Actuele opdracht leesvaardigheid – Happy juni 2014 1vmbo-kgt Inleiding Het liedje ‘Happy’ ken je vast wel. Het werd voor het eerst gezongen door Pharrel Williams in de film Verschrikkelijke Ikke 2. Daarna is het een wereldwijde hit geworden. Dat komt ook, omdat er over de hele wereld filmpjes op de muziek zijn gemaakt en op YouTube zijn gezet. In sommige landen zijn ze bang voor het effect van dit liedje en is het verboden om een ‘Happy’-filmpje op YouTube te zetten. In deze lesbrief kijken we hoe het komt dat een liedje zo populair kan worden en wat voor effect dit kan hebben. Opdracht 1 Bespreek met een klasgenoot. a Waar word jij blij van? Hoe laat je zien (of horen) dat je blij bent? b Welke muziek vind je mooi? Waarom? c Vinden je vrienden of vriendinnen dezelfde muziek mooi? En je ouders? d Hoe zou het komen dat niet iedereen dezelfde muziek mooi vindt? Opdracht 2 a Bekijk het originele filmpje van het liedje ‘Happy’ van Pharrel Williams: http://www.google.nl/webhp?nord=1#nord=1&q=Pharrel+Williams+Happy b Zou het liedje ook zo’n succes zijn geweest zonder het filmpje? Waarom denk je dat? Opdracht 3 Lees tekst 1 verkennend. a Waar gaat deze tekst over, denk je? b Waarom staat ‘Happy-koorts’ in de titel tussen aanhalingstekens? c Hoeveel alinea’s heeft tekst 1? d Wat voor soort tekst is dit? A een reclametekst. B een krantenartikel. C een verhaal. Tekst 1 ‘Happy-koorts’ laat de hele aardbol dansen… auteur: Wieteke van Zeil I
‘Happy’, de megahit van Pharrel Williams, is popmuziek op z’n best. De hele wereld danst erop. ‘Happy’ is niet alleen van Pharrell, maar van iederéén die het nummer hoort. En meezingt, en meeklapt, en meedanst.
II
5 In eeuwenoude straatjes in Zuid-Italië, in koffiebarretjes in Spanje, en bovenop de Zwitserse Alpen. In Gaza, in Congo, in Almere en Helsinki dansen kleuters, bejaarden, studenten, mama’s, papa’s, basketbalteams en giechelmeisjes. En
Talent - Actuele opdracht leesvaardigheid – Happy – 1 vmbo kgt/th
overal die hippe, mooie, jonge mensen die we allemaal willen zijn of ooit waren: met de creativiteit om er zonder veel geld fantastisch uit te zien, en om blijdschap 10 met het hele lijf te tonen. III
Sinds de song uitkwam op 21 november 2013 (nadat die al eerder was te horen bij de animatiefilm Verschrikkelijke Ikke 2), stond hij wereldwijd maandenlang bovenaan de hitlijsten. En nog steeds: de videoclip is al 249 miljoen keer bekeken op YouTube.
IV
15 De kracht van het liedje overstijgt het ego van de maker. ‘Mijn muziek is zo veel groter dan ik ben,’ zei Pharrell onlangs in een interview. Het refrein heeft twee onderdelen: de verklaring ‘Because I’m happy’ (= omdat ik gelukkig ben) en de uitnodiging: ‘clap along’ (= klap maar mee), gevolgd door een zin als ‘if you feel like happiness is the truth’ (= als je voelt dat geluk de waarheid is). En dat kan 20 iedereen.
V
Vleugels kreeg het nummer toen er een 24 uur durende videoclip op 22 november 2013 op internet werd vertoond. Mensen in de hele wereld werden dansend gefilmd, terwijl de song zich elke vier minuten herhaalde. Pharrell zelf en bekende sterren als Jamie Foxx, Jimmie Kimmel en Magic Johnson kwamen voorbij. 25 Voordat het etmaal was afgelopen, had de hele online wereld het gezien en gedeeld. ‘Happy’ verspreidde zich als een boodschap van menselijkheid en verbondenheid. Iedereen kan blij zijn, toch? En wie het niet is, put hoop uit het liedje.
VI
Als antwoord volgden de huisgemaakte versies. 1.642 video’s staan er nu op de 30 site wearehappyfrom.com, gemaakt door gewone mensen uit 143 landen. Daaronder ook zes meisjes en jongens uit Teheran (de hoofdstad van Iran) die door de politie in Iran werden gearresteerd. In hun video krijgt een meisje een onbeheersbare lachbui, als ze ondersteboven in handstand tegen haar vriend leunt en probeert te dansen. Het is zo aanstekelijk, zo gelukkig. Bron: naar de Volkskrant, 22 mei 2014
Opdracht 4 Lees alinea I en II nauwkeurig. a Alinea I is de inleiding. Waar zie je dat aan? b Alinea II hoort bij alinea I, omdat: A in alinea II een uitleg staat van alinea I. B in alinea II voorbeelden staan die horen bij alinea I. c Wat betekent creativiteit (regel 9)? Gebruik de moeilijkewoordenwijzer uit Talent. Opdracht 5 Lees alinea III en IV nauwkeurig. a Waarnaar verwijst ‘hij ‘in regel 12? b In regel 15 staat ‘het liedje’. Welk synoniem hiervan vind je in alinea III? c Wat betekent ego (regel 15)? Gebruik de moeilijkewoordenwijzer uit Talent. d In regel 15 staat: ‘De kracht van het liedje overstijgt het ego van de maker.’ Zoek in alinea IV een omschrijving die hetzelfde betekent en schrijf die op.
Talent - Actuele opdracht leesvaardigheid – Happy – 1 vmbo kgt/th
Opdracht 6 Lees alinea V en VI nauwkeurig. a In regel 21 staat ‘Vleugels kreeg het nummer’. Dit is figuurlijk taalgebruik. Wat wordt hiermee bedoeld? b Wat is de boodschap van het liedje ‘Happy’ (regel 26-27)? c In alinea VI lees je hoe de mensen op de boodschap van het liedje reageren. Welke reactie is dat? Opdracht 7 Lees tekst 2 verkennend. a Wat is het onderwerp van deze tekst? b Tekst 2 hoort bij tekst 1. Waar zie je dat aan? c Wat is het doel van de tekst? A amuseren. B informeren. Tekst 2 …maar Iran arresteert zes jongeren om ‘vulgaire clip’ auteur: Cor Speksnijder I
Met hun video van de vrolijke dans op het aanstekelijke nummer ‘Happy’ van Pharrel Williams wilden drie jonge Iraanse mannen en drie vrouwen laten zien dat het leven in Iran beter is dan de buitenwereld denkt. Dat viel verkeerd bij de Iraanse machthebbers.
II
5 De zes werden gearresteerd en moesten op de rug gefilmd, het hoofd schuldbewust gebogen op de staatstelevisie toegeven dat ze een misstap hadden begaan. Een politiechef zei dat ze waren opgepakt, omdat ze met hun ‘vulgaire clip’ de openbare zedelijkheid hadden geschonden. Daarmee bedoelde hij dat het filmpje onfatsoenlijk was. Volgens de laatste berichten uit Teheran zijn ze 10 inmiddels weer vrijgelaten.
III
In de clip ‘We are happy from Teheran’ dansen drie jonge Iraanse mannen en drie jonge vrouwen energiek en blijmoedig op straat en op de daken in de Iraanse hoofdstad. De vrouwen dragen geen hoofddoek en gaan westers gekleed. Sinds de islamitische revolutie van 1979 zijn vrouwen in Iran verplicht zich in het 15 openbaar van top tot teen te bedekken. Een van de vrouwelijke dansers zei eerder op een Iraanse nieuwssite dat ze een pruik hadden opgezet om te voldoen aan de kledingvoorschriften (het hoofd bedekken).
IV
Ze zei ook dat de video was bedoeld om een positieve indruk van Iran achter te laten. De clip besluit met de tekst: “‘Happy’ was een excuus om gelukkig te zijn. We 20 hebben tijdens de opnamen genoten van elke seconde.”
V
De arrestatie van de zes jongeren maakte een golf boze reacties los op het internet. “Geluk is een misdaad geworden in een land met gelukkige mensen,” twitterde de Iraanse blogger Potkin Azarmehr van uit Londen.
VI
Het nieuws over de arrestaties komt enkele dagen nadat de vooruitstrevende
Talent - Actuele opdracht leesvaardigheid – Happy – 1 vmbo kgt/th
25 Iraanse president had verteld dat Iran het internet niet als bedreiging moet zien. Maar de strenggelovige Iraanse geestelijken hebben nog veel macht. Zij vinden dat internet niet vrij toegankelijk moet zijn, om de Iraanse islamitische cultuur te beschermen. Wie nu ‘Teheran’ aanklikt op de site wearehappyfrom.com, ziet een zwart scherm met de tekst: “Deze video is privé.” Bron: naar de Volkskrant, 22 mei 2014 Opdracht 8 Lees alinea I t/m III nauwkeurig. a In de titel staat vulgaire clip. Wat betekent dit? In alinea II kun je het antwoord vinden. b Wat is de kernzin van alinea III? Opdracht 9 Lees alinea IV t/m VI nauwkeurig. a In regel 19 staat: ‘Happy’ was een excuus om gelukkig te zijn. Welke betekenis van excuus past hierbij? A een verontschuldiging. B een goede reden. C een smoesje. b In alinea VI staan twee verschillende meningen over hoe je met internet moet omgaan. Schrijf op wat de Iraanse president vindt en wat de Iraanse geestelijken. c Met wie ben jij het eens? Leg uit. Opdracht 10 a Kijk naar dit filmpje over de arrestatie: http://nos.nl/video/650960-iran-bestraft-dansen-op-happy.html b Waarom heeft de politie de jongeren gearresteerd? c Wat vindt Pharrel Williams ervan? d Tekst 1 en tekst 2 komen uit de Volkskrant, een westerse krant. Tekst 1 vertelt een positief verhaal (de hele wereld danst op ‘Happy’), tekst 2 een negatief verhaal (arrestatie). Stel dat deze teksten in een Iraanse krant zouden staan. Dan is tekst 1 juist negatief (dansen is slecht) en tekst 2 positief (de overtreders worden gestraft). Bedenk nieuwe titels voor tekst 1 en tekst 2 die passen in een Iraanse krant. De informatie uit het filmpje kan je daarbij helpen. Opdracht 11 Kies uit de volgende opdrachten. Werk alleen of in een groepje. a ‘Happy’ heeft een refrein dat steeds wordt herhaald. Het refrein begint met een reden (omdat ik blij ben) en een actie (klap maar mee). Schrijf op de muziek van ‘Happy’ een nieuwe tekst in het Nederlands. Gebruik dezelfde vorm: omdat ik/jij/wij/het/hij/zij + gevoel of eigenschap (bijvoorbeeld: blij, bang, of boos zijn, of jong, verliefd, of lui zijn) en een uitnodiging om iets te doen (bijvoorbeeld: troosten, helpen, dansen, vasthouden). Schrijf een refrein en minstens twee coupletten. Let op het ritme. Lees in Talent op blz. 180 de informatie over liedteksten. Een vertaling van de liedtekst vind je hier: http://songteksten.net/translation/2127/96403/pharrell-williams/happy.html Als je tevreden bent met je songtekst, kun je hem voorlezen, of natuurlijk zingen.
Talent - Actuele opdracht leesvaardigheid – Happy – 1 vmbo kgt/th
b Maak met een paar medeleerlingen een eigen ‘Happy’-filmpje. Met het filmpje maak je duidelijk welk gevoel ‘Happy’ bij jullie oproept. Laat het filmpje aan je klasgenoten zien. Voor voorbeeldfilmpjes kun je kijken op www.wearehappyfrom.com c Schrijf een brief aan je beste vriend of vriendin, waarin je vertelt dat je gehoord hebt van de arrestatie van de zes jongeren uit Teheran. Vertel ook wat je daarvan vindt. Vraag ten slotte naar de mening van je vriend of vriendin en of hij of zij een brief terugschrijft. Kijk voor tips over het schrijven van een persoonlijke brief op blz. 203 van Talent.
Talent - Actuele opdracht leesvaardigheid – Happy – 1 vmbo kgt/th
