Ministerie van Veiligheid en Justitie
ADOPTIE Trends en analyse Statistisch overzicht interlandelijke adoptie over de jaren 2009 tot en met 2013
Maart 2014
Overzicht van het aantal verstrekte beginseltoestemmingen over de jaren 2009 - 2013 1.1. Overzicht betrekking hebbend op de procedure tot opneming van buitenlandse adoptiefkinderen in Nederlandse gezinnen over de jaren 2009 - 2013 Verzoeken ter verkrijging van beginseltoestemming Intrekkingen van het verzoek Aantal verstrekte beginseltoestemmingen Totaal in Nederlandse gezinnen opgenomen kinderen Waarvan opgenomen kinderen onder het HAV* Afwijzingen
2009 1.770 1.419 946 682 292 33
2010 1.602 991 959 705 343 103
2011 1.216 623 758 528 356 319
2012 842 713 589 488 375 26
2013 688 266 396 401 295 39
Zichtbaar is in dit overzicht dat het aantal verzoeken ter verkrijging van een beginseltoestemming sinds 2009 sterk is teruggelopen. Ook het aantal kinderen dat ter adoptie is opgenomen laat een geleidelijke daling zien. De prognose is dat dit aantal verder zal afnemen. Van het aantal kinderen dat in 2013 is opgenomen, heeft 61% een bijzondere zorgbehoefte (Special Need). Dat is 2% meer dan in 2012. Het aandeel adopties dat onder het verdrag heeft plaats gevonden, bedraagt in 2013 bijna 74%. 1.1.1. Overzicht betrekking hebbend op de verdeling van het aantal verzoeken om een beginseltoestemming over de jaren 2009 - 2013 Verzoeken ter verkrijging van een beginseltoestemming - voor een eerste kind - voor een tweede of volgende kind
2009 1.462 308 1.770
2010 1.290 312 1.602
2011 1.004 212 1.216
2012 657 185 842
2013 540 148 688
Het overzicht laat zien dat het aantal verzoeken om een eerste kind steeds verder afneemt. De daling in het aantal verzoeken om een tweede of volgende kind verloopt geleidelijker.
1.1.2. Overzicht van het aantal verstrekte beginseltoestemmingen over de jaren 2009 - 2013 Aantal verstrekte beginseltoestemmingen - voor een eerste kind - voor een tweede kind - voor een derde kind en volgende kinderen
2009 710 205 31 946
2010 706 213 37 959
2011 542 181 35 758
2012 420 143 26 589
2013 288 83 25 396
Ook de daling in het aantal verstrekte beginseltoestemmingen zet door en houdt daarmee gelijke tred met de daling in het aantal ter adoptie opgenomen kinderen. *HAV: op 29 mei 1993 is het Haags Verdrag inzake de bescherming van kinderen en samenwerking op het gebied van interlandelijke adoptie tot stand gekomen, ook wel het 'Haags Adoptie Verdrag'. Nederland heeft zich op 1 oktober 1998 hierbij aangesloten.
1.1.3 Adoptie gegevens over de afgelopen jaren
4000 3500 3000 2500 2000 1500 1000 500
Verzoeken
2014
2012
2010
2008
2006
2004
2002
2000
1998
1996
1994
1992
1990
1988
1986
1984
1982
1980
1978
1976
1974
1972
1970
0
Afgegeven BT's
1989 Inwerkingtreding Wobka 1998 Toetreding Nederland tot het Haags Adoptie Verdrag (HAV) 2006 Toetreding China tot HAV In deze grafiek is te zien hoe het aantal beginseltoestemmingen door de jaren heen eenzelfde trend volgt als het aantal ter adoptie opgenomen kinderen. Het aantal verzoeken ter verkrijging van een beginseltoestemming is een min of meer onafhankelijke variabele. Zie bijvoorbeeld de explosieve stijging van het aantal verzoeken als gevolg van media-aandacht over Vietnamese bootvluchtelingen eind jaren 70 van de vorige eeuw. Tussen 1994 en 2006 is eenzelfde opleving waarneembaar met de opkomst van China als herkomstland. Vanwege het bekend worden van de mogelijkheid om hele jonge baby’s te adopteren, ontstond wereldwijd een sterke vraag naar deze kinderen. Als gevolg van een explosieve groei van de economie van China en daardoor een stijging van de levensstandaard, worden inmiddels meer kinderen in eigen land geadopteerd en is het aanbod van Chinese kinderen voor buitenlandse adoptie geleidelijk afgenomen. De stijging van de levensstandaard, die ook in andere landen zichtbaar is, en het feit dat meer landen zijn toegetreden tot het Haags Adoptieverdrag leiden ertoe dat kinderen meer en meer in eigen land kunnen worden geadopteerd. Door deze en mogelijk nog andere oorzaken, daalt inmiddels wereldwijd het aantal kinderen dat interlandelijk wordt geadopteerd.
2. Verdeling van de in 2013 geplaatste kinderen naar werelddeel Procentuele verdeling per continent
17% 42%
31% 10%
Azië
Europa
Afrika
Amerika
Absolute aantallen Azië
14
13
Absolute aantallen Europa
4 3
2
4
18
7
136
China
Taiwan
Filippijnen
Thailand
Overige
9 Bulgarije14
10
7
Hongarije
Slowakije
Overige
Absolute aantallen Amerika
Absolute aantallen Afrika
6
Polen
26
7
5
27
12 11 26
12
16
26 Congo Nigeria Uganda
Kenia Ethiopië Overig
Zuid-Afrika Marokko
USA
Nicaragua
Bolivia
Haïti
Colombia
Ten opzichte van 2012 is het aandeel kinderen uit Azië met 4% gedaald. Het aandeel kinderen uit Afrika is ten opzichte van 2012 met 3% gestegen. Het aandeel kinderen uit Europa is met 1% gedaald. Het aandeel kinderen uit landen in het Amerikaanse continent is met 2% gestegen. Dit is voornamelijk toe te schrijven aan de stijging van het aantal kinderen afkomstig uit de Verenigde Staten.
3. Verdeling tussen jongens en meisjes per leeftijdscategorie 0 tot 1 jaar
150 100
jongens
50
meisjes
0 2009
2010
2011
2012
2013
1 tot 2 jaar 150 100
jongens
50
meisjes
0 2009
2010
2011
2012
2013
2 tot 3 jaar 150 100
jongens
50
meisjes
0 2009
2010
2011
2012
2013
3 tot 5 jaar 150 100
jongens
50
meisjes
0 2009
2010
2011
2012
2013
5 jaar en ouder 150 100
jongens
50
meisjes
0 2009
2010
2011
2012
2013
In dit overzicht is te zien dat het aantal kinderen jonger dan 1 jaar sinds 2011 steeds verder terugloopt. Het aantal kinderen van 1 tot 2 jaar en tussen 2 en 3 jaar liet in 2010 een opleving zien en fluctueert sindsdien. Het aantal kinderen tussen de 3 en 5 jaar neemt sinds 2010 geleidelijk af. Ten aanzien van het aantal kinderen van 5 jaar en ouder valt op dat het aandeel meisje in 2013 groter is dan het aandeel jongens. De opleving in 2010 was het gevolg van een versnelde overkomst van adoptiefkinderen uit Haïti, dat in januari van dat jaar werd getroffen door een aardbeving. Wereldwijd is de afname van hele jonge kinderen waarneembaar, onder andere als gevolg van een groeiende economie in sommige landen van herkomst en de invloed van het Haags Adoptieverdrag, waar steeds meer landen bij toetreden. Hierdoor kunnen jonge kinderen in toenemende mate een plek vinden bij adoptiefouders in eigen land.
4. Procentuele verdeling in de jaren 2009 - 2013 tussen gezonde kinderen en de diverse categorieën special needs 2009
2010
7%
1%
6%
7%
10%
15%
9%
13% 34% 46%
10%
13%
18%
11%
2012
2011
8%
9%
10% 5%
10%
12% 15%
42%
14%
7%
37%
7%
5%
19%
2013
Verhoogd medisch risico < 4 operaties Operaties + therapie Blijvende aandoening
13% 8%
Belaste sociaal-emotionele achtergrond 12%
Gezond Onbekend
39% 15%
13%
Dit overzicht toont over de afgelopen vijf jaar de procentuele verhouding tussen gezonde kinderen en kinderen met een bijzondere zorgbehoefte (Special Need), verdeeld over diverse categorieën aandoeningen.
5. Overzicht naar aantal en geslacht van de kinderen die met 2, 3 of 4 tegelijk in een gezin werden geplaatst over de jaren 2009 - 2013
Per 2 tegelijk geplaatste kinderen Per 3 tegelijk geplaatste kinderen Per 4 tegelijk geplaatste kinderen
2009 J M 50 40 11 7 0 0 Totaal 61 47
2010 J M 50 38 8 10 0 0 58 48
2011 J M 33 27 12 9 1 3 46 39
2012 J M 46 14 3 6 1 3 50 23
2013 J M 35 29 4 5 0 0 39 34
Plaatsing van twee kinderen tegelijk komt naar verhouding het meeste voor. Ook hier is de geleidelijke daling van het aantal ter adoptie geplaatste kinderen zichtbaar.
6. Verloop van het aantal gelijktijdig geplaatste kinderen.
50 40 30 20 10 0 2009
2010
2011
2012
Per 2 tegelijk geplaatste kinderen Per 3 tegelijk geplaatste kinderen Per 4 tegelijk geplaatste kinderen
2013
7. Verdeling naar werelddeel en leeftijdscategorie over de jaren 2009 - 2013 Afrika Leeftijd 0 tot 1 jaar 1 tot 2 jaar 2 tot 3 jaar 3 tot 5 jaar 5 jaar en ouder Totaal
2009 43 24 19 32 14 132
2010 21 32 15 29 21 118
2011 17 34 27 41 26 145
2012 14 29 23 34 35 135
2013 11 24 31 31 28 125
Amerika Leeftijd 0 tot 1 jaar 1 tot 2 jaar 2 tot 3 jaar 3 tot 5 jaar 5 jaar en ouder Totaal
2009 38 12 17 38 34 139
2010 36 19 31 57 27 170
2011 50 3 3 14 9 79
2012 48 4 5 9 6 72
2013 35 1 3 13 14 66
Azië Leeftijd 0 tot 1 jaar 1 tot 2 jaar 2 tot 3 jaar 3 tot 5 jaar 5 jaar en ouder Totaal
2009 48 110 115 89 8 370
2010 29 144 112 75 7 367
2011 32 57 90 72 8 259
2012 16 76 70 59 8 229
2013 17 42 58 44 9 170
Europa Leeftijd 0 tot 1 jaar 1 tot 2 jaar 2 tot 3 jaar 3 tot 5 jaar 5 jaar en ouder Totaal
2009 0 8 10 9 14 41
2010 1 5 12 18 14 50
2011 0 8 7 17 13 45
2012 0 11 8 15 18 52
2013 0 3 10 18 9 40
Dit overzicht toont de verdeling van de ter adoptie in gezinnen in Nederland geplaatste kinderen naar leeftijdscategorie tussen de verschillende werelddelen. Wat opvalt is, dat het aantal kinderen van 0 tot 1 jaar in Afrika en Azië in de loop der jaren geleidelijk is afgenomen. In Amerika ligt dit aantal daarentegen hoog als gevolg van adopties uit de Verenigde Staten. In andere leeftijdscategorieën fluctueren de aantallen per continent teveel om er conclusies aan te kunnen verbinden. De algemene tendens blijft echter dat het aantal geplaatste kinderen blijft afnemen.
8. Verdeling naar werelddeel en geslacht over de jaren 2009 - 2013
Europa 40 40 #VERW! 2009
30 30
#VERW! 2010
20 20
2009 2011 2010 2012
10 10
2011 2013
00 jongens jongens
meisjes meisjes
Azië 250 250 200 200
#VERW! 2009
150 150
2009 2010 2010 2011
100 100
2011 2012
50 50
2012 2013
00 jongens jongens
meisjes meisjes
Amerika 100 100 80 80
#VERW! 2009
60 60
2009 2010 2010 2011
40 40
2011 2012
20 20
2012 2013
00 jongens jongens
meisjes meisjes
Afrika 100 80
2009
60
2010 2011
40
2012
20
2013
0 jongens
meisjes
Dit overzicht laat bij alle werelddelen zien dat de instroom van het aantal jongens over het algemeen hoger ligt dan het aantal meisjes. Vooral Azië laat een geleidelijke daling van het aantal meisjes zien.
Bijlage A De verdeling van door Nederlandse gezinnen opgenomen buitenlandse adoptief kinderen naar land van herkomst over de jaren 2009 t/m 2013 AFRIKA Congo Kenya Zuid-Afrika Nigeria Ethiopië Uganda Marokko Lesotho Benin Ivoorkust Ghana Benin Malawi Namibië Rwanda Togo Zambia Totaal
2009 10 18 30 19 39 2 5 1
2010 20 22 21 13 23 5 2 9
2011 24 28 23 19 19 12 4 5
2012 28 22 21 17 16 8 1 11
4
1 1
1 4 4 1 1
4 3 3 1
1
2013 26 26 26 12 12 10 6 4 2 1
1 3 129
118
145
135
125
2009 2 28 2 9
2010 4 22 13 11
2011 14 10 13 8
2012 15 13 14 10
41
50
45
52
2013 18 9 7 4 1 1 40
2009 283 30 17 11
2010 306 28 13 6
2012 192 16 9 9 2
16 9 1 1 2
14
2011 197 20 13 8 1 19 1
370
367
259
1 229
2009 34
2010 34
7 60 28 8 2 139
7 108 19 2
2011 43 2 14
2012 48 7 8
18 2
8 1
170
79
72
66
679
705
528
488
401
EUROPA Bulgarije Polen Hongarije Slowakije Portugal Turkije Totaal AZIE China Taiwan Filippijnen Thailand Israël Sri Lanka India Armenië Pakistan Midden-Oosten Mongolië Totaal
2013 136 14 13 4 2 1
170
AMERIKA Verenigde Staten Nicaragua Bolivia Haïti Colombia Suriname Dominicaanse Republiek Totaal
Totaal Generaal
2013 27 16 11 7 5
Bijlage B Overzicht van in 2009 t/m 2013 door de afzonderlijk bemiddelende organisaties geplaatste kinderen, verdeeld naar land van herkomst Vereniging Wereldkinderen China Zuid-Afrika Filippijnen Marokko Colombia Thailand Ethiopië Israël Kenia India Dominicaanse Republiek Haiti Midden-Oosten Totaal
2009 115 30 17 2 17 11 21
Stichting F.L.A.S.H. Haiti Hongarije Sri Lanka Totaal
2010 111 21 13 1 19 6 15
2011 68 23 13 1 18 8
2012 73 21 9 1 8 9
1
2
2 9 2 28 2 254
2013 60 26 13 6 5 4 4 2 1
1 38 226
133
123
121
2009 14 2 3 19
2010
2011
2012
2013
0
0
0
0
Stichting HOGAR Colombia Totaal
2009 11 11
2010
2011
2012
2013
0
0
0
0
Stichting Meiling China Taiwan Suriname Totaal
2009 35 30 8 73
2010 48 28 2 78
2011 43 20 2 65
2012 42 16 1 59
2013 41 14
Stichting Afrika Kenya Ethiopië Totaal
2009 18 18 36
2010 20 8 28
2011 28 19 47
2012 22 16 38
2013 25 8 33
Stichting Kind en Toekomst China Congo Bulgarije Nigeria Uganda Polen Lesotho Slowakije Malawi Ivoorkust Verenigde Staten Benin Sri Lanka Ghana Armenië Totaal
2009 133 10 2 19 2 28 1 9 1
2010 147 20 4 13 5 22 9 11
2011 86 24 14 19 12 10 5 8 4
2012 77 28 15 17 8 13 11 10 3
2 4 15 1
5 3
13
4 1 11
2013 35 26 18 12 10 9 4 4 2 1 1
1 219
247
204
190
55
122
Nederlandse Adoptie Stichting Nicaragua Bolivia Haïti Hongarije Portugal Sri Lanka Turkije Verenigde Staten Ghana Mongolië Namibië Zambia Totaal
2009
2010
7 18
7 70 13
3 28
Stichting A New Way Verenigde Staten Totaal
3
2011 2 14
2012 7 8
13
14
4
1
4 1 1
94
34
35
45
2009
2010
2011
2012 17 17
2013 20 20
Tijdelijke bemiddelingen via de CA Verenigde Staten Totaal
2009 1 1
2010 7 7
2011 14 14
2012 18 18
2013 5 5
Overige (deelbemiddelingen) Verenigde Staten* Marokko Rwanda Togo Ghana Pakistan Oekraine Tunesië Totaal
2009 33 3
2010 23 1
2011 27 3 1
2012 8
2013
Totaal
1
2013 16 11 7 7 1 1 1 1
1 4 1
41
25
31
8
0
682
705
528
488
401
* deelbemiddelingen vóór de inwerkingtreding van het Haags Adoptieverdrag in Nederland, dan wel het betreffende land