Adventstijd voor Maria en Elizabeth

30ste jaargang nr. 15

Verschijnt 16x per jaar

Advent

zaterdag 28 november 2015

Officiële uitgave van de Protestantse Gemeente Arnhem

Adventstijd voor Maria en Elizabeth Elizabeth mocht blij haar nicht begroeten. Voor beiden was ’t een wonderlijk ontmoeten: De Heere gaf hun samen te verstaan De grote dingen die Hij had gedaan.

Maria en Elizabeth, zij beiden, zij mochten zich door het geloof verblijden in Hem, Die zich reeds gaf in d`eeuwigheid en nu als Kind zou komen in de tijd.

Elizabeth sprak vol geloofsvertrouwen Maria aan, die boven alle vrouwen gezegend was: als toonbeeld van Gods trouw droeg z’in haar schoot ’t beloofde zaad vertrouwen

Ze spraken samen over “grote dingen”. We horen ook Maria ervan zingen. En samen kregen ze ook moed en kracht uit ’t kind, dat door Maria werd verwacht.

Gedeelte uit de bundel Nog is het tijd van Christien de Priester

1

Colofon Kerkperspectief

Officiële uitgave van de Protestantse Gemeente Arnhem verschijnt 16x per jaar

Uiterste kopijdatum: maandag 7 december - 18.00 uur maar liever enkele dagen eerder. N.B.: nr. 16 beslaat 4 weken! Kopij voor Kerkperspectief nr. 16 (van19 december 2015 - 16 januari 2016) mailen naar: [email protected]

Wijknieuws

Aanleveren via de wijkredacties. De namen en adressen staan vermeld in de koppen bij de wijkberichten.

Redactie

Rita Hop (tel. 026-3819135), Theo van Loenen, Henny Kalisvaart (eindredactie/lay-out).

Abonnementen

Kerkelijk Bureau, telefoon: 026–4420987 e-mail: [email protected] Kosten per 1 januari 2016: Jaarabonnement: € 21,00 Digitaal abonnement: € 11,00 ING rekening: NL72INGB0002571164

Adverteren in Kerkperspectief

Info: Kerkelijk Bureau, telefoon: 026–4420987 e-mail: [email protected] Website: www.kerkperspectief.nl Drukwerk: Digidruk Vandenhul BV, Wijchen Kerkelijk Bureau PGA Rosendaalseweg 507, 6824 KL Arnhem telefoon: 026-4420987 e-mail: [email protected] Geopend: elke werkdag 9.00 - 12.30 uur

Bankrekeningen PGA

voor vrijwillige bijdragen: NL96FVLB0635817187 t.n.v. Protestantse Gemeente te Arnhem. voor overige: NL63FVLB0699642132 t.n.v. Protestantse Gemeente te Arnhem. website: www.pgarnhem.nl

Diaconaal bureau

Diaconaal consulenten/secretaris: Margriet Kok, Nancy Spiele en Alie Teunissen Rosendaalseweg 507, 6824 KL Arnhem telefoon: 026-3512201 e-mail: [email protected] website: www.diaconiearnhem.nl

Bankrekeningen diaconie

voor vrijwillige bijdrage: NL78FVLB0225387522 t.n.v. College van Diakenen Arnhem o.v.v. vrijwillige bijdrage 2015. Voor overige giften: NL33FVLB0635800667 t.n.v. College van Diakenen Arnhem. 2

Regeltjes

Van de redactie.

Door een artikel over een nieuwe opzet van de PKN, met minder regels en meer bisschoppen, kwam het bij me op dat dit jaar wel eens het jaar van de minder regeltjes zou kunnen worden. Overal om je heen hoor en zie je dat het niet werkt: al die regeltjes. Vroeger kon je nog wel eens een collega bijstaan, maar dat mag niet meer. Vroeger mocht je je landsgrenzen bewaken, maar dat mag nu maar een paar uur per dag, dat is strikt geregeld door ‘Schengen’. En nu begint ons dat op te breken. De regeltjes maken heel veel niet mogelijk waar de gewone burgers niet bij stilstaan. Ook journalisten moeten zich aan veel regels houden die ze op de opleiding en in de praktijk hebben geleerd. Er zijn boeken vol over geschreven, zoals het Schrijfboek, uitgegeven door Trouw. Zelfs onze redactie hanteert enkele regeltjes, zoals dat de artikelen wel met Arnhem te maken moeten hebben. En in dit blad hebben we de regel ingevoerd dat we zowel Advent als Kerst met een hoofdletter schrijven als het met het vieren van het feest te maken heeft. Het blijft een lastig vak. In het vorige nummer hebben we per abuis in het artikel van ds. Menno Leistra een woord toegevoegd wat voor heel veel verwarring heeft gezorgd. U leest er meer over op pagina 10. Hier is een excuus onzerzijds wel op z’n plaats. De omslag van deze Kerkperspectief heeft ons ook wat hoofdbrekens gekost. Wat moet het blad in deze Adventstijd uitstralen? We zien veel narigheid en geweld om ons heen, moeten wij ons afzijdig houden? We zijn in oorlog! Dat is niet niks. Of willen we voornamelijk naar de lichtpuntjes kijken die er ook zijn? Naar de hulp die we geven aan mensen in armoede en mensen die voor het geweld op de vlucht zijn. Op de bladzijden 6, 7 en 9 leest u hierover. Het zijn bemoedigende zaken dat zo veel mensen zich het lot van anderen aantrekken en er ook daadwerkelijk iets aan willen doen. Dan ben je trots op Arnhem en haar inwoners. We zijn natuurlijk ook trots op ons nieuwe station, vanaf 19 november Arnhem Centraal! Maar dat is van een heel andere orde. Dat is beton en staal, maar wel een stukje vakmanschap. En Arnhem staat even in de picture. De bouwput is voorbij. Ik had een foto van onze stad voorop willen zetten, maar het heeft niet zoveel met Advent of Parijs te maken. Nu vindt u daar een foto die Menno Leistra in Israël heeft gemaakt van twee bronzen beelden: Maria en Elisabeth. Wel kon ik vanuit het WTC enkele foto’s maken waarop zowel het station als de Eusebiustoren staan. Die staat nu achterop dit blad. (De hele serie vindt u op de website.) Zo gaan we toch met een Adventsplaat de komende weken in. We wensen u een goede voorbereiding op de Kerstdagen.

(We brengen dan een extra dik kerstnummer uit. Daarom willen we degenen die hiervoor een stukje gaan schrijven, vragen om dit zo vroeg mogelijk naar de redactie te sturen. Want het wordt een hele klus.) Alvast bedankt, ook namens de redactieleden Rita en Theo. Bertrand is uit de redactie gegaan wegens tijdgebrek, maar hij zal nog wel de interviews verzorgen. We willen hem hartelijk bedanken voor zijn inzet tot nu toe. Hartelijke groeten, Henny Kalisvaart, eindredactie.

Data Kerkperspectief 2015-2016

Nr. 16 1 2 3 4 5

Kopijdatum Verschijningsdatum 7 december 19 december Kerst Dit nummer beslaat 4 weken! 4 januari 16 januari 25 januari 6 februari 15 februari 27 februari 7 maart 19 maart Pasen 28 maart 9 april

Voor het voetlicht Alles op z’n tijd Op 29 november is het de eerste zondag van Advent. Op de vier zondagen voorafgaand aan Kerst lezen we in de kerk dit jaar de verhalen uit Lucas 1. Ik ben daar blij mee, want ter voorbereiding op het feest van de geboorte van Jezus kunnen die verhalen over Zacharias en Elisabeth, over Maria en de engelen die goede boodschappen brengen niet ontbreken, wat mij betreft. Ze helpen me om in de sfeer van Kerst te komen. Het adventsproject van Kind op Zondag zoomt dit jaar in op het begrip ‘tijd’. Het begin van het Lucasevangelie vertelt dat alle gebeurtenissen zich afspelen in de tijd van koning Herodes en keizer Augustus. Dat zijn de grote namen die de gang van de geschiedenis bepalen! Maar dwars door ‘hun’ tijd gaat Gods tijd. En in Gods tijd gaat het om andere zaken dan om politieke belangen en hoge posities. In Gods tijd worden de zaken omgekeerd, gaat wie achter kwam voorop, en worden de machtigen van hun troon gestoten. Maria bezingt het in haar loflied (Lucas 1: 46-55) uitgebreid! Het Grieks, de taal van het Nieuwe Testament, kent voor het begrip ‘tijd’ twee woorden: chronos en kairos. Chronos is de tijd van ‘uur na uur en dag na dag’. Je hoort het terug in een woord als ‘chronologisch’. Als je iets in chronologische volgorde vertelt, dan vertel je het in de volgorde zoals het gebeurd is: eerst kwam dat, en toen dan en vervolgens dat. Chronos is zoals het is: feitelijk en objectief. Kairos daarentegen is een heel ander soort tijd: tijd die rijp is, tijd waarin zich iets ontwikkeld heeft dat nu klaar is of aan het licht kan komen. Het is als met een zwangerschap: je weet dat er negen maanden nodig zijn om het kindje te laten groeien, maar méér dan alleen maar de dagen, weken en maanden afstrepen, is er het toegroeien naar het nieuwe leven dat komen gaat en dat alles anders zal maken. Zo is het ook met Advent. De weken van voorbereiding op het komende Kerstfeest zijn meer dan tijd om boodschappenlijstjes te maken en bomen te versieren – hoe leuk en feestelijk dat ook kan zijn! Het is ook tijd om toe te leven naar wat komen gaat: Gods zoon in deze wereld. Advent betekent de tijd nemen voor bezinning op de betekenis die dat heeft, ook voor ons vandaag. En meer dan dingen doen en van alles regelen is Advent daarom misschien wel vooral: loslaten wat er niet toe doet en je focussen op wat komt. En daarbij helpen mij die verhalen uit Lucas 1: over Zacharias die geduld en vertrouwen leert, over Elisabeth die merkt hoe grote vreugde haar leven onverwacht verrijkt, over Maria die op ongedachte wijze moeder van Gods kind mag worden, over Jozef die ontdekt dat God hem op een heel eigen manier in de geschiedenis laat meedoen. Het project van de kinderen in de kindernevendienst heeft als titel ‘Hoe laat is het’ – en het antwoord komt niet van ons horloge, maar uit deze verhalen die ons Lucas ons doorverteld heeft: het is de tijd van God die naar mensen omziet, het is de tijd om licht te ontsteken in het donker, om te zingen en te hopen op leven dat goed is voor iedereen. Het Liedboek kent veel Advents- en Kerstliederen waarin het thema ‘tijd’ centraal staat. Zoals lied 496 (tekst Jan Duin, melodie: Forrest Green, Engeland):

In deze rubriek laten predikanten en andere kerkleden iets zien van wat hen bezighoudt en wat ze graag met de kerkleden Arnhem-breed willen delen. Een ster ging op uit Israël na duizend en één nacht. Een oud verhaal werd doorverteld, een lied klonk onverwacht. Dit was het uur van onze God, een mensenzoon gelijk, die onze naam draagt en ons lot die nacht begon zijn rijk. De herders hebben het gezien in de geboortestal: daar was de vrede en sindsdien zingt elk dat overal. Daar was het leven argeloos, verlosten waren zij. Dor hout ging bloeien als een roos, woestijn werd tot een wei. Gij morgenster en mensenzoon, breng ons de nieuwe tijd, waarin de wereld wordt bewoond door uw gerechtigheid. Dan is uw heil aan ons geschied, u allen even na, dan zingt de schepping weer dit lied tot in de gloria. Breng ons de nieuwe tijd waarin de wereld wordt bewoond door uw gerechtigheid… We zingen deze woorden in een tijd waarin voor velen op deze wereld het leven zwaar is: al die mensen op de vlucht, op zoek naar leven in vrede en veiligheid, al die groten en kleinen die moeten leven in onzekerheid over hun toekomst, al diegenen die zuchten en zoeken naar zin, al diegenen die lijden op wat voor manier ook. Dat voor hen die nieuwe tijd mag aanbreken, dat de kairos van God in de chronos van hun dagelijks bestaan mag doorbreken. In en door mensen zoals wij, mensen van Advent en Kerst, die zich mogen laten inspireren door die verhalen van Lucas. Die verhalen vertellen ons dat het kan: deze wereld omgekeerd. Ik wens ons allen goede en betekenisvolle weken toe!

ds. Monique Maan, Diaconessenkerk

Maria en Elisabeth. De beelden staan bij de Aankondigingskerk in Nazareth. (Foto: Menno Leistra. zie ook de omslag.) 3

De eerste dag Zondag 29 november - Zacharia 14: 4 - 9; Lucas 21: 25 – 31 Twee passages die gaan over de wederkomst: of toch niet? In beide teksten gaat het over de gebeurtenis dat God op aarde zal verschijnen. Nu, zo vlak voor Advent en Kerstmis geen ongewone keuze. In Lucas vertelt Johannes de Doper dat er Iemand op aarde zal komen, die sterker is dan hij. Bij Maleachi lezen we over een aardbeving die de Olijfberg zal splijten waarna er een rivier ontstaat, die naar twee kanten water zal doen stromen. (Ezechiël 47:1). Vervolgens komt God met Zijn engelen en er ontstaat een grote duisternis. Hierna als het weer licht is, zal blijken dat Jahwe Koning over de hele aarde is. Iets dergelijks lezen we in Lucas 21: daar zegt Jezus hoe Zijn Wederkomst zal zijn: de zon en de maan maar ook het licht van de sterren vallen weg. De hemel zal instorten en duisternis zal er weer op de aarde liggen (Genesis 1:2). Maar, zegt Christus tegen Zijn discipelen, dat ze dan niet bang hoeven te zijn. Ze zullen op een wolk de Mensenzoon zien verschijnen, bekleed met macht en grote luister. Als jullie zien, dat de vijgenbomen uitlopen, weet je dat de zomer nabij is. Zo is het ook met de Wederkomst. Als je die dingen ziet gebeuren, de duisternis en het gebulder van de zee, dan weten jullie ook dat de Wederkomst van de Zoon des Mensen nabij is. Hetzelfde verhaal is ook in Matteüs 24 te lezen. De komst van de Heere Jezus op aarde, dat wil zeggen, Zijn verschijning als een gewoon mens, wordt verder verhaald in Lucas: dat lezen we nu eerst. Zondag 6 december - Maleachi 3: 1 – 4; Lucas 3: 1 – 6 Weer een profetie: dit keer bij Maleachi en een vervulling: bij Lucas. In de eerste tekst is er sprake van de komst van een bode, die de weg voorbereidt voor Iemand, Die naar de Tempel zal komen. Niet zomaar iemand, maar de Heer der hemelse heerscharen. Hij zal de mensen zuiveren zoals een zilversmid de edele metalen zuivert en de wolwasser de kleden schoonmaakt. De Heere God zal met vreugde de offers van Juda en Jeruzalem aannemen. Vreugde, die Hij ooit had in vroeger tijden toen Zijn volk nog niet van Hem was afgedwaald. Bij Lucas wordt dit verhaal ingevuld: het is Johannes de Doper, die de mensen oproept om zich van zonden te zuiveren. Want ook Johannes is door God ge roepen tot het profeteren; zie Jeremia 1:1; Joël 1:1; Hosea 1:1. Hoe kunnen de mensen zich zuiveren? Door zich te laten dopen tot vergeving der zonden. Waarom is die doop noodzakelijk? Wie gedoopt is door het stromende water zal gereinigd zijn van zijn zonden en door diezelfde doop zijn de vergeving der zonden in het vooruitzicht gesteld. Na Johannes zal Christus komen en alleen Hij heeft de macht om zonden te vergeven. Daarom staat in deze tekst een citaat uit Jesaja 40: maak recht de weg voor de Koning. De weg door de woestijn van de zonden! Want, zegt Johannes, de weg van bekering tot God en verootmoediging voor God is de weg waarlangs God Zijn heil schenkt aan de mensen. Niet alleen aan Israël? Nee, het heil van God is door Jezus Christus naar de wereld gekomen in zijn Persoon. Gods heil is verbonden aan Persoon en werk van Jezus Christus; het heil door voor de hele wereld is.

4

Zondag 13 december Sefanja 3: 14 – 20; Lucas 3: 7 – 18 Bij Sefanja lezen we een profetie over Jeruzalem en Sion. Het verhaal van Gods ontferming over Zijn uitverkoren volk. Want God zal Zijn relatie met Sion niet verbreken; beter gezegd: Hij zal als koning over Zijn volk optreden. Hij zal alle ballingen van Israël bijeenbrengen en meer nog. Hij zal alle volkeren tot Zijn volk maken. Een prachtig perspectief, dat helemaal in de Adventstijd past. Om preciezer te zijn hoe dit allemaal gaat gebeuren, lezen we in Lucas waar we het optreden van Johannes de Doper kunnen zien. Hij preekte met waarschuwende woorden over het komende heil; in de Tempel in Jeruzalem werd daar niet meer over gepreekt. De dienst daar was afgegleden tot een gebeuren van uiterlijke rituelen. Johannes preekte berouw en bekering en tegelijk waarschuwde hij voor de toorn van God, die zichtbaar zou worden bij het komende Laatste Oordeel. Dat was en is niet te ontvluchten door rituelen in de Tempel. Het gaat om het innerlijke: God wil het berouw van mensen, anders gezegd: maak ernst met het leven voor God. Bekering vraagt Hij, n.l. goede werken doen uit liefde voor God. In Israël leefde de verwachting dat de komende Messias de koning zal zijn (Jesaja 9:6) die de Romeinen zal verdrijven. Maar: Christus is uit het huis van David en Koning van Israël (en niet alleen van Israël, maar van de hele wereld). Christus zal de hele wereld bevrijden van zonde, ziekte en dood: niet van de Romeinen of welke bezetter dan ook. Johannes doopte met water, tegelijk zegt hij dat er Iemand na hem zal komen, Die met vuur zal dopen. Hij verwijst hiermee naar Christus en naar Pinksteren (Jesaja 4:4; Joël 2: 28- 32). De doop met vuur is het Laatste Oordeel. Het vuur zal reinigen en zuiveren. De reiniging en zuivering met het vuur zal in de Eindtijd zijn; dan zal Christus met de Zijnen optrekken, met Zijn getrouwen. Dan zal, zoals Johannes profeteerde, het kaf van het koren gescheiden zijn. drs. Th. D. van Loenen

Alle zeven dagen zaterdag zondag maandag dinsdag woensdag donderdag vrijdag zaterdag zondag maandag dinsdag woensdag donderdag vrijdag zaterdag zondag maandag dinsdag woensdag donderdag vrijdag zaterdag zondag maandag

28 november 29 november 30 november 1 december 2 december 3 december 4 december 5 december 6 december 7 december 8 december 9 december 10 december 11 december 12 december 13 december 14 december 15 december 16 december 17 december 18 december 19 december 20 december 21 december

Marcus 13:28-37 Lucas 1:1-25 Lucas 1:26-38 Psalm 50:1-15 Psalm 50:16-23 Numeri 6:1-12 Numeri 6:13-21 Psalm 119:169-176 Lucas 1:39-56 Lucas 1:57-66 Lucas 1:67-80 Psalm 28 1 Tessalonicenzen 1:1-10 1 Tessalonicenzen 2:1-12 1 Tessalonicenzen 2:13-20 1 Tessalonicenzen 3:1-13 Psalm 42 1 Tessalonicenzen 4:1-12 1 Tessalonicenzen 4:13-18 1 Tessalonicenzen 5:1-11 1 Tessalonicenzen 5:12-28 Psalm 145 Micha 5:1- 5 Micha 5:6-14

Protestantse Gemeente Arnhem

Algemene Kerkenraad: voorzitter: Jan Liebeton, [email protected] secretaris: Lyska van der Elst, tel. 3818557 College van Kerkrentmeesters: voorzitter: Geert Beltman, [email protected] College van Diakenen voorzitter: Jacob Kooistra, [email protected] penningmeester: Joop Vos Predikanten in algemene dienst van de PGA: ds. Elsje Pot, tel. 3637338, [email protected] Taakgroep Communicatie Taakgroep Jeugd en Jongeren ds. Anja Vogelzang, tel. 3233833, [email protected] Taakgroep Vorming en Toerusting Taakgroep Missionair werk.

Vanuit de Algemene Kerkenraad Beleidsplan Diaconie 2016 - 2020

Het beleidsplan 2016-2020 van de Diaconie is afgelopen AK ter bespreking geweest. Het beleidsplan is vooral geactualiseerd op de volgende punten: aangepast aan het nu geldende beleidsplan van onze gemeente; rekening houdend met maatschappelijke ontwikkelingen als de WMO en een grotere verantwoordelijkheid voor mensen zelf; een verwachte toename van de instroom van vluchtelingen, ook de komende jaren als gevolg van conflicten vlakbij onze Europese buitengrenzen. Dit leidt ertoe dat de Diaconie als ‘helper waar geen hulp meer is’ de aandacht naar deze punten zal verleggen, waar mogelijk in afstemming met andere kerken, organisaties en de gemeente. Zo wil zij invulling geven, samen met ons allen, aan onze diaconale opdracht in de stad en de wereld.

Taakgroepen

Om meer duidelijkheid te krijgen voor de taakgroepen, de wijkgemeenten en de AK is er een avond geweest, onder leiding van Trix Drewes (gemeenteadviseur) en Jan Boer (begeleider voor beleidsimplementatie). Het doel was om met elkaar in gesprek te komen over wat de zwaartepunten van de verschillende taakgroepen zouden moeten zijn en waar eventuele knelpunten zitten. Het was een vruchtbare avond, waarvan de resultaten in de komende maanden duidelijk moeten worden. Jan Boer zal de taakgroepen ook begeleiden om tot daadwerkelijke plannen te komen en aan te geven waar, zodat die kunnen worden opgelost.

Inspiratiefonds

Er is overleg geweest vanuit de AK met het inspiratiefonds over de werkwijze. Het bleek dat men in de praktijk tegen grenzen was aangelopen. Dit is besproken en het voorstel is daarna in de AK goedgekeurd. Het fonds kan zich nu zowel richten op het beoordelen van aanvragen voor vernieuwende projecten als dat zij de vernieuwing kan stimuleren.

Johannes Fontanus, grondlegger van de PGA in Arnhem

Op 5 november is in de Bethlehemkerk het boek over Johannes Fontanus gepresenteerd. Johannes Fontanus was de eerste protestantse predikant van Arnhem, die geleefd heeft van 1545 tot 1615. In 1578 kwam hij in Arnhem, waar hij op verzoek van graaf Jan van Nassau is gebleven. Het boek, geschreven door dhr. A Janssen en dhr. K. van Manen en is uitgegeven door Valkhof Pers te Nijmegen. Eerste exemplaren werden uitgereikt aan ds. Plaisier, scriba van de PKN, dhr. Minderhoud , voorzitter

van het College van Bestuur van het Johannes Fontanuscollege te Barneveld en aan dhr. Liebeton, voorzitter Algemene Kerkenraad van de Protestantse Gemeente Arnhem.

Wijkgemeenten in Arnhem Noord zoeken naar vormen van samenwerking

In Arnhem Noord zijn de wijkgemeenten al enkele jaren in gesprek om te onderzoeken op welke manier de samenwerking kan worden bevorderd. U heeft daar al enkele voorbeelden van gezien. Al gaandeweg komt echter steeds meer de overtuiging naar voren dat de gedachte in het beleidsplan om in Noord naar twee wijkgemeenten te gaan met daarbij twee kerken/vierplekken niet de meest gewenste weg lijkt die men nu op afzienbare tijd ziet. Hierover wordt het gesprek gestart in de AK, met als doel om te komen tot beslissingen die er op gericht zijn zolang mogelijk present te zijn in de verschillende wijken. U zult hier nog meer over horen.

Coördinator voor vluchtelingenhulp, iets voor u?!

Arnhem Voor Vluchtelingen, te vinden op facebook en binnenkort op een eigen website, is dringend op zoek naar coördinatoren voor bepaalde deelgebieden als taalonderwijs, kleding, muziek, ontmoetingen, vrijwilligerscoördinatie, etc. Het moeten mensen zijn die overzicht hebben, initiatiefrijk en sensitief zijn, zelfstandig kunnen werken, maar ook weten wanneer ze moeten afstemmen. Zijn er mensen binnen PGA die dit leuk zouden vinden en het zouden kunnen? Voor informatie kunt u een mail sturen naar [email protected]

Jan Liebeton, voorzitter Algemene Kerkenraad

Actie Kerkbalans 2016 in voorbereiding.

De stedelijke kerkrentmeesters zijn o.l.v. Jaap van ‘t Riet de afgelopen tijd al weer volop bezig geweest, samen met de wijkkerkrentmeesters, om Actie Kerkbalans 2016 voor te bereiden. Dat is ieder jaar weer veel werk. Afstemmen, adressen selecteren, folders maken, drukwerk bestellen, sorteren op wijken, vrijwilligers werven en instrueren en noem maar op. Toch is dit werk de kern van het werk van de kerkrentmeesters: zorgen voor voldoende inkomsten om onze noodzakelijke uitgaven te kunnen financieren. Zoals bekend ontvangen wij als kerk geen subsidies of bijdragen van derden. Wij moeten al onze uitgaven zelf financieren vanuit de leden. Deze opdracht is ieder jaar weer een uitdaging en spannend. Het valt namelijk niet mee om de begroting sluitend te krijgen ondanks verwoede pogingen van het college van kerkrentmeesters. Het teruglopend aantal kerkleden en daardoor minder inkomsten dwingt ons keuzes te maken bij de uitgaven. Hoeveel kerkgebouwen kunnen we nog in stand houden en hoe lang? Hoeveel predikanten en pastoraal medewerkers kunnen we nog betalen ? Veel hangt af van onze inkomsten, vandaar dat we ook bij de komende Actie Kerkbalans weer een beroep op u doen om de hoogte van uw jaarlijkse bijdrage serieus te bepalen. Uw bijdrage bepaalt mede hoe actief en present we als kerk in Arnhem kunnen blijven. Onze kerk in Arnhem is gevraagd om op zaterdag 16 januari mee te doen met de landelijke kick-off voor Actie Kerkbalans. U zult die dag de kerkklokken horen luiden als teken van onze presentie en een teken van onze kerk af te geven: “Het geloof is voor iedereen”. Hartelijke groet, Namens het College van Kerkrentmeesters PGA, Geert Beltman, voorzitter 5

Collectenopbrengsten PGA

(bedragen in euro’s)

1 november 2015

1e collecte: Kerk in Actie - Zending

2e collecte: Plaatselijk kerkenwerk

3e collecte: Onderhoud gebouwen

kerk: 1e collecte Opstandingskerk 100,80 Diaconessenkerk 173,43 Siongemeenschap 51,25 Bethlehemkerk 105,35 Salvatorkerk 74,53 Rijkerswoerd 113,00 De Kandelaar 99,06 Bonifatiuskerk 96,09 Totaal 813,51

2e collecte 67,22 94,19 56,30 68,04 46,64 51,25 90,16 82,27 556,07

3e collecte 58,56 67,21 43,35 59,29 50,47 46,81 137,10 462,79

8 november 2015

1e collecte: . Diaconaal werk

2e collecte: Plaatselijk kerkenwerk

3e collecte: Onderhoud gebouwen

kerk: 1e collecte Opstandingskerk 287,31 Diaconessenkerk 95,47 Siongemeenschap 58,80 Bethlehemkerk 144,40 Salvatorkerk 104,84 De Kandelaar 153,65 Bonifatiuskerk 82,72 Totaal 927,19 15 november 2015 2e collecte: Plaatselijk kerkenwerk

kerk: 1e collecte Opstandingskerk 141,36 Diaconessenkerk 69,51 Siongemeenschap 30,70 Bethlehemkerk 75,41 Salvatorkerk 123,29 De Kandelaar 72,40 Bonifatiuskerk 76,45 Totaal 589,12

2e collecte - 70,56 45,40 71,20 86,11 120,20 75,90 469,37

3e collecte 73,36 33,40 63,69 68,94 68,48 90,10 397,97

1e collecte: . Kerk in Actie - Diaconaat 3e collecte: Onderhoud gebouwen

2e collecte 97,48 38,86 27,95 58,96 81,43 64,55 57,99 427,22

3e collecte 71,25 25,47 25,32 41,77 107,56 31,30 74,50 377,17

Collectebonnen • Blauwe bonnen à € 0,50 (20 bonnen van € 0,50 = € 10, – ) • Oranje bonnen à € 1,00 (20 bonnen van € 1,00 = € 20, – ) • Groene bonnen à € 2,00 (20 bonnen van € 2,00 = € 40, – ) U kunt ze kopen op het kerkelijk bureau (ma-vr 8.30-12.30) tegen contante betaling. Pinnen heeft daarbij onze voorkeur. U kunt ze ook bestellen door overschrijving van het verschuldigde bedrag op bankrekening NL63FVLB0699642132 van de Protestantse Gemeente te Arnhem o.v.v. kleur en aantal van de bonnen. U krijgt de collectebonnen dan toegestuurd.

Belastingaftrek Indien u meer dan 1% van uw verzamelinkomen en tevens meer dan € 60,- per jaar aan giften uitgeeft, is het meerdere tot maximaal 10% van het verzamelinkomen aftrekbaar.

Lege cartridges voor Kika Er staat op het kerkelijk bureau een inzamelbox voor lege printercartridges ten behoeve van Kika, Kinderen met kanker. 6

Gebed voor Parijs God van liefde, vrede en recht, U kent ons, U doorgrondt onze harten en gedachten. Met verbijstering, onbegrip, verdriet en zorg komen we bij U. Wij bidden voor Parijs. Wij bidden voor onze wereld. Wij bidden voor slachtoffers, voor nabestaanden, voor gewonden. Nietsvermoedend getroffen, gedood of voor het leven getekend. Wij bidden voor allen die door angst bevangen zijn geraakt. Geef vrede, bidden wij U. Wees met ons, in de kwetsbaarheid die we ervaren bij het zien van dit barbaarse geweld. Geef dat angst en haat niet onze raadgevers worden. Geef dat we alle gevoelens die in ons opkomen durven delen met velen in onze samenleving, geef dat dat tot meer verbinding leidt, over grenzen van afkomst en religie heen. God, in tranen die in ons opkomen weten we U aanwezig. Uw verbondenheid met wie roept om hulp. Uw visioen van een land waar het leven goed is voor ieder. Verwarm wat verkild is geraakt. Verzacht wat versteend is geraakt. Bewaar ons bij het geloof dat U met ons onderweg bent. Help ons ons te richten naar een samenleving die veilig is voor ieder. Amen (Ds. Karin van den Broeke, voorzitter van de generale synode) 14 november 2015

Vacature Coördinator vrijwilligerswerk bij PDC de Herberg Pastoraal Diaconaal Centrum de Herberg in Oosterbeek wil als verlengstuk van de plaatselijke kerkelijke gemeente een tijdelijk huis en geestelijke begeleiding bieden aan gemeenteleden die, om wat voor reden dan ook, even afstand willen nemen van hun woon/werksituatie en zich willen bezinnen op levensvragen. Tot het team behoren 8 betaalde krachten en 2 vrijwilligers, die de coördinatie van het vrijwilligerswerk als taak hebben. Er zijn ruim 200 vrijwilligers bij het werk van de Herberg betrokken. De Herberg is op zoek naar een

coördinator vrijwilligerswerk (m/v)

Deze vrijwilligersfunctie heeft een tijdbesteding van gemiddeld 3 dagdelen per week. De werkzaamheden vinden plaats in Oosterbeek (wekelijks op dinsdag), vanuit huis (bij oplossen van roosterproblemen) en incidenteel op andere momenten (bijvoorbeeld bij vrijwilligersbijeenkomsten). Nadere informatie is beschikbaar op onze website www. pdcdeherberg.nl onder vacatures. Daarnaast kunt u informatie opvragen bij het hoofd facilitaire zaken Idelette Westerhof, bij voorkeur per e-mail ([email protected]) of telefonisch 026-3342225.

Nieuws van de Diaconie De diaconie trekt zich het lot van de vluchtelingen aan. Op de laatste vergadering van het College van Diakenen was Johannes Kon, lid van de kerngroep Arnhem voor Vluchtelingen onze gast. Ook was Gerrit Groeneveld, werkzaam bij Kerk in Actie,aanweizg. Met toestemming van Gerrit Groenveld plaatsen we zijn artikel en een foto van het College van Diakenen.

Arnhem nog even met de handrem

Arnhem heeft alles, de middelen, de mensen, de motivatie. Maar waar beginnen? Op een warme novemberavond liet het College van Diakenen zich bijpraten door Johannes Kon. Hij is voorzitter van de Arnhemse Raad van Kerken en voortrekker van een compact samenwerkend gezelschap dat zich heeft opgeworpen om de massaal aangeboden hulp aan vluchtelingen in goede banen te leiden. Goed beschouwd komt het erop neer dat ze zich moeten inhouden in Arnhem. Maar ze staan wel te popelen. Jacob Kooistra, voorzitter van het college, realiseert zich maar al te goed dat ongecontroleerde hulp ook averechts kan werken. Dus hij houdt de handrem er nog even op. “We kunnen zo van start. We hebben de middelen en de mensen. Maar we willen ons goed laten informeren wat wijsheid is.” Johannes Kon had die avond een heel heldere boodschap voor de diakenen. “Geld hebben we genoeg”, zei hij. “Ongelofelijk wat een rijk land we zijn. En spullen ook zat. Waar het om gaat is contact met de mensen. Ze hebben enorm de behoefte om hun verhaal te doen. Gewoon in een gesprek van één-op-één. Of in een groepje. In ieder geval van mens tot mens.”

Gedicht

Die avond zijn dertien kerkmensen naar de bijeenkomst van het college gekomen. Betrokken en bewogen diakenen die er veel aan is gelegen om te zorgen dat de gevluchte medemens kan rekenen op hun steun. Het begin van de avond typeert de oprechte sfeer van medeleven en de bereidheid gezamenlijk de schouders onder de klus te zetten. Diaconaal consulent Margriet Kok leest een gedicht voor van Ad de Bont, uit de bundel ‘Mirad, een jongen uit Bosnië’.

Het was niet tegen dovemans oren gezegd. De boodschap was helder en bij de diakenen ontstonden spontaan plannen. Voor allerlei bijeenkomsten waar de sociale factor een rol van betekenis speelt. Een kookmiddag of -avond bijvoorbeeld. In kleine dan wel grotere groepen. Koken voor deze mensen of sterker nog: ze laten koken voor elkaar. Het gesprek komt dan vanzelf. En het mooiste zou zijn als alle 400 vluchtelingen - ook hier voornamelijk uit Syrië en Eritrea - in de voormalige koepelgevangenis tegelijkertijd op een mooie dag erop uit zouden kunnen voor het door Johannes zo bepleite contact van mens tot mens.

Pas op de plaats

Het gaat er van komen in Arnhem. Zeker. Maar de diaken realiseren zich dat ze toch even pas op de plaats moeten maken. Om de acties te kunnen coördineren en te voorkomen dat er organisatorische chaos ontstaat. De vergadering sluit niet uit dat Arnhem in de nabije toekomst staat voor de moeilijke opdracht nog meer vluchtelingen op te vangen. Mocht dat zo zijn dan wil de vergadering van diakenen een klein clubje uit hun midden dat zich buigt over de mogelijkheden en in contact treedt met mensen die overzicht hebben over alle initiatieven. Dat overzicht is er vooral bij de organisatie ‘Arnhem voor Vluchtelingen (AVV)’. Een samenwerkingsverband van bij de stad betrokken Arnhemmers die vluchtelingen een warm welkom willen bereiden. AVV zet zich in om alle hulp te coördineren en koppelt maatschappelijke initiatieven aan de behoeften van vluchtelingen. Ook heeft AVV de rol van aanspreekpunt voor het COA en de gemeente. De diakenen conformeerden zich met een gerust gevoel aan de uitgangspunten van dit initiatief, op voorspraak van Johannes. Eensgezind en met hoofden vol plannen drinken ze nog een kop thee of koffie en Johannes verlaat met een goed gevoel en vol vertrouwen de vruchtbare bijeenkomst.

Een paar essentiële regels die aan duidelijkheid niets te wensen over laten: Er is in ons land een verschrikkelijke wind opgestoken Een wind vol vuur en verkrachting. En op een dag, op een dag die ik me niet meer herinner, die ik me niet meer durf te herinneren, ben ik weggewaaid.

Helder

De boodschap van Johannes Kon is helder. In Arnhem weten ze wat ze te doen staat. Gesprekken van mens tot mens organiseren. Zoveel mogelijk. Dat is waar de vluchtelingen mee vooruit kunnen. Ze hebben een bed, bad en brood. Maar ze hunkeren naar begrip en een gevoel van geborgenheid. Johannes licht dat als volgt toe: “Niet bij iedereen in Arnhem is evenveel begrip voor deze mensen. Dat weten we allemaal. Maar dat is volstrekt onterecht. Daarom moet je deze mensen zien en meemaken. Haal ze op, haal ze in je huis. Deze mensen zijn absoluut niet te beroerd om waar dan ook naartoe te gaan. Als er maar sprake is van menselijk contact. Als we ooit een woord voor de wereld hebben gehad, is het dit wel.”

Het College van Diaken: Van links naar rechts staand achterste rij : Nancy Spiele, Jacob Kooistra, Margriet Kok, René Vos. Middelste rij staand: Alie Schregardus, Mimi Averesch, Henny Beijer, Hilda van Vliet, Marthy te Brake. Voorste rij zittend: Gerrit de Graaf, Maria Willemsen, Joop Vos, Inge van Hemert.

7

Actualiteiten - Agenda Kerstsamenzang op vrijdag 18 december in Elden

De Chr. Gem. Zangvereniging ‘Irene’ verzorgt op 18 december een Kerstsamenzang in de Lucaskerk te Elden. Kom naar deze avond om volop te genieten van de kerstliederen gezongen door ons koor en met medewerking van diverse leden van het Lucaskoor. Dit jaar mogen we ook genieten van het leerlingenorkest van ‘Crescendo’ uit Elden. We hopen er een fijne en sfeervolle avond van te maken en rekenen op een grote opkomst. De avond begint om 20.00 uur de kerk is open vanaf 19.30 uur. Toegang is gratis; wel is er een collecte bij de uitgang als bijdrage in de kosten. Adres van de Lucaskerk is: Rijksweg West 52 te Elden. Ook te bereiken met buslijn 14, uitstappen op de Brink te Elden. P. Abbenhuis

Protestants Christelijke Ouderenbond afd. Arnhem Ledenmiddag - Kerstmiddag op 16 december

Woensdag 16 december komt de heer Jan van Lier uit Berg en Dal een presentatie geven over ‘De blijde geheimen van Maria’, gezien vanuit het perspectief van de kunst, de theologie en de persoonlijke beleving. Aan de orde komen: De verbeelding van de Boodschap van de engel, Het bezoek van Maria aan Elisabeth, De geboorte van Jezus en De aanbidding door herders en koningen. We zingen deze middag ook onze vertrouwde kerstliederen. Het wordt een sfeervolle middag in het licht van het naderende Kerstfeest. Iedereen is van harte welkom, zowel leden als gasten. We zien u graag om 14.00 uur in de Bethlehemkerk, Honigkamp 25 in Arnhem-Presikhaaf. Toegang en koffie zijn gratis. Komt allen ! Dinie Wielemaker De Christenvrouw – interkerkelijke ontmoeting voor geloofsopbouw en bemoediging

Toerustingsochtend op maandag 14 december

Plaats: Kruiskerk, Lisdoddelaan 30, 6832 EC Arnhem – Malburgen Oost Tijd: 9.30 – 11.30 uur (9.15 uur koffie) Spreker: hr. J. Sussenbach Thema: De grootheid van God te zien in de sterrenhemel Ook niet-leden zijn van harte welkom

De Christenvrouw - Arnhem is een vereniging die haar grondslag en motivatie heeft vanuit de Bijbel. 8

Een kaarsje aansteken in de Eusebiuskerk In de Adventstijd worden op twee koopavonden, donderdag 3 en 10 december, op straat lichtjes aangeboden die u kunt aansteken in de Eusebiuskerk. De kerk is speciaal hiervoor opengesteld van 17.00 uur – 20.00 uur. Er is gelegenheid voor gedachtenis, rust, bezinning of gebed. Gemeenteleden zullen sfeermuziek verzorgen. De stadspastores van de PGA zijn aanwezig voor gesprek of voor wie een zegen wil ontvangen.

Een initiatief van stadspastores en Taakgroep missionair werk van de PGA.

Aangepaste Kerstviering bij het Leger des Heils Het kerkgenootschap Leger des Heils korps Arnhem wil, net als vorig jaar, op woensdagavond 16 december van 19.00 uur tot 20.15 uur weer een aangepaste Kerstviering organiseren voor mensen met een verstandelijke beperking. Het zal een viering worden met veel samen zingen, een mooi verhaal met plaatjes. Al met al een feestelijk gebeuren met natuurlijk iets lekkers bij de koffie! We zullen deze Kerstviering houden in ons gebouw aan de Leidenweg 11-12 in de wijk Elderveld te Arnhem. Ons gebouw is gelijkvloers en er is een aangepast toilet aanwezig! Mensen met een beperking die niet in een woonvorm wonen, maar thuis of elders, zijn natuurlijk ook van harte welkom! Voor een goede organisatie willen we graag het volgende van u weten: • Op hoeveel bewoners kunnen we ongeveer rekenen? • Hoeveel begeleiding komt er mee? • Hoeveel bewoners zijn gebonden aan een rolstoel? Mogen wij u vragen om hierop zo spoedig mogelijk te reageren! Uiteraard moet het vervoer door uzelf worden geregeld! Er is voldoende gratis parkeer gelegenheid! In afwachting op uw reactie en dank voor uw medewerking! Met vriendelijke groet,

Joop Toeter, secretaris.

e-mail: [email protected]

Nu ook in Arnhem:

pioniersplek in Schuytgraaf van de PKN en de PGA

Op 20 december wordt er in Arnhem een Top2000 kerkdienst georganiseerd. Kort gezegd is dat een kerkdienst, die vorm wordt gegeven aan de hand van popmuziek, nummers die in de Top2000 zullen klinken.

pionier: Evert W. Brink MA tel.: 0640177474, e-mail: [email protected]

Top2000 kerkdienst

De Top2000 wordt al jaren tussen kerst en oudejaarsavond twaalf uur op radio 2 non-stop uitgezonden. De Top2000 wordt samengesteld naar aanleiding van uitgebrachte stemmen. Voor de viering in Arnhem is het ook mogelijk een stem uit te brengen op: www.top2000kerkdienst.nl . Wacht daarmee niet te lang, want we willen ook proberen of we enkele nummers ‘live’ kunnen brengen en er is natuurlijk tijd nodig om een en ander in te studeren. De kerkdienst is in de Opstandingskerk op 20 december om 10.00 uur. En is nadrukkelijk bedoeld voor iedereen die graag naar popmuziek luistert of nieuwsgierig is naar de zeggingskracht van muziek, die je doorgaans nauwelijks in de kerk hoort. Als je je stem hebt uitgebracht voor Arnhem, ben je natuurlijk ook benieuwd, of jouw voorkeur bij meer mensen favoriet is. Naar welke muziek luisteren Arnhemmers graag? Tot nog toe is er nog niet een echte favoriet aan te wijzen. De dienst wordt voorbereid door een deel van de taakgroep jeugd en jongeren aangevuld met enkele jongeren.

ds. Elsje Pot

Christmas Carols Concert

Uitgevoerd door Nomen Nescio, onder leiding van Marja Stoter - van der Graaf begeleid op piano/orgel door Irene Gootjes. zondag 13 december 15.30 uur Kerk van Rozendaal woensdag 16 december 20.00 uur Dorpskerk te Westervoort donderdag 17 december 20.00 uur Bonifatiuskerk te Elden Samen de Kerst tegemoet zingen. Een tijd van bezinning en vernieuwing; Van warmte en het leven vieren. Wij wensen een ieder mooie dagen toe. Kom gerust eens luisteren bij onze repetitie. Wij repeteren op woensdagavond van 20.00 tot 22.00 in de School Mariëndael, Heijenoordseweg 5a te Arnhem. Voor meer informatie: kijk op onze website www.koornomennescio.nl volg ons op facebook of bel met Marja Stoter, 026-3818878

Pionieren voor jou Pionieren is niet iets van een gemeente als organisatie of een kerkenraad. Dan gaan zomaar dingen mis. Als er een team ontbreekt, of als verwachtingen en afspraken onduidelijk zijn. Pionieren heeft te maken met ‘er zijn’ – op een andere manier denken, geloven, ontmoeten, leven. Dat heeft te maken met jou: met wie deel jij je hoop, je leven? Graag geef ik door wat een vriend van mij 14 november op Facebook plaatste: “FB kleurt blauw-wit-rood. Wat mij opvalt dat gelovigen en niet-gelovigen oproepen om te bidden voor Parijs. En de tekst van Martin Luther King: Alleen Licht verdrijft de duisternis. Alleen Liefde de haat. Zaterdagavond. Ineens besloot ik om een moslimfamilie te bezoeken op mijn galerij. Ik ken ze, maar ben nog nooit bij hen thuis geweest. Gastvrij werd ik ontvangen. De ouders van de buurman waren er ook. Thee, gebak... een warm welkom. De tv stond aan, een hele zaterdagavond aandacht voor Parijs. We hebben gesproken over onze families, kinderen, kleinkinderen. De ouders van Ali zijn jaren ’70 naar Nederland gekomen. Ze hebben kinderen en kleinkinderen. Vader heeft gewerkt bij V&D en als schoolconciërge. Ze zouden nooit meer naar Marokko terugkeren. Met Ali gesproken over het geloof. Over de aanslagen van IS. “Ik denk aan Noord-Ierland. De wereld zegt: christenen maken elkaar af. Maar, het waren geen mensen met een door de Geest veranderd hart. Christenen hebben een persoonlijke relatie met God. Gods liefde vervult hun hart. Nooit hebben de media verteld dat er in Noord-Ierland vele katholieke en protestantse christenen in honderden gebedsgroepen samen kwamen om voor hun verscheurde land te bidden. “Ali zei me: de moslims die moorden, aanslagen plegen, zijn géén moslims. In de Koran staat: ‘Als je één mens doodt, doodt je de hele mensheid en wie één mens redt, redt de hele wereld’. Wij zeggen: kijk, de moslims slachten ongelovigen, joden, christenen af. Maar zijn al die terroristen moslims? Ze misbruiken ons geloof om hun zonden te bedekken. We hebben gesproken over dankbaarheid voor het leven. Dat het leven genade van God is. Elk mensenleven is kostbaar, in Kaboel, in Bagdad, in Beirut, in Parijs. Allebei zijn we blij met God. Blij met elkaar. Ik heb ze de vrede van God toegewenst en zij mij. Ali en ik hebben elkaar omhelsd. Niet iedereen die naar een kerk gaat is een wedergeboren christen. Niet elke moslim is een terrorist. In deze flat en in mijn woning begroet en omhels ik een moslim, een hindoe, een boeddhist, een christen, een ongelovige. God roept mij om met al mijn medemensen de liefde waarmee God mij liefheeft te delen. Alleen Gods liefde breekt het hardste hart. Peter.” Een goede Adventstijd gewenst, Evert W. Brink 9

Rectificatie Beste lezers van Kerkperspectief, in het kerkblad van 7 november jl. heeft u wellicht het artikel van ds. Menno Leistra gelezen dat hij voor Voor het voetlicht schreef. Hierin is een vervelende onjuistheid geslopen, en wel de term ‘het vagevuur’. Het is een hele ongelukkige toevoeging, waar mensen ook van geschrokken zijn. We vragen u daarom deze woorden als niet geschreven te beschouwen. Op de redactievergadering hebben we vrij uitgebreid gepraat over deze ‘tussenfase’. Een van ons vertelde daarbij over de betekenis van het vagevuur in de katholieke leer. Maar deze leer komt niet overeen met de leer van de schrijver N.T. Wright, en evenmin met die van ds. Leistra. Het is door een misverstand binnen de redactie dus in de tekst terecht gekomen. We bieden onze excuses aan aan de schrijver en de lezers van ons blad. We plaatsen hieronder de juiste tekst. De redactie. Overledenen herdenken Op die manier dragen we die namen met ons mee, in het geloof dat zij bij God geborgen zijn. Vanuit die gedachte geven we ook die laatste zondag van het kerkelijk jaar vorm: we noemen de namen en bidden om troost in het geloof dat God die geven wil! Elk jaar weer is het een bijzondere dienst. Bijzonder ook omdat we dan als gemeente iets mogen delen met de familie van diegene die wij ook gekend hebben. Samen met familie zoeken we naar woorden van troost en spreken we uit dat er een God is die mensen opwacht en thuishaalt. Het is immers Pasen geweest. Dit laatste is wat mij betreft niet alleen een ritueel, maar ook een geloofswaarheid. Je mag geloven dat aan het eind van dit leven er een doorgang is naar een volgend leven. Met andere woorden gezegd, zou je het ook zo kunnen zien, dat eeuwig leven eigenlijk al hier en nu begonnen is. Het leven gaat immers door! En hoe je dat dan moet zien? Daarover heb ik niet de waarheid in pacht, maar daar heb ik wel mijn gedachten bij. Gedachten die zijn gevoed door een belangwekkend boek van N.T. Wright, ‘Surprised by hope’. Kort door de bocht lees ik bij hem over een hemel ver weg als een voorlópige plek voor mensen, een soort van tussenfase. Want uiteindelijk komt God naar deze aarde om deze wereld te herscheppen. Dan zal de hemel thuis zijn op deze aarde!

Van onruststoker tot autoriteit De apostel Paulus Henk Janssen OFM, deken emeritus van Arnhem, en ds. Klaas Touwen hebben onlangs twee Paulusboeken uitgebracht. Het eerste, Paulus zelf (2014), is een bespreking van zijn zeven ‘echte’ brieven die in het Nieuwe Testament hun plek hebben gekregen. De aanhalingstekens van ‘echte’ geven aan dat deze brieven weliswaar door Paulus zelf zijn gedicteerd of geschreven, maar er is een redactie overheen gegaan: teksten zijn samengevoegd, sommige fragmenten gaan zeker niet op Paulus terug. Het tweede deel, In naam van Paulus (november 2015), behandelt zes aan hem toegeschreven brieven die eveneens in de Bijbel zijn opgenomen maar als pseudepigrafie, brieven van later tijd, die op Paulus’ naam zijn gesteld om aan gezag te winnen en om zijn gedachtegoed een bindende interpretatie mee te geven. De tentenmaker, onruststoker, bajesklant, bereisde farizeeër en ‘christen’ van het eerste uur, werd een christelijke autoriteit, een patriarchale huisvader, een kerkleraar met midden-platoonse, dan weer stoïcijnse gedachten. Beide boeken willen de huidige stand van het Paulusonderzoek voor een breed publiek toegankelijk maken. Dat deze tweedeling berust op brede wetenschappelijke consensus blijkt wel uit de medeauteurs van deze boeken, ondermeer nieuwtestamentici van zeven verschillende universiteiten in Nederland en Vlaanderen. Paulus zelf en In naam van Paulus zijn uitgaven van Skandalon in samenwerking met Tijdschrift voor Verkondiging. Met deze boeken wil Tijdschrift voor Verkondiging zich namelijk in de schijnwerpers plaatsen als een oud en eerbiedwaardig tijdschrift dat de 88e jaargang ingaat, maar dat niettemin geheel gratis is. Het is het eerste theologische tijdschrift voor een breed publiek: predikanten, bijbelstudiekringen en liturgiegroepen, dat niet meer op papier verschijnt maar downloadbaar is als internettijdschrift. Zie: www.tijdschriftvoorverkondiging.org De redactie is oecumenisch en academisch, zoals de auteurs van deze beide Paulusboeken. Tijdschrift voor Verkondiging wordt bekostigd door de Franciscanen van Vlaanderen en Nederland.

Presentatie boek op 10 december in Huissen

Op donderdagavond 10 december zal ds. Klaas Touwen In naam van Paulus. Handelingen en de aan Paulus toegeschreven brieven presenteren in de Protestantse kerk van Huissen (Raadhuisplein 35). De avond begint om 20.00 uur. Op het programma staan: - het Paulusbeeld van de Handelingen der apostelen. - een zeker niet Paulijnse inbreuk in de eerste brief aan de Korintiërs. - Uitgeverij Skandalon is aanwezig met een boekentafel.

De vlag halfstok bij Beukbergen in Huis ter Heide (foto Menno Leistra, 19 november 2015) 10

Een meditatieve tocht vanuit jezelf naar God: Mindfulness en gebed. Interview met Carin Kuiper-Boonstra Carin Kuiper-Boonstra (40) ontving mij voor dit interview op haar sfeervolle boerderij in Driel. Ze is in Arnhem geboren en is de dochter van Dirk (†) en Corrie Boonstra en inderdaad: kleindochter van Arnhems oudste inwoonster, mevr. Boonstra-van der Bijl die in oktober 105 jaar werd. Na haar schoolopleiding ging ze in Amsterdam aan de Vrije Universiteit bewegingswetenschappen studeren. Tijdens haar studie leerde ze ook haar man Kris kennen. Ze hebben samen twee kinderen, Ruben (12) en Kira (10). Wat ben je van beroep? Ik ben werkzaam als psychomotorisch therapeut voor ouderen in de GGZ. Hier ben ik in aanraking gekomen met mindfullness omdat dat tegenwoordig veel in behandelingen gebruikt wordt. Je geeft ook een cursus mindfulness en bidden? Ja, die doe ik samen met ds Pierre Eijgenraam. ‘Mindfullness’ is met intentie je aandacht richten en gewaar zijn van je gedachten, gevoelens, lichamelijke sensaties en zintuiglijke waarnemingen van dit moment, zonder te oordelen. Je leert je stress te verminderen. Deze vorm van meditatie kan een aanzet geven tot een mildere omgang met jezelf en anderen, waardoor je ook minder moet. De mindfulnessmeditatie is afkomstig uit het zenboeddhisme, maar heeft geen religieuze achtergrond. Het helpt om meer ‘vrij’ van bijv. automatische reactiepatronen of gedachten te worden. Dit heeft ook een positief effect op het contact met God en zo kun je het een christelijke meditatie noemen waarbij je jezelf openstelt voor God.

Nederlands Bijbelgenootschap Arabische bijbels voor Syrische vluchtelingen

Het Nederlands Bijbelgenootschap (NBG) stelt 5.000 Arabische bijbels ter beschikking aan christelijke Syrische vluchtelingen in Nederland. Kerken, hulporganisaties en particulieren kunnen deze bijbels gratis bestellen en uitdelen. ‘Veel christelijke vluchtelingen uit Syrië zijn alles kwijtgeraakt, ook hun bijbel’, zegt Rieuwerd Buitenwerf, directeur van het NBG. ‘Als bijbelgenootschap willen we deze mensen helpen met een bijbel in hun eigen taal, het Arabisch. Juist deze bijbels van ‘thuis’ geven mensen hoop en houvast. In Nederland zijn complete Arabische bijbels nauwelijks beschikbaar. Daarom importeren we nu bijbels uit Libanon, met hulp van het Libanees Bijbelgenootschap.’

Wat voor mensen komen op jouw cursus af? Het zijn zeer verschillende mensen. Wat ze allemaal gemeen hebben is dat ze nieuwsgierig zijn naar wat de cursus heeft te bieden. De meesten zoeken rust of verdieping van hun relatie met God. Hoe kwam je erop om mindfulness te combineren met gebed? De combinatie met gebed is er gekomen omdat ik zelf merkte dat mindfulnessmeditatie alleen een gevoel van leegte achterliet. Ik miste gewoon wat. Als vanzelf ging ik mijn meditaties afsluiten met een gebed en ik merkte dat het bidden na het mediteren krachtiger aanvoelde. Toen Pierre me vroeg om samen een meditatiecursus te gaan geven, was het voor mij logisch dit te combineren met gebed. We hebben net als bij de reguliere mindfullnesscursussen ook bij deze cursus een 8-wekelijks aanbod. Aan het begin van elke bijeenkomst staat de (mindfullness-) meditatie op de voorgrond, in het tweede deel van de bijeenkomst richten we ons meer op bidden. Iedere cursist krijgt een cursusmap met achtergrondinformatie, een oefen-cd en meditatiebankje. Is er voldoende belangstelling voor deze cursus? Toen we deze cursus aankondigden, kwamen er in no time zo’n 18 aanmeldingen binnen. Ik kan je wel zeggen dat we verrast waren. Zoveel belangstelling hadden we niet verwacht. Omdat de groep anders te groot zou worden (max 10 pers.) hebben we de mogelijkheid geboden te kiezen voor een voorjaarsof najaarscursus. De tweede cursus loopt momenteel nog. Hoe nu verder? We zijn nog steeds bezig de cursus verder te ontwikkelen. We horen van de deelnemers de wens om ook tijdens de meditaties het contact met God op te zoeken. We proberen daarom de meditaties nog meer te vervlechten met het bidden. Tot slot: Mochten er mensen zijn die vragen over of belangstelling hebben voor deze cursus dan kun je mailen naar: [email protected] . Bedankt Carin voor dit interview! Bertrand Hoek

wie er graag een wil. Iedereen kan namens kerken of christelijke organisaties gratis bijbels bestellen via www.bijbelgenootschap.nl/syrischevluchtelingen. Hier kunt u ook financieel bijdragen aan dit project. Bijbel in de eigen taal ‘Als bijbelgenootschappen wereldwijd willen we dat iedereen een betrouwbare bijbel in zijn of haar eigen taal heeft. Daarom geven we aan Syrische vluchtelingen voor hen vertrouwde Arabische vertalingen. Ook kan er een kleine selectie kinderbijbels worden besteld’, aldus Buitenwerf. Bron: Nederlands Bijbelgenootschap Haarlem Contactpersonen NBG-werkgroep afd. Arnhem: Henk Goeree en Rita Hop. tel. 026-3819135

Lokale initiatieven ondersteunen Veel Nederlandse kerken en organisaties bieden hulp aan vluchtelingen. Het NBG ondersteunt deze lokale initiatieven met het importeren van Arabische bijbels, bedoeld om uit te delen aan 11

Rooster Erediensten

Opstandingskerk Rosendaalseweg 505 Diaconessenkerk Iz. Evertslaan 11 Siongemeenschap in KKC Het Dorp Dorpsbrink 7 Bethlehemkerk Honigkamp 25 Salvatorkerk Salvatorplein 274 De Regenboog Oec.Wijkgem. Petersborg, Slochterenweg 40 De Kandelaar Den Haagweg 1 De Rank (Bonifatiuskerk) Huissensedijk 10 Remonstr. en Vrijz. Prot. Parkstraat 31a Eusebiuskerk Kerkplein 1 Waalse Kerk Gasthuisstraat 1 (naast pol.bureau) Evang. Luth. Gem. Arnhem Spoorwegstraat 8-10 Dorpskerk Schaarsbergen Kemperbergerweg 806 Protestantse Kerk te Rozendaal Kerklaan 17 Ziekenhuis Rijnstate Wagnerlaan 55 K.K.C. Het Dorp Dorpsbrink 7 Verz. huis Vreedenhoff Esperantolaan 2 Verz. huis De Drie Gasthuizen Rosendaalseweg 485 Verpl.huis Regina Pacis Velperweg 158 Verpl.huis Eldenstaete Mr. D.U. Stikkerstraat 126

Zondag 29 november 2015 Eerste zondag van Advent 1e coll.: Diaconaal werk 2e coll.: Plaatselijk kerkenwerk 3e coll.: Onderhoud gebouwen 10.00 u. ds. Y.M. Voorhaar, viering H.A. 10.00 u. ds. M.A. Maan, viering H.A. 10.30 u. zie KKC Het Dorp

10.00 u.

ds. Joh. Brezet, Duiven ds. A.C. Poley

Zondag 6 december 2015 Tweede zondag van Advent 1e coll.: Diaconaal werk 2e coll.: Pastoraat 3e coll.: Onderhoud gebouwen 10.00 u. ds. M. Dijkstra, Ede 10.00 u. ds. P.J. Moet, Velp 10.30 u. ds. H.J.W. Laseur, Voorthuizen 10.00 u. ds. I. Lodewijk, Velp 10.00 u. ds. J.P. Eijgenraam

10.00 u.

geen dienst

10.00 u.

10.00 u.

ds. H. Oostdijk-van Andel

10.00 u.

10.00 u.

ds. G.J. van Steeg, Veenendaal ds. M.G. Fernhout

10.00 u.

10.00 u.

geen dienst

ds. A. Vogelzang, dienst van Schrift en Tafel ds. K. Dijk, Duiven ds. A.D. Poortman, Veendendaal. dienst v doven en slechthorenden ds. K.C.L.Eldering, Velp geen dienst

geen dienst

geen dienst ds. K. Touwen

10.00 u.

pastor J. Kolkman en ds. K.Touwen, 10.30 u. gez.dienst in Oud Katholieke Kerk ds. W. Hartogsveld 10.00 u.

10.00 u.

ds. F.Z. Ort

10.00 u.

ds. I.M.J. Eldering-Jonckers Nieboer, Velp ds. M.G. Fernhout

10.15 u.

ds. J.P. Dam-Oskam

10.15 u.

pastor R.J.J. Roefs

10.30 u.

pastor J.G. te Lindert

10.00 u.

ds. F. van de Hoek

10.00 u.

10.00 u.

ds. K. Dijk, Duiven pastor A. Poppen

10.00 u.

10.15 u.

10.00 u.

11.00 u. 10.30 u.

10.15 u.

zie Siongemeenschap

11.00 u.

pastor H. Mantel, Oosterbeek

10.30 u.

pastor B. Elenbaas, Arnhem pastor H. Mantel, Oosterbeek mw. M. Jonker hr. A. Bennik, Arnhem

Oecumenische diensten Samen Kerk Zijn in Woon-/Zorgcentrum Waalstaete

>>

Waalstraat 36 Elke vrijdag 15.00 uur. 4 december hr. T.J. Strikwerda, Arnhem 11 december hr. C.P. Vink, Arnhem 18 december pastor N. Gudden, kerstviering

Verpleeghuis Heijendaal St. Elisabethshof 201 Elke vrijdag 10.30 uur.

4 december pastor J. Koopman, Arnhem 11 december mw. H. Mantel, Oosterbeek 18 december ds. J. ter Avest, Arnhem 12

(vooraankondiging)

Kerstzangdienst op 20 december in de Eusebiuskerk Aanvang: 20.00 uur. Deur open 19.15 uur. Einde ca 21.30 uur.

Rooster Erediensten

Opstandingskerk Rosendaalseweg 505 Diaconessenkerk Iz. Evertslaan 11 Siongemeenschap in KKC Het Dorp Dorpsbrink 7 Bethlehemkerk Honigkamp 25 Salvatorkerk Salvatorplein 274 De Regenboog Oec.Wijkgem. Petersborg, Slochterenweg 40 De Kandelaar Den Haagweg 1 De Rank (Bonifatiuskerk) Huissensedijk 10 Remonstr. en Vrijz. Prot. Parkstraat 31a Eusebiuskerk Kerkplein 1 Waalse Kerk Gasthuisstraat 1 (naast pol.bureau) Evang. Luth. Gem. Arnhem Spoorwegstraat 8-10 Dorpskerk Schaarsbergen Kemperbergerweg 806 Protestantse Kerk te Rozendaal Kerklaan 17 Ziekenhuis Rijnstate Wagnerlaan 55 K.K.C. Het Dorp Dorpsbrink 7 Verz. huis Vreedenhoff Esperantolaan 2 Verz. huis De Drie Gasthuizen Rosendaalseweg 485 Verpl.huis Regina Pacis Velperweg 158 Verpl.huis Eldenstaete Mr. D.U. Stikkerstraat 126

Zondag 13 december 2015 Derde zondag van Advent 1e coll.: Diaconaal werk 2e coll.: Jeugdwerk 3e coll.: Onderhoud gebouwen ds. Y.M. Voorhaar 10.00 u.

Zondag 20 december 2015 Vierde zondag van Advent 1e coll.: Diaconaal werk 2e coll.: Plaatselijk kerkenwerk 3e coll.: Onderhoud gebouwen 10.00 u. ds. E.I. Pot

10.00 u.

ds. M.A. Maan. cantatedienst ds. M.M. Hazeleger, Hilversum ds. M.H. Leistra

10.00 u.

10.00 u.

ds. J.P. Eijgenraam, dienst voor Jong en Oud geen dienst

10.00 u.

ds. Joh. Brezet, Duiven geen dienst

10.00 u.

ds. H. Oostdijk-van Andel

10.00 u.

ds. J.P. Eijgenraam

10.00 u.

ds. D.J. Cuperus, Veendendaal ds. M.G. Fernhout en ds. P.F. Thimm, zie kader hieronder geen dienst

10.00 u.

ds. J. van Meerveld, Renkum dr. J.F. Goud, Den Haag geen dienst

geen dienst

17.00 u.

ds. H. Uytenbogaardt, Utrecht, viering H.A. ds. W. Hartogsveld

10.30 u.

ds. F.Z. Ort, viering H.A. pastor G. de Boo

10.00 u.

10.30 u. 10.00 u.

10.00 u.

10.30 u. 10.00 u. 10.00 u. 10.15 u.

10.30 u. 10.00 u.

10.15 u.

10.00 u.

10.15 u.

zie Siongemeenschap ds. W. van der Kooij

10.00 u.

10.00 u.

pastor M.M. Piris, Arnhem pastor A. Poppen

10.00 u.

pastor B. de Groot-Kopetzky, Nijmegen

10.30 u.

10.30 u.

Zondag 13 december 2015, aanvang 10.00 uur Kerkdienst van Remonstranten en Vrijzinnig Protestanten samen met de Doopsgezinde gemeente. Plaats van samenkomst: Waalse Kerk: Gasthuisstraat 1 (naast politiebureau)

Voorgangers: ds. M.G. Fernhout en ds. P.F. Thimm Met medewerking van het Nieuw Betuws Kamerkoor.

ds. H. Spoelstra, advents- en kerstviering ds. E. Postma. Ginneken ds. S.C. van der Wall, Arnhem pastor B. Elenbaas, Arnhem pastor R.J.J. Roefs zie Siongemeenschap

10.00 u.

11.00 u.

ds. L. Oosthoek, Arnhem ds. G. van Asselt, Apeldoorn ds. Y.M. Voorhaar

11.00 u.

mw. A. Mosterd, Arnhem ds. M.M. Hazeleger, Hilversum hr. F. Koevoets pastor J.A.M. Bakker, Arnhem

Zin op Zondag: De schone kunsten Zondag 13 december, 13.00-14.00 uur Inleiding: Mirjam Westen, conservator MA Plaats: Museum Arnhem, Utrechtseweg 87 Vrijwillige bijdrage (richtbedrag € 8,--) plus entree museum (€10 of museumkaart) Zie verder op blz. 22 van dit blad.

Coventrygebed in de Walburgiskerk,

Walburgisplein 1, Arnhem elke vrijdag 12.30 - 12.45 uur Wekelijks gebed voor vrede en verzoening. Voor meer informatie: 026-4424567 en www. walburgisarnhem.nl

13

Opstandingskerk

kerkgebouw: Rosendaalseweg 505 tel. 4421810 www.opstandingskerkarnhem.nl

wijkredactie: Henk Altena tel. 3611343 [email protected] predikant: ds. Yolanda Voorhaar tel. 0318-621676 [email protected] secretariaat: Jaap de Kleijn, [email protected] tel. 361 0683 wijkkas Opstandingskerk: NL10INGB0000851500 kerkomroep: www.kerkomroep.nl

Bij de kerkdiensten

Op zondag 29 november is het 1e Advent. We bereiden ons voor op het kerstfeest. In deze dienst vieren we ook het Heilig Avondmaal. Wat later dan oorspronkelijk gepland; de doopdienst van 15 november kwam ervoor in de plaats. We delen met elkaar brood en wijn. Op zondag 6 december 2e Advent, gaat dr. Meindert Dijkstra voor. Zondag 13 december, 3e Advent, hoop ik zelf weer voor te gaan. In het kader van de toenemende samenwerking tussen de drie wijken in Noord, maak ik op 20 december een uitstapje naar de Bethlehemkerk. Bij ons gaat dan Elsje Pot voor. Zij is bezig met de voorbereiding voor een Top2000 dienst. U kunt ook zelf stemmen.

ouders van harte geluk met deze keuze voor hun kind en Gods zegen over hun leven met elkaar en in de gemeente.

Gesprekskring 30+

Deze kring komt op 11 december samen bij Jarno Hilhorst. Het vijfde hoofdstuk van de Doornse Levenskunst is dan aan de orde.

Gesprekskring De Drie Gasthuizen

Deze kring komt samen iedere tweede dinsdag van de maand in De Drie Gasthuizen. Het is vanwege de verbouwing iedere keer weer spannend waar we zitten, maar er is altijd plaats. In december is dat dus dinsdag 8 december.

Spreekuur

Iedere week ben ik op dinsdagmorgen van 9.30 – 11.00 uur aanwezig in de predikantskamer. Wilt u een afspraak maken, iets regelen, of zomaar even een kopje koffie drinken (of uw doos van Actie Schoenmaatjes inleveren), dan bent u van harte welkom.

Yolanda Voorhaar

Actie Schoenmaatjes

Dit jaar doen we als Opstandingskerk samen met de Diaconessenkerk mee aan het schoenmaatjesproject: je versiert een schoenendoos, doet er spulletjes in voor een jongen of meisje van een bepaalde leeftijd en je schoenendoos gaat vervolgens op reis om een kind in een ver land blij te maken! Later krijg je een filmpje toegestuurd waarin je ziet bij welk vriendje of vriendinnetje in een ver land jouw doos terecht is gekomen. Achter in de kerk zijn folders en dozen te verkrijgen. Bij de folder zit een machtigingsformulier; het kost namelijk € 6 om een doos op zijn bestemming te krijgen. We hopen dat zoveel mogelijk mensen meedoen met hun eigen kind, kleinkind, oppaskind, buurkind of gewoon zelf! De dozen met de machtigingsformulieren kunnen hier in de kerk op de zondagen 29 november en 6 december ingeleverd worden, evenals tijdens het spreekuur van Yolanda Voorhaar én op zaterdag 12 december tussen 10.00 en 12.00 uur.

Corinne Roete en Marije Meijering

Top2000 kerkdienst Gedoopt

Op zondag 15 november werden er in de Opstandingskerk drie kinderen gedoopt. We stonden eerst stil bij de aanslagen in Frankrijk, door een kaars aan te steken en even stil te zijn. Maar ondanks onze gevoelens van verwarring en meeleven werd het daarna feest. Piet van der Heide vertelde een prachtig verhaal over 'Door het water gaan'. Het verhaal van Christoffel. De aanwezige kinderen, evenals de volwassenen, hingen aan zijn lippen. Daarna werden gedoopt: Kasper Sem Hospers, zoon van Sandra Noordewier en Christian Hospers, broertje van Jesper, Jim Paul Hiller, zoon van Wilma van der Pijl en Raimund Hiller, broertje van Naomi en Rhodé, en Ramon Hilhorst, zoon van Jarno en Bianca Hilhorst-van Rappard, broertje van Amély. We wensen de

De kerkenraad heeft mij toestemming gegeven om op 20 december een Top2000 kerkdienst te organiseren. Kort gezegd is dat een kerkdienst, die vorm wordt gegeven aan de hand van popmuziek: de nummers die in de Top2000 zullen klinken (die wordt tussen kerst en oudejaarsavond 24.00 uur op radio 2 non-stop uitgezonden). Als je het leuk vindt, kun je stemmen zodat we in Arnhem voor deze viering een eigen top 10 kunnen samenstellen www.top2000kerkdienst.nl. Wacht daarmee niet te lang, want we willen ook proberen of we enkele nummers 'live'kunnen brengen en er is natuurlijk tijd nodig om e.e.a. in te studeren. Denkt u nu: o wat verschrikkelijk, dan kunt u terecht bij onze buurgemeenten: de Bethlehemkerk of de Diaconessenkerk. Deze viering wordt voorbereid met een lid van de taakgroep jongeren en enkele vrijwilligers.

Elsje Pot

Uitnodiging aan iedereen in Arnhem van 55+

U wordt uitgenodigd om deel te nemen aan de advent-kerstviering op 15 december. De advent-kerstviering viering is voor IEDEREEN, dus neem gerust je buurvrouw of kennis mee. Deze vindt plaats in de kerkzaal van de Opstandingskerk. Vanaf 15.30 uur bent u van harte welkom. Het officiële gedeelte begint om 16.00 uur met de kerstliturgie: Van Mozes naar Jezus. Tijdens deze liturgie speelt Janet Slump klarinet. Na de pauze is er een optreden van Volksdansgroep Vodace uit Arnhem. Met een gezamenlijke broodmaaltijd besluiten we deze 14

middag om ca. 18.30 uur. Wilt u op deze uitnodiging ingaan, dan kunt u zich telefonisch opgeven bij: mw. D. van Rheede tel. 3617288 mw. G.Wieringa tel. 4454580. U kunt zich ook per e-mail opgeven. [email protected] Mocht u ons willen steunen door middel van een gift dan kan dat door storting op banknr. NL 72 INGB 0001018679 t.n.v. mw. D. van Rheede-Wolven, Velp onder vermelding van 'Kerstgave'.

Agenda

Elke dinsdag is ds. Voorhaar aanwezig van 9.30 uur tot 11.00 uur do. 3 december Creagroep 9.30 uur ma. 7 december Gespreksgroep Elsje 20.00 uur di. 8 december Ontmoetingsmiddag 14.00 uur

Bethlehemkerk

Honigkamp 25, tel. 3642367 www.bethlehemkerkarnhem.nl wijkredactie: Piet Blok, tel. 3614939 [email protected] predikanten: ds. Menno Leistra, tel. 0575-845930 [email protected] ds. C.J. Kraai, tel. 0317-422188 / 06-24770523 [email protected] scriba: Nollie Kramer-Bunschoten, tel. 3612208 [email protected] wijkkas: NL39INGB 0000999000 t.n.v. wijk- en bloemenfonds Bethlehemkerk, Arnhem beheer website: Edward Eekma, tel. 3792147, [email protected]

Uit de kapel Bij de diensten

Zondag 29 november hoopt ds. Brezet uit Duiven onze voorganger te zijn. Zelf ben ik dan in Ellecom, waar onze kleindochter het teken van de doop mag ontvangen. Haar beppe is die zondag de voorganger… Dat wordt feest! Een week later staat ds. Lodewijk bij ons op de preekstoel. Eerste en tweede Advent: het wordt buiten guur en dan hebben we het niet alleen over het weer. Het wordt in de wereld om ons heen guurder dan voorheen. De verschrikkelijke gebeurtenissen in Frankrijk staan nog op mijn netvlies. Hoe is het mogelijk dat mensen tot zulke daden in staat zijn? Welke onbegrijpelijke geloofszekerheden draag je dan met je mee? In het christelijk geloof leven we toe naar de komst van het Licht in de wereld. Het Licht dat ons ook helpt om de medemens in Zijn ‘licht’ te zien. Wel-licht helpt het ons ook om te blijven zoeken naar het goede in de ander, ook als hij of zij een ander geloof aanhangt. Er zijn mensen die er op zinspelen om bevolkingsgroepen tegen elkaar uit te spelen. Dan spelen we ‘ze’ pas echt in de kaart. Op de derde Advent hoop ik zelf voor te gaan in een dienst van Schrift en Tafel. We zijn op die zondag halverwege de weken naar Kerst toe. Net als in de tijd naar Pasen, is ook die derde Adventszondag een vrolijke zondag in die zin dat het licht van Kerst al schijnt door het paars van de tijd van bezinning. Moge dat licht onze wegen juist in deze donkere, gure tijden steeds meer hoop geven op een vredige toekomst! De Vredevorst is al eens naar deze wereld gekomen! Die derde zondag is er ook een verrassing bij de koffie…

wo. do. ma. di. do.

9 december 10 december 14 december 15 december 17 december

Autodienst

zo. 6 december zo. 13 december zo. 20 december

Oec. Gesprekskring Creagroep Kerkenraad Kerstviering 55+ Creagroep hr. Joop Vos mw. Bep Potjer mw. Pleuni v.d. Heide

14.00 uur 9.30 uur 20.00 uur 15.30 uur 9.30 uur tel. 3641333 tel. 3611560 tel. 3613110

H. Altena

Allerlei

Op maandag 30 november vergadert de stedelijke commissie Kerk en Israël in de Bethlehemkerk. Een week later op 7 december in de middag om 15.00 uur tijd voor de voorbereiding van de Derde Adventszondag en de Kerstdienst, in de kapel. Op diezelfde avond om 19.00 uur catechese in de Korenmaat. Een goede voorbereidingstijd op Kerst gewenst, ook namens collega Kraai, Menno Leistra

Projectnieuws

De werkgroep wilt u graag informeren over het verloop van de acties die in de afgelopen periode zijn gevoerd voor de 2 projecten. Op 1 november heeft de eerste kaartverkoop voor de 2 projecten plaatsgevonden. De opbrengst hiervan was € 80,00. Weer een prachtig resultaat. Elke zondag staat de kaartenstandaard in de hal waar u kaarten kunt kopen. Het geld kunt u deponeren in het groene busje. Ook deze opbrengsten zijn bestemd voor de projecten. Op zaterdag 7 november is de High Tea geweest. Het was een groot succes. De projectgroep wil iedereen die iets lekkers heeft voorbereid, nogmaals hartelijk danken. Ruim 45 gemeenteleden hebben aan de High Tea deelgenomen. Tijdens de High Tea heeft Edward Eekma een fotopresentatie en een toelichting gegeven over het project van Siboras, Indonesië. De opbrengst van de High Tea bedroeg, na aftrek van enkele onkosten, € 286,56. Een mooie opbrengst. Op zondag 29 november wordt weer een (kerst)kaartenverkoop gehouden. Nieuwe (kerst)kaarten zijn natuurlijk weer van harte welkom en kunt u inleveren bij de werkgroepleden. In het nieuwe jaar worden weer enkele acties gehouden. Op 5 februari staat in ieder geval de erwtensoepmaaltijd gepland. Hierover wordt u tijdig geïnformeerd. De werkgroep wenst u een goede Advent en voor straks fijne Kerstdagen en een voorspoedig 2016. Corrien van ‘t Oever

Kerktaxi 29 nov. 6 dec. 13 dec. 20 dec. 25 dec. 27 dec.

Kerst

hr. E. Eekma hr. J. van ’t Oever hr. C. de Kramer hr. P. Blok hr. J. van ’t Oever hr. E. Eekma

tel. 379 21 47 tel. 362 15 14 tel. 361 24 98 tel. 361 49 39 tel. 362 15 14 tel. 379 21 47

P. Blok 15

Diaconessenkerk en Siongemeenschap wijkredactie: Inge Veldhuis, e-mail: [email protected]

Diaconessenkerk

kerkgebouw: Izaak Evertslaan 11, tel. 4425259 www.diaconessenkerk.nl predikant: ds. Monique Maan, tel. 3891962, [email protected] spreekuur: ma. 9.30–11.00 uur in de predikantenkamer scriba: Hilda van Vliet [email protected] wijkkas: ING rekening NL58INGB0000987600 t.n.v. Prot Gem Kerk Activiteitenfonds verhuur De Bakermat: e-mail: [email protected]

Bij de diensten

29 november: op de eerste zondag van Advent vieren we samen het Avondmaal. We lezen het verhaal over Zacharias in de tempel (Lucas 1: 5-25). De kinderen starten met het project ‘Hoe laat is het’. 6 december: gastvoorganger is ds. P.J. Moet uit Velp. Hij is dit jaar vaker bij ons geweest, dus intussen geen onbekende meer. 13 december: op deze derde zondag van Advent, zondag Gaudete, een cantatedienst. De cantorij onder leiding van Joke Brandsma zal de cantate ‘Machet die Tore weit’ van Georg Philipp Telemann (1681-1767) ten gehore brengen en wordt daarbij ondersteund door diverse musici.

Advent- en Kerst in de kindernevendienst

De KND start op 29 november met het Adventproject ‘Hoe laat is het?’ En tijdens de -afsluitende- Kerstdienst zal de voltallige leiding (Angelique, Aneta, Berend, Jeanine, Jos, Marijke en Nicoline) er in de Fliednerzaal weer een groots Kerstfeest van maken, met alle kinderen (0-12 jaar). Van harte welkom!

Kopje koffie doen?

Zondag 29 november start het nieuwe Adventproject in de Diaconessenkerk. Dit leek ons een mooi moment om ook alle ouders van harte uit te nodigen om elkaar eens wat beter te leren kennen. Je bent van harte welkom op zondag 29 november direct na de dienst. Heb je zin, laat het ons weten door een berichtje te sturen naar [email protected] of een appje naar 0681276147.

Inleveren schoenendozen

De gevulde schoenendozen, voor Actie Schoenmaatjes kunnen in de kerk ingeleverd worden op zondag 29 november en zondag 6 december. Wij hopen op heel veel mooie en volle dozen, zodat er heel veel kinderen blij gemaakt kunnen worden! Wie wil helpen met het controleren van de schoenendozen in de Diaconessenkerk? Op zaterdagochtend 12 december van 10.00-12.00 uur? Heb je vragen of wil je meer informatie? Bel of mail Janneke van Maasakkers ([email protected] of app 0681276147) of ds. Monique Maan ([email protected] of 026 3891962)

13 december gesprek Hannie Riksen

Na de cantatedienst zal Hannie Riksen in de Fliednerzaal vertellen over haar bezoekwerk aan Nederlandse gedetineerden in de Dominicaanse Republiek. Hannie reist daar een paar keer per jaar naar toe. Voor de Nederlanders die daar vastzitten, is zij vaak de enige met wie in de eigen taal gesproken kan worden. U kunt zich wellicht voorstellen hoe belangrijk deze bezoeken dus door hen zijn! Hannie doet dit vrijwilligerswerk namens de stichting Epaphras, een stichting die door alle bezuinigingen in financieel zwaar weer zit. 16

Siongemeenschap

Vieringen in het K.K.C. Het Dorp, Dorpsbrink 7

http://siongemeenschap.webs.com predikant: ds. Ad Poley (met beperkte opdracht), tel. 06-15153211,

[email protected] secretariaat: p/a Sophiastraat 21, 6812 CA Arnhem wijkkas Siongemeenschap: rekening NL33INGB0000925000 t.n.v. penningmeester Siongemeenschap.

Hannie komt begin december weer terug van een reis, dus we kunnen haar recente ervaringen horen. Van harte uitgenodigd voor de ontmoeting met Hannie op 13 december!

Peuterkerstviering

Op zondag 20 december is om 15.30 uur de peuterkerstviering in de Diaconessenkerk. Net als vorig jaar nodigen we bij deze Kerstviering niet alleen de peuters en hun (groot)ouders uit, maar iedereen van 0 tot 100 die zin heeft om te komen! We horen het kerstverhaal, kleden met elkaar de kerststal aan, er is halverwege iets te lekkers te drinken (verzorgd door de diaconie!) en we zingen natuurlijk bekende kerstliederen. Het duurt ongeveer een uurtje. Iedereen van harte welkom!

Bazar en Boekenmarkt 2015 in de Diaconessenkerk Woensdag 4 november hielden we weer de jaarlijkse Bazar en Boekenmarkt. Om 10.00 uur stroomden de kopers binnen. Er waren weer veel mooie artikelen, maar ook de soep en koffie met iets erbij waren erg in trek. De dag vloog om: er kwamen woensdag ongeveer 650 gasten/ kopers! Om 18.00 uur werd de verkoop gestopt en na een pauze begon de opruimploeg het kerkgebouw op te ruimen. Als toetje was de boekenmarkt op zaterdag 7 november open tot 16.00 uur. Belangstellenden kregen nog een laatste kans om hun slag te slaan. De Bazar en Boekenmarkt heeft dit jaar in ieder geval een netto resultaat van ongeveer € 13.000,00 voor de goede doelen opgeleverd: · verbetering zalen De Bakermat · Vluchtelingenwerk Arnhem, waarbij we in overleg met de organisatie ‘Welkom in Arnhem’ concrete doelen vaststellen.

Inloop en contact

Vrijwel elke maandagmorgen ben ik in de kerk aanwezig, tussen 9.30 en 11.00 uur. U bent welkom in de predikantenkamer voor een kop koffie, een praatje of om een afspraak te maken voor een ander moment. Mailen kan ook altijd: [email protected] en bellen kan naar 0263891962 (spreek evt. in op het antwoordapparaat) Hartelijke groet, Monique Maan

Autorijdienst Alteveer/Cranevelt 29-11 Jenny Meijer 06-12 Carella Martis 13-12 Henny Kromhout 20-12 Jenny Meijer

4434925 7852279 4422983 4434925

Burgemeesterswijk/Hoogkamp 29-11 Lineke Brinkman 06-12 Jaap Clifford 13-12 Jan Siert Wiersema 20-12 Jans Askes

3640376 4439160 4420720 3515893

Siongemeenschap Overleden

Op 23 oktober 2015 overleed in de leeftijd van 91 jaar mevrouw Adriana Rozetta Blankenspoor-Trautig. Zij en haar man dreven jarenlang een zuivelhandel in de Sloetstraat; daarnaast was haar man jarenlang ouderling-kerkvoogd en vervulde hij allerlei bestuursfuncties. Mevrouw Blankenspoor bestierde de winkel en het huishouden. Uit hun huwelijk zijn drie zoons geboren. Na het overlijden van haar man verminderden haar lichamelijke krachten en was een opname in Opella noodzakelijk; daar is zij ook overleden. Woensdag 28 oktober leidde ds. J.J. Valk in de Oude Kerk te Oosterbeek de Dienst van Woord en Gebed met als thema: “De Heer houdt de wacht over je gaan en je komen, van nu aan tot in eeuwigheid,” dat zijn woorden uit psalm 121, vers 8. Aansluitend volgde de begrafenis op Moscowa. De Heer zij de achterblijvende familie: kinderen, kleinkinderen en achterkleinkind nabij met Zijn troostvolle aanwezigheid.

Herdenking overledenen

Op zondag 22 november vierden wij de zondag van de voleinding; de laatste zondag van het kerkelijk jaar. Er werd stilgestaan bij de in het afgelopen jaar overleden leden van onze geloofsgemeenschap en de overleden bewoners van Het Dorp. De dienst werd naast gemeenteleden ook bezocht door nabestaanden en bekenden van de overledenen, die hiervoor een uitnodiging hadden ontvangen. Tijdens de dienst werden de namen van de overledenen voorgelezen en evenzoveel kaarsen aangestoken ter nagedachtenis. Een extra kaars werd aangestoken voor allen die niet genoemd werden, maar wel in ons hart zijn. Ook vond in deze dienst het Heilig Avondmaal plaats. Alles bij elkaar een prachtige en waardevolle dienst om op terug te kijken!

Activiteiten in de komende weken

Gebedskring op woensdag 2 december vindt de maandelijkse gebedskring plaats bij Hennie en George Bruno, Kustvaart 235 in Arnhem; dit is in de wijk Schuytgraaf. Aanvangstijdstip is 20.00 uur. Het programma voor deze avond ziet er als volgt uit: - Inleiding en gebed; - Bespreking gebedspunten; - Kringgebed; - Afsluiting met het gezamenlijk bidden van het Onze Vader. Voor informatie, gebeds- en dankpunten: de heer C.W. Schröder, coördinator maandelijkse gebedskring De Rank & Siongemeenschap, Frombergstraat 15, 6814 EA Arnhem Ontmoetingsmorgen KKC Het Dorp Deze bijeenkomst vindt plaats op donderdagmorgen 17 december. De locatie is het Kerkelijk Kultureel Centrum (KKC) van Het Dorp in Arnhem. Aanvangstijdstip is 10.15 uur en de bijeenkomst duurt tot aan het middaguur. De bijeenkomst wordt begeleid door ds. Monique Maan, Hans Meijer en Alie Schregardus. Tijdens deze bijeenkomst vindt gesprek en discussie plaats over een nog nader te bepalen onderwerp. U bent van harte welkom! Nadere informatie kunt u krijgen bij Alie Schregardus, tel. 0264456480. Met een hartelijke groet, Philip Greep

Dankdag

Dankdag was duidelijk een dankdag voor gewas en arbeid; voor in de kerk was het een overdaad aan fruit en ook uit het orgel klonken lof- en dankliederen. Voor iedereen in de kerk was er na afloop van de dienst weer een zakje met fruit, maar ook werd er fruit bezorgd bij hen die niet in de kerk aanwezig waren of konden zijn. Een blijk van omzien naar elkaar. Allen die hebben meegeholpen aan het vullen van de zakjes met fruit en de distributie daarvan, zeggen we vanaf hier: HARTELIJK DANK!!

Als ik 'God' zeg, zeg jij 'Allah', ik zeg 'kerk', jij 'moskee', ik eet 'kerstkrans', jij 'baklava', jouw 'imam', mijn 'dominee'. Ik zeg 'Jezus', jij 'Mohammed', ik lees de 'Bijbel', jij de 'Koran'. Mijn kind 'Jan' heet bij jou 'Achmed', 'vasten' noem jij 'ramadan'. 'Schriftlezing' heet 'reciteren'. Ik kook 'westers', jij 'halal'. 'Suikerfeest'of 'kerstfeestsferen', jij 'kebab', ik 'bitterbal'. Laat verschillen ons niet scheiden, maar zoek wat ons samenbindt. Zoek de God die ons wil leiden, die verschillen overwint. 17

Prot. wijkgemeente Arnhem-Zuid vierplaats Salvatorkerk kerkgebouw: Salvatorplein 274, tel. 3212159 www.salvatorkerkarnhem.nl wijkredactie: Kees van Keulen, tel. 3233466, [email protected] predikant: ds. Pierre Eijgenraam tel. 3519531 [email protected] scriba: Meint Lukkien, tel. 4743343 [email protected] wijkkas: NL84INGB0003068364 t.n.v. Wijkkas Salvatorkerk Arnhem

De Regenboog

www.regenboogrijkerswoerd.nl Vierplaats: De Petersborg Slochterenweg 40

vierplaats De Kandelaar kerkgebouw: Den Haagweg 1, tel. 3812252 www.elden-dekandelaar.nl wijkredactie: Kees van Keulen, [email protected] predikanten: ds. Hubertien Oostdijk-van Andel, tel. 3237577 [email protected] ds. Ad Poley, tel. 06-15153211 (wo + do), [email protected] scriba: Wiebe de Jager, tel. 3813796, [email protected] wijkkas: NL33INGB0001348696 van De Kandelaar Pionier in Schuytgraaf bij de PKN en de PGA: Evert W. Brink MA, tel. 0640177474, e-mail: [email protected]

coördinator: Ron de Bie, tel. 3230129, e-mail: [email protected]

Vieringen in De Kandelaar

Als u dit leest, zitten we voor de kinderen in een spannende tijd. Het feest van Sinterklaas moet nog komen, maar de Adventstijd begint ook op zondag 29 november. We volgen in De Kandelaar het Adventsproject van Kind op Zondag. Het thema is dit jaar: 'Hoe laat is het?' Op 13 december, de derde Adventszondag, vieren we met elkaar het Heilig Avondmaal.

Vieringen in de Salvatorkerk

De komende weken is er steeds als 'gewoon' dienst in de Salvatorkerk. Er zijn geen bijzonderheden. Wellicht dat sommigen dat na een aantal 'bijzondere' diensten ook wel prettig vinden.

Uit de kerkenraad

De afgelopen kerkenraadsvergadering hebben we ons vooral beziggehouden met het voorbereiden van de gemeenteavond van 24 november. De Salvatorgemeente en De Kandelaar gemeente gaan samen verder. Dat roept de nodige vragen, zorgen en verwachtingen op. Op de gemeenteavond was er ruimte om die te delen en gingen we op zoek naar goede ervaringen uit het verleden, die we mee willen nemen naar de gemeenschappelijke toekomst. We deden dat met werkvormen uit de methodiek 'Waarderende Gemeenteopbouw'. Eduard Groen, docent gemeenteopbouw aan de Christelijke Hogeschool Windesheim, zal ons hierin begeleiden. Zo werken we aan een gemeenschappelijk verhaal, behouden we het goede uit het verleden, hebben we oog voor elkaar en onze zorgen en gaan zo samen verder. We werken op deze manier aan kernwoorden uit ons beleidsplan: verdiepen en verbinden. De verhalen delen we en die verhalen helpen de kerkenraad om met de gemeente oude en nieuwe wegen te bewandelen. De heer Eduard Groen is ook op de kerkenraadsvergadering aanwezig geweest om ons inzicht te geven rond de mogelijkheden van Waarderende Gemeenteopbouw. Voor de bezinning hebben we gebruik gemaakt van het boekje 'Leiderschap met lef'. Verder zijn we dankbaar dat er steeds meer wegen worden gezocht en gevonden om onderling tot een grotere samenwerking te komen. Zowel in Schuytgraaf als in De Regenboog worden ook activiteiten samen met de Rooms-Katholieke parochie voorbereid. Ingrid Lodewijk 18

Huwelijk

Riet Dolieslager en Hepke Meijles gaan trouwen. De kerkelijke inzegening vindt plaats op vrijdag 18 december om 14.30 uur in de Bonifatiuskerk te Elden. Riet en Hep gaan wonen op het adres van Riet, aan de Geldropstraat.

Kerstviering voor ouderen

De Kerstviering met aansluitend een broodmaaltijd voor de senioren in de (voormalige) wijk Salvatorkerk wordt dit jaar gehouden op donderdagmiddag 17 december, aanvang 15.30 uur. Ontvangst met thee in de Salvatorkerk is vanaf 15.00 uur. Binnenkort zullen allen van 70 jaar en ouder hiervoor een persoonlijke uitnodiging ontvangen. Ook jongere partners of anderen met wie u graag samenkomt, zijn hartelijk welkom. Voor eventueel vervoer kan worden gezorgd. Wilt u meer informatie, dan kunt u mij altijd bellen. Wij hopen op een goede opkomst en een sfeervolle viering. Namens de vrijwilligers, Henny Lukkien, tel. 026 - 4743343

Kerstsamenzang

De Chr. Gem. Zangvereniging 'Irene' verzorgt op 18 december een kerstsamenzang in de Lucaskerk te Elden. Kom naar deze avond om volop te genieten van de kerstliederen gezongen door het koor en met medewerking van diverse leden van het Lucaskoor. Dit jaar mogen we ook genieten van het leerlingenorkest van 'Crescendo' uit Elden. We hopen er een fijne en sfeervolle avond van te maken en rekenen op een grote opkomst. De avond begint om 20.00 uur. De kerk is open vanaf 19.30 uur. Toegang is gratis. Wel is er een collecte bij de uitgang als bijdrage in de kosten. Adres van de Lucaskerk is Rijksweg-West 52 te Elden.

Adventsmarkt

Hoewel er vorig jaar slechts één adventsmarkt doorging, wegens minder goed weer, willen wij dit jaar weer present zijn met onze adventsmarkt. Deze zijn op de woensdagen 2, 9, 16 en 23 december van 9.30 tot ongeveer 12.00 uur. We staan dan met onze partytent op het terrein van de Salvatorkerk. We creëren wat extra sfeer met een vuurkorf, kerstmuziek, een versierde partytent en warme chocolademelk. Op 23 december schenken we tevens glühwein. U komt toch ook even langs! Roel Ligterink, tel.026 - 3230863

Walking dinner

Het walking dinner van 2 oktober ligt alweer een tijdje achter ons. Het was weer een groot succes. Meer dan 50 gemeenteleden van onze beide wijkgemeenten genoten van een heerlijke maaltijd op drie verschillende adressen en ontmoetten zo weer

andere deelnemers. Daarvan waren het voor de helft mensen die voor het eerst meededen. Na afloop is er een enquête rondgestuurd. De uitkomsten waren zeer positief. Het gemiddelde cijfer was 8,6 !!!! Dat vraagt natuurlijk om een vervolg. Ook de vragen 'hoe vaak' en 'wanneer' zijn gesteld. De meeste mensen kozen voor één keer per jaar, hoewel er ook verschillende mensen graag 2x per jaar bij elkaar zouden willen gaan eten. Op de vraag wanneer: april of oktober, kozen de meesten toch voor oktober. Daarom heeft de werkgroep besloten om volgend jaar in oktober weer een walking dinner te organiseren. U kunt de datum alvast in uw nieuwe agenda zetten: 7 oktober 2016. Alie Brandwijk

Verbeteringen in Salvatorkerk

Trouwe kerkgangers van de Salvatorkerk hebben het reeds bemerkt: in de kerkzaal zijn foliescreens in de ramen van de zuidgevel aangebracht. Voordien was het bijna onmogelijk overdag een goed zichtbare en leesbare videopresentatie in de kerkzaal te houden. Met name bij uitvaartdiensten was dit hinderlijk. Dat is nu voorbij. De hoeveelheid zonlicht is nu te dimmen, door de elektrisch te bedienen screens neer te laten. Bovendien

Herv. wijkgemeente De Rank Bonifatiuskerk: Huissensedijk 10, Elden, tel. 3830286 postadres: Huissensedijk 12, 6842 AK Elden (Arnhem) www.gemeentederankarnhem.nl wijkredactie: hr. Hans Boer, tel. 4437934 [email protected] predikant: ds. P. Vermaat, tel. 0318–510161 [email protected]

scriba: hr. P. Rosseel, tel. 3636335, [email protected] wijkkas: rek.nr. NL54INGB0001559972 t.n.v. penningmeester De Rank

Kerk in Mokum, kerk in Arnhem?

Enige tijd geleden verscheen het rapport 'Kerk in Mokum'. Daarin een verslag van een enquête onder Amsterdamse kerkgangers en hun predikanten. Twee opvallende uitslagen: 1. Ruim vijftig procent van de leden ziet Jezus als zoon van God, tegenover veertig procent van de predikanten. 2.Bij een vraag over kenmerken van God scoorden onder kerk leden 'God de Schepper' (53 procent) en 'God de Vader' (39 procent) hoog, onder predikanten ook 'God de Schepper', maar daarnaast 'God als meelijdende' (beide 50 procent). Hoe zo’n enquête in Arnhem zou uitpakken weet ik niet. Het gaat er nu even om, dat middels de vragen uit enquête gevraagd werd naar een persoonlijke overtuiging. Betreffende God en betreffende Jezus. Wat God aangaat, veel gemeenteleden vinden het belangrijkste kenmerk: God als Schepper-Vader. Dat is, als ik het zo mag vertalen: je komt uit zijn Hand en verder zorgt Hij ook als een Vader voor je. Hij is nabij. De predikanten in Amsterdam noemen als kenmerk van God: Schepper-Medelijdende. In dat Medelijdende proef ik iets van machteloosheid. God kan er ook niets aan doen, dat er narigheid in ons leven is, maar troost je, Hij lijdt met je mee. Voor mijn gevoel is dat een God op afstand. Sympathiek, dat Hij mee lijdt, maar wat heb ik er aan als er Iemand in de hemel mee zit te huilen? Als Jezus niet Gods Zoon is, dan zijn de tranen, die Hij bij het graf van Lazarus stortte, tranen van machteloos medelijden. Dan zou Jezus niet zijn opgestaan en zou de dood niet vernietigd zijn. Dan is er geen uitzicht op eeuwig leven. Als Jezus wel Gods Zoon is, dan waren zijn tranen tranen van verdriet, omdat de dood het gevolg is van de zonde, de keuze

zijn deze vier folieschermen ook nog eens energiesparend in de wintermaanden - ja, ja, vier grote ramen met enkel glas! - en hittewerend op zomerse dagen. Na het eerste gebruik op zondag 11 oktober waren de reacties van aanwezige gemeenteleden positief: "Prima oplossing zo, maar wanneer gebeurt er iets met zaal 2?" Het probleem is daar een geluidstechnische. Met name omdat men tijdens het koffiedrinken na de dienst elkaar aan tafel door al het geroezemoes onvoldoende verstaat, mijden sommige mensen het koffiedrinken na de dienst. Veel werd onderzocht en uitgeprobeerd: gordijnen aan de harde wanden - hielpen wel, maar geen gezicht -, geluidsdeskundigen geraadpleegd, offertes aangevraagd en afwegingen gemaakt. Dat zal resulteren in een efficiënte uitvoering van zaal twee. Het plafond en de muren worden 'mooi aangekleed'. Zaal twee wordt daarmee binnen een half jaar een gezellige, heel mooie 'huiskamer'. Bas Buizer Kees van Keulen van de mens tegen God. Dan is God niet een medelijdende, maar een Verder-Scheppende. Daarin, dat Hij bij machte is onze zonden te verzoenen en zijn Zoon op te wekken. En de mens te herscheppen door de opstandingskracht (Filemon 3:10). Die mens namelijk die, in Jezus, zijn leven in Gods handen legt. Deze dingen zoeken we in De Rank, zó willen we ook de Mokumse enquête invullen. Nu Advent is aangebroken richten we ons op de viering van het kerstfeest. Warm, gezellig maar ook met besef van de diepe betekenis van de komst van de Zoon van God. Naar 1 Johannes 4:9: En hierin is Gods liefde ons geopenbaard: God heeft zijn enige Zoon in de wereld gezonden, opdat we door hem zouden leven. Het wezenlijke van de liefde is niet dat wij God hebben liefgehad, maar dat Hij ons heeft liefgehad en zijn Zoon heeft gezonden om verzoening te brengen voor onze zonden. Geliefde broeders en zusters, als God ons zo heeft liefgehad, moeten ook wij elkaar liefhebben.

Kerstmiddag

Maandagmiddag 21 december is er weer de traditionele Kerstmiddag. Met de geur van dennengroen en chocolademelk is de stemming al gezet. Met de Kerstliederen en de goede woorden van het Kerstevangelie zal het programma verder worden ingevuld. We beginnen om 14.00 uur. Plaats, uiteraard, het ds. Van Oosterzeehuis. Zoals gewoonlijk eindigen we met een eenvoudige, smakelijke maaltijd.

Meeleven

We hebben meegeleefd, toen de kleine Eline Tilstra 5 weken te vroeg werd geboren. Spannende dagen, maar we mogen met dankbaarheid zeggen dat Eline snel de groeilijn heeft opgepakt. Ook was het schrikken toen mw. Blijenberg door een hersenbloeding werd getroffen. Ook zij knapte zó snel op dat de artsen versteld stonden. Ze is inmiddels weer thuis. Elders uit de gemeente komen wel zorgelijke berichten, met name over familieleden. Ook met hen willen we in de voorbede verbonden zijn.

De bijbelkringen

Omdat ds. Vermaat in december afwezig is, is er in december geen middagbijbelkring. In verband met de erst is er ook geen avondbijbelkring. De jongerenkring wordt, zoals het jongeren met een volle agenda betaamt, van keer tot keer afgesproken.

H. Boer 19

Bijzondere wijkgemeente Parkstraatkerk Samenwerkingsverband Remonstranten en Vrijzinnige Protestanten Kerkgebouw: Parkstraat 31a / Aanvang diensten 10.15 uur Kastanjelaan 22E - Arnhem tenzij anders aangegeven. www.parkstraatgemeente.nl predikant: ds. Marieke Fernhout [email protected] wijkredactie: Els van Essen [email protected]

Bij de diensten

Op zondag 13 december, de derde zondag van Advent, blijft onze kerk dicht en komen wij samen in de Waalse Kerk om met de Doopsgezinde Gemeente te vieren dat het licht in de winternacht steeds sterker wordt…. Net als vorig jaar werkt het Nieuw Betuws Kamerkoor aan deze dienst mee. De Doopsgezinde predikant Paul Thimm is in deze dienst niet alleen voorganger, maar ook koorlid! Nota bene: deze dienst begint om 10.00 uur. En alvast voor de Kerstavond een aankondiging: Op donderdag 24 december om 19.00 uur nodigen de kinderen van de Parkstraatgemeente u uit om naar hun kerstspel te komen kijken. Samen met Margreet Roelfsema, theaterdocent (en dochter van contactwerkcoördinator Afke Wiersema), zijn zij bij het aanleveren van deze kopij druk bezig om zelf een actueel kerstspel te maken. Uitgangspunt is het verhaal van Jozef, Maria en de geboorte van Jezus, dat zo actueel blijkt te zijn als 2015. Want zoals vluchtelingen uit Syrië op weg gaan naar een leefbare toekomst, zo gingen Jozef en Maria op de vlucht voor Herodes. De kinderen willen laten zien dat het verhaal van Jozef en Maria niet van gisteren is, maar vandaag, hier en nu in ons midden gebeurt. Ze zijn met prachtige ideeën en fantasievolle invallen gekomen. Zo speelt de ezel ook een rol in hun kerstspel – en het belangrijkste is misschien wel dat dit verhaal goed gaat aflopen. Dat moet namelijk. Er is geen denken aan dat dit eigentijdse verhaal voortijdig zou stranden – letterlijk en figuurlijk… De kinderen maken het kerstspel zó, dat iedereen, jong en oud, mee kan doen. Wees van harte welkom, neem (klein)kinderen, (groot)ouders, familie, vrienden en buren mee om met elkaar te ontdekken dat kerst gisteren, vandaag en morgen over hetzelfde gaat: nieuw leven, een nieuw begin. Na afloop van deze kinderkerstviering is er chocolademelk en glühwein en natuurlijk lekkers!

De Vereniging van Vrijzinnige Protestanten Nederland (VVP) presenteert vrijzinnig weekboek

De VVP presenteert haar eigen vrijzinnige weekboek met daarin 52 korte overdenkingen, voor elke week van het jaar één. ’Letters in de week’ bevat bijdragen van verschillende vrijzinnige voorgangers die de lezers prikkelen, uitdagen en aan het denken zetten. Van bijbelse onderwerpen tot dagelijkse mijmeringen: talloze onderwerpen komen aan bod en hebben de bedoeling om de lezer te laten bezinnen. Zeven dagen lang kan de lezer over de gelezen tekst nadenken. Zeven dagen lang kunnen de woorden landen waarna de volgende tekst gelezen kan worden. De publicatie bevat daarnaast ‘vrijzinnige kalligrafie’ van beeldend kunstenaar Mark van Praagh. Deze potloodtekeningen, etsen en linoleumsnedes bieden ook ruimte voor bezinning. Het geheel is een kunstige publicatie die inspireert. ‘Letters in de week’ is voor € 15,- (exclusief verzendkosten) te bestellen via het landelijke bureau van de VVP. Het boek wordt vanaf begin december geleverd, maar kan nu alvast besteld 20

worden. Aan de weekagenda werkten mee: Carel ter Linden, Karin van den Broeke, Alke Liebich, Aries van Meeteren, Arne Jonges, Corrie Jacobs, Klaas Douwes, Evert van Gooswilligen, Foekje Dijk, Janni Doeven, Joke van der Velden, Marianne Zandbergen, Nel Verburg, Stephan de Jong, Suzan ten Heuw, Lennart Heuvelman, Henri Frölich en Erik Jan Tillema.

Bestellen

U kunt dit boek bestellen via het Bureau van de VVP in Utrecht, per e-mail [email protected] of telefonisch 030-88011497.

Diner bij de buren

In de vorige Kerkperspectief vertelde ik over het project ‘Diner bij de buren’, dat gecoördineerd wordt door Arnhem voor Vluchtelingen. Inmiddels hebben wij op zaterdagavond 14 november voor de eerste keer een groep van 12, vooral jonge mannen in de kerk op bezoek gehad. De meesten kwamen uit Syrië en 4 van hen waren uit Irak. Zij zijn met auto’s door ons opgehaald bij De Koepel, waar 400 vluchtelingen verblijven. Van onze gemeente waren er ook 12 mensen, die de maaltijd verzorgd hadden, de tafels klaargezet en gedekt, wat een mooie mix was. Niet elke vluchteling spreekt Engels, dus moest er wel wat vertaald worden, waarbij ook vertaalapps op smartphones een handje kunnen helpen in de communicatie. Het eten werd gewaardeerd, de sfeer was goed. We kwamen heel wat te weten over hun achtergrond en hun verlangen om in een vreedzaam land te kunnen werken en wonen en met hun gezinnen verenigd te worden op den duur. Dat dit langer zal gaan duren dan ze hoopten, is hen ook wel bekend. Er zijn naast het eten en praten, ook spelletjes gespeeld, o.a. de sjoelbak was een succes. Meerdere mannen kunnen trouwens goed schaken! Na 21.30 uur is iedereen weer naar De Koepel teruggebracht. We kijken terug op een plezierige en ontspannen ontmoeting en gaan op zaterdag 12 december een volgende groep in de Voorhof van onze kerk ontvangen. Els van Essen

Synodevergadering november 2015

Op 12 en 13 november werd weer de halfjaarlijkse vergadering van de Generale Synode van de Protestantse Kerk gehouden. De synode is bij uitstek de plaats waar zaken besproken worden die alle gemeenten en de kerk als geheel aangaan. De synode wordt gevormd door de ambtsdragers die zijn afgevaardigd door de classicale vergaderingen en de afgevaardigden van de evangelischlutherse synode. In de kerkorde staat een belangrijke taak van de synode, namelijk ‘leiding geven aan het leven en werken van de kerk op haar verschillende arbeidsvelden en ter hand nemen al wat leven van de kerk in de wereld kan bevorderen’.

Kerk 2025

Deze keer was er veel aandacht voor de nota ‘Kerk 2025: waar een Woord is, is een weg’. Een belangrijk onderwerp, en dat bleek ook uit de grote belangstelling op de publieke tribune. Normaal zitten daar maar een paar mensen, maar nu was er volop belangstelling! De nota gaat over de toekomst van de Protestantse Kerk in Nederland. Er wordt gepleit voor een beweging ‘Back to basics’ (terug naar de bedoeling): een lichtere organisatiestructuur die méér ruimte maakt en laat voor geloof.

Evangelisch-Lutherse Gemeente Arnhem e.o. www.luthersegemeentearnhem.nl kerkgebouw: Spoorwegstraat 8-10, 6828 AS Arnhem, tel. 442 5084 wijkredactie: mw. Elly Muurling, tel. 333 6657 predikant: ds. Klaas Touwen, tel. 325 5327 secretaris: vacature

Zondag 29 november, Eerste Advent

Op deze zondag zal onze kerk gesloten zijn en zullen we gezamenlijk vieren in de Oud Katholieke parochie, om 10.00 uur. Voorgangers zijn pastoor Joke Kolkman en ds. Klaas Touwen.

Muziek in de dienst op Derde Advent, zondag 13 december, 10.30 uur

In deze adventsdienst zal het ‘Magnificat’ en het ‘Nunc Dimittis’ centraal staan. De cantorij zingt samen met een projectkoor dit Magnificat volgens de Engelse traditie en zoals in dit geval de componist John Blow (1649-1708) tijdgenoot van Henry Purcell) het heeft voorgeschreven: de Decani staan tegenover de Cantores. in afwisseling en samen zingend, elkaar toezingend en elkaar inspirerend. Onze kerk is hiervoor heel geschikt. De koorbanken aan weerszijden zullen gebruikt worden om de koren tegenover elkaar op te stellen.

Christmas Carols op zaterdag 19 december, 19.00 uur

Twee Anglicaanse koren zorgen op zaterdag 19 december om 19.00 uur voor een echte Engelse kerstsfeer in onze kerk. Zij zingen, naar oude Engelse traditie, de Service of Nine Lessons and Carols. Geen concert, maar een echte Engelse ceremony ter voorbereiding op het kerstfeest.

Pagina-inhoud

​ aar een Woord W is, is een weg. Er is een levend Woord, en daarom is er een weg. Ooit voegde dat levende Woord zich bij twee leerlingen die dachten dat ze op een doodlopende weg liepen. Ineens waren het er drie die daar liepen, de twee en een vreemdeling, die gaandeweg steeds vertrouwder werd. Harten begonnen te branden en op de avond van die dag brak Hij het brood met hen. Toen Hij uit hun ogen verdween, wisten ze het: het is de Jezus, de opgestane Heer. Dat maakte alles anders. Diezelfde Heer loopt met ons mee. Dat doet wat met je. Dat geeft hoop. Dat motiveert om de schoenen aan te trekken en de weg te gaan. In de nota wordt gestart met de beweging back to basics. Want zomaar het kerkelijk ‘bedrijf’ voortzetten, is niet goed. Het gaat erom de kerk steeds opnieuw te ontdekken. Als iets waar je blij van wordt en waar je graag anderen voor uitnodigt.

De organisatiestructuur van de Protestantse Kerk

De Protestantse Kerk bestaat nu ruim 10 jaar. En de tijd is in de afgelopen periode niet stil blijven staan. Daarom is het goed om, mee op grond van de opgedane ervaringen, na te denken over de structuur. Opvallende punten die in de nota worden genoemd zijn: de (verplichte) mobiliteit van predikanten na acht of twaalf jaar, het verminderen van het aantal classes (van 74 naar ongeveer 8) en

De bij velen zo geliefde Christmas Carols ontstonden in de vijftiende eeuw. Minstreels vertaalden het Kerstverhaal in eenvoudige woorden en muziek, die voor iedereen te begrijpen waren. Veel van hun liederen hadden een refrein, dat door alle luisteraars kon worden meegezongen. Vanaf de zestiende eeuw werden deze populaire liederen door de officiële kerk geweerd. Ze overleefden op het platteland, waar men ze bleef zingen. In de negentiende eeuw ontstond er een hernieuwde belangstelling voor deze oude liederen. De Anglicaanse Kerk schiep een nieuwe traditie: the Ceremony of Nine Lessons and Carols. Korte bijbellezingen en liederen wisselen elkaar af en vertellen samen het verhaal over de geboorte van Jezus. Op uitnodiging van de in het Oecumenisch Platform-NoordOost samenwerkende kerken zullen het Choir of St Mary and St Anna uit Haarlem en The Anglican Singers uit Amsterdam deze ceremony komen verzorgen. De beide koren staan onder leiding van dirigent Martin van Bleek. Voorgangers zijn Canon Geoffrey Allen en ds. Klaas Touwen. Zoals gebruikelijk zullen de aanwezigen naar hartelust kunnen meezingen! ds. Klaas Touwen

Vooruitblik muziek in de kerstdiensten.

In de Kerstnachtdienst op donderdagavond 24 december om 21.30 uur zal medewerking worden verleend door de Koorschool Arnhem (7-13 jaar) samen met de cantorij. Er zal veel gelegenheid zijn voor samenzang, zowel mét als zonder de koren. Op Kerstmorgen vrijdag 25 december, 10.30 uur zal de cantorij medewerking verlenen met een Frans georiënteerd motet van Charpentier (1643-1704): in ‘Nativitatem Domini’, begeleid door fluiten, strijkers en basso continuo. Ik wens u allen een gezegende Adventstijd.

Elly Muurling

het mogelijk verdwijnen van de gemeenteadviseurs. Ook over de functie van de voorzitter van een vergrote regionale classis is veel gesproken. In de nota wordt hij aangeduid met de term ‘pastor pastorum’. Maar tijdens de discussie in de synode spreken veel synodeleden al over een bisschop. Naar aanleiding van de vele vragen heeft de scriba van de synode, Arjan Plaisier, de belofte gedaan om in de volgende synodevergadering (in april 2016) met een uitgewerkte nota over deze nieuwe functie te komen. De Generale Synode heeft het moderamen opgedragen om met een nota te komen waarin de uitgangspunten van de nota ‘Kerk 2025: waar een Woord is, is een weg’ nader worden uitgewerkt, met het daarbij behorend tijdpad; dit met inschakeling van expertise in de kerk, na overleg met het generale college voor de kerkorde, en het bestuur van de dienstenorganisatie te verzoeken dit alles te faciliteren. Deze nota wordt zo mogelijk in april 2016 ter besluitvorming voorgelegd aan de Generale Synode. Foto’s en verslag gemaakt door Jan van de Lagemaat. Foto’s: 1) Volop belangstelling op de publieke tribune voor de discussie over Kerk 2025 tijdens de synodevergadering. 2) Instemmend applaus van de synodeleden. 3) Scriba Arjan Plaisier en preses Karin van den Broeke. 21

Eglise Wallonne / Waalse Kerk Arnhem

www.waalsekerkarnhem.nl kerkgebouw: Gasthuisstraat 1, 6811 BS Arnhem naast het politiebureau wijkredactie: Martin Kas,

tel. 3703302, e-mail: [email protected]

predikant: ds. Henk Spoelstra, tel. 0412 - 486928 scriba en verhuur kerkgebouw: Cor de Jonge, tel. 0318- 637307 [email protected] contactpersonen: Martin Kas, tel. 3703302,

Elfriede ter Schegget, tel. 3816695 en Anke de Man, tel. 055–3563189.

Parijs 13 november

Voor de tweede keer dit jaar was er een droeve aanleiding om onze kerk open te stellen vanwege verdriet, rouw en woede over gebeurtenissen in het land, waarvan wij in onze kerk de taal spreken. Twee dagen na de verschrikkelijke gebeurtenissen in Parijs hebben we gedurende drie uur de kerkdeur opengezet en letterlijk ruimte geboden. Woordeloze ruimte deze keer, afgezien van de woorden die in het condoleanceboek werden geschreven in het Nederlands, Frans, Arabisch of Engels. Op het moment dat dit blad verschijnt hebben we ook, een week na de gebeurtenissen, in de kerkdienst de gestorvenen gedacht, aan hen en hun nabestaanden gedacht en woorden van troost gesproken en gezongen. De predikant van de Parijse protestantse centrumgemeente schreef de volgende boodschap, die ik u niet wil onthouden:

Wat te doen, bij alle afgrijzen en verslagenheid? We kunnen bidden De slachtoffers voor God brengen, en ook de mannen en vrouwen die voor hen zorgen. De medewerkers van de hulpdiensten die gemobiliseerd zijn en degenen die voor ons land verantwoordelijk zijn. Maar ook bidden dat het geweld terrein verliest bij hen die verblind zijn door hersenschimmen van radicale zuiverheid. We kunnen luisteren en ons woord geven In onze relaties, onze tijd, onze bijeenkomsten, de plaatsen van onze erediensten plaats maken voor het uitwisselen van woorden en stilte. Open staan voor woorden, zuchten, tranen, vragen naar het waarom, woede. We kunnen ook de solidariteit en de broederschap (zusterschap) in ere houden, deze breekbare en kostbare waarden die ons zijn toevertrouwd. Wij leggen de huidige tijd in handen de levende God, die ons bijstaat en in ons verdriet en in onze hoop ons begeleidt.

Boodschap van Laurent Schlumberger, pastor van de protestantse gemeente Parijs (Oratoire du Louvre) Woorden schieten tekort bij de verschrikking en de absurditeit van deze massamoord in Parijs (Ile-de-France). De verschrikking van tientallen doden en gewonden, op beestachtige wijze geraakt. De verschrikking van deze vernietigde of geamputeerde levens, van deze gedecimeerde gezinnen. Het absurde van een massamoord die op blinde wijze doodt. Het absurde van een terroristische ideologie die het beeld van een bloeddorstige god oproept. De slachtoffers, die bij willekeurige fusillades en explosies geraakt werden, waren aanwezig op plaatsen die zorgvuldig uitgezocht lijken: een voetbalstadion, een concertzaal, terrassen van cafés en restaurants. Plaatsen van ontspanning of cultuur, waar men graag met anderen samenkomt, in alle vrijheid, onder vrienden en te midden van iedereen. De aanslagen waren gericht op plaatsen van ontmoeting en gezelligheid. Ook dat zijn zaken die we moeten bewaren en beschermen.

Zin op Zondag

Aangesproken worden door het kijken naar een schilderij, geraakt worden door de kunstenaar omdat je kijkt naar een zelfportret. Dat kan gebeuren in Museum Arnhem (MA) omdat je de tentoonstelling ‘Spiegeloog’ bezoekt. Museum Arnhem ‘geeft mensen ruimte om wat hen als individu en samenleving raakt en inspireert te delen’. MA wil landelijk het museum zijn voor realisme. Hiermee onderscheidt het zich van andere musea in ons land. Het MA kiest echter voor kunstenaars, voor wie realisme niet gaat om het reproduceren van de werkelijkheid, maar die de werkelijkheid nu juist ‘produceren’. De realiteit van het kunstwerk of van de kunst is een andere dan die van ‘de’ werkelijkheid. In de serie ‘de schone kunsten’ van ‘Zin op Zondag’ hebben we Mirjam Westen (conservator hedendaagse kunst MA) bereid gevonden om te vertellen welke ontwikkelingen het zelfportret 22

Decemberdienst

De eerstvolgende Franstalige dienst in onze kerk is op zondagmiddag 20 december. Deze dienst is tegelijk Advents- en Kerstviering (voor zover dat kan). Ds. Henk Spoelstra gaat voor, Wim Spoelstra speelt orgel en een klarinetensemble uit de gemeente Renkum speelt onder andere muziek voor Kerst. Inloop vanaf 16.30 uur.

Martin Kas

in ons land heeft doorgemaakt sinds begin 20ste eeuw. Wat zien kunstenaars als ze in de spiegel kijken en wat zien wij als we met hen meekijken, wat willen zij dat we zien en wat zien we als we zelf in de spiegel kijken? Met werk uit de eigen MA-collectie, aangevuld met bruiklenen, laat ‘Spiegeloog’ zien welke ontwikkelingen het zelfportret in ons land heeft doorgemaakt sinds begin 20ste eeuw. Datum: zondag 13 december 2015 Plaats: Museum Arnhem, Utrechtseweg 87 Tijd: 13.00 uur – 14.00 uur, aansluitend kunt u de tentoonstelling Spiegeloog bezoeken. Kosten: entree museum (€10,-- of museumkaart) en vrijwillige bijdrage. Aanmelden: via stadspastoraat (er zijn ongeveer 50 plaatsen), [email protected] Zin op Zondag is een initiatief van het Stadspastoraat in samenwerking met de Protestantse Gemeente Arnhem.

Stadspastoraat Arnhem

Plaats voor bezinning, verdieping en ontmoeting Driekoningendwarsstraat 30 6828 EH Arnhem tel. 3513185 www.stadspastoraatarnhem.nl

betekenis van iconen in het algemeen. Ter illustratie dienen iconen en teksten uit de West- en de Oost-Europese literatuur. Piet van der Heide is icoonschilder.

Open podium

e-mail: [email protected]

pastor: Ad Boogaard

banknr.: NL96INGB0003848804 t.n.v. Stadspastoraat Arnhem

Sacred Dance, o.l.v. Mieke Achterhuis Vanaf maandag 30 november 10.30 uur (4x)

De danser is iemand, wiens gedachte gelijke tred met zijn voet houdt, zijn ziel is waar zijn lichaam is, zijn voet waar zijn ziel is. Dat is het teken van helemaal aanwezig zijn, zonder afwezig te zijn, het helemaal bij zichzelf en bij God te zijn… (Soefi wijsheid) Bij ‘Sacred Dance’ is dansen geen doel, maar een middel om te komen tot een dieper beleven, om stil te worden en de Ander te mogen ontmoeten. De dansen zijn eenvoudig en worden in een cirkel gedanst. NB: in de Advent wordt deze cursus verzorgd door Mieke Achterhuis. In deze donkerste tijd van het jaar gaan we al dansend op zoek naar het Licht in onszelf en de ander. Mieke Achterhuis is sinds 1997 actief. Zij volgde lessen bij Esclarmonde Tuk en Brigitte Stufkens-Geerlings.

Over iconen, in het bijzonder de Kersticoon – Piet van der Heide

Woensdag 9 december 20.00 uur In deze tijd, waarin beeldtaal een zeer belangrijke plaats inneemt, is er bij velen grote belangstelling voor iconen. Piet van der Heide schenkt in zijn lezing zowel aandacht aan de iconografie, met name van de Kersticoon, alsook aan de religieuze

Donderdag 10 december 19.30 uur Het is al jaren traditie om het seizoen af te sluiten met het Open Podium. Dé kans voor bezoekers (ook voor jou) om grenzen te verleggen. Misschien wil je een lied zingen, of een gedicht of kort verhaal voordragen of iets musiceren? Of iets laten zien, horen of met ons delen wat je dit najaar in een cursus of workshop hebt geleerd of gemaakt? Wat jij maar wilt. Een mooie gelegenheid om je ‘latente talent’ te (laten) ontdekken. Voor een geslaagde avond is er ook publiek nodig, dus ook als jij niet de vloer op wilt: welkom!

Filmhuis

Woensdag 16 december ca. 19.00 uur Een avond samen naar de film. Welke film? Dat is vooraf niet bekend. Het is ook niet belangrijk. Waar het om gaat is dat je met een los/vast groepje mensen (sommigen zijn er altijd, anderen soms, en soms schuift er iemand nieuw aan) een film bekijkt en na afloop bespreekt (in de foyer). Een film die je zelf wellicht niet zou hebben uitgekozen. Dat levert verrassende gesprekken op. Want iedereen ziet weer iets anders en samen zie je meer. En films in het Filmhuis zijn eigenlijk nooit slecht. NB: omdat films soms om 19.00 uur beginnen, verzamelen we 18.45 uur, al kan dit betekenen dat je even moet wachten als ‘onze’ film 19.30 uur begint. I.v.m. reserveren tijdig opgeven! Je dient je kaartje zelf te kopen aan de kassa (vraag welke film het Stadspastoraat heeft gereserveerd en je krijgt het juiste kaartje).

Ad Boogaard is groot filmfan én pastor/coördinator SpA. Kijk op de website voor verdere informatie.

PUZZEL Dieren in de Bijbel

In de volgende bijbelteksten uit de Bijbel in Gewone Taal is steeds één woord weggelaten. Daar moet je de naam van een dier (enkelvoud of meervoud) invullen. Achter elke zin staan twee getallen. Het eerste getal geeft aan uit hoeveel letters het antwoord bestaat, het tweede getal geeft aan de hoeveelste letter je moet opschrijven. Stel het antwoord is wolf en erachter staat (4-2), dan weet je dat het antwoord vier letters heeft en dat je de tweede letter (de o) moet opschrijven. Als je alle letters goed hebt opgeschreven lees je de oplossing. 1. De Heer zorgt voor mij, zoals een herder voor zijn ... zorgt. (7-1) 2. De Heer zorgt voor zijn volk, zoals een ... zorgt voor zijn jongen. (7-1) 3. Rachel had de beeldjes verstopt onder het zadel van een ... (6-3) 4. Toen zorgde de Heer ervoor dat de ... kon praten. (6-1) 5. Johannes leefde van ... en honing. (11-5) 6. En Simson scheurde met zijn blote handen de ... uit elkaar, alsof het een bokje was! (5-1) 7. Elk gezin moet een schaap of een ... uit de kudde halen en slachten voor de paasmaaltijd. (4-2) 8. De kwade geesten zeiden tegen Jezus: ‘Als je ons wegjaagt, mogen we dan alsjeblieft in die ... gaan?’ (7-5) 9. De ... was een slim dier, het slimste van alle dieren die God, de Heer, gemaakt had. (5-1)

10. Een koe en een ... lopen in één wei, en hun jongen liggen bij elkaar. (4-1) 11. En toen kwamen de Amorieten op jullie af. Ze achtervolgden jullie als een zwerm ... (4-2) 12. Kijk eens naar het monster ... Het eet gras, net als een koe. (7-1) 13. Luilak, kijk eens naar de ... . Kijk goed naar wat ze doen, en leer daarvan. (6-3) 14. Kun jij de draak ... vangen met een haak? (8-1) Vul je oplossing in op www.bijbelgenootschap.nl/prijspuzzel en maak kans op een dwarsligger met teksten uit de Bijbel in Gewone Taal. Heb je geen internet, dan kun je je oplossing ook per post sturen naar: Nederlands Bijbelgenootschap, Postbus 620, 2003 RP Haarlem, onder vermelding van Dieren in de Bijbel. Uiterste inzenddatum: 10 december 2015. De winnaar krijgt schriftelijk bericht. Bron: Nederlands Bijbelgenootschap Haarlem Contactpersonen NBG-werkgroep afd. Arnhem: Henk Goeree en Rita Hop. tel. 026-3819135

23

Foto vanaf het WTC

EVANGELISCHE BOEK- EN MUZIEKSHOP “DE WEGWIJZER” VOOR UW: BIJBELS - KAARTEN - CD’s - DVD’s - CADEAU’s Adres: Croydonplein 418, 6831 LN Arnhem Tel. 026 – 323 12 88 Achter winkelcentrum Kronenburg. Gratis parkeren.

Open: dinsdag t/m vrijdag van 09.30 – 17.00 uur zaterdag van 09.30 – 16.30 uur www.wegwijzerarnhem.nl

[email protected]

FRANSEN BV 026 - 364 86 44 Bezoek onze Shellshop en spaar airmiles terwijl u tankt. Winkelcentrum Presikhaaf

Bij Monuta Arnhem krijgt u alle ruimte voor uw wensen. Wij zijn er voor u. Voor, tijdens en na de uitvaart.

We zijn 24 uur per dag bereikbaar op 026 - 442 42 25. Ook als u niet bij ons verzekerd bent. U kunt ons uitvaartcentrum bezoeken op de Eimerssingel West 7 te Arnhem, of op www.monuta.nl

KENNIS EN ERVARING, BIJ U IN DE BUURT! Aan een eerste vrijblijvend gesprek zijn geen kosten verbonden. NOTARISKANTOOR OCKHUYSEN Kronenburgsingel 60, 6831 gx Arnhem tel. 026 – 320 10 00 www.notarisockhuysen.nl

HK