevorderen.

1.3.3. Betrouwbaarheid en validiteit Een onderzoek kan betrouwbaar zijn maar dit zegt niets over de validiteit. Validiteit omschrijft zich als: is datgene wat je meet ook hetgene wat je beoogt te meten? De onderwerpen in dit rapport worden vanuit verschillende bronnen behandeld. Ik onderbouw waarom ik bepaalde bronnen wel of juist niet gebruik. Ik selecteer op aspecten als betrouwbaarheid, representativiteit en actualiteit van de bron. Zoals hierboven omschreven gebruik ik veelal bronnen van landelijke (sport)onderzoeksinstanties zoals NOC*NSF, SCP, TNO en de NISB. Ontbrekende gegevens uit deze bronnen vul ik waar nodig aan met andere informatiebronnen. De JUMP-in interviews worden gehouden met kinderen van groep 3 t/m 8. Hun ouders hebben nog veel invloed op hun sportdeelname. Daarnaast zijn deze kinderen zijn niet altijd op de hoogte van de beweegredenen van hun ouders om hen wel of niet te laten sporten. Dit maakt de uitkomst van de JUMP-in sportinterviews minder valide. Bij de enquêtes is de steekproef representatief voor de populatie, omdat deze bestaat uit middelbare 6

De Afstudeerconsultant, z.d.


scholieren vanuit alle delen van Amstelveen. Ik heb de enquêtevragen zo beknopt en eenvoudig mogelijk gesteld om deelname aan de enquête laagdrempelig te houden. Toch zijn er een aantal leerlingen die enkele vragen in de enquête verkeerd hebben geïnterpreteerd en hierdoor een foutief antwoord hebben gegeven. Om de validiteit te waarborgen heb ik deze antwoorden niet opgenomen in de resultaten. De interviews met de Amstelveense sportaanbieders zijn face-to-face afgenomen. Er is sprake van een half gestandaardiseerd interview. De onderwerpen stonden vast maar de volgorde en vragen verschilde per aanbieder, afhankelijk van hun antwoorden en interesse in de kaart. De relatie die het Sportbedrijf heeft met de ondervraagde sportaanbieders kan invloed hebben op hun antwoorden. De aanbieders kunnen een sociaal wenselijk antwoord hebben gegeven om de relatie met het Sportbedrijf goed te houden. Er zijn niet alleen maar interviews afgenomen met sportaanbieders die al een relatie hebben met het Sportbedrijf. Ook onbekende aanbieders zijn benaderd, dit komt de betrouwbaarheid ten goede.

1.3.4. Samenvatting Dit onderzoek begint met literatuuronderzoek. Ik verzamel landelijke gegevens over het beweeggedrag van jongeren, motieven om wel of niet te sporten, trends en ontwikkelingen in de sportmarkt. Daarnaast analyseer ik een aantal best practices. Vervolgens gebruik ik de resultaten van de JUMP-in interviews om de landelijke gegevens te vertalen naar de Amstelveense situatie. Hierna volgen de resultaten van mijn eigen onderzoek bij de Amstelveense middelbare scholieren en sportaanbieders. In het volgende hoofdstuk worden de definities van de begrippen vastgesteld, die tijdens mijn onderzoek van belang zijn.


2. Definiëring begrippen In de onderzoeksvragen staan een aantal begrippen die om enige uitleg vragen. Wat zijn kritische succesfactoren? Wat is inactieve jeugd? Voor mijn onderzoek bij de sportaanbieders wil ik zowel non-profit als profit aanbieders ondervragen. Wat is het verschil tussen deze twee aanbieders? Wanneer is een sportaanbieder profit en wanneer non-profit? Om antwoord te geven op deze vragen heb ik een klein literatuuronderzoek uitgevoerd, waarin verschillende definities naar voren komen. In de laatste alinea van de beschrijving per begrip, formuleer ik de definitie die ik in mijn onderzoek gebruik.

2.1. Kritische succesfactoren Op de website van ‘betekenis-definitie’ staan twee definities van verschillende bronnen beschreven. De eerste definitie van kritische succesfactoren van Kennisconsult luidt: “Een factor die van doorslaggevende betekenis is voor het succes van een organisatie, product of operatie”. 7 Op de website van het Vlaams Instituut voor vorming en opleiding in de social profit (VIVO) staat: “Om competentiemanagement te doen slagen en het tot een succesvolle verandering te laten leiden, moet je voldoen aan een aantal rand of basisvoorwaarden. Dit zijn de kritische succesfactoren”. 8 ”De kritische succesfactoren worden vaak meetbaar gemaakt. Dit wordt gedaan door middel van een prestatie indicator. Deze indicator is een meeteenheid voor de kritische succesfactor. De meeteenheid wordt kwantitatief weergegeven en wordt uitgedrukt in een getal of percentage.” 9 Dit staat beschreven op de online bibliotheek van InfoNu. Op het stage intakeformulier van de opleiding Sport, Management en Ondernemen worden KPI’s (kritische prestatie indicatoren) omschreven als afspraken over doelen, resultaten en verwachtingen/eisen. 10 Volgens Wikipedia zijn kritieke succesfactoren, factoren die beslissend zijn voor het al dan niet behalen van een vooraf gesteld doel. “Om het doel te behalen ("succes") zijn bepaalde factoren een noodzakelijke voorwaarde ("kritiek").” 11 Volgens een artikel van de website Abacus moeten de begrippen kritische succesfactoren en kritieke prestatie indicatoren (KPI’s) niet met elkaar verward worden. Kritische succesfactoren, afgekort KSF’s zijn de elementen die een bedrijf nodig heeft om te kunnen slagen. . . . Een kritieke prestatie indicator, of KPI is een instrument om doelstellingen te kunnen meten en monitoren. Iedere doelstelling zou één of meerdere KPI’s moeten 7

Kennisconsult, 2014. VIVO, 2009. 9 InfoNu, 2010. 10 HvA, z.d. 11 Wikipedia, 2013. 8


hebben om te kunnen bijhouden of de doelstelling gehaald gaat worden, of dat bijsturing noodzakelijk is. . . . Zo hoeven kritische succesfactoren niet SMART geformuleerd te zijn. 12

We kunnen dus stellen dat er een duidelijk verschil is tussen kritische succesfactoren en kritieke prestatie indicatoren. Het meetbaar maken (SMART) van een kritische succesfactor gebeurt door middel van een kritieke prestatie indicator. In dit verslag richt ik mij tot kritische succesfactoren die nodig zijn om de Sport & Cultuurkaart tot een succes te maken. Dit zijn randvoorwaarden, verwachtingen en/of eisen voor het project door de ogen van afnemers en aanbieders. Deze kunnen desgewenst SMART geformuleerd worden.

2.2. Lichamelijke activiteit en inactiviteit De definitie van lichamelijke activiteit luidt: “Elke krachtsinspanning van skeletspieren resulterend in méér energieverbruik dan in rustende toestand”. 13 Het Nationaal Kompas Volksgezondheid heeft lichamelijke activiteit en de verschillen in intensiteit daarin omschreven. “Bij licht intensieve lichamelijke activiteit is er geen sprake van verhoogde hartslag of versnelde ademhaling. Matig intensieve lichamelijke activiteit zorgt voor een verhoogde hartslag en een versnelde ademhaling. Iemand die zwaar intensief lichamelijk actief is gaat zweten en raakt buiten adem.” 14 Inactiviteit staat op Encyclo beschreven als werkeloosheid, buiten gebruik of in staat van rust zijn.15 Deze definities zijn niet gericht op sporten maar meer op bewegen in de werksfeer. Het Nationaal Instituut voor Sport & Bewegen (NISB) beschrijft inactiviteit als geen enkele dag minstens 30 minuten matig intensief lichamelijk actief zijn. 16 Voor jongeren van 4 tot 17 jaar is de definitie van inactiviteit anders dan voor volwassenen. Volgens het NISB geldt voor jongeren: ”niet voldoende actief (minstens 60 minuten matig intensief lichamelijk actief) op 0-2 dagen per week in zomer en winter.” 17 Hiermee bedoelt het NISB dat je als jongere inactief bent als je minder dan twee dagen per week 60 minuten matig intensief beweegt. In dit verslag gebruik ik de definities van lichamelijke activiteit zoals het Nationaal Kompas Volksgezondheid deze omschrijft. Deze zijn landelijk bekend en toegepast. Daarnaast houd ik mij vast aan de definities van inactiviteit zoals het NISB deze omschrijft. Deze heb ik wel in mijn eigen woorden gezet: Voor jongeren (4-17 jaar) geldt dat je inactief bent als je minder dan 2 dagen per week, 60 minuten matig intensief lichamelijk actief bent. Dit geldt het gehele jaar door in zomer en winter. 12

Abacus, 2014. Caspersen CJ, Powell KE, Christensen GM, 1985. 14 Nationaal Kompas Volksgezondheid, 2014. 15 Encyclo, z.d. 16 NISB, z.d. a 17 NISB, z.d. b 13


2.3. Profit en non-profit sportaanbieder Profit aanbieders, of wel commerciële sportaanbieders, zijn aanbieders met een winstoogmerk. Bijvoorbeeld een fitnesscentrum. Rechtsvormen die daarbij horen zijn: B.V., N.V., V.O.F., maatschap en eenmanszaak. Non-profit aanbieders zijn niet commercieel, zij hebben winst maken niet als doel. Dit zijn stichtingen en verenigingen. Deze omschreven definities van sportaanbieders gebruik ik in dit adviesrapport. In het volgende hoofdstuk wordt het concept van de Sport & Cultuurkaart uitgelegd aan de hand van het Golden Circle model.


3. Het concept van de Sport & Cultuurkaart In dit hoofdstuk leg ik het concept van de Sport & Cultuurkaart uit. Om antwoord te kunnen geven op de hoofdvraag (hoe kan het Sportbedrijf Amstelveen de Sport & Cultuurkaart het beste invoeren voor zowel afnemers als sportaanbieders?) is het van belang nader te omschrijven wat de Sport & Cultuurkaart precies inhoudt. Ik geef antwoord op vragen als: Waarom een Sport & Cultuurkaart? Hoe werkt de Sport & Cultuurkaart? En wat is de Sport & Cultuurkaart? Wat kan de gebruiker ermee? Dit doe ik aan de hand van het Golden Circle model van Simon Sinek. 18 Het concept was bij de start van mijn afstudeerstage al in ontwikkeling omdat het Sportbedrijf Amstelveen al vanaf september 2014 bezig is met het project. De basis stond dus al. Ik heb wel enige invloed gehad op verdere ontwikkeling van het concept.

3.1. De Golden Circle Het Golden Circle model bestaat uit drie cirkels. Het idee achter het model is dat de meeste bedrijven of merken beginnen bij de buitenste cirkel en vervolgens naar binnen werken (outside-in). 





What: De producten die een bedrijf verkoopt of service die zij verlenen. How: Hoe doen ze dat? Wat onderscheidt hen van andere bedrijven? Why: Dit gaat niet over winst maken, dat is het resultaat. Het gaat om geloof en visie. Waarom doen ze wat ze doen? Waarom bestaan zij?

Figuur 2: Golden Circle

Volgens Simon Sinek beginnen de meest invloedrijke bedrijven juist in de binnenste cirkel. Zij werken vanuit de visie van het bedrijf. Waarom doen ze wat ze doen (why) en op welke manier doen zij dit (how)? De producten die deze bedrijven verkopen geven invulling aan hun visie (what). 19 De Sport & Cultuurkaart is ontstaan vanuit een visie van het Sportbedrijf Amstelveen. Dit is de reden dat ik het Golden Circle model heb gebruikt. Het concept van de Sport & Cultuurkaart wordt dan ook vanuit de kern (why) beschreven.

18 19

Sinek, S, 2009. Sinek, S, 2009.


3.2. Ontstaan van de Sport & Cultuurkaart (why) In de zomer van 2014 is bij het Sportbedrijf Amstelveen het idee voor een virtuele omnisportvereniging ontstaan. Het doel van deze virtuele omni-sportvereniging is onder andere om meer inzicht te krijgen in het sportgedrag van de Amstelvener. Momenteel weten sportaanbieders en het Sportbedrijf alleen hoeveel personen naar bepaalde sportactiviteiten komen. Vaak wordt dit handmatig bijgehouden en alleen tijdens de start van het sportseizoen. Er is geen inzicht in hoeverre mensen bij de sportaanbieder blijven of juist stoppen. Daarnaast is er niks bekend over de leeftijd, het geslacht en de wijk waar de sporters wonen. Als deze informatie bekend is, kan het sportaanbod beter op de behoefte van de Amstelvener worden afgestemd. Naast het creëren van een registreer moment is het doel om vooral de inactieve jeugd in Amstelveen op laagdrempelige wijze aan het sporten te krijgen. Sporten is leuk en gezond en daar moet heel Amstelveen van kunnen profiteren. Zie ook de beschrijving van de missie en doelstellingen vanuit de ‘Sportnota Amstelveen 2013-2020’, dit staat beschreven in hoofdstuk 1.

3.3. Hoe werkt de Sport & Cultuurkaart? (how) Het Sportbedrijf Amstelveen heeft gekozen om bovengenoemde doelen met behulp van de Sport & Cultuurkaart Amstelveen na te streven. De Sport & Cultuurkaart is een persoonlijke pas die de sporter dient mee te nemen naar alle sportactiviteiten. Het registeren gebeurt door middel van een mobiele applicatie, hiermee kunnen aanbieders de Sport & Cultuurkaart ter plekke scannen. Bij de commerciële aanbieders wordt hun pinautomaat gereed gemaakt om de Sport & Cultuurkaart te kunnen scannen. De aanbieder en het Sportbedrijf Amstelveen kunnen deze registraties inzien. Hierdoor hebben zij zicht op het aantal en soort deelnemers per activiteit. Voor de aanbieder geldt dat zij alleen zicht hebben in hun eigen (sport)momenten. Het Sportbedrijf heeft toegang tot het volledige bestand van alle aanbieders waardoor deze cijfers eenvoudig kunnen worden doorgespeeld aan de gemeente Amstelveen. De gemeente kan op haar beurt deze cijfers vertalen naar nieuw sportbeleid. Een nadeel van de kaart is dat wanneer gebruikers de kaart vergeten mee te nemen, zij niet kunnen deelnemen aan de activiteit. Het Sportbedrijf Amstelveen werkt samen met Groupcard B.V. Zij ondersteunen sportverenigingen en gemeenten met adviezen en concepten. Het bedrijf adviseert en faciliteert het Sportbedrijf Amstelveen bij de Sport & Cultuurkaart. Het Sportbedrijf Amstelveen is de opdrachtgever. Groupcard B.V. maakt en levert de gepersonaliseerde kaarten, verzorgt het kaartbeheer en de technische support zoals de website. Om de kaart te lanceren is ervoor gekozen om de eerste kaarten uit te delen via de basisscholen in Amstelveen. Zij hebben de gegevens van hun leerlingen aangeleverd. Dit zijn gegevens als naam,


geboortejaar en geslacht. Wanneer de leerlingen de kaart via de website activeren vullen zij overige gegevens als woonadres en e-mailadres in. Op dezelfde wijze wordt de kaart ook uitgedeeld aan de middelbare scholieren. Vervolgens kan iedereen de kaart zelfstandig aanvragen via de website van de Sport & Cultuurkaart. De eerste 5.000 kaarten worden vanaf 18 mei 2015 uitgedeeld op de basisscholen. Het is de bedoeling dat de kaart in de toekomst door alle doelgroepen in Amstelveen wordt gebruikt met passend aanbod per leeftijdscategorie. Na de middelbare scholieren wordt de kaart uitgerold bij studenten, volwassenen en ouderen (55+) in Amstelveen. Het activeren en aanvragen van de Sport & Cultuurkaart gebeurt via de website: www.sportbedrijfamstelveen.nl/sportcultuurkaart. Als de Sport & Cultuurkaart is geactiveerd, heeft de kaartgebruiker een eigen account. Door hiermee in te loggen ziet de gebruiker alleen het aanbod wat voor zijn/haar leeftijdscategorie bedoeld is. Op de website staat ook het actuele aanbod van de Sport & Cultuurkaart en alle informatie over de aangesloten sportaanbieders. De Sport & Cultuurkaart speelt in op de behoefte om te sporten zonder verplichte lidmaatschappen. Ook het kunnen switchen van sport is een behoefte waarop wordt ingespeeld door het ruime aanbod en het onbeperkte aspect van de kaart. In eerste instantie heette dit concept: de Sportkaart Amstelveen. Vanwege interesse van de Muziek en Dansschool Amstelveen en andere culturele instellingen is de naam veranderd naar het huidige Sport & Cultuurkaart Amstelveen. Door deze naamsverandering kan een grotere diversiteit aan activiteiten worden aanboden. In mijn onderzoek richt ik mij alleen op het sportaanbod.

3.4. Wat is de Sport & Cultuurkaart? (what) Ter introductie van de Sport & Cultuurkaart en om alvast te wennen aan het gebruik van de kaart zijn alle activiteiten tot 1 september 2015 voor de basisschoolleerlingen gratis. Per 1 september 2015 wordt het aanbod onderverdeeld in vier activiteitenprogramma’s.

Sport

JAP

Cultuur

Gratis

Figuur 3: De vier activiteitenprogramma’s van de Sport & Cultuurkaart


3.4.1. Sport Voor basisschoolleerlingen kost het betaalde sportprogramma € 9,95 per maand. Hiervoor kan onbeperkt gebruik worden gemaakt van het sportaanbod. Onbeperkt betekent dat bij één aanbieder per dag kan worden gesport. De kaarthouder kan dus wel ’s ochtends zwemmen en ’s avonds fitnessen maar niet twee keer op één dag zwemmen bij hetzelfde zwembad. Het abonnement is maandelijks opzegbaar. Het is de bedoeling dat zowel verenigingen als commerciële sportaanbieders zich aansluiten bij de Sport & Cultuurkaart. Door middel van mijn onderzoek moet duidelijk worden wat de eisen en mogelijkheden voor deze aanbieders zijn. De commerciële sportaanbieders die worden gekoppeld aan de Sport & Cultuurkaart zijn lokale aanbieders en geen landelijke ‘sportschool ketens’. Een abonnement bij de landelijke ketens in het lage segment moet vaak 1 à 2 jaar vooruit worden betaald en is niet maandelijks opzegbaar. Ook hebben zij grote landelijke campagnes en hierdoor een overvloed aan leden. Bij de lokale sportaanbieders zijn de abonnementen wel maandelijks opzegbaar en de faciliteiten vaak beter. Deelnemende sportaanbieders ontvangen een vergoeding per sportmoment. Een deel van de opbrengsten, 25%, gaat naar GroupCard en het Sportbedrijf voor de promotie en faciliteiten. De resterende 75% wordt verdeeld over alle sportaanbieders. Afhankelijk van het aantal sporters per maand krijgt een sportmoment een waarde. Deze waarde, bijvoorbeeld €4 is, in de desbetreffende maand, voor alle aanbieders gelijk. Vervolgens wordt per sportaanbieder gekeken hoeveel sportmomenten zij in die maand hebben gehad. Bijvoorbeeld 50 sportmomenten bij aanbieder X. Dan ontvangen zij € 400 (50 x 4) in die maand.

3.4.2. JeugdActiviteitenPas (JAP) De JAP is, sinds 2002, een sportkennismakingsprogramma van het Sportbedrijf Amstelveen. Het programma biedt leerlingen van de basisschool en klas 1 en 2 van het voortgezet onderwijs de mogelijkheid om kennis te maken met verschillende activiteiten. Er wordt samengewerkt met basisscholen, diverse sportaanbieders, de Muziek- en Dansschool Amstelveen en de Natuur en Milieu Educatie Amstelveen. Gedurende vier periodes per schooljaar kunnen kinderen kennismaken met diverse activiteiten van bovengenoemde organisaties. Een kennismaking bestaat uit vier lessen, zodat er een duidelijk beeld ontstaat van de activiteit en de uiteindelijke keuze makkelijker wordt. Het inschrijven voor de JAP gebeurde voorheen via een web applicatie speciaal ontworpen voor JAP Amstelveen. Het voordeel van de JAP is dat kinderen niet meteen lid hoeven te worden van een vereniging. Het is vooral bedoeld om kinderen te laten proeven van meerdere (sport)activiteiten. Op deze manier blijven de kosten laag, er hoeft niet meteen contributie te worden betaald of materiaal te worden gekocht. De kosten variëren tussen de € 6 en € 15 per activiteit. 20 Met ingang van het nieuwe schooljaar 2015/2016 zal de inschrijving en registratie voor de JAP

20

Sportbedrijf Amstelveen, z.d. a


activiteiten via de website van de Sport & Cultuurkaart verlopen. Als kinderen willen inschrijven voor de JAP kan dit in het vervolg dus alleen als zij in het bezit zijn van een Sport & Cultuurkaart.

3.4.3. Cultuur Het Sportbedrijf Amstelveen is de initiatiefnemer van de Sport & Cultuurkaart maar de Muziek- en Dansschool Amstelveen heeft ook interesse om mee te werken. Naast de Muziek- en Dansschool is het plan om de bibliotheek en een aantal musea bij het culturele programma te betrekken. Afhankelijk van de mogelijkheden van de net genoemde organisaties wordt het programma door hen ingevuld. Naar verwachting zullen de kosten voor deze activiteiten hoger uitvallen dan de kosten van het sportaanbod.

3.4.4. Gratis Naast het betaalde programma zijn er ook activiteiten waar, op vertoon van de Sport & Cultuurkaart, gratis aan kan worden deelgenomen. Hiervoor hoeft de kaart alleen maar geactiveerd te worden, dit brengt geen kosten met zich mee. Funkey is een voorbeeld van een project waar gratis aan kan worden meegedaan. Het project ‘Funkey in Amstelveen’ heeft als doel zoveel mogelijk kinderen van vier t/m acht jaar te stimuleren om goed en meer te bewegen. “Plezier (FUN) in goed leren bewegen is hierbij de sleutel (KEY)”. 21 Dit idee komt oorspronkelijk van de KNHB, maar is nu gericht op de lokale situatie in Amstelveen. Bij het project werken vier sportverenigingen en zeventien basisscholen samen. De deelnemende verenigingen zijn de Rugby Club (ARC), honk- en softbalvereniging DVH, Voetbalclub NFC en de Hockeyclub MHC Amstelveen. De Funkey-lessen worden eerst tijdens de gymlessen van de groepen één t/m vier op school aangeboden. Daaropvolgend worden buiten schooltijd allerlei toernooien en clinics namens Funkey georganiseerd.

3.5. Conclusie De Sport & Cultuurkaart biedt laagdrempelig en onbeperkt toegang tot allerlei (sport)activiteiten in Amstelveen zonder verplichte lidmaatschappen. Daarnaast kan de pas voor de sportaanbieder extra inkomsten en nieuwe leden opleveren. Zo’n 5.000 basisschoolleerlingen krijgen de pas als eerste uitgereikt. De Sport & Cultuurkaart is een pas die inzicht moet geven in het sportgedrag van de Amstelvener. De registratie van de deelname maakt het mogelijk het activiteitenaanbod nog beter op de doelgroep af te stemmen. In het volgende hoofdstuk komen de succesfactoren om jeugd te laten sporten naar voren. De belangrijkste vragen die ik hier beantwoord zijn: Wat motiveert jongeren om te sporten? Waarom sporten ze nu niet? De antwoorden op deze vragen worden gezocht op nationaal niveau. 21

Funkey in Amstelveen, 2015


4. Landelijke factoren om jeugd te laten sporten Om antwoord te kunnen geven op de onderzoeksvragen (welke kritische succesfactoren zijn van belang voor afnemers en sportaanbieder?) is het belangrijk om te weten hoeveel jongeren inactief zijn. Neemt het aantal inactieve jongeren toe of af? Hoe komt dat? Hoe ziet het beweeggedrag van jongeren eruit? Wat motiveert jongeren om te sporten? Hoeveel jongeren sporten bij een sportaanbieder en waarom? Al deze vragen worden op nationaal niveau beantwoordt en zijn verzameld door middel van deskresearch. De trends en ontwikkelingen in de sportbranche worden ook besproken. Dit geeft inzicht in de actuele situatie in de sportbranche. Met deze informatie wordt duidelijk waar de Sport & Cultuurkaart op kan inspelen. Tijdens de interviews bij de sportaanbieders vraag ik in hoeverre zij bereid zijn om in te spelen op deze trends en ontwikkelingen.

4.1. Beweeggedrag actieve en inactieve jongeren Het Sportbedrijf Amstelveen richt zich met de Sport & Cultuurkaart vooral op inactieve jongeren die niet of nauwelijks aan sport doen. Om te bepalen hoeveel jongeren inactief zijn is het van belang om te weten hoeveel jongeren wel actief zijn en hoe hun beweeggedrag eruit ziet. Beweeggedrag wordt landelijk gemeten aan de hand van drie normen: de Nederlandse Norm Gezond Bewegen (NNGB), de Fitnorm en de Combinorm. Deze staan beschreven op de website van het NISB. In 2000 is De Nederlandse Norm Gezond Bewegen (NNGB) opgesteld. Deze norm is een streefrichting voor het minimale niveau van bewegen en is gericht op het onderhouden van de gezondheid. De NNGB is per leeftijdsgroep verschillend. De NNGB voor jongeren van 4 tot 17 jaar: 

60 minuten per dag matige lichamelijk activiteit, waarbij minimaal twee keer per week de lichamelijke activiteit gericht moet zijn op het verbeteren/handhaven van de lichamelijke fitheid (kracht, lenigheid en coördinatie). 22

De Fitnorm geeft aan welk niveau gewenst is om de cardiovasculaire conditie op peil te houden. Voor alle leeftijdscategorieën geldt dat minstens drie keer per week minimaal 20 minuten zwaar intensieve activiteit moet worden verricht. 23 De combinorm is een combinatie van de NNGB en de Fitnorm. Een persoon voldoet aan de combinorm wanneer hij/zijn aan één van deze twee normen voldoet. 24

22

NISB, z.d. c NISB, z.d. c 24 NISB, z.d. c 23


TNO meet vanaf 2006 het beweeggedrag van de Nederlandse jongeren (4 – 17 jaar) met de Monitor Bewegen en Gezondheid. Zij gebruiken dezelfde normen als hierboven beschreven. Uit het onderzoek van TNO blijkt dat ongeveer één op de acht Nederlandse jongeren inactief is.

Figuur 4: Percentage inactieve Nederlandse jongeren en percentage jongeren dat aan de beweegnormen voldoet, 2006-2013 (TNO, 2013, p. 3)

Zoals te zien in figuur 4 hierboven schommelt het percentage Nederlandse jongeren dat aan de beweegnormen voldoet erg van 2006 tot 2013. “In 2013 bereikt het percentage jongeren dat aan de NNGB voldoet een dieptepunt (16%), maar voldoet ruim een derde van de Nederlandse jongeren wel aan de Fitnorm.” 25 Uit het figuur blijkt dat minder dan de helft van de jongeren (45 %), voldoende beweegt in 2013. Sporten vormt wel de voornaamste bron van lichamelijke activiteit. Van de kinderen van 4 – 11 jaar voldoet 44,8% aan de combinorm. Bij de 12 tot 17 jarigen is dit 52,7%. Volgens TNO zijn meisjes, 4-11 jarigen en niet-sporters groepen die relatief weinig bewegen op basis van de combinorm en dus extra aandacht verdienen. 26 Over 2014 heeft NOC*NSF gegevens verzameld over het aantal jongeren dat aan de beweegnormen voldoet. De beweegnorm die NOC*NSF hanteert is als volgt: “Jongeren (<18 jr) dienen 7 dagen per week een uur actief te zijn.” 27 De fitnorm voor jongeren is hetzelfde zoals het NISB deze beschrijft: 3 keer per week 20 minuten intensief bewegen. “Mensen voldoen aan de combinorm wanneer zij aan de beweegnorm en/of de fitnorm voldoen.” 28 Dit staat in de NOC*NSF Sportdeelname Index, zie figuur 5 hieronder.

25

TNO, 2013, p 3. TNO, 2013. 27 NOC*NSF, 2014, p. 23. 28 NOC*NSF, 2014, p. 23. 26


Figuur 5: Combinorm 2014 (NOC*NSF, 2014, p. 23)

Het aantal jongeren van 5 tot 18 jaar dat voldoet aan de combinorm is gestegen van 61% (sportersmonitor 2012) naar 65% (gem van 4 kwartalen in 2014). In totaal zijn dit 1.755.000 jongeren.29 Van 45% in 2013 (TNO) naar 65% in 2014 (NOC*NSF), is een groot verschil. TNO geeft aan dat in 2012 50% van de jongeren van 4 tot 17 jaar aan de combinorm voldoet. NOC*NSF zegt dat in ditzelfde jaar 61% van de jongeren van 5 tot 18 jaar aan de combinorm voldoet. Dit verschil komt onder andere omdat de beweegnorm die NOC*NSF hanteert anders is dan die van TNO. Jongeren voldoen eerder aan de norm van NOC*NSF dan aan die van TNO. Daarnaast kan de betrouwbaarheid van de onderzoeken afwijken. Wat betreft de leeftijd van de populaties verschillen de onderzoeken iets van elkaar. TNO heeft iets jongere deelnemers (4 -17) dan NOC*NSF (5-18) maar de groepen zijn wel even groot qua bereik. Dit heeft dus geen invloed op de betrouwbaarheid van de resultaten. De respons bij NOC*NSF is 60%, met 3000 respondenten. Het onderzoek van TNO bestond uit 10.000 respondenten uit verschillende bevolkingsgroepen en is representatief voor de Nederlandse bevolking. De cijfers van TNO acht ik betrouwbaarder gezien het grotere aantal respondenten.

4.1.1. Inactiviteit 2014 TNO heeft geen cijfers gepubliceerd over 2014, NOC*NSF wel. Uit de maandelijkse meting van NOC*NSF over december 2014 blijkt dat jongeren in de leeftijd van 5 – 12 jaar en 13 tot 18 jaar het meest sporten van alle leeftijdscategorieën. Het gemiddelde van 2014 voor 5 tot 12 jarigen is 68,42%. Dit betekent dat 68% van de kinderen minimaal 40x per jaar sport. Bij de 13 tot 18 jarigen sporten 65,50%. 30 Minimaal 40x per jaar sporten is 3,3 keer per maand en iets minder dan één keer per week sporten. De kinderen die dit niet halen zijn inactief te noemen. Voor de kinderen van 5 tot 12 jaar is 31,58% (473700 kinderen) inactief. Bij de 13 tot 18 jarigen is dit 34,5% (414000). In totaal zijn in de leeftijd van 5 tot 18 jaar dus 32% (887.700) van de jongeren inactief.

29 30

NOC*NSF, 2014a. NOC*NSF, 2014b.


4.1.2. Conclusie Jongeren zijn in de loop der jaren niet significant minder gaan bewegen. Het verschil in percentages per jaar, per norm fluctueert veel. Dit is te zien in de tabel van TNO van 2006 tot 2013. Meisjes, 4-11 jarigen en niet-sporters zijn groepen die het minst bewegen. Deze specifieke groepen zijn dus de doelgroepen waar de Sport & Cultuurkaart zich op moet richten. Van de drie beschreven normen om beweeggedrag te meten houd ik mij vast aan de combinorm. Volgens NOC*NSF is het aantal jongeren dat voldoet aan de combinorm van 2012 tot 2014 toegenomen van 61% naar 65%. De cijfers van TNO over 2013 acht ik betrouwbaarder gezien het aantal respondenten en de hantering van de normen. TNO heeft alleen geen cijfers over inactiviteit in 2014. Volgens TNO waren in 2013 11,7% van de jongeren (4 – 17) inactief. Volgens mijn eigen berekeningen op basis van de cijfers van NOC*NSF is 32% van de jongeren van 5 tot 18 jaar inactief. Om deze cijfers toe te kunnen passen op de jongeren in Amstelveen ga ik uit van het gemiddelde van deze twee percentages. Dit is 21,85% voor jongeren van 5 t/m 18 jaar.


4.2. Afhakers Afhakers zijn kinderen die vroeger wel sportten bij een sportaanbieder maar nu niet meer. Zij waren actief maar vallen nu ook onder de inactieve jeugd. In deze paragraaf wordt duidelijk wie deze afhakers zijn, waarom zij stopppen en op welke manier zij meer gaan sporten. Kinderen in de basisschoolleeftijd sporten het meest bij een sportaanbieder. Vanaf 12 jaar is er een grote stijging van het ongeorganiseerd sporten en neemt het sporten bij een sportaanbieder, met name bij sportverenigingen, flink af. Bij de doelgroep van 5 tot 11 jaar is 82% lid/klant bij een sportvereniging en/of commerciele aanbieder. Zie figuur 6. Deze kinderen sporten het meest bij een vereniging namelijk 66%. Tegelijkertijd sport deze leeftijdsgroep in verhouding ook vaak bij een commerciele aanbieder. Het ongeorganiseerd sporten, zoals hardlopen, is niet zo populair bij deze doelgroep slechts 18% doet dit. 31

Figuur 6: Percentage dat sport bij een sportaanbieder naar leeftijd in 2012 (NOC*NSF, 2013a, p. 45)

Landelijk is de uitval bij de georganiseerde sport van jongeren vanaf 12 jaar heel groot. Het is belangrijk dat juist deze doelgroep blijft sporten. Uit onderzoek is gebleken dat wanneer jongeren tijdens hun puberteit blijven sporten, zij dit ook als twintiger en dertiger blijven doen. Op deze manier krijgt sport een vaste plek in hun dagelijks leven. 32 Het aantal jongeren dat sport via een sportaanbieder neemt af. In 2012 sportte 77% van de jongeren van 5 tot 18 jaar bij een sportvereniging of andere sportaanbieder, in 2014 is dit gedaald naar 69%. 33 31

NOC*NSF, 2013a. NOC*NSF, 2013a. 33 NOC*NSF, 2014a. 32


Volgens NOC*NSF wordt een afhaker getypeerd als iemand die in de afgelopen 12 maanden niet aan sport heeft gedaan maar in het verleden wel heeft gesport. Dit staat beschreven in de Sportersmonitor 2012. In de leeftijdscategorie 12 -23 jaar is het aantal afhakers het grootst. Hier is ook de grootste afname in georganiseerde sport via verenigingen te zien. De toename van de commerciële en individuele sportbeoefening compenseert dit niet.34 De categorie van 12 tot 23 jaar die NOC*NSF hanteert is vrij groot. Met gegevens uit het tijdschrift ‘Sport Bestuur en Management’ zoom ik verder in op het lidmaatschap bij een vereniging. In het tijdschrift maken zij wel onderscheid tussen 12 tot 17 jarigen en 18 tot 23 jarigen. Bij die eerste categorie is nog steeds 70% lid van een vereniging in 2013.35 Slechts 39% van de jongeren van 18 tot 23 jaar is nog lid van een sportvereniging. De grootste groep haakt dus af vanaf 18 jaar.

Figuur 7: Redenen om af te haken per leeftijd (NOC&NSF, 2013a, p. 7)

In figuur 6 zijn de redenen om af te haken per leeftijdscategorie weergegeven. Voor de basisschooljeugd geldt dat het merendeel wel blijft sporten maar niet bij één sport of vereniging blijft hangen. Ze zijn op zoek naar de leukste sport en wisselen vaak of doen meerdere sporten tegelijk voordat ze een keuze maken. Bij de oudere jeugd van 12 t/m 23 jaar zijn er wel langdurige afhakers. 36

4.2.1. Conclusie Een afhaker is iemand die in de afgelopen 12 maanden niet aan sport heeft gedaan maar in het verleden wel heeft gesport. Uit cijfers van NOC*NSF blijkt dat veel kinderen vanaf 12 jaar stoppen met sporten bij een vereniging. Het ongeorganiseerd sporten, zoals hardlopen, neemt wel flink toe in deze leeftijdscategorie. Je kunt hieruit concluderen dat deze jongeren minder behoefte hebben aan begeleiding en zelf willen bepalen wanneer zij sporten. Dit wordt in de volgende paragraaf verder onderzocht. Andere cijfers tonen aan dat de grootste groep jongeren vanaf 18 jaar afhaakt. Deze daling is veel groter dan het aantal afhakers vanaf 12 jaar. Dit neemt niet weg dat het belangrijk is 34

NOC&NSF, 2013a. Kalmthout, J van, 2015. 36 NOC*NSF, 2013a. 35


dat juist kinderen vanaf 12 jaar blijven sporten. Dit vergroot de kans op een leven lang sportplezier. Kinderen in de basisschoolleeftijd behoren niet tot de afhakers. Zij zijn vooral op zoek naar de leukste sport en wisselen hierdoor vaak van sportaanbieder. In de volgende paragraaf wordt dieper ingegaan op de motieven om te stoppen met sporten. Kinderen die geen (actief) lid (meer) zijn van een sportaanbieder zijn de doelgroep voor de Sport & Cultuurkaart. De cijfers van 2014 laten zien dat het aantal jongeren dat sport via een sportaanbieder afneemt. De doelgroep voor de Sport & Cultuurkaart neemt dus toe.

4.2.2. Motieven om te stoppen met sporten In de sportersmonitor 2012 zijn vragen gesteld over de stopmotieven aan ouders van kinderen van 5 tot 14 jaar. Hieruit kwamen de volgende motieven als belangrijkst naar voren: 1. Mijn kind vond sporten niet of minder leuk. 2. Combinatie met werk/studie/school werd te veel. 3. Het sporten werd te duur. 4. Mijn kind heeft voor andere vrijetijdsbestedingen gekozen.37 In 2014 zijn deze motieven nog steeds van kracht zoals blijkt uit de ‘Ontwikkelingen sportdeelname 2012 – 2014’ van NOC*NSF. Maar liefst 77% van de kinderen van 13 tot 18 jaar geven aan minder tijd te hebben om te sporten door de combinatie met school. Een afname van het budget is ook nog steeds een reden om minder te sporten in 2014. Vooral bij de ouders van kinderen van 5 tot 12 jaar. Hiervan geeft 41% aan minder geld te hebben om hun kind te laten sporten. 38 Naast deze stopmotieven geeft 38% van de ouders aan dat hun kind niet weet welke sport het beste bij hem/haar past en zij hierdoor niet meer sporten. Niet-sportende kinderen van 5 – 14 jaar zijn met rood aangegeven in figuur 7, sportende kinderen met groen. Niet-sportende kinderen hebben dus behoefte aan hulp bij hun sportkeuze.39

37



Figuur 8: Niet-sportende kinderen vs. sportende kinderen 5 - 14 jaar. (NOC*NSF, 2013a, p. 88)

Het Sociaal en Cultureel Planbureau (SCP) heeft een uitgebreid onderzoek uitgevoerd naar ‘de persoonlijke en sociale context van sportdeelname en tijdsbesteding aan sport’. Zoals eerder genoemd zit er een duidelijk verschil in sportgedrag tussen basisschoolleerlingen en middelbare scholieren. Er ontstaat bij de middelbare scholieren een toenemende interesse in andere activiteiten. Met het ouder worden besteden jongeren veel meer tijd aan werk, sociale contacten en bezoek van horeca, feestjes of evenementen en minder aan hobby’s en spelen. De invloed van vrienden neemt toe, terwijl ouders minder belangrijk worden. Onder andere door het werken hebben jongeren van 15- 19 jaar minder vrije tijd. Vooral meisjes, kinderen van etnische minderheden en scholieren met een lager niveau van middelbaar onderwijs, stoppen vaker met sport. Uit het onderzoek blijkt dat de sportdeelname van jongeren samenhangt met de tijd die ze kwijt zijn aan werk en uitgaan. Hoe meer jongeren uitgaan en/of werken, hoe minder ze deelnemen aan sport. 40 Het verband tussen inkomen en sportdeelname komt ook naar voren in het onderzoek van SCP: Het gezinsinkomen heeft geen verband met het wel of niet sporten door een jongere. Eerder onderzoek laat zien dat kinderen uit gezinnen met een laag inkomen minder sporten. Dit hangt echter niet direct samen met inkomen, maar met aspecten als maatschappelijke participatie en opleidingsniveau van de ouders zelf. 41 Er bestaat wel samenhang tussen het feit dat mensen met een lager opleidingsniveau vaak ook minder inkomen genieten. Een ander belangrijk punt dat uit het onderzoek van het SCP naar voren komt is dat motieven om niet te sporten niet altijd buiten de sport te liggen. “Juist ook sport gerelateerde aspecten kunnen invloed hebben op de afnemende belangstelling voor sport tijdens de puberteit, zoals het competitieve karakter.” 42 Het blijkt dat bij veel sporten onvoldoende uitdaging is voor recreatieve jeugd die wel traint maar niet aan wedstrijden mee wil en/of kan doen. Ook NOC*NSF geeft in de sportersmonitor 2012 aan dat er onder de jeugd van 12 tot 23 jaar een grote uitval is bij deelname

40

SCP, 2014. SCP, 2014, p. 35. 42 SCP, 2014, p. 37. 41


aan georganiseerde sportevenementen zoals competities en wedstrijden. 43 Dit is dus voor jongeren een belangrijke reden om te stoppen met sporten bij een sportaanbieder.

4.2.3. Conclusie Volgens NOC*NSF heeft de reden dat kinderen stoppen met sporten vooral te maken met de intrinsieke motivatie, het niet meer leuk vinden. Dit hangt samen met het feit dat kinderen moeite hebben met het vinden van de sport die het beste bij hen past. Daarnaast speelt geld een belangrijke rol, gevolgd door te weinig beschikbare tijd om te sporten. Het onderzoek van het Sociaal Cultureel Planbureau toont aan dat jongeren van 15 tot 19 jaar meer interesse hebben in andere activiteiten dan sporten. Er bestaat een verband tussen de sportdeelname van jongeren en de tijd die zij kwijt zijn aan werken en uitgaan. Hoe meer jongeren uitgaan en/of werken, hoe minder ze deelnemen aan sport. Het SCP geeft ook aan dat een laag inkomen van de ouders niet direct samenhangt met mindere sportdeelname. Dit heeft ook te maken met maatschappelijke participatie en het opleidingsniveau van de ouders zelf. Tot slot is het belangrijk dat er voldoende uitdaging wordt gecreëerd voor recreatieve sporters die niet aan competities mee doen. Kinderen hebben dus behoefte aan hulp bij de keuze voor hun sport. Voor de Sport & Cultuurkaart betekent dit dat goed gecommuniceerd moet worden welke sporten er allemaal te doen zijn en wat deze inhouden. Een flexibele houding van sportaanbieders zodat de kinderen kunnen proeven van meerdere sporten is ook gewenst. De prijs is ook een belangrijke factor, er moet onderzocht worden wat een geschikte prijs is voor de Sport & Cultuurkaart. Kinderen die sporten doen dat vaak vanwege het competitieve karakter. De niet-sporters zoeken een andere uitdaging op recreatief niveau. Het is belangrijk dat sportaanbieders van de Sport & Cultuurkaart zich juist op deze recreatieve sporters richten en het sportieve niveau op hen aanpassen. Er moet een andere manier worden gezocht waardoor jongeren toch hun vooruitgang in de sport kunnen meten zonder wedstrijddeelname.

4.3. Motieven om meer te gaan sporten Wij zijn nu op de hoogte van de belangrijkste motieven om te stoppen met sporten. Uiteindelijk is het doel van de Sport & Cultuurkaart om vooral deze afhakers weer aan het sporten te krijgen. In deze paragraaf wordt ingegaan op de redenen waardoor de jeugd juist meer is gaan sporten. Uit de cijfers van NOC*NSF waarin 2012 vergeleken wordt met 2014 komen een aantal redenen naar voren waardoor kinderen meer zijn gaan sporten. De reden dat 20% van de kinderen van 5 – 12 jaar meer zijn gaan sporten is omdat het aanbod beter aansluit bij hun behoeften. Voor 25% van de

43

NOC*NSF, 2013a.


jongeren van 13 – 18 jaar geldt dat zij meer zijn gaan bewegen doordat de begeleiding beter en leuker is. 44

4.3.1. Laaghangend fruit Uit de Sportersmonitor 2012 van NOC*NSF komt naar voren dat er kansen zijn om een grote groep potentiele sporters aan het sporten te krijgen. In Nederland zijn 4,6 miljoen weinig tot niet-sporters waarvan 1,2 miljoen mensen aangeven wel meer te willen gaan sporten. Deze laatste groep wordt het ‘laaghangend fruit’ genoemd, omdat zij relatief eenvoudig te activeren zijn. Het verschil ten opzichte van sporters zit hem vooral in de gelegenheid en motivatie om te sporten, de tijd/moeite die men kan/wil vrijmaken om te gaan sporten. Van alle niet-sportende kinderen van 5 tot 14 jaar wil maar liefst 57% meer gaan sporten. Daarnaast wil 30% onder bepaalde condities meer gaan sporten (tussenhangend fruit).45 De belangrijkste condities die hun ouders noemen zijn: 1. 2. 3. 4.

Gratis sportaanbod / gratis kleding (27%) Sporten dichterbij huis (18%) Sporten via school (16%) Flexibel sportaanbod. Sporten wanneer het mij / mijn kind het best uitkomt (16%)46

Figuur 9: Percentage laaghangende fruit, 5 - 14 jaar (NOC*NSF, 2013a, p. 91)

Verdere analyse van het laaghangende fruit laat zien dat het aantal jongens (55%) dat vaker wil sporten groter is dan het aantal meisjes (45%). Daarnaast zijn het vooral kinderen t/m 8 jaar. 44

NOC*NSF, 2014a. NOC*NSF, 2013a. 46 NOC*NSF, 2013a, p. 91. 45


Er is gevraagd op welke manier dit laaghangende fruit meer wil gaan sporten hier kwam uit dat 64% dit als lid van een sportvereniging wil doen en 21% ongeorganiseerd zonder aanbieder. Tot slot is er nog 17% die dit als klant/abonnee van een commerciële sportaanbieder wil doen. 47

4.3.1.1. Conclusie Het feit dat het merendeel van dit laaghangende fruit aangeeft via een sportvereniging te willen sporten is gunstig voor de Sport & Cultuurkaart. De sportvereniging is dus nog niet ten dode opgeschreven. De reden dat kinderen toch nog bij een sportvereniging willen sporten wordt in de volgende paragraaf uitgelegd. Om een grotere groep aan het sporten te krijgen is het van belang dat er gratis aanbod beschikbaar is. Voor het ‘tussenhangende fruit’ is sporten momenteel te duur. Ook moet sporten voor hen dichtbij huis plaatsvinden. Hier dient de Sport & Cultuurkaart op in te spelen door meer gratis sporten aan te bieden en te zorgen dat in alle wijken van Amstelveen sportaanbod is. Flexibel aanbod en sporten via de school zijn ook belangrijk. De Sport & Cultuurkaart speelt al in op het flexibele aanbod omdat het abonnement maandelijks opzegbaar is en onbeperkt kan worden gesport bij alle aangesloten sportaanbieders. Door het koppelen van de JAP aan de Sport & Cultuurkaart wordt de school ook bij de kaart betrokken. Er moet nog gezocht worden naar andere mogelijkheden om scholen meer bij de Sport & Cultuurkaart te betrekken.

4.3.2. Aantrekkelijkheid sportverenigingen

In de Sportersmonitor 2012 zijn ook een aantal vragen gesteld met betrekking tot het beeld wat de bevolking heeft van een sportvereniging. De respondenten zijn personen van 15 jaar en ouder die verenigingslid zijn of lid willen worden van een vereniging. 48 Hiermee probeer ik duidelijk te krijgen wat de drijfveren van jongeren zijn om bij een vereniging te sporten. Want juist in deze leeftijdscategorie, 15 jaar en ouder, is de sportuitval bij de vereniging het grootst. De vraag luidde: Wat maakt het sporten bij een sportvereniging aantrekkelijk volgens u? Zowel sporters als niet-sporters geven aan dat de sfeer, nabijheid en betaalbaarheid aantrekkelijke aspecten zijn van een sportvereniging. Het verschil tussen de groepen zit hem in het feit dat de fanatieke sporters naast deze punten het sporten met bekenden en de mogelijkheden om aan wedstrijden deel te nemen ook erg aantrekkelijk vinden. Niet-sporters geven aan dat een flexibel aanbod de sportvereniging aantrekkelijk maakt. 49 Zie figuur 9 voor de overige resultaten.

47



Vereniging is betaalbaar In mijn directe omgeving Dat de sfeer goed/gezellig is Flexibel aanbod

Sporter (min. 12x per jaar)

Kwalitatief goede begeleiding Voldoende begeleiding

Niet-sporter (0-11x per jaar)

Deelnemen wedstrijden Aanbod past bij mijn niveau Sporten met bekenden Ook andere activiteiten 0%

20%

40%

60%

Figuur 10: Wat maakt een vereniging aantrekkelijk?

Naast deze vragen zijn er nog andere vragen gesteld aan de niet-sporter (0-11x per jaar) t.a.v. de sportvereniging, hier kwam uit naar voren:    

Sportverenigingen moeten zich meer richten op beginners, mensen met beperkte sportieve aanleg.  41% Bij een vereniging heb je te veel sportieve verplichtingen  37% Sportverenigingen zijn te veel gericht op het leveren van prestaties  33% Ik voel me niet prettig bij de sfeer die op een sportvereniging heerst  17% 50

4.3.2.1 Conclusie Sporters sporten al bij een vereniging en zijn in eerste instantie niet de doelgroep voor de Sport & Cultuurkaart, niet-sporters zijn dit wel. Flexibel aanbod is een belangrijk aspect wat de vereniging aantrekkelijk maakt voornamelijk voor de niet-sporters. Ook betaalbaarheid en nabijheid zijn belangrijk. De sfeer op een vereniging wordt door niet-sporters als prettig ervaren. De Sport & Cultuurkaarthouders zijn er alleen niet op gericht om lid te worden van een vereniging. De sfeer zullen ze op deze manier minder mee maken. Er moet gezocht worden naar een manier waarop de sfeer van saamhorigheid onder Sport & Cultuurkaarthouders naar voren komt. Voor de aanbieders van de Sport & Cultuurkaart is het belangrijk dat zij zich meer richten op beginners met weinig sportervaring. De sportieve verplichtingen zoals wedstrijddeelname, prestatiegerichtheid en vaste trainingstijden zijn aspecten die mensen tegenhouden om te sporten bij een vereniging.

50

NOC*NSF, 2013a.


4.4. Trends en ontwikkelingen sportbranche In deze paragraaf bespreek ik de belangrijkste trends en ontwikkelingen die momenteel spelen in de sportbranche. Dit is belangrijk om te weten voor de invoering van de Sport & Cultuurkaart zodat de kaart inspeelt op huidige ontwikkelingen in vraag en aanbod. Op deze manier kan de kaart voor een langere periode gebruikt worden en kunnen maximale resultaten worden behaald. Allereerst bespreek ik de ontwikkelingen op het gebied van sportaanbod. Welke sporten zijn nu populair bij jongeren? Vervolgens ga ik in op de veranderde behoefte van de sporter en hoe de sportaanbieder zich hierop moet aanpassen. Deze informatie draagt bij aan de beantwoording van mijn onderzoeksvraag m.b.t. tot de kritische succesfactoren om sportaanbieders mee te laten werken aan de Sport & Cultuurkaart.

4.4.1. Populairste sporten bij de jeugd De sporten die momenteel het populairst zijn bij kinderen worden al veelvuldig in heel Nederland beoefend. De kinderen die deze sporten doen zijn in eerste instantie niet de doelgroep voor de Sport & Cultuurkaart. Toch is het interessant om te weten wat voor sporten zij voornamelijk beoefenen. Deze sporten zijn namelijk verzadigd. Ze zijn toegankelijk en hebben een overvloed aan leden. Zoals gebleken in voorgaande hoofdstukken weten veel niet-sportende kinderen niet welke sport het beste bij hen past. Dit hangt samen met het feit dat ze niet weten wat er, naast de populaire sporten, nog meer voor andere sporten te doen zijn. Als we weten welke sporten populair zijn, weten we dus dat deze sporten minder interessant zijn om aan te bieden met de Sport & Cultuurkaart. Daarnaast zijn er sporten waarin bepaalde groepen ondervertegenwoordigd zijn. Met de Sport & Cultuurkaart ontstaan voor sportaanbieders kansen om deze doelgroepen binnen te halen. Uit een onderzoek van het Sociaal Cultureel Planbureau komt naar voren dat turnen en voetbal het populairst zijn bij jongeren tussen de 12 en 17 jaar. Zie figuur 11. Op een tweede plaats komt fitness dat in de loop der jaren steeds meer beoefenaars heeft gekregen. Turnen neemt af in populariteit van 40% in 2001 naar 19% in 2011. Zwemmen verliest ook een flink aantal beoefenaars. Tussen 2001 en 2011 blijft tennis stabiel wat betreft wekelijkse beoefenaars. 51

Figuur 11: Percentage meest beoefende sporten, 12 tot 17 jaar (SCP, 2014, p. 24) 51

SCP, 2014.


Opvallend is dat in het figuur voornamelijk solo sporten staan. Voetbal is de enige teamsport. De groei van het aantal jongeren dat aan hardlopen en fitness doet, bevestigt de opkomst van de individuele sport. 52 Dit komt omdat een teamsport meer verplichtingen oproept omdat je onderdeel bent van een team. Je moet bijvoorbeeld verplicht twee keer trainen anders wordt je niet opgesteld in het basisteam. Bij presentatiesporten als turnen en dansen wordt er toegewerkt naar een optreden of wedstrijd. Samen met zwemmen zijn dit ook erg technische sporten, dit schrikt nietsporters af om deel te nemen. In het tijdschrift Sport Bestuur en Management zijn de verschillen in sportbeoefening tussen jongens en meisjes in 2013 weergegeven. Over het algemeen geven zij aan dat voetbal (25%), zwemmen (23%), aerobics/fitness (18%) en hardlopen (16%) momenteel populair zijn onder de jeugd van 6 t/m 23 jaar. “Hoewel meisje de afgelopen jaren meer zijn gaan voetballen is het nog steeds echt een jongensport.” Zwemmen (27%), dansen (20%), turnen (12%), paardensport (11%) en volleybal (8%) zijn het populairst bij meisjes. Voor de jongens is voetbal met 39% de koploper gevolgd door zaalvoetbal (8%), vechtsporten (7%) en judo (6%). Fitness, bowlen en tennis zijn bij zowel jongens als meisjes in trek. 53

Figuur 12: Populairste sporten jongens/meisjes 6 t/m 23 jaar in 2013 (OBIN 2013, bewerking Mullier Instituut)

4.4.2.1. Conclusie Vergeleken met 2011 is voetbal weer gestegen in populariteit van 18% naar 25% in 2013. Het zijn vooral meisjes die zwemmen, maar liefst 27%. Omdat deze cijfers over kinderen van 6 t/m 23 jaar gaan is het lastig om aan te geven waar het verschil in leeftijd zit. De populariteit van het zwemmen zoals beschreven in het tijdschrift komt waarschijnlijk omdat jonge kinderen van 6 jaar nog bezig zijn met het halen van hun zwemdiploma. Zodra zij hun diploma hebben, stoppen zij met zwemles en kiezen een andere sport. Dit is te zien in de daling van het aantal zwemmers bij de SCP cijfers van 12 tot 17 jaar. De populaire sporten zoals voetbal, zwemmen, dansen en fitness kunnen wel in het programma van de Sport & Cultuurkaart worden opgenomen maar met een iets andere invulling. De manier waarop

52 53

SCP, 2014. Kalmthout, J van, 2015.


deze sporten momenteel worden aangeboden is voor niet-sporters niet aantrekkelijk gebleken. Onder andere door de (team)verplichtingen en/of het technische aspect van de sport.

4.4.2. Sportaanbieders Omdat de jeugd minder beschikbare tijd heeft door toename van interesse in andere activiteiten dan sporten, moet deze beschikbare tijd effectief worden ingedeeld. Dit hangt samen met de toename van het aantal afhakers, zoals beschreven in paragraaf 4.2. Er zijn ook veel kinderen van 5 tot 14 jaar die wel meer willen gaan sporten maar dit momenteel nog niet doen, ‘het laaghangende fruit’. De oorzaak hiervoor is de veranderende behoefte van de sporter, zoals NOC*NSF aangeeft in de Sportermonitor 2012. Deze veranderende behoefte is te zien bij alle leeftijdsgroepen. Om deze groepen aan het sporten te krijgen zullen sportaanbieders hun aanbod beter af moeten stemmen op hun wensen. Volgens NOC*NSF vraagt deze veranderende behoefte om een flexibele houding van sportverenigingen en sportbonden. In plaats van aanbodgericht moet zij meer vraaggerichte sport aanbieden. Verenigingen moeten inspelen op de behoefte van de sporter door meer klantgericht te gaan denken en handelen. Dit betekent dat sport moet worden aangeboden op het moment, de manier, locatie en voor de prijs die aansluit bij de doelgroep. De volgende factoren zijn daarbij belangrijk:     

Sport aanbieden op meerdere dagen in de week en op verschillende momenten met gevarieerde lengte/duur. Aanbieden van sport op meerdere locaties, door dezelfde aanbieder. Een gevarieerd aanbod van sportvormen, recreatief, sportief en competitief. Sport in combinatie met gezin / school / werk. Differentiëren in de prijs. Bijvoorbeeld door middel van een ‘happy hour’ met lagere tarieven om vooral het ‘laaghangende fruit’ over de streep te trekken. 54

Maarten van Bottenburg, hoogleraar sportontwikkeling aan de Universiteit van Utrecht, voorspelde dit fenomeen in 2010 al. In een interview op SportknowhowXL geeft hij zijn visie over de toekomst van sportverenigingen. De hoogleraar geeft aan dat er wel minder sportverenigingen zijn dan een aantal jaren geleden maar dat deze nu vaak groter en gezonder zijn dan voorheen. Hij zegt: Wel vind ik dat kinderen veel te vroeg worden gedwongen om zich te specialiseren in één tak van sport, omdat zij doorgaans lid worden van een vereniging waar slechts één sport wordt aangeboden. Op jonge leeftijd kunnen kinderen echt niet weten wat ze leuk vinden om te doen, dat wordt dan toch vaak beïnvloed door ouders, vriendjes en vriendinnetjes. En het is vaak om financiële redenen niet mogelijk om een kind lid van meerdere sportclubs te maken. Het zou daarom beter zijn als kinderen tot ongeveer hun twaalfde jaar met één lidmaatschap 54

NOC*NSF, 2013.


verschillende sporten kunnen beoefenen. Zo kunnen ze echt uitvinden wat voor sport het best bij hun past en waar ze het meest talent voor hebben. . . . Belangrijk daarbij is wel dat sportverenigingen hun eigen identiteit blijven behouden, want juist de verbondenheid is de grote kracht van een sportclub. 55

4.4.3. Conclusie Kinderen hebben moeite met het kiezen van een geschikte sport zoals uit voorgaande paragrafen ook naar voren komt. Zoals Maarten van Bottenburg aangeeft kunnen kinderen op jonge leeftijd nog niet kiezen voor één sport maar is een lidmaatschap bij meerdere sportclubs erg duur. Maarten van Bottenburg geeft aan dat kinderen tot hun twaalfde met één lidmaatschap verschillende sporten moeten kunnen doen. Een aantal jaren na deze uitspraak lijkt dat dit niet alleen voor kinderen tot 12 jaar geldt maar voor een veel bredere doelgroep. Om de afhakers en het ’laaghangende fruit’ weer aan het sporten te krijgen moeten verenigingen afwijken van het aanbodgerichte sportaanbod. Zij moeten juist meer vraaggericht gaan werken. Wat wil de sporter? Hoe kunnen wij deze behoefte invullen met behoud van onze identiteit? Dit vraagt om een flexibele houding van zowel verenigingen als sportbonden.

55

Sport Knowhow XL, 2010.


4.5. Terugblik hoofdstuk 4 In hoofdstuk 4 is veel informatie de revue gepasseerd. De belangrijkste bevindingen worden hier herhaald.   

     



Niet-sporters, 4 – 11 jarigen en meisjes zijn groepen waar de Sport & Cultuurkaart zich vooral op moet richten, zij bewegen het minst. Afhakers vallen ook onder de inactieve jeugd. Zij deden vroeger aan sport maar zijn om diverse redenen gestopt. De belangrijkste redenen om te stoppen met sporten: o Niet meer leuk/moeite met vinden van de juiste sport o Te weinig tijd o Te duur o Andere interesses en vrijetijdsbestedingen zoals uitgaan en werken. De competitieve en sportieve verplichtingen, die vooral veel teamsporten hebben, zijn onaantrekkelijk voor niet-sporters. Vandaar de opkomst van de individuele sport. Sportaanbieders moeten zich vooral richten op recreatieve sporters. Voor deze groep moet voldoende uitdaging gecreëerd worden anders dan een wedstrijd of competitie. Leuke en goede begeleiding is voor middelbare scholieren een belangrijke reden om meer te gaan sporten Flexibel aanbod en dichtbij huis sporten zijn belangrijke factoren om niet-sportende kinderen aan het bewegen te krijgen Veel kinderen (5-14 jaar) die nu niet sporten maar dat eigenlijk wel willen, willen dat via een sportvereniging doen (64%) Kinderen hebben behoefte aan hulp bij hun sportkeuze. Ze weten naast de populaire sporten (voetbal, zwemmen, dansen, turnen) niet wat er nog meer is en stoppen daardoor eerder helemaal met sport (afhakers). Veranderende behoefte van de sporter vraagt om een flexibele houding van sportverenigingen en sportbonden. Zij moeten meer vraaggerichte sport aanbieden. Sport aanbieden op het moment, de manier, locatie en voor de prijs die aansluit bij de doelgroep.

In het volgende hoofdstuk worden enkele zelf gekozen best practices geanalyseerd. Deze praktijkvoorbeelden zijn allemaal succesvol in het aanbieden van sport op laagdrempelige wijze. De succesfactoren uit deze best practices kunnen van pas komen voor de invoering van de Sport & Cultuurkaart.


5. Best practices In dit hoofdstuk worden soortgelijke projecten als de Sport & Cultuurkaart Amstelveen besproken, de zogenoemde best practices. Een aantal factoren die uit voorgaande hoofdstukken naar voren kwamen zijn in deze projecten al geïmplementeerd . Zoals flexibel aanbod, dichtbij huis kunnen sporten en het feit dat kinderen moeite hebben met het kiezen van een sport. Er zijn verschillende manieren om deze factoren in te voeren. Bij de projecten die ik hier analyseer zijn specifieke methodes succesvol gebleken en deze kunnen wellicht bijdragen aan een succesvolle invoering van de Sport & Cultuurkaart.

5.1. Wat is een best practice? Een best practice wordt gedefinieerd als een beschrijving van een methode, een aanpak of werkwijze, die aantoonbaar resultaat heeft opgeleverd. 56 In dit onderzoek gaat het om sportstimuleringsprojecten. Eisen waaraan deze projecten moeten voldoen zijn:    

Doel om bewegen op laagdrempelige wijze te stimuleren Gericht op jeugd tot 18 jaar of studenten Samenwerking met scholen en sportaanbieders in de desbetreffende gemeente Aantoonbaar resultaat

Met aantoonbaar resultaat bedoel ik dat er concrete cijfers moeten zijn over wat het project in positieve zin heeft opgeleverd. Hoeveel mensen zijn er bereikt? Op welke manier? Ik heb verschillende best practices geanalyseerd aan de hand van een aantal punten. De best practices die ik heb geanalyseerd zijn:   

ACLO, Groningen Schoolsportvereniging, Rotterdam Grenzeloos in Beweging

De projecten Schoolsportvereniging en Grenzeloos in Beweging zijn ontstaan vanuit het programma Proeftuinen Nieuwe Sportmogelijkheden. Dit is gefinancierd met subsidie van het Ministerie van VWS en uitgevoerd door NOC*NSF in samenwerking met sportverenigingen, sportbonden, gemeenten etc. Het doel van het programma is om meer Nederlanders blijvend in beweging te brengen door de georganiseerde sport meer in te zetten op klantgerichtheid. In totaal zijn 15 proeftuinen gestart in verschillende gemeenten met elk hun eigen aanpak. Een proeftuin bestaat uit een sportvereniging of een samenwerking van sportverenigingen die zich richten op verschillende

56

Kultifa, 2005.


vormen van sportvernieuwing.57 De ACLO uit Groningen heb ik vooral geanalyseerd op basis van mijn eigen ervaringen. Ik heb een halfjaar in Groningen gestudeerd en heb toen met veel plezier gebruik gemaakt van de mogelijkheden van de ACLO.

5.2. Kritische succesfactoren vanuit best practices In deze paragraaf noem ik per project de bevindingen die van belang zijn voor de Sport & Cultuurkaart. Ik beschrijf hierbij vooral de kritische succesfactoren in relatie tot participatie van afnemers en de samenwerking met sportaanbieders. Onderstaand een korte beschrijving van de drie best practices. De volledige analyses zijn terug te vinden in bijlage 1, inclusief contactgegevens. De ACLO in Groningen is de grootste overkoepelende studentensportorganisatie (OSSO) van Nederland. Bij de ACLO zijn 49 studentensportverenigingen aangesloten en voor zo’n 19.000 studenten in Groningen de belangrijkste sportvoorziening. Naast het aanbod van alle studentensportverenigingen biedt de ACLO ook algemene uren in het sportcentrum waar onbeperkt aan kan worden deelgenomen. 58 In een aantal wijken in Rotterdam zijn maar weinig of zelfs geen sportverenigingen. Een schoolsportvereniging biedt de oplossing. Zo hoeven de kinderen geen grote afstand af te leggen naar een sportvereniging maar komen de verenigingen naar de kinderen toe. 59 De schoolsportvereniging (SSV) is een initiatief vanuit Rotterdam Sportsupport. Het doel is om kinderen structureel sport aan te bieden in de eigen wijk of in de buurt van school. Meerdere scholen in de wijk kunnen zich bij de schoolsportvereniging aansluiten. Voor het verzorgen van de verschillende sporttrainingen in de wijk, worden sterke sportverenigingen ingezet. 60 Door de schoolsportverenigingen hebben de Rotterdamse sportverenigingen binnen een jaar meer dan 1500 extra leden gekregen. 61 Grenzeloos in beweging speelt met hun innovatieve sportaanbod in op behoeften in de maatschappij. Zij bieden de programma’s; Airflow, Guppiesport, Gezinssport en Sportuitval bij Tieners. De gymnastiekclub wil zoveel mogelijk weerstanden om niet te sporten wegnemen, want sporten is harstikke leuk! De planmatige aanpak van de vereniging heeft gezorgd voor een hechtere relatie met leden, onderwijs, sportmedische instellingen en bedrijfsleven. Het aantal vrijwilligers is ook toegenomen. 62

57

NOC*NSF, 2010. ACLO, 2015. 59 NOC*NSF, 2010 60 Schoolsportvereniging, .z.d. a 61 Schoolsportvereniging, z.d. b. 62 NOC*NSF, 2010. 58


5.2.1. Afnemers In tabel 5 staan de belangrijkste succesfactoren per project uitgewerkt. Sommige factoren vragen om extra uitleg, dit staat met het sterretje aangegeven, de uitleg staat onder aan de tabel. De factoren in deze paragraaf hebben te maken met de afnemers. Hoe gaan deze projecten om met hun doelgroep? Waarom op deze manier?

Tabel 2: Kritische succesfactoren m.b.t. afnemers vanuit best practices

Best practice ACLO

Kritische succesfactor m.b.t. afnemers Op het moment dat studenten zich hebben ingeschreven voor een opleiding aan de RUG of Hanzehogeschool ontvangen zij direct een uitnodiging van de ACLO op de deurmat. Er worden interne competities georganiseerd. Zo kunnen studenten met enige regelmaat deelnemen aan wedstrijden, zonder dat zij vastzitten aan een vereniging. Bij de interne competities wordt gewerkt met een eigen samengesteld team. 63

SSV

*”De laagdrempeligheid is een belangrijke succesfactor van de SSV. De verbinding met school geeft ouders een veilig gevoel, het is dichtbij huis en ouders met een laag inkomen worden gestimuleerd gebruik te maken van het Jeugdsportfonds.” 64 Als de kinderen een aantal gratis proeftrainingen bij de schoolsportvereniging hebben gevolgd, wordt een ouderbijeenkomst georganiseerd. Tijdens deze bijeenkomst besluiten de kinderen met hun ouders of ze lid willen worden van de vereniging. De trainingslocatie blijft in de wijk. 65

Grenzeloos in beweging (Flik-Flak)

Jongeren vanaf 12 jaar vullen jaarlijks een motivatielijst/enquête in om te kijken of de sporter en het aanbod nog wel bij elkaar aansluiten. Daarnaast is er ook een quickscan. Coach en sporter bekijken hiermee meerdere malen per jaar hoe het gaat en wat de wensen zijn. Dit is vooral bedoeld om te achterhalen of leden nog voldoende gemotiveerd zijn voor de sport die zij beoefenen. 66 De deelnemende verenigingen creëren startersgroepen/instuiven voor sporters vanaf 12 jaar(Sportuitval bij Tieners). Op deze manier maken zij kennis met meerdere sporten en sportclubs. De overgang naar

63

ACLO, z.d. a Boonstra, N & Hermens, N., 2011, p. 12. 65 NOC*NSF, 2010. 66 NOC*NSF, z.d. a 64


lidmaatschap wordt op deze manier kleiner. 67 ** Meerdere flexibele lidmaatschappen zonder binding aan vaste les of sport.

* “Het Jeugdsportfonds geeft sportkansen aan kinderen vanaf 4 tot 18 jaar die leven in gezinnen waar niet genoeg geld aanwezig is om lid te worden van een sportvereniging. Voor die kinderen betaalt Jeugdsportfonds de contributie en in bepaalde gevallen de sportattributen.” 68 Ongeveer de helft van het aantal leden maakt van dit fonds gebruik om lid te kunnen worden van een schoolsportvereniging. ** Met de strippenkaart is het mogelijk om te fitnessen, een keuze te maken uit het Sportmenu voor gezinnen of gebruik te maken van de instuiven in verschillende sporthallen. Er zijn strippenkaarten van 16, 24 en 32 strippen. Elke strip heeft een waarde van €2,50. Daarnaast is er een instuif abonnement. Met dit abonnement ben je altijd zeker van een plek bij de instuiven. Dit kost €80 voor een heel seizoen (1x per week). Om in te schrijven voor een heel sportseizoen moet contributie worden betaald. Het bedrag hangt af van de frequentie en het niveau van de sporter. Voor € 175 per jaar kan men een keer per week sporten. 69

5.2.2. Sportaanbieders De onderstaande factoren hebben betrekking op de omgang met de sportaanbieders. Hoe worden de sporten aangeboden bij de verschillende projecten? Waarom is hiervoor gekozen?

Tabel 3: Kritische succesfactoren m.b.t. sportaanbieders vanuit best practices.

Best practice ACLO

Kritische succesfactor m.b.t. sportaanbieders * Bij de ACLO worden commerciële aanbieders en verenigingen gecombineerd. De ALCO subsidieert de studentensportverenigingen voor materiaal, accommodatie, begeleiding en om een voordelige contributie aan de studenten te kunnen bieden. Als verenigingslid ben je verplicht om een ACLO-Sportbewijs aan te schaffen. Naast het sporten bij de vereniging kun je dan ook gebruik maken van het sportaanbod bij de ACLO zelf. 70

67

NOC*NSF, 2010. Jeugdsportfonds, z.d. 69 NOC*NSF, z.d. b 70 ACLO, z.d. b 68


Met een ACLO-sportbewijs kunnen studenten onbeperkt deelnemen aan de algemene uren van de ACLO, zonder inschrijven. Op het rooster is te zien welke algemene uren er elke week gegeven worden. De sporten verschillen per periode. 71 SSV

Sportverenigingen worden gestimuleerd om verder te kijken dan hun eigen accommodatie. De wisseling van accommodatie is een grote succesfactor van de SSV. Zij komen naar de wijk/kinderen i.p.v. de kinderen naar de vereniging. 72 ** Kans voor sportverenigingen om nieuwe doelgroepen aan te boren. Het succes van dit project is grotendeels te danken aan de inzet van de vakleerkracht Lichamelijke Opvoeding die dienst doet als coördinator van een schoolsportvereniging. Hij of zij brengt de verenigingen, school, kinderen en ouders bij elkaar.73 Het is niet mogelijk om alle sporten bij de schoolsportverenigingen onder te brengen. Er wordt daarom eerst een enquête onder de leerlingen uitgezet om te achterhalen welke sporten populair zijn. Daaruit wordt een selectie gemaakt van vier tot zes sporten. Voor elke geselecteerde sport wordt een vereniging gevraagd om de proeftrainingen te verzorgen. Vervolgens kunnen de leerlingen in de proefperiode een aantal weken kijken of de gekozen sport bij hen past. 74

Flik-Flak

Met het innovatieve sportaanbod Airflow, Guppiesport, Gezinssport en Sportuitval bij Tieners geeft ‘Grenzeloos in Beweging’ gehoor aan veel soorten sportbehoeften. Zij spelen in op de behoefte van een specifieke doelgroep met passend aanbod. 75 Als de ene vereniging sporters (vooral tieners vanaf 12 jaar)dreigt te verliezen worden deze overgedragen naar een andere vereniging zodat deze groep blijft sporten. Voor gezinnen is er het sportmenu. Dit bestaat uit een breed sportaanbod voor het gehele gezin. Daarnaast kan het gezin gebruik maken van de kinderopvang, een medische check en deelname aan sportieve evenementen. Alles vindt plaats onder één dak, het hele gezin kan tegelijkertijd verschillende sportlessen doen. 76

71

ACLO, 2015. NOC*NSF, 2010. 73 NOC*NSF, 2010. 74 Schoolsportvereniging, z.d. c 75 NOC*NSF, 2010. 76 NOC*NSF, 2010. 72


* Fitness is niet bij het ACLO-Sportbewijs inbegrepen. Hiervoor heb je een aanvullend abonnement nodig, de fitnesskaart. Deze kost €65,- voor een heel collegejaar. Als je in het bezit bent van een fitnesskaart, kun je 7 dagen per week trainen in de fitnessruimte. Als je al fitness ervaring hebt is er een verplichte intake. Tijdens de intake worden de huisregels doorgenomen, krijg je een korte rondleiding door de fitnessruimte en ga je zelf aan de slag. De instructeur kijkt of je voldoende vaardig bent om zelfstandig en veilig te trainen tijdens de vrije uren. Voor de mensen die nieuw zijn met fitness is er een fitnesscursus. Deze worden iedere periode aangeboden. 77

** Deze doelgroep bestaat voor een groot deel uit ‘nieuwe Nederlanders’ die vaak niet zo bekend zijn met sportverenigingen. Door de schoolsportvereniging genereert een club nieuwe leden en vrijwilligers. De maatschappelijke betrokkenheid heeft de deelnemende clubs veel promotie en naamsbekendheid opgeleverd. De wijk en school profiteren hier ook van. 78

5.2.3. Conclusie In dit hoofdstuk zijn een aantal sportstimuleringsprojecten uit andere gemeenten in Nederland geanalyseerd. Deze best practices hebben allen op eigen wijze meer studenten of kinderen aan het sporten gekregen. Een samenwerking tussen meerdere verenigingen en/of andere instanties is de eerste en belangrijkste succesfactor van alle best practices. De ACLO werkt nauw samen met de Rijksuniversiteit, Hanzehogeschool en alle studentensportverenigingen in Groningen. De Schoolsportvereniging werk samen met de basisscholen in Rotterdam, sterke sportverenigingen, de gemeente en woningcorporaties. Grenzeloos in beweging is een samenwerking tussen acht sportverenigingen in Den Bosch, het ziekenhuis, sportmedisch centrum en kinderopvangcentra. Daarnaast zijn bij alle projecten laagdrempeligheid en toegankelijk sportaanbod voor elk niveau belangrijke waarden. Alle projecten nemen regelmatig enquêtes af onder hun afnemers. De ACLO stelt de studenten vragen over hun wensen en behoeften m.b.t. het sportaanbod en de faciliteiten. Bij de SSV wordt ook een enquête onder de basisschoolleerlingen uitgezet. Hier komt een top 6 uit van de sporten die op dat moment populair zijn bij de leerlingen, zodat de organisatie gericht sportverenigingen kan werven. In Den Bosch vullen jongeren vanaf 12 jaar jaarlijks een motivatielijst in om sportuitval te voorkomen. Op deze manier spelen zij in op de klantgerichtheid die tegenwoordig van een sportaanbieder wordt gevraagd. Deze trend staat ook beschreven in paragraaf 4.4. ‘Trends en ontwikkelingen’. De ACLO is de enige best practice waarbij verenigingsaanbod wordt gecombineerd met commerciële

77 78

ACLO, z.d. c NOC*NSF, 2010.


sportaanbieders. De studentensportverenigingen worden gesubsidieerd door de ACLO. Het aanbod op het sportcentrum van de ACLO zelf, bestaat vooral uit groepslessen en fitness (commercieel aanbod). Zij richten zich specifiek op studenten van de Rijksuniversiteit en de Hanzehogeschool Groningen. De ACLO is voor deze studenten de enige overkoepelende sportorganisatie. De ACLO heeft geen concurrentie omdat de studenten tegen zeer lage prijzen met medestudenten dichtbij of zelfs op de campus kunnen sporten. Je zou kunnen zeggen dat de ACLO een monopolie positie bekleedt in Groningen. Bij de Schoolsportvereniging betalen de kinderen contributie. In Rotterdam gaan zij er vanuit dat de locatie de grootste belemmering voor kinderen vormt om niet bij een vereniging te sporten. Daarom krijgen deelnemende verenigingen een satellietlocatie in de verschillende wijken. Eén schoolsportvereniging biedt minstens vier verschillende sporten aan en is dus een samenwerking tussen meerdere verenigingen. Opvallend is dat de ACLO en de Schoolsportvereniging uitgaan van het traditionele lidmaatschap van een sportvereniging. De manier waarop de sporten worden aangeboden wijkt iets af van de standaard maar er moet nog steeds contributie/lidmaatschapsgeld worden betaald. Bij Grenzeloos in beweging hanteren zij juist allerlei soorten lidmaatschappen. Abonnementen, strippenkaarten en ook contributie. De hoogte van de contributie is wel afhankelijk van het niveau en de sportfrequentie. Voor de Sport & Cultuurkaart is het dus belangrijk dat sportaanbieders met elkaar samenwerken dit vermindert de sportuitval. Alle projecten nemen regelmatig enquêtes af om te zorgen dat zij continu inspelen op de behoefte van hun afnemers. Dit zijn factoren die in Amstelveen ook kunnen worden toegepast. Enkele adviezen in het hoofdstuk ‘aanbevelingen’ zijn gebaseerd op deze best practices. In het volgende hoofdstuk wordt aan de hand van mijn eigen onderzoek gekeken of de net genoemde factoren ook voor de middelbare scholieren en sportaanbieders van Amstelveen gelden. Eerst worden de resultaten van de JUMP-in sportinterviews besproken. Deze interviews zijn afgenomen bij vier basisscholen in Amstelveen met als doel inactieve leerlingen in kaart te brengen.


6. Sportsituatie in Amstelveen Door alle bovengenoemde informatie zijn we op de hoogte van de hoeveelheid sportende jongeren in Nederland, hun motivatie om te stoppen met sporten en de redenen om juist meer te gaan bewegen. Door de best practices hebben we inzicht gekregen in de verschillende manieren om deze informatie in de praktijk toe te passen. In dit hoofdstuk zoom ik in op de gemeentelijke situatie in Amstelveen. Zijn de landelijke gegevens representatief voor jongeren in Amstelveen? Vervolgens onderzoek ik de motieven van Amstelveense jongeren om wel of niet te sporten. Om hierachter te komen maak ik gebruik van gegevens van het JUMP-in project van het Sportbedrijf Amstelveen. Dit zijn betrouwbare, actuele en vooral relevante cijfers afkomstig van de Amstelveense basisschooljeugd. Vervolgens kan ik met alle verzamelde data gerichte interview- en enquête vragen opstellen voor mijn eigen onderzoek.

6.1. Algemeen De totale Nederlandse bevolking telt 16.829.289 inwoners in 2014. De leeftijdscategorie tot 19 jaar bestond toen uit 3.846.040 mensen. 79 Dit is 22,85% van de totale bevolking. Amstelveen telde in 2014 een aantal inwoners van 85.045, waarvan 19.093 kinderen in de leeftijd van 0 tot 19 jaar. 80 Dat is 22,45% van de Amstelveense bevolking. De bevolkingssamenstelling qua jongeren in Amstelveen is dus vergelijkbaar met die van Nederland. Uit de eerste paragraaf van dit hoofdstuk over inactieve jongeren is gebleken dat 21,85% van de Nederlandse jongeren van 5 tot 18 jaar inactief is. Voor Amstelveen geldt dat er 13.173 jongeren in de leeftijd van 4 tot 17 jaar zijn. Omdat de landelijke cijfers representatief zijn voor Amstelveen ga ik ervanuit dat 21,85% van de Amstelveense jongeren ook inactief is. Dit zijn 2.878 kinderen, dé doelgroep voor de Sport & Cultuurkaart. Het gemiddeld besteedbaar inkomen over 2011 in Nederland was € 20.300. In Amstelveen lag dit op € 25.000.81 In vergelijking met Nederland is de bevolking van Amstelveen dus relatief welvarend met een gemiddeld inkomen dat ongeveer € 5000 boven het landelijk gemiddelde ligt. Uit de paragraaf over motieven om te stoppen met sporten kwam naar voren dat kinderen uit gezinnen met een laag inkomen niet per se minder sporten. Dit hangt onder andere samen met het opleidingsniveau van de ouders zelf. Over het hoogst behaalde opleidingsniveau per regio heeft het CBS ook gegevens verzameld. Zie tabel 4 hieronder. 82

79

CBS, 2014a. Gemeente Amstelveen, 2014. 81 CBS, 2014b. 82 CBS, 2014c. 80


Tabel 4: Personen van 18 jaar of ouder (exclusief studenten) naar hoogst behaalde opleidingsniveau 2011 (CBS, 2014c, tabel 4)

Regionale indelingen

Populatie (geschat)

Hoogst behaalde opleidingsniveau Lager Middelbaar Hoger

x 1000

%

Totaal Nederland Amstelveen

12105 60

34 23

%

%

41 38

25 39

Uit tabel 4 blijkt dat Amstelveen gemiddeld meer hoog opgeleide inwoners heeft in vergelijking met de rest van Nederland. Namelijk 39% in Amstelveen tegenover 25% in Nederland. Er is dus sprake van samenhang tussen het opleidingsniveau en het inkomen. Mensen met een lager opleidingsniveau genieten vaak ook minder inkomen en andersom.83

6.1.1. Conclusie De bevolkingssamenstelling van Nederland blijkt representatief voor Amstelveen. Vandaar dat het percentage (21,85%) inactieve jongeren in Nederland ook voor Amstelveen geldt. Als we kijken naar het opleidingsniveau en inkomen van Amstelveen, ligt dit beide veel hoger dan landelijk. Vanwege de samenhang met opleidingsniveau en inkomen tegenover de sportdeelname is de verwachting dat er in Amstelveen juist meer gesport wordt dan de landelijke trend.

6.2. Amstelveense niet-sportende jeugd Ik wil onderzoeken of de landelijke motieven van niet-sporters ook voor Amstelveen gelden. Waarom sporten Amstelveense kinderen niet? Wie zijn dit, qua leeftijd, geslacht en wijk? Wat voor sport zouden ze willen doen? Deze informatie is van belang voor de invoering van de Sport & Cultuurkaart zodat duidelijk wordt waar behoefte aan is. Om hierachter te komen maak ik gebruik van de gegevens van het JUMP-in project. Het Sportbedrijf Amstelveen voert samen met de GGD het JUMP-in project in Amstelveen uit. Dit is een programma dat scholen helpt om optimaal bij te dragen aan gezonde voeding en beweging van hun leerlingen om zo overgewicht en inactiviteit te voorkomen. De scholen die in Amstelveen deelnemen zijn De Wending, De Pionier, het Palet-Zuid en Brede School Omnibus. Onderdeel van het JUMP-in project zijn de jaarlijkse sportdeelname interviews. Aan alle kinderen van groep 3 t/m 8 worden een aantal vragen gesteld over bewegen en sport om inactieve leerlingen in kaart te

83

CBS, 2014c.


brengen.84 Ik analyseer de resultaten uit deze sportinterviews en kijk of deze representatief zijn voor de gehele basisschooljeugd in Amstelveen. Per school analyseer ik het percentage niet-sporters. Een nietsporter is iemand die geen lid is van een vereniging of sportaanbieder. Kinderen die nog op zwemles zitten (geen zwemdiploma) maar verder geen andere sport beoefenen zijn meegerekend als nietsporters. Het aantal niet-sporters verdeel ik naar leeftijd (groep) en geslacht. Vervolgens kijk ik naar de meest voorkomende redenen om niet te sporten. Er wordt een top 5 gemaakt van de sporten die deze niet-sporters zouden willen doen. In het interview is ook gevraagd of de kinderen de JeugdActiviteitenPas kennen en of zij hier al eens aan mee hebben gedaan. Dit is belangrijk om te weten omdat straks alleen via de Sport & Cultuurkaart aan de JAP lessen kan worden meegedaan. De volledige resultaten van de sportinterviews van de vier scholen zijn terug te vinden in bijlage 2 en 3, evenals de interviewvragen.

6.2.1. Resultaten sportdeelname interviews Er zijn in totaal 534 interviews afgenomen. Het percentage niet-sporters per school verschilt nogal, van 23,9% tot 42,7%. Van het aantal afgenomen interviews sporten 168 leerlingen niet. Het gemiddelde aantal niet-sporters van alle vier de scholen is 31,5%. Uit analyse van deze niet-sporters blijkt dat het gemiddeld iets vaker jongens zijn, namelijk 57%. In de groepen 3, 4 en 5 komen de meeste niet-sporters voor, zoals te zien is in tabel 5. Dit zijn vooral jonge kinderen in de leeftijd van 6 tot 9. Hoe ouder de kinderen worden, hoe meer zij sporten. Tabel 5: Aantal niet sporters per (leeftijds)groep

Aantal niet-sporters per groep Groep Leeftijd in jaren Groep 3 6/7 Groep 4 7/8 Groep 5 8/9 Groep 6 9/10 Groep 7 10/11 Groep 8 11/12

Percentage 24,40 % 22,62 % 18,45 % 16,67 % 17,86 % 10,12 %

De kinderen moesten tijdens het interview ook de reden noemen waarom zij niet aan sport deden. Niet elk kind heeft een reden opgegeven om niet te sporten. In totaal zijn dit slechts 80 kinderen van alle vier de scholen. De percentages zijn berekend op basis van dit aantal kinderen. De drie belangrijkste redenen staan in tabel 6.

84

Sportbedrijf Amstelveen, z.d. b


Tabel 6: Redenen om niet te sporten naar aantal en percentages

Reden om niet te sporten Weet niet welke sport/kan geen sport kiezen Eerst zwemmen Geen tijd

Aantal 30

Percentage 37,5%

18 12

22,5% 15,0%

Veruit de belangrijkste reden om niet te sporten is omdat kinderen moeilijk een sport kunnen kiezen. Op een tweede plaats komt het feit dat zij van hun ouders eerst een zwemdiploma moeten halen. De gemiddelde leeftijd om je zwemdiploma te halen is 6 jaar. Vandaar dat het percentage kinderen in groep 3 en 4 dat niet aan sport doet het grootst is. Zij zijn allen nog bezig met het behalen van hun zwemdiploma. Toch zijn er ook een aantal kinderen uit groep 5 en hoger die aangeven eerst een zwemdiploma te moeten halen voordat ze op een andere sport mogen. Anderen reden die werden genoemd in volgorde van belangrijkheid zijn: geen geld om te sporten, ik mag niet sporten en ik vind sport niet leuk. Onderstaand staat de top 8 van de meest genoemde sporten die deze niet sportende kinderen zouden willen beoefenen. 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8.

Voetbal (45x) Hockey (14x) Dansen (13x Vechtsporten; karate/(kick)boksen (12x) Turnen (10x) Atletiek (9x) Schermen (7x) Tennis(6x)

Tot slot is tijdens het interview aan de basisschoolleerlingen gevraag of zij bekend zijn met de JeugdActiviteitenPas. Van de 168 niet-sporters kennen slechts 35 leerlingen de JAP, dit is 20,8 %. Een nog kleiner deel van deze kinderen heeft wel eens activiteiten via de JAP gedaan.

6.2.2. Conclusie sportdeelname interviews Uit de JUMP-in interviews blijkt dat zo’n 30% van alle ondervraagde basisschoolleerlingen niet sport. Landelijk was het aantal inactieve 5 tot 12 jarigen 31,58% (minder dan 40x per jaar sporten). Deze cijfers komen dus exact met elkaar overeen. Volgens eerder genoemde cijfers van TNO zijn meisjes, 4-11 jarigen en niet-sporters groepen die relatief weinig bewegen op basis van de combinorm. Uit de resultaten van de JUMP-in interviews blijkt dat het aantal niet-sportende jongens iets groter dan het aantal niet-sportende meisjes. Dit is verschil is niet groot, vandaar dat er geen sprake is van een significant verschil tussen jongens en meisjes.


TNO geeft aan dat in Nederland het aantal jonge kinderen dat niet aan sport doet het grootst is. In Amstelveen blijkt dat dit voornamelijk kinderen van 6 t/m 9 jaar zijn. Als we vervolgens kijken naar de reden waarom deze kinderen niet sporten blijkt dat een groot gedeelte nog bezig is met het halen van hun zwemdiploma. Kinderen die nog op zwemles zitten maar geen andere sport beoefenen zijn tijdens de interviews meegerekend als niet-sporters. Deze jonge kinderen behoren eigenlijk niet tot de niet-sporters. Zwemles is ook een sport. Daarentegen zijn er ook een aantal kinderen uit groep 5 en hoger die aangeven dat zij eerst een zwemdiploma moeten halen en daardoor niet sporten. Deze kinderen zijn laat met het behalen van hun zwemdiploma. De vraag is of deze kinderen nog de kans krijgen om een zwemdiploma te halen. De meest voorkomende reden dat veel kinderen niet sporten, is omdat zij niet weten welke sport zij willen doen. Ze zijn nog op zoek naar de leukste sport. Wanneer de zoektocht te lang duurt haken zij helemaal af. Landelijk kwam naar voren dat voor veel ouders van basisschoolkinderen afname van het budget een belangrijke reden is om te stoppen met sporten. Tijdens de interviews zijn er slechts zes kinderen van alle vier de scholen die aangeven te zijn gestopt omdat er geen geld meer voor is. Dit grote verschil zou kunnen komen doordat de kinderen niet weten dat zij moeten stoppen met sport vanwege geldgebrek. Kinderen worden hier niet altijd van op de hoogte gebracht. Dit kan ook worden achtergehouden uit schaamte. Een andere reden zou kunnen zijn dat er inderdaad maar weinig mensen in Amstelveen zijn met financiële problemen, zoals eerdere cijfers aangeven. Opvallend is dat bij de vraag welke sporten de kinderen zouden willen doen, voetbal met stip bovenaan staat. Op een tweede en derde plaats staan andere sporten als hockey en dansen. Dit komt waarschijnlijk omdat deze jonge kinderen nog weinig sporten kennen en hierdoor alleen de populaire sporten noemen. De cijfers over het aantal niet-sporters dat bekend is met de JAP, zijn zorgelijk. Slechts 20% van de niet-sporters is bekend met de JAP. Uit deze interviews blijkt dat er met de Sport & Cultuurkaart vooral aanbod aanwezig moet zijn voor jonge kinderen t/m 9 jaar. Het feit dat kinderen behoefte hebben aan hulp bij hun sportkeuze wordt bevestigd. Veel kinderen weten niet welke sporten er allemaal te doen zijn. De JeugdActiviteitenPas moet meer gepromoot worden bij de niet sportende basisschoolleerlingen. De JAP kan vooral worden ingezet om kinderen voor weinig geld allerlei sporten te laten doen. Zo weten zij wat er allemaal voor sporten te beoefenen zijn in Amstelveen en kunnen zij uiteindelijk gerichter een sport kiezen.

6.2.3. Representativiteit Zijn de cijfers van JUMP-in representatief voor de gehele Amstelveense basisschooljeugd? De JUMP-in scholen zijn allemaal relatief kleine scholen met minder dan 200 leerlingen. Amstelveen telt 17 basisscholen met in totaal ongeveer 6.400 leerlingen. Wat de grootte van de scholen betreft is er met de interviews geen afspiegeling van de Amstelveense basisscholen bereikt. Zoals eerder genoemd zijn er 534 interviews afgenomen. Dit is ongeveer 10% van alle Amstelveense 55 Adviesrapport Sport & Cultuurkaart Amstelveen

basisscholieren. Dit lijkt niet zoveel, maar als ik het vergelijk met een enquête komt hier echter een betrouwbaarheid van meer dan 95% uit. Om deze betrouwbaarheid te bereiken met een populatie van 6.400 is een steekproefgrootte van 363 kinderen vereist. In het geval van de interviews zijn het zelfs 534 kinderen. De resultaten van de interviews zijn op basis van het aantal deelnemers betrouwbaar te noemen. De JUMP-in scholen staan verspreid over verschillende wijken in Amstelveen. Amstelveen is ingedeeld in 20 wijken. Een school vertegenwoordigt in ieder geval twee wijken. De Omnibus vertegenwoordigt de wijken Bankras en Kostverloren in het noorden van Amstelveen. Het Palet-Zuid zit in de wijk Keizer Karel Park West en Oost, dit ligt centraal in Amstelveen. In de wijken Westwijk Oost en West gaan kinderen naar de Wending, dit is in het zuidwesten van Amstelveen. De Pionier vertegenwoordigt zuidoost Amstelveen met de wijken Middenhoven en Waardhuizen. Van de twintig wijken zijn in ieder geval kinderen uit acht wijken bereikt. Het feit dat de cijfers van de vier scholen niet erg van elkaar afwijken qua redenen om niet te sporten en leeftijd van de niet-sporters maakt de cijfers betrouwbaar. De cijfers van de JUMP-in interviews acht ik op basis van deze factoren representatief voor de gehele Amstelveense basisschooljeugd. In de volgende paragrafen bespreek ik de resultaten van mijn eigen onderzoek. Ik beschrijf eerst de gevonden factoren vanuit de enquête bij de middelbare scholieren. Daarna volgen de bevindingen uit de interviews met de sportaanbieders.


6.2. Resultaten enquête middelbare scholieren In deze paragraaf wordt het kwalitatieve onderzoek bij de Amstelveense middelbare scholieren besproken. Naast de basisschoolleerlingen zijn de middelbare scholieren een belangrijke doelgroep voor de Sport & Cultuurkaart. Zij hebben echter hele andere behoeften en interesses, dan basisschoolkinderen, zoals is gebleken in hoofdstuk 4. Door middel van dit onderzoek hoop ik hier inzicht in te krijgen. Dit draagt bij aan het beantwoorden van mijn eerste onderzoeksvraag (welke kritische succesfactoren zijn van belang bij het invoeren van de Sport & Cultuurkaart om voornamelijk de inactieve jeugd van Amstelveen aan het sporten te krijgen?) Ik beschrijf eerst de methode van onderzoek. Hier komen de populatie, de gehanteerde steekproef en de betrouwbaarheid van het onderzoek aan bod. Vervolgens bespreek ik uitgebreid de uitkomsten uit de enquête.

6.2.1. Methode In tegenstelling tot de basisschoolleerlingen zijn van de Amstelveense middelbare scholieren geen gegevens bekend over hun beweeggedrag en sportbehoefte. Door middel van een enquête hoop ik inzicht te krijgen in de volgende punten:         

Hoeveel Amstelveense middelbare scholieren sporten De reden om te sporten Welke sporten zij vooral beoefenen Hoeveel scholieren niet sporten Waarom zij niet sporten Hun interesse in de Sport & Cultuurkaart Welke sporten zij met de Sport & Cultuurkaart willen doen Waar de kaart aan moet voldoen zodat ze hem gaan gebruiken De meest geschikte prijs voor de Sport & Cultuurkaart

Om deze factoren te achterhalen maak ik gebruik van een digitale enquête met het programma Thesistools. Dit levert een snelle respons en de resultaten kunnen eenvoudig worden geanalyseerd. Om de respons op de enquête te verhogen maken de leerlingen kans op prijzen wanneer zij de vragenlijst invullen. Er zijn vier verschillende sport gerelateerde prijzen te winnen, namelijk: een frisbee met speaker, een universele hardlooparmband, een vortex/fluit bal, een waboba bal die stuitert op het water. In bijlage 4 staat de volledige enquête inclusief beschrijvingen en afbeeldingen van de prijzen.


6.2.1.1. Populatie De populatie voor deze enquête bestaat uit alle middelbare scholieren op Amstelveense middelbare scholen. In 2012 waren in Amstelveen 5.677 middelbare scholieren verspreid over vier scholen.85 Kinderen in deze populatie hebben een leeftijd van 11 t/m 18 jaar. De vier Amstelveense middelbare scholen zijn; Amstelveen College, Hermann Wesselink College, Keizer Karel College en Panta Rhei. Het Sportbedrijf heeft goed contact met de sport coördinatoren van deze scholen. Via deze contactpersonen heb ik de enquête uitgezet. De contactpersonen van de vier scholen heb ik via de mail benaderd met het verzoek de enquête op hun digitale leeromgeving te plaatsen. In sommige gevallen is dit verzoek anders ingevuld. Bijvoorbeeld doordat het bericht op de website van de school is geplaatst of via de mail aan de leerlingen is verstuurd.

6.2.1.2. Steekproef Niet iedereen heeft dezelfde kans gehad om in de steekproef terecht te komen, dit was afhankelijk van de wijze waarop de contactpersonen de enquête onder de leerlingen hebben uitgezet. Daarom is er sprake van een selecte steekproef. Binnen de selecte steekproef valt mijn methode onder de ‘doelgerichte steekproef’ omdat ik mensen met bepaalde kenmerken heb geselecteerd. Namelijk, middelbare scholieren van de vier Amstelveense middelbare scholen.

6.2.1.3. Betrouwbaarheid en validiteit Zoals gezegd bestaat de populatie uit 5.677 leerlingen. Uitgaande van deze populatie heb ik 360 respondenten nodig voor een betrouwbaarheid van 95% met een nauwkeurigheidsmarge van 5%. In werkelijkheid hebben maar liefst 602 leerlingen de enquête ingevuld. Hierdoor ontstaat een betrouwbaarheid van 99% met een nauwkeurigheidsmarge van 4.97%. Ik heb veel tijd en aandacht besteed aan het samenstellen van de vragenlijst. Mijn stagebegeleider en ik hebben hier meerdere malen samen naar gekeken, hiermee heb ik geprobeerd de validiteit te waarborgen. Validiteit omschrijft zich als: is datgene wat je meet ook hetgene wat je beoogt te meten? Om te zorgen dat de leerlingen de vragen begrijpen en juist invullen, heb ik mensen vanuit verschillende invalshoeken de vragenlijst laten invullen. Drie medewerkers van het Sportbedrijf, twee stagiaires van het Sportbedrijf die geen sportopleiding volgen en mijn ouders hebben hun kritische blik op de vragenlijst geworpen.

85

Gemeente Amstelveen, 2014.


6.2.1.4. De enquêtevragen De volledige enquête is terug te vinden in bijlage 4. De vragenlijst start met een korte introductie van de Sport & Cultuurkaart en het doel van de enquête. Het aantal vragen en de prijzen die de leerlingen bij deelname kunnen winnen, worden genoemd. De eerste vier vragen zijn algemene vragen: • • • •

Wat is je leeftijd? Wat is je geslacht? Wat is de postcode van je woonadres? Op welke middelbare school zit je?

Vervolgens start het officiële gedeelte van de enquête om inzicht te krijgen in het beweeggedrag van de scholieren en hun reden om wel of niet te sporten. •

• • • •

Sport je? (Ben je lid/klant bij een vereniging of andere sportaanbieder en sport je daar minstens 3x per maand?) Welke sport(en) doe je en waar? Hoeveel keer per week sport je? Waarom sport je? Waarom sport je niet?

Onderstaande vragen hebben betrekking op de Sport & Cultuurkaart. Er volgt een stuk tekst waarin de werking van de Sport & Cultuurkaart wordt uitgelegd. De basisschoolleerlingen betalen 9,95 per maand voor hun sportprogramma voor de middelbare scholieren wordt dit waarschijnlijk €14,95 per maand. De prijs ligt hoger omdat de verwachting is dat meer commerciële aanbieders mee zullen doen in het aanbod. Hierna volgen deze vragen: • • •

Zou je de Sport & Cultuurkaart gebruiken/aanvragen? Zo nee, waarom niet? De kaart gaat zoals hierboven beschreven waarschijnlijk € 14,95 per maand kosten. Wat vind je van deze prijs?

De belangrijkste vraag is vraag 9. Waar moet de Sport & Cultuurkaart aan voldoen voor de leerlingen? Wat vinden zij het belangrijkst. De leerlingen maken een top 7 van de volgende punten: • • • • • • •

De kaart moet weinig kosten/goedkoop zijn Ik moet onbeperkt kunnen sporten (zo vaak mogelijk) Ik moet kunnen sporten op elk moment/tijdstip van de dag Ik wil zoveel mogelijk verschillende sporten kunnen doen Ik wil sporten onder begeleiding Ik wil zelfstandig kunnen sporten, zonder begeleiding De sportlocatie moet binnen 5 km van mijn huis zijn


De laatste vraag heeft betrekking op het aanbod van de kaart. Welke sporten willen de middelbare scholieren het liefst beoefenen met de Sport & Cultuurkaart? Ze kunnen meerdere sporten aanvinken en ook zelf sporten invullen.

6.2.2. Uitkomsten enquête De resultaten van de enquête zijn verwerkt met SPSS en Excel. In deze paragraaf beschrijf ik de belangrijkste bevindingen aan de hand van enkele tabellen en grafieken. Maar liefst 602 middelbare scholieren hebben de vragenlijst ingevuld (N=602). De volledige SPSS en Excel output van de enquête zijn beschikbaar op aanvraag.

Leeftijd Er zijn drie respondenten die deze vraag verkeerd hebben ingevuld. Deze antwoorden zijn daarom niet meegenomen. De gemiddelde leeftijd van de respondenten is 14,78. De modus, de meest voorkomende leeftijd is 14.

Tabel 7: Leeftijd Wat is je leeftijd? N

Valid Missing

599 3

Mean

14,78

Mode

14

Minimum

11

Maximum

18

Postcode Bij de postcodes heb ik in de tabel hieronder alleen de Amstelveense postcodes geselecteerd. Hier gelden de postcodes 1181 t/m 1189. Alle postcodegebieden uit Amstelveen zijn dus vertegenwoordigd bij de enquête. Van de 602 respondenten komt meer dan de helft uit Amstelveen, namelijk 392 leerlingen. De overige respondenten komen uit omliggende gemeentes zoals Amsterdam, Aalsmeer, Mijdrecht, Ouderkerk a/d Amstel, Uithoorn en Badhoevedorp.


Tabel 8: Postcodes Amstelveen

Frequency

Percent

1181

101

17,0

1182

16

2,7

1183

37

6,2

1184

5

,8

1185

40

6,7

1186

53

8,9

1187

104

17,5

1188

34

5,7

1189

2

Total

392

,3 65,8%

Scholen De respons over de scholen is niet gelijk verdeeld. Van het Amstelveen College (AC) hebben slechts 20 leerlingen (3,3%) de vragenlijst ingevuld. De overige twee scholen zijn beter vertegenwoordigd. Het Hermann Wesselink College (HWC) heeft 265 respondenten (44%) en van het Keizer Karel College (KKC) hebben de meeste leerlingen de enquête ingevuld namelijk 315 (52%). De Panta Rhei heeft de enquête, wegens omstandigheden helaas niet onder haar leerlingen kunnen verspreiden.

Figuur 13: De middelbare scholen


Doe je aan sport? Maar liefst 88,7% van de middelbare scholieren doet (minstens 3x per maand) aan sport bij een sportaanbieder.

Tabel 9: Sporters en niet-sporters Frequency Valid

Ja

Valid Percent

533

88,7

Nee

68

11,3

Total

601

100,0

Total

602

Welke sporten worden het meest beoefend? Vervolgens konden de leerlingen invullen welke sport(en) zij op dit moment al beoefenen, dit was een open vraag. Er konden maximaal vier verschillende sporten worden ingevuld. Uit de antwoorden komt deze top 5 naar voren:

Tabel 10: Meest beoefende sporten

Sport 1. Hockey 2. Voetbal 3. Tennis 4. Fitness 5. Dansen

Frequentie 136 125 100 68 37

Hoe vaak sporten de middelbare scholieren? Onderstaand het overzicht van de sportfrequentie van de respondenten. De niet-sporters worden weergegeven als 0. Het aantal niet-sporters is 63 in deze tabel. Dit komt nagenoeg overeen met het aantal niet sporters bij de vraag; doe je aan sport? Dit waren 68 niet-sporters. Het verschil kan komen doordat een aantal respondenten eerst hebben aangegeven niet te sporten en vervolgens bij deze vraag minder dan 1x per week hebben ingevuld.


Tabel 10: Sportfrequentie Frequency Valid

0

63

10,5

3

,5

45

7,5

249

41,4

241

40,1

601

100,0

Minder dan 1x per week 1x per week Twee a drie keer per

Valid Percent

week Meer dan drie keer per week Total Missing

System

1

Total

602

Redenen om te sporten De middelbare scholieren konden bij deze vraag meerdere redenen invullen. Van alle sporters (533) geven 514 leerlingen aan te sporten omdat zij het leuk vinden. Gezondheid komt op een tweede plaats (445) en als derde reden wordt het verbeteren van de conditie/kracht genoemd (416). Een andere belangrijke reden die wordt genoemd is de ‘gezelligheid’, het sporten vanwege de sociale contacten (355). Ook het kunnen mee doen aan wedstrijden scoort relatief hoog bij de sportende middelbare scholieren (199). Het sporten om af te vallen is een aantal keer genoemd bij ‘anders’. Daarnaast sporten een aantal leerlingen omdat zij ambities hebben als topsporter of zichzelf fysiek willen uitdagen. Figuur 14: Redenen om te sporten

600

Ik vind sporten leuk 514

500

445

Sporten is gezond 416

400

Ik wil mijn conditie/kracht verbeteren Ik moet sporten van mijn omgeving (ouders/vrienden) Voor de gezelligheid (vrienden)

355

300 199

200 100

49

41

0 Redenen om te sporten

73 15

Vanwege de goede begeleiding bij mijn sportclub Omdat ik dan kan meedoen aan wedstrijden/competities De sport(en) die ik doe zijn dichtbij mijn huis Anders namelijk:


Redenen om niet te sporten Aan de niet-sporters is gevraagd naar de reden om niet sporten. De belangrijkste reden om niet te sporten is omdat de scholieren te weinig tijd hebben(41). De tweede meest genoemde reden is omdat zij moeite hebben met het vinden van een geschikte sport (35). De vele verplichtingen bij een sportclub zoals vaste trainingstijden en verplichte wedstrijddeelname wordt ook vaak als reden genoemd. Een aantal leerlingen vindt sporten te duur (23) of hebben een blessure (34). De respondenten die niet mogen/kunnen sporten vanwege hun gezondheid vallen ook onder de reden ‘ik heb een blessure’. Relatief veel mensen hebben ‘anders’ aangevinkt. Dit zijn sporters die hier hebben aangegeven wel aan sport te doen. Zij hoefden deze vraag niet in te vullen maar hebben dit niet goed begrepen. De bijbehorende grafiek staat op de volgende bladzijde.

Ik vind sporten niet leuk

45

41

Sporten is te duur

40 35

34

35

Ik kan geen geschikte/leuke sport vinden Ik heb geen tijd om te sporten

30 25

23

25

19

20 15 10

10

9

3

5

4

0 Redenen om niet te sporten

Ik vind dat ik niet goed (genoeg) ben in sport In mijn omgeving sport niemand Ik mag niet sporten van mijn omgeving Er zijn te veel verplichtingen bij een sportclub Ik heb een blessure Anders namelijk:

Figuur 15: Redenen om niet te sporten

Interesse in de Sport & Cultuurkaart Deze vraag is gesteld na een korte uitleg van de werking en mogelijkheden van de Sport & Cultuurkaart. Zijn de leerlingen bereid om op basis van deze informatie de kaart aan te schaffen? Het merendeel 75% heeft aangegeven: ja, waarschijnlijk wel. De overige 25% twijfelt nog of hij/zij de kaart zal aanschaffen.


Tabel 11: Interesse Sport & Cultuurkaart Frequency

Valid Percent

Valid

Missing

Ja

451

75,0

Nee

150

25,0

Total

601

100,0

System

Total

1 602

Waarom geen interesse? De 150 personen die de kaart waarschijnlijk niet gaan gebruiken hebben hiervoor verschillende redenen opgegeven. Dit was een open vraag. Tijdgebrek vanwege school of het beoefenen van andere sport(en) is de belangrijkste reden en wordt maar liefst 55x genoemd. Veel leerlingen vinden de Sport & Cultuurkaart duur en vinden dat ze goedkoper zelf kunnen sporten bij hun huidige sportclub of sportschool. Hetzelfde aantal leerlingen (26) woont niet in de buurt van Amstelveen en zou daarom de pas niet aanschaffen. Het kost hen te veel reistijd om naar Amstelveen te komen om te sporten. Omdat de Sport & Cultuurkaart zich vooral op de inactieve jeugd richt is het de vraag of deze specifieke groep de kaart zou aanschaffen. Dit kunnen we zien aan de hand van een kruistabel. Hierin wordt gekeken of de leerlingen die niet aan sport doen interesse hebben in de kaart. Uit de tabel hieronder blijkt dat 58 van de niet-sporters de kaart zouden aanschaffen.

Tabel 12: Aanschaf kaart niet-sporters Sport_JN = 2 (FILTER)

Valid Percent

Selected Zou je de kaart

Ja

58

82,3

aanschaffen/gebruiken?

Nee

10

14,7

68

100,0

Total

De prijs De vraag luidt: De kaart gaat waarschijnlijk €14,95 per maand kosten, wat vind je van deze prijs? Het merendeel 56,07% van de leerlingen vindt deze prijs goed, 32,27% vindt het duur en 6,66% vindt het goedkoop.


Wanneer de leerlingen ‘goedkoop’ of ‘duur’ invullen ontstaat een extra tekstvak waar zij hun ideale prijs in kunnen vullen, dit is een open vraag. De gemiddelde prijs die hieruit naar voren komt is: € 8,85. De modus, het meest genoemde bedrag is € 10,00. Wanneer we kijken wat de niet-sporters op deze vraag hebben geantwoord blijkt dat een groot deel de kaart te duur vindt. De prijs is voor de niet-sporters dus een belangrijke factor.

Tabel 13: Prijs niet-sporters

Wat vind je

Goedkoop

van 14,95 per maand Total

Sport_JN =

Valid

2 (FILTER)

perce

Selected

nt 8

11,8

Goed

33

48,5

Duur

27

39,7

68

100,0

Figuur 16: Prijs Sport & Cultuurkaart

Top 7 Bij deze vraag staan zeven stellingen onder elkaar en de leerlingen moeten deze nummeren van 1 t/m 7. Waarbij nummer 1 het belangrijkste aspect is en nummer 7 het minst belangrijk. Alle nummers moeten één keer worden gebruikt. Ik heb de totaalscores per stelling bij elkaar opgeteld. De stelling met de laagste totaalscore is dus het belangrijkste aspect waar de kaart volgens de middelbare scholieren aan moet voldoen. Bij de niet-sporters is de volgorde van aspecten iets anders dan bij de gehele steekproef. De top 7 is uiteindelijk als volgt:


Tabel 14: Top 7 totaal vs. niet-sporters

Totaal 1. Ik wil op elk moment/tijdstip van de dag kunnen sporten 2. De kaart moet weinig kosten/goedkoop zijn 3. Ik wil onbeperkt/ zo vaak mogelijk sporten 4. Ik moet zoveel mogelijk verschillende sporten kunnen beoefenen 5. De sportlocatie moet binnen 5 km van mijn huis zijn 6. Ik wil zelfstandig sporten zonder begeleiding 7. Ik wil sporten onder begeleiding

Niet-sporters 1. De kaart moet weinig kosten/goedkoop zijn 2. Ik wil op elk moment/tijdstip van de dag kunnen sporten 3. Ik wil zelfstandig sporten zonder begeleiding 4. Ik wil onbeperkt/ zo vaak mogelijk sporten 5. De sportlocatie moet binnen 5 km van mijn huis zijn 6. Ik moet zoveel mogelijk verschillende sporten kunnen beoefenen 7. Ik wil sporten onder begeleiding

Voor alle respondenten is het belangrijkste aspect dat de scholieren met de kaart op elk moment van de dag kunnen sporten. Zij willen sporten wanneer het hen uitkomt. Daarnaast is de prijs van de kaart ook belangrijk en willen de leerlingen zo vaak mogelijk sporten. Nummer 4 en 5 in de lijst hebben gelijk gescoord en staan beide op een vierde plaats. Het aanbod moet divers zijn en de sporten moeten dichtbij huis plaatsvinden. De leerlingen hechten niet zoveel waarde aan de vorm van begeleiding tijdens het sporten. Voor de niet-sporters is de prijs van de kaart het belangrijkste zoals eerder ook naar voren kwam. Daarnaast is het opvallend dat zij vaker kiezen voor zelfstandig sporten. In tegenstelling tot het totaalresultaat vinden zij het beoefenen van veel verschillende sporten minder belangrijk.

De Sporten De laatste vraag is als volgt: Als je de kaart zou gebruiken, welke sporten zou je (naast je eigen sport) willen doen met de Sport & Cultuurkaart? Er kunnen meerdere sporten worden aangevinkt. Verreweg de populairste sport die de leerlingen met de Sport & Cultuurkaart willen beoefenen is fitness gevolgd door zwemmen en bootcamp. Op een vierde plaats staat tennis met daar achter dansen en squash.


6 12 38 142 330 168 265 178 1

97 89 102 59 438 178 275 116 160 0

100

200

300

400

500

Anders Anders Anders Anders Zwemmen (beach)Volleybal Tennis Squash Schermen Rugby Hockey Judo Fitness Dansen Bootcamp Basketbal Atletiek

Figuur 17: Gewenst sportaanbod Sport & Cultuurkaart

Naast de bovenstaande sporten konden de respondenten ook nog zelf vier sporten invullen bij ‘anders’. (Kick)boksen, karate, vechtsport en zelfverdedigingsport zijn het meest genoemd (totaal 40x) op de voet gevolgd door voetbal (30x). Daarnaast zouden veel leerlingen het leuk vinden om watersporten te doen met de Sport & Cultuurkaart. Sporten als kanoën, zeilen en windsurfen worden in totaal 15 keer genoemd. Tot slot zijn er aardig wat gegadigden voor turnen, paardrijden, freerunning, honkbal en badminton.

6.2.3. Conclusie enquêtes Eerst omschrijf ik of de gegevens uit de steekproef representatief zijn voor de gehele populatie. Vervolgens vergelijk ik de resultaten met de landelijke factoren. Komt dit overeen? Wat betekent dit voor de Sport & Cultuurkaart?

Representativiteit Er hebben 602 Amstelveense middelbare scholieren de enquête ingevuld. De totale populatie bestaat uit 5.677 leerlingen (2012). Hierdoor ontstaat een betrouwbaarheid van 99% met een nauwkeurigheidsmarge 4,97%. De resultaten over de leeftijd, de postcode en de hoeveelheid respondenten per school zeggen iets over de representativiteit van de steekproef. Qua leeftijd zijn alle categorieën van 11 t/m 18 jaar vertegenwoordigd. Als we kijken naar de vertegenwoordigde scholen hebben het HWC en KKC de meeste respondenten opgeleverd. Je zou kunnen zeggen dat dit een beperkt beeld oplevert maar uit analyse van de postcodes blijkt dat kinderen uit alle Amstelveense wijken de vragenlijst hebben ingevuld. Ongeveer 400 respondenten wonen in Amstelveen, de overige 200 leerlingen komen uit omliggende gemeenten. Op beide scholen worden


verschillende niveaus aangeboden. Van VMBO-t tot gymnasium. Deze cijfers maken dat de steekproef representatief is voor de gehele populatie.

Sportdeelname Uit de landelijke cijfers over de middelbare schooljeugd komen verschillende cijfers naar voren. Zo’n 52% van de 12 tot 17 jarigen voldoet aan de combinorm. Als we kijken naar de cijfers uit het tijdschrift Sport Bestuur en Management blijkt dat 70% van de 12 tot 17 jarigen nog lid is van een sportvereniging. In de eerste paragraaf van dit hoofdstuk voorspelde ik dat in Amstelveen waarschijnlijk meer wordt gesport dan landelijk. Het percentage sportende Amstelveense middelbare scholieren van 88,7% bevestigt dit vermoeden. Slechts 11% is inactief en sport niet of minder dan 3x per maand. NOC*NSF heeft onderzocht dat landelijk 65% van de 13 tot 18 jarigen minimaal 40x per jaar sport. Minimaal 40x per jaar sporten is 3,3 keer per maand en iets minder dan één keer per week. Uit de enquête blijkt dat een aantal middelbare scholieren precies 1x per week sport. Maar liefst 41% van de leerlingen sport twee à drie keer per week. Nog eens 40% sport meer dan drie keer per week. Dit betekent dat 80% van de Amstelveense middelbare scholieren voldoet aan de combinorm. Amstelveen is een echte hockeygemeenschap dit blijkt uit de resultaten over de sporten die de scholieren het meest beoefenen. Landelijk gezien komt hockey niet voor in het rijtje met populaire sporten. Hiervan wijkt Amstelveen af van de rest van Nederland. Na hockey zijn voetbal, tennis, fitness en dansen andere veel beoefende sporten onder de respondenten. Deze sporten komen wel voor in het landelijke overzicht van populaire sporten onder de jeugd.

Redenen om wel of niet te sporten Voor de respondenten is de belangrijkste reden om te sporten omdat zij het leuk vinden. Gezondheid, het verbeteren van de conditie/kracht en de gezelligheid die sporten met zich meebrengt, scoren ook hoog. Uit de literatuur blijkt dat de hoofdreden om niet te sporten vooral te maken heeft met het feit dat kinderen moeite hebben met het vinden van de juiste sport. Daarnaast speelt geld een belangrijke rol, gevolgd door te weinig beschikbare tijd om te sporten. Het onderzoek van het SCP toont aan dat hoe meer jongeren uitgaan en/of werken, hoe minder zij deelnemen aan sport. Ook zijn er veel recreatieve sporters die het sportieve niveau bij veel verenigingen te hoog vinden en niet willen mee doen aan wedstrijden. De bovengenoemde redenen komen ook uit de enquête naar voren alleen in een andere volgorde. De meeste middelbare scholieren sporten niet omdat ze te weinig tijd hebben. Hier vlak achter komt het feit dat jongeren moeite hebben met het vinden van een geschikte sport. Op gelijke hoogte staan de vele verplichtingen die een sportclub met zich meebrengt. Als vierde vinden sommige leerlingen sporten te duur.


Interesse en prijs Een groot deel van de ondervraagde leerlingen zou de Sport & Cultuurkaart gebruiken, maar liefst 75%. De overige 25% twijfelt nog om verschillende redenen. Veel van hen zijn te druk met school en het beoefenen van hun eigen sport(en). Anderen vinden de kaart te duur. Uit de vraag over de prijs van de kaart blijkt dat het merendeel (56%) de prijs goed vindt. Zo’n 37% vindt € 14,95 best duur. Zij zouden de kaart eerder gebruiken als de prijs lager ligt. Naast de prijs van de Sport & Cultuurkaart is het vooral belangrijk dat de jongeren op elk moment van de dag kunnen sporten, zodat het hen de minste tijd kost. Dit blijkt uit de top 7 van de belangrijkste aspecten waar de kaart aan moet voldoen. Het onbeperkt sporten is ook een belangrijke voorwaarde. De prijs van de kaart is vooral een belangrijke factor voor de niet-sporters. Uit hoofdstuk 4 kwam uit cijfers van NOC*NSF naar voren dat middelbare scholieren meer gaan sporten als de begeleiding beter en leuker is. Uit de interviews blijkt dat dit voor zowel de gehele steekproef als de sporters niet het geval is. Zij hechten niet zoveel waarde aan begeleiding en willen juist het liefst zelfstandig sporten. De meest genoemde sporten die de leerlingen met de kaart willen beoefenen zijn fitness, zwemmen, bootcamp en tennis. Zoals ook in de trends en ontwikkelingen naar voren kwam is er vooral behoefte aan individuele sporten. De sportaanbieders in Amstelveen die deze sporten aanbieden zullen vooral worden benaderd voor een interview. In de volgende paragraaf van dit hoofdstuk breng ik verslag uit van de resultaten van de interviews met de Amstelveense sportaanbieders.


6.3. Resultaten interviews sportaanbieders Normaal gesproken wordt eerst onderzoek verricht bij alle meewerkende partijen voordat een nieuw project daadwerkelijk wordt uitgevoerd. Bij de Sport & Cultuurkaart is dit niet het geval. Het onderzoek vindt nagenoeg gelijktijdig met de invoering van de kaart plaats. De gesprekken met de sportaanbieders hebben hierdoor ook twee doelen. Het eerste doel is het achterhalen van de factoren die voor de Amstelveense sportaanbieders van belang zijn zodat zij hun medewerking aan de Sport & Cultuurkaart verlenen. Het tweede doel is om zoveel mogelijk sportaanbieders te werven om aanbod voor de kaart te verzorgen. Om tijd te besparen zijn de gesprekken met de sportaanbieders een acquisitiegesprek en interview in één.

6.3.1. Opzet en werkwijze Aan de hand van de eisen van mijn stagebegeleiders en mijn eigen ideeën, heb ik de interviewvragen opgesteld. Het doel van het interview is om inzicht te krijgen in de voorwaarden, wensen en verwachtingen van de sportaanbieders ten aanzien van de Sport & Cultuurkaart. Kortom, de kritische succesfactoren. Er is sprake van een half gestandaardiseerd interview. De onderwerpen staan vast maar de volgorde en vragen verschillen per aanbieder, afhankelijk van hun antwoorden en interesse in de kaart. Omdat ik verschillende soorten sportaanbieders wil bevragen maak ik een korte profielschets van elke aanbieder. Wat voor aanbieder is het, profit of non-profit? Welke sporten bieden zij aan? Voor welke doelgroepen? Hoeveel leden heeft de aanbieder/hoe groot is de aanbieder? Op welke locatie(s) zijn zij werkzaam? Tot slot, wie is de geïnterviewde? Veel van deze informatie kon ik voorafgaand aan het interview al verzamelen. Na het achterhalen van deze algemene informatie geef ik een introductie van de Sport & Cultuurkaart. Waarom een Sport & Cultuurkaart? Voor wie? Hoe werkt het? Vervolgens ga ik dieper in op hun aanbod en wensen bij deelname aan de Sport & Cultuurkaart. Aan de verenigingen (non-profit) stel ik nog een extra vraag m.b.t. de gevonden trends en ontwikkelingen in de sportbranche. Zijn de verenigingen bereid om meer vraaggericht te handelen en flexibel om te gaan met hun aanbod?

6.3.1.1. De interview vragen

1. Heeft u interesse om als sportaanbieder mee te werken aan de Sport & Cultuurkaart? (Aanbod/mogelijkheden om mee te werken? Flexibiliteit/vraaggerichtheid bij verenigingen)


Ja

Nee

2. Welke verwachtingen heeft u van de Sport & Cultuurkaart? Zowel positief als negatief? Wat levert het op? Waarom doet u mee?

8. Heeft u nog suggesties/tips/uitbreidingsmogelijkh eden voor de Sport & Cultuurkaart?

Bijvoorbeeld: -

Meer/minder deelnemers (leden) Andere doelgroepen bereiken Meer/minder inkomsten

3. Waar moet de Sport & Cultuurkaart aan voldoen om aan de (positieve) verwachtingen te voldoen? 4. Hoe ziet jullie aanbod eruit bij deelname aan de Sport & Cultuurkaart? Welke dagen? Welke tijden? Instuif of reguliere trainingen? Incidenteel of vaste momenten? Evenementen, vakantiekampen?

Waarom niet? Wat verwacht u in negatieve zin van de Sport & Cultuurkaart?

Waar moet de Sport & Cultuurkaart aan voldoen zodat u wel deelneemt? -

Bijvoorbeeld:

-

Meer vergoeding per deelnemer: financieel aantrekkelijk

5. Werking van vergoeding uitleggen. Variabel per maand. Hoe belangrijk is de vergoeding? Vanaf welk bedrag per deelnemer is het interessant? 6. Wat verwacht u van het Sportbedrijf als initiatiefnemer? Bijv. communicatie, promotie, beheer, kosten. 7. Wat voor mogelijkheden heeft u voor andere doelgroepen? Bijv. middelbare scholieren, studenten, volwassenen, ouderen


6.3.1.2. De sportaanbieders Ik heb met het benaderen van de sportaanbieders gekeken naar de uitkomsten van de enquêtes en de populaire sporten uit hoofdstuk 4. De aanbieders die deze sporten aanbieden heb ik getracht te benaderen voor een interview. Met een aantal sportaanbieders heeft het Sportbedrijf zeer goed contact. Dit zijn vooral aanbieders die deelnemen aan de JeugdActiviteitenPas en de verenigingen van het Funkey project. Deze heb ik eerst benaderd voor het interview. Vervolgens heb ik met zoveel mogelijk andere sportaanbieders contact gezocht. Hierbij was ik sterk afhankelijk van de respons en de beschikbare tijd van de sportaanbieders. Daarnaast zijn er een aantal verenigingen die werken met wachtlijsten of een ledenstop hebben, deze zijn niet geschikt voor deelname aan de Sport & Cultuurkaart. Zie tabel 5 voor de 17 sportaanbieders waarbij ik het interview heb afgenomen. Ik heb zowel kleine als middelgrote sportaanbieders benaderd. Klein is minder dan 100 leden/klanten, middelgroot tussen de 100-250 en groot meer dan 250 leden/klanten. 86 Tabel 15: Amstelveense sportaanbieders waarmee een interview is afgenomen

Sportaanbieder Bootcamp020 BeuntingSport Eazy Fitness FIT84 Amstelveen Fit & Soul De vier Funkey verenigingen: Rugby Club ARC, honk- en softbalvereniging DVH, Voetbalclub NFC en Hockeyclub MHC Jumpers Indoor MBCA MHC Amstelveen* Pretpiste Sportkidsclub Sportpark de Kegel Streetkings Dance Academy (SKDA) TV ODIN Volleybal Instituut Amstelveen

86

Profit/nonprofit Profit Profit Profit Non-profit Profit Non-profit

Grootte

Sport(en)

Klein Middelgroot Middelgroot Middelgroot Klein Groot

Bootcamp Kickboksen, dans, fitness, judo Fitness, groepslessen Turnen Vechtsport, stoeien, conditietraining Rugby, voetbal, honk- en softbal en hockey.

Profit

Klein

Non-profit Non-profit Profit Profit Profit Profit

Groot Groot Klein Klein Middelgroot

Non-profit Non-profit

Groot Klein

Trampoline springen, tricking (freerunning), bootcamp Basketball Hockey Circus Kleutergym, free-running Tennis, badminton, squash, judo Streetdance, hip-hop, ballet, pop, salsa, breakdance Turnen en pilates Volleybal en beachvolleybal

NOC*NSF, 2013b.


*MHC zit ook in het Funkey project maar wil ook los hiervan als aanbieder deelnemen.

6.3.2. Uitkomsten interviews Van de 17 sportaanbieders willen 13 aanbieders meewerken aan het aanbod van de Sport & Cultuurkaart. Daarnaast weten twee aanbieders nog niet zeker of zij kunnen deelnemen. Zij moeten intern overleggen of zij de mogelijkheid hebben om een instuifmoment voor de Sport & Cultuurkaarthouders te organiseren. De overgebleven twee aanbieders hebben aangegeven niet te willen meewerken aan de Sport & Cultuurkaart.

Verwachtingen bij deelname De verwachtingen van de Sport & Cultuurkaart van de verschillende sportaanbieders komen redelijk overeen. De meeste sportaanbieders doen mee vanwege de promotie die deelname aan de Sport & Cultuurkaart hen oplevert. Daarnaast verwachten zij ook een andere doelgroep te bereiken. De turnvereniging en hockeyvereniging geven beide aan meer jongens te willen bereiken. Bootcamp020 en Fit & Soul geven aan jonge kinderen binnen te willen halen en Streetkings Dance Academy doelt op de oudere jeugd. Het vergoten van de naamsbekendheid en het aanspreken van een nieuwe doelgroep zijn de twee meest genoemde redenen. Drie sportaanbieders geven aan dat zij verwachten meer inkomsten te genereren. Turnvereniging ODIN is door de turnbond uitgekozen om mee te doen met het project ‘Vereniging van de toekomst’. Het doel hiervan is de turnsport op een nieuwe moderne manier aan te bieden, onder andere door middel van flexibele lidmaatschappen. Deelname aan de Sport & Cultuurkaart past helemaal in dit project. De sportaanbieders die geen samenwerking aangaan met de Sport & Cultuurkaart geven aan dat zij de kosten niet vinden opwegen tegen de inkomsten. Zij verwachten dat het hen vooral geld en moeite kost. Turnvereniging FIT84 verwacht zelfs een terugloop van leden omdat hun leden straks ergens anders goedkoper kunnen sporten met de Sport & Cultuurkaart.

Waar moet de Sport & Cultuurkaart aan voldoen? Alle aanbieders geven aan dat zij zicht willen hebben op het aantal deelnemers dat mee doet met hun activiteiten. Door middel van reserveren of voorinschrijven. Op deze manier kunnen zij inschatten hoeveel trainers of instructeurs nodig zijn. Sommige aanbieders hebben een beperkte beschikbare ruimte en willen voorkomen dat zij kinderen moeten wegsturen vanwege te weinig plaats. Daarnaast vinden zij het erg belangrijk dat de kwaliteit van hun lessen gewaarborgd blijft. De geïnterviewde verenigingen zijn voornamelijk bang dat zij extra administratief werk krijgen vanwege de Sport & Cultuurkaart. Dit moet voor hen tot een minimum beperkt worden. Elke aanbieder is bang om zijn huidige leden of klanten kwijt te raken omdat zij zich misschien benadeeld voelen ten opzichte van Sport & Cultuurkaarthouders. Hier moet duidelijk onderscheid in


worden gemaakt. MBCA doet dit heel slim door alleen de instuiftrainingen beschikbaar te maken voor Sport & Cultuurkaarthouders. Tijdens de trainingen worden soms toernooien georganiseerd maar als kinderen meer willen trainen of deel willen uitmaken van een vast team moeten zij lid worden.

Het aanbod De geïnterviewde sportaanbieders vertegenwoordigen diverse takken van sport. Het aanbod verschilt daarom nogal. Veel sportaanbieders zien problemen om de Sport & Cultuurkaarthouders in reguliere trainingen te laten instromen vanwege de groepsgrootte en het niveauverschil. Daarom is op ons advies in de meeste gevallen gekozen voor een instuiftraining. Deze instuiftraining moet worden afgestemd op de leeftijd en geschikt zijn voor beginners zodat iedereen kan instromen. Het Volleybal Instituut Amstelveen organiseert elke zondag al een instuiftraining net als basketbalvereniging MBCA op zaterdagochtend. Een aantal commerciële aanbieders geven korting op hun aanbod voor Sport & Cultuurkaarthouders. Bij Sportpark de Kegel krijgen kinderen 50% korting als zij een tennisbaan huren, mits zij van te voren reserveren. Als Sport & Cultuurkaarthouders een 8-rittenkaart bij de Sportkidsclub kopen, krijgen zij één extra les gratis. Bij BeuntingSport betalen deelnemers geen inschrijfgeld op vertoon van de kaart. Het Sportbedrijf heeft de mogelijkheid om twee verenigingen tegemoet te komen in de kosten voor zaalhuur. Op deze manier hopen zij meer breedtesport bij het aanbod te betrekken. Het Sportbedrijf heeft gekozen om turnvereniging ODIN hierin te ondersteunen mits zij een instuiftraining voor de Sport & Cultuurkaarthouders organiseren. Zij hebben aangegeven hier graag gebruik van te maken. Bijvoorbeeld door op zaterdag na een reguliere training een instuiftraining te plannen, zodat alle toestellen kunnen blijven staan. De verenigingen die deelnemen zijn allemaal bereid om een instuiftraining te organiseren of werken al op deze manier. Zij spelen in op vraaggericht en flexibel aanbod. Turnvereniging FIT is hier (nog) niet toe bereid en ziet daarom af van deelname. Met de vier Funkey verenigingen is een gezamenlijk gesprek gevoerd tijdens hun maandelijkse vergadering op het Sportbedrijf Amstelveen. Uit deze brainstormsessie kwam het idee voor de ‘Funkey Fiësta’ naar voren. Kinderen tussen 4 en 8 jaar kunnen langskomen om 2 uur lang deel te nemen aan allerlei leuke sporten spelactiviteiten die te maken hebben met rugby, voetbal, honkbal en/of hockey. Deelname is geheel gratis op vertoon van de Sport & Cultuurkaart.

De vergoeding De vraag met betrekking tot de vergoeding is uiteenlopend beantwoord. Bij sommige commerciële aanbieders is het niet mogelijk om ‘kosteloos’ met de Sport & Cultuurkaart binnen te lopen en deel te nemen aan de activiteiten. Dit komt omdat een losse les bij deze aanbieders duurder is dan de gemiddelde vergoeding die zij ervoor terugkrijgen. Daarom kiezen zij voor de bovengenoemde kortingen.


Sportaanbieders die niet over een eigen accommodatie beschikken geven aan dat zaalhuur en trainersvergoeding extra kosten met zich meebrengt. Het organiseren van een speciaal Sport & Cultuurkaart instuifmoment vraagt dus om een kleine investering. Zeker in het begin is het afwachten hoeveel kinderen er komen. Voor hen is de vergoeding belangrijk omdat het een groot deel van de kosten moet dekken. Voor Pretpiste is dit de hoofdreden om niet mee te doen met de Sport & Cultuurkaart. Zij beschikken momenteel over te weinig financiële middelen om deze investering te doen en vinden de vergoeding erg laag. Op het moment dat Sport & Cultuurkaarthouders kunnen instromen in bestaande lessen is de vergoeding minder belangrijk. Sportpark de Kegel, Bootcamp020 en Jumpers Indoor hechten minder waarde aan de vergoeding. Op de vrije uren die nu door de Sport & Cultuurkaart worden ingevuld hebben zij geen andere groepen. Zij zien het als een bijkomend voordeel om deze uren op deze manier in te vullen. Hetzelfde geldt voor Fit & Soul. Zij halen hun hoofdinkomsten uit de fysiotherapiepraktijk, hierdoor kunnen zij de sportlessen goedkoop aanbieden.

Rol Sportbedrijf Amstelveen Veel sportaanbieders vonden het lastig om deze vraag (wat verwacht u van het sportbedrijf als initiatiefnemer?) te beantwoorden. Het verzorgen van de communicatie en promotie rond hun deelname aan de Sport & Cultuurkaart kwam uiteindelijk het meest naar voren. Hiermee bedoelen zij de communicatie richting de doelgroep via social media en de website. Het voeren van evaluatiegesprekken werd ook een aantal keer genoemd. Omdat het Sportbedrijf meerdere sportzalen in Amstelveen verhuurt, verwacht de Sportkidsclub dat het Sportbedrijf hen tegemoet komt in de kosten voor zaalhuur. Dit is echter niet mogelijk.

Mogelijkheden voor andere doelgroepen Sommige aanbieders geven aan meer aanbod te hebben voor de oudere jeugd en volwassenen. Andere sportaanbieders juist alleen maar voor de basisschooljeugd. Zie bijlage 5 voor de antwoorden per aanbieder.

Suggesties of tips Sommige aanbieders werken samen met andere aanbieders. Zoals Streetkings Dance Academy die samenwerkt met Jumpers Indoor en een beautycentrum. Sportpark de Kegel werkt ook nauw samen met Bowling centrum de Kegel en restaurant ‘Nice!’. Ook verhuurt het Sportpark haar zalen aan een judoschool, sportschool en tennisvereniging. Het geven van korting op arrangementen bij deze partners is dan een goede optie. Bootcamp020 stelt voor om ouders die hun kinderen in het Amsterdamse Bos bij de training hebben gebracht een gratis kopje koffie aan te bieden op vertoon van de Sport & Cultuurkaart. Ze denken hierbij aan een samenwerking met Grand Café de Bosbaan.


6.3.3. Conclusie interviews Uit de interviews met de sportaanbieders zijn een aantal kritische succesfactoren gekomen. De meeste sportaanbieders verwachten dat deelname aan de Sport & Cultuurkaart hen meer naamsbekendheid oplevert met als gevolg dat meer mensen bij hen komen sporten. Daarnaast hopen zij een nieuwe doelgroep binnen te halen die zonder Sport & Cultuurkaart lastig te bereiken is. De belangrijkste eis vanuit alle sportaanbieders is dat zij zicht willen hebben op het aantal Sport & Cultuurkaart deelnemers. Bijvoorbeeld door middel van reserveren of voorinschrijven op de website. MBCA is de enige vereniging waarbij kinderen zich niet hoeven aan te melden om deel te nemen aan de instuif. De andere sportaanbieders willen dit weten vanwege het aantal benodigde trainers en de beperkte trainingsruimte. Hiernaast moet deelname voor een aantal verenigingen zo min mogelijk tijd kosten qua administratie en organisatie. De sportaanbieders moeten zelf zorgen voor duidelijk onderscheid tussen Sport & Cultuurkaarthouders en hun eigen leden of klanten. Ondanks de grote diversiteit aan sporten komt de manier waarop de sportaanbieders hun sport aanbieden redelijk overeen. Veel aanbieders zijn bereid om een instuiftraining te organiseren of werken al op deze manier. Zij spelen in op vraaggericht en flexibel aanbod. Een aantal commerciële aanbieders kiezen voor het geven van korting op hun huidige aanbod. Aanbieders als Pretpiste en Turnvereniging FIT zijn niet bereid om van hun huidige aanbodgerichte concept af te stappen. De vergoeding weegt voor hen niet op tegen de kosten die zij verwachten te maken. Voor sommige aanbieders bepaalt de hoogte van de vergoeding of zij deelnemen in het aanbod van de kaart. Andere aanbieders zien de vergoeding als een bijkomstigheid. Ik verwacht dat wanneer er meer zekerheid is over de hoogte van de vergoeding en de hoeveelheid kinderen die kiezen voor het betaalde abonnement, de eerst genoemde aanbieders eerder deelnemen. In het volgende hoofdstuk worden conclusies getrokken en beantwoord ik de onderzoeksvragen. Vanuit deze kritische succesfactoren ontstaan enkele aanbevelingen voor het Sportbedrijf Amstelveen om de Sport & Cultuurkaart succesvol in te voeren bij zowel aanbieders als afnemers.


7. Conclusies en aanbevelingen In dit hoofdstuk herhaal ik de belangrijkste bevindingen uit mijn onderzoek en worden de onderzoeksvragen beantwoordt. De twee onderzoeksvragen beantwoord ik in de eerste paragraaf ‘conclusie’ en door middel van enkele aanbevelingen geef ik antwoord op de hoofdvraag.

7.1. Conclusies De vraag die in deze paragraaf wordt beantwoord is: Waar moet de Sport & Cultuurkaart aan voldoen voor afnemers en aanbieders? De manier waarop deze factoren het beste kunnen worden ingezet voor de Sport & Cultuurkaart behandel ik bij ‘aanbevelingen’. Om de conclusies van de verschillende hoofdstukken overzichtelijk weer te geven maak ik gebruik van het principe van het SWOT model. Het hoofdstuk over het concept van de Sport & Cultuurkaart doet dienst als interne analyse en beschrijft de sterktes en zwaktes van de Sport & Cultuurkaart. De externe analyse bestaat uit alle factoren die zijn verzameld door middel van deskresearch en fieldresearch. Hieruit ontstaan de kansen en bedreigingen voor de Sport & Cultuurkaart, zie tabel 16. Tabel 16: SWOT Sport & Cultuurkaart

Sterktes • Breed en divers aanbod aan activiteiten • Speelt in op behoefte aan flexibel lidmaatschap en vraaggerichte sport • Laagdrempelig door instuiftrainingen • Geen contributie of lange verplichte lidmaatschappen, abonnement is maandelijks opzegbaar • Gratis aanbod • Registreren geeft inzicht in sportgedrag en behoefte • Combinatie van breedte- en commerciële sport • Sportaanbieders ontvangen een vergoeding per sportmoment • Veel mogelijkheden voor aanbieders om aanbod op eigen wijze in te vullen (instuiftraining, korting, een les gratis etc.)

Zwaktes  Moeilijk om breedtesport als aanbieder erbij te betrekken (in- en uitloop/niveau verschil/benadeling leden)  Prijs van de kaart  Complexiteit door meerdere activiteitenprogramma’s  Deelnemers vergeten de kaart mee te nemen naar de activiteiten


Kansen  Kinderen hebben behoefte aan hulp bij hun sportkeuze  Behoefte aan vraaggericht/ flexibel aanbod  Opkomst individuele sport  Behoefte aan sporten via school  Sporten aanbieden zonder sportieve of competitieve verplichtingen  Samenwerking tussen meerdere verenigingen/instanties  Regelmatig afnemen van enquêtes onder afnemers  Aanbod voor jonge kinderen t/m 9 jaar  Promoten van de JAP  75% van de ondervraagde middelbare scholieren zou de Sport & Cultuurkaart gebruiken  Sportaanbieders willen inzicht in het aantal deelnemers

Bedreigingen  Jongeren hebben minder behoefte aan begeleiding en willen zelf bepalen wanneer zij sporten  Hoe meer jongeren uitgaan en/of werken hoe minder zij deelnemen aan sport  De (sportieve/competitieve) verplichtingen zijn onaantrekkelijk aan een sportvereniging  Veel middelbare scholieren hebben te weinig tijd of vinden het te duur om te sporten  80% van de ondervraagde middelbare scholieren sport al voldoende  Relatief lage vergoeding sportaanbieders €3 à € 4 per bezoek, minder dan de kosten voor één losse les.

Op basis van de bovengenoemde sterktes, zwaktes, kansen en bedreigingen worden nu de onderzoeksvragen beantwoordt. Bij de eerste onderzoeksvraag maak ik onderscheid tussen de kritische succesfactoren voor de (inactieve) basisschooljeugd en de (inactieve) middelbare scholieren. Een aantal factoren gelden voor beide groepen afnemers, deze zijn het belangrijkst en noem ik als eerste.

Welke kritische succesfactoren zijn van belang bij het invoeren van de Sport & Cultuurkaart om vooral de inactieve jeugd aan het sporten te krijgen? Zowel de middelbare scholieren als de basisschoolleerlingen hebben moeite hebben met het vinden van een geschikte sport. Dit is voor hen de belangrijkste reden om tijdelijk of volledig te stoppen met sporten. Vooral de basisschoolleerlingen zijn niet op de hoogte van de hoeveelheid verschillende sporten die zij kunnen beoefenen. De middelbare scholieren hebben veel andere mogelijkheden om hun vrije tijd in te vullen, zoals uitgaan en werken. Sporten is hier maar één van. De zoektocht naar een leuke sport kost hen te veel tijd. Een ander bekend fenomeen is dat kinderen niet willen kiezen voor één sport maar juist meerdere sporten willen doen. De sportbehoefte is veranderd. Om financiële en organisatorische redenen is een lidmaatschap bij meerdere sportclubs vaak niet mogelijk. Flexibel aanbod en lidmaatschap zijn voor beide doelgroepen belangrijk. De belangrijkste kritische succesfactor om inactieve jongeren aan het bewegen te krijgen is het bieden van hulp bij hun sportkeuze. Om ook een grote groep geïnteresseerde sporters bij de kaart te betrekken is het belangrijk om meerdere sporten te kunnen beoefenen op de momenten dat het hen uitkomt.


(inactieve) Basisschooljeugd Jonge kinderen hebben behoefte aan sporten via school en de sportlocatie moet dichtbij huis zijn. Dit neemt vooral voor de ouders een belangrijke organisatorische drempel weg. Daarnaast moet er voldoende aanbod zijn voor jonge kinderen t/m 9 jaar, zij bewegen het minst. Dit komt vooral omdat het behalen van een zwemdiploma prioriteit heeft. Het merendeel van de basisschoolleerlingen vindt begeleiding, in tegenstelling tot middelbare scholieren wel prettig, dit geeft hen structuur en zij zijn vaak nog te jong om zelfstandig te sporten. Uit de JUMP-in cijfers bleek dat maar weinig nietsportende kinderen bekend zijn met de JAP. Voor de Sport & Cultuurkaart is dit een leermoment. Het is belangrijk dat de Sport & Cultuurkaart juist onder de aandacht wordt gebracht bij de inactieve jeugd.

(inactieve) Middelbare scholieren Uit de deskresearch en de enquêtes blijkt dat zowel sporters als niet-sporters het belangrijk vinden om op elk moment van de dag te kunnen sporten. Geld is in Amstelveen, ten opzichte van de landelijke cijfers, in mindere mate een belemmering om te sporten. Toch zijn vooral de niet-sporters minder bereid om geld uit te geven aan sport. Het onbeperkt kunnen sporten is belangrijk voor alle middelbare scholieren. Naarmate kinderen ouder worden vinden zij zelfstandig sporten prettiger. Voor niet-sporters geldt dit nog meer dan voor sporters. Het probleem met niet-sporters is dat zij weinig sportervaring hebben. Voor hen is het moeilijk om zelfstandig te sporten omdat kennis en ervaring in de sport ontbreken. Zij hebben eigenlijk juist begeleiding nodig om meer te gaan sporten, terwijl zij dit zelf niet nodig vinden.

Welke kritische succesfactoren zijn van belang bij het invoeren van de Sport & Cultuurkaart voor sportaanbieders in Amstelveen, zowel non-profit als profit, zodat zij hun medewerking verlenen aan het aanbod van de kaart? Het voornaamste doel van de Sport & Cultuurkaart is het verhogen van de sportparticipatie door het activeren van de inactieve jeugd. Door sporters, die dreigen af te haken, over te dragen van de ene naar de andere sportaanbieder, voorkom je vroegtijdige sportuitval. Sportaanbieders moeten verder kijken dan hun eigen leden en juist samenwerken met meerdere sportverenigingen. Vooral sportverenigingen moeten meer denken in het belang van de sporter en vraaggerichte sport aanbieden. Omdat de behoefte van de sporter in de loop der jaren is veranderd, is het belangrijk om deze regelmatig te blijven peilen. Voldoet het aanbod nog wel aan de vraag van de sporter? Ook is het belangrijk dat sportaanbieders zich meer richten op recreatieve sporters. Zij haken vaak af omdat het sportieve niveau voor hen te hoog is en zij niet aan wedstrijden mee willen doen. Dit is een reden waarom individuele sporten populairder worden. De manier waarop de populaire sporten vaak worden aangeboden is voor niet-sporters niet aantrekkelijk. Onder andere door (team)verplichtingen en/of het technische aspect van de sport. Uit de interviews bleek dat bijna alle sportaanbieders graag inzicht willen in het aantal deelnemers. Op deze manier kunnen zij inschatten hoeveel trainers er nodig zijn, hoeven zij geen kinderen weg te


sturen en blijft de kwaliteit van de training gewaarborgd. Dit inzicht kan worden gecreëerd doormiddel van reserveren of voorinschrijven op de website. Sportaanbieders die niet over een eigen accommodatie beschikken geven aan dat zaalhuur en trainersvergoeding extra kosten met zich meebrengt. Het organiseren van een speciaal Sport & Cultuurkaart instuifmoment vraagt dus om een kleine investering. Zeker in het begin is het afwachten hoeveel kinderen er komen. Voor hen is de vergoeding belangrijk omdat het een groot deel van de kosten moet dekken. Een kritische succesfactor is dat er meer zekerheid nodig is over de hoogte van de vergoeding om aanbieders over de streep te trekken.

7.2. Aanbevelingen In deze paragraaf worden de beschreven kritische succesfactoren omgezet in aanbevelingen. De hoofdvraag wordt beantwoordt: Hoe kan het Sportbedrijf Amstelveen de Sport & Cultuurkaart het beste invoeren voor zowel afnemers als sportaanbieders? Dit doe ik aan de hand van de SWOT tabel. Hoe kunnen de kansen en sterktes het beste worden benut? En op welke manier kunnen de bedreigingen en zwaktes het beste worden ondervangen? Er blijkt dat zowel sporters als niet-sporters interesse hebben in de Sport & Cultuurkaart maar zij hebben wel verschillende behoeftes. De niet-sporters willen weinig geld uitgeven, zelfstandig en op recreatief niveau sporten zonder competitieve of sportieve verplichtingen. De sporters hechten meer waarde aan de mogelijkheid om op elk moment van de dag te sporten. Het kunnen beoefenen van veel verschillende sporten is voor hen ook belangrijk. Het onbeperkt sporten is voor iedereen belangrijk. Ik zal eerst een aantal algemene aanbevelingen noemen die gelden voor beide groepen afnemers. Deze zijn het belangrijkst. Vervolgens noem ik enkele aanbevelingen met betrekking tot de afnemers, zowel basisschoolleerlingen als middelbare scholieren en tot slot beschrijf ik aanbevelingen die nuttig zijn voor de samenwerking met de sportaanbieders.

Algemeen Aanbieders verspreiden over Amstelveen Voor zowel de basisschoolleerlingen als de middelbare scholieren is het belangrijk dat de sportlocatie dichtbij huis is. Door de aanbieders over heel Amstelveen te verspreiden bereik je de grootste groep afnemers. Zoals ook bij de Schoolsportvereniging Rotterdam wordt gedaan kunnen bepaalde verenigingen een satellietlocatie in een andere wijk starten. Zodat de sportaanbieder naar de kinderen komt en de drempel om te sporten nog lager wordt.


Kinderen hebben behoefte aan hulp bij hun sportkeuze Een online sportkeuzetest kan voor de Sport & Cultuurkaart nuttig zijn om jongeren te helpen bij hun sportkeuze. Er zijn veel voorbeelden van sportkeuze testen en -wijzers te vinden op internet. Zoals die van sportpas.nl. Een dergelijke test kan op de website van de Sport & Cultuurkaart worden geplaatst. Met het resultaat uit de test kunnen de kinderen zien welke sporten zij via de Sport & Cultuurkaart kunnen beoefenen. Dit kan gecombineerd worden met het jaarlijks afnemen van enquêtes onder de sporters, om te peilen of vraag en aanbod nog op elkaar inspelen. Dit is ook een manier om sportuitval te voorkomen. Deelnemers vergeten de kaart mee te nemen naar de activiteiten Voor nu is het belangrijk dat kinderen wennen aan het gebruik van de kaart door het gratis aanbod in de zomervakantie. In de toekomst is het een idee om helemaal geen kaart meer te gebruiken maar alles via een mobiele applicatie te laten verlopen. Die heeft iedereen namelijk altijd bij zich. Het registeren kan dan bijvoorbeeld op dezelfde wijze als het contactloos betalen. Prijs van de kaart Amstelveners met een laag inkomen of een uitkering komen in aanmerking voor de Amstelveenpas. Hiermee krijgen zij korting bij verschillende sociale en culturele activiteiten in de gemeente. Korting op de Sport & Cultuurkaart past goed hierbij. De kaart voor de basisschool kost €9,95 en voor de middelbare scholieren waarschijnlijk €14,95. Relatief veel middelbare scholieren vinden de kaart duur en zijn bang niet voldoende te sporten, om het bedrag eruit te halen. De gemiddelde prijs die uit de enquête als ideaal naar voren kwam, is €8,85. De modus, het meest genoemde bedrag is € 10,00. Door bijvoorbeeld een ‘happy hour’ met lagere tarieven te creëren stimuleer je niet-sporters om toch voor minder geld te gaan sporten. Daarnaast is het leuk om de mensen die veel gebruik maken van de kaart te belonen. Door een korting op een les naar keuze of teruggave van een deel van de abonnementskosten. Complexiteit door meerdere activiteitenprogramma’s De vier activiteitenprogramma’s kunnen verwarring opleveren voor de afnemers en de sportaanbieders. Het kostte tijdens de interviews ook vrij veel tijd om het concept uit te leggen. De JAP is een bestaand programma dat nu wordt gekoppeld aan de Sport & Cultuurkaart. De JAP heeft al een lange geschiedenis van ruim 15 jaar in Amstelveen maar jaagt grotendeels dezelfde doelen na als de Sport & Cultuurkaart. De laatst genoemde is uitgebreider en vernieuwender en biedt mogelijkheden voor meerdere doelgroepen. Mijn verwachting is dat de JAP in de loop van de tijd opgaat in de Sport & Cultuurkaart en uiteindelijk zal verdwijnen. Nu is het juist nuttig om gebruik te maken van de aanbieders en deelnemers van de JAP en hen te enthousiasmeren voor de Sport & Cultuurkaart. Het feit dat de JAP nu een los programma in de Sport & Cultuurkaart is, is vooral verwarrend voor de mensen die nog niet bekend zijn met de JAP. De andere programma’s sport, cultuur en gratis kunnen naar mijn mening blijven bestaan zoals staat beschreven in het hoofdstuk ‘concept’.


Promotie Zoals uit de JUMP-in interviews bleek zijn er maar weinig niet-sportende kinderen die de JAP kennen. De Sport & Cultuurkaart moet dus vooral de niet-sportende kinderen zien te bereiken. Dit kan door het geven van clinics op de scholen door de deelnemende sportaanbieders, zoals bij de JAP nu al gebeurd. Het incidenteel aanbieden van gratis activiteiten in de Amstelveense wijken is ook een optie.

Afnemers

Jongeren hebben minder behoefte aan begeleiding en willen zelf bepalen wanneer zij sporten Het feit dat jongeren minder behoefte hebben aan begeleiding en zelf willen bepalen wanneer zij sporten, kan een bedreiging vormen. Dit geldt vooral voor de traditionele sportverenigingen. Zij werken met vaste trainingstijden en groepen die worden begeleid door één of meerdere trainers. Vandaar ook de toename van de ongeorganiseerde en individuele sport. De Sport & Cultuurkaart kan hierop inspelen door op elk moment van de dag (’s ochtends, ’s middags, ’s avonds) vooral individuele sporten aan te bieden. Dit is vooral belangrijk voor de middelbare scholieren. Hoe meer jongeren uitgaan en/of werken hoe minder zij deelnemen aan sport Vooral middelbare scholieren zijn druk met school en andere vrijetijdsbestedingen, zoals uitgaan en werken. Dit vormt een bedreiging voor de Sport & Cultuurkaart. De meeste jongeren die al sporten hebben het naar hun zin bij hun sportclub. Jongeren die niet sporten hebben weinig tijd en geld en sporten is hierdoor niet hun eerste prioriteit. Door een combinatie van uitgaan en sporten te creëren heb je de kans dat zij eerder en meer gaan sporten. Je zou bijvoorbeeld een paar keer per jaar een Sport & Cultuurkaart evenement kunnen organiseren. Eerst sporten en afsluitend een feest. Veel jongeren sporten ook voor de gezelligheid. Door meerdere sporten te doen op verschillende momenten van de dag bouw je minder een band op met een sportaanbieder en andere sporters. Met een evenement/feest creëer je toch een bepaalde saamhorigheid tussen Sport & Cultuurkaarthouders. Korting op bestaande feesten is ook een optie. Bijvoorbeeld korting op FRIS feesten. FRIS feesten zijn bedoeld om jongeren van 12 t/m 15 jaar op een verantwoorde manier, kennis te laten maken met het uitgaansleven, zonder alcohol en drugs. Behoefte aan sporten via school Er zijn meerdere manieren om de Amstelveense scholen bij de Sport & Cultuurkaart te betrekken. Nu worden de kaarten uitgedeeld via de scholen. Zij leveren één of twee keer per jaar de gegevens aan van de leerlingen die nog geen kaart hebben. Het is voor de scholen lastig bij te houden wie de kaart al wel en niet hebben en kost hen ook extra tijd. Bij de ACLO, één van best practices, krijgen studenten die zich inschrijven op een van de twee onderwijsinstellingen direct een brief op de deurmat met informatie over de ACLO. Hoeveel kost het? Wat kun je ermee? En vooral: Waar kan ik mij aanmelden? Dit kan ook worden toegepast bij de Amstelveense scholen. Zowel het basis- als middelbaar onderwijs. Het initiatief ligt dan niet bij de school of bij het Sportbedrijf maar bij de kinderen en ouders zelf. Wanneer zij op eigen initiatief de


kaart aanvragen zullen zij eerder veelvuldig gebruik maken van het programma dan wanneer zij hem automatisch via de school krijgen. Daarnaast is het raadzaam om niet alleen de sportaanbieders inzicht te geven in de registratiemomenten maar ook de scholen. Bijvoorbeeld door de vakleerkracht inzicht te geven in de registraties van haar leerlingen. Het Sportbedrijf heeft goed contact met vakleerkrachten van een aantal bassischolen en de sport coördinatoren van de middelbare scholen. Hierdoor is de koppeling met school makkelijker gemaakt en kunnen de vakleerkrachten directer kinderen activeren die de kaart helemaal niet gebruiken of een tijd niet hebben gebruikt.

Sportaanbieders

Samenwerking tussen meerdere verenigingen/instanties In een vervolgonderzoek kan onderzocht worden welke combinatie van sporten gewenst is bij de afnemers. Zodat één of meerdere omnisportvereniging(en) ontstaan die hun leden aan elkaar overdragen als zij dreigen af te haken. Dit kan nu al worden toepast in het Funkey-project. Het hoeft niet alleen gericht te zijn op afhakers maar kan ook nuttig zijn voor mensen die meerdere sporten tegelijk willen beoefenen. Bijvoorbeeld een combinatie van zwemles en een andere sport, om te zorgen dat ook de jonge kinderen die nog geen zwemdiploma hebben, andere bewegingservaring opdoen. Zij hebben dan de keuze uit een soort sportmenu, zoals bij de best practice Flik-Flak is beschreven. Hierdoor wordt er ook ingespeeld op de behoefte aan vraaggericht en flexibel aanbod en wordt het makkelijker om breedtesport bij het aanbod van de kaart te betrekken. Ook het samenspannen van andere partners dan sportverenigingen is raadzaam. Bijvoorbeeld fysiotherapeuten, diëtisten en de naschoolse opvang. Voor het Sportbedrijf is het een idee om een informatieavond voor sportverenigingen te organiseren over de voordelen van samenwerking met meerdere verenigingen en instanties. Bijvoorbeeld door een co-creatie sessie zodat de verenigingen worden uitgedaagd om zelf mee te denken en oplossingen te zoeken.

Flexibel en vraaggericht aanbod Ongeacht of sportaanbieders met elkaar samenwerken is het belangrijk dat zij meer vraaggericht gaan handelen door instuiftrainingen te organiseren waar iedereen aan mee kan doen. Zonder sportieve of competitieve verplichtingen, zo wordt het aantrekkelijk voor niet-sporters. Om ook de sporters bij het aanbod te betrekken kunnen, bij voldoende deelnemers, meerdere sportniveaus worden aangeboden. Zowel recreatief, sportief als competitief. Sportaanbieders willen inzicht in het aantal deelnemers Om te zorgen dat de aanbieders op de hoogte zijn van het aantal deelnemers aan hun activiteit is het handig als deelnemers zich kunnen aanmelden op de website. Het Sportbedrijf Amstelveen zou


kunnen introduceren dat kaarthouders een klein bedrag extra moeten betalen bij aanmelding zodat de aanbieder meer zekerheid heeft dat zij daadwerkelijk komen. Bijvoorbeeld €2,50. Als zij dan toch niet komen, zorgt dit extra betaalde bedrag voor een kleine tegemoetkoming in de gemaakte kosten. Door deze maatregel creëer je wel weer een verplichting voor de deelnemer. Zij moeten extra betalen en zijn dus meer verplicht om te komen. Het concept van de kaart is juist bedoeld om laagdrempelig en vrijblijvend te kunnen sporten. Het is daarom beter om een inschrijfknop te maken waar gebruikers zonder extra kosten op kunnen klikken om zich aan te melden voor een activiteit. Hierdoor zullen meer mensen zich aanmelden maar is het de vraag of zij daadwerkelijk komen. Als de gebruiker is ingelogd heeft het Sportbedrijf de beschikking tot zijn/haar gegevens. Wanneer zij zich niet afmelden en niet komen, weet je precies welke gebruiker dit is en kun je deze hierop aanspreken. Als dit vaker dan bijvoorbeeld drie keer gebeurd, komen zij op een soort zwarte lijst. Je zou ook kunnen instellen dat gebruikers twee uur voor aanvang van de activiteit een herinnering krijgen, via de mail/sms/whatsapp en zich alsnog kunnen afmelden. Relatief lage vergoeding sportaanbieders Less is more. Hoe meer aanbieders er mee doen in het aanbod hoe lager de vergoeding voor de sportaanbieders. Het is dus van belang om een duidelijke keuze te maken tussen de sporten die met de Sport & Cultuurkaart worden aangeboden. Alleen de sporten die gewenst zijn bij de afnemers zijn voldoende. Zo voorkom je ook dat sommige aanbieders weinig deelnemers bij hun activiteit krijgen. Om toch een divers aanbod te creëren met niet te veel aanbieders tegelijk is het een idee om in te spelen op de seizoenen. Schaatsen in de winter en watersport in de zomer. Op deze manier wordt het ook makkelijker om breedtesport als aanbieders bij de kaart te betrekken omdat zij meer vergoeding ontvangen. Dit was voor de sportverenigingen de grootste belemmering om mee te doen omdat zij veel kosten maken vanwege de accommodatie en trainer. Als er concrete cijfers zijn over het aantal deelnemers en de hoogte van de vergoeding zal het makkelijker worden om nieuwe aanbieders te werven. Deze cijfers moeten dus goed worden bijgehouden en gecommuniceerd.


Literatuurlijst Abacus (2014). Opheldering over kritische succesfactoren. Verkregen op 20-04-2015 via http://www.abacus.nl/misverstanden-over-kritische-succesfactoren/ ACLO (2015). Verenigingsdocument 2014-2015. Verkregen via: http://www.aclosport.nl/content/uploads/2014/08/Verenigingsdocument-2014-2015-defversie.pdf ACLO (z.d.)a. Interne competities. Verkregen op 29-05-2015 via http://www.aclosport.nl/sporten/interne-competities ACLO (z.d.)b. Verenigingen. Verkregen op 20-04-2015 via http://www.aclosport.nl/sporten/verenigingen/ ACLO (z.d.) c. Fitness. Verkregen op 20-04-2015 via: http://www.aclosport.nl/sporten/fitness/ Alles over marktonderzoek (z.d.)a. Wat is marktonderzoek? Verkregen op 23-05-2015 via http://www.allesovermarktonderzoek.nl/wat-is-marktonderzoek#soorten-onderzoek Alles over marktonderzoek (z.d.)b. Wat is deskresearch? Verkregen op 23-05-2015 via http://www.allesovermarktonderzoek.nl/onderzoeksmethoden/deskresearch Boonstra, N & Hermens, N. (2011). Veilig sporten in de buurt: vier jaar onderzoek naar schoolsportverenigingen in Rotterdam. Verkregen via: http://www.verwey-jonker.nl/doc/vitaliteit/Veilig-sporten-in-de-buurt_1260_web.pdf Caspersen CJ, Powell KE, Christensen GM (1985). Physical activity, exercise and physical fitness: definitions and distinctions for health-related research. Public Health Reports, 100: 126-131. CBS (2014)a. Bevolking; kerncijfers. Verkregen via: http://statline.cbs.nl/StatWeb/publication/?VW=T&DM=SLNL&PA=37296ned&D1=a&D2=0,1 0,20,30,40,50,60,(l-1),l&HD=130605-0924&HDR=G1&STB=T CBS (2014)b. Gemiddeld inkomen van personen naar regio. Verkregen via http://statline.cbs.nl/Statweb/publication/?DM=SLNL&PA=80366NED&D1=0-2,5,78&D2=0,120,126127,244,247,252,280,318,323,347,359,500,l&D3=7&HDR=T,G2&STB=G1&VW=T CBS (2014)c. Inkomen, arbeidsdeelname, opleidingsniveau, vermogen en sociale samenhang naar regio. Tabel 4. Verkregen via http://www.cbs.nl/NR/rdonlyres/9DE0FEC2-6A9A-4798-92B97EAD1CEEA915/0/2014arbeidinkomensbronvermogenopleidingsocialesamenhang.xls De afstudeerconsultant (z.d.). Fieldresearch vs deskresearch. Verkregen op 23-05-2015 via http://deafstudeerconsultant.nl/afstudeertips/onderzoeksmethoden/fieldresearch-vsdeskresearch/ Encyclo (z.d.). Inactiviteit. Verkregen op 21-04-2015 via http://www.encyclo.nl/begrip/inactiviteit Funkey in Amstelveen (2015). Over Funkey. Verkregen op 05-03-2015 via http://www.funkeyinamstelveen.nl/ Gemeente Amstelveen (2013). Amstelveen Beweegt Gezond!! Sportnota Amstelveen 2013-2020. Verkregen via https://www.amstelveen.nl/web/file?uuid=4be59f30-2744-4fb3-bd2a3521a01d25f7&owner=d3801517-ae0b-41a9-99e1-434d298f56fe&contentid=6610 Gemeente Amstelveen (2014). Amstelveen in cijfers. Verkregen via: http://www.amstelveen.incijfers.nl/ HvA, (z.d.). Intakeformulier stage 3e/4e jaar, p. 6. Amsterdam. InfoNu (2010). Kritische succesfactoren (CSF, KSF). Verkregen op 20-04-2015 via


http://zakelijk.infonu.nl/management/33458-kritische-succesfactoren-csf-ksf.html JeugdSportFonds (z.d.). Dit doen we. Verkregen op 15-04-2015 via http://rotterdam.jeugdsportfonds.nl/56/dit_doen_we Kalmthout, J van (2015). Voetbal, zwemmen en fitness de populairste sporten onder jongeren. Sport Bestuur en Management. Nr. 3, jaargang 17, p. 24, 25. Kennisconsult (2014). Kritische succesfactoren, verkregen op 20-04-2015 via http://www.kennisconsult.nl/begrippen/810/ Kultifa (2005). Het nut en gevaar van best practices. Verkregen via: http://www.kultifa.nl/artikel%20best%20practices.pdf Nationaal Kompas Volksgezondheid (2014). Wat is lichamelijke activiteit? Verkregen op 21-04-2015 via http://www.nationaalkompas.nl/gezondheidsdeterminanten/leefstijl/lichamelijkeactiviteit/wat-is-lichamelijke-activiteit/ NISB (.z.d.)a. Inactiviteit. Verkregen op 21-04-2015 via http://www.nisb.nl/weten/woordenboek/inactiviteit.html NISB (z.d.)b. Beweegnormen. Verkregen op 21-04-2015 via http://www.nisb.nl/weten/normen.html NISB (z.d.)c. Beweegnormen. Verkregen op 26-03-2015 via http://www.nisb.nl/weten/normen.html NOC*NSF (2010). Proeftuinen nieuwe sportmogelijkheden. Verkregen via: http://www.nocnsf.nl/cms/streambin.aspx?requestid=11A41721-2E55-4983-9E4E8BA57CF32FA9 NOC*NSF (2013)a. Sportermonitor 2012. Verkregen via http://www.nocnsf.nl/stream/sportersmonitor-2012.pdf NOC*NSF (2013)b. SportAanbiederMonitor 2012. Verkregen via: http://www.nocnsf.nl/stream/sportaanbiedersmonitor-2012.pdf NOC*NSF (2014)a. Sportdeelname Index: ontwikkelingen sportdeelname 2012 – 2014. Verkregen op 27-03-2015 via http://www.nocnsf.nl/stream/ontwikkelingen-sportdeelname-2012-2014 NOC*NSF (2014)b. Sportdeelname Index: meting december 2014. Verkregen via http://www.nocnsf.nl/stream/sportdeelname-index-december-2014.pdf NOC*NSF (z.d.)a. Voorkomen van sportuitval bij tieners. Verkregen op 28-03-2015 via http://www.nocnsf.nl/cms/showpage.aspx?id=6896 NOC*NSF (z.d.)b. Sportmenu gezinssport. Verkregen via: http://nocnsf.nl/cms/streambin.aspx?requestid=F26A5ECB-19FA-4725-B655-607EA31B3BC9 Schoolsportvereniging (z.d.)a. Wat is een schoolsportvereniging? Verkregen op 15-04-2015 via http://www.schoolsportvereniging.nl/algemeen/over-de-ssv/wat-is-eenschoolsportvereniging Schoolsportvereniging (z.d.)b. Effecten van de SSV. Verkregen op 15-04-2015 via http://www.schoolsportvereniging.nl/algemeen/effecten-van-de-ssv Schoolsportvereniging (z.d.)c. Proeftrainingen en ouderbijeenkomst. Verkregen op 15-04-2015 via http://www.schoolsportvereniging.nl/algemeen/ssv-voor-verenigingen/proeftrainingen-enouderbijeenkomst SCP (2014). Uitstappers en doorzetters: De persoonlijke en sociale context van sportdeelname en tijdsbestedingaan sport. Verkregen via http://www.scp.nl/dsresource?objectid=36596&type=org Sinek, S (2009). Start with why: how great leaders inspire everyone to take action. New York: Penguin Books Ltd. Sportbedrijf Amstelveen (z.d.)a. JeugdActiviteitenPas (JAP). Verkregen op 05-03-2015 via


http://www.sportserviceamstelveen.nl/jeugdactiviteitenpas.html Sportbedrijf Amstelveen (z.d.)b Jump-in. Verkregen op 08-05-2015 via http://www.sportserviceamstelveen.nl/jump-in.html Sport Knowhow XL (2010). 5 vragen aan Maarten van Bottenburg, hoogleraar Sportontwikkeling. Verkregen via: http://www.sportknowhowxl.nl/nieuws-en-achtergronden/5-vragen-aan/item/85276/ TNO (2013). TNO-monitor bewegen en gezondheid, Bewegen in Nederland 2000-2013. Verkregen via https://www.tno.nl/media/4377/bewegen-in-nederland-2000-2013.pdf VIVO (2009). Verklarende woordenlijst. Verkregen op 20-04-2015 via http://www.competentindesocialprofit.be/?cid=6&pagina=114-verklarende-woordenlijst#K Wikipedia (2013). Kritieke succesfactoren. Verkregen op 20-04-2015 via http://nl.wikipedia.org/wiki/Kritieke_succesfactoren


Bijlagen Bijlage 1: Analyse best practices Naam project Plaats Duur/periode Contactgegevens Website Doelstelling(en)

ACLO Groningen Opgericht in 1945 050 3634641 (bestuur ACLO) www.aclosport.nl/  De ACLO is opgericht om de lichamelijke sportbeoefening van studenten te stimuleren.  De ACLO wil studenten van de RUG en de HG aanzetten tot verantwoord bewegen door middel van gevarieerd en toegankelijk sportaanbod.  De ACLO vervult een sociale functie doordat zij studenten een herkenbare sociale omgeving te bieden, die zich onderscheidt van het bestaande sportaanbod buiten de hogeschool en/of universiteit. 87

Doelgroep

Studenten van de Rijksuniversiteit Groningen (RUG) en de Hanzehogeschool Groningen (HG)

Samenwerking

Met de HG, RUG, de gemeente en studentensportverenigingen in Groningen en omgeving.

Uitleg project

De ACLO biedt een ruim pakket van sporten aan voor de studenten van deze twee instellingen. Bij de ACLO zijn 49 studentensportverenigingen aangesloten. Het is de grootste overkoepelende studentensportorganisatie (OSSO) van Nederland. De ACLO streeft naar een uitgebreid en gevarieerd activiteitenpakket te kunnen aanbieden dat inspeelt op de behoeften van de studenten. De sporten worden aangeboden in de vorm van:  Algemene uren  Cursussen  Vrij reserveren van banen en zalen  Verenigingen  Evenementen Algemene uren Met een ACLO-sportbewijs kunnen studenten onbeperkt deelnemen aan de algemene uren van de ACLO, zonder inschrijven. In het rooster op de website is te zien welke algemene uren er elke week gegeven worden. De sporten verschillen per periode.88 De sporten die in de algemene uren worden

87 88

ACLO, 2015. ACLO, 2015


aangeboden zijn onder andere circuittraining, bodyfit, spinning, yoga en zwemmen. Cursussen De cursussen van de ACLO zijn meestal gratis. Het inschrijven gebeurt online. De borg bedraagt €10,- en krijgen de studenten retour als zij minimaal 80% van de keren aanwezig zijn geweest. Wanneer de student is ingeloot kunnen zij gedurende drie dagen €10,- borg betalen aan de balie van het Sportcentrum. Pas al de borg betaald is, ben je zeker van een plek in in de cursus. Reserveren en materiaal huren Op vrije uren is het mogelijk om kosteloos een baan, veld of zaal op het Sportcentrum te reserveren. Alle gebruikers moeten dan in het bezit zijn van een ACLO-Sportbewijs. Er kan ook materiaal worden gehuurd of gekocht bij de balie van het Sportcentrum. Het is niet toegestaan om in je eentje een accommodatie te huren i.v.m. de veiligheid. 89 Verenigingen De ALCO subsidieert de studentensportverenigingen voor materiaal, accommodatie, begeleiding en om een voordelige contributie aan de studenten te kunnen bieden. Als verenigingslid ben je verplicht om een ACLO-Sportbewijs aan te schaffen. Naast het sporten bij de vereniging kun je dan ook gebruik maken van het sportaanbod bij de ACLO zelf. 90

Kosten

€ 52 per jaar onbeperkt sporten bij de ACLO + eventueel lidmaatschap van een vereniging.

Resultaat De ACLO is voor bijna 19.000 studenten uit Groningen de belangrijkste sportvoorziening en de grootste overkoepelende studentensportorganisatie van Nederland. Kritische succesfactoren

89 90

-

Bij de ACLO worden commerciële aanbieders en verenigingen gecombineerd.

-

Fitness is niet bij het ACLO-Sportbewijs inbegrepen. Hiervoor heb je een aanvullend abonnement nodig, de fitnesskaart. Deze kost €65,- voor een heel collegejaar. Als je in het bezit bent van een fitnesskaart, kun je 7 dagen per week trainen in de fitnessruimte. Als je al fitness ervaring hebt is er een verplichte intake. Tijdens de intake worden de huisregels doorgenomen, krijg je een korte rondleiding door de fitnessruimte en ga je zelf aan de slag. De instructeur kijkt of je voldoende vaardig bent om zelfstandig en veilig kunt trainen tijdens de vrije uren. Voor de

ACLO, 2015. ACLO, z.d. b


mensen die nieuw zijn met fitness is er een fitnesscursus. Deze worden iedere periode gegeven. 91

Naam project Plaats Duur/periode Contactgegevens Website Doelstelling(en)

Doelgroep Samenwerking Uitleg project

-

Op het moment dat studenten zich hebben inschreven voor een opleiding aan de RUG of Hanzehogeschool ontvangen zij direct een uitnodiging op de deurmat om zich aan te melden bij de ACLO.

-

Je kunt buiten de uren van de verenigingen om altijd kosteloos een baantje of zaaltje huren. Het reserveren kan via de site of telefonisch. Je laat dan je ACLO sportbewijs achter bij de balie als een soort borg. Het is niet toegestaan om alleen een zaal te huren i.v.m. de veiligheid en iedereen dient in het bezit te zijn van een geldig ACLO bewijs.

-

Er worden interne competities georganiseerd. Zo kunnen studenten met enige regelmaat deelnemen aan wedstrijden, zonder dat zij vastzitten aan een vereniging. Bij de interne competities wordt gewerkt met een eigen samengesteld team. 92

Schoolsportvereniging Rotterdam Eerste schoolsportvereniging opgericht in 2005 Rotterdam Sportsupport Tel. 010-2429315 www.schoolsportvereniging.nl  Kinderen sport aanbieden in de eigen wijk/ in de buurt van school  Ledenwerving voor de sportverenigingen  Kinderen meer te laten sporten bij een sportvereniging door de sport naar de kinderen toe te brengen. Basisonderwijs, voorgezet onderwijs en mbo Scholen, wijken en sportverenigingen In een aantal wijken in Rotterdam zijn maar weinig of zelfs geen sportverenigingen. Een schoolsportvereniging biedt de oplossing. In basisscholen Na schooltijd worden in de buurt van de basisscholen, sporttrainingen aangeboden. De sportverenigingen die deze trainingen verzorgen komen uit Rotterdam en omstreken en krijgen een satellietlocatie in de wijk. Zo hoeven de kinderen geen grote afstand af te leggen naar een sportvereniging maar komen de verenigingen naar de

91 92

ACLO, z.d. c ACLO, z.d. a


kinderen toe. Het sportaanbod is per schoolsportvereniging verschillend en wordt afgestemd op de wensen van de kinderen. Er zijn traditionele verenigingssporten als voetbal, honkbal, atletiek en turnen maar ook sporten als aikido, flagfootball en streetdance. Een schoolsportvereniging biedt minstens vier takken van sport aan. Als de kinderen een aantal gratis proeftrainingen bij de schoolsportvereniging hebben gevolgd, wordt een ouderbijeenkomst georganiseerd. Tijdens deze bijeenkomst besluiten de kinderen met hun ouders of ze lid willen worden van de vereniging. De trainingslocatie blijft in de wijk.

Meerdere scholen in de wijk kunnen zich bij de schoolsportvereniging aansluiten. Voor het verzorgen van de verschillende sporttrainingen in de wijk, worden sterke sportverenigingen ingezet. 93 Het is niet mogelijk om alle mogelijke sporten bij de schoolsportverenigingen onder te brengen. Er wordt daarom eerst een enquête onder de leerlingen uitgezet om te achterhalen welke sporten populair zijn. Daaruit wordt een selectie gemaakt van vier tot zes sporten. Voor elke geselecteerde sport wordt een vereniging gevraagd om de proeftrainingen te verzorgen. Vervolgens kunnen de leerlingen in de proefperiode een aantal weken kijken of de gekozen sport bij hen past.94 Voor de deelnemende sportverenigingen levert het nieuwe leden op, komt het project ten goede aan de sfeer in de wijk en het plezier en de beweegervaring van de Rotterdamse kinderen. 95 Kosten

De kinderen betalen lidmaatschapsgeld aan de schoolsportvereniging (onbekend). De proeftrainingen zijn gratis.

Resultaat Via de schoolsportverenigingen worden jaarlijks zo'n 1500 meer kinderen lid van een vereniging. Naast een stijging van de sportparticipatie draagt de schoolsportvereniging ook bij aan de gezondheid, leefbaarheid in de wijk en schoolprestaties. Dit concludeerde het Verwey-Jonker Instituut in het onderzoek naar de effecten van de schoolsportverenigingen. Opvallend is dat sportende kinderen hun leefomgeving positiever beoordelen dan hun niet-sportende klasgenootjes.96 Het totaal aantal lidmaatschappen op de eerste zes

93

NOC*NSF, 2010. Schoolsportvereniging, z.d. c 95 NOC*NSF, 2010. 96 Schoolsportvereniging (z.d.)b 94


schoolsportverenigingen is gegroeid van 491 in 2008, naar 898 in 2011. Inmiddels zijn er in Rotterdam 18 schoolsportverenigingen opgezet. Deze hebben samen gezorgd voor meer dan 1300 kinderen die lid zijn geworden van een sportvereniging. 97 Kritische succesfactoren

Eén van de succesfactoren van de schoolsportverenigingen is de samenwerking met jet Jeugdsportfonds Rotterdam. “Het Jeugdsportfonds geeft sportkansen aan kinderen vanaf 4 tot 18 jaar die leven in gezinnen waar niet genoeg geld aanwezig is om lid te worden van een sportvereniging. Voor die kinderen betaalt Jeugdsportfonds de contributie en in bepaalde gevallen de sportattributen.” 98 Ongeveer de helft van het aantal leden maakt van dit fonds gebruik om lid te kunnen worden van een schoolsportvereniging. “De laagdrempeligheid is een belangrijke succesfactor van de SSV. De verbinding met school geeft ouders een veilig gevoel, het is dichtbij huis en ouders met een laag inkomen worden gestimuleerd gebruik te maken van het Jeugdsportfonds.” “De SSV is goed voor de sociale samenhang in de buurt. Door de SSV hebben ouders en kinderen meer mensen in de buurt leren kennen. Een aandachtspunt voor de toekomst is het gebruik van de openbare ruimte.” Sportverenigingen worden gestimuleerd om verder te kijken dan hun eigen accommodatie. De wisseling van accommodatie is een grote succesfactor van de SSV. De verenigingen komen naar de wijk/kinderen i.p.v. de kinderen naar de vereniging. 99 Deze doelgroep bestaat voor een groot deel uit ‘nieuwe Nederlanders’ die vaak niet zo bekend zijn met sportverenigingen. Door de schoolsportvereniging genereert een club nieuwe leden en vrijwilligers. De maatschappelijke betrokkenheid heeft de deelnemende clubs veel promotie en naamsbekendheid opgeleverd. De wijk en school profiteren hier ook van. Het succes van dit project is grotendeels te danken aan de inzet van de vakleerkracht Lichamelijke Opvoeding die dienst doet als coördinator van een schoolsportvereniging. Hij of zij brengt de verenigingen, school, kinderen en ouders bij elkaar.100

97

NOC*NSF, 2010. Jeugdsportfonds, z.d. 99 Boonstra, N & Hermens, N, 2011. 100 NOC*NSF, 2010. 98


Naam project Plaats Duur/periode Contactgegevens

Website Doelstelling(en) Doelgroep Samenwerking Uitleg project

Grenzeloos in Beweging (Flik-Flak) Den Bosch Begonnen in 2008 Wendy Vos-Scheepens 073-6111270 [email protected] www.flik-flak.nl Zoveel mogelijk weerstanden om niet te sporten wegnemen. Het hele gezin met nadruk op kinderen vanaf 12 jaar (afhakers) Gemeente, 8 sportaanbieders, ziekenhuis, KNGU, kinderopvang. Grenzeloos in Beweging is een samenwerking met 8 sportverenigingen in Den Bosch: • Basketbal Sportalliantie Rosmalen • Boxen Olympia Boxing • Bowling Bowling Vereniging Den Bosch (BVDB) • Dans dansport vereniging Voetisch • Golf Burggolf Haveleij • Gymnastiek Flik-Flak • Schermen De troubadours • Taekwondo Louis van Esch • Voetbal FCK de Hommel Gymnastiek vereniging Flik-Flak is één van de verenigingen die werken met innovatief sportaanbod. Met hun programma’s Airflow, Guppiesport, Gezinssport en Sportuitval bij Tieners, spelen zij in op de behoeften in de maatschappij. De lessen Airflow zijn zijn speciaal ontwikkeld voor blinden en slechtzienden. Hier worden allerlei vormen van trampoline springen gedaan. Veiligheid staat hoog in het vaandel. Voor kinderen van groep 1 en 2 van de basisschool is er Guppiesport. Alle grondvormen van bewegen (balanceren, klimmen, springen enz.) worden tijdens deze lessen aangeleerd. Voor gezinnen is er het sportmenu. Dit bestaat uit een breed sportaanbod voor het gehele gezin. Daarnaast is er de kinderopvang, een medische check en kunnen de gezinnen deelnemen aan sportieve evenementen. 101 Bij het onderdeel ‘Sportuitval bij tieners’ werken verschillende verenigingen samen om sporters van 12 jaar kennis te laten maken met allerlei sporten en sportclubs. Deelnemende verenigingen creëren startersgroepen/sportinstuiven om de overgang naar lidmaatschap zo klein mogelijk te maken. De jonge sporters worden overgedragen van de ene sportclub naar naar de andere op het moment dat de interesse in de ene sport afneemt. Zo wordt sportuitval voorkomen. Naast de sportinstuiven worden er ook gratis introductielessen aangeboden voor de hele groep sporters van de ene club bij de andere clubs. Een

101

NOC*NSF, 2010.


groep/team volgt dan zeven keer gezamenlijk een training bij een andere club. Dit concept is met name sterk wanneer meerdere sportverenigingen binnen een (of meerdere) gemeenten samenwerken. Belangrijk is dat de verenigingen niet uitgaan van hun eigen ledenaantallen, maar dat het individu en continuïteit van de sportbeoefening van het individu voorop staat, ongeacht bij welke vereniging. Consequentie van dit concept kan zijn dat sporters steeds wisselen van sporttak en/of sportvereniging. Dit is beter dan het volledig stoppen met het beoefen van sport. 102

Kosten Strippenkaart Met de strippenkaart is het mogelijk om te fitnessen, een keuze te maken uit het Sportmenu voor gezinnen of gebruik te maken van de instuiven in verschillende sporthallen. Er zijn strippenkaarten van 16, 24 en 32 strippen. Elke strip heeft een waarde van €2,50. Instuif abonnement Mensen die willen deelname aan de sportinstuiven kunnen kiezen voor het instuif abonnement. Met dit abonnement ben je altijd zeker van een plek bij de instuiven. Het kost €80 voor een heel seizoen (1x per week). Contributie Om in te schrijven voor een heel sportseizoen moet contributie worden betaald. Het bedrag hangt af van de frequentie en het niveau van de sporter. Voor € 175 per jaar kan men een keer per week sporten. 103 Resultaat Inmiddels maken ruim 70 gezinnen gebruik van Gezinssport, dat zijn 300 nieuwe sporters binnen de club. Kritische succesfactoren

-

Voor gezinnen is er het sportmenu. Dit bestaat uit een breed sportaanbod voor het gehele gezin. Daarnaast kan het gezin gebruik maken van de kinderopvang, een medische check en deelname aan sportieve evenementen. Alles vindt plaats onder één dak, het hele gezin kan tegelijkertijd verschillende sportlessen doen. 104

-

Jongeren vanaf 12 jaar vullen jaarlijks een motivatielijst/enquête in om te kijken of de sporter en het aanbod nog wel bij elkaar aansluiten. Daarnaast is er ook een quickscan. Coach en sporter bekijken hiermee meerdere malen per jaar hoe het gaat en wat de wensen zijn. Dit is

102

NOC*NSF, z.d. a NOC*NSF, z.d. b 104 NOC*NSF, 2010. 103


vooral bedoeld om te achterhalen of leden nog voldoende gemotiveerd zijn voor de sport die zij beoefenen. 105 -

105 106

Bij de deelnemende verenigingen worden startersgroepen gecreëerd vooral voor sporters vanaf 12 jaar(Sportuitval bij Tieners). Op deze manier maken zijn kennis met meerdere sporten en sportclubs. De overgang naar lidmaatschap wordt zo kleiner. 106

NOC*NSF, z.d. a NOC*NSF, 2010.


Bijlage 2: Vragen JUMP-in sportdeelname interviews Af te nemen bij alle kinderen van groep 3 t/m 8 aan het begin van het school jaar (gecombineerd met meten en wegen van kinderen uit groep 4).

1. Heb je een zwemdiploma? j/n Zo ja, welke? A, B, C, 1, 2, 3

2. Doe je aan sport bij een vereniging? Zo ja, welke sport(en)? Van welke vereniging ben je lid? Zo nee, waarom niet? Sporten is niet leuk Deze sport is niet meer leuk Geen tijd Mag niet van dokter Anders… Wat lijkt je leuk om te doen?

3. Ken je de JeugdActiviteitenPas (JAP)? j/n Zo ja: Hoeveel keer en wat heb je het afgelopen jaar gedaan?


Bijlage 3: Resultaten JUMP-in scholen sportdeelname interviews

Omnibus Aantal 103

Totaal afgenomen interviews Niet-sporters Meisjes/jongens Leeftijd, naar groep

Redenen om niet te sporten*

Sporten die deze niet-sporters zouden willen doen **

Bekend met JAP?

Groep 3 Groep 4 Groep 5 Groep 6 Groep 7/8 Eerst zwemmen Geen tijd Geen geld/ te duur Ik mag niet sporten Vind sporten niet leuk Weet niet welke sport Voetbal Atletiek Judo Dansen Hockey Vechtsport (karate/ (kick)boksen) JA NEE

44 22 4 5 14 11 10 5 8 2 2 0 12 14 4 3 4 6 5 6 38

%

22

42,7 % van totaal 50 % 50 % 0,09 % 11,36 % 31,82 % 25% 22,73 % 17,24 % 27,59% 6,90 % 6,90 % 0 41,38 % 31,82 % 9,10 % 6,8 % 9,10 % 13,64 % 11,36 % 13,64 % 86,64 %

*Niet elk kind heeft een reden opgegeven. De percentages zijn berekend op basis van het aantal kinderen dat een reden om niet te sporten heeft aangegeven. In dit geval zijn dat 29 kinderen. ** Percentage wel berekend over totaal aantal niet-sporters. Alleen de sporten die drie of meer kinderen hebben aangegeven, zijn opgenomen in de tabel.


Palet-Zuid Totaal afgenomen interviews Niet-sporters Meisjes/jongens Leeftijd, naar groep



Bekend met JAP?

Groep 3 Groep 4 Groep 5 Groep 6 Groep 7 Groep 8 Eerst zwemmen Geen tijd Geen geld/ te duur Ik mag niet sporten Vind sporten niet leuk Weet niet welke sport Voetbal Volleybal Dansen Hockey Vechtsport (karate/ (kick)boksen) JA NEE

Aantal 163

%

39 16 8 6 8 6 10 1 2 1 1 0 3 8 10 3 3 4

23,9 % van totaal 41 % 59% 20,51 % 15,38 % 20,51 % 9,10 % 25,64 % 2,56 % 13,33 % 6,67 % 6,67 % 0 20 % 53,33 % 25,64 % 7,69 % 7,69 % 10,26 %

23

3

7,69 %

8 31

20,51 % 79,49 %

*Niet elk kind heeft een reden opgegeven. De percentages zijn berekend op basis van het aantal kinderen dat een reden om niet te sporten heeft aangegeven. In dit geval zijn dat slechts 15 kinderen. ** Percentage wel berekend over totaal aantal niet-sporters. Alleen de sporten die drie of meer kinderen hebben aangegeven, zijn opgenomen in de tabel.


De Wending Totaal afgenomen interviews Niet-sporters Meisjes/jongens Leeftijd, naar groep



Bekend met JAP?

Groep 3/4 Groep 4/5 Groep 5/6 Groep 7/8 Eerst zwemmen Geen tijd Geen geld/ te duur Ik mag niet sporten Vind sporten niet leuk Weet niet welke sport Ben niet goed genoeg in sport Blessure/medisch niet kunnen sporten Voetbal Atletiek Dansen Schermen JA NEE

Aantal 91

%

37 13 8 6 11 12 2 0 2 1 2 6 3

40,7 % van totaal 35 % 65 % 21,62 % 16,21 % 29,73 % 32,43 % 11,11 % 0 11,11 % 5,56 % 11,11 % 33,33 % 16,67 %

24

2

11,11 %

7 2 2 6 6 31

18,92 % 5,41 % 5,41 % 16,22 % 16,22 % 83,78 %

*Niet elk kind heeft een reden opgegeven om niet te sporten. De percentages zijn berekend op basis van het aantal kinderen dat een reden om niet te sporten heeft aangegeven. In dit geval zijn dat er 18. ** Percentage wel berekend over totaal aantal niet-sporters. Alleen de sporten die twee of meer kinderen hebben aangegeven, zijn opgenomen in de tabel.


De Pionier Totaal afgenomen interviews Niet-sporters Meisjes/jongens Leeftijd, naar groep



Bekend met JAP?

Groep 3 Groep 4 Groep 5 Groep 6 Groep 7 Groep 8 Eerst zwemmen Geen tijd Geen geld/ te duur Ik mag niet sporten Vind sporten niet leuk Weet niet welke sport Voetbal Turnen Dansen Paardrijden Hockey JA NEE

Aantal 177

%

48 22 21 4 3 6 9 5 9 3 1 0 1 4 14 5 4 4 3 15 33

27,1 % van totaal 46 % 54 % 43,75 % 8,33 % 6,25 % 12,5 % 18,75 % 10,42 % 50,00 % 16,67 % 5,56 % 0 5,56 % 22,22 % 29,17 % 10,42 % 8,33 % 8,33 % 6,35 % 31,25 % 68,75 %

26

*Niet elk kind heeft een reden opgegeven om niet te sporten. De percentages zijn berekend op basis van het aantal kinderen dat een reden om niet te sporten heeft aangegeven. In dit geval zijn dat er 18. ** Percentage wel berekend over totaal aantal niet-sporters. Alleen de sporten die drie of meer kinderen hebben aangegeven, zijn opgenomen in de tabel.


Bijlage 4: Enquête Amstelveense middelbare scholieren

Sport & Cultuurkaart Amstelveen Het Sportbedrijf Amstelveen is bezig met het invoeren van de Sport & Cultuurkaart Amstelveen. Met deze kaart kun je onbeperkt sporten voor een vast bedrag per maand bij veel sportclubs in Amstelveen. Omdat jullie (Amstelveense middelbare scholieren) een van de doelgroepen voor de Sport & Cultuurkaart zijn wij benieuwd waar de kaart volgens jullie aan moet voldoen. Het is een korte vragenlijst van 10 vragen. Het kost ongeveer 5 minuten om in te vullen. Daarnaast maak je kans op onderstaande prijzen als je de vragenlijst invult!




Met deze prijzen kom je de zomervakantie wel door! 1. Speaker Frisbee (Fli tunes) De Fli-tunes speaker frisbee mag niet ontbreken tijdens een dagje op het strand of in het park. Leg je telefoon of mp3-speler in de holte en je muziek wordt dubbel versterkt! Klaar met de muziek en toe aan wat actie? Klap de Fli Tunes weer in en een potje frisbee kan beginnen! 2. Universele hardlooparmband Wil je lekker hardlopen met een muziekje erbij? Dat kan met deze universele sportarmband voor je telefoon inclusief vakje om je sleutel op te bergen. Geschikt voor bijna alle smartphones! 3. Waboba ball Met de Waboba Ball heb je gegarandeerd een geslaagde dag op het strand of in het zwembad. Gooi de Wadoba Bal op het water en hij stuitert terug! 4. Vortex bal Een vortex bal wordt ook wel een fluitbal genoemd omdat hij fluit als je gooit. Als je goed gooit kan je een afstand van maar liefst 100 meter bereiken. Super leuk voor op het strand of op de camping!











Bijlage 5: Uitgewerkte interviews sportaanbieders StreetKings Dance Academy Profiel sport aanbieder Profit /non-profit (vereniging): Profit Welke sport(en): Alle dansstijlen van ballet tot hip-hop en ook yoga Doelgroepen: Kinderen, jongeren en volwassenen Grootte: Middelgroot (100-250) Locatie: Bouwerij Geïnterviewde: Mounira en Stilano Datum interview: 13-05-2015

1. Heeft u interesse om als sportaanbieder mee te werken aan de Sport & Cultuurkaart? (Heeft u aanbod/mogelijkheden om mee te werken?) Ja, klinkt goed naar zo’n initiatief zijn wij al een tijdje op zoek.

2. Welke verwachtingen heeft u van de Sport & Cultuurkaart? Wij verwachten dat het ons extra inkomsten, ,maar vooral meer naamsbekendheid en promotie in heel Amstelveen zal opleveren. Wij merken dat vooral mensen die in de buurt wonen ons weten te vinden maar we willen meer mensen uit andere delen van Amstelveen aanspreken. Daarnaast willen we graag de wat oudere kinderen bereiken, de middelbare scholieren.

3. Waar moet de Sport & Cultuurkaart aan voldoen om aan de (positieve) verwachtingen te voldoen? Duidelijk onderscheid tussen Sport & Cultuurkaarthouders en klanten. Wat is het verschil? Weten hoeveel kinderen er van de Sport & cultuurkaart naar de les komen door middel van voorinschrijving. 4. Hoe ziet jullie aanbod eruit bij deelname aan de Sport & Cultuurkaart? We kunnen 4 dansstijlen aanbieden: Streetdance, comtemporary (modern), ballet, tapdance. De lessen moet wel op voorinschrijving en starten vanaf minimaal 7 deelnemers, maximaal 15. Bij volle lessen kan eventueel een nieuwe les worden gestart.

5. Hoe belangrijk is de vergoeding?


We hebben verschillende tarieven. Een losse les is € 7,50 maar we hebben ook 10rittenkaarten, abonnementen voor 1 à 2 keer per week of voor onbeperkt dansen. Als er een apart uur voor de Sport & cultuurkaart moet komen wordt de vergoeding wel belangrijker om kosten te dekken. Maar als een aantal kinderen als proef kunnen inschuiven in andere lessen is de vergoeding niet zo van belang. 6. Wat verwacht u van de het Sportbedrijf als initiatiefnemer? Lastig om te beantwoorden ik denk vooral communicatie en promotie. Welke dansscholen hebben jullie nog meer? Kunnen jullie exclusiviteit bieden? 7. Wat voor mogelijkheden heeft u voor andere doelgroepen? We zijn ooit begonnen voor jong volwassenen maar hebben nu vooral veel jonge kinderen. Dus volwassenen zijn zeker welkom! Hier hebben wij ook genoeg verschillende lessen voor. Zoals salsa en modern. 8. Heeft u nog suggesties/tips/uitbreidingsmogelijkheden voor de Sport & Cultuurkaart? Ik denk dat een combinatie met onze partners heel goed kan werken. In ons gebouw zit ook nog een beauty centrum, de fight club. Denk aan een korting voor wachtende ouders bij het beauty centrum. Ik ben de eigenaar en verhuur de andere verdiepingen aan hen. Daarnaast bieden we nu al arrangementen met jumpers indoor.

Turnvereniging ODIN Profiel sport aanbieder Profit /non-profit (vereniging) : non-profit, vereniging Welke sport(en): Turnen Doelgroepen: Alle Hoeveel leden: Groot +400 Locatie: vier zalen (verspreid over Amstelveen) Geïnterviewde: Astrid Geerts, Maret Mansvelder Datum interview: 28-05-2015

1. Heeft u interesse om als sportaanbieder mee te werken aan de Sport & Cultuurkaart? (Heeft u aanbod/mogelijkheden om mee te werken?) Ja zeker, leuk nieuw initiatief!

2. Welke verwachtingen heeft u van de Sport & Cultuurkaart?


Nieuwe manier om leden binnen te halen en andere doelgroepen te bereiken. Wij zijn bijvoorbeeld hard op zoek naar meer jongens. Die zijn sterk in de minderheid. Wij zijn door de bond uitgekozen als vereniging om mee te doen met het project ‘vereniging van de toekomst’. Dit is initiatief helpt verenigingen bij het aanpassen en moderniseren. Onder andere door middel van flexibele lidmaatschappen. De Sport & Cultuurkaart past hier helemaal in.

3. Waar moet de Sport & Cultuurkaart aan voldoen om aan de (positieve) verwachtingen te voldoen? We moeten wel rekening houden met de bezetting en het aantal deelnemers. Het scannen van de passen gebeurt dus door middel van een app. Niet elke trainer bij ons heeft een smartphone. Moet je per se internet hebben om de kaarten te scannen via de app? Wij hebben erg slecht bereik in onze hallen namelijk.

4. Hoe ziet jullie aanbod eruit bij deelname aan de Sport & Cultuurkaart? We zullen kijken of we bijvoorbeeld op zaterdag na een reguliere training een instuiftraining kunnen aanbieden. Zodat we alle toestellen kunnen laten staan.

5. Hoe belangrijk is de vergoeding? Wij vinden het vooral belangrijk om te vernieuwen en doen graag mee. Maar het helpt wel om uit de kosten te komen. Ongeveer hetzelfde als met de JAP. Onze leden betalen omgerekend €16 per maand voor 1x per week sporten. Als ze meer willen moeten ze meer betalen. Met de Sport & Cultuurkaart zijn ze dus eigenlijk veel goedkoper uit voor € 9,95 per maand. Dit moeten we even met onze penningsmeester overleggen. 6. Wat verwacht u van de het Sportbedrijf als initiatiefnemer? Zoals jullie voorstellenis het fijn zijn als jullie ons tegemoet kunnen komen in de huur als wij een aparte instuif organiseren voor de Sport & Cultuurkaart. Dit kost toch weer een uur zaalhuur en een uur trainersvergoeding. Verder verwachten wij dat jullie het communicatieve gedeelte op jullie nemen. 7. Wat voor mogelijkheden heeft u voor andere doelgroepen? Genoeg mogelijkheden. We zien ook veel terugloop bij onze oudere leden maar wij hebben uren voor meerdere doelgroepen. 8. Heeft u nog suggesties/tips/uitbreidingsmogelijkheden voor de Sport & Cultuurkaart?


Een andere manier van scannen dan via een applicatie of in ieder geval een applicatie die geen internet vereist.

Sportkidsclub Profiel sport aanbieder Profit /non-profit (vereniging) : Profit Welke sport(en): Free running, kleutergym en ouder-kind gymnastiek Doelgroepen: 1,5 tot 4 jaar, 4 tot 6 jaar en 7 tot 14 jaar. Grootte: Klein <100 leden Locatie: Wisselend, nu Ben Goudsmit hal Geïnterviewde: Wouter den Drijver en Moha Zrikih Datum interview: 09-04-2015

1. Heeft u interesse om als sportaanbieder mee te werken aan de Sport & Cultuurkaart? Ja, in principe wel. 2. Welke verwachtingen heeft u van de Sport & Cultuurkaart? Hopelijk levert het meer inkomsten en meer deelnemers op. Wij werken allebei nog naast dit bedrijf en geven alleen op zaterdag lessen, dit kan eventueel uitgebreid worden bij veel animo. 3. Waar moet de Sport & Cultuurkaart aan voldoen om aan de (positieve) verwachtingen te voldoen? Wij willen graag weten hoeveel Sport & Cultuurkaart deelnemers er mee doen met onze activiteiten. Anders moeten we straks kinderen wegsturen en dat is ook geen goede reclame. Zeker met free-running kan het gevaarlijk worden als er te veel kinderen tegelijk bezig zijn.

4. Hoe ziet jullie aanbod eruit bij deelname aan de Sport & Cultuurkaart? Voor de basisschooljeugd is het free runnen wel heel geschikt. Alleen zitten onze free running lessen op zaterdag al helemaal vol. Dus er moet een aparte training/dag/locatie worden gezocht voor Sport & Cultuurkaart kinderen. Dit is wel weer kostbaar. Een losse les kost bij ons € 11,50 dus wij kunnen met de Sport & Cultuurkaart niet zomaar inloop garanderen. Wel een korting of een extra les gratis bij een 8 rittenkaart. 5. Hoe belangrijk is de vergoeding? Belangrijk. Wij zijn geen vereniging en krijgen dus geen subsidie. Het kost ons ongeveer €50 euro aan zaalhuur plus een trainer van €20 per uur. Dit moet wel terugverdiend worden.


6. Wat verwacht u van de het Sportbedrijf als initiatiefnemer? Een tegemoetkoming in de kosten voor zaalhuur omdat wij niet over een eigen accommodatie beschikken en geen subsidie krijgen als zelfstandige. Daarnaast de een stukje reclame van onze activiteiten. 7. Wat voor mogelijkheden heeft u voor andere doelgroepen? Wij organiseren ook ouder-kind gymnastiek voor ouders met kinderen van 1,5 tot 4 jaar. Met onze overige activiteiten richten wij ons alleen op kinderen tot 14 jaar.

Volleybal Instituut Amstelveen Profiel sport aanbieder Profit /non-profit (vereniging: Vereniging Welke sport(en): Volleybal en beachvolleybal Doelgroepen: Kinderen van 9 t/m 17 jaar Hoeveel leden: Klein ( 80 – 100) Locatie: Ben Goudsmithal Geïnterviewde: Agnes Brunninkhuis Datum interview: 20-04-2015

1. Welke verwachtingen heeft u van de Sport & Cultuurkaart? Hopelijk ontdekken de kinderen met deze card opnieuw volleybal. Er is normaliter veel uitval in de leeftijdsgroep 14 – 18 jaar, wij hopen juist door een goede technische training aan te bieden dat kinderen weer enthousiast worden en doorgaan met volleybal. 2. Waar moet de Sport & Cultuurkaart aan voldoen om aan de (positieve) verwachtingen te voldoen? Dat de inschrijving soepel verloopt. Het mooist zou zijn dat de kinderen zich van te voren al aanmelden zodat we rekening kunnen houden met de extra kinderen die instromen. 3. Hoe ziet jullie aanbod eruit bij deelname aan de Sport & Cultuurkaart? Wij bieden kinderen een volleybal technische training aan. De basisbeginselen van het volleybal worden erin geslepen. Dit gebeurt door middel van een instuiftraining op zondag. In de het voorjaar en de zomer gaan we naar buiten beachvolleyballen. Een training voor kids in de leeftijd tot 12 jaar en van 13 – 17 jaar. 4. Hoe belangrijk is de vergoeding? Niet zo belangrijk. Geld vormt geen probleem.


5. Wat verwacht u van de het Sportbedrijf als initiatiefnemer? Wij verwachten weinig van het Sportbedrijf omdat zij al veel inzet in VIA hebben getoond door mij in de te stationeren. 6. Wat voor mogelijkheden heeft u voor andere doelgroepen? Geen. Wij richten ons momenteel volledig op jeugd t/m 17 jaar.

Interview MHC Amstelveen Profiel sport aanbieder Profit /non-profit (vereniging): Vereniging Welke sport(en): Hockey Doelgroepen: Alle Hoeveel leden: Groot 600+ Locatie: Amstelveen Randwijck Geïnterviewde: Yvette en Tamara Datum interview: 08-05-2015

1. Heeft u interesse om als sportaanbieder mee te werken aan de Sport & Cultuurkaart? (Heeft u aanbod/mogelijkheden om mee te werken?) Ja, absoluut. Wij zullen ook onze funkey collega’s benaderen maar willen voor andere doelgroepen ook zelfstandig meewerken.

2. Welke verwachtingen heeft u van de Sport & Cultuurkaart? We hebben door het Funkey project voor kinderen van 4 t/m 8 jaar vooral veel jonge jeugd gekregen en willen ons nu ook wat meer richten op de oudere jeugd. Daarnaast merken we dat we veel kinderen uit Amsterdam aantrekken de laatste tijd doordat de hockeyclubs in het Amsterdamse Bos allemaal vol zijn en met wachtlijsten werken. De verhouding tussen jongens en meisjes is bij ons een beetje scheef. We hebben vooral veel meisjes en willen graag wat meer jongens enthousiast maken voor hockey.

3. Waar moet de Sport & Cultuurkaart aan voldoen om aan de (positieve) verwachtingen te voldoen? Ik hoop dat deelname aan de kaart niet al te veel administratie met zich meebrengt. Ook is het handig als kinderen zich kunnen aanmelden en wij dit kunnen inzien. Zo weten we wie en hoeveel kids er komen.


4. Hoe ziet jullie aanbod eruit bij deelname aan de Sport & Cultuurkaart? Zoveel mogelijk continuering. Exacte invulling moeten wij nog bespreken met het bestuur en de TC. 5. Hoe belangrijk is de vergoeding? Leuke bijkomstigheid, geen must.

6. Wat verwacht u van de het Sportbedrijf als initiatiefnemer? Vooral voorzien in het promotiemateriaal zodat de vereniging dit direct kan door communiceren naar de leden. 7. Wat voor mogelijkheden heeft u voor andere doelgroepen? Middelbare scholieren, studenten, volwassenen, ouderen Genoeg, hockey is voor iedereen! 8. Heeft u nog suggesties/tips/uitbreidingsmogelijkheden voor de Sport & Cultuurkaart? Zoals gezegd komen wij terug op ons aanbod en zullen in ieder geval onze Funkey collega’s op de hoogte brengen. Verder vooral heel leuk concept.

Fit & Soul Profiel sport aanbieder Profit /non-profit (vereniging) : Profit Welke sport(en): Doelgroepen: Kinderen en volwassenen Grootte: Klein < 100 Locatie: Aan de Amstel Geïnterviewde: Sarah en Bram Datum interview: 21-05-2015

1. Heeft u interesse om als sportaanbieder mee te werken aan de Sport & Cultuurkaart? Ja, super leuk! Wij zijn erg zoek naar hoe wij klanten voor ons sportaanbod kunnen binnen halen. 2. Welke verwachtingen heeft u van de Sport & Cultuurkaart?


Wij bestaan nog maar kort dus de promotie en naamsbekendheid is zeer welkom. Wij zitten ook beetje aan het randje van Amstelveen dus daarom zullen mensen niet zo snel spontaan naar ons toe komen. En wij willen vooral meer kinderen bereiken. 3. Waar moet de Sport & Cultuurkaart aan voldoen om aan de (positieve) verwachtingen te voldoen? Groepsgrootte moet controleerbaar zijn en blijven. Wij willen het kleinschalig houden en hebben ook maar beperkte ruimte. Daarnaast vinden wij het geven van persoonlijke en goede begeleiding erg belangrijk. Dat kan niet met 20 kinderen.

4. Hoe ziet jullie aanbod eruit bij deelname aan de Sport & Cultuurkaart? Wij gaan binnenkort starten met stoeilessen voor kleuters en zijn ook bezig met een kracht en conditie circuit voor tieners. Dit sluit goed aan de doelgroep voor de Sport & Cultuurkaart denk ik. 5. Hoe belangrijk is de vergoeding? Onze fysiotherapie praktijk is onze hoofdinkomsten dus het sport gedeelte doen wij er bij als extra omdat wij het belangrijk vinden dat mensen ook goed begeleid worden tijdens het sporten. Hierdoor kunnen de sportlessen goedkoop aanbieden. De vergoeding is dus niet heel belangrijk maar wel welkom als onkosten. 6. Wat verwacht u van de het Sportbedrijf als initiatiefnemer? Wij kennen het Sportbedrijf nog niet zo goed. Maar omdat je aangeeft dat jullie de initiatiefnemer verwacht ik dat jullie de communicatie en promotie op jullie nemen. Van ons naar de doelgroep toe. 7. Wat voor mogelijkheden heeft u voor andere doelgroepen? Het tienercircuit is dus vooral bedoeld voor middelbare scholieren en daarnaast hebben wij circuittraining voor volwassenen, vechtsport, pilates en ook stoeilessen voor de allerkleinsten peuters. 8. Heeft u nog suggesties/tips/uitbreidingsmogelijkheden voor de Sport & Cultuurkaart? Op dit moment niet.

Interview Eazy fitness Profiel sport aanbieder


Profit /non-profit (vereniging): profit Welke sport(en): Fitness, Power Yoga Doelgroepen: Volwassenen Grootte: Klein Locatie: Maalderij 33 Geïnterviewde: Miguel Janssen Datum interview: 18-05-2015

1. Heeft u interesse om als sportaanbieder mee te werken aan de Sport & Cultuurkaart? (Heeft u aanbod/mogelijkheden om mee te werken?) Ja, ik wil het zeker een kans geven. Mits ik een manier vind dat de Sport & Cultuurkaart in mijn huidige concept past. Die wil ik wel blijven behouden. 2. Welke verwachtingen heeft u van de Sport & Cultuurkaart? Vooral het bereiken van een nieuwe doelgroep. In negatieve zin denk ik dat mijn huidige concept niet past bij de jonge doelgroep. Wij zijn geen reguliere sportschool, wij werken juist met groepslessen. Ik wil juist kwaliteit en persoonlijke begeleiding bieden, geen in en uitloop van mensen. Daarnaast hebben wij wel een flexibel tarief. Men betaalt naar hoeveel je wilt sporten.

3. Hoe ziet jullie aanbod eruit bij deelname aan de Sport & Cultuurkaart? Zoals gezegd zijn wij geen sportschool waar je op elk moment kan inlopen. Wij werken met vaste trainingstijden en zoveel mogelijk vaste trainingsgroepen. Ons aanbod is meer gericht op volwassenen dan op de jeugd. Daarnaast hebben wij een kleine beschikbare ruimte dus ik wil de groepsgrootte kunnen controleren anders gaat dit ten koste van de kwaliteit van de les. Ik moet even denken over mogelijk aanbod. 4. Hoe belangrijk is de vergoeding? Maakt het interessant maar is niet de hoofreden om mee te doen. Het is het proberen waard en zorgt meer promotie en naamsbekendheid.

5. Wat verwacht u van de het Sportbedrijf als initiatiefnemer? Vooral het verzorgen van de communicatie en promotie. Doorvoeren van wijzigingen in mijn aanbod op de website en promotie naar de doelgroep. 6. Wat voor mogelijkheden heeft u voor andere doelgroepen? Vooral voor ouderen en volwassenen hebben wij een geschikt concept. Veel persoonlijke begeleiding, beperkte groepsgrootte, vaste dagen en grotendeels een vaste groep. Sommige leden zijn al 10 jaar lid in dezelfde groep.


7. Heeft u nog suggesties/tips/uitbreidingsmogelijkheden voor de Sport & Cultuurkaart? Nee, momenteel even niet.

Interview Bootcamp020 Profiel sport aanbieder Profit /non-profit (vereniging) : Profit Welke sport(en): Bootcamp Doelgroepen: Nu iedereen vanaf 16 jaar Grootte: Klein <100 klanten Locatie: Amsterdamse Bos Geïnterviewde: Dax van de Velden Datum interview: 22-04-2015

1. Heeft u interesse om als sportaanbieder mee te werken aan de Sport & Cultuurkaart? Ja zeker. 2. Welke verwachtingen heeft u van de Sport & Cultuurkaart? Ik verwacht een andere doelgroep aan te trekken  kinderen. Ik werk nu alleen met volwassenen. En extra inkomsten zijn altijd welkom. 3. Waar moet de Sport & Cultuurkaart aan voldoen om aan de (positieve) verwachtingen te voldoen? Zoals ik het concept nu begrijp is het onduidelijk hoeveel kinderen er naar de training komen. Ik zou wel graag willen weten hoe groot de groep wordt. Tijdens een bootcamp is het maximum voor een trainer/instructeur 10 deelnemers. Dan weet ik of ik nog een extra trainer moet regelen en hoef ik geen kinderen weg te sturen. 4. Hoe ziet jullie aanbod eruit bij deelname aan de Sport & Cultuurkaart? Ik zal een aparte training moeten organiseren vanwege het leeftijdsverschil en de trainingstijden. Het zal zoveel mogelijk op vaste dagen worden gegeven buiten schooltijd. Omdat ik altijd met volwassenen werk vind ik het lastig om in te schatten wat basisschoolkinderen kunnen op bootcamp gebied. Ik zal moeten kijken wat werkt. Mijn programma op hen aanpassen. 5. Hoe belangrijk is de vergoeding?


De vergoeding zie ik meer als een extraatje. Mooi meegenomen. Zonder vergoeding had ik het niet gedaan maar niet heel belangrijk. Ik ga ook mee in het gratis aanbod zodat we kunnen testen hoe het werk en of het programma goed in elkaar zit. 6. Wat verwacht u van de het Sportbedrijf als initiatiefnemer? Ik ken het Sportbedrijf nog niet, dit is de eerste kennismaking dus vind ik lastig om te zeggen. Vooral de communicatie, de website en het voeren van evaluatie gesprekken. Kunnen jullie mij misschien helpen aan materiaal die ik tijdens de trainingen kan gebruiken? Bijvoorbeeld afkeurde touwen van een gymzaal. 7. Wat voor mogelijkheden heeft u voor andere doelgroepen? Middelbare scholieren, studenten, volwassenen, ouderen Ik heb momenteel tijdens reguliere trainingen alleen maar deelnemers van 18+ dus deze leeftijdscategorie is zeker geschikt. Wij hebben juist weinig ervaring met kinderen als doelgroep. Daarnaast is er een mogelijkheid om in contact te komen met de ouders die de kinderen naar de training brengen. Een stukje promotie en misschien in de toekomst een ouder-kind training. 8. Heeft u nog suggesties/tips/uitbreidingsmogelijkheden voor de Sport & Cultuurkaart? Een inschrijf/aanmeld knop op de website zodat er zicht is op het aantal deelnemers per training. En de contactgegevens van de aanmelders zodat ik hen kan benaderen als het slecht weer is en de training niet doorgaat. Korting voor de ouders bij het tentje op de plek waar ik verzamel in het Amsterdamse Bos terwijl zij op hun kinderen wachten. Een kopje koffie gratis of iets dergelijks.

Jumpers indoor Profiel sport aanbieder Profit /non-profit (vereniging) :Profit Welke sport(en): Trampoline springen, bootcamp, yoga, free-running Doelgroepen: Kinderen en volwassenen Grootte: Middelgroot < 100 Locatie: Langs de Werf 7 Geïnterviewde: Rob de Ruiter Datum interview: 29-05-2015

1. Heeft u interesse om als sportaanbieder mee te werken aan de Sport & Cultuurkaart? Ja, absoluut.


2. Welke verwachtingen heeft u van de Sport & Cultuurkaart? Ik vind het vooral belangrijk om mee te werken en kinderen op een laagdrempelige manier meer laten bewegen. En jullie bereiken op deze manier een grote database/doelgroep. Wij bestaan nog maar een jaartje dus een beetje promotie kan nooit kwaad.

3. Waar moet de Sport & Cultuurkaart aan voldoen om aan de (positieve) verwachtingen te voldoen? Ik vind het een leuk project en wil de kans graag aangrijpen. Kinderen moeten wel reserveren als ze willen vrij jumpen. Als ik het maximum aantal springers overschrijd wordt het gevaarlijk. 4. Hoe ziet jullie aanbod eruit bij deelname aan de Sport & Cultuurkaart? In eerste instantie zullen wij in de zomer het ‘vrij jumpen’ gratis aanbieden. Kinderen kunnen dan gewoon in en uitlopen mits zij van te voren reserveren. Vanaf september willen wij graag mee doen met het betaalde programma. Dan zullen we ook onze free running en bootcamp lessen erbij betrekken. 5. Hoe belangrijk is de vergoeding? Zoals al zei vind ik het vooral heel belangrijk dat dit aanslaat en hoef ik er in eerste instantie niet aan te verdienen. Ik moet even afwachten of ik vanaf september ook weer ‘gratis’ inloop aanbied of dat ik dan 50% korting geef. Vanaf september zou het wel leuk zijn als een bezoek ongeveer € 4 waard is. Een uurtje vrij jumpen kost nu € 8. 6. Wat verwacht u van de het Sportbedrijf als initiatiefnemer? Het aanbod werven en bijhouden. En promotie en communicatie via de website en social media. 7. Wat voor mogelijkheden heeft u voor andere doelgroepen? Ja zeker. Wij geven ook bootcamp, yoga en pilates lessen. 8. Heeft u nog suggesties/tips/uitbreidingsmogelijkheden voor de Sport & Cultuurkaart? Misschien in de toekomst helemaal zonder pas werken maar alleen maar met een mobiele applicatie.

Circusschool Pretpiste Amstelveen Profiel sport aanbieder


Profit /non-profit (vereniging) :Profit Welke sport(en): Circus Doelgroepen: Kinderen van 6 t/m 12 jaar Hoeveel leden: Klein <100 Locatie: Gymzaal Burg. Haspelslaan Geïnterviewde: Rian en Loes Datum interview: 19-05-2015

1. Heeft u interesse om als sportaanbieder mee te werken aan de Sport & Cultuurkaart? (Heeft u aanbod/mogelijkheden om mee te werken?) Nee, ik ben nogal sceptisch over het idee. 2. Waarom niet? Wat verwacht u in negatieve zin van de Sport & Cultuurkaart? Te weinig vergoeding, het weegt niet op tegen de kosten die ik maak. Heb te weinig financiële middelen. Kan dat risico nu niet nemen en zie te weinig voordelen. Extra promotie en de grote groep kinderen die jullie bereiken zijn de voordelen. Zie geen mogelijkheid dat er zomaar kinderen kunnen instromen in de lessen. We hebben groepen die al twee jaar les hebben dan is het niveauverschil te groot. Überhaupt worden de groepen te groot als er nog kinderen bijkomen. En een extra uur is financieel geen optie.

3. Heeft u mogelijkheden voor andere doelgroepen? Ander aanbod, evenementen/vakantiekampen? We willen wel mee blijven doen met de JAP. We kunnen eventueel korting bieden op de eenmalige open training die we in de zomervakantie geven.

Turnvereniging FIT Amstelveen Profiel sport aanbieder Profit /non-profit (vereniging) : Vereniging Welke sport(en): Turnen Doelgroepen: Alle Hoeveel leden: Middelgroot (100-250) Locatie: Appellaan en Wibautlaan Geïnterviewde: Hester van der Putten Datum interview: 22-05-2015


9. Heeft u interesse om als sportaanbieder mee te werken aan de Sport & Cultuurkaart? (Heeft u aanbod/mogelijkheden om mee te werken?) Nee, ik zie niet zo veel voordelen voor ons als vereniging. Wij willen wel blijven deelnemen aan de JAP. 10. Waarom niet? Wat verwacht u in negatieve zin van de Sport & Cultuurkaart? Wij zijn niet berekend op in en uitloop van leden. Wij werken allemaal met vrijwilligers en dit is lastig om te organiseren. Het kost vooral veel tijd en moeite en het is maar de vraag of het wat oplevert. Er zijn weinig vrije uren beschikbaar voor een instuif en dit kost ons zaalhuur en een trainer. Ik vind het leuk dat jullie een nieuw initiatief starten maar het is voor ons niet haalbaar helaas. Wel goed dat jullie de JAP erbij betrekken want dat programma had wel enige vernieuwing nodig. Maar wij zien bij de JAP al dat zeer weinig kinderen daadwerkelijk lid worden. Ik heb bang dat door de Sport & Cultuurkaart mensen af en toe komen turnen en daarna niet meer terugkomen. Leden zeggen bijvoorbeeld hun lidmaatschap op en komen een paar keer per jaar turnen. De rest van het jaar zien wij ze niet meer terug omdat ze ergens anders vaker kunnen sporten voor minder geld. 11. Waar moet de Sport & Cultuurkaart aan voldoen zodat u wel deelneemt? - Bijvoorbeeld: - Meer verdoeding per deelnemer: financieel aantrekkelijk Als het meer oplevert qua vergoeding wordt het wel aantrekkelijk en hadden we het misschien een kans willen geven omdat wij dan minder kosten zouden maken. 12. Heeft u mogelijkheden voor andere doelgroepen? Momenteel niet, vanwege de net genoemde redenen.

Sportpark de Kegel Profiel sport aanbieder Profit /non-profit (vereniging) : Profit (exploitant) Welke sport(en): Tennis/badminton Doelgroepen: Alle Hoeveel leden: Gemiddeld Locatie: De Kegel Geïnterviewde: Frans Poel Datum interview: 21-05-2015


1. Heeft u interesse om als sportaanbieder mee te werken aan de Sport & Cultuurkaart? (Heeft u aanbod/mogelijkheden om mee te werken?) Ja zeker. 2. Welke verwachtingen heeft u van de Sport & Cultuurkaart? Vooral meer jeugd aanspreken, een beetje naamsbekendheid en meer inloop/reuring van andere mensen. Nu vooral ouderen. De buiten tennisbanen worden verhuurd aan de tennisvereniging. Maar binnen zijn er veel banen vrij.

3. Waar moet de Sport & Cultuurkaart aan voldoen om aan de (positieve) verwachtingen te voldoen? De baan moet wel 24 uur van te voren gehuurd worden. Het is wel handig als de pas gescand kan worden via ons pinapparaat omdat er niet de hele tijd iemand in de hal is maar wel achter de bar/kassa.

4. Hoe ziet jullie aanbod eruit bij deelname aan de Sport & Cultuurkaart? De kinderen met een Sport & cultuurkaart kunnen voor 50% korting een tennisbaan (binnen) bij ons reserveren/huren. Mits zij dit 24 uur van te voren aangeven. Tot 1 oktober elke dag. Wij organiseren binnenkort Amstelveen Future een groot tennistoernooi. We kunnen iets organiseren dat Sport & Cultuurkaart houders een presentje krijgen als ze langskomen op het toernooi. Ook bij deelname aan Dutch Open Speedminton en andere evenementen valt wat te regelen. Ik verhuur de hal ook aan een sport/judoschool. Zal vragen of hij mogelijkheden heeft. Ook een arrangement in combinatie met het bowlingcentrum en het restaurant behoort tot de mogelijkheden. Bijvoorbeeld voor een kinderpartijtje korting met de kaart. 5. Hoe belangrijk is de vergoeding? Leuk extraatje anders is de hal toch leeg. 6. Wat verwacht u van de het Sportbedrijf als initiatiefnemer? Het promoten en communiceren van de evenementen en baanhuur vermelden op de website. 7. Wat voor mogelijkheden heeft u voor andere doelgroepen? Zeker, in overleg met mijn huurders. Judo, sportschool, fysiotherapie en tennislessen.

Millenium Basketball Club Amstelveen MBCA


Profiel sport aanbieder Profit /non-profit (vereniging) : Vereniging Welke sport(en): Basketball Doelgroepen: Alle Hoeveel leden: Groot >250 Locatie: Ben Goudsmithal Geïnterviewde: Kees Vermunt Datum interview: 02-04-2015

1. Heeft u interesse om als sportaanbieder mee te werken aan de Sport & Cultuurkaart? Ja absoluut. 2. Welke verwachtingen heeft u van de Sport & Cultuurkaart? Wij zijn een jonge maar de snel groeiende vereniging. Onder andere dankzij de hulp van het Sportbedrijf gaat het heel goed. Ondanks onze groei is het altijd leuk om meer kinderen enthousiast te maken voor basketbal. 3. Waar moet de Sport & Cultuurkaart aan voldoen om aan de (positieve) verwachtingen te voldoen? Na jouw uitleg denk ik dat jullie al met veel aspecten rekening hebben gehouden. Het scannen, de pas, inzicht in de cijfers. 4. Hoe ziet jullie aanbod eruit bij deelname aan de Sport & Cultuurkaart? Voor de allerkleinste jongens en meisjes organiseren wij al een wekelijkse instuif op zaterdagochtend. Kinderen kunnen hier zonder lidmaatschap aan mee doen, aanmelden hoeft ook niet. Het idee van deze training is om kinderen op een laagdrempelige manier kennis te laten maken met basketbal. Er zijn twee groepen ingedeeld naar leeftijd: 09.45-11.00 : 6 tot 8jr 11.00-12.15 : 9 tot 12jr Door het seizoen heen worden een aantal toernooien georganiseerd. Kinderen die het basketballen echt leuk vinden kunnen lid worden en deel uitmaken van een team. Daarnaast gaan wij in de zomer naar buiten om te basketballen op veldjes in de buurt. Streetbal heet dit. Dit is hetzelfde principe, lekker basketballen zonder aanmelding.

5. Hoe belangrijk is de vergoeding? Niet zo belangrijk. Een proefles kost bij ons 3 euro en een 10 rittenkaart 25 euro.


Basketbal is niet zo’n dure sport en wij krijgen ook veel steun vanuit Zorg en Zekerheid en Sportservice. 6. Wat verwacht u van de het Sportbedrijf als initiatiefnemer? Het Sportbedrijf heeft al heel veel voor ons gedaan dus de verwachtingen zijn laag. Het bijhouden en vermelden van ons aanbod op de website bijvoorbeeld. 7. Wat voor mogelijkheden heeft u voor andere doelgroepen? Ja zeker, wij hebben herenteams, dames teams (erg weinig!) en recreanten voor elk wat wils. Ook teams U22, U18 en U16. 8. Heeft u nog suggesties/tips/uitbreidingsmogelijkheden voor de Sport & Cultuurkaart? Nee.


ADVIESRAPPORT SPORT&CULTUURKAART AMSTELVEEN DE KRITISCHE SUCCESFACTOREN

Recommend Documents