Studiegids 2012 - 2013
Advaita Yogaleraren Opleiding Yoga-opleiding onder leiding van dr. Douwe Tiemersma; coördinatie en begeleiding: Marjo Vredenbregt en Willie Oudejans Geïnspireerd: alle lessen staan direct in dienst van het doel van yoga: nondualiteit (a-dvaita) Gedegen: vierjarige professionele opleiding tot hathayogadocent die ruim aan de eisen van Europese Yoga Unie voldoet, met tien zeer ervaren docenten Grondig: bevrijdende yoga vanuit een diepgaand inzicht in de situatie en mogelijkheden van het fysieke lichaam, maar vooral ook in die van het energetische lichaam (pranayama en chakrayoga) en van het zelfzijn De opleiding is geschikt voor allen die yoga beoefenen en yogales willen gaan geven met non-dualiteit als leidraad. Daarnaast staat de opleiding ook open voor allen die hun eigen yoga willen verdiepen door deze te combineren met de advaitabenadering.
-1-
Inhoudsopgave pagina Uitgangspunten en Methode
3
Erkende opleiding
3
Bestuurlijke organisatie
3
Vakbeschrijvingen en boeken
4
Opleidingsdagen
11
Contacturen en lesrooster
12
Yoga weekend
13
Zelfstudie/Studiebelasting
13
Begeleiding/Studievoortgang en Evaluatie
13
Toetsing en Eindscriptie
14
Open dagen
14
Toelatingseisen en Inschrijving
14
Instromen en Vrijstellingen
15
Kosten
15
Algemene Voorwaarden en Klachtenregeling
15
Beroepsperspectief
15
Locatie
16
Bereikbaarheid
16
Secretariaat
16
-2-
Uitgangspunten en Methode Het doel van yoga is de realisatie van non-dualiteit, de open heelheid en eenheid, het vrijzijn van de scheidingen en spanningen die conflicten en lijden veroorzaken. De AYO heeft als doel studenten een gedegen en ruime yogalerarenopleiding te geven die voldoet aan de eisen van de Europese Yoga Unie en de Vereniging Yogadocenten Nederland en waarin de bevordering van deze realisatie (inzicht en verwerkelijking) centraal staat. Hierin onderscheidt zij zich van andere yogalerarenopleidingen. De invalshoek is die van de hathayoga: het lichaam, fysiek-materieel, maar vooral vitaalenergetisch, zoals het in de eigen ervaring aanwezig is. Het ruimere kader is de integrale yoga, de combinatie van verschillende yogatradities, waarbij alle aspecten van het menselijk bestaan worden betrokken - zoals dat is te vinden in de klassieke yoga van Patanjali, de latere rajayoga en de tantrayoga. Daarbij komen ook westerse inzichten. De vakken vloeien uit het bovenstaande voort, zie pagina 4 en verder. De methode is die van een ervaringsmatige yogabeoefening op het niveau van het fysieke en energetische lichaam en oefening in lesgeven met een centrale rol van het inzicht in wat er bij de beoefening en het lesgeven plaatsvindt en in de achtergronden. Door een precies leren kennen van lichaam en geest bij een voortgaande yogabeoefening, wordt het doel van yoga maximaal bevorderd.
Erkende opleiding De Advaita Yogaleraren Opleiding heeft als doel studenten een gedegen en ruime yogalerarenopleiding te geven die voldoet aan de eisen van de Europese Yoga Unie en de Vereniging Yogadocenten Nederland en waarin de bevordering van deze realisatie (inzicht en verwerkelijking) centraal staat. De opleiding leidt op voor het diploma Hatha Yogadocent. De Advaita Yogaleraren Opleiding is erkend als beroepsopleiding en is ingeschreven bij het Centraal Register Kort Beroepsonderwijs (CRKBO).
Bestuurlijke Organisatie De opleiding valt onder de verantwoordelijkheid van het bestuur van de Stichting Advaita Yogaleraren opleiding, kortweg Stichting AYO. Het beleid van de opleiding ligt in handen van Douwe Tiemersma, voorzitter van de stichting. Voor de coördinatie van de opleiding en de begeleiding van de cursisten zijn Marjo Vredenbregt en Willie Oudejans verantwoordelijk. Zij zijn tevens bestuursleden, respectievelijk secretaris en penningmeester. In hun functies als coördinatoren en begeleiders dragen zij zorg voor uitvoering van het beleid en fungeren zij als contactpersonen voor docenten en studenten. In de opleiding en -3-
tijdens de docentenvergaderingen is er een open communicatie met de docenten en studenten over de uitvoering van het beleid. De verantwoordelijkheid voor de afzonderlijke vakken ligt bij de desbetreffende docenten zelf. De coördinatoren zullen tijdig rapport uitbrengen aan de voorzitter van het bestuur.
Vakbeschrijvingen en boeken De opleiding biedt de volgende studievakken aan. Tussen haakjes staat het aantal uren over de vier leerjaren vermeld. Bij ieder vak is een korte omschrijving van de inhoud gegeven en tevens staan de boeken vermeld die tijdens de opleiding gebruikt zullen worden. Hathayoga (110 uur) docent Marjo Vredenbregt Het doel van de Hathayoga is het vrijkomen van beperkende patronen op het vlak van het fysieke en energetische lichaam, maar ook op het mentale niveau. Dit laatste is noodzakelijk omdat cognitieve kennis en voorstellingen de levensenergieën in een vorm/patroon vastzetten en daarmee de vrije ontwikkeling van deze energieën tegenhouden. In de lessen wordt gevoelsmatig en mentaal onderzocht wat de samenhang is tussen de houding, de ademhaling en de spanning/ontspanning in het fysieke lichaam. Daarnaast wordt de relatie tussen het fysieke lichaam en het subtiel energetische lichaam verkend. Uitgangspunt bij het oefenen is een non-dualistische instelling en een open aandacht voor wat er is. Centraal staat vooral het werken vanuit het energetisch lichaam, de eigen ervaring van de vitale energieën en het bewust worden van de eigen situatie. De betekenis van elke houding zal vanuit verschillende invalshoeken nader worden bekeken. De houdingen (asana’s), adem- en ademenergetische oefeningen zijn er op gericht om spanningen los te laten, om de energieën zich te laten ontplooien en om alle beperkende patronen te doorbreken. Bij de juiste houding ontstaat er als vanzelf een moeiteloosheid, een volledig ontspannen zijn en een zelf vrij komen. In de lessen is steeds ruimte voor het verwoorden van de eigen ervaring en inzichten. Ook zal aandacht worden besteed aan de opbouw van de les en het maken van een lesprogramma. Van de studenten wordt verwacht dat zij een ervaringsdagboek bijhouden. Boeken: Hatha yoga Werkboek, Jogchum Dijkstra, ISBN 978 90 6020 246 3 Yoga als kunst van het ontspannen, Wolter A. Keers e.a. ISBN 90 274 2278 8 (vanaf 2e jaar) Naslagwerk (niet verplicht): Yoga Dipika - Licht op yoga, B.K.S. Iyengar, ISBN 978 90 63 500283
-4-
Pranayama (47.5 uur) docent Willie Oudejans Voorop staat het algemene doel van yoga: de existentiële bevrijding. Het is de weg naar de realisatie van de fundamentele ongescheidenheid. De pranayama kan behulpzaam zijn op deze weg. In de lessen vindt bewustwording plaats van de adem en ademenergetische verschijnselen. De wederkerige invloed van de adem op de geest, op het fysieke en energetische lichaam wordt onderzocht en ervaren. Pranayama-oefeningen zijn er met name op gericht de levensenergieën te versterken, te laten stromen, tot rust/stilstand te laten komen, te zuiveren. Beoefening van de open, ruime aandacht doet een helder intern en extern/reflexief bewustzijn ontstaan. Vastzittende energieën kunnen zich in de zijnservaring van het lichaam verder ontplooien en oplossen. Beperkende geestelijke en lichamelijke condities kunnen worden doorzien en getransformeerd. Tenslotte kan er inzicht ontstaan in de relatie tussen zelfzijn als bewust-zijn en als energie-zijn en in de herkenning van zelfzijn als vrij-zijn van elke energetische beperking. Op weg naar deze herkenning, gevoelsmatig en qua inzicht, zijn ons behulpzaam de ruimtelijke ademoefeningen, meditatie en de bekende ademtechnieken zoals o.a.: de nadi shodhana, anuloma viloma, de kapalabhati's en de bhastrika, de ujjayi, de bandha's, de omgekeerde ademhaling, de kumbhaka's, de subtiele effecten van hand- en tongmudra's en dit alles geïntegreerd in de yoga-asana's. Boek: Pranayama, Douwe Tiemersma, herziene uitgave 2de druk, ISBN Naslagwerk (niet verplicht): Asana Pranayama Mudra Bandha – Swami Satyananda Saraswati, ISBN 978-81-86336-14-4 te bestellen via www.yogabindu.nl
Chakrayoga (35 uur) docent(schap) nog niet definitief ingevuld Net als bij Pranayama wordt hier duidelijk dat het gaat om de bevrijding van de gescheidenheid van onszelf en het andere en om de realisatie dat wij altijd al vrij zijn van en één zijn met de energieën. De bevrijding van onze beperkingen en conditioneringen zal in alle aspecten van het bestaan gerealiseerd moeten worden. Niet alleen op het vitaal-energetische en fysieke niveau maar ook op hartsniveau en inzichtsniveau. Het betreft alle verschillende levensenergieën. Met de aangereikte oefeningen wordt het mogelijk gemaakt om al deze energieën per chakragebied te verkennen, te zuiveren, te concentreren, stil te leggen en te laten ontplooien in de oneindige gevoelsmatige bewustzijnsruimte. De juiste plaats van elk chakra wordt bepaald en geactiveerd, waarna de pranayama-oefeningen volgen. De toepassing van de Kapalabhati, de Nadi Shodhana, de Omgekeerde ademhaling etc., heel specifiek voor elk chakra, maakt duidelijk hoe bevrijding van de levensenergieën en van de lichamen plaats kan vinden. Bij elk chakra worden oefeningen gegeven om het zelfzijn te bevrijden via een interne en externe bevrijdingsweg. Boek: Chakrayoga, Douwe Tiemersma ISBN 978 90 77194 08 9 (vanaf 2e jaar)
-5-
Anatomie en fysiologie, incl. (contra-)indicatie (60 uur) docent Paul Wiewel In de anatomielessen leert men door aandacht stapsgewijs de onderdelen van het lichaam kennen en ervaren als gevoel en als energie. Het gaat hier om de structuur van de weefsels en organen. Wat zit er in het lichaam en op welke plaats? Bijvoorbeeld, wat zijn de nekwervels en waar zitten ze precies ten opzichte van het hoofd en de rug. Zo leer je beter de juiste houdingen, bijvoorbeeld de halve kaars, kennen en begrijpen. Bij de fysiologielessen leer je de processen in het lichaam kennen. De aparte delen van het lichaam zoals men die in de anatomie heeft leren kennen, worden nu in hun functie en samenwerking met elkaar bekeken. Het gaat hier om de werking van orgaansystemen of -stelsels, bijvoorbeeld het spijsverteringsstelsel: hoe wordt eten verteerd, hoe verkrijg ik hieruit energie, wat zijn in verband hiermee de beste condities voor het verdere yogapad. Bij de indicatie kijk je welke yogaoefeningen speciaal geschikt zijn voor iemand, bijvoorbeeld welke oefeningen iemand met spanningshoofdpijn het best kan doen. Bij contra-indicatie leer je welke oefeningen je juist niet moet geven aan bepaalde mensen, omdat er dan klachten kunnen ontstaan of verergeren. Samengevat: je leert het materiële lichaam kennen met zijn structuren en processen, met zijn beperkingen en mogelijkheden. Daarbij komen de overgangen naar het energielichaam aan de orde die onder andere in pranayama centraal staan. Door de kennis kun je rekening houden met je lichamelijke situatie bij het bekwamen in de verdergaande mogelijkheden van yoga. Door het optimaliseren van de yogahoudingen, van vitaliteit en balans kan het lichaam zich gemakkelijk ontspannen in een helder bewustzijn. Zo word je vrijer ten opzichte van het materiële lichaam. Dit alles is verder van groot belang bij het zelf geven van yogalessen. Boek: Anatomie en fysiologie van de mens, L. Gregoire e.a. ISBN 9789006950953
Voeding en Ayurveda (12.5 uur) docent Klaas-Jan van Velzen Het Sanskriet woord svasth betekent ‘gezondheid’. De letterlijke betekenis van het woord is ‘gevestigd zijn in het Zelf’. Ayurveda beschouwt het zuivere bewustzijn als de echt helende kracht. Daarbij is je geboorteconstitutie een indicatie voor je natuurlijke neiging om uit evenwicht te raken. Een mens neigt ernaar om zich al eenzijdiger te ontwikkelen in de richting van zijn natuurlijke neiging. Een van nature beweeglijk mens dreigt te beweeglijk te worden, een vurig mens te heetgebakerd, en een rustig mens neigt naar lethargie. Om de helende kracht van het sattvische midden te leven, wordt daarom grote waarde toegekend aan het onderkennen van je natuurlijke aard en het tegendeel daarvan bewust te betrekken in je levensstijl, je wijze van bewegen en je wijze van eten. In het eerste jaar zullen basisbegrippen als agni (levensvuur), dosha (de persoonlijke constitutie), de rol van de zes smaken en de tien paren van tegenstelling worden uitgelegd
-6-
zodanig dat de student in grote lijnen bewuster voor bij hem passende voeding kan kiezen. In het tweede jaar zal het concept ama worden verkend. Ama is de onverteerde voeding die in het lichaam achterblijft als voeding en agni niet op elkaar aansluiten. Ama wordt beschouwd als een van de belangrijkste oorzaken van ziekte. In dit jaar zal duidelijk worden hoe ama en een verlaagde agni kunnen worden herkend en welk dieet dan passend is. In het derde jaar staan we stil bij ieders voedingspatroon en de factoren die van invloed zijn op de persoonlijke agni. In het vierde jaar zal duidelijker worden hoezeer voeding bijdraagt aan de helderheid van de Zelfbeleving. Dictaat: Ayurveda en voeding via de docent
Bhakti- en karmayoga (5 uur) docent Hans Stoop Bhaktiyoga is de yoga van devotionele toewijding en spoort aan tot liefde voor het / de Allerhoogste (Ῑśvara). In de lessen over bhaktiyoga wordt de relatie gelegd met de advaita. Als je weet dat Ῑśvara in alles woont, zal dat immer een reden zijn om alle wezens ten volle lief te hebben. Door de intense beleving van bhakti wordt iedereen en alles vereerd. Bhakti leidt tot algehele zelfovergave en de overtuiging dat niets wat gebeurt tegen ons is gericht. In de bhaktiyoga vloeit onthechting voort uit liefde. Zij kenmerkt zich door een doorlopend geestelijk streven naar versmelting met het goddelijke ( Ῑśvara praṇidhāna): Eén en Eén is EEN. In dit streven staat de vraag centraal: ‘Wie wordt er gezien en door wie?’ Voor de theorie zal gebruik worden gemaakt van teksten van Swami Vivekananda. Vanzelfsprekend wordt ook stil gestaan bij de praktijk van de bhaktiyoga. Karmayoga is de yoga van het handelen zonder eigenbelang. ‘Als je niet gehecht bent aan wat je doet, kun je ook niet beïnvloed worden door het resultaat van je daden.’ Ze beoogt je los te maken van je eigen kleine persoonlijkheid, geen gedachte meer te hebben over je zelf, geen enkele daad meer te verrichten voor jezelf, geen woord meer te spreken voor jezelf. Door op die manier te ‘handelen’, door alleen maar te denken aan anderen, aan het universum en aan het AL, verdwijnt het afgescheiden zelf. Karmayoga impliceert ook dat er geen sprake is van voorkeur of afkeer. Dit zullen we ervaren tijdens de uitvoering van de asana’s (de fysieke houdingen). Door karmayoga word je aangemoedigd goede daden te verrichten. Wanneer het denkbeeld van goed-doen deel wordt van je diepste wezen, heb je geen stimulans meer nodig van buitenaf. Het hoogste ideaal is de eeuwige en volledige zelfverzaking, waarbij er geen ‘ik’ is (advaita), maar alleen ‘GIJ’ (bhakti). Zowel bij de karmayoga, als bij de bhaktiyoga zal de relatie worden gelegd met een aantal sloka’s ( verzen ) uit de Bhagavadgita en de zgn. yama’s en niyama’s , de eerste twee stappen van het achtvoudige pad van Patanjali. Literatuur: Handout via de docent
-7-
Naslagwerk (niet verplicht): Karma-, Bhakti-, Jnana- en Raja-yoga, Swami Vivekananda, ISBN 90-202-5167-8.
Dhyanayoga/meditatie (45 uur) docent Odile de Westphalen Op het pad naar de realisatie van non-dualiteit is meditatie nuttig, omdat zij gericht is op: - het leren kennen en het ontplooien van de structuren en processen die zich voordoen in de geest van grofstoffelijk tot fijnstoffelijk; - het loslaten van beperkende patronen van de geest en het herkennen van je ware Zelf, het samenvallen van subject en object van meditatie in een non-duale sfeer. Verder wordt geleerd de eigen kennis en ervaring van meditatie over te dragen aan anderen. In de lessen staan ervaring en inzicht in verschillende meditatievormen centraal: - de spontane meditatie met een directe terugkeer naar het Zelf; - de inzichtsmeditatie waarbij de verschijnselen die zich voordoen in de geest geobserveerd worden (vipassana), maar ook een bewustwording plaatsvindt van jezelf als getuige; - de klassieke yogameditatie (Patañjali) met het stilleggen van de wervelingen van de geest; - de verdere advaita-vedantameditatie op het niveau van het getuigebewustzijn en het universele zelfzijn-bewustzijn, met het doorzien en loslaten van de meest fundamentele identificaties, de overgave en de herkenning van de hoogste non-dualiteit; - de integratie van meditatie in het dagelijks leven. In de meditatiecursus wordt de lesstof bestudeerd en beoefend, wordt getraind in het verwoorden van inzicht en ervaring, onder andere door het bijhouden van een dagboek, en wordt de lesstof verdiept door middel van een werkstuk. Boeken: Leren mediteren – Deel 1, Douwe Tiemersma, ISBN 9080573965 Leren Mediteren – Deel 2, Douwe Tiemersma, syllabus via de docent (vanaf 2e jaar)
Psychologie (40 uur) docent Ernst Hillesum Op het nivo van de psyche wordt getracht je eigen psyche beter te leren kennen en daardoor meer inzicht daarin te krijgen. Hoe is de structuur en werking van de psyche, wat is je gedrag? Welke blokkades, remmingen, onevenwichtigheden, eenzijdigheden, spanningen, vermijdingen en gehechtheden tref je aan in je doen en laten? Hoe heeft dat invloed op je manier van yogales geven, wat voor invloed heeft dat op jezelf en anderen? Ook patronen die je niet hinderen en automatisch, als vanzelfsprekend bij je verlopen, beperken je vrijheid. Is het mogelijk je minder of helemaal niet hierdoor te laten bepalen? En in hoeverre bepalen deze patronen weer je ‘externe’
-8-
omstandigheden? Hoe helderder je bewustzijn, des te meer je je conditioneringen (heilzaam of niet) in de gaten gaat krijgen. We gaan kijken hoe je op psychologisch niveau vrijer kan worden in je denken, voelen en handelen in plaats van in terugkerende cirkels te leven. Jezelf ervaren in je situatie hier en nu, en de verwoording ervan en reflectie erover, kan je meer inzicht in jezelf geven. Daardoor kunnen je vaardigheden verbeteren en je functioneren moeitelozer gaan, maar ook je inzicht vergroten in wat je niet specifiek bent en wat je werkelijk bent. Boeken: Van binnen weet je alles, Annet van Laar, ISBN 9789077478004 Ik ken mijn ikken, ontdek andere kanten van jezelf, Brugman, K, Budde J, Collewijn, B 4e druk. ISBN 978 90 5871 5241
Jnanayoga (25 uur) docent Douwe Tiemersma In de jnanayoga gaat het om het heldere inzicht in de aard van jezelf en van de wereld. Deze is een grondeloze, non-duale openheid. Het inzicht is een on-middel-lijke herkenning waarbij alle aspecten van het eigen bestaan zijn betrokken. Daarom wordt jnanayoga wel de directe weg genoemd. In leergesprekken (satsangs) wordt de mogelijkheid van herkenning bevorderd door verwijzingen naar eigen ervaringen, ook in de hathayoga, van non-dualiteit en van dualistische situaties. Door bewustwording van de identificaties van jezelf met beperkte vormen en kwaliteiten kunnen deze obstakels verdwijnen. In ontspanning en helderheid van jezelf wordt de eenheid met alles en allen, en de bron van die eenheid, duidelijk. Van daaruit is het ook duidelijk wat de verschillende yogatradities beogen, onder andere de identiteit van atman en brahman (Upanishaden, Advaita Vedanta) en het gevestigd zijn van de ziener in zijn eigen aard (Klassieke Yoga van Patanjali). Boeken: Naar de openheid, Douwe Tiemersma, ISBN 90 805739 9 x Non-dualiteit - de grondeloze openheid, Douwe Tiemersma, ISBN 9789077194065 (vanaf 2e jaar)
Filosofie (70 uur) docent Theo van Leeuwen In de filosofielessen wordt de Indiase filosofie zoveel mogelijk aan de hand van de (ervarings) praktijk belicht en worden er vergelijkingen getrokken tussen Indiase en Westerse denkwijzen. Naast de theoretische kennisoverdracht wordt een open ervarings- en gedachteuitwisseling gestimuleerd. Het probleem van transcendentie staat in de Indiase filosofie centraal: er wordt gevraagd naar de aard en mogelijkheidsvoorwaarden van het bevrijde, verlichte bewustzijn in zijn
-9-
verhouding tot het ‘gewone’ bewustzijn. Er wordt gezocht naar methoden die het menselijke bewustzijn zo helder, open en ontvankelijk mogelijk kunnen maken voor de ervaring van eenheid. Aan het begin van de Indiase filosofie staan de teksten van de Veda (12e-6e eeuw v.Chr.). Aan de hand van enkele oorspronkelijke teksten uit de oudste Upanishaden, wordt ingegaan op de eenheid van alles en het Zelf (atman) en op de ervaringsachtergronden daarvan. De leer van de oude Upanishaden (8ste -6de eeuw v. Chr.), waarin de identiteit van het hoogste zelf (ātman) en de wereldgrond (brahman) centraal staat, werd in de traditie van de Advaita Vedanta filosofie steeds opnieuw geactualiseerd en doorgegeven. o.a. door Ramakrishna, Vivekananda en Nisargadatta. Drie van de zes hoofdrichtingen van hindoeïstische filosofie worden behandeld: 1.De dualistische bevrijdingsleer van de Samkhya, 2. De Vedanta, waarvan de niet-dualistische Advaita Vedanta de bekendste variant is. 3. De Yoga, gebaseerd op de Yogasutra’s van Patanjali, die nogal los van de vedische traditie staat en eeuwenoude meditatieoefeningen en andere geestelijke en lichamelijke oefeningen bevat. Verder komen in het historische kader aan bod: het ontstaan van de hatha yoga; yoga, de weg die bestaat uit vele wegen: karma-, jnana- en bhaktiyoga, het Kashmir Shivaisme en de verspreiding van yoga in andere culturen (Boeddhisme, Islam, Christendom), de komst van yoga in het Westen. De teksten die aan bod komen zijn: een keuze uit enkele Upanishaden, delen uit de Bhagavad Gita, delen uit de Yogasutra’s van Patanjali, Shankara’s Viveka Chudamani, Upadesha Sahasri en Atmabodha. De oorspronkelijke teksten worden gelezen en bestudeerd in de vorm van werkcolleges. Deze beogen een verdieping van de kennis. Boeken: Aspecten van Yoga, Geschiedenis van een eeuwenoude filosofie (oorspr. titel: A History of Yoga), Vivian Worthington, ISBN10: 9031501255 -ISBN13: 9789031501250 De elf grote Upanishaden, Douwe Tiemersma (red.), Alfred Scheepers, Bruno Nagel, Albertina Nugteren e.a. ISBN 9077194010 Te bestellen via website advaitacentum.nl Metafysische intuitie, De mandukya upanishad met Gauadapada's Karika. Swami Siddheswarananda, ISBN 9051793197 (vanaf 3e jaar) Advaita Vedanta, De vraag naar het zelf-zijn, Douwe Tiemersma (red.), Bruno Nagel, Otto Duintjer ISBN 9080573922 (vanaf 3e jaar) Non-dualiteit, de grondeloze Openheid, Douwe Tiemersma, ISBN 9789077194065 (vanaf 4e jaar).
Didactiek, incl. opzetten yogapraktijk en beroepscode (12.5 uur) docent Hans Stoop In de laatste twee studiejaren komt het vak didactiek aan de orde. In het derde jaar zal de relatie worden gelegd tussen je eigen kennis, ervaringen en verkregen inzichten en de praktijk. Duidelijk zal worden, dat lesgeven alleen maar kan vanuit je eigen zijn en zijnservaring. In dit verband spelen begrippen als ‘welbevinden’ en ‘betrokkenheid’ een belangrijke rol. Hun onderlinge samenhang zal worden ervaren.
- 10 -
In het vierde jaar zal nóg dieper worden ingegaan op de didactiek van het lesgeven zelf. Vragen die daarbij centraal staan, zijn o.a. ‘Over welke vaardigheden en kwaliteiten moet je als leraar beschikken wil je op een verantwoorde, stimulerende wijze lesgevenHoe kun je je lessen zó opbouwen, dat je doel ‘het bevorderen van de zijnservaring van nondualiteit’ wordt bereikt? Daarnaast komen vanzelfsprekend ook praktische zaken aan de orde, die zowel met het lesgeven zelf te maken hebben, als met het opzetten van een eigen praktijk. Dictaat: Didactiek via de docent
Presentatie en Stemgebruik (12.5 uur) docent Chantal Goossens Binnen het vak stem/ presentatie gaat het om de stem die ons naadloos volgt als wij waarachtig zijn in wat wij doen. Onze stem is een zeer verfijnd instrument. Zodra wij in contact zijn met alles wat zich hier en nu aandient zal onze stem als vanzelf spreken. Omdat onze stem zo direct verbonden is met wie wij zijn, kunnen wij veel over onszelf leren door middel van de stem. Wij gaan op zoek naar onze eigenheid bij het overbrengen van het geleerde aan anderen. Hoe kunnen wij zo open mogelijk zijn in contact met onszelf én een groep? We oefenen om niet perfect te hoeven zijn. Juist in het toelaten van onze hartkloppingen, dichte keel, warme of koude rillingen zit de ruimte. Door middel van lichaamswerk, ademhaling en stembevrijding verdiepen we het bewustzijn van onze stem. We werken niet prestatiegericht maar onderzoekend. We oefenen onze mogelijkheden tijdens het lesgeven en presenteren. Onze stem is op haar best als we ophouden ons best te doen.
De boeken van Douwe Tiemersma kunnen door de cursisten éénmalig met 20% korting worden besteld. Deze korting geldt alléén bij de bestelling via de website www.advaitacentrum.nl. met vermelding van ‘cursist AYO’.
Opleidingsdagen Ieder cursusjaar omvat 23 opleidingsdagen en een yoga weekend. De opleidingsdagen starten per jaar afwisselend op vrijdagen en zaterdagen. De 23 opleidingsdagen in 2012 - 2013 zijn op vrijdagen en worden zoveel mogelijk 1x per 14 dagen gepland. Daarnaast is er een weekend in november. De data van de lesdagen staan op de website. In 2013-2014 zijn de opleidingsdagen voor de eerstejaars studenten op zaterdagen. De lesdag duurt van 10-16.15 uur, per dagdeel wordt les gegeven voor één vak. Er is een lunchpauze van 45 minuten en een korte pauze in de ochtend en middag.
- 11 -
Contacturen en lesrooster Het totaal aantal vereiste contact/lesuren voor een erkende opleiding is 500. Dit betekent bij een vierjarige opleiding dat elk leerjaar 125 uren les krijgt. Bij de AYO zijn deze uren in de eerste drie leerjaren verdeeld in 23 lesdagen van elk vijf uur en een yogaweekend van ruim tien uur. In het vierde leerjaar vullen 18 lesdagen, het yogaweekend en een verplichte externe bijscholing van vijf dagen het programma. In de 500 contacturen zitten 100 specialisatie-uren. De overige uren zijn dusdanig over de vakken verdeeld dat er voldaan wordt aan de eis voor erkenning van de opleiding door de Vereniging Yogadocenten Nederland ( VYN ) en de Europese Yoga Unie ( EYU ). Bij de AYO zijn de specialisatie-uren gericht op verdieping in de Advaita via de vakken: filosofie, jnanayoga, pranayama, chakrayoga, bhakti- en karmayoga en de externe bijscholing. Naast de contacturen worden de cursisten begeleid in de voortgang van hun studie en vinden er gezamenlijke evaluaties plaats.
LESROOSTER AYO – 1ste LEERJAAR 2012-2013 LESDAGEN op VRIJDAGEN Zomervakantie's tussen 30 juni 2012 en 2 sept. 2012 1ste Lesdag 14-09-12 2de Lesdag 28-09-12 3de Lesdag 12-10-12 4de Lesdag 26-10-12 Herfstvakantie's tussen 13 en 28 oktober 2012 5de Lesdag 10-11-2012 – Yoga-weekend 6de Lesdag 11-11-2012 – Yoga-weekend 7de Lesdag 23-11-12 8ste Lesdag + 1 uur Studievoortgang 30-11-2012 = extra vrijdag! 9de Lesdag 07-12-12 10de Lesdag 21-12-12 Kerstvakantie 22 dec. 2012 t/m 6 jan. 2013 11de Lesdag 04-01-13 12de Lesdag 18-01-13 13de Lesdag + 1 uur Studievoortgang 25-01-13 14de Lesdag 15-02-13 Voorjaarsvakantie's tussen 16 februari en 3 maart 2013 15de Lesdag 01-03-13 16de Lesdag 08-03-2013 = extra vrijdag! 17de Lesdag 15-03-13 18de Lesdag + 1 uur Studievoortgang 29-03-13 Goede Vrijdag 29 maart, Paaszaterdag30 maart, Pasen 31 maart en 1 april 19de Lesdag 12-04-13 20ste Lesdag 26-04-13 21ste Lesdag 10-05-13 Meivakantie alle regio's: 27 april t/m 5 mei 2013 Hemelvaart 9 mei; Pinksteren 19 en 20 mei 2013 22ste Lesdag 24-05-13 23ste lesdag + 1 uur Studievoortgang 07-06-13 24ste Lesdag 21-06-13 25ste Lesdag 28-06-12 Zomervakantie tussen 6 juli en 31 augustus 2013
- 12 -
10.00 – 12.45 uur
13.30 – 16.15 uur
Hatha Yoga (1) Pranayama (1) Hatha Yoga (2) Pranayama (2)
Anatomie (1) Filosofie (1) Filosofie (2) Anatomie (2)
( Asana en Meditatie ) ( Meditatie ) Meditatie (1) Pranayama (3) Hatha Yoga (3) Meditatie (2)
gastdocent volgt later Filosofie (3) Toegepaste Psychologie (1) Anatomie (3) Filosofie (4)
Pranayama (4) Hatha Yoga (4) Pranayama (5)
Anatomie (4) Ayurveda/Voeding (1) Filosofie (5)
Pranayama (6)
Toegepaste Psychologie (2)
Hatha Yoga (5) Meditatie (3) Hatha Yoga (6) Pranayama (7)
Anatomie (5) Filosofie (6) Presentatie/Stemgebruik (1) Toegepaste Psychologie (3)
Meditatie (4) Hatha Yoga (7) Pranayama (8)
Filosofie (7) Anatomie (6) Bhakti yoga (1)
Hatha Yoga (8)
Toegepaste psychologie (4)
Pranayama (9) Hatha Yoga (9) Pranayama (10)
Filosofie (8) Hatha Yoga (10) Satsang (1)
Yoga weekend Elk jaar zal er een yoga-weekend georganiseerd worden. Dit cursusjaar is het yoga weekend gepland op 10 en 11 november in de Hoorneboeg te Hilversum. Vanwege de start van de opleiding zullen we met één groep, het eerste leerjaar, bijeen zijn. Naarmate de opleiding groeit zullen alle leerjaren gelijktijdig een yoga weekend hebben. Het yoga weekend staat vooral in het teken van Jnanayoga afgewisseld met Hathayoga en meditatie. Daarnaast zal er in elk weekend een gastdocent aanwezig zijn. Dit jaar is dat Chantal Goossens, docent Presentatie en Stemgebruik. De Hathayoga en meditatie wordt ook door leraren van de opleiding verzorgd. In de Jnanayoga gaat het om de overdracht van de kennis en het directe inzicht in de nondualistische aard van het zelf en van de ervaren werkelijkheid. Dit gaat in de vorm van gesprekken. Douwe Tiemersma, Advaita Leraar, zal zowel de Jnanayoga lessen in Gouda als de Jnanayoga in de yoga weekenden verzorgen. Hathayoga, meditatie en stemgebruik dienen tot ondersteuning en verwerking van de verworven inzichten en ervaringen en tot bevrijding van spanningen die in het lichaam zijn vastgezet door conditioneringen.
Zelfstudie, Studiebelasting Het studiejaar loopt van september t/m juni. Effectief, excl. vakanties, omvat dit ca. 36 à 38 weken waarin thuis per week nog ongeveer 10 à 12 uur geoefend en tijd besteed moet worden aan studie, aan het schrijven van een ervaringsdagboek en werkstukken resp. verslagen en de eindscriptie. Daarnaast wordt gevraagd yogalessen te blijven volgen in de eigen omgeving. Door de diepgaande invloed die de studie op de student kan hebben kan hij/zij meer tijd nodig hebben. Tijdens de studievoortgangsbijeenkomsten kan hierover gesproken worden maar ook tussendoor kunnen de docenten of de begeleiders hierover om advies gevraagd worden. De hoeveelheid tijd, nodig voor de eindscriptie, is afhankelijk van gekozen onderwerp en lengte van de scriptie.
Begeleiding, Studievoortgang en Evaluatie Door de bewustzijnsontwikkeling die de student tijdens de opleiding doormaakt is het noodzakelijk de voortgang van het individuele- en groepsproces te begeleiden. Daarom zal er, gemiddeld eens per 2 maanden na een lesdag, groepsbegeleiding zijn waarin gesproken zal worden over de voortgang van studie en de problemen die zich daarbij voortdoen. Vóór deze bijeenkomsten heeft elke student reeds een analyse gemaakt van hoe zijn/haar situatie persoonlijk is, zowel psychisch/emotioneel als voor elk vak. In de bijeenkomsten wordt o.a. ook met hulp van medestudenten zo nodig plannen uitgezet om persoonlijke problemen op te lossen of achterstalligheid met toetsen of verslagen in te halen. Individuele aandacht voor een vak of aandacht voor zaken van andere aard kunnen persoonlijk worden begeleid door de begeleiders/coördinatoren of docenten.
- 13 -
Niet alleen een evaluatie van de eigen situatie behoort bij de studievoortgang, ook de voortgang van de vakken/lessen/docenten worden geëvalueerd. Hiervan wordt een verslag geschreven.
Toetsing en Eindscriptie Aan het einde van ieder leerjaar zullen de ontwikkelingen en studievoortgang van de studenten worden getoetst aan de hand van werkstukken en ervaringsverslagen. Het laatste leerjaar wordt afgerond met het schrijven van een scriptie. Richtlijnen voor het schrijven hiervan zullen op een later tijdstip ingevuld worden.
Open Dagen De Open Dagen worden gehouden op zondag 17 juni en zaterdag 30 juni 2012. Het programma is als volgt: 09.30 – 10.00 uur Inloop met koffie en thee 10.00 – 10.45 uur Uitleg over de opleiding 10.45 – 11.30 uur Yoga/Pranayamales 11.30 – 11.45 uur Korte pauze 11.45 – 12.30 uur Gesprek met Douwe Tiemersma 12.30 – 13.15 uur Lunchpauze (lunch zelf meenemen, koffie en thee aanwezig) 13.15 – 16.00 uur Gesprekken en beantwoorden van vragen, Intake-formulieren invullen, Intake-gesprekken en Inschrijvingen, met koffie en thee
Toelatingseisen en Inschrijving De Advaita Yogaleraren Opleiding hanteert de volgende eisen voor toelating tot de opleiding: - Minstens 2 jaar yoga hebben beoefend - Middelbare-schoolopleiding of tenminste 23 jaar - Een positieve uitslag van een individueel gesprek waarbij ook wordt gevraagd naar de gezondheidssituatie. Het formulier Intake-aanvraag en Gezondheidssituatie kan worden gedownload van de website of aangevraagd worden bij het secretariaat. Na het intake-gesprek is inschrijving mogelijk. Inschrijving geschiedt op volgorde van aanmelding.
- 14 -
Instromen en vrijstellingen Voor het studiejaar 2012 – 2013 is instromen bij de opleiding niet van toepassing. Vanaf het studiejaar 2013 – 2014 behoort instromen vanuit andere opleidingen na een positieve uitslag van een individueel gesprek tot de mogelijkheden.
Kosten Het lesgeld voor het eerste leerjaar 2012-2013 bedraagt € 1700,- dit is inclusief inschrijfgeld, readers en een weekend. Het inschrijfgeld ad € 200,- dient direct na inschrijving te worden voldaan. De kosten voor de aanschaf van boeken zijn niet inbegrepen. Het lesgeld voor het tweede en derde leerjaar bedraagt € 1850,-. Het lesgeld voor het vierde jaar bedraagt € 1500,- en de kosten van een externe bijscholing van 25 uur. Gespreide betaling is in overleg mogelijk. De Advaita Yogaleraren Opleiding is ingeschreven bij het Centraal Register Kort Beroepsonderwijs (CRKBO) en is daarmee vrijgesteld van BTW-doorbelasting aan de studenten.
Algemene Voorwaarden en Klachtenregeling Bij geschillen tussen de student en het opleidingsinstituut over enig aspect dat samenhangt met of voortvloeit uit de getekende overeenkomst tussen de Advaita Yogaleraren Opleiding en de student, kan er een schriftelijke klacht hierover aan het secretariaat van het bestuur van het opleidingsinstituut worden toegezonden. De Algemene Voorwaarden en de volledige Klachtenregeling van de Advaita Yoga leraren Opleiding zijn te vinden op de website www.advaitayogalerarenopleiding.nl of www.ayo.nu.
Beroepsperspectief De yogastudenten die de opleiding afgerond hebben kunnen een eigen praktijk beginnen. Ze kunnen het lesgeven ook combineren met een reguliere baan. Er is ook interesse bij het bedrijfsleven voor het geven van yoga aan hun medewerkers bijv. als workshop op dagen waarop management-teams bij elkaar komen of op wekelijkse basis naast het fitness programma. Voor informatie over het starten van een eigen praktijk wordt bij het vak didactiek tijd gereserveerd. Allerlei aspecten van het ondernemerschap komen aan de orde zoals de Kamer van Koophandel, de belastingdienst en de BTW-afdracht. Een lidmaatschap van de Vereniging van Yogadocenten Nederland (VYN) biedt een netwerk van collega yogadocenten en geeft mogelijkheden om de kwaliteit als docent bij te houden.
- 15 -
Locatie Advaita Centrum, Fluwelensingel 53, 2806 CC Gouda
Bereikbaarheid Vanaf het station Gouda ca. 12 minuten lopen. Voor openbaar vervoer wordt verwezen naar www.9292ov.nl en www.ns.nl/reisplanner Met de auto Vanaf de A12, neem afslag 11 Vanaf Utrecht > ga linksaf de Goudse Poort op Vanaf Den Haag > ga rechtsaf de Goudse Poort op o Rijd op de Goudse Poort steeds rechtdoor, onder het spoorviaduct door, via Hamstergat en Nieuwe Gouwe Oostzijde tot je niet meer verder kan (rechtdoor een brug en rechtsaf een brug) o Sla linksaf de Kattensingel op o Bij het stoplicht naar het centrum en NS-station opnieuw rechtdoor de Blekersingel op. o De Blekersingel gaat bij de volgende grote brede brug, na de verkeerslichten, over in de Fluwelensingel o Aan het begin van de Fluwelensingel, 50 meter na de stoplichten bevindt zich links het parkeerterrein 'Klein America'. o Loop vanaf het parkeerterrein terug naar de Fluwelensingel en volg die tot de ijzeren poort voor het Advaitacentrum op nummer 53 o Voor gratis parkeren rijd de Fluwelensingel verder afrijden, sla linksaf, de Burgemeester Martensingel op, rijd verder door tot aan de parkeervrije zone
Secretariaat
[email protected] Anne Franklaan 31, 3721 PK Bilthoven tel. 030-2282857 Overige informatie vindt u op www.advaitayogalerarenopleiding.nl of www.ayo.nu
- 16 -
