Handboek voor Klein Geluk Maria Grijpma en Inge Jager
5e druk augustus 2014 Dit inkijkexemplaar bevat berichten uit de media, de inleiding, de gebruiksaanwijzing van het boek en 10 voorbeeldrecepten.
-1-
UIT DE MEDIA Het CPNB heeft in november 2012 ‘Handboek voor klein geluk’ genomineerd voor de ‘Beste spirituele titel van 2012′. Parool, Floor Nicolas: Voor het ervaren van klein geluk moet je talent hebben, maar je kunt het ook leren. Daartoe is er nu het Handboek voor klein geluk. Volkskrant, Olaf Tempelman: Als recepten voor klein geluk zich lastig laten bereiden, is er geen man overboord. Dat is het verschil met recepten uit handboeken voor groot geluk, bijvoorbeeld die van Karl Marx. Als die niet werken, dan zijn de gevolgen vaak niet te overzien. Ik wens u klein geluk in 2013. Margriet, Heleen Spanjaard: Bij de kassa van de supermarkt let ik altijd op bij welke caissière ik ga afrekenen. Niet bij die ene mopperaar, maar bij die altijd hartelijke vrouw. Dat heeft weer invloed op mijn humeur. Volgens de auteurs van Handboek voor klein geluk is dat ‘klein geluk.’ AD, Arwen Kleyngeld: Van een strandwandeling, was ophangen en dingen weggeven kan je heel blij worden. Er is niet altijd iets groots nodig om je gelukkig te voelen. AD, Marieke Henselmans: Het Handboek voor klein geluk kan niet alleen de zomer van 2013 opvrolijken, maar eindeloos veel seizoenen die erna komen. Wat een geweldige aanrader. Dit boek kan meer bieden dan een buitenlandse vakantie.
-2-
Volzin, CV: Een vrolijk, dwars en lekker inspiratieboek. Ode: De 85 korte recepten kosten vaak niet meer dan tien minuten en kun je aanpassen aan jouw smaak, zoals je bij een echt recept ook doet. Libelle: Voor wie wel wat meer geluksmomentjes kan gebruiken is het 'Handboek voor klein geluk' onmisbaar. Lof: Het is voor iedereen belangrijk om af en toe even te ontstressen en daar is dit Handboek voor klein geluk nou toevallig helemaal geschikt voor. Vrouwen van Nu: Alleen al het lezen van dit boek bezorgt je geluksmomentjes! Mantelzorger, Irma Ooijevaar: Grootse recepten voor klein geluk. Even opladen!
-3-
"Het ware grote geluk bestaat niet. Maar je moet heel zuinig zijn op momenten van klein geluk. Geluk bestaat in de kleine romantiek van het dagelijks leven..." Lin Yutang (chinees filosoof)
Inleiding Ken je dat verhaal van die vrouwelijke buschauffeur die zingend in haar bus door de straten van de stad reed en daardoor mensen beïnvloedde met haar vrolijkheid? Bij wie zit jij liever in de bus, bij iemand die er eigenlijk geen zin in heeft of bij deze vrouw? Een buschauffeur die zingt, zorgt voor klein geluk in haar bus. Ze heeft vast dit boek op haar nachtkastje liggen. Dit boek is bestemd voor alle vrouwen die af en toe behoefte hebben aan inspiratie. Vrouwen regelen, zorgen, koken, ruimen op, werken, voeden kinderen op en doen nog zoveel meer. Daar kun je soms moe van worden en er is niet altijd iemand voorhanden die voor jou zorgt. Daarom dit inspiratieboek. Je kunt nu aan de hand van een lijst met verschillende behoeftes een recept opzoeken om zelf klein geluk te brengen in je leven. Heb je bijvoorbeeld behoefte aan: Vrijheid, Rust, Energie of Natuur. Zoek en vind suggesties over bijvoorbeeld een eigen plek inrichten, smartlappen schrijven, lentebollen in huis halen, klank geven, met aandacht aanraken of zwerven aan zee. De aanwijzingen helpen je stap voor stap om het kleine geluk terug in je leven te brengen, op een hele simpele manier die vaak vrijwel niets kost. Verder lees
-4-
je regelmatig hoe de auteurs de recepten zelf toepassen. Wij, Maria en Inge, zijn al ruim 10 jaar bevriend. We werken met mensen door onder andere het geven van trainingen. Onze gedeelde passies bestaan uit genieten van het leven, uit het blijmoedig te lijf gaan van allerhande levensproblemen, maar ook uit onze voorkeur voor de zee en de wind. Steken grote emoties als angst en razernij de kop op? Vooral aan zee gaan wij onze spoken te lijf met humor en vastberadenheid. Technieken uit allerlei boeken en stromingen worden toegepast, we dagen elkaar uit om het roer in eigen hand te nemen en aan het eind van zo’n zeedag gaan we opgeruimd weer naar huis. In dit handboek staan recepten die het leven veraangenamen en zorgen voor klein geluk. Deze recepten hebben wij verzameld en verzonnen. Soms is een recept afkomstig uit een bepaalde traditie en door ons op een eenvoudige en toegankelijke manier herschreven, die toch recht doet aan de inhoud. Bronnen die ons in de loop van ons leven hebben gevoed zijn onder andere: mindfulness, tantra, nlp, lightbodywerk, sjamanisme, boeddhisme, ridhwanschool, mantrazang en stembevrijding. Bij veel recepten wordt verwezen naar inspirerende boeken en websites. Als laatste, dit boek is geschreven voor vrouwen. Maar mannen zijn, als ze daar zin in hebben, ongelofelijk welkom om mee te lezen en mee te doen. We wensen je veel ‘klein geluk’ toe, Maria en Inge
-5-
Maria Grijpma - www.mooiemorgen.nl Praktijk voor inspirerende zorg en improviserend zingen Inge Jager - www.ingejager.nl Praktijk voor communicatie en intimiteit Wij verzorgen op aanvraag een workshop Klein Geluk op plaatsen waar vrouwen ideeën op willen doen om goed voor zichzelf te zorgen. Denk aan: de gezondheidszorg en onderwijs, beurzen, symposia en conferenties, vrouwennetwerken, boekhandels en bibliotheken en (verjaardags)feesten. Ter plekke worden verschillende recepten uit het boek gezamenlijk uitgeprobeerd. Vrolijke bijeenkomsten met heel veel inspiratie! www.handboekvoorkleingeluk.nl www.facebook.com/handboekvoorkleingeluk
-6-
Gebruiksaanwijzing voor het kiezen van een passend recept
Sta stil bij hoe je je voelt. Bepaal waar je behoefte aan hebt. Hieronder staan 15 categorieën met behoeften. Zoek een passende categorie die overeenkomt met je behoefte van dit moment. Kies uit deze categorie een voor jou aantrekkelijk recept. Ga naar het recept, ze staan op alfabet. Volg de stappen van het recept. Er worden regelmatig boeken en websites genoemd ter inspiratie en verdieping. Voel je vrij om de recepten aan te passen aan je eigen voorkeuren. Net als bij een kookboek: broccoli in plaats van wortel is ook goed.
Sommige recepten worden bij meerdere categorieën genoemd. In totaal zijn er 85 verschillende recepten.
-7-
Ik heb behoefte aan:
1. AANRAKEN-VERWENNEN-KOESTEREN Recepten: Aanraken, noodzaak! De aarde draagt je Een hangmat Jezelf verwennen als een koningin Minimassages Omhelzen Roeren in chocola Een schapenvacht Vertragen in de overgang Wandelen met God Zorgvuldig omgaan met je relatie
2. ALLEEN ZIJN-GEZELSCHAP Recepten: Ga naar zee Een hangmat Je eigen wandelritme Jouw ziel wil zingen Kledingruilbeurs Mijn eigen plek Een nieuwe liefde visualiseren Samen poetsen en boenen Sauna goedkoop
-8-
Vrouwencirkel Zwerven in de natuur
3. BUITEN ZIJN-NATUUR Recepten: Ga naar zee Iedereen een eigen tuintje Je eigen wandelritme Lente in huis De magie van de maan Met liefde was ophangen Zwerven in de natuur
4. CONTACT-LIEFDE Recepten: Aanraken, noodzaak! Boekje vol liefde en vrolijkheid Complimentendieet Fijner vrijen Het geluk van geven Huilen mag Mild zijn in plaats van oordelen Een nieuwe liefde visualiseren Omhelzen Sauna goedkoop Wandelen met God Zorgvuldig omgaan met je relatie
-9-
5. EENVOUD-SIMPELER LEVEN Recepten: Een dag zonder geld Even pauze Goed slapen Ik adem in en weet dat ik inadem Minder is meer Samen poetsen en boenen Weggooien? Mooi niet!
6. ENERGIE-KRACHT-BEWEGEN Recepten: Godinnenkracht Ik adem in en weet dat ik inadem Ja zeggen tegen alles Je eigen wandelritme Lachen is gezond Lamlendigheid doorbreken Met hele kleine stapjes naar een doel Minimassages Onbekommerd dansen Ondergedompeld in je jeugd Sauna goedkoop Terug naar je wilde ziel Vaker fietsen Vertragen in de overgang Het vuur uitnodigen
- 10 -
Waar beweegt jouw adem? Woede voelen
7. EXPRESSIE (CREATIVITEIT) Recepten: Gedichten schrijven Godinnenkracht Mooi pakpapier Een nieuwe liefde visualiseren Roeren in chocola Smartlappen schrijven
8. EXPRESSIE (JEZELF UITEN) Recepten: Af en toe iemand anders zijn Ga naar zee Gedichten schrijven Huilen mag Jouw ziel wil zingen Lachen is gezond Lekker zuchten Onbekommerd dansen Overal de ruimte opzoeken Ruimte door klank Schrijven bij verdriet Veel geluid maken Woede voelen
- 11 -
9. INSPIRATIE-INZICHT Recepten: Een andere kijk op de zaak Cirkel van het leven volgen Creatiever denken Een dag zonder geld Het damestasjesorakel En daarom ga ik door Het geluk van geven Ik ga naar Nepal Ja zeggen tegen alles Jouw unieke kleuren De kracht van verbeelding Leven in overvloed Het lopen van een labyrint Met hele kleine stapjes naar een doel Mild zijn in plaats van oordelen Minder is meer Mooie woorden verzamelen Regelmatig overweldigd door de wereld? Rust in je hoofd Van binnen weet je alles Vaker fietsen Vertragen in de overgang Wie ben ik en wat kom ik hier doen? Woede voelen Het wonder van water Zwerven in de natuur
10. PASSIE-WARMTE
- 12 -
Recepten: Roeren in chocola Sauna goedkoop Smartlappen schrijven Terug naar je wilde ziel Het vuur uitnodigen
11. RUST-STILTE-RUIMTE Recepten: Een andere kijk op de zaak En daarom ga ik door Even pauze Ga naar zee Goed slapen Een hangmat Ik adem in en weet dat ik inadem Klankenspel in de keuken Lekker zuchten Lopen als meditatie Met liefde was ophangen Mijn eigen plek Onbekommerd dansen Ontspannen bij pijn Overal de ruimte opzoeken Ruimte door klank Rust creëren voor je kind Rust in je hoofd Schaamteloos lummelen Stil zijn Een uur extra voor jou Van binnen weet je alles
- 13 -
Waar beweegt jouw adem? Zwerven in de natuur
12. SCHOONHEID Recepten: Complimentendieet Jouw unieke kleuren Met liefde was ophangen Mooie woorden verzamelen Mooi pakpapier
13. STEUN Recepten: De aarde draagt je Boekje vol liefde en vrolijkheid De cirkel van het leven volgen En daarom ga ik door Godinnenkracht Hulp vragen Lamlendigheid doorbreken Ontspannen bij pijn Regelmatig overweldigd door de wereld? Schrijven bij verdriet Terug naar je wilde ziel Van binnen weet je alles Vertragen in de overgang Vrouwencirkel Wandelen met God
- 14 -
Wie ben ik en wat kom ik hier doen?
14. VROLIJKHEID-LACHEN Recepten: Boekje vol liefde en vrolijkheid Complimentendieet Het damestasjesorakel Jouw unieke kleuren Jezelf verwennen als een koningin Kledingruilbeurs Lachen is gezond Lamlendigheid doorbreken Lente in huis Leven in overvloed Mooi pakpapier Ondergedompeld in je jeugd Samen poetsen en boenen Schaamteloos lummelen Smartlappen schrijven Spelen Een uur extra voor jou Weggooien? Mooi niet!
15. VRIJHEID-AVONTUUR Recepten: Af en toe iemand anders zijn Alles anders
- 15 -
Een dag zonder geld Iedereen een eigen tuintje Ik ga naar Nepal Je eigen wandelritme Leven in overvloed Het lopen van een labyrint De magie van de maan Spelen Veel geluid maken
- 16 -
Aanraken, noodzaak! Behoefte aan: Wie: Waar: Benodigdheden: Tijdsduur:
aanraken, contact jijzelf en minimaal één ander kan overal niets 5 tot 10 minuten per persoon
Ken je de beelden van die documentaire over een kindertehuis in Roemenië? Een kindertehuis waar de kinderen apathisch in hun bedje lagen. Behalve het kleine meisje dat in het eerste bed naast de deur lag. Wat bleek? Iedereen die de zaal binnenging, kwam even dichterbij en gaf haar een aai over haar bolletje. Aanraken, pure noodzaak om te (over-)leven blijkt uit onderzoek. Als pasgeboren baby’tje worden we liefdevol gewassen, verzorgd en aangeraakt en ook in de periode daarna worden we nog heerlijk geknuffeld. Maar na verloop van tijd kom je steeds meer op jezelf te staan, het lichamelijk contact wordt minder en in het ergste geval verdwijnt dat helemaal. In de pubertijd willen we in ieder geval onze ouders vaak helemaal niet meer aanraken of door hen aangeraakt worden. En als we eindelijk volwassen zijn, gedragen we ons net zo aangepast als de meeste mensen en gebruiken we onze handen alleen nog maar om te werken. Wat een zegen is het toch om echt door een ander aangeraakt te worden. En een kleine aanraking met aandacht doet al wonderen.
- 17 -
Recept: Spreek af dat je allebei 5 tot 10 minuten aangeraakt gaat worden. Bedenk waar jij graag de hand van de ander zou willen voelen: in je nek, op je rug, op je buik, of tegen je wang... En ook: wil je zitten of liggen op je buik of rug? Vraag de ander zijn of haar hand daar, precies daar, te leggen met die druk en volheid die voor jou passend is. Wees zorgvuldig: als het nog een halve cm opgeschoven moet worden, vraag daar dan om. Je partner heeft alle aandacht in die hand en doet verder niets. Jij hoeft ook niets anders te doen, dan je aandacht bij die hand te houden. Je kunt af en toe in een paar woorden vertellen wat de aanraking met je doet. Na de afgesproken tijd wissel je van rol. “Een hand tegen mijn wang, daar ga ik me direct een klein meisje van voelen. Dat brengt me terug op schoot bij een hele lieve moeder. En vaak komen daar dan tranen, om wat ik gemist heb en ook om wat er nu ineens wel blijkt te zijn.” (Inge)
www.abhika.nl Voor een zachte, liefdevolle en aandachtige aanraking. www.delijfspreuk.nl Henriëtte Versteijnen en Hans Flierboom
- 18 -
Af en toe iemand anders zijn Behoefte aan: Wie: Waar: Benodigdheden: Tijdsduur:
expressie (jezelf uiten), avontuur jijzelf, eventueel met een ander kan overal hangt ervan af minimaal 30 minuten
Wie wenst dat niet, af en toe iemand anders te zijn. Wat zou het heerlijk zijn jezelf, met al jouw gewoontes, onzekerheden en ongemakken voor een moment te kunnen inruilen voor iemand anders: Iemand die scheten laat aan tafel en niets geeft om etiquette en fatsoen, een hoer met verleidelijke lange blonde haren en een groot decolleté, een stout kind die naar niemand luistert, een valse echtgenote of een wilde kluizenares. Dit zijn ‘rollen’ waar iedereen een beetje bang voor is, maar waar we eigenlijk heel veel van kunnen leren. In ons normale leven hebben we vaak geen plek voor gekkigheid, voor anders doen dan wat er van ons verwacht wordt. We oordelen snel over elkaar, maar nog sneller over hoe ons eigen leven eruit zou moeten zien. We hebben onze eigen ‘rol’ ingevuld, een soort beschrijving van hoe we vinden dat we zouden moeten zijn. We moeten een goede moeder zijn, een goede echtgenote, een goede dochter, een goede vriendin, een goede werknemer, een goede wereldburger. Wanneer stoppen die torenhoge verwachtingen van onszelf? Er is geen ruimte voor iets anders en dat zorgt ervoor dat je je opgesloten kunt voelen in je eigen ‘script’.
- 19 -
Soms is het heerlijk om onverantwoordelijk te zijn of onredelijk, kinderachtig, woedend of wild. Maar ons eigen ‘script’ houdt ons daar vaak vanaf. Hou daar mee op! Recept: Beslis eerst wanneer je een andere rol gaat spelen. Dit kan op weg naar de supermarkt zijn, tijdens het sporten of op vakantie. Je kunt dit afspreken met je partner of met een vriendin, maar je kunt het ook in je eentje doen. Bedenk hoe je nieuwe personage er uit ziet. Verzorgd of slonzig? Staat hij/zij rechtop of juist niet? Hoe loopt het personage? Hoe praat het personage? Wat vind je personage belangrijk? Trek een attribuut aan dat past bij jouw personage, bijvoorbeeld een gekke pruik of een broek met een gat erin. Wees heel trouw aan je impulsen. Dan ga je met je nieuwe personage op pad, bijvoorbeeld naar de supermarkt. Waarschijnlijk voelt de improvisatie eerst nog wat onwennig, maar hoe meer je je personage écht serieus neemt, hoe makkelijker het wordt. Je zal tot je verbazing merken dat je andere dingen gaat denken. Andere dingen vallen je op, bijvoorbeeld andere producten in de supermarkt. Dompel je onder in nieuwe ervaringen. Schrijf er thuis eventueel iets over op. Misschien doe je het wel vaker. “Ik heb ooit, verkleed als man door de stad gelopen. Wat ik het meest opmerkelijke vond, was het gevoel van onafhankelijkheid. Schijt had ik, aan wat anderen van me zouden denken. Niet als ‘Inge’, maar als man. Ik vind dat verbluffend, zo’n andere rol die direct andere kwaliteiten met zich meebrengt. Onafhankelijkheid, makkelijk ruimte in kunnen nemen en stevigheid, maar overigens ook direct wat eenzaamheid.“ (Inge)
- 20 -
www.annemariedegee.nl Annemarie is theatermaakster en schrijfster. Lezen: Norah Vincent, Self-Made Man.
- 21 -
Alles anders Behoefte aan: Wie: Waar: Benodigdheden: Tijdsduur:
vrijheid, avontuur jijzelf, eventueel met anderen kan overal niets minimaal 15 minuten
Waarom is vakantie zo leuk? Omdat alles op zijn kop staat, omdat de sleur van alledag doorbroken wordt. Dan ga je ineens uren op het voordek van een boot zitten om te kijken hoe het donker wordt. Je ziet bergen en rivieren, steden met onbekende pleinen en al die nieuwigheid doorbreekt alle patronen. En je bent steeds verbaasd en blij als een kind dat een schat vindt aan het strand bij zee. Waarom zulke dingen niet thuis? Waarom direct weer vrijwillig in het hok? Waarom gaan we toch zelf dat hok niet uit? Terwijl er niet eens tralies zijn? Daarom hier een vurig pleidooi om alles eens anders te doen. Om al je gewoontes te doorbreken en je dag helemaal anders in te richten. Waarom? Omdat dat een gevoel van vrijheid en frisheid aan de dingen geeft. Recept: Ga bijvoorbeeld met een andere route en/of vervoermiddel naar je werk rijden, een uur eerder opstaan, iets eten dat je nooit at, tv kijken als je dat nooit doet en dat ding uitzetten als hij altijd aan staat (of zet hem buiten en ga onder een boom tv kijken), zwijgen in plaats van praten, ergens anders in huis slapen, huur een brommer en verdwaal eens een keer
- 22 -
expres, of een pyjamadag, met een pruik op de stad in, eten als je honger hebt in plaats van eten op vaste tijden. Niets is goed of fout, maar doe alles gewoon anders. Laat het kind in jezelf kiezen, spelen, experimenteren en censureer zo min mogelijk. En kijk eens hoeveel bergen, bakken, kilo’s vrijheid dat oplevert. “Ik woonde heel lang in Almere-Haven, of all places. Wat mijn leven daar echt veel kwaliteit gaf, was de dijk. De dijk bij Almere-Haven. Daar zat ik op de gekste tijden. Heel vroeg in de ochtend, ging ik regelmatig in plaats van aan tafel ontbijten, mijn broodje eten op de dijk. Dan zongen de vogels voor mij alleen. Ook ’s avonds laat, koos ik vaak de dijk in plaats van de warme bank. Dan kroop ik onder een struik, vlakbij het water, daar was het donker en stil. Dan hoorde je alleen het gekabbel van het water en boven je zag je sterren en de maan. Vrijheid. Vrijheid in Almere!” (Maria) www.texelyurts.nl Slapen in een yurt?! - Beleef de verwondering en kom thuis in de luxe van eeuwenoude eenvoud. www.vakantieanders.nl Wil je ook eens anders op vakantie? Kom om anderen anders te ontmoeten naar de zomerweken in de Ardennen. Lezen: Osho, Het boek van niets.
- 23 -
Een andere kijk op de zaak Behoefte aan: Wie: Waar: Benodigdheden: Tijdsduur:
inzicht, ruimte, rust jijzelf kan overal niets 10 minuten
De manier waarop wij naar een situatie, een gebeurtenis of een probleem kijken, bepaalt vervolgens ons gevoel erover. Wij denken dat datgene buiten ons het gevoel veroorzaakt, maar het gevoel ontstaat door hoe wij ernaar kijken. Als er op je werk gezegd wordt dat je een nieuwe collega krijgt en er wordt gezegd dat het een nogal arrogant type is, is die persoon al in een hokje geplaatst. Er is een kader omheen gezet. Onze hersenen werken zo, dat wij vervolgens bewijzen gaan zoeken voor dat kader en dat we alles wat niet binnen het kader past buiten beschouwing laten. We stoppen álle ervaringen in hokjes. En die hokjes bestaan deels uit mentale beelden met de afmetingen, plaats en kleur van die situatie. En die bepalen vervolgens hoe we ons erover voelen. Als je ergens ‘als een berg tegenop ziet’, dan zal er in het beeld van de situatie iets zijn dat er groot en overweldigend uitziet en daarom ook zo voelt. Als iets ‘je boven het hoofd groeit’, ook dan zal het probleem immens groot voelen. Recept: 1. Neem een situatie waarin jij je bekneld voelt, waarin jij jezelf weinig ruimte geeft. En stel
- 24 -
jezelf dan eens voor dat de ruimte waarin je bent twee keer zo groot wordt, wat gebeurt er dan met je ervaring? Wat merk je aan je ademhaling? Voel je daar ook meer ruimte? En wat gebeurt er als je jouw ruimte tien keer zo groot maakt? 2. Neem nu een situatie die je als een echt probleem ervaart. Bijvoorbeeld een ruzie met een directe collega, met wie je dagelijks moet samenwerken. Ga rustig zitten en roep een beeld op van jou en je collega; Stel je dan eens voor dat je dit beeld op een tv bekijkt: dus jij kijkt naar jezelf en je collega; Dan ga je de grootte van het tv-beeld veranderen: van een groot plasma scherm maak je er een klein draagbaar toestelletje van; Vervolgens maak je het beeld zwart-wit; Je plaatst in gedachten de tv 10, 20 of 50 meter verderop. Merk je dat er iets verandert? Hoe veranderen deze stappen jouw gevoel? Dit is een methode om een andere kijk op de zaak te krijgen. Dat lost het probleem niet direct op, maar het helpt je wel om je rustiger te voelen. En met meer rust, kun je makkelijker lastige situaties bekijken en juist handelen. “Een vriendin die ontslagen zou worden, voelde zich behoorlijk in paniek. Ze werkte er al jaren en ze voelde zich eruit gezet. We pasten de tv-techniek toe. Toen het beeld op zo’n 20 meter afstand stond, voelde ze eindelijk weer ruimte om adem te halen. En
- 25 -
vervolgens kwam er meer rust in haar hoofd. Ze kreeg ruimte om naar de situatie te kijken. Zag hoe vast ze had gezeten in die baan, dat ze eigenlijk al langer iets anders had gewild. Met andere woorden, de paniek belemmerde haar om echt naar de situatie te kijken. Deze simpele methode gaf rust en inzicht.” (Inge) www.ntinlp.nl Instituut voor effectieve communicatie en persoonlijke ontwikkeling - vanuit de kern. www.paulussebedrijfsopleidingen.nl Maak van je dagelijks werk je passie! Trainingen, workshops en advies.
- 26 -
Creatiever Denken Behoefte aan: Wie: Waar: Benodigdheden: Tijdsduur:
inzicht, inspiratie jijzelf, eventueel met anderen kan overal eventueel een timer of kookwekker, pen en papier minimaal 10 minuten
Edward de Bono heeft een prachtig boek geschreven over het onderwerp ‘Denken’. Hij zegt: ‘Wij denken eigenlijk nauwelijks, we herhalen alleen gedachten die we al eerder hebben gehad. En als we dan denken te denken, doen we niets anders dan binnen het nauwe kader van ons wereldbeeld, enkele bekende gedachten reproduceren. Iets nieuws gebeurt daar niet.’ Daarmee ontnemen we onszelf een heleboel creativiteit en grotere mogelijkheden. Is er een thema waar jij meer inzicht over wilt? Malen je gedachten maar rond over dat probleem waar je geen oplossing voor weet? Het is al heel lang bekend dat de oplossing van het probleem nooit gevonden wordt op het niveau van het probleem zelf. Dus rondjes draaien met je gedachten is niet productief. Het kost juist tijd en energie. Creatiever Denken? Gebruik dan onderstaande methode uit het boek van de Bono. De PIN methode: PIN = Positief, Interessant, Negatief
- 27 -
Ga aan tafel zitten, met pen en papier;
Jij hebt je probleem of iemand anders brengt een probleem in;
Zet je kookwekker op 2 minuten en noteer over deze situatie zoveel mogelijk positieve elementen die je kunt verzinnen;
Daarna schrijf je 2 minuten wat er interessant is aan deze situatie, aan dit thema. En vervolgens schrijf je nog 2 minuten wat er negatief aan dit thema is;
Lees dan alles hardop.
Ziezo, nu heb je het probleem van meerdere kanten bekeken en heb je waarschijnlijk veel meer nieuwe informatie dan toen je begon. Gefeliciteerd, je hebt creatiever gedacht! “Ik ben kort geleden weer een studie begonnen en word enorm geconfronteerd met mijn manier van (niet) denken. Behalve de confrontaties die gaan over mijn geheugen, kom ik met schaamrood op mijn kaken ook tegen dat ik ten eerste helemaal niet goed lees en daarbovenop als ik het dan wel lees, niet goed nadenk over wát er staat. Ik heb een tentamen niet gehaald, gewoon door slecht lezen en niet denken. Ik denk ontzettend snel dat ik begrijp wat ze willen weten en ik maak daar fouten mee. En dan, dit wetend ben ik ook nog erg hardleers en ik vergeet dat ik het zo doe.” (Inge)
- 28 -
www.edwarddebono.com Lezen: Edward de Bono, Beter Denken. Byron Katie, Vier vragen die je leven veranderen.
- 29 -
En daarom ga ik door Behoefte aan: Wie: Waar: Benodigheden: Tijdsduur:
steun, inspiratie, stilte jijzelf, eventueel met een ander rustige plek, buiten of binnen onderstaand gedicht van Mieke Opstelten, dagboek en pen minimaal 15 minuten
Lees de tekst aandachtig door of een van tweeën leest hardop voor. Wees daarna een poosje stil met je ogen dicht en voel in je lijf welk verlangen er boven komt. Schrijf daar eventueel iets over op. Als je samen bent vertel dan aan elkaar over je verlangen. Ik ben op reis al weet ik niet waarheen maar ergens stond geschreven dat ik deze weg moest gaan en aarzel ik soms even langs die eindeloze baan, toch weet ik iemand ging mij voor en daarom ga ik door. Ik heb geen geld geen kaart en geen kompas maar zie tekens, die veel zeggen, al geeft er niemand antwoord op de dingen die ik vroeg toch weet ik aan het eind vind ik gehoor en daarom ga ik door. Ik ben een vogel die zijn vleugels spreidt
- 30 -
zo wil ik vliegen altijd verder dan de zon. Ik ben een paard dat zonder teugels rijdt en zegt: ‘kom’. Ik ben op reis al weet ik niet waarheen maar luister naar de stilte die zegt mij om te gaan en al verlaat ik al mijn vrienden, moet ik overal vandaan toch weet ik er is geen ander spoor en daarom ga ik door. (Mieke Opstelten)
www.ecolonie.org Een inspirerende plek, voor vakantie en zoveel meer. www.ode.nl Tijdschrift voor intelligente optimisten. www.mirrorcentre.nl Ont-moeten, ont-wikkelen en verbinden.
- 31 -
Even Pauze Behoefte aan: Wie: Waar: Benodigdheden: Tijdsduur:
rust, eenvoud jijzelf kan overal thee of iets anders wat in huis is minimaal 10 minuten
Je komt net binnen, boodschappen gedaan na een drukke ochtend op het werk, onderweg een broodje gegeten, je band raakte lek, het laatste stuk gelopen. Dan gaat de telefoon: of de vergadering vanmiddag een uurtje eerder kan. Er ligt een briefje van de buurman of je vanavond de poes wil eten geven. Er is veel post, onder andere een aangetekend stuk af te halen op het postkantoor. De buitenwereld biedt een veelheid aan informatie en prikkels. De stroom neemt je mee, maar wil jij met die stroom mee? Ho! Even tijd voor je binnenwereld. Want: ‘buiten’ is buiten je invloed en ‘binnen’ is binnen je invloed. En zeker in tijden van drukte is het belangrijk hoe je daar mee omgaat. Recept: Je laat NU alles los, wat zich van buiten aandient. De tas met boodschappen zet je opzij. De computer doe je uit, de post leg je weg en ook je telefoon gaat uit. Je staat stil - op de plek waar je nu bent - en voelt je voeten stevig op de grond, je sluit even je ogen. Je legt je hand op je buik en haalt diep adem.
- 32 -
Dan kies je een plekje om straks even te zitten en je loopt er naar toe. Misschien heb je graag een kussen extra of een kaarsje aan. Dan loop je naar de keuken. Je doet het kastje open waar je thee bewaart. Je kiest je favoriete thee voor dit moment. Je zet water op. Uit de servieskast pak je jouw favoriete kop en schotel of kom. Je warmt de kom voor met wat heet water uit de ketel en zet hem klaar op een dienblaadje. Met eventueel daarbij: honing, citroen, een blaadje munt of gember. Je oog valt op een bloem of een steen of een fotootje dat je graag ziet. Misschien heb je wat chocolade, ook dat gaat op het dienblad. Het water heeft gekookt en je giet de thee op. De geur en warme damp zweven naar je gezicht, je voelt en ruikt de thee terwijl je naar je plekje loopt. Je gaat zitten en zet het blad bij je. De thee trekt en jij laat jezelf zwaar worden op je stoel. Je zit en wordt heerlijk gesteund door kussens en leuning. Zie, ruik en voel wat je voor jezelf hebt gedaan. Dan schenk je de thee in de voorverwarmde kom. Je pakt de kom op en omsluit ‘m met je handen. Voel de warmte en de damp en ruik de geur die sterker wordt naarmate de kom dichterbij je mond komt. Je neemt een slok en voelt de warme thee langzaam naar beneden stromen. Alles met aandacht van begin tot einde. Jij bent daar met jezelf op een plek die er altijd voor je is: binnen. Met de rust die dit oplevert, kun je straks de buitenwereld op een andere manier weer tegemoet. “Tijdens mijn Grote Verbouwing stond mijn huis volledig op zijn kop: de nieuwe houten vloer stond
- 33 -
opgestapeld in mijn slaapkamer; mijn bureau en de kasten met werkmappen in mijn keuken en woonkamer; al mijn boeken ingepakt in verhuisdozen en ik probeerde daar zo goed en zo kwaad als het ging ruimte en rust tussen te vinden. Soms zat ik aan mijn bureau te werken en direct achter me, aan mijn keukentafel zaten dan de werkmannen met hun grote koelboxen te schaften. Ik zorgde regelmatig dat in ieder geval mijn bureau leeg was. En dat ik met een kaarsje en een bloem wat rust en een heel klein beetje eigen ruimte had gemaakt.” (Inge) www.nieuwtij.nl Begeleiding, scholing en retraites met de sleutels aandacht en stilte. www.hetkleineparadijs.nl Retraites, creatief schrijven, labyrint lopen, bijzondere overnachtingen o.a. in boomhutten.
- 34 -
Fijner vrijen Behoefte aan: Wie: Waar: Benodigdheden: Tijdsduur:
liefde, contact jijzelf kan overal niets regelmatig 10 minuten
Bij vrijen hebben we vaak beelden van ongelooflijke romantiek of juist van dampende seks. Dit zijn de beelden die ons vooral via tijdschriften, boeken, films en tv worden voorgeschoteld. Maar de werkelijkheid is vaak heel anders. Seks is een lastig onderwerp waar heel veel over is te zeggen. Maar waar ook heel veel over wordt gezwegen, omdat het zo pijnlijk kan zijn om erover te praten. Misschien is sleur na een spannend begin om de hoek komen kijken of hebben jullie al een hele tijd geen seks meer, om wat voor reden dan ook. Misschien heb je pijn bij het vrijen (dat hebben veel vrouwen) of heb je in je verleden iets naars meegemaakt en moet je er helemaal niet (meer) aan denken. Of het komt er gewoon weinig van door druk werk en kleine kinderen, dan ben je blij dat je ‘het’ weer eens hebt gedaan omdat het alweer weken geleden was. Het is zo raar, we halen diploma’s voor zwemmen, fietsen in het verkeer, typen en autorijden, maar seks... we doen maar wat en het gaat vaak goed, maar vaak ook niet. Dit recept gaat over fijner vrijen. Dat kun je helaas niet in één recept leren. Maar wat wel kan, is ophouden met zwijgen over seks. Ophouden met genoegen nemen met een magere 3 of 4, ophouden
- 35 -
met net doen of je geniet, ophouden met indutten op dit gebied, ophouden met denken ‘Is dit nou alles?’ Er zijn goede informatieve websites die over seks gaan. Er zijn deugdelijke instellingen waar je met je partner kunt leren om elkaar beter te beminnen. Er zijn goede seksuologen, die niets raar vinden en met jou/jullie een oplossing kunnen vinden voor je probleem. Er zijn veel boeken met mooie oefeningen. En er zijn simpele besluiten, bijvoorbeeld: ‘op dinsdagavond geen tv aan, maar om acht uur samen in bed kruipen’. Als je onderkent dat je niet tevreden bent, kan er gelukkig van alles. Vragen over je seksleven om over na te denken: Waar ben ik tevreden over? Waar wil ik vanaf? Wat zou ik graag willen? Ben ik bereid om zelf de verantwoordelijkheid te nemen voor een fijner seksleven? Zo ja, wat zou ik gegeven de omstandigheden kunnen doen als een eerste stap? “Mijn weg was lang met veel hindernissen. Als een soort terriër hield ik vol, het kon niet waar zijn dat ik een leven leefde zonder vervullende seks. Het hele proces heeft veel tranen, tijd en geld gekost, maar nu kan ik vol vertrouwen zeggen: ‘Het gaat de goede kant op’.” (Maria) www.beterbeminnen.nl Inge Jager: voor contact en intimiteit op een veilige en respectvolle manier. www.centrumvoortantra.nl
- 36 -
Tantra, het sensuele pad van bewustzijn. www.nvvs.info Nederlandse vereniging voor seksuologen, adressen. www.sense.info Gratis consulten voor jongeren t/m 24 jaar. Lezen: Piet Weisfelt, Hoe heb ik je lief. Barry Long, Liefhebben, de weg van seks naar liefde.
- 37 -
Ga naar zee Behoefte aan: Wie: Waar: Benodigdheden: Tijdsduur:
ruimte, rust, natuur, alleen zijn liefst alleen aan zee, langs de vloedlijn schelpjes, stok, eventueel pen en papier uren, maar 30 minuten mag ook
“de meeuw en ik eten een krentenbol op een leeg strand ik praat: lekker hè?! hij zwijgt en kijkt mij aan wij eten tevreden en de zon schijnt en de wind liefkoost mij en die meeuw alles is nu opgegeten wij kijken samen naar de zee de meeuw en ik” (Maria) Wat kun je verlangen naar rust en ruimte. De zee en het strand wachten op je, ongeduldig wachten ze. Kom! Ga naar zee. Ga zoveel als je kunt naar zee. Ook al moet je eerst uren in de trein, ga regelmatig naar zee. Het liefst alleen, want dan kun je precies doen wat goed is voor jou. Je kunt eerst rustig ergens gaan zitten, dichtbij de golven en je helemaal welkom voelen. Als je 100
- 38 -
meter verder loopt dan de grote massa, zit je gewoon alleen. Als er woorden of namen zijn die steeds in je gedachten terugkomen, schrijf ze dan met een stok in het natte zand bij het water langs de vloedlijn. Schrijf woorden waar je blij van wordt of woorden die lastig zijn. Kijk hoe het water alles meeneemt. Al die woorden verdwijnen in zee. Misschien maak je de woorden wel van zeewier, schelpen en steentjes, de zee neemt ze mee. Loop in je eentje urenlang en herhaal de zin: ik ben de zee, ik ben de zee, ik ben de zee. Of je moet huilen of lachen of schreeuwen of denkt dat je verloren bent, geef al je ballast terug, laat het wegvloeien in de golven. De zee brult. Hij vleit. Hij stroomt en omhult. Je hoofd waait leeg, al je zorgen en gedachten waaien die grote ruimte in. Het gebeurt vanzelf. Ik ben de zee, ik ben de zee, ik ben de zee. Als je voelt dat je grote schoonmaak klaar is, als je rust en ruimte in je hoofd en je hart voelt, zoek een beschutte plek in de duinen en rust daar zolang als je wilt. Sluit je ogen, hoor de wind en de meeuwen en laat alles er zijn, precies zoals het nu is. Schrijf eventueel iets op. “alleen met de zon met de wind met de zee met de nacht met de meeuwen met de grijze branding nooit meer alleen” (Maria)
- 39 -
www.mindfulnesstexel.nl Een mindfulness verwenweekend op een prachtige plek in de duinen aan zee.
- 40 -
Je eigen wandelritme Behoefte aan: Wie: Waar: Benodigdheden: Tijdsduur:
natuur, bewegen, alleen zijn, vrijheid jijzelf buiten rugzakje en goede loopschoenen, dagboek en pen van 1 uur tot dagen/weken
Op een hele makkelijke manier kun je in Nederland wandelen. Vergezeld door de geuren en de geluiden van bossen, rivieren, vennen en dijken. Steeds een stukje verder, steeds wat langer. Zwervend ontdekken wie je alleen bent. Zelf beslissen hoe ver en waar je stopt en wanneer je eet. Ons hele land ligt namelijk vol met wandelpaden, bijvoorbeeld het Lingepad, het Grenslandpad, het Pieterpad, het Zuiderzeepad en het Krijtlandpad. Onze buurlanden liggen ook vol paden, de landen daarnaast trouwens ook. Misschien loop je een uur. Misschien loop je een bestaande route van een dag. Misschien ga je wel een overnachting regelen en loop je de volgende dag weer verder. Misschien kies je bij elk kruispunt op goed geluk links of rechts en merk je wel waar je uitkomt. Elke vrouw heeft immers haar eigen tactiek. Dit is een hele mooie gelegenheid om je grenzen stukje bij beetje te verkennen en te verleggen, om je eigen ritme te vinden. Verrassende ontmoetingen,
- 41 -
onverwachte avonturen, een slaapje onder een struik of lekker een tijdschrift op een terrasje. Almaar verder, langs nog meer paden. Je benen willen vast niet meer stoppen. Steeds verder wandelen, helemaal op jouw manier.
“Het is ongelofelijk dat je voor nog geen 20 euro bij lieve mensen thuis kunt overnachten. Je slaapt dan in een frisse logeerkamer, een caravan of een kamer op zolder. Soms compleet met tv en koelkastje, soms tussen een verzameling klederdrachtpoppen. Er zijn overnachtingsplekken van ‘vrienden op de fiets’ waar de gastvrouw je ’s morgens na een overvloedig ontbijt, ook nog hartelijk uitzwaait. En dan wandel je verder, naar weer een nieuwe onbekende logeerplek.” (Maria)
www.vriendenopdefiets.nl Goedkope overnachtingen. www.wandelnet.nl Alle lange afstands wandelpaden, streekpaden en nog veel meer paden. www.nivon.nl Reizen, wandelen, goedkope accommodaties.
- 42 -
